Pagsasalin at

Pambansang Kaunlaran
(Lektura)
ARALIN - 2
 Ang Tagasalin, Metodo at Gampanin

WIKA
 “Sisidlan ang wika ng mga persepsyon at ideya ukol sa realidad, makatuturan lamang ang wika kung ito ay
ginagamit bilang isang buhay na proseso.” (Dizon, 1998)

“Ang nagkokondisyon ng isipan at ang mga ito ay hindi maaring ihiwalay sa indibidwal na kultura ng komunidad na
nagsasalita ng nasabing wika.” (Nolasco, 1998)“
“Gumaganap na imbakan ng buong sosyo-kultural na ksaysayan ng mga nagsasalita nito, ang pangunahing interes
at pinagkaabalahan ng mga tao ay masasalamin dito”. (Silapan, 1998)
 PAGSASALIN
“Instrumento ang pagsasalin sa pagpapakilala ng kultura. Tagahatid ito ng katotohanan at kasangkapan sa pag-
unlad.’(Silapan,1998)
“Interpretasyon lamang ng orihinal na teksto. Isa itong katotohanan sapagkat kung ano ang pagkakaunawa sa
orihinal na wika ay siyang isasatitik.” (Biguenet).
 Mga Dapat taglayin ng isang Tagapagsalin

 1. Sapat na kaalaman sa dalawang (2) wikang kasangkot sa

pagsasalinan at sapat na kaalaman sa gramatika ng dalawang wikang
kasangkot sa pagsasalin.
 2. Sapat na kakayahan sa pampanitikan at paraan ng pagpapahayag.
 3. Sapat na kaalaman sa paksang isasalin
 4. Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansang kaugnay sa
pagsasalin
 5. Sapat na kalaman sa gramatika ng dalawang wikang kaugnay sa
pagsasalin
Istruktura o ayos ng Pangungusap

1. Ayos ng pangungusap

Panaguri + Paksa + panaguri
Subject + Predicate
2. Pagpaparami ng pangngalan
Mouse ----> mice daga ----> mga daga
kiss -----> kisses halik -----> mga halik

 3. Impleksiyon ng pandiwa – natapos na ba ang kilos, ipinagpapatuloy pa o

binabalak pa lang gawin ang aksyon.
Sapat nakaalaman sa gramatika ng dalawang wikang
kasangkot sa pagsasalin
 
1. kailangang maunawaan ang bawat himaymay ng kahulugan ng salita, gamitin ang anyo
ng mga pananalitang karaniwang ginagamit ng nakararami.
2. pag-isipan at suriin ang angkop na salitang gagamitin.
3. Kung may alinlangan sa kahulugan gumamit ng diskyunaryo.
“Ang pagsasalin ay iniaayon sa mga salita kapag ito’y mauunawaan at ginagawang Malaya naman kapag iyon ay may kalabuan datapwa’t hindi
lumalayo kailanman.”
 

YUGTO NG PAGSASALING WIKA

PAGHAHANDA
MGA HAKBANG SA PAGHAHANDA NG PAGSASALIN
Tandaan ang mahahalagang bagay sa pagsisimula ng pagsasaling wika:
1. Hindi lamang basta pagpili ng piyesang isasalin at pagkuha ng isang
mapagkakatiwalaang diskyunaryo, kailangang metodiko at sistematiko ang
gagawin.
2. Kailangang pag-upo ng tagasalin para harapin ang trabaho ay panatag ang
kaooban niya, nakatitiyak siya na sapat ang kaalaman tungkol sa tekstong
isasalin at makakayang sagutin ang anumang lumitaw na suliranin.
3. Tiyakin ang layunin sa pagsasalin
4. Malayang salin ba o matapat na salin?
5. Alamin kung tekstong teknikal o pampanitikan ang isasalin.
Ang Tekstong isasalin ay maaring:
Mga materyal teknikal o siyentipiko (agham, teknolohiya, karunungan)
Di teknikal o malikhaing panitikan (tula, maikling kwento, nobela)

Habang binabasa ang teksto:

 Markahan ang mga bahaging may kalabuan
 Magsagawa ng pag-aaral sa background material na makukuha sa
- may-akda;
- Kalagayan habang isinusulat ang teksto;
- Layunin sa pagkakasulat, kultura ng tekstong isasalin;
- Kung para kanino ang teksto.
 
PAGSUSURI

 Habang binabasa ang Teksto ay dapat:

1. Maingat sa pag-aaral sa mga keyword/ susing salita.

2. Pag-ukulan ng pansin ang pagkilala sa simula at wakas ng teksto sapagkat dito mahuhulaan ang paksang-diwa.
3. Tuklasin kung ano ang ipinapahiwatig ng mga ginamit na cohesive devices pang-ugnay.
4. Kilalanin ang pinakamahalagang bahagi.
5. Bigyan ng angkop na katumbas sa wikang pagsasalinan na may diin sa bahaging binibigyang halaga ng may
akda.
6. Inaalam ang lahat ng pangyayari at kalahok.
7. Pansinin ang iba pang kahulugan, mga matalinhagang kahulugan at mga tungkuling pangretorika ng mga
salita,parirala, sugnay o pangungusap.
masabi ang tamang kahulugan
 
 Yunit-2 Metodo ng Pagsasalin

Mga Metodo sa Pagsasalin

1.Salita-sa salita- word-for-word translation ang tawag dito sa Ingles at katumbas ito ng sinabi ni savory (1968) na “A
translation must give the words of the original. Ginagamit ito para ipakita ang kahulugan ng mga salita at estruktura ng mga
wikang tinatalakay.
Hal. John gave me an apple, nagbigay sa akin ng mansanas.
Si Juan ay nagbigay sa akin ng mansanas.
2. literal- Sa metodong ito ang estruktura ng SL ang sinusunod at hindi ang natural at mas madulas na daloy ng TL at
kadalasan ding ang pangunahing katuturan ( primary sense) ng salita ang ibinibigay na panumbas hindi ang salitang may
pinakmalapit na kahulugan sa orihinal.
Hal; My father is a fox farmer. That is, he raised silver foxes, in pens; and in the fal and early winter, when their fur was prime
he killed them and skinned them. (mula sa maikling kuwentong “Boys and Girls ni Alice Muro)
Salin: Ang tatay ko ay isang magsasaka ng lobo . Iyon, siya ay nagpapalaki ng mga lobong pilak at sa taglagas at maagang
taglamig, kung ang kanilang balahibo ay pinakamtas, siya ay pinapatay sila at binalatan sila.
3. Adaptasyon – Ito ang itinuturing na pinakamalayang anyo ng salin dahil may pagkakataon na
malayo na ito sa orihinal. Kadalasang ginagamit ito sa salin ng awit, tula at dula na halos tono na
lamang o pangkalahatang mensahe ang nailipat sa salin.
Hal. Que sera sera! Whatever will be, will be The future’s not ours to see Que sera sera!
Ay sirang-sira! Ano ang mangyayari Di makikita ang bukas Ay sirang sira!

4. Malaya – Ayon kina Almario, et. al., ito ay “malaya at walang control, at parang hindi na
isang salin.” Ipinahihintulot nito ang pagdadagdag o pagbabawas ng mga salita na mas
makakapagpalutang ng kahulugan ng orihinal.
Hal.: “For the last twenty years since he is burrowed into this one-room apartment near
Baclaran Church, Francisco Buda often strolled to the seawall and down the stone
breakwater which stretched from a sandy bar into the murky and oil- tinted bay.” (Mula sa
“The Drowning” ni F. Sionil Jose)
Salin. Mayroon nang dalawampung taon siyang tumira sa isang apartment na malapit sa
simbahan ng Baclaran. Si Francisco Buda ay mahilig maglibang sa breakwater na
mabuhangin at malangis.
5. Matapat – Sinisikap ibigay ang eksaktong kahuluan ng orihinal habang sinusundan naman ang
estrukturang gramatikal ng SL. Kung paano inihanay ang mga salita sa SL, gayon din ang
ginagawang paghahanay ng mga salita sa TL. Dahil dito, nagkakaroon ng problema sa madulas na
daloy ng salin.
Hal.,When Miss Emily Grierson died, our whole town went to her funeral: the men through a sort of
respectful affection for a fallen monument, the women mostly out of curiosity to see the inside of her
house, which no one save an old manservant – a combined gardener and cook – had seen in the last
yen years.
Salin: Nang mamatay si Bb. Grierson, ang buong bayan ay pumunta sa kanyang libing: ang mga
kalalakihan, upang magpakita ng isang uri ng magalang na pagmamahal sa isang nabuwal na
monumento, ang kababaihan, dahil sa pag-uusyoso upang makita ang loob ng kanyang bahay, na
walang ibang nakakita kundi isang matandang utusang lalaki – na hardinero- kusinero – sa nakalipas
na di kukulangin sa sampung taon.
6. Idyomatiko – Ang mensahe ng orihinal ay isinasalin sa paraang magiging madulas at natural ang
daloy ng TL. Ginagamit dito ang idyoma ng TL (Target language)at sadyang nagiging iba ang porma
ng pahayag ngunit ipinapahayag ang mensahe sa paraang kawili- wiling basahin.
Hal. The boy had running nose. Tumutulo ang ilong ng bata (hindi tumatakbo).

7. Saling Semantiko- Higit na pinagtutuunan din ang aesthetic value o halagang estetiko.

8. KomunikatibongSalin-Kasalubong ito ng semantikong salin sa gitna na dayagram ni Newmark.

Pinagmulang Wika --- Target na Wika
Salita-sa-salitang pagsasalin --- adaptasyon
Literal na salin --- malayang salin
Matapat na salin --- idyomatikong salin
Semantikong salin --- komunikatibong salin
 
Gamitin ang mga natutuhang mga pamantayan sa pagsasalin-wika upang isalin ang mga sumusunod. Ikumpara ang naisalin sa pagsasalin ng internet (google
translate),
Tukuyin mo at ipatukoy mo sa iba kung aling salin ang hindi nalalayo sa orihinal. Isulat at ipasa ayon sa pagtatakda ng panahon. (Pumili lamang ng isang nais isalin)

1. “What we are doing to the forests of the world is but a mirror reflection of what we are doing to
ourselves and to one another.” -Mahatma Gandhi
2. “The greatest threat to our planet is the belief that someone else will save it.”-Robert Swan
3. “We don’t meet people by accident. They are meant to cross our path for a reason.” -Unknown
4. “A strong friendship doesn’t need daily conversation or being together. As long as the relationship
lives in the heart, , true friends never part.”
5. “If you really think that the environment is less important than the economy, try holding your breath
while you count your money” -Zephyr McIntyre