TALOŽENJE I TALOŽNICI

Hidromehanička operacija taloženja koristi se

uglavnom za razdvajanje grubih suspenzija, a
nastaje usled razlike spesifičnih masa noseće
(spoljašnje) faze i nošene (unutrašnje) faze

(~ < t).

 Diferencijalna jednačina kretanja (slobodnog
pada) neke čvrste čestice u tečnoj fazi glasi:
dv
m~   m~  g  mt  g  F
d
v- brzina pada čvrste čestice u m/s,

- vreme u s,

m~- masa čvrste čestice u kg,

g- ubrzanje zemljine teže u m/s2,

mt- masa tečne faze koja je istisnuta česticom u kg,

F- sila otpora spoljne noseće (tečne) faze u N.

Ako je brzina taloženja konstantna, mora biti
ispunjen uslov dv/d=0.

Iz ovog uslova dobija se izraz za konstantnu

brzinu taloženja:

2 V  ~   t   g
v tal 
  A  t
V- zapremina čestice u m3,

č- gustina čvrste faze (čestice) u kg/m 3,

t- gustina tečne (noseće) faze u kg/m 3,

- koeficijent otpora,

A- površina projekcije čestice na ravan koja je

upravna na pravac taloženja u m 2.
 Ako čestice koje se talože imaju oblik
pravilnih kuglica, dobija se:

4 d  g  ~   t 
v tal 
3   t
  zavisi od režima taloženja i te zavisnosti
imaju oblik =f(Re)

 Rezultati daju sledeće zavisnosti za

taloženje čestica oblika pravilnih kuglica:

1. laminarni režim taloženja (0.0001 < Re < 2):

24 24   t
  
Re v tal  d
2. prelazni režim taloženja (2 < Re < 500):

18 . 5

0 .6
Re
3. turbulentni režim taloženja

(500 < Re < 200000):

 = 0.45 = const

Izrazi važe samo za taloženje čestice sferičnog

oblika.
 Ako se radi o česticama drugog oblika onda
se koristi ekvivalentni prečnik dek
 (zapremina čestice izjednačuje se sa
zapreminom zamišljene lopte):

6  V
d ek  3

 V V tal

Brzina kretanja čestice kroz fluid raste dok se ne

uspostavi konstantna brzina taloženja.
 Ako su su čestice sferičnog oblika i ako je
režim taloženja laminaran dobija se izraz za
određivanje vremena taloženja:

1
v tal  ln  g 
v
1 
v tal
Taloženje suspenzije
 čvrste čestice ravnomerno raspoređene u tečnosti (a), ali one
počinju da se talože pri čemu se na dnu taloži sloj najkrupnijih
čestica (b-4). Iznad taloga formira se sloj koncentrovane suspenzije
(b-3) u kome su čvrste čestice tako gusto raspoređene da je dalje
zgušnjavanje suspenzije moguće samo istiskivanjem tečnosti iz
prostora između čvrstih čestica (takozvana zona stešnjenog
taloženja). Iznad ove zone se nalazi prelazna zona čija se gustina
smanjuje odozdo na više do zone početne suspenzije (b-2).
 U obe zone taloženje se vrši slobodno pod uticajem sile
zemljine teže.

Iznad zone 2 nalazi se sloj čiste tečnosti (zona 1). Zone 1 i 3

rastu, pri čemu dolazi i do zgušnjavanja zone 3.

Proces taloženja se završava kada zona 2 i prelazna zona

isčezavaju i konačno se završava zgušnjavanje koncentrovane
suspenzije, što odgovara potpunom razdvajanju na talog i čistu
tečnost (e).

Faza pri kojoj je nastala prelazna zona, ali nije završen proces
zgušnjavanja koncentrovane suspenzije (d) naziva se kritična
faza.
 Principijelno određivanje kapaciteta jednog
kontinualnog taložnika i njegove površine
može se izvršiti postavljanjem materijalnog
bilansa za operaciju taloženja.

Sl. 5-3 Kontinualni taložnik

Oznake koje se koriste su:

 A0- površina kontinualnog taložnika u m2,

 h- visina sloja čiste tečnosti u m,

 t- gustina teđne faze u kg/m3,

 vtal- konstantna brzina taloženja u m/s,

 - vreme taloženja u h,

 V0- zapreminski protok tečne faze u suspenziji u m3/h,

 V1 - zapreminski protok čiste tečnosti u m3/h,

 V2- zapreminski protok tečne faze u talogu u m3/h,

 x- masena koncentracija čvrste faze u suspenziji u kg/kg,

 x(t)- masena koncentracija čvrste faze u talogu u kg/kg.
 Materijalni bilans tečne faze glasi:
V0 = V1 + V2 m3/h
 V0- zapreminski protok tečne faze u suspenziji u m3/h
 V1 - zapreminski protok čiste tečnosti u m3/h,
 V2- zapreminski protok tečne faze u talogu u m3/h,

 Količina prečišćene tečnosti iznosi:

m3/h
A0  h
V1 

A0  h
V1 

 a pošto je:
h
 
3600  v tal
 biće kapacitet taložnika:

V1  3600  A0  v tal m3/h

 Kapacitet taložnika zavisi samo od brzine
taloženja i površine taložnika, a ne zavisi od
dubine taložnika.
 Površina kontinualnog taložnika:

V0  x 
A0   1  
3600  v tal  x 
 (t ) 
 x- masena koncentracija čvrste faze u
suspenziji u kg/kg,
 x(t)- masena koncentracija čvrste faze u
talogu u kg/kg.
 Najpoznatiji taložnici su Dorr Oliver taložnici.
5
6

1
2
4 3

To je plitak cilindričan rezervoar sa koničnim dnom

prema sredini čiji pad iznosi 8-15 stepeni.
(1)-rezervoar
(2)-vratilo
(3)-nosači
(4)-lopatice
(5)-cev
(6)-sabirni oluk
(7)-cev