You are on page 1of 25

Kasaysayan ng

Pagkabuo ng
pambansang Wika
Sa loob ng mahabang panahon
ng pananakop ng Espanya,
Espanyol ang opisyal na wika
at ito rin ang wikang panturo.
Ingles at Espanyol
•Nang sakupin ng mga Amerikano
ang Pilipinas, sa simula ay
dalawang wika ang ginamit ng
mga bagong mananakop sa mga
kautusan at proklamasyon.
•Sa kalaunan, napalitan ng Ingles
ang Espanyol bilang wikang opisyal.
•Dumami na ang natutong magbasa at
magsulat sa wikang Ingles dahil ito
ang naging tanging wikang panturo
batay sa rekomindasyon ng
kumisyong Schurman noong Marso 4,
1899.
1935
•Halos lahat ng kautusan,
proklamasyon, at mga batas
ay nasa wikang Ingles na.
(Boras-Vega 2010)
Konstitusyong Probisyonal
ng Biak-na-Bato (1897)
•Itinadhanang Tagalog ang
opisyal na wika
Konstitusyon ng Malolos
(Enero 21, 1899)
•Itinadhanang pansamantalang
gamitin ang Espanyol bilang opisyal
na wika bagamat noon pa ay nakita
na ng mga bumuo ng konstitusyong
ito ang maaaring maging papel ng
Ingles sa bansa.
Marso 24, 1934
•Pinagtibay ni Pangulong Franklin D.
Roosevelt ng Estados Unidos ang Batas
Tydings-McDuffie
•Na nagtatadhanang pagkakaluuban
ng kalayaan ang Pilipinas matapos
ang sampug taong pag-iral ng
Pamahalaang Komonwelt.
Pebrero 8, 1935
•Pinagtibay ng Pambansang
Asamblea ang Konstitusyon ng
Pilipinas na tiratipika ng
sambayanang noong Mayo 14,
1935.
Sekyon 3, Artikulo XIII:
Ang Pambansang Asemblea
• Ay gagawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
pangkalahatang pambansang wika na batay
sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.
• Hanggat walang ibang itinatadhana ang
batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy na
gagamiting mga wikang opisyal.
Wenceslao Q. Venzons
Kinatawan mula sa Camarines Norte

•Ang nangunguna sa paggawa ng


resolusyon tungkol sa wikang
Pambansa.
•Ang kongreso ay gagawa ng
mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pagpapatibay
ng isang wikang Pambansa
batay sa mga umiiral na
Katutubong Wika.
Ngunit nang dumaan ang dokumento sa

Style Committee
Nagkaroon ng pagbabago sa resulosyon

• Ang nagbibigay ng Huling pasya sa borador ng


konstitusyon.
• Binago ng nasabing komite ang resulosyong at
nagging Probisyon nito sa Sekyon 3, Artikulo
XIV ng Konstitusyong ng 1935.
Manuel L. Quezon
•Sa paglulunsad ng Komonwelt, isa sa mga
unang isinagawa ng administrasyon ay ang
pagpapatupad ng probisyon ukol sa
Pambansang Wika
Oktubre 27, 1936
• Ipinahiwatig ni pangulong Quezon ang
kaniyang plano na magtatag ng Surian ng
Wikang Pambansa
• Ang magiging tungkulin ng Surian, ayon sa
Pangulo, ay gumagawa ng pag-aaral ng mga
wikang Katutubo sa Pilipinas, sa layuning
makapag-unlad at makapagtibay ng isang
wikang panlahat batay sa isang wikang
umiiral sa bansa.
Nobyembre 13, 1936

• Pinagtibay ng kongreso ang batas Komonwelt


Blg. 184, na nagtatag sa unang surian ng
wikang pambansa.
• Alinsunod sa naturang batas, ang mga
kapangyarihan at tungkulin ay ang
sumusunod:
1. Gumawa ng pag-aaral sa mga pangkalahatang wika
sa Pilipinas;

2. Magpa-unlad at magpatibay ng isang wikang


panlahat na wikang Pambansa batay sa isa sa mga
umiiral na katutubong wika; at

3. Bigyang halaga ang wikang Pinakamaunlad ayong


sa balangkas, mekanismo, at panitikang tinatangggap.
Enero 12, 1937

•Hinirang ng pangulo ang mga


kagawad ng surian, alinsunod sa
Sekyon 1, Batas Komonwelt 185.
Mga Kagawad ng unang surian ng
Wikang Pambansa

 Jaime de Veyra (Bisaya, Samar-Leyte) Pangulo


 Santaigo A. Fonacier (Ilocano) Kagawad
 Filemon Sotto (Cebuano) Kagawad
 Casimiro Perfecto (Bicolano) Kagawad
 Felix S. Rodriguez (Bisaya, Panay) Kagawad
 Hadji Butu (Mindanao) Kagawad
 Cecilio Lopez (Tagalog) Kagawad
Nobyembre 7, 1937
• pagkaraan ng halos sampung buwan, inilabas
ng Surian ang resolusyon na Tagalog ang
gawing batayan ng Pambansang Wika.
• Ipanahayag ng Surian na ang Wikang Tagalog
ang halos tumugon sa hinihingi ng batas
Komonwelt Blg. 184.
Noong anibersaryo ng kamatayan ni Dr.
Jose P. Rizal
Disyembre 30, 1937
• Lumabas ang kautusang tagapagpaganap Blg.
135 na nagpapatibay sa tagalog bilang batayang
wika ng Pambansang wika ng Pilipinas.
• nagkaroon ito ng bisa pagkaraan ng dalawang
taon matapos na maihanda at maipalimbag ang
gramatika at Diksiyonaryo ng wikang pambansa sa
pagitan ng 1938 hanggang 1940.
Hunyo 18, 1938
• may pagbabagong naganap sa Batas Komonwelt
Blg. 184.
• sinusugan ito ng Batas Komonwelt Blg. 333 at sa
Batas na ito, ang surian ay ipinaiilalim sa
tuwirang pamamahala at pangangasiwa ng
Pangulo ng Pilipinas.
• Binago ng lubusan ang Seksyon 10ng Batas Blg.
184.
• sa lumang batas, ang kalihim ng Edukasyon
ang magpapatibay ng b pasya sa mga
suliraning pang-wika.
• Sa susog, ang Pangulo ang magpapatibay ng
pasya sa mga suliraning pangwika at iyon
ang magiging pamantayang Pampanitikan sa
lahat ng lathalaing opisyal at aklat na
pampaaralan.
Abril 1, 1940
• Inilabas ang kautusang tagapagpaganap Blg. 263.
Ipinag-uutos nito ang:

1. pagpapalimbag ng A Tagalog-English Vocabulary


at ng isang baklat sa gramatika na pinamagatang
Ang Balarila ng Wikang Pambansa; at

2. Pagtuturo ng wikang Pambansa simula Hunyo 19,


1940 sa mga paaralang Publiko at Pribado sa buong
kapuluan.
Maraming Salamat

You might also like