isang teatro… - Shakespeare DULA • G. “drama” = gawin o ikilos
• panggagaya sa buhay na upang
maipamalas sa tanghalan Ito ay isang imitasyon o panggagagad ng buhay. Aristotle Ito ay isa sa maraming paraan ng pagkukuwento. Rubel Sa napiliing tanyag at kilalang pelikulang Filipino, kukuha ng 1 hanggang 3 minutong eksena na tumatak sa mga manonood at itanghal. Kahalagahan • makapagbigay ng aral
• maaaring gamiting sa paglalarawan
at pagkilala sa sariling kultura at bayani Sangkap ng Dula Tauhan • ang mga kumikilos at nagbibigay buhay sa dula Protagonista Antagonista • lumilikha ng • pangunahing hadlang upang tauhan hindi • nakasentro ang magtagumpay ang mga pangyayari pangunahing sa kuwento tauhan Saglit na Kasiglahan • saglit na paglayo o pagtakas ng mga tauhan sa suliraning nararanasan Tunggalian • Tao laban sa sarili (Panloob) • Tao laban sa kalikasan (Pisikal) • Tao laban sa kapwa tao (Panlipunan) Pisikal Panlipunan Panloob • elemento at puwersa ng • lipunang kanyang • kanyang kalikasan sarili • ulan, init, ginagalawan • magkasalung lamig, bagyo, • dulot ng iba o at na hangad lindol, ng bagay na o pananaw ng pagsabog ng may kaugnayan isang taoo. bulkan at iba sa lipunan pa. 1. Nagpasyang magbakasyon ang mag-anak sa Baguio dahil sa mainit na panahon sa La Union. 2. Hindi makapagdesisyon si Carla kung saang kompetisyon siya makikilahok. 3. Nag-aaral ngmabuti si Jane upang maging valedictorian. 4. Paulit-ulit tinatanong ni Jam ang sarili kung ipagpapatuloy pa niya ang paglalaro. 5. Napilitang lumikas ang mag-anak dahil nabagyo ang kanilang tirahan. Kasukdulan • pinakamatindi at pinakamabugso ang damdamin o ang pinakakasukdulan ng tunggalian Kakalasan • unti-unting pagtukoy sa kalutasan sa mga suliranin at pag-ayos sa mga tunggalian Kalutasan • nawawaksi ang mga suliranin at tunggalian sa dula. Mga Elemento ng Dula Iskrip o Banghay • pinakakaluluwa ng isang dula • iskrip nakikita ang banghay ng isang dula Aktor o Karakter • nagsisilbing tauhan ng dula • nagsasabuhay sa mga tauhan sa iskrip • nagbibigkas ng dayalogo Dayalogo • mga bitiw na linya ng mga aktor na siyang sandata upang maipadama ang mga emosyon Tagadirehe • nag-i-interpret sa iskrip • mula sa pagpasya sa itsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng mga tauhan Manonood • saksi sa isang pagtatanghal Tema • pinakapaksa ng isang dula 1. Saang salita nahango ang salitang dula? 2. Sino ang nagsabing ang dula ay isa sa maraming paraan ng pagkukwento? 3. Anong sangkap ng dula ang kumikilos at nagbibigay buhay sa dula?
4. Kinikilala bilang pangunahing tauhan.
5. Ang lumilikha ng hadlang upang hindi magtagumpay
ang pangunahing tauhan. 6. Uri ng tauhan na maraming saklaw na personalidad. 7. Sangkap ng dula na tumutukoy sa panahon at pook kung saan naganap ang mga pangyayari. 8. Sangkap ng dula na tumutukoy sa pagpapakilala sa problema sa kuwento. 9. Anong ibang tawag sa tunggaliang Tao laban sa sarili? 10. Uri ng tunggalian na tumutukoy sa tao laban sa elemento at puwersa ng kalikasan. Ang Bagong Samaritano