РАКОМЕТ

ШТО Е РАКОМЕТ?
 Ракомет (познат и како тимски ракомет, европски ракомет или олимписки ракомет)[2] — екипен спорт со топка, во кој се
натпреваруваат две екипи по седум натпреварувачи (шест играчи плус еден голман) чија цел е да се постигне повеќе голови од
противникот со рака. Стандарден натпревар се состои од два периода од 30 минути, а екипата која постигнала повеќе голови,
победува во натпреварот.
 Современиот ракомет се игра на терен кој е широк 40 метри, а е долг 20 метри, со гол на средина на секој крај од теренот. Головите
се опкружени со зона од 6 метри каде што е дозволен пристап само на одбранбениот голман. Головите мора да бидат постигнати со
фрлање на топката надвор од зоната. Спортот обично се игра во затворено, но варијантите на отворено постојат во форма на
теренски ракомет и чешки ракомет (кои во минатото биле почести) и ракомет на плажа. Играта е брза и обично се постигнуваат
многу погодоци: професионалните тимови обично постигнуваат меѓу 20 и 35 голови на секоја страна, иако помалкуте погодоци не
биле невообичаени до пред неколку децении. Дозволен е контакт со тело кога бранителите се обидуваат да ги спречат напаѓачите
да се приближат кон противничкиот гол. Не е дозволена заштитна опрема, но играчите може да носат меки заштитни ленти,
влошки и штитници за уста.[3]
 Играта била кодифицирана на крајот на 19 век во Данска. Современиот пакет правила бил објавен во 1917 година во Германија и
оттогаш правилата имале неколку ревизии. Првите меѓународни игри се одиграле според овие правила за мажи во 1925 година и за
жени во 1930 година. Машкиот ракомет за првпат се играл на Летните олимписки игри во 1936 година во Берлин на отворено, а
следниот пат на Летните олимписки игри во 1972 година во Минхен во затворен простор, и оттогаш е олимписки спорт. Женскиот
ракомет бил додаден на Летните олимписки игри во 1976 година.
 Меѓународната ракометна федерација била формирана во 1946 година и од 2016 година има 197 федерации-членки.[4] Спортот е
најпопуларен во земјите на континентална Европа, чии земји ги освоиле сите медали на светските првенства за мажи од 1938
година. На женските светски првенства само две неевропски земји ја освоиле титулата: Јужна Кореја и Бразил. Играта исто така
ужива популарност во Источна Азија, Северна Африка и делови од Јужна Америка .
 ПРАВИЛ
А
 Две екипи од седум играчи (шест играчи на теренот плус еден голман) го
преземаат теренот и се обидуваат да постигнат погодоци со фрлање на
топка во голот на противничкиот тим. При ракувањето со топката,
играчите подлежат на следниве ограничувања:
 По приемот на топката, играчите можат да ја предадат, да ја држат во
своја сопственост или да ја стрелаат топката кон противничкиот гол.
 Ако ја поседуваат топката, играчите мора да дриблизираат (слично на
кошаркарското дриблинг ), или можат да направат најмногу три чекори
до три секунди во исто време без дриблинг.
 Ниту еден напаѓач или одбранбен играч освен одбранбениот голман не
смее да ја допира зоната на голманот (во растојание од шест метри од
голот). Удар или додавање во областа на голот е валиден ако е
завршен пред да се допре подот од страна на играчот. На голманите им
е дозволено да излегуваат надвор од нивната зона, но не им е дозволено
да ја преминат половината на теренот со топката во своите раце.
 Топката може да не биде предадена на голманот кога тие се
позиционирани во зоната на голманот.
 Забележителни можности за постигнување може да се појават кога
напаѓачките играчи скокаат во областа на зоната од шест метри. На
пример, напаѓачки играч може да фати пас додека се наоѓа во
внатрешноста на зоната, а потоа да шутира или да помине пред да го
допре подот. .
 ТЕРЕН
 Ракометарот се игра на терен односно
игралиште кое има правоаголна форма со
димензии од 40 метри должина и 20 метри
ширина, и се состои од два голмански
простора и поле за игра. Головите од двете
страни се опкружени со скоро полукружна
област, наречена зона, дефинирана со линија
од шест метри од голот. Испрекинетата
полукружна линија од девет метри од голот
ја означува линијата за слободни фрлања.
Секоја линија на теренот е дел од областа
што ја опфаќа. Ова подразбира дека
средната линија припаѓа на двете половини
во исто време.
 ГОЛОВИ
 Головите се поставени во средината на секоја од двете надворешни гол линии. Тие мора да
бидат безбедно зацврстени или на подот или на ѕидот зад себе. Внатрешната височина на
головите изнесува 2 метри, а широчината изнесува 3 метри. Стативите на голот се поврзани со
една хоризонтална пречка. Задната страна на стативите на голот треба да биде во иста линија
со задниот раб на гол линијата. Стативите и пречките на головите мора да бидат во квадратна
форма со широчина од 8 сантиметри. Трите страни, кои се видливи од игралиштето, мора да
бидат обоени со две различни бои, кои пак мора да се разликуваат од позадината на голот.
Боите на двата гола мора да бидат исти. Секој гол мора да има мрежа. Мрежата мора да се
прицврсти на таков начин што топката фрлена во голот да не го напушта или поминува во
нормални околности. Доколку е потребно, втората мрежа може да се залепи на задниот дел од
мрежата однатре.
 Сите линии на игралиштето се во целост составен дел од просторот што го опкружуваат. Гол
линиите треба да бидат широки 8 сантиметри меѓу стативите на голот, додека сите остантаи
линии треба да бидат широки 5 сантиметри. Две полиња на игралиштето наместо со линија
може да се одделат со различни бои на полињата.
 ВРЕМЕТРАЕЊЕ
 Стандарден натпревар има две 30-минутни полувремиња
со пауза од 10 до 15 минути. На полувремето, екипите се
префрлаат на страната на противникот, а истото го прават
и со клупите. За младите, должината на полувремето е
намалено за 25 минути на возраст од 12 до 15 години и 20
минути на возраст од 8 до 11 години; иако националните
федерации на некои земји може да се разликуваат во
нивното спроведување од официјалните упатства. И во
двата случаи одморот на полувремето трае 10 минути.
 Доколку победникот во одреден натпревар (на пример на
некој турнир) мора да се донесе а по истекот на
регуларното време, резултатот е нерешен, тогаш следуваат
две продолженија од по пет минути и со едноминутна
пауза по крајот на првото продолжение. Доколку и по
крајот на овие две продолженија не е решен победникот,
тогаш натпреварот се решава со изведување на пенали.
Ако изведувањето на пенали се користи за да се одреди
победникот, право на учество имаат играчите кои не биле
исклучени на 2 минути, или дисквалификувани.
 СУДИИ
 На секој натпревар судат по двајца судии со еднакви
овластувања. На нив им помагаат мерач на време и
записничар. Судиите го контролираат однесувањето
на играчите и официјалните лица од моментот на
нивното доаѓање на местото на одигрување на
натпреварот до заминување од истото. Судиите се
одговорни за проверка на теренот за игра, головите,
и топките пред почеток на натпреварот. Судиите
одлучуваат со која топка ќе се игра, утврдуваат дали
двете екипи се присутни, дали играчите носат
соодветна спортска облека. Тие го проверуваат
записникот и опремата на играчите, треба да се
погрижат да бројот на играчите и претставниците на
екипите на клупата за резервни играчи се во
рамките на утврдениот лимит, и го утврдуваат
присуството и идентитетот на „одговорниот
претставник на екипата“ за секоја екипа. Доколку
еден од судиите не е во состојба да го доврши
натпреварот, другиот судија сам продолжува да го
води натпреварот.
 ГОЛМАН
 Само на голманите им е дозволено да се движат слободно во рамките на периметарот на голот,
иако не можат да го преминат периметарот на зоната од 6 метри, додека ја поседуваат топката.
Во зоната, им е дозволено да ја допираат топката со сите делови од нивните тела, вклучувајќи ги
и нозете, а когаќе излезат од одбранбената зона, и за нив важат истите правила како и за
играчите. Голманите може да учествуваат во нормалната игра на своите соиграчи. Тие може да
бидат заменети со редовен играч на теренот доколку нивниот тим избере да ја користи оваа
тактика. Претходно, според старите правила, играчот кој го заменуваше голманот на теренот;
мораше да облече посебна мајца за да биде идентификуван како таков. Таа мораше да биде
еднаква по боја и форма со дресот на голманот, за да се избегне забуна. Промена на правилото со
цел да се направи играта поофанзивна сега им дозволува на секој играч да се замени со голманот.
Новото правило наликува на онаа што се користи во хокеј на мраз. Ова правило за првпат се
користело на Женското светско првенство во декември 2015 година а во машка конкуренција
било воведено на Светското првенство во 2016 година. На Олимписките игри овие правила за
првпат биле воведени на Олимпијадата во Рио во 2016 година..
 ТОПКА
 Топката е сферична и мора да биде
изработена од кожа или синтетички
материјал. Не е дозволено да има сјајна или
лизгава површина. Бидејќи топката е
наменета со неа да се управува со една рака,
нејзините официјални големини варираат во
зависност од возраста и полот на екипите што
учествуваат. За секој натпревар мора да има
најмалку две топки кои може да се користат.
За време на натпреварот резервните топки
мора да бидат на записничка маса. Топките
мора да одговараат на барањата изнесени во
правилата. Судиите решаваат кога треба да се
игра со резервна топка. Во таков случај,
судиите треба брзо да ја внесат резервната
топка во игра, за да се минимизираат
прекините во играта и за да се избегнат тајм-
аути.
 КАЗНИ
 Казни им се даваат на играчите, во прогресивен формат,
за фаули за кои е потребна поголема казна освен слободен
удар. Дејствата се насочени главно кон противничкиот
играч, а не кон топката (како што се држење, туркање,
газење или скокање во противник), како и контакт од
страна, спречување на противнапад на противникот. Сите
овие се сметаат за нелегални и се казнливи. Секое
прекршување што спречува јасна можност за
постигнување резултира во шут од седум метри.
 Обично, судијата дава жолт картон како предупредување
за овој прекршок; но, доколку контактот бил особено
опасен, како на пример да се погоди противникот во
главата, вратот или грлото, судијата може да го откаже
предупредувањето и да му додели двеминутна
суспензија. Играчите се предупредуваат еднаш пред да
добијат жолт картон; тие ризикуваат да добијат црвен
картон доколку претходно добиле три жолти картони.
 НАПАД
 Лево и десно крило. Овие обично се брзи играчи кои се одликуваат
со контрола на топката и широки скокови од надворешноста на
периметарот на целта, со цел да влезат во подобар агол на
стрелање кон голот. Екипите обично се обидуваат да ја заземат
левата позиција со десен играч и обратно.
 Лев и десен бек. Обидите за гол на овие играчи обично се прават
со скокање високо и стрелање над одбранбените играчи. Така,
вообичаено е поволно да се имаат високи играчи со моќен шут за
овие позиции.
 Централен бек. Играч со искуство е најпосакуван на оваа позиција
кој делува како плејмејкер и е ракометен еквивалент на
организаторот на играта во кошарката. Позиции на напаѓање
(црвена) и одбранбени
 Пивот (лево и десно, доколку е применливо). Овој играч има
играчи (сина), во
тенденција да се меша со одбраната, поставувајќи блокови и се формација за одбрана 5-1
обидува да ја наруши формацијата на одбраната. Оваа позиција
бара најмалку вештини за скокање; но контролата на топката и
физичката сила се предност.
 Понекогаш, нападот користи формации со двајца пивт играчи.
 ОДБРАНА
 Постојат многу варијации во одбранбените формации.
Обично, тие се опишуваат како n: m формации, каде n е
бројот на играчи што бранат во гол линијата и m е бројот на
играчи кои се грижат повеќе за нападот. Исклучоци се
формирањето на одбраната 3: 2: 1 и n + m (пр. 5 + 1), каде
што играчите на одбраната бранат некој играч во покривање
на човекот (наместо вообичаената покриеност на зоната).
 Краен лев и краен десен играч. Противниците се наоѓаат на
крајниот дел од теренот и се нарекуваат крилни играчи.
 Половина лев и половина десен играч. Противниците се
Позиции на напаѓање
нарекуваат десен односно лев бек.
(црвена) и одбранбени
 Заден центар (лев и десен). Противникот се нарекува пивот. играчи (сина), во
формација за одбрана 6-0
 Преден центар. Противникот на центарот на задниот дел,
исто така може да биде поставен против друг специфичен
играч на задната страна.
ИЗРАБОТЕНО ОД:УБАВКА
ДИМИТРОВА VIIIВ