Professional Documents
Culture Documents
Wika
Wika
N AT PAG-
UNLAD NG
WIKANG
FILIPINO
PANAHON NG
KATUTUBO
Baybayin ang tawag sa
katutubong paraan ng pagsulat
Binubuo ito ng labimpitong
(17) titik: tatlong (3) patinig at
labing-apat (14) na katinig
BAYBAYIN
Ang mga katinig ay binibigkas na may
kasamang tunog ng patinig na /a/. Kung
nais basahin o bigkasin ang mga katinig
na kasama ang tunog na /e/ o /i/,
nilalagyan ang titik ng tuldok sa itaas.
Samantala, kung ang tunog ng /o/ o /u/
ang nais isama sa pagbasa ng mga katinig,
. inilalagay.
tuldok sa ibaba nito ang
Samantala, kung ang nais kaltasin ay ang
anumang tunog ng patinig na kasama ng katinig
sa hulihan ng isang salita, ginagamitan ito ng
panandang kruz (+) bilang hudyat sa pagkakaltas
ng huling tunog.
Gumagamit ng dalawang pahilis
na guhit // sa hulihan ng
pangungusap bilang hudyat ng
pagtatapos nito.
Maraming pagbabago ang naganap at isa na rito ang
PANAHON sistema ng ating pagsulat.
FILIPI
NO
Ayon kay Garcia, et. Al (2010), malaganap na
ang promosyon ng wikang pambansa at maging
ang mga asignatran ay maliwanag na nakasulat
at tinatawag na Filipino.
Sinasabing pambansang lingua franca
ang Filipino dahil ito ang ginagamit ng
mga tao mila sa iba’t ibang katutubong
wika o magkakaibang pinanggalingang
probinsiya upang magkaunawaan at
makipaguganayan.
PAMBANSANG
LINGUA FRANCA
Nakapaloob sa konstitusyon
1987 ng Republika ng
Pilipinas, ang Filipino ang
Wikang Pambansa. Dahil sa
WIKANG wikang ito tinatalakay ang mga
bagay-bagay ukol sa bansa na
PAMBANSA siya namang naiintindihan ng
bawat mamamayang Pilipino.
Ito ay ginagamit sa
pakikipagugnayan
Ginagamit ang Filipino sa
opisyal na komunikasyon
OPISYAL NA WIKA SA
KOMUNIKASYON
•Delibersyon sa lehislatura at pagsulat ng batas;
• Pag-isyu ng mga deskrito at mga kautusang
ANG ehukutibo;
OPISYAL NA WIKANG
PANTURO
•Resolusyon Blg. 92-1 (Mayo
13, 1992)
PORMAL NA • Ito nag katutubong wika,
DESKRIPSIYON pasalita at pasulat sa Metro
NG FILIPINO Manila, ang Pambansang
Punong Rehiyon at sa iba
AYON SA KWF pang sentrong urban sa
archipelago na ginagamit
bilang wika ng komunikasyon
ng mga etnikong grupo.
•Ngunit noong ika-28 ng Agosto. 1986 sa
bias ng Resulosyon 96-1, sinusugan ang
batayang deskripsiyon ng ng Filipino na
ganito ang isinasaad: Ang Filipino ay ang
katutubong wika na ginagamit sa buong
Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng
mga etnikong grupo.
•Noong Agosto 5, 2013 ay pinagtibay ng
bagong Kalupunan ng KWF ang
Kappasiyahan Blg. 13-39. isang
rebisadong depinisyon ito ng wikang
“Filipino” at ipinahayag ang sumusunod
na pakahulugan.
“Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit
ng Buong Filipinas bilang wika ng komunikasyon, sa
pagbigkas, at sa pasulat na paraan ng mga pangkating
katutubo sa buong kapuluan. Sapagkat isang wikang
buhay, mabilis itong pinauunlad ng araw-araw at iba’t
ibang paggamit sa iba’t ibang pook at sitwasyon at
nilinang sa iba’t ibang antas ng saliksik at talakayang
akademiko ngunit sa paraang maugnayin at
mapagtampok sa mga lahok na nagtataglay ng mga
malikhaing katangian at kailangang karunungan
mula sa katutubong wika sa bansa.”
ALPABETO AT
ORTOGRAPIY
ANG
PAMBANSA
- Masusi at maingat na pag-aaral na may
patungkol sa pagbabaybay ng mga salita - ito ay
ang representasyon ng mga tunog ng wika na
nakalimbag na mga simbolo tulad ng alpabeto -
Ang gabay sa ortograpiya ng wikang Filipino ay
binubuo ng mga tuntunin kung paano sumulat
gamit ang wikang Filipino. (Almario 2013)
ORTOGRAPIYA
Ang kasaysayan ng
ortograpiya ng wikang
MULANG Filipino ay maaaring
ugatin mula sa
BAYBAYIN sinaunang panahong
HANGGANG gumagamit ang mga
ABAKADA Filipino ng katutubong
paraan ng pagsulat na
tinatawag na baybayin.
Ang baybayin ay binubuo ng
labimpitong simbolo na
kumakatawan sa mga titik: 14
na katinig at 3 patinig. Ang
mga simbolong kumakatawan
sa mga letra ay gaya ng
sumusunod:
Ang mga titik na ito ang naging
batayan ng abakada na binuo ni Lope
K. Santos nang kaniyang sulatin ang
Balarila (1940).
P a·a
KP bi·be
PK ok·ok
KPK pat·pat
KKP pla·pla
PKK arm, urn
KPKK dorm, form
KKPK plan, tram
KKPKK tsart
KKPKKK shorts
2.2. Pagpapantig ng mga Salita. Ang pagpapantig ay paraan ng
paghati sa isang salita alinsunod sa mga pantig na ipinambuo dito.
Nakabatay ito sa grapema o nakasulat na mga simbolo.
Halimbawa, /u·be/ (ube), /ba·hay/ (bahay). Narito ang ilang tuntunin: