EKOKRITISISMO AT

SOSYOLOHIYA

WMSU

1
• EKOKRITISMO
- isang interdisiplinadong larangan ng makaagham na
pagsulat ng panitikan.

• SOSYOLOHIYA
- pag-aaral ng lipunan.
- isang malawak na disiplina na nakikipag-usap kung
paano nakikipag-ugnayan ang mga tao sa isa't isa at
kung paano ang pag-uugali ng tao sa isang lipunan.

2
• Glotfelty (1996 p. xxi, sinipi mula kay Worster), "We
are facing a global crisis today, not because of how
our ecology systems function but rather of our
ethical system function."

• Santos (2011, p. 66) napansin nina Glotfelty at

Fromm na hindi gaanong binibigyang-pansin ng
literatura ang pandaigdigang krisis ng ekolohiya.
 EKOKRITISMO AT
ARALING
PAMPANITIKAN
WMSU

4
• Ang pagiging interdisiplinaryo ng ekokritisismo ay
nag-uugat sa pagiging malawak ng saklaw nito sa
pag-aaral ng panitikan.

Barry (2009)
• ang dulog na ito ay maaaring unibersal na modelo.

5
• Larsson (2012, abstrak
"The cosmopolinatization of Childhood Eco-knowledge in
Childrens Eco-Edutainment."

• Ang pagsisiwalat ng mga kaalamang manghikayat sa

kabataang upang makisangkot sa pagligtas ng mundo mula
sa sakuna sa pamamagitan ng pag-aanalisa ng mga aklat-
pambata na pangkalikasan.

• Binalangkas ni Zapf sa kanyang aklat na "Literature as

cultural ecology: sustainable texts" na bagong akdang
pampanitikan (2016). Ang mahalagang papel ng panitikan sa
pagtamo ng maayos na buhay sa pamamagitan ng
pamumuna upang humamon at magpabago sa uri ng
ugnayan ng tao at ng kalikasan. 6
 Kalikasan bilang protagonista sa akdang
pampanitikan
• Karaniwan ng binabasa ang panitikan na nagtatanghal ng
tao bilang sentro o pokus ng mga akdang pampanitikan.

Hal.
"Si matsing at si pagong"

Anthropocentric
• nagsasaalang-alang sa tao bilang sentral na elemento ng
sanlibutan at nagbibigay kahulugan sa mga katotohanan
batay sa pagpapahalaga at karanasan ng tao.

7
 ANG EKOKRITISISMO
SA PAGDALUMAT NG
PANITIKAN

WMSU

8
BAGONG LUMA salitang maituturing na
"oxymoron" (literary device) nan
nangangahulugang paggamit ng sabay sa
dalawang salita na magkasalungat upang
mabigyang-diin ang ibig ipakahulugan ng
salita.

John Iremil E. Teodoro (2012)- ginamit niya

ang salitang "bagong luma" upang bigyang
kahulugan ang ekokritisismo bilang dulog sa
pagdalumat ng mga akdang pampanitikan na
magtatanghal ng kalikasan bilang bida sa isang
akda. 9
 BAGONG LUMA

• isyung pangkalikasan ay luma na ngunit bago pa lamang

lumilitaw ang pagpupunyagi na mabigyang-tuon ang mga
isyung pangkalikasan sa mga panitikan.
• mga lumang akda na nilapatan ng bagong perspektiba o
pagtingin sa isyung nakapaloob dito.
• Luma ring storya at hindi lingid sa ating kaalaman na ang
mga panitikang-bayan ng bawat lugar ay larawan hinggil sa
kung paano nakikipag-ugnayan ang mga tao sa kalikasan.
• Lumang isyu ngunit hindi napahalagahan ang
pangangailangans seguridad ng inang kalikasan laban sa
mapangwasak na tao.

10
FENN
• binibigyang-diin ng ekokritisismo hindi lamang ang
harmonya ng sangkatauhan at kalikasan, bagkus pag-uusapan
din ang kapahamakan ng kapaligiran dala ng mga
pagbabagong naganap na likha rin ng tao.

PAZ V.M SANTOS (2011)

• nagsagawa ng pag-aaral sa mga tulang Bikol o Rawitdawit
gamit ang lente ng ekokritisismo. Iminumungkahi niya na
kailangang pag-aralan ng mga eko-makata kapwa ang agham
at sining ng tula.

SANTOS
• ang pagbasa ng akda ay nakatutok sa ekolohiya, hindi sa
indibidwal na tao o lipunan.
"SINO AKO?" patungo sa "NASAAN AKO?" 11
• Natatangi ang ekokritisimo sa ibang teoryang panliteratura
dahil ang karamiham sa mga teorya ay nagsusuri sa ugnayan
ng manunulat, teksto at daigdig habang ang ekokritisismo ay
ang buong ecosphere.

• Rina Garcia Chua (2017), "Speculating on the Ecological

Literacy of Ecopoetry in a Third World nation".

Using literature in educationg students definitely cultivates

hope in the crises of sustainablity; it can also slowly cultivate a
paradigm shift toward the idea of 'ecocentrism" by insporing
young citizens to partake or discover trial-and-error solutions
toward sustainability.

12
• SANTIAGO (1992), "Ang babae sa mga Piling Akdang
Pampanitikang Pilipino: Isang Feministang Kritisismo" ang
mga feministang isyung ipinapahiwatig ng mga awtor sa mga
piling akda.

• Ang pang-aabuso sa mga kalikasan ay kahawig sa

pagsasamantalang naranasan ng mga kababaihan.

• MISHRA (2016), "Under these circumstances, there arose a

new theory of reading nature writing during the last
decade of the previous century called ecocriticism".

13
• MISHRA (2016), "The mountains of the Moon".
- Magbasa ng magagamit na piyesang panitikan at suriin ito sa
lente ng kalikasan.
- Maggalugad ng mga panulat pangkalikasan upang
matuklasan ang mga implikasyon ng mga ito.
- Magtaya sa ugnayang namayani sa pagitan ng tao at
kalikasan.
- Magsikap na makahanap ng solusyon sa mga kasalukuyang
krisis pangkapaligiran kaugay sa kalikasan.
- Manawagan ng pangmatagalang debelopment.
- Maghantad kung paanong naaplektuhan ang kalikasan sa
kultura ng tao, at
- Subuking lubis na maunawaan ang kahalagahan ng kalikasan
sa kasalukuyang krisis pangkalikasan.
14
• RINA G. CHUA
"Speculating on Ecological Literacy",ang malaking papel ng
edukasyon sa pagkakaroon ng eko-literasi.

• SANTOS (2011)
- ang mga rawit-dawit Bikol ay naglalahad ng malikhaing tugon
ng mga manunulat sa pagbago ng klima sa mundo.
• Pagbagunas (matinding paglilinis)
• Paglaum (pag-asa)

15
16
17
18