Pilipino mula 1946 Hanggang 1972. Quarter 3 MELC - BASED Week 1 Lesson Layunin ng Aralin Pagkatapos ng aralin na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahan na: • Naiisa-isa ang mga pangunahing suliranin at hamon kinaharap ng mga Pilipino pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. • Natatalakay ang naging pagtugon sa mga suliraning pangkabuhayan pagkatapos ng digmaan at ang naging pagtugon nito. • Nasusuri ang mga pangunahing suliranin at hamon sa kasarinlan pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Paunang Pagtataya 1. Si Manuel Roxas ang naging pangulo ng bansa pagkatapos ng Ikalawang Digmaan Pandaigdig. 2. Maraming suliranin ang iniwan sa bansa pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. 3. Dahil sa epekto ng Ikalawang Digmaan Pandaigdig maraming mga tao ang nagkaroon ng hanapbuhay. 4. Upang matugunan ang suliranin ng bansa dulot ng digmaan, nagpasa ng isang batas na tutugon sa suliranin ng bansa. Ito ay tinawag na Philippine Rehabilitation Act. 5. Para mabigyan ng tulong pinansyal ang Pilipinas ng Amerika kailangan sundin ang kondisyon nito na humihiling na bigyan ng pantay na karapatan ang mga Amerikano sa mga Pilipino na makinabang sa mga likas na yaman ng bansa. 6. Sa Parity Rights binibigyan ng pantay na karapatan ang mga Amerikano sa mga Pilipino na makinabang sa mga likas ng yaman ng bansa. WO R D HUN T S O C R A M Y A I R O L G R E L G X H K O S O M A R J C D C B S T N I S O C R A M Y A I R O L G R E L G X H K O S O M A R J C D C B S T N I S O C R A M Y A I R O L G R E L G X H K O S O M A R J C D C B S T N I S O C R A M Y A I R O L G R E L G X H K O S O M A R J C D C B S T N I S O C R A M Y A I R O L G R E L G X H K O S O M A R J C D C B S T N I Ano-ano ang mga suliranin na kinahaharap ng ating bansa sa panahon ng Ikatlong Republika pagkatapos ng digmaan at ano ang naging tugon ng pamahalaan sa hamon na ito? Dahil sa matinding pagmamahal sa bayan ninais ng mga Pilipino na ialay ang kanilang buhay para sa bansa. Maraming Pilipino ang lumaban sa mga Hapon para makamit lamang ang minimithing kalayaan. Ang Iba sa kanila ay nag-espiya sa mga Hapon, nagbigay Ng suporta sa mga kilusang Gerilya at Hukbalahap Tulad ng pagbibigay ng pagkain, gamot at tulong Pinansyal sa kanila. May mga Pilipinong nag-alay ng kanilang buhay para sa bansa tulad nina Josefa Llanes Escoda at Jose Abad Santos. Nanatiling tapat ang mga Pilipino dahil sa tindi ng kanilang pagmamahal sa Bansa. Hanggang sa dumating ang inaaasahan nilang kalayaan. Kaya noong Oktubre 20, 1944 dumating si Heneral Douglas MacArthur sa baybayin ng Palo Leyte. Ito ang Naging hudyat ng pagpapalayas sa mga Hapon sa bansa. Para tuluyan ng mawakasan ang digmaan pormal Ng idineklara noong Setyembre 2, 1945 ang Pagtatapos ng Ikalawang Digmaan Pandaigdig. Noong Hulyo 4, 1946 nakamit ng Pilipinas ang kasarinlan o kalayaan nito mula sa Amerika. Ibinabalik ng Amerika ang inagaw nitong kalayaan mula sa mga Pilipino noong Hunyo 12, 1898. Nanumpa bilang pangulo ng Ikatlong Republika si Manuel Roxas. Manuel A. Roxas Unang Pangulo ng Ikatlong Republika ng Pilipinas. Hindi naging madali kay Manuel Roxas na patakbuhin ang bansa dahil maraming imprastraktura Ang napinsala dulot ng digmaan. Halos 80% ng mga gusali ang nawasak. Napinsala ang transportasyon at komunikasyon. Marami ang nawalan ng hanapbuhay at nasira ang ospital. Maraming tao ang namatay dulot ng digmaan. Humina ang sistema ng edukasyon. Malaking salapi ang kailangan upang makabangon ang bansa. Tumaas ang presyo ng mga bilihin lalo na ang pagkain dahil sa digmaan. Naging mababa ang suplay ng pagkain ng bansa dahil sa mga nasirang tulay at kalsada dulot ng digmaan. Naging mabagal ang pagkakaroon ng hanapbuhay ng mga tao dahil sa mga nasirang gusali o opisina ng pamahalaan at mga pabrika o paggawaan. Dati Ngayon Dahil sa digmaan bumaba ang produksyon ng agrikultura at industriya dahil sa mga nasirang pananim. Bumagsak ang pananalapi ng bansa. Dahil sa digmaan maraming tao ang nawalan ng hanapbuhay sa tindi ng gutom napilitan ang iba na gumawa ng krimen tulad ng pagnanakaw. Pagkasira ng Imprastraktura Kawalan ng hanapbuhay ng mga tao Pagtaas ng presyo ng bilihin Pagbaba ng agrikultura at industriya dahil sa nasirang pananim. Pagtaas ng krimen sa bansa Noong Abril 30, 1946, inaprubahan ang Philippine Rehabilitation Act na naglalayon na tugunan ang problema ng bansa. Philippine Rehabilitation Act o War Damage Act ay pagbibigay ng kompensasyon o kabayaran para sa mga gusaling nawasak o nasira dulot ng digmaan. Binigyan din ng tulong ang mga negosyong naapektuhan. Ilang kagamitang puwersang Amerikano ang ibinigay rin sa pamahalaan. 1. Naglalaang ng kabayarang umaabot sa 400 milyong dolyar para sa mga napinsala dulot ng digmaan. 2. Pagbibigay ng sobrang kagamitang pandigma sa pamahalaang Pilipinas na nagkakahalaga ng 100 milyong dolyar. 3. Pagbibigay ng 150 milyong dolyar para sa pagsasaayos at pagpapagawa ng mga pampublikong imprastraktura tulad ng tulay at kalsada. 4. Nagbibigay daan sa malayang kalakalan o free trade ng dalawang bansa sa loob ng walong taon na susundan ng 20 taon ng papapataas ng taripa o buwis na ipapataw sa mga produktong iniluluwas ng Amerika na pumapasok sa bansa at produktong iniluluwas ng Pilipinas. 5. Ang pagtanggap sa Parity Rights kung saan ang mga mamamayang Amerikano at ang kanilang korporasyon ay magkakaroon ng pantay na karapatan sa mga Pilipino pagdating sa likas ng yaman ng bansa. Isa sa mga agenda o adhikain ng Pamahalaang Roxas ang pagbibigay ng amnestiya o kapatawaran sa mga Pilipino na nakipagsabwatan sa mga Hapones. Sila ang mga tinatawag na Kolaborador. Pagsasanay 1 (Pag-usapan Natin!) Sagutin ang mga tanong: 1. Ano-ano ang mga hamon at suliranin pagkatapos ng Ikalawang Digmaang 4 5 0 3 2 1 Pandaigdig? Sagot: Ang mga naging suliranin ng bansa pagkatapos ng digmaan ay ang pagkasira ng imprastraktura, kawalan ng hanapbuhay ng mga tao, pagbaba ng suplay ng pagkain, pagkasira ng pananim, pagbaba ng pananalapi at pagtaas ng krimen sa bansa. 2. Ano ang naging tugon ng pamahalaan sa problema na ito? 4 5 0 3 2 1 Sagot: Upang matugunan ang problema ng bansa gumawa ng batas na tinatawag ng Philippine Rehabilitation Act of 1946 upang maisaayos muli ang bansa na napinsala dulot ng digmaan. 3. Ano ang Parity Rights? 4 5 0 3 2 1 Sagot: Ang Parity Rights ay isang karapatang ibinibigay sa mga Amerikano sa bansa na nagsasaad na ang mga Amerikano ay makikinabang rin sa mga likas ng yaman ng Pilipinas. 4. Ano ang Amnestiya? 4 5 0 3 2 1 Sagot: Ang Amnestiya ay pagbibigay ng pamahalaan ng kapatawaran sa mga kolaborador o mga Pilipino na nakipagsabwatan sa mga Hapones. Pagsasanay 2 (Gawaing sa Pagkatuto Bilang 2) ____1. Tumaas ang halaga ng mga bilihin dahil sa kakulangan ng paninda at salapi.
____2. Naging maayos ang ekonomiya maraming hanapbuhay ang nagbukas
sa mga tao.
____3. Lumaganap ang nakawan dahil sa kakulangan ng pagkakakitaan.
____4. Buy and sell ang naging pangunahing hanapbuhay ng mga
mamamayang matapos ang Ikalawang digmaang pandaigdig.
____5. Naging madali sa pamahalaan ang makalikom ng buwis sapagkat
maraming mamamayan ang may hanapbuhay. T Tumaas ang halaga ng mga bilihin dahil sa kakulangan ng paninda at ____1. salapi.
M Naging maayos ang ekonomiya maraming hanapbuhay ang nagbukas
____2. sa mga tao.
T Lumaganap ang nakawan dahil sa kakulangan ng pagkakakitaan.
____3.
____4. Buy and sell ang naging pangunahing hanapbuhay ng mga
T mamamayang matapos ang Ikalawang digmaang pandaigdig.
____5. Naging madali sa pamahalaan ang makalikom ng buwis sapagkat
maraming mamamayan ang may hanapbuhay. M Pagsasanay 3 Pagsasanay 3 1. Mababa ang suplay ng pagkain ng bansa dahil sa mga nasirang pananim dulot ng digmaan. Pagsasanay 3 2. Humingi ang Pilipinas ng kompensasyon o kabayaran mula sa Estados Unidos sa mga pinsala dulot ng digmaan. Pagsasanay 3 3. Inaprubahan ang Philippine Rehabilitation Act. Pagsasanay 3 4. Maraming tao ang namatay dahil sa digmaan. Pagsasanay 3 5. Pagpataw ng malaking buwis sa mga produktong iniluluwas ng Amerika sa Pilipinas. Pagsasanay 3 6. Pagbibigay ng amnestiya o kapatawaran sa mga kolaborador. TANDAAN! • Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig maraming problema ang iniwan sa bansa dulot ng digmaan tulad ng pagkasira ng mga pampublikong imprastraktura gaya ng mga gusali, tulay at kalsada. Dahil sa pagkasira ng mga ito bumaba ang suplay ng pagkain sa bansa, maraming tao ang nawalan ng hanapbuhay at tumaas ang presyo ng mga bilihin dahil na rin sa kakulangan ng suplay ng pagkain dahil sa pagkasira ng mga pananim dulot ng digmaan. • Bilang tugon sa mga hamon at problemang kinahaharap ng bansa sa panahon ni Pangulong Manuel Roxas, inaprubahan ang Philippine Rehabilitation Act of 1946 na humihingi ng tulong pinansyal mula sa Amerika upang makabangon muli ang bansa mula sa pagkakapinsala nito dulot ng digmaan. Upang maisakatuparan ito kailangan sumunod sa ilang kondisyon na hinihingi ng Amerika sa pamahalaan gaya ng pagbibigay ng pantay na karapatan sa mga Amerikano sa mga Pilipino na makinabang sa mga likas ng yaman ng bansa. Tinawag itong Parity Rights. Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot. 1. Ano ang naging suliranin ng bansa pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig? A. Maraming tao ang nawalan ng hanapbuhay. B. Maraming gusali at opisina ng pamahalaan ang nawasak o nasira. C. Bumaba ang pananalapi ng bansa. D. Lahat ng nabanggit ay tama. 2. Sino ang nahalal bilang pangulo ng bansa noong Hulyo 4, 1946? A.Pangulong Ramon Magsaysay B.Pangulong Diosdado Macapagal C.Pangulong Ferdinand Marcos D. Pangulong Manuel Roxas 3. Anong batas ang inaprubahan upang tugunan ang suliranin ng bansa? A.Philippine Rehabilitation Act B.Philippine Compensation Act C.Philippine Independent Act D. Philippine War Act 4. Ano ang Parity Rights? A. Pagbibigay tulong pinansyal ng Amerika sa Pilipinas B. Pagbibigay ng suporta ng mga Pilipino sa Amerika C. Pagbibigay ng pantay na karapatan sa mga Amerikano na makinabang sa mga likas ng yaman ng bansa. D. Pagbibigay ng malaking taripa sa mga produktong iniluluwas ng Amerika sa Pilipinas. 5. Bakit isinama ng pamahalaan ang Parity Rights sa nilalaman ng Philippine Rehabilitation Act? A. Upang matugunan ang pangangailangan ng bansa. B. Dahil ito ay naaayon sa napagkasunduan ng Pilipinas at Amerika. C. Upang makakuha ng tulong pinansyal mula sa Amerika. D. Lahat ng nabanggit ay tama. Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot. 1. Ano ang naging suliranin ng bansa pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig? A. Maraming tao ang nawalan ng hanapbuhay. B. Maraming gusali at opisina ng pamahalaan ang nawasak o nasira. C. Bumaba ang pananalapi ng bansa. D. Lahat ng nabanggit ay tama. 2. Sino ang nahalal bilang pangulo ng bansa noong Hulyo 4, 1946? A.Pangulong Ramon Magsaysay B.Pangulong Diosdado Macapagal C.Pangulong Ferdinand Marcos D. Pangulong Manuel Roxas 3. Anong batas ang inaprubahan upang tugunan ang suliranin ng bansa? A.Philippine Rehabilitation Act B.Philippine Compensation Act C.Philippine Independent Act D. Philippine War Act 4. Ano ang Parity Rights? A. Pagbibigay tulong pinansyal ng Amerika sa Pilipinas B. Pagbibigay ng suporta ng mga Pilipino sa Amerika C. Pagbibigay ng pantay na karapatan sa mga Amerikano na makinabang sa mga likas ng yaman ng bansa. D. Pagbibigay ng malaking taripa sa mga produktong iniluluwas ng Amerika sa Pilipinas. 5. Bakit isinama ng pamahalaan ang Parity Rights sa nilalaman ng Philippine Rehabilitation Act? A. Upang matugunan ang pangangailangan ng bansa. B. Dahil ito ay naaayon sa napagkasunduan ng Pilipinas at Amerika. C. Upang makakuha ng tulong pinansyal mula sa Amerika. D. Lahat ng nabanggit ay tama.