Professional Documents
Culture Documents
GRADE 9 QUARTER 3
PANLAPI
Ito ay isang kataga o mga kataga na kinakabit sa
unahan, gitna, at hulihan ng isang salitang ugat
upang makabuo ng panibagong salita na iba na
ang kahulugan
Salitang-ugat o tinatawag ding root word sa
wikang Ingles ay ang mga salita na buo ang kilos.
Ito ang pinakauna ng salita.
LIMANG (5) URI NG PANLAPI
1. UNLAPI
Ito ay ginagamit sa unahan ng salitang ugat
Ang mga madalas ginagamit na mga unlapi
ay ma-,mag-, na-, nag-, pag-, at pala-
Halimbawa:
magpasa natakot palabiro
nagtanim
2. GITLAPI
Ito ay mga morpemang inilalagay sa loob
ng salita
Ang mga madalas ginagamit na mga
gitlapi ay -um-, at -in-
Halimbawa:
sumayaw lumakad sinagot
3. HULAPI
Ito ay inilalagay sa hulihan ng salita
Ang karaniwang ginagamit na hulapi ay
-an, -han, -in, -hin
Halimbawa:
sabihan, sulatan, ibigin, gabihin, isipin, tapus
4. KABILAAN
Kapag ang isang pares ng panlapi ay
nakalagay sa unahan at ang isa ay nasa
hulihan ng salita
Halimbawa
mag-awitan paalisin
kaibigan
5. LAGUHAN
Ito ay kapag mayroong panlapi sa
unahan,gitna at hulihan ng salita
Halimbawa
Pagsumikapan
salitang-ugat: sikap
ANO ANG PAGHAHAMBING?
Ang paghahambing o komparatibo ay ginagamit kung
ang dalawang magkaibang antas o lebel ng katangian
ng tao, bagay, ideya, pangyayari, at iba pa
Ito ay paraan ng paglalahad na kung saan
nakakatulong sa pagbibigay - linaw sa isang paksa sa
pamamagitan ng paglalahad ng pagkakatulad at
pagkakaiba ng dalawang bagay na pinaghahambing.
Hindi natin namamalayan, ngunit kung
papansinin, ang paghahambing ay bahagi ng
ating pang-araw-araw na buhay. Sa pagbili ng
mga bagay na ating gagamitin, sa pagkain na
ating kakainin, sa sasakyang ating sasakyan, o
lugar na ating pupuntahan. Kadalasan ang mga
ito ay naisasagawa natin kung mayroon tayong
paghahambingan
Isang mahalagang sangkap sa uri
ng paglalaahad na ito ay ang
hambingan ng pang-uri. Ito ay
ang paglalarawan ng tao, bagay,
lugar, pook, o pangyayaring
nakatuon sa dalawa o higit pa
DALAWANG URI NG
PAGHAHAMBING
1. PAGHAHAMBING NA
MAGKATULAD
Ginagamit ito kung ang dalawang pinaghahambing ay
may patas na katangian
Ito ay ang paglalarawan ng antas o lebel ng katangian ng
bagay, hayop, ideya, pangyayari, at tao
Ang layunin nito ay magbigay ng malinaw na paglalahad
ukol sa pagkakatulad o pagkakaiba ng dalawang bagay na
inihahambing
• Ginagamitan ito ng mga panlaping ka-, magka-, ga-,
sing-, kasing-, magsing-, magkasing- at mga salitang
pares, wangis/kawangis, gaya, tulad, hawig/kahawig,
mistula, at mukha/kamukha.
HALIMBAWA:
Ang Singapore ay dating kabilang sa Malaysia
Magkamukha lamang ng kultura ang India at Singapore.
Ang buhok ni Ana ay kasing haba ng buhok ni Elsa.
Ang magpinsang sina Amado at Alfredo ay kapwa mahilig
maglaro ng basketball.
ANG PAGHAHAMBING NA
MAGKATULAD AY KARANIWANG
GINAGAMITAN NG MGA SUMUSUNOD
NA KATAGA:
a. KA-
- Nangangahulugan na kaisa o katulad
Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
a. kasing (kasin)
- Ang paggamit at kahulugan ay
katulad din ng sing o sin
Pansining kapag ginamit sa pangungusap, ganito ang
pattern ng pagkabuo:
Halimbawa:
Halimbawa:
DI-GAANO
- katulad din ng di-gasino subalit sa mga hambingang bagay
lamang ginagamit
DI TOTOO
-nangangahulugan ng pagtawad o pagbabawas sa karaniwang uri
nagagamit itong pamalit sa di- gasino at di- gaano
2. HAMBINGANG
PALAMANG
- Ito ay uri ng di - magkatulad na paghahambing na
ginagamit kapag ang inihahambing ay mas malaki o
nakahihigit sa pinaghahambingan
- Ito ay karaniwang ginagamitan ng mga katagang di -
hamak, higit, at labis
Lalo
- ang diwa ng paghahambing ay magiging kalamangan
at di kasahulan kung ang sinasamahang pang-uri ay
nagpapahayag ng kalakhan, katassan, kalabisan, o
kahigitan
-muli, katuwang nito ang kaysa/ kaysa sa/kay
Halimbawa
Halimbawa:
Halimbawa
Halimbawa: