Professional Documents
Culture Documents
V tr ca ty V tr ca ty
Nm sau phuc mc
Sau d day
Nng khong 80g
Hinh hoi thun dai.
Gii phu tuyn ty Gii phu tuyn ty
Tuyn tuy co 2 nhom t bao khac nhau:
TB nang tit ra nhung enzyme tiu hoa.
Nhom TB tp trung o vung do Langerhans co chuc nng khac.
TB (B) sn xut Insulin, Amylin
TB (A) sn xut Glucagon
TB (D) tit somatostatin
PP hay TB F tit polypeptide tuy.
INSULIN
Tng hp Insulin trng T! "#ta Tng hp Insulin trng T! "#ta
Preproinsulin Proinsulin Insulin
Dich m RNA insulin boi ribosom gn vao mng ni bao tuong to thanh chui
don polypeptid gm 110 acid amin goi la Preproinsulin.
Sau khi di chuyn vao li ni sinh cht c ht, chui peptid tin hiu du N tn
gm 24 acid amin cua Preproinsulin bi tach ra thanh Proinsulin.
Proinsulin di chuyn vao tui nho cua phc hp Golgi.
Proinsulin duoc dong goi vao trong nhung ti tit co chua enzyme co vai tro
trong chuyn thanh insulin: Cu ni disulIid duoc hinh thanh va chui peptid C duoc
tach ra to Insulin
Chui peptid C va insulin duoc gii phong vao tun hoan dng mol.
Chui peptid C khng co chuc nng sinh hoc nhung la chi s quan trong
giup danh gia kh nng bai tit insulin cua tuy tng.
Enzymes chuyn tu proinsulin insulin la endopeptidase phu thuc Ca
2
: PC2, PC3
PC2 ct ni giua peptid C va chui A
PC3 ct ni giua peptid C va chui B
$%u tr&c Insulin $%u tr&c Insulin
Phn tu Insulin:
2 chui peptid A va B:
Chui A co 21 acid amin
Chui B co 30 acid amin.
1 cu disulIid trong cung mt chui A (giua acid amin 6 -11)
2 cu disulIid giua 2 chui (aa 7-7, 20-19).
Luu y: Khi 2 chui peptid bi roi ra thi hot tinh cua insulin khng con nua
'i(u h)a s* tit Insulin 'i(u h)a s* tit Insulin
Muc dich: cn bng nng d glucose trong mau khi doi hay no.
Glucose, amino acids, acid beo, va ketone trong co th nh huong su tit insulin
Cht dinh dung, hormon d day-rut, hormon tuy, cht dn truyn TK tu dng.
Glucose co vai tro quan trong trong su tit insulin o nguoi.
Co ch glucose kich thich su tit insulin: do su khu cuc TB cua do
Langerhans:
C glucose huyt tuong glucose duoc vn chuyn vao TB nho co ch vn
chuyn h tro (GLUT 2)
Glucose bi phosphoryl hoa thanh G-6P boi glucokinase.
Glucose va G-6P lam tng sn xut ATP ti l ATP/ADP uc ch knh K
E
m
tng mo knh Ca
2
kich thich tit
insulin tu tui du tru.
+h,n "- ./ th0i h1a ca insulin +h,n "- ./ th0i h1a ca insulin
Phn b:
Trong tun hoan o dng monomer tu do.
Vd V dich ngoi bao.
Khi nhin doi, tuy tng tit 40 g (1 don vi 1U) insulin mi gio vao TM cua, C
insulin trong TM cua la 2 to 4 ng/ml (50 to 100 mU/ml) va trong tun hoan ngoi bin
la 0.5 ng/ml (12 U/ml).
Khi no, C insulin tng nhanh trong mau TM cua va tng it hon trong mau ngoi
bin.
Glucose
Acid amin
Acid beo, keton
Cac hormon d day-rut
(gastrin, secretin,
cholecystokinin.)
Cac hormon khac
(glucagon, cortisol,
GH..)
Cht dn truyn TK tu dng (adrenergic,
cholinergic)
S bi tit
Insulin
T 5-6ph (Insulin) ,T 17ph (Proinsulin)
Peptid C duoc tit dng luong voi insulin. C tng do thanh thi o gan thp hon &
T dai hon (30ph) marker chn doan su tit insulin cp.
Thoai bin:
Chu yu o gan, it hon o thn va co do bi ct ni disulIid giua chui A va B boi
insulinase.
Gan: 50 insulin dn gan qua TM cua gan bi pha huy va khng tro li tun hoan
chung.
Thn: insulin duoc loc boi cu thn va tai hp thu boi ng thn, 10 hin din
trong nuoc tiu.
M ngoi bin nhu m m cung bt hot insulin nhung it quan trong.
Enzyme co vai tro trong thoai hoa la thiol metalloproteinase, chu yu o gan, co,
thn, no.
2#c#ptr ca insulin 2#c#ptr ca insulin
Receptor nm trn b mt TB
Hin din o TB cua DV co vu:
TB muc tiu: gan, co, m m.
TB khac: TB mau, TB TK, TB sinh duc.
Bn cht la glycoprotein xuyn mang gm:
2 tiu don vi (135,000 daltons): ngoi bao, co domain gn voi insulin.
2 tiu don vi (95,000 daltons): xuyn mang, hot dng cua insulin protein
kinase.
4 tiu don vi duoc ni li voi nhau bng cu ni disulIide d hinh thanh ---
heterotetramer.
$0c ch%t .3n chuy4n glucs# $0c ch%t .3n chuy4n glucs#
Glucose nhp vao t bao bng su khuch tan thun loi nho vao cac cht vn
chuyn glucose (glucose transporters - GLUT).
GLUT 1 co o moi m, dc bit la hng cu va no
GLUT 5 co o t bao cua tuy, o gan, thn, rut
GLUT 3 co o no, thn, rau thai
GLUT 6 co o co va m m
GLUT 5 co o rut va thn
S* h7t h1a th th4 T! 8ch ca Insulin S* h7t h1a th th4 T! 8ch ca Insulin
Khi insulin gn voi tiu don vi tiu don vi li vao trong TB duoc phosphoryl hoa
tu dng hot hoa hot tinh cua tyrosine kinase voi cac co cht khac trong TB (Insulin
response substrate-IRS) bao gm IRS-1, IRS-2, IRS-3 tac dung trn TB.
Mang TB co tinh thm cao voi glucose, dc bit la TB gan, co va m m (tr
neuron no), xy ra nhanh giyphut:
Co ch: su chuyn vi cua tui nho trong bao tuong dn gn voi mang TB. Tui nho
co phn tu protein vn chuyn Glucose trn mang (GLUT4). Su chuyn vi co tinh
thun nghich.
Kt qu: Glucose duoc vn chuyn qua mang nho co ch khuych tan h tro.
Diu hoa su chuyn hoa glucose:
Trong TB,Glucose duoc phosphoryl hoa thanh G-6-P boi hexokinase (I IV)
Hexokinase IV (glucokinase): co lin h voi GLUT 2 o gan va TB tuy
Hexokinase II co lin h voi GLUT4 o co xuong , co tim va TB m m.
G-6-P vao nhiu con duong khac nhau:
Dng phn hoa thanh G-1-P va chuyn thanh glycogen o gan
Di vao con duong duong phn tng hop ATP
Di vao con duong pentose phosphat cung cp NADPH cho pu khu va chuyn hoa
cht l boi CYP, duy tri hot dng cua Glutathion dng khu.
Tng tinh thm voi acid amin, cac ion kali, phosphat.
Thay di hot tinh cua nhiu men chuyn hoa trong TB, chu yu do su
phosphoryl hoa enzyme (10-15ph)
Tng dich m cua mRNA o ribosom to thanh protein moi & tng muc sao m
cua DNA trong nhn TB (nhiu giongay)
T0c 89ng sinh l: ca insulin T0c 89ng sinh l: ca insulin
Trn chuyn hoa glucid
Dy mnh chuyn hoa glucose o co:
Tng vn chuyn glucose qua mang vao trong TB co d sinh nng luong.
Glucose thua duoc du tru trong co duoi dng glycogen.
Dy mnh thu thp, du tru, su dung glucose o gan
Su thu nhn va su dung glucose o no:
Thm voi glucose va su dung glucose khng cn qua trung gian insulin.
( 2 co ch: insulin va co ch thm thu khng qua insulin)
Chi su dung glucose cho nng luong
Muc duong huyt phi duy tri trn muc chun
Nu gim duoi 50 mg/dl co th shock h duong huyt (kich thich TK, co git , hn m, thm chi
tu vong (4 nguoi tiu duong duoi 50t))
Trn chuyn hoa lipid: Du tru lipid trong TB m
Insulin tng vn chuyn glucose vao trong TB m:
Glucose pyruvat acetyl CoA acid beo TG du tru
1 s lon glucose -glycerolphosphat acid beo TG du tru
Insulin hot hoa lipoprotein lipase o vach mao mch cua m m ct TG thanh acid beo
hp thu vao TB m TG du tru
Insulin uc ch lipase trong TB m
Trn chuyn hoa protein va su phat trin:
insulin ;
;
insulin <
Insulin lam tng vn chuyn acid amin (!aline, leucine, isoleucine, t"rosine,va
phen"lalanine) vao TB (r nht o co va gan)
Insulin tng su dich m cua mRNA
c ch su thoai bin protein nn gim acid amin huyt
gan, gim tn to duong moi tu acid amin
Din gii: K
va phosphat
GLU$=G>N GLU$=G>N
uan trong trong su diu hoa chuyn hoa keton va glucose nhung chi duoc su dung d kim soat
duong huyt ngn hn
$%u tr&c?
La mt chui polypeptide don gm 29 acid amin
S* tng hp glucagn S* tng hp glucagn
Preproglucagonproglucagonglucagon
$h@ 8nh tr liAu?
Tri h duong huyt nng:
Ngun glucagon : chit tu tuy bo, heo
IV, IM, SC 1mg (IV,IM: cp cuu)
Tac dung h duong huyt thoang qua va khng du nu su luu tru glycogen o gan
cn sau dap ung voi glucagon, BN nn su dung glucose hay bt n vao.
Su dung trong chup -quang do tac dung uc ch co tron rut:
Lam gin co tron rut thun loi chup -quang duong GI trn va duoi.
Tri dau tht co co lin quan dn vim rut thua cp tinh va ri lon o ng dn mt
va co vong Oddi
Su dung chn doan phn bit tc nghn tu vang da do gan
DI THO DNG DI THO DNG
Bh0i niAC? dai thao duong xy ra do thiu insulin hoc su hin din cua cac tac nhn
di khang tac dung cua insulin. Kt qu la gia tng nng d cua glucose trong mau, tu do dn
dn nhiu bt thuong trong chuyn hoa.
'0i th0 8DEng ty l/ h9i chFng 8Gc trDng "Hi?
Tng duong huyt.
Ri lon chuyn hoa cua carbohydrat, lipid va protein
Gia tng nguy co bin chung trn tim mch: bin chung mch mau lon, mch mau nho
va TK.
Mt moi va 4 nhiu
TiIu chuJn chJn 80n 80i th0 8DEng th# KL>?
Triu chung cua dai thao duong nng d glucose do o tnh mch (do ngu nhin) 200
mg/dl. Triu chung din hinh cua dai thao duong la n nhiu, ung nhiu, gim cn nhanh. (Do
ngu nhin la do bt cu luc nao khng chu y dn thoi gian k tu bua n cui)
Glucose huyt luc doi (Iasting plasma glucoseFPG) 126 mg/dl. (doi duoc dn la khng
co nng luong hp thu trong it nht 8g).
Glucose huyt sau bua n 2h 200 mg/dl. Do la glucose huyt sau 2 gio ung 75g
glucose trong thu nghim dung np glucose (oral glucose tolerance test OGTT).
Chn doan DTD khi co 1 trong 3 tiu chi trn
T#st Mung n7p glucs#: ung 75g glucose trong 250-350ml nuoc (tr em 1-75 g/kg ti
da la 75g),
Test duoc thuc hin vao bui sang.
BN d yn tnh va khng hut thuc.
BN n binh thuong 3 ngay truoc do, khng nn n king.
Nng d glucose mau do luc bung doi sau 1 va 2 ting sau khi ung glucose.
NOt nghiAC L"=P$ NOt nghiAC L"=P$
Hemoglobin kt hop glucose HbA1C:
Binh thuong chim 4-6 tng Hb
Tn ti sut doi sng hng cu la 120 ngay phn anh luong duong huyt 8 tun
truoc khi dogiup danh gia su kim soat DH trong vong 2-3 thang:
5-7: n dinh duong huyt tt trong 2-3 thang truoc
10: DH khng kim soat tt
Khi HbA1C tng 1, nng d glucose tng 1.7 mmol/l (30 mg/dl)
Khng dung d chn doan bnh
Do mi 3-6 thang
Phn loi bnh dai thao duong:
Dai thao duong typ 1 (10 dn s): do TB do tuy bi phn huy do pu tu min
mt kh nng bai tit insulin
4 biu hin lm sang mt moi
Glucose:
Ngu nhin 200 (2 ln) khng dinh
Doi 8&ng 8g 126 (2 ln) 200: tiu duong
126glu200: RL dung np Glu (nguy co TD, TM)
Dai thao duong typ 2 (90 dn s): do su d khang insulin
S s0nh 80i th0 8DEng typ# P ./ typ# 5
Tuyp 1 Tuyp 2
- et nghim:
Ceton
Khang th khang tiu do tuy
Khang nguyn bch cu
- S luong thu th
Co
khng