Company

LOGO

1
 Quy trình yêu cầu thanh toán hàng xuất khẩu

Giấy yêu cầu người Mua thanh toán

Ngân hàng của người Mua chuyển tiền

Ngân Giấy Giấy
Người
hàng yêu yêu
Mua
trả cầu cầu
chấp
tiền người người
nhận
cho Mua Mua
thanh
người thanh thanh
toán
Bán toán toán
Thế nào là thanh toán không
dùng tiền mặt ?

Lợi ích của thanh toán không

dùng tiền mặt là gì?

Điều kiện để phát triển thanh

toán không dùng tiền mặt?

3
Thanh toán không dùng tiền mặt

- Thanh toán tiền hàng không có sự xuất

hiện của tiền mặt
- Tiền được trích từ tài khoản của người chi
trả chuyển vào tài khoản của người hưởng
- Hoặc bù trừ lẫn nhau thông qua các tổ
chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

4
 Tiền mặt:

Vàng bạc,
Ngoại tệ kim quý
đá quý

Nội tệ

5
 Lợi ích
• Nhanh chóng, an toàn
Đối
với • Chính xác
cá • Tiết kiệm
nhâ
n

Đối • Giảm chi phí xã hội.

với • Giảm lạm phát.
nền
kinh
tế

6
 Các phương thức thanh toán
không dùng tiền mặt

Thanh toán
sử dụng Thanh toán
Thanh toán Thanh toán
giấy ủy sử dụng
qua thẻ trực tuyến
nhiệm thu Séc
(hoặc chi)

7
 Tình huống giả định:
Company
Một công ty nuôi trồng thủy sản của Việt Nam ký hợp đồng xuất
LOGO
khẩu lô hàng thủy sản đông lạnh cho công ty America Fish
Co.,Ltd với tổng trị giá 150.000USD. Sau khi giao hàng, Công ty
chuẩn bị các thủ tục để tiến hành yêu cầu người nhập khẩu thanh
toán. Tuy nhiên, theo chính sách quản lý ngoại hối của mỗi nước,
cũng như tập quán thương mại quốc tế, việc thanh toán bằng tiền
mặt là điều không thể. Đây là lần đầu tiên, Công ty thực hiện xuất
khẩu lô hàng này, nên chưa nắm được thông lệ và thủ tục thanh
toán quốc tế.
Vấn đề đặt ra:
1/ Làm thể thế nào để yêu cầu người mua thanh toán theo của
hợp đồng đã ký?
2/ Người mua có thể thanh toán cho người bán như thế nào và
bằng cách nào?
Các phương tiện nào
thường được sử dụng
trong thanh toán quốc tế?

9
 Cách thức trả tiền trong
Company
LOGO Hợp đồng thương mại quốc tế

MT
Ký phát HP trả ngay
(at sight) Hối phiếu

Xuất khẩu Giao hàng Nhập khẩu

Séc

Ký phát HP kỳ hạn
(time draft) T/T
10
I. Hối phiếu thương mại

11
1. Khái niệm Hối phiếu
(Luật Hối phiếu Anh 1882)

Phải trả một số

tiền nhất định:
Cho một
Yêu cầu
người nào đó
người này:
hoặc
•Khi nhìn thấy hối Theo lệnh của
Do một
phiếu hoặc người này trả
người ký
•Đến một ngày cụ cho người
Mệnh lệnh phát cho
thể hoặc khác hoặc
đòi tiền vô người khác
• Một ngày xác Trả cho người
điều kiện định trong tương cầm phiếu
lai
 Khái niệm Hối phiếu
LOGO Luật các công cụ chuyển nhượng của Việt nam

Hối phiếu đòi nợ: Hối phiếu nhận nợ

 Là giấy tờ có giá  Là giấy tờ có giá do
do chủ nợ lập người nợ tiền lập
 Yêu cầu người bị  Cam kết thanh toán
ký phát thanh toán vô điều kiện một số
vô điều kiện một số tiền xác định
tiền xác định  Khi người chủ nợ
 Khi người ký phát yêu cầu hoặc vào
yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất
thời điểm nhất định định trong tương lai
trong tương lai cho người thụ
hưởng
 Nguyên nhân hình thành hối phiếu
 SX hàng hóa phát
triển, thị trường ngày
càng mở rộng
 Hoạt động mua bán
phải thông qua người
chuyên chở
 Việc thanh toán
không dung tiền mặt
=>Thanh toán giữa hai
bên mua & bán trở nên
hết sức quan trọng,
quyết định đến việc
thực hiện hợp đồng
mua bán.
 Thương nhân sáng tạo
ra các phương tiện
thanh toán thay cho
thanh toán bằng tiền
mặt, đó là thương phiếu.
 Thương phiếu ra đời từ
thực tiễn của nền sản
xuất và lưu thông hàng
hóa từ thế kỷ XII, XIII
 Tiền tệ hóa càng phát
triển bao nhiêu thì các
công cụ thay cho tiền tệ
như thương phiếu càng
phát triển bấy nhiêu.
 Nguyên nhân hình thành hối phiếu

Điều quan tâm lớn K.Mác: tín dụng

nhất đối với các thương mại ra đời
nhà sản xuất là Tín dụng thương mại
là con đẻ của nền
bán được hàng và
sản xuất hàng hóa.
thu được tiền

Không thể yêu cầu

người mua phải trả tiền Thương phiếu là
trước. Bởi, vốn xã hội sẽ công cụ của tín
tăng lên gấp đôi một dụng thương mại.
cách bất hợp lý: 50%
vốn cho sản xuất và
50% cho mua hàng.
Nguyên nhân hình thành hối phiếu

(i) Người bán chỉ tiến hành giao

Trong hàng khi nhận được từ người mua
thương mại một giấy hứa cam kết trả tiền vô
điều kiện. Đó là Hối phiếu nhận
người bán có
nợ (Promissory note).
hai cách để
đòi tiền
người mua
mà không (ii) Sau khi giao hàng xong, người
yêu cầu bán ký phát giấy đòi tiền vô điều
người mua kiện người mua và ủy thác cho
phải trả tiền ngân hàng thu tiền từ người mua.
trước: Đó là Hối phiếu đòi nợ (Bill of
exchange)
 Thương phiếu
phải là những
công cụ chuyển
nhượng được bởi
ba lý do Người hưởng không thể tự mình đòi
số tiền ghi trên thương phiếu mà
phải nhờ ngân hàng thu hộ bằng
cách chuyển nhượng quyền đòi tiền
cho ngân hàng

Người hưởng thương phiếu chuyển Chuyển

nhượng quyền hưởng thương phiếu
cho người khác nhằm mục đích
nhượng
thanh toán món nợ mà người hưởng
đang nợ người khác

Người hưởng lợi thương phiếu

chuyển nhượng quyền hưởng lợi
thương phiếu cho một người khác
như là chuyển nhượng một tài sản
 Tình huống giả định:
Company
CôngLOGO
ty XNK TH. Ký hợp đồng xuất khẩu lô hàng thủ công mỹ
nghệ với tổng trị giá 65.000USD cho công ty Shitohama Co.,ltd.
Sau khi giao hàng, Công ty phải ký phát hối phiếu và lập bộ
chứng từ để yêu cầu người nhập khẩu thanh toán. Tuy nhiên, đây
là lần đầu tiên, Công ty thực hiện xuất khẩu lô hàng này, nên
chưa hiểu rõ về Hối phiếu.
Vấn đề đặt ra:
1/ Hối phiếu là gì? Hình mẫu của hối phiếu như thế nào? Do ai
phát hành?
2/ Chức năng của hối phiếu là gì?
3/ Cách thức sử dụng hối phiếu như thế nào?
 Các nguồn luật điều chỉnh lưu thông
Hối phiếu

Luật
Luật Luật
Luật Luật
Luật
Quốc
Quốc Khu
Khu Quốc
Quốc
gia
gia vực
vực tế
tế

19
 Company
LOGO
Tại Việt Nam
Ngày 24/12/1999 UBTV Quốc hội đã ban hành
Pháp lệnh về thương phiếu có hiệu lực 1/7/2000
và vẫn dựa trên nền tảng của Công ước Giơnevơ
 Ngày29/11/2005, Quốc hội Việt Nam ban hành
Luật các công cụ chuyển nhượng, có hiệu lực
bắt đầu từ 01/7/2006

20
Company
LOGO Là mệnh lệnh yêu cầu trả tiền vô điều kiện

Do người bán phát hành đòi tiền người mua

Bản
chất
của Hối Yêu cầu người mua phải trả một số tiền
nhất định, tại một địa điểm nhất định, trong
phiếu
một thời gian nhất định cho người hưởng
đã quy định trong hối phiếu, hoặc theo lệnh
của người hưởng này trả cho người khác

21
Company
LOGO 2. Đặc điểm của Hối phiếu

2.1.Tính trừu tượng

của hối phiếu
Không ghi Hiệu lực
quan hệ pháp lý
Nghĩa vụ trả
không bị
tín dụng, tiền độc lập
ràng buộc
nguyên nhân bởi nguyên với hợp đồng
sinh ra cơ sở
nhân sinh ra
hối phiếu hối phiếu

22
Company 2. Đặc điểm của Hối phiếu (t)
LOGO

Mệnh lệnh
được pháp luật
đảm bảo
Người trả tiền
Hối phiếu là không được
một mệnh lệnh
viện bất cứ lý
thanh toán
do gì để từ chối

2.2.Tính
bắt buộc
trả tiền của
Hối phiếu

23
 Company
2. Đặc điểm của Hối phiếu (t)
LOGO
Hối phiếu là chứng từ có giá được
qui định hình mẫu chặt chẽ.

2.3.
Tính Hối phiếu chỉ được công nhận khi
lưu tuân theo hình mẫu như luật hối
thông phiếu quy định
của
Hối
Hối phiếu có thể được chuyển
phiếu nhượng một hay nhiều lần trong
thời hạn của nó

24
Company
LOGO 2. Đặc điểm của Hối phiếu (t)
2.4. Hối phiếu là một tài sản vô hình

Giá trị Hối Nhận

của hối phiếu
phiếu dạng hối
chứa phiếu là
không
phải là đựng quan
giá trị quyền trọng
của tờ pháp lý hàng đầu
giấy in đối với để xác
Hối lợi ích định “tài
phiếu trong sản” này
tương lai
25
 Các nguồn luật điều chỉnh lưu thông
Hối phiếu

Luật
Luật Luật
Luật Luật
Luật
Quốc
Quốc Khu
Khu Quốc
Quốc
gia
gia vực
vực tế
tế

26
 Company
LOGO
Tại Việt Nam
Ngày 24/12/1999 UBTV Quốc hội đã ban hành
Pháp lệnh về thương phiếu có hiệu lực 1/7/2000
và vẫn dựa trên nền tảng của Công ước Giơnevơ
 Ngày29/11/2005, Quốc hội Việt Nam ban hành
Luật các công cụ chuyển nhượng, có hiệu lực
bắt đầu từ 01/7/2006

27
 Company
LOGO
Hối phiếu nói,
Hối phiếu bắt
buộc là một điện tín, điện
văn bản thoại vô giá trị

Hình
thức
Hình mẫu phát Ngôn ngữ của
của hành theo mẫu hối phiếu: viết
hối thống nhất hoặc in sẵn
phiếu

Không được Hối phiếu có

viết bằng bút thể thành lập
chì, mực dễ hai hay nhiều
phai, mực đỏ bản 28
Hối phiếu trong phương thức nhờ thu

29
Hối phiếu trong phương thức tín dụng chứng từ

30
 3. Quy định nội dung Hối phiếu

1. Tiêu đề “Hối 2. Mệnh lệnh “vô điều

phiếu” kiện”

3. Tên người trả tiền 4. Thời hạn thanh toán

5. Địa điểm thanh toán 6. Tên người hưởng

7. Ngày và nơi phát 8. Chữ ký của người

hành ký phát
 3. Quy định nội dung Hối phiếu

Một hối phiếu không nêu rõ thời

gian thanh toán thì được xem là
Một hối phiếu thanh toán ngay khi xuất trình
thiếu một
trong những Không có địa điểm trả tiền, thì
yêu cầu nêu địa điểm ghi bên cạnh tên của
người trả tiền là nơi trả tiền
trên sẽ vô
hiệu lực,
Không ghi địa điểm ký phát thì
ngoại trừ: được xem như đã được ký phát
tại nơi ghi bên cạnh tên người ký
 Kỳ hạn trả tiền hối phiếu
Trả tiền ngay: Có nghĩa là việc trả tiền
Kỳ hạn trả tiền: được thực hiện ngay khi nhìn thấy hối
phiếu, vì vậy trên hối phiếu sẽ thể hiện
Là ngày mà là: "At sight of this first B/E of Drafts".
người trả tiền có
nghĩa vụ trả Trả tiền sau: (Time-Usance
tiền. Có hai loại BE)Việc thực hiện trả tiền được
(thông thường thực hiện trong một khoảng
được thể hiện thời gian nhất định
bên cạnh hoặc Ví dụ: - Trả sau X ngày khi nhìn thấy hối
phía dưới tiêu phiếu: "At X days after sight"
- Trả sau X ngày kể từ ngày ký phát: "At X
đề hối phiếu). days after signes"
- Trả sau X ngày kể từ ngày vận đơn: "At
X days after bill of lading date"
- Trả trong một ngày cụ thể trong tương
lai: "On..(date) of this...firt or second B/E"
 BILL OF EXCHANGE (1)
Company
No. 10/HN-Exp./2011 (2) Hanoi, Vietnam, Dec. 6th,2011 (2)
LOGO
For: USD165,000.00 (3)
(4)
At sight of this FIRST Bill of Exchange (SECOND of the
same tenor and date being unpaid) Pay to the order of
BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM(5)the sum
of United State Dollars one hundred sixty five thousand only (6)
Value received as per our invoice (s) No(s) 12/IN-2011/HN (7)
Dated: Dec. 4th, 2011. (7)
Drawn under Vietnam Export Corporation (8)
Irrevocable L/C No. 02503021 LC 02 Dated June 10th 2011 (9)

To: Wurito Co. Ltd, (10) Vietnam Export Corporation, No. 200 Thanglong

179 Kansai Road, Osaka, Japan Road, Hanoi, Vietnam

(11)
34
(signed)
 Company
LOGO
Bill of Exchange
No:.... ........ .../.../20...
For:............................
At.......................sight of this FIRST of exchange (Second of the same
tenor and date being unpaid). Pay to/to the order
of ..................................................................................... The sum of
........................................................................................................
........................................................................................................
Value received as per our invoice (s) No................Dated..............
Drawn under...................................................................................

To………........................
35
.......................................
 Bill of Exchange Form(Collection)
Company
BILL OF EXCHANGE
LOGO
No. 10/HN-Exp./2011 Hanoi, Vietnam, Dec. 6th,2011

For: USD165,000.00

At sight of this FIRST Bill of Exchange (SECOND of the

same tenor and date being unpaid) Pay to the order of
BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM the sum
of United State Dollars one hundred sixty five thousand only
Value received as per our invoice (s) No(s) 12/IN-2011/HN
Dated: Dec. 4th, 2011.
Drawn under Vietnam Export Corporation

To: Wurito Co. Ltd, Vietnam Export Corporation, No. 200 Thanglong

179 Kansai Road, Osaka, Japan Road, Hanoi, Vietnam 36

 Hối phiếu trong nhờ thu
Company
LOGO HỐI PHIẾU

Số: 10/HN-Exp./2011 Hà nội, Việt Nam ngày 6/12/2011

Số tiền: 165.000 USD

Ngay sau khi nhìn thấy bản THỨ NHẤT của hối phiếu này (bản
THÁ HAI cùng ngày tháng không trả tiền) trả theo lệnh của Ngân
hàng Ngoại Thương Việt Nam một số tiền là một trăm sáu mươi
lăm ngàn Đô-la Mỹ chẵn.
Theo hóa đơn thương mại số 12/IN-2011/HN ngày 4/12/2011,
được ký phát bởi Công ty XNK Việt Nam.

Gửi Công ty TNHH Wurito Công ty XNK Việt Nam, số 200,

Số 179 đường Kansai, đường Thăng Long, Hà Nội, Việt Nam
Thành phố Osaka, Japan (Đã ký) 37
 Company
LOGO
Bill of Exchange
No:.... ........ .../.../20...
For:............................
At.......................sight of this FIRST of exchange (Second of the same
tenor and date being unpaid). Pay to/to the order
of ..................................................................................... The sum of
........................................................................................................
........................................................................................................
Value received as per our invoice (s) No................Dated..............
Drawn under...................................................................................
Confirmed/irrevocable L/C No.............Date/wired..........................

To………........................
38
.......................................
 Sample Instrument:
Company Draft
LOGO

39
 CÁCH GHI HỐI PHIẾU
Company
(1) Tên Hối phiếu
LOGO
(2) Ghi số hiệu của Hối phiếu và địa điểm, ngày, tháng thành lập Hối

1
phiếu (có thể trùng với ngày cấp vận đơn, Hóa đơn TM)
(3) Ghi đơn vị tiền tệ và số tiền bằng số (hoặc bằng chữ)
(4) Ghi thời hạn trả tiền
(5) Ghi người thụ hưởng Hối phiếu
(6) Ghi đơn vị tiền tệ và số tiền bằng chữ (hoặc bằng số)
(7) Ghi số hiệu, ngày tháng phát hành hóa đơn thương mại
(8) Ghi tên người phát hành hóa đơn thương mại
(9)Ghi số hiệu, ngày phát hành L/C
(10) Ghi tên và địa chỉ người trả tiền Hối ohiếu
(11) Ghi tên và chữ ký của người đại diện hợp pháp của người phát
hành Hối phiếu

40
Company 4. Quy trình lưu thông Hối phiếu
LOGO

Bill of Exchange
Ngân hàng Ngân hàng
bên bán đại lý

Người Người
Ngân hàng
Bán/ký phát Mua/trả
bên bántiền
41
Company
LOGO

Người Người
Ngân hàng Ngân hàng
bán/người mua/người
bên Bán đại lý
ký phát HP trả tiền HP

5. Các bên liên quan trong hối phiếu

42
Company
Người bán/người ký phát HP
LOGO
Xin
chiết
khấu

Thế
Đòi tiền
chấp
người
HP để
mua Người ký vay tiền
phát có
quyền

Khiếu
Chuyển
nại
nhượng
trước
HP
tòa
43
Company
Người bán/người ký phát HP
LOGO
Hoàn tiền
cho người
được chuyển
nhượng nếu
HP bị từ chôi Người
ký phát
có
nghĩa
vụ
Chịu
trách
nhiệm
về chữ
ký 44
Quyền của người trả tiền hối phiếu

Không chịu trách

nhiệm trước khi
ký chấp nhận

Kiểm tra dây

Chấp nhận hoặc
chuyền ký hậu
từ chối trả tiền
chuyển nhượng

Thu lại HP hoặc

hủy bỏ sau khi
đã trả tiền
45
Company
LOGO Người trả tiền hối phiếu có nghĩa vụ

Chấp Thực hiện

nhận HP các nghĩa
kỳ hạn vụ khác
khi xuất do Luật
trình HP quy
định

46
Company
LOGO

Người Ghi “đã Người ký

Ghi trên chấp
mua ký Chấp chấp
mặt nhận”
chấp nhận vô nhận có
trước hoặc từ
nhận trả điều kiện tương đủ thẩm
của HP
tiền đương quyền

47
Thời hạn chấp nhận Hối phiếu

Nếu hai bên không có qui định gì

khácChấp
thì ULB quiđầy
nhận địnhđủ
thời hạn
chấp nhận là 12 tháng kể từ ngày
ký phát hối phiếu

Nếu hai bên qui định rõ trong hợp đồng

hoặc trong thư tín dụng, thời hạn cụ
Chấp
thể phải xuất nhận đầyphiếu
trình hối đủ để chấp
nhận, hối phiếu phải được xuất trình để
chấp nhận trong thời hạn đó
Vừa qua, một doanh nghiệp bán hạt điều tại tỉnh Bình
Phước đã bị một công ty có vốn đầu tư nước ngoài khởi
kiện đòi tiền dựa trên các hối phiếu đòi nợ mà các bên đã
lập trong quá trình thực hiện hợp đồng, mặc dù bên bán
không còn nợ bất kỳ khoản tiền nào từ bên mua và hai bên
cũng đã hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
Hỏi ra mới rõ, trong quá trình thực hiện hợp đồng, mỗi lần
bên mua đặt cọc tiền hàng, bên bán liền ký khống hối
phiếu đòi nợ để làm tin cho nghĩa vụ giao hàng. Nhưng do
bất đồng về chất lượng hàng hóa, các bên đã chủ động
chấm dứt làm ăn. Tưởng mọi sự đã êm xuôi, ai ngờ bên
mua đã mang hết các hối phiếu đòi nợ cũ ra điền ngày ký
phát để truy đòi bên bán. Đến lúc này bên bán mới ngã
ngửa trước cách hành xử của bên mua, giờ làm sao cãi
được khi mà hối phiếu đòi nợ đã có đầy đủ thông tin hợp lệ
ghi nhận người phải chịu nghĩa vụ thanh toán.
Đây là một trong số nhiều vụ việc những doanh nghiệp
ngành điều gặp rủi ro về tài chính và pháp lý khi làm ăn với
đối tác nước ngoài. Công cụ hối phiếu không được nhiều
doanh nghiệp Việt Nam sử dụng, do vậy ít am hiểu về biện
pháp ràng buộc nghĩa vụ này.
Company
LOGO

Cách thức ký chấp nhận

Chấp Chấp
nhận nhận đầy
ngắn đủ

Chấp Chấp
nhận một nhận bảo
phần lãnh

50
Company
LOGO

HP được chuyển từ người này sang

người khác nhằm mục đích đòi tiền,
chuyển nhượng, chiết khấu, cầm cố

Có hai cách lưu thông Hối phiếu là

trao tay và ký hậu chuyển nhượng.

51
 Chiết khấu Hối phiếu
• Người sở hữu hối phiếu nhượng lại hối phiếu cho
người khác để lấy tiền đối với hối phiếu chưa đến kỳ
hạn thanh toán với số tiền thấp hơn mệnh giá của
hối phiếu
• Số tiền người chiết khấu được nhận =
Mệnh giá HP – Lãi suất CK – Hoa hồng phí CK
• Trong đó:
 Hoa hồng phí = Mệnh giá x % tỷ lệ hoa hồng
 Lãi suất CK = [Mệnh giá x LSCK (%/năm) x số ngày
(hoặc tháng) nhận CK] : 365 (hoặc 12 tháng)

52
 Company
Ví dụ:
LOGO
Một hối phiếu với mệnh giá là 100.000USD. Kỳ hạn còn lại
của hối phiếu là 3 tháng. Lãi suất chiết khấu là 12%/năm. Tỷ
lệ hoa hồng 0,5%.
Vậy số tiền người xin chiết khấu được nhận là:
= 100.000 - (100.000 x 12% x 3/12) - (100.000 x 0,5%)
100,000 - 3.000 - 500 = 96,500USD

53
Company
LOGO

Khái niệm:
Là hành vi bằng ngôn ngữ của người thụ
hưởng hối phiếu thoả thuận ký tên vào
mặt sau hối phiếu để chuyển quyền được
hưởng hối phiếu đó cho người khác.

54
Company
LOGO
Người
ký phát
ký hậu
đầu tiên

CN toàn Phải là
bộ & Nguyên người
không tắc ký sở hữu
thay đổi hậu hợp
nội dung pháp

Ký hậu
chuyển
nhượng
vô điều
55
kiện
 Lưu thông bằng thủ tục ký hậu
Company Giao hàng
LOGO Công ty Công ty
XK A HP đã ký chấp nhận 50,000USD NK B
Chuyển nhượng HP 50,000USSD

Cty SX SD SD
hàng XK U 0 U
0
,0
0 ,00
0 5 0
Chuyển nhượng HP 5
50,000USD ạ n
h ạn
h
á o
đ áo
đ i
Cty chế hi k h
k
biến NVL n n
it ề it ề
Chuyển nhượng HP òi Trả
Đ
50,000USD

Cty khai
thác NVL 56
Company
LOGO
Ký hậu
để
trắng

Ký hậu Các Ký hậu

miễn loại ký đích
truy đòi danh
hậu

Ký hậu
theo
lệnh

57
Company
LOGO
Bảo lãnh HP
- Bảo lãnh HP là gì?
- Những ai là người được bảo lãnh?
- Hình thức Bảo Lãnh:
+ Ghi trên HP nội dung: Cụm từ “Bảo lãnh”, số tiền,
chữ ký, tên, địa chỉ của người bảo lãnh, và tên người được
bảo lãnh. Nếu không ghi tên người được bảo lãnh thì đó là
bảo lãnh cho người ký phát.
+ Bảo lãnh mật?

Clip 2.1. Bao đại nhân và Hối phiếu

58
Company
LOGO
Từ chối trả tiền và kháng nghị (Protest)
- Đến hạn trả tiền hối phiếu, người trả tiền từ
chối, người thụ hưởng có quyền kháng nghị.
- Kháng nghị được lập trong thời hạn hai ngày
làm việc tiếp sau ngày hết hạn của hối phiếu.

59
Mất trắng 1.451.935,75USDcủa Centrimex 3
Ngày 17.7.2000, Người XK: Helm Dungenmittel GmbH, Hamburg (Đức) và Người NK: Centrimex -
HN ký kết HĐ 10.000 tấn phân urê Trung Quốc, trị giá 1.451.935,75USD, thanh toán L/C tới ngân
hàng bên bán BHF (Đức) qua SGD NH Nno &PTNT I (SGD No1). Sau khi L/C số LN/SGDI -
00/071 được mở tại SGD No-1 ngày 19.7.2000 bên bán bốc hàng lên tàu DEWAN-1 của Pakistan
tại cảng Bayuquan (Trung Quốc) giao hàng theo điều kiện CFR INCOTERMS 2000. Ngày
27.9.2000, tàu DEWAN-1 cập cảng TPHCM theo đúng hợp đồng đã ký. Tuy vậy, toàn bộ lô hàng
này đã bị bên mua từ chối tiếp nhận với lý do: “Công ty chúng tôi không có vận đơn đường biển
(B/L) để nhận hàng và vì bộ chứng từ không phù hợp với L/C”.
Nguyên nhân: Sau khi nhận được bộ chứng từ do Ngân hàng BHF gửi tới, SGD No-1 phát hiện
thấy một số sai sót và thông báo cho Công ty Centrimex - HN để họ cho ý kiến. Chỉ sau 1 ngày,
Công ty này phát công văn yêu cầu SGD No-1 từ chối thanh toán lô hàng. Sai sót này là:
Số tiền 1.451.935,75USD được ghi bằng chữ trên hối phiếu:
“Một*bốn*năm*một*chín*ba*năm** 75/100USD” không phù hợp với cú pháp Việt Nam, mà lẽ ra
phải được viết là: “Một triệu bốn trăm năm mươi mốt nghìn chín trăm ba mươi lăm dollars và bảy
mươi nhăm cent”.
Ngân hàng BHF phủ nhận những lỗi này, ngày 10.10.2000, trong khi con tàu DEWAN-1 còn buông
neo tại cảng TPHCM, SGD No-1 còn đề nghị Công ty Centrimex chấp nhận bộ chứng từ đòi tiền do
Ngân hàng BHF chuyển tới và mời công ty đến làm thủ tục đi nhận hàng. Ngày 17.10.2000, sau khi
nhận được ý kiến của Ngân hàng BHF cho biết họ yêu cầu phải nhận được thanh toán chậm nhất
vào ngày 19.10.2000, cùng ngày 17.10.2000, NH NN&PTNTVN- đơn vị chủ quản của SGD No-1 -
đã chỉ thị SGD No-1 phải thanh toán ngay cho Ngân hàng BHF, đồng thời yêu cầu bên mua là
Công ty Centrimex nhận nợ. Tuy nhiên, Công ty Centrimex-HN đã không thay đổi ý kiến, vẫn từ
chối nhận hàng. Sau đó toàn bộ lô hàng trị giá 20 tỉ đồng này đã bị toà án Pakistan hoá giá để
thanh toán chi phí vận chuyển cho con tàu DEWAN-1.

60
 Company II. Séc (cheque)
LOGO
1. Khái niệm
Séc là một tờ mệnh lệnh trả tiền vô điều kiện của
người mua ra lệnh cho ngân hàng giữ tài khoản
của mình, yêu cầu ngân hàng trích từ tài khoản
đó một số tiền nhất định để trả cho người hưởng
ghi trên tờ séc hoặc trả cho người cầm séc

61
 Company 2. Các bên liên quan
LOGO
trong lưu thông Séc
 Người phát hành séc - người chủ tài khoản
yêu cầu trích tiền để trả cho người khác.
 Ngân hàng trả tiền
 Người thụ hưởng tờ séc
 Người cầm séc - Người được người khác
chuyển nhượng séc cho mình và lúc này trở
thành người thụ hưởng séc

62
Company
3. Nội dung của Séc
LOGO
Séc phải tuân thủ những nội dung và hình thức
theo luật định:
 Người ký phát séc phải có số dư trên tài
khoản tiền gửi không kỳ hạn tại ngân hàng -
Số tiền phát hành trên tờ séc không được
vượt quá số dư trên tài khoản.
 Séc phải làm bằng văn bản, có một hình mẫu
nhất định trong toàn quốc do ngân hàng nhà
nước phát hành.

63
 3. Nội dung của Séc (tiếp)
Company
LOGO
- Tiêu đề séc phải được ghi bằng một thứ mực và
cùng với ngôn ngữ trong nội dung séc.
- Ghi rõ địa điểm và ngày tháng lập séc; địa chỉ
của người yêu cầu trích tài khoản, số tài khoản
phải trích; Ngân hàng trả tiền; tên và địa chỉ
người hưởng séc; Chữ ký của người phát hành
séc
- Số tiền ghi (cách ghi và cách trả như trong hối
phiếu)

64
 Company
3. Nội dung của Séc (tiếp)
LOGO
- Séc mang tính chất thời hạn, chỉ có giá trị thanh
toán trong thời hạn hiệu lực của nó.
- Thời hạn hiệu lực của séc được ghi rõ trên tờ
séc:
+ 8 ngày kể từ ngày phát hành séc và là séc lưu
thông trong phạm vi 1 nước.
+ 20 ngày lưu thông trong cùng một châu.
+ 70 ngày lưu thông không cùng châu.

65
 Company
4. Quy trình lưu thông séc
LOGO
1. Phát hành séc thanh toán
6
NHNK NHXK 2,3. Nhờ thu.
3 4. Xuất trình séc đòi tiền.
5. Trả tiền.
4 5 2 7 6. Quyết toán thanh toán séc.
7. Trả tiền cho người XK

NK 1 XK

66
Company
5. Các loại Séc
LOGO
Séc đích danh: Trên séc ghi rõ tên người hưởng
lợi, loại này không chuyển nhượng được bằng hình
thức ký hậu.
Séc vô danh: Trên séc không ghi rõ tên người
hưởng lợi hoặc có ghi thì ghi: Trả cho người cầm
séc; séc có thể chuyển nhượng bằng cách trao tay.
Séc theo lệnh (cheque to order ). Trên séc ghi:
trả theo lệnh của ông X. Loại này có thể chuyển
nhượng được theo hình thức ký hậu.

67
 Company
5. Các loại Séc
LOGO
- Séc gạch chéo (crossed cheque). Là loại séc
mà người phát hành séc hoặc người hưởng lợi séc
dùng bút gạch chéo hai gạch chứng tỏ séc này
không dùng để rút tiền mặt mà dùng để chuyển
khoản. Có hai loại:
+ Séc gạch chéo thường (không ghi tên ngân hàng
lĩnh hộ tiền).
+ Séc gạch chéo đặc biệt (có ghi tên ngân hàng).

68
Company
LOGO Séc du lịch (Traveller’s cheque) do
ngân hàng phát hành yêu cầu chi nhánh
hoặc đại lý ở nước ngoài trả tiền cho
người hưởng séc.
Người hưởng séc là khách du lịch, khi
mua séc & khi nhận tiền phải ký đối
chứng

69
Company
LOGO Séc du lịch (Traveller’s cheque)
 Thời hạn hiệu lực của séc du lịch có
thể có hạn và có thể vô thời hạn.
 Trên séc ghi rõ khu vực Ngân hàng trả
tiền, ngoài khu vực đó séc không có
giá trị thanh toán.

70
Company
LOGO
Séc chuyển khoản
(Transferable Cheque)
Chủ yếu dùng trong lĩnh vực thương mại
Ngưười ký phát séc ra lệnh cho ngân
hàng trích từ tài khoản mình để chuyển
sang một tài khoản khác tại một ngân hàng
khác.
Loại séc này không dùng để rút tiền mặt

71
Company
LOGO Séc xác nhận (Certified cheque).
- Ngân hàng xác nhận việc trả tiền.
Trên séc ghi: “Xác nhận số tiền... trả đến
ngày... tại ngân hàng...”.
Phải mở tài khoản xác nhận và chỉ được
trả số tiền ghi trên tài khoản đó.
Dùng đảm bảo an toàn cho thanh toán
các hợp đồng có kim ngạch lớn; trả tiền
xảy ra thường xuyên.

72
Khái niệm
Loại thẻ được phát hành bởi các Tổ chức Tài
Chính Quốc Tế nhằm phục vụ cho việc mua sắm
hàng hóa khắp mọi nơi trên Thế Giới miễn là nơi
đó có dịch vụ hỗ trợ thanh toán bằng thẻ đó.

73
 Phân loại thẻ
1. Phân loại theo công nghệ sản xuất
• Thẻ khắc chữ nổi (EmbossingCard)
• Thẻ băng từ (Magnetic stripe)
• Thẻ thông minh (Smart Card)

74
 Phân loại thẻ

2. Phân loại theo tính chất thanh toán của thẻ

• Thẻ tín dụng (Credit Card)
• Thẻ ghi nợ (Debit Card)
• Thẻ rút trả trước (Prepaid Card)

75
 Các tổ chức phát hành thẻ quốc tế
• Thẻ thanh toán Quốc Tế tên gọi như thẻ Visa –
Mastercard; American Express; JCB; Discover Card đây
là các loại thẻ được phát hành bởi các Tổ chức Tài
Chính Quốc Tế lớn có tầm ảnh hưởng toàn cầu và được
phân phối tại các quốc gia qua các Ngân hàng địa
phương.
• Thẻ thanh toán Quốc Tế là loại thẻ được phát hành nhờ
sự hợp tác giữa Ngân hàng địa phương với các Tổ chức
lớn này, nên trên thẻ sẽ có cả tên Visa hoặc MasterCard
….cùng với tên ngân hàng địa phương..

76
Thẻ Visa – Visa Card
• Thẻ Visa là thẻ thanh toán quốc tế do tổ chức phát
hành có tên là Visa International Service
Association trụ sở đặt tại Mỹ.
• Thẻ Visa gồm 2 loại: thẻ ghi nợ – Visa Debit và thẻ tín
dụng – Visa Credit. Các ngân hàng ở Việt Nam liên
kết với tổ chức phát hành thẻ trên và phát hành cho
các khách hàng sử dụng.
Thẻ Master – MasterCard
• Tương tự như Visa Card nhưng MasterCard
do MasterCard Worldwide phát hành.
• MasterCard cũng có 2 loại: thẻ ghi nợ – MasterCard
Debit và thẻ tín dụng MasterCard Credit.

77
Thẻ JCB - JCB card
• Được phát hành bởi Japan Credit Bureau đây là tổ chức
có trụ sở tại Tokyo Nhật Bản.
• Là thẻ phổ biến trên thế giới. Ở Việt Nam vẫn quen dùng
visa và mastercard hơn. Nếu dùng thẻ này tại Nhật hay
cửa hàng Nhật tại Việt Nam đều được chấp nhận.
Thẻ Discover - Discover Card
• Discover card là thẻ do tập đoàn Discover Financial phát
hành tại Mỹ. Được sử dụng phổ biến Mỹ từ năm 1985.
• Hiện tại, tổ chức thẻ Discover có mạng lưới tại hơn 185
quốc gia và vùng lãnh thổ.
• Ở Việt Nam thẻ Discover không được thông dụng.

78
 Thẻ ghi nợ – Debit Card
• Thẻ ghi nợ là loại thẻ thanh toán được dùng theo
cơ chế: tiền mình mình xài, hết thì nghỉ. Thẻ này
liên kết trực tiếp với tài khoản của ngân hàng như
thẻ ATM vậy, khi thanh toán online tiền sẽ trừ trực
tiếp trong tài khoản ngân hàng của chủ thẻ.

79
 Thẻ tín dụng – Credit Card
• Với thẻ tín dụng, cơ chế hoạt động lại là tiêu xài trước,
trả tiền sau trong 1 hạn mức cho phép.
• Ngân hàng sẽ cấp cho chủ thẻ 1 hạn mức chi tiêu dựa
trên cơ sở thu nhập hàng tháng của chủ thẻ.
• Khi chi tiêu bằng thẻ tín dụng, chủ thẻ đã chính thức nợ
ngân hàng 1 khoản tiền bằng đúng số bạn vừa tiêu.
• Số tiền này cần được trả lại cho ngân hàng trong vòng
tối đa 45 ngày (thời gian cụ thể tùy thuộc vào ngân hàng
phát hành thẻ quy định) nếu không sẽ bị tính lãi cao

80
 Thẻ tín dụng – Credit Card
• Người muốn mở thẻ cần phải chứng minh thu nhập
(bảng lương/sao kê thu nhập), chứng minh nhân thân
(hộ khẩu)… đủ điều kiện mới được làm
• Phí thường niên của loại thẻ này vào khoảng
~300.000đ/năm.
• Sử dụng thẻ tín dụng thông minh chủ thẻ sẽ có lợi trong
việc được sử dụng sản phẩm/dịch vụ trước và trả tiền
sau – rất hữu ích khi muốn mua 1 món đồ lớn mà chưa
đủ tiền.

81
 Thẻ trả trước – Prepaid Card
• Thẻ trả trước cũng có loại của Visa/MasterCard để thanh
toán online trên thế giới.
• Chức năng thanh toán tương tự như Debit Card nhưng
tiền sẽ tiêu là tiền của thẻ chứ không phải tiền của tài
khoản ngân hàng.
• Chủ thẻ có thể dùng thẻ này mà không cần mở tài khoản
tại ngân hàng, chỉ cần nạp trước tiền vào thẻ rồi sử dụng,
như cái thẻ điện thoại vậy.
• Thẻ Prepaid cũng được dùng để rút tiền và thanh toán.

82