Professional Documents
Culture Documents
Panunuringpampanitikan 170322033120
Panunuringpampanitikan 170322033120
PAMPANITIKAN
KAREN MANGUIAT FAJARDO
MAED-FILIPINO
Kinilala, hinangaan, at ipinagmamalaki
ng mga makata at manunulat na Pilipino
sina Alejandro G. Abadilla at Clodualdo del
Mundo bilang namumukod-tanging kritikong
panitikang Filipino noong kanilang panahon.
Sa bisa ng “Parolang Ginto” ni
Clodualdo del Mundo noong 1972, si del
Mundo ay nagsimula ng pamimili ng sa
palagay niya’y pinakamahusay na katha ng
mga buwan at taon. Ang panunuri at
pamimiling ito ay tumagal nang walang
patlang hanggang noong 1935.
Samantala, kung papaano sa pamamagitan
ng kanyang “Parolang Ginto” ay pinasok ni del
Mundo ang larangan ng pamumuna o panunuri, si
Alejandro G. Abadilla naman ay pumagitna sa
larangan sa pamamagitan ng kanyang “Talaang
Bughaw” noong 1932, na sagisag mula noon
hanggang ngayon, sa buwanan at taunang
pamimili ng pinakamahuhusay na akda, maging
tula o akda man.
Sa “Hindi na Uso ang Hindi pa Uso: Ang Kritika sa
Panahon pa ng Iraq,” isang sanaysay ni Isagani R. Cruz ay
sunud-sunod na tanong ang kanyang ipinukol sa mga
mambabasa bilang paglalarawan sa mga nangyayari
ngayon sa larangan ng panunuri na itinutumbas niya sa
salitang kritika:
• Naghahanap ng mali
– Kritisismo
• Naghahanap ng estruktura
– Panunuri
Critique o Criticism
(Panunuri o Kritisismo)
• Naghahanap ng kulang
– Kritisismo
Critique o Criticism
(Panunuri o Kritisismo)
• Positibo
– Panunuri
• Negatibo
– Kritisismo
Critique o Criticism
(Panunuri o Kritisismo)
• Malabo at malawak
– Kritisismo
• Kongkreto at tiyak
– Panunuri
Critique o Criticism
(Panunuri o Kritisismo)
• Nagpapatawa rin
– Panunuri
Critique o Criticism
(Panunuri o Kritisismo)
• Naghahanap ng pagkukulang sa
manunulat at sa akda
– Kritisismo