sa Lipunang Pilipino BILINGGWALISMO AT MULTILINGGWALISMO Bilinggwalismo at Multilinggwalismo Ang bilinggwalismo at Multilinggwalismo ay tumutukoy sa parehong pag - iral pakikiharap, at interaksyon ng magkaibang mga Wika. Maaaring ito ay mangyayari sa panlipunan at indibidwal na lebel. Sabi nga ni Wei (2013) maaaring ang isang tao sa isang komunidad ay magiging bilinggwal o multilinggwal habang ang buong lipunan sa kanyang kinabibilangan ay kumikilala lamang ng isang wika para sa pampublikong gamit sa pamamagitan ng batas at ibang anyo ng regulatoryo.
Ang bilinggwalismo at Multilinggwalismo ay hindi lamang
penomenon na para sa isa o pangkat ng mga tao sapagkat ito ay isang panlipunang penomenon din. Banggit ni Romaine (2013), ito ay makikita sa lahat ng uri ng tao gaya ng mga nasa rural at maging sa mga kilalang historikal ng mga tao tulad nina Hesukristo at Gandhi at mga kontemporaryong indibidwal gaya nina Pope Benedict XVI at Canadian na mang - aawit na si Celine Dion. a. Bilinggwalismo. Ito ay tumutukoy sa taong nakapagsasalita ng dalawang wika. Ngunit, nagkakaroon ito ng ibang pananaw ayon sa kakayahan ng indibidwal sa paggamit ng mga wikang ito. Kung pagbabatayan ang pagpapakahulugan ni Bloomfield (1935), hindi lamang sapat ang makapagsalita sapagkat ang kanyang pananaw dito ay paggamit ng dalawang wika sa tulad ng katutubong wika. Hindi lamang tungkol sa kakayahan ng pagsasalita bagkus ito ay tumutukoy rin sa kahusayan sa pagsasalita at paggamit nito na may konsiderasyon sa kahusayang linggwistika. Ipinaliwanag naman ni trask (2007) na kahanga - hangang tagumpay na sa kasalukuyan ang magkaroon ng abilidad sa pagsasalita ng dalawang wika lalo na sa lipunang higit na diin ang pagsasalita ng wikang Ingles. b. Multilinggwalismo. Ito ay tumutukoy sa higit sa dalawang wikang batid ng isang indibidwal na gamitin sa anumang uri ng komunikasyon. Tinatawag rin itong plurilinggwalismo sapagkat ayon kay Crystal (2008), sa sosyolinggwistiko ito ay tumutukoy sa isang indibidwal na tagapagsalitang may kakayahan sa paggamit nang higit sa dalawa o maraming mga wika na may iba - ibang antas ng kahusayan. GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN Nagbigay si Geoffrey Leech ( Essays Uk, November 2013) ng limang tungkulin ng wika sa lipunan:
a.) Nagbibigay - kaalaman/ Informational
Ito ang tinitingnan ng karamihan na
pinakaimportante sa lahat ng tungkulin ng wika sa lipunan. Nakatuon ito sa mensahe ng bagong informasyon na ibinabahagi. Nakadepende ito sa Katotohanan o halaga (value) ng kaisipan ng mensahe. b.) Nagpapakilala/ Expressive
Magagamit at ginagamit ang wika sa
pagpapahayag ng damdamin at atidyud ng nagsasalita. Ang tagapagsalita o manunulat sa isang wika ay sinusubukang ipinapahayag ang kanyang damdamin sa tungkuling ito ng wika sa lipunan. Ito ay nagbibigay ng malinaw na imahe ng pagkatao ng tagapagsalita o manunulat sapagkat naglalahad ito ng kanyang impresyon at ang pagbabo - bago ng mga ito. c.) Nagtuturo/Directive Ito ay may layuning magbigay ng impluwensiya sa pag uugali o atidyud ng iba. Malinaw itong makikita sa mga pagpapahayag na nag - uutos o nakikiusap. Ang tungkuling ito ng wika sa lipunan ay nagbibigay empasis sa tumatanggap ng pahayag kaysa sa nagbibigay ng mensahe. Gayunpaman, ito ay pagpapahayag ng tungkulin ng wika na hindi gaanong mahalaga dahil hindi ito pwersahan o may dalang kapangyarihang sundin. Sa kabilang banda, ipinapahayag rin ito nang may paglalambing o di kaya pagpapahayag na may halong pagpaparinig. Halimbawa, ang nanay na nagsasabing 'Nauuhaw ako' ay parinig o pahiwatig na humihingi siya ng tubig sa anak. Sa pag - uutos naman, magagawa ito sa pamamagitan ng pakiusap gaya ng 'Pakikuha po ng aking pera sa ibanaw ng kabinet.' d.) Estetika/ Aesthetic
Ito ay gamit ng wika para sa kapakanan ng paggamit/
paglikha ng wika linguistic artifact mismo at wala ng iba pa. Tuon ng tungkuling ito ang ganda ng paggamit ng wika. Higit na binibigyan dito ng pansin ang poetika ng pagpapahayag ng isang mensahe kaysa ideolohikal na halaga nito. Halimbawa, maaaring mabibighani ka sa iyong manliligaw dahil sa husay at galing niya sa pagbigkas ng mga salita sa spoken poetry kahit hindi mo naiintindihan ang nais niyang sabihin. e.) Nag - eengganyo/Phatic
Ito ay nagsasabi ng pagiging bukas o mapagsimula
ng komunikasyon sa kapwa kaya tinumbasan ito ng nag - eengganyo. Maaaring ito ay verbal o di - verbal na pakikipagtalastasan at pagpapanatili ng maayos na relasyon sa iyong lipunan. Sa kulturang Pilipino, ang pagtatanong kung saan ka pupunta ay isang hudyat ng pagsisimula ng komunikasyon at anyo na rin ng pangungumusta sa kaibigan o kakilala. Hindi ito platandaan ng pagiging mapang - usisa o tsismosa. ANG KAHALAGAHAN NG WIKANG FILIPINO SA LIPUNANG PILIPINO Ayon kina Santos, et al (2012), ginagamit ang Filipino sa interaksyon ng mga mamamayang Pilipino sa isa't isa. Dagdag nina Santos, et al. na ang mga sumusunod ay ang mga tungkulin ng wikang Filipino:
1. Binibigkas ng wikang Filipino ang mga Pilipino.
2.) Tumutulong ito sa pagpapanatili ng kulturang
Pilipino. 3.) Sinasalamin ng wikang ito ang kulturang Pilipino. Halimbawa : balut, bahay - kubo, sapin - sapin, tabo, sarao- dyipney, bakya, barong - tagalog, atbp.
4.) Inaabot nito ang isip at damdamin ng mga
Pilipino. 5.) Sinisimbolo ng wikang Filipino ang pagka - Pilipino ng mga Pilipino. Pangkatang Gawain
Group 1 - Nagpapakita na ang wika ay nagbubunsod ng
pagkakaisa ng mga mamayan.
Group 2 - Nagpapakita na ang wika ay maaaring bumuo o
sumira.
Group 3 - Nagpapakita na ang wika ay mabisang
instrumento sa Pag - iimbak at pagpapalaganap ng Karunungan at kaalaman. Maraming Salamat !