KẾ TOÁN QUẢN TRỊ 2 – ACC 303, Fall 2021 - 2022

CHƯƠNG 2

PHÂN BỔ CHI PHÍ BỘ PHẬN PHỤC VỤ VÀ

LẬP BÁO CÁO BỘ PHẬN

Nội dung 9
Thời lượng: 180 phút (giờ 25-26-27)
Người trình bày: ThS. Mai Thị Quỳnh Như
0905 930884
maiquynhnhu85@gmail.com
 Nội dung 9: Chương 2
2.2 Lập báo cáo bộ phận phục vụ
– Khái niệm về báo cáo BPPV
– Đặc điểm báo cáo BPPV
– Nguyên tắc lập báo cáo BPPV
– Các hình thức báo cáo BPPV
– Tác dụng báo cáo BPPV

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Mục tiêu buổi học
• Sinh viên hiểu được nội dung Báo cáo bộ phận
• Sinh viên vận dụng lập Báo cáo bộ phận trong các ví dụ minh
họa.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Lập Báo cáo
2.2
bộ phận

Khái Đặc Nguyên Tác dụng

Các hình thức
niệm điểm tắc lập BCBP
BCBP
 Lập Báo cáo 1. Khái
2.2
bộ phận
niệm
Báo cáo bộ phận là báo cáo của một đơn vị hoặc một mặt
hoạt động trong DN,
được lập nhằm mục đích sử dụng nội bộ.

 Nhà quản trị có thể kiểm soát và quản lý đối với chi phí
và doanh thu của những bộ phận đó.
 Lập Báo cáo 1. Khái
2.2
bộ phận
niệm
Ví dụ:
Các BC sản xuất phân xưởng, BC của từng quầy bán hàng,
báo cáo của khu vực kinh doanh trong một tổng công ty…
2.2
Lập Báo cáo 2. Đặc
bộ phận điểm

1. BCBP được lập theo cách ứng xử

của chi phí

2. BCBP được lập ở nhiều mức độ hoạt

động hoặc nhiều phạm vi khác nhau.
2.2
Lập Báo cáo 2. Đặc
bộ phận điểm

3. BCBP càng tiến lên cấp quản lý

cao hơn càng giảm dần chi tiết

4. BCBP gồm chi phí trực tiếp phát sinh ở

bộ phận và chi phí chung khác được cấp
quản lý cao hơn phân bổ cho
 3. Nguyên tắc lập BCBP
Xác định và phân bổ chi phí theo tính chất khả
biến và bất biến

Phản ánh chi phí trực tiếp cung cấp dịch vụ và

Biến phí sẽ biến động về tổng số, tỷ lệ biến động theo
khối lượng dịch vụ cung cấp của từng BP.
 3. Nguyên tắc lập BCBP
Xác định và phân bổ chi phí theo tính chất khả
biến và bất biến

Là những khoản định phí gắn bó riêng biệt

Định phí BP với từng BP, phát sinh và tồn tại cùng với
BP đó.
Ví dụ:
Chi phí quảng cáo cho từng mặt hàng, khấu hao TSCĐ sử
dụng riêng cho từng BP, tiền lương của BP quản lý...
 3. Nguyên tắc lập BCBP
Xácđịnh
Xác định
vàvà phân
phân bổ bổ
chi chi
phí phí
theotheo
bản tính
chất chất khả
của chi phí
biến và bất biến

Là những khoản định phí không gắn bó

Định phí chung riêng biệt với từng BP hoặc trực thuộc BP
nào, mà nó phát sinh vì sự tồn tại và hoạt
động của nhiều bộ phận.

Ví dụ: Tiền lương của BP quản lý, chi phí quảng cáo
chung toàn công ty, khấu hao TSCĐ sử dụng chung của
văn phòng làm việc.
 3. Nguyên tắc lập BCBP
Xácđịnh
Xác định
vàvà phân
phân bổ bổ
chi chi
phí phí
theotheo
bản tính
chất chất khả
của chi phí
biến và bất biến

Là phần chênh lệch giữa doanh thu bán

Số dư đảm phí hàng và biến phí từng BP  được sử dụng
BP để trang trải định phí của BP và sau cùng
mới là thu nhập của BP.
 3. Nguyên tắc lập BCBP
Xem xét CP có gắn bó trực tiếp với BP và kiểm soát
được ở mỗi BP không?

Ngoài những khoản định phí phát sinh ở BP mà người

quản lý BP đó có thể kiểm soát được  cần phải theo
dõi, giám sát được các khoản chi phí chung khác trong
một chừng mực và khả năng cao nhất có thể.
 4. Các hình thức BCBP

1 Báo cáo bộ phận theo khu vực

Các
hình
thức
báo 2 Báo cáo bộ phận theo đơn vị
cáo
bộ
phận
3 Báo cáo bộ phận theo sản phẩm
Ví dụ
Công ty XYZ

Quận Thanh Khê Quận Hải Châu

Quầy số 1 Quầy số 2

Sản phẩm Sản phẩm

C D
Ví dụ ĐVT: triệu đồng
Khu vực Quầy hàng Sản phẩm
Chỉ tiêu Công
Thanh Hải Số 1 Số 2 C D
ty
Khê Châu

1. Doanh thu 500 200 300 120 180 80 100

2. Biến phí 260 100 160 60 100 50 50
3. SDĐP (1-2) 240 100 140 60 80 30 50
4. Định phí BP 160 70 90
5.Số dư BP (3-4) 80 30 50
6. Định phí chung 35
7. Lãi thuần (5-6) 45
Lập báo cáo bộ phận theo khu vực
Giả sử khu vực Thanh Khê có định phí bộ phận là 70 trđ và
khu vực Hải Châu có định phí bộ phận và 90 trđ.
Yêu cầu: Hãy lập BCBP theo khu vực
Khu vực
Chỉ tiêu Công
Thanh Hải
ty
Khê Châu

1. Doanh thu 500 200 300

2. Biến phí 260 100 160
3. SDĐP (1-2) 240 100 140
4. Định phí BP 160 70 90
5.Số dư BP (3-4) 80 30 50
6. Định phí chung 35
Lập báo cáo bộ phận theo đơn vị
Giả sử quầy số 1 có định phí bộ phận là 35 trđ và quầy số
2 có định phí bộ phận là 45 trđ
Yêu cầu: Hãy lập BCBP theo đơn vị tại KV quận Hải Châu
Quầy hàng
Chỉ tiêu Quận Hải
Châu
1 2

1. Doanh thu 300 120 180

2. Biến phí 160 60 100

3. SDĐP (1-2) 140 60 80

4. Định phí BP 80 35 45

5.Số dư BP (3-4) 60 25 35

6. Định phí chung 10

Lập báo cáo bộ phận theo sản phẩm
Giả sử sản phẩm C có định phí bộ phận là 10 trđ và sản
phẩm D có định phí bộ phận là 15 trđ
Yêu cầu: Hãy lập BCBP theo từng loại sp tại quầy số 2
Sản phẩm
Chỉ tiêu Quầy hàng
số 2
C D

1. Doanh thu 180 80 100

2. Biến phí 100 50 50

3. SDĐP (1-2) 80 30 50

4. Định phí BP 25 10 15

5.Số dư BP (3-4) 55 20 35

6. Định phí chung 20

 5. Tác dụng BCBP
Đánh giá
thành quả
B
Phân tích
hoạt động
BCBP rất cần Xác định được
của các BP A C
thiết cho những mặt tồn
người quản lý tại
trong việc:

Ra các quyết D Đề ra các

E
định kinh tế biện pháp
thích hợp. khắc phục
 Ví dụ
Công ty Viva tổ chức sản xuất gồm hai đơn vị trực thuộc là
chi nhánh 1 và chi nhánh 2. Chi nhánh 1 kinh doanh 3
loại sản phẩm A, B, C và chi nhánh 2 kinh doanh 2 loại
sản phẩm D, E. Theo tài liệu của các chi nhánh trong
năm N như sau:
1. Số lượng sản phẩm tiêu thụ, đơn giá bán và chi phí
Chỉ tiêu Chi nhánh 1 Chi nhánh 2
Sp A Sp B Sp C Sp D Sp E
Sản phẩm sản xuất-tiêu thụ (sp) 150 200 450 240 450
Đơn giá bán (1.000đ/sp) 25 34 60 25 34
Biến phí sản xuất (1.000đ/sp) 12 18,6 32,5 12 18,6
Biến phí bán hàng và quản lý
2 2,8 5,2 2,2 3,1
(1.000đ/sp)
Ví dụ
2. Định phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong kỳ:
• Chi nhánh 1:
+ Định phí kiểm soát được: 1.127.000đ
+ Định phí không kiểm soát đựơc: 4.000.000đ
• Chi nhánh 2:
+ Định phí kiểm soát được: 1.065.000đ.
+ Định phí không kiểm soát được: 966.000đ.
• Định phí chung chưa phân bổ cho các bộ phận:
4.385.000đ.
3. Định phí kiểm soát được, không kiểm soát được và định
phí chung phân bổ cho từng sản phẩm theo tiêu thức
doanh thu.
Yêu cầu:
1. Lập báo cáo bộ phận theo từng sản phẩm.
2. Lập báo cáo bộ phận theo từng chi nhánh.
3. Một nhà quản lý đề xuất nên thay đổi tiêu thức phân bổ thì sẽ
tăng lợi nhuận cho công ty. Anh/ chị hãy giải thích đề xuất
này có hợp lý không?
1. Lập BCBP theo từng sản phẩm (ĐVT: 1.000đ)
Chỉ tiêu Chi Sản phẩm
nhánh 1 A B C

1. Doanh thu

2. Biến phí

3. SDĐP (1-2)

4. Định phí BP

Kiểm soát được

Không kiểm soát

được
5.Số dư BP (3-4)
 1. Lập BCBP theo từng sản phẩm (ĐVT: 1.000đ)
Chỉ tiêu Chi Sản phẩm
nhánh 1 A B C

1. Doanh thu 37.550 3.750 6.800 27.000

2. Biến phí 23.345 2.100 4.280 16.965

3. SDĐP (1-2) 14.205 1.650 2.520 10.035

4. Định phí BP 5.127 512,02 928,46 3.686,52

Kiểm soát được 1.127 112,55 204,09 810,36

Không kiểm soát 4.000 399,47 724,37 2.876,16

được
5.Số dư BP (3-4) 9.078 1.137,98 1.591,54 6.348,48
1. Lập BCBP theo từng sản phẩm (ĐVT: 1.000đ)
Sản phẩm
Chỉ tiêu Chi nhánh
2 D E

1. Doanh thu 21.300 6.000 15.300

2. Biến phí 13.173 3.408 9.765

3. SDĐP (1-2) 8.127 2.592 5.535

4. Định phí BP 2.031 572,11 1.458,89

Kiểm soát được 1.065 300 765

Không kiểm soát được 966 272,11 693,83

2. Lập BCBP theo từng chi nhánh (ĐVT: 1.000đ)

Chi nhánh
Chỉ tiêu Công ty 1 2

1. Doanh thu
2. Biến phí
3. SDĐP (1-2)
4. Định phí BP
Kiểm soát được
Không kiểm soát được
5.Số dư BP (3-4)
6. Định phí chung
7. Lãi thuần (5-6)
2. Lập BCBP theo từng chi nhánh (ĐVT: 1.000đ)

Chi nhánh
Chỉ tiêu Công ty 1 2

1. Doanh thu 58.850 37.550 21.300

2. Biến phí 36.518 23.345 13.173
3. SDĐP (1-2) 22.332 14.205 8.127
4. Định phí BP
Kiểm soát được 2.192 1.127 1.065
Không kiểm soát được 4.966 4.000 966
5.Số dư BP (3-4) 15.174 9.078 6.096
6. Định phí chung 4.385 2.798 1.587
7. Lãi thuần (5-6) 10.789 6.280 4.509
3. Thay đổi tiêu thức phân bổ

Việc thay đổi tiêu thức phân bổ không làm

thay đổi Tổng lợi nhuận của công ty, chỉ
làm thay đổi kết quả từng bộ phận.
 Đề xuất trên không hợp lý (nếu cần thì
thay đổi tiêu thức phân bổ cho hợp lý)
Hoạt động nhóm:
• Các nhóm tiến hành thảo luận các nội dung:
– Vai trò của báo cáo bộ phận trong DN là gì?
– Phân biệt định phí bộ phận và định phí chung? Cho ví
dụ minh họa tại một DN cụ thể?
 Video minh họa
https://www.youtube.com/watch?v=MvJjIH4yfUM

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Câu hỏi kiểm tra tức thì:
Câu 1. Mục đích của việc lập báo cáo bộ phận;
a. Phân tích hoạt động của các bộ phận trong doanh
nghiệp
b. Để lập bảng cân đối kế toán
c. Lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
d. Để thực hiện nhu cầu đầu tư

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Câu hỏi kiểm tra tức thì:
Câu 2. Báo cáo bộ phận:
a. Dùng để đánh giá hiệu quả hoạt động của toàn bộ
tổ chức.
b. Có thể được lập cho một hoạt động ở các mức độ
khác nhau.
c. Giống báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của
kế toán tài chính.
d. Định phí bộ phận không thể trở thành định phí
chung của những bộ phận nhỏ hơn.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Câu hỏi kiểm tra tức thì:
Câu 3. Định phí bộ phận là
a.Là khoản chi phí chung toàn doanh nghiệp
b.Là khoản chi phí bắt buộc tại bộ phận đó
c.Là khoản chi phí gắn bó riêng biệt với từng bộ phận,
phát sinh và tồn tại cùng với bộ phận đó
d.Là khoản chi phí biến đổi theo từng bộ phận phát sinh

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Bài tập về nhà

Theo tài liệu thu thập từ một công ty SX & TM như sau:

CP QL BP SX BP KD
Biến phí 1.000.000 đ 10.000.000 đ 10.000.000 đ
Định phí 4.000.000 đ 15.000.000 đ 16.000.000 đ
SL 1.000 sp 800 sp
Đơn giá 30.000 đ 40.000 sp
Yêu cầu:
1. Lập báo cáo bộ phận cho từng đơn vị và toàn công ty
nếu biến phí Ql phân bổ theo doanh thu tiêu thụ từng bộ
phận, định phí QL phân bổ theo định phí bộ phận.
2. Lập báo cáo bộ phận cho từng đơn vị và toàn công ty
nếu biến phí Ql phân bổ theo doanh thu tiêu thụ từng bộ
phận, định phí QL phân bổ theo kế hoạch dài hạn.
Biết rằng: Định phí Ql dự tính phân bổ cho BP sx là 40%,
BP kinh doanh là 60%.
 Kết thúc
chương

www.trungtamtinhoc.edu.vn