Copyright © 2019 - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Chương 1:
PHÂN TÍCH
BÁO CÁO TÀI CHÍNH

TS. NGUYỄN THỊ MINH PHƯƠNG

 TÌNH HUỐNG DẪN NHẬP
 Bạn là nhà đầu tư, là ngân hàng, kiểm toán … hay là nhà cung
cấp, là nhân viên của 1 công ty. Bạn sẽ đều quan tâm đến tình
hình tài chính của 1 doanh nghiệp bạn quan tâm. Như vậy,
với tư cách là 1 nhà phân tích tài chính, bạn đang băn khoăn
về tình hình tài chính của 1 Công ty về tình hình huy động
vốn, khả năng thanh toán hay khả năng sinh lời. Vậy bạn sẽ
lấy thông tin ở đâu? Sử dụng thông tin đó như thế nào, dùng
những công cụ cũng như phương pháp gì để phân tích? Để trả
lời được 1 trong những câu hỏi trên, chúng ta cùng xem xét
Cơ cấu nguồn vốn và Cơ cấu tài sản của Công ty Vinamilk
năm 2018
 Trước khi giả quyết tình huống trên chúng ta cùng tìm hiểu
Những vấn đề cơ bản về Phân tích Báo cáo tài chính.
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN VINAMILK 2018
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN VINAMILK
 MỤC TIÊU

1. Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và nội dung

Phân tích Báo cáo tài chính
2. Đối tượng phân tích và phương pháp tiếp cận
Báo cáo tài chính
3. Công cụ kỹ thuật Phân tích báo cáo tài chính
4. Tổ chức phân tích Báo cáo tài chính
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH?
 CÁC ĐỐI TƯỢNG QUAN TÂM PTBCTC

 Nhà quản trị

 Các tổ chức tín dụng
 Các nhà đầu tư các cổ đông
 Cơ quan nhà nước
 Công ty kiểm toán
 Các đối thủ cạnh tranh
 Khách hàng và nhà cung cấp
 PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

 Là quá trình sử dụng các công cụ, kĩ thuật

phân tích thích hợp để tiến hành
 Xem xét, đánh giá dữ liệu phản ánh trên các
BCTC cùng các mối quan hệ tương quan
giữa các chỉ tiêu trên BCTC và các dữ liệu
liên quan khác. Nhằm cung cấp thông tin
hữu ích, đáp ứng yêu cầu thông tin từ nhiều
phía của người sử dụng khác nhau (Ban
giám đốc, HĐQT, nhà đầu từ, Cổ đông, chủ
nợ, khách hàng …) ra quyết định kinh doanh
 PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

PTBCTC là quá trình xem xét, kiểm tra,

đối chiếu và so sánh số liệu về tài chính
trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua.

1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính,

MỤC ĐÍCH tiềm năng của doanh nghiệp
ĐẠT ĐƯỢC

2. Dự báo sự phát triển, hiệu quả kinh doanh

cũng như những rủi ro về tài chính
trong tương lai của doanh nghiệp.
 Ý NGHĨA CỦA PHÂN TÍCH BCTC

 Cung cấp thông tin về mặt tài chính tại thời điểm
báo cáo, kết quả kinh doanh trong kỳ
 Đánh giá thực trạng tài chính (Cấu trúc tài chính,
Khả năng thanh toán, hiệu quả kinh doanh…)
 Phản ánh sức mạnh TC, khả năng sinh lợi, dự
báo nhu cầu TC và triển vọng
 Cung cấp hệ thống chỉ tiêu KT – TC cần thiết giúp
kiểm tra đánh giá Tình hình kết quả, hiệu quả
kinh doanh và thực hiện các chỉ tiêu KT- TC
 Xây dựng kế hoạch TC, biện pháp nhằm tăng
cường hiệu quả SXKD
 PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

1. Từ phía thông tin phản ánh trên BCTC

HẠN CHẾ
CỦA
PHÂN 2. Từ phía người sử dụng thông tin
TÍCH BÁO
CÁO TÀI
CHÍNH
3. Từ công cụ kỹ thuật và phân tích
.
NỘI DUNG PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

Phân tích kế toán Phân tích tài chính

Xem xét nội dung và Xem xét, đánh giá,
cách thức ghi nhận phân tích tình hình
thông tin và thực trạng tài
Đánh giá độ tin cậy chính
và xác thực của Ước tính các chỉ
thông tin tiêu tài chính trong
Điều chỉnh Báo cáo tương lai
tài chính
 PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH KẾ TOÁN

Là việc phân tích nội dung và cách

thức ghi nhận theo

CÁC CHỈ TIÊU CƠ BẢN CÁC CHỈ TIÊU TRÊN ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ
THEO TỪNG HĐ TỪNG BCTC THAY ĐỔI
 Hoạt động kinh  Bảng cân đối kế  Tỷ giá hối đoái
doanh toán  Chính sách kế
 Hoạt động đầu tư  Báo cáo kết quả toán
kinh doanh  Ước tính kế toán
 Hoạt động tài  Báo cáo lưu  Sai sót kế toán
chính chuyển tiền tệ  Các sự kiện phát
 Thuyết minh sinh sau kỳ kế
BCTC toán
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
Là việc sử dụng các BCTC để xem xét
đánh giá, phân tích tình hình và thực
trạng tài chính để ước tính các chỉ tiêu tài
chính trong tương lai của doanh nghiệp

GỒM NHỮNG NỘI DUNG

 Phân tích rủi ro tài chính
 Phân tích kết quả kinh doanh
 Phân tích khả năng sinh lời
 Phân tích dòng tiền
 Dự báo các chỉ tiêu tài chính
 NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH

 Đánh giá khái quát tình hình tài chính

 Phân tích cấu trúc tài chính
 Phân tích tình hình thanh toán
 Phân tích rủi ro tài chính
 Phân tích cân bằng tài chính
 Phân tích kết quả kinh doanh
 Phân tích khả năng sinh lợi
 Phân tích dòng tiền
 Dự báo cáo chỉ tiêu tài chính
 Định giá doanh nghiệp
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
ĐÓI TƯỢNG PHÂN TÍCH
Là hệ thống chỉ tiêu tài chính phản ánh
trên các BCTC cùng mối liên hệ giữa các
chỉ tiêu trên từng BCTC hoặc giữa các
BCTC với nhau

Hệ thống các chỉ tiêu trên các BCTC phản

ánh các thông tin

 Tình hình tài chính của DN

 Doanh thu, thu nhập, chi phí và kết quả
hoạt động
 Tiền và dòng tiền
 Các giảI trình và thông tin khác về DN
 PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

PHƯƠNG THỨC TIẾP CẬN BCTC

TIẾP CẬN THEO TỪNG TIẾP CẬN THEO NHÓM TIẾP CẬN THEO TỪNG
BCTC CHỈ TIÊU NỘI DUNG
 Bảng cân đối kế  Phản ánh Cấu trúc - Đánh giá khái quát tình
toán tài chính hình tài chính
 Báo cáo kết quả  Phản ánh khả - Phân tích cấu trúc TC
hoạt động kinh năng thanh toán - Phân tích tình hình thanh
doanh  Phản ánh năng toán
 Báo cáo Lưu lực hoạt động - Phân tích rủi ro tài chính
chuyển tiền tệ  Phản ánh khả - Phân tích cân bằng tài
 Thuyết minh Báo năng sinh lợi chính
cáo tài chính  Phản ánh giá thị - Phân tích kết quả kinh
trường doanh
 Phản ánh tốc độ - Phân tích khả năng sinh
tăng trưởng lợi
- Phân tích dòng tiền
- Dự báo cáo chỉ tiêu tài
chính
- Định giá doanh nghiệp
NỘI DUNG PHÂN TÍCH CHÍNH
Phân tích cấu trúc tài chính, tình hình bảo đảm Thứ
nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh nhất

Phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh

Thứ
toán
hai

Phân tích hiệu quả kinh doanh Thứ

ba

Thứ Đánh giá khái quát tình hình tài chính của doanh
nghiệp
tư

Phân tích giá trị doanh nghiệp, dấu hiệu rủi ro tài Thứ
chính năm
 CÁC CÔNG CỤ KỸ THUẬT PTBCTC
 So sánh
 Chi tiết chỉ tiêu nghiên cứu
 Loại trừ
 Liên hệ cân đối
 Biểu đồ
 Kỹ thuật Dupont
 Các công cụ kỹ thuật phân tích khác
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp so sánh

So sánh là phương pháp nhằm nghiên

cứu sự biến động và xác định mức độ
biến động của chỉ tiêu phân tích.
Giá trị so sánh có thể hiện là số tuyệt đối:
X = X1 – X0
Giá trị so sánh có thể hiện là số tương
đối:
X1 X
*100 *100
X0 X0
 CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp so sánh

Thứ nhất
Xác định số gốc để so sánh (theo
không gian hoặc thời gian)

Thứ hai
Phải đảm bảo sự thống nhất về nội
dung kinh tế của chỉ tiêu

Thứ ba
Phải đảm bảo sự thống nhất về Điều kiện áp dụng phương
phương pháp tính các chỉ tiêu.
pháp so sánh vào phân tích
các báo cáo tài chính của
Thứ tư doanh nghiệp.
Phải đảm bảo sự thống nhất về đơn
vị tính các chỉ tiêu
 CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp so sánh

1
So sánh ngang: phân tích sự biến động về quy mô của
từng khoản mục, trên từng báo cáo tài chính của doanh
nghiệp.
Các
2
So sánh dọc: phân tích sự biến động về cơ cấu hay
những quan hệ tỷ lệ giữa các chỉ tiêu trong hệ thống
hình
báo cáo tài chính doanh nghiệp. thức
3 so
So sánh xác định xu hướng và tính chất liên hệ giữa các
chỉ tiêu.
sánh
 CÁC BÁO CÁO SO SÁNH
24

Biến động Giá trị kỳ Giá trị

số tiền = phân tích – kỳ gốc

Tỷ lệ Biến động số tiền

= × 100
biến động Giá trị kỳ gốc
 BÁO CÁO TÀI CHÍNH QUI MÔ CHUNG

25 Tính % qui mô chung

Giá trị phân tích

% qui mô chung =
Giá trị gốc × 100
 CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp loại trừ

Loại trừ là một phương pháp nhằm xác định mức độ

ảnh hưởng lần lượt từng nhân tố đến chỉ tiêu phân
tích, khi xác định sự ảnh hưởng của nhân tố này thì
phải loại trừ ảnh hưởng của các nhân tố khác.

Bao gồm

Phương pháp
loại trừ có thể 1. 2.
Phương pháp số Phương pháp
được thực chênh lệch thay thế liên
hiện hai dạng. hoàn
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp loại trừ

Chỉ tiêu phân tích

Chỉ tiêu cần phân tích: X= a.b.c

Kỳ phân tích: X1 = a1.b1.c1
Kỳ gốc: X0 = a0.b0.c0
Biến động của chỉ tiêu phân tích:
X = X1- X0= Xa + Xb + Xc
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp loại trừ

Phương pháp số chênh lệch

Xem xét sự ảnh hưởng trực tiếp của từng nhân tố:
X = Xa + Xb + Xc
- Ảnh hưởng của nhân tố a
Xa = (a1 – a0) b0.c0
- Ảnh hưởng của nhân tố b
Xb= (b1- b0) a1. c0
- Ảnh hưởng của nhân tố c
Xc = (c1- c0) a1. b1
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp loại trừ

Phương pháp thay thế liên hoàn

Thay thế sự ảnh hưởng lần lượt từng nhân tố

X = Xa + Xb + Xc
- Do ảnh hưởng của nhân tố a
Xa = a1 b0 c0 – a0 b0 c0
- Do ảnh hưởng của nhân tố b
Xb = a1 b1 c0 - a1 b0 c0
- Do ảnh hưởng của nhân tố c
Xc = a1 b1 c1 - a1 b1 c0
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Phương pháp liên hệ cân đối

Cơ sở của phương pháp này là sự cân

bằng về lượng giữa hai mặt của các yếu
tố và quá trình kinh doanh

TÀI SẢN

NỢ PHẢI TRẢ VỐN CHỦ SỞ HỮU

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTCDN
Phương pháp liên hệ chi tiết

Thời Không Bộ phận

gian gian cấu thành

Phân tích chi tiết theo các yếu tố

 Phân tích ROA theo mô hình Dupont
Là kỹ thuật để phân tích khả năng sinh lợi của DN dựa trên mối liên hệ
tương hỗ giữa các chỉ tiêu tài chính. Dựa trên mối liên hệ giữa các chỉ
tiêu tài chính, nhà phân tích biến đổi thành một hàm số của hàng loạt
biến số. Sau đó, tiến hành xác định mức độ ảnh hưởng của từng biến
số (nhân tố) đến chỉ tiêu gốc trong kỳ.

LN sau thuế
Tỷ suất sinh lời
của Tài sản = Tài sản bình
(ROA) quân

LN sau thuế Doanh thu

ROA =
Doanh thu X
TS bình quân

Tỷ suất sinh lời

Vòng quay của TS
DT (ROS)
CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC
Mô hình Dupont (mô hình tài chính)

Tû
TûsuÊt
suÊtsinh
sinhlời
lờicủa
củatµi
tµis¶n
s¶n
(ROA)
(ROA)

Tỷ
Tỷsuất
suấtsinh
sinhlời
lời Vßng
Vßngquay
quay
của doanh thu
của doanh thu cña
cña tµis¶n
tµi s¶n

Lîi
LîinhuËn
nhuËn Doanh
Doanhthu
thu Doanh
Doanhthu
thu Tæng
Tæng
thuÇn
thuÇn thuÇn
thuÇn thuÇn
thuÇn tµi
tµis¶n
s¶n

Doanh
Doanhthu
thu Tæng
Tæng Tæng
Tængtµi
tµis¶n
s¶n Tæng
Tængtµi
tµis¶n
s¶ndµi
dµi
thuÇn
thuÇn chi
chiphÝ
phÝ ng¾n h¹n h¹n
ng¾n h¹n h¹n

Chi
ChiphÝ
phÝngoµi
ngoµi Chi
ChiphÝ
phÝ Vèn
VènvËt
vËttù
tù Vèn
Vènb»ng
b»ngtiÒn,
tiÒn,
s¶n xuÊt
s¶n xuÊt s¶n xuÊt
s¶n xuÊt hµng
hµnghãa
hãa ph¶i
ph¶ithu
thu
Mô hình Dupont (mô hình tài chính)

Tỷ suất sinh lời của VCSH

 1. LẬP KẾ HOẠCH PHÂN TÍCH
Lựa chọn loại hình phân tích BCTC
Xác định phạm vi phân tích
Xác định nội dung phân tích
Xác định thời gian tiến hành phân tích và phân
công trách nhiệm
Xác định hình thức tổ chức hội nghị phân tích

2. THỰC HIỆN PHÂN TÍCH

TỔ CHỨC PHÂN
Đánh giá khái quát tình hình
TÍCH BÁO CÁO
Phân tích nhân tố ảnh hưởng
Tổng hợp kết quả phân tích, rút ra nhận xét, kết TÀI CHÍNH
luận về chất lượng hoạt động của DN DOANH NGHIỆP

3. KẾT THÚC PHÂN TÍCH

Đặt vấn đề
Giải quyết vấn đề
Kết luận vấn đề
 GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG DẪN NHẬP

 Trả lời câu hỏi để biết được tình hình tài chính của DN chúng
ta đi phân tích BCTC thông qua các chỉ tiêu và sử dụng các
công cụ kỹ thuật phân tích
 Để biết khả năng huy động vốn và sử dụng vốn của Vinamilk
chúng ta cần lấy thông tin trên Báo cáo tài chính, cụ thể là
Bảng cân đối kế toán.   
 Sử dụng thông tin trên Bảng CĐKT để tính các chỉ tiêu phản
ánh tình hình huy động vốn và sử dụng vốn, bằng những công
cụ như so sánh để phân tích giúp chúng ta có những thông tin
hữu ích để ra quyết định kinh doanh
 Tính cơ cấu Tài sản và Nguồn vốn của Vinamilk năm 2018
PHÂN TÍCH CƠ CẤU TÀI SẢN VINAMILK
PHÂN TÍCH CƠ CẤU NGUỒN VỐN VINAMILK
 CÂU HỎI MỞ
1. Nêu Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và nội dung Phân tích
Báo cáo tài chính?
Đáp án: Mục 1.1 trang 7 Giáo trình PTBCTC
2. Trình bày Đối tượng phân tích Báo cáo tài chính?
Đáp án: Mục 1.2.1 trang 21 Giáo trình PTBCTC
3. Nêu các cách tiếp cận phân tích Báo cáo tài chính?
Đáp án: Mục 1.2.2 trang 26 Giáo trình PTBCTC
4. Trình bày các Công cụ kỹ thuật Phân tích báo cáo tài
chính? Cho ví dụ minh hoạ?
Đáp án: Mục 1.3 trang 33 Giáo trình PTBCTC
 CÂU HỎI MỞ
5. Sử dung dụng phương pháp so sánh tính cơ cấu tài sản và
cơ cấu nguồn vốn của 1 công ty?
Đáp án: Giống Bảng phân tích cơ cấu TS và NV trong bài
giảng Slide
6. Nêu nội dung phân tích BCTC dưới góc độ kế toán?
Đáp án: Mục 1.1.3 Đề cương PTBCTC
7. Nêu nội dung phân tích BCTC dưới góc độ tài chính?
Đáp án: Mục 1.2.3 Đề cương PTBCTC
 CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1. Mục đích của phân tích báo cáo tài chính là cung
cấp thông tin cho:
A. nhiều nhóm người khác nhau.
B. cơ quan thuế.
C. ban giám đốc.
D. ngân hàng.

2. Phân tích kế toán và phân tích tài chính thuộc:

A. phân tích nguồn lao động.
B. phân tích xã hội.
C. phân tích báo cáo tài chính.
D. phân tích thống kê.
 TRẢ LỜI CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1. Đáp án đúng là A : nhiều nhóm người khác nhau.
Vì: Phân tích báo cáo tài chính là mối quan tâm của nhiều
nhóm người khác nhau như: Ban giám đốc, các cổ đông,
những người cho vay, các đại lý… với mục đích giúp
người sử dụng thông tin đánh giá chính xác sức mạnh tài
chính, khả năng sinh lợi và triển vọng của doanh nghiệp;
từ đó, lựa chọn phương án kinh doanh tối ưu.
Tham khảo: Chương 1, mục 1.1.1. Khái niệm và mục đích
phân tích
2. Đáp án đúng là C: phân tích báo cáo tài chính.
Vì: Phân tích báo cáo tài chính bao gồm phân tích dưới góc
độ kế toán (gọi tắt là phân tích kế toán) và phân tích dưới
góc độ tài chính (gọi tắt là phân tích tài chính).
Tham khảo: Chương 1, mục 1.2.1. Nội dung phân tích
 THUẬT NGỮ
1. Báo cáo tài chính: Được lập theo chuẩn mực và chế
độ kế toán hiện hành phản ánh các thông tin kinh tế, tài
chính chủ yếu của đơn vị.
2. Bảng cân đối kế toán: Phản ánh tình hình tài chính
của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể về Tài sản,
Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu.
3. Báo cáo kết quả kinh doanh: Phản ánh tình hình tài
chính của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể về
Doanh thu, chi phí và Lợi nhuận.
4. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Cung cấp thông tin về sự
tạo tiền và sử dụng tiền trong kỳ.
5. Thuyết minh báo cáo tài chính: Là bản giải trình
giúp người sử dụng hiểu rõ hơn về 3 báo BCĐKT, BC
KQKD và BC Lưu chuyển tiền tệ.
 THUẬT NGỮ

6. Phân tích báo cáo tài chính:

Là quá trình sử dụng các công cụ, kĩ thuật phân tích thích
hợp để tiến hành
Xem xét, đánh giá dữ liệu phản ánh trên các BCTC cùng
các mối quan hệ tương quan giữa các chỉ tiêu trên BCTC
và các dữ liệu liên quan khác. Nhằm cung cấp thông tin
hữu ích, đáp ứng yêu cầu thông tin từ nhiều phía của người
sử dụng khác nhau (Ban giám đốc, HĐQT, nhà đầu từ, Cổ
đông, chủ nợ, khách hàng …) ra quyết định kinh doanh

7. Phân tích tài chính: Là việc sử dụng các BCTC để xem

xet đánh giá, phân tích tình hình và thực trạng tài chính để
ước tính các chỉ tiêu tài chính trong tương lai của doanh
nghiệp
 THUẬT NGỮ

8. Phương pháp so sánh: So sánh là phương pháp nhằm

nghiên cứu sự biến động và xác định mức độ biến động
của chỉ tiêu phân tích.
9. Phương pháp loại trừ: Loại trừ là một phương pháp
nhằm xác định mức độ ảnh hưởng lần lượt từng nhân tố
đến chỉ tiêu phân tích, khi xác định sự ảnh hưởng của nhân
tố này thì phải loại trừ ảnh hưởng của các nhân tố khác.
10. Phương pháp phân tích theo mô hình Dupont: Là kỹ
thuật để phân tích khả năng sinh lợi của DN dựa trên mối
liên hệ tương hỗ giữa các chỉ tiêu tài chính
 TÓM LƯỢC CUỐI BÀI

Chương này cần nhớ các nội dung sau:

1.Phân tích Báo cáo tài chính
2.Đối tượng phân tích và phương pháp tiếp cận
Báo cáo tài chính
3.Công cụ kỹ thuật Phân tích báo cáo tài chính
4.Nội dung phân tích Báo cáo tài chính