Professional Documents
Culture Documents
www.kohajone.com
E mrkur, 1 Prill 2009, Nr: 84 (5230) E prditshme e pavarur
mimi 20 Lek;
INTERVISTA
LETRA
DEKLARATA/ Komisioneri i BE pr Zgjerimin tha dje se s afrmi bhet propozimi, miratohet brenda vitit
Pohimi: Kemi vlersuar progresin n luftn ndaj krimit dhe procesin e pajisjes me pasaporta biometrike
Faqe 2-3
NATO pa mero
Nga Edison Ypi
O 'tmerr parmbrm n nj emision televiziv ku bashkbiseduesit qen vetm dy dhe njri i thoshte tjetrit pa pushim: "Pr mendimin tim"...
>>> Faqe 10
REAGIMI
KOMENT
Lideri maksimal
Nga Ilir Mirena
Rrugs s mundimshme dhe t rrezikshme Kuks-Tiran, nga Kosova shpesh i shmangemi duke zgjedhur rrugt e Maqedonis. N kt pjes, rrugt jan t mira, por jo edhe pikat kufitare. N disponimin e doganierve t megashte
>>> Faqe 7
GJYKA TE GJYKAT
Mbrmjen e sotme nis n televizionin kombtar Klan, edicioni i katrt i spektaklit Akademia e Yjeve
GJIROKASTER
BESIMI
LIBRAZHD
INVESTIGIMI
BSH
Pr reklama dhe publikim njoftimesh n Koha Jon, kontaktoni: Tel&fax: 042247005; Cel: 0692046688 Email: reklama@kohajone.com
POLITIK
LETRA
E mrkur, 1 prill 2009 N emr t t gjitha palve, jam veanrisht i nderuar ti komunikoj qeveris s Republiks s Shqipris ftesn pr t aderuar n Traktatin e Atlantikut t Veriut.
ANTARSIMI N NATO
SHEFER
e antarsimin n NATO, Shqipria do t ket t drejtn t ket vendimmarrje t barabart n organizat, me t gjitha vendet e tjera antare. Procesi i vendimmarrjes s NATO-s sht i bazuar n konsensus, q do t thot se do vendim duhet t jet unanim. Si rezultat shpesh krkohen konsultime dhe diskutime t zgjatura, para se t merren vendime t rndsishme. Megjithse ky sistem mund t duket i ngadalshm dhe i ngatht pr nj vzhgues t jashtm, ai ka dy avantazhe kryesore. S pari respektohet sovraniteti dhe pavarsia e do vendi antar. S dyti, kur merret nj vendim, ai ka mbshtetjen e plot t t gjith vendeve antare dhe angazhimin e tyre pr zbatimin e atij vendimi.
Fatjona Mejdini
VJETORI VENDE leanca e Atlantikut t Veriu ftoi dje zyrtar I krijimit t NATO-s do Pritet t ket Aleanca t festohet me Samitin e Atlantikut t Veriut isht qeverin shq do t nis t mbaj pas antarsimit t qiptare t aderoj n Traktapas dy ditsh Aleanca Shqipris dhe Kroatin e Atlantikut t Veriut, n n Strasburg. Kjo cis n Samitin q do Samitin q mbahet n datat 3 Aleance e rndt zhvillohet n Strasdhe 4 prill pr tu br antare sishme me nj karakburg dhe Kehl. Prve me t drejta t plota n kt ter ushtarak, ka rezulvendeve Evropiane organizat. Me an t nj letre tuar e suksesshme n pjes e NATO-s, jan zyrtare drejtuar ministrit t shum aksione t edhe Amerika dhe Jashtm, Lulzim Basha, Sekndrmarra gjat viteve. Kanadaja. retari i Prgjithshm i NATOs, Jap de Hup Shefer konfirmon ftesn, e cila i jep Shqipris t drejtn t jet antare e aleancs. N letrn ku shprehet edhe knaqsia pr kt ftes, Shefer shkruan n emr t qeverive t 26 vendeve antare t NATO-s. N emr t t gjitha palve, jam veanrisht i nderuartikomunikoj qeveris s Republiks s Sh- Takimi i vendeve NATO qipris ftesn pr t aderuar n Traktatin e AtSAMITI lantikut t Veriut, theksohet NATO do t organizoj Samitin e radhs n Strasn letrn e firmosur nga drejburg dhe Kehl n datat 3 dhe 4 Prill. Shqipria do tuesi i lart i NATO-s. Sipas tij, palt n Traktatin e Atlant marr t drejtn pr t qen antare me t drejta tikuttVeriutkannotifikuar t plota, duke siguruar t ardhmen, lirin dhe pran qeveris s Shteteve t zhvillimin e saj t mtejshm ekonomiko-shoqror. Bashkuara t Ameriks, ratifikimin e Protokolleve t Aderimit t Republiks s Sh- depozitoj instrumentin e rat- let e antarsimit u nnshkqipris dhe t Republiks s ifikimit t Aderimit t Sh- ruan nga ambasadort e KroacisnTraktatineAtlan- qipris n Traktatin e Atlan- vendeve antare t NATO- s, tikuttVeriut.Letraedrguar tikuttVeriutnDepartamen- n korrik t vitit 2008. Kjo dje shpjegon se n prputhje t tineShtetittShtetevetBash- koh u konsiderua si rekord procedurave t NATO-s, Sh- kuara t Ameriks. Kshtu dhe fal ksaj shpejtsie u b qipriadotbhetPalnkt sot ambasadori yn n SHBA e mundur q dy vendet BallTraktat ditn e depozitimit t dhe ambasadori i Kroacis kanike, t bhen pas dy ditsh instrumentit t saj t aderimit prmes nj ceremonie t pr- antare me t drejta t plota pran Qeveris s Shteteve t bashkt do t dorzojn pran t Aleancs. Ndrkoh q BashkuaratAmeriks.Sipas departamentit amerikan pritet, q antarsimi me t Ministris s Jashtme, me edhe instrumentin e rati- drejta t plota n NATO i Shmarrjen e ksaj letre t rnd- fikimit. Shqipria dhe Kroa- qipris, t kthehet n nj sishme,ministriLulzimBasha cia u ftuan pr t aderuar n dit feste t madhe, pr shka udhzuar ambasadorin e NATOnSamitinenjvitim kak t prgatitjeve q kan Shqipris n Uashington, t par n Bukuresht. Protokol- nisur tashm.
E prditshme e pavarur Adresa: Rruga "Dervish Hima" nr 1, Tiran Tel: +355 4 2247004; Fax: +355 4 2239584
MSAShqipri-BashkimiEvropian,sothynnfuqi
arrveshja e Stabiliz im-Asociimit mes Shqipris dhe Bashkimit Evropian, hyn sot n fuqi. N kt kuadr duke nisur q sot, do t ket nj lvizje t lir t mallrave dhe punonjsve q jan t punsuar ligjrisht n vende t BE-s, duke pasur t njjtat aksese me qytetart e vendeve t tjera. Ky ka qen vlersimi i dhn dje nga ministrja e Integrimit, Bregu. Po kshtu, MSA-ja n fuqi sht baza kontraktuale mes Shqipris dhe Bashkimit Evropian dhe motori kryesor i reformave n vend, ndaj fal hyrjes n fuqi t ksaj marrveshjeje dhe Shqipria, do t ket nj sr prfitimesh. N kt faz t re t zhvillimeve, nj nga prfitimet e Shqipris lidhet edhe me shkmbin tregtar. Volumi i shkmbimeve tregtare t
Politik: Jakin Marena Aktualitet i Rretheve:Artur Qoraj Ekonomi: Blerina Hoxha Sporti: Aranit Murai
produkteve bujqsore me BE-n pr vitin 2008, ka arritur 388 milion euro, nga 275 milion euro q ka qen n vitin 2007, pra duke pasur nj rritje prej 30 pr qind. Pr sa i prket eksporteve t produkteve bujqsore drejt vendeve t BE-s, gjat vitit 2008 ato kan njohur nj rritje n masn 50 pr qind, krahaArt dhe Kultur: Designer Layot: Korrektura: Ben Andoni Albert Vataj Nevila Zeneli Yllka Selita
suar me t njjtn periudh t vitit 2007, duke arritur n vlern 46 milion euro, kundrejt 23 milion eurosh t realizuara n t njjtn periudh t vitit t kaluar. Ndrsa, importi i mallrave bujqsore nga BE-ja gjat vitit t kaluar, ka arritur n 342 milion euro nga 252 milion euro t nj viti m par. F.M
Marketing:
Tel&Fax: +255 4 2247005, Cel: +355692046688, reklama@kohajone.com Nr llog: 01 00001568 Raiffeisen Bank Nr llog: 515 254 755 Banka Kombtare Tregtare
INTEGRIMI N BE
POLITIK 3
OLI REN
Le t mos shndrrojm zgjerimin e BE-s, n dashin kurban t recesionit ekonomik. Kriza nisi m shum nga Uall Street-i sesa nga rruga kryesore e Zagrebit.
VIZA T VIZAT
Komisioneri pr Zgjerimin: Mund t rekomandohet q 6-mujorin e par t ktij viti, heqja e vizave pr vendet e Ballkanit
Berisha:Vleraektijdokumentishtqindrahermemadhesesamimi
kpunimin n t gjitha fushat, veanrisht pr shkmbimin e eksperiencave t rndsishme, sidomos t procesit t integrimit n BE. Qenia me t drejta t plota n NATO, por edhe nj vend q ka ligjrisht n fuqi MSA-n me BE, sht padyshim nj premis shum her m e favorshme pr do vend dhe n kt rast pr Shqiprin, pr t br progres t shpejt n hapat e mtejshm drejt integrimit t plot n BE, tha ai.
POLITIKE
Kryetari socialist, takim me kryebashkiakt kryesor n vend. Kritika ekzekutivit, pr veprimet e fundit tatimore mbi bizneset
ryetari i Partis Social iste, njkohsisht dhe kryetari i bashkis s Tirans, Edi Rama, sht shprehur dje, se qeveria sht dukevepruarpadrejtsishtme biznesin e vogl, duke i vendosur tatimin mbi fitimin, n nj koh krejtsisht t paprshtatshme.Deklarataekreutsocialist u b pas takimit q zhvilloi me kryetart e bashkive kryesore n vend, n selin roz. Rama theksoi domosdoshmrin q qeveria t sillet n mnyr t prgjegjshme, n raport me pushtetin vendor dhe me siprmarrjen Dshiroj nga ana tjetr t v theksin tek fakti, q nuk ka asnj barr trriturfiskalengaanaepushtetit vendor, as nga ana e bashkis s Tirans mbi siprmarrjen e vogl, nnvizoi kryesocialisti, duke sqaruar taksn e vendosurmbibiznesinevogl. Ai vlersoi se biznesi i vogl sot, ballafaqohet prve efekteve t krizs, edhe me efektin e nj tatimi mbi fitimin q shtnjtaksere,evendosurnga qeveria shqiptare, q me bilancet e kolauduara t vitit 2008, do t filloj t prek xhepat e biznesmenve t vegjl kt vit. Nse nga njra an kryeministri Berisha, i mori n vitin 2005 votn biznesmenve t vegjl, duke u premtuar prgjysmim t takss t tyre, nga ana tjetr sot n vitin 2009, ai i takson ata po njsoj, si t gjitha kompanit e tjera, deri tek ato m t mdhat, me 10 % tatim mbi fitimin, solli n vmendje Rama. Pr t, ky tatim prek sot biznesin e vogl, dhe bn q praktikisht ky biznes tvuajnganjra an,efektetepara t nj krize q po prek do dit e m gjer hapsirn shqiptare, duke u fokusuar pa dyshim tek siprmarrja e pastaj pr shkak t siprmarrjes edhe te familja shqiptare. Dhe nga ana tjetr du- Mimi Kodheli het t prballet me kt tatim, i cili sht pr biznesin e vogl nj befasi shum e paprshtatshme n kohnqvjen.Kryebashkiaku i Tirans sqaroi se qeveria dhe kryeministri, qllimisht ngatrrojn tarifat e shrbimit n qytet, t cilat nuk jan taksa t vendosura pr arsye politikash, por jan tarifa q bazohen tek kostot e shrbimeve,
Edmond Haxhinasto
ofroj shrbime publike m t mira, shrbim shndetsor cilsor dhe arsimim q garanton punsim, qeveria paraqet nj tablo t re korrupsioni e paaftsie n menaxhimin e parave t taksapaguesve shqiptar. N krye t dmit t shkaktuar qndron evazioni
fiskal dhe prokurimet publike, gj q dshmon pr dshtimin e reformave t pretenduar n kto sektor, nprmjet takss s shesht apo prokurimit elektronik, interpretoi raportin Haxhinasto. Sipas tij, shuma prej 40 milion dollarve e dmeve t shkaktuara, akoma pa vlersuar dhe llogaritur milionat e rrugs Durrs-Kuks sht nj dm i rnd pr buxhetin e shtetit. LSI vlerson se kjo shum do t kishte br t mundur, q kartat e identitetit t jepeshin falas jo vetm pr personat dhe familjet n nevoj, por pr gjith popullsin.
REAGIMI
BUXHETI
dhnsja e kryesis s Partis Socialiste, Mimi Kod heli, kritikoi ditn e djeshme qeverin mbi premtimet e bra ditt e fundit. Berisha dhe koalicioni i Grdecit nuk kan m moral t bj premtime t reja, reagoi zyrtarja e lart socialiste. Selia roz shpeshher n deklaratat e saj publike, ka drejtuar akuza ndaj kreut t ekzekutivit si dhe ndaj premtimeve q ai ka br n vitin 2005, q i dhan dhe fitoren. Sali Berisha nuk sht n opozit, por ka pasur 4 vjet koh n qeveri, pr t br ato q premton sot, pasi nuk ka mbajtur premtimet q bri dje, iu drejtua kreut t qeveris, Kodheli. Ajo theksoi se Koalicioni i Grdecit nuk ka m moral pr t premtuar, por ka arsye vetm pr tu larguar. Sali Berishs nuk i mbetet vese t humbas me dinjitet, prfundoi fjaln e saj, zdhnsja e Partis Socialiste. kt koh kryeministri dhe qeveria, jo vetm nuk bjn asgjndrejtimineduhur,por ecin n drejtim trsisht t gabuar,dukerriturnmnyr tpaprballueshmebarrnpr biznesin e vogl dhe sigurisht, duke rritur paralelisht edhe malineakuzavedheshpifjeve, ndaj kundrshtarve q qeverisinnnivelvendor.Kjo
si pastrimi, si gjelbrimi, si ndriimi, si mirmbajtja e kshtu me radh. Kreu socialist duke iu referuar krizn globale, e cila sipas tij dalngadal po prek edhe Shqiprin, deklaroi se sht koha pr t par se si t tjert po e mbshtetin pushtetin vendor me paketa t posame, n mnyr q t mos bjer as cilsia e shrbi-
meve pr qytetart dhe as oferta e investimeve pr t uar prpara punt e qytetit. sht koha pr t par, sesimbshtetet siprmarrja, se si shteti u qndron n krah siprmarrsve, se si ndihmohen ata t cilt po psojn efektet m t rnda t nj krize, e cila vjen dallg-dallg, drejtoi thirrjen Rama. Sipas tij, pikrisht n
FORUM
Lideri maksimal
N secilin zhvillim t 20 vjetve, ndr m dramatikt dhe dinamikt n historin e re t shqiptarve, emri i Sali Berishs sht i paevitueshm. Ai mbetet ndr lidert maksimal q prodhuan shqiptart
qipris n NATO, sht kontribut i secilit shqiptar n mnyrn e vet, n autostradn e Kuksit dora e Berishs ka qen shtysa vendimtare q ky projekt kaq i madh t mbrrinte deri ktu. Ishte prfolur, ishte projektuar, bile edhe ishte filluar segmenti i par i ndrtimit. Por, vetm nn prkujdesn e Qeveris Berisha, projekti gjigant i integrimit t shqiptarve po i afrohet realizimit. Kujtojeni taksn Majko! E nisur me nj qllim mir, n fund ajo kishte prfunduar n plotsimin e deficitit t buxhetit shqiptar. Nuk dua t hyj n histori, dua t hyj n Zonn e Kanalit t Panamas, sht nj fjali e njohur e Omar Torrijos, ish-liderit t Panamas, n kohn kur mbaheshin negociata me ShBA pr rikthimin e Kanalit t Panamas, nn sovranitetin e Panamas gjat viteve 70. Berisha ka hyr edhe n histori, edhe n rrugn Kuks-Durrs. Mbetja e tij n skenn politike sht mbreslnse. Nj lufttar politik i pashembullt arriti t mbijetoj Ramiz Alin, t pensionoj para kohe Fatos Nanon, e nse nuk e braktis ora biologjike - nuk sht n rrug t keqe pr t tejkaluar edhe Edi Ramn. Ndrsa, fraksionet politike q i dilnin koh pas koh brenda partis s tij, i margjinalizonte deri n prjashtim nga partia. Sigurisht q mbijetesa e tij ka edhe njollat e zeza - t pashmangshme n rrugn e donjrit politikan. Disa nga gjynahet e politikanit Berisha, pa dyshim, jan monumentale. Arrestimi i liderit socialist Fatos Nano, ngulfatja e mediave gjate presidencs s tij, lejimi i skemave piramidale, q solln deri te rnia tragjike e shtetit shqiptar e vitit 1997, nj tentim i riprodhimit t 97ts n shtator t vitit 98, do t mbesin n CV-n e gabimeve t rrezikshme t Berishs. Por, shikuar nga distanca e sotme, fajsin pr rrokullimn e viteve 90, do duhej ndar n tre milion pjes, pr secilin shqiptar ve e ve. Sidoqoft, t gjith kto mbesin brenda skens politike t Tirans, q ia prsrisin kundrshtart politik gjat gjith vitit, e shum m rrmbyeshm n prag fushatash elektorale. Disa nga politikant e gjenerats s tij, n vendet ballkanike, moti jan harruar, ndrsa Berisha arriti t rimarr vetveten politikisht, dhe srish t mbes nj ndr protagonistt kryesor politik. T mbijetosh n skenn politike t Tirans, i rrethuar mes ujqish politik, sht marifet q vetm Berisha e di se si e ka menaxhuar. (Merreni me mend skenn politike t Kosovs brenda s cils sht modeli Berisha. Ose, nj debat n ndonjrin prej televizioneve tona, ku mes fytyrave kryesore politike t Kosovs, t ishte edhe Sali Berisha? Krahasuar me retorikn e ngatht t shumics s politikanve kosovar, Berisha mbetet nj prbindsh oratorie.) N raport me Kosovn, angazhimi i Berishs mbetet i shklqyeshm. Jo rastsisht, ai gzon nj reputacion t pakontestueshm n Kosov. Si shprblim n prpjekjet t tij
rugs s mundimshme dhe t rrezik shme KuksTiran, nga Kosova shpesh i shmangemi duke zgjedhur rrugt e Maqedonis. N kt pjes, rrugt jan t mira, por jo edhe pikat kufitare. N disponimin e doganierve t megashtetit t fuqishm t Maqedonis, varen edhe ort e udhtimit. Kontrollet dhe vonesat, t ln pa mend. Thuajse jeni duke hyr n Koren e Veriut, e jo n nj shtet (me sh t vogl pshpruese), si Maqedonia. Kshtu do t jet edhe pak muaj. N qershor t ktij viti, ne mund t shmangim doganiert maqedonas, duke prdorur rrugn e re, Morin-Durrs. Punimet jan n fazn finale. Krahas Pavarsis s Kosovs, edhe-pak-dit antarsimit t Shqipris n NATO, autostrada MorinDurrs finalizon ndr projektet m t mdha q shqiptart i mbrritn n 20 vjett e fundit. Rrotat e kerreve tona mbi kt autostrad shnojn fundin e pengesave, q paralelisht me politikn, edhe natyra kishte krijuar mes shqiptarve. N secilin zhvillim t 20 vjetve, ndr m dramatikt dhe dinamikt n historin e re t shqiptarve, emri i Sali Berishs sht i paevitueshm. Nse n pavarsia e Kosovs dhe antarsimi i Sh-
t mdha politike, ndoshta edhe fati i ka rezervuar q t jet ai q do t nnshkruaj antarsimin e Shqipris n NATO dhe t pres shiritin e projektit m t madh integruese t shqiptarve, rrugs KuksDurrs. Pas prfundimit t autostrads, secila ankes e jona pr mungesn e prkushtimit t shtetit shqiptar ndaj Kosovs, fundoset prfundimisht. Dihen dobit e mdha ekonomike q do t sjell autostrada e Berishs. Por, ngazlluese mbetet nj mision tjetr t cilin do ta fus n binar rruga e re. Rruga i fut nj shkelm prfundimtar zhurmaxhinjve t identiteteve t ndara shqiptare. Pr ta, sht lajm i keq dhe minim i projekteve n kokat e tyre. Do t shohim rnie drastike t numrit t tyre. Edhe fal Berishs. Iain Dale, njri ndr komentatort m t respektueshm politik n Britani, duke cituar Tony Blerin, se duhet pasur dhjet veori pr tu br Kryeministr i mir, spekulon dhe krijon listn e tij personale pr disa nga kualitetet q duhet t ket nj Kryeministr i mir. Mes tyre, ai fut vendosmrin, besimin n bindjet e tij, t kuptuarit e motivacioneve t Anglis s Mesme (n rastin ton Kosovs), t jet negociator i mir, t jet nj paqsues i mire, t ket paraqitje t mir n TV, t jet nj performues i mir parlamentar, t ket nj lkur shum t trash, etj etj Lista pa ndonj ndryshim mund t prdoret edhe n rastin Berisha. Secili mund t bj listn e tij. Un do ti shtoja edhe nj: t ndrtoj nj autostrad. Kur ndonjher t bhet nj vlersim gjakftoht, pa mdyshje, Sali Berisha do t futet n listn e liderve maksimal q kan mundur t prodhojn shqiptart. Ndr t rrallt. * Gazeta Express, Prishin
gjith ata nxns q n vitin shkollor 2009-2010, e n vijim do t zgjedhin t vazhdojn shkolla t mesme profesionale, do t prfitojn bursa. Kjo, pavarsisht kritereve ekonomike dhe nots mesatare t tyre. Lajmin e bri t ditur dje kreu i Ministris s Arsimit dhe Shkencs, Fatos Beja. Ai tha se nj gj e till do t aplikohet pr her t par n historin e arsimit shqiptar, gjat vitit t ardhshm shkollor. Premtimi u b gjat konferencs kombtare kushtuar arsimit profesional. Gjithashtu sipas ministrit Beja, n tre vitet e ardhshme sht parashikuar t ndrtohen 6 shkolla tekniko-profesionale. Do t zgjerojm kapac-
INFRASTRUKTURA
Sipas Bejs, pr prgatitje m t mir profesionale t nxnsve t shkollave profesionale, i sht kushtuar nj rndsi e veant furnizimit t shkollave me pajisje e mjete teknologjike, si dhe pajisjes s do shkolle profesionale me laborator kimie, fizike e biologjie. t reja dhe shtrirjen e arsimit profesional t agrobiznesit, sidomos n zonat rurale. Nga ana tjetr, n vitin e ardhshm shkollor, do t zbatohet pr her t par dhe struktura e re e shkollave profesionale, e cila ka prqasje me at t shkollave profesionale t vendeve t prparuara evropiane. Kjo
itetet e shkollave ekzistuese, do t prmirsojm e zgjerojm laboratort, bazat prodhuese e repartet e praktikave profesionale, vijoi ministri n fjaln e tij duke shtuar se n programet zhvillimore t MASH, pr periudhn 2009-2013, parashikohet nj mbshtetje e fuqishme, pr hapjen e degve
struktur sht m fleksibl dhe m e prshtatur me dinamikn e zhvillimit t tregut dhe njkohsisht, le t hapur mundsin e vazhdimit t shkolls s lart. Sistemi i reformuar i AFP bart konceptin e t nxnit gjat gjith jets dhe mundson akumulimin, transferimin dhe njohjen e krediteve pr arritjet e fituara me forma dhe mnyra t ndryshme, duke u prshtatur gradualisht me standardet dhe nivelet e kualifikimit t pranuara nga Bashkimi Evropian.
Presidentja e Fondacionit t Fmijve n Nevoj, Liri Berisha premton nj qendr sociale pr kta pacient
Smundja prek t vegjlit, t cilt nuk jan n gjendje t krijojn asnj lidhje emocionale me njerzit e tjer
200
RASTE
T reja t fmijve autik, jan evidentuar gjat 20 muajve t fundit n Qendrn Spitalore Universitare Nn Tereza n Tiran. Sipas mjekve kjo shifr sht shqetsuese dhe krkohet m shum vmendje nga mjekt pediatr.
3
VJE
sht mosha mesatare kur shfaqet kjo smundje tek fmijt. Por mjekt pranojn edhe raste t smundjes m hert, ose shfaqje t saj edhe pas moshs tre vjeare. Nse kurohet, fmijt rikthehen n gjendje normale
DITA
Konferenca e djeshme n kuadr t dits botrore t Autizmi
apel i gjer pr t shtuar prpjekjet mbar botrore, n t ciln m sht propozuar q un t prfaqsoj Shqiprin, nprmjet nj spoti t shkurtr televiziv, sht shprehur presidentja e Fondacionit t Fmijve Shqiptar n Nevoj, Znj. Liri Berisha. Sipas saj, shifrat e fmijve t prekur nga kjo smundje jan rritur me hapa shum t shpejt, n dekadn e fundit dhe njer-
zimit i duhet t gjej forma t reja t trajtimit dhe t identifikimit t hershm. SMUNDJA Pr mjekt specialist, kjo smundje ka ardhur duke u rritur nga viti n vit, ndrkoh pr vendin ton mbetet problem diagnostikimi i hershm i saj, si dhe mungesa e mjekve t specializuar, infrastrukturs por edhe nj strategjie q duhet t har-
tohet sa m shpejt nga Ministria e Shndetsis. Ajo q ne kemi vrejtur kto vitet e fundit, sht rritja e ndjeshme e rasteve. Kshtu gjat 20 muajve t fundit jan evidentuar 200 raste t reja t fmijve autik vetm n Qendrn Spitalore Universitare Nn Tereza ose e thn ndryshe, nga t gjitha vizitat e kryera pr vitin 2008, 20 pr qind t rasteve, kan
Dy prilli sht cilsuar si Dita Botrore e Autizimit. N vendin ton prej vitesh mjekt neurolog kan filluar t apelojn pr kujdes ndaj fmijve indiferent ose t urt, t cilt reagojn ose jo ndaj veprimeve t t tjerve.
rezultuar autik sht shprehur shefi i shrbimit t Psikiatris, Anastas Suli. Nga ana tjetr, ministrja e Shndetsis, Anila Godo ka sqaruar se sht kjo smundje duke treguar se m t rriskuar jan meshkujt. sht nj rregullim ku fmija nuk sht n gjendje t krijoj asnj lidhje emocionale me njerzit e tjer, ka dmtime t shprehura t aftsive komunikuese dhe manifeston prgjigjet jo t duhura, ndaj aspekteve t ndryshme t ambientit ka theksuar Godo. S. Isaku
Foto ilustruese
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
12
EKONOMI
PARAT E PISTA
E mrkur, 1 prill 2009 Ministria e Financave bn bilancin e lufts, kundr parandalimit t pastrimit t parave pr vitin 2008.
BILANCI
HETIMET
Blerina Hoxha
Pr her t par n 2008, DPPPP ka propozuar astrimi i parave sh t nj fenomen q ka heqjen e licencave pr tre subjekte, pran organshtrir aktivitetin e eve mbikqyrse licencuese. T gjitha kto raste tij gjersisht edhe gjat vitit jan duke u shqyrtuar nga organet mbikqyrse t 2008, dhe q ka prfshir ktyre aktiviteteve. Nga burimet brenda DPPPP-s edhe tre zyrtar t lart n msohet se kto subjekte nuk kan prmbushur ndjekje. Sipas kreut t Drejdetyrimet ligjore t raportimit. toris s Parandalimit t Pastrimit t Parave, Arben Doi vetm gjat vitit 2008, jan denoncuar 26 raste n prokurori aq raste sa t gjith vitet e marra s baGrafiku i insepktimeve pr pastrim parash shku q nga krijimi i DPPPP, nga t cilat, 21 raste jan pr pastrim parash. Rastet kan dal nga inspektimet Jan bllokuar 45 llogari bankare n shumat n zyrat e kmbimit valutor, banka, notert, ek504,934 euro, 486,046 dollar dhe 952,032 lek. spertt kontabl, shoqrit Drejtoria e Parandalimit t Pastrimit t Parave e tregtimit t makinave ka denoncuar 26 raste n prokurori etj. N vitin 2008 jan nxjerr 5 urdhra bllokimi, N vitin 2008 jan nxjerr 5 urdhra bllokimi, katr katr nga t cilt pr dynga t cilt pr dyshime pr pastrim parash dhe shime pr pastrim parash nj pr dyshim pr financim terrorizmi. dhe nj pr dyshim pr financim terrorizmi. Ja 46 shtje t drguara n polici pr investiJan bllokuar 45 llogari gime t mtejshme. Ndrsa 37 prej tyre jan pr bankare n shumat 504.934 dyshime pr pastrim parash. euro, 486.046 dollar dhe 952.032 lek. Krahasuar me Tre zyrtare t lart n ndjekje pr pastrim parash. 2007 ka nj rritje nga 5 n Shuma totale e gjobave t dhna pr vitin 2008 46 t shtjeve t drguara sht 23.690.000 lek n polici pr investigime t mtejshme. Ndrsa 37 Gjoba maksimale sht 10.000.000 lek dhe prej tyre jan pr dyshime ajo mesatare sht 720.000 lek. -Nga 22 pr pastrim parash. ankime t bra pran Gjykats s Faktit, Tiran, Ndrkoh sipas informacioneve nga Policia e Sh15 jan fituar nga DPPPP, 2 nga subjektet e tetit pr 46 rastet t referundshkuara dhe t tjerat jan n proces. ara, 17 jan proceduar m tej nga Policia e Shtetit dhe jan konkluduar, n regjistrimin e procedi- transferuar, t shum indi- toj rregullore ku t ndalomeve penale pran vidve n drejtim t nj hen transfertat e individve prokuroris. prfituesi kryesisht me drejt kompanive t huaja pa Pesha specifike q zn Turqin, Kinn, Gjerman- dokumentacion ligjor tatireferimet pr shtjen e in. Pr kt fenomen q mor, njoftohet nga deklarapastrimit t parave sht orienton drejt evazionit ta e DPPPP-s. Nga 152 ras81 % e t gjith informa- fiskal, disa raste jan refer- te informimi, rreth 90 % e cionit t drguar n Po- uar pran dogana dhe ta- tyre kan rezultuar me elelicin e Shtetit. M shum time dhe i sht propozuar ment t mjaftueshm dyse gjysma e informacion- Departamentit t shimi. Nga ana tjetr kraeve t raportuara jan Mbikqyrjes t BSH, t har- hasuar me vitin e kaluar,
Drejtori i DPPPP, Arben Doi dhe Zv/ministri i Financave, Mima, gjat konferencs s djeshme
timit me Drejtorin e Deklarimit t Pasurive, do t bj t mundur shkmbimin n koh reale t informacionit ndrmjet dy institucioneve, njoftojn burimet nga DPPP-ja. Pr her t par n 2008, inspektorati i Lart i Deklarimit t Kontrollit t Pasurive, ka drguar pran DPPPP, raporte t aktivitetit t dyshimt. Takimet javore me ekspert t Krimit Ekonomik dhe Financiar n Drejtorin e Prgjithshme t Policis s Shtetit dhe at Rajonale t Tirans, kan rezultuar dhe pas dekretimit, hyri n fuqi me dat 10 shtator 2008. Ky ligj synon parandalimin e pastrimit t parave dhe financimin e terrorizmit n prputhje me standardet ndrkombtare ligji i ri, uli pragun e raportimit n 1.5 milion lekve, sht nj prafrim me legjislacionin
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
Foto ilustruese
avarsisht krizs financia re q prfshiu mbar globin vitin q shkoi, fitimi n sektorin bankar n fund t vitit 2008, ishte pozitiv pr rreth 7.3 miliard lek, sipas t dhnave t Banks s Shqipris. Nga ana tjetr, aktivet n sektorin bankar vitin q shkoi arritn n 834.1 miliard lek, duke zn rreth 86 pr qind t Prodhimit t Brendshm Bruto (PBB) dhe duke qen 12.3 pr qind m t larta n krahasim me fundin e vitit 2007. Por sipas Banks s Shqipris, rritja e ndjeshmris s publikut pr sigurin e kursimeve t tyre n sektorin bankar, e prqendruar n tremujorin e fundit
SKANDALI
Fitimi n sektorin bankar vitin q shkoi, ka rezultuar mbi 70 milion dollar. Nga shifrat e 2008, rritja vjetore e depozitave t sektorit bankar pr t gjith vitin ishte 2 pr qind, krahasuar me rreth 20 pr qind q ishte n vitin 2007. t vitit pr shkak t zhvillimeve n krizn financiare ndrkombtare, ndikoi n uljen e ritmit t rritjes s veprimtaris bankare gjat vitit 2008. Nga shifrat e 2008, rritja vjetore e depozitave t sektorit bankar pr t gjith vitin ishte 2 pr qind, krahasuar me rreth 20 pr qind q ishte n vitin 2007. Paqndrueshmria e ecuris se depozitave ndikoi edhe veprimtarin e ndrmjetsimit t sektorit bankar, duke u shoqruar me ngadalsim t ritmit t rritjes s kredis. Kshtu, gjat vitit q shkoi, ritmi i rritjes vjetore
t kredis ishte rreth 35 pr qind, kundrejt rreth 48 pr qind n vitin 2007. Edhe ngadalsimi i ritmit t rritjes s kredis u prqendrua n fund t vitit. N prfundim, n fund t dhjetorit 2008, kredia zinte rreth 43 pr qind t totalit t aktiveve t sektorit bankar, duke u ngjitur n rreth 37 pr qind t PBB. N fund t vitit 2008, kapitali aksioner i sektorit bankar zinte rreth 8.6 pr qind t totalit t aktiveve, krahasuar me rreth 7.6 pr qind n fund t vitit 2007. B.H.
BSH analizon stabilitetin financiar: Spektri i rreziqeve sht zgjeruar, por do t jet i qndrueshm
pektri i rreziqeve pr sektorin bankar sht zgjeruar, por ai do t jet i qndrueshm n vitin 2009, njoftoi dje Banka e Shqipris gjat publikimit t nj analize t hollsishme n stabilitetin financiar n vend. N kushtet e ruajtjes s niveleve t knaqshme t kapitalizimit t veprimtaris dhe veprimeve pr t ruajtur treguesit e likuiditetit kriza nuk pritet t ket efekte t drejtprdrejta. Por sidoqoft, Banka Qendrore njofton se roli i tij ndrmjetsues, i shfaqur n formn e mobilizimit t depozitave t publikut dhe financimit t nevojave t sektorit privat dhe publik t ekonomis, do t jet m i ult se nj vit m par. Pr shkak t zhvillimeve n tremujorin e fundit t vitit 2008, spektri i rreziqeve pr sektorin bankar sht br m i larmishm. N muajt e par t vitit 2009, ritmi i rritjes s depozitave sht m i ult, se ai i shnuar n t njjtn periudh t vitit t kaluar. Pavarsisht angazhimit t
anka e Shqipris do t krkoj nj forcim t kontrollit t strukturave drejtuese t bankave, mbi veprimtarin e institucioneve t tyre. Kjo do t bhet n prputhje me nevojn pr tiu prshtatur krkesave t shtuara pr informacion nga ana e Banks s Shqipris, pr njohjen n koh reale t zhvillimeve n veprimtarin bankare. N mnyr t posame, Banka e Shqipris krkon nga aksionert e bankave, q t jen t gatshm q n rast nevoje t shtojn kapitalin dhe t ruajn linjat e financimit pr filialet e tyre, q veprojn n Shqipri. Brenda parametrave t nj veprimtarie t sigurt bankare dhe n prputhje me krkesat e kuadrit rregullativ mbikqyrs, sektori bankar duhet t shfrytzoj mundsit ekzistues, pr t kryer rolin e tij t rndsishm n ndrmjetsimin financiar dhe n mbshtetjen e rritjes ekonomike t vendit. Krahas pranis s vazhdueshme n media pr sqarimin e publikut, Banka e Shqipris ka vendosur nj regjim t prforcuar t monitorimit t zhvillimeve, duke nisur nga marrja e nj informacioni ditor kryesisht pr zhvillimet n situatn e likuiditetit t sektorit bankar dhe s fundi edhe pr ato t kredis. gjat ktij viti, si rezultat i rnies s t ardhurave nga interesat dhe pr shkak t rnies s kreditimit dhe ndryshimit t strukturs s interesave, rritjes s kostos s prgjithshme t veprimtaris si edhe rritjes s fondeve rezerv pr kredin
grupeve bankare zotruese pr t mbshtetur veprimtarin kredituese t filialeve t tyre n vendin ton, mundsia e sektorit bankar pr t kredituar n mnyr t qndrueshme do t kushtzohet nga qndrueshmria e rritjes s depozitave. Treguesit e dy muajve
t par t vitit 2009, konfirmojn pritshmrin pr nj rnie t ritmit t rritjes s kredis gjat vitit 2009. Kjo situat, sipas Banks s Shqipris, do ti bj bankat m t kujdesshme n przgjedhjen e projekteve q do t financojn, si edhe ka mundsi t orientoj ve-
primtarin e kreditimit n afate m t shkurtra dhe drejt monedhs kombtare, pr t ciln ato kan mundsi t sigurojn burime m t qndrueshme financimi. Kshtu stimuli m i ult financiar q mund t jap sektori bankar n plotsimin e nevojave pr financim t
sektorit privat dhe atij publik, prfaqson nj tjetr faktor kufizues me t ciln do t prballet rritja ekonomike e vendit gjat vitit 2009, sqaron m tej Banka e Shqipris. Ndrkoh pr sa i takon rezultatit financiar t sektorit bankar, ai pritet t jet m i dobt
orporata alik Holding dek laroi dje se po vijon me shpejtsi investimet, duke siguruar se do t vazhdoj t ket n pronsi Eagle Mobile dhe Albtelecom, dhe vlersuar si t pabaza dyshimet e hedhura pr shitje t mundshme t tyre. alik Holding nnvizon se e sheh Shqiprin si nj der q hapur drejt Evrops dhe thekson se po i vijon investimet e tij me shpejtsi t plot n Ballkan. Ajo prmend rastin e Eagle Mobile ku brenda vetm 6 muajve jan ngritur m se 300 an-
qipri dhe sht evidentuar haptas se Shqipria shikohet si nj der e hapur pr mundsi t reja drejt Evrops, - citoi kompania. Ajo shton se po ashtu sht br e ditur se me gjith prqendrimin n sektort e telekomunikacionit dhe sistemit bankar, pr t sjell m shum shrbime cilsore pr popullin shqiptar, me investimet e kryera n teknologji edhe n burimet njerzore, alik Holding u jep rndsi dhe sht n krkim t mundsive t reja t investimit.
14
AKTUALITET
POLICIA
Hetimet e policis jan shtrir n dy pista kryesore pr t gjetur nnn e fmijs s braktisur. Ve krkimeve t bra n fshatin Dragostunj, policia po merr t dhna operative dhe n fshatrat aty afr si dhe n maternitetin e Elbasanit.
shpejtsi drejt maternitetit t Librazhdit. Fmija ka marr ndihmn dhe mjekimet e nevojshme n spital. Gjat ksaj kohe sht trajtuar me qumsht dhe ushqim t posam pr fmij. Sipas mjekve, foshnja gzon shndet t plot. Sipas tyre, nse do t kishte kaluar dhe pak koh, ndoshta foshnja nuk do t gjendej e gjall pr shkak t mungess s ushqimit dhe t ftohtit. Ndrkoh drejt fshatit t njohur pr numrin e madh me hoxhallar sht nisur nj
grup hetimor. Hetuesit kan inspektuar vendin ku sht gjetur foshnja e braktisur. Ata kan marr n pyetje disa banor t zons. Por ende nuk kan mundur q t bien n gjurmt e nns s vrtet. Hetimet jan prqendruar n fshatin Dragostunj dhe zonn prreth tij. Nj nga pistat e hetimit, sht edhe braktisja e fmijs nga nj nn q nuk i prket ktij fshati. Sipas mjekve, bebja sht rreth dy muajsh. Por policia nuk prjashton faktin q,
fmija t ket lindur n nj fshat tjetr dhe m pas t jet sjell n kt zon, me qllim zhdukjen e gjurmve. Lindja mund t jet kryer n kushte primitive n nj shtpi fshati. Dyshimet m t mdha jan pr ndonj vajz fshatiecilakambeturshtatzn nganjlidhjeilegale.Shtatznia shtmbajturefshehurderin lindjen e bebit. Zona sht e mbushurmebesimtar,tcilt e kan pr gjynah q t dshtojn. Megjithat shtja sht nn hetim nga policia.
ELBASAN - Nj i moshuar ka gjetur vdekjen tragjikisht, pasi nj bombol gazi ka shprthyer teksa ai po prpiqej ta ndizte e t gatuante. Ngjarja ka ndodhur mbrmjen e djeshme n lagjen 28 Nntori afr Drejtoris s KESH-it, n Elbasan. Hyqmet Lisi, 75 vje, ish-msues sht viktima e shprthimi t gazit q m pas ka marr flak, duke shkrumbuar banesn. Nga dshmit e mbledhura sht msuar se, ai ishte prpjekur t ndez gazin pr t gatuar, por flaka i ka shprthyer n fytyr dhe presioni i gazit e ka prplasur duke i shkaktuar vdekjen. Edhe pse fqinjt pasi kan dgjuar shprthimin kan vrapuar ta ndihmojn, pr t nuk ka pasur asnj mundsi. Zjarrfiksve nuk i ka mbetur tjetr ve t shuanin zjarrin dhe t krkonin ndrhyrje pr t transportuar kufomn e t moshuarit, i cili jetonte vetm. Zjarrfiksit deklarojn si version t ksaj ngjarjeje, shprthimin e bombols s gazit. Nj grup ekspertsh ka mbrritur n vendin e ngjarjes pr t verifikuar rrethanat e shprthimit dhe shkakun. Nga fqinjt e familjes deklarohet se i moshuari jetonte vetm dhe se gatuante me gaz, si t gjith. Policia ka nisur hetimet dhe sot pritet q t dal dhe shkaku i vrtet q oi n shprthimin e zjarrit dhe m pas, vdekjen e t moshuarit. F. Salliu
PRECEDENTT
Historia e 17 vjeares Florida Kola sht nj prej precedentve q kan ndodhur gjat gjasht viteve t fundit n vend. M i ndjeshm ky fenomen ka qen n kryeqytet, kur gjat vitit 2002 u prjashtuan dy gjimnaziste sepse mbanin ferexhe n shkoll dhe m pas nj studente q nuk i jepej diploma pr shkak t fotografis. gime nga Drejtoria Arsimore e Burrelit dhe depozituan nj kallzim n Prokurorin e Rrethit. N nj prononcim pr nj nga mediat lokale, Florida ka treguar edhe historin. Kur shkova n shkoll, m prjashtuan pr shkak t shamis q un mbaj. Kjo gj m bri t ndjehem shum keq. Shamin e kam vendosur me dshirn time, por un dua q t shkoj edhe n shkoll, sht shprehur ajo. Pasi sht kthyer n shtpi, thot se i ka treguar prindrve
pr situatn e krijuar. Daja i vajzs, Flamur Lleshi, ka krkuar shpjegime nga Drejtoria Arsimore. Ai shprehet se sqarimi q ka marr ishte se arsimi parauniversitar publik ka karakter laik dhe se ndalohet indoktrinimi ideologjik fetar. Por ai e cilson nj shkelje t t drejtave t njeriut dhe sqaron se do t ankohet n institucione pr t gjetur t drejtn n kt rast. Madje i sht drejtuar edhe Prokuroris s Rrethit Burrel, duke krkuarhetimtngjarjes. A.N
Brunilda Trebicka krkon nga Gjykata e Tirans, t drejtn pr t administruar pasurin e djalit 11 vjear
Kosta Trebicka kishte kredi 880 mij euro, bashkshortja krkon t drejtn pr t shlyer huan
Pasuria e biznesmenit Kosta Trebicka, me vendim gjykate i ka kaluar tre familjarve t tij, vajzs s tij me gruan e par, djalit me gruan e dyt, si dhe bashkshortes s dyt. Pasuria u nda me vendim gjykate t dats 13 tetor t vitit t kaluar, n tre pjes t barabarta.
PASURIA
Trebicka ishte personi i cili denoncoi trafikun e armve nga vendi yn n drejtim t Afganistanit, me porosi t Pentagonit. Pas denoncimit si dhe t disa bisedave telefonike t bra publike, Prokuroria e Prgjithshme nisi hetimet e saj pr trafikun e armve.
DENONCIMI
VDEKJA
Trebicka humbi jetn tragjikisht m 12 shtator t vitit t kaluar, ku u prfshi n nj aksident n Kor. Eksperti amerikan i policis s Virxhinias, Kevin Teter i cili kreu edhe hetimet n lidhje me vdekjen e Trebicks, prcaktonte se mjeti me t cilin udhtonte ai ka marr nj kthes t fort dhe m pas, sht batuar n ann e djatht.
ka mbetur e pashlyer n pjesn m t madhe t saj. Pasuria e Kosta Trebicks me vendim t marr nga gjyqtari Ilir Mustafaj, pas vdekjes n vitin 2008 sht ndar n tre pjes. Por, Brunilda ka t drejt t administroi vetm pjesn e saj dhe t djalit t saj. Ndrkoh q pr pjesn e vajzs ajo nuk mund shprehet, pasi vajza sht madhore dhe mund ta administroi vet, ose me an t nns s saj me t ciln edhe jeton. N seancn e djeshme, gjykata ka marr vetm t dhnat si dhe pretendimin e pals krkuese, pr t kaluar n seanc gjyqsore. Pritet q vendimi t jepet brenda pak ditve. Shoqria Xhoi vazhdon t funksionoj, por pr t rinovuar kredin e marr n bank, bashkshortes s tij i duhet t marr plqimin nga gjykata pr t administruar pjesn e djalit dhe t kryej veprime n bank, n emrin e tij. Redinalda aushaj
Kosta Trebicka
eurosh, t cilat jan marr n bank n llogari t shoqris Xhoi. Bashkshortja Brunilda, krkon q t marr plqimin nga ana e gjykats pr t administruar pasurin e djalit dhe m pas t rinovoj kt kredi, e cila aktualisht
tij nga familja Oshafi, patn nj keqkuptim mes tyre pr shkak se nuk po arrinin t lindnin fmij. Kjo situat nuk zgjati shum dhe ifti i bashkshortve, prfundoi n divorc. Sipas hetimeve, n ditt e para t muajit shkurt 2008, dy familjet patn nj prleshje me thika mes tyre ka u b shkak pr pes t plagosur rnd, t cilt prfunduan n Spitalin Ushtarak. R.
rau bashkshortin me thik, gjykata e Tirans dnoi dje me 5 vjet burg 28vjearen. Togat e zeza t kryesuara nga gjyqtarja Shefkie Demiraj, shpalln fajtore t pandehurn Vitore Doda. E pandehura do t prfitoj ulje dnimi, pasi ishte duke u gjykuar me gjykim t shkurtuar. Dods i kan mbetur vetm 3 vjet e 4 muaj burg pr t vuajtur. Dy seanca m
kshortin e saj Marash Dodn. Nga hetimet e kryera nga prokuroria ka rezultuar se konflikti, ka ardhur menjher pas tentativs s viktims pr ti vrar t atin t pandehurs. Menjher pas ksaj ngjarjeje e pandehura kishte marr nj biak q kishte n ant dhe e ka qlluar viktimn, duke i shkaktuar vdekjen. ifti kishte vetm dy jav martes. R.
16 AKTUALITET
LUSHNJ/ Vajza e t ndjerit nuk ka bindur hetuesit n rrfim. Ska dgjuar t shtna dhe si ka dhn ndihm t atit
amiljar, t afrm, shok, miq dhe dashamirs i kan dhn dje lamtumirn e fundit Bujar Krasniqit, i cili n mnyr makabre gjeti vdekjen n banesn e tij, n fshatin Gradisht t Lushnjs. Nj person i paidentifikuar e qlloi me dy plumba dhe m pas i vuri flakn dhoms, pasi sipr shtratit kishte hedhur dollapin e rrobave. Grupi hetimor ka shoqruar dhjet t dyshuar, por nuk ka ende asnj t ndaluar. ndihmn e xhaxhait tim, Muharremit, ka dshmuar e mitura para grupit hetimor. E pyetur nse kishte dgjuar zhurmn e pistolets, vajza ka mohuar, ndrsa nuk ka dhn shum shpjegime pr karakteristikat e personit t panjohur q i vrau babain. Po kshtu 13-vjearja nuk ka arritur t shpjegoj dot edhe faktin se prse nuk i ka dhn ndihm t atit kur konstatoi flakt, por ka shkuar tek xhaxhai. Gjithsesi ky fakt shpjegohet edhe me frikn e voglushes pr jetn e saj dhe t dy motrave. Bashkshortja e t ndjerit, ka deklaruar se nuk kishin probleme n jetn e prditshme
rindja mes dy grave fqinje ka degjeneruar deri n prdorimin e dhuns nga burri i njrs prej tyre. Ngjarja ka ndodhur n fshatin Velmish t komuns Strum t Fierit, kurse shkaku i sherrit sht br shtyrja e nj gardhi, n arat e familjeve. Ngjarja sht hetuar nga policia dhe dshmia e t dmtuars ka arritur deri n akuzn e prdhunimit. Burime policore than se Lumturi Tabaku, ka qen duke punuar n tokat e saj duke rregulluar gardhinndars.Komshiae saj, Margarita Gjylaj, ka shkuar atje duke debatuar, ndrsa Lumturiakathirruredhebashkshortin, Agimin dhe t atin e saj. N debat e sipr, 40 vjeari ka nisur t godas Margaritn me grushte e shkelma, n t gjith trupin. Bashkfshatart dhe se shkonin mir. T njjtn linj kan ruajtur djali dhe tre vajzat e mitura. Por ekspertt konstatuan se trupi i viktims, ishte shkrumbuar i gjithi, ndrkoh q ndrhyrja e zjarrfiksve nga momenti q u njoftuan ishte e menjhershme. Ky element sipas tyre tregon se jan
kanndrhyrdukeshmangur pasojat tragjike dhe drguar n spital t dmtuarn, burri i t cils sht emigrant n Greqi. E dmtuara ka deklaruar se Agimi e kishte prdhunuar dhe m pas keqtrajtuar, ndrkoh q nuk ka munguar edhe denoncimi nga pala tjetr pr dhun fizike. Tabaku ndiqet n gjendje t lir, pr plagosje t leht, ndrsa po verifikohet akuza e prdhunimit. Xh.B. njoftuar me vones dhe jo n koh, ka hedh dyshime pr nj akt t qllimshm, duke favorizuar autorin t largohej. Burime zyrtare than se m von do t kryejn hetime dhe ekzaminime t tjera, n lidhje me vrtetsin e dshmis s vajzs. Xh. Beharaj
shprehur se nuk gjendej n banes dhe nuk e dinte motivin e ngjarjes. Dgjova zhurma dhe u ngrita nga shtrati. N korridorin e shtpis pash nj person me kapu n kok q mbante nj rreck t ndezur, ndrsa vinte era naft. Dola me vrap me dy motrat binjake dhe krkova
SHKODR - Dy plagosje me arm zjarri kan ndodhur ditn e djeshme n qytetin e Shkodrs. Ngjarjet kan ndodhur n dy vende t ndryshme brenda dy orsh. Marin Majnisha 37 vje sht qlluar me arm n lagjen Sknderbeu, ndrsa i plagosuri tjetr Zef Prroni 35 vje, ndodhej n fshatin Nara, kur sht qlluar. Policia ka mbrritur n dy vendet e sin-
Dy plagosje n pak or, tronditet Shkodra Drog dhe municione, zbulohet grupi
jalizuara dhe po punon pr zbardhjen e motiveve dhe identifikimin e autorve, t cilt jan larguar pas kryerjes s krimit. Si msohet nga t dhnat e para, plagosjet kan ndodhur pas grindjeve t astit, mes t plagosurve dhe autorve t dyshuar. Zef Prroni dyshohet se sht plagosur nga kunati i tij Gjergj Lazri 35 vje, banues n fshatin Nenshat t Komunes Hajmel, i cili sht shpallur n krkim, than mbrmjen e djeshme burimet policore, por pa dhn detaje rreth ngjarjes s ndodhur n fshatin Nara. Ndrkoh q plagosja tjetr e ndodhur n lagjen Ndoc Mazi, ku mbeti i plagosur nga t shtnat e arms Majnishta rreth 30-vje, msohet se ka ndodhur brenda nj lokali lojrash fati, kur ai sht qlluar nga persona ende t paidentifikuar. T plagosurit jan transportuar menjher n spitalin e Shkodrs, ndrkoh q nuk bhet e ditur gjendja n t ciln ndodhen. R. Ll
BERAT
Nj operacion i Antidrogs s Beratit ka uar n pranga shprndarsin e dyshuar dhe nj tjetr u shpall n krkim. Burime zyrtare bn me dije se kontrollet u kryen n lagjen Uznov rreth mesnats, ndrsa u ndalua Elis Arbi 24 vje. Policia fillimisht ushtroi nj kontroll fizik ndaj 24-vjearit, t cilit i gjeti 3.95 gram kanabis sativa. Po gjat kontrollit t br n banes, u gjetn dhe 13 fishek model 56. I dyshuari dshmoi se ishte thjesht prdorues dhe jo shprndars, ndrsa akuzohet edhe pr mbajtje pa leje t municioneve luftarake. Po dje ekspertt e antidrogs deklaruan shpalljen n krkim t Esmeraldo Ahmetaj, 22 vje, banues n lagjen 30 Vjetori n kt qytet. Policia tha se Ahmetaj dyshohet se i ka shitur nj t riu lnd narkotike, ndrkoh q gjat nj kontrolli t br n banes u bllokua n cilsin e provs materiale 87 gram lnd narkotike kanabis statika, si dhe nj ndezs granate dhe dy fishek. Policia tha se shpalli n krkim t riun, i cili akuzohet pr veprn penale t shprndarjes s lndve narkotike. E.H
PRECEDENTT
Nga hetimet paraprake mendohet se vjedhsit jan grupe adoleshentsh, t cilt jan autor dhe t nj sr bastisjesh t tjera n qytet. Kjo Kish vidhet pr t disatn her. Disa vite m par, Kishs s Shn Thanasit i kan vjedhur edhe kambann. Mngjesin e s hns u bastis edhe Xhamia Mbret n Elbasan, ku u morn 40 mij lek.
timet, por deri n mbrmje nuk kishte asnj t ndaluar. Autoritetet kishtare t Mitropolis s Shenjt t Kors, kan sinjalizuar policin pr kt vjedhje dhe kan krkuar kapjen e autorve pasi, sipas tyre ky sht nj rast i prsritur q cenon objektet e kultit ortodoks, jo vetm n qytet, por dhe n zonat e tjera t qarkut. Pr At Vangjel Terezin, vjedhja e Shn Tha-
nasit sht n vazhdn e vjedhjeve q iu bhet kulteve fetare. Sasia e lekve t vjedhura sht e vogl, por ne na vret akti i vjedhjes s Kishave tona. sht br rrug e po kthehet n tradit kjo dukuri, gjith komuniteti besimtar por edhe qytetart e tjer, e dnojn kt gj, tha ai pr gazetn KJ. Policia nga ana e saj tha se sht drejt identifikimit t autorve t vjedhjes s Kishs s Shn Thanasit, bazuar n gjurmt e zbuluara n vendngjarje. D.Zisi
I dyshuari i shptoi specialve t RENEA-s, akuzohet pr grabitjen me arm t 5 milion lekve t pensioneve n Lezh
Elton Gjini
Florind Marku
qitur n komisariat, s bashku me avokatin e tij, i cili e ka bindur pr vetdorzimin dhe pas dy orsh t marrjes n pyetje, i riu sht prcjell pr n paraburgimin e Kurbinit, ku dhe po vijon hetimi nga agjentt e Policis Lezh. Burime policore u shprehn se Diva i ka pranuar akuzat e
Tre vjet burg dhe 400 mij lek gjob pr Gllucajn e Varfin
SARAND- Buja e madhe pr keqtrajtimin nga oficert e policis n dhomat e paraburgimit t Sarands gjat marrjes n pyetje, nuk i ka shptuar nga dnimi dy t rinjt e dyshuar pr trafik klandestinsh. Burg dhe gjob ka qen dje vendimi i gjykats pr t arrestuarit n 5 nntor 2008, Aristil Gllucaj dhe Oltion Varfi nga Vlora, 23-vjear, q u kapn duke transportuar klandestin nga Qaf Bota. Vendimi ka qen 2 vjet e 8 muaj burg dhe 400 mij lek gjob, aq sa ka krkuar edhe prokurori n pretenc, kurse familjart u shprehn se kjo ishte padrejtsi. Keqtrajtimi i Aristil Gllucaj i kushtoi pezullimin nj oficeri t krimeve pr veprime arbitrare, pasi Avokati i Popullit gjat inspektimit deklaroi shkeljen e ligjeve nga agjenti. Prokurori i shtjes, Alfred Agolli, pasi ka lexuar akuzn i ka krkuar trupit gjykues me kryesues gjyqtarin Petrit Aliaj, shpalljen fajtor t dy t rinjve dhe dnimin e tyre me burg. Akuza solli para gjykats, fakte dhe prova q vrtetonin se dy t rinjt e kan konsumuar veprn penale t dhnies ndihm pr kalimin e paligjshm t klandestinve. N pretenc u krkuan 2 vjet burg dhe 200 mij lek gjob pr Aristil Gllucaj, dhe 8 muaj e 200 mij lek gjob pr Oltion Varfin. T pandehurit nuk e pranuan akuzn e ngritur, duke krkuar pafajsi. Trupi gjykues la n fuqi krkesn e prokurorit, ndrsa t dnuarit u shprehn se do t apelojn pr pafajsi. Bardhyl Bejko
18
GJIROKASTR- Ambasadori amerikan n Tiran, Xhon Uidhers, ka vijuar turin e takimeve dhe vizitave t tij n qytetin e Gjirokastrs. Pasditen e s hns, n mjediset e Kinoteatrit t qytetit, kreu i selis diplomatike ka ndjekur pjesn teatrale Romeo dhe Zhuljeta, vn n sken nga nxnsit e shkolls 9-vjeare Naim Frashri. Ndrkoh, mngjesin e djeshm, ambasadori ka zhvilluar nj takim me nxnsit dhe msuesit e ksaj shkolle. I shoqruar nga bashkshortja, ai sht takuar me drejtues t shkolls, si dhe msues dhe nxns. Gjat vizits, Uidhers ka bashkbiseduar me nj grup nxnsish t shkolls, duke rrfyer pr ta prralln
Borbardha dhe shtat xhuxhat. Si nj prind i vrtet, ai i ka lexuar me plot kujdes, fragmente nga kjo prrall pr fmij. Fmijt me libr n duar, kan ndjekur ambasadorin, q i shoqruar nga bashkshortja, sht munduar q rrfimin e ksaj prralle ta bnte sa m interesant. N gjuhn angleze ambasadori ka prcjell subjektin e prralls s njohur, duke nisur me humbjen e Borbardhs n pyll, zbulimin prej saj t shtpis s xhuxhave, jetn me ta, ndshkimin e shtrigs, si dhe
Pjes e programit t vizits s ambasadorit amerikan n Gjirokastr, ka qen edhe nj guid turistike private, n mjediset e Kshtjells s qytetit, Pazarit karakteristik etj. S bashku me bashkshorten e tij, Xhon Uithers ka vizituar edhe Muzeun Etnografik, ku kan par nga afr objektet e trashgimis kulturore
ardhjen n fund t princit shptimtar t dashuruar me Borbardhn. Un do t dshiroja q megjithse n mosh t vogl, ju t kuptoni domethnien e vrtet t saj, ka pohuar mes t tjerash Uidhers gjat rrfimit. Duhet t jeni t sigurt se ashtu si n kt prrall, ku ndshkohet e keqja, q sht shtriga dhe fiton Borbardha, edhe n jet gjithmon e mira fiton karshi t keqes, iu sht drejtuar ambasadori amerikan fmijve t shkolls Naim
Frashri. Pr t fituar ashtu si Borbardha karshi shtrigs, pra e mira karshi t keqes, un ju porosis q juve t msoni dhe edukoheni pr t qen gjithmon njerz t mir, pasi vetm kshtu do t arrini t fitoni gjithmon mbi t
keqen. Ju jeni e ardhmja e vendit, q do e oni drejt zhvillimit, ka pohuar ambasadori pr voglusht. N fund t takimit, ambasadori i SHBAs n Tiran, ka shkmbyer disadhuratasimbolikemedrejtuesit e shkolls. B. Kore
Prefekti Cungu thirri nj mbledhje pr procesin, por q kaloi n debate. Shehu: Zgjidhja, bashk me vendort
SHKODR- Punonjsit e degs s ALUIZN-it n Shkodr sulmojn nndrejtorin e Prgjithshm, pr mungesn e pagave prej dy muajsh. Nga nj mbledhje e zakonshme e thirrur prej prefektit Maxhid Cungu, debati i djeshm ka kaluar deri n nj shkmbim akuzash e kritikash. Punonjsit e terrenit t degs vendore i krkuan numrit dy t ALUIZN-it t ardhur nga Tirana, Ferdinand Shehu, q t ndrhyj dhe t zgjidh kt problem. Deklarata sht br n prezenc t kryetarve t bashkive e komunave, t thirrur pr ecurin e procesit t legalizimeve. I pranishm ka qen edhe drejtori rajonal i Agjencis s Legalizimeve, Agron Akshia dhe prfaqsues t 15 komunave t rrethit verior. Jam i revoltuar sepse kam punuar pr ALUIZIN-in plot 6 muaj dhe m jan paguar vetm 4 muaj. Si un ka edhe shum punonjs t tjer dhe madje jo
Gropa karstike n Shals ujrave nntoksore tretet. Fenomene t tilla kan formuar 80 liqene aktual t zons s Dumres. Nj grop e ngjashme u krijua n vitin 1982, m pas nj tjetr n vitin 1998 dhe e parafundit n vitin 1999, n fshatin Fierz. Pr ngjarjen nuk mungoi as reagimi i deputetit socialist, Ndriim Hysa. Kjo grop rrezikon banort dhe gjn e gjall n kt zon, apeloi Hysa. F.Salliu
vetm n Shkodr. Ku sht par q t mos paguhet puna e nj punonjsi q sht n marrdhnie pune me shtetin ?, sht shprehur gjat mbledhjes, nj prej t paknaqurve duke iu drejtuar nndrejtorit t agjencis. Kjo deklarat sht mbshtetur edhe nga punonjsit e tjer t pranishm, t cilt dek-
laruan se duhet t mbshteten njsit vendore financiarisht pr kt proces, pasi specialistt nuk mungojn. I gjendur pak i befasuar prpara ktyre kritikave t bazuara, nndrejtori i ALUIZIN-it, Ferdinand Shehu, pas rreth 30 minutash me debate t ndezura dhe t pakontrol-
luara pr kt tem, sqaroi duke ruajtur qetsin: Un nuk po e anashkaloj shqetsimin tuaj, sepse at e kemi diskutuar edhe n Tiran n prani edhe t drejtorit t Prgjithshm. Tani po jua prsris, n qoft se kryetart e qeverisjes vendore duan ta realizojn kt proces, t gjith hapat financiar jan t
mundshm. Por teksa prpiqej t shpjegonte m n detaje problemin ekonomik dhe t borxhit q shteti u kishte punonjsve t vet ende t papaguar plotsisht, Shehu sht ndrprer prsri nga bashkbiseduesit e paknaqur nga vonesat e marrjes s pagave. Q prej ktij momenti, sh-
t munduar q ta qetsoj situatn prefekti i Shkodrs, Maxhid Cungu, duke deklaruar se do t gjendet nj zgjidhje, por pa rezultat. Punonjsit e terrenit deklaruan se nuk mund t punojn m n kto kushte dhe krkuan zgjidhje urgjente t problemit t pagess, s dy muajve t fundit. Rudina Llazari
MEDIA 19
20
INTERVISTA
el sonte siparin n tv "Klan" 'Akademia e Yjeve', ku 23 konkurrent, t przgjedhur mes qindra t rinjve jo vetm n Shqipri, por edhe n Kosov e Maqedo ni, do t garojn pr t rrokur mimin e madh n dis iplinat kng, krcim dhe kantautor. N nj intervist pr "KJ", producentja, skenaristja dhe moderatorja Zana ela, shprehet se 23 t rinjt m t mir, do t prshfaqin talentet e tyre n puntatat e spektaklit, q do t zgjas 11 jav. Prgjat disa javve televizive, kta t rinj, q vijn nga qytete t ndryshme t Shqipris, Kosovs e Maqedonis, jan prezantuar me t dhnat e tyre artistike dhe karakteristikat individuale, do pasdite n ekranin e tv "Klan". Me t papritura t shumta, emocione dhe histori t sinqerta njerzore, Akademia ka marr rolin e nj promovuesi jo vetm artistik, por edhe t tipareve t nj brezi t ri, sipas formatit t nj reality show, ku nuk mungon oponenca, kritikat dhe kundrshtit, q publiku do t ket mundsin t'i ndjek prmes ekranit. Kt vit t them t drejtn, jemi shum t knaqur edhe me baletin e kngn, t rinjt po na e lehtsojn puns, pr shkak t nivelit t tyre. Kriterin e kemi nga mosha 15-25 vje, por kt vit pjesmarrja sht deri n moshn 21vjeare. Nxnsit jan nga qytete t ndryshme t Shqipris, nga Kosova, Maqedonia. Risi sht se i kemi dhn mundsin e pjesmarrjes edhe nga djali me nnshtetsi amerikane, por q jeton n Shqipri. Mendoj se edhe kt vit spektakli do t ket kompeticion t fort dhe njherazi atraksion pr publikun, garanci pr kt jan nxnsit q na kan ardhur. Ata prezantohen prve talentit t tyre, edhe me karakterin personal, pra me aspektin human q gjithsecili ka. N kt mnyr, ne dshirojm q t portretizojm nj shoqri, nj brez t ksaj moshe. Jo vetm bjm seleksionimin dhe rritjen e nj artisti, por edhe t nj njeriu. Duhet t them se ana sociale nuk bhet nn leksionet e pedagogve tan, si bhet rritja e tyre artistike, por bhet nn kndvshtrimin e nj reality show, ku ata prezantojn vet-
far do t sjell t re edicioni i katrt i spektaklit "Star Academy"? Edicioni i katrt i projektit "Akademia e Yjeve", n fakt ka nj muaj q ka startuar, pasi ne kemi filluar me shkolln, e cila transmetohet prdit n drek, duke pasqyruar aktivitetin msimor, problematikn, miqsit, gjithka q mund t ndodh n nj shkoll. Pikrisht nesr (sot, e mrkur), ne fillojm natn e par t ktij spektakli. Formati do t jet ai q ka qen, dy bazat kryesore jan baleti dhe knga, ndrsa kt vit kemi shtuar edhe disiplinn e kantautorit. Do t kemi srish dy skuadra, skuadrn me ngjyr t kuqe dhe at blu. Do t ket 23 nxns, 12 nga knga dhe 11 nga baleti. Ne u munduam q t vinim te shifra 20, por ishte e pamundur. Skualifikuam disa prej t rinjve gjat javve, nuk mund t skualifikonim m tepr, sepse kishte nivele t barabarta, ndaj iu dham t gjithve shansin e skens. 'mund t thoni pr nivelin e nxnsve q konkurrojn n kt akademi?
e spektaklit. Historit individuale t t rinjve q vijn n Akademi, jan histori simbol q ia vlejn t tregohen, pasi shfaqin prpjekjet q bn njeriu sot pr t ecur, pr t gjetur veten, prpjekjet q bjn familjet e pamundura ekonomikisht pr t rritur kta fmij, e pr t br q ata t zn nj pozicion n jet. Pra, gjith kto histori reale njerzore t atyre q ndihen mir shpirtrisht pr fmijt e tyre, do t trajtohen n puntatat e spektaklit. Duhet t shtoj se edhe n vshtirsi familjare, shum prej nxnsve, po realizojn ndrrat e prindrve t tyre. Cilt do t jen antart e juris kt vit? Juria prbhet sigurisht nga pedagogt, edhe pse n fakt nuk quhet juri, por stafi gjykues. Juria e vrtet sht publiku, q vendos se kush duhet t largohet e kush duhet t vazhdoj garn, ndrsa stafi gjykues jep mendimet e tij. Sigurisht q gjykimet e panelit e orientojn publikun, por sht ky i fundit q ka t drejt t vendos. Stafi gjykues prbhet nga pedagogt, nga knga jan Sokol Marsi, Kristi Popa, ndrsa nga baleti, Enada Hoxha, Gerd Vaso dhe Dritan Bramo. Do t kemi gjithashtu edhe kritiken Diana Ziu, Pirro akon dhe Mimoza Ahmetin. Kta jan stafi permanent i gjykimit, por do t ket her pas her edhe t ftuar. Ju keni ndonj skem t prcaktuar pr realizmin e spektaklit, pr sa i prket largimeve t pjesmarrsve, apo kjo sht n dor t publikut? Jo, ne nuk kemi skem t prcaktuar, jemi elastik dhe tolerant n varsi t plqimeve t publikut. Mund t thoni dika pr skenografin dhe pjesn tjetr t stafit realizues t ktij spektakli? Un me kt rast do t doja t'i prshndesja t gjith ata, q kan kontribuuar pr "Akademin e Yjeve". Kt vit skenografia sht e Joni Krajs, drejtor fotografie sht Stefan Gajo, mjeshtr ndriimi sht Lul Tufa, mjeshtr fonie Edmond akalli dhe regjisori sht Trim Radoja, nj djal i ri q besojm se do t sjell nj kndvshtrim ndryshe, me element t rinj, pse jo, duke futur edhe moshn e tij n to. Intervistoi: Fjoralba Shahaj
Producentja e spektaklit "Star Academy", Zana Cela, n natn e par t ktij spektakli, n edicionin e kaluar n TV Klan
KULTURE 21
SKUADRA BLU
123456789Erjola Tolaj, Vlor Elhaida Dani, Shkodr Ardita Tusha, Tirana Xhusi Pasho, Vlor Art Lohja, Kosov Labinot Avdiu, Kosov Neritan Mataj, Vlor Jurgen Bala, Tiran Gjoanina Frangaj, Shkodr
10- Ergi Zaloshnja, Tiran 11- Elda Zeneli, Tiran 12- Artes Feruni, Tiran
dentt q sot fillojn prballjen e drejtprdrejt n Klan. Gara e ktyre t rinjve, tre prej t cilve nga Kosova, nj nga Maqedonia, nj amerikan dhe t tjert nga qytete t ndryshme t Shqipris, pritet t jet vrtet e fort. Ata duhet t jen kngtar dhe balerin njkohsisht, sepse kto jan krkesat e ktij formati- t prodhoj artist q prballojn sfida dhe debate t forta, prformanca t vshtira, madje edhe n vepra skenike si musical, ku ata do kndojn, aktrojn dhe krcejn njkohsisht. do t mrkur n mbrmje, kta t rinj
rinj q sakrifikojn pr t prmbushur dshirat, nxns t shklqyer q krkojn akoma m tepr mundsi, djem t talentuar, ende n hapat e par. Rrfenja emocionuese, t cilat publiku do ti ndjek prgjat netve t spektaklit. Megjithat t gjith kan nj t prbashkt t madhe: ndrrn pr t prekur famn. Sonte n ekranin e tv Klan do t prezantohen t 23 konkurentt t ndar n dy skuadra: t Kuqe dhe Blu. Do t interpretojn 12 konkurentt e par n 6 sfida: 6 nga skuadra blu dhe 6 nga skuadra e kuqe, respektivisht n kng dhe balet. Gara sht individuale, por njkohsisht dhe mes skuadrave, q do t thot do individ i jep pik skuadrs s tij. N fund, jan teleshikuesit ata q do prcaktojn fituesit nprmjet mesazheve duke votuar n Shqipri, Kosov dhe Maqedoni. Por, ndrkoh, gara do t jet e mbushur edhe me detajet interesante t spektaklit. T msuar tashm me debate t forta, pjes e rndsishme e formatit, nxnsit do t prezantohen q n nisje me skuadrat e tyre. Duket se ndarja n t kuq e blu, ka prbr nj tem m vete diskutimi, ka vetm sa e ka shtuar dozn e konkurrencs. Secili grup ka zgjedhur edhe kryetarin e tij, q n bashkpunim me shokt, natn e par do t prezantojn strategjit me t cilat do t krkojn fitoren. Pjes e rndsishme gjithashtu do t jen edhe gjykimet e pedagogve dhe kritikve, t pranishm n panel pr do jav. Prball tyre, nxnsit do t mbrojn performancat e tyre apo t grupit, gj q nnkupton diskutime t ndezura, fitimtar dhe
SKUADRA E KUQE
123456789Fiorela Preni, Vlor Desjana Kamberi, Vlor Stefan Morena, Shkodr Patrick James, USA Nita Latifi, Kosov Ardiana Ismaili, Maqedoni Ivana Metaj, Vlor Eris Tafili, Vlor Silvester Shuta, Tiran
22
SPORT
SYNIMI GOLI
r Danimarkn do t quhej jav e shklqyer, nse sigurojn maksimumin e pikve, edhe ndaj kombtares son. Trajneri i Danimarks,MortenOlsen, ekipi i t cilit nuk sht mundur n asnj nga katr ndeshjet e para t eliminatorve, thot se vetm fitorja ndaj kombtares son, do ti mbaj danezt pran objektivit. Aktualisht Danimarka ndodhet n kuotn e 10 pikve. Edhe Hungaria q do t prballet n shtpi me Maltn, ka 10 pik. Shqipria sht n gjendje ti lkund pozitat tona, prandaj duhet t ruhemi. Jan disa lojtar me eksperienc,
Brentdner n dyshim
Danimarka, formacioni i mundshm: Sorensen, Jakobsen, Kroldrup, Ager, Rasmusen, Jensen, Poulsen, Jorgensen, Romedahl, Kahlenberg, Perez. Trajner: Morten Olsen son. Danimarka i ka fituar t gjitha prballjet e kaluara me kuqezinjt. Pas konferencs s djeshme pr shtyp, trajneri i Danimarks, Morten Olsen, do t vendos prfundimisht sot, pr t aktivizuar sulmuesin e Arsenalit, Brentdner.
Kristi Vangjeli
q luajn me kombtaren shqiptare.Atanukkansulmues m t shpejt n krahasim me Maltn, por kan nj ekip m t mir, theksoi Olsen, i cili e ka drejtuar Danimarkn n dy ndeshjet kualifikuese pr n botrorin Gjermania 2006, kundr kombtares
rikuperime.SulmuesiiHorsens,nDanimarkpritettjet titullar dhe madje sht shprehur se do t realizoj nj gol, ndajkryesuesvetgrupitton. Suedia dshtoi pr ti shnuar gol Shqipris, n ndeshjen e par kualifikuese n Tiran. Kombtarja shqiptare ka
Shqipria, formacioni i mundshm: Hidi, Beqiri, Dallku, Bulku, Curri, Duro, Skela, Lala, Lika, Berisha, Salihi. Trajner Ari Han shnuarngjashtndeshjet e kaluara, vetm tre gola, madjendajnjkundrshtari t vetm, Malts. Por barazimi pa gola, i kombtares son, ndaj Portugalis, sht prsritur shpesh nga lojtart e Danimarks, n prag t sfids s sotme.
Rezultatet e fundit
Danimarka (5 ndeshjet e fundit) (29 Mars) Malt-Danimark 0-3 (11 Shkurt) Greqi-Danimark 1-1 (19 Nntor) Danimark-Uells 0-1 (11Tetor) Danimark-Malt 3-0 (10 Shtator) Portugali-Danimark 2-3 Shqipria (5 ndeshjet e fundit) (28 Mars) Shqipri-Hungari 0-1 (11 Shkurt) Shqipri-Malt 0-0 (19 Nntor) Azerbajxhan-Shqipri1-1 (miqsore) (15 Tetor) Portugali-Shqipri 0-0 (11 Tetor) Hungari-Shqipri 2-0
NDESHJA
Sonte n mbrmje, n ora 20.14, n Parken Stadium t Kopenhagenit, kuqezinjt e drejtuar nga holandezi Ari Han, do t prballen n sfidn e shtat t eliminatorve t Kups s Bots, me Danimarkn.
Altin Lala
33-vjeari do t barazoj Strakoshn dhe n fund t eliminatoreve, ai pritet t jet lojtari q ka luajtur m shum ndeshje me kombtaren. Humbja e psuar nj jav m par me Danimarkn, e ka ulur optimizmin n radht e kombtares, por as mbrojtsin e Aston Vils, Martin Laursen i cili sht dmtuar q prej muajit janar. Mesfushori i Juventusit, Kristian Poulsen, shihet si nj nga pikat m t forta, t danezve, n prballjen e sotme, ndaj kuqezinjve.
Lala, nj lojtar me eksperienc dhe kapiteni i kuqezinjve, nga Danimarka premton nj ndeshjet tjetr. Ai, me Skeln dhe me Duron, do t jen boshti i mesfushs, nga ku do t varet edhe loja e kombtares n kt sfid. Poulsen deklaroi para ndeshjes, se i druhet kombtares son dhe nuk e sheh t leht fitoren. Ish-mesfushori i Seviljas do t ket srish rolin kryesor n skuadr, teksa i duhet t organizoj lojn e Danimarks.
Malts ngaq psoi papritur nj dmtim n gju. Ai shihet n dyshim pr ndeshjen e sotme, ndaj Shqipris dhe shanset m t mdha jan q t mbetet jasht formacionit. Trajneri, Morten Olsen nuk do t ket n shrbim,
deshja, Itali-Irland, mes kryesuesve t Grupit 8, pritet t interesante, sepse do t vihen prball njri-tjetrit, edhe dy trajner, Italian, Lipi dhe Trapatoni. Italia kryeson grupin me 13 pik dhe Irlanda sht n ndjekje, me 11 pik. Irlanda krkon t na sfidoj, theksoi Lipi. Ne duhet t shkputemi pes pik nga Irlanda dhe kjo do t ishte nj diferenc e mir, megjithsejovendimtare,thaLipi, i cili me Trapatonin ka t dhna t njjta, si ish-trajner t Juventusit. 70-vjeari Trapatoni ka fituar gjasht tituj, n Seria A me Juven, n vitet 80, ndrsa 60-vjeari Lipi e ka udhhequr Juventusin, n pes kampionate, pas viteve 90. Trapatoni prfaqson imazhin e sportit. Ai sht nj pik referimi pr brezin ton, n aspektin e prvojs dhe fitoreve, theksoi Lipi. - N moshn 70 vjeare, ai i bn thirrje bots, q t msoj futboll. Jam i sigurt, se sht ende i aft q t drejtoj nj ekip, i cili krkon t jet n nj nivel me Italin, - shtoi Marelo Lipi, duke iu referuar ndeshjes s sotme. Lipi ka zvendsuar Trapatonin dy her, gjat karriers s tij, si trajner. N fillim i zuri vendin, n bankinn e Juventusit, pastaj tek kombtarja e Italis. N 12 prballjet e tyre t mparshme, n nivelineklubeve,Trapatonikafituar shtat dhe Lipi vetm dy her. Lipi udhhoqi Italin, n titullin e Kups sBots,nvitin2006,Trapatoni,gjat drejtimit t axurrve ishte kryesisht i pasuksesshm. Italia sht eliminuar n ndeshjet e grupit, n vitin 2002, n Kupn e Bots, si dhe shteliminuarngaKampionatiEvropianivitit2004,ngafazaegrupit. Irlan-
www.oroscopo.it
Dashi (22 Mars - 18 Prill) N profesionin tuaj jeni mjaft t aft dhe mundsit pr t ecur prpara jan t mdha. Kjo gj shihet me mjaft zili nga kolegt tuaj, prej t cilve duhet t ruheni, pasi mund t tentojn tju dmtojn. Shndeti shfaqet me disa shqetsime t vogla. Demi (19 Prill - 20 Maj) Mnyra juaj e sjelljes sot, do t jet ndryshe nga ditt e tjera. Do t arrini ti menaxhoni situatat q do t krijohen me mjaft qetsi, gj q do t habis personat q ju njohin mir. Megjithat, rezultatet do t jen mjaft t knaqshme. N dashuri gjithka ecn vaj. Binjakt (21 Maj - 21 Qershor) Gjat dits s sotme duhet t mendoni m shum pr veten tuaj. Mundohuni t lini mnjan detyrimet profesionale, qoft dhe pr nj dit, pasi keni mjaft nevoj pr lodhje. Bni mir t filloni edhe nj diet t leht ushqimore. Gaforrja (22 Qershor - 22 Korrik) Sot do t jet nj dit e bukur dhe e qet pr ju. Do t keni marrdhnie mjaft t mira me partnerin dhe pjestart e tjer t familjes, prej s cils do t gzoheni shum. Shijojeni ditn dhe lini pas, do moment t trishtuar. Melankolia nuk ju bn mir. Luani (23 Korrik - 23 Gusht) Do t jeni mjaft t dhn pas problemeve t t tjerve kt dit. Nj miku juaj i mir krkon mbshtetjen tuaj pr t zgjidhur nj problem t tijin. Ndihmesa, nse mund tia jepni, do t bj q t ndiheni mjaft t dobishm dhe krenar. Virgjresha (24 Gusht - 22 Shtator) Duhet t keni nn kontroll sot marrdhniet me personat tuaj t zemrs, pasi gjat dits mund t lindin keqkuptime, t cilat do t krijojn nj situat aspak t kndshme pr ju. Dashuria dhe romanca do tju sjell nj mbrmje q nuk e kishit ndrruar. Peshorja (23 Shtator - 23 Tetor) Argtimet nprmjet festave dhe shtitjeve do t zn nj pjes t mir t dits s sotme. S bashku me miqt tuaj m t mir, do t gzoni do moment t bukur q dhurohet nga kjo dit, gjat s cils keni mbshtetje me konsensus t plot nga t gjith planett. Akrepi (24 Tetor - 21 Nntor) sht nj dit e shklqyer pr sa i prket shtjeve t zemrs. do dyshim q kishit lidhur me partnerin tuaj, sot nuk do t ekzistojn m, pasi s bashku do t kaloni momente, t cilat kishin koh q ju mungonin. Shigjetari (22 Nntor - 21 Dhjetor) Do t ndiheni t dyshimt dhe konfuz lidhur me personat q ju rrethojn n punn tuaj. Ata nuk ju mbshtesin sa u takon mendimeve q keni pr t realizuar planin. E mira do t ishte ti rishikonit edhe nj her detajet e ides suaj dhe t vepronit me durim dhe maturi. Bricjapi (22 Dhjetor - 21 Janar) Kjo do t jet nj dit mjaft pozitive pr ju, ku do gj do t shkoj sipas mnyrs q e kishit planifikuar m par. N punn tuaj do t jeni mjaft krkues pr t realizuar at q u thot egoja ta bni. Ecni prpara, pasi dita jua favorizon nj gj t till. Ujori (22 Janar - 19 Shkurt) Pr ata q kan nj lidhje t gjat sht dita e duhur pr ta br at zyrtare. Dita do t jet e mir edhe pr argtimet shoqrore, sidomos gjat fundit t saj. Megjithat, duhet t keni parasysh se n ann tjetr, partneri dhe familja nuk duhen pyetur pr do hap tuajin. Peshqit (20 Shkurt - 21 Mars) Ndikimi pozitiv i yjeve do t vazhdoj tju shoqroj edhe gjat ksaj dite. Do tju duhet t punoni shum, por sht dita e duhur pr t arritur suksesin, q e prisnit me padurim prej kaq shum kohsh. Duhet t tregoheni m t sinqert me partnerin.
Horoskopi sot
(16:30) (20:30) (21:00) (20:30) (21:00) (17:00) (19:00) (20:50) (20:45) (21:00)
urqia dhe Spanja do t ndeshen sot n nj prej sfidave m t rndishme, t eliminatoreve, pr finalen e Kups s Bots, n zonn evropiane. Kampiont n fuqi t Evrops, spanjollt synojn t ngjiten n vendin e par n grup, nse fitojn ndaj Turqis. Kta t fundit, nn drejtimin e Terim, pas paraqitjes n Euro 2008 konsiderohen nj penges serioze, pr spanjollt. mbshteten nga loja n krah. Xhanpaolo Pacini, q shnoi kundr Malit t Zi, n debutimin e tij ndrkombtar, sht nj tjetr alternativ. Futbollisti i Irlands, Damien Duf sht prjashtuar javn e kaluar, pas nj problemi dhe nuk do t jet n dispozicionin t Trapatonit. Italia ka
da do t ket luaj pr pik, pas barazimit,1-1meBullgarin.Italiavjennga nj fitore, 2-0, n Malin e Zi. Antonio Di Natale sht i dmtuar, n prag t ndeshjes.LukaTonidheAlbertoXhilardino do t jen n sulm, si dhe Xhusepe Rosi, s bashku me Vinenzo Jaquintan, me Kuarjieln do t
fituar shtat nga tet takime, me Irlandn. Italia nuk ka humbur asnj ndeshje kualifikuese, t Kups s Bots, n shtpi. Axurt njohin 37 fitore dhe katr barazime. Stadiumi iBarit,SanNicola,ikashitur50.000 bileta pr italiant dhe 9.000 do t jen n dispozicion t miqve.
residentit i Ferrarit, Luka di Montexemolo thot se fillimi i ngadalt i ktij sezoni ka ardhur pr shkak t lufts s zgjatur, pr titullin kampion me Mek-Larenin, gjat sezonit t kaluar. Ljuis Hamilton fitoi titullin, n mimin e Madh t Brazilit, me pilotin e Ferrarit, Felipe Masa, n minutat e fundit. Por, pr kt arsye, Ferrari dhe MekLaren ishin larg ritmit t duhur, n kualifikueset, pr mimin e Madh t Australis. Braun GP dhe pilott, Xhenson Baton e Rubens Barikelo e prfunduan garn, prkatsisht n vend t par dhe t dyt. Hamilton arriti t ngjitet n vend t tret, me MekLarenin. Ferrari dshtoi me t dyja makinat. Montezemolo thekson se Ferrari ishte i prqendruar n luft pr t fituar titullin e vitit t kaluar, kurse skuderit e tjera menduan m shpejt pr sezonin e
Luka di Montexemolo
ri, duke ndryshuar shum. Nuk ka dyshim se po paguajm mundimin e gjat, q t ishim m t suksesshmit e vitit 2008, - theksoi Montezemolo, i cili citoi m tej: Ne dhe Mek-Lareni ishim t prqendruar
deri n fund t gars, me t njjtat rregulla dhe programe zhvillimi, kurse t tjert kishin disa muaj q punonin, me projekte t reja, duke i zhvilluar ndjeshm makinat e tyre. N garn e dyt, pr kt se-
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
24
REKLAME
POLITIK 5 Kryeministri: Platforma jon do ket dyfishim pensionesh, pala tjetr kundr
reu i ekzekutivit ka pru ruar disa vepra t ndrtuara pikrisht n periferi t kryeqytetit, aty ku ka pasur gjithnj mbshtetjen e padiskutueshme n tr kto vite, duke e afruar trajektoren e investimeve afr bashkis q kryeqytetit, q qeveriset nga Rama. Kryeministri Berisha u shpreh dje n Kamz, i sigurt pr nj mandat t dyt t qeveris q ai drejton. Kjo siguri sipas Berishs, vjen pr faktin se qeveria e drejtuar prej tij ka mbajtur t gjitha premtimet e dhna, dhe kjo mund t vrehet m s miri edhentransformiminebashkis s Kamzs. Sipas Berishs, qytetart shqiptar kan menurin e duhur pr t br diferencn mes alternativave, q do t'iu paraqiten n zgjedhjet e ardhshme. "Ne
po ecim drejt nj mandati t dyt. Dy platforma jan shpallur sot para shqiptarve. T dyja flasin pr ndryshimet. Ne ju themi se dyfishimi i pensioneve n fshat sht ndryshim, kurse pala tjetr thot se pensionet nuk do t dy-
fishohen n fshat", deklaroi Berisha, duke shtuar se qeveri ka kryer reforma n t gjith sektort e vendit pa prjashtim. N vizitn q Berisha bri n Kamz, mori pjes n prurimin e godins s kopshtit t ri, investim me vler
34 milion lek, po kshtu edhe n godinn e re t komisariatit t policis, investim me vler 104 milion lek. N takimin me qytetar t Kamzs, kryeministri Berisha shprehu knaqsin q n kto dy vite, n kt bashki
jan investuar n infrastruktur rreth 3 miliard lek, kundrejt 500 milion lekve t investuara n 8 vite s bashku. Kryeministri siguroi se n mandatin e dyt, investimet pr Kamzn do t trefishohen. Ai e quajti Kamzn qytetin m
t ri n Shqipri dhe tha, se sht investuar gjat ksaj periudhe n kt qytet pr infrastrukturn,shrbimet,prujin, shkollat, dritat 3 miliardlek, kundrejt 500 milion lekve gjithsej t investuara n 8 vitet emarrasbashku.F.Mejdini
Kryeministri: N kto zgjedhje, prozhektort e t gjith bots s qytetruar, jan drejtuar te ne, sepse bhemi vend antar i NATO-s
Forcat politike bjn garn, ju bni ligjin dhe vetm ligjin. Kjo sht krkesa e ksaj qeverie
ryetari i Asambles Kombtare t Partis Republi kane Sabri Godo, i shoqruar nga antar t kryesis republikane, morn pjes n nj takim t zhvilluar n strukturat lokale t rrethit Lezh. Gjat fjals s tij Godo, foli edhe pr marrveshjen e ksaj PR-s me Partin Demokratike, duke e cilsuar kt nj marrveshje n baz t disa kushteve t paracaktuara. Kushti i par sht q t garantohen zgjedhje t lira demokratike, q t arrijm standardet dhe q t jen t pakontestueshme nga asnj pal. Kushti i dyt sht t fitoj kjo mazhoranc, q ka br pun t cilat sht e vshtir t kontestohen, deklaroi Godo. Ai foli edhe pr problemet e pronsis n vend, duke prmendur edhe kontributin e republikanve pr kt shtje t rndsishme.
PROFESIONALIZMI
Kryeministri Berisha vlersoi dje n Kamz se forcat e policis n vend, kan rritur m shum se m par profesionalizmin e tyre. Po kshtu Berisha evidentoi se sht rritur edhe kurajoja goditse ndaj krimit.
28
QERSHORI
sht data n t ciln pritet t mbahen zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Kto zgjedhjeve jan tepr t rndsishme pr Shqiprin, duke qen se ajo do t jet antare e NATO-s dhe ka aspiratn pr t qen s shpejti, vend kandidat n BE. jashtzakonshme shembn murin e krimit. Sot sipas Berishs, Shqipria sht nj vend i sigurt, i krahasueshm plotsisht me treguesit e kriminalitetit me vendet e zhvilluara. Sipas Berishs, n mandatin e ardhshm qeveria do ti vr objektiv vets, q Shqipria t jet nj nga ven-
LIGJI
Kryetari i qeveris gjat bashkbisedimit me prfaqsuesit e policis, theksoi se ndihm n funksionimin e suksesshm t tyre ka qen edhe ligji i ri q sht miratuar nga qeveria pr Policin e Shtetit.
ullat ligjore dhe ditn e zgjedhjeve, sikundr e theksoj edhe nj her kemi krijuar nj tradit jashtzakonisht pozitive, kjo tradit do t konsolidohet m tej. Forcat politike bjn garn, ju bni ligjin dhe vetm ligjin. Kjo sht krkesa e ksaj qeverie, krkoi kryeministri Berisha. Sipas Berishs, forcat e policis n vend kan nj kontribut shum t madh edhe n antarsimin e Shqipris n NATO. Kjo do t ishte trsisht e pamundur pa prkushtimin e profesionalizmin e organeve t policis dhe organeve t tjera t zbatimit t ligjit, q pr kreun e qeveris, me nj kuraj t
ryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli zhvilloi dje nj takim me banort e komunave t Hajmelit dhe Vaut t Dejs. Nnkryetarja e PD-s, i ftoi banort e ktyre komunave q ti besonin qeveris aktuale, edhe nj tjetr mandat qeveriss, duke qen se mazhoranca solli nj progres t vendit dhe ndryshimin e tij rrnjsor. Duke qen se kto komuna kan n prbrjen e tyre shum banor q kan qen t persekutuar nga regjimi komunist, Topalli theksoi se mazhoranca aktuale, mbajti edhe premtimin e dmshprblimit t t pushkatuarve pa gjyq, nga regjimi diktatorial komunist. Por sipas Topallit, ajo ndjente keqardhje pr qndrimin e disa deputetve t opozits, t cilt vazhdojn ende t prdorin t njjtn gjuh q prdorej ndaj ksaj shtrese, 20 vite m par. det me kriminalitetin m t ult n Bashkimin Evropian. Ne kemi tregues kriminaliteti nn mesataren e vendeve t BE-s, por ne duhet t kemi tregues kriminaliteti n nivelin m t ult t vendeve antare t BE-s. Ne duhet t prcaktojm nj objektiv edhe m ambicioz dhe mund ta re-
alizojm plotsisht kt, deklaroi kryeministri Berisha. Po kshtu kryetari i qeveris, premtoi se mbshtetja ndaj policis do t ishte maksimale dhe do t merreshin masat e duhura pr ta kthyer policin ton, t ngjashme me ato t vendeve m t zhvilluara n bot.
POLITIK
REAGIMI/Kola: T knaqur me ndryshimet e propozuara nga mazhoranca, pr zgjerimin e rrethit t prfituesve t dmshprblimit
azhoranca miratoi vetm n parim n seancn plenare t s hns, ndryshimet n ligjin pr dmshprblimin e ish-t dnuarve politik. Opozita braktisi n momentin e votimit salln, me argumentin se ndryshimet favorizojn ata q kan kryer krime lufte dhe se nisma ligjore, bhet vetm pr fushat elektorale. Ndrkoh q mazhoranca e quajti nj nism, q v n vend t drejtn. Projekti, do t votohet nen pr nen dhe n trsi n seancn plenare t s enjtes, ku srish opozita do t mbaj qndrim kundr tij. mnyr selektive, tha Kola. Sipas tij, aktualisht Ministria e Financave po ndan parat pr 1400 dosje q kan aplikuar. Por ne jemi shum, rreth 15.000 dhe t gjith duhet t prfitojn, n mnyr t barabart nga parat e buxhetit, theksoi Kola. Ai u shpreh se n vend q t veprohet n kt mnyr, ashtu si e ka dhe ligji, po abuzohet. Kola theksoi se parat po jepen vetm pr disa kategori, jo pr t gjith. Dhe n mnyr t till, ai paralajmroi nj zvarritje t madhe t procesit t dmshprblimit.
ekretarja pr Marrdhniet me Publikun n PSD, Di ana uli, deklaroi dje se shumica solli edhe nj her n Kuvend nj projektligj, i cili dshmon katriprisht se kjo shumic nuk sht aspak e shqetsuar pr t kompensuar t prndjekurit politik, por i prdor kta t fundit pr propagand dhe pr fushat elektorale. sht kjo shumic, e cila nuk ndalet as prpara t vrtetave t historis, duke tentuar t kompensoj, bashk me martirt e demokracis, edhe bashkpuntort e fashizmit, duke shkelur mbi gjakun e atyre q dhan jetn pr lirimin e atdheut, krahas forcave progresiste t boshtit antifashist, deklaroi sekretarja e Partis Socialdemokrate, Diana uli. Sipas saj, ky projektligj i fut n nj kategori patriott e intelektualt e ndershm t dnuar nga diktatura, me bashkpuntort e fashizmit dhe t nazizmit. Ajo theksoi se ky projektligj nuk sht gj tjetr, vese nj tentativ e prsritur pr ti prdorur t prndjekurit pr fushat elektorale. Kjo vrtetohet edhe me faktin se kjo qeveri nuk do t ket koh t zbatoj detyrimet, q do t rridhnin nga ky ligj, argumentoi zyrtarja e lart socialdemokrate. prfundoj ndarja e fondit prej 3 miliard leksh, i prcaktuar n buxhetin e shtetit, pr dmshprblimin e ish t dnuarve politik. Sipas tij, po realizohet ndarja e par e fondit prej 1 miliard leksh, pr t vijuar m pas, me pjesn e mbetur.
kritikoi dje, mnyrn e ndarjes s fondit t prcaktuar n buxhetin e shtetin pr kt kategori. Sipas tij, n ligj u prcaktua q fondi t ndahet n mnyr t barabart pr t gjith. N fakt nuk po funksionon kshtu. Prkundrazi, ndarja e parave po bhet n
Me kto ritme sht e vshtir, q dmshprblimi t kryhet brenda afatit ligjor t prcaktuar, pra n harkun kohor prej tet vitesh, u shpreh Kola. Ministri i Financave, Ridvan Bode, tha dy dit m par n Kuvend, se brenda ktij viti do t
artit politike e kan shum t vshtir, t propozojn antare femra n poste drejtuese, pavarsisht se me konsensus muaj m par miratuan nj ligj, pr barazin gjinore. Problemet e para u shfaqn q n listat e forcave politike, pr antar t Komisioneve Zonale t Administrats Zgjedhore (KZAZ). Pikrisht n ditt kur pritet konstituimi i ktyre komisioneve q kan n dor administrimin dhe zhvillimin e zgjedhjeve n zona, n listat e dorzuara nga selia roz, mungojn antaret femra. N kundrshtim me ligjin pr t cilin dha konsensus, Kodin Zgjedhor, Partia Socialiste nuk ka prmbushur kriterin q 30% e antarve t KZAZve, t jen femra. N shkall republike, nga 50 emra komisionersh q PS duhet t dorzonte n Komisionin Qendror t Zgjedhjeve t gjinis
DETYRIMI
Neni N nenin 29 t Kodit Zgjedhor, prcaktohet qart se 30 pr qind e antarve t propozuar prkatsisht nga partia m e madhe e shumics dhe partia m e madhe e pakics, n shkall vendi pr KZAZ, duhet t jen nga secila gjini.
antare femra. N ligjin e zgjedhjeve, e miratuar me konsensus nga Kuvendi n fund t muajit zgjedhor prcaktohet ky detyrim pr partit politike. N nenin 29/ t Kodit Zgjedhor, thuhet shprehimisht se: 30 pr qind e antarve t propozuar prkatsisht nga partia m e madhe e shumics dhe partia m e madhe e pakics, n shkall vendi pr Komisionet Zonale t Ad-
N listat e dorzuara n KQZ, selia blu, jo vetm ka prmbushur kriterin ligjor q 30 % e komisionereve t KZAZ t jen femra, por e ka tejkaluar kt me katr emra shtes, pra n total 54
ministrimit t Zgjedhjeve, duhet t jen nga secila gjini. E sanksionuar qart n ligj, por dhe e prdorur n mnyr masive nga forcat politike si detyrim q duhet ndrmarr, prfshirja e femrave n poste t tilla, srish nuk po realizohet. Me t tilla ritme, skeptike duket realizimi i prfshirjes s kandidatve femra n listat pr deputet nga forcat politike. Ndrkoh q gjat tr ksaj periudhe, para elektorale, pothuajse n do takim, lidert politik e prmendin prfshirjen e grave n nivelet drejtuese, si nj prej angazhimeve kryesore q do t ndrmarrin. N ligjin e zgjedhjeve, por dhe n at pr barazin gjinore sht prfshir kuota 30%, e detyrueshme pr t gjitha institucionet, administratn e postet e tjera t rndsishme, t jen femra. Prqindje e cila vlen dhe pr prbrjen e re t Kuvendit. R. Rapushi
INTERVISTA
Prej politikanve t Shqipris, pa dyshim se jeni m i popullarizuari n Kosov. Ju kan par me simpati edhe kur keni qen President i Shqipris, edhe lider i opozits, edhe tash si kryeministr. ka ka thn Kosova pr ju? Vendi ku kam lindur un, sht vetm dy-tre kilometra larg prej Kosovs. Kam jetuar afr Ponashecit, Morins dhe fshatrave t tjera andej kufirit. Kosova, ndoshta ka qen tema e vetme politike pr far sht folur tek ne. Lidhje familjare t afrta me Kosovn nuk kam, por shum t tjer t rrethit tim kan. Un kam prcjell me interesim shum t madh zhvillimet q filluan t ndodhin n Kosov n vitet '60. Mirpo, nj rol negativ n ket drejtim luante regjimi komunist shqiptar, q pothuajse zyrtarisht i ka krkuar elits politike n Kosov, q t mos pranonin statusin e Republiks, sepse nuk duhet t kishte dy shtete shqiptare. E vrteta ishte shum djallzore. Regjimi n Shqipri e dinte se nj Republik e Kosovs, me t drejta m t mdha, q do t ishte m e hapur, do ta dmtonte shum Shqiprin. Normalisht, kjo tez u shkonte shum pr shtat serbve. Por, kjo nuk sht se nuk ka qen nj tez e shtruar pr diskutim, n mes t autoriteteve t Kosovs dhe atyre t Shqipris n vitet '70. A ekziston e dshmuar diku kjo gj? Pra, q autoritetet e Kosovs dhe ato t Shqipris, kan folur pr ket tem? Takimet jan mbajtur ktu n Tiran. N Fakultetin e Historis. Kush sht njeriu i par nga Kosova q keni njohur? Nuk e di cili ka qen i pari. Por, treva ku un kam lindur njihet si Malsia e Gjakovs. Kam pasur miq n Kosov. Ju nuk keni qen n Kosov deri pas prfundimit t lufts... Asnjher. As edhe nj her nuk kam qen. Kolegt e mi vinin, por nuk kam br asnj pr-
pjekje, sepse ndoshta do t vija. E prcillja nga ktu. Pas prmbysjes s komunizmit, Kuvendi i Shqipris pati njohur pavarsin e Kosovs. A besonit ju asokohe se vrtet do t bheshim nj dit shtet, apo kjo ishte vetm sa pr t'iu thn shqiptarve se po bnit maksimumin? Un, para se t vendosja prfundimisht t futesha n politik, bisedova me studentt q kisha. Kisha dilem, nse duhej t lija profesionin e mjekut apo t futesha n politik. N fund, vendosa pr politikn. Ishin dy arsye; pr t drejtat e njeriut dhe shtja e Kosovs. Regjimi i Ramiz Alis n at koh, i kishte shkrir t gjitha marrdhniet me Sllobodan Millosheviqin. Ka qen nj situat e rnd pr Kosovn. Njsite gjysm terroriste n Shqipri, dshironin ta vrisnin Ibrahim Rugovn n vitin 1991. Kush dshironte ta vriste Rugovn? Shqiptart e Ramiz Alis. Ekzistojn dokumente pr ket. Kan dashur ta vrasin at dhe mua n Vil, n vitin 1991 me arsyetimin se po flisnim kundr Enver Hoxhs. Si sht e mundur kjo, kur n vitin 1991 Ramiz Alia u kishte mundsuar t rinjve shqiptar q t vinin n Shqipri dhe t ushtroheshin pr luft. Nj grup ishte strvitur ktu. Kishte nj marrveshje... Ishte grupi i par q erdhi pr strvitje n at koh dhe t gjith ata prfunduan n burgje, kur u kthyen n Kosov. T gjith u arrestuan pr nj nat. Dikush nga ktu, ua drgoi listat autoriteteve serbe. E prgatitn, q t binin t gjith n duart e policis sekrete serbe. Mund t bhet nj kontroll i arkivit. Ran t gjith dhe u mrzita shum. Ju fajsoni qeverin e Ramiz Alis? Po kush, k t fajsoj un? Si shkuan ata? U strvitn ktu dhe shkuan q t gjith aty, ran njri pas tjetrit. I kan torturuar n mnyrn m njerzore. I di un q t gjitha, sepse i ndiqja. Pr
ket aspekt, ju them un. Ky regjim n Tiran pr 45 vjet, gjahun e par, e kan pasur mbi kosovart t cilt ishin armiq, ishin titist. Dhe burgjet, po t marrsh prqindjen e t burgosurve politik n Shqipri dhe prqindjen e kosovarve n Shqipri, ata ishin prqindja e par. Udhheqja politike e Tirans, ka pasur nj shqiptaro-fobi ndaj shqiptarve t Kosovs. N demonstrata e 81-shit nuk patn ka t'u bjn, sepse fillimisht ishin trsisht kundr tyre. Por, pr kto demonstrata regjimi n Tiran e bri nj ndryshim. Reagoi pas nj jave... Erdhi Bije Vokshi, e cila solli mesazhin pr kto demonstrata. Ajo erdhi me nj kredibilitet, sepse kishin respekt pr t. Por, ditt e para Tirana zyrtare nuk ka pasur asnj deklarat pr lvizjen. Heshti nj jav, sepse nuk vazhdoi dot, se vazhduan demonstratat. Ky sht realiteti i tyre. Regjimi komunist kishte krijuar nj klim shum t disfavorshme pr Kosovn. Edhe m tej ajo klim vazhdoi, ideja se mos Kosova, po na dmton ne. Por, ajo nuk shkoi n at mnyr, ajo ishte nj shtje kombtare, Kosova nuk ishte nj shtje e huaj, ishte shtje e do shqiptari. I kam takuar kta t LPK-s n Zvicr, para mandatit tim i takoja, m dhimbseshin, i doja. Kishin prkushtim, nuk mund t mohoj prkushtimin e tyre. I gjeja duke jetuar n kushte t mjera, por me nj prkushtim total. Ishin njerz t prkushtuar. Ke provuar t'i bindsh pr regjimin e Enver Hoxhs? Prit, prit... Kur u hap shteti shqiptar, i thash t ndjerit Presidentit Rugova, se duhet t takohesh me ta. Kishte mbrapshtin n mes tyre, sht tjetr ajo, por ama ata ishin njerz q sakrifikonin. Vrshonin nga e gjith Evropa pr t'u mbledhur n Gjenev. Ato klube dhe ato organizata q i kishin, i prdornin n funksion. Sapo fitova zgjedhjet, i kam pritur, kam krkuar edhe nga z. Rugova, q ata t integroheshin n jetn politik. Kjo sht e vrtet. Besimi i tyre te Enver Hoxha ishte i gabuar, por prkushtimi i tyre pr Kosovn, ishte pr t'u vlersuar. Kur ishte takimi juaj i par me Ibrahim Rugovn, cili ka qen mendimi i tij pr regjimin? Si nj politikan kryesor kosovar, ishte trsisht pro lvizjes demokratike. Por natyrisht, derisa regjimi ishte n fuqi, ai e kishte nj sens q duhej t fliste edhe me regjimin, mirpo ka qen i pa ekuivok n mbshtetje t lvizjes demokratike. Dhe kjo ishte njra prej arsyeve, q donin ta ekzekutonin n vil. Prej vitit 1992-1996, Presidenti Rugova n t gjitha vizitat q ka br jasht Kosovs, ka ndaluar n Tiran. Ka pasur nj hapsir t madhe mediale ktu. Ka qen nj bashkpunim i jashtzakonshm me ju, por pastaj ndodhi nj ftohje. Pse? Gjrat duhen par n trsi. Rugova, i cili e mshiroi n nj, politikanin dhe misionarin. Misionarin, pothuajse n kuptimin religjioz dhe mistik t fjals. Rugova n karriern e tij politike dhe n personalitetin e tij, ka disa merita t paprsritshme n historin e kombit, jo vetm pr Kosov, por pr mbar kombin. Njra prej tyre sht se ai paraqiti m t pabesueshmin pr shqiptarin -Gandin. Trsisht jasht filozofis son. Qindra mijra her mendoja se si ka mundsi q e gjeti kt durim. E mori Kosovn nga barakat, ku ishte selia e Lidhjes Demokratike, dhe e drgoi n Shtpin e Bardh, n zyrn e Bill Clintonit. Thosha, ka do t ndodhte po t ishte dikush tjetr n vendin e tij? Ka qen nj periudh kur Beogradi u ngrit n kmb pr ta rrzuar Millosheviin, n vitin 1996. Un e konsideroja Millosheviin si t keqn m t madhe. Pra, ka qen kjo periudh q kam menduar q kur u ngrit Beogradi kundr Millosheviit, t ngrihej edhe Kosova, por nuk kam pasur asnj problem tjetr me Rugovn. E konsideroni t ngutshme ket tendenc tuajn pr t marr pjes n demonstrata pr rrzimin e Millosheviit n vitin 1996, gj e
cila u kundrshtua me forc prej Ibrahim Rugovs? E vrteta sht se n at koh Millosheviit ishte forcuar tej mase, sepse kishte marr fuqi pas nnshkrimit t marrveshjes s Dejtonit. Nuk mund t them se ka do t ndodhte po t ngrihej Kosova, por un isha kundr fardo lidhje tjetr t Kosovs me Serbin, prve q t organizoheshin demonstratat paqsore. Me demonstrata mendova se mund t lkundej Millosheviit, por faktikisht ndoshta Rugova pati t drejt, sepse m von u pa se ato demonstrata nuk e dhan at q pritej. Milloshevii ia doli n nj mnyr prej demoni t jap nj zgjidhje politike dhe ta prdor at pr vete. T ndjerit Gjingji i dha Beogradin, por e rrzoi. Ishte nj situat krejt tjetr. N pikat tjera kemi qen t ngjashm m Rugovn. Disa her t un kan ardhur boshnjakt dhe kroatt q krkonin ta nisnin nj front t ri lufte n Kosov. Mendonin se po t hapej edhe n Kosov fronti, do t mundej Serbia. Un kam qen kundr, Rugova ka qen kundr, kemi pasur ide t njjta. Rugova ishte nj lider unik. Ai e themeloi partin e par anti-komuniste n Ballkan dhe arriti ta shtyj iden e tij. Ibrahim Rugova, edhe prkundr qndrimeve t tij pr luftn dhe UK-n, por fakti q miku im nuk e tradhtoi kurr veten, e bri at t jashtzakonshm. Ishte konsistent n linjn e tij paqsore. Askush nuk mund ta qortoj. Nj njeri q qndroi vetja e tij. sht unik, arriti t'i kundrvihet lufts dhe do t zgjidhej n mnyr plebishitare po t votohej pr President pas lufts. far pati? Gradualisht u shndrrua n simbol besimi dhe nuk hoqi dor kurr nga pavarsia. Ju n at koh, n vitin 1996, kishit lidhje me Adem Demain. Edhe ai n nj far forme, ishte pr demonstratat e vitit 1996, mandej ai kishte ardhur n Shqipri pr t'ju mbshtetur juve pr ndryshimin e Kushtetuts n Shqipri? Berisha: Un e kam pasur mik Demain. Ai q n fillim erdhi n Shqipri dhe u pendua se kishte gabuar n raport me Enver Hoxhn. Por jo vetm un, edhe ata q po luftonin pr lirin e Kosovs, i dhan atij nj pozicion shum t rndsishm. Dhe kjo gj nuk ishte pa leverdi, sepse kishte nevoj pr figura t rndsishme. M duket se ai nuk ishte n nivelin q u prit prej tij. Arsyen nuk e di. Kur filloi lufta n Kosov, n vitin 1997, ju ishit n opozit. N ann tjetr, shteti shqiptar ishte buz kolapsit. Ka teori q thon se lufta e Kosovs dhe trazirat e Shqipris kan nj lidhje. U hapn depot dhe numri m i madh i tyre kaluan n Kosov. A besoni q ka nj lidhje n mes t ktyre dy ngjarjeve? Tani... armt do t kalonin n Kosov, me depo apo pa depo, nuk ka asnj dyshim. Por, a pat gisht Beogradi n skemat piramidale, t dhnat e mia thon se po. Sa pr armt, nuk jan problem i nj lufte m komplekse.... Si sht e mundur z. Berisha q n kohn kur nisi lufta, kufirin Kosov - Shqipri e kalonin n kmb mijra veta, kurse Serbia nuk merrte asnj hap pr ta stopuar sjelljen e armve n Kosov. M von, kjo gj ishte br gati e pamundshme. Pra, pse shteti serb, fillimisht lejoi q n Kosov t futeshin arm? Berisha: Gjat gjith kohs Milloshevii e ka pasur nj qllim, ndarjen e Kosovs. Nuk ka menduar kurr q ta ket tr Kosovn. Mendonte n nj ndarje q do t ishte shum e dhimbshme dhe fatale pr shqiptart. Millosheviit mendoi q n proces e sipr do ta realizoj ket gj. Ndaj edhe ai, nuk them se nuk e mirpriti por as nuk e keqpriti sulmin e shqiptarve n kt moment. Sepse ai mendonte se Kosova mund t ndahej vetm me luft. Pr vite t tra, ai u prpoq me do kusht, mobilizoi shum faktor ndrkombtar. Hartat vinin e shkonin. Ai mendoi se nprmjet frontit do t mund ta ndante. Por, e bri nj kalkulim fatal. A sht e vrtet se nj numr i armve ka
kaluar n Kosov prej shtpis suaj n Tropoj? E vrteta sht se shtpia ku kam lindur, me aprovimin tim, ishte shndrruar n baz t UKs. E keni pasur m leht sepse keni qen n opozit? Berisha: Jo, jo. N at koh kishte ardhur Paddy Ashdown, si prfaqsues i Tony Blair, dhe n mes t tjerash m tha: "T t pyes dika hapur: A je ti komandant i UK-s?". I thash - jo. M pyeti 'po shtpia jote q sht shndrruar n shtab t UKs', e un i thash se shtpia sht e hapur pr miq dhe e kemi zakon t'i presim. Mandej m tha se far t'i thoshte kryeministri Blair. I thash, thuaj 'le t'i ndihmoj UK-s sa t mundet'. A sht e vrtet se nuk keni qen shum optimist pr nnshkrimin e Marrveshjes s Rambujes? Jo, e vrteta sht kshtu: Dola n konferenc pr shtyp dhe thash se rust kan paraqitur nj dokument t cilin nuk ka shqiptar q mund ta nnshkruaj... A keni pasur kontakte me Delegacionin n Rambuje? T vazhdueshme... Dhe...? Dhe... un deklarova se do njeri q do ta firmoste at dokument, do t mbetet me damkn e tradhtis kombtare. Pastaj, se ndodhi dhe u trhoq dokumenti. Por, 'ndodhi pastaj? Ideologjikisht dhe jo ideologjikisht u shpalla si njeri q shtyva firmosjen. Por, ai dokument ishte nj tradhti kombtare. Po t bje at, ishte si t firmosje kapitullimin. Bra nj formulim dhe natyrisht akuzova ambasadorin e pals ruse. Partia Socialiste, q sht partia e dyt m e madhe n Shqipri, nuk e fitoi dot simpatin e kosovarve. Megjithat, ishte nj kryeministr i Shqipris, gjat kohs s lufts, Pandeli Majko, i cili sht i vetmi q n Kosov shihet me simpati. Si e vlersoni ju rolin e tij gjat lufts? Trsisht pozitiv. Fillimisht argumentet ishin t ndryshme. Ekzistonin fobi nga m t ndryshmet. Por, ky, pr aq sa ishte Kryeministr, ishte nga m pozitivt q do t kishin. M krkuan edhe mua q t formulonim disa teza t prbashkta t lufts, m t cilat n fillim nuk isha pajtuar, meq shprehnin disa pikpamje antikombtare. M von, me ta, ne firmosm nj platform t prbashkt, dhe kt e bm n Hotel Rogner. Fatin e tij nuk e ka pasur Fatos Nano, n Kosov. Ai kishte pasur nj takimi n vitin 1997 me Sllobodan Millosheviin n Kret. Ndoshta sht fajtori kryesor pse socialist shqiptar dhe lidert e tyre asnjher nuk kan mundur t ken doza simpatie n Kosov? Si e vlersoni at takim? Aty, ai edhe kishte br nj deklarat t pamatur? Po, jam dakord. Ishte nj deklarat e pamatur, n ndikim t t tjerve. N qoft se Fatosi do t takohej me t, me miratimin e udhheqjes politike t Kosovs, kjo prbnte ndryshim. Por, q t takohej me t, pa kt miratim, ishte nj gabim. Pa diskutim, ishte nj gabim. sht nj vizit e parealizuar juaja n vitin 2000, n Kosov. U bllokuat pr arsye t panjohura deri m tash. Thuhet se prgjigjes pr kt ndalim ishte Ministri i Jashtm i Francs, Bernard Kouchner, i cili asokohe ishte Kryeadministrator i Kosovs. A jeni takuar me Z. Kouchner, a e keni diskutuar kt shtje bashk? Berisha: Kouchner sht mik i vjetr. E kam takuar dhe e takoj. Por, nuk e kam diskutuar at problem ndonjher. Un e kam takuar shum miqsisht. Bernard Kouchner mbetet ndr miqt m t shquar t kombit shqiptar dhe mik imi. Ai me shum ndjenja, me shum dashuri, punoi pr Kosovn. Qe nj moment konjukture, dikush ia krkoi. Ka mundsi shum q ishte Tirana zyrtare, sepse kishin shum frik. Ka shum mundsi t`ia ket krkuar Tirana Zyrtare. Por, kjo nuk
INTERVISTA 9
N politik hyra pr dy arsye; pr t drejtat e njeriut dhe pr shtjen e Kosovs. Nga sa mbaj mend, n shtpin time sht folur pr Kosovn. Kurse m duhet t pohoj se regjimi i Enver Hoxhs ishte armiku juaj m i madh. Pa harruar se shqiptart e Ramiz Alis, dshironin ta vrisnin Ibrahim Rugovn dhe mua, n vitin 1991"
ka lkundur ndjenjat e mia ndaj tij, sepse ai qe fat i madh q qe i drguari i par i Perndimit n Kosov. Dhe e mbylli me shum nder misionin e tij. Nj moment tjetr interesant sht nj vit para shpalljes s pavarsis. Vizita e Presidentit Bush m 2007. Prap nj dhurat e madhe pr ju. Vjen Presidenti i SHBA-ve dhe i knaq t gjith ata q kan menduar vazhdimisht se Shqipria ka rol mbi Kosovn. Vjen dhe e deklaron Pavarsin e Kosovs, n Tiran... Pavarsia e Kosovs po komplikohej. Mendoj se Shqipria ia doli t luaj rolin e vet, duke e mbrojtur n mnyr t palkundur kt. Ju e kishit mik edhe Bushin Plak... Ai ka filluar i pari bisedat pr Kosovn... Kur u takuat pr her t par, apo jo? Kur jam takuar me Bushin Plak, n korrik t vitit 1992, n takimin par, ka filluar t flas pr Kosovn, e jo pr Shqiprin. Mori atllasin dhe m tha: "M thuaj si sht puna me Kosovn?". I shpjegova q Serbia ka synim ndaj Kosovn, dhe ky synim sht fatal. I thash se duhet t bhet do gj, q ata t mbeten n shtpit e tyre. Tutje, Bushi Plak i prcaktoi nj kufi Millosheviit, se n qoft se zbret ushtrin n Kosov - do t prballej me t gjith bombarduesit, prpos nuklearve. Po takimi me Bushin e Ri? Cila ishte gjja m e veant? A dha indikacione kur do t shpallet, sepse u mbajt pak sekrete kjo gj? Momenti m i veant i takimit ishte kur m tha: "Un dua mendimin tnd. A do ti dy jav, apo sa, pr shpalljen e pavarsis s Kosovs?". Ata t Administrats, q ishin aty, u shtangn. Un i thas: Merre kohn tnde, aq sa t duhet ty. E prcollt kt mesazh n Kosov? Po, i takova. 'raporte keni me Kryeministrin Hashim Thai? Shum t mira, absolutisht shum t mira. Edhe me Presidentin, edhe me Kryeministrin. Ka vetm nj vit qyshse Qeveria e Kosovs ka kompetenca m t plota, meq nga pas lufta ishim nn administrimin e UNMIK-ut. Ciln rrug duhet ta ndjek Kosova, si shtet i ri, sipas jush? Mendoj se Qeveria e Kosovs realisht po i prgjigjet stadit n t ciln ndodhet. Mendoj se po tregojn pjekuri dhe maturi t jashtzakonshme, e cila sht e domosdoshme. Mendoj se po bjn prpjeke serioze pr t trhequr investimet. Pr t valorizuar burimet q ekzistojn. Kam informacion se ka nj disiplin doganore, disiplin fiskale. Jan n nj presion t njohjeve, normale sht, por edhe pr t ec - ka ecur. Por duhet t jemi realist, prderisa Rusia ka bllokuar Kshillin e Sigurimit, rruga sht zgjatur. Ama sht n nj rrug e pakthyeshme. Ka nevoj q t jemi shum aktiv t gjith. Qeveria e Kosovs, Qeveria e Shqipris. Por, sht nj rrug e pakthyeshme. Pra, mendoni se Qeveria e Kosovs po ecn n rrugn e duhur? Po. Pr mendimin tim, po. Edhe Kosova po ecn n rrugn e duhur, n tersi. Edhe opozita po ecn rrugn e duhur. Shum shpejt do t inaugurohet rruga q lidh Kosovn me Shqiprin. Sa do t ndikoj kjo ekonomikisht, pos tjerash? Berisha: Un mendoj se ka nj ndikim t jashtzakonshm, jo vetm ekonomik por n t gjitha aspektet. Ajo i jep Kosovs akses n Evrop. sht nj gj e jashtzakonshme. Ka nj rndsi shum t madhe jo vetm pr Kosovn, por edhe pr Shqiprin. Ju keni thn se do ta ndrtoni edhe nj rrug tjetr? Absolutisht, po. Kam premtuar se do t'i ndrtoj akset e shkurtra. Nse shqiptart do t m votojn n mandatin tjetr, do t bj t gjitha akset e shkurta. Kshtu distanca Tiran - Shkup do t jet pr 100 kilometra m e shkurtr. Do t jet rruga bregut t Drinit nga Fierza n Koman q do t shkurtoj 120 kilometra Kosovn Perndimore. Do t afroj Sarandn 100 e ca kilometra me Tirann... Ndrtimi i largpruesit, ndrtimi i portit pr Kosovn, jan kontribute t jashtzakonshme pr Kosovn... Po, po shkrihet Muri i Berlinit midis shqiptarve. A do t vini kur do t inauguro-
h e t rruga pr Kosovn? Po, pa diskutim. At po e pres. M n fund, Shqipria po hyn n NATO. Ne e dim far do t thot kjo pr Shqiprin, por far do t thot kjo pr Kosovn? Shpirti i kombit sht nj. Nuk ndahet me asgj. sht nj gj historike pr do shqiptar. Tani pavarsia sht mbyllur, ndrkoh debati pr identitetin kosovar vazhdon. 'mendim keni ku pr kt? A keni ju problem ta kuptoni, pr shembull, gjuhn q e flasin kosovart? Identitet kombtar u prpoqn t krijojn serbt, por dshtuan... sht absolutisht e domosdoshme t rishqyrtohet problemi i gjuhs, sepse gjuha po varfrohet, po dalin fjal jasht prdorimit me shpejtsi t madhe. Po del fondi fjalor i saj nga korniza tepr e ngusht, u prjashtua gjuha liturgjike trsisht prej saj, q sht shqipja m e rrjedhshme. Ata duhet t ken kuraj. I dhan nj kontribut vendit me drejtshkrimin, nuk e mohoj. Nuk ka asnj rndsi a sht ky apo ai dialekt... Po t jet puna pr n gegrishte, gjuha e nobilitietit sht e Shkodrs. Por, nuk them se duhet t jet. E rndsishme sht q t hapen kanalet. Me rndsi jan prurjet. Un nuk jam q t vihet as dialekti shkodran. Megjithse aq sa kan pasur fisnikri shqiptart, aty n at dialekt ka nj fjalor fisni-
krie. Por, u larguam trsisht nga liturgjia. S'kishte pse t largohej, duhej t merrnin nga ajo ant pozitive. Shko n nj kish dhe dgjo gjuhn q flitet aty, sht shum e bukur, tingllon aq bukur. Jan br shum gjra absurde. Duhet t korrigjohen. Kush duhet ta bj kt? Akademikt. Shqiptart e Kosovs kan nj kompleks se kur flasin nuk kuptohen mir... Berisha: Jo, jo, kuptohen shum mir. Nuk ka pse t kompleksohen. Por, problemi i rishqyrtimit t disa normave standarde n gjuh, sht i domosdoshm. Sepse gjuha jon po varfrohet, sht gjuh shum e pasur, shum e bukur. Ktu sht e gjith shtja. Edhe nj pyetje t fundit: A do t largoheshit prej skens politike, nse i humbni zgjedhjet q po vijn? N mnyr absolute do ta respektoj verdiktin e shqiptarve. Por, si m thot parandjenja ime dhe si e thash edhe n Parlament, le t prgatiten q Sali Berisha do t mbetet edhe pr 35 vjet n politik, nse nuk m thrret i Gjithfuqishmi. Por, shqiptart e kan ndrmend t m mandatojn edhe nj her. * Intervista publikohet e plot, njkohsisht me t prditshmen "Express" n Prishtin
10
FORUM
tmerr parmbrm n nj emision televiziv ku bashkbiseduesit qen vetm dy dhe njri i thoshte tjetrit pa pushim: Pr mendimin tim. Mes t tjerash dgjova nat bashkbisedim tmerre t tilla t ndryshkura si: pllan... kllas... vigjilenc... mbrojtje e atdheut... zbatim i vijs s partis etj. etj.. Pak m pas ja behu bubullima q e tundi gotn e furtuns dhe disa pika ia derdhi; Mnyra se si shumica n pushtet po prpiqet ta paraqes antarsimin e Shqipris n NATO, bubullim kjo q u pasua nga shkreptima e that me uj brenda; Nse shikon se kryeministri e lidh antarsimin n NATO dhe me do kanal kullues apo ezm q pruron fshatrave t Shqipris, q u pasua nga nj krism super objektiviteti prmes nj hyper fraze; Opozita po ashtu po rreket vetm ti krkoj qeveris t mos e keqprdor antarsimin n NATO, por nuk ka nxitur nj debat real rreth vlerave q ka antarsimi i Shqipris n NATO, deri tek derdhja m n fund e krejt gots dhe brja helaq e tr tavolins prmes fjalis: si po prpiqet ta shtrembroj historin propaganda banale q po ambalazhon me flamujt e NATO-s defektet dhe shtrem brimet e mdha t demokracis, s paku 18 muajt e fundit, ku dgjimin e ndala dhe kokn mbulova dhe rash t fle. Dhe fjeta pr t fjetur, ama bra gjum t rnd. N nj fush ku n skaj ndriste e piklluara luna, vrtiteshin akaj q kafshonin dhe lpinin krma. Erasmusi i Roterdamit sillej rrotull duke shkulur mjekrn n form autokritike pr gabime ideore q i kishte kapur me vones tek vepra Lavdi Budallallkut duke ulritur me t madhe se gabimin do ta shlyente pas pak n nj volum t dyt t pasuruar me llapaqenizma pellazge. Homerit, t cilit i kishin ardhur syt, vshtrimin ia kishte ngulur Andrea Stefanit. Berluskoni duke pir kafe turke. Ad Krasta duke br tratativa pr nj intervist VIP n E Diell me vet Dostojevskin. Dante Aligieri duke u gajasur pr pun ferresh mediatike me Aldo Lipen. Mu Nano duke vallzuar Rock me elentanon. urilli n nj qoshe duke rrkllyer raki Skrapari. Darvini se pshpriste kok-m-kok me Ainshtainin pr genet dhe Luftn e Klasave. ajupi turivarur. Naimi i menduar. Konica i qeshur. Lasgushi me nj ehre sikur u thoshte t gjithve; Turp t keni, sditt t ma dgjoni heshtjen! U ngrita hert i tmerruar. Ika vrap mora nj gazet TemA. Tre artikuj pr NATO-n! N vetm ata tre artikuj, fjala NATO plot 92 her! bra?! E shtriva gazetn n dysheme. Jo pr ta therur. Pr ta matur. Rrmbeva nj metr. Secila flet nga 63 centimetra e gjer dhe 41 centimetra e lart, bjn 0.258 metra katror. Shumzuar kjo me numrin e fletve, domethn me 4, bjn 1.0332 metra katrore. Shumzuar prsri me 2, sepse gazeta sht e shkruar nga t dy kraht, bjn 2.0664 metra katrore, q sht e gjith siprfaqja e shkruar e nj gazete TemA. Pavarsisht sa shitet, gazeta TemA shtypet do dit, t themi aty te 3000 kopjet. Pronari hajduti
NATO pa mero
mero mund t pretendoj se kjo shifr sht me e madhe. Mos u ngut mero skilja, dhe mos u habit aspak, se ti nuk e di ku du me dal un me kt hesap. Ajo shifr nuk tregon pare q i ke vjedhur ti dhe duhet t jen sa m e madhe. sht tjetr, tjetr gj. N kt rast sa m e vogl kjo shifr aq m mir pr ty. Shumzuar kjo shifr me siprfaqen e si m sipr llogaritur t nj gazete TemA, del plot 6 199. Pr rrumbullakim, t themi 6 200 metra katror. Pra mero baze, sot pr sot, edhe pse n kushte t vshtira ngaq gazetn q sdihet ku shkruhet e ku faqoset sepse demek rrethuar me polic, pa folur aspak pr cilsin, vetm si sasi, i bn Shqipris, apo u servir shqiptarve do dit, 6 200 metra katrore propagand t shkruar! Nj t matur sasin e propagands s TemA-s t lpirsit mero, vrik e n bulevard, prball ish-Komitetit Qendror, prball asaj propagands q prgojoi merua parmbrm, flamujve t NATO-s dhe lists s vendeve antare. Pr sqarim atyre q jetojn npr rrethe ku merren me pun dhe Tirans dhe brokullave t meros ngen nuk ja kan, si dhe shqiptarve q jetojn, punojn, a studiojn n emigracion, gjendja atje sht kjo; Atje, ditn, rresht rrz murit t ish-komitetit, me prmasa afrsisht 1.5 X 1.5 metr, jan vendosur flamujt e vendeve antare t NATO-s. Kush kalon andejpari, po iu tek e kthen kokn u shtje syt atyre flamujve, po sju tek ikn n punn e vet. Kjo ishte pr ditn. Natn, kur flamujt e rrzs s murin ose mezi duken ose nuk duken fare, mbi trotuarin ku gjat diktaturs vendosej tribuna mbi t ciln ngrefej udhheqja q prshndeste me dor marshuesit si merua t cilve tek shihnin udhheqjen u rridhnin lott, mu aty, jan vendosur dy projektor. Dy projektort projektojn flamujt e NATOs mbi ish-Komitetin ku dikur brenda tij bubrronin merot e kohs. Kta flamuj me ngjyra natn mbi faqen e murit t ish-komitetit formojn nj lloj flamuri gjigant. Sa gjigant sht ai flamur? Ja ta masim; Pamja e nats sht e shtrir n gjersi n 12 dritare. Secila dritare, bashk me murin prkats sht afrsisht 3 metra e gjat. Pra gjatsia e propagands s prgojuar qeveritare sht 36 metra. Lartsia kap tre kate. Secili kat, kurr m tepr se 4 metra. Pra lartsia 4 her 3 metra, baraz me 12 metra. po ta shumzojm gjatsin 36 metra me lartsin 12 metra del shifra 432 metra katrore. Ja pra kaq! Vetm kaq! 432 metra katrore propagand nokturne qeveritare. Dhe tani ti prmbledhim shifrat; Qeveria 432 metra katrore propagand vizuale q as preket as griset as kushton, por vetm po t deshi qejfi mund ta kundrosh dhe q, pr m tepr akoma, nuk mund t zgjas m tepr se terri nats, ja t themi gjithsej nja 8 or n 24 or.
Nga ana tjetr, nj botues i vetm i quajtur mero baze; plot 6200 metra katrore propagand vizuale mbi letr t zez, dhe jo 8, dhe as vetm natn, apo vetm ditn, por plot 24 or para syve dhe n duart e shqiptarve! Po t bjm nj kombinim t siprfaqeve me ort duke i shumzuar si pr meron dhe pr qeverin pr t nxjerr nj shifr pa njsi matse por goxha domethnse, ja rezultati; Pr qeverin 432 X 8 = 10368 Pr meron 6200 X 24 = 148800 mero bazja 14 her m tepr propagand se qeveria! Por ta lm gjeniun e skutave mero dhe t kthehemi te pamja t ciln u ktheva ta shoh si duket kur u err. Maja e mpreht e gjysm hns turke duke grisur perdet e dritares s zyrs s Simon Stefanit. Flamuri amerikan duke u valvitur para turirit t Diktatorit. Kryqet dhe diagonalet e kuqe n sfond blu t Anglis q i bjn hije dritares s Spiro Koleks. Nj gjethe lisi e flamurit t Kanadas duke i kujtuar katundin Adil aranit. Trikolori i Italis s futbollit duke mallngjyer Lenka ukon s cils po i kujton Volejbollin e Krutjes, Etj, etj. Gjetje e hatashme q me siguri e kan zili kuruesit e imazhit, edhe ata m t shquarit e m t paguarit e planetit. far ka n kt mes pr t llapur e prgojuar?! Ska publikuar qeveria t dhna pr NATOn n Internet? Marrzi! N Internet ka aq shum t dhna Shqip pr NATO-n sa do duheshin tonelata letr pr ti printuar. Do merua referendum pr nj gj q dihet e strdihet? Jo, nuk do shpenzohen miliona dollar vetm pse i do qejfi llafazanit mero. Berisha po kopjon Shehun?! Po merua k po kopjon mor aman?! Ja nj definicion i hatashm n Shqip pr NATO-n q e gjeta n Internet pr pes sekonda; NATO sht nj brtham e ushtris s ardhshme t qeveris botrore. Ajo do ta mbroj Njerzimin, jo m nga lufta midis kombeve dhe shteteve, por nga do e keqe e mundshme q mund ti lindi brenda vetes, si dhe nga do agresion i mundshm q do ti vij toks nga jasht saj, si ato t forms natyrore, ashtu edhe kundr civilizimeve t mundshme negative t hapsirs. Ska faj merua. Ka faj Natua. Natua pra, ajo t ciln kur e lusja un me dhjetra her t vinte t shfaroste shqiptart si merua, serdhi q serdhi. Si the si the, se sm erdhi mir zri? T lutem edhe nj her fort; Berish pa mero! PD pa mero! Shqipri pa mero! NATO pa mero! This is a Miracle of Freedom! edisonypi@gmail.com
Shkrimet e publikuara n faqet e Forum nuk prfaqsojn domosdoshmrisht qndrimin redaksional t gazets Koha Jon