4.

3 Protein
Protein
• terdiri daripada unsur karbon,
hidrogen, oksigen dan nitrogen.
• Kebanyakan protein juga mengandungi
unsur sulfur dan fosforus.
• polimer protein dikenali sebagai
polipeptida.
• monomer protein dikenali sebagai asid
amino.
• Suatu polipeptida boleh terdiri
daripada lima puluh sehingga beribu-
ribu molekul asid amino.
Protein
Protein
• terdiri daripada unsur karbon,
hidrogen, oksigen dan nitrogen.
• Kebanyakan protein juga mengandungi
unsur sulfur dan fosforus.
• polimer protein dikenali sebagai
polipeptida.
• monomer protein dikenali sebagai asid
amino.
• Suatu polipeptida boleh terdiri
daripada lima puluh sehingga beribu-
ribu molekul asid amino.
Protein
• Terdapat kira-kira 20 jenis asid
amino yang wujud secara semula
jadi.
• Pelbagai jenis molekul
polipeptida dapat dibentuk
daripada 20 jenis asid amino.
• Ini adalah kerana setiap jenis
protein berbeza dari segi urutan
asid amino dalam rantai
polipeptidanya.
Sumber Protein
Kepentingan protein dalam sel
1. digunakan untuk membina sel baharu, membaiki tisu yang rosak
dan untuk sintesis enzim, hormon, antibodi dan hemoglobin.
2. membentuk bahan binaan seperti keratin pada kulit, kolagen pada
tulang dan miosin pada tisu otot.
3. Penguraian protein atau polipeptida oleh enzim pencernaan
memberikan kita tenaga untuk menjalankan aktiviti harian.
4. Polipeptida akan diuraikan kepada asid amino. Seterusnya, asid
amino ini digunakan semula untuk membina molekul protein yang
diperlukan oleh badan.
4.4 Lipid
Lipid
• merupakan sebatian hidrofobik
• wujud secara semula jadi di dalam tisu tumbuhan dan haiwan.
• terdiri daripada unsur-unsur karbon, hidrogen dan oksigen tetapi nisbah atom hydrogen kepada atom
oksigen adalah jauh lebih tinggi.
• Lipid tidak larut dalam air tetapi larut dalam larutan organik lain, misalnya, alkohol, eter dan kloroform.
• Jenis-jenis lipid:
• Lemak
• Lilin
• Fosfolipid
• steroid.
a)Lemak
• Lemak dan minyak ialah trigliserida.
• Trigliserida ialah sejenis ester yang terbentuk melalui
kondensasi satu molekul gliserol dengan tiga molekul
asid lemak.
• Trigliserida boleh dihidrolisiskan semula kepada asid
lemak dan gliserol melalui tindak balas hidrolisis.
• Gliserol ialah sejenis alcohol tiga karbon yang
mengandungi tiga kumpulan hidroksil (–OH).
Asid lemak tepu dan asid lemak tak tepu
a) Lilin
• Lilin mengandungi satu molekul alkohol yang bergabung dengan satu molekul asid lemak
• bersifat kalis air

b) Fosfolipid
• merupakan komponen utama membran plasma
• Terdiri daripada satu molekul gliserol yang bergabung dengan dua molekul asid lemak dan
satu kumpulan fosfat

c) Steroid
• sebatian lipid yang tidak mengandungi asid lemak.
• Contoh steroid ialah kolesterol, testosteron, estrogen dan progesteron
 a) Lemak :
• berfungsi sebagai simpanan tenaga bagi haiwan.
• berfungsi sebagai pelapik untuk melindungi organ-organ
dalaman
• bertindak sebagai penebat haba bagi haiwan.

b) Lilin :
Kepentingan • merupakan komponen penting dalam kutikel yang
menutupi epidermis daun dan sebum yang dirembeskan
lipid dalam sel oleh kulit kita.

c) Glikolipid:
• memastikan kestabilan membran plasma dan
• membantu dalam proses pengenalpastian sel

d) Kolesterol:
• Penting bagi sintesis hormon steroid.
B
P - Glycerol
Q - Condensation

P1 - 1 glycerol / P combined with 3 fatty acids

P2 - to form one glyceride / triglyseride
P3 - Involved removal of water molecule
P1 - Unsaturated fat
P2 - because it contains double bond (between the carbon atoms)
P3 - Number of hydrogen atoms is not maximum
 P1 - Saturated fat.
P2 - because has no double bond // has single bonds only
P3 - it has high melting point // melts at temperature higher than
room temperature

P1 - Fats are used up for cellular respiration

P2 - to produce (heat) energy
P3 - To keep the body warm in cold climate
P4 - To remain active for daily activities
X : fatty acid
Y : water

Condensation
A: Lemak tepu
B : Lemak tak tepu
 Lemak tepu Lemak tak tepu
P1 Tiada ikatan ganda dua antara atom karbon Sekurang-kurangnya satu ikatan ganda
dua antara atom karbon
P2 Tidak dapat bertindak balas dengan atom Dapat bertindak balas dengan atom
hidrogen tambahan hydrogen tambahan
P3 Pepejal pada suhu bilik Cecair dalam suhu bilik
P4 Kolesterol tinggi Kolestrol rendah