SLIDESMANIA.

C
OM
 KHÁM CƠ HÀM

NHÓM 4 - RHM4B
1. Lê Đức Nhân 6. Hoàng Hải Phi 2.
Nguyễn Thị Tuyết Nhi 7. Hồ Văn Tâm Phúc
3. Nguyễn Lê Thảo Nhi 8. Thủy Thị Mai Phương
OM
SLIDESMANIA.C

4. Nguyễn Thị Ni Ni 9. Nguyễn Ngọc Quang

5. Nguyễn Văn Ninh 10. Lê Thị Quý
SLIDESMANIA.C
OM
 Mở đầu
● Một cơ lành mạnh không bị đau khi
vận động chức năng hay khi sờ nắn.
● Biểu hiện lâm sàng khi mô cơ bị tổn
thương là đau
● Giai đoạn đầu: chỉ xảy ra khi hàm
thực hiện chức năng.
● Tình trạng co cơ kéo dài có thể gây
đau âm ỉ suốt ngày, ngay cả khi hàm
dưới ở trạng thái nghỉ và có thể gây
OM
SLIDESMANIA.C

giới hạn vận động hàm.

.
 ● Việc khám cơ nhằm xác định sự nhạy
cảm hay đau ở cơ, mức độ và vị trí đau,
sự thay đổi về độ săn chắc của cơ hoặc
tình trạng sưng mềm hay nhão cơ…
● Có hai phương pháp khám lâm sàng cơ:
- Sờ nắn trực tiếp cơ: cơ ở nông
- Thực hiện nghiệm pháp: test
OM
SLIDESMANIA.C
 I). KHÁM BẰNG PP SỜ NẮN CƠ
● Được thực hiện chủ yếu bằng mặt gan các ngón tay
● Nên sờ nắn với một áp lực nhẹ nhàng, dứt khoát bằng động tác di tròn các ngón
tay lên phần mô cơ được khám.
● Một lần đè áp khoảng 1-2 phút, lực từ 2 đến 4kg.
● Trong khi tác động lực lên cơ, hỏi bệnh nhân có đau hoặc khó chịu không.
● Phải sờ nắn ở hai bên phải và trái cùng lúc đối với những cơ có thể sờ được để so
sánh 2 bên.
OM
SLIDESMANIA.C
 I). Khám bằng phương pháp sờ nắn cơ

1. Các cơ hàm

2. Nhóm cơ cổ
OM
SLIDESMANIA.C
 1. Cơ cắn
SLIDESMANIA.C
OM
 Các cơ hàm:

01
1. Cơ cắn
2. Cơ thái dương
3. Cơ chân bướm trong
4. Cơ chân bướm ngoài
5. Cơ nhị thân
6. Cơ hàm móng
OM
SLIDESMANIA.C
 01 Cơ cắn
• Gồm lớp ngoài và lớp trong
• Nguyên ủy: cung gò má, bám tận: ngành xương
hàm dưới
• Sờ cơ cắn để xác định các điểm cò, vị trí đau, sự
thay đổi độ chắc của cơ.
• Lớp ngoài của cơ được sờ ở vùng nguyên ủy,
bám tận và thân cơ.
• Lớp trong được sờ ở ngoài miệng cũng như
trong miệng, vùng phía ngoài ứng với răng cối
lớn thứ 2 và 3 hàm trên
OM
SLIDESMANIA.C

• Cơ nên được khám khi cắn chặt răng và ở tư thế

nghỉ.
 Cách khám:

Sờ cơ cắn (lớp ngoài) ở Sờ cơ cắn (lớp ngoài) ở

OM
SLIDESMANIA.C

vùng nguyên ủy thân cơ

 Sờ cơ cắn (lớp ngoài)
vùng bám tận Sờ cơ cắn (lớp
OM
SLIDESMANIA.C

trong)
 02 Cơ thái dương
- Cơ thái dương đi từ hố thái dương đến mỏm vẹt và bờ trước của
ngành xương hàm dưới
- Khám ở tư thế nghỉ và trong khi cắn
OM
SLIDESMANIA.C
 - Sờ được ở 3 vùng: Trước, giữa và sau
OM
SLIDESMANIA.C
 - Hoặc có thể sờ phần trước của cơ
thái dương đi xuống đến cung gò
má và trong miệng dọc theo phần
lên của cành lên xương hàm dưới
OM
SLIDESMANIA.C
 03 Cơ chân bướm trong
• Cơ chân bướm trong đi từ mặt trong của mảnh ngoài mỏm
chân bướm và củ xương hàm trên tới góc xương hàm dưới
• Là một cơ ở sâu -> khó sờ nắn
OM
SLIDESMANIA.C
 - Sờ được phần bám tận của cơ chân bướm trong ở mặt trong
góc hàm: trượt ngón tay ra phía sau các răng cối lớn dọc
theo bờ ngoài của lưỡi
-> không thực hiện với bệnh nhân có phản xạ nôn
OM
SLIDESMANIA.C
 04 Cơ chân bướm ngoài

• Không thể sờ sắn trực tiếp cơ

chân bướm ngoài được
• Để đánh giá có thực sự đau cơ
hay không có thể thực hiện các
test
OM
SLIDESMANIA.C
 05 Cơ nhị thân

• Gồm thân trước và thân sau.

• Khó sờ chính xác thân sau vì có cơ
ức đòn chũm bám vào vùng này,
thân sau cơ nhị thân ở phía sau hơn.
• Thân trước của cơ được sờ khi bệnh
nhân há miệng có kháng lực.
OM
SLIDESMANIA.C
 06 Cơ hàm móng

• Cơ hàm móng tạo thành sàn miệng,

được sờ giữa các ngón tay đặt trong
và ngoài miệng
OM
SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
OM
 Nhóm cơ cổ:

02
1. Cơ ức đòn chủm
2. Cơ thang
OM
SLIDESMANIA.C
 01 Cơ ức đòn chủm
• Cơ ức đòn chũm được sờ từ cả hai nguyên ủy trên xương ức và xương đòn, dọc
theo chiều dài của cơ lên trên và ra sau đến nơi bám tận ở mỏm chũm. Cơ này
được xác định đơn giản bằng cách yêu cầu bệnh nhân quay đầu sang bên đối
diện
OM
SLIDESMANIA.C
 02 Cơ thang
• Cơ thang được khám từ nguyên ủy ở
mỏm cùng vai, dọc theo đường giữa cột
sống đến vùng chẩm . Cơ thang là cơ
thường có những điểm cò nhất, gây đau
ở vùng nền sọ và vùng thái dương.
Người có tư thể làm việc phải vươn cổ
về phía trước thường bị đau cơ này
OM
SLIDESMANIA.C
 II). CÁC NGHIỆM PHÁP KHÁM CƠ
Nguyên tắc: Khi hoạt động quá mức, cơ sẽ bị đau trong
quá trình co cơ và duỗi cơ

01 Test cắn chặt răng

02 Các test đưa hàm có

OM
SLIDESMANIA.C

lực kháng
 01 Test cắn chặt răng
• Trong nhiều trường hợp bệnh nhân có thói
quen nghiến răng ở một tư thế nào đó gây
đau hoặc khó chịu ở tư thế này. Có thể test
bằng cách yêu cầu bệnh nhân đưa hàm
dưới đến vị trí có sự khớp đúng giữa các
diện mòn với nhau theo hình ảnh đặc trưng
“ ổ khoá – chìa khoá “ và cắn mạnh lại trên
các răng này khoảng 60 giây để xác định có
OM
SLIDESMANIA.C

đau hay khó chịu xảy ra hay không.

 02 Các test đưa hàm có lực kháng
• Mặc dù những test này không thể thay thế được việc sờ
nắn cơ, nhưng giúp xác định vị trí đau và nên tiến hành
khi cần thiết
1. Test há có lực kháng
2. Test đóng có lực kháng
3. Test đưa hàm sang bên có lực kháng
4. Test đưa hàm ra trước có lực kháng
5. Test lui hàm có lực kháng
OM
SLIDESMANIA.C

6. Một số test cho cơ chân bướm ngoài

 01 Test há có lực kháng
- Bác sĩ đặt lòng bàn tay ở dưới cằm
bệnh nhân tạo một lực đóng hàm, tay kia
đỡ chỏm đầu, yêu cầu bệnh nhân há
miệng chống lại lực đóng hàm của tay
bác sĩ.
- Ghi nhận những vùng đau hay nhạy
cảm của cơ
- Test này kích hoạt bó dưới cơ chân
OM
SLIDESMANIA.C

bướm ngoài
 02 Test đóng có lực kháng
- Khám các cơ: Cơ thái dương, cơ cắn
và cơ chân bướm trong.
- Cách thực hiện:
 Cho bệnh nhân há miệng rộng
khoảng 30mm.
 Bác sĩ đặt hai ngòn tay ở rìa cắn
răng cửa dưới, tay còn lại giữ ở
vùng trán.
OM
SLIDESMANIA.C

 Bệnh nhân được yêu cầu đóng hàm

chống lại lực mở hàm của bác sĩ.
 03 Test đưa hàm sang bên có lực
kháng
- Khám các cơ: Cơ chân bươm ngoài và cơ
chân bướm trong của bên đối diện.
- Cách thực hiện:
 Bác sĩ đặt một tay vào một bên của hàm
dưới, tay khia đỡ vùng thái dương bên đối
diện.
 Hướng dẫn bệnh nhân đưa hàm sang bên
OM
SLIDESMANIA.C

chống lại lực kháng.

 04 Test đưa hàm ra trước có lực
kháng

- Bác sĩ đặt một tay ở cằm bệnh nhân, tay

kia nâng đỡ phía sau đầu.
- Yêu cầu BN đưa hàm ra trước chống lại lực
đẩy hàm về phía sau của bác sĩ
- Test này kích hoạt hai cơ chân bướm ngoài
OM
SLIDESMANIA.C
 05 Test lui hàm có lực kháng
- Cho BN đưa hàm ra trước và há nhẹ
- Bác sĩ dùng hai ngón tay móc vào mặt
trong các răng cửa dưới.
- Yêu cầu BN lui hàm ra sau chống lại lực
kéo hàm ra trước của bác sĩ
- Test này kích hoạt phần sau cơ thái
dương
OM
SLIDESMANIA.C
 06 Một số test cho cơ chân bướm ngoài

2.2.6.1. Bó dưới
• Co cơ: cho bệnh nhân đưa hàm ra trước (khi đó bó dưới cơ chân bướm ngoài co) trong khi
bác sĩ tạo lực kháng.
• Nếu cơ là nguồn gây đau thì vận động này sẽ làm tăng đau.
2.2.6.2. Bó trên
• Co cơ: cơ chân bướm ngoài trên co cùng với các cơ nâng hàm trong vận động quá trình
đóng hàm, đặc biệt là trong khi nghiến răng.
• Nếu cơ là nguồn gây đau thì động tác đóng hàm và nghiến răng sẽ làm tăng đau.
• Tuy vậy, có thể nhầm với các cơ nâng khác. Do đó, để phân biệt các cơ, cho bệnh nhân há
miệng (khi đó duỗi các cơ nâng hàm khác nhưng không duỗi cơ chân bướm ngoài):
Nếu không đau: nguồn đau là cơ chân bướm ngoài.
OM
SLIDESMANIA.C

• Nếu đau: nguồn đau là cơ chân bướm ngoài hoặc cơ nâng hàm khác (khó phân biệt, cần hỏi
bệnh nhân về vùng đau của cơ).
SLIDESMANIA.C
OM