PAGSULAT NG

TALUMPATI
Aralin 8
LAYUNIN

• Natutukoy ang kahulugan ng talumpati.

• Nailalahad ang mga gabay, dapat isaalang-alang sa
pagsulat ng talumpati at mga uri ayon sa paghanda nito.
• Nakasusulat ng talumpati na naka batay sa mga pamaraan
nito.
Talumpati
• Ang talumpati ay sining ng pagsasalita nangangatwiran, o tumatalakay
ng isang paksa para sa mga tagapakinig.
• Masusukat sa sining na ito ang katatasan, husay, at dunong ng
mananalumpati sa paggamit ng wika at katatagan ng kanyang
paninindigan.
• Karaniwang nagkakaiba-iba ang talumpati, batay sa paghahanda sa mga
ito (Mangahis, Nuncio, Javillo, 2008).
• Sa paghahanda nito, kinakailangang tandaan na ang isang mahusay na
talumpati ay dapat nakapagbibigay-impormasyon, nakapagpapaunawa,
nakapagtuturo, nakahihikayat ng mga konsepto at paninindigan sa mga
manonood at tagapakinig.
 NAIS MO BANG MATUTUHAN ANG PAGSULAT NG
TALUMPATI? KUNG GANOON, DAPAT MONG TANDAAN
ANG SUMUSUNOD NA MGA GABAY SA PAGSULAT NG
TALUMPATI.

Unawain
MGA GABAY SA PAGSULAT NG TALUMPATI

1.Isaalang-alang ang uri ng wikang dapat mong gamitin na

kaaya-aya sa mga tagapakinig.
2.Gumawa ng balangkas na dapat sundin sa isusulat na
talumpati.
3.Iayon ang mga salita, tayutay, kasabihan, o salawikaing
gagamitin sa pagpapahayag ng mga ideya sa talumpati.
Mga dapat isaalang-alang upang maging matagumpay sa
gagawing talumpati.

• Paghahanda
• Pagpapanatili ng Kawilihan ng Tagapakinig
• Pagpapanatili ng Kasukdulan
• Pagbibigay ng Kongklusyon sa Tagapakinig
Talumpating Maisusulat Pa.

Ihanda ang iyong sarili na makapag-isip nang

mabuti sa paksa ng talumpating iyong isusulat.
Palaging isipin na mahalagang mapukaw ang interes
ng mga makikinig o manonood sa talumpati at
mauunawaan nila ang punto ng pagbigkas.
Talumpating Hindi Maisusulat.
Sa oras na malaman mo na ang punto o isyung kailangang bigyan
ng talumpati, linawan ang pag-iisip, huwag masyadong magbanggit
ng maliliit na detarye bagkus ay lagurnin ang nasa isip, mahalagang
magsalita nang may kabagalan upang maunawaan ng mga nakikinig
ang iyong sinasabi at makapag-isip ka rin sa proseso, at sumagot
nang tuwid dahil maaaring ang pagsagot ay may oras lamang.
Pagpapanatili ng Kawilihan ng Tagapakinig
 Tiyaking hindi mawawala ang kawilihan o interes ng mga
tagapakinig sa iyong talumpati kung kaya’t mag-isip ng mga teknik
sa pagsulat pa lamang o paghahanda sa pagbigkas nito.
 Maaaring may mga bahagi sa talumpati na nagkukuwento.
 Pukawin ang diwa ng mga tao sa paggamit ng matatalinghagang
pananalita at mga tayutay.
Pagpapanatili ng Kasukdulan
• Dapat maihatid ng mananalumpati ang kanyang tagapakinig sa
pinakamatinding emosyon, batay sa kanyang paksa, na siyang
pinakama-halagang mensahe ng talumpati.
Pagbibigay ng Kongklusyon sa Tagapakinig

• Ito ang huling bahagi ng pagsulat ng talumpati o pagbigkas

nito.
• Sa pamamagitan ng pagbubuod sa mahahalagang puntong
tinalakay sa talumpati, magagawa mong mag-iwan ng
mahalagang mensahe o diwa sa mga tagapakinig sa iyong
pagtatapos.
lba't ibang Uri ng Talumpati Ayon sa Paghahanda

• Impromptu
• Extempore
• Isinaulong Talumpati
Impromtu
Ito ang uri ng talumpati na biglaan at walang ganap na paghahanda
(Mangahis, Nuncio, Javillo 2008). Karaniwang makikita ang mga ganitong uri
ng pananalumpati sa mga job interview, ilang okasyon ng question and answer,
at pagkakataon ng pagpapakilala.
Hindi posible sa uring ito ang pagsulat pa ng bibigkasing talumpati ngunit
mahigpit ang pangangailangan dito ng kahusayan sa pag-oorganisa, paglilinaw,
at pagtatampok ng mga ideyang nais palutangin.
Extempore
Sa uring ito masusubok ang kasanayan ng mananalumpati sa paggamit ng mga angkop na
salita sa loob ng sandaling panahon bago ang pagbigkas.
Kaiba sa impromptu, ang mga isyu, konsepto, o usapang paglalaanan ng talumpati ay nasa
kaalaman na ng mananalumpati kung kaya maaari pa siyang maghanda ng kaunting marka o
palatandaan upang hindi magpaligoy-ligoy ang kanyang pagbigkas.
Bukod pa rito, karaniwang inoorasan ang pagsagot ng mananalumpati kaya kinakailangan ang
malinaw na pag-iisip, bilis sa pagbabalangkas, at husay sa pamimili ng salita.
Isang karaniwang halimbawa nito ay ang Question and Answer portion sa mga beauty
pageant.
Isinaulong Talumpati
Ito ang uri ng talumpati na isinusulat muna at pagkatapos ay isinasaulo ng
mananalumpati (Mangahis, Nuncio, Juvillo, 2008).
 Masusukat dito ang husay sa pagbabalangkas ng manunulat, kanyang
pagpapaliwanag, at tibay ng kanyang mga argumento bukod pa sa husay
niyang bumigkas.
Karaniwang makikita ang uri na ito sa mga Valedictory Speech.
Pagbasa ng Papel sa Kumperensiya

• Higit na mas kaunti ang alalahanin ng mananalumpati sa uring ito

dahil lubusang nabigyan ng oras ang paghahanda sa balangkas ng
talumpati, ganap na naisulat nang mahusay ang mga argumento, at
inaasahang na-ensayo na ang pagbigkas.
• Tanging aalalahanin na lamang ay ang bisa ng tinig at bigat ng
pagbanggit sa mahahalagang punto ng talumpati.
Pagsasanay
Sagutan ang mga sumusunod na mga katanungan.

1. Ibigay ang kahulugan ng talumpati para sa iyo?

2. Ano-ano ang mahahalagang salik na dapat bigyang-diin sa pagsulat ng isang talumpati?
3. Bakit mahalagang isaalang-alang ang mga tagapakinig sa pagtatalumpati?
4. Anong uri ng talumpati ang binasang teksto?
5. Paano masisiguro ng isang mananalumpati na napupukaw niya ang damdamin ng kanyang
mga tagapakinig?
Gawain 8
• Sumulat ng isang talumpati ayon sa paksang iyong kinawiwilihan at
iugnay sa iyong sariling mga karanasan upang higit na mapalutang
ang mga ideya.
Gamiting gabay ang sumusunod na mga tanong sa pagsulat ng iyong talumpati.
1. Ano ang paksa ng iyong talumpati?
2. Ano ang nais mong mangyari sa mga makikinig ng iyong talumpati?
3. Mapupukaw ba ng iyong mensahe ang kawilihan ng mga tagapakinig?
4. Dapat bang isaalang-alang ang organisasyon ng nilalaman sa pagsulat mo ng iyong talumpati?
MARAMING
SALAMAT!
Inihanda ni Gng Eroma