Marjorie Garcia

“Ma’am Mharj”
ASIGNATURA

Komunikasyon at
Pananaliksik sa
Wika at Kulturang
 HARTLEY
- ang KOMUNIKASYON di
lamang kabuuang pahayag ng
kaalaman at damdamin, bagkus ito
ay isa ring batayang prosesong
panlipunan.
 WEBSTER at iba
pang dalubhasa
Ang KOMUNIKASYON ay
pagpapahayag, paglalahad o pagbibigay
ng impormasyon sa mabisang paraan:
isang pakikipag-ugnayan, pakikibagay
niya sa kaniyang kapuwa at kapaligiran.
ARALIN 1
Mga Konseptong
Pangwika (Wika, Wikang
Pambansa, Wikang
Panturo , Wikang Opisyal)
 WIK
•
A
Namamagitan upang maunawaan ang sarili,
karanasan, kapuwa tao, ibang tao, paligid,
mundo, obhetibong realidad, panlipunang
realidad, political, ekonomik at kultura.
• Ito rin ang daluyan ng kaisipan at kamalayan
ng isang lahi, lipi, at lipunan.
 Hutch
- isang sistema ng mga
tunog, arbitaryo na
ginagamit sa
komunikasyong pantao ang
wika
Bouman
-isang paraan ng komunikasyon
sa pagitan ng mga tao, sa isang
tiyak na lugar para sa isang
partikular na layunin na
ginagamitan ng berbal at biswal
na signal para
Santiag
o
-malalim at
komprehensibo dapat
ang pag-aaral sa wika.
 Ayon sa mga guro
ng wika
-wika ang ginagamit sa
pakikipagkomunikasyon at kapag
maayos ang komunikasyon, tiyak na
mauunawaan, at kapag may unawaan,
may pag-unlad ang isang bansa.
Ayon sa mga dalubwika:

• ang wika ay sistema ng tunog o sagisag na

ginagamit ng tao sa komunikasyon .
• ang pagsasalita ay tinutukoy na sistema ng
tunog at paraan naman ng ating pagsulat at iba
pang anyo ng sagisag o hudyat na ginagamit
sa komunikasyon. Ang pasenyas na wika ang
tinutukoy na sagisag.
Otanes
(1996)wika ay isang
-ang
napakamasalimuot na
kasangkapan sa
pakikipagtalastasan.
Kailangan nating malaman
ang mga pangkalahatang
 GLEASON SAPIRO HEMPHILL
Ang wika ay Ang wika ay isang Ang wika ay isang
masistemang likas at makataong masistemang kabuuan
balangkas ng mga pamamaraan ng ng mga sagisag na
paghahatid ng mga sinasalita o binibigkas
sinasalitang tunog
na pinagkaisahan o
na paraang kaisipan, damdamin,
kaugalian ng isang
arbitaryo na at mga hangarin sa
pangkat ng mga tao at
ginagamit sa pamamagitan ng sa pamamagitan nito’y
pakikipagkomunik isang kusang-loob nagkakaugnay,
asyon ng mga na kaparaanan na nagkakaunawaan at
taong kabilang sa lumikha ng tunog. nagkakaisa ang mga
 WIKANG
• PAMBANSA
Wikang pinagtibay ng pambansang
pamahalaan na ginagamit sa pamahalaan at
pakikiugnayan sa mamamayang kaniyang
sakop.
• Ito rin ang pambansang daluyan ng
komunikasyon tulad ng telebisyon, radio, at
mga pahayagan, gayon din naman ang mga
kilalang politiko, komentarista, mga
manunulat at makatang gustong maabot ang
WIKANG
PANTURO
• Gamit ang wikang panturo upang
matamo ang antas ng edukasyon.
• Ang wikang mapipili bilang wikang
pambansa ay magagamit bilang
wikang panturo hanggang sa
unibersidad.
 Probisyonng Pangwika ng
Artikulo XIV ng Saligang
Batas ng 1987, Seksyon 6:
- Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
Filipino. Samantalang nililinang, ito dapat ay
payabungin at pagyamanin pasalig sa mga
umiiral na na wika sa Pilipinas at iba pang mga
wika. Dapat magsagawa ng mga hakbagin ang
pamahalaan upang ilunsad at puspusang
itaguyod ang Filipino bilang midyum ng opisyal
na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo
 WIKANG
•OPISYAL
Wikang ginagamit sa edukasyon, sa
pamahalaan at sa politika, sa komersiyo at
industriya.

Seksyon 7 ng Artikulo XIV ng Saligang

Batas ng 1987 na: “Ukol sa mga layunin ng
komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang
opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t
MARAMING
SALAMAT!
 Sanaysay
– isang uri ng tuluyan na
nagpapahayag ng mga opinyon
o kuro-kuro tungkol sa isang
mahalagang isyu o paksa ang
sanaysay
 Uri ng
Sanaysay
1.Maanyo o Pormal na Sanaysay
2.Di maanyo o Di-pormal na
Sanaysay
Uri ng Sanaysay
Maanyo o Pormal na Sanaysay
Nangangailangan ng sumusunod:
 Maingat na pagpili at paghahanay ng mga
salita
 Maayos at mabisang paglalahad ng mga
kaisipan
 Mahusay at malinaw na pagbuo ng mga
 Uri ng
Sanaysay
Di-maanyo o Di-pormal
Nangangailangan ng sumusunod:
 Higit na madali at maagang sulatin sapagkat
simple at kadalasang natural ang paglalahad ng
mga kaisipan.
 Waring pamilyar o malapit sa damdamin ng mga
mambabasa.
 Madali itong maunawaan at parang nakikipag-usap
 Organisasyon ng
Sanaysay
PANIMULA
- Kailangang may magandang panimula
na makatawag-pansin sa mambabasa
 Panimula
Mga Paraan upang makabuo ng maayos na
panimula:
 Maaaring magsimula sa tanong
 Pangungusap na makatawag-pansin
 Sa pamamagitan ng isang kwento
 Sa isang diyalogo
 Tuwirang sipi
 Malalim na pangungusap na taglay ang kaisipan,
 Maaaring may simula sa tuwirang paksa
 Organisasyon ng
Sanaysay
GITNA
- Tinatawag ding katawan. Kaugnay
ito ng panimula na nagbibigay ng
detalye sa isang paksa.
 Organisasyon ng
Sanaysay
WAKAS
- Sa bahaging ito matatagpuan ang
pangungusap o mga pangungusap na
magtatapossa paliwanag tungkol sa paksa o
kaisipan. Tinatawag din itong
kongklusyon.
 Gamit ng Wika Ayon sa
Antas
May iba’t ibang antas ang wika na ginagamit sa
pagsulat ng sanaysay:
1. BALBAL – pinakamababang antas ng wika.
Hal. Dyowa, Erpats, Mudra at iba pa.

2. KOLOKYAL – karaniwang pakikipag-usap ng

isang indibidwal.
Hal. Edukasyon, Kontrol, Kaklase, at iba pa.
 Gamit ng Wika Ayon sa
Antas
3. DIYALEKTAL/LALAWIGANIN – mga
salitang ginagamit mula sa lalawigan.
Hal. Vakul(Batanes), Malong (Maranao), Tupig
(Pangasinan), at iba pa.
4. TEKNIKAL – gamit sa iba’t ibang
displina/sitwasyong pang-akademiko.
Hal. Accountancy, Internet, Computer, at iba pa.
 Gamit ng Wika Ayon sa
Antas

5. MASINING O
PAMPANITIKAN
– pinakamataas na antas ng wika.
Hal. Salamisim, Kadaupang-palad, at
iba pa.
 Mga Pahayag/Salita na
ginagamit sa Pagbibigay
ng Opinyon
Mga pahayag:
• Naniniwala ako
• Sa aking palagay
• Buo ang aking paniniwala
• Ayon sa
• Dapat bigyang-pansin
 Mga Pahayag/Salita na
ginagamit sa Pagbibigay ng
Opinyon
Mga salita:
• Dapat
• Wari
• Dahil
• Kaya
• Subalit
• Ngunit
Batayan ng Pagkakasulat
ng Sanaysay
 Nakita – mga pangyayari sa paligid na nakita at
iuugnay sa isang paksa o isyu nabibigyan ng opinyon.
 Napanood – may layuning gawin ang kasanayang ito.
Mula sa pinanood, maaaring magbigay ng reaksiyon o
opinyon sa mga pangyayari.
 Narinig – maaaring bata sa anumang narinig, maging
maingat lamang na huwag madagdagan o mabawasan
sapagkat baka malihis ang ideyang isusulat.
 Batayan ng
Pagkakasulat ng
Sanaysay
Nabasa – komprehensibong batayan na
nakasalalay kung paano naunawaan ang
akdang binasa.
Karanasan – pinakaepektibong batayan
sapagkat malapit sa damdamin, saloobin, at
nararanasan ng susulat.
MARAMING
SALAMAT!