Professional Documents
Culture Documents
quy luật mâu thuẫn 1
quy luật mâu thuẫn 1
-Tính khách quan: mâu thuẫn là cái vốn có trong sự vật, không lệ
thuộc vào ý thức con người và các lực lượng siêu nhiên.
-Tính phổ biến: mâu thuẫn tồn tại ở mọi sự vật, hiện tượng trong
tự nhiên, xã hội và tư duy.
+ Khái niệm thống nhất của các mặt đối lập dùng để chỉ sự liên
hệ, ràng buộc không tách rời nhau, quy định lẫn nhau của các mặt
đối lập trong một sự vật, mặt này lấy mặt kia làm tiền đề tồn tại.
+ Khái niệm đấu tranh giữa các mặt đối lập dùng để chỉ khuynh
hướng tác động qua lại, bài trừ, phủ định nhau của các mặt đối
lập.
- Quá trình thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập tất yếu
dẫn đến sự chuyển hóa giữa chúng. Sự chuyển hóa đó diễn ra rất
phong phú, đa dạng, phụ thuộc vào tính chất các mặt đối lập cũng
như điều kiện lịch sử, cụ thể.
- Trong sự thống nhất, đấu tranh của các mặt đối lập thì sự thống
nhất là tương đối, tạm thời, còn sự đấu tranh là tuyệt đối.
3. Quá trình vận động của mâu thuẫn
* Vai trò của mâu thuẫn đối với sự phát triển của sự vật.
Sự tác động qua lại dẫn đến chuyển hóa giữa các mặt đối
lập là một quá trình. Lúc mới xuất hiện mâu thuẫn thể hiện
ở sự khác biệt và phát triển thành hai mặt đối lập. Khi hai
mặt đối lập của mâu thuẫn, xung đột với nhau gay gắt và
khi điều kiện chín muồi thì chúng sẽ chuyển hóa lẫn nhau,
mâu thuẫn được giải quyết. Tiếp tục mâu thuẫn mới lại
hình thành, và quá trình vận động lại tiếp diễn.
Như vậy có thể khẳng định “Sự phát triển là một cuộc
“đấu tranh” giữa các mặt đối lập.
Tóm lại: Mọi sự vật đều chứa đựng những mặt
có khuynh hướng biến đổi ngược chiều nhau gọi
là những mặt đối lập. Mối liên hệ của hai mặt
đối lập tạo nên mâu thuẫn. Các mặt đối lập vừa
thống nhất với nhau và chuyển hóa lẫn nhau làm
mâu thuẫn được giải quyết, sự vật biến đổi và
phát triển, cái mới ra đời thay thế cái cũ.
4. Ý nghĩa phương pháp luận
- Thứ nhất, thừa nhận tính khách quan của mâu thuẫn trong
sự vật,hiện tượng, từ đó giải quyết mâu thuẫn phải tuân
theo quy luật, điều kiện khách quan.
- Thứ hai, phân tích mâu thuẫn cần bắt đầu xem xét từ việc
quá trình phát sinh, phát triển của từng loại mâu thuẫn, xem
xét vai trò, vị trí và mối quan hệ giữa các mâu thuẫn và
điều kiện chuyển hóa giữa chúng.
- Thứ ba, phải nắm vững nguyên tắc giải quyết mâu thuẫn
bằng đấu tranh giữa các mặt đối lập, không điều hòa mâu
thuẫn cũng không nóng vội hay bảo thủ, bởi giải quyết mâu
thuẫn còn phụ thuộc vào điều kiện đã đủ và chín muồi hay
chưa