Природно-математички Факултет ,

Институт за Биологија
Универзитет св: “Кирил и Методиј” Скопје

ПОВРЗАНОСТ НА НИВОТО НА
ХЕПЦИДИН СО ДИАБЕТЕС МЕЛИТУС
И НИВНА КЛИНИЧКА ИМПЛИКАЦИЈА

Марина Спировска
РЕГУЛАЦИЈА НА ГЛУКОЗА ПРЕКУ
РЕГУЛАЦИЈА НА ЖЕЛЕЗО

Диабетес мелитус тип 2 е болест која

Т2ДМ завзема широки размери во светот.

Од неколкуте начини да се контролира

Метаболизам
гликозниот метаболизам, е и контрола
на железо
на метаболизмот на ЖЕЛЕЗО.

Причината за ваквиот пристап е поради

Гликозa ~ Железо врската најдена помеѓу метабилизмот
на гликоза и железо.
Како најефикасен начин за регулирање
на метаболизмот на железото се
Хепцидин покажало контролирањето на неговиот
регулаторен протеин ХЕПЦИДИН.
Со неговото откривање на почетокот на 21
Хепцидин век, хепцидинот станал клучна точка на
научените студии за рабирање на неговата
улога при различни услови и патологии.
 Патофизиологија на високи концентрации на железо
Голем број студии покажале дека покачени вредности на железо го зголемуваат ризикот за развој на Т2ДМ

Хемохроматоза (НН) Црн Дроб и скелетни Флеботомија

Панкреас
Една од најмногу истражуваните
патологии на високо серумско
железо е хемохроматозата, за која е
докажано дека е директно поврзана
со развој на Т2ДМ.
Панкреасот е најподложен при НН,
затоа што неговите клетки, бета
клетките, се многу чувствителни на
високи концентрации на железо.
Бидејќи панкреасот е орган каде се
произведува инсулинот, оттука доаѓа
и поврзаноста на гликозниот и
железниот дисметаболизам.
мускули
•Друг патофизиолошки фактор за
ваквото тврдење е и дисфункција
на црниот дроб преку механизам
на инсулинска резистенција.
•Освен тоа влијае на
меатаболизмот на нутритиенти во
скелетните мускули преку
намалена гликозна оксидација и
зголемена липидна оксидација.
•Ваквиот статус на железото влијае
на најважните органи за регулација
на гликозната хомеостаза.
•Нивоата на железо, рефлектирани
преку нивоата на феритин, се
позитивно поврзани со гликозата во
серумот.
•Високи нивоа на феритин се
забележани и во состојба на
предиабетес.
•Намалување на нивоата на железо
преку третман на флеботомија ја
намалило концентрацијата на глукоза,
гликолизираниот хемоглобин и ја
зголемило инсулинската сензитивност.
• ХЕПЦИДИН
РЕГУЛАТОРЕН ПРОТЕИН НА МЕТАБОЛИЗМОТ НА ЖЕЛЕЗО

Хепцидинот е протеин составен од

25 аминокиселини.

Се синтетизира главно во црниот

дроб, но исто така и во макрофагите,
адипоцитите и тубуларните клетки
на бубрезите.
После преминот во плазмата се
поврзува за феропортинот (FPN), во
ентероцитите и макрофагите.
Ваквотот поврзување предизвикува
деградација на FPN во лизозомите и
со тоа се губи неговата функција
како главен експортер на железото
во плазмата.
Оттука, високи нивоа на хепцидин го
намалуваат транспортот на железо
од клетките во плазмата.
 Експресија на хепцидин

BMP6 Го активира BMP6 SMAD

Bone morphogenetic рецепторотскиот S-mothers against the
protein 6 комплекс на decapentaplegic
Синтетизирани во мембраната на Силен активатор на
непаренхимските хепатоцитите експресијата на
клетки на црниот дроб хепцидин.

HJV МТ2
Hemojuvelin Мatriptase

Овозможува BMP Спречува BMP

сигнализирање. сигнализирање, преку
HJV деградација

неогенин
 Нивоа на хепцидин кај диабетес мелитус Тип 1 и тип 2
Нивоата на хепцидин се менуваат при состојба на диабетес мелитус. Главната причина за ваквите
проучувања е поврзаноста на високите нивоа на феритин (биомаркер за висока концентрација на железо)
со диабетес и важен фактор за прогресија на состојба на преддиабетес во диабетес.

Високи нивоа на железо се тесно Ваквата состоба предизвикува

поврзани со создавање на неефективно поврзување на
рективни кислородни форми со инсулинот со неговиот рецептор
токсичен ефект. што резултира со инсулинска
резистенција.

Оксидативен Инсулинска
Железо ↑ стрес
Апоптоза резистенција

Во состојба на диабетес Оксидативниот стрес

мелитус позитивна предизвикува апоптоза
поврзаност покажуваат на бета клетките на
ниовоата на феритин, а панкреасот.
со тоа и нивоата на
железо.
 Нивоа на хепцидин кај диабатес мелитус

Диабетес Мелитус Диабетес Мелитус Диабатес мелитус

Тип 1 Тип 2 Тип 2

ИНФЛАМАЦИЈА ОД
Автоимуно
Инфламација од ВИСОК СТЕПЕН
уништување на
бета клетките на низок степен
пакреасот Инсулинска
резистенција
ИНСУЛИНСКА
Инфамација од РЕЗИСТЕНЦИЈА МОРБИДНА
низок степен ДЕБЕЛИНА

ИНСУЛИНСКА Прекумерна ХРОНИЧНА

РЕЗИСТЕНЦИЈА тежина БУБРЕЖНА
ИНСУФИЦИЕНЦИЈА
 STAT протеините на крстосницата помеѓу инсулинската
STAT3
резистенција и ниски нивоа на хепцидин
STAT3 e важен протеин од класата на
инфламаторни цитокини кој влијае врз
секрецијата на хепцидин. Неговата
дисфункција директно влијае на ИР. Во
црниот дроб, STAT3 ја зголемува Your Picture Here
осетливоста на инсулин . Намалувањет
на STAT3 e директно поврзано со
инсулинско сигнализирање што е и
главна причина за ИР. SOCS протеини
тесно поврзани со STAT3.

STAT5
STAT5 е уште еден протеин од STAT
фамилијата кој се наоѓа помеѓу
гликозниот и метаболизмот на железо.
Врши инхибиција на ТMPRSS6, кој Your Picture Here
претставува ген за кодирање на МТ2, кој
е главниот негативен регулатор на
експресијата на хепцидин.
 Патеки на делување при хепцидинска регулација
Рапамицин (mTOR)
Еден од начините за регулација на
хепцидинот е преку рапамицин
(mТOR пат), кој преку инхибиција на
суперкомплексот (mTORC1) ги
зголемува нивоата на хепцдинот, а ги
намалува тие на железото.
Најчесто употребуваниот лек кај
Т2ДМ, метформин, го користи овој
пат на хепцидинска регулација.
mTOR e многу важен пат во црниот
дроб затоа што го регулира
клеточниот одговор на црниот дроб
од нутритивни сензори.
Insert the title of your subtitle Here
Митоген- активирана
протеин киназа
МАРК патот вклучува комплексна
клеточна машинерија на различни
кинази кои реагираат на промени
на клеточниот метаболизам.
Со инхибирање на селектирани
MAPK кинази преку хемиски
агенси, повторно се обновува
инсулинската сензитивност.
Иако постојат студии кои
покажуваат за влијанието на MAPK
врз експресијата на хепцидин,
сепак неговата улога е
лимитирана.
AMP- активирана
протеин киназа
АMP- активирана протеин киназа
(AMPK) игра глазна улога во
хепаталниот метаболизамсо
контролирање на енергетската
рамнотежа.
Делумно лековите за диабетес,
метформин и тиазолидинедиони го
користат овој пат.
Ефектот е индиректен преку неговите
влијанија на респираторниот синџир
во митохондриите
 Истражувања
Driton Vela MD, PhD, Ramadan B. Sopi PhD,Mitko Mladenov PhD
The Role of Insulin Therapy in
Correcting Hepcidin Levels in
Patients with Type 2 Diabetes Mellitus
•Истражувањето е направено на 80 субјекти од кои
20 контролни пациенти (без Т2ДМ) и 60 пациенти
со Т2ДМ на инсулинска терапија.
•Од крвните примероци е детерминирана
комплетна слика на повеќе биохемиски параметри
кои се дополнително статистички обработени.
•Целта на истражување е да се открие како
инсулинската терапија влијае на создавањето на
хепцидин. Поради тоа што контролните и
пациентите со диабетес не покажале разлики во
нивоата на хепцидин, оттука доаѓа и дека еден од
ефектите на инсулинската терапија е намалување
на концентрацијата на железо во клетките.
Insulin treatment corrects hepcidin but not
YKL-40 levels in persons with type 2 dia-
betes mellitus
•Истражувањето е направено на 80 субјекти од кои 20
контролни пациенти (без Т2ДМ), 30 пациенти со
преддиабетес и 30 пациенти со Т2ДМ на инслулинска
терапија.
•Целта е да се измерат нивоата на хепцидин при
различни состојби, со што се покажало дека
преддиабетисот е поврзан со ниски вредности на
хепцидин, а додека терапијата ги зголемува ваквите
вредности.
•Дополнителен биохемиски параметар е испитан, YKL-40,
гликопротеин, поврзан со инсулинска резистенција и
инфламација.
•Во истражувањето, YKL-40 не покажало значајни
промени во различните состојби, оттука неговата
функција во патологијата на диабетес мелитус е
секундарна во споредба со онаа на хепцидинот.
 Заклучок
Поврзаност помеѓу ниски нивоа на хепцидин и диабетес

Дисметаболизам на железо Антидиабетични лекови

Предизвикува промени во Освен што имаат ефект врз
клеточната функција, гликозниот метаболизам,
предизвикувајќи диабетес. директно влијаат врз
Заеднички им е органот што ги хепцидинската експресија, се
контролира системските нивоа намалува концентрацијата на
на хепцидин, воедно и место на железо а со тоа се олеснува
патофизиолошките состојби што инсулинската сензитивност.
се случуваат при диабетес.

Дали корекција на нивото на

хепцидин е е ден од механизмите
позади позитивниот ефект на
Инсулинска резистенција инсулинот во преддиаебетес?
Посебно значајна во овој
контекст, повеќе застапена кај Тоа е цел на идните
Т2ДМ, поврзана со ниски нивоа истражувања кои би имале
на хепцидин. импликација во превенцијата од
диабетес.
Ви благодарам
на вниманието
Марина Спировска