You are on page 1of 36

Aralin 1

Ibat Ibang Diin ng Salita


kaw ba ay isang palakaibigang tao* %aano ka ba makisalamuha sa mga taong hindi mo pa masyadong kilala* Ano ang gagawin mo kung napunta ka sa isang lugar na iba ang salitang binibigkas* PAGTUKLAS! Ang mga salitang binibigkas ng tao ay mahalaga upang maipabatid nila ang kanilang sariling opinyon sa isang bagay o pangyayari. to ay maaaring kapupulutan ng aral o di kaya+y magdudulot ng di pagkakaunawaan depende sa paraan ng pagsasalita. (alimbawa, sa loob ng paaralan, ang guro na siyang nagbibigay ng impormasyon sa pamamagitan ng pagsasalita ay nakakatulong upang matuto ang mga estudyante sa mga bagay na nais nila malaman. Bisaya Ka Man Dong Sa isang bayan ng Bulacan ay mayroong matalik na magkaibigan na sina Mariano at Ernesto. Sila ay halos sabay na lumaki at magkasama sa lahat ng oras. Ang kanilang mga ipinamamalas na pag-uugali sa bawat isa ay pawang kakatuwa at hayun ang dahilan ng kanilang pagkakasundo sa mga bagay na madalas nilang gawin gaya ng panunuod ng palabas sa DVD, pagbabasketbol at pagmomotorsiklo. sang araw, habang nasa bakanteng lote at nagpapahangin ang magkaibigan, nabanggit ni Mariano na bibisita ang kaniyang pinsan na galing !ebu at magbabakasyon sa kanila ng dalawang buwan habang malayo pa ang pasukan. "atuwa si Ernesto dahil magkakaroon siya ng bagong kaibigan na siya din namang gusto mangyari ni Mariano para sa kanya. Makalipas ang isang linggo, habang nanunuod ng palabas ang magkaibigan sa sala ng bahay nila Mariano, ay siya namang may kumakatok sa pinto ng bahay# Mariano# $%akibukas mo ang pinto at tingnan kung sino ang kumakatok.& Ernesto# $Dapat ikaw na dahil bahay niyo to at bisita mo ako'& Mariano# $(indi na kita bisita baka nakakalimutan mo halos dito ka na din lumaki kasabay ko at siyang tawa nito.& Ernesto# $)o nga pala at sabay kamot sa ulo.&

/illustration ng dalawang binatilyo na nasa sala at nanunuod ng palabas0

Bisita# $Maayo' Maayo'& %agbukas ng pinto ni Ernesto hindi niya napigilang tumawa sa nakita niya sa harapan at sabay sambit nito na $Bisaya ,a Man Dong.& "ung narinig ni Mariano ang winika ni Ernesto agad itong napatayo at sabay wika ng# Mariano# $%insan' Buti naman at nakarating ka na dito sa amin.& Bisita# $)o nga eh, bagama+t malayo ay kinaya ko para makabisita ako sa inyo dito.& Mariano# $Aba, marunong ka na pala mag-tagalog'& (abang ang magpinsan ay nag-uusap hindi mapiligilan ni Ernesto na matawa nang palihim dahil nga sa bisita ni Mariano at sa pagkatao ng pinsan niya. Mariano# $-ama at yamang andito ka sa amin, ipakikilala kita sa matalik kong kaibigan. Ernesto, siya ang pinsan kong si .icky Boy. .icky Boy siya naman ang matalik kong kaibigan na si Ernesto.& .icky Boy# $"ice meeting you'& Ernesto# $Ano raw* (indi ko siya naintindihan' Sabay tawa ng malakas.& Mariano# $Ano ka ba* Ang sabi ni .icky Boy ay ikinagagalak ka daw niyang makilala.& Ernesto# $Ah ganun ba, ganun din naman ako sa kanya.&
/illustration ng 1 binatilyo na nag-uusap0

2ingid sa kanilang kaalaman ay nakamasid ang panganay na kapatid ni Mariano habang ang tatlo ay nagkakatuwaan at nanunuod ng palabas. %agkaraan ng ilang minuto, ay tinawag ni kapatid ni Mariano si Ernesto upang kausapin ito saglit. Ate 2en# $Ernesto, hindi ka na iba sa akin ha. (uwag ka sana magtatampo sa sasabihin ko sayo. "akita ko ang pagtawa mo kanina nung nakita mo ang pinsan namin at hayun ay hindi magandang asal.& Ernesto# $%atawad po ate, nagulat lang po ako sa personalidad at suot niya.' sabay yuko Ate 2en# $3anun ba, normal yun sa kagaya niya na lumaki sa isang probinsya pero alam mo ba si .icky Boy ay isang likas na mabait na tao at alam ko na magkakasundo kayo pagdaan pa ng maraming araw. -andaan mo ha, hindi hadlang ang itsura o pinanggalingan ng isang tao para lubusan mo siya makilala. Ang pakikipagkapwa ay naipapakita sa tamang paggalang at pagkilala ng lubusan sa katauhan ng isang nilalang.& Ernesto# $)po, tatandaan ko po ang mga sinabi ninyo Ate 2en'& Ate 2en# $Mabuti kung ganun, sige na bumalik ka na sa sala at makipagkwentuhan sa kanila.& sabay ngiti sa kaibigan ng kanyang kapatid.

/illustration ng isang nakatatandang babae na nakikipag-usap sa isang binatilyo0

%ag-unawa sa Binasa
%anuto# Sagutin ang mga sumusunod na mga tanong sa buong pangungusap. sulat ang sagot sa patlang.
4. Sinu-sino ang mga pangunahing tauhan sa kwento* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 6. Saang lugar galing ang pinsan ni Mariano na si .icky* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 1. Ano ang dahilang kung bakit palihim na natawa si Ernesto sa pinsan ng kanyang kaibigan*

55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 7. Ano ang dahilan kung bakit kinausap ni Ate 2en si Ernesto* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 8. ,ung ikaw si Ernesto, tama ba ang ginawa niyang pagtawa ng palihim habang ipinakikila ang isang bagong kaibigan* )o o (indi* Bakit* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

%agpapahalaga
%anuto# kaw ba ay may lugar na nais puntahan dito sa %ilipinas* guhit sa loob ng kahon ang bagay na makapagpapaalala sa lugar na nais mong puntahan at magbigay ng maikling deskripsyon sa nasabing lugar at isulat ito sa patlang.

555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

%aglinang sa Binasa
Ibat Ibang Diin ng Salita Ang mga salita ay binubuo ng mga grupo ng mga titik na nagbibigay ng kahulugan o impormasyon. to ay may iba+t ibang pamamaraan ng pagbigkas#

4. Malumay 9 paraan ng pagbigkas ng salita na may lundo sa pantig bago ang huling pantig. Ang salitang malumay ay may tuldik na pahilis /:0. Halimbawa#sabong, amihan 6. Malumi 9 paraan ng pagbigkas ng salita na katulad ng malumay ngunit may impit sa huling patinig. Ang salitang malumi ay may tuldik na paiwa /0. Halimbawa# samo, kulani

1. Mabilis 9 paraan ng pagbigkas ng salita na tuluy 9 tuloy hanggang huling pantig. Ang salitang mabilis ay may tuldik na pahilis /:0. Halimbawa#tutubi, talong 7. Maragsa 9 paraan ng pagbigkas ng salita na katulad ng mabilis ngunit may impit sa huling patinig. Ang salitang maragsa ay may tuldik na pakupya /;0. Halimbawa#laro, salita

%agpapayamang 3awain
A. Magsaliksik ng isang lugar dito sa %ilipinas at sumulat ng maikling deskripsyon tungkol sa nasabing lugar. Bigyan ng sapat na pamagat ang nasabing gawa.

555555555555555555555555555555555555

55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555

Aralin 2
Mga Uri ng Pangungusap PAGTUKLAS! Ang pangungusap ay binubuo ng grupo ng mga salita na may diwa. to ay kaw ba ay isang matapat ng na bata* Sa tinginna mo siyang ba na maaaring makapagbigay ng impormasyon o maghatid mga detalye maganda sa kaalaman isang tao ang tapat* Dapat ba makakatulong o makadaragdag ng sa nagsasabi sinumang ng babasa o makikinig. nating ipamalas ang katapatan sa lahat ng pagkakataon (alimbawa, sa pakikipagkaibigan sa isang lugar na matao gaya ng palaruan, ang sa mga ating buhay* ng bawat isa upang kilalanin niyang mabuti ang pangungusap na binibitiwan at sinasabi taong nais niyang kaibiganin ay mahalaga upang ito ay magsilbing daan upang

Ang Motorsiklo Si <oseph ay bunso sa tatlong magkakapatid ng pamilya %ere=. 2ahat ng bagay na hilingin niya sa kanyang mga kapatid ay siya namang naibibigay dahil sa ang mga kapatid niya ay nagtatrabaho sa ibang bansa gaya ng pera, laruan, mga damit at kung anu-ano pa. Dahil likas na maalwan ang buhay, kahit saan pumunta si <oseph ay napupuntahan niya dahil sa perang ipinapadala sa kanya. sang araw, habang naglalakad papunta sa mall si <oseph ay nakita niya ang isang lalaki na kararating lang sa di kalayuan at natatanaw din niya ang motorsiklo na ipinarada sa harap ng isang co>>ee shop, namangha siya sa ganda ng sasakyan na dala ng makisig na binata at kita sa kanya ang kainggitan. ,aya nakapagbitaw siya sa kanyang sarili na kailangan makabili din siya ng motorsiklo sa lalong madaling panahon. Makalipas ang dalawang linggo, nakabili si <oseph ng motorsiklo. 3inamit niya ang perang ipinadala sa kanya ng kanyang panganay na kapatid na si <enny para sa kanyang pag-aaral. 3aya ng karamihan, halos araw-araw gumagala si <oseph at sinusubukan ang kanyang bagong motor. (alos idinadaan niya ang kanyang motor sa palaruan na malapit sa kanila kung saan niya nakikita ang mga taong nagkukwentuhan at nagtatawanan sa kung anuman ang kanilang pinag-uusapan. sang araw, tumawag ang Ate <enny ni <oseph habang siya ay nagpapahinga, $<oseph, kamusta ka na dyan* Ano na ba balita sa pag-aaral mo*& $Ah, eh maayos naman ate.& sambit nito sa kapatid. $Siya nga pala, ikaw ba ay nagtitipid dyan* Baka naman kung anu-ano ang pinaggagastusan mo ng perang pinapadala ko sayo na para

dapat sa pag-aaral mo*& sabi ni Ate <enny. $)po naman ate, tinitipid ko po ung pera'& wika ni <oseph na halatang kabado at pinagpapawisan ng di tama. $Mabuti kung ganun' 2agi ka mag-iingat ha at mag-aaral ka ng mabuti'& sabi ni Ate <enny. $Makakaasa po kayo'& sagot naman ni <oseph. 2umipas ang maraming araw at hindi namamalayan ni <oseph na sa sobrang pagkalibang niya sa nasabing motorsiklo ay nakakaligdaan na niya ang kanyang pag-aaral na nagbunga ng mga di kaaya-ayang marka. sang araw, habang nagmamaneho si <oseph pauwi sa kanilang tahanan, hindi niya namalayan na may nadaanan pala siyang bato at sa sobrang bilis ng kanyang pagpapatakbo sa nasabing motor ay naaksidente siya at tumilapon sa may kalsada. Agad na sinaklolohan si <oseph at dinala sa pinakamalapit na ospital. Doon nukanan siya ng pahayag sa kung ano ba ang naging dahilan ng kanyang aksidente at ipinatawag ang kanyang mga kaanak. Sa kadahilanan na ang kanilang magulang ay nagbakasyon sa 2eyte, tanging ang mga kapatid na lang muna ni <oseph ang pwede niyang malapitan sa ganitong oras. Sa di inaasahang pagkakataon, sakto naman ang pagbalik ng %ilipinas ni <hosie, pangalawa sa magkakapatid dahil sa utos ng kanilang panganay na kapatid na bantayan si <oseph sa kanyang pag-aaral. "ang dumating sa bahay si <hosie, biglang may tinig siyang narinig mula sa labas. $Buti na lang pala at nakabalik ka na nang bansa, ung kapatid mo si <oseph ay nasa ospital at naaksidente sa motor'& bungad ni Aling Baby na isang tapat na kapitbahay. Dali-dali pumunta si <hosie sa nasabing ospital at nakita niya ang kalagayan ng kanyang kapatid. %agkalipas ng mga ilang oras, namulat ang mga mata ni <oseph mula sa pagkakatulog at laking gulat niya na makita ang kanyang Ate <hosie at biglang napaluha. $Ate, patawad po sa anumang naidulot kong problema sa inyo'& sambit ni <oseph. $Ano ba ang nangyari* Bakit naaksidente ka sa motor* ,atatawag lang ni Ate <enny sa akin at kinukumusta niya tayo lalo ka na tungkol sa pag-aaral mo. "abanggit ko din ang aksidenteng nangyari sayo, pati nga siya nagulat at halata ko sa tono ng pananalita ni ate na nalungkot siya'& wika ni <hosie. $Ate, patawad talaga, bumili po kasi ako ng motorsiklo para may magagamit ako sa tuwing aalis ako at ginamit ko po ung pera na pinadadala sa akin ni Ate <enny. At hayun po, eto pa pala ang nangyari'& malungkot na kwento ni <oseph. $Sana <oseph magsilbing aral sa iyo yan, hindi maganda ang magsinungaling lalo pa gumastos sa mga bagay na alam mo namang walang mabuting maidudulot sa iyo. "angyari na yan at alam ko maiintindihan ka ni Ate <enny ang mahalaga sa mga oras na ito ay buhay ka at hayun ang ipagpasalamat

mo sa Mahal na %anginoon. ,aya+t magpagaling ka na at nang maisalaysay mo nang maayos kay Ate <enny mo at sa susunod huwag mo nang uulitin yun ha.& nakangiting wika ni <hosie. $)po, ate at salamat sa pang-unawa mo.& wika ni <oseph at sabay yakap sa kapatid.

%ag 9 unawa sa Binasa


%anuto# Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa buong pangungusap at ilagay ito sa patlang.
4. Sino ang pangunahing tauhan sa kwento* Ano ang paglalarawan sa kanya sa kwentong nabasa* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 6. Sinu 9 sino ang mga kapatid ni <oseph* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 1. Bakit kailangang magtrabaho ng panganay na kapatid ni <oseph* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 7. Ano ang palihim na binili ni <oseph na nagdulot ng di magandang karanasan sa kanya* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 8. Ano ang naging payo ni Ate <hosie kay <ospeh habang nasa ospital* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

?. Sa iyong palagay, tama ba ang ginawa ni <oseph na pagbili nang nasabing motorsiklo* At bakit* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

@. ,ung ikaw ang nasa kalagayan ng pamumuhay ni <oseph, paano mo pahahalagahan ang perang ipinapadala sa iyo* Sa papaanong paraan mo maipakikita ang tamang paggasta sa nasabing pera* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

%aglinang sa Binasa
Mga Ari ng %angungusap 4. Pasalaysay o paturol 9 ito ay uri ng pangungusap na nagsasalaysay at maaaring nagbibigay impormasyon lamang. to ay nagsisimula sa malaking titik at nagtatapos sa tuldok ( !. Halimbawa: Si <oBo ang panganay sa walong magkakapatid ng pamilyang 3anal. Ang kagandahan ni Melba ay talaga namang nakakabighani. 6. Patanong 9 ito ay uri ng pangungusap na nagtatanong o kumukuha ng impormasyon. "agsisimula ito sa malaking titik at nagtatapos sa tandang pananong ("!. Halimbawa: Sino ba ang mas gwapo, si .aymond o si Mark* Saan ko po makikita ang daan patungo sa pambansang aklatan*

1. Pa#am#am 9 ito ay uri ng pangungusap na nagsasaad ng matinding damdamin o emosyon. "agsisimula ito sa malaking titik at nagtatapos sa tandang panamdam($!. Halimbawa: Ate Stephanie, talon' Mga kapitbahay, may sunog'

7. Pautos o pakiusap 9 ito ay uri ng pangungusap na nakikiusap o kaya+y nag-uutos. "agsisimula ito sa malaking titik at nagtatapos sa tuldok /.0. Maaari din namang magtapos ito sa tandang pananong kung ito ay nakikiusap /*0. Halimbawa: 2umabas ka muna ng kwarto at mag-uusap kami ng kuya mo. %akidala nga itong mga binili ko para kay Vincent sa kusina. Maaari mo ba akong tulungan na tapusin ang aking ipinipinta*

%agpapayamang 3awain
%anuto# A. 2agyan ng angkop na bantas ang mga sumusunod na pangungusap.
4. Aba555 ,ita mo nga naman ang bilis talaga ng panahon at malaki na kagad si !hase555 6. Si Mhaya ay mas maganda kaysa kay -riCie555 1. Saan ko po makikita ang bahay nila Marlon555 7. Si Elena ang tumatayong tagapayo ng mga kabataan sa DV.555 8. (ala555 May ahas555

B. Bumuo ng tig-dalawang /60 pangungusap ayon sa uri ng pangungusap at isulat ito sa patlang.

4. %adamdam a. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 b. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 6. %autos a. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 b. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 1. %atanong a. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 b. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 7. %asalaysay a. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 b. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 !. Sumulat ng maikling reaksyon tungkol sa karanasan mo bilang isang estudyante na ginagamitan ng iba+t ibang uri ng pangungusap. sulat ito sa patlang at gamitin ang mga naaangkop na bantas ng pangungusap. 555555555555555555555555555555555555

55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555

Aralin %
Kayarian ng Pangungusap
Masasabi mo bang mapalad ka dahil nakatira ka sa bansang %ilipinas* Sinu-sino ang mga bayani na naaalala mo dahil sa angking kahusayan niya* -ama bang maging pambansang bayani si 3at. <ose .i=al kaysa kay 3at. Andres Boni>acio* PAGTUKLAS! Ang pangungusap ay isang paraan ng pagbibigay impormasyon sa sinumang makakabasa nito. to ay maaaring ipahatid sa pamamagitan ng pasulat o pabigkas. Binubuo ito ng mga grupo ng mga salita na may iisang diwa upang maglahad at kapulutan ng aral. (alimbawa# sa loob ng silid-aralan kung saan ang guro na siyang nagbibigay ng impormasyon sa pabigkas na pamamaraan ay nakapaghahatid sa mga grupo ng magaaral ng tamang aral at leksyon sa nasabing asignatura. Sino Ang Mas Matapang"

Sa isang bayan sa "or=agaray, mga hapon sa ilalim ng punong mangga ay nagkukwentuhan ang mga magkakaibigan na sina ,etch, Marte at <c tungkol sa mga napag-aralan nilang mga bayani. <c# Eamang lamang at nandito tayo nagpapahinga at pinag-uusapan natin ang mga nagdaan nating aralin tungkol sa mga bayani. Ako ay may isang tanong sa inyong dalawa. Sino sa tingin ninyo ang mas magalingF si <ose .i=al o si Andres Boni>acio* Marte# Aba' At sa itsura mo pa nanggaling ang ganyang tanong kaibigan. (ehe' Biro lamang. %ara sa akin si 3at. Andres Boni>acio. ,etch# "gunit sa akin si Dr. <ose .i=al. <c# Sige, paano ninyo mapapatunayan kung sino talaga ang karapat-dapat na maging pambansang bayani. Marte# Madali lang yan, si Andres Boni>acio kasi ay likas na matapang kahit sa murang edad nito ayhinarap na ang mga pagsubok sa buhay. Maaga siyang nawalan ng mga magulang at nagsikap upang maitaguyod ang mga kapatid. "agsikap siyang magbasa ng mga aklat at nagkaroon ng kamalayan tungkol sa karapatan ng mga %ilipino. At hindi lang yun, dahil sa angking katapangan niya, siya ay nahirang bilang pinuno ng ,ataastaasan, ,agalanggalangang ,atipunan ng mga Anak ng Bayan /,,,0. Ang samahang ito ay kinabibilangan hindi lamang ng mga lalaki kundi pati mga kababaihan. pinaglaban nila ang kalayaan ng bansa sa pamamagitan ng himagsikan. Dahil sa himagsikang pampulitika ay pinatay siya sa !aGite ng mga sundalong %ilipino noong ika-4H ng Mayo, 4IJ@. <c# Aba' -unay ngang magaling at matapang si Andres Boni>acio at nakakalungkot din ang kanyang kinasapitan. Eh ikaw naman, ano ang magiging reaksyon mo kay Dr. <ose .i=al* ,etch# Ako ay simple lang, si Dr. <ose .i=al ay kinakitaan na ng kahusayan at katalinuhan na

hindi pa naipamamalas ng kahit sinuman sa kanyang kapanahunan. "anggaling sa maykayang pamilya at nagpamalas ng aking katalinuhan sa kahit na anong larangan gaya ng matematika, pulitika, pakikipagkapwa, iba+t ibang lenggwahe at kung anu-ano pa. Ang kanyang talino ay inilabas niya laban sa mga dayuhan sa pamamgitan ng pasulat na pamamaraan. nusig niya ang mga katiwalian ng mga opisyal na siyang naghaharian sa kanyang kapanahunan. "akapagsulat din siya ng ilang mga libro gaya ng "oli Me -angere at El Dilibusterismo na siyang nagbigay liwanag sa sinumang babasa nito na may katiwalian at kabulukang nangyayari sa loob ng gobyernong kanyang kinabibilangan. Dahil sa mga pahayagan at mga artikulong inilabas na nagmula sa malawak na kaisipan ni Dr. <ose .i=al ay nagalit ang mga opisyal ay siya+y ipinadakip, ngunit hindi naging hadlang ang kulungan sa kanya dahil kahit sa loob ng piitan ay gumagawa siya ng mga tula at artikulo na siyang lalong magsisiwalat ng kabaluktutan ng mga tiwaling opisyal ng gobyerno. Dahil sa galit ng mga opisyal ay pinatapon si .i=al at pinatay sa Bagumbayan na mas kilala na ngayon na 2uneta noong ika-1H ng Disyembre, 4IJ?. <c# ba din pala ang ipinamalas ni Dr. <ose .i=al pagdating sa ating bayan. ,etch# -ama ka dyan <c, hindi lang naman nasusukat ang pagiging matapang ng isang tao dahil sa armas na kaya niyang hawakan. Ang ipinakita ni .i=al ay patunay lamang na ang karapatan at kalayaan ng mga %ilipino ay maaaring makamit sa pamamagitan ng tahimik at hindi ng isang madugong laban. <c# -ama ka naman ,etch' ,aya para sa atin pareho silang magaling sa kanikaniyang laban. Marte# Sang-ayon ako dyan kaibigan.

%ag 9 unawa sa Binasa


Panuto& Sagutin ang mga sumusuno# na tanong at isulat ang mga ito sa patlang
4. Sinu-sino ang mga magkakaibigan na nagkukwentuhan sa ilalim ng punong mangga* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

6. Ano ang kanilang naisip na pag-usapan habang nagpapahinga* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 1. %aano isinalarawan ni Marte ang kanyang idolong bayani* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 7. Ano naman ang naibigay na pagsasalarawan ni ,etch para kay .i=al* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 8. Sa iyong palagay, sino ba talaga ang dapat na maging pambansang bayani* Bakit* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

Paglinang sa Binasa

Kayarian ng Pangungusap 4. Payak na Pangungusap 9 ito ay nagpapahayag ng isang buong diwa o kaisipan. to ay binubuo ng# a. isang paksa at isang panaguri b. tambalang paksa at isang panaguri c. isang paksa at tambalang panaguri d. tambalang paksa at tambalang panaguri Halimbawa# 4. 6. 1. 7. sang mabuting kaibigan si Mhaya. Si Elena ay isang matiyagang ina sa kanyang tatlong anak. %inangunahan at pinulong niya ang laban sa mga Amerikano. Si Marlon at ang kanyang mga pinsan ay nagdadamayan sa lahat ng pagkakataon at lubos na naggagalangan.

6. 'ambalang Pangungusap 9 ito ay binubuo ng dalawang sugnay na nakapag-iisa o dalawang payak na pangungusap na pinagsama. 3inagamit dito ang mga pang-ugnay na at, datapwat, ngunit, subalit, samantala, o, ni, maging, sakat at pati. Halimbawa# a. "agpunta siya sa madilim na gubat saka nanghuli din siya ng mga iba+t ibang uri ng ahas sa bundok. b. Malaki ang tiwala niya sa kanyang sarili ngunit pinanghihinaan siya ng loob. 1. (ugnayang Pangungusap 9 ito ay binubuo ng isang sugnay na nakapag-iisa o isang payak na pangungusap at isa o dalawang sugnay na di nakapag-iisa. May paksa at panaguri rin ang sugnay na di nakapag-iisa ngunit wala itong buong diwa. 3inagamit na pang-ugnay rito ang mga pangatnig na upang, kung, kapag, sapagkat, dahil at nang. Halimbawa#

a. "angarap siyang makatapos ng pag-aaral sapagkat naranasan nilang apihin ng mga kaanak.

Pagpapayamang )a*ain
%anuto# /A0 3awing tambalan ang mga payak na pangungusap at isulat ito sa patlang.
4. Si <erwin ay isang magaling na masahista. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5 6. Ang %ilipinas ay kilala bilang agrikulturang bansa. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5 1. Sa 2uneta binaril si Dr. <ose .i=al. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5

7. Maraming pananim ang nasira nang bagyong )ndoy. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5 8. Ang nobelang -wilight ay isinulat ni Stephenie Meyer.
555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

B. Sa lahat ng iyong kaibigan, pumili ng isa sa kanila at sumulat ng maikling sanaysay na naglalarawan sa kanilang pagkatao. 2agyan ng angkop na pamagat ang nasabing gawa.

555555555555555555555555555555555555

555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

Aralin +
Pagbabaybay ,g Mga Salita
kaw ba ay totoong %ilipino* Alam mo ba ang wikang sinasalita sa bansang %ilipinas* Masasabi mo ba na mas maganda ang wikang Dilipino kaysa sa mga wikang banyaga* PAGTUKLAS! Ang bansang %ilipinas ay likas na mayaman sa aspetong agrikultural. Binubuo ito ng mga barayti ng mga puno at mga bulaklak na matatagpuan saan mang panig ng bansa. (alimbawa# ang puno ng niyog na tinatawag na $-ree o> 2i>e& dahil sa aking kahusayan at kapakinabangan ng tao mula dahon hanggang sa ugat nito at siya namang mapapakinabangan sa iba+t ibang pamamaraan.

Ang 'ubu-ansa ,.gros Sa isang malawak na kaparangan ay naglalakad ang mga mag-aama upang makalanghap ng sariwang hangin at malibot na rin ang mga malalapit na tanawin sa kanilang bahay sa Victorias !ity, "egros )ccidental. Ama# Mga anak, alam niyo ba na ang lugar natin ay isa sa mga sikat dito sa ating bansa. Melba# -alaga po ama* Ama# )o naman' <an# %aano niyo po nasabi* Ama# "akikita niyo ba ang mga grupo ng mga tao na nagkukumpulan sa di kalayuan* Melba# )po ama' Ama# (ayun ang dahilankung bakit kilala ang ating lugar, sapagkat dito mo makikita ang isa sa mga pinagkukunan ng tubo para katasin at gawing iba+t ibang uri ng asukal. <an# Ah, eh di ba ama ang tubo ay parte ng lababo kung saan dumaraan ang mga pinaghugasan palabas ng bahay* Ama# (ahaha' %inapatawa mo ako anak, iba naman yun. Ang tawag doon ay tubo kung saan nakakabit ito sa mga parte ng bahay at kalimitang daanan ito ng mga dumi o tubig palabas ng bahay. Melba# )h, ngayon alam mo na <an ang kaibahan nung dalawa* <an# )o naman, salamat na lang at nandito si %apa para ipaliwanag sa akin yun kasi medyo nakakalito eh. Ama# Kala yun anak, bsta tandaan mo lang ang kaibahan nung dalawa. (indi lang naman yun,

may mga salita kasi tayo na pareho nang baybay ngunit magkaiba ang bigkas at kahulugan. Malalaman mo yun sa darating na pasukan kaya+t mag-aaral ka nang mabuti ha. <an# )po ama' "asasabik na nga ako pumasok eh' (ehehe Melba# Aba at kita mo naman ama, nagbiro pa siya. Akala mo naman ay nag-aaral ng mabuti. (ehe' Ama# )h, tama na yan at baka magkapikunan pa kayong dalawa. Mabuti pa ay lapitan natin ang mga gumagawa sa tubuhan at nang makita ninyo kung gaano kahirap ang trabahong iyon.

/illustration ng 1 tao na naglalakad sa kaparangan na may mga grupo ng tao na gumagawa sa di kalayuan0

%ag 9 unawa sa Binasa


%anuto# Sagutin ang mga sumusunod na tanong at isulat ito sa patlang.
4. Saan ang tagpuan ng kwentong nabasa* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

6. Sinu 9 sino ang mga pangunahing tauhan sa kwento* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 1. %aano mo mailalarawan ang :ama+ batay sa kwentong nabasa* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 7. Sa iyong palagay, dapat ba nating pahalagahan ang produktong nagmula sa ating bansa* Bakit* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 8. Dapat bang nating ipagmalaki ang mga produkto na gawa sa ating bansa* %aano* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

%aglinang sa Binasa
Mga Salitang Iisa ang Baybay ,gunit Magkaiba ang Bigkas at Ka-ulugan May mga salita sa wikang Dilipino na iisa ang baybay ngunit magkaiba ang bigkas at kahulugan. Malalaman ang kahulugan ng nasabing salita ayon sa tamang pagbigkas at pagkakagamit nito sa pangungusap. Halimbawa: 4. <e>, nabasa mo na ba ang laman ng balita ngayon sa pahayagan* 6. Ano ang dahilan at nabasa ka <ett*

Sa unang pangungusap, ang kahulugan ng salitang nabasa ay $nalaman&, samantalang sa ikalawang pangungusap, ito ay nangangahulugang $nabuhusan& ng anumang bagay na likido gaya ng tubig ang taong tinatanong sa pangungusap. ,ung minsan, nilalagyan ng tuldik ang pantig na binibigyang 9 diin upang matukoy ang pagkakaiba ng salita. ,ung walang ginagamit na tuldik sa mga salitang magkapareho ang baybay, ginagamit na batayan dito ang gamit ng salita sa loob ng pangungusap.

Pagpapayamang )a*ain
Panuto& /agyan ng ts.k (0! ang -anay A kung ginaga*a mo ang pagpapa-alaga sa iyong kap*a at sa -anay B naman kung -in#i
Mga Pa-ayag 4. "agbibigay ako ng limos sa mga tao sa lansangan lalo na ang may mga kapansanan at mga batang paslit. 6. ginagalang ko ang aking ama at ina. 1. "akikihalubilo ako sa mga taong hindi ko pa gaanong kilala. 7. Sumusunod ako samga utos ng nakakatanda. 8. (umahalik ako sa pisngi ng aking mga magulang kapag ako ay aalis na ng bahay. ?. "agmamano ako sa aking mga magulang kapag ako ay aalis o kararating lang sa bahay. @. "akikipaglaro ako sa aking mga nakababatang kapatid kapag ako ay may libreng oras. I. Ako ay nakikiayon sa aking mga kaibigan kahit pa na alam kong ito ay masama. J. naaalalayan ko ang mga matatanda lalo na kung sila ay tatawid ng kalsada. 4H. Mahilig akong mang-asar sa aking mga kaibigan para lang mapansin. A B

B Magsaliksik pa ng ilang mga pro#ukto na kilala sa isang probinsya sa Pilipinas

Iba-agi ito sa -arap ng klas. gamit ang ibat ibang salita na iisa ang baybay ngunit magkaiba ang bigkas at ka-ulugan

Aralin 1
Pagsulat Muli ng K*.ntong ,apakinggan
,ilala mo ba si 2ola Basyang* kaw ba ay may alam na kwento na nagmula sa kanya na kanyang ibinabahagi sa mga grupo ng kabataan* Ano ang masasabi mo para kay 2ola Basyang* %A3-A,2AS' ,ung magbabalik-tanaw tayo sa nakaraan, ang ating mga ninuno ay mahilig sa mga kuwento na kapupulutan ng aral. to ang kanilang ginagamit sa mga grupo ng kabataan upang mahikayat nila at matipon ang mga ito sa oras bago pa sila ay makapagpahinga sa kani-kanilang tahanan. (alimbawa# ang sikat namaikling kuwento na pinamagatang $Si %agong at Si ,uneho& na nagbibigay ng magandang aral tungkol sa pagtitiis upang makamit ang tagumpay.

Magpalakas 'ayo$

Mula sa bintana ng kuwarto ay kinawayan ni <ops ang kanyang mga kaibigang sina <oc, VB at %rince. "akadamit pang-ehersisyo sila at tila ganadong 9ganado sa pagtakbo.

/illustration ng 1 tao na nasa harapan ng bahay at ang isang tao ay kumakaway sa bintana0

<ops# Ano ba*' Saan ang punta ninyo* <oc# ,ami ay sama-samang tatakbo nang mabawasan naman ang timbang. 3usto mo ba sumama*

%rince# (alika, sumama ka. VB# Magpalit ka na kagad ng pang-ehersisyong damit. <ops# )o ba' Sandali lang. (abang ang apat na magkakaibigan ay tumatakbo patungo sa .oCas BouleGard, sila+y napahinto saglit sa halos kalagitnaan na nang kanilang destinasyon.

/illustration ng 7 na tao na medyo pagod dahil sa pagtakbo at nag-uusap0

<ops# "akakapagod pala talaga ang pagtakbo nuh. VB# Sinabi mo pa, pero masaya naman dahil marami tayo. %rince# sa pa, malaking tulong to sa atin para mapanatili natin ang malusog na pangangatawan. <oc# -ama ang lahat ng mga sinabi ninyo. (indi ba, sabi nga ng kalihim ng D)( na ang pageehersisyo ay ugaliin pra lumusog ang pangangatawan.

<ops# ,aya ano pang hinihintay natin* -akbo na tayo para marating na natin ang .oCas BouleGard bago pa tumindi ang sikat ng araw. At ang magkakaibigan ay pinagpatuloy na ang pagtakbo patungo sa nasabing lugar habang nagtatawanan.

Pag 2 una*a sa Binasa


Panuto& Sagutin ang mga sumusuno# na mga tanong at isulat ito sa patlang
4. Saan patungo ang magkakaibigan* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 6. Sinu 9 sino ang mga kinawayan ni <ops sa kuwento* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 1. Ano ang napagkasunduan nang mga magkakaibigan ayon sa kuwentong nabasa* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

7. Sino ang pangunahing tauhan sa kuwento* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 8. lahad ang mga kabutihang maidudulot ng ehersisyo sa katawan. a.555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

b.5555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 5555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

%aglinang sa Binasa
Ku*.nto
Ang kuwento ay binubuo ng grupo nang mga pangungusap na pasalaysay tungkol sa isang bagay, tao, pook o pangyayari. "agpapakita ito ng maayos na pagkakalahad ng mga pangungusap at ginagamitan ng mapanuring bantas. to ay kapupulutan ng magandang aral na maaaring gamitin ng sinumang babasa sa kanilang pang-araw-araw na buhay.

%agpapayamang 3awain
Panuto& (A! Bumuo ng grupo na may apat (+! na miy.mbro at bumuo ng maikling .-.rsisyo at ipakita ito sa -arap ng klas. Maaari sali*an ng musika para maging magan#a at kaakit 2 akit ang nasabing pr.s.ntasyon (B! Pakinggan ang ku*.ntong babanggitin ng guro at tatalakayin sa

klas. Isulat ang k*.ntong naalala pagkatapos ng nasabing talakayan at iba-agi ito sa -arapan ng klas.

Aralin 3
Paggu-it ng Ku*.ntong ,abasa
kaw ba ay mahilig sa mga kuwentong pantaserye* "aaalala mo pa ba kung ilan ang duwendeng kaibigan ni Snow Khite* Ano ba ang dahilan kung bakit hindi magisinggising si Sleeping Beauty* PAGTUKLAS! Ang mga kuwentong pantaserye na kalimitan nating naririnig ay hango sa malawak na imahinasyon ng sumulat na binibigyang buhay ng mga iba+t ibang karakter sa istorya upang maging kapani-paniwala ang mga ito. ,alimitan, ang mga pangunahing tauhan sa mga nasabing istorya ay may mga ipinamamalas na katangian na siyang naiiwan sa isipan ng sinumang makakabasa nito. (alimbawa# ang istorya ni !inderella, na sa kabila ng pagmamalupit sa kanya ng mga kaanak nito ay nanatiling mabait at mapagkumbaba pa rin siya, kaya+t sa huli natamo niya ang pag-ibig na wagas na halos

Encantadia
Ang Encantadia ay isang pantaserye na binuo ng isang malaking -V network /!hannel @0 upang dalhin ang mga tao lalo na ang mga kabataan sa lawak ng imahinasyon patungong mahiwagang kaharian na nahahati sa apatF ang hangin, ang apoy, ang tubig at ang lupa. Bawat kaharian ng nasabing elemento ay binabantayan ng mandirigmang nagmamay-ari ng kani-kanilang brilyante. Ang mga mandirigmang may hawak ng bawat brilyante ay apat /70 na magkakapatid na anak ng .eyna ng Encantadia. Ang (A"3 ", ito ay isa sa mga elemento sa Encantadia na kumokontrol ng lakas at hina ng hangin sa pamamagitan ng brilyanteng hawak ng panganay na prinsesa nagngangalang Amihan. Ang nasabing prinsesa ay may pambihirang lakas at busilak na kalooban. ,aya nga siya ang naiisip ng kanyang ina na papalit sa trono nito nilang reyna pagdating ng araw.

Ang A%)E, ito naman ay nagsisilbing simbolo ng tindi ng init ng anumang pinagmumulan ng bawat bagay na nagliliyab o may apoy. Si %irena ang kapatid ni Amihan ang may hawak ng nasabing brilyante. Ang katangian ni %irena ay lubhang kakaiba sa kanilang magkakapatid, sa taglay nitong galing at husay siya din ay nakakaramdam ng inggit sa nasabing kapatid na si Amihan dahil nga sa napipintong pagiging reyna ni Amihan pagdating ng panahon na siya namang ayaw ni %irena. Ang 2A%A, binubuo ito ng lahat ng lugar na inaapakan ng mga tao at mandirigma sa Encantadia gaya ng mga kagubatan, kaparangan at kabukiran. Si Danaya naman ang may hawak ng nasabing brilyante ng lupa. Siya ay may lakas na kayang kumontrol ng anumang delubyo na maaaring gawin sa lupa gaya ng malakas na paglindol at kung anu-ano pa. Ang katangian nito ay hindi mailalayo sa magkakapatid dahil sa angking galing sa pakikidigma at lakas na loob na ipinapakita din sa bawat sitwasyon o laban. Ang -AB 3, ang pinakahuling elemento ngunit may angking lakas sa oras ng pangangailangan. Si Alena ang may hawak ng nasabing brilyante. Ang kapangyarihan nito ay bumabalot sa lahat ng anyong-tubig na maaaring pagkuhaan ng lakas nito at magamit sa anumang paraan na naisin ni Alena gaya ng ipo-ipo sa dagat at kung anu-ano pa. Bukod sa kanyang brilyante, si Alena ay may magandang tinig at lubhang nakakaakit sa sinumang

makakarinig ng kanyang boses at mapapailalim ito sa kanyang kapangyarihan. sang malakas at mabait na prinsesa rin si Alena at ang kanyang pag-ibig ay nauukol sa isa sa mga pinakamagaling na mandirigma sa kaharian ng Encantadia. Ang nasabing Encantadia ay lubhang napakagandang istorya na nagbibigay kaalaman sa bawat taong nakapanood nito na ang ating mundo ay isang likas na yaman na bigay ng MAE,A%A2 na dapat ingatan at pahalagahan para sa ating kinabukasan lalo na sa susunod pang henerasyon ng mga kabataan.

Pag 2 una*a sa Binasa


Panuto& Sagutin ang mga sumusuno# na tanong at isulat ito sa nasabing patlang
4. Ano ang Encantadia* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 6. Sinu-sino ang mga tauhan sa nasabing kuwento* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 1. Ano ang bagay na kumokontrol sa mga elemento na binabantayan ng apat /70 na magkakapatid* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

7. %aano mo ilalarawan ang katangian ng apat na magkakapatid* a. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 b. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55 c. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

d. 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55

8. Sa iyong palagay, dapat bang mapanood ang Encantadia ng isang batang kagaya mo* Bakit* 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

Paglinang sa Binasa
Ang pantaserye ay isa sa mga uri ng kuwentong nakakaaliw para sa sinumang babasa. ,alimitan ang mga pantaseryeng ito ay isinasabuhay sa pelikula at sa telebisyon para maipakita sa bawat manonood ang angking ganda at likas na lawak ng imahinasyon ng mga sumulat at mga direktor sa bawat karakter na bibigyang buhay nang sinumang batikang mga gaganap

sa nasabing pantaserye. to ay isang napakagandang paraan na kung saan hihikayat sa mga kabataan at matatanim ang aral na maaari nilang gamitin sa kanilang pang-araw-araw na pamumuhay.

Pagpapayamang )a*ain
Panuto& 'ukuyin ang mga panungusap nagpapakita ng pangangalaga sa kalikasan /agyan ng istar ipinapa-ayag at kung ito ay

kung positibo ang

bu*an kung n.gatibo ang ipinapakita sa patlang na nakalaan bago ang bilang

5555554. %aggamit nang dinamita sa pangingisda. 5555556.%aggamit nang chemical >ertili=er para mapataas ang kalidad ng mga pananim. 5555551.%agtatanim nang puno o re>orestation. 5555557. %agtatapon nang basura sa mga bahagi ng tubig. 5555558. %aglilinis nang tapat ng bahay sa araw-araw. 555555?. %agbabalik nang mga maliliit na isda sa dagat kapag ito ay nahuli sa pamamagitan ng lambat upang mabigyang pagkakataon pa na mabuhay ay lumaki ang mga ito. 555555@. %aghihiwalay nang mga basura gaya ng nabubulok at di-nabubulok sa tamang

lalagyan. 555555I. %aggamit nang organikong pataba para sa mga pananim. 555555J.%agmimina upang makahanap ng mga ginto at iba pang mamahaling hiyas. 555554H. %aglilinis nang mga kanal upang maiwasan ang matinding pagbaha sa isang lugar.

B. (inggil sa kuwentong nabasa, iguhit ang kaharian sa iyong palagay na maaaring tumugma sa kuwentong Encantadia. Magbigay ng maikling pagpapaliwanag sa nasabing kaharian.

55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555 555

You might also like