DIPTONGGO

Ang diptonggo ng Filipino ay

aw,iw,iy, ey,ay at uy. Alinmang
patinig na sinusundan ng
malapatinig na /y/ o /w/ ay
napapagitan sa dalawang
patinig.
 KLASTER
Ang klaster ay
magkakabit na dalawang
magkaibang katinig sa
isang pantig.
 PARES MINIMAL

Ang pares ng salita na magkaiba

ng kahulugan ngunit
magkatulad na magkatulad sa
bigkas maliban sa isang
ponema na magkatulad ang
pusisyon.
Mga Ponemang Malayang
Nagpapalitan

Mga Ponemang
Suprasegmental

Transkripsyon
Ponemang Malayang Nagpapalitan

Ang magkaibang ponemang

matatagpuan sa magkatulad na
kaligiran ngunit hindi nagpapabago
sa kahulugan ng mga salita.
Ito ay karaniwang nangyayari sa mga
ponemang patinig i at e, gayundin sa
o at u
Mga Ponemang Patinig ng Filipino
Harap Sentral Likod

Mataas i u
Gitna e o
Mahaba a
Nagkakaroon lamang ng malayang
pagpapalitan kapag ang mga ponema
ay wala sa pantig na may diin ng
salita.
Hal. me.sa- mi.sa
lala.ke- lala.ki
 TANDAAN
 Kapag malayang pagpapalitan ang
pinag-uusapan , isang wika lamang
ang tinutukoy.

Hal:
Rice - bigas Filipino ; bugas ( kabisayaan)
 Ponemang Suprasegmental

Nakapagpapabisa at pampalasa ng
ating pakikipagtalastasan
 TONO

Ang taas-baba na iniuukol natin sa

pagbigkas ng pantig ng isang salita.
Nagpapalinaw ng mensahe o
intensyong nais ipabatid sa kausap
Tulad ng pag-awit, sa pagsasalita ay
may mahaba, katamtaman at mataas
ang tono
Maaaring gamitin ang blg. 1 sa
mahaba, blg. 2 sa katamtaman at blg.
3 sa mataas
 Mga Halimbawa

3 3
2 pon 2 ha
ka ka
1 1

ha pon
 Haba

Ang haba ay tumutukoy sa haba ng

bigkas na iniuukol ng nagsasalita sa
patinig ng pantig ng salita.
 Maaaring gumamit ng simbolong
tuldok (.) para sa pagkilala sa haba

 Mga halimbawang salita:

BU.kas= nangangahulugang
susunod na araw
BUkas= hindi sarado1
 Diin

Ang diin naman ay tumutukoy sa

lakas ng pagbigkas sa isang pantig ng
salitang binibigkas.
Maaring gamitin sa pagkilala ng
pantig na may diin ang malaking titik
Mga halimbawa ng mga salita:

BU:hay= kapalaran ng tao

Bu:HAY = humihinga pa

LA:mang= natatangi
la:MANG= nakahihigit; nangunguna
 Antala

Ang saglit na pagtigil sa ating

pagsasalita upang higit na malinaw
ang mensaheng ibig nating ipahatid
sa ating kausap.
Maaaring gumamit ng simbolong
kuwit (, ) , dalawang guhit na pahilis
(//) o gitling (-)
 Mga halimbawang pangungusap o pahayag.
a)
“ Hindi puti.” (It’s not white.)
“Hindi, puti”. ( No, it’s white.)
b)
“Hindi, siya ang kababata ko.”
“Hindi siya ang kababata ko.”
 TRANSKRIPSYON

 Ito ay ginagamit na patnubay kung

papaanong bibigkasin nang wasto
ang mga salita sa isang wika.
 Ito ay nalikha ng mga dalubwika sa
Europa upang maitala nang maayos
ang mga salita o pangungusap na
kanilang naririnig sa mga
impormante sa mga wikang kanilang
sinusuri.
 Dalawang Uri ng Transkripsyon

Transkripsyong Ponetiko
Lahat ng mga tunog na marinig ng
nagsusuring linggwist, makahulugan
o hindi ay kanyang itinatala.
Transkripsyong Ponemiko

Pagtatala ng mga makahulugang

tunog sa pagsusuri ng isang wika.
 Dalawang paniniwala o istilong sinusunod sa
transkripsyon:

Ang unang pangkat ay naniniwalang ang lahat

ng mga salita sa Filipino ay nagsisimula at
nagtatapos sa katinig. Sa ganitong paniniwala
ang salitang aso ‘dog’, halimbawa ay binibigyan
nang ganitong transkripsyon:
[ ?a.soh ]- nagsisimula sa katinig na glottal na
pasarang / ? / at nagtatapos sa katinig na
glottal na pasutsot na /h/.
 Ang ikalawang pangkat naman ay
naniniwalang na kapag transkripsyong
ponemiko ang pinag- uusapan, hindi na
dapat ilagay ang / ? / sa pusisyong
inisyal ng mga salita sapagakat ang tunog
na ito ay mahuhulaang naroon sa
gayong pusisyon.
Mga Alintuntunin sa Transkripsyon

Kung nagsasagawa ng transkripsyon,

de letra o script ang dapat gamitin at
hindi ang patakbo o cursive;
Ang salita, parirala o pangungusap
na itinatranskribe ay dapat kulungin
ng dalawang guhit na pahilis / /
Kaiba sa palabaybayan, hindi
gumagamit ng malaking titik sa
transkripsyon;
Ang tuldok na kumakatawan sa
pagpapahaba ng patinig ay laging
inilalagay pagkatapos ng mahabang
patinig.
Hal. / a. so /
Ang / ? / na nagrereprisinta sa impit
na tunog na matatagpuan sa mga
pusisyong midyal at pinal ay
isinusulat nang nakahanay sa ibang
ponema.
 Mga Halimbawa ng Transkripsyon

 Salita
/ malu.may / / maragsa ‫ כ‬/
/ mabilis / / ba. ga /
/ malu.mi ‫כ‬/ / dala.ga /
/ kapisa.nan / / panibughu ‫כ‬/
/ buἠa. ἠa ‫כ‬/ / pala. tuntu. nan /
/ malaki / / sa.sa. ma /
/ bulaklak / / nagda. dalamhati ‫ כ‬/
/ alitaptap / / pa. aralan /
/ kaliwa ‫ כ‬/ / magpa. pakamatay /
Parirala

“ isang galon” / isaἠ galon /

“ isang salop ” / isaἠ salop /
“ isang basket” / isam basket /
“ bagong kain ” / ba. guἠ ka. in /
“ bagong ligo ” / ba. gun li.gu ‫כ‬/
“ bagong punas ” / ba. gum pu.nas /
Pangungusap

“ Opò, hindî ngâ pô naligò si Gemò.”

/ o.po ‫ כ‬/ # hindi. ἠa. pu. nali.gu si
ge.mo ‫ כ‬//
“ Iniibig ko ang Pilipinas. Ito ang lupa kong sinilangan. Ito
ang tahanan ng aking lahi. Ako’y kanyang kinukupkop at
tinutulungan, upang maging malakas, maligaya at kapaki-
pakinabang.”

/ inii. big ko.m pilipi.nas / / ito.n lu.pa. kun sinila. ἠan /

/ ito. n ta. ha. nan naἠ a. kin la. hi ‫כ‬/ / akuy kanyaἠ
kinu. kupkop at tinu. tulu.ἠan # u. paἠ
magiἠ malakas # maliga. ya # at kapaki. pakina.
baἠ //