Ch­¬ng I.

tæng quan vÒ tµi chÝnh- tiÒn tÖ

Nh÷ng néi dung chÝnh

I. TiÒn ®Ò ra ®êi cña tµi chÝnh

II. C¸c quan niÖm vÒ tµi chÝnh

III. C¸c chøc n¨ng cña tµi chÝnh

IV. HÖ thèng tµi chÝnh

 I. TiÒn ®Ò ra ®êi vµ ph¸t
triÓn cña tµi chÝnh

2 tiÒn ®Ò:

 NÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ - tiÒn tÖ

 Sù ra ®êi cña Nhµ N­íc

2
 TiÒn ®Ò 1
NÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ tiÒn tÖ
 Sù ra ®êi cña s¶n xuÊt hµng ho¸ thay thÕ s¶n
xuÊt tù cung tù cÊp?
ph©n c«ng L§XH  chuyªn m«n ho¸ SX  trao ®æi SP

 Sù ra ®êi cña tiÒn tÖ

 nhu cÇu h×nh thµnh vËt ngang gi¸ chung thèng nhÊt
 tiÒn tÖ xuÊt hiÖn
 Nhu cÇu vÒ vay m­în vèn xuÊt hiÖn
 Tµi chÝnh ra ®êi
TiÒn ®Ò 2: Sù ra ®êi cña Nhµ n­íc
Sù ra ®êi cña Nhµ n­íc?
Sù t­h÷u t­liÖu SX + ph©n c«ng L§XH  ph©n chia giai
cÊp  Nhµ n­íc ra ®êi

 Sù t¸c ®éng cña Nhµ n­íc ®Õn sù ph¸t triÓn cña tµi
chÝnh?
 T¸c ®éng ®Õn sù vËn ®éng cña tiÒn tÖ
 T¸c ®éng ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü

tiÒn tÖ
 §iÒu chØnh sù vËn ®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh

trong x· héi
KÕt luËn

1. Tµi chÝnh ra ®êi ph¶i dùa vµo 2 tiÒn ®Ò trªn

2. TiÒn ®Ò 1 mang tÝnh quyÕt ®Þnh, mang tÝnh

chÊt kh¸ch quan cho sù ra ®êi cña tµi chÝnh

3. TiÒn ®Ò 2 mang tÝnh ®Þnh h­íng cho sù tån t¹i

vµ ph¸t triÓn cña tµi chÝnh

II. Quan niÖm vÒ tµi chÝnh

CÇn lµm râ c¸c vÊn ®Ò sau:

 Ho¹t ®éng tµi chÝnh?
 Nguån tµi chÝnh
 Quü tiÒn tÖ
 Quan hÖ ph©n phèi
 Kh¸i niÖm tµi chÝnh?
II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh
C¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ


 NhËn xÐt
 Cã mét qu¸ tr×nh thu vµ chi b»ng tiÒn
 TiÒn tÖ vËn ®éng víi hai chøc n¨ng: ph­¬ng tiÖn
thanh to¸n (ng­êi chi ra) vµ ph­¬ng tiÖn cÊt tr÷ (ng­êi
thu vµo)
 II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh
 Nguån tµi chÝnh
 Kh¸i niÖm:
Nguån tµi chÝnh lµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh mµ c¸c chñ thÓ
trong x· héi cã thÓ khai th¸c, sö dông nh»m thùc hiÖn c¸c
môc ®Ých cña m×nh
 Néi dung :
- GDP - Tµi nguyªn
- PhÇn tiÕt kiÖm
- Tµi s¶n tõ n­íc ngoµi chuyÓn vÒ vµ tõ trong n­íc chuyÓn
ra
II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh
H×nh thøc
- NTC h÷u h×nh:
+ HiÖn vËt
+ Gi¸ trÞ
- NTC v« h×nh
II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh

Quü tiÒn tÖ


 Kh¸i niÖm:
Lµ mét l­îng nhÊt ®Þnh c¸c nguån tµi
chÝnh ®· huy ®éng ®­îc ®Ó sö dông cho
mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh
 §Æc ®iÓm
II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh
Quan hÖ kinh tÕ:
Ho¹t ®éng tµi chÝnh ®­îc ®iÒu chØnh
bëi c¸c quan hÖ kinh tÕ nh»m ®¶m b¶o
lîi Ých cña c¸c chñ thÓ tham gia
 II . Quan niÖm vÒ tµi chÝnh

Kh¸i niÖm tµi chÝnh

Tµi chÝnh lµ sù vËn ®éng cña vèn tiÒn tÖ diÔn

ra ë mäi chñ thÓ trong x· héi. Nã ph¶n ¸nh tæng
hîp c¸c quan hÖ kinh tÕ n¶y sinh trong ph©n phèi
c¸c nguån tµi chÝnh th«ng qua viÖc t¹o lËp hoÆc
sö dông c¸c quü tiÒn tÖ nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu
kh¸c nhau cña c¸c chñ thÓ trong x· héi
 III. Chøc n¨ng cña tµi chÝnh
1. Chøc n¨ng ph©n phèi

a. Kh¸i niÖm
Lµ chøc n¨ng mµ nhê vµo ®ã c¸c nguån lùc ®¹i
diÖn cho nh÷ng bé phËn cña c¶i x· héi ®­îc ®­a vµo
c¸c quü tiÒn tÖ kh¸c nhau ®Ó sö dông cho nh÷ng
môc ®Ých kh¸c nhau, ®¶m b¶o cho nh÷ng nhu
cÇu, nh÷ng lîi Ých kh¸c nhau cña ®êi sèng x· héi
 III. Chøc n¨ng cña tµi chÝnh
b. §èi t­îng: cña c¶i x· héi d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ

c. Chñ thÓ ph©n phèi: mäi chñ thÓ trong x· héi

- Chñ thÓ cã quyÒn së h÷u
- Chñ thÓ cã quyÒn sö dông
- Chñ thÓ cã quyÒn lùc chÝnh trÞ
- Chñ thÓ tæ chøc quan hÖ cña c¸c nhãm thµnh viªn
XH
 III. Chøc n¨ng cña tµi chÝnh
d. §Æc ®iÓm chøc n¨ng ph©n phèi tµi chÝnh:

- ChØ diÔn ra d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ

- G¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü

tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh

DiÔn ra th­êng xuyªn, liªn tôc bao gåm ph©n

-

phèi lÇn ®Çu vµ ph©n phèi l¹i

e. KÕt qu¶ cña ph©n phèi tµi chÝnh
 III. Chøc n¨ng cña tµi chÝnh
Ph©n biÖt ph©n phèi lÇn ®Çu vµ ph©n

phèi l¹i
- Ph¹m vi

- Môc ®Ých

- Chñ thÓ, kh©u tµi chÝnh thùc hiÖn

 III. Chøc n¨ng cña tµi chÝnh
2. Chøc n¨ng gi¸m ®èc
 Kh¸i niÖm
Chøc n¨ng gi¸m ®èc lµ chøc n¨ng mµ nhê vµo ®ã
viÖc kiÓm tra b»ng ®ång tiÒn ®­îc thùc hiÖn ®èi
víi qu¸ tr×nh vËn ®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh
®Ó t¹o lËp c¸c quü tiÒn tÖ hay sö dông chóng
theo nh÷ng môc ®Ých ®· ®Þnh
 III. CHøc n¨ng cña tµi chÝnh
 §èi t­îng:
Qu¸ tr×nh t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ
 Chñ thÓ:
Lµ c¸c chñ thÓ ph©n phèi tµi chÝnh
 §Æc ®iÓm:
- Lµ lo¹i gi¸m ®èc b»ng ®ång tiÒn
- Cã tÝnh toµn diÖn, th­êng xuyªn vµ liªn tôc
 KÕt qu¶
 HÖ thèng tµi chÝnh
Trung gian tµi
chÝnh
Ng­êi cÇn vèn Ng­êi cã kh¶ n¨ng
cung øng vèn
doanh nghiÖp, hé hé gia ®×nh, doanh
gia ®×nh, ChÝnh nghiÖp, ChÝnh
phñ phñ

ThÞ tr­êng tµi

chÝnh
 IV. HÖ thèng tµi chÝnh
1. Kh¸i niÖm
HÖ thèng tµi chÝnh lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng tµi
chÝnh trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh
tÕ quèc d©n, nh­ng cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau vÒ
viÖc h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ ë c¸c
chñ thÓ kinh tÕ x· héi ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®ã
IV. HÖ thèng tµi chÝnh
2. Kh©u tµi chÝnh
 Kh¸i niÖm
Kh©u tµi chÝnh lµ n¬i héi tô c¸c nguån tµi chÝnh, n¬i diÔn
ra viÖc t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ g¾n liÒn víi
viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña chñ thÓ trong lÜnh
vùc ho¹t ®éng
 IV. HÖ thèng tµi chÝnh

C¨n cø x¸c ®Þnh kh©u tµi chÝnh



- Lµ n¬i thùc hiÖn b¬m vµ hót c¸c nguån tµi chÝnh

- G¾n víi mét chñ thÓ ph©n phèi cô thÓ

- C¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cã cïng tÝnh chÊt, ®Æc

®iÓm vµ vai trß, ®ång nhÊt vÒ h×nh thøc vµ môc ®Ých
 C¸c kh©u tµi chÝnh
Ng©n s¸ch nhµ n­íc

Tµi chÝnh
doanh nghiÖp TÝn dông
ThÞ tr­êng tµi
chÝnh
Tµi chÝnh c¸c
tæ chøc x· héi B¶o hiÓm

Tµi chÝnh hé gia ®×nh

 Khái quát nhiệm vụ của các khâu tài chính
1. Khâu NSNN:
 Vị trí: là khâu chủ đạo trong hệ thống tài chính

 Nhiệm vụ:

- Động viên, tập trung 1 phần NTC quốc gia để

hình thành quỹ tiền tệ tập trung của NN
- Phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ đó cho việc thực
hiện chức năng và nhiệm vụ của NN
- Giám đốc, kiểm tra các hoạt động của khâu tài
chính khác và các hoạt động kinh tế gắn với quá
trình thu – chi NSNN
2. Khâu TCDN
 Vị trí: là khâu cơ sở trong hệ thống tài chính
 Nhiệm vụ:

- Đảm bảo và phân phối vốn cho nhu cầu của sxkd
- Đẩy nhanh quá trình tuần hoàn và chu chuyển vốn 1 cách
có hiệu quả
- Tiến hành phân phối thu nhập và lợi nhuận theoquy định
của pháp luật
- Kiểm tra sự vận động của các nguồn tài chính và mọi
hoạt động sXKD có liên quan tới quá trình đó
3. Bảo hiểm
 Vị trí: là khâu trung gian

 Nhiệm vụ:

- Tạo lập quỹ BH từ sự đóng góp của những

người tham gia
- Sử dụng quỹ BH để bồi thường cho những
tổn thất xảy ra với các đối tượng BH
4. Tín dụng
 Vị trí: là khâu trung gian

 Nhiệm vụ:

- Tập trung thu hút các nguồn TC tạm thời

nhàn rỗi hình thành nên quỹ tín dụng theo
nguyên tắc có hoàn trả
- Sử dụng quỹ để đáp ứng nhu cầu vốn tạm
thời thiếu của các chủ thể trong nền kinh tế
5. Tài chính HGĐ và tổ chức XH

Nhiệm vụ
- Tạo lập quỹ tiền tệ từ sự đóng góp của các

thành viên
- Sử dụng quỹ chủ yếu cho mục đích tiêu

dùng, tạm thời nhàn rỗi có thể đầu tư kiếm

lời