ANG SARILING

WIKA
(Tulang
Kapampangan)
Panitikan: Ang sariling wika (Tulang
Kapampamangan)
Alamin natn: Mga Kaalamang Bayan
Gramatika/ Retorika : Ponemang
Suprasegmental
Teorya na Pinagmulan ng Wika
1. Teoryang “Bow- wow”
Ayon sa teoryang ito, ginagaya ng mga tao ang tunog ng kalikasan.

2. Teoryang Yum- Yum

Pinag- uugnay ng teoryang ito ang tunog at kilos ng pangangatawan . Ayon
sa teoryang ito, ang tao ay tumutugan sa mga bagay na
nangangailangan ng paggalaw at ginagaya ito sa pamamagitan ng
kanilang bibig.

3. Teoryang Pooh- Pooh

Ayon sa teoryang ito, ang tao ay lumilikha ng tunog na may kahulugan
upang maihayag ang tindi ng damdaming nararamdaman tulad ng galit,
tuwa, galak, takot pangamba at iba pa.
 Ponemang
Suprasegmental
1.Intonasyon o Tono
Ang intonasyon ay tumutukoy sa pagtaas at pagbaba sa
pagbigkas ng pantig o salita na maaaring makapag iba
sa kahulugan ng mga salita maging ito man ay
magkapareho ng baybay.

Halimbawa
• Ang ganda ng tula? (Nagtatanong/ nagdududa)
• Ang ganda ng tula. (nagsasalaysay)
• Ang ganda ng tula! (Nagpapahayag ng kasiyahan)
2. Diin at Haba
Ay ahaba ay tumutukoy sa haba ng bgkas na iniuukol ng
nagsasalita sa patinig at pantig ng salita. Ang diin naman ay
tumutukoy sa lakas ng bigkas sa pantig ng salita.

Halimbawa:
• /balah/ (bullet)
• /bala/ (threat)

•/Tu.boh/ (pipe)
•/tuboh/ ( sugar cane)
3. Hinto o Antala
Ito ay ang saglit na pagtigil sa pagsasalita upang higit na
maging malinaw ang mensaheng ipinahahayag. Ginagamit
ang kuwit, tuldok, semi colon, a kolon sa pagsulat upang
maipakita ito.

Halimbawa:
Hindi maganda (sinasabi na hindi maganda ang isang
bagay.)
Hindi, maganda ( sinasabi na maganda ang isang bagay.
(/bu.kas/, o /bukas/) 1. na tayo pumunta sa silid
aklatan upang magbasa ng mga bagong tula

Sagot: /bu.kas/
(/bu.kas/, o /bukas/) 2. pa kaya ang silid aklatan
hangang mamayang hapon

Sagot : /bukas/