ÇOCUĞU TANIMA VE

DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİ
TANI VE DEĞERLENDİRME
•TANIMA: Bireyin hangi özelliklere ne derece sahip olduğunun bilinmesidir.

Çocuğu tanımak neden önemlidir?

•DEĞERLENDİRME: Yapılan bir ölçümün sonucunda elde edilen bulguların bir ölçüt ile
karşılaştırılarak ölçülen şeyin değerine ilişkin bir karara varma işlemidir.

Gelişimsel değerlendirme neden önemlidir?

-Tanı ve değerlendirme birbiri ile bir bütündür; tanımadan değerlendirme ya da

değerlendirmenin desteği olmadan tanıma yalnız başına bir şey ifade etmez.
ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ

• Her çocuğun ilgisi, ihtiyacı, gelişimsel özellikleri, öğrenme yöntemi birbirinden

farklıdır.
• Çocuğun gelişimin her yönden desteklenebilmesi için çocuğun objektif olarak
değerlendirilmesi gereklidir.
• Çocuğa yardım onun tüm yönlerinin bilinebilme ve tanınabilmesi sayesinde
gerçekleştirilebilir.
• Tanıma ve değerlendirme ile hem çocuğun güçlü yanları hem de gelişimsel ihtiyaçları
ortaya çıkarılır
ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ

• Çocukların yaş ve gelişim özelliklerinin bilinmesi, çocuğa sunulan destek hizmetlerinin

kalitesini etkiler
• Çocukların gelişim özellikleri, ilgi ve gereksinimleri belirlendiğinde kazandırılmak istenen
hedeflere ulaşılması mümkün olur.
• Çocuklar arasındaki bireysel farklılıkların belirlenmesi ve düzenlemeler ile planların buna
göre yapılması çocuğun desteklenmesi açısından önemlidir.
ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ

• Çocukların güçlü taraflarının ya da geliştirilebilecek olan özel gereksinimlerinin erken

dönemlerde tespit edilmesi ve müdahale edilmesi erken dönemlerden itibaren çocukların
destek almasını sağlar.
• Çocuklara ilişkin etkili kararlar alınabilmesi, çocukların kendilerini tanıyarak bireysel ve
sosyal farkındalıklarının arttırılması için değerlendirme yapmak gerekir.
• Çocukların gelişimlerindeki ilerleme ya da sapmaların belirlenebilmesi böylece de çocuğa
gereken rehberliğin yapılabilmesi, çocukları tanımaya bağlıdır.
ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ

• Öğretmen çocuğun gelişimsel özelliklerini ve bireysel

farklılıklarını bilirse öğrenme deneyimlerini bu yönde
planlayabilir, materyalleri gereksinimlerine göre seçebilir ve
elde ettiği sonuçlara göre de programı tekrar yapılandırma
şansı bulabilir. Bu açıdan çocuklar ilgili tanıma ve
değerlendirmeye yönelik çalışmaların sonuçlarının eğitimciler
ile paylaşılması gerekmektedir.
ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ

• Her açıdan sağlıklı çocuklar yetiştirmek, ilk olarak onların gelişim özelliklerinin çok iyi bir şekilde
tanınması ile doğrudan ilişkilidir.
• Çocukları tanıma ve değerlendirmeye yönelik çalışmalar hata olasılığını azaltır ve zarar verme
riskini en aza indirir.
• Çocukların gelişimlerinin çok hızlı olduğu erken çocukluk yıllarında tanıma ve değerlendirmenin
önemi daha da büyüktür. Erken dönemde destek gereksinimlerinin belirlenmesi çocukların
gelişimlerini desteklemede etkili stratejilerin oluşturulması açısından önemlidir.

Bütün bu nedenlerden dolayı çocukların gelişimsel değerlendirmelerinin yapılması ve

gereksinimlerinin belirlenerek destek programların hazırlamasın gerekmektedir.
ÇOCUKLARI TANIMANIN YARARLARI

• Çocukların desteklenmeye ihtiyaç duydukları alanları ve güçlü yönlerini ortaya

koyar

• İhtiyaca karşılık gelecek kaliteli eğitim programları oluşturulmasına destek olur

• Çocukların özelliklerine uygun öğrenme yöntem, teknik ve araçlarının seçilmesi

ve böylece etkili ve kaliteli öğrenme ortamlarının düzenlenmesine temel
oluşturur
ÇOCUKLARI TANIMANIN YARARLARI

• Çocukların gelişmeye açık özel gereksinmelerinin erken yaşlarda fark edilerek

desteklenmesini ve yönlendirilmesini sağlar.

• Çocukların kendi kendilerini tanımalarına fırsat yaratarak bireysel ve sosyal far- kındalıklarını
geliştirir

• Çocukların gelişimlerindeki ilerleme ya da sapmaları ölçmeyi sağlar. Böylece ço- cuk

hakkında bir profesyonel olarak aileleri bilgilendirmede güvenilir bir rehberlik hizmeti
vermek mümkün olurliştirir
ÇOCUKLARIN TANINMASI GEREKEN ÖZELLİKLERİ

• Fiziksel ve biyolojik özellikler

• Davranışsal özellikler

• Sosyo-kültürel ve ekonomik özellikler

Kaynaklar
• o Axline, Virginia. (1986). Benliğini Arayan Çocuk. Panama Yayıncılık. İstanbul.
• o Eriş, Bahar. (2018). Gölgedeki Yıldızlar-Disleksinin Gizli Yetenekleri. Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. AŞ. İtanbul.
• o Çocuktur Geçer
• o Bayhan, Pınar (Ed.). (2017). Okul Öncesinde Alternatif Değerlendirme. Hedef Yayıncılık. Ankara.
• o Kumtepe, Alper Tolga (Ed.). (2017). Çocuğu Tanıma ve Değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Eskişehir.
• o Bredekamp, Sue. (2015). Erken Çocukluk Eğitiminde Etkili uygulamalar. ve Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd.Şti. Ankara.
• o Mc Afee, Oralie ve Leong, Deborah J. (2015). Erken Çocukluk Döneminde Gelişim ve Öğrenmenin Değerlendirilmesi ve Desteklenmesi.
ve Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd.Şti. Ankara.
• o Yıldız Bıçakçı, M. (2017). Çocuğun Değerlendirilmesi. Erken Çocukluk Döneminde Gelişim I (Ed. Aysel Köksal Akyol). Anı Yayıncılık.
Ankara.
• o Yıldız Bıçakçı, M. (2017). Çocuğun Değerlendirilmesi. Erken Çocukluk Döneminde Gelişim II (Ed. Aysel Köksal Akyol). Anı Yayıncılık.
Ankara.
• o Karaaslan, Tuğba. (2018). “Okul Öncesi Dönem (3-5 Yaş) Çocuklarının Gelişimsel Özelliklerinin Değerlendirilmesi”. Okul Öncesinde ve
İlkokulda Rehberlik ve Psikolojik Danışma (Ed. Zeynep Hamamcı). Nobel Akademik Yayıncılık ve Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd.Şti. Ankara.
• o Emre Bolatbaş, Didem ve Yıldız Bıçakçı, Müdriye. (2018). Çocuk Gelişimini Değerlendirmede Biçimsel Olmayan Yöntemler (Standardize
Olmayan Yöntemler). .
• o Nitko, Anthony J. ve Brookhart, Susan M. (2016). Öğrencilerin Eğitsel Değerlendirilmesi. Nobel Akademik Yayıncılık). Ankara.
• o Önder, Alev. (Ed.) (2014). Okul Öncesi Dönemde Çocukları Değerlendirme ve Tanıma. Pegem Akademi. Ankara.