EKONOMIA-SISTEMAK

Ekonomiak daukan faktore komuna: Ekoizpena

Ondasun eta eta zerbitzuak ekoizteko oinarriko

galdera hauek sortzen dira:
 Zer ekoitzi?
 Nola ekoitzi?
 Norentzat ekoitzi?

Galdera huei emandako erantzunak nolakoak,

halakoak izango dira banatze-sistemak edo
ekonomia- sistemak
Ekonomia sistema: Bere beharrak ahalik eta ongien
asetzeko gizartea antolatzen den modua

Oinarrizgo galderei nok erantzuten dien markatuko

digu ekonomia – sistema

Hiru hauek dira nagusi:

 Merkatu -ekonomia
 Plangintza zentralizatuko ekonomia
 Ekonomia mistoko sistema
MERKATU-EKONOMIAKO SISTEMA

-Sorrera: Liberalismoa. Adam Smith: Nazioen

aberastazuna ( esku ikusezina )

Ezaugarri nagusiak:
- Enpresek erabakitzen dute zer eta nola ekoitzi.
- Konsumitzailak aske dira kontsumitzeko
- Prezioak klabe dira sistema ongi ibil dadin
(eskaintza/eskaria sistemaren bitartez)
- Errentagarria ez dena ez da ekoizten
- Ekoizten da erosi ahal duenarentzat
Merkatu-ekonomiaren abantailak

- Ez da beharrezkoa enpresa eta kontsumitzaileen

arteko komunikazio zuzena ( prezioak dira
seinaleak)
- Pertsonek lehentasun eta baliabideen arabera
kontsumitu eta ekoizten dute
 DESABAINTAILAK EDO MUGAK

- Ezegonkortasun ziklikoak ( ekonomia-zikloak)

- Ondasun ez errentagarrien eskasia ( errentagarria ez

dena ez da ekoizten )

- Zenbait enpresaren gehiegikeriak ( monopolioak,

oligopolioak )

- Errentaren banaketa desberdina

 Plangintza zentralizatuko ekonomia
- Sorrera: Marxek sortutako teoria ( kapitala )
- Oinarrizko galderei erantzuten diena sektore publikoa
da

- Helburu nagusia: Errentaren berdintasunezko

banaketa lortzea.

- Erabaki guztiak hartzen dituena estatua da

Planifikazio Zentraleko Ofizinaren bidez

- Abantail nagusia: oinarrizko beharrak bermatzea

( heziketa, osasuna, enplegua )
Desabantailak edo porrota eragin
zuten faktoreak

- Aurreikuspen- akatsak ( gehiegi edo gutxiegi

ekoitzi)

- Pizgarririk eza: Helburuak lortzea nahikoa da.

Lehia falta da

- Gehiegizko burokrazia : motelegia. Efikaziarik eza.

 Ekonomia mistoko sistema
- Sorrera: 1929.ko Depresio Handia

- Merkatu ekonomia da baina sektore publikoak

esku-hartze handiagoa du, merkatuak sortutako
arazoak konpontzeko asmotan

- Errenta-banaketa hobea lortu nahi du eta

ezegonkortasun ziklikoa arintzea.

- Merkatu-ekonomiak eta planifikatuak egiten dituen

akats batzuk errepikatzen ditu,
- Ongizate-estatuaren iturburua