iba’t ibang salik, anyo, kinapopookan, pananaw at marami pang iba ang pinaggalingan ng indibidwal. Sa usapin ng wika, magiging iba-iba at samu’t sari o marami ang mga wika dahil sa multikultural nating katangian, identidad, at pinagmulan (heterogeneous). Sa multikultural na komunidad, multilinggwal ang mga kasapi nito. Ang ugnayang nabubuo ay naghahangad ng pagkakaisa sa gitna ng pagkakaiba. Pagkakaroon ng wikang mag-uugnay sa dalawa o higit pang tao o grupo ng tao na may kanya-kanyang sariling wika. Ang malinaw na halimbawa nito ay wikang Ingles na ngayo’y tinuturing na lingua franca ng mundo. Mga Uri ng Lingua Franca Unibersal na Lingua Franca Pambansang Lingua Franca Rehiyonal na Lingua Franca Unibersal na Lingua Franca Wikang sinasalita/ginagamit ng higit na nakararaming tao sa daigdig. Halimbawa Ingles Pranses Mandarin Pambansang Lingua Franca Wikang sinasalita/ginagamit sa isang bansa. Halimbawa Purong/Puristikong Tagalog Taglish/Engalog Bertaglish Puro/Puristikong Tagalog Ayaw mabahiran ng dayuhan/banyagang salita Halimbawa 1. dumatal- dumating 2. masimod- matakaw 3. kumakandili- nagmamalasakit 4. agam-agam- pangamba 5. bahagdan- porsyento Taglish/Engalog Mas lamang ang tagalog kaysa ingles. Mas lamang ang ingles kaysa tagalog. Halimbawa Ingles Tagalog Taglish/Englog
Can you explain it Maari bang Maaaring i-
to me? ipaunawa mo sa explain mo sa akin? akin?
Can you shed Pakipaliwanag mo Paki-explain mo
light on it for me? sa akin? sa akin?
Please call the Pakitawag ang Paki-call ang
driver tsuper driver Bertaglish Pinagsama-samang wikang bernakular, tagalog, at ingles. Halimbawa Ilokano+Tagalog+Ingles “Mangan tayon na, fried chicken ang ulam.” Rehiyonal na Lingua Franca Komong wika sa rehiyong may iba’t ibang wikang sinasalita. 1. Diyalekto 2. Rehiyunal na Dayalek 3. Sosyolek 4. Idyolek 5. Rehistro ng Wika 6. Balbal o imbentong mga salita 7. Gay linggo o bekimon KONKLUSYON Kung ang tunguhin ng linggwistikong komunidad ay kaisahan nang tila may iisang mukha, wika, kilos, o tunguhin ang bawat kasapi, ang tunguhin naman ng multikultural na komunidad ay pagkakaisa sa gitna ng pagkakaiba. Diyalekto ito ang baryant o uri ng wikang sinasalita sa isang tiyak na geograpikal na lokasyon. Ito rin ay sinasabing mga pagkakaiba sa loob ng isang wika na madalas ay naka aksent at pagkakaiba sa pagbigkas. Rehiyunal na Dayalekto Ito ang wikang ginagamit sa isang lugar na sa loob ng maraming taon, na kinakikiyaan ng pagkakaiba sa bigkas, anyo ng salita at sintaks nito. Sosyolek Ito ay tumutukoy sa pagkakaiba ng isang wika base sa antas ng pamumuhay o uri ng grupo ng mga salita. Idyolek Tawag ito sa indibiwal na paggamit ng isang tao sa isang wika. Gaya ng pagakakaiba ng mga ito sa finger prints ng bawat indibidwal, walang taong masasabing pareho sa paggamit ng isang wika kung kaya’t isa ito sa nagbubunsod ng pagkakaiba o baryasyon sa isang wika. Rehistro ng Wika Tumutukoy ito sa paggamit ng wika ng iba’t ibang propesyonal sa iba’t ibang propesyon na kanilang kinabibilangan. Balbal o Imbentong mga Salita Mga salitang nabuo batay sa layuning hinfi maintindihan ng hindi nila kagaya sa pananalita upang sa gayon, maitago nila ang mensahe sa ibang taong nakikinig. Halimbawa Aganogo baga agang gagagagawigin nagatigin digitogo agat piginagapuguntaga tagayogo nigi bogoss nagagayogon? ( Ano ba ang gagawin natin dito at pinapapunta tayo ni boss ngayon?) Gay Linggo o Bekimon Itinuturing din na balbal na salita ang gay linggo o tinatawa nilang bekimon. Halimbawa 1. haggardo versoza- haggard 2. gutom jones- gutom 3. jinit jackson- mainit