DWUDZIESTOLECIE

MIDZYWOJENNE
Jest epok, ktra przypada naczas pomidzy dwiema
wojnami wiatowymi. Okres pocztkowy okrela sipo
zakoczeniu pierwszej wojny wiatowej, natomiast kocem
tego okresu jest rok, 1939 kiedy torozpoczyna sidruga
wojna wiatowa. Wtych klauzulach czasowych zamyka
sinie tylko bardzo wany czas dlahistorii polski iwiata,
alerwnie okres bardzo wartkich iznaczcych przemian
wkulturze isztuce.

MALARSTWO W 20-LECIU MIDZY

WOJENNYM

Najwaniejsze kierunki tego okresu w

malarstwie to: kubizm,
abstrakcjonizm, dadaizm,
surrealizm i socrealizm.

KUBIZM
Kubizm, kierunek malarstwa nowoczesnego oraz
rzeby zainicjowany we Francji ok. 1906 przezP.
Picassa iG. Braque'a, stanowicy przewrt w
wiadomoci wizualnej XX w., zrywajcy z malarstwem
tradycyjnym bdcym sztuk naladowania. Nowy
kierunek oznacza pojawienie si sztuki koncepcyjnej.
Nazwa kubizmu (z aciskiego cubus - kostka,
szecian) zostaa zastosowana przez krytyka L.
Vauxcellesa w odniesieniu do pejzay Braque'a,
charakteryzujcych si geometrycznym uproszczeniem
bry.

N A J S Y N N I E J S Z E D Z I E O K U B I Z M U

Panny z Avignon(fr.
Les Demoiselles
d'Avignon) jedno z
najbardziej znanych
malowidePabla
Picassaprzedstawiaj
ce pi prostytutek z
ulicy d'Avinyo
wBarcelonieblisko
ktrej mieszka
artysta.

ABSTRAKCJONIZM
Kierunek wewspczesnych sztukach plastycznych,
ktry charakteryzuje si wyeliminowaniem wszelkich
przedstawie majcych bezporednie odniesienie do
form lub przedmiotw obserwowanych w
rzeczywistoci. Jest tosztukaabstrakcyjna,
bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali
nowych form tj.: linia plama, pion poziom,
odrzucajc figuratywno na rzecz wewntrznej
konstrukcji obrazu Prekursorami abstrakcjonizmu
byli Wasilij Wasiljewicz Kandinski iEdward Munch.

N A J S Y N N I E J S Z E D Z I E O
A B S T R A KC J O N I Z M U

Akwarela
abstrakcyjna 1910
KandinskyWassily,
Pierwszy obraz
nurtu
Obecnie
wacicielem jest
Narodowe Muzeum
Sztuki Nowoczesnej,
Centrum Pompidou,
Pary

DADAIZM
Midzynarodowy ruch artystyczno-literacki w
sztuce XX wieku, ktrego gwnymi hasami byy
dowolno wyrazu artystycznego, zerwanie z wszelk
tradycj i swoboda twrcza odrzucajca istniejce
kanony. Jego czonkowie, bdcy wiadkamiI wojny
wiatowej, w poczuciu rozpadu cywilizacji negowali
powszechnie przyjte ideay estetyczne i wartoci.
Nie wytworzyli jednolitego stylu czy programu, ktre
spjnie czyyby ich dziea jednoczya ich raczej
wsplna postawa ni styl.

N A J S Y N N I E J S Z E D Z I E O D A D A I Z M U
Ten zwyky pisuar, podpisany
R.Mutt,
po raz pierwszy Duchamp
zaprezentowa w 1917 roku
podczas wystawy
"Spoeczestwa Zjednoczonych
Artystw". Bya to jedna z
najbardziej szokujcych
prowokacji dadaistycznych. W
2004 roku "Fontanna" zostaa
uznana przez 500 artystw i
krytykw
za najbardziej wpywowe dzieo
dwudziestego wieku.

SURREALIZM

W zaoeniach mia to by bunt

przeciwklasycyzmowi,realizmowi,empiryzmowi,racjonali
zmowi ,utylitaryzmowii konwencjom wsztuce.
Teoretykiem tego nurtu by filozof i poetaAndr Breton.
Rok po ogoszeniuManifestu surrealistycznego w1925
odbya si pierwsza wystawa. Od 1924 grupa surrealistw
wydawaa pismo "Rewolucja surrealistyczna".
W malarstwie zaoeniem surrealizmu byo "wyraanie
wizualne percepcji wewntrznej". Artyci starali si
wykreowa obrazy burzce logiczny porzdek
rzeczywistoci. Czsto byy to wizje groteskowe, z
pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunite od
racjonalizmu.

N A J S Y N N I E J S Z E D Z I E O
SURREALIZMU
ObrazPonca
yrafareprezentuje typow dla
surrealizmu prb zgbienia
najciemniejszych obszarw
podwiadomoci czowieka. Dzieo
jest niejednoznaczne, a
interpretacja treci moe
przebiega wielowarstwowo.
Przedstawione istoty ulegaj
procesowi destrukcji, ktry moe
oznacza nietrwao ludzkiego
ycia, fascynacj mierci czy te
typowe dla autora(Salvadora Dali)
przekonanie, e cywilizacja
ludzka osigna stadium upadku
i rozpadu.

SOCREALIZM
Realizm socjalistyczny cechowa si ograniczon tematyk:
portrety przywdcw, wizerunki pracy i ycia ludu, sceny
batalistyczne. Podstawow cech formy bya dbao o
realistyczne obrazowanie, jak najbardziej zgodne z potocznym
wyobraeniem wiata przez masowego widza. Socrealistyczna
sztuka nawizywaa formalnie doklasycyzmu, a tematycznie
czsto doludowoci. Odtwarzanie rzeczywistoci nie byo
gwnym celem z punktu widzenia zleceniodawcy, czyli pastwa
celem bya propaganda .

PRZYKAD DZIEA
S O C R E A L I S T YC Z N E G O

Podaj cegobraz
polskiego
malarzaAleksandra
Kobzdejanamalowany w
1950 roku. Obecnie
znajduje si wMuzeum
Narodowym
weWrocawiu. Sta si
symbolemsztuki
socrealistycznej, a jego
tytu przenikn
dokultury masowej

P R E Z E N TA C J A W Y KO N A N A
PRZEZ
U K A S Z A A D A M U S A ( N R . 1 )
PAT RY K A O C H M A N A ( N R . 1 9 )