MAARI O MAAARI

MARAMING KASONG PANGWIKA na hindi sana pinagtataluhan kung sinusuri lmang mabuti ang luwasan at hulo
ng problema. [Bago mag-noosebleed ang mga taga-UP, ang luwasan at hulo ay isang idyoma na kahawig ng
kaliwat kananang ibig sabihin, ang magkasalungat na mga direksiyon o mga panig ng isang kaso. Hinango ang
talinghaga sa landas ng ilog, mula sa hulo na kaitasaan patungo sa luwasan na kaibabaan.] Isang ganitong kaso ang
paggamit ng maari sa halip na maaari.
Sa aking pag-uusisa, hindi bunga lmang ng kamangmangan ang paggamit ng maari kapalit ng maaari. Bagaman
totoo din na may gumagawa nit dahil nakikiuso o hindi kasi iniwasto ng kaniyang guro sa Filipino. Ngunit may mga
tao na sinasadya ang gayong pagpapalit dahil sa sumusunod na katwiran.
Una, dahil mas matipid ang maari kaysa maaari. Sa panahon ng paiklian at pagtitipid sa espasyo, totoo namang
malaking bagay ang pagbabawas ng isang titik. Ikalawa, isang pakikiisa ito sa mga Sebwano na alerdyik sa
reduplikasyon.
Hindi ako sasalungat sa simulain ng pagtitipid. Magtipid kung kailangan at kung ipinahihintulot ng pangyayari ang
pagtitipid. Subalit ang paksa ko ay hindi dapat ituring na pagtitipid lmang, gaya ng paliwanag ko sa isang nagtanong
kung may salitang maari. Oo, ang sagot ko, may salitang maari. Una, isang pang-uri ito upang tukuyin ang isang
tao na maraming ari o pag-aari. Kaugnay nit ang bastos na malaki ang ari. Ikalawa, isang anyo ito ng pandiwa
upang ipahiwatig na ang isang bagay ay di-sinasadyang naisma sa kalipunan ng ari-arian. Halimbawang
pangungusap, Ilay mo iyan at bak mari ng kuya mong gahaman.
Ngunit nais kong ipahiwatig ngayon na dahil may gayong anyo at gamit ang maari ay hindi ito dapat ituring na
baryasyon lmang ng maaari. Siyempre, ginagawa ko ang ganitong paglilinaw para sa mga maingat gumamit ng
wika at hindi nagtitiwala sa basta nagkaintindihan, puwede na.
Blang pag-uulit, nais kong ipagpauna na ang lahat ng mababsa ninyo dito ay sarili kong opinyon at hindi sa KWF,
maliban kung isaad ko. Nakabuks din ako sa anumang nais itanong bukod sa nais ipanukala ng mambabsa. Nais
kong makipag-usap sa mga alagad ng wika.