БУЧАВА

Подготвил: Бојан Кузмановски

• Бучава е непосакуван звук. БУЧАВА

• Звукот е вибрација која влегува и е детектирана од увото. Без звук стануваме

дезориентирани, потребен ни е како извор на информации за околината и самите
го создаваме како форма на комуникација (говор). Над одредена граница,
бучавата може да предизвика физичко нарушување; може да доведе до нарушено
здравје или да придонесе кон незгоди. Негативните ефекти на бучавата на работа
вклучуваат стрес, иритабилност, загуба на ефикасност и лоши перформанси,
попречување на комуникации и зголемен ризик од незгоди во дополнение на
попречена или целосна загуба на слух.
БУЧАВА
БУЧАВА
 БУЧАВА
• Карактеристики на бучавата
• Со мерењето на бучавата треба да се определат три основни карактеристики
•  нивото на бучава
•  фрекфентен спектар на бучава-промена во функција од фрекфенцијата
•  временска зависност-промена во функција од времето (времетрање на
бучавата).
 БУЧАВА
• Со мерење се определуваат карактеристичните големини на бучавата во
фрекфентен и амплитуден домен кои се пак основа за
•  спроведување на основни процедури за управување со бучавата
•  оценка на нивото на состојба на бука
•  проценка на штетното влијание на бучавата врз човекот.

• Од карактеристиката на бучавата зависи

•  соодветната мерна постапка
•  мерниот параметар
•  опремата за мерење.
 ВИДОВИ НА БУЧАВА
• Во временски домен се разликуваат следните видови на бучава
•  непроменлива (изедначена) бучава
•  промелива бучава
•  континуирано променлива
•  испрекината
•  импулсна
•  изолирна импулс на бучава
•  квази-импулсна бучава.
• Спрема изгледот на фрекфентниот спектар
•  широкопојасна
•  теснопојасна
•  дискретен тон (тонална бучава).
 ВИДОВИ НА БУЧАВА

• Непроменлива е бучава со мали осцилации во нивото (до 5 dB кај

• динамиката на покажување SLOW)
• LASmax-LASmin < 5 db (A)
• За определување на нивото на бучава доволно е А – ниво на бучава које
• траје неколку минути.
 ВИДОВИ НА БУЧАВА

• Континуално променлива е бучава со големи осцилации во нивото (повеќе

• од 5 dB кај динамиката на покажување SLOW)
• LASmax-LASmin > 5 db (A)
• За определување на нивото на бучава потребно е мерење на еквивалентното
• ниво на бучава во подолг временски интервал
 ВИДОВИ НА БУЧАВА

• Испрекината бучава – бучава од извори што работат во циклуси каде нивото на

бучава многу брзо расти и опаѓа на ниво на основна бучава.
• Времето за које нивото е изедначено е различно од нивото на основната бучава е ред
на големина од 1 s и повеќе.
 ВИДОВИ НА БУЧАВА
• За определување на нивото на бучава потребно е мерење на SEL за секојциклус на
работа на изворот.
• Импулсната бучава се определува врз основа на разликите на мерењето нанивото на
бучава за различни временски карактеристики на инструментот.
• Изолиран импулс на бучава – бучава чије ниво еднаш или повеќе пати
• краткотрајно јасно се подигнува (најмногу 10 dB кај динамиката на
• покажување FAST) над основното ниво. Интревалот помеѓу поединечните
• импулси е 0.2 s.
• Квази мпулсна бучава низ на импулси на бучава со слична амплитуда со
• интервали помеѓу импулсите пократки од 0.2 s
 ВИДОВИ НА БУЧАВА

• Широко појасна бучава е бучава со приближно рамномерно распределена звучна

енергија во широк временски опсег (повеќе соседни октави).
• Спектарот во општ случај е рамен и континуален иако можи да отстапува од рамниот
спектар.
• За определување на нивото на бучава доволно е да се изврши фрекфентна анализа со
примена на октавни филтри.
 ВИДОВИ НА БУЧАВА
• Теснопојасна бучава - бучава чија звучна енергија е содржана во тесен
• фрекфентен опсег (една октава или мал број на терци).
• За определување на нивото на бучава потребно е да се изврши
• фрекфенциска анализа со примена на терцни филтри.
• Директен тон периодична промена на звучниот притисок кој дава субјективно чувство
за висина на тонот.
• Тонална бучава-бучава која содржи поголем дел од звучната енергија на дискретни
фрекфенции
 ОПАСНОСТИ ОД БУЧАВА
• Двата најважни фактори во врска со опасностите од бучава кои може да го оштетат
слухот
• се:
• • Нивото на бучава, кое вообичаено го мериме во ’А’ крива измерени децибелни
единици или dB(А) (Забелешка: ’А мерењето’ блиску соодветствува со одговорот на
човечкото уво на звукот)
• • Времето во текот на кое луѓето се изложени на извор на бучава
• Има конкретна опасност од непосредно оштетување предизвикано од блискост до
извор со голем интензитет, каде се создава звук со многу висок притисок
ОПАСНОСТИ ОД БУЧАВА