Fiziologjia e Palces Kurrizore

M.D. Kleida Mati

Informacioni ndijesor eshte i integruar ne te gjitha nivelet e sistemit nervor duke shkaktuar pergjigjet e nevojshme motore, qe nisin ne palcen kurrizore me reflekse te thjeshta muskulare, vazhdojne ne tru me pergjigje me te komplikuara dhe perfundojne ne trurin e vogel ku kontrollohen fuksionet me te komplikuara muskulare.

Orgnizimi i palces kurrizore per funksionet motorre

Lenda gri e palces eshte zona integruese per reflekset e palces. Sinjalet ndijesore hyjne ne palce nepermjet rrenjeve sensore posteriore.

Pasi hyjne ne palce, te gjitha sinjalet sensorike shkojne ne 2 drejtime te ndryshme: (1) Nje dege e nervit sensor perfundon menjehere ne lenden gri dhe shkakton reflekse lokale. (2) Nje dege tjeter transmeton sinjalet ne nivele me te larta te sistemit nervor (te vete palces, ne tru apo ne koren e trurit).

Neuronet motore anteriore

Ndodhen ne pjesen anteriore te lendes gri. I ndajme ne 2 lloje: (1) Neurone motore alfa (2) Neurone motore gamma

(1) Motoneuronet alfa

Inervojne fibrat e muskujve te medhenj skeletore. Diameter 14 mikrometra. Stimulimi i nje nervi alfa, stimulon nga 3 deri ne 100 fibra te muskuve skeletore, te quajtura njesia motore. Nisin kontraktimin.

(2) Motoneuronet gamma

Diameter 5 mikrometra. Inervojne fibra ne brendesi te muskulit, te quajtura fibra intrafuzale. Kontrollojne tonusin e muskulit.

Interneuronet
Jane prezente ne te gjitha zonat e lendes gri. Jane te vogla dhe shume lehtesisht te stimulueshme (1500 impulse/s). Lidh neuronet. Nuk eshte as neuron motor dhe as sensor. Lidh rruget aferente me eferente.

Per te kontrolluar funksionin muscular eshte i nevojshem informacioni per gjendjen aktuale funksionale te muskulit, te cilen e japing: (1) Aksi muscular (2) Tendinat e Golxhit Informacioni i marre prej tyre transmetohet ne palcen kurrizore, ne koren e trurit dhe trurin e vogel.

(1) Aksi muskular

Detekton gjatesine e muskulit dhe e ndryshon ate Stabilizimi i trupit Pozicioni

(2) Tendinat e Golxhit

Kontrollojne tensionin muskular. Kane me shume karakter frenues. Jane te vndosura ne origjine te muskulit. Kur tendinat e Golxhit stimulohen nga nje tension i rritur muskular, sinjali transmetohet ne palcen kurrizore per te shkaktuar nje refleks relaksues per muskulin perkates.

Zonat e trurit kontrolluese te motoneuroneve gamma

Zona bulboretikulare Truri i vogel Ganglionet bazale Korteksi i trurit

Frenimi reciprok dhe Inervimi reciprok

Kur me ane te nje refleksi inervojme nje muskul, njekohesisht frenojme dhe muskulin e tij anatagonist. Kete fenomen do ta quajme Frenimi reciprok.

Qarkun neuronal qe e shkakton kete bahkeveprim do ta quajme Inervim reciprok.

Reflekset e palces kurrizore qe shkaktojne spazma muskulare

Ne shumicen e rasteve te dhimbjeve te lokalizuara kemi te bejme me nje spazme muskulare.

Spazmat muskulare si pasoje e frakturave

Spazme e induktuar nga dhimbja. Injektim i nje anestetiku local, ul dhimbjen dhe njekohesisht shkakton relaksim te muskujve.

Spazma abdominale si pasoje e Peritonitit

Spazma te muskujve abdominal per shkak te irritimit te mureve peritoneale. E njejta lloj spazme ndodh gjate operacioneve te zones intra-abdominale. Gjate ketyre operacioneve duhet aplikuar anestezi e thelle.

Krampet muskulare
Faktore lokale irritues: - temperaturat e ftohta - mos furnizim me gjak - aktivitet fizik i teperuar Mekanizmi feedback pozitiv shkakton kontraktime te vazhdueshme deri ne krampe muskulare.

Reflekset autonomike
Ndryshim te tonusit vascular Djeresitje Reflekse intestinale Reflekse peritoneointestinale Urinimi Defekimi

Faleminderit per vemendjen!