BIOMET

E punuan:Lorik koxha,Lorik Sadriu, Leon shabani, Ardit

Preshtreshi,
 Përmbajta :
• Qka janë biomet ?
• Si ndahen biomet ?
• Pyjet tropikale të shijut ( xhunglat )
• Savanet
• Pyjet gjethërënëse
• Tajgat
• Stepet
• Shkretëtirat
• Tundrat
• Zona e akullnajave
Qka janë biomet ?

 Janë rajone të mëdha gjeografike të karakterizuara nga lloje

unike bimore dhe shtazore, me kushte të ndryshme klimatike
dhe vegjetacion. Shpërndarja e tyre në univers është e
parregullt.
Si ndahen biomet ?
Biome tokësore
Përbëhen nga lloje të mëdha
ekosistemesh. Të klasifikuar në përputhje
me komunitetet stabile të bimëve të
përcaktuara nga kushtet klimatike të
përgjithshme që mbizotërojnë në rajon.
Biome ujore
Janë klasifikuar sipas pronave
dominuese fizike dhe kimike të
ujit. Ato përbën pjesën më të
madhe të biosferës.
Pyjet tropikale të shijut ( xhunglat )
Këto pyje shtrihen rreth Ekuatorit , nuk kanë ndonjë ndryshim
sezonal pasi që gjatë gjith vitit klima është e ngrohtë , ka
shijëra të shpeshtë ku dhe mbizotëron lagështia.
Këto kushtë kanë mundësuar që bota bimore dhe shtazore të
jetë shumë e zhvilluar.
Xhunglat përfshijnë drurë dhe shkurre të ndryshme me
gjelbërim të përhershëm,Paradite koha është me diell, ndërsa
pasdite bie shi i dendur. Pyjet tropikale gjenden në pellgun e
lumit të Amazonës në Amerikën e Jugut, në pellgun e lumit të
Kongos, në gjirin e Guinesë në Afrikë, në gadishujt dhe ishujt
e Azisë Juglindore etj. Ndër bimët që rriten në këto pyje
përmendim; palmën, druri i kaçukut, druri i kafesë, druri i
bukës etj
Savanet
Savanet janë Ekosisteme, të cilat karakterizohen me
kaçube, lisa të vetmuar dhe para së gjithave me
barishta tropike. Këto ekosisteme shtrihen në të dy
anët e ekuatorit dhe kufizohen me pyjet e lagështa
tropikale në njërën anë dhe shkretëtirat subtropikale
në anën tjetër. Savanet mbulojnë rreth 15% të
sipërfaqes kontinentale të tokës.
Varësisht nga sasia e reshjeve gjatë vitit dhe lloji i
përhapur i vegjetacionit, savanet mund të t'i ndajmë
ne tri lloje apo tipe të veçanta: savane të
lagështa , savane të thata dhe savane me therra
apo kaçube Pranë pyjeve tropike shtrihet savanet e
lagështa, ndërsa në drejtim të poleve vijojnë savanet
e thata dhe ato me therra..
 Pyjet gjethërënëse

Shtrihen në viset me klimë mesatare ku ndërrohen 4

stinët e vitit . Gjatë dimrit bimët I hudhin gjethet.
Tek ne janë të përhapura pyjet e dushkut dhe ahut
 Tajg
at
Tajga përfshin pyjet e vendeve të ftohta dhe shtrihet në Siberi dhe Kanada, por
ajo takohet edhe në zona të tjera te rruzullit tokësor ku kushtet klimatike janë
te njëjta, si psh. në lartesite mbi nivelin e detit. Ndriçimi në tajgë është më i
madh se në tundër.Sasia e shirave arrin deri në 150 cm çdo vit.
Klima e zonës ku takohet tajga: verë e shkurtër, dimër i gjatë dhe i ftohtë, me
borë të vazhdueshme.
Stepet
Përfshijnë bashkësitë barishtore më të varëfra se
savanet. Gjatë verës ka shumë pak lagështi kështu
që kthehen në gjysmëshkretëtira.mungojnë bimët
drurore,këtu jetojnë kryesisht insekte,fluturat dhe
shpendët e ndryshëm
 Shkretëtirat
Shkretëtira është hapësirë e cila
përshkak të mungesës së madhe të
lagështisë mbulesa vegjetative është e
pazhvilluar. Edhe pse shkretëtirat njihen
si hapësira ku ka pak jetë, megjithatë
ato iu ofrojnë shumë gjallëresave
strehim. Këto karakterizohen me reshje
të pakëta ,më pas se 200mm shi në
vit.këtu mbizotrojnë bimët kserofite
(bimë të thatësis).

Kaktusi si bimë dhe si shtazë deveja.

 Tundrat
Shtrihen mbi zonën e tajgave, karakterizohen me mungesë të
bimëve drurore dhe me klimë të ashpër. Temperaturat e ulëta dhe
toka relativisht e varfër mundëson jetën e vetëm një numri të
kufizuar të llojeve bimore.aty jetojnë shtazët polare,dreri
Irvas,shkurre të ulëta, bimë barishtore,myshqe,likene etj
 ZONA E AKULLNAJAVE

Shtrihet në
pole,karakterizohet me
sipërfaqe të mëdha të
mbuluara me akull. Në  Akullnajat formohen
këtë pjesë jetojnë shtazë si shkak i rënies së e
polare dhe njerëz eskimez. vazhdueshme të
borës në shtresa të
ndryshme të një lloj
relievi.