Professional Documents
Culture Documents
□ Tính ưu việt nổi bật trong mọi khía cạnh của công ty
□ Lợi nhuận nhưng là thứ lợi nhuận bằng lao động và có lợi ích cho nhân lọai
Nordstrom
□ Phục vụ khách hàng là tiên quyết
□ Tính ưu việt về danh tiếng: là một phần của cái gì đó đặc biệt
Philip Morris
□ Chiến thắng-đánh bại các đối thủ một cách minh bạch
□ Cơ hội thăng tiến dựa trên công trạng; không ai được ưu tiên gì
□ Nuôi dưỡng và truyền bá "những giá trị tốt đẹp của Mỹ"
□ Chú trọng cuồng tín vào tính nhất quán và chi tiết
Quả đúng như vậy. Xác định các giá trị nền tảng là việc của chính các chủ doanh
nghiệp, những người sáng lập, những người lãnh đạo công ty. Không ai khác,
chính họ sẽ biết được đích xác họ muốn gì, những giá trị nào là nền tảng cho sự
phát triển của doanh nghiệp hay tổ chức. Từ những giá trị nền tảng này sẽ hình
thành nên sứ mệnh hay tầm nhìn định hướng của doanh nghiệp và những điều này
sẽ tạo nên cách ứng xử của nhân viên trong công ty với khách hàng, với cộng đồng
và cả với đồng nghiệp.
Và khi mọi việc đã trở thành thói quen, thành cách hành xử chung thì cũng là lúc
văn hóa doanh nghiệp được hình thành. Văn hóa là một khái niệm trừu tượng, khó
có thể xác định được cụ thể nó là gì, chúng ta chỉ xác định được nó qua hành vi,
cách thể hiện, cách suy nghĩ và hành động. Chính vì thế nếu các giá trị nền tảng
không phải xuất phát từ chính “tâm” của chúng ta, cách thể hiện sẽ rất khó trùng
với những gì chúng ta tuyên bố.
Lần nọ, có người nhờ tôi xem và viết giùm các giá trị và sứ mệnh cho công ty anh
ấy. Tôi trả lời mình không thể làm thay, chính bản thân anh và các lãnh đạo cao
nhất công ty phải tự xác định đâu là các giá trị nền tảng mà các thành viên công ty
phải tự nguyện tuân thủ, không được phá vỡ, nếu ai phá vỡ người đó sẽ bị đào thải.
Sau này người đó mới thú thật: sau khi đọc tầm nhìn và sứ mệnh do anh biên soạn,
sếp không hài lòng nên anh phải tìm người viết giúp. Cách làm như vậy là chưa
đúng.
Có thể bản thân lãnh đạo không có nhiều thời gian để trau chuốt câu chữ, viết sao
đọc nghe thấy hay, lay động lòng người (việc này có thể giao lại người khác),
nhưng ngay từ đầu những gì mà công ty coi là thiêng liêng nhất, cao quý nhất thì
phải do chính những người cao nhất trong công ty tự “mổ xẻ bản thân” và viết ra.
Rồi sứ mệnh cũng vậy, chỉ có những người chủ doanh nghiệp, những người lãnh
đạo cao nhất của doanh nghiệp mới biết chính xác mình muốn gì, doanh nghiệp sẽ
như thế nào sau 10, 20 hay 50 năm và lâu hơn nữa. Có thể những ý này chưa được
trau truốt, chỉ ở dạng gạch đầu dòng, nhưng bắt buộc phải có. Sau đó có thể nhờ
người “chấp bút” viết ra những câu ngắn súc tích, dễ nhớ.
Những lời văn vẻ đó bắt buộc phải dựa vào những ý được viết ra của chủ doanh
nghiệp chứ người “chấp bút” không thể tự sáng tác 100%, nếu có thì đó là sự sao
chép của một ai đó hay là ý nghĩ chủ quan của người “chấp bút”. Nếu không xuất
phát từ chính những người chủ, người sáng lập công ty thì sẽ không thể có một
Walt Disney cả cuộc đời theo đuổi những gì mang lại hạnh phúc cho mọi người, sẽ
không có chuỗi siêu thị Wal-Mart với mức giá rẻ nhất dành cho tất cả, không có
những sản phẩm iPod, iPhone đầy tính sáng tạo, khác hẳn những sản phẩm cùng
loại trước đây…
Và chính những điều này sẽ hình thành nên văn hóa của công ty đó, quy định hành
xử trong công ty cho nhân viên. Chúng ta có thể tham khảo, nghiên cứu tầm nhìn
hay văn hóa của các công ty khác nhưng không thể sao chép chúng, vì khi sao chép
chúng ta không còn là chính mình và rồi sẽ đến lúc cái cốt lõi, cái nền tảng của
chính chúng ta sẽ đối chọi lại với những gì đã sao chép. Đơn giản là vì nó không
phải là chính ta.
Có thể thấy điều này trong cuộc sống cá nhân, hàng ngày chúng ta có thể ăn thức
ăn nhanh thay cho ăn cơm truyền thống, đi làm giao tiếp toàn bằng tiếng Anh, tiếp
xúc các công nghệ kỹ thuật cao, sống và ăn mặc như người phương Tây, nhưng
đến ngày 30 Tết, chắc có lẽ ai cũng muốn về xum họp với ông bà, cha mẹ, anh chị
em vì trong sâu thẳm chúng ta vẫn là người châu Á, vẫn là người Việt Nam, nơi
mà các giá trị gia đình luôn được đặt ở một vị trí thiêng liêng nhất.
Trong doanh nghiệp, mọi việc còn khó khăn hơn, nếu chúng ta “sao chép” văn hóa
của người khác, tuyên bố những gì không phải của mình sẽ rất dễ đánh mất niềm
tin nơi khách hàng hay gần nhất là chính nhân viên trong công ty cũng cảm thấy
không tự tin với những gì tuyên bố. Vì thế hãy tự “mổ xẻ” bản thân mình, hãy viết
ra những gì trong sâu thẳm, nói ra những mong muốn thực sự và hành động đúng
theo những gì mình tuyên bố. Chỉ có như vậy chúng ta mới có được một nét văn
hóa riêng cho chính doanh nghiệp của mình, và văn hóa đó mới tồn tại mãi theo
thời gian, góp phần giúp cho công ty phát triển bền vững.
Theo TBKTSG