Professional Documents
Culture Documents
Paglalahad:
Ikalawang Markahan a.Pagbuo ng Suliranin:
Unang Linggo/ Unang araw Ano ang katuturan ng Kolonyalismo?
AP5PKE-IIa-1 b. Gawaing Kolaboratibo:
I.Layunin: •Ipasagaot ang suliranin
Naibibigay ang katuturan ng kolonyalismo •Pangkatin ang mga bata upang makalikom ng mga
II.Paksang-Aralin: datos
Katuturan ng Kolonyalismo •Bigyan ng sapat na panahon ang mga bata sa
Yunit II:Pamunuang Kolonyal ng Espanya (Ika 16 paghahanda ng kanialng iuulat
hanggang Ika 17 siglo) c.Pag-uulat ng bawat pangkat
Sanggunian: Curriculum Guide p.49 3.Pagtatalakay:
AP5PKEII.a1.1 Sa pagtatalakay gamitin ang Graphic Organizer
Katangian Hindi Katangian
Kayamanan 5 p.106
Kagamitan: tsart, activitiy card, aklat KOLONYALISMO
Pagpapahalaga: Halimbawa Hindi Halimbawa
3.Balik-Aral:
Sinaunang kabihasnan ng mga Pilipino Kalakalan Kayamanan kasuotan
B.Panlinang na Gawain: Krirtiyanismo Kapangyarihan
1.Pagganyak:
IV. PAGTATAYA
Tama o Mali
_1. Isa sa layunin ng Espanya sa pagsakop sa
Pilipinas ay upang makakauha ng kayamanan.
_2.Pinalaganap ng Espanya ang relihiyong Islam.
_3.Maraning pakinabang na nakuha ang Espanya sa
pagsakop sa Pilipinas.
_4.Ninanais nila na makakuha ng higit na
kapangyarihan.
_5.Ang Pagano ay pagsamba sa dyos dyosan.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan V
Ikalawang Markahan
Ikalimang Linggo (Ikaapat na Araw)
•Layunin:
Nakasusulat ng isang panalangin
•Paksang Aralin:
•Proseso ng Kristiyanisasyon
•Sanggunian:AP5PKE-IIc-5.1
•Kagamitan: roleta, tarpapel, activity card
•Pagpapahalaga: Pagmamahal sa Diyos
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaaan
Magkaroon ng maikling talakayan kung ano ang napapanahong pagdiriwang na ginanap o
gaganapin sa simbahan.
Pag-usapan ito sa klase.
•Pagsasanay
Gamitin ang roleta ng mga titik. Paikutin ito kung saan huminto, pagbigayin ang mga bata ng mga
salitang nagsisismula rito at kanilang ipaliliwanag.
•Balik-aral
Paano naimpluwensyahan ng Espanyol ang Kristiyanismo sa bansa?
•Panlinang na Gawain
•Pagganyak
Magpaawit ng isang masayang awit panalangin.
Hikayatin ang mga mag-aaral na umawit ng may aksyon.
•Paglalahad
•Magpakita ng isang uri ng panalangin at hikayatin ang mga mag-aaral na basahin ng sarilinan.
Panalangin:
Aming Ama nasa langit, kami po ay nagpapasalamat sa lahat ng kabutihan na iyo pong
ipinagkaloob sa amin. Marami kaming pagkukulang sa iyo kaya humihingi kami ng kapatawaran.
Naway gabayan ninyo po ang bawat isa sa amin, lalung lalo na ang aming mga mahal sa buhay.
Dinggin mo po ang aming panalangin at kahilinga. Sa
iyong mga kamay inihahabilin ang aming kaligtasan. Maraming salamat sa kaalaman na
aming natutuhan sa pagtuturo sa amin ng aming guro. Ang lahat ng papuri ay sa iyo
Panginoong Hesukristo. Amen.
•Pagtalakay
•Ano ang inyong binasa? Tungkol saan ang panalangin?
•Ano ang nagging mahalagang kontribusyon ng mga Espanyol sa ating bansa?
•Paano nakatulong ang kristiyanismo sa mga Pilipino?
•Paano mo naipapakita na ikaw ay malapit sa Diyos?
Magbigay ng mga halimbawa ng iyong mga gawain.
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Paano ka sususlat ng isang panalangin?
•Paglalapat
•Pagbibigay ng pamantayan sa pangkatang Gawain
•Pagsagot sa activity card
•Pangkatang Gawain
Bumuo ng isang panalangin. Bigkasin ang panalangin ng bawat pangkat sa harap ng klase.
Pangkat 1: panalangin ng pasasalamat
Pangkat 2: panalangin para sa biyaya
Pangkat 3: panalangin para sa paghingi ng tawad
Pangkat 4: panalangin sa paghingi ng paggabay sa araw araw
Pangkat 5: awit ng panalangin
Pangkat 6: Akrostik: ‘PANALANGIN’
•Pag-uulat ng bawat pangkat
•Pagtataya
Sumulat ng isang panalangin
Rubrics:
5 pinakamahusay-
4 mahusay-
3 katamtamang husay-
2 hindi gaanong mahusay-
1 hindi naisagawa-
•Kasunduan
Ipaliwanag ang katuturan at layuni ng reduccion.
Basahin nag aklat sa Araling Panlipunan V
Inihanda ni:
Jennifer P. Meneses
(NBBN)
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan V
Ikalawang Markahan
Ikalimang Linggo (Unang Araw)
•Layunin:
Nailalarawan ang mga paraan ng pananakop ng mga Espanyol
•Paksang Aralin
•Proseso ng Kristiyanisasyon
•Sanggunian:
•Kagamitan: tarpapel, kahon, activity card
•Pagpapahalaga: Paniniwala sa Diyos
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Magkaroon ng maikling talakayan kung ano ang napapanahong balitang alam ng mga bata
tungkol sa relihiyon.
Pag-usapan sa klase.
•Pagsasanay
“Kahon ng Karunungan”
Ilagay sa loob ng kahon ang mga binalot na papel na may tanong. Pumili ng sampung bata.
Ihanay sila sa dalawa. Basahin ang mga tanong nang isa-isa. Ang hanay ng mga batang may
pinakamaraming tamang sago tang panalo.
•Balik-aral
Paano nasakop ng mga Espanyol ang bansa ng Pilipinas?
•Panlinang na Gawain
•Pagganyak
Bakit tayo nagdarasal?
•Paglalahad
Ipakita ang Semantic Web
pinuno
misyonero
Simbahang Katoliko
pagdiriwang sakramento
•Pagtalakay
•Paano ipinalaganap ng mga Espanyol ang kristiyanismo?
•Anu-anong paraan ang ginamit upang mahikayat ang mga Pilipino na maging
kristiyanismo?
•Naging mabuti ba ang pananakop ng mga Espanyol sa pananampalataya ng mga Pilipino?
Bakit?
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Ilarawan ang mga paraan ng pananakop ng kristiyanismo sa mga Pilipino.
•Paglalapat
•Pamantayan sa pangkatang Gawain
•Pagsagot sa activity card
•Pangkatang Gawain
Pangkat 1: Iguhit ang simbahang Katoliko
Pangkat 2: Concept Mapping- Isa-isahin ang mga pagdiriwang na ipinalaganap
Kristiyanismo.
Pangkat 3: Paggawa ng Timeline ng pagtanggap ng sakramento
Pangkat 4: Web Map- Mga pinuno ng simbahang Katoliko
Pangkat 5: Ibigay nag mga paraan kung paano sinakop ng kristiyanismo ang
paniniwala ng mga Pilipino
•Pag-uulat ng bawat pangkat
•Pagtataya
Alin sa mga sumusunod ang paraang ginamit upang mahikayat ang mga Pilipino na maging
Kristiyano. Pumili ng 5 (1-5). Titik lamang ang isulat.
•Pagtawag sa Bathala
•Pagdarasal at pagrorosaryo
•Pagdiriwang ng Pista
•Pagtatalaga ng Padre Kura sa simbahan
•Pagsasayaw sa mga anito
•Pangungumpisal at pangungumunyon
•Pagtuturo ng gawaing bukid
•Pagnonobena at pagpuprusisyon
•Kasunduan
Isulat ang mga paraan g ginamit ng mga Espanyol upng mahikayat ang mga Pilipino na
maging kristiyanismo.
Inihanda ni:
Jennifer P. Meneses
(NBBN)
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan V
Ikalawang Markahan
Ikalimang Linggo (Ikalawang Araw)
•Layunin:
Naiisa-isa ang mga paraang ginamit upang mahikayat ang mga Pilipino na maging kristiyano.
•Paksang Aralin
•Proseso ng Kristiyanisasyon
•Sanggunian: AP5PKE-IIc-5.1
•Kagamitan: larawan, tarpapel, activity card
•Pagpapahalaga: Pananampalataya sa Diyos
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Maikling balitaan tungkol sa okasyong ipinagdiriwang sa simbahang katoliko.
•Pagsasanay
Laro: “Paunahang Paghakbang”
Hatiin sa dalawang grupo ang mga mag-aaral. Babasahin ng guro ang tanong. Ang
makasagot ng tama ay magkakaroon ng pagkakataong humakbang pasulong. Ang
unang makarating sa finish line ang siyang panalo.
•Balik-aral
Paano binago ng Espanyol ang paniniwala ng Pilipino upang maging Kristiyanismo?
•Panlinang na Gawain
•Pagganyak
Nakikilahok ka ba sa mga pagdiriwang sa simbahan?
•Paglalahad
Pagsasaayos ng mga larawan sa tamang heading.
Paraan ng panghihikayat sa Pilipino upang maging kristiyanismo.
Pagdiriwang
reduccion Sakramento misyonero
Pagdiriwang
•Pagtalakay
•Anu-ano ang nagging paraan upang mahikayat ang mga Pilipino na maging kristiyano?
•Paano tinanggap ng mga Pilipino ang panghihikayat ng mga Espanyol?
•Nakatulong ba ito sa pananampalataya ng mga Pilipino? Bakit?
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Anong paraan ang ginamit ng mga Espanyol upang mahikayat ang mga Pilipino na maging
kristiyano?
•Paglalapat
•Pagbibigay ng pamantayan
•Pagsagot sa activity card
•Pangkatang Gawain
Pangkat 1: “Loop a Word” mga pagdiriwang
Pangkat 2: “Timeline” mga sakramento
Pangkat 3: “flower web” paraan ng paghiyakat ng Espanyol sa Kristiyanismo ng mga
Pilipino
Pangkat 4: “spider web” misyonerong nagpalaganap ng kristiyanismo
Pangkat 5: akrostik: “KRISTIYANISMO”
•Pag-uulat ng bawat pangkat
•Pagtataya
Punan ng sagot ang patlang. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
Pagsasanay
•Balik-aral
Paano mo isasalarawan ang paglaganap ng kristiyanismo sa Pilipinas sa panahon ng Espanyol?
•Panlinang na Gawain
•Pagganyak
Sagutin ng buong katapatan:
Kung ikaw ang papipiliin, mas nanaisin mo mo bang pinamumunuan ng mga Espanyol ang ating
bansa? Bakit?
•Paglalahad
Kabutihang dulot:
Naakit ng mga Espanyol ang mga katutubo sa mga makukulay na ritwal ng
pananampalatayang Katoliko. Nanampalataya sa Katolisismo ang mga Pilipino. Ang mga
katutubong dating naniniwala sa ibat ibang diyos ay naniwala sa isang Diyos. Sila ay nagpa
binyag, nagpabago ng pangalan, nagpakasal sa simbahan, ipinagbawal ang diborsyo na
siyang nagpatibay ng pagbubuklod ng pamilya at nagdasal tuwing ika-anim ng hapon. Ang
kanilang mga kaugalian ay nagbago rin, tulad ng pagkahilig sa kasayahan dahil sa mga
pagdiriwang ng mga pista, Santakrusan at Flores de Mayo at mga pagtatanghal ng mga
palabas na senakulo at marami pang iba.
Ilan sa mga gawaing Katoliko na natutuhan ng mga Pilipino:
Pagsisimba kung Linggo at araw ng pangolin
Pagdiriwang ng kapistahan ng mga santo
Pagdarasal, pagnonobena at pagpuprusisyon
Pag-aayuno
Pagtanggap ng mga sakramento: binyag, eukaristiya, kumpil, kasal, at
Pagpapari
Mga Hadlang:
May mga nag-alsa na ayaw kumilala sa pinuno ng mga Espanyol. Ang mga Muslim na may sarili nang
sistema ng pamahalaan at relihiyon ay hindi kailanman nagpasakop sa mga Espanyol. Ang ibat ibang
pangkat ng katutubo sa mga bulubundukin ay nanlaban din kaya’t hindi sila nasakop.
•Pagtalakay
•Ano ang istratehiyang ginamit ng mga Espanyol upang sakupin ang Pilipinas?
•Ano ang kabutihang dulot ng kristiyanismo sa mga Pilipino?
•Ano ang mga hadlang?
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Paano pinahalagahan ng mga Pilipino ang pagpupunyagi na maging kristiyano?
•Paglalapat
•Pamantayan sa pangkatang Gawain
•Pagsagot sa activity card
•Pangkatang Gawain
Pangkat 1: Paano naakit ng mga Espanyol ang mga katutubo?
Pangkat 2: Anu- ano ang mga kaugaliang nabago sa mga Pilipino?
Pangkat 3: “Flower Web” mga gawaing Katoliko
Pangkat 4: “spider web” mga hadlang
•Pagtataya
Isulat ang T kung tama ang pangungusap at M kung mali.
___1. Ang mga Espanyol ang nagpalaganap ng kristiyanismo sa Pilipinas
___2. Sa pagpapalaganap ng Katolisimo, inalis ang krus, rosaryo at dasal.
___3. Sa kabila ng malawak na pagpapalaganap ng katolisismo, mayroon pa ring mga
hindi naniwala rito.
___4. Ang patuloy na pagtanggap ng mga sakramento ay patunay ng malalim na
impluwensya ng kristiyanismo sa mga Pilipino.
___5. Hindi pinahalagahan ng mga Pilipino ang pagpupunyagi ng kristiyanismo.
•Kasunduan
Sumulat ng isang panalangin.
Inihanda ni:
Jennifer P. Meneses
(NBBN)
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan V
Ikalawang Markahan
Ikalimang Linggo (Ikalimang Araw)
•Layunin
Naipapaliwanag ang katuturan at layunin ng reduccion
•Paksang Aralin
•Reduccion
•Sanggunian: AP5PKE-IId-5.2
•Kagamitan: tarpapel, activity card
•Pagpapahalaga: Pagtitiwala sa Namumuno
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Balitaan tungkol sa kaganapan ng mga bahay sa Navotas na giniba dahil sa tatamaan ng pagpapagawa ng
kalsada at inililipat sa ibang lugar.
•Pagsasanay
“Flower Web” magbigay ng mga kahalagahan dulot ng pagpapalaganap ng
Kristiyanismo sa mga Pilipino.
•Balik-aral
Paano isasalarawan ang paglaganap ng Kristiyanismo sa mga Pilipino?
•Panlinang na Gawain
•Pagganyak
Pataasin ng kamay ang mga bata kung sino sa kanila ang nakatira sa sariling bahay at kung sino sa kanila
ang nangungupahan o nakikitira sa kamag-anak.
•Paglalahad
•Ilahad ang katuturan at layunin ng reduccion sa panahon ng kastila
•Pagtalakay
•Ano ang reduccion?
•Ano ang layunin ng reduccion?
•Paano tinanggap ng mga Pilipino ang paglilipat ng tirahan?
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Ano ang naging katuturan ng reduccion sa paninirahan ng mga Pilipino?
•Paglalapat
•Pamantayan sa pangkatang Gawain
•Pagsagot sa activity card
•Pangkatang Gawain
Sa BINGO card isusulat ng bawat pangkat ang kanilang sagot sa walong
tanong na ibibigay ng guro.
•Ano ang reduccion?
•Ano ang kahulugan ng salitang reducer?
•Saang lugar inililipat ang mga Pilipino?
•Ano ang katuturan ng reduccion sa mga Pilipino?
•Ano ang dulot na kaayusan nito sa mga Pilipino?
•Ano ang mga ninanais ng mga Kastila sa mga Pilipino?
•Paano hinubog ng mga Kastila ang mga Pilipino?
•Bilang isang Pilipino, ano ang inyong opinyon sa layunin ng reduccion?
•Pagtataya
Alin sa mga sumusunod ang naglalarawan sa reduccion at layunin nito.
Isulat ang (/) kung naglalarawan at (X) kung hindi.
•Nagbago ang anyong pisikal ng pueblo, gayon din ang katutubong kultura nito.
•Hinubog ng mga kastila ang mga katutubo sa tamang pamumuhay.
•Ang reduccion ay ang paglilipat ng mga katutubo sa di maayos na lugar.
•Layunin ng reduccion na isailalim ang mga katutubo sa tamang pamahalaan.
•Ninais ng mga kastila na maging kastila ang mga Pilipino sa isipan, kalooban at paniniwala.
•Takda
Gumawa ng isang talata na nagpapahayag ng iyong opinion tungkol sa katuturan at layunin ng
reduccion.
Inihanda ni:
Jennifer P. Meneses
(NBBN)
Day 5 (Day 10.6.10)
•Layunin
Naipapakita ang mga ipinagawa sa mga Pilipino sa ilalim ng polo y servicio
•Paksang-aralin
Patakaran sa Ilalim ng Sapilitang Paggawa
Sanggunian: MAKABAYAN: Kasaysayang Pilipino 5, p. 93-94
Kagamitan: mga larawan, activity cards
Pagpapahalaga: Pagbibigay importansya sa pinagirapan ng mga Pilipino
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Magpabahagi sa mga bata ng mga pinakabagong mga balita.
•Pagsasanay
Hulabira
Tumawag ng isang bata sa harap. Pabunutin siya ng papel at ipaarte ito sa kanya sa
harap ng klase. Bigyan hanggang dalawang minuto ang klase upang huaan ang salita.
Pahuaan ang mga salitang:
magsasaka
simbahan
tulay
polista
•Balik-aral
•Anu-ano ang mga patakaran sa ilalim ng polo y servicio?
•Paano nakaiwas ang mga Pilipino dito?
•Ano ang papel na ginampanan ng polo y servcio sa pagunlad n gating bansa bilang
isang kolonya?
•Panglinang na Gawain
•Ipakita sa mga bata ang mga larawan ng mga Pilipinong nagtatrabaho sa polo y
servicio.
•Itanong: Ano ang iyong nararamdaman habang pinagmamasdan ang mga larawan?
•Magpabuo ng suliranin:
•Anu-ano ang mga naging karanasan ng mga Pilipino sa ilalim ng polo y servicio?
•Anu-ano ang mga ipinagawa sa kanila?
•Ipasagot sa mga bata ang mga suliranin at magkaroon ng maikling talakayan.
•Pangkatin ang mga bata sa apat upang ipakita ang mga ipinagawa sa mga Pilipino
ng polo y servicio.
Group 1: Maikling dula-dulaan
Group 2: Pantomina
Group 3: Poster
Group 4: Picture Collage
•Ipabigay ang mga pamantayan sa paggawa.
•Ipaliwanag ang batayan sa pagmamarka ng pangkatang gawain (rubrics).
•Bigyan ng labinlimang minuto ang mga bata upang matapos ang pangkatang
gawain.
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Anu-ano ang mga karanasan ng mga Pilipino sa kamay ng mga Español sa ilalim ng
pagpapatupad ng polo y servcio?
•Paglalapat
Kung ikaw ay nabuhay sa panahon na ipinatutupad ang polo, makakayanan mo
kaya ito? Ano ang iyong maaaring ginawa?
•Pagtataya
Ang marka sa pangkatang gawain ang magiiging marka ng mga bata sa pagtataya.
•Pagpapakita ng pangkatang gawain.
•Pagbibigay halaga sa ipinakitang gawain ng bawat pangkat.
•Takda
Sagutin:
•Ano ang Kristiyanimo?
•Sino ang nagdala nito sa bansa?
•Saang lugar idinaos ang unang misang Katoliko sa bansa?
•Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pagdating ng Kristiyanismo?
•Ano ang papel na ginampanan ng Kristiyanismo sa pagkasakop n gating bansa?
Day 1 (Day 1.7.1)
•Layunin
Natutukoy ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo
•Paksang-aralin
Reaksyon ng mga Pilipino sa Pamamahala ng mga Prayle
Sanggunian: https://www.scribd.com/doc/243487209/12-Reaksyon-Ng-Mga-Pilipino-Sa-
Kristiyanismo
Kagamitan: mga larawan, tsart, activity cards
Pagpapahalaga: Paninindigan
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Magpabahagi sa mga bata ng mga napapanahong balita.
•Pagsasanay
Picture Puzzle
Maghanda ng dalawang set ng picture puzzle. Tumawag ng 10 bata sa harap ng klase
(5 lalaki at 5 babae). Pangkatin sa dalawang grupo. Ang dalawang grupo ay mag-
uunahan sa pagbuo ng larawan at sasabihin ang kanilang interpretasyon sa nabuong
larawan.
• Panimulang Gawain
• Balitaan
Magpabahagi sa mga bata ng mga napapanahong balita.
• Pagsasanay
Ibigay ang hinihingi sa tsart sa ibaba.
RELIHIYON TAWAG SA DIYOS
Paganism
Allah
Krisyanismo
• Balik-aral
Anu-ano ang naging reaksyon ng mga Piliipino sa Kristyanismo?
• Panglinang na Gawain
• Itanong:
• Ano ang relihiyong iyong kinabibilangan?
• Lahat ban g miyemvro ng inyong pamilya ay may iisang relihiyon lamang?
• Bakit kaya ito ang inanibang relihiyon ng inyong pamilya?
• Hayaang ipahay ng mga bata ang kanilang opinyon at paniniwala.
• Magpabuo ng suliranin:
• Ano ang ginawa ng mga Español upang mapaanib sa Kristyanismo ang mga Pilipino?
• Paano niyakap ng mga Pilipino ang Kristyanismo noong panahon ng mga Español?
• Ipasagot ang mga suliranin sa pamamagitan ng pangkatang gawain.
Activity 1: Poster Making: Ipakita kung paano niyakap ng mga Pilipino ang
Kristyanismo noong panahon ng mga Español.
Activity 2: sa pamamagitan ng reporting sagutin ang tanong.
“Ano ang ginawa ng mga Español upang mapaanib sa Kristyanismo ang mga Pilipino?”
Activity 3: Tula o awit: Lumikha ng isang maikling tula o awitin na
tumatalakay sa pagpapabinyag o pag-anib ng mga Pilipino sa Kristyanismo.
Activity 4: Dula-dulaan: Paano niyakap ng mga Pilipino ang Kristyanismo
noong panahon ng mga Español?Ipabigay ang mga pamantayan sa paggawa.
•Ipaliwanag ang batayan sa pagmamarka ng pangkatang gawain (rubrics).
•Bigyan ng sampung minuto ang mga bata upang matapos ang pangkatang gawain.
•Pagpapakita ng pangkatang gawain.
•Pagbibigay halaga sa ipinakitang gawain ng bawat pangkat.
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Madali bang tinanggap ng mga Pilipino ang Kristyanismo? Ipaliwanag ang iyong sagot.
•Paglalapat
Ano ang paniniwala ng relihiyong iyong kinabibilangan? Ipaliwanag ito sa klase.
•Pagtataya
Ang marka ng mga bata sa pangkatan gawain ang kanilang magiging marka sa
pagtataya.
•Takda
Sagutin:
Anu-ano ang mabuting naidulot ng Kristyanismo sa mga Pilipino at sa bansa? Isa-isahin
ang mga ito.
Day 3 (Day 3.7.3)
• Layunin
Nabibigyang halaga ang mabuting dulot ng Kristyanismo sa ating bansa
• Paksang-aralin
Kristyanismo sa Bansa
Sanggunian:
Kagamitan: mga larawan, tsart, activity cards
Pagpapahalaga: Pagsunod sa mga aral ng simbahan at utos ng Diyos
• Pamamaraan
• Panimulang Gawain
• Balitaan
Magpabahagi sa mga bata ng mga pinakabagong balita.
• Pagsasanay
Buuin ang mga salita gamit ang clue.
• _ol_ny_ - lugar o bansa na sakop ng mas malakas na bansa
• H_r_ - tawag sa pinakamataas na pinuno ng Espanya
• S_ _ta_at_ - tawag sa pamahalaan ng mga Muslim bago dumating ang mga Kastila
• K_ _ol_ _i_m_ - relihiyong ipinamana ng mga Kastila sa mga Pilipino
• _ _g_l_ a_ - Portuges na nabigador na nakatuklas sa Pilipinas
• Balik-aral
Paano tinanggap ng mga Pilipino ang Katolisismo?
• Panglinang na Gawain
• Magpakita ng mga larawang nagpapakita ng mabuting pag-uugali.
• Itanong: Ano ang ipinakikita sa mga larawan? Ano kaya ang kaugnayan ng mga ito sa
paksang tatalakayin?
• Magpabuo ng suliranin:
• Anu-ano ang mga mabuting naidulot ng Krisyanismo sa ating bansa?
• Ipasagot ang suliranin sa pamamagitan ng pangkatang gawain.
Activity 1: Ipakita ang mga mabuting dulot ng Kristyanimo sa pamamagitan
ng isang maikling dula-dulaan
Activity 2: Slogan: Lumikha ng isang slogan na nagpapahayag ng mabuting
dulot ng Kristyanismo sa bansa.
Activity 3: Drawing: Iguhit ang mga mabubuting dulot ng Kristyanismo sa
bansa.
Activity 4: Reporting: Ihayag sa klase ang mga mabubuting naidulot ng
Kristyanismo sa bansa.
•Ipasabi sa mga bata ang mga pamantayan sa paggawa.
•Ipaliwanag ang batayan sa pagmamarka ng pangkatang gawain (rubrics).
•Bigyan ng labinlimang minuto ang mga bata upang matapos ang pangkatang gawain.
•Pagpapakita ng pangkatang gawain.
•Pagbibigay halaga sa ipinakitang gawain ng bawat pangkat.
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
May mga mabubuting naidulot ang Krisyanismo sa mga Plipino at sa ating bansa.
•Paglalapat
Sa iyong sarili, ano sa tingin mo ang mabuting naidulot sa iyo ng Kristyanismo o ng iyong
relihiyon?
•Pagtataya
Sa sagutang papel, magtala ng limang mabuting dulot ng Kristyanismo sa bansa.
•Takda
Magtala ng mga karagdagang impormasyon tungkol sa Kristyanismo.
Day 3 (Day 8.6.8)
•Layunin
Natatalakay ang mabuti at di-mabuting dulot ng sapilitang paggawa sa panahon ng mga
Espanyol
•Paksang-aralin
Mabuti at Di-mabuting Dulot ng Sapilitang Paggawa
Sanggunian: MAKABAYAN: Kasaysayang Pilipino 5, p. 93-94
Kagamitan: mga larawan, tsart, activitycards
Pagpapahalaga: Pagkilala sa likha ng ating mga ninuno
•Pamamaraan
•Panimulang Gawain
•Balitaan
Magpabahagi sa mga bata ng mga napapanahong mga balita.
•Pagsasanay
Guhitan ang lahat ng salitang iyong makikita o mabubuo sa puzzle.
A N D W O Q J F S L
P A G O D T B X B U
I P U H A W F L H N
C A T K V E U H L G
G G O I L U N G J K
Q C M K Z O Y D M O
E R N M P T A K O T
P A G H I H I R A P
•Anu-ano ang mga salitang inyong nakita sa puzzle?
•Anno ang kaugnayan ng mga salitang ito sa polo y servicio o sapilitang paggawa?
•Balik-aral
Ipakita ang plaskard ng sumusunod na mga salita at ipabgay sa mga bata ang
kahulugan ng bawat isa.
Mabuting Dulot ng
Di-Mabuting Dulot ng Polo y Servicio
Polo y Servicio
•Panglinang na Gawain
•Ipakita sa mga bata ang salitang PATAKARAN. Ipabigay ang kanilang ideya sa salitang
ito.
•Itanong: Ano kaya ang kinalaman ng patakaran sa pakang ating tatalakayin?
•Magpabuo ng suliranin:
•Anu-ano ang mga patakaran sa ilalim ng patakarang pangkabuhayang Polo y Servicio?
•Ano ang naging papel ng polo y servicio sa pag-unlad ng ating bansa sa ilalim ng
pamamahala ng mga Español?
•Ano ang kahalagahan ng pagpapatupad ng polo y servicio sa pananakop ng mga
Español?
•Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa polo y servicio?
•Ano ang kanilang ginawa upang makaiwas dito?
•Pangkatin ang mga bata sa apat at ipasagot ang mga tanong. Ipatalakay ito sa
pamamagitan ng reporting.
Group 1: Anu-ano ang mga patakaran sa ilalim ng patakarang
pangkabuhayang Polo y Servicio?
Group 2: Ano ang naging papel ng polo y servicio sa pag-unlad ng ating
bansa sa ilalim ng pamamahala ng mga Español?
Group 3: Ano ang kahalagahan ng pagpapatupad ng polo y servicio sa
pananakop ng mga Español?
Group 4: Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa polo y servicio? Ano
ang kanilang ginawa upang makaiwas dito?
•Ipabgay ang mga pamantayan sa paggawa.
•Ipaliwanag ang batayan sa pagmamarka ng pangkatang gawain (rubrics).
•Pagpapakita ng pangkatang gawain.
•Pagbibigay halaga sa ipinakitang gawain ng bawat pangkat.
•Pangwakas na Gawain
•Paglalahat
Mahalaga ang papel na ginampanan ng sapilitang paggawa sa pananakop ng mga
Español sa ating bansa. Dahil dito, maraming gusali, kalsada, at simbahan ang
naipatayo kung kaya naging mainam n napalaganap ang Kristiyanismo sa bansa.
•Paglalapat
Sumulat ng isang slogan na tumatalakay sa papel na ginampanan ng sapilitang
paggawa sa pananakop ng mga Español.
•Pagtataya
Sagutin: Sa iyong palagay, naging makatarungan ba para sa mga Pilipino ang mga
patakaran ng polo y servicio? Pangatwiranan ang iyong sagot.
•Takda
Sa inyong kwaderno, isulat ang mga naging karanasan ng mga Pilipino sa ilalim ng polo
y servicio.
I.Layunin:
Natatalakay ang mga layunin ng kolonyalismo
kaugnay sa pananakop ng Espanya sa Pilipinas Ano ang nakikita ninyo sa larawan?
II.Paksang-Aralin: Ano ang kaugnayan nito sa pananakop ng
Layunin ng Kolonyalismo Espanya sa Pilipinas?
Yunit II:Pamunuang Kolonyal ng Espanya (Ika 16 2.Paglalahad:
hanggang Ika 17 siglo) a.Pagbuo ng Suliranin:
Sanggunian: Curriculum Guide p.49 Ano ang mga layunin ng kolonyalismo
AP5PKEII.a1.2 kaugnay sa pananakop ng Espanya sa Pilipinas
Kayamanan 5 p.106 b. Gawaing Kolaboratibo:
Kagamitan: tsart, activitiy card, aklat •Ipasagaot ang suliranin
Pagpapahalaga: •Pangkatin ang mga bata upang makalikom ng mga
III.Pamamaraan: PAGKAMAKABAYAN datos
A.Panimulang Gawain: •Bigyan ng sapat na panahon ang mga bata sa
1.Balitaan: paghahanda ng kanialng iuulat
Pagbibigay ng balita ng mga bata tungkol sa c.Pag-uulat ng bawat pangkat
kanilang na panuod o na pakinggan at pag-usapan 3.Pagtatalakay:
ito sa loob ng klase. Bakit ninais ng Espanya na magkaroon ng mga
2.Pagsasanay: kolonya?
Kilalanin ang sumusunod:
ALAM MO BA? Anu-anong pakinabang ng Espanya sa pagsakop
1.Anong P ang tawag sa mga taong sumasamba sa sa bansa?
mga anito at diyus-dyusan? Naging matagumpay ba ang Espanya sa
2.Anong B ang kataas-taasang diyos ng ating mga pagsakop sa Pilipinas?
ninuno? C.Pangwakas na Gawain:
3.Anong C ang itinuturing na mga pari ng mga 1.Paglalahat:
unang Pilipino? Ang mga layunin ng Espanya sa pagsakop sa
4.Anong P ang unang relihiyon ng ating mga Pilipinas ay makakuha ng kayamanan,
ninuno? kapangyarihan at maipalaganap ang relihiyong
5.Anong A na pinaniniwalaan nilang diyos? Kristiyanismo
2.Paglalapat:
3.Balik-Aral: Paggamit ng pamamaraang Word Splash
Sinaunang kabihasnan ng mga Pilipino .Mula sa mga salitang ito bubuo ang mga bata ng
B.Panlinang na Gawain: kabatiran tungkol sa layunin ng Espanya sa
1.Pagganyak: pananakop sa Pilipinas
G_ _
G___
G____
Tatlong G
FTR V- V- V- V- V- V-
5
4
3
2
1
0
I.Layunin: Ano ang nakikita ninyo sa larawan?
Naibibigay ang mga layunin ng kolonyalismo at Ano ang kaugnayan nito sa pananakop ng
ang konteksto nito kaugnay sa pananakop ng Espanya sa Pilipinas?
Espanya sa Pilipinas 2.Paglalahad:
II.Paksang-Aralin: a.Pagbuo ng Suliranin:
Layunin ng Kolonyalismo at Konteksto Nito Ano ang layunin ng kolonyalismo at
Yunit II:Pamunuang Kolonyal ng Espanya (Ika 16 konteksto nito kaugnay sa pananakop ng Espanya
hanggang Ika 17 siglo) sa Pilipinas?
Sanggunian: Curriculum Guide p.49 b. Gawaing Kolaboratibo:
AP5PKEII.a1.3 •Ipasagaot ang suliranin
Batayang Aklat •Pangkatin ang mga bata upang makalikom ng mga
Kagamitan: tsart, activitiy card, aklat datos
Pagpapahalaga: PAGKAMAKABAYAN •Bigyan ng sapat na panahon ang mga bata sa
III.Pamamaraan: paghahanda ng kanialng iuulat
A.Panimulang Gawain: c.Pag-uulat ng bawat pangkat
1.Balitaan: 3.Pagtatalakay:
Pagbibigay ng balita ng mga bata tungkol sa Ano ang mga pangyayaring naganap noong ika 15
kanilang na panuod o na pakinggan at pag-usapan hanggang 16 siglo na nagtulak sa mga taga-Europe
ito sa loob ng klase. na marating ang mga lupang dating hindi nila alam?
2.Pagsasanay: Ano ang konteksto ng mga sumusunod na
Isulat ang P kung ang pangungusap ay hanagarin/layunin sa pagsakop ng Espanya sa
naglalawaran sa relihiyong paganismo at I kung Plipinas?
relihiyong Islam •Pampulitikang Hangarin
1.Paniniwala sa mga espiritu,anito, diwata •Pagpapalaganap ng Kristyanismo
2.Nagbibigay ng panuntunan ng mabuting pag- •Pangkabuhayang Layunin
uugali
3.Catalonan ang itinuturing nilang pari C.Pangwakas na Gawain:
4.Itinatag ni Muhammad, isang kilalang propeta 1.Paglalahat:
May mga layunin at konstekto ang Espanya sa
3.Balik-Aral: pagsakop sa Pilipinas
Mga salik na bumubuo sa isang lipunan 2.Paglalapat:
B.Panlinang na Gawain: Itapat sa tamang hanay ang mga sumusunod na
1.Pagganyak: pahayag sa naging layunin ng Espanya sa pagsakop
sa Pilipinas.Isulat lamang ang mga titik
B.
Dito dumaong ang barko ni Heneral Mc Arthur
3. Balik-aral:
Sino si Magellan?
Ano-ano ang mga lugar na narrating ni Magellan sa bansa?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Nais nyo bang malaman ang mga makasaysayang lugar na narating ni Magellan sa bansa?
a.
F e r d i n a n d Ma g e l l a n
•Isang eksplorador na Portuges
•Nabigong masakop ang Mactan
•Mananakop na nilabanan ni Lapu-Lapu
b.
R a h a Hu ma b o n
• nabinyagang “Carlos” kasama ang mga katulad niyang katutubo.
• Raha na asawa ni Reyna Juana
3. Balik-aral:
Ano ang mga makasaysayang lugar ang pinag-aralan natin kahapon? Saang lugar
ginanap ang unang misa?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Pagtamabalin ng mga bata ang mga lugar/petsa at ang kahulugan nito.
Nagdaos ng kauna-unahang
misa ang mga Espanyol sa lugar Limasawa
na ito.
2. Paglalahad
Batay sa ating napag-aralan kahapon, Ano-ano ang mga
makasaysayang pook na ito
3. Pangkatang Gawain
a. Bawat pangkat ay magtatala ng mga kahalagahan ng mga makasayayang pook na
ito.
b. Pag – uulat ng bawat pangkat.
4. Pagtalakay
Ano ang dahilan at nagiging makasaysayang ang pook?
Ano ang kahalagahan ng mga makasaysayang pook sa ating bansa?
Ano ang itinuturo nitong pagpapahalaga sa ating mga kabataan?
Dapat ba nating pahalagahan ang mga makasaysayang pook na ito?
5. Paglalahat
Naalala natin ang mga pangyayaring naganap sa mga makasaysayang lugar tulad
ng Cebu at Lamasawa. Mapapahalagahan natin ang mga ito kung iingatan at
ipagmamalaki sa mg susunod pang henerasyon sa ating bansa.
6. Paglalapat
Isulat ang T kung tama at M kung mali.
_______ a. Ang Mactan ay isang makasaysayang pook na ipinaglaban ni Lapu – Lapu.
_______ b. Si Magellan ay nakadagdag ng kontribusyon sa kasaysayan ng Pilipinas.
_______ c. Ang pagsasandugo ng mga raha at Magellan ay isang tanda ng
makasaysayang pangyayari sa ating bansa.
_______ d. Mahalagang pagtuunan ng pansin ang kasaysayan ng ibang bansa.
C. Pangwakas na Gawain
a. Saloobin: Bilang batang mag-aaral, paano mo maipapakita ang pagpapahalaga sa mga
makasaysayang pook sa bansa?
IV. Pagtataya
Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Alin sa mga sumusunod ang nagpapakita ng kahalagahan ng mga makasaysayang lugar?
a. Naitatago sa lahat ng mga tao ang pinagmulan ng isang lugar.
b. Naipapakita ang mga naganap na pangyayari sa lugar
c. Hindi na kailangan ang mga naganap na pangyayari sa lugar.
2. Ang mga makasaysayang lugar ay mahalaga para sa pagkakakilanlan ng ____________.
a. Pangyayaring naganap
b. Pagkilala sa katapangan
c. Wala sa nabanggit ang sagot
3. Ang Mactan ay naging tanyag dahil sa labanang naganap dito.
a. Tama
b. Mali
c. Ewan
4. Sa ating bansa ay maraming maituturing na makasaysayan. Alin sa mga ito ang
halimbawa?
a. Hinulugang Taktak
b. Port Santiago
c. MOA
5. Ang bansang Espanya ay naging mahalaga sa kontribusyon sa kasaysayan ng Piipinas,
dahil dito __________.
a. Lubos na mauunawaan ng mga Pilipino ang mga dayuhang sumakop sa atin.
b. Maliliwanagan tayo sa mga makasaysayang pook na pinagdausan ng pagdiriwang
c. Ang A at B ay tama.
V. Takda
Alamin ang mga sumusunod na petsa ng kasaysayan.
a. Agosto 10, 1519
b. Marso 17, 1521
c. Marso 31, 1521
d. Abril 8, 1521
Banghay – Aralin sa Araling Panlipunan V
I. Layunin
Nakagagawa ng timeline ng mga paglalakbay ng Espanyol
II. Paksang – Aralin
Timeline ng mga paglalakbay ng Espanyol
Sanggunian: Kto12 Kayamanan
Kagamitan :Mapa ng Pilipinas, tsart
Saloobin: Pagpapahalaga sa oras
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
2. Pagsasanay
Pahulaan.
ULAP
a. Unang bayaning Pilipino
PLUA
P
MIS
c. ALAW Ganap dito ang unang misa
A
3. Balik-aral
Ano ang kahalagahan ng makasaysayang pook na tulad ng Mactan at Limasawa?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Sino sa inyo ang gustong maglakbay ?
2. Paglalahad
Ngayon ay ating gagawin ang timeline ng pglalakbay ni Magellan sa Bisayas.
3. Pangkatang Gawain
a. Pangkatin ang bata sa tatlong pangkat
b.Pagawain ang mga bata ng timeline sa paglalakbay ni Magellan
Pangkat I Worm Timeline
Pangkat II Train Timeline Abril 15, 1521
Paangkat III Ladder Timeline
Marso 31, 1521
Abril 8, 1521
c. Pag-uulat ng bawat pangkat
4. Pagtalakay Marso 17, 1521
Ano ang kagandahang dulot ng paggawa ng timeline ?
Napagsunod-sunod ang mga pangyayari ayon sa petsa ?
5. Paglalahat
Ang Timeline ay naatutulong na lalong matandaan ang mga pangyayari sa ating kasaysayan.
6. Paglalapat
Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B
1. Abril 15, 1521 a. Nagdaos ng kauna-unahang misa ang mga
Espanyol
2. Marso 3, 1521 b. Napadpad sila sa pulo ng Homonhon
3. Marso 17, 1521 c. Nagsimula ang paglalayag ng mga Espanyol
4. Abril 8, 1521 d. Nagpabinyag ang mg katutubong kasama
Ni Raha Humabon
5. Agosto 10, 1519 e. Nakarating ng Cebu ang mga Espayol at
nagsanduguan bilang tanda ng
pakikipagkaibigan.
C. Pangwakas na Gawain
a. Saloobin: Ano ang kahalagahan ng oras ?
Paano mo ito gagamitin ng wasto?
Piliin ang titik ng tamang sagot.
1.Ito ay isang paraan upang lubo n matandaan ang mga pangyayari sa ating kasaysayan.
a. Time Frame
b.Time Graph
c. Time Line
2. Nakarating ng Cebu ang mga Espanyol at nakipagkaibigan kay Raha Humabon noong
___________.
a. Marso 21, 1521
b. Abril 8, 1521
c. Abril 15, 1521
3. Noong Marso 31, 1521, nagdaos ng kauna- unahang misa ang mga espanyol sa tabing
dagat at nagtirik ng malaking krus. Ito ay ang pulo ng _________.
a. Mactan
b. Limasawa
c. Leyte
4. Ang labanan sa _______ ang sagisag ng katapangan at kagitingin n gating mga ninuno sa
pagtatanggol sa ating teritoryo.
a. Humonhon
b. Limasawa
c. Mactan
5. Sa Haring _____ ang tumustos sa ekspedisyon ni Magellan.
a. Felipe I
b. Carlos I
c. Emmanuel I
V. Takda
Humanda para sa kinabukasang pagsusulit.
Banghay – Aralin sa Araling Panlipunan V
I. Layunin
Naiisa-isa ang mga motibo sa pananatili ng mga permanenteng pamayanang Espanyol sa
Pilipinas.
II. Paksang – Aralin
Motibo sa pananatili ng mga permanenteng pamayanang Espanyol sa Pilipinas.
Sanggunian: Kto12 Kayamanan p. 88-92
Kagamitan :Projector, tsart
Saloobin: Pagtatanggol sa teritoryo
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
2. Pagsasanay
Bigyan ng kahulugan ang mga sumusunod:
1. Pananakop
2. ekspedisyon
3. Balik-aral
Anong petsa naglayag ang ekspedisyon ni Magellan ?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Kung kayo ba ay magtatayo ng panahanan, saan ninyo ito nanaising itayo ?
2. Paglalahad
Ang ating mga ninuno ay may mga panahanang nasa tabing dagat o ilog, ang
iba ay nasa kabundukan o kapatagan. Ngayong araw ay ating pag aaralan ang
pagtatag ng pamayanang espanyol sa ating lipunan.
Paano nagkaroon ng pamayanan ang mga Espanyol kapalit ng mga panahanan
ng ating mga ninuno ?
3. Pangkatang Gawain
Bawat pangkat ay magkakaroon ng gaaing makatutugon sa mga katanungan
sa kanilang pangkat.
Pangkat I – Kristyanismo
Pangkat II – Reduccion
Pangkat III – Polo y Servicio
Pangkat IV - Tributo
4. Pagtalakay
Ano-ano ang mga motibo o dahilan ng pagtatag ng pamayanang espanyol sa
bansa ?
Ano ang naidulot nitong kabutihan sa mga ninuno ?
Ano ang nangyari sa mga panahanan n gating mga ninuno ?
Naging maganda ba ang resulta ng pamayanang espanyol ?
5. Paglalahat
Pagpapayaman, Kapangyarihan at pagpapalaganap ng kristyanismo ang ilan
lamang sa mga motibo bakit pinanatili ang pamayanang Espanyol sa bansa.
6. Paglalapat
Isulat ang T kung tama ang isinasaad ng layunin ng mga espanyol sa pananakop
sa Pilipinas at H kung hindi.
1. Makasakop ng pulo
2. Makakuha ng mga kayamanan
3. Maipalaganap ang kristyanismo
4. Makatuklas ng bagong kaalaman
5. Makapaglakbay at makapamasyal
6. Manguna sa mga bansa sa Europa
7. Makapagdala ng mga aliin sa Espanya
8. Magkaroon ng higit na kapangyarihan
9. Makapag-angkat ng mga pampalasa ng pagkain
10. Makipagkalakalan ang mga Europeo a Silangan
C. Pangwakas na Gawain
a. Saloobin: Anong katangian ang ipinakita nina Lapu-Lapu at iba pang mga ninuno
natin sa teritoryong kanilang nasasakupan ?
IV. Pagtataya
Magbigay ng limang motibo ng pagpapanatili ng pamayanang Espanyol sa bansa.
V. Takda
Kilalanin ang mga sumusunod na terminolohiya :
1. Residencia
2. Vistador
3.Royal Audencia
Banghay – Aralin sa Araling Panlipunan V
I. Layunin
Natatalakay ang iba’t – ibang reaksyon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanya
II. Paksang – Aralin
Reaksyon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanya.
Sanggunian: Kto12 Kayamanan 7 p. 129-132
Kagamitan :Larawan, Tsart , Activity Card
Saloobin: Pagtatanggol sa teritoryo
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
Pag uulat ng mga napapanahong balita o isyu.
2. Pagsasanay
Lagyan ng tsek (/) ang mga pahayag na nagsasabi ng dahilan ng Espanya sa
pasakop sa Pilipinas. Lagyan ng ekis(x) kung hindi.
1. Upang humanap ng bagong ruta ng kalakalan .
2. Upang gamutin ang may sakit
3. Upang makatuklas ng mga kayamanan
4. Upang maipalaganap ang kristyanismo
5. Upang makapaglakbay ang Espanyol
3. Balik-aral
Ano ang layunin ng mga Espanyol sa pagsakop sa Pilipinas?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
?
Ano ang napansin ninyo sa mga larawan ?
Paano tinanggap ng mga Pilipino ang Kolonyalismong Espanyol ?
2. Pangkatang Gawain
Hatiin ang klase sa 3 Pangkat
a. Gumawa ng isang Graphic Organizer. Ibigay ang reaksyon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanyol.
3. Pagtalakay
Ano-ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pananakop ng Espanyol ?
Bakit nagkaroon ng di magandang reaksyon ang mga Pilipino ?
Sa paanong paraan nila ipinakita ang pagtutol sa Kolonyalismong Espanyol ?
Nagtagumpay ba ang mga Pilpino upang mapigilan ang pananakop ng mga Espanyol?
5. Paglalahat
Ano-ano ang reaksyon ng Pilipino sa Kolonyalismong Espanyol ?
6. Paglalapat
Isulat ang T kung tama ang isinasaad ng pangugusap at M kung hindi
1. Lumaban ang mga katutubo kahit mahina ang kanilang mga armas.
2. Sumapi ang mga tao mula sa iba’t-ibang lalawigan sa mga lihim na samahan o pag
aalsa
3. Hinarang ng mga kasama ni Maniago ang daraanan ng mga pagkain para sa mga
Espanyol upang sila ay magutom at mapilitang ibigay ang kanilang mga
hinihiling.
4. Namundok sila at nagtatag ng sariling pamahalaan.
5.Nag alsa ang mga Pilipino laban sa mapang abusong Espanyol
C. Pangwakas na Gawain
a. Saloobin: Bilang Pilpino , Paano natin mapangangalagaan ang karapatang maging
Malaya at mamuhay nang tahimik ?
IV. Pagtataya
Isulat ang TAMA kung wasto ang isinasaad ng pangungusap at MALI naman
kung di wasto.
1. Pinagmalupitan at pinagsamantalahan ng mga Espanyol ang mga katutubo na
syang nagging dahilan ng pag aalsa ng mga Pilipino.
2.Dahil sa matinding galit, nagtatag ng lihim na samahan upang ipaglaban at makamit
muli ang kalayaan.
3. Ipinagsawalang bahala ng mga Pilipino ang pang aabuso ng mga espanyol.
4. Nagkaisa ang mga muslim upang hindi sila tuluyang masakop ng mga espanyol.
5. Napaalab ang damdamin ng mga Pilipino sa hindi pantay na kalagayan ng mga
paring espanyol at mga paring Pilipino.
V. Takda
Sagutin:
Bilang isang mag-aaral,Paano mo maipapakita ang tunay na diwang makabayan ?
Banghay – Aralin sa Araling Panlipunan V
I. Layunin
Natutukoy ang mga dahilan at layunin ng kolonyalismong Espanyol.
II. Paksang – Aralin
Layunin ng kolonyalismong Espanyol.
Sanggunian: Historia ph. 132-134, kayamanan ph. 75-83
Kagamitan :Tsart, larawan, activity card
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
Mga napapanahong balita
2. Pagsasanay
Piliin sa mga nasa kahon ang makapagbibigay ng angkop na kahulugan sa mga
salitang may salungguhit sa mga pahayag. Isulat sa kahon ang titik ng tamang sagot.
A. lumawak D. dahilan
B. nakalusong o nakababa E. masigla
C. pagtatanggol F. Angkinin o pagharian
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Ipakita ang larawan ng sinaunang barko/sinaunang sasakyan pandagat.
Kung ikaw ay nabuhay sa panahong iyon, ano ang maghihikayat sa iyo upang
maglayag o sumama sa paglalayag? Lagyan ng tsek (/) ang loob ng kahon ng iyong
sagot.
2. Pangkatang Gawain
Hatiin ang klase sa 4 na pangkat
•Ipasagot ang suliranin
•Pangkatin ang mga bata upang makalikom ng mga datos
•Bigyan ng sapat na panahon ang mga bata sa paghahanda ng kanilang iuulat.
•Pag-uulat ng bawat pangkat
4. Pagtalakay
Ano ang naging layunin at dahilan ng mga Espanyol sa pananakop ?
Bakit nais ng mga bansa sa Europa na manguna sa paghahanap ng mga bansang sasakupin?
Ano ang naging pamantayan o basehan ng lakas at kapangyarihan ng isang bansa noon?
Bakit mahalaga ang paghahanap ng mga panrekado o pampalasa ng mga bansang Europeo noong
mga panahong iyon?
5. Paglalahat
Ano – ano ang nagging dahilan o layunin ng pananakop ng mga Espanyol?
6. Paglalapat
Lagyan ng tsek (/) ang mga pahayag na nagsasabi ng dahilan ng Espanya sa pagsakop
sa Pilipinas. Lagyan ng ekis (x) kung hindi.
_____ 1. Upang humanap ng bagong ruta ng kalakalan
_____ 2. Upang gamutin ang mga may sakit
_____ 3. Upang makatuklas ng mga kayamanan
_____ 4. Upang manguna bilang isang bansa sa Europa
_____ 5. Upang makatulong sa mahihirap
C. Pangwakas na Gawain
a. Saloobin: Paano makakaiwas sa pananakop ng mga dayuhan an gating bansa?
IV. Pagtataya
Piliin ang titik ng tamang sagot. Isulat sa sagutang papel.
1.Isa sa mga nagging dahilan ng mga Espanyol ay ipalaganap ang relihiyong __________.
a. Islam
b.Kristyanismo
c. Pagano
2. Kaisipang pang ekonomiya, ang lakas at kapangyarihan ng isang bansa ay nakasalalay sa
dami ng ginto at pilak.
a. Kolonyalismo
b. Espanyol
c. Merkantilismo
3. Ang mga ______ ay napakahalaga sa mga Europeo noong mga panahong iyon. Ito ay
hindi lamang pampalasa at pamapasarap ng pagkain kundi ginagamit din sa pag-iimabak
ng pagkain.
a. bigas
b. rekado
c.pabango
4. Bakit humanap ng bagong ruta ang mga bansang Europeo patungo sa Asya?
a. Upang maunahan nila ang mga bansang nagnanais na makarating sa Asya
b. Dahil sa malaking halagang sinisingil ng mga turko sa mga gumagamit ng rutang
patungong Asya.
c. Mas mabilis makarating sa Asya kung sa ibang ruta daraan.
5. Ano ang nagtulak sa pagpapalawak ng kolonyalismo sa Asya?
a. Dahil sa mga kalakal o produkto na nasa mga bansang tropiko
b. Dahil sa mabilis na paghahanap ng rutang daraanan
c. Dahil sa pagmahal ng mga produkto
V. Takda
Sagutin.
Paano mo pahahalagahan ang pagkakatuklas ni Ferdinand Magellan sa Pilipinas?
BANGHAY ARALIN SA HEKASI V
IkalawangMarkahan
Date: Week 6 day 2
I. Layunin:
•NaibibigayangkahalagahanngsistemangreduccionsapagpapalaganapngKristiyanismo
.
II. Paksang-aralin:
Sistemang Reduccion
Sanggunian: AP5PKE-IIc-d-5, Makabayan 5 85-86
Kagamitan: tsart
Pagpapahalaga:Pagpahalaga at PagpalawaksaKristiyanismo
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain:
•Balitaan
Pagbabalitaan ng napapanahong usapn o isyu.
•Pagsasanay
Isulat ang sagot sa Show Me Drill Board
1.Pinalaganap ng mga Espanyol sa bansa.
2.Pamahalaang tinatag ng mg Espanyol.
3.Mga taong nagpalaganap ng kanilang relihiyon.
4.Pagsamba sa kalikasan at mga kaluluwa
5.Namamahala sa pueblo
•Balik-aral
Ipakita ang salitang “reduccion”.
Ganyakin ang mga batang magpaliwanag ng ilang katuturan at layunin ng reduccion.
B. Panlinangna Gawain:
1. Pagganyak
Ipakita ang salitang “KRISTIYANISMO”.
Hikayatin ang mga mag-aaral na magbigay opinyon kung ano ang
pagkakaintindin sa salitang ito.
•Paglalahad
Sabihin sa mga bata ang kanilang pag-aaralan ngayon ay tungkol sa kahalagahan
ng sistemang reduccion sa pagpapalaganap ng kristiyanismo.
Gabayan ang mga bata mabuo ang suliraning:
•Ano ang reduccion?
•Ano ang kahalagahan nito sa pagpalaganap ng kristiyanismo?
•Pagtalakay
Concept Mapping Kahalagahan sa pagpapalaganap ng
Sistemang
Reduccion
C. Pangwakasna Gawain:
• Paglalahat
Magbigay ng kahalagahan ng Reduccion sa pagpapalaganap ng kristiyanismo.
• Paglalapat (Pangkatang Gawain)
Isulat sa manila paper ang sagot ng bawat pangkat.
• Kahalaghan ng reduccion sa pagpapalaganap ng kristiyanismo
• Mabuting epekto ng redducion
• Masamng epekto ng reduccion
• Pagpapahalaga
Bilang isang mag-aaral,paano ka makatutulong sa pagpalaganap ng kristiyanismo?
IV. Pagtataya:
Sa paksang tinalakay, ibigay ang kahalagahan ng sistemang reduccion sa
pagpalaganap ng kristiyanismo. ( 5 puntos )
V. Kasunduan:
Ano ang sanhi at bunga ng Reduccion sa mga Pilipino?
BANGHAY ARALIN SA HEKASI V
IkalawangMarkahan
Date: Week 6 day 3
I. Layunin:
•Naikabubuongsanhi at bungangreduccionsamga Pilipino.
II. Paksang-aralin:
Sistemang Reduccion
Sanggunian: AP5PKE-IIc-d-5, Makabayan 5 87-88
Kagamitan: tsart,larawan
Pagpapahalaga:Pagtanggap at Pag-unawa
III. Pamamaraan:
•Panimulang Gawain:
•Balitaan
Pagbabalitaan ng napapanahong usapn o isyu.
•Pagsasanay
Maghanda ng roleta ng mga titik. Paikutin ang roleta. Kung saang titik huminto,
magbigay ang mga bata ng mga salitang nagsisimula sa titik na ito.
•Balik-aral
Ano ang kahalagahan ng reduccion sa pagpalaganap ng kristiyanismo?
B. Panlinangna Gawain:
•Pagganyak
•Magpakita ng larawang may ibat ibang pangyayari sa kabuhayan ng mga pilipino noon
at ngayon. Itanong ang naging sanhi at bunga ng mga pangyayari sa bawat panahon.
•Paglalahad
•Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “sanhi”.
•Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “bunga”.
•Iugnay ang mga ito sa paksang aralin.
•Pagtalakay
•Magbigay ng maaaring maging sanhi ng sistemang reduccion sa mga Pilipino.
•Magbigay ng maaaring maging bunga ng sistemang reduccion sa mga pilipino.
C. Pangwakasna Gawain:
•Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng paglalahat tungkol sa paksang aralin.
•Paglalapat (Pangkatang Gawain)
Isulat sa manila paper ang sagot ng bawat pangkat. Bawat pangkat ay gagawin ang sumusunod:
SANHI
BUNGA
------------------------------- -----------------------
------
------------------------------- ISYU -----------------------
------
------------------------------- sanhi at bunga ng -----------------------
------
------------------------------- reduccion sa mga -----------------------------
------------------------------- Pilipino -----------------------------
------------------------------- -----------------------
------
--------------------------------- -----------------------
------
• Pagpapahalaga
Bilangisang mag-aaralpaanomoaalaminangisangpangyayarikungitoba ay may
katotohanan o wala?
IV. Pagtataya:
Lagyan ng tsek kung alin sa mga sumusunod ang naging sanhi at bunga ng
reduccion sa mga Pilipino.
_____1.Ang reduccion ang naghanda sa mga Pilipino sa pamahalaang kolonyal.
_____2.Naging isang pueblo ang isang reduccion.
_____3.Pagbawi ng lupaing sakahan na walang produksiyon.
_____4.Nalubog sa utang ang mga Pilipino sa utang.
_____5.Pinagsama-sama ang mamamayan sa isang reduccion upang matutuhan ng mga
ito na manirahan sa isang permanenteng lugar.
V. TakdangAralin:
Ano ang naging mabuting bunga ng reduccion sa mga Pilipino..
BANGHAY ARALIN SA HEKASI V
IkalawangMarkahan
Date: Week 7 day 1
I. Layunin:
•Naihahambingang tribute at encomienda
II. Paksang-aralin:
Tributo at Encomiendo
Sanggunian: AP5PKE-IIc-d-5, Makabayan 5 88-90
Kagamitan: tsart,larawan
Pagpapahalaga:Tamangpagbayadngbuwis/ Pagpapahalagasamagsasaka
III. Pamamaraan:
•Panimulang Gawain:
•Balitaan
Pagbabalitaan ng napapanahong usapn o isyu.
•Pagsasanay
Bawat mag-aaral ay bubunot ng lera sa loob ng kahon at magbigay ng salita na
nagsisimula sa letrang nabunot na may kaugnayan sa mga nakalipas na aralin.
•Balik-aral
Ano ang naging sanhi at bunga ng reduccion sa mga Pilipino
•Panlinangna Gawain:
1. Pagganyak
•Magpakita ng larawan ng tao na may ibat ibang trabaho o propesyon at itanong kung
ano ang mga tungkulin ng bawat isa.
2. Paglalahad
•Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “buwis”.
•Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “magsasaka”.
•Iugnay ang mga ito sa paksang aralin.
3. Pagtalakay
•Anu-ano ang mga pamamaran ng pagsakop ng mga kastila sa mga Pilipino?
•Ano ang sistemang Encomienda?
•Ano ang ibig sabihin ng encomiendero?
•Ano ang tributo?
•Ano ang bandala?
•Pangwakasna Gawain:
•Paglalahat
Ano ang pagkakaiba ng tributo sa sitemang Encomienda?
• Paglalapat (Pangkatang Gawain)
Isulat sa manila paper ang sagot ng bawat pangkat. Bawat pangkat ay
gagawin ang sumusunod:
Pangkat I- Ibigay ang kahulugan ng Encomienda
Pangkat II- Ibigay ang kahulugan ng Tributo
Pangkat III- Paghambingin ang Encomienda at Tributo
• Pagpapahalaga
Bilang mag-aaral ano ang natutunan nyo sa pagbayad ng buwis at sa
pagpapahaaga sa magsasaka.
IV. Pagtataya:
Piliin ang titik ng tamang sagot.
_____1.Tinatawag na pagbubuwis.
1.Polo b. Tributo c. servicio
_____2. Hindi naging maganda at makatarungan para sa mga Pilipino ang
____ sa
Kalaunan.
• Sistemang kasama b. Sistemang encomienda c.wala sanabanggit
_____3. Ibigay ang kahulugan ng Encomienda
• Tinatawag b. Alipin c. Mapang-api
_____4.Tawag sa opisyal na binigyan ng karapatang pangasiwaan ang isang
teritoryo
At mga mamamayan
A. Encomiendor b. Tributor
c. kolektor
_____5. Taong gulang kalalakihan na kalangan magbayad ng buwis
a. 19-60 b. 15-50 c.
20-65
V. Kasunduan:
Basahin ang naging bunga ng tributo at encomienda sa mga Pilipino.
BANGHAY ARALIN SA HEKASI V
IkalawangMarkahan
Date: Week 7 day 2
I. Layunin:
• Napahalagahanangbungangtributo at encomienda.
II. Paksang-aralin:
Tributo At Encomienda
Sanggunian: AP5PKE-IIc-d-5, Makabayan 5 88-90
Kagamitan: tsart,larawan
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain:
• Balitaan
Pagbabalitaan ng napapanahong usapn o isyu.
• Pagsasanay
Pumili ng sampung bata. Sabihing sasayaw sila habang umiikot sa mesa na may mga plaskard.
Paghinto ng tugtog, dadampot sila ng isang plaskard. Ipaliliwanag ang kanlang nakuhang salita.
• Balik-aral
Paghambingin ang tributo at encomienda.
B. Panlinangna Gawain:
• Pagganyak
• Magpakita ng larawang may ibat ibang pangyayari sa kabuhayan ng mga pilipino noon at
ngayon. Itanong ang naging sanhi at bunga ng mga pangyayari sa bawat panahon.
• Paglalahad
• Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “bunga”.
• Iugnay ang mga ito sa paksang aralin.
• Pagtalakay
• Magbigay ng maaaring maging bunga ng tributo sa mga Pilipino.
• Magbigay ng maaaring maging bunga ng encomienda sa mga Pilipino.
C. Pangwakasna Gawain:
• Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng paglalahat tungkol sa paksang aralin.
• Paglalapat (Pangkatang Gawain)
Isulat sa manila paper ang sagot ng bawat pangkat. Bawat pangkat ay gagawin ang
sumusunod:
Unang pangkat: Ibigay ang naging bunga ng tributo
Pangalawang pangkat: Ibigay ang naging bunga ng encomienda.
• Pagpapahalaga
Bilangisang mag-aaral, Paanomomaipapakitaangpaggalangsaisangpangyayari o
sistemanainilunsadsainyongbayan?
IV. Pagtataya:
Isulat ang T kung ito ay bunga ng tributo at encomienda at W kung ito ay wala.
_____1.Pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol.
_____2.Naitayo ang mga moog sa bansa dahil sa mga nalikom na tributo mula sa mga Pilipino.
_____3.Napilitan ang mga mamamayan na na mamundok dahil sa mga encomienderong
abusado.
_____4.pagkakaloob ng gantimpala at premyo sa mga imbentor
_____5.Hindi naging maganda at makatarungan para sa mga Pilipno ang sistemang
encomienda.
BANGHAY ARALIN SA HEKASI V
IkalawangMarkahan
Date: Week 7 day 3
I. Layunin:
•Natatalakayangibinungang tribute at encomiendasabuhayngmga Pilipino.
II. Paksang-aralin:
Sistemang Reduccion
Sanggunian: AP5PKE-IIc-d-5, Makabayan 5 88-90
Kagamitan: tsart,larawan
Pagpapahalaga:TamangPag-unawa
III. Pamamaraan:
•Panimulang Gawain:
A.Balitaan
Pagbabalitaan ng napapanahong usapn o isyu.
A.Pagsasanay- word puzzle
Hanapin ang mga salitang nakapaloob sa mga titik na nasa pasisukat. Magbigay ng
kaalaman ukol dito.
A.Balik-aral
Gunitaing muli ang paglalahat na nabuo sa nakaraang aralin. Magbigay ng tanong
tungkol dito.
B. Panlinangna Gawain:
•Pagganyak
•Magpakita ng larawang may ibat ibang pangyayari sa kabuhayan ng mga pilipino
noon at ngayon. Itanong ang naging sanhi at bunga ng mga pangyayari sa bawat
panahon.
•Paglalahad
•Ipabigay ang kahulugan o sariling pagkakaintindi ng salitang “bunga”.
•Iugnay ang mga ito sa paksang aralin.
B O A L I B A T A
D R D A T U E P O
B I G A Y K A Y A
L P T I M A W A B
M U A L I P I N K
A N I T O N R S T
•Pagtalakay
•Magbigay ng maaaring maging bunga ng tributo sa mga Pilipino.
•Magbigay ng maaaring maging bunga ng encomienda sa mga pilipino.
C. Pangwakasna Gawain:
•Paglalahat
Ano ang ibinunga ng tributo at encomienda sa buhay ng mga Pilipino?
•Paglalapat (Pangkatang Gawain)
Isulat sa manila paper ang sagot ng bawat pangkat. Bawat pangkat ay gagawin ang sumusunod:
Paghambingin ang ibinunga ng tributo at encomiendo sa buhay ng mga Pilipino sa pamamagitan
ng Ven diagram.
TRIBUTO ENCOMIEMDA
IBINUNGA
SA
BUHAY NG TAO
• Pagpapahalaga
BIlangisang mag-aaralanoanggagawinmosamgapangyayari o siatemangipinatupadsainyong
barangay?
IV. Pagtataya:
Isulat ang T kung ito ay tumutukoy sa ibinunga ng tributo at E kug ito ay tumutukoy
sa ibinunga ng encomienda sa buhay ng Pilipino.
_____1.Pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol.
_____2.Naitayo ang mga moog sa bansa dahil sa mga nalikom na tributo mula sa mga
Pilipino.
_____3.Napilitan ang mga mamamayan na na mamundok dahil sa mga encomienderong
abusado.
_____4.Upang makaiwas sa tributo at mamuhay bilang tulisan napilitan silang mamundok.
_____5.Hindi naging maganda at makatarungan para sa mga Pilipno ang sistemang
encomienda.
V. Kasunduan:
Basahin ang iba pang pamamamaraan ng pagsakop ng Espanyol sa mg Pilipino.