UNIVERSITY

LABORATORY SCHOOL
ARALIN 2- TUNGKULIN AT
RESPONSIBILIDAD NG
MANANALIKSIK
 Ang Mananaliksik sa Larangan ng Pananaliksik

Ang mananaliksik ay kailangang:

1. Matiyaga sa paghahanap ng mga datos.
2. Maparaan sa pagkuha ng datos na hindi madaling kunin at
nag-iisip ng sariling paraan para makuha ang mga ito.
3. Sistematiko sa paghahanap ng materyales, sa
pagdodokumento dito at sa pag-iiskedyul ng mga gawain
tungo sa pagbubuo ng pananaliksik.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

4. Maingat sa pagpili ng mga datos batay sa katotohanan at sa
kredibilidad ng pinagkunan sa pagsiguro na lahat ng panig ay
sinisiyasat; at sa pagbibigay ng mga konklusyon,
interpretasyon, komento at rekomendasyon.
5. Analitikal sa mga datos at interpretasyon ng iba ukol sa paksa
at mga kaugnay na paksa.
6. Kritikal sa pagbibigay ng interpretasyon, konklusyon, at
rekomendasyon sa paksa.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

7. Matapat sa pagsasabing may nagawa nang pag-
aral ukol sa paksang pinag-aaralan mo.

8. Responsible sa paggamit ng mga nakuhang datos.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

 Etika at Responsibilidad ng Mananaliksik

1. Kilalanin mo ang ginagamit mong ideya

2. Huwag kang kumuha ng datos kung hindi ka
pinapayagan o walang permiso
3. Iwasan mong gumawa ng mga personal na
obserbasyon, lalo na kung negatibo and mga ito o
makakasirang-puri sa taong iniinterbyu

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

4. Huwag kang mag-shortcut

5. Huwag kang mandaya. Isang “krimen” ang pandaraya

sa pananaliksik

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

 Plagiarism at ang Responsibilidad ng
Mananaliksik

Ang pangongopya ay pandaraya at di-katanggap-

tanggap sa pananaliksik.

Plagiarism ang teknikal na salitang ginagamit sa

wikang Ingles kaugnay ng pangongopya ng gawa ng
ibang walang pagkilala.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

Sa Canada, ang kahulugan ng iligal na pangongopya ay kung ang isang mag-aaral ay
kumukuha ng kredito sa gawa o salita ng ibang tao. Ito ay pangongopya sa gawain ng
iba, at pinapalabas na ang mga ideya ay sariling gawa.

Halimbawa:
 Ang isang buong sanaysay o ulat ay kinopya ng buong-buo.

 Iniiba ang mga pangungusap at binabago ang orihinal na pinagmulan ng

impormasyon.

 Ang paggamit ng ideya ng iba, istatistika, guhit, o impormasyon ay mainam

kung ang kredito ay ibinibigay sa maykatha o pinagmulan.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

Narito ang ibang anyo ng plagiarism:
1. Tahasang pag-angkin sa gawa ng iba
2. Pagkopya sa ilang bahagi ng akda nang may kaunting
pagbabago sa ayos ng pangungusap at hindi kinilala ang
awtor.
3. Pag-aangkin at/o paggaya sa pamagat ng iba

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

Paano maiiwasan ng mag-aaral
ang iligal na pangongopya?

1. Isulat ang mga “notes” habang ginagawa ang pananaliksik. Gumawa ng

lista ng mga pangunahing ideya at sumusuporta sa detalye. Gamitin ang
mga tala para isulat ang iyong gawain. Gumamit ng direktang quotes para
suportahan ang iyong mga ideya sa halip na gawing yun lamang ang
basehan ng iyong pagsulat.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

2. Magtago ng rekord ng lahat ng libro,mga pahina,at maykatha
na iyong ginamit. Kabilang dito ang impormasyon na galing sa
libro, artikulo, internet, diagrams, charts, at iba pa. Mas
mabuting sumulat ng mas higit pa sa iyong kailangan.

3. Magtanong sa guro kung papano kilalanin ang mga

pinagmulan ng iyong impormasyon.Kadalasan ito ay ang
paggamit ng footnotes at bibliography.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

Footnotes- paraan ng pagkilala ng direktang “quotes” galing sa
gawa ng iba.

Bibliography- alpabetikong listahan ng libro, artikulo,

magazines, websites, at iba pa, na iyong ginagamit sa pagkolekta
ng impormasyon.

Sanggunian:
a) Filipino sa Piling Larang – Akademik. Kagamitan ng Mag-aaral. Kagawaran ng Edukasyon. Pahina 16-
24
b) Mula sa brosyur ng programang VSB SWIS at ang pinagsamang gawain ng mga ESL na guro at ng
grupong VSB MCLW.

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

Halimbawa ng mga kaso ng Plahiyo/ Plagiarism

PAGKOPYA NI KAREN DAVILA SA

ILANG BAHAGI NG AKDA NI
ANGELA STUART SANTIAGO
PARA SA KANIYANG
DOKUMENTARYO TUNGKOL SA
PAGKAMATAY NI CORY AQUINO
Ayon sa presentasyon ni RM Cruz sa Etika at
Responsibilidad ng Mananaliksik

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG
 DIREKTANG PAGSALIN
NI TITO SOTTO SA
FILIPINO NG MGA
SINABI NI ROBERT
KENNEDY

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG
PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG
Bakit Nga Ba
marami ang
madalas na
gumagawa ng
Plagiarism?

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

 1. Kamangmangan
o kawalan ng
Ideya

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

2. KAMALAYAN SA PANUNTUNAN
NGUNIT SADYA O HINDI SADYANG
BINABALEWALA ANG MGA ITO

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

3. LABIS NA PAGMAMADALI NG
MATAPOS SA PANANALIKSIK

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

4. HINDI NABIBIGYAN NG SAPAT
NA PAGTALAKAY UKOL
SA PLAGIARISM

PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING LARANG

MARAMING SALAMAT
SA PAKIKINIG!