Professional Documents
Culture Documents
. -
( - )
, 2013
. -
( - )
, 2013
:
. -
( - )
:
. -
. -
:
. -
:
. -
:
CIP -
". ",
547(076.5)(075.8)
,
[ ] :
( - ) / . , .. - : " ", 2013
(URL): http://www.ugd.edu.mk. - :
. 94
ISBN 978-608-4708-25-4
) - ,
COBISS.MK-ID 93969930
( - )
. -
-
2013,
1.
1.1.
1.2.
1.2.1.
1.2.2.
1.2.3.
1.2.4.
1.2.5.
1.2.5.1.
1.2.5.2.
1.3.
2.
2.1.
2.2.
2.3.
3.
3.1.
3.1.1.
3.1.2.
3.1.3.
3.1.4.
3.1.5.
3.1.6.
3.1.7.
3.2.
3.2.1.
3.3.
3.3.1.
3.3.2.
3.3.3.
3.3.4.
3.3.5.
3.4.
3.4.1.
3.4.2.
3.4.3.
3.4.4.
3.4.5.
3.4.6.
3.4.7.
3.4.8.
3.4.9.
1
2
3
-
5 (S)
-
-
6
7
()
(-)
8
(-)
9
7
7
8
9
10
10
12
12
14
14
15
17
17
24
24
26
26
27
28
29
33
35
35
36
37
38
39
39
40
42
44
44
45
46
47
47
49
51
51
52
54
55
3.5.
3.5.1.
3.5.2.
3.5.3.
3.5.4.
3.6.
4.
4.1.
4.2.
4.2.1.
4.2.2.
4.2.3.
4.3.
4.4.
4.4.1.
4.4.2.
4.4.3.
4.4.4.
4.4.5.
4.4.6.
4.4.7.
4.4.8.
4.4.9.
4.5.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
5.3.1.
5.3.1.1.
5.3.1.2.
5.3.1.3.
5.3.1.4.
5.3.2.
5.3.2.1.
5.3.2.2.
5.3.2.3.
5.3.2.4.
5.3.2.5.
5.3.2.6.
5.4.
10
11
( )
12
(UV/VIS)
(IR)
(MS)
TOF
- (NMR)
56
58
61
62
65
65
66
67
68
68
68
71
72
75
76
77
77
78
78
78
79
80
80
82
83
85
85
86
87
87
87
87
89
89
89
89
89
89
90
90
90
93
, , -
.
, ,
.
:
-
;
- , ,
;
- ,
.
:
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- .
:
- ( );
- ;
- (N, S, X, P);
- (C, H, N, S O);
- ;
- ;
- .
:
- (UV/VIS);
- (IR);
- M (MS);
- - (NMR).
,
.
.
,
. - . - ,
.
1.
1.1.
.
.
.
:
1. , ,
;
2. ( . );
3.
;
4.
:
. [g mol-1], [g], [mol],
[g cm-3], [C], [C],
.
;
5.
.
.
6. ;
7. .
(
);
% = / 100
:
1. , ,
;
2. ( , , )
(
);
3.
(C, H, O, N, S, X, P .);
4.
, ;
5.
;
7
6. , ,
;
7.
.
.
. ()
.
:
1.
,
;
2.
;
3.
;
4.
.
;
5. ,
.
1.2.
,
(, , ),
. ,
.
.
(-,
, ,
(Na, K) .)
.
. ,
.
.
,
.
, , .
8
.
, .
,
.
1.2.1.
, , , , .
1.
2.
3.
4.
E
EXPLOSIVE
O
OXIDISING
5.
Xi
6.
IRRITANT
7.
T+
VERY TOXIC
7.
8.
.
/ ,
.
2005
, ,
R (risk) - S (safety) -
.
9
R S :
:
T+
R: 21-23/25-40
S: 36/37-38-40
R21 -
R23/25 -
R40 -
S36/37 -
S38 -
,
S40 -
,
1.2.2.
. ,
, ,
-.
, .
, , .,
, .
,
.
, , ,
, ,
. , ,
.
, ,
.
.
, .
,
, ,
.
1.2.3.
,
. .
10
.
.
.
:
1. ;
2. ;
3. ;
4.
;
5.
;
6.
;
7. .
,
.
, , ,
.
, .
, ,
.
, , .
,
,
3-4
. , ,
.
.
()
.
90 C ,
.
(
).
90 C
.
, .
11
, , .
, ,
.
.
, ,
, , ,
. ,
.
, .
(, )
.
(, ).
.
, ,
.
1.2.4.
( )
,
( .
).
()
.
.
.
( .
) ( .
).
.
1.2.5.
.
,
, , ,
:
12
;
-
. ,
.
,
.
;
-
, ,
;
- ,
,
.
- ,
;
-
;
-
.
, ,
. , ,
,
:
-
,
,
;
- (
).
,
;
-
.
.
,
;
- (,
.) . ,
;
- ;
-
().
;
-
13
,
;
( );
,
;
;
,
.
1.2.5.1.
,
,
.
, ,
. ,
.
.
.
.
,
.
.
1.2.5.2.
- ,
. , ,
,
:
-
.
( )
;
- ;
-
;
14
, ;
,
(
,
);
,
,
;
.
1.3.
,
,
, ,
.
.
,
( )
.
, .:
, 50 %
. .
, .:
. ,
. .
.
:
, 10 % - (
),
.
.
:
( ) ,
.
, - 3-5 % -
. 10
. ,
, .
15
, ,
3-5 % - ,
.
:
,
, , ,
.
5 % -
. .
, ,
1 % - .
:
,
50 % -
.
.
:
, ,
, 1 % -
.
:
, .
:
,
.
. 1
.
1 -
-
-
pm
200,0
400,0
20,0
1,0
0,1
5,0
250,0
1,0
10,0
0,1
50,0
200,0
300,0
50,0
10,0
50,0
50,0
400,0
mg/m3
366,0
965,0
100,0
3,3
0,25
19,0
32,0
894,0
5,0
0,7
154,0
965,0
11,2
1.050,0
200,0
180,0
270,0
1.464,0
16
1.000,0
200,0
400,0
2,0
0,1
50,0
400,0
100,0
200,0
1,0
0,5
10,0
10,0
5,0
100,0
10,0
10,0
1.914,0
890,0
1.200,0
3,0
0,4
249,0
980,0
610,0
256,0
5,1
4,7
25,0
70,0
25,0
383,0
32,0
65,0
,
.
(, .).
, .
()
, ,
.
.
2. -
,
. , ,
.
2.1.
, ,
.
, ,
.
1 .
,
.
, ,
() (
NB).
17
(
, ,
). ,
( 2).
1
4
10
6
5
11
1
1
13
1
12
16
15
14
17
18
1
1 1-
1
1
1
1
19
20
1- ; 2 - ; 3 - ; 4 - ; 5 ; 6 - ; 7 -; 8 - ; 9 - ; 10 ; 11 - ; 12
; 13 - ; 14 - ; 15 ; 16
; 17 ; 18 - ; 19 - ; 20 .
10
7
8
11
1
1
13
12
14
15
1
18
19
1
20
17
16
2 -
1
1 (NB) 1
18
1 ; 2 - ; 3 - ; 4 -
; 5 - ; 6 - ; 6 - ;
7 - ; 8 ; 9 - -; 10 -; 11 - ; 12 -
; 13 - (); 14 - (); 15 - ; 16 ; 17
; 18 ; 19
; 20 - .
: , ,
.
10 2.000 ml. ,
, , .
.
:
.
50 100 ml, ,
.
, ,
.
,
, :
;
();
;
.
.
:
, ,
,
, ,
.
.
() :
: ( ),
.
(20 ) ,
.
( ): ,
, .
19
.
.
5 ml 5 l. ,
.
:
, ;
;
;
, ;
;
.
: .
() () .
()
0,5 100 ml. Toa e
.
() .
,
.
()
, 0,1 25
ml. Toa e .
.
:
. ( )
.
,
.
.
25 50 ml, 0,01 ml.
,
2,5 10 ml, 0,001 ml.
: :
.
;
.
;
.
:
.
. () 2
10 ml
.
20
:
. 5
1.000 ml.
: ,
.
50 600 ml.
, .
:
. ,
.
(1.000 C).
:
. ,
, .
.
:
-
.
100
;
-
;
- .
:
.
120 .
():
, ,
.
,
.
:
, , .
.
: , .
3 ,
4
.
21
:
, , ,
-, , .
.
4
2
1
6
5
3 -
1 - ; 2 - ; 3 - ; 4 ; 5 ; 6 - .
4
1 - ; 2 - ;
4 - .
3 - ;
: ,
,
pH.
:
, , .
:
.
22
.
,
.
:
. .
: .
() ,
.
: ,
.
-
.
:
.
.
,
,
.
( , ,
) ,
.
,
, .
:
. :
.
, .
:
160-200 g 0,1 mg; 10-30 g 0,01 mg;
1-3 g 0,001 mg.
:
.
.
:
250 .
:
1.200 .
:
.
.
23
:
.
,
.
.
2.2.
,
.
,
.
, .
,
.
,
.
.
, ,
.
(30 g K2Cr2O7 1l H2SO4), KMnO4 NaOH
.
, , .
. , ,
,
,
100-110 1-2 .
40
.
2.3.
,
, .
,
.
.
. (
, .)
. ,
. j .
24
,
,
.
.
.
. ,
. ,
.
( )
. ,
,
.
.
, ,
()
. , ,
.
,
.
,
, .. .
.
(, , , , ,
.).
.
,
. ,
.
,
,
, .. .
,
. :
- , , 0 5 ;
- (3:1) -20 ;
- (3:1) -50 ;
- CO2 -80 .
,
.
.
.
25
-
,
.
( ,
),
.
, , .
.
.
3.
-
,
()
(),
() , ,
, ,
.
,
.
.
.
:
1. ;
2. ;
3. .
:
;
, ,
, ,
.
3.1.
.
, .
26
-.
().
,
.
.
.
.
,
.
3.1.1.
.
,
.
.
:
1. -
.
.
2. -
(),
(
.).
,
.
3. () -
,
,
(, ) .
4.
()
.
, ,
27
0
.
5.
.
.
6.
.
7. (
)
,
.
3.1.2.
,
.
.
.
.
:
1.
.
2.
,
.
.
.
3.
( )
, ,
.
.
4. .
5. .
6. .
28
3.1.3.
1.
,
,
.
.
,
.
- (
). ,
.
:
- (v = 100 C), . v-
.
, , , .;
- (v = 78 C), ,
, ;
- (v = 64 C), ;
- (v = 56 C), , ,
;
- (v = 35 C), ,
,
;
- (v = 80,4 C), .
, ,
, , , .
- (v = 61 C), ,
, .
- (v = 77 C),
, .
- (v = 118 C), ,
.
4. ;
5. .
2.
,
.
.
( ).
(
) ( 5).
80
.
80
( )
.
. 10-15
,
.
.
,
,
,
,
.
, .
5
3.
(),
,
.
: , ( ),
. ,
,
.
0,1 g 100 ml .
5-10 .
,
.
4.
30
.
.
( 6).
,
(
)
.
.
,
,
.
.
6 -
5. ()
, ,
.
.
.
, ,
.
,
:
-
;
- ,
;
- .
;
- ()
.
6.
31
.
,
.
- ( 7).
,
.
.
, (
).
,
.
7 -
7.
-
-.
, .
.
-,
.
.
-
.
.
. - 24
.
( 2).
2
,
.
,
,
,
-
, .
2, H
,
H2SO4
3.1.4.
.
( )
.
.
.
( 0,5 ).
, ..
, ,
.
.
, .
, ( ),
(
).
.
. ,
.
( 8).
33
.
( 8-10
mm)
3-4
mm.
.
.
,
:
,
, .
8 -
. (10 ),
1-2 .
.
.
200 ,
.
. 37
m, 4 m,
. .
,
1-2 .
50-250 .
34
,
.
9 -
3.1.5. 1 -
(, , ).
, (Mm),
(Tv), () .
.
( )
(, , )
. 10-20 mg
1 ml .
( )
(++),
(-).
, 0,5 ml
,
(+).
.
.
.
3.1.6. 2 -
2 g ,
35
.
: ()
6 g
()?
100
7,5 g 100 ml .
20 0,25 g
(7,5 g 0,25 g = 7,25 g), 7,25 g
.
,
.
, 100
7,5 g 100 ml .
7,5 g 100 ml
6,0 g X
6,0 g 100 ml = 7,5 g X
X = 80 ml
: 6 g 80 ml
.
3.1.7. 3 -
, 2 g
.
:
-
;
o
;
,
;
-
,
;
(1-2 min).
.
36
3.2.
.
,
,
() .
.
(
), .
, . ,
,
.
.
,
( . , ,
, .).
.
. ()
, ()
.
,
.
,
, .
,
,
.
( . ,
.) .
.
10.
37
()
()
10 -
()
() 10
(). (, )
.
(),
.
,
.
10 ()
.
3.2.1. 4 -
( )
.
0,1-0,2 g
( )
-.
()
,
.
,
.
.
().
38
3.3.
.
, -
.
, - .
,
.
,
,
. .
:
;
;
;
( );
( )
;
, , ;
:
-,
,
,
, .
:
- , ,
(, ) .;
-
. ,
.
3.3.1. -
,
.
, ,
.
. (
)
39
.
: K = Ca/Cb
:
K ;
Ca, Cb (S) ,
(a b).
(K)
() (S) (Ca)
(S) (Cb),
.
(S)
K=
(S) 2
3.3.2. 5 - (S)
100 ml 2 mol
(S) 100 ml .
() 7. (S)
?
E (S)
, . ,
(S) (
(S) ).
(S) , ..
, (S)
.
:
(S)
K
(S) 2
: (S)
. 2 mol (S)
100 ml 7.
(S) :
c = 2 mol/0,1 L = 20 mol L-1
100 ml .
(1 ) mol (S),
40
mol (S).
:
x mol
0,1 L
x
K = Ca/Cb =
=7
= 7 x = 1,75 mol
(2 x) mol
2x
0,1 L
: x = 1,75 mol (S) ;
(2 x) mol = 0,25 mol (S) ;
: (1,75 mol / 2 mol) x 100 = 87,5 %
(S).
:
, 100 ml
1,75 mol S 100 ml
2 mol S. 0,25 mol
. 87,5 % .. 87,5 % S
.
, .. ?
,
( 100 ml
50 ml )
( )?
:
1.
x mol
0,05 L
K = Ca/Cb =
=7
(2 x) mol
0,1 L
0,1 x
=7
x = 1,556 mol
0,05 (2 x)
2.
x mol
0,05 L
K = Ca/Cb =
=7
(0,444 x) mol
0,1 L
0,1 x
=7
x = 0,345 mol
0,05 (0,444 x)
41
:
,
,
.
,
. ,
, .
, ..
1?
() 1
(S) ,
. ,
, .. (
. NaCl, Na2SO4, CaCl2, .) .
()
NaCl .
.
.
, ,
,
(
)
.
(,
, .)
(, .).
.
( ).
3.3.3. -
- .
.
-
, ( ),
( 11).
,
.
42
,
.
.
, 2/3
.
11 -
,
.
.
, .
NaCl ( )
. ,
,
.
, .
, ,
.
.
.
,
,
. ,
.
.
, ( )
.
43
.
,
.
3.3.4. -
(, )
.
()
, ,
.
( 12). ()
() ( )
.
.
() .
()
,
()
(
)
.
,
().
.
.
12
3.3.5. 6
44
.
.
3.4.
( )
. e
,
.
,
.
,
:
;
(-);
;
;
,
, ..
.
.
.
.
, ,
,
, .
.
,
v. ,
, v.
v.
:
.
:
(P)
45
PA PB.
P = P A + PB
: ,
(P)
(PA`)
(X) .
PA = PA` XA
.
, ,
.
() ,
. ,
,
.
,
,
,
.
.
,
, , ..
.
. ,
, , ( ),
, . ,
,
.
3.4.1.
(),
,
5 ml.
, ,
, .
.
(),
(0,5 1 ml),
.
,
46
.
,
.
.
, ,
.
.
3.4.2. 7
()
()
.
( 13).
.
.
.
,
5
.
,
.
.
,
. , ,
.
.
, 2030
.
,
.
,
,
.
3.4.3.
200 ,
47
80100
v 30 150 . ,
, , , ,
, .
13.
3
4
2
5
1
1 -
2 - Y
3 -
4 -
5
6 -
13 -
( 2/3 ),
, Y
.
.
( ).
.
. :
,
.. ;
.
;
,
,
..
.
.
() ( 14).
v . ..
48
( Tv 150 )
.
( )
14 -
3.4.4. (-)
(-)
150
.
,
(v),
.
.
-.
-, -,
(10-20 mmHg),
, - (0,1 mmHg).
(
). 15
.
16.
49
Tv
P, mmHg
(v)
760 mmHg 200
C,
(v)
20 mmHg 90 C.
P,
mmHg
Tv 760
mmHg
200 mmHg
20 mmHg
90 mmHg
15 -
3
1 -
2 -
3 -
4 -
5 -
6 -
1
2
16 - -
1/2 ,
(
)
,
.
,
(
).
. -
. -
.
(Tv)
(P) .
50
,
,
.
3.4.5. 8
(-)
()
.
(-) ( 16).
( .).
3.4.6.
( 200 )
.
,
.
.
() ,
.
.
,
(100 ).
. ,
( 200 )
.
.
,
, ,
.
,
.
,
51
100 .
.
,
-.
( ) 17.
3
1 -
2 -
3 -
4 -
17 -
.
( / )
.
. ,
, .
,
.
.
.
.
, ,
,
.
3.4.7. 9 -
( )
.
( 17).
52
( .).
.
,
98,4 (
184 ).
. ()
(98,4) ( ) 718 mmHg,
()
( 42 mmHg).
(760 mmHg).
= +
760 mmHg = 718 mmHg +
= 760 718 = 42 mmHg
,
.
(mol)
, :
()
n (mol- )
=
()
n (mol- )
42 mmHg
1
=
718 mmHg
0,058
=
17
17 mol 1 mol ,
0,058 mol 1 mol .
(), :
() = 93 g/mol; () = 18 g/mol):
1xM ()
=
=
17xM ()
1x 93
93
=
17x18
1
=
306
3,3
3,3 1
, 1g 3,3 g
, 23,2 % () .
85,6
v (184 ).
53
3.4.8.
( )
(v)
80 ,
. ,
.
,
. ,
.
.
(y-) ( 18).
(..
) ,
,
( )
.
.
(
)
18 -
.
54
,
, ,
. ,
(
(1), (2),
(3) . 19).
.
1 -
2 -
3 -
19 -
,
. ,
n- n-
.
,
. ,
2 15 . ,
0,5 .
,
(.. ) .
3.4.9.
,
.
.
.
( )
( ).
.
- (
20). -
55
,
.
,
-.
.
,
20 - -
3.5.
,
, .
,
(, , , ).
- ,
, .
,
.
1906
o (chroma = , graphien = ).
, , , ,
,
.
.
,
56
, , .
. (Keulemans)
:
:
.
.
, , .
:
.
.
,
. : ,
, , () .
,
.
(
, ) :
, ,
,
( )
.
,
, -
3.
3 -
( )
(
)
/
( , )
-
57
-
( )
(
)
,
( )
( ).
.
:
.
3.5.1. T
(Thin Layer Chromatography - TLC)
,
.
() (SiO2) (0,2-0,04
mm) ( ).
.
,
(Al2O3).
( ).
.
.
:
( ). TLC
() 1 - 2 cm
( )
(). TLC
(l) , ( 21).
, , ,
.
58
21 TLC
, ( ),
(
)
( ) .
( ),
.
,
( 22).
.
, ( )
( ).
.
,
() TLC .
,
TLC .
59
(0,5-1 cm
TLC
)
( )
.
22 -
,
.
, ,
, () ,
, -
,
.
TLC
Rf
(mm) o TLC
(mm), 0 1. Rf
.
Rf
, ,
.
1
Rf
LC
1: Rf = 44 / 80 = 0,55
2: Rf = 32 / 80 = 0,40
3: Rf = 72 / 80 = 0,90
72mm
80mm
44mm
32mm
23 - LC (1) (2)
Rf
60
:
,
.
.
, TLC
: (St), ()
(St-).
( 24).
Rf = 0,40
St -
X -
St- -
24 - ( LC )
TLC .
TLC .
St -
X -
St- -
25 - ( LC )
TLC.
TLC.
.
3.5.2. 10 -
a a
( )
,
.
61
10
mg (Fluka) 20 mg (Fluka)
1 ml : - = 7 : 3 (v/v).
0,2 mm
(Merck), a
: - = 7 : 3 (v/v).
3.5.3.
(Column Chromatography CC)
,
(TLC)
.
,
().
Al2O3,
.
.
(),
( )
() ( ).
.
.
.
() (1)
( 26).
,
( ).
( ) (2).
,
, ,
, , .
62
(
)
26
:
.
, ,
, , , ,
. ,
, , .
, . , , , .
.
.
.
,
.
.
,
, .
.
()
. ,
,
, .
25-30
. ,
63
.
,
. ,
.
,
.
() .
(1-2 ml)
( ) , -,
,
.
.
,
( . , )
.
,
,
( )
.
1-2 ml . ()
5-10 ml
( ). ,
,
.
.
.
,
,
( ).
(TLC).
TLC.
( Rf
) .
64
3.5.4. 11 -
0,7 cm 40 cm ( ).
15-20 cm, ,
.
0,1 ml .
(0,5-1 ml/min)
().
.
10 mg
(Fluka) 20 mg (Fluka)
1 ml , : - = 7 : 3 (v/v).
.
0,2-0,5 mm,
15 min 110 C , a
: - = 7 : 3 (v/v).
3.6.
.
,
.
.
(%)
100.
% =
100
mol gmol
( ).
.
65
: (C6H6)
: 50 g ;
(C6H6) = 78 g/mol; (C6H5NO2) = 123 g/mol
C6H6 + HNO3 C6H5NO2 + H2O
1 mol
1 mol
78
123
:
1 mol (78 g) 1 mol
(123 g), (50 g)
:
78 g ----- 123 g
50 g ----- g
x = 50 x 123/78 = 78,8 g.
78,8 g.
:
, , 60 g
, 60 g.
%:
% =
100
60 g
% =
100 = 76,1 %
78,8 g
, 76,1 %
.
( ),
. ,
,
.
(%)
,
. 50 80 %.
80 % .
4.
, , .
66
.
,
.
.
:
1.
;
2. ;
3. ;
4. ;
5. ;
6. ;
4.1.
()
.
:
/ ;
;
.
()
(t)
50250 .
(t) ,
. t
. t (
),
(> 3 ) t (
). , ()
t, ()
(v)(12 ).
(t) :
( );
- ;
67
.
(v)
.
.
4.2.
(C, H,
O) (N, S, P X-),
(Mg, P, Fe, Cu .) .
.
,
(
) .
.
.
4.2.1.
.
,
( ),
( )
.
:
0,1 g ,
.
, ,
, .
4.2.2.
CuO.
CO2, a
H2O.
(CO2 H2O) Ba(OH)2 Ca(OH)2.
BaCO3 CaCO3
,
.
2CuO + C CO2 + 2 Cu
CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 () + H2O
68
:
0,1 g () 1 - 2 g
CuO.
Ba(OH)2 Ca(OH)2.
.
, CO2 Ba(OH)2 Ca(OH)2
BaCO3 CaCO3.
, ,
.
,
, .
,
(Lassaigne)
(NaCN, Na2S NaX) NaOH,
.
- (Lassaigne's Sodium Fusion Test):
: (C, H, O, N, S, X)
(C, H, O, N, S, X) + Na
,
,
(Na CNS),
(Fe(CNS)3, a
,
. Na CNS :
NaCNS + 2Na
NaCN + Na2S
, FeSO4
, ,
.
:
5 - 10 mg .
, , ,
(0,04 g).
,
.
.
,
20 ml .
69
,
-.
.
.
:
FeSO4 (2 - 3 ml) .
, ,
Fe(OH)2 Fe(OH)3. ,
FeS.
Na2S + FeSO4 Na2SO4 + FeS (, )
,
HCl 15 min.
-
Fe4Fe(CN)63 () .. .
Na4[Fe(CN)5NOS],
(II).
Na2S + Na2[Fe(CN)5NO] Na4[Fe(CN) 5NO S] ()
:
(1 ml) HNO3,
AgNO3 .
,
70
AgCN AgS, .
AgNO3 HCN H2S
( ). ,
AgNO3.
- ,
, .
NaX + AgNO3 AgX + NaNO3
:
, ;
,
;
, .
,
- (3 ml) H2SO4
. 1 ml CCl4
(NaOCl).
.
2 NaOCl + H2SO4 Na2SO4 + Cl2 + O2 + H2O
Cl2 + 2 I- I2 + 2 ClCl2 + 2 Br- Br2 + 2 Cl
- ( )
. .
Zr()4 + 6 F- [ZrF6] + 4 ()
, - (
) 45 .
.
PO43- + 3 (NH4)+ +12 (NH4)2MoO4 + 24 HNO3(NH4)3PO412MoO3 (, )
+ 24 NH4NO3 + 12 H2O
4.2.3.
C, H, N, S
71
( ).
.
CO2, H2O, N2
SO2.
, . ,
.
: CHN (
C, H N), CHNS
( ).
He/H2 (95%/5%) 1.000 .
CO
.
4.3.
.
: 0,1 g 0,2 ml
3,0 ml .
ij (
).
, N / S,
( 4).
.
,
, .
5 % HCl, NaOH NaHCO3,
. ,
.
: 1 ml
0,1 g 0,2 ml
, .
pH .
, .
()
,
5 % NaOH .
72
:
, 3 ml .
5 % NaOH
5 % - NaOH. pH ~ 14.
: 5 %
NaOH
.
.
, ,
5 % HCl
.
, III
( 5 % NaOH). 5 %
NaOH 5 % NaHCO3.
5 % NaOH,
5 % HCl.
5 % NaHCO3
5% - NaHCO3 pH ~9 ( NaOH).
,
.
NaHCO3 CO2.
: 5 %
NaOH, 5 % NaHCO3.
CO2
( ) .
5 % HCl
, HCl.
HCl .
: 0,1 g 0,2 ml
3,0 ml 5 % HCl.
() ,
IV . ,
5 % NaOH
.
IV . 5 % HCl,
N / S,
. 5 % HCl,
.
96 % H2SO4
,
.
.
73
/ . , ,
.
: 3 ml 96 % H2SO4
0,1 g 0,2 ml .
, .
,
.
V ( 4). N
/ S, H2SO4 V,
VI.
VII N / S I-IV.
85 % H3PO4
96 % H2SO4.
: 3 ml 85 % H3PO4
0,1 g 0,2 ml .
, ,
.
4.
.
4 -
I
II
.
,
.
III
IV
.
5 %
NaOH
.
5 %
HCl
VI
VII
NS
.
96
% H2SO4
NS
.
96 %
H2SO4
N
S .
I-IV
74
.
:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-.
-,
,
.
(
)
-
,
.,
-
-
-
-
. .
,
-
,
-
-
-.
-
-
-
-
-
-
-
.
NaHCO3
.
85 % H3PO4
-.
-,
,
,
4.4.
-
.
-
.
-.
-
- .
()
-
-
-
.
-, ,
.
.
.
-,
,
.,
,
.
(C,H,O)
(N,S,P X)
( 4).
.
5. ,
.
, ,
,
.
75
5 -
C=C
CC
OH
O
NH2
O
||
CH
O
||
C
O
||
COH
O
||
CO
O
||
CNH2
CH3CH=CH2
CH3CCH
CH3CH2OH
CH3OCH3
CH3NH2
CH3CHO
CH3COCH3
CH3CO2H
CH3CO2CH3
CH3CONH2
(
)
C6H6
4.4.1.
:
5 %
, (
) .
R CH CH2 + Br2 R CHBr CH2Br
: 0,2 ml ( 0,2 g)
2 ml
5 % .
, .
2 %
(). .
3 CH2CH2 + 2 KMnO4 + 4 H2O 2 KOH + 2 MnO2 + 3 CH2OHCH2OH
: 0,2 ml ( 0,2 g)
2 ml
2 % KMnO4.
76
() (MnO2),
.
4.4.2.
(K2Cr2O7)
,
.
,
.
. .
R1
K2Cr2O7 R1
CHOH
C = O + Cr3+
R2
R2
: 0,5 ml
H2SO4 K2Cr2O7.
.
4.4.3.
- Ag (NH3)2OH
.
[Ag(NH3)2]+
.
.
, , .
O
O
||
+ 2 Ag(NH3)2OH
2 Ag(s)
+
||
+ H2O + 3 NH3
R
H
R
ONH4+
:
(~1 ml) 0,5 ml
NaOH.
(
). ,
(35 ).
:
(1 ml)
, (1:1)
.
: 3 g AgNO3 30 ml .
: 3 g NaOH 30 ml .
77
4.4.4. ( )
.
.
O
||
R
CH3
I2, NaOH
H2O
RCO2Na
CHI3
: 0,5 ml
NaOH.
.
( ).
4.4.5.
FeCl3
H
(, ,
) FeCl3,
.
6 ArOH + FeCl3
[Fe(ArO)6]3 + 3H+ + 3 HCl
-
: 0,5 ml
FeCl3
.
,
. -
.
4.4.6.
NaHCO3
5 % NaHCO3
CO2.
.
NaHCO3
RCOOH
R COONa +
CO2 + H2O
: o
1-2 ml 5 % NaHCO3, a 1
() (
) CO2
.
(
).
78
.
.
: 0,2 g , 0,4 ml
0,2 ml H2SO4
2 . 2 ml
NaHCO3.
, .
.
4.4.7.
5
.
HNO2 ( )
,
.
HNO2
()
, .
NaNO2 + HCl
H2O
+
RNH2
[RNN:]Cl
N2(g) + ROH + + RCl
H2O
:
R
R
NH + HNO2
N
N
O + H2O
R
R
N-
HNO2.
: 0,5 ml
0,5 g 1,5 ml HCl 2,5 ml
, 0 .
0,5 g NaNO2 2,5 ml
, , .
HNO2. I- (
HNO2). ,
2 ml ,
.
.
HNO2
HNO2
- .
79
OH
aq NaNO2
ArNH2
HCl
Ar
+
N
OH
di azoni um jon
Ar
: 0,5 ml
(), 2 ml HCl 0,3 g NaNO2.
- - 1 ml
NaOH. .
-
.
4.4.8.
(RONO2)
(AgX),
.
AgNO3, C2H5OH
RX
X = Cl, Br, I
RONO2 + AgX
, -
: 0,5 ml
()
AgNO3. (AgX)
, - Cl, Br
I .
4.4.9. 12 -
().
: , ,
, , .
;
;
,
()
() ,
,
,
;
, HCl, NaOH NaHCO3;
80
()
()
, HCl,
NaOH NaHCO3. H2SO4
.
().
.
. :
() ,
.
()
()
(+/-)
.
H2O
5 % NaOH
5 % NaHCO3
5 % HCl
(
) (//
) .
.
(// )
81
(+)
AgNO3
Na2CO3 /
NaHCO3
FeCl3
K2Cr2O7
KMnO4
NaNO2;
-
Ag(NH3 )2NO3
(+/-)
()
.
Mm
Tt/Tv
4.5.
,
82
. : , 3,5 .
( , ).
,
. ,
.
,
.
6.
6 -
v (C)
Tt (C)
(g/ml)
117,9
16,6
1,049
56,2
- 95,3
0,79
80,1
5,5
0,874
76,5
- 22,9
1,594
61,7
- 63,5
1,483
80,7
6,6
0,779
78,5
-117,3
0,789
77,1
-83,6
0,900
n-
69
-95
0,66
65
-93,3
0,791
115,5
-41,6
0,982
110,6
-95
0,867
*
.
5.
,
83
.
, ,
, , . 27
.
().
.
.
, : , ,
,
,
, - .
-
UV
IR
[m]
[cm]
[nm]
27 -
.
:
(UV/VIS)
UV
.
(IR)
IR
.
(MS)
MS
,
.
- (NMR)
84
, 13C-NMR
.
1H-NMR
5.1. (UV/VIS)
. (,
)
.
( ).
,
.
(M)
(M*). (10-6 10-9 s)
.
(0,005 nm)
.
,
,
.
.
(UV/VIS)
(100-380 nm) (380-800 nm)
.
UV/VIS
, .
>C=O; >C=C<; N=N; N=O; CC .
, ,
.
.
,
. UV
IR, MS NMR .
5.2. (IR)
(IR)
(2.500-15.000 nm) (2,5-15 m)
.
85
.
.
IR
(). ,
.
.
.
,
. IR ,
,
.
,
.
(cm-1). (cm-1)
.
(, , )
.
, ..
, (), , , .
IR
.
5.3. (MS)
.
. (+)
.
. ,
, , .
:
( )
5 ppm 0,01 %
;
;
86
;
;
( );
;
.
5.3.1.
.
,
.
.
,
.
. ,
.
( ) .
: , ,
, .
, ,
.
5.3.1.1.
( ~70 eV) .
.
.
,
. ~70 eV.
5.3.1.2.
(4 KeV)
() .. .
/ (, ).
: , , 3- , ,
, .
,
.
5.3.1.3.
.
(CH4, NH3 .) .
87
, .
,
.
: , .
(+).
m/z (m-, z-)
. ,
:
m/z
( . m/z= 43
CH3CO- ).
( . 15
CH3);
:
; ;
. 7
.
7 -
m-15
CH3
m-17
CH
m-18
H2O
m-26
CN
m-28
H2C=CH2
m-29
CH2CH3
m-31
OCH3
m-35
Cl
m-43
CH3=O
m-45
OCH2CH3
CHO
m/z=30
+
H2C=NH2
m/z=31
+
H2C=OH
m/z=43
+
CH3C=O
m/z=91
m-91
88
5.3.1.4.
.
,
.
5.3.2.
.
.
5.3.2.1.
,
.
() ,
.
o :
,
.
. ,
.
5.3.2.2.
,
,
.
, ,
.
5.3.2.3.
. .
.
,
.
5.3.2.4.
.
. .
.
.
, ,
.
,
.
89
, ,
.
.
( ).
. , .
5.3.2.5. TOF
.
.
. ,
.
5.3.2.6.
.
. .
5.4. - (NMR)
-
. NMR ,
- ( x),
.
NMR
1946
NMR
. NMR
NMR
,
. NMR
.
.
. , -
. NMR .
NMR (1H)
(13C).
90
( )
, ()
( ).
( 28) (
).
(B) ,
( 28):
28 -
,
. ,
.
, 4He, 12C, 16O . ,
( )
( )
NMR , 3He, 13C, 17O .
,
.
.. ,
, ,
.
NMR
. NMR
,
, ..
. ,
. ,
, ,
( ). ,
91
( ).
,
. ,
,
().
( )
.
NMR
.
.
NMR .
.
,
e ,
.
NMR :
1. ;
2. ;
3. ;
4. , , , .
NMR
. NMR
,
.
. ,
( , ),
( ,
) ( ).
92
1. , M., , . (1971). .
: .
2. , .., , .., -, .. (2006).
. :
.
3. , .., , .., , .. (1992). I.
: .
4. , .., , .., , .. (1993). II.
: .
5. Bori, S., Kronja, O. (2004). Praktikum Preparativne Organske kemije.
Zagreb: kolska knjiga.
6. McMURRY, J. (2009). O . : .
7. Palleros, D.K. (2000). Experimental Organic Chemistry. New York: John
Wiley & Sons.
8. Pine, S.H. (1994). Organska kemija. Zagreb: kolska knjiga.
9. Streitwieser, A., Heathcock, C.H., Kosower, E. (1998). Introduction to
Organic Chemistry. New Jersey: Prentice Hall, Uppev Saddle River.
10. Trali-Kulenovi, V., Karaman, B., Fier-Taki, L. (2004). Uvod u
Organsku kemiju. Zagreb: TTF.
93
:
. -
( - )
:
. -
:
. -
94