Како резултат од преселбите на
населението во историското минато
предизвикани од политички
,економски и др.причини во
Македонија покрај Македонците како
најмногубројен народ живеат и
припадници на 22 националности и
четири етнички заедници ( според
пописот од 1994 год. )
Од 2 022 547 жители
Македонци – учествуваат со 64,2 %
Албанци - учествуваат со 25,2 %
Турци - 3,8 %
Роми - 2,7 %
Срби - 1,8 % најмногу се регистрирани
во Скопје,Куманово,Чучер
Сандево и Старо Нагоричане
Власи - 0,5 % најмногу ги има општина
Крушево
Од 84 општини според
административно територијалната
поделба во 2004 година
во 28 општини учеството на
Македонците е поголемо од 90 %
во 35 од 50 – 90 %
во 21 помалку од 50 %
или поконкретно
во 46 општини Македонците
учествуваат со повеќе од 80 %
во источнот дел Чешиново-
Облешево,Зрновцци,Ново
Село,Пробиштип,Македонска
Камeница и Кратово
во западниот дел
Кривогаштани,Новаци,Вевчани
во 10 општини Албанците учествуваат
со повеќе од 80 %
- издржувано население - 45%
Осломеј,Липково,Зајас,Боговиње,Арачи
ново и Сарај ( во 64 општини се
регистрирани
во 2 општини Турците учествуваат со
повеќе од 80 %
Пласница и Центар Жупа ( се
регистрирани во 70 општини )
Во последните 100 години нивниот
број осцилирал и постојано се
намалувал пред се како резултат на
Балканските војни,I-та Светска
војна,иселувањето во Турција
во 1 општина Ромите учествуваат со
60,8 и тоа Шуто Оризари
ова е најурбанизирано населние затоа
што вкупното ромско населние 95 %
живеат во градовите а само 5 % во
селата
Се доселуваат заедно со Турците прку
Блискиот исток а потекнуваат од
Индиската држава Пенџап
во останатите 25 општини живеат
повеќе националности
Доселувањето на Македонските
Албанци започнува пред 220 години
односно пред крајот на XVIII
век,продолжува помасовно в о текот
на XIX век и во текот на XX век како
трета фаза кога има доселување од
Косово карактеристично во
последните 30 години.
Доселените Албанци од Албанија се од
две групи и тоа Геги – 90 % и тие
потекнуваат од Северна и Средна
Албанија и Тоски – 10 % кои
потекнуваат од јужните делови на
Албанија.
Дека Албанците на овие простори не
се одамна населни се гледа и од
фактот што речиси сите имиња на
селата во Македонија во кои денеска
живее албанско население се со
словенско македонско потекло и
имињата на цели области или нивни
делови не се албански туку
македонски
Верско религиозна и културна
структура
Православна религија - 64,8 %
Исламска религија - 33.3 %
Други религии
( католици,протес/////танти ) 1,9 %
Преку основните структури на
населението во една држава
( половата,старосната,образовната
,економската,етничката ) се дознава
за основната движечка сила во
развојот на државата
1.Полова структура
Во сите пописни години преовладува
машкото население така да со
последниот попис од 2002 година -
50,2 % од населението е машко
Што доведува до нарушување на
бројниот однос помеѓу машкото и
женското население ?
2.Старосна структура
Го покажува бројниот однос на
населението по старосни групи
Со пописот од 2002 година состојбата
е следната
од 0 – 19 години младо население 29,2
% во однос на 1948 помалку,
Во општините Арачиново,
Студеничани, Липково, Центар Жупа,
Желино младото население учествува
со процент повеќе од 40%
од 20 – 59 години средно население
55,7 %
над 60 години старо население 15,1 %
во однос на 1948 повеќе што покажува
стареење на државата.
Во општините Демир Хисар, Дебарца,
Другово, Новаци,Старо Нагоричане
старото население учествува со
процент од 20 до 30%
Се смета дека населението старее ако
оваа група е со повеќе од 12 %
3.Економска структура на населението
Во однос на активноста населението
може да се групира како
активно население - 39% најголем број
од вработеното население со
последниот попис било вработено во
индустријата и рударството па потоа
во трговијата и угостителството и на
трето место градежништвото
лица со лични примања- бројот на
пензионери,инвалиди,лица со
социјална помош е во постојан пораст
од 1,3 на 13%
Гледано по сектори на дејности
забележливо е намалување на бројот
на активно населние во примарната
дејност а зголемување во
секундарната и во терцијалната
дејност
4.Образовна структура на населението
Оваа структура е многу значајна за
економскиот и општестениот раззвој
на секоја земја.Поради тоа речиси во
сите држави во светот му се дава
приоритетно значење на
образованието и на тој план се
преземаат разни законски мерки за
искоренување на неписменоста.
Така во Македонија може да кажеме
дека во вкупното население
неписмените учествуваат со околу 5 %
( во развиените земји неписменоста е
помалку од 5 % )
Напишете кои мерки ви се познати
што државата ги превзема за
намалување на неписменоста
( законски,кампањи – да се наведат
примери)
Во однос на основното и средното
образование во периодот од 1953 до
2002 година забележливо е
зголемување на учеството на
населението со основно и средно за
повеќе од 10 пати а бројот на
населението со више и високо
образование од 110 пати
2010 година 98,9 % од завршените
средношколци се бруцоши и со тоа
сме лидери во светот .За споредба во
2006 година - 45 % бруцоши
Основни училишта – 1012
Средни училишта - 96
Факултети - 38
Бројно движење,природен
прираст,селско и градско
население,густина на населението
I, Бројно движење на населението
Со оглед на тоа дека населението
претставува главен сегмент во
процесот на производството и на
потрошувачката на материјалните
добра многу е значајно да се знае
бројот на населението.
Првите податоци датираат од 1900 и
1913 год. но не се од службен попис
Првиот службен попис спроведен во
1921 год. и се до денес се спроведени
вкупно десет пописи
Од 1900 до 2002 год. Бројот на
населението во Македонија се
зголемил за 2,3 пати ( во светот 4 -ри
пати )
Динамиката за бројното движење на
населението е многу неизадначенa а
како главни причини се издвојуваат
а) емиграција на македонското
население .Зошто ?
б) намалување на природниот прираст
како последица од
Илинденското востание
Балканските војни
поделбата на Македонија
асимилаторската политика на Србија,
Бугарија, Грција, Албанија
в) иселувањето на турското и другото
муслиманско население
г) во поново време економското
емигрирање во странство
Бројот на населението во 2002 год.
Изнесува 2 022 547 жители и во однос
на 1948 има зголемување приближно
за 75 %
II.Природен прираст
1.Зависи од
порастот на животниот стандард
здравствената заштита
културно образовното ниво на
населението
планирање на семејството како
резултат на едуцирано население
пред се на брачните другари
еманципацијата на жената
популационата политика на државата
2.Во 1948 година природниот прираст
во Македонија е 26,3 промили а со
последниот попис од 2002 год
изнесува 4,8 промили што значи дека
Македонија има низок природен
прираст
Од 84 општини колку што има во
Македонија според новата
административно територијална
поделба со
Висок природен прираст – општините
со населено албанско население –
Тетово, Гостивар, Дебар, Струга
,Арачиново, Желино , Зајас и Боговиње
Депопулација има дури во 32 општини
Во источниот дел –
Берово,Пехчево,Кратово
Во вардарскиот дел - Росоман,Демир
Капија
Во западниот дел –
Кривогаштани,Македонски Брод
,Битола, Сопотница,Демир Хисар,
Ресен, Дебарца, Другово,Новаци и др.
III. Градско и селско население
Бројот на градското населние е во
постојан пораст пред се како резултат
на
миграција село град
индустријализацијата
потребата од работна сила
Во 1948 година бројот на градското
население е 28,7% а во 2002 год. 58,1
%
IV.Густина на населеност
Зависи пред се од
природните услови
природниот прираст
развиеноста на стопанството
Просечната густина во Македонија
денес е 82 жители на 1км2
Густината не е рамномерна
разместена
Најгусто населени облассти се
плодните котлини – Скопската котлина
320, Полог 200 ,Охридско струшката
115, Кумановска 113, Струмичка
котлина 100
Најмала густина има Мариовската
област 1,2 жители ,Поречката
област ,Демир
Хисар,Преспа,Малешевијата