panitikan. Binubuo ito ng mga salitang maingat na pinili upang maipakita ang isang kaisipan at nararamdaman. Ito ay inilalahad sa iba’t ibang uri o paraan. Ang bawat saknong ng tula ay may tugma at Bakit kawili- ritmo na wili ang naggaganyak sa pagbabasa ng mga mambabasa tula? na kawilihan at maibigan ito. Sukat ang tawag sa bilang ng pantig sa bawat taludtod ng tula . Saknong ang tawag sa grupo ng mga salita na may dalawa o higit pang taludtod na bumubuo sa tula. Taludtod naman ang tawag sa bawat linya na matatagpuan sa isang saknong 1.Tagapagsalaysay (speaker) Ang tagapagsalita o Mga nagsasalaysay ng tula Element o ng 2.Tagapakinig Tula (audience) Tao o mga taong kinakausap ng nagsasalita 3. Paksa (topic) Ang pangkalahatan o tiyak na paksa Mga ng tula Element 4. Tono (tone) o ng Tumutukoy sa Tula saloobin ng may akda ukol sa paksa ng tula 5. Tema (theme) Tumutukoy sa pahayag ng may-akda hinggil sa paksa ng tula
Mga 6. Diksyon (diction)
Tumutukoy sa pagpili ng Element may-akda ng mga salitang o ng gagamitin sa tula.
Tula 7. Sintaks o Palaugnayan
(syntax) ang pagsasa-ayos ng mga salita, parirala at mga sugnay na ginamit sa tula. 8. Matalinhagang Paglalarawan (imagery) Mga salita o pariralang ginamit ng may-akda upang matulungan ang mambabasa na mailarawan sa isip ang mga sumusunod na Mga pandama: pang-amoy, paningin, panlasa, pandinig at pandamdam. Element 9. Tayutay (figures of speech) o ng Tumutukoy sa mga patulang salita na ginagamit upang ang Tula dalawang bagay o larawan ay mapagtulad upang gawing kawili- wili at makahulugan ang pananalita. 10. Tunog (sound) Ang paggamit ng mga patinig, katinig, Mga diin at kombinasyon Element ng tatlo. o ng 11. Ritmo (rhythm) Tula Ang pag-uulit ng diin sa tula. Tradisyunal – ito ay sumusunod sa itinakdang panuntunan ng wika at sintaks. Ito ay may ritmo at tugma. (may sukat at tugma) Dalawa ng Uri Makabago – ito ay may sariling paraan ng pagpapahayag. Hindi ito ng Tula gumagamit ng tugma, ayos at ritmo. (may sukat walang tugma, may tugma ngunit walang sukat o parehong walang sukat at tugma) Iba’t ibang anyo ng Tula Ito ay salitang Hapon na tumutukoy sa isang uri ng maikling tula. Ang haiku ay tulang binubuo ng labinpitong pantig (17), na may HAIKU tatlong taludturan. (5-7-5 na pantig sa bawat taludtod) Ang damdamin ng tulang ito ay nakatuon sa panahon at kalikasan. Ulilang damo Sa tahimik na ilog Halimbawa Halika, sinta! ng HAIKU — Gonzalo Flores Ang TANAGA ay isang uri o porma ng tagalog na tula na may 4 na taludtod, binubuo ng pitong pantig at tugma sa bawat taludtod. Naglalaman ng isang diwa ng makata. TANAGA Ang tanaga ay nahahawig sa haiku at muling naging palasak ang mga tanaga noong panahon ng Hapon - SIPAG
Halimbawa Magsikhay ng mabuti
ng TANAGA Sa araw man o gabi Hindi mamumulubi Magbubuhay na hari. Ang senryu ay isang uri ng maikling tula sa wikang Hapones na kawangis ng mas kilalang haiku.
Ito ay tungkol naman sa “kalikasan
ng tao” ang senryu ay madalas na pumapaksa sa mga kahinaan ng tao SENRYU kaya’t may himig na mapang-uyam
Ang senryu ay binubuo rin ng
labinpitong pantig (17), na may tatlong taludturan. (5-7-5 na pantig sa bawat taludtod) Kakain ka ba
Nasunog na'ng sinaing
Halimbawa ng SENRYU Tutulog na lang
(pagpapakita ng katamaran) Paghahambing sa Senryu, Haiku at Tanaga
•Katulad ng Haiku, ang Senryu ay may sukat na 5-7-
5. •Ang senryu ay tungkol sa mga pinaggagawa ng tao, habang ang haiku ay nakatuon lamang ang tema sa kalikasan. • Ang tanaga naman ay mayroong malayang tema