ВИТАМИНИ

Улога на витамините
 Го помагаат нормалниот тек на животните процеси на 2 начини:
А. Како составни делови од некои ензими или активатори на
ензими
Б. Како учесници во хуморалната регулација поврзани со некои
ендокрини жлезди

 СОСТОЈБИ:
 ХИПОВИТАМИНОЗА-делумен недостиг (делумно нарушување
во организмот)
 ХИПЕРВИТАМИНОЗА-зголемено внесување на некој витамин
 АВИТАМИНОЗА-целосен недостиг на некој витамин (трајно
нарушување во организмот, смрт)
 ШТО СЕ ВИТАМИНИТЕ?
Соединенија со различна хемиска природа
Се внесуваат заедно со храната
Неопходни во многу мали количини за растење и за
нормална функција на клетките и ткивата
Растенијата сами ги создаваат, а животните ги
внесуваат со храната
Некои се примаат во активна форма, додека некои
како неактивни провитамини (A, D) и потоа се
активираат
 ПОДЕЛБА НА ВИТАМИНИТЕ
ХИДРОСОЛУБИЛНИ ЛИПОСОЛУБИЛНИ
Растворливи во вода Растворливи во масти
Сите витамини од B A, E, K, D
групата и витаминот C
 ХИДРОСОЛУБИЛНИ ВИТАМИНИ

ЗНАЧЕЊЕ ХИПОВИТАМИНОЗ АВИТАМИНОЗА НАОЃАЊЕ

А

Создава ензими кои Атрофија на Болест Бери-бери Квасец, житарици,

учествуваат во мускули (воспаление на ПНС, месо, црн дроб,
метаболизам на шеќерите брадикардија, смрт) јајца, мешунки
) Коензим на FMN, FAD, Воспаление на Дерматитис, снежно Млеко, јајца риба,
фотохемиски процеси во аглите од устата слепило црн дроб
окото
Слабост, застој во Пелагра (Д-тријас) Месо, црн дроб,
Коензим на NAD, NADP раст и развој на компири, квасец
ЦНС
Метаболизам на глукоза и Замор, главоболка, Ретки случаи: Burning foot Брокула, компири,
а масти, Здрава кожа, хипогликемија, sindrom, несоница, житарки, печурки,
правилна функција на CNS, депресија, повраќање, месо, квасец, јајца
создавање на еритроцити стомачни болки
ЗНАЧЕЊЕ ХИПОВИТАМИНОЗ АВИТАМИНОЗА НАОЃАЊЕ Д
А п

Коензим на ензими кои Слабост, Дерматитис, нервни Квасец, житарици, 2

учествуваат во дерматитис, нарушувања црн дроб, лушпи од
метаболизам на лимфоцитопенија (епилептични грчеви) ориз
аминокиселините
Метаболизам на Недиференцирани Мегалобластна анемија Ја создава цревната 4
аминокиселини и еритроцити, микрофлора, темно-
нуклеински киселини вртоглавица, зелени растенија
слабост
Создавање и созревање на Намален Пернициозна анемија Месо, црн дроб, 6
еритроцити, хемоглобин, јајца, квасец
вртоглавица,
слабост
Развој на коски, заби, Крварење на Скорбут (слабост, паѓање Свежо овошје 7
рскавици, колаген, непцата, модринки на забите, поткожно (шипинки, пиперки,
метаболизам на шеќери (пукање на крвни крварење) лимон, боровинки)
садови)
 ЛИПОСОЛУБИЛНИ ВИТАМИНИ

МИН ЗНАЧЕЊЕ ХИПОВИТАМИН АВИТАМИНОЗА НАОЃАЊЕ Дневн

ОЗА потре
Создава ензими кои Воспаленија на Кокошкино слепило, Масло, путер, 600 µg
тинол) учествуваат во слузниците и ксерофталмија млеко, жолчка,
метаболизам на рожницата на морков, спанаќ
шеќерите окото
циферол) Растење на коските, Меки еластични Рахитис Рибино масло, 5 µg
минерализација и коски, застој во кравјо млеко
апсорпција на Ca 2+ раст и развој
Промени во Стерилитет Растителни 10 mg
оферол) половите жлезди масла, маргарин,
семиња,
житарици
Синтеза на Намалена Хеморагија (најчесто Црн дроб, 80 µg
окинон) протромбин, синтеза синтеза на кај новороденче) спанаќ, лиснат
на АТР протромбин зеленчук, цревна
микрофлора
Folic acid B9
(deficiency
B12 (deficiency)
C (deficiency)