IN

TME CU5T0DY Or TME B05TON PUBLIC LIBRARY.

SHELF N

^nn^

U S T I NIJ
(yX

De

T O R

I I

/^^

"^

PH I L,I PPICIS,^ ^/.^^/^^ T /l/&^. ^

E

TOTIUS MUNDI ORIGINIBUS

Interpretatione

Notis

illuftravit

ETRUS JOSEPHUS CaNTEL,

E SociETATE Te^u:
l^^
J

7
*si

s s

u ^ -^^-^

rhriftianiffimi
I

REGIS,
M
'

N U

RENISSIMI DELPHINL
iTio

Altera,

ab innumeris Erroribus Emendata*

accefsere

\COBI BONGARSII
EXCERPTIONES C H RONOL O
A.d
I

Huic Editioni

C^,

yUS T

NI
G U L.
L
i

Hiftorias

accommodat^.

10 N D J N
TypiS

.r

S T R A H A Nj

'j

Impenfis

Gu

E L

N Ny

s,

MDCCXLH

QtkM^^A^fffpS^4f^^

'

ADAIS^l2..fr

SeRENISSIMO

GALLlARUlk

D E L
Q>(I B7
I

P
Jujilnus^
;

H
quanium
eji.

N
enirn.

O.

IT fe

tibl

felix fane forte

inutilis^

fud
t5f

qiibd^
tibi^

^ juj/u Ludovici Magni prodit

conjicere nobis licet^ nec

Serenissime DelphinEj

iterim in lucem^

nec injucundus futuriis

Habet

multa^ qu(S

fiatimi

ad maxima

quieque principem^

& perpetud
iff

temporum

rc
vi~

rumqiie varietate in legendo dele^are^

ancipiti

fummorum

rorufn fortund^ varioque bellorum exitu erudire pofftnt.

Lucullo
effet

illo

Romd

^uod de Mithridatis domitore prcedicavit olim Italia^ qui cum profeStus^ rei militaris rudis^ tstumque iter in rebus
in

gejiis legendis confumpfijfet^

Afiam venerit jam fa^ius Impera-

tor

idem in

te^

Sereniflime Princeps, intra paucos annos mira-

hitur Gallia^ ft hanc^ quani tihi offero^ Jvjiini Epitomen^ dtos} lcgeris. Summos dabit^ tff in fcieniid militari duces^
civili

&

Jiw
in

prudentid Imperatores

,ex quibus

artem^ tum

belli

gerendt
:

fine uUo difcrimine^

quodque

tum regendi populos Jme ullo lahore mirum magis^ funt hujufmodi^ ut tibi fuis^
illas

addifcas

virtutibus

midtum

prodefje^

moneant^

(if vitiis nihil yiocere poffmt ; fed exemplo fuo adCyrus ille docehit^ ut fequaris^ hcsc ut fugias.

diuturnd felicitate^ populos lenitate ?nagis qud?n fcevitid in officio retinendos ; i^ trijiiori exitu, ut i?nperiis, fic glori^ cupiditatt

modum quendam

& viioriis,

ejfe

nuliam

ejje

Docebit Alexander ille Macedo^ ponendum. tantam hnfiiwm muititudinem, qucs exipoffit
effe
;

guoy fed robujio exercitu vinci non

acceplis, heroic^e fortitudini

^,

vulnerihus fapiiis

nihii

temeritatis admifcendum,

Docehit etiam Pyrrhi tum in hclUs fufcipiendis audacia^ ium in iis quce jujceperat., perficierdis inconjiantia., eum non ejfe perfetti Imperatoris Laude dignum, qui, cum hrjies fortiffimos vicerit, partd
nti tjitlorid
biis^

nefciat. Llabchis ctiam in Romanis ducibus^ Fa^miiiisy Scipionibus^ qui te corfiantes iilas aujieras in

rehusj

E P
rehuSy
collegeris^

T O L

A.
Vbi ver te um^ Cyro adum-

tum fecundls^ tum adverfs^

virtutes edoceant.

dotes illas orrines variis in prtncipihus hafienus difperfas in

perfeftum illum principem, cujus effgiem in Sed quid ego longinqua bravit Xenophon^ orbi univerfo exhibebis. domeftica fttpilla iff externa exempla profero^ cum prafentia

petant ? Habes parentem Ludovicum magnmn\ hunc unum in-\ tuere^ hunc fpeSia^ hunc fequere ; illius in te ft exprejferis virtwi tes, eritfane cur heroibus, quotqmt fuperioribus fecuUs extiterunt,'

multum pr ejiitiffe
quod fponte
cipe
:

ie

merito glcrieris.

Dum
;

ille

bella gerit,

at-

ieritque hojies Gallico nomini

iibi

infenfiffimos

tu interim pocifcum-i

deferunt erudiii omnes^ literarum imperiu?n ac-

tum duos fimul fine ulla diffenfvme reges, parentem quod nunquam contigit, univerfa ohjlupcfcet Gallia.
lateque leges
tis

^ fiUum^_\
Ille

longi

^ jura
fuos^

dahit popuUs
;

tu eruditis

ille

pr^Iiis, cap-

urbibus, h" vi^oriis

tu, fingulari in Uteratos homines

muniRegim.

ficentia, patremimitatuSy
ille,

Gallicum nornen commendabis

exteros fortiffimus

&

apud

&

apud

audiet

tu erudi-

fed erit fors tua el felicior, quod illi nuUci^ nifi hojlium fanguine cruentata ; tihi viinnocua lauro cingere frontem liceat : ubi vero arma traridi Sfare per atatem prirnum fas erit, tum helltcas parentis laudes. fcientiam rei fnilitaris, in rebus ordinandis prudentiam, in perfitiffimus.

Gloriofum

fam

utriufque

munus

ciendis celeritatem

^ foriitudinem.,

cum

eruditionis glorid ita jun-

gere Jiudeas,

iit

non foliim litieratorum amor

&

decus^
fi.s.

fed

Galiic.

etiam. imperii pr^rfidium^

hojtimique terror futurus

'"
ti"

Mi^

.5:.

PRtEFATIO.
CUM
iialtis,

JusTiNi

quotidie
tiiim,

Epltome omnium teratur manibus, non eft hic oper^ preexplicare

ille

Candide Lector,
faerit.

quoram

Regum, quarumve nationum

Quis cnim, vel le'iter eruditus, nefciat fcriDtam ab eo omnium fere ;entium hiftoriam ? ita tamen ut Macedonum prsecelebrandum fibi :ipue Grscorumqaa imperium >ropofuerit; aliorum vero populorum ideo tane5

geftas

complexus

um
icnt,

attigerit

prsclare
illa

gefta,

loria,

ad
vel

quam

naturali

Macedonum hiquodam nexu pertine

videretur.

obfcura vel mutila

An

plus

itilitatis

quam damni
:

rei lltterarise

hoc opere attu-

erit,

)eio

incertum ; ciim omnia fuerit a Trogo Pommutuatus fi Trogum, ut placet nonnullis, in :ompendium redaftum ab interitu vindicavit, illi ane, cum Trogus ipfe, tum eruditi omnes debent nurimum fi vero hac Epitome fadtum iit, ficut nalunt alii, ut hiftori^ Trogi, five ob nimiam moem negleda?, five Juftini ipfius, quod vix putem, niquitate fuppreiKs perierint 3 non dubium quin
:

fuftinus,

vef

in

Trogum

fuerit,

quo omnia acceperat

P R .E F

A T

O.
hiflori;

ceperat, periniquus, vel faltem

de cupidis

hominibus male meritus fit. Utut eft, ex tc tantifque Pompeii libris nihil nobis reliquum ef prster hanc Epitomen, quam, juffa R E G I

CHRISTIANISSIMI,
siMi Delphinj,
mus.
Notis

in

ufum Serenis
fufcep

iiluitrandum

Quo vero majorem ex labore noftro fructui percipias, Amice Lector^ qus fit horum Coa
mentariorum
ratio,

paucis accipe.
tria
;

Hoc

in

opere addidimus

Interpretationen

Chronoiogiam,

&

Nctas.

Primiim, obfcuris locv

.

tionibus clariores, tranflatifque proprias fubftituimu

non ita tamen ut Interpretatio enim & maxime operofum

vifum eil, paginarum

effet

continua

hc
;1

&

omnino

inut;:

cum
oras

in Jullino

pleraque plana fmt,

:

memoriam
bus,

ne vero txiultituo obrueret potius quam juvaret, quatu

adfcripfimus

potiffimum felegimus Epochas, qua^

&
ab

&

omnium maxime
ante

funt neceffarice

notx pluiab or^

;

condito,

Chriflium
Urbis^

natum,

inido

tui

Olympiadum, tum
ginem
rat,

Namerus
tamen
ia

vero ad m^-

afcriptus,

rebas
id
vel

geflis,
:

quas Jullinus
ea re

memaliciii
ofc

ex aequo relpondet
fit,

ii

peccatum
poiiti

titulorum,

qui etiam
vitio

funt,

causa,

vel

Typographi

fadtui.

(;

Addidlmus Notas, quarum alis ad Geogif^ phiam, alis ad Hiiloriam pertinent vereor ut G^j^ graphicce placeant omnibus 5 funt enim, qui urbiun regionumque fitus varios, variafque tum appellat> nes tum mutationes explicari velint, ita ut Leclck animus nihil ultra requirat 3 nec defunt, qui con:^ vel nihil vel admodum pauca opponi patiantur ^ qu^
:

&

P
id

iE F

A T

O.

minus fit utile, vel Ledori injucundum. mihi non dodis tantum, fed indodiis etiam ferviendam fit, mediam rationem fecutus, nec
vel

Cum

vero

plura nec pauciora oppofui

pofiit

fed ea tantum, quibus

ledor

&

indodlus erudiri,

&

eruditus ea

me-

minilfe

qax

iifdem de locis apad aud:ores pluribus

explicata legerit.

In Notis vero, quse ad Hiftoriam fpedtant, errores Jaflini,

quantum

in

nobis fuit, corrigere conati

fumus. Cum enim in multis, tum in his duobus fecutus Hiftoricos eopotiffimum peccavit, quod rum temporum de quibas agit, non fjppares, inter-

&

ea qua3 leviter attingendum aberraverit a vero, da erant, fuerit pluribas perfecutus ; qua^ vero di-cenda multis, paucis perflrinxerit. Multa enim
funt hujufmodi, ut ea
li fi

&

nefcias, difcere nihil cures

vero didiceris, oblivifci ea potius

:

quam memoria
magna
iint,

tenere malis
five

alia

vero five quod per fe

quod ad fummorum virorom memoriam

His

perti-

neant, nec fa:pius repeti poifunt, nec

pluribus.

duobus incommodis^
in notis,

commemorari ut quodam-

modo mederemur
vetuiliffimos

&

illorum
fide
iis

primum au^tores quam temporum oequales, hoc eft,

digoos,

omnium maxime
buimus.

quoad
;

iicuit,

adhifunt

Deinde

rebus,

qus nuUius

fere

momenti, vel nuUas, vel breves iis vero, qujs fant memoria dign^, & plares & longiores notas fubjunximus.
Perutilem Jllam au6lores fmgulos interpretandi rationem invenit vir belli pacifque artibus Clariffi-

mus,

C A ROL US SaNCTA-M AUR^US M GNTAUSERii Dux, Delphini juventutis MoEandem

curis
fuis

derator.

promoverunt Epifcoftudiis

pus

Condomenfis,

Delphini A 4

prcepofitus^

TRMFAriO.
tus,

JacobusBenignusBossuetius,

dl-

vinarum humananimque litterarum

gci:dis

fcientia illuflris

& Petrus Daniel Huetius, cui in reDelphini ftudiis fecunda^ funt partes,
genere
eruditus,
edltifqiie

omni Dodrinarum

in

lucem monimentis notiffimus ; quibus li labor ille nofter probabitur, non fl:udiofa& tantura juventuti, fed ipfi edam Delphino & gratam & utilem
fore confidimus.

J^^

COBI

JACOBI BONGARSII EXCERPTIONES

HRONOLOGIC^,
A D
Ju
s

Hiftorias accommodatse.

A D
r

O A NN E
D

M
:

NOEL
gua:

U
eji,

xM
^dd

(^U

oculus olim Pclyphemo^ id nohls in H'Jioriarwn lePa-

^^**^^ one notatio

temp^.rum
ejje

apud Jujiinum

nidla

itaque aliud

diceirms^

quam

Vlonflrum, horrendum, informe, ingensj cui lumen

ademptum?

Trcgum ipfum negligcniiiS accufandum nemo mihi perfuadeat : Jujiini abbrematoris facinus eji. Ergo^ ne quid huic auBori me deejfet^ ex Eufebii Hieronymi chronico^ ad optima intiquifp?na exemplaria manufripta CL, v. Claudii Puteani^ 5" dodijfmn mihique a?nicijfimi P. Danielis d me coliatOf
i

&

xcerpfi is

exfcrip/iy

qucs iucis aliquid

afferre Jujiino nojiro p-o-

erant

non quidem omnia^

ejfet

fed

fumma
yiojiro

fajiigia

reru?n.

Na?n
veteres

liud injuriam

facere amicQ

Laur, Bochelio, a quo

EXCERP

T.

C
dff

H R O N O L.
au^iiores

'vderes chrcnologos emendatiores

expeSJamus.

Ccrf,

paravi autcm cum Eufebio Georgium Monachum^ cujus Grcscu codicem mecum vir eruditionis fmgularis Francfcus Pithcsus coii
7nunicavit
terpretes-,
\

nojiris

Berealdiwi^ Fiinecrum,

Jlli

LXX

ii

Hehraos fequuntur codices : tantd opinionum vari tate^ ut Eufebio Nini regis annus primus incurrat in annu ?mmdi IIL CXLI. Georgio in CCI^XXL Beroaldo in annu M.CCCCLXV. Funecio in M.CCCCVL Hujus varietat
hi

originem plurihus perfequerer, nifi laborem ijium ?nihi amici illii Interim lumen hoc tibi^ cariffime Nceliy a^ 72njjri levaret labor.
cendi, ne fort} in hijloria hujus tenehris aherres
:

^,

ut illius

Trunca manum
ita ha^c velim

pinus regit,

&

vefligia firmat

ampledaris excerpta^ quo tutiiis poffis l^ fir?nii adfcrent iibi fortoffe in hujus auSforis le^iione non pai Ad hijloriarum Jludium ut accedas^ requir 'puTTi adjumentum. <^tas tua ; requirunt ha.c tcmpora, quibus ?nature fir?nare ar^ ea unde petas, nifi in hijit ?nurn espedit conjlaniihiis exemplis riis ? Fiijzoriarum autcm cognitionem fi inchoare d Sallujiii, Li
ingredi
:
-,

vii^

Taciti ie^ione volueris, neque refte feceris,

eji,

neque ordine

ahrupta
pri?nus

aut interrupia, in eorum

fit

lihris,

Injiorite feries.

A
qu

hoc tibi auSiore principi^-m

eft

'^Jiorict ftudii,
Trafo.^ihuiv^v,

Hic d Nino,

rv

eI?

l^ooUv

j^

fxv^/xr,)/

ad Augijium

CcsfCi

rem, -non ut Atticus apud M. Ciceronem feptingentoru?n, fed u Corn. Nepcs cmne ccvian, id cji, duum inilUitm annorum mt Tu, Noeli dulciffi?ne., utere^ fruere mGria?n uno libro colligavit. hdc qualicunque opcra ?nca ; quc^ fi promovendis Jiudiis tuis fue
litj fatis

niognum

lahoris

tiiei fruciu?n

tulero,

Yale

Excer-

ExcerptionesChronologic^,
Ad
jrjSTiNi Hilloriam acconimodat:

E U
Cum
Divjn

s.

ScriDturam diligenter evolveris, a nativltate Abraham ufqaead tolius Orbis Diluvium, invenies retrorfam annos dccccxlii. Item a DiLUVio,

uiqaead
Anni

Adam,

77.

cclii.

EXCERPT. CHRONOL.
3947
3966
xxiv. Sofarmiis.

3893 3918

viii.

Pandion

52

ix.

Mgeus PandionisT.
tio,

2. 6. 14.

'

4S

XXV.

Mithratn.

Sub quo Argonautarum naviga42. 2. 12.

Hercules co7ifummat certamina, 2. 4. 18.
_
I

Vexoris rex J^gyptt, fecundim Orof lib. I.cap. 4. de qito 2.3.

8.
ii, I.

I. 6.

antiquior

Nino

dicitur.

3966

X.

Thefeus,
SiciJid,

2. 6. 15.

Cocalus in
i

30
\

399:

XX vi. Tautajies.
xi.

4. 2. 2.

Mnefihcus Peteo,

Amax,ones

23

Priamo
31-

tulere fuhfidium,

2.4.

LATINIS,

quipofiea Rom. nun~ cupati funt, pofi tertium annum

captii'itatis l'roja,fin}e, ut qui-

4019

TROJA CAPTA,
CoUigitur omne tempus
regni Nini,

dam

annum viii regna^vit JEN^EAS, annos 1. Ante JEncam 'Janus, Saturnus, Pivolunt, pcft
cus,

a 43 ann. ad captam Trojanty a

nati-uit.

anni

DCCCXXXV.

Moyfts, an.
xii.

CCQCX.
2. 6. 15.

Faunus, Latinus,
I. 6.

in Italia

Demophoon Thefei F.

33

regnanjerunt , annis circiter

CL.
3,8.

4019
I 1

Pyrrhus Delpkis in templo Apol. ab

Orefte occiditur, proditionefacerdot.
xiii.

43.
Pofi

Mneam
I.

Afcanins, an.

Machar. 17.3.

7.

43.

13.

4042

Oxinthes

12
1

4025
4065 4095

xxvii.

Teutaus,

40^4054
'40^5 30 4063 40 41 10
:
;

xiv.

Aphidas
Thymcetcs

XV.

8 37 21

xxviii.

Tlnneus
Dercylus

xxix.

[41 31
XXX. Eupales

3S

xvi. Melanthus xvii, Codrus Melanthi F. 2. 6. 19. Hoc interempto,regnum Erechthi quod darum deftruBum eft,

4173

xxxi.

Hujus anno 14 Carthago conditur a Didone, wLaofihenes.

de 18. 5.

CCCCLXXXVH.
verabat.

annisperfe-

14

Poft Codrum, principes quos mors

fniebat, quorum primustMedon

421S 42A8 4268 4318 4360

xxxii.
xxxiii.

Piritiadcs

Codri F.

Ofrataus
Ofratanes qui 'vocafur
I.

xxxiv.

XXXV. Acrazapes
xxxvi. Sardanapahts,

Grt:eclTonosConcohros,

3. I.

43S-C

Regnum Afyrioru7n dcfiruBum.

anni rcgni AiTynorum, a primo annoNini fupputantur
ratione

Omnes
ipsa
feiie,

uno anno minus

prodit.

Juftinus habst

M.CCC.

M.CCXL. inquit Eufebiua : ex Georgius Monachus, alia regum

M.CCCLX.

Aniji

EXCERPT. CHRONOL.
tnortem praeranty effe .lefiernnt, Et in X anncs magifiratuiim con-

4479

iv.

Bar/ycecm

fuetudo verfa

efi

rernu-vitque

frimus Cbarops F. .^jchyii.

44S0

14
j

Belltcm

quod

in

Thyria

i?iter

Lace^

ddemonios

& Argi-vjsgefiumcfi,

de quo Prolog. III,

4484
449 2,
V.

16

Dejocet

CANDAULES, iv. rex Lydorum, iregnuvit annos 17. i. 7. 14.

Lyd.
V. Gyges an. 25. .^benis ajmui principcs
fiint,
co-rfiituti

4356

'\i.

Phraortes

4517
4605
I

24
i

2. 7. 2.

4570
4602

vii.

Cyaxarci

16
j

SQlon legcs fcripfit Athenienfium^ ut Gdl. xxxiii. Tat-quinii^z. 7.

viii.

^fiyi^ges

4-

Anni

M A

C E D O

N U

M.

Anni

Anni
ab urbe

A T

N O R U
3c

mun
di.

mundi.

ROMANORUM.
xiv.

4387
441

Macedor.um primus,

CARA-

23 4381

condita.

Latinorum rex,

PRO C A S

NUS,
ii.

annis 7. i. 7. Cosnus.

Silvius, ann.
XV, Anulius pulfo Numitore, 43.
Huj:is anno xxiv

4404

Remus

&
:.'?

44
Romu<Sif

4427

iii.

Tyrimmas
iv. Olytnp.

28

/'

generantur I\zrte

i//<^.

TheraiCyrenetn coi:diderunt circa

13. 7.
regnanjit in

43.2.3.

4446

-4-7/73

ROMA
diesfefius

111,

0/ymp. 6.

^/./

Paiilibus, qui nutK

efi,

Olymp.

ix.

MIDA

condita, 43. 3.1.

Pkrygia, II.

I. 7. 4.

Prim:!s rcx

Romanus
anno.

R O M U-

5S

LU
44S4 38 4527 4557
38
III
ii.

S, yf alii, 37. (Sf interreg-

446;

iv.

Perdicca, 7. 2. 1.

num uno

Numa P ompilius ,

utalii, 43.

4516

V.

u^gaus,

7. 2.

79iiii' Tullus H.ofiUi:is

jiv.

4554 4392
gio in

vi.

Philippus,

7.2.

5.

3845S0
ibid.

134V.
j

Ancus Mariius,ut aJiiy 24. TarquiniusPrifcus^utilii, 1%.

t//fiZ,

vn. Europus,

62

Mj////^

43.

3. 4.

Omnes

anni regni

Medorum, CCLIX,

fi

Eufebii

y^oyia-fjf,lv

fequamur.

Diodoro
ipfi

&

Gecr-

regum

appellationibus Sc

temporibus non

convenit

cum Eufcbio, neque

inter le

confentiunt.

Anni

REGNUM

PERSARUM..

nmndi.

4640

CYRUS regnavit
Afiyage,
i. 6.
ii.

Perfis,fubverfo
17.

30

4670 4678
4679

Camhyfes,
Fratres
9. 9.

1. 9. i.

iii.

Magi ,

menfihus , 7.

iv.

Danus,

1. 10. 9.

4715 4735

v.
vi.

Xerxes F. Darii, 2. lO. 9. Artabanus, de qtio 3. j,

mt:nfcs 7.

3,

EXCERPT. CHRONOL.
^736
vii.

Artaxerxes, qui Longimanns

cognominahatur , 3. j, 3.

40

4776

viii.

Xerxes

II. menfibus 2.

4740

79

ix. Sogdianus, menj. 7.

4777

Darius cognomento Nothus.

4769

87

4796

xi. Artaxerxes,
efi

qiii

cognominatus

Mntmon.^ Darii
F. 5. II. 2.

& Parifa40 4782

qtio fcrihit

tidis

Cyri regis afcenfus, de

Xenoph.
Conon
clajfi

5. II. 5.

Perfica prajicittir, 6.

I. g.

4836

xii.

Artaxerxes qui
I-

& Ochus,

10.

26

486-2

xiii.

Arfes Ochi F.

4866

xiv.

Darius Arfami F.

EXCERPT. CHPvONOL
4So7|xvni. Argaui 4S09 rurfum Amyntai
'

2 18
I

48271
I

XIX.

Alexandcr, l. 7. ^. 5
Alorites
7.

4828 XX. Ftokm^us 4832 !xxi. Perdicca,

48 38
xxii.

4.

Phillppus circa ann.

ut Gellius, 7. 5.

CCCC.
4864
xxiii.

U. C. 10
Phil.

ALEXANDER

F. Olym. cxi. jedit ann. 6. II. I. 7

menj.

Anni
tnun.

4872 4876

EXCERPT. CHRONOL,
4920 1*5 4939 lg
lii.
iii.

Antiochus Sofer,
Antiochus,
Theos.

i-f.

2.

10.

19

qui

vocabatur

4954 133 4974 138

4977 139 5006
5013 14S
151

jiv.
;

Seleucus Callitiicus, 27. I. I

Seleucus Ceraunus.

V.
vi.

Antiochus Magnus, 29. i. 3 Bellum Rom. cum Antiocho, anrio ab U. C. 560. Eutr.
SeleucuSj

vii.
i

qui

&

Philopa-

tor
viii.

Antiochus Epiphanes, 34. 2.

P RiE F
M

AT

lO

'JUSTINI.
2 (^ TJU multi ex Romanis^ etiam Confidaris dignitaiis i-iri^ *^=%^m F^omanas Grceco peregrinoque fertnone in hijioria^n contuUJfent
:

five csmulatione gloric^^ five ijarietatei^ novitaie cpcris

N
%.
*-

O T M,
illa

potiffimum de J U S T I N I.] Triamihi vifa funt, I Juftino quserenda

vixerit

rum principem fed iis affentiri vix pofTum ; enim particula, etiam nunc, non fignifi:

Quis fuerit ? quod habuerit nomen ? cat tempus quo fciipfit, fed de quo fcribit. tempore ? i Eum cum Juftino Sub Antonino Pio eum vixiffe probabihus maityre ccnfudit Martinus Polonus, fed dixerim ; quod ccIJigitur ex verbis iftis Prasmale : Hic enim Romanus, iile Syrus fuit, fationis ^ltiod ad te, Impcratof Antonine,

quo

ex
ille

Flavia
j

Neapoli Syriae
ille

Paiseflince

urbe
;

jton

tam

cognojcenLi

oriundus

Graece, hic Latine

Gentilis,
iis,

fcripfit

tranfmiji,

quam emen^.andi caufa Idem cenfuerunt Martmus Po.

Chriftianus, hic

tefie

Orofio

lonus, Philippus Bsrgcmas,

ventinus.

&

Joannes

A-

quod etiam patet ex

qu

Lib.

30. de

Mofe, Jofepho, & Ifraehtis abfurda plane 2, S^uum multi ex Romanis, etiam Confumemorat: adde quod nec Eufebius, nec laris dignitatis 'viri.^ Dao prscipue Grsece Hiercnymus, nec Photius hiftoricam hanc fcripftffe memorantur, ambo Confules ; quoepitomen inter Mart)'ris fcripta ufquam rum alter A. Pofthumius Albinus cum L.
repofueiint,
di

2,

In Hbro Antonii
Frontinus
3

Amolin

Luculio

aiter Publius Rutilius

:

Rufas

cum

iile Romanam Caio Mallio Conful fuit dice Bibliothecae Medices vocatur M. Ju- Hiftoriam, liic beilum Numantinum, cui nianus Jullinus, quod verius putem ob an- tribunus militum intcrfuerat, Graece fcriptiquitatem libri, quippe qui Longobardicis fit Ciim vero in Prjefaticne fua imperi-

dicitur Juftinus

at

co-

fcriptus

fit hteris. 3. Fuerunt nonnulli qui Juftinum vixiffe dixerint, poftquam Im-

tise

veniam

dari fibi pereret

homo Romanus

Albinus, quod Grseca oratione uteretur,

idque

perium Conftantinopchm tranflatum fuerit Marcus Cato dixifle fertur, mimm efle fans, ob illa verba Libri 8. Graciam etiam quod Albinus cu'pam deprecari, quam culpa
tiunc,

&

'virihts,

dignitate, crhis ter

carere malutric.

Ita Geluus.

dde^atus;,

PR^FATIO JUSTINI.
dehBatus^
totlus
^

vir prifccs eloquentiis^

orhis hijiorias Latino

* Trogus Pompeius^ Gracas^ fermone compofuii : ut^ cum nojira

ma(rni
ribus^

Griscl^ Grcsca quoque nojird Ungud animi 6f corporis adgreffus.

legi pojfent

-,

prorsus

rem

&

Nam

cum

plerifque auSfo^

fmgulorum regum vel populorum

lahcris videatur
:

res gejias fcrihentihus^ opus

fuum ardui

nonne nohis Pompeius Herculed au-

dacla orbem terrarum adgreffus videri debet : cujus iihris omnium Jecidorumy regum^ nationem^ populorumque res gefi8 continentur ? Et quce loifiorici Gracorum^ prout commodum cuique fuit^ inter fe
fezregati occupaverunt^ orniffis quc^ fine frulu erant^ ea omnia Pompeius divifa temporihus^ 6 ferie rerum digejia^ compofuit. quadraginta voluminum [nam totidem Horum igitur quatuor

edidit) per otium^ quo in urbe verfabar^ cognitione

quaque

dignifft-

ma
zit

excerpfi

& omijps his,

iff

qua

nec cognofcendi voluptate jucundd^

nec exemplo erant neceffaria^ haberent,

qul~Graca

didiciffent^

hreve velutifiorum corpufculum feci : quo admcnerentur : 6f qui

cendi.,

non didiciffent^ quo injiruerentur, 4 ^^iod ad te^ non tam cognofotii mei^ cujus qudm emendandi causd tranfmifi : ftmul ut

ficit

Cato reddendam operam ^ putat, apud te ratio conjiaret. Sufenim mihi in hoc tempore judiciu?n tuum., apud pojleros^ ctim

chtrelationis invidia decejferit^ indufirics tejlimonium hahituro.

N
1. Vir prifca eloquentiaJl riffimum auclorem Plwius,

T M,
3.

Trogum

feve-

Rem magni
de corpons
eft:

fif

animi

2?

corporis.']
;

differtiffimum

Non
fatis

robore

loquitur

modo
fit,

Vopijcus

appellat.

enim corpus erudito

labori ferendo par

2. Trogus Pompeius.'\

E Vocontiis

Galliae

fed
operis,

Narbonenfis populis, ut ipfe fatetur libro 43. oriundus ; illius avus Trogus Pompeius Sertoriano bello civitate

animi
operis.

&

legendum, Rem magni (Sf ut Livius habet, quem Jueft,

ftinus imitatus

res

eji

praterea immenfi

donatus

eft

Cneio
fuit

Pompeio,
inditum
tavit,
,

a qucaPompeii

nomen

illi

4. Sluod at quiores

te.']

Editiones plurimx antite,

ejus pJter fub Caio Caefare mili-

habent, ad

Imperator Antonine^
dicavit

epiftoiarum,

legationum,

&

annuli opus

enim fuum Antonino Pio

Cato!\

Ju-

Curam habuit.

Qliare peccaverunt graviter,

flinus.

& Joannes
num
Pio
facit,

Gerundenfis,

cum

illum Hifpa-

5.
fuit.

Major, cui Cenforls nomen

&

Philippus Bergomas,

cum
fere

Juftini pr?eceptorem fuiffe,

&

fub Antonino
aliis

floruiiTe fcribit : certum enim ex mnibus, fub Augufto eum vixilTe.

Putat. In principio Originum fuarumj, ex Ciceronepro Plancio.

6.

JUSTINI

us rINI
^

Hiftoriamm

Philippicarum,

T
^

^otius

Mundi Originum^
E

Xerr^
''ROGO
1. Ajfyrlorum

Situs^

POMPEIO.

L I B E R L BREVIARIUM CAPITUM,
2. 3.

Semlramidis, a

prlma Monarchia fuh Nlno, filio tandem interfeSfa^ Imperium,

4.
5-.

Pojiremus AJfyriorum Rex Sardanapalus, I Medorum Monarchia fuh Ajiyage^ Cyri avo. '^^w Cyri pueritia^ adolefcentia ; & Harpagi ad Cyrum
nitio^

admQ'-

<c,
helli

16.

Syharem

comitem Cyrus nohili prcsmio donaty

cff

Aj^y"

Ggem regno JpoUat,

N
r^HILIP PICARUM.']
vS~
1

T M,
lavit
geftis
;

Apud

quod de rebus a Macedoniae regibut

agerent:

Graecos
fuas
in

&

Demofthenes Orationes Philippum habitas j &

Ifocratis difcipulus, higefcis Philippicas

nam

a libro

de

regno

Macedonico,

cujus

7 ad 41, agit dignitatem

^cpompus Chius,
ias

Philippus, Alexandri
ampHficavit.
a.

Magni

pater,

multum

de rebus a Philippo
:

riplerunt

iones fuas in
lippicas,

Demofthenem imitatus Cicero Marcum Antonium dixit

quod quemadmodum
ille

ORIGINUM ET TERR^ SITUS.]

cenfet
libros
:

Bongarfius
fuifTe

feptem
vero

in

mundi

origines

terrae

fitus,

primos, quo?

lippum,
gus,

ita ipfe

inveheretur.

in Marcum AntoniTheopompum fecutus

poUicetur infcriptio, putat effe regionum defcripdones, quee a Juflino omiffas, a Tro-

&

ipfe hiftorias Philippicas appel

go non item,

7.

Crosfim

; 1
'

^
^Ju^uofiffimus,
9.

!U^
J

Uiori U S T I N I .^ldri^

^. Crcefum vlnctt^ l^ Lydoidebellat^ ac fuh jugo aflute retifit^ Candaulis tragcedia, Bellum Scythicum^ in quo initia Cyro felicia^ finis aute^

Cambyfes Cyrofuccedit^^ fuomet gladio

hterede Mergide fuhlato^

conficitur,

Legitin

O
Ajjyriorum

Magi rerum potiuntur,

OJihane

Gliorutn principum operd adjutus^ Magos de medio tollit, 10. -Darius ex equi hinnitUy fervuli indujirid^ fit tertius Pef

^farum Rex^ &c.

C A P U
!%l
prima
Nino,

I.

1P
imperlui

Mo-

ambitio popularis, fed fpei:ata inter bonos moderatiopp vehebat. Populus nullis legibus tenebatur arbitria prii cipum pro legibus erant. Fines imperii tueri magis, quam proferr mos erat: intra fuam cuique patriam regna finiebantur. ^ Prim omnium Ninus, Rex ^ AiTyriorum, veterem, quafi avitum ge tibus morem, nova imperii cupiditate mutavit. Hic primus intu Ani Munbella 3 finitimisj & ^ rudes adhuc ad refiftendum populos, termin di 1997.
narcbia [ub
:

P
Jnitio

|RINCIPIO
penes reges erat

remm, gentium nationumque

:

quos ad faftigium hujus majeftatis, nc

&

Ante Chriftum 2055.

uique ^X^ibyse, perdomuit. Fuere quidem

temporibus antiquiorc

INTERPRETATIO.
.&.

rerum Reges imperahant gentihus

b Gente& ignaras

artli militaris ufyue

^nationibui,

\fine$

Libya

'vicit.

N O T M.
Primus omnium Ninui."]
Fillus

Nem-

paternam,

illud

propnam

vlrtutem

co.

kh

feu Beli, qui tunis Babel aedificandae mendaret.

PrincepSj

novum

fibi

rudes

in.

populos ufur-

pavit Imperium.

Nimia

in

eum

pietate prie didla

4. Libyee.l Libya multiplex fuit. P ab ^gypto ad Tripolitanam

Ninus Idololatriam
reos, qui ad
niri
vetuit.
ejufi

jnduxifTe fertur j dum gionem, Syrtim majorem juxta .^th ilatuam confugerent^j pu- piam, & mare Mediterraneum erat exten

&

ubi

nunc
5.

2.
ultra
verfus.

Afyriorum.l

Tigiim

fita

Eoram regio fere tota eft, Mediam & Sufianam

Hritle fumpta,

Ohm Li regnum Barcae. Marmarica & Cyrenaica.

Horum
te

lemporibus antiquiores.']

filio dicti funt: porum hiftosia fabulis corrupta eft : Dyi quare Affur, modo pro gente, modo pro ftias enim quindecim, quas ab Africa Principe Afiyriorum fumitur paffim in fa- five Manethone mutuatas Eufebius af cris literis j ideo Ninus ab Epiphanio voca- Abrahamum memorat, commentitiae funt.J tm Affur, filius Nembroth. enim annos dinumeres, earum initium 17 3. Fi/iiiims.J Affyriis illius enim pa- annis Adami ortum antevertit. Quod qu t^rBelus, Chami nepos, Babyloniis tantum abfurdum fit quis non videt ? Primus er imperavit j fed Ninus gloria? aipidus, Af- Rex yEgypti Mefraim Cami filius^ & Ni fyriis bello victis, Affyriorum 'Rcx dici, mi nepos fcre aequaJis fuit.
:

Ab

AfTur Semi

uam

Babylojiiorumj,

maluit

quod

hoc

Vexo

>

Vexoris

LiB. I. CAP. II. iEgypti, & Scythiae + rex Tanaus

-A
^

S
;

quorum

alter

ufque ^gyptum exceffit. Sed longinqua, non nec imperlum fibi, fed populis fuis glofinitima bella gerebant riam quserebant 5 contentique viAoria, imperio abftlnebant Ninus magnitudinem qua^fitae dominationis, continua poffeffione fir* in

Pontum,

alter

cum acceffione virium fortiorad qugeque viitoria inftrumentum fePoftremum illi quentis eifet, totlus Oiientis populos fu^begic. An.M.2044^ jellum cum ^ Zoroaftre, regie 7 Bac^lrianorum fuit, qui primus Jicitur artes magicas mvenifte, $c mundi prmcipia, liderum- An.M.2048.
mavit. Domitis igltur proximis,
alios

tranfiret,

&

Proxima

-|ue
?

motus

diligentiffime

fpedafle.
filio

Hoc

occifo,

&
^^

ipfe Ant.c.2004.

deceffit,

reliao impubere adhuc

*

NiD^,;&
W^.

uxore

&ipfa

tniramide.

^^^^

CAP,

II.

Hsc

nec immaturo aufa tradere Imperium, nec

INTERPRETATIO.
a

Hac cwn

videret tot ac tantos populosl

j

mn

uxorem

puerutn,

nonfcemina/n

non

^oemina non parituros, qui -vix uni firo

ienter bbedirent
'j

pa- aufa Imperium committere pueruloy

nec ipf

fngit fc Nini filium ejfe,\palamregere,

N
I.
[

r
Semfi

M.
&
magiam ex
dicitu:

Vexoris.l

Sefoftris

dicitur

Herodoto
eft

Aftrologiam calluit primus,

ercuit.

is

Diod. Rameftes

Amm.

Marcellino,
;

Idlus

fulmme

interiifTe

ofius

Manethoni.
fit

Seb fabulofus
ejus
filius,

Chron. Alcx.
7. BaEirianorum.']

%^

brte
j

Oliris

ille,

qui diftus eft Bacchus

!Egyptius,
>ybius
I

vel

Orus
;

Qui ultra mare Caf^ Hercules pium, Indorum finitimi ad Oxum flumen
habitant.
8.

nuncupatus

qui viftoriis fuis terfed

poft

UJbeck.
occifo.]

arum orbem
'egnarunt.

illuftrarunt,

Ninum

2.

M^pti'^
pertinet.

Quae hinc ad Sienem,

&

.^thiopiam,

inde ad Arabiam, &^Palefti-

:am
ior
;

3. Scythide.']

Duplex

eft,

citerior

& ulteUlte-

Diodorus, & alii de illiua morte nihil habent, fed Ninum ab eo femel tandem repetito certamine viftovidlum, rem, arcem Baftrorum arte Semiramidis occupaffe, thefaurofque fecum afportalTe memorant.

Hoc

Citerior intra

Imaum Montem, Mare

9. Decejfit.]

Ita Diodorus

&

alii

ple-

i^afpium,
ior extra

&

Scythicum, Mofco^vy.

rique

fed

quae in ortum longe ex- narrat ; nunc Cathay. necatum ; quae, ubi fummam ab eo potefta4; Rex 'Tanaus.'] Hunc Taunafim vocat tem ad quinque di^s obtinuiffet, illum occidi 'ornandes j fed quis fuerit, quo tempore juffit. ixerit, an nomen fluvio Tanai dederit, an 10. Semiramide.] Fuit, ex Chron. Alex. 'Otius ab ipfo acceperit, iiicertum. Nini mater & uxor : unde Perfas matres Pontus Afiae Minoris pro uxoribus habuerunt. Ex. Diod. Afca5. In Pontum.] rovincia propter Pontum Euxinum ex u- lonita fiUa deae Decreto, cujus juffu in lola parte, Bithyniam & Paphlagoniam ex co deferto expofita, a columbis nutrita fiiit 5 Itera. fuit deinde a paftoribus educata, ob pulchri6. Zoroajire.'] Non Chus, Chami filius, tudinem Menoni Syriae pr^fedto nupfit ; & vus Nini, ut Greg. Tur. Nec Nembroth, poft expugnatam Baftrorum arcem, eam NiSlini pater, fuit, ut Graeci putarunt, ex nus duxit in uxorem, invito Menone, qui
enditur, ubi

Imaum,

Dinon rem aliter apud JSAidsmm vult enim eum juffu Semiramidis

^piph. fed nobihs Perfa, ex Eufeb, Arnob. ? Clem. Alexand. qui in Afise interiora
'enetrans_,

dedecoris impatiens,

fibi

cruentas intulit nja^

nus.

Dhd.

&

Ctefias^

Ba^orum

oppidum

condidit,

B3

palam

; '; ;

6
An.M.204g.
t.^.zoo^.

J
palam
tra(?l:are,

U
^

tot ac tantis gentibus

^^^

foeminae, pariturls,

vix patlenter uni viro, ne fimulat fe pro uxore Nini, filium

,

pro foemina, puerum.

pariter gracilis,

Nam &

ftatura utrique mediocris,

&

vo?

lineamentorum qualitas matri ac filio fimilis Igiturbrachia ac crura velamentis, caput tiara tegit ne nov( habitu aliquid occultare videretur, eodem ornatu populun veftiri jubet quem morem veftis exinde gens univerfa tcnet Sic primis initiis fexum mentita, puer efle credita eft. Magna
:

&

& &

deinde

res geffit:
fit

putat, qu3e

quarum amplitudine, ubi invidiam fuperatani fatetur, quemve fimulaflet. Nec hoc illi dignita
i

tem

regni ademit, fed admirationem

auxit

fceminas

modo

virtute, fed

etiam viros

quod mulier no] H^ec ^ Baby anteiret.

;

loniam condidit, murumque urbi co<5lo latere circumdedit, are nae vice bitumine interftrato: quas materia in illis locis paf: fim e terra exaeftuat. Multa & alia prseclara hujus reginae fuere Siquidem non contenta acquifitos viro regni termlnos tueri, JE thiopiam quoque Imperio adjecit* Sed & Indiae 5 bellum intu
^
"^

lit

An M

20Q1

quo praeter illam & Alexandrum Magnum nemo intravii Ad poftremum, cum concubitum filii petiiflet, ab eodem ^ interfe ^^ ^^' ^^^^ ^ quadraginta annos poft Ninum regno potita. Fiiiu
;

Ant.c'.i96i*.

^jus

Ninya,

contentus elaborato a parentibus Imperio,

beili ftu

INTERPRETATIO.
if.-if

Contentui

regno

amh

acquijito

parentihui.

N
T. Simulat
:
^

O T
vi-

M
3. JEthiopiam.']

Duplex eft, fuperior i Prima fub JE^^^to inter Nilur extremis Nini temporibus Semiramis vero & finum Arabicum, Abyffinia. Altera ul ex Diodor. nata annos 21 quippe quse duos tra yEquatorem extenditur, & antiquls ig jamliberos Hypatem, & Hydafpem ex Meno- nota fuit, Monomotapa, Congo, &c. ne fufceperat prsterea nota erat omnibus 4. India.'] Afiae regio inter ftumen In ob res geftas in Bacbrianos. dum ad Occafum, & Serum fluvium a z. Bahyloniam condidit^ Inchoatam a Ortura extenfa, duas in parteSv -^ Gane Belo amplificavit, ut Niniven a Nino con- divifa eft. Indojian. ^^ ditam fuperaret. Murorum ambitus erat 5. Bellum intulit^ Cum ingenti^erci 365 ftadiorum akitudo 50 orgyorum id tu Staprobatem Indorum regem beilo la
fe.']

Hoc

fimile vero

non

detur

cum Ninyas

infantulus
:

effet,

natus

inferior.

eft,

ulnarum, ex Plinio : latitudo aliquanto ceiHvit ; & eum bis, femel in Indo plus fpatii, quam duobus curribus fatis elTet, mine praelio navali, iterum certamine
obtinebat
:

flu

ter

turres erant

250.

Inter

mu-

reftri

vicit

fed

paulo

poft

ah
I

eo

vit

rum

&
:

domcs

erat

via

duorum

oletho-

& &

laefa

fiigit,

aniifsa tertia exe^citus parte

rum, id eft, 200 pedum, ex Suida. Pontem fuper Euphratem ad ftadia 160 perduxit tum ex utraque pontis regione extruxit arces,

Diod.
6.
fe

Interfe&a

eji.']

Regno

ceflifTe

filio

fubduxiflfe refert
fecit

unde fpedlum haberet: amceniffimos, &c.

fita erat
;

in

totam regionem procondidit

ftino
bitas.

Diod. fed fidem Ju nota omnibus mulieris impro

deinde hortos

'^i^'^"^' Bagdat dicitur.

Babylon ad Euphratcm Inftituit tamer 7. Belli fiudia, &c.'\ ex iUius ruinis aha Civitas condita ut flngulis certu provinciis imperaretur ^^^ ^^ Seleucia magna, nunc militum numems, qui femper in Urb
1

jegia ipfi prsfto effent

quibus poft annun

ci;

LI
&
veluti

B. I.

CA

P.

III.

fexum cum matre mutaflet, raro a vlrls dia (fepofult, Pofterl quoque ejus, id vifus, Iti fceminarum turba confenuit. exemplum fequuti, rerponfa gentibus per internuntios dabant. Imperium Aflyrii, qui poftea ^ Syri didi funt, ^ mille trecentls
^

annfs
^

'^

tenuere.
III.

C A P.

Poftremus apud eos regnavit

Sardanapalus, vir

Poftremtis

(quod nemini ante eum permifTum fuerat) pr?efe(5lus ipdus, Medis prsepofrus, nomine 7 Arbadus, ciim admitti magna ambitione segre obtinuiffet ; invenit eum inter fcortorum greges purpuram colo nentem,
muliere corruptior.

Ad hunc vldendum

Affyriorum rex Sarda-'

ncpalus.

&

muliebri habitu,
vifis,
^

cum

mollitla corporis,

&

oculorum

omnes fceminas
bus

anteiret, penfa
tali

inter virgines partlentem.

iafcivia, An.M.3235. AnteC. 817.

Qu4-v

foeminre tantum virorum fubjecf^um, tradantique lanam, ferrum arma portaates parere ; progrefNegat fe ei parere pofle, qui (lis ad focios, quid viderit refert

indignatus

&

Fit igitur ^ conjuratio, foemiiiam malit efle, quam virum. bellum Sardanapalo infertur. Quo IUe audito, non ut vir reg!uim defenfurus, fed ut metu mortis mulieres folent, primo ? latebras circumfplcit mox deinde cum paucls h incompofe
:

fitis,

in bellum progreditur.

VicSlus,

in regiam fe recepit;

&

INTERPRETATIO.
a JEgreferen% tantam hominum fortivm mukitudinem Jubditam
ejfe

regi effceminato.

No
xautoratis, alil fufficerentur,

r M,
:

5. Sardanapalus.l Vel Thonofconcoleras, non AfTaraddon Senacheribi filius, ut vult fed haeres & filius AnaxinGenebrardus 1. Pofteri.l Non AfTyriorum tantum Im- daraxis AfTyriorum regis. peratores, fed multi etiam Afise reges hanc 6. Muliere corruptior.'] Dum Jonas Ni-

ut exercitum

remper

haberet

paratum,

nullaque

inter

duces amicitia coalefceret.

Ss

vivendi,

&

regnandi rationem

fequuti nivitas
ille

funt.

egit ad pcenitentiam hortatetur, publicam : fed mox ad libidines re-

2. Syri.'\ Qui inter Armeniam, Ciciliam, Mefopotamiam, Arabiam, & Palaeftinam ad nare Mediterraneum habitabant. Nunc Souriftan. Sa?pe_cum AfTyriis confundun^r. Europaei enim regionum illarum iglari, quidquid a mari Sidonio ad Euphra-

diit.

7. ArbaEius.l Vel Arbaces, Medorum qui Niniven quotannis mittebantur, praefeclus, a Balefo Chaldaeo divinationis perito ad

imperium invadendum
conjuravit.

excitatus, in

regem

Diod.
Belefus Babylonios

:em ufque patet,

iam
rios
j

Sc populos

modo Syriam, modo AfTymodo Syros, modo Affynumerat

8. Conjuratio.l

&

Arabes
9.

Arbaces Medos, Perfas, ad partes

vocarunt.

fuas traxit.
Latebras.']

3. j^nnis mille trecentis.} Ctelias

Dlodoms

tamen

refert

mnos
ebius

1360.

Velleius

ius corrigit,

1230. 1240, quod verius putem, Orof. I164. Georgius Monachus 1360. fed alii initium umunt a Nino, alii a Belo, qui ante Nilum annos 65 regnavit. 4. Tenuere.'} Reges recenfet Africanus
^i. Diod. 30.
i>rof.

ab eo ter fuperatos, fed Ai-bacem occifo Africanus 1484. Eu- corruptis Balrianorum copiis,

1700,

vel ut Lip-

hofles

&

Salameno reginse

fratre,

tandem

vicifTe.

Eufgbius

36, Yeileius 33.

10. In regiaml Fortiter hoftium impetus ad tertium ufque annum repulit : fed cum Tigris, ad quem Ninive fita erat, continuis a.o excrefcens imbribus, muros ad ftadia Diod, evertiffet, Urbs capta cft.

50,

B4

ex-

J
An.M.^i^c;. extrucPca
nte ^, 17.
j^-jjj-^^i.

T
fe

I
fuas

incenfaque pyra,

&

&

divitlas

In

incendium

j^Q^ ^qI^ imitatus

virum.

Poft hunc rexconftituiturin-

Mechrum^

(urMmte
C)t/^w."^

prasfedus ^ Medorum fuerat. Is ad Pviedos transfert. CAP. IV. ^" Poft multos deinde reges, per ordinem fucceffionis, ^^g'^^^ 2d Aftyagen defcendit. Hic per fomnum vidit ex natuterfe<?i:or

ejus Arba6i:us, qui

Afl^yriis
3

Imperium ab

ralibus

filiae,

quamunicam

habebat, vitem enatam, cujus palmite

oninis Afia obumbraretur.

Confulti harioli, ex eadem

filia

ne-

futurum, cujus magnitudo praenuntietur, regnique ei amillionem portendi, refponderunt. Hoc refponfo exterritus, neque claro viro, neque civi filiam, ne paterna maternaque nobilitas nepoti animos extolleret ; fed ex- geate,_^fcura tunc temporis, Perfarum, Cambyfi mediocri viro in matrimonium tfaei

potem

depofito, gravidam ad fe potiilimum oculis partus necaretur. An.M.3458. N.i'-|s infans ^ datur occidendus Harpago, regis arcanorum par^^ veritus, fi ad filiam mortuo rege venifiTet Imperlum, iJrh^. 1-8 ^'^^P^* Ant. C. 594.* quia nullum Aftyages virilis fexus genuerat, ne iila necati indidit
.

Ac

ne

fic

quidem fomni metu

filiam

arceilit,

ut fub avi

fjrius\

uitioRem,

quam

a patre

ret

paftori regii

pecoris

non potuiftet, a mlniftro exigepuerum exponendum tradit. Forte

natus erat.

eodem tempore
audica
regi!

&

ipfi paftori fiiius

Ejus igitur uxor,

rogat,
fibi

infantis

expofitione,

fummis precibus

Cujus precibus fatigatus paftor, reverfus in fylvam, invenit juxta infantem canem foemlnam, para feris alitibufque defendentem. Movulo ubera proebentem, tus & ipf^ mifericordia, qua motam etiam canem vlderat, puerum defert ad ftabula, eadem cane anxie profequente. Quem
affjrri oftendique

puerum.

&

ubi in

mnuim
illo

tufque in

apparult, ut

notam puer allufit tanquidam blandientis Infantis rifus paftorem uxor ultro rogaret, ["" quo fuum partum
mulier accepit, veluti ad
:

vigor,

&

dulcls

INTERPRETATIO.
Ut permittcret, fUum Juim froeo iunam adfuturam fperabat.
a

&

exponerej

& bunc

infantem educarCf cui fi

N
*

o r M.
Cli4.
alii

1.

Inchijaquepyrd.'] Ita fere

omnes

tarchus tamen apud

Athenaeum

refert,

eum

Pof multos deinde reges.'] Alii fep novem numerant, fed cmnes fer^fcul-

rsgno fpoliatum in lenio deceffifle. 2. Medorum.'] Perfis, Parthis,

finitimi,

lius

nominis, praeter unum Arphaxat

&

Affyriis

daco fuperatum.
5.

fecundum mare Cafpium habitant.

Datur

occidendus.']

Eadem habent

Herodotus & Diod. & alii omnes ; excepto 3. -Jld Medos transfert.'] Ita tamen, ut uno Xenophonte, qui diverfa penitus memoconcefTerit Belefo Babyloniam j & Nineven Ijrat fed cum Cyropaidiam, non ad hifto-^ Phuli Affyrio, qui conjurationis fuerat par- jriae fidem, fed ad effigiem jufti imperii
Simjan,
:

ticeps.
,

Ille

poft

Belefi

mortem, occupata
in
facris
literis

fcripferit, aliis potius,

,.-

quam

ipfi,

fides

ad-

Ecibylonia AfTyriorum

impermm

reftauravit. jhibenda.

,^
fuit Mithridates*

De

illius

pofteris frequens

Q. Pafori.']

Ci^PBmen

mencio.

LiB.
fpei fuae

I.

Cap. VI.
permutata forte parvulorum, pro nepote Regis exponitur. fuit, quia canem Perfae fic voita
^

pro IUo exponeret] permitteret [que] fibi, five fortunas ipfius, five

puerum
filio

nutrire.

Atque
:

hic pro

paftoris educatur

ille

Nutrici Spacos poftea

cant.

nomen

CAP. V. Puer
accepit.

deinde,

cum

inter paftores eflet,

Cyri nomen

Cyripueri^

rex inrer ludentes forte deleftus, cum per lafcivi- ^i'^' ^^^^' [centia, cif ^ ! nii-iTr am contumaces flagelJis ceciailiet, a parentibus puerorum quere- '^y^^/^ ^^ la eft regi delata, indignantibus a fervo Regio, ingenuos homines eum admofervilibus verberibus affedos.
Ille arceffito

Mox

puero

&

interrogato,

"'^*"*

cum

nihil

mutato vultu,
\\\

ratus conftantiam,

fici-ffe fe ut regem refpondiflTet; admimemoriam fomnii refponsique revocatur,

Atque

ita

cum
fibi

&

vultus fimilitudo,
^

&

expofitionis tempora,

&
;

paftoris confeflio convenirent,

nepotem agnovit.
in
illo fregit.

Et

quoniam

defundus

fomnio videretur,

agitato inter paftores regno

animum minacem duntaxat

Cseterum Harpago

amico fuo infeftus, in ultionem fervati nepotis, filium ejus interfecit, ^ epulandumque patri tradidit. Sed Harpagus ad praefens tempus difllmulato dolore, odium regis in vindi^tas occafionem diftuh't.

Interjeclo deinde tempore,

cum

adoleviflet

Cyrus, dolore

orbitatis
rit
:

admonitus, fcribit
ut regem offenderit
pollicitus.

ei,

ut ahlegatus in Perfas ab avofue'

:

ut occidi
:

eum parmdum avus jufferit

:

ut heneficio fuo ferva-

tus fit

ut filium amiferit.

Hortatur, exer-

citum paret, tranfitionem

gis

& pronam ad regnhm viam

omnes

ingrediatur^
ferri

Medorum

EpiftolaAquia palam

nequibat, readdita

cuftodibus

aditus obfidentibus, exenterato lepori inferi-

tur, lepufque in Perfas

retia,

Cyro

ferenlus, fido fervo traditur

ut fab fpecie venatoris dolus lateret.

CAP. VI.
focium
grefiTus,

Ledtis

ille epiftolis,

fed praemonitus, ut

quem primum

eadem fomnio aggredi juflTus eft Syharemhelli poftera die obvium habuiflTet, "'"'^X3'
:

cceptis aflumeret.

Igitur antelucano tempore ruri iter inergaftulo cujufdam

Aflyagem

obvium habuit fervum de

Hujus

mine Sybarem.
divit,

requifita origine, ut in Perfis

Medi, nogenitum auPerfepolim

regm JpoUat,

demptis compedibus,

aflTumptoque comite,

'^

INTERPRETATIO.
a

Et quia fomnium jam

videbaturj imperis

forfitum
pajiores

effe-i

mulato,

illius

inentem audacem

minis

tir-'

^um

inter

Ji-\ ruit,

N
1.

O T

JE.

Cyri nomen.']

foluth fignificat,
z. Agitato

Cyrus Perfico fermone necatum partim aflatum, partim elixum ex Ctefid f Plutarcho. vorandum propofuit, & ccena peracla juffit
Ariolis,
afterri
fibi

ne illum
ille'

inter paftores.l Ab cccideret, impeditus.

efle
fatis

reliquias, ut

inde,

fi

quid placeret,

Somnio

fumeret Harpagus.

enim jam fabim

Rjkeem inter
,3.

dicebant,

cum
4. Perjepolim.]

paftores egiffet.

In medio Perfidis,

ad

^f^m^mQue

patri.J In coena filium

Rogomanem

fluvium.

regreditur.

; ;

jo
regreditur.

Ibi convocato populo, * jubet omnes praefto cum fe curibus adefTe, Sc filvam vias circumdatam excidere. Quod curr ftrenue fecilTent, eofdem poftero die apparatis epulis invitat : deinde cum alacriores ipfo convivio fadlos videret, rogat, ^ Si conditio proponatur^ utrius vitee fortem legant^ hejierni lahoris^ an prafentium epularum ? prafentium^ ut acclamavere omnes, ait ; HeJiernoftmilem lahori omnem vitam a^iuros^ quoad lidedis pareant.. fe fecutos^ hodiernis epulis. Lsetis omnibus, Medisbellum infert, Aftyages meriti fui in Harpagum oblitus, fummam belli eidem qui exercitum acceptum ftatim Cyro per deditionem Att.M.3493. committit
:

01.54.4.
^teC.559.*

tradidit,

regifque

crudelitatem

perfidia

dcfedlionis

ulcifcitur.
ipfe in

Qpod
fuis,

^bi Aftyages audivit, contra(3:is undique auxiliis,

:

Perfas proficifcitur

&

repetito alacrius certamine, pugnanfibus

partem exercitus a tergo ponit,

:

&

tergiverfantes, ferro agf

in hoftes jubet

ac denuntiat

fuis,

ni vincerent^ non miniis forte:.

etiam pofi terga inventuros^ quam a frontihus viros : proinde videant^ fugientibuSy hcec^ an illa pugnantihus acies rumpenda fit. Ingens, poft neceflitatem pugnandi, animus exercitui ejus acceiEt. Pulfa itaque cum Perfarum acies paulatim cederet ; matres uxores eorum obviam occurrunt orant in praelium revertantur : cun^lantibus, fublatavefte, obfcoena corporis oftendunt, rogantes,

&

num

in

uteros

matrum

vel utcorum velint refugere.

:

Hac

reprefli

caftigatione, in praelium redeunt

&

fada impreifione, quos fu^

giebant, fugere compellunt. In eo praelio

Aftyages capitur

cui

nepotemque in illo magis, quam vi5}:orem egit eumque maximae genti > Hyrcanorum ^ praepofuit. Nam in Medos reverti ipfe noluit. Hic finis Medorum imperii fuit. Regnaverunt 5 annos CCCL.

Cyrus

nihil aliud

quam regnum
:

abilulit

INTERPRETATIO.
a 5/
illh optto detur utrius

Tiem eligantf

hodiernif

quamdiu obedirent Medis : Fofiquam omnes acclama^vtrunt fimilem vero eon^uivio bodiernOj Ji Je JequS" Se ele<^uros conditionem convivii hodierniy rentur.

an

laboris htfierni,

vita an

conditio-

addidit eos tranJaBuros totam n/itam Jimilem

labori hefierno,

conviruii

N o r M.
fcripfe4. Prapojuit.1 Apud fe retittuit ex 17^ex ipsa Media coram Perfa- rodoto, ne bellum renovaret : fed apud rum primatibus accepiffe, limulat, in quo Medos Dariumj five Cyaxarem, Aftyagis, fcriptum erat, Cyrum ab Aflyage defigna- non natura, fed adoptione, filium regnare voluit : Sic Pererius ; at ne res novas motum efle Perfarum ducem. 2. Afiyages capiturj] Dum illi Harpagus lireturj ejus filiam in uxorem duxit. ^S" filii cs?dem exprobrat, Harpago proditionem noph, Herod. 317. bjecit Aityages, qua Medos infontes ob 5. Jnnos CCCL.] Ctefias nius pueri necem in fervitutem redegiflet, numerant : fi tamen, ab Arbace ad Aftya-

3. yuhetmnes^ Libellum enim

rat,

quem

fe

&

Merod.
3.

gis

cladem annos dinumeieSj 2.58^ tantumreperies.

Uyrcanorum.J

Qui

inter

mare Cafpi- modo

i

'mi Sc

Oxum

flumea habiunt,

L
CAP.
VII.

B.

I.

c A p.

vir.

II
Cyrus Crte"
futn 'uinchf

Initlo regnl,

Cyrus Svbaremcoeptorum focium,

quem juxta

no(?l:urnum vifum ergaftulo liberav^erat, comltem-

&

Lydos
reti-'

que In omnibus rebus habuerat, Perfis praepofuit, fororemqu;: fuam el in matrimoniuni dedit. Sed clvltates, quae MedMrum
tributariae

fub jugo
net.

fuerant,

mutatam
bellorum

arbitrantes,

mutato Imperio, etlam condltionem fuair! defecerunt: quae tqs miiltorum a- Cvro

An.M. 3494,
01
5c;.

I.

ciim adversus

& orlgo fuit. Domitis demum pltnfqii , Babylonlos ^ bellum gereret, Babylonlls 5 rex Lydorum Croefus, ^ cujus opes & divitiae infigne? ea tempeftate ^ vii:ufque jam de fe follicltus, 7 [a srant, s In auxilium venit regnum refugit. Cyrus quoque poft vi6tulam, compofitis in Babylonla rcbusy bellum transfert In Lydlam. Ibi fortuna prlorls An.M.3506. 01. 8. I. praelli perculfum jam Croefi exercitum, * nullo negotlo fundit Urb. C. 205. Sed quanto bellum minoris periculi tanCroefus ipfe 9 capitur. C.
Cyro caufa
'
:

Urb.C. 193. Ant. C. 55S.

to

&

mitior

vi<5^oria fuit.

Croefo
:

& vita, h
etfi

patrimonii partes,

&

Ant.

546.

urbs

" Barce concefTa

funt

in

qua

non reglam vitam, proxi-

N
1.

r M.
5.

Bahylonioi.']

Ut hoc

clarlos intelliga

In auxilium
affini

venit.']
illatas.

Ulturus injurias

fur aliquid breviter de

regibus

Babyloniis

Aftyagi
Crcefi

fuo

primus fuit Phul, ut diximus cui fuccefserunt TheclatphaUzar, SalmanaMen^dafar, Sennacherib, Aflarhaddon,

dicendum

pater filiam

Aliatthes enim fuam Artiennen ad pa-

cem

firmandam

dederat

Aftyagi
ideo

filio

Cyaxaris

quccum

bellum

gefferat,

chu3

ejus

affinis,

Benraercdach.

Nabu- quod

Aliatthes profugos Scythas recepiffet.

ch&donozcr fenior,
nus, Evilmerodach,

Nabuchodonozcr mag-

Herod.
6. J^iSius.']

&

Bilthazar.
Literis
alii

Hos om:

Propter

Halim

fluvium,

quem
prse:

mes
alii

regnaiTe ex

facris

conftat

fed

Thaletis induftria tranfierat.

Darium Medum, lum a Cyro volunt

Balthazarem vi-

primam fententiam

/ regnum refugit.] Ut focios, fertim T^gyptios, in auxilium vocaret

7.

fcE-

tuentur antiquiores multi, Bercfus,

flhenes,

Mega-

dus enim

cum Amafi

inierat.

aiteram

tem, chodo,

&
a

dolem

Eufebium : 8. Nullo negotio .] Cruentum tamen fiiiffe Xencphon- prselium refert Herod. Licet prcpter cameJofephum fequuti. Il!i Laboroffar- lorum odorem dimiffis equis Lydi pedites id eft, Balthazare, ob pravam in- cum Perfis equitibus pugnarent. fuis occifo, volunt Darium patria 9. Capitur.] Non in pr^elio, fed expuAbydenus
apud
recenti

&

rum

plerique,

Medum,

coniurationis

participem,
faiffe,

a pro-

gnata quatuordecim
Sardi.
Sociis

diebus

regia

civitate,

ceribus in

regem eleftum
vocant.

eumque

auxilium

ferre

Crcefo,

per

Nabcnidum
haereo,

Hi

vero

quibus ad-

Cyri diligentiam non

pedibus fuper

licuit.

dicunt

Darium

Medum
adfuifle,

Babyloniam

obfideret,

Cyro, dum & ab eo

10. Mitior 'viEioriafuit. ] Vinlus comrogum impofitus fuit Crcefus,

vivus

fuiffe Babyloniis

fed cum Solonem quo audierat beatum fum devidlum, captam referunt omnes fere in vita effe neminem ; Cyrus ipfe, revehiftorici. ritus fortunse inconftantiam, illum flammi

praepofitum.

ut

cremaretur

2. Bellumgereret.'] Babyloriiam poft Cros-

faepiias

inclamaret, a

Rex Lydorum.l Afia? Minoris po3. puli propter Phrygiam Padloli ripas incokbant.

eripi

juffit.

Herod.

11. Barce.] Urbs eft Pentapoleos,

quo

Cyri arma nondum pervenerant : hanc Ba4. Cujus opes.l Quatuordecim Afis po- renem vocat Ctefias, quae in Media non pulos intra Halim pofitos fubegerat. procul ab Ecbatanis fita eft. Ex Stepbano,

jnam

12

N
fuit,

I
'

mam
jius

Haec clementia non miQuippe ^ ex univerGii 3 Grsscia, cognitoquod illatum Croefo bellum efTet, auxiliavelut ad commune extinguendum incendium confluebant. Tantus Croefi amor apud omnes urbea erat paflurufque Cyrus grave bellum Graeciae fuit, fi quid in Croefum crudelius confuluilTet. Interje^o deinde tempore, occupato in aliis bellis Cyro, ^ Lymajeftati reglae degeret.
vilori,

tamen

quam

vito

utilis

^-

di rebellavere

juffique cauponas,

arma & equi adempti, & lenocinia exercere. Et fic gens induftria quondam potens, & manu ftrenua, effxDeminata niollitie luxuriaque, virtutem priftinam perdidit & quos ante
:

quibus iterum

vicftis,

&

ludicras

artes,

Canimlh
tragcedia,

otium ac Fuere Lydis ^ multi ante Croefum reges, variis cafibus memorabiles ; nullus tamen fortunae Candauli comparandus. Hic uxorem, quam propter formae pulchritudinem deperibat, praedicare omnibus folebat, non contentus voluptatum fuarum tacita confcientia, nifi etiam matrimonii reticenda pub7

Cyrum

invidtos bella praeftiterant, in luxuriam lapfos

delidia fuperavit.

licaret

prorsus quafi filentium

damnum

pulchritudinis eftet.

Ad
ux-

proftremum, ut affirmationi

fuae

iidem faceret,
^

nudam

9 fodali

fuo Gygi oftendit. Quo fadto, oris follicitatum, hoftem fibi fecit

&
:

amicum

in adulterium

& uxorem,

veluti tradito alii

amore, a fe alienavit. Namque brevi poft tempore caedes Candauli, nuptiarum prsemium fuit, & uxor mariti fanguine dotata^

legnum

viri

&

fe pariter

adultero tradidit.

N
1. Udec ckmevtia.l Refert Ctefias Croefi

r M,

fed paulo poft, mortuo Afezare, fucCyro datum ia patris con- ceflit Harpagus, qui omnes lonum cimterfectum j illius rnattem nimio vitates partim vi, partim deditione ledolore e muro fe dedifle praecipitem, ip- cepit. fumque CrcEfum vinculis. oneratum fmiTej 7. Invifioi hella.] Omnes populos ab quamvis Hercdotus dicat illum apud Cy- lonia ad Halim ufque vicerant. Una cism Olum honorifice habitum ad Cambyfis tem8. Multi ante Crcefum.] lympiadibus cosperunt anno Mundi 3278, pora vixifie. 2. Ex miversa.'] lones & JEoles victis excifae Troja 40S, primus ftiit Aidizes, Lydis, Legatos ad Cyrum miferunt, quos deinde Aliad, Meles, Candaules, GygeS;, 511e fprevit j quod ijlius amicitiam ante bel- Sadyathes, Alyatthes, &Crcefus. !um contempfrilent. Herod. 9. Sodali juo Gygi.] Multa Authores de 3. Gnecia.'] Ex una parte TbefTalia, & illius annulo commenti funtj quos inter, Bpiro terminata eft; reliquis ex partibus Plato fingit eum, cum in antrum forte defcendiflTet, annulum aureum e digito homimari Mediterraneo alluitur. Romeli. Reverfus enim in nis mortui^ qui in equo aeneo erat incIufuSj> 4. Occi^atOj &.'] Peifidem adverfus Babylonios, Ba&ianos^ detraxifle, illiufque annuli virtute, cum a nullo videretur, & reginae fhiprum, & morc Sacas bellum gerebat. Herad. 5. Lydi rebeUavire.'] Dace Adlya Lydoj tem regi intulifle. cui Crodi theiauros Cyrus crediderat. 10. Jmicum.] Regius pftor fuit ex P^-

ftiium oblidem

fpeflii

6.

^ibus

iteriim

vi^iis.J

Mazare
miierat

tons

&

Qcer,

Medo, juem Cyxus

A<Syam

CAP.

LtB.
CAP. VIIL * Cyrus

I.
^

Cap.

VIII.

13
thicam.

fubaiSta Afia,

&

univerfo Oriente in Bfnum &y-

Erat eo tempore poteftatem redato, * Scythis bellum infert. *An.M, Scytharum regina ^ Tamyris, quae non muliebriter adventu ho- 3516. ilium tertia, cum prohibere eos > tranfitu Araxis fluminis pof- 01. 60. 3,
fet,

tranfire permifit,

&

fibi

faciliorem

terminos rata,
ceffifTet,

&

hoftibus objedu fluminis

pugnam intra regni fui fugam difficiliorem.

die fimulato

Urb, C. 215.

AnteC.536.

Itaque Cyrus trajectis copiis,

caftra metatus
eft.

cum

aiiquantifper in

Dein poftera
5

Scythiam prometu,
reginae effet,
tertia

quafi
lis

refugiens caftro deferuiflet, ^

vini affatim, Sc ea quse epu-

erant necefllaria, reliquit.

mittit.

adolefcentulum filium, ad

Quod cum nuntiatum infequendum eum cum

parte

copiarum

Cum

militaris adolefcens,

ventum ad Cyri caftra efl^et, ignarus rei veluti ad epulas, non ad prselium veniflTet,

^ infuetos barbaros vino ie onerare patitur : pricognitis his, ufque Scythae ebrietate, quam bello vincuntur, Cyrus reverfus per no6lem, ^ faucios opprimit, omnefque Scythas cum Reginae filio 7 interficit. AmifTotantoexercitu, &, quod gra-

omiifis hoftibus,

Nam

vius dolendum, unico

filio,

Tamyris
pari

""

orbitatis

dolorem non in
;

lacrymas

effudit

fed

in ultionis folatia intendit

hoftefque re-

centi vi^loria

exultantes,

infidiarum fraude circumvenit.

diflidentia propter vulnus acceptum, refugiens, ad anguftias ufque perduxit. Ibi compofitis in montibus In infldiis, ducenta millia Perfarum cum ipfo Rege trucidavit. qua vi^toria etiam illud memorabile fuit, quod ne nuncius quidem tantas cladis fuperfuit. 9 Caput Cyri amputatum, in utrem A.M,3533

Quippe^ fimulata

Cyrum

INTERPRETATIO.
ma
a Reliqmt magnam vini copiamj neceffaria ad epulas,

&

om-

num

hihere,

vino inehriari,
eji.

c Filii mortem non lacrjniis projkuta ejt^

ulcijci

Fatitur Scythss barbaros, nonfolitos vi- Jed

conata

N O T JS.
1. SuhaEia Afia.']

Vilo Baltazaris exfoffas

tus, qul

Scythas Vino facilius,

Id
eft,

quam arm

ercitu,
tit,

Euphratem in

&

lacunas aver-

vinci poffe dixerat, Herod.

6.

veum
2.

Babyloniamque per ficcum fluminis alingreffus, regem interfecit, & urbe

Scythis bellum infert.'\ Maffagetas vo-

Saucios.']

vinolentos

&

mero

faucios.

Sic Ennius habet, amore faucius,

potitus eft.

& Tihu]ius, percujjiis tempora Baccho.

mare Cafpium Orientem
in

cat Herod. quos ad

Frienfhemius Jecuros legendum cenfet. 7. Interfcit.\ Non vult Herodotus occi-

versus conftitviit,
fiuvius
'

maxima

planitie,

quam fum

Spargabifem, fed captum

qui

tamen

Araxes claudit.

folutus ebrietate,

cum

impetraffet ut vincula
fibi

3. T^amyris^ Tomyris dicitur i&ro^.

&

tcllerentur,
intulit.

continuo

manus cmentas

aliis.

exiliens

8. Simulatd diffidentid.'] Aperto Marte Armeniae partem irrigat, & Orien- Cyri exercitum vicit, ex Herod. tem versus 4efluens, Cyro flumini junclus, 9. Caput Cyri.^ Non credendum Xenoxonerat fe in mare Cafpium. phonti, qui Cyrum in ledo morientern de-

4. Tranfitu Araxi%i\

Qui

monte Tauro

5. Vini affatim.l CrceJi fententiam fecu-

fcribic.

human

14
Urb. C. 225.

J
humano
'

S
te^

fangulne repletum conjici Reginajubet,

cum Mcexpro-

AnteC. 529.

bratione crudelitatis, Satia

iniiip

inquit, fanguine quem fitijii^ cu'

jufque infatiabilis fe?nper fuijii.

tantum regni.

fed

Gyrus regnavit annos xxx, non continuo totius temporis fuccelTu, admiCambyfes, qui Imperio patrls j^gyptiorum,

rubiliter inHgnis.
Camhyfes Cyro Juccedit.
Jllo

CAP. IX. Huic

i^gyptum
-

fucceffit filius

mortuoy

adjecit

fed

ofFenfus fuperi^dtionibus

^ Ad AmmoApis cseterorumque deorum aedes ^ dirui jubet. quoque ^ nobiliffimum templum expugnandum, exercitum Ofrhanes Maqui tempelfetibus & harenarum molibus opprefTus, integos de medio mittit iollit. riit. Poft hasc per quietem vidit fratrem fuum ^ Mergim regna-

Magi

rerum

potiv.ntur.

nis

An.M.3528.
01. 63. 3. Urb. C. 227.

AnteC. 524.

fomnio exterritus, non dubiravit " poit facrilegia Erat enim difficile, ut parccret fuis ; qui cum contemptu religionis, ^ graffatus etiam adversus deos fuerat. Ad hoc tam crudele minifterium, magum quendam

turum.

Quo

edam

parricidium facere.

NTERPRETAT

O.

9.

In deos crudelis extiterat.

r M,

1. Offenfus fuperJiitionlhus.'\ Aliam belli quod IUe male, quafi de clade exercltui caufam refert Herodot. Cum Cambyfes laetarentur, interpretatus, .^gyptios occidi, Amafis filiam m uxorem petiifTet j metu- Sacerdotes flagris csedijuffit, ipfeque Apim ens ille, ne pellicis potius, quam uxoris lo- ftrifto gladio vulneravit ; propter quod co haberetur ; Nitetim Apryis, quem ipfe fcelus dicunt .liEgyptii illum continuo infaocciderat, filiam pro fua mifit ; qubd cum niiffe. Nitetis Cambyfi dixififet, ille fraudem ul4. Ai Ammonis.'\ Ammon fuit rex JEturus, in ^gyptum arma movit, & Pfam- gypti, qui, quod galeam geminis cornimeticum, qui mortuo patri Amafi fuccef- bus infignem gereret, fub forma arietit ferat, ad Pelufium vicit, Memphimque una piftus eft unde Poetae hoc templum Jovi cum Rege cepit ; quem, ex Ctefia, relega- dicatum a Baccho comm,enti funt ; quod
:

vit in

Susa

cum

ex .i^^gyptiorum millibus.
liberis

ipfi

fontem,

dam

exercitus in Lybia

fiti

pe-

Flebilem de Herodotus.
2.
Apis."]

illius

hifloriam narrat

nret, fub arietis figura oftendiffet,

5.

NohiliJJimum.'\

Oraculis toto orbe ce;

Vitulus
toto

eft, Ofiridi,

id eft,

leberrimum, in mediis Lybiae arenis

dique multae
nitidi

un-

Soli

confecratus,

corpore

niger,

in

erunt
in

confitse
licet

arbores, quas

fronte
rae,

habens

candorum

quadratas

figu-

fontes

irrigabant,

fons

nuUus

in

tergo effigiem aquilse,

duplices in

cantharum
pilos,

&

arbor

nulla

tota

Lybia

appareat.

in

palato,

cauda

quem Lucan.
citur.

Ab " h^ijj^,

arena,

Ammon di-

mater fulmine
iit

idta peperiffet.

Moris erat,
conti-

Memphim,
ingenti

ubi inventus effet,

deduceretur,

6.
folus

nuo

pompa

&

ubi-

Mergim^ Smerdim vocat Herod. qul arcum ingentem, quem y^thiopum

que celebrarentur convivia ; fed poft sevi rex miferat, infledlere potuit ; quapropter fpacium facris libris praefcriptum necare- invidus Cambyfes eum in Perfidem rtur immerfus Niio, moxque alter facra- mifit. retur. 7. Pofl facrilegia.l Et Deorum templa fas 3. Diruijuhet.'] Amifsa exercitus parte, everterat, & fororem primus contra ex .^thiopibus Cambyfes inglorius Mem- duxerat in uxorem, quam paulo poft, eo phim repetebat, dum forte JEgyftii, quod quod Smerdis lugeret necem, juffit interApis apparuiffet, feftum diera cekbrarentj fici.

ex

LiB.
;x

I.

CAP.

IX.

n
famam amilH regnum de&c oris,

Interim ipfe, * gladio amlcis delegit, ' nomine Cometen. 3 occu[ua fponte evaginato, in femore graviter vulneratus, poenafque luit, feu imperati parricidii, feu facrilegii per3uit ;
Detrati.

Quo

nuncio accepto,
;

magus

ante

-egis occupat facinus

proftratoque Mergide, cui

fubjecit Oropaiten.
;

Debatur, fratrem

fuum

Erat enim

k
:6

corporis

lineamentis perfimilis

ac nemine fubefle

irbitrante, pro

Mergide rex 5 Oropafta conftituitur. occultior fuit, quod apud Perfas perfona regis fub
occulitur.

dolum Quae res

fpecie

ma-

eflatis

Igitur magi, ad favorem populi conciliandum,

tributa &militi32 vacationem in triennium permittunt ; ut reglum, quod fraude qusefierant, indulgentia Sc largitionibus conQuas res fufpeia primo Oftani viro nobili, & in irmarent.

^onjeduris fagacifTimo, fuit.

ilia,

Itaque per internuntios quaerit de

quae inter regias pellices erat, an Cyri regis iilius rex effet. lla, nec fe ipfam fclre, ait, nec ex alia poffe cognofcere : quia finpertredare dormienti caput juulcd feparatim recludantur,

Tum

)et.

Nam

mago

leinde per filiam

Cambyfes aures utrafque praeciderat. Fa<ftus certior, fme auribus efTe Regem, optimatibus
:

^erfarum

rem

indicat
^

&

in caedem
^

falfi

regis

impulfos, facra-

n-nti religione obflringit.

;onjurationis,

Septem tantum confcii fuere hujus

ne, dato in poenitentiam fpa-

qui ex continenti,

INTERPRETATIO.
m
c Facit ut fe juramento ohligent fe mor" a Ante nmorem fparfum de morte Regis aggreditur, occisoque Mergide, in temfiEio Regi illaturos. locum fratrem fuum inducit Oropad S^ui continuOy ne quis tempus haheret conjuratio detegerefententiam mutandi b Permittunt ut popuH tributa non fol- tur, tendunt in palatiumj gladio fub vefii 'ant, nec gerant arma per tres annos. occultatOt
rimen

&

N o r M.
1.
loto
le

Nomine Cometen.1 Vocatur ab HeroPrexafpes

;

3.

Occuhuit.']

Ecbatanis

Syrias
illi

vulne

a Ctefia, Spendadatus

fed

ratus

interrogavit,
effet
:
.?

quodnam
fuiffet

genere mortis non confentiunt : ille elim vult occifum a Prexafpe, dum venareur : hic Spendadati fraude notbi haufto tauiiio

nomen

Cumque
ille,

oppido refponfum
inquit,

Ecbatana

tum

fatale
:

eji,

fanguine interfedlum.

2.

Gladio evaginato.']
Strabo
dicit

Alii aliter illius

Cambyfen koc lum ex urbe Herod.

,

loco

dccedere
id

qu5d oracupraedixiffet.

Buto,

ipfi

nortem narrant.

um^
!c

ibi

lignum

it

falleret,

a Magis fublaBabylonem accefTiffe, polientem, tempus cum femoris percuffiffet mufCtefias

cultro

fratrem
'

:ulum
nagis
nfiliit,

mortuum
ubi

effe.

At Herod.
accepit
concitus, in

Juftino

4. Magus.l Nomine Pitizithes, quem Cambyfes rei domefticas pra?fecerat, ille fuum Smerdim, Smerdi Cyri filio corporis habitu fiinillimum, in regem eligi Ek ante Cambyfis mortem, curaverat.

:onfentit,

enim
ira

regnum

Herod.
5.

occupatum,

equum

Oropafta.']

Smerdim vocat Herod.

:eps,
uffit,

exercitum, ut erat animo pra?quam^ cito Sufa versus iter ampere

fed

&

6.

Cambyfes.']
illi

Non

juffu aures
7.

abfciffas dicit

Cambyfis, fed Cyii Herod.

in

femore gladio

vubieratus oc-

Ne
iliius

dato in pcenitentiam, ?c.]

confilii

AuLIO,

ubyito

thor

fuit

Darius

Hyftafpii

16
tiO,

J
res per

quemquam

narraretur, occultato fub vefte ferro, a

regiam pergunt. Ibi obviis interfedlis, ad magos perveniunt quibus ne ipfis quidem animus in auxilium lui defuit fiquider 01" 6a^^^^* ^^^'<^o ferro duos de conjuratis interficiunt. Ipfi tamen corrip Uib. c. 231. untur a pluribus: quorum alterum Gobryas medium amplexu Ant.C6. 520. cun(5lantibus fociis, ne ipfum pro mago transfoderent, quia n| obfcuro loco gerebatur, ^ vel per fuum corpus adigi mago feii rum juflit fortuna tamen ita regente, illo incolumi magus ^ ir
: :

terficitur.
Darius ex
equi ioinnitu

CAP. X.
principum

Occifis magis,
:

magna quidem

gloria recepti regi

Rexcreatur.

major in ec, quod cum de regno arr bigerent, concordare potuerunt. Erant enim virtute & nobilit^ te ita pares, ^ ut difficilem ex his populo ele^lionem aequalit: faceret. Ipfi igitur ^ viam invenerunt, qua de fe judicium n jigioni h fortunae committerent. Padlique inter fe funt, ut di ftatuta omnes equos ante regiam primo mane perducerent &; cl jus equus inter Solis ortum hinnitum primus edidilTet, is rex ei
fuit

fed

muko

fet.

Nam &

Solem

Perfas

eidem Deo
fpis filius,

facratos ferunt.

unum Deum efTe credunt: & equc Erat inter conjuratos Darius Hyftt

cui de regno follicito, equi cuftos ait,_// ea res vi^or, moraretur^ nihil negotii Juperejfe : per nodlem deinde equur pridie conflitutam diem ad eundem locum ducit, ibique equ:

am

admittit, ratus ex voluptate Veneris futurum, quod evenit.

ilera die itaque,

Pc
fla

cum

ad flatutam
aliis

horam omnes
aufpicium
^

convenifTenl
primij

Darii equus, cognito loco, ex defiderio foeminae hinnitum

tim edidit:
emifit,

&

fegnibus

felix

domino

Tanta moderatio

caeteris fuit,

audito aufpicio, ut con

feftim equis defilierint,

Darlum

regem

falutaverint.

Pc

INTERPRETATIO.
Principes magnam gloriam retuleruitt dum de regno dijputaretit. Imperium rec ^mperium receptumy fed mult^b ma)f>rem b Ut diffi.cile effet populo tinum eligere fdes inter fe fuerint, regem, ob aqualem omnium dignitatem. habuerunty quod concori
tb

N
filius
;

o r ^.
fedili

Prexafpes etiam, fruftra a magis ten- quandiu

aureo

fruftra

fe

defendi

tatus,
fecit.

mortem
Per fuum

veri

Smerdis omnibus pateDarius

fuit,

fet.
.'\

1.

corpus.']

folus

cum

Gobria in Smerdis conclave

3. Viam invenerunt qui omnium Primus, unum pe- dum.

Darius
in

cenfu
eligei

regem

netraverat,
2.
Interficitur .'\

4.

Solem

Perf(.']

Nam &

Solem Dau)
Stra
pudiciti

Non

Smerdis

tantum,

efle

credunt,

quem Mithramvocant,
antiftes

fed illius etiam frater Pitizithes

&

Mago-

Suid,

Cujus

perpetuae

rum
didla

plerique
eft
;

unde dies ; qua exire in

Ctefias

illa,

publicum magis

nefas

erat.

tamen
j

^ayo^micL fcemina fuit. Nomine Oebarus. 5. Equi cufios.'] dicit Smer6. Regem falutaverint.'] Dum in
ali-

Ma

iim

in

lciSlo

oppreflum

po%uam

fagetas

bellum

gegeret

Cyrus,

vidic

pult

LiE.
rum virorum
latum
eft.

I.

CAP.
^

X.

17

pulus quoque univerfus, fecutus judicium, principum, eundem Regem conftituit. Sic regnum Perfarum, feptem nobiJiffimovirtute qusefitum,

Incredibile prorsus tanta patientia cefEfle eo,

tam levi momentoin unum colquod

Quanquam praeter ut eriperent Magis, mori non recufaverint formam, virtutemque hoc Imperio dignam, etiam cognatio Dario Principio igicur regni, Cyrl jundla cum priftinis regibus fuit. regis filiam inmatrimonium recepit, regalibus nuptiis regnum firmaturus ut non tam in extraneum tranflatum, quam in fami^
:

liam Cyri reverfum videretur.

AfTyrii defcivilTent,
bis

Interjecflo deinde

tempore,

cum
ur*

& Babyloniam occupafTent, difHcilifque ^

;

expugnatio

efTet

seftuante Rege,
"^

unus de interfedoribus
:

Magorum, Zopyrus domi

jubet
:

fe

verberibus lacerari toto corpore

nafum, aures, & labia fibi prscidi atque ita Regi inoqussrentem Darium caufas, pinanti fe ofFert. Attonitum, au6toremque tam foedse lacerationis, tacitus quo propofito fecerit, edocet ; formatoque in futura confilio, transfugae titulo Babylo-

&

rjiam proficifcitur.
aufpicio

Ibi oftendit populo laniatum corpus

quseri-

tur crudelitatem Regis, a

:

quo in regni

petitione,

non virtute,

fed

non

judicio

Jubet
fit
:

illos ex amicis Hortatur, non moenibus magis

hominum, fed hinnitu equi fuperatus fit exemplum capere, quid hoftibus cavendum

quam armis confidant,

erat
:

pati-

anturque

fe

commune bellum

recentiore ira gerere.

Nota nobili-

tas viri pariter

&

virtus

omnibus

nec de fide timebant,

An.M.3534,
u^^Jj^'^**

cujus veluti pignora, vulnera corporis,

Conftituitur ergo femel atque iterum cedentibus confuitb Perfis,

facit:
at

& injuriae notashabebant. dux omnium fufFragio: & acceptaparva manu,

^

fecunda prslia

poftremo univerfum

fibi

creditum exercitum Dario

Ant. C. 51S,

INTERPRETATIO.
8 Jmperium Perjarum datum
eft

uni prcpter rem nullius ex Je momentii

N
ibmniis Darium,

r M,
illum irridere,
profeciffet,

quod 20 meniibus nihil urbemque a Dario capiendsm humeris alas, quarum altera Afiam,altera Eu- jaiSare, cum mula peperiffet. ropam inumbraret, quare Hyftafpi dLxit, Tuus 3. Umis de interfecioribus.l Non ipfe Zopyrus, fed iliius pater Megabyfus, Magos filius mihi, &' regno meo injidias molitiir. I. Cyri regisfiUam Ato[fam.~\ Phaedimam interfecit. tamen Othanis fiiiam, uxorem duxifle re4. Severberibus.l Ejus mularum una pe-

quem

propter aetatem in

Perfide Hyftafpes reliquerat,

habentem in

fert

''

Herod, Inter eos enim convenerat, ut pererat, quo portento attonitus fe ipfum, non liceret, niil e familia conjurato- quo facilius hoftes falieret, mutilavit. rum uxorem fumere. 5. Secunda prnelia'] Primum mille Perfas a. Urbis expugnatio.1 Dum Babyloniam tum duo miiiia, poft quatuor milUa ex conHerod, gbfidet Darius, e muris Babyionii aufi funt dido trucidavit.
regi
]

prodit

i8
prodlt,
'

J
Darius bellumScythis

N
A

I
Poft haC
referetur,

urbemque ipfam

in poteftatem ejus redigit.

infert,

quod fequenti volumine

N
omnibus
fiis

T
1
1

i.Urheniqueipfam.'^ Dam Darius urbem copiis oppugnat, ipfe, apertis Cif-

troducit, Darlus,

mmis

everfis,

trlaproce-

rum

millia affigi juflit patibulis, Babyloni

&

Belidibus portis, Perfas

urbem

in-

'

amque Zopyro, quoad viveret, dedit.

L
1.

B E R

11.

BREVIARIUM CAPITUM.
Scytharum
dtmt.
2.
origo

^ antiqultas^
&
morum

de qud
gentisy

cumMgyptiis
qua

conten-

Defcriptlo Scyihi^,

in plaujlris degens

jufiitiam

colit

continentiam,

3. Scytharum fortitudo bellica: Mgyptios fugant^ dunt tributariam.

4.

Aftamque red-

Amaxonum a

Scythis origo, regin^e res gejta,

5.

Bellum Scytharum adversus fervos^ quos lepido Jlratagemate Darius Scythis^ deinde lonihus reprimunt. Athenienfibus

&

arma
j.

infert.

6. Aiherdenfum origo^ gkriatio, indujiria, artes, Reges. Refpublica Athenienfis Solonis legibus 6" politico JiratagemaU

firmata.
8.

Pijijiratus pcjl fortiter gejta in Megarenfes tyrannidem per

33

annos occupat.
9.

Hippias^ patrid pulfus^ Perfarum exercitum in Indenobilis illa Marathonia pugna^ in qud viSfi Peifa. Athenienfes viStores duce Miltiade. Xerxes beU 10. Diffidiumfraternu7n de regno inter Dariifilios.

Bjifdem

filius

Graciam

adduxit.

11.

lum adversiLs Gracos infiaurat vaTidiffimo exercitu. Fortitudine Spartanorum^ quorum rex Leonidas^ Perfce
Thermopylas maximd clade afficiuntur.
The-miftoclis indufirid

ad

1 2.

Perfarum cloffis ad Salaminium fretum navali pralio viBa^ pojl multam Jiragem fugd Jibi ionterreftris eb^ercitus commifjus^

fulit.

13.

Mardonio

Xerxes agr^e evadii

:

pifiatoridfcaphd^ ejufdem pedefiris exercitus fame obruitur

unde nova clades

14.

Mar-

LiB.

II.

CAP. I
cu?n Perjts a Gracorum Eodem fere momento adeji.

tg

14. Mardonlus in Bosotid ad Plataas, copiis vi/ffus, cum paucis profugit.

versus Perfas in Afid feliciter dimicatum

15. Athenienfes^ Spartanis delifis^ urhem ex integro rejiaurant. Spartani Perfarum fines depopulantur. Paufanias defeBionis reus damnatur. Ariftides proditoris confilia difcutit,

Xerxes iterum arma movet

lio fuperatus.

infeliciter,

d Cimone navali prcs^

C A

U T

I.

INma2;nifiC3eque fuerunt,
:

relatione

rerurri

ab Scythls geftarum, qus fatis ampls Scythamm principium ^ ab oriaiine repetendum '^"^ -^zyp^
de antiquitate^
\

elt. JNon enim mmus illuitria miiia, quam imperium hanec virorum imperio magis, quam foeminarum virtutibuere bus claruere. Quippe cum ipfi Parthos Bacirianofque, foemins autem eorum Amazonum regna condiderint prorsus ut res geftas virorum mulierumque confiderantibus incertumfit, uter apud eos fexus illuftrior fuerit. Scytharum gens antiquillima femper habita quanquam inter Scythas & ^gyptios diu contentio de ^ ^gyptiis prsdicantibus, initio rerum^ generis vetuftate fuerit
^'-

cum

alits terr^s

nimio fervorefolis arderent^ alia rigercnt frigoris

immanitate^ ita ut non modl primcs ^ generare homines^ Jed ne advenas quidem recipere ac tueri pojjent^ priufqiiam adverfus calo^ rem vel frigus velamenta corporis invenirentur^ vel locorum vitia quisfitis arte remediis moUrentur : Mgyptum ita temperatam Jem' per fuifje^ ut neque hyberna frigora, nec ajlivi folis ardoresincolas ejus premerent ; folum ita Jcscundumy ut alimentorum in ufmn hominum nidla terra feracior fuerit, Jure igitur ibi primufn homines natos videri dehere^ ubi educari facillim} pojfent. Contra, Scythae ccsli temperamen tum, nullum efte vetuftatis argumen"^

NTERPRETAT

O.

a Vel incommoda regionum vitarentur inventis hominum

indujiria rejnediis*

N O T M.
originem,

Scytharum dam caloris, humorifque temperie prcdu Unde a primo Rege ad Sefabularum licentia' 6lum. Diod. coirupit, thon progenies 341, totidemque pont-fices 2. j^ origincl Origmem ducunt a Ma- ac reges numeiabant, quod decem millia gog, qui inter Japheti filios fecundus fuit. anncrum efficit, Sc ab Kercule ^g}'ptio ad Fosminarum.'] Amazonas intelligit vi- regem Amafim anncrum feptendecim mil3.
1.

"Rerum

Seythis, fc.]
geftas

&

res

ctoriis toto

orbe celebres.

lia.

Herod.
\idet
?

Qoas quam abiurda

fint,

quis

4. ParthGS.I
s.

Qul Hircanis, Mcdis,

Corafan.

&
fe

non

Perfis funt fii^.itimi.

6.

Generare hominesP^

Gentilibus

oHm,

^gyptlis pradicantibus .']

Omnium

v.mumque genus

ilorum antiquiflimos putarunt ^gyptii^ a Nilo benigna qua

etiam nunc Sinenfibus, non a Deo ccnditos homines, fed e terra, perinde ac flirpes, crtos fuiue periuafum erat.
ficut

tum

20
tum
putabant
:

J
^

N
cum

quippe naturam^

prhmm

incrementa cahris

ac frlgoru regionihus dijlinxit^ Jiatim ad locorum patientiam^ animalia quoque generdjje : fed^ arborum atque frugujn^ pro regio-num conditioney apte genera variata. Et quanto Scythis Jit ccelum
ingenia ejfe durinra, corpora afperim quam Mgyptiis^ tanto Caterumfi mundi^ quce nunc partes funt^ aliquando unitas fuit Jive illuvies esquarum principio rerum terras ohrutas tenuit : ^ five ignis^ qui mundum genuit^ cunBa pojfedit^ utriusque primordii
'y

&

Scythas origine prajiare.

qui

^Ji ignis prima pojjeffio rerum fuit^ extin^us^ fedem terris dedit ; nullam prius quam Septentrionalem parte?n^ hyemis rigore ab igne fecretam : adeo ut nunc qiioque nulla magis 7'igeat frigOribus. Mgyptum vero^ l^ totum

Nam

paulatim

Orientem, tardijjim} temperatum : quippe qui etiam nunc torrenti ^ubd ft omnes quondam terra fubmerfcs pro' fundo fuerunt profeSio editiffimam quamque partem decurrentibus aquis primiim deteham ; humilimo autem folo eandem aquam diutijftme immoratam^ tff quanto prior qu^sque pars terrarum ftcPorro Scythiam cata fit^ tanto priiis animalia generare coepifje. ^ adeo editiorem omnibus terris ejfe, ut iuniaflumina ihi naia, ^ in ^ Mgyptiwn mare decurMceotim, tum deinde in ^ Ponticum^ ^ Mgyptum autem^ quce rant. tot regum, tot feculorum curd impensdque mitnita fit^ &" adverstim ^ vim incurrentium aquarum
calorefolis exajiuet.
',

&

tantisfiruSia moiibus^

tot fojfis concijfa^ ut^

cum

his arceantur^illis

INTERPRETATIO.
a Ubi prlmum regiohes diJiinEide fueriint perdiverjoscaloris&frigorisgradus,natura produxit quoque animalia, qua pati pojfent locorum incommoda. b Si initio renm ignis cmnem orbem octupamt, c ^gyptum non poffe videri, fi hominum
wetujias
licet

,regibuSy

& per

tot facula ^

&

defenfa tantis
conjiuen-

\aggeribus contra impetum

\tium, di^uija in totfojfas,

aquarum ut aqua
coli,

recipianalias

\turin alias,
infuant,
^'vijftma

dum

prohibentur, ne in
nift

tar/ien

non potuerit

Nilo

inclujo in proprio alveo,

quaque appareat noadducente li~

terrarum,propter aggerationes faftas,

antiquijfmam, qua \five a regibus, Jive immenfis fumptibus munita fit a tot mum,
confideretur,
j

a Nilo

N
1.

T
in

M.
;

Sive

ignis, qui,

&c.]
Stoici

Hsec fententia minori feparat

fecuti

Paludes Maeotides,
recipit
j

Bo-'
Black

fuit

Heracliti,

quam

funt.

ryfthenem,
Sea.
5.

& D^nubium
fe

ipfe vero
j
i

Ciccro.

Bofphorum Thracias
JEgyptium. ]

exonerat

2.

Ade^o
:

editiorem, ]

Hcc

fimile

verb
quae

videtur

quia in montibus Armeniie,

Mare Mediterraneum,
Czta.-

Scythiae vicina, arca

Noe

fubflitit.

quod i^gypti
eft inter

alluit littora.

Quae media 3. In Misotim.'] fiuvium Tanaim, quem recipit,

6.
raftas

Vim

incurrentium aquarum. "]

&

Pontum
de

intelligit,

ubi Nilus per arduas rupei

ftrepitu,
poft|

Euxinum,
bache.

in

quem

influit

Mer

Za-

eludatur,

&

magno cum

quam
Qui Scythiam ab

obftantes
ruit;.

fuperavit fcopujos, in marc

4. Ponticum.']

Afia praeceps

recipi'

LiB.

II.

Cap.
*

II.

21

rectplaniur aquts^ nlhilominus non pojfe videri hominum vetuftate ultimam^ quaifive ex aggeraiionihus regutn^ five Nili trahentis limum^ terrarum recentiffima viHis igitur argumentis fuperatis ^gyptiis, antiquiores deatur.
coli^ niji

exclufo Niloj mnfotuerity

femper SGythse

vifi.

Orientem porreda includitur ab Defcriptio montibus Riphaeis, a tergo Afia Scpht^^ Multum in longkudinem & latitudinem ^Zrum?' Phafi flumine. a Hominibus inter fe nulli iines, neque enim agrum expatet. ercent nec domus ilh's ulla, aut ted:um, aut fedes eft, armenta pecora femper pafcentibus, & per incultas folitudines ert-are Uxores hberofque fecum ^ in plauftris vehunt, quibus iblitis, ^ coriis imbrium hyemifque causa tedis, pro domibus utuntur. NuUum fcelus apad Juftitia, gentis ingeniis culta, non legibus.

CAP.
4-

11.^ Scythia autem in

mio

latere

Ponto

&

ab altero

&

&

quippe fme te<5li munimento pecora & ar^ eos furto gravius menta habentibus, quid falvum eflet, fi furari liceret ? Aurum & argentum non perinde ac reliqui mortales appetunt! Lacte.& melle vefcuntur. Lanae iis ufus ac veftium ignotus: & quanquam continuis frigoribus urantur, " pellibus tamen ferinis aut mu:

rinis utuntur.

Hsc

continentia

illis

edidit,

nihil

alienum concupifcentibus.
eft,

morum quoque juftitiam Quippe ibidem divitireliquis mortali-

arum cupido

ubi oc ufus.

Atque utinam

I
a Hominis uniui

NT

ERPRE
ab
alterius
bella

T AT

O.

pofTeffiones

bonis, nullis terminis dti&\d:?e funt.

omnihus faculis gererentur in omnibus regionibuSj"'^ non plures homines in belh

pe-^

h Atque utinarn cateri honnnes non magis gladio morerentur, quam naturali morte
aliena bona appeterent, certe non tot ac tanta
reunt.

N
1. Exclufo Nilo.l

o r M.
4. PhaJ.1 Colchorum eft fluvius, qui nafcens ex Armeniae montibus, in Pontum

Qui ex Luna? monti-

yEgyptum bus profiliens, ^thiopiam duas in partes dividit, & propter Memphim multos in alveos diiHuens, in mare Mediterraneum feptem oftiis illabitur, quorum extrema funt Canopicum ad Occidentem,

&

Euxinum
5.

influit.

Inplaujiris whunt.']

Unde domos

fu-

as in plaufliis

habere dicuntur.

&

6.

Coriis ] Corticibus,

non

coriis recla il-

Pelufiacum ad Orientem. 2. Scythia.'] Duplex fuifex Ptolemaeo ; Europaea, quae minor dicitur, in quam Darius profedlus eft
:

lorum

plauftra affirmat Ammian. Marcell.

7. Pellibus tamen ferinis

aut muri-ais.J

Afiatica, quas major, in

ryfthene

Prima BoubinuncTar- martures, meeles, vulpeculs, fmiores Parthici, &c. quorum pellibus ad veftitum, & Scytari Praecopenfes, & Mofcovitae ; altera iterum duplex eft, una a Tanai ad montem thae & multi deinceps populi ufi funt ; quin Imaum juxta Cafpium inare extenditur, fe- etiam veteres Latini nomine murium, feles cunda ex una parte Imao, ex altera Sacis ipfos, tum domefticos, tumferos comprehen& India definitur, ubi n\inc Tartari, & derant, & majora etiam animalia, cum. Panregnum Mogul. theras Romani mures Africancs dixerint. Non tam ad hiftorise Ccntinentia.l 8,. 3. Montibus Riphais.^ Ad extremos Scythiae fines pofiti, Septentrionem ver- veritatem, quam ad Scytharum laudem h^c
qua Cyrus
a Maffagetis occifus.

Per ferinas, pelles intelligit grandiorum ferarum, utfunt kipi, leones, leopardi ; &per murinas, pelles minorum animalium, utfunt

& Tanai

terminatur,

fus.

fcripfit Juftinus.

bus

23
bus
fimills

J
moderatio,

U
&

T
&

I
I

abftinentia alieni foret

faecula terris

tantum bellorum per omnia

neque plus
conditio raperet.

hominum ferrum

profel6 non omnibus contini^eretur ; arma, quam natufalis fatorum

illis

Prorsus ut admirabile videatur, hoc

natu-

ram

quod Graeci longa fapientium dol:rina, praeceptifque phllofophorum confequi nequeunt ; cultofque mores incultae barbariae collatione fuperari. Tanto plus in illis proficit vitiorum
dare,

ignoratio,
Scytharum Viaoria.

quam
III.

in his cognitio virtutis.

^

C A P.

Imperium Afis

ter qusefivere, ipfi perpetuo

^

ab

alieno imperio aut intacli, autinvifti mansere.

:

Darium, regem

Perfarum, turpi ab Scy thia fummoverunt fuga Cyrum cum omni exercitu trucidaverunt Alexandri Magni ducem Zopyriona pari
:

ratione

cum

copiis univerfis deleverunt

Romanorum
:

audivere,
ipfi

non

fensere arma.

Parthicum
laboribus

&

Baflrianum. Imperium
afpera
vires

con-

diderunt.

Gens

&

bellis

corporum im-

menfs

parare, quod amittere timeant: nihii vi6logloriam concupifcunt. Primus Scythis bellum indixit Vexoris, rex <Egyptiu3, millis primo ^ lenonibus, qui hoftibus parendi legem dicerent. Sed Scythae, jam ante de adventu regis a finitimis certiores fadi, legatis refpondent tam opulenti populi
:

Nihil

res prster

fuerit

magis domi quod belU certamen anceps^ prcemia vidorics nulla^ damna manifefta fmt, Igitur non expe^aturos Scythas dum ad fe veniatur^ cum tanto fibi plura in hofte concupifcenda ftnt ; ultroque prezdcs ituros obviam. Nec dila, res morata quos cum tanta celeritate venire rex addidicifiet, ^ in fugam vertitur, exercituque cum omni apparatu belli relido, in regnum fe recepit. Scythas ab j^gypto paludes prohibuere inde reverfi, Afiam perdomitam vef^igaleni fecere, modico tributo, magis in titulum
Jiolidl adveniis
inopes occupdjfe bellum^ quod
ille

ducem

timendum

imperii,

quam

in vi6loris

pacandaeAfise immorati,

praemium impolito. Quindecim annis uxorem flagitatione revocantur, per lega-

tosdenuntiantibus, ni redeant^ fobolem fe ea finitimis qucsftturas^ nec paffurasy ui in pofteritatem^ ScythYirum genus per fosminas in~
iercidat.
fuit.

His Pendendi

igitur Afia per

tributi

milie quingentos annos vecftigalis

iinem Ninus

Rex Aflyriorum impofuit.

N O T M.
ditionis

Ter qiiaJi'Vi'e.'\ Unius tantum expe3. Lenombus. ] Id eft, Legatis fecialimeminit Herod. Scythse enim duce bus. Cimmerios infequentes, Cyaxarem 4. ^nfugam 'uertittir.'] Herod. Diod. Sc Medorum Regem, dum Niniven obfidet, alii referunt Scythas a Sefoftri vi5los, omT.

Madie,

vicerujit,

& Afiae annis

illos

28 dominati lunt
convivio

dcnec

Cyaxares
occidit.

exceptos,

&

poculis

largioribus

invitatos,

ad ujium

nefque Gentes, irr quas ille bellum geflit, ab eo fuperatas. 5. Mi//e quingentos annos.'] Viginti olo

omnes
2.

Herod.
i]Jo

tantum annis Afias

illos

jjnperaiTe

certuxn

Darmm.l De

&

Zopyrione age-

lyius poilea.

CAP.

L
C
AP. IV.

I B. II.

CA

P.

IV.
regii

23
juvenes,
-^fnaxonu^n^

Sed apud Scythasmediotemporeduo

^

Hylinos & Scolopitus, per fadionem optimatum domo pulfi, ingentem juventutem fecum traxere 5 & in Cappadociae ora, juxta

^/f^^^J'"'' *
relgejla,

amnem
reos
aflueti,

Thermodonta confederunt, fubjedofque

Themifcy-

campos occupavere. Ibi per multos annos fpoliare finitimos confpiratione populorum per infidias trucidantur. Horum uxores, cum viderent exilio additam orbitatem, arma fumunt: ifinefque fuos, fummoventes primo, mox etiam inferentes bella, defendunt. Nubendi quoque finitimis animum omisere ; fervitutem, non matrimonium appellantes. Singulare om.nium faeculorum exemplum aufae, auxere rempublicam fme viris jam etiam cum contemptu virorum fe tuentur. Et ne feliciores ah^ae ahis viderentur ; viros qui domi remanferant, interficiunt. Ultionem quoque caeforum conjugum, excidio finitimcrum confequuntur. Tum pace armis qu^iita, ne genus intiriret, concubitum finitimorum ineunt. Si qui mares nafcerentur, interficiebant. Virgines in eundem ipfis morem, non otio, neque
:

lanificio

fed armis, equis,

venationibus exercebant, inuilis in-

fantum dexterioribus mammis, ne fagittarum jactus impediretur unde 4 Amazones didae funt. Dus his reginje fuere. Marthefia & Lampeto, quae, in duas partes agmine diviio^ inclytae
:

jam

folae terminos alternis defenne fuccefnbus deeffet audoritas, genit;;s fe Marce praedicabant. Itaque majore ^ parte Europs fubada, Aiiae quoque nonnullas civitates occupavere. Ibi ^ Ephefo, mukifque aliis urbibus conditis, partem exercitus cum ingenti praeda domum dirnittunt. Reliquse, quae ad tuendum Afi^ imperium remanferant, concurfu barbarorum cum Marpefia regina interficiuntur. cui In hujus locum fiiia ejus ? Orithya regno fuccedit praeter fingularem belii fcientiam, eximia fervatse in omne aevum virginitatis admiratio fuit. Hujus virtute tantum additum gloriae famae Amazonum eil, ut ^ Herculi 9 rex, cui xii fl:i-

opibus, vicibus gerebant bella,

:

dentes

&

&

NO
&

M.

1. Cafpadocia.l Quae in mmori Afia in- a Smyrna Amazone, vel a Zamcrna conterGalatiam, Ciliciam, &Armeniam, fita dita dicitur ; unde & Smyrha & Zamorna Hejychio. cft, Amajia, vocata eft, ex Stephano a. Thermodonta.'] Cappadociae fluvius in7. Orithya.'] Aliqui legunt Synopen, a

&

ter

Themifcyram,
3.

Polemonium

in

Pon- qua Sinopen urbem, ad Pontem Euxinum

conditam volunt.
efl:

tum Euxinum

prolabens.

Themifcyreos campos,'] Regiuncula

Cappadocias contermina.
4. Amazones.']

Id

eft,

fine

mamma,

Alcmenae filio, Jovis quo infinita Poetae commenti funt : ab multi enim hoc nomine principes exti8. Hercidi. ]

&

de

privativo & jw,a^o? mamma.

5.

tere.

Parte Europa.']
;

Hsc

putant plerique
6. Ephejo.]
oftia

muita effe Uibs eft in lonia Afia?, ad ad difficilima quseque adegit Cayilri liuvii, Dianje Tsfmplo nobilis Nota funt omnibus ctetera, 5

omnia fabulofa 9. i?e;c.] Euryftheus Stheneli filius, Myfalfa certum eft. cenarum rex, qui cdio Junonis obfequens,
Hercxxlem.

pendia

24
Amazonum
greditur.
tiope

J
fibi afFerret.

USTINI
arma
reginae

pendla debebat, quaii impoffibile, fmpetraverlt, ut

E6

igitur profeclus longis

novem na^

vibus, comitante principum Grseclsejuventute, inopinantes ag-

Duas tum
:

forores

Amazonum
foris

regna tradlabant,

An-

&

Orithya

fed

Orithya

bellum gerebat.

Igrtur

cum

Hercules ad

litus

Amazonum

applicuit, infrequens

multitudo

Qua re efFemetuente, erat. 6tum eft, ut paucs repentino tumultu excitae, arma fumerent, facilemque vidoriam hoftibus darent. Multas itaque caefae captaeque. In his duae Antiopae forores captae funt, Menalippe ab Hercule, Hippolyte a Thefeo. Sed ^ Thefeus obtenta in praemium captiva, eandem in matrimonium alTumpfit, & ex ea genuit 3 Hippolytum. Hercules, poft vidorlam, Menalippen captivam

cum

Antiopa regina,

nihil hoilile

Atque ita funpretium arma reginae accepit. Sed Orithya, ubi comperit revertitur. bellum fororibus illatum, raptorem efle Athenienfium principem ; hortatur cornites, fruftraque & Ponti finum, Afiam edomitam qKq dlcit, fi Grscorum non tam bellis, quam rapinis
forori reddidit,

&

Sius imperio, ad

regem

&

&

Auxilium deinde a Sagillo, rege Scythiae, petit. Genus feScytharum efTe cladem virorurn, neceflitatem armorum, belli
pateant.
:

ne fegniores viris foeminas domeftica gloria, mittit cum ingenti equitatu filium Panafagorum in auxilium. Sed ante praelium diffenfione orta, ab auxiliis defertae, bello ab Athenienfibus vincuntur receptaculum tamen habuere caftra fociorum, quorum auxiho intacSlae ab aliis gentibus, in regnum revertuntur, Poft Orithyam, Penthefilea regno potita eft, cujus Trojano bello inter fortifiimos viros, cum auxilium adversus Graecos ferret^ magna virtutis documenta extitere. Interfela demum Penthefilea, exercitiique ejus abfumpto ; paucae, quae in regno remanfecaufas oftendit
:

afTecutafque virtute,

habere Scythae viderentur.

Motus

ille

-,

4-

rant, asgre

fe

adversus finitimos defendentes, ufquetemporaAlex-

andri

gina^ concubitu Alexandri per dies

Minithya, five 5 Thaleftris rexiii ad fobolem ex eo generandam, obtento, reverfa in regnum, brevi tempore cum omni

magni duraverunt.

Harum

Scytharim

Amazonum nomine intercidit. C A P. V Scy thas autem tertla expeditione Afiana, cum
.

annis

traJervT
Darii
in

oto aconjugibus

&

libcris abfuifTent,

fervilibello

domi excipiun-

Scythas

&
1. Antiope.']

N O T M.
Multi Antiopen

jQms

bdliim.

cum Hypregis,

4. Penthefika.']
fortifjimo interfetla.

Ab
De

Achille

Graecorum

polite confundunt.

2.

Thejeus. ]
filius,

^gei, Athenarum

ex T^thra
3'

& HercuHs affiduus comes,

Qui dum patris iram Phocarum vifu attonitis

5.

rhalefiris.l

Thaleftri

libro

IS

magnumque fabularum argumentum.

tjyppolitum.']

agemus.
6.

Rigit,

ab

equis

Annis

oEioJl

Annos %%

probabiliuS

difcerptus mifere periit.

habet Herod,

tun

LiB.

II.

Caf.

V.

25

Quippe conjuges eorum longa expe(ftatione virorum fef1, 2, nec jam teneri bello, fed deletos ratae, fervis ad cuftodiam icorum reli^lis nubunt: qui reverfos cum viftoria dominos, Qiiibuscum varia viilut advenas, armati finibus prohibent. :oria fuifTet, admonentur Scythae mutare genus pugns, memocum fervis praeliandum, nec armorum, :s non cum hoflibus, fed verbera in aciem, non arma add dominorum jure vincendos
:

omifToque ferro, virgas ac flagella, casteraque fervilis Probato omnes confilio, inftrucli letus paranda inftrumenta. cut praeceptum erat, poflquam ad hoflem acceflere, inopinantiadeoque illos perculerunt, ut quos ferro js verbera intentant on poterant, metu verberum vincerent ; fugamque, non uthofles ^ Quicunque capi potu;6li, fed ut fugitivi fervi, capefTerent. Mulieres quoque male fibi 'unt, fupplicia crucibus luerunt. Poft )nfciae, partim ferro, partim fufpendio, vitam finierunt. 3ec pax apud Scythas fuit, ufquetempora Jancyri regis. Huic An.M.3536* )arius, rex Perfarum, ficut fupra didtum efl, ciim filiaeejus nup- <^l- 65- 3as non obtinuifTet, bellum intulit & armatis feptingentis milli- j^^ q ^^^ us hominum Scythiam ingrefTus, non facientibus hoflibus pugna; Dteftatem, metuens, ne interrupto ponte ^ Iflri, ^ reditus fibi itercluderetur, amiHis odoginta milhbus hominum ^ trepidus ;f ugit quae ja^tura, abundante multitudine, inter damna nume^ Macedoniam ata noneff:. Inde Afiam domuit: 7 lonas
rrenda
;
: :

&

^^

INTERPRETATIO.
is

S^icunquecaptifmtj fuf^enfijuntecrucjbusj in fcenam xth^oras.

No
1.
[idaethyrfus
it

r
&

M.
lonum
reductis

Scytharum rex Jancyrus ad Darium mifecaduceatorem, cum ave, rana, mure,

feu

Ne

interrupto ponte.']

dux
junxit.
5.

navibus

pontem

&

amque
'tis

Sagittis

retatus eft,

quod Gobryas fic interPerfa, nifi aves effeBi fukvo:

Macedoniam. ] Quas olim ^monia Emathia didia eft. Graecia, man lonio, & .^geo, Thraciaque circumfcribitur.

in coelum, aut mures fubeatis terram, ut rane^ infiliatls inpaludesj non remeabiiis
fagittis conjixi.

is

fpontios,

6. Domuit. ] Per Megabyfum HellePerinthios, Paeonios, Thracafque

2. i/?rz.] Danubii, qui propter Alpes orijr, Gerrcaniam Illyricum Daciam tranf-

domuit.
7.
lonas.']

&

Caufa

belli

hsc
ad

fuit

Darius

reffus,

acceptis

fexaginta

fluminibus,

in

Hiftiaeo

Milefio

urbem

Strymonem

*ontum Euxinum fex oftiis eyolvitur. XJbi condere permiferat fed paulo poft ex j irimum Ulyricum attigit, IJier dicitur. fententia Megabyii, ne id perficeret, pro3. Reditus fibi, ?Sc.'\ Scythas enim lo- hibuit, eumque ad fe evocavit, ne quid libus, quos Darius ad pontis cuftodiam novi moliretur : qua re ouenfus Hiftisjus, eliquerat, fuaserunt, ut pontem folve= clam per Ariftagoram generum, quem
_

ent.

Mileti reliquerat,
Irepidus.l Qiya imminebant hoftes,
erat.

lonas a

Perfis

avertit,

4.
fc

ipfeque, rehdlis

Darii partibus, fe praebuit

pons folutus

Poftea

Hiftisus

lonibus belli ducem.

quQ-

! !

26
quoque
in eos
Athemenjfium ortgQ
<f reges
^

J
'

N
"^

I
*

navali praelio

fuperat.

Deinde cognito

quod At
b

nienfes lonis

auxilium contra

fe tulilTent,

omnem impetum

convertit.

CAP.
eft, ^

gefti

VI. Nunc, quoniam ad bella Athenienfmm venti non modo ultra fpem gerendi, verum etiam ul fidem patrata funt ; operaque Athenienfium efFedtu r
quss
:

jora

Ant.C.i5S4-

quam voto fuere ; paucis urbis origo repetenda eft q non, ut CGeterae gentes, a fordidis initiis ad fumma creve Soli enim, prseterquam incremento, etiam origine gloriant Quippe non advense, neque paffim colMa populi collu\ originem urbi dedit fed eodem innati folo, quod incolur & quss illis fedes, eademorigo eil. Primi lanificii, h olei, vini ufum docuere. Arare quoque, & ferere frumenta, gl; dem vefcentibus monllrarunt. ^ Literae certe ac facundia, & ^ A; civilis ordo difciplinse, veluti templum Athenas habent. Deucalionis tempora regem habuere 7 Cecropem: quem, ut om antiquitas fabulofa eft, ^ biformem tradidere, quia primus mar
:
,

INTERPRETATIO.
a

^a

fion

tantum fuperarunt fpem conceptam priufquam gererentuff fed etiamf

-vix credi potuerunt.

fuam

gefta funt

N
J.

r M.
capta Theffalos imperavit,
fed

Na-vali pralio.'] Hiftiaeus,

jam

eodem quo

Perfis Mileto, viftus,

&

captus

ipfe

ab crops tempore vixit.

ex Eufebio,

Jiiei

Harpago, Sardibus, jufTu Artaphernis fratris Darii, in crucem aftus eft. 7. Cecropem."} jj^gyptium, qui prii 2. Qubd Athenienfes.'] Jam Dario Irati, idololatriam in Graeciam invexit, fimulac quod Hippiam Pififirati filium apud fe re- reperit, immolavit viftimas, Jovem appe cepiffet, facile ab Ariftagora indu6li funt, vit, ex Eufeb. Non ille primus regnavit ut lonibus faverent ; & eorum auxilio, jam Attica : jam diu enim ibi imperium ten capta? fuerant Sardes & incenfae, rat Ogyges, cujus tempore diluvium coi
3.
Conuertit,'\

'

'

'

Mardonium Gobriae

fi-

git,

quo

terra per annos

700 manfit

inc

& generum fyum mifit, qui multas clades, & ipfe a fluftibus, hoftibufque paffus eft, & multas etiam Gr^cis intuht.
lium,
4.
Athenienjium.']

ta,

ufque ad

Adlium,

cujus filiam Agrau

duxit Cecrops, ex Paufan.

Sed Lud. Viv

caeteros, qui
r

ex Afiicano, Aftaeum,

&

Q^i

eam

Grasciae

Ogyge ad Cecropem

regnaffe dicuntur,

partem incolunt, quae primiim ab Aftaeo, da putat effe nomina. Aftaea didta eft tum Cecrqpia a Cecrope 3 3.. Non folijil Biformem tradidere.'] demde Attica, ab Atthi, Cranai filia Athenas quod marem junxerit fceminae, Diph;' juxta fluvium Iliffum fita, Setines. dilus eft, fed quod corpore effet pi Multos enim Philofophos, cerus, & iinguam Graecam ,/Egyptiai' 5. Litem'\ Oratores, & Poetas praeftantiffimos pepere- que calleret. ApoUodorus fcribit eum fui runt Athenae, himiano fimul ferpentino corpore pri' 6. Ante Deucalionis.'] Promethei filius ditura. fuitj & propter montem ParnaiTum apud
:

'

&

'

&

'

foem.

LiB,
qui

II.

Cap.

VI.

27

Huic lucceilit ^ Cranaus, cujusfiininae matrimonio junxlt. Poft hunc ^ Amphidlyon reg\tthis regioni nomen dedit.
primus Minervae urbem facravit, & nomen civitati Hujus temporibus, 4 aquarum illuvies majorem An.M.a^go. ^ Superfuerunt, qucs ^^'^^'S^^* tem populorum Graeciae abfumpfit. regem Theffaliae Deucafugia montium receperunt, aut ad
it,
^

lenas dedit.

em
i

ratlbus

eveili

funt

quo propterea

genus

hominum

7 Per ordinem deinde fucceifionis regnum ditumi dicitur. Ereflheum defcendit, fub quo frumenti fatlo 9 apud Eleu-

a '
;

Triptolemo reperta

inltiorum facratae.

lenls

regnum,

eft, in cujus muneris honorem ^^ noTenuit & ^^ iEgeus, ? Thefei pater, a quo per divortium decedens ^^ Medea,

INTERPRETATIO.
Superjlites

fuerunt^ qui in juga vt07itium fugeruntf

aiit

veBi navibus pervenerunf

kucalionem regem Thejffalia,

N o r M,
Cranaus.']
la,
;

'

Non

Cecropls
potens.

vir

divitiis

filius, fed in6. Genus homimm.'} Noetlcum diluDuas habuit vium Daucalioneo adumbrarunt Poetae, &
1

laen,

Attkim unde Attica didla efi: quae Amphidlyoni nuplit.

Amphiiyon.'\
:

& &

infinita

prope de Deucalicne, Pyrrha,

&

la-

pidibus jalis

commenti

funt.

7. Per ordinem, fcilicet Juccejfionis.'] Dua tantum cmifii funt, quorum aiter Eridlllor nius, qui puifo Amphidtyone Panathen^oit. rum celebritatem inftituit, licet hoc Thefeo Primus Minerva^ &c.'] Hoc Thefeo tribuatur a Plutarcho, Alter Pandion fuic .it Plutarchus, Minervas ipfi Hyginus, Eridlhonii fiiius, Prognes & Philcmelae paopi Eufebius, & Varro apud Aug. quod ter, quo regnante Ceres & Dionyfius veneabihus j in arce orta oHva & aqua runt in Atticam. ipente, cum Delphicum oraculum Ce8. yid Ere&heum.] Pandionis filium,

Expulfo

focero

reg-

invafit

Deucahonis, Helienis, qui Graeciae de fuo nomen

erat
filius

i,

quid fa6lo
eft,

efiTet

opus, confuluifi^et

qui Eleufinos praeiio vicit.

9.

)nfum

oliva

Minervam aqua Nepex aiterutrius

Apud

Eleujin.]

Attlcas

civitatem,

m
,

fignificari,

& civitatem
illwvies.']

non procul ab Athenis.

10. Triptolemo.] Fuit Celei Eleufini regis,

ine appellandam.

A^uarum
:

Illud

diluvium
pofl: Jufi;i-

&

Megarinae

fifi.us,

\mphiftyonis tempora Orof.

Eufeb. Hier. Aug,
t

11.
illius

NoBes.] Id

eft,

de quomulta Poetae. Eleufina facra, in

filium fufceplt

ad Cranai, Clemens Alex. ad Cecro-

&

Cyr.

referunt

12.

honorem cekbrata. ^gens.] Erechtheus

Ogygseo annis 272. lUud enim Mundi 2258, hoc 2530, Moyfis temab
contigit,

Cecropem, hic Pandionem, ex quo natus efl: y^geus, cum Pandion a Metionidis regne

pulfus efTet, ipfe Metionidis ejeclis regRefugia montium.'] Deucalion pelago num cbtinuit, ^geo mari, in quod fe deimvelus, ad ^tnam Siciiia?, ex Hy- dit praecipitem, nomen dedit. A-atOy ad Lycorem ex Lucian. ad 13. Thefei pater.] Thefeus Herculis affilaiTum, ex Apollod. Nonno^ (Sf Ovid. nis, fociusa Fabulae de iEgeo, Thefeo ilit : at Paufanias ait homines, qui tum Medea notae omnibus,
.

&

&

&

fuerunt undis oppreffi, luporum ulula1

14. Medea.]
quae Jafonern

fequutos, ad juga Parnafii pervenifijb,

Aets Colchorum primum fecuta efi^

regis filia,

deinde ab

le

urbem

condidiffe^

quam

dixerunt

eo repudiata ,/^geo nupfit.

jream.

propter

28

I
'

propter ridultam privigni setatem, Colchos cum * ]V^edIo fil ex ^geo fufcepto, conceffit. Poft ^Egeum Thefeus, ac deinc Thefei filius ^ Demophoon, qui auxilium Graecis advei Trojanos tulit, regnum pofledit. Erant inter Athenienfes ^ Dorienfes, fimultatum veteres ofFenfae, quas vindicaturi b(
''

Dorienfes,

de eventu

prselii

oracula confuluerunt.

Refponfi

fuperiares forcy ni rsgern Athsnienftum occtdiffent, venti eilet in bellum, miiitibus ante omnia, cuftodia regis pra^cipit

Cum

Athenienfibus eo tempore rex ^ Codrus erat; qui refpo] Dei, praeceptis hoftium cognitis, permutato regis habitu, pa

&

caftra hoftium ingreditur ibi quefn falce aftu convulneraver interficitur. Cognito regis corpore, Dorienfes fine praelio dif AnLC.1067, dunt. Atque if.a Athenienfes virtute ducis, pro falute pat; morti fe ofterentis, bello liberantur.
:

nofus, farmenta collo gerens,

turba obfiftentium, a milite

Athenienjls
refpubliea

Soknis Jegi -^ ktsjirnmta.

CAP. VII. 7 Poft Codrum nemo Athenisregnavit: quod n moriae nominis ejus tributum eft. Adminiftratio j;-eipublic^
<

nuis magiftratibus permifTa.

^td^ civitati nullae

An.M.3460. quia libido

regum pro

legibus

habebatur.

tunc leges erai Legitur itaque ^

'

01. 64. 5. lon, vir juftitiae infignis, Urb. C. 159.

qui velut

novam
inter

civitatem legibus

C(

AntX.

59S. deret

qui tanto temperamento

piebem Senatumc

INTERPRETATIO.
Senatui a Cum cerneret fe offenfurtm alterutrum \plebi ordinem : fi magh uni, quam alteri fa-veretlgratiofusfuerit^
in ferendis legibus
j

&

tulit

ut utrique orc

eas

tam convenientes

N O T M.
1. Colchos.'] ro, Iberi,

&

Mingrelli.
2.

Quse Phafide, monte Tau- Codri pater, qui Meffeniorum Rex, Ponto Euxino circumfcribitur, Heraclidisejedus, Athenas cum fugiffel Illi fucc civibus in regem eledus eft,
filio.']

Medio

quo Medi nomen Codrus.

7. Poji
nias,
dri

accepere.
3. Demophoon. ] Thefeo non Demophoon, fed Meneftheus fucceffit. Cum enim Thefeus Oftracifmi legem tuliffet ; ipfe calumniis Lyci cujufdam fycophantas pulfus eft Athenis, & poftquam juffu Lycomedis, e fublimi faxo praecipicatus eft, Meneftheus regnum invafit.

Codrum.']
ait,

Aliter

tamen Pa\

cum

dum Medon

&

Nileus

'

filii,

de regno

diffiderent,

Delp]

Oraculo re permifsa, refpondiffe vatem beri Medonti Athenienfium regnum ;

alii

omnes

hiftorici

Juftino

confentiiS

Athenienfes enim fub regibus a Ceci ad Codrum ufq\ie vixerunt, hoc eft, 4. yld-verfus Trojanos.'^ Ncn Demo- anno 2498, per annos 487, ad anr Tum fub Archontibus perpcJ phoon, fed Meneftheus, fcientise rei Mili- 2985. Poft iidem Arch taris ex Homero peritiffimus, in Trojanos fuere annis fere 3 14. decennio finiti ; annui denique f tes pugnavit.
5.

Dorienfes.l

Non

Cretae, fed Graecias funt

radices
fic

&

Iwuvvfji^oi,

hoc

eft,

eorum
uti

populos,
bant,

qui ad

Parnaffi

habita-

minibus

infcribebatur

annus,
qui

Ro

a Doro Hellenis

filio

nominati. Confulum.
8. Solon. ]

Paufania,
6.

Peloponnenfes,

Lacedaemonii,

Salaminius,

abro^

Velleio Paterc. dicuntur.

Codrus erat. ]

omiffi,

Tres Reges a Juftii)io OximheSj Aphidasj & Melanthus

Draconis legibus, novas dedit multo 1( legibus fanciil Draconis enim ores.
erat^ ut

qui

poma

&

alia id

genus

fi

LiB.
,.

II.

CAP.

VIII.

29

v^^^j

^^

^"^^

icretur)

ut

ordlne tuliflet, alteri difpliciturum P''^ altero ab utrifque parem gratiam traheret. Hujus viri
illud

fuit : Inter Athenienfes Salaminae infulae, prope ufque inPoft clades multas capitale ^jritum armis dimicatum fuerat. '^eapud Athenienfes coepit, fi quis legem de vindicanda infula Soilicitus igitur Solon, ne aut tacendo, parum reipub'^lilTet.
S.er

multa egregia,

memorabile
^

&

vlegarenfes de proprietate

1
}

as
,

confuleret;

aut cenfendo,

fibi

fubitam dementiam fimuprohibita

:

cujus venia

non

diclurus

modo

fed

&

fadlurus

:i

'

Deformis habitu, more vecordium in publicum evolat ; rloque concurfu hominum, quo magis confilium diifimularet, infolitis fibi verfibus fuadere populo coepit, quod vetabatur iniumque anim.os ita cepit, ut exemplp bellum adversus Merenfes decerneretur, infulaque, ^ devidis hoftibus, Athenienim fieret. C P. VIII. Interea Megarenfes memores illati Athenienfiis bellij & deferti, ne fruftra arma moviiTe viderentur, matros Athenienfium in Eieufinis facris no6lu opprefturi naves conQua re cognita, dux Athenienfium Pififtratus juven=ndunt. tem 5 in infidiis locat, juftis matronis folito clamore ac ftrepietiam in acceftii hoftium, ne intelledos fe fentiant, facra lebrare egreflbfqae navibus Megarenfes inopinantes agite
:

Plpratst
O"'^'^"^^'^

eflus delevit
is,

ac protinus

clafl^e

captiva intermixtis

mulieri-

'

matronarum prsberent, Megaram )ntendlt. Illi cum & navium formam, & petitam prsdam )gnofcerent, obvii ad portum procedunt, quibus caefis, Pifi- An.M.s^SS, ratus paulum a capienda urbe abfuit. Ita Megarenfes fuis do- ^i- 53- 3hofti vidloriam dedere. Sed Pififtratus, quafi fibi, non patrise YJ' 5, c' J^I* ciflet, tyrannidem per dolum occupat quippe voluntariis verut fpeciem captarum
"^

NT

ERPRE

TAT

O.
qu^

a FingitfedementemfubitbfaEiiim, titpojfetj non tantumdicere, fed etiamfacen, ant vetita,

N
s

T M.
(

effet

eodem, quo

facrileg;

&

homia

4. Deruiais hofiihus.'] Solon ipfe

faaus

dae

fupphcio

afficerentur.

Athenis

imperator
tribuit,
id

Sakminam

cepit.

ififtrato

ofus
1.

Tyranno pulfus, Crcefi fuit graanno natus 80, obiit in Cyproinfula

eft

5, In infidiislocat.'] Pol '^.In infidiislocat.l Polyanus id Solcni fed eos conciliat Plutarchus ; dum

Megarenfes.} Urbs

Achaise,

me-

Soionis

confihc,

fed

.a inter Athejias aronicum.

&

virtute

Piiiftrati

Corinthum,

ad

fmum peralum affirmat.

linu.

2.

Salamin^

infula.']

In Saronico
Illud

aluri.

6. Tyrannidem psr dolum,'] Bis Athenis ejeftus eft, femel a Lycivgo &Megacle ; iteriim a Megacle -focero ; iilius enim fi-

3. Injolitis fibi "jerftbus. ]

poema liam

exul

in

Eretria

entum
atur.

uxorem

duxerat

conftans verflbuS;,

Saiamis infcribe-

cum tamen
buiiiet,

viclus Achenienfes benigne

teriio recuperavit.

ha-

Diog. Laert,

tyrannidsm

beribus

30
beribus doml
ditur
:

J
afrecElus,

laceratoque corpore, in publlcum progj

Bippias pa^

advocata concione vulnera populo oftendit: de crudelit principum, a quibus haec fe paffiim fimulabat, queritur addij tur vocibus lacrymse, & Invldiosa oratione multitudo credula l amore plebis invifum fe fenatul afHrmati obtinetl cenditur cufi:oriiam corporis fui fatellitum auxilium; per quos occupl tyrannide, per annos xxxiii regnavlt. C P. IX. Poll ejus m_orte,m ' Dlocles, alter ex fillis, pef v
:

pTrfas in

^'^"-prata

vlrgine,

a fratre puella^ interficitur. Alter, Hlppias

minc, cum imperium paternum teneret, interfe(?i:orem frai etdduat: comprehendl jubet qui cum per tormenta confcios caedls ji ^ * nnde pug-na ^T^''^are cogeretur, omnes amicos tyranni nommavit quibus MarathoTiia. terfeclis, qusrenti tyranno, an adhuc aliqui confcti ejfent ; ne', g/^^^*^' ^2^^;z 2i\t fupereffe., quem amplius ?nori gejiiaty quam ipfum tyri' Ol Urb.c.aig. ^^ujfi, Qua voce ejufdem fe tyranni vid:orem, poft vlndicSlam j fororis oilendit. ^ Hujus virtute cum admonita civitas bertatis eilet, tandem Flippias regno pulfus, In exilium agiti qui profedus in Ferf^s, ducem fe Dario, inferenti Atheniei bus bellum, ficuti fupra fignificatum eft, adversus patriam fu. ofFert. Igitur Athenienfes, audito Daril adventu, auxiiium ^ Lacedsmoniis, focia tum clvltate, petiverunt. Quos ubi derunt 5 quatridul tenerl religlone, non exped^ato auxlllo, I iiruiflis decem millibus civium, & Piatssenfibus auxlllarit mille, adversus fexcenta mlllla hoflium, in ^ campos Ma
Graciam
I

'

...

'^

^'

thonios in
erat,

prselium egrediuntur.

Miltiades
;

dux

bf
(

&

au6i:or

non
in

expecfcandl auxilil

perat,

ut plus
igitur

prgefidii

in

celeritate,

quem tanta fiducia quam in foclls ducer

animorum

Magna

pugnam

euntibus

alacritas

fu

NT

ER

RE TAT

O.

a Hujus generojitate urbs admonita,

ciim videretfe pojfe in lihcrtatem vindicare,

N
I.
Diocles.']

T ^,
di!

Hypparchus ab omnibus

ab Athenij diftans circiter decem

millia.

pafTu'

citur.
2,.

Marafon.

Lacedamoniis.']

Qui extremam PeSparta

7. Miltiades.']
referebat
j

Qui

ad Codrum

gei
1

loponefi partem incolunt.

ad Euro-

deinde propter infelicem in

tam
3.

fita eft.

Mififtra.
teneri

rum
reHgione,']

infulam
eft.

expeditionem,

50

talei

Quatridui

Nefas mulclatus,

moerore

&

vulnere

acce

enim ducebant ante plenilunium ad bellum mortuus

ncvurri progredi.

8. Dux helli erat,] Duces decem non Athenienfibus miffi, fed omnes Arifti procul a monte Citherone inter Thebas & exemplum fequuti, ubi uniufcuiufque d Athenas condita eft. imperandi venerat, vicem fuam Milti 5. Sexccnta millia.] Trecenta tantumha- dabant, ut ipfe etiam Callimachus, Po!

4.

Plataenf,bus.']

Quorum

civitas

bet Paufan.
6. In campos Marathonios.]

marchus.

Plnt,

Urbs Attica;

LiB.
:o

11.

Cap. X.

31
citato curfu An.M.j^ea.

mille paflus inter duas acies eflent, fagittarum ad hoftem venerint : nec audacise ejus Urk^C.zVi. Pugnatum eft enim tanta virtute, ut ^ hinc viros, AnteC.490. ;ntus defuit. Vi6li Perfae in naves confugerunt ; ex !e pecudes putares. In eo prslio tanta ibus multae fuppreflk, multae captae funt.
ut,
e ja<5lum
tus

cum

fmgulorum
in

fuit,

ut cujus laus prima

eflet, difficile

judicium

eretur.
icuit,

Inter cseteros
^

tamen Themiftoclis

adolefcentis gloria

>aruit.

quo jam tunc indoles futuras imperatorise dignitatis Cynaegiri quoque militis Athenienfis gloria, magnis Iptorum laudibus celebrata eft ; ^ qui poft prselii innumeras des, cum fugientes hoftes ad naves egifiet, onuftam navem

manu tenuit, nec prius dimifit, quam manum amitteret ; n quoque amputata dextra, navem fmiftra comprehendit
:tra

am
uit.
;

&

ipfam cum amififtet, ad poftremum m-orfu navem deTantam in eo virtutem fuifte, ut non tot csedibus fatiga-

uti
rfae

non duabus manibus amiffisvidis; truncus ad poftremum, & rabida fera, dentibus dimicaverit. ^ Ducenta millia
eo praelio, five naufragio, amisere.
Cecidit

&

^ Hippias,

^rannus Athenienfis, auftor

oribus poenas repetentibus.

&

concitor ejus belli, diis patriae

CAP.
3

X.

Interea

&

Darius,
^

cum

bellum reftauraret, inlnterDam

apparatu decedit, relidis multis

lulceptts,

filiis,

in reg-no,

&

ante-^^^^/^''^^^*

;num

Artemenes maximus natu, setatis Xerxes in vilegio, regnum fibi vindicabat ; qucd jtis, h ordo nafcendi, Or^mbei^ "^^^^^^' Porro Xerxes controverfiam natura ipfa gentibus [dedit].
iLx his
felicitate

n de ordine, fed de nafcendi

referebat.

Namque
:

temenem primum quide?n Dario^ fed privato provenijfe

fe

INTERPRETATIO.
^i poji infinim
reliquos, in

hoftes in pralio cafos,

aEios , ujque

fugam

ad na-

infemusfuijjk.

b Nam^ue Arfemenem procreatum a Da' quidem primum, fed dum pri^vatus ejet fe "vero ab eOy dum rex efjlt.
rio
i

N o r M.
r.

Wnc 'viros
uti-oque

inde pecudes , fefc.]

Perfse

fratre nepos

cum

aliis fuglt.

len

mediam Graecomm aciem

Perfarum cornu

vicerunt,
proftrato,

4. Hippias.l Suidas traditeum cx pug^ na elapfum in Lemnum fiigiffe, ibique cap-

aeci

vidores aggreffi, Perfas faperarunt.

tum

oculis,

affiuente

per

illos

fanguinc

rod.

mifere

periifTe.

a.

>rehendit,

idiffe refert.

5. Ex his Artemenes,'] \n duobus pec* Primo, quod Artemenem nominet, qui ab Herod. Avtabafanes dicitur. 3. Ducenta riillia.'] Darys Perfarum Secundo, quod illam de regno contentio)c in acie Artaperiit cum fex millibus e fuis, nem poft mortem Darii ortam, in Graeco Herodoti legitur ; fed eos phernem illius fuiiTe judicem dicat : contra itum intelligit, qui gladio, non eos qui Herod. qui & vivente Dario natam, & ab

C^nagiri^

Dnm fummam
bipenni

puppim

manu

abfciiTa,

eum

cat Juftinus.

Uerod.

&

']

aa

perierant

ititna occifi

funt,

ex Athenienfibus 190 jeo diremptam affirmat, Artaphernes Darii exi

regi

32

regi prmiwi natum. Fratres itaque fttos, qui ante geniti eei privatum patrimonium^ quod eo tempore Darius hahuijfet^ 7 regnum fihi vindicare poffe : fe effe^ quem primum in regno jc rex pater fujhderit. Huc accedere^ quod Artemenes nonpatre tc ticm^ ^ fed matre privatcs adhuc fortunce^ avo quoque ?natei privato^ procreatus fit : fe vcro iff matre regind natum^ patr non nifi regem vidife ; avum quoque fnaternum Cyrum fe regem /.

&

huiffe^ non hezredem^ fed conditorem tanti regni : ft in uquoj\ utrumQuefratrempaterreUquijfet.^materno tamen fe jure^ a^y An.M.-3567. vincere. Hoc certamen concordi animo ad patruum fuum Ar qui do P'"^^"^^5 veluti ad domefticum judicem, deferunt Urb^c' %e adeoque fraterna conten Ant.c. 485. cognita causa, Xerxem ^ praepofuit fuit, ut nec vifior infultaverit, nec vi(ftus doluerit ipfoque 1: tempore invicem munera miferint ; ^jucunda quoque inter rson folum, (td credula convivia habuerint ; judicium quoque fum fme arbitris, fme convitio fuerit. Tanto moderatius ti fratres inter fe regna maxima dividebant, quam nunc exigua An,M.357i. trimonia partiuntur. 3 Igitur Xerxes bellum a patre coepti Quod ubi primi tJib. c. 270. s^^^^i^s^Js Grsciam, quinquennium inftruxit. Ant.C.481. didicit Demaratus, rex Lacedaemoniorum, quiapud Xerxem.c ulabat, amicior patrise pott fugam, quam regi poft beneficia, inopinatQ belio opprimerentur, omnia in tabellis ligneis mai iiratui perfcribit, eafdemque cera fuperindu6ta delet ne a fcriptura fme tegmine indicium daret, aut recens cera dolum pr cieret fido deinde fervo perferendas tradit, juflb magiftrat Spartanoriim tradere. Quibus perlatis, Lacedaemone quseftio res diu fuit, quod neque fcriptum aliquid viderent, nec fruft miffas fufpicarentur, tantoque rem majorem, quantb fit occultic putabant Hsrentibus in conje^lura viris, foror regis Leoni confilium fcribentis invenit. Erasa igitur cera, bello confiliac teguntur. Jam Xerxes ^ feptingenta millia de regno armaven ,
:
\

<

-,

"

'

INTERPRETATIO.
a Alter alterum exceperit conviviis, in quibus non tantum late,
inter fa egerint.

fed etiam confdeti

N O T M.
Tres enim
liberos

1.

Sed
filia

& matreJ]

ex

4. Bellum a patrey
tios

^c']
per

Priiis

JEg

Gbbryse
Cyri

filia

privatus,

quatuor ex Atofsa

in

patrem

rebelles

Achemen

rex, Daiius fufceperat.

Illius confilii

fratrem fubegit.

2. Pr^fofuit.']

author fuit

5.

Septingenta.] Xeriis copias maritiir

Demaratus L^ceGsmcnius, qui & patria, & regno pulfus a Cleomene, Sufa fe receperat.
3.
Tgittir Xerxes.']

terreftres,
fervitiis,

Europaeas,
refert

&

Afiaticas,

adje

Herod. afcendifle ad qu
tres

Nomen
Xerxes
ait

Gentilitium

gentas

&

viginti
:

myriades,

&

infti

Perfarum
eraes
:

regibus

fuit,

&

Artax-

poft

Xerxem

enim Memoriofum,
Diodorus
j

omnes Artaxerxas
ylrt
eft

oiclos

quod efficit S'^SS'^' media 261 7610. erat militum, alt fervitiorum, nec eunuchi, nec mulieres
quinque millia
pars
.'

additamentum hcnorificum, ut in numero continentur Scach etiam nunc apud Pei-las_, quod mag- hoc numcro fentiunt j
fonat ex Jie^-cbio^

fed alii aliter

quorum

fenten'

iwm

recenfere longius effgt.

LiB.
:fe
'

II.
:

Cap. XL
ut non

33

immerito prodltum fitj flumina ab exercitu ejus ficcata, Grasclamque omnem vix ca^ Naves quoque mille ducentas lere exercitum ejus potulfre. Hulc tanto agmini dux defuit. Caelumero habuiile dicitur. :erum, ii regem fpedles 5 divitias, non ducem laudes quarum anta copia in regno ejus fuit, ut, cum flumina multitudine conIpfe autem primus iumerentur, opes tamen regias fuperelTent. |ri fuga, poftremus in praello femper vifus efl ^ in periculis timius ; iicubi metus abefTet, inflatus denique ante experimenijm belli, fiducia virium, veluti naturse ipfius domlnus, Sc montes in planum ducebat, & convexa valllum asquabat, uaedam maria pontibus fiernebat, ^ qusedam ad navigationi?
trecenta millia de auxillis
:
:
I

&

"^

Dmmodum per compendium ducebat. C AP. XI. Cujus introitus ^ in Grasclam quam terrlbllls, tam irpls ac foedus difcefTus fuit. Nam cum Leonida rex Spartaorum cum quatuor miilibus militum anguflias ^ ThermopylailTere

leomJa
Pf^fa^^^
^^
^incTt^^'^

iim occupafTet, Xerxes contemptu paucitatis, eos pugnam ca- An.M.^sj^,

jubet,

quorum
^

cognati Marathonia pugna

interfecfli fue- S^: ^^'

:

^'

nt

qui

dum

ulclfci fuos

quaerunt, principlum cladis fuere

Axit,C,llll

ccedente deinde
1

inutili

turba, major casdes editur.

:

Triduo
quarta hoflium

e,

cum dolore & indignatione Perfarum dimicatum quum nuntiatum efTet Leonidae, a xx millibus
teneri,

fummum cacumen
l

tunc hortatur focios recedant^

& fe

meliora patri^ tempora refervent : fibi cum Spartanis fortunam periendam-, plura fe patrice quam vit^ debere : cceteros adpn^^

INTERPRET ATIO.
a
Ifthmos effodiebdtj

ut commodior

& brevior
M.

ejjet

nwvigatio*

No
F/umina, &c. ]
^.

Echedorus enim fiu-

ordinem
fule.

plurifcus

narrat Herod,

queiri con=.

illis

potantibus defecit.
quoque, &c.] Multi leguntdemillia,

i.
c,

Naws

6. Tkermopylarutn.']
tis

centum

quod vemmnonvidetur
addit Diod.

OEtae, quibus
tranfitus eft

ex'

Anguftise funt monPhthiotide in Fhocifpatioj

irod.

&

Diod.
vero

triremes numerant I200j

dem
id

25 pedum
ibi

non pro-

COTium
I

tria millia

Hip-

cul a
eft,

fmu Maliaco,

erant S-p^.a >.&9p,

sedificarant,

Eogas 890, equis duiftandis idoneas.

.
j

calida lavacra,

& murus quem Phorenovarunt,

Montes inplamm.'] Montis Athos Ifth-

cenfes

metu Theffalorum
adventante
Gfseci

rrn effodijuflit: ea erat foffae latitudo, ut Dario d triremes in ea moveri facile pofTent. fuper
:

& &

murum, poitae vifebanturj unde Ther-> Hellefpontum ex mopylae. f''do Afis oppido, ad Seftum Europs, 7. Cognati.] Medcs illcs fuiffe teftatur qi feptem ftadiorum trsjelus eft, ponte Herod. qucs veteris imperii gloria tumidos,
..

Maria

pontibus.']

iijdt

quin etiam Hellefponto

infligi

trecenta

deletos cupiebat Xerxss.

8.
fit,

vheia ideo
sitiffet.

juffit,

quod

pontem

Inutili turba.]

Leftiffimos

tamen m:-

cjlelitate

Nihii de Xerxis habet Juftinus.

]

in Pythium
in-

quos immortales vocant. g. Summum cacumen.] Id

Epialtes Trachinius,

confilii

Xera

In

Graciam.
1
;

Per

Theffaliam

dederat

ut

Leonidse

illius

tranfitum,

&

exercitus

copias a tergo aggrederetur.

fidia

, '
'

54
Delphis

Audlto fidia Grceda fervandos, ibli Lacedsmonii remanserunt,

oracula, refponfum

regis imperlo difcefsere caeteri

Initio hujus belli fcifcitantibu

fuerat, aut regi

urbi cadendum.

Et

idcircb rex Leonida,

fe

tifceretur, ita fuos firmaverat, ut ire

Spartanorum, ai in bellum prof parato ad moriendui

cum

animo
cis aut
deret.

fcirent.

Anguftias

propterea occupaverat, ut

cum

pa\
c;

majore gloria vinceret, aut minore

ejje :

damno

leipublicae

Dimiffis igitur fociis, hortatur Spartanos,

Meminerin
ne forth

qualitercunque praliaJttihus^ cadendum

caverent^

manfjfc, quam dimicajje videantur ; nec eiCpeSfandum^ ut ab hoj iircumvenirentur^ fed dum nox occafonem daret^ fecuris i^ lcei fuperveniendum : nufqudm vidores honefiiis^ quam in caftris l

Jlium

Nihil erat diflicile perfuadere perfuafis mor arma capiunt ; & fexcenti viri, caftra quingentorum mi lium irrumpunt ; ftatimqlie regis praetorium petunt, aut cu
perituros.

ftatim
illo,

aut

fi

ipfi

opprefli

eiTent,

in ipfius potiffimum fede

moi
i

turi.

Tumultus

totis caftris oritur.

Spartani, pofteaquam
;

gem non

inveniunt, per

omnia

caftra Vi(5l:ores vagantur

casdui

fternuntque omnia : ut qui fciant fe pugnare non fpe vidlori Prceh'um a principio noftis, in ma fed in mortis ultionem.

rem partem
cendo
derunt.
^

diei,

tradturn.

Ad poftremum non

vidti,

fed
^

vi

fatigati,

inter ingentes ftratorum

^ duobus vulneribus fortunam ftatuit.

hoftium catervas

oo

'Xerxes

terreftri praslio accept

experirl maris
"Tbemijlodcs

C AP. XIL
io

Sed Athenienfiuni dux

Therhiftocles,
eos
partes

cumai
fuas
i

Perfas na~
njali prcelio

madvertiftet lorias, propter quos bellum

Perfarum fufcepera
iii

mncit.

auxilium
Et,

regis clafle venlfte

folicitare

coUoquendi copiam non haberet, quo appli turi erant, fymbolos proponi, & faxis profcribi curat : ^uce^ lones, dementia tenet ? quod facinus agifatis ? hellum tnferre Oi ^ conditoribus vejlris^ nuper etiam vindicibus^ cogitatis ? An ii
tuit.

Cum

INTERPRETATIO.
a XerxeSy i/iSias duobui prteliis
terrefiribiis , conjiituit tcntare

an marltimh certanur

fortuna magis faveat.

N
1. Occidcrunt.'^
tra

o r M,
recepere
liciis

'

Duos Xerxis fratres con- Themiftoclis & confilio & fortltudine vi Leonidam pugnantes fupra ejus cadaver res extiterunt, unde in Salaminas fauces
dicit
:

prccubuiiTc Herod.
cor illius
ita Fhit.

&

cum Xerxes
:

Themiflocles in adolefcentia
fed

'

exeidi jufliffet, pilofum invenit

&

libidinibus infamis fuerat,

'

ftea patriae

columen deculque

extitit.

2. Duchus njulniribus.l Bis vidus, femel in

montium

anguftiis, iterum

nodlu in caftris.

3. Thcmijiocks.']

tas ad

Omilit Juftinus repetiArtcmifium, Eubaeae infuls promonnavales

4. Conditoribus veftris.l Deucalionis us Hellen tres habuit nlios,j^olum,Dcr &Xuthum, qui patris thefauros depectus, in
trapoli,

Atticam profugit, ubi condita

c^ Creusa
fiiics

'f

torium^

pugnas,

ia s^uibus

Grseci

Aclijeum, Sc lo
TtlOS

''

LiE.
ncenla vejira

II.

Cap.

XII.

35

cmdldhnus^ ut ejfent qui noftra delerent f * quid fi nunc Xerxi^ belli caufa nobifcum foDario priiis^ lon hcec et^ quod vos rehellantes non dejlituimus ? ^in vcs in hcsc nojha a/Ira ex ifta ohfidione tranfitis ? ^ Aut fi hoc parikm tutum extaty a bello difcedite. prallo iie ceffm^ inhibete remos^ <os commijjo intt navalis praslii congreilionem miferat Xerxes quatuor milDel^hos, ad templum ^ Apollinis diripiendum :a armatorum rorsus, quafi non cum Grsecis tantum, fed & cum diis imm.orilibus bellum gereret: quae manus tota imbribus & fulmini-

&

&

&

*^

js deleta eft

ut intelligeret,
Pofl: hasc
:

quam

nullae effent

hominum

ad- An.M.3574.

^rsus

deos vires.
in aedificia

Thefpias,

&

Plataeas,

acuas hominibus incendit

)terat,

&

quoniam

ferro in

& Athenas Urb^c.ay?. homJnes non Ant. C.7S4.

igne grailatur.

Namque

Athenienfes poft

ignam Marathoniam, praemonente Themiflocle, vidcriam ilm de Perfis, non finem, fed caufam majoris belli fore;, cc. naAdventante igitur Xerxe, confulentibus Dei:s fabricaverant.
lis

oraculum, refponfum fuerat, Salutem muris ligneis tueThemiftocles navium prsfidium demonftratum ratus, irfuadet: omnibus Patriam municipes ejfe^ non mcenia ; civitamque non in adificiis^ fed in civibus pojttam, Melius itaque faluyitur.

navibus^

quam nrhi
ejfe.

commijfuros.

Hujus fntentics etlam

eum auSforefn
etiofiilimis

Probato confilio, conjuges liberofque,

^ abditis
infulis,

cum

rebus

relida urbe, demandant

INTERPRETATIO.
a fi f Dariut antea, 6f minc rxes, ideb tantum in nos belluni gejfent,

^ld

b Autfi hoc periculojum

certannne receditc.

'videtur, vos init9

quld vos jimimus ) dum in Perfas re-

c S^ui omnes milites plwviis

& fulminihuz

7 eratis f

perierimt.

N
^:epit.

M,
vatem
tripcdi infiftentem cor-

tnine

lon in Achaia remanfit, ejufque ^gialenfes, Icnes dicti iunt ; fed

fedibus pulfi,

& vehemens
bus, ut
deficiente
erat.

ripiebat, ftatis

diebus,

Acliaeis

primum Athenas, Non enim

Androcio, Ccdii

quovis

quibus fari liceret. tempore, fed cerds dieconfulere

fas

nde ducibus NeJeo

is,

&

Idibus vel Calendis, augefcente vei

fefe receperunt in

Afiam.

Cujus par-

Luna,

Oraculum
Jovis

n Icniam dixerunt, quae ^olide, Lydia, ria,& rnari ^geo, undique terminabatur, olim Ephefus, Miletus, Colcphon, &c.

2. ApoUinis. ]

&

Latonae

&

Dianse frater,
3. Thejpias.l

de quo

infinitas

filius fmt, prope fa-

eander,Cayfter,&Hermus fluvii. Sarcham. I. Delphos.l Urbs Phocidis in Achaia,

i Pai-naffum

bulae.

Urbs

Eceotiae,

in limite

Oraculo Apollinis Phocidis, HeUconi monti vicina. <,riirima, v^nc Delpho. Templum erat fu4. Ahditis infulii.'] Alii Traezenen, alii fpecum, cppido muroque cindbam, adi- ^ginam, alii Salaminam miffi funt. Herod.
'jadeo
difficili,

montem,

Jjeret,
*!

ut exigua tantum fcmita qua confalturi inccderent. Inme-

Sed oinnes humanitate

dicit

\iclos

a.

Traezenii

Plut, quorura

fumptibus A'Jien:en-

tcmpli hiatus erat,

ex quc fpiiitus accr

urn pucri rublice

inftituti-iunr.

ipH

,,' :; ;

36
ipfi

TIN

I
j i

Exemplum Athenienfium^ naves armatl confcendunt. Itaque cum adunata omnis * fociorum clSj alise urbes imitats. intenta in bellum navale effet ; anguftiafque ^ Salamiij lis, freti, ne circumveniri a multitudine pofiet, occupaffent ; ^ diffe

&

fio inter

civitatum principes oritur

qui

cum

deferto bello

fua tuenda delabi vellent, timens Themiftocles, ne difceffu foci rum vires minuerentur, per fervum fidum Xerxi nuntiat, u
in loco eiim contraSfam
'

Grceciam capere facilUm}

\

pojfe.

^od

majorelahore ei ji^ gulas confe^andas. Hoc dolo impellit regem fignurn pugnae da: Grsci quoque adventu hoffium occupati, praelium collatis virib capeffunt. Interea rex, velut fpecSlator pugnae, cum parte naviu
civitatesy

quS

jam

ahire vcllent^ dijfipentur

in littore remanet. ^ Artemifia

in auxilium

ciebat

autem regina? Halicarnafli, qi Xerxi venerat, intef primos duces bellum acerrii ^iippe ut in viro muliehrem timorem^ ita in ^ muli,

i;

virilem audacia?n cerneres.

An.M.3574. prseceptum Themiftoclis,
01. 75.
I.

Cum anceps praelium effet^Iones^juj

"

pugnae

fe

An^'

quorum defe6i:io animos caeterorum fregit. clyii ^picientes fugam pelluntur Perfs, & mox prseiio
runt
;

paulatim fubtrahere coe] Itaquecircu:

\

vidfi, in fugj

vertuntur.
fae
;

plures

In qua trepidatione multae captae naves, multae m tamen non minus fsvitiam regis, quam hoftem
dilabuntur.
clade perculfum,

mentes,
Xerxesfugk.

domum

Mardonius exerdtm
praficitur.

& dubium confilii Xerxi Hortatur in regnum aheat^ ne quid ditionis 7mveat fama adverfi helli^ in majiiSy ftcuti mos eji^ om'i extollens : fihi ccc millia ar?natoru?n leSfa ex omnihus copiis linquat^ ^ qua manu aut cu?n glorid ejus perdomiturumfe Grcecia;
CAP. XIII. Hac
^

Mardonius aggreditur.

autfi altter cventus ferat^ fine ejufde?n i?ifamid hoftihus ceffun.

INTERPRETATIO.
a Cum qv.o exercitu, aut fe Graciam Jub-^njcat, 'vincendumfe ab aBurum cim laude, aut, fi fortuna non fa ejujdi Xerxis, km

hofiihuSj fine dedi

N O T M,
1. Sociorum clajfs. ]

Triremibus

378 ramicum, Maufoleo

6.
infula

nobilis,

MeJ^.
Ideo

conftabatv

In muliere ijirilem,

8cc.']

Xe

Salaminii freti.'] Salamina, Sai-onici fmus, PeJoponnefum inter

2.

de

& Atti-

dicebat apud Herod. l^iri qui extiterunt mihifcemina, fcemina autem t

fuis

cam, ^gina? proxima.

3. Difenfio inter, &c.} Quod Atticama Xerxe devaftatam.
audiiffent

Eam
7.

pro Gra?cis contra Perfas pugnaiTe

fcribit Suidas.
^

Pugna Je paulatimy &c.] De

angufliis,

lorj

4. Atemifia.2 Cari^regina, quse Maufoli mariti cineres vino permixtos bibit,

fplejKlidu.m_
jlli

fuga nihil habet Diod. fed cladis

initii
;

& &
rat,

locorum
8.

&

ducis morti

erexit

fepulchrum,

unde

buit.

Maufojea dicuntur.
5.
iiittif

Mardonius.'] Cui Xerxis ibror nu]

HalicarnaJJi.] Urbs

Cari^ Maritima,

Jafuin

&

Cjiidum^ propter

fmum Ce-

vir prudentia, fortitudine, &'rebu;j Graecos fub Dario geftis, clariffmius.

Prob

LiB.
<:

II.

CAP.

XIV.
:

37
reliqiias

Dbato confilio, Mardonio ipfe reducere in regnum parat.

,

exercitus traditur

coplas

Sed Gri^eci, audica regis fu-

confilium ineunt pontis interrumpendi,

quem

i!ie

'

Abydo

uti vidor maris fecerat ; ut interclufbreditu, aut cum exercitu eretur ; aut defperadone rerum, pacem vidlus petere cogereSed Themiftccles ^ timens, ne interclufi hoftes defperation in virtutem verterent, & iter, quod aliter non pateret, ferro efacerent; fatis multos ho/?es inGrcecidremanere di^ckzns, nec reri mmerum retinendo oportere-, ciim vincere confilio casteros 1 poflet, eundem fervum ad Xerxem mittit, certioremque con& occupare tranfitum maturata fuga jubet. Ule, peri facit ; tradit ducibus milites perducendos ; ipfe cum ilfus nuntio, Ubi cum folutum pontem hibernis |icis Abydon contendit.
.
i

npeftatibus offendiflet,

pifcatoria

fcapha

trepidus trajecit.

'at res fpe(fl:aculo

digna,

& seftimatione
latentem
;

fortis

humanas, rerum
navigio,

ietate
ilo

miranda, in exiguo

videre

quem

carentem etiam omni ferum mlnifterio, cujus exercitus, propter multitudinem, terris ves erant. Nec ped^ftrlbus copils, quas ducibus affignaverat, fiquidem quotidiano labori (neque enim ulla cius iter fuit ^ Multorum demetuentibus quies) etiam fames accefferat. tantaque fceditase dierum inopia contraxerat & peftem rientium fuit, ut vise cadaveribus implerentur, aiiteique tl^, illecebris follicitatae, exercitum fequerentur. C AP. XIV. Interim Mardonius in Grrscia ^- Olynthum ex- Mardonha ^nat. Athenienfes quoque in fpem pacis, amicitiamque re- ^-^''^^'^^ folicitat, fpondens jncenfs eorum urbis etiam in inajus re- Perfarwn in :utionem. Pofteaquam nuUo pretlo libertatem videt his ve- Afida Gra' em, 5 incenfis quge aedificare coeperant, copias in ^ Bceotiam "^"^"^"^"^* nsfert. Eo h Graecorum exercitus qui 7 gentum millium
ante vix aequor

omne

caplebat

&

INTERPRETATIO.
Deinde
pejiis

grajfata

efi

per exerchum, oh inopiam

commeatuum per

multos dies,

N
.

o r M.
4,.

^ydo.l Urbs
Aidos.

eft

Phrygias ad Bofpho-

Otynthum.'^
inter

Non

in Grascia,

fed

in

1,

nunc arx munitiflima, una ex Darda- Macedonia,

Athon mcntem,
Olintho.

&
E

ur-

is.
.

bem
interdiift, "<:.]

Pallenen
Jncenfis

fita eft.

Timens, ne

Contrarium
Piutar-r

5.

qua

adijicare, &c.'\

navi-

"uluiffe
s.
.

Themiftoclem

teftatur

bus enim
cceperant.

egrei!i,

domos per hyemen extruere

Bceotiam transfert.] Ex una parte 6. im cum reliquo exercitu pervenit, ex Atticae, ex altera Theffalise finitima,. mari "kod. qui tamen ex aliorum iententia re- Chalcidico alluitur, olim Aonia, nunc StraTrepidus traj^it.'^ Pedeftri itinere in
C

Xerxem navem PhcEniffam

safque plurimos,

confcendiffe,

mulipa.
7.

dum

navis cb

nimium

Centtim milJium.l
gravis armaturas,

Ex Herod.
35000

Fuerunt

dus periclitaretur, in fluclus profyiifie.

3S700

leyis

armafuit.

78
An.M:3575. fuJf^ fequutus
ti'un'^'. regis o Urt). C274'
Ant.C. 477. iuti
efi:
:

J
^

T
eft.
_

N
.

I
Sed
n
r
fortiiri
vi

ibique praelium commiirum.

cum

cjuce
_

mutata non

Nam

victus
^

Mardonius,
/-^

ex naufragio,

cum

paucis

profugit.

Caitra referta

jj

galis bpulentiae capta.

Unde primum

Grsecos, divifo inter

Eodem forte die. qi auro Perfico, divitiarum luxuria cepit. Mardonii copis deletae funt, etiam navali prslio in Afia, 4 f monte Mycale, adversus Perfas dimicatum eft. Ibi ante cc
grefllonem,
occidifle.

cum

clafies

exercitum venit,

vicilfe

Tantam

ex adverfo ftarent, fama ad utrumq Graecos, & Mardonii copias occidio fams velocitatem fuilTe, ut cum matuti

urbem refiaurant.

tempore prselium in Boeotia commiflum fitj meridianis hc In Afiam, per tot maria, & tantum fpatii, tam brevi ho; rum momento, de vi6loria nuntiatum fit. Confeiflo bello, ci ce praemiis civitatum ageretur, omnium judicio, Athenienfn Inter duces qucque ^ Themiftoc virtus cseteris prselata. princeps, civitatum tefcimonio judicatus, gloriam patriae { SUXK.

C A P. XV.

Igitur Athenienfes audli

&

prasmiis belli,

NO
& 34500 focionim, Thefplenfiumque 1800, quod II myriades efficit, hoc eft Perfarum vero erant 30 myriades 7 loooo Diodorus vero ponit decem myriades, hoc eft looooo, & Perfarum 50 myriades, id eft, 500000. I. Ibique prtzlhtw Ad Plataeas, & Afopum fluvium, qui ThebaTcam regionem a
turse,
: :

T M,
jnam
dete,
;

convocatifque Grsecorum ducibus,

inquit,

amentiam Medorum
duceret,

ducis,

cmn talsm
venit,

'vitajn

ad

nos fubige

.']

Hen qui tam mifere viBitamus. Sub monte Mycale.l Mons eft lor pelago imminens, ad quem Leutich Perfas fortiter dimicantes fuperavit, I
4.

bus etiam contra Perfas pugnantibus.

princeps.'\ Cum G: Iftbmo ad aram convenjff unufquifque primum calculum fervavit cumque p: alterum Themiftoch tribuit
5.

Piataica dividit.
3.

Themiftocles
in

Profugif. ]
ftipatus,

Dam

contra Paufaniam
fortif-

omnes

Lacedsmoniorum ducem, Perfarum

iimis

Diodor. Quare non ipfe fugit, fed reliquas poft ad Lacedaemonios legatus ludos Oh Perfarum copiae, quarum pars duce Arta- picos inviferet Themiftoc..es, omnes 1 bafo in Macedoniam, pars Thebas fe rece- rehclis, ad eum videndum fe converteru pit, pars fe inclufit in caftris muro hgneo fed vir tantus, qui patriae fuae faluti fue fufped circumdatis ; quihus tamen ab Athenienfi- civibus ob nimiam potentiam
hus,

&

pugnat, occubuit, ex Herod.

&

Lacedaemoniis expugnatis,
occifi funt.

ad

unum
3.

Diod.

CaPra

refcrta.']

Hsec pluribus

cmnes primum Argos, tum ad necem quaeiitus Corcyram, deinde in Epirum, poft in 1 Hero- am, Qcnique ad Regem Artaxerxem fu
Perfis

dot.
jufiit,

Paufanias,
ut ccEnam
:

coqui
fibi,

&

piftoribus

a quo benigne
praeficitur
;

habitus, Perfarum exerc

uti folerent

Mardonio,

fed

ne beUum inferret

pat:

inftruerent

quod cum
apparatum

ilh

feciflent, ipfe

epoto vel
feu^

taurino fanguine,

ut vuit I

aureos leclos, menfas aureas, magnificum-

dorus, aut veneno, ut

potius

que

ccsnae

miratus,

miniffi-is

mavult Hercdo morbo, amios natus 65. Mag

isngexavit fuis,

ut L^conicam pat-aiieyt co?-

fiae obiit.

gloi

LiE.
gloria,

II.

Cap. XV,
^

39

urbem ex

integro condere moliuntur.

fufpedli
t(^e

Cum

moenia

^fji^l^s

majora complexi

Lacedaemoniis cceper'^, damnaJr. Belium inter re6le reputantibus, quibus ruina urbis tantum incrementi dciilMittunt ercp lcgatos, ^'^^^^^^ ^^.^ civitas. fet, quantum fit datura munita
fuifTenr,

exjiruant,

reccptacula futuri helli mon 'vhcit qui monerent, ne munimenta hojiibus^ Themiftocles, ut vidic fpei urbis invideri, non exifti- Perjaz.

&

mans abrupte agendum, qui de ea re pariter cum

refpondit legatis, ituros Laced.^monem^ Sic dimifTis Spatanis, iliis confulant,

hortatur fuos, opus maturent.

Dein

ipfe,

interje^lo tempore, in oLy.'?^!

'

nunc in itinere infirmitate fimulata, Urb. 0,275. legationem proficifcitur, nunc tarditatem collegarum accufans, fme quibus agi jure nif-iil AnteC^ye. poffit, diem de die proferendo, fpatium confummando operi quae

&

rebat

cum

propter
^

quod denuo

interim nuntiatur Spartanis, opus Attienis maturari legatos mittunt ad infpiciendam rem.
fcribit

Tum

Themiftocles per fervum magiftratibus

Adiit deinde

Athenieafium,

kgatos vinciant, pignufque teneant^ ne in fe graviiis confulatur, indicat per?nunitas concionem Lacedaemoniorum
:

Athenas ejfe^ Cff pojfe jam illaium hellum non armis tantttm^ fed stiam muris fujlinere : Si quid ob ea?n rem de fe crudeliiis JiatueGraviter derent, legatos eorum in hoc pignus Athenis retentos, non virtute^fed imbecillitate fociorujn., poinde caftigat eos, 'entiam quarerent. Sic dimiflus, vcluti triumphatis Spartanis, a

^od

|:ivibus excipitur.
rent,

Poft haec Spartani, ne vires otio corrumpe-

ut bis illatum a Perfis Grsecise bellum ulcifcerentur ultro iBnes eorum depopulantur. Ducem fuo, fociorumque exercitui
!'

&

deligunt

Paufaniam, qui pro

ftans,
^citur,
^ur.

proditionis

praemium

cum

ducatu, regnum Graecias affe- ^"^J5577' Xerxe, nuptios filiae ejuspacif- Ui-b.C.^r/e.

redditis captivis,

ut fides regis aliquo beneficioobftringere- Ant.C.475.

Scribit prseterea
:

interficeret

?ie
^

rcs

Xerxi, quofcumque ad fe nuntios mjijfct^ Sed dux loquacitate hominum prodereiur,

'^

Achenienfium

Ariftides,

belli focius,

collegs conatibus
I

obviam

I
a

NTERPRETAT
mcenihus circumie' ne Lacedamcnii

O.

Cum majus.fpatium
Lacedamonii
pravidentes,
eos

i^Jfent,
'-eEii

ipfum haheant fe^verius. | C Sed Jlriftides Impa-ator Athenienfiumy JufpeBos hahuerunt, j quantuyn incrementumlprafeBus bello cutn Paufania, detexit prodi-

ejfent ex tnunitionihis urhis, ciimuionem, fe opponendo ilUus conatibus, \iantum ceperint ex illius ruind. Ifponendo omnia priidenter in bonum b Detimant legatosyfdruentquepro pigncre, \public,

\capturi

& direi~

N
X.

J M,
Perfas
e

Nunc

tarditatem

ccHegarum.']
aliis legatis

Vult

Cypro

expulit, cepit

Byzantium,,

l^m
Tum,
lide,
2.

Diodorus, fimul

cum

mif- multofquc

Perfas Xerxis affines, quos

dum

'

omnefque una Spartas

fub

cuftodia

remittit regi, iilius filiam

in

uxorem
fe

popcfcit,
"

ietentos, fed aliena funt a Plut.

&

Thucy- Graeciam

Xerxis poteftatem

redacvu-

quem tamen fequitur^

Deligunt Paufaniatn.l ex Peloponncfo,

rum

poUicitus.
Ariftides.']

Cum

viginti

3.
tatis

Vir

juftitias

&

pauper-

.i:.vibus

&

30 ex Attica

amore

clariflimus,

quem Themifto

eundog

40
An.M.35Si.eundo, fimul

JU
&
In

I
damnatur.

rem

fapienter confulendo, proditionis confi'

?A^r't^

lia difcujfTit.

Ant. C.471. Igitur

Nec multo poft, accufatus Paufanias Xerxes, cum prodjtionis dolum pubhcatum
Graeci quoque

videret,
^

ex
Ci,

integro bellum inftituit.

ducem

conftituunt

monem
An.M.3s84.

Athenienfem, fihum Miltiadis, quo duce apud Marathonem pugnatum eft, juvenem, cujus magnitudinem futuram Quippe patrem ob crimen pepietatis documenta prodiderunt.

^ ibique defun6^um, tranflatis in Vrh.c.li^. culatus in carcerem conje(5lum, Ant.c.468. fe vinculis, ad fepulturam redemit. Nec in bello judicium deli-

^J^-^'^-559oUi-b.c.'

gentium

fefelht:

aSg.

xem

terreftri

navahque

fiquidem non inferior virtutibus patris, Xerbello fuperatum, trepidum recipere fc

Ant.C.462. in

regnum

coegit.

INTERPRETATIO.
a J carcers mortuim redemit, ut eum fepeliret , ea lege, ut
ipfe in

vinculis

manerch

N
cles

r M,
;

decem annorum

exilio

muHavit

in
[
j

3. Terre^ri navaltque helh.l

Eionem

a^

ca egeftate obiit,

quod
1.

vefpertilionibus daretur,

Scyrum infulam cepit, ut vix tantillum pecuniae. Strimonem fitam Dolopibus incolis in fervitutem abftradis inventum fit.
;
{
'

&

Daimatur.'] Spartam revocatus, ab fed haec aliter Plutarchus, Diod. Thucyd. & Lycia ^phoris, quos pecunia cormperat, femel Herod. narrant ; omnes Cariae fed detefta urbes diripuit : poftea Pei-farum clalTen: atque iterum abfolutus eft : hteris, quas! prope Cyprum, pedeftres copias juxt cum Ilotis confpiratione,
|

&

&

&

&

ad Artabafum

natus, in Falladis templo, quo fugerat,

dam-i Eurymedontem Pamphyliae fluvium, menfa- tito hoftium habitu, penitus delevit ; deinde fcedus cum Perfis idium eft j fed hasc omme periit. 2. Cimonem.'] Miltiadis filium, qui fum- hia non Xerxis, fed Artaxerxis tempor<
fcripferat, interceptis,

5na

cum

laude meruerat fub Themiftocle,

gefta iunt.

Herod, Thucjd, Diod, Plutarcb,

L
1.

B E R

IIL

BREVIARIUM CAPITUM.
2.

Xerxts Artabani prafeSii perfidi tragicus interitus. Bellorum inter Laced^monios hf Athenienfes origo, Sparta
Refpubiica, Legiflator, Leges a Lycurgo Spartanis latcs^ quomodo rata fiant beantur f
:

&

&

3.

ha-

4; Bellum Mefftniis illatum oh Jiupratas virgines Spartanorum in Italiam migratio.

IS fpuriorun

5. Mefjmii fcelerum fuortm luunt pcenas ac tandem fuperantnr,

h" bellum injiaurant,

6. Teriiuf}

LiB.
hellunt

III.

Cap.

I.

41

Mejfenium ; Peloponnefiacum iiem^ in quo Tertlum mulia eveniuum variorum facies, Spartani premuntur Periclis virtute^ Pacis foedus ruptum, Iterum cujus egregia in rempuhlicam merita defcrihuntur violata : unde Bellum Siculum^ pax fancita
,

C A P U
ERXES

I.

K.
re

rex Perfarum, terror antea gentlum, bello In Xerxh^^ Graeciam infeliciter gefto, etiam fuiscontemptui efle cce- ff!^^^f^^'^' Quippe ^ Artabanus ^ prsefectus ejus, deficiente An.M.^^Sg. pit. lotidie regis majeftate, in fpem regni addudlus, cum feptem ^WS. 4'builiflimis filiis regiam ^ vefperi ingreditur (nam amicitiae Ant,C.46i<f

femper

illi

patebat)

trucidatoque

rege,

voto fuo ob-

l:entes filios ejus,

I

dolo aggreditur.

Securior de Artaxerxe, pue-

fingit regem a Dario, qui erat adolefcens, qao regno potiretur, occifum; impellit Artaxerxem parCum ventum ad domum Darii cidium parricidio vindicare. quafi fomnum iingeret, Interiicitur. Tet, dormiens inventus, >ein cum ^ unum ex regls filiis fceleri fuo fuperelTe Artabanus deret, metueretque de regno certamina principum, afTumit in

admodum,

aturius

icietatem confilii ^ Bacabafum ; qui prsfenti ilatu contentus, ut frater falsa ;m prodit Artaxerxl, ut pater ejus occifus
-,

irricidii fafpicione oppreffus

lis
1

cognitis Artaxerxes, ^pofLerum 4isni paratum efTe armatum exercitum jubet, renumerum militum, ogniturus in armis indufiriam finguItaque cum inter caeterps ipfe Artabanus armatus Drum. ffifteret, Rex fimulat, fe 7 breviorem loricam habere jubet

ut denique ipfi parerdur infidi^s. verens Artabani numerum filiorum,

;

&

^rtabanum fecum commutare

io trajicit
;

exuentem

fe,

ac

tum.

&

filios

ejus corripi jubet.

patris,

nudatum, glaAtque ita egreArtabani vin-

ius adolefcens,
licavit.

&

caedem

&

fe

ab

infidiis

N
1.

T M,
poris

^rtahanm.l Hjffcanus qul Darium a

inferendo deterruerat.
ejus.'\

Baarianorum

Prasfedlus

aberat,

xit

ello Grcecis

teftatur Herod.

2.

PrafeBus

Perfidi

dum

abeffet

6. Bacai>afum.2

De

Bacabafonihil habet

Cerxes, pra?fuerat,
>rinceps erat,

& fatellitum regis tunc

Introduftus
regis cubiculario,

Diod.

dicit

enim

occifo Dario

Artaxerxem

ex Diod.
ingreditur.']

3.

Vefperi

ab Artabano ftrifto gladio appetitum, fed a vulneratum leviter, Artabanum lethali in

Vlithridate,
:jus affini.

Eunucho
Diod.

&

flitlo

vuinere peremiffe.

7. JBreviorem /oricam.'}

Hocnon
poteft,

eft

fi-

4. Trucidatoque Rege.1 .ffilianus ait

Xertejie

mile vero
taxerxes,

qui

enim
a

fieri

ut Ardicitur,

cema
5.

filio

noftu jugulatum.

qui puer

Juftinino

Unumexjiliis.']

Duo

fupererant,
qui id

cum Artabano

viroloricammutaverit.

DrJ. Artaxerxes

&

Hyftafpes,

tm-

CA

P,

42
^^V^^%
leg/fiatlr,'

T
&

CAP.
nis,

II.

Dum

hssc In Perfis geruntur, interea

Graeciaom
duas
divil

cucibus

Lacedsemoniis

Athenienfibus,
in vifcera
:

in

arma convertii Fiunt igitur de uno populo duo corpora h eorundem caftrc rum homines, in duos hofliles exercitus dividuntur. Hinc La cedaemonii com.munia quondam civitatum auxilia ad vires (\ii
partes, ab extcrnis bellis, velut
fua,

trahebant
illuftres,

inde Athenienfes,

vetuftate gentis,

&

geftis reby
potentiil:

propriis viribus confidebant.

Atque

ita

duo

miGraeciae populi, inftitutis Solonis,^ & Lycurgi. legibus pares An.M.3170. ex aemulatione virium in bellum ruebant. Namque * Lvcur gus, cum fratri fuo Polybitae, Spartanorum regi, fuccefliflel
*

regnumque

libi

vindicare potuifTet,

natus pofthumus fuerat,

cum
:

Charilao, filio ejus, qi ad aetatem adultam perveniftet

j

regnum fumma
dio igitur tempore
miniftrat,

fide reftituit

plus apud bonos pietatis jura,

omnes, quant' quam pmnes opes valerent. A4e

ut intetligerent

dum

infans convalefcit, turelamque ejus

ad

non habentibus Spartanis ^ leges iaft-ituit, non inven tione earum magis, quam exemplo, clarior: fiquidem nihil Jeg ulla in alios fanxit, cujus non ipfe prinius in fe documenta da ^ Populum ret. in obfequia principum, principes ad juftitian imperiorum formavit. Parfimoniam omnibus fuafit, exiftiman
laborem
fore.
juillt.

militis,

afTidua

frugalitatis

confuetudine

fecilioren

Emi

non pecunia, fed compenfatione merciun Auri argentique ufum, velut omnium fcelerum materian
fingula

fuftulit.
Eagss-^s

aLy.
lata.

CAP. III. Adminiftrationcm reipublicas per ordines diyifit Regibus poteftatem bellorum, magiflratibus judicia per annua
I

N TERPRE T AT
i

O.
quovtodo

a Docuit populum, quomodoprincipibus parerst

juftitiam admmiili-ando.

& principes

imperarent

aliis

N
1.

o r M,
I

Lycurgus.l

Non

Polybitae, fed
filius

f3eti frater fuit,

& Eunomi

da Heraclidarum, id eft, ex Plutarch. Djrienfes enim, cum Heraclidis, vit, licet, a Spatiatibus Rex eleclus fiaiffet occupata Peloponnefo, regna fundarunt poftea tamen fuomm calumnias non feren; duo, Licedaemonium, Corinthiacum j peregre profeftus eft, multifque peragrati;
' ; j j

Poly-j 3. jld cetatem adultam.'] Primum illioi ex fecun- matri, ne foetum abigeret, perfuafit 3 tun: Proclidarumfamilia, puerum ubi natus eft, in folio regio colloca-

&

Lacedaemonem,
r)'fthenes
:

pulfis

Achais
filii,

&

Oreftidis,

regionibus, in

Graeciam reverfus, leges

fuit

ci-

obtinuerunt Ariftodemi
familiae propagatae funt

Procles

&

Euurbe

vibus fuis conftituit, authorque

Elienfi,

Iphitc

a quibus duae
;

regnum

in illa

ut

Olympicos ludos

reflauraret,

Euryfthemidarum,

Haec

fufius narrat Plutarch.

quae praeftantior fuit,

&

cundae principatus
2. Charilao.']
fed

illic

Proclidarum, cui fetribut^ funt.

Paufan, 4. Leges inftituit. ] Herod. referunt, multis perfuafum fuifife, earum

&

Non Charilaum vocat Pauf. legum non Lycurgum, fed Minoem authoLeobatam, Echeftrati filium, ex prima rem fuifle, eafque a Cretenfibus ad SpartaHeraclidarum fanjilia. nos per Lycurgum tranflatas.
fuccefliones.

LiB.
fuccefliones,

III.

Cap.

IV.
ferta-

43
An.M.^iS^.
Ant. C. 869, '

fenatui cuftodiam legum, populo fublegendi

tum, vel creandi quos vellet magillratus, poteftatem pcrmifit. Fundos omnium aequaliter inter omnes divifit, ut sequata patri ^ j u . r^ Lon' ivan ommonia neminem potentiorem altero redaerent.
.
'

nes publice jufiit, ne cujus divitiae vel luxuria in occulto eflent. JoVenibus non amplius una vefte uti toto anno permifit, nec c|uemqiiam cultius quam alterum progredi, nec epulari op jlenPueros p^bercs nen in tius,' ne imitatio in luxuriam verteretur. forum, fed in agrum deduci prsecepit, ut primos annos non in ^ Nihil eos (omni laboribus agerent. luxuria, fed in' opere causa fubfternere, & vitam fme pulmento degere, neqiie prius ^ Virgincs in urbe redire, quam viri fa<3:i effent, ftatuit. fine dote nubere juffit, ut uxores eligerentur, non pecuniae ; feve-

&

riufque matrimonia fua viri coercerent,

cum

nullis

docis

fi

ssnis

honorem, non divitum & potentijm, fed pro gradu aetatis fenum efle voluit nec fane ufquam terralum locum ^honoratiorem fene6tus habet. ^ Haec quoniam pritenerentur.

Maximum

rno, folutis antea moribus,

^

dura videbat

eflTe,

au<5lorem

ApolJinem Delphicurti
^

fingit,

&

inde

fe

ea ex praecepto

eoram numi-

nisdetuLffe,

ut confuefcendi

Dein

ut

4-

aeternitatem
fimulat,

legibus fuis

civitatem, nihil eos de ejus

teretur
:

tafdium metus religionis vincat. daret, jurejurando obligac legibus mutaturos priufquam reverlegibus

&

fe

ad oraculum Delphicum prolicifci, convideretur.

fulturum,
Proficifcitur

quid

addendum mutandumque

abjicique in

autem ^ Cretam, ibique perpetuum exilium egit, mare ofl^a fua moriens juflit, ^ ne relatis Lacedsefe

monem,
dis;

folutos

Spartani rehgione jurisjurandi in diflbiven-

legibus arbitrarentur.
igitur

CAP. IV. His

moribus

ita

brevi civitas convaluit

ut BetlumMef.
Jeniaetm primuma

INT ERPRETATIO.
a Nec ad dormiendum leSiis, nec ad 'vefc Ut timor religionis violanda faciat, ut tendum conditis cibis uti eos jujjit. ftne tadio ajfuejcant. b i^ia has leges cernebat diff,ciles ejfe^od Ne reportatis Lacedamenem ofllbus, pu^ulo corrupto moribus. tarent Je liberos a juramentOj ut leges 'violare
poffent,.

N o r M.
1 Virgines.j Dao praecipue arguunt Ariftoteles & Xenoph,
fvurta,
iis

in legibus

5.

Apollinem. ]

Vix mgreflus
hasc inquit
:

in

primum quod plum, cum Pythia

j

Ad
j

ttm" mea
quae

modo

callide perfecla, in laude effent

illis

'uenifii

prapinguia. teSia Lycurge

&

alterum quod
2..

ea probarentur adulteria,
fieret.

habet Herod.
4. .Mternitatem legihus.']
annis, cx Liino
5.
:

^uorum maritus paranymphus

Credcbant hoc grande nejas,
&~:<m,fiju.'venis vetulo

Steterunt

70O

Honoratiorem JeneBus.'] Ideo Juvenalis : morte pian-

&

500 ex Flutarch. Cretam.] Infula, qua? non multum. a

diftat,

mn

affurrexerat^

&c.

Peloponnefo

Candie^

cum

'

44

ciim MefTeniis- ' propter ftupratas virgines fuas, in folenni * MefAA>r-T^ feniorum facrincio, bellum intulifTent, 2;raviffima fe execratione obitrinxermt, non prius quam ^ MelTeniam expugnalient, reOI. 9. I. Urb. c. 9. 1. verfuros, tantum fibi vel de viribus fuis, vel de fortuna fpondenAnt. .74Z. ^^^^ Q^^ ^gg initium diflentionis Graeciae, inteflini belli cauorigo fuit. Itaque, cum "^ contra prsefumptionem fuam fa

'

&

annis decem
pofl

in obfidione

urbis tenerenturj

querelis

uxorum
:

tam longam viduitatem revocarentur:

gravius fibi

veriti,

ne hac perfequippe

verantia belli
^ illis

quam
damna

MefTeniis nocerent
aflidua,
:

quantum
;

juventutis bello intercidat, mulierum foecundifibi

tate fuppleri

&

belli

& foecunditatem ux-

itaque legunt juvenes ex g^& eo genere militum, qui poft jusjurandum in fupplementum venerat, quibus Spartam remiffis promifcuos omnium fosminarum concubitus permisere maturiorem futuram conceptionem rati, Ex his nati, ob fi eam finguls per plures viros experirentur. notam materni pudoris, Partheniae vocati, qui cum ad annos

orum, abfentibus

viris,

nuUam

3CXX. pervenifTent,

metu

inopise (nuUi

jus in patrimonium fucceffio fperaretur)

enim pater exiftebat, cuducem Phalanthum affufue.^at,

munt,

filium

Araci, qui auftor Spartanis

:

juventutis ad

generandam fobolem domum remittends trem ejus nafcendi auctorem habuifTent,

nitatis fuse haberent.

ut ficuti
fic

dudum
fpei

pa-

ipfum
fedes

ac dig-

Itaque nec falutatis matribus, e

quarum
in

adulterio infamiam colIegifTe videbantur, ad

inquirendas

profiGifcuntur

diuque

per varios cafus ja^iati, tandem

5

Italiam deferuntur,

&

occupata arce

Tarentinorum, expug-

natis veteribus incolis, fedes ibi conftituunt. Sed poft annos plurimos dux eorum Phalanthus, per feditionem in exilium proturbatuSj ^ Brundufium fe contulit, quo expuifi fedibus fuis vete-

INTERPRETATIO.
a

^ippe illis

tot najci

pueros uxorumfcecunditatej quot juvenes in

bello fereant^

N
1.

o r M,
ftu-

czeteris, munierunt Ithomen, & Rege Eu phae mortuo, Ariftcdemus in regem elelus, mors Teleclo Lacedsmoniorum regi a Mef- junlis fecum Arcadibus, magnam Lacedsefeniis illata & mutuae privatoram injuriae, moniis cladem intulit. PauJ. Tarentum extrema belli caufae fuerunt, Anthore Pauf. 5. Tarentinorum.'\ z. Mepniorum.l Quiinter Elidem, Av- urbs magnae Grscise, in Salentinorum confinio, Taranto. Eam urbem Cretenfes, qui cadiam, & Laconiam, ad mare habitabant. 3. MeJJenia.'] Inora fmus Meffeniaci, ad cum Thefeo a Cnoffo venerant, olim occu-

PropterJlupratai'virgines.'\
virginibus
3

Non

prum folum obktum

led

etiam

cftia Balyri fluvii fita erat.

4. Contra praJw/nptionem.^Primum Meffeniorum oppidum, in clivo pofitum, occuparunt, Amphiam j deinde praelio acerrimo
eos vicerunt
:

parunt, poftea Japyges e Sicilia profugi, denique Partheni ex Licedaemone. 6. BrunduJium.] Urbs Salentinorum maritima, prope

Tarentum, Brdndif.,
re5

fsd Meffenii reiidlis oppidis

LiB.
res
i)oJiremafqite

III.

Cap. V.
moriens perfuadet, ut ojfa fuay

45

HIc Tarentlni conceflerant. tacitefpargi in foro TarentireUqvAas conterant^ Hoc enim modo recuperare illos patria?n fiiam pojfe^ norujn curent. IUi arbitrantes eum, in ultionem Apollinein Delphis ceciniffe,

&

fui,

fed oraculi dipr^eceptis paruere Perpetuitatem enim urbis, non amiiTionem hoc fadlo promiferat. Ita ducis exulis confilio, & hoftium minifterio, pofleflio Tarentina Partheniis in aeternum fun-

civlum

fata prodidiffe,

^^erfa

fententia fuerat.

data;
res

ob cujus
P.

beneficii

memoriam Phalantho
vlrtute

divinos honopoflent, per in- An.M.3330.

decrevere.

CA
^

V. Interea Mefienii, cum

non

Deln, cum per annos lxxx gravia fervi- Urb^c/29, fidias tutis verbera, plerumque & vincula, caeteraque captivitatis mala Ant.c, 75,2, perpefli eflfent, pofl: longam poenarum patientlam, ^ bellum re- ^^"J^^^
expugnantur.
ftaurant.

Lacedaemonii quoque eo confpiratius ad arma conadversus

fervos

Secundum.

currunt, quo

dimicaturi

videbantur.

Itaque An.M-3372,

cum

^*^ hinc injuria, inde indignitas animos acueret ; Lacedsemonii 9.^' ^J eventu oraculo Delphis confulto, jubentur ducem ^^t.c.68o. Porro Athenienfes, cum refponbelli ab Athenienfibus petere. fum cognoviflent, in contemptum Spartanorum, ^ Tyrtaeum poetam, claudum pede, misere : qui tribus prsliis fufus, eo ufque

de belli

defperationis Spartanos adduxit,

fervos

fuos manumitterent,
;

ut ad fupplementum exercitus, hifque interfe6I:orum matrimonia

pollicerentur

'

ut non numero tantum amiflxjrum civium, fed Sed reges Lacedaemoniorum, ne contra fortunam pugnando, majora detrimenta civitati infligerent, reducere exercitum voluerunt ; intervenifl^t Tyrtaeus, qui compofita carmina exercitui pro concione recitavit ; in quibus horta-

&

dignitati fuccederent.

menta
'

virtutis,

damnorum

folatia,

belli

confllia confcripferat.

Itaque tantum ardorem militibus injecit, ut non de falute, (q^ de

fepultura
folliciti, ^ teflTeras,

infculptis fuls

&

patrum nominibus,

INTERPRETATIO.
qinbus

a Mligarent dextero brachio tejferas in parentim nomna infcripfua

&

&

iirunt, ut pojfcnt fepeliri cogniti per injculpta

nominay Ji omnei perirent in certamine injelici, temp&ris diuturmtas deleret lineamenta vultuum,

N O T M,
viri heroka fortitudine pr^ditl. quod Ithomen premerent 3. Tyrtisum.~\ Fuit Archombroti iiJius, Spartani, lem;tipfum jugulat ad filis fepul- Lacon five Mileiius, Eiegiarum ccnditcr ac chrum quam prius Apcllinis juffu necave- tibicen, ex Suidd. Msntis impos hsbitns rat j quare Meflenii deditionem fecerant ab Athenienfibus, ex Diog. Laert, fapiens anno belii 20. Pars tamen Rhegium, Alci- tamen a Platcne dicitur. -damida duce, fe contulii:, ut narrat Paufan. 4, Ser^vcs fuos.J Servis e bello .reveriis

1.

Expugnantur.'] Ariftodemus defperata menis,

falute,

p:itii2e

2.

MsUum

rejiaurant.}

ConfiJio Arafto-

liberuteiti dcncjrunt,

Thucyd,

dextro

: :

46
fumpriflet,

dextro brachlo dellgarent ; ut, fi omnes adverfum praslium con' temporis fpatio confufa corporum llneamenta eflent Cum fic anima^ ex indicio' tkulorum tradi fepulturae pofrent.

tum

aemulationem mutuarr An.M.3336. dedit. Itaque tantis animis concurfum eft, ut raro unquan: Ol. 62 I. Ad poftremum tamen ' vi6loria Lacruentius praelium fuerit.
Mefieniis
Urb.C.28^. Ant.C.666. cedas^moniorum fult. Bdhm MefP. VI. Interjelo tempore,

reges exercitum viderent, curant autem non timorem res, fed

rem

hoftibus

nuntiari

CA

tertlum quoque bellum Mef-

Jeniaaan
tertium,

&

f^nli reparavere

in cujus auxilium Lacedaemonii, inter reliquos

:

Pelcponnejia- focios,

etiam Athenienfes adhibuere

'^

quorum fidem cum

bello

fufpe-

cum.

ctam haberent, fupervacaneos fimulantes, a miserunt. Hanc rem Athenienfes graviter

quas erat in ftipendium Perfici
bslli

eofdem ' diferentes, pecuniam

ab universa Grasciacollata,^^ a An.M.3384. DeloAthenastransferunt, ne deiicientibus a fide focietatis Lacedae01. 77. 3. Urb,C.283. moniis, praedae ac rapinae effet. Sed nec Lacedasmonii quievere Ant. 0.664. qui, cum Mefleniorum bello occupati efl^ent, ^ Peloponnenfes imr
Parvae tunc temmJsere, qui beilum Athenienfibus facerent. poris, 7 clalfe in ^gyptum mifsa, vires Athenienflbus erant Interjed:o Itaque navali prg^iio dimicantes, facile ^ fuperantur.
deinde temp^re, poft reditum
robore,
feniis,
9

fuorum

au<5ti

&

claflis

militum

fuit

prsliumreparavere. Jam & Lacedsmonii, omiflis Mefadversus Athenienfes arma verterant. Diu ' varia viloria utrimque difcefllim. Inde ad poftrcmum sequo Marte
^
''

N
1.

T
ros,

M,
6.

ViBoria, &c.'\
h.ftibus

Vidi

MefTenii in Itam

Ptloponnenfes.\ Corinthios

&.

Epidau-

mcntem
teiuiit
Ix'a belli

fe receperunt,
;

ubi annos 1 1 refti-

qui Athenienfibus ideo

erant infenfi,

fed

expugnata

tandem quoda Megara ad Nifteam ufque,

id
:

murum

anno 14.

Ariftomenes, qui per

exftruxfiffent.

Thucyd.

tempuo ftupenda ediderat,

Rhodum

fugit

&

Meffenii in
.;x

Siciliam

navigarunt,

ubi

enim,

Zancien
runt
2.
:

patriae

nomine Meffanam dkehelliim!\

Ita Faufan. Tcrtitm qiioqne

in JEgyptum,\ Athenienfes duce Cimone, j^Egypto favebant contra Artaxerxem ; a cujus tamen ducibus Memphitide expulfi funt. 7.
Clafje

Ingens

terrse

motus Sp?.rta domos daemonicrum viginti

everterat,

&

Lace:

8. Superantur.\ Ad Kalias pr^pter Traszenen, navali prselio.

obtriverat

cum
qui

Meffenii
funt
;

&
fid

liota; in

progreffi

ab

9. Prtelium reparavere.\ Corinthios viceLacedEemonios runt ad Cecryphaiaeam, quce infuia efl: ad Arctiidamo rege, plagam Peloponnefi occidaa.

millia

cum

civibus

reliquis

acie

inilrudia

10. Varia uitloriafuit.\ Athenienfes ad

ad

hcftem excipiendum paratus erat, repulfi, Hsec prima belii caufa, ex Diod. 3c Thucyd.
3.

Tanagram a Lacedaemoniis
Bceotia devaftatis,

vidli,

agris in

multifque captis urbibus

Pericle,

Sicyonios,

duce
Diod.

fuperarunt,

ex

Dimisenint']

Quod eorum audaciam Thucyd.

dita,

&

&

&

Itiiome a Meffeniis red-

torritudinem vererentur.
4. Gra^viter ferentei.~\

Cimone
2c

in exilium
fcedus

Plutarch.
11.

ad tres annos a bello ceffatum eft, ita Thucyd.

&

ejeao,
inierunt,
5.

cum

Argivis

Theffalis

Utrimiue difcejfum.\ Foedera quinquennalia inita funt opera Cimonis reducis,

ADcIo.'\

Eft infula

maris

^gxi,
ceta-

qui paulo poft vidlis Perlis,

dum

Cie

prima

inter Cycladas, ubi

GiKcoruai

tium oppu^nat in Cypro racrtuus ei%

Plutarcb,

rium

crat, SdiUes^

L
acifcuntur, ut
lorlbus Perfici
lerent.
liciti,
^

B. III.

CA

p.

VIT.

47

evocatl Lacedaemonii

ad MefTeniorum bellum, ne medium smpus otiofum Athenienfibus relinquerent, ^ cum ^ Thebanis

quod temAthenienfium bella fufciTantus furor Spartanorum erat, uf duobus bellis imhis reftituerent,
belli

Boeotiorum imperium
amiferant, ut

Illi

fjfcipere tertium

jis

hoftes

acquirerent.
belh,

Igitur

non rccufarent, dummodo inimicis Athenienfes, adversus tantam

:

An.M.3623,

^mpeftatc^m

duces deligunt, ? Periclem fpeilatse ^^^^ ^' ^^^ qui Ant.C. 429.' irtutis virum, & "^ Sophoclem fcriptcrem tragcediarum Spartanorum agros vaftaverunt, 5c multas Iv.fo exercitu, Vciiaias cl- itates Athenienfium imperio adjecerunt.

duos

&

CAP.
2ru:it.

iige-unt

eorii.m
lOtius,

Vil. His mahsfraiSli Lacedaemonii, in aanos xxx. pe- P^^^^^^P' tr.m longum otium inimicitise non iu- gejia. Bdhm fed Ita quintodecimo anno. rupto foedore, cum contemptu -SxWa?. hommumque, fines Atticos populantur & ne prsdam quam pagnam expttifTe viderentur, hoftes ad prsellum

pa:em

/^'

rovocant.
lis

<^

Sed i\thenienfes, confiHo Periclisducis, populatiodixrerunt

in

injariam

lam -exiftimantes,
^cinde
)us
inrerjc(Si:is

cum

ulcifci

tempus ultionis ; fupervacuam pughoftem fme periculo poffent.

diebus, naves confcendunt, Sc nihil fentienti-

Lacedaemoniis, totam Spartam depraedantur, multoque plura .uferunt, quam amiferant. Prorsus ut in comparatione dam-

lorum, longe pluris fuerlt

laec Periclis

ultio,
:

quam
fed

injuria.

Clara quidem

expeditio
fuit.

habita

muko
in

clarior privati patri-

nonii contemptus

Hujus agros,
reliquerant,

populatlone caeteroacquirere
fe
illi

um,
Dofie,

intalos,

hoftes

fperantes

aut periculum

ex invidia, aut ex fufpicione prcditionis

INTERPRETATIO.
a
His

Cum

Tkebar.is

paBa

ineunty

ed lege, ut
;

b Sed non potuerunt propter odium mutu^

reJJerent imperium in populos Bcsotia

um tamdiu
clis

in otio nji^vere.

fuo fpoliati fuerant,

rereretur
;

dum

bellum in Perfas

c Sed Athenienfes , fecuti fententiam

Pen-

modo

illi

bellum contra Jkhenien-

ducis, exfpeBant tempus, quo ulcifci pof-

^esfufciperent.

fent injuriam acceptam inx/afiatione agrorum.

N
1.
Dtije

r M.
Bce-

Thebanis.l
primaria,

Thebae

clvitas erat

ad

Ifmenum fluvium

con-

3. Peridejn, ] Qui vaftata Peloponnefo a civibus ideo mulclatus pecunia, quod belli

dita.

authcr
tertium.']

fuiffet, dignitate

deponitur

paulo
virita

2. Sufcipere

Poft bellum Saqui

mlum &
ortiun eft,

Corinthiacum, authore Pericle

tamen reftitutus, pefte obiit ; & Peloponnefiacum tutibus, &' rebus geftis clariiSmus :
pbft
'

7000

ta-

Thucyd.
|

lenus expenfis, quas aiportarat exDelo,

cibiadis

Al1

nepotis coniilium

fecutus, mifcere

fupra

4. SophocIem.J Qui Tragcsdias vigintitres centum exhibuit ; cumque prster fpem

fubitb expiravit, ex ValerlQ,

miiiap

quam raticnes

reddere majuit,

viciflet,

infa-

48
ini^imiam.

J
Quod
prsdixerat,

U
:

& futurum popu ad invidiae impetum declinandum, agros ipl dono reipublicae dederat atque ita, unde periculum quaefitu fuerat, ibi maximam gloriam invenit. Poft haec interje^iis di ^ vi6li Lacedaemonii fug An.M.3625. ^^-'^' navali prslio dimicatum eft 01. 87.4. runt. Nec ceffatum deinceps eft, quinaut terra^ aut mari, ^ v Urb.c. 324. j-j^ Denlque 5 fe prjeliorum fortuna invicem fe trucidarent. tot malis, pacem annos qumquagmta lecere, quam non ni ^ Nam inducias, quas proprio nomii fex annis fervaverunt. quippe qua condixerant, ex ^ foclorum perfona rumpebant
ante prorpiciens Perlcles,

&

minus

perjurii
fi

contraherent,

fi

ferentes

fociis

auxilia, potii

quam

aperto prslio dimicafTent.

:

Hinc bellum

in

Sicih"ai

tranflatum

quod priufquam expono, de

SiciHae fitu pauca d

cenda funt.

INTERPRETATIO.
H^"'

Nam curahant violari perfcederatoi

inducias quas ipjl fecerant^

N O r JE,
T. ViEit Lacedamonii.l Phormione, ronamBraficla &'Cleone belli incentorik Athenienfium duce j navali proelio ad Nau- pacis conditiones a Nicia propofitae funt. paclum. 4. Exfociorumperfona.'] Impulii ab Alci 2. Varia fraliorumJ^ Summa~enim^re- biade Niciae aemulo Athenienfes cum Argi

Tum
eft
;

varietas

fuit

&

navalibus pedeftn^v vis, Laceda?monii

cum

Epidauriis,

focieta

bufque copiis faepe vario Marte

quse

pugnatum tem
efTet.

inierunt

fed Argivi a Lacedaemoni:

relidlis,

omnia recenfere longius

vicli,

Athenienfibus

fe

junxerun.

3.

FcJJi tot malis.J

Occifis in acie ad

To-

vidloribus.

Tbucyd,

L
1.

B E R
natura,

IV,

BREVIARIUM CAPITUM,
Siciliie Infulis fdiis^ fcli

^trne item montis ac

Sicili^^,

Scylla

^ Charybdis miraculum,
cui Carthaginienfek

2.

Nu7nina^ incola: veteres^ iyranni

inhiant.

3.

Rhegtnenfes ah Hifneranis opprefjl, cilice amhiunt^ iff profpere agunt

Athenienfes
initio,

ifnperium

Si^^
\

4. Inincoepto pergentes^^Syracufani Laccdamonios accerfiint,

GraA
\

corum concurfusfit^
5.

^ hellum in Siciliam iransfertur.

Athemenfes a franguntur:
juhlatis,

Gylippo.,

Lacedcemoniorum duce^ terrd marique ducibus Demofthene Nicid indecoro fat9'

C A P U

LI

B.

IV.

CA

P,

I.

49

C A P U
*

I.

O ^^
;

CI LIAM
;

ferunt

anguftis

quondam

fiiuclbus

Italis Skulafitus^
-^^^""^-

adhgefifre
3

direptamque velut a corpore, majore impetu

toto

fuperl

maris, quod

undarum onere
;

iiluc vehitur, ciarybdis^

Eft autem ipfa terra tenuis

fiituhTque ita penetrabilis,
teat

ac ut

fragiiis

&

cavernis quibufdam
flatibus

ventorum tota ferme

pa-

nec non naturalis materia

'^

&
:

ignibus generandis nutriendifque foli quippe intrinfecias ftratum fulphure

ipfius

&

bitu-

mine

traditur

quse res facit, ut fpiritu

cum

igne inter interiora

i^aporem, nunc

ccmpluribus locis nunc flammas, nunc Inde denique JEtn^ montis Et ubi acricr per fpiramenta |3er tot faecula durat incendium. ;avernarum ventus incubuit, arenarum moles egeruntur. Proxi^aum Italis promontorium, 5 Rhegium dicitur, ideo, quia Grsece abrupta hoc nomine pronuntlantur. Nec mirum fi
ludante, frequenter

&

fumum

eru6let.

a-

*^

'

ibulofa eft loci

hujus

antiquitas, in

quem

res tot coiere mirae.

*rimum quod

nufquam alias tam torrens fretum, nec folum itato impetu, verum etlam fsvo ; neque experientlbus modo Undarum porr ia ^rribile, verum etiam prccul videntibus. concurrentium tanta pugna eft ; ut alias velutl terga dantes
"^
;

imum

defidere, allas quafi vi<3:rices

in fublime

ferri

videas

unc hic fremitum

ferventis aftus,

inem defidentis exaudias. Sc 7 infularum -ffiolidum, veluti

nunc illlc gemitum in voraAccedunt vlcini, & perpetui iEtnae

Ipiis

undis alatuj"

INTERPRETATIO.
a Ita perforata hidiibus quibujdam
's.

& an-

c Etubiventus 'vehementior

antrorum, ingentes acerw

eji

fat per ojiig. arenarum ejici~

b Te/lusipfa compofita
producendos

^ nutriendos

ex materie apta
igneSy quia di-

untur.

d Nullo in

alio loco

ur intiispkna e&fulphure

tam impetuofum,

bitumine.

procellofumfretum.

N
I.

O T M.
5.

S
:

C I L I A M.

Infola efl mails

Rhegium.l

Calabriae

ulterioris

ca-

?diterranei

li
"it.
-

maxima, prope extremam oram put in ora freti Siculi, ex adverfo MefSiculo Neptuni filio nom.en ac- fanas urbis, a qua diftat novem milliaribus.

Italia adhafjfe.l Extremis Calabriae Itibus, ubi nunc Rhegium.

2.

fonat,

6. Greec} ahruptd. ] Unde qucd frango.

Nam

'fnUvun idem Riiegium a

..jitur,

3. Superi maris.li Adriatici, quod vulgo Grsecis & Litinis did^um eft. Golfe deVenife. 7. Infiilarum jSolidum.'] Qua? Lipareas k. JEtna montis. ] Mons eft Sic/liae & Vulcaniae L?. :inls, Hephaeftiades Gr^ecis, ximus, propter Catanam, altitudo oclo numero feptem, prope Lieiiiam & Italiam^

jjfjijuum
.

millia

circuitus

verg

fexaginta

IJJes

de Lipari,

itinet,

Le Mont Gibsh

incendium.

5
incendium.
tor

J
fsecuUs tantus

S
in

T
tam

I
diii-a

Neque enim
ignis

anguftis termlnis aliter

nifi

potuiflet,
'

retur.

Hinc

igltur fabulae

humoris nutrimentis al Scyllam &^ Charybdin peperer,

hinc latratus audiius, hinc monftri credita fimulachra,

vigantes

dum

magnis

vorticibus

pelagi

defidentis

exterriti,

latrj;

putant undas, quas forbentis aeftus vorago coilidit. caufa etiam ^tnae montis perpetuos ignes facit.

Eadc.
^

Nam

aqi.
^

rum

iile

concurfus, raptum fecum fpiritum in

imum

fundi

trahit, atque ibi

fufFocatum tamdiu tenet, donec per fpirameii Jam ipfa Italiae terrae diffufus, nutrimenta ignis incendat. ciliaeque vicinitas, jam prornontoriorum altitudo ipfa ita fim
eftj

admirationis, tantum antiquis terroris (. ^ credentlbus, coeuntibus in fe promontoriis, ac rursi i derit ; Neque I ; difcedentibus, folid^ intercipi abfumique navigia.
ut

quantum nunc

ab antiquis in dulcedinem fabulse cornpofttum, fed metu & Ea eft enim procul infpicientibus miratione tranfeuntium.
tura loc!, ut finum maris, non tranfitum putes : quo cum ac( feris, d:fcedere ac fejungi promontoria, quse antea jun6ka. fuera
arbitrere.
Slcllia nomi-'

CAP.

II. Siciliaeprimo^-Trinacrias

nomen

fuit

poftea

Sica

a
s

na, incola,
tjranni.

cogncminata eft. Hasc a principio patria ^ Cyclopum extindis, ^ Cocalus regnum infulae occupavit ; poft

fuit; qui

quem

INTERPRETATIO.
a

^i

rentur,

& perire^ dum promontoria & a fe Jepararentur

putahant naves integras dijrumpii b Tyranni occupamerunt fupremam inter je junge-\jiatem in ci^vitatihui omnibus,

N
I.

M,
tantum Euro, fumum, vel ^tna : ita Bembus ex
!

Scyllam.l Scopulus eft

Brutiomm ad
nunc
Scillo.

ideo flante

firetum Siculum, nautis infeftus,

villas emittit

Commcnti

funt poetje Scyllam, quod amoie, bone,

Glauci teneretur, a Circe,

dum

in fonte lari5los

4.

Tf^inacria.l
difpofita,

Quod

in trianguli

vatur, media corporis parte in caninos

ram

tribus

promontoriis

vicinum fretum

quod adeo exhorruit, ut in angulis terminetur, Peloro contra Ital dederit prsecipitem : ubi Pachyno Graeciam versus, & Lilybaeo in faxum converfa fingitur. sus Africam. Cyclopum terram vocat 7..' Charybdin.~\ Mare Sicilia? vorticofum merus j Pindarus Tricufpidem. Tric ex adverfo Scyl'as, nunc a Pharo ibi exci- cem Lycophron j TrLiacriam, Diony^ tata, Capo di Faro dicitur. Scorto infami Suidas. voracitace nomen habet quod, cum boSicanls, qui in Sic 5. Sicania,'} j ves Herculis rapuiffet, a Jove idlum fiil- venerunt ex Hifpania, ubi ad Sicanum mine in mare prscipitatum efTe poeta? fa- vium, qui vel Sicoris eft, vel Cinga, 1
j

commutatam

fe

bulantur.
3.

tabant.
conczirfus ."]

Aquarum

Ab

ea parte,

6.
trites

Cyclopum,']
filios,

qua

Eurus, J%tn3. fpeluncas habet plenae fulphuris ad itiare dedudlas, quas fpefiat

Quos Neptuni & Arr unicumque habuifTe med

fronte
7.

luncse recipientes

ia

fe

flutlus,

ventum
j

Coca/us.]

oculum finxerunt Poeta?. Qui Daedalum Minois

freant j a

c^uo ignis

ex fulphure gignitur

fugientem hofpitio fufcepit,

LiB.
gulffi clvitates

IV.

Cap.
;

IIL
'

51

in

nulla terra feracior fuit.

tia

tyrannorum imperium concefserunf-, quorum Horum ex numero Anaxiiaus jufticrudelltate certabat

tulit
:

cum

cseterorum
reliquiffet,

cujus

moderationis
fiiios

haud mediocrem
jparvulos
ifidei

frudum
:

Qiiippe

decedens cura

tutelamque
fervo,

fervo,

comminflet

eorum * Micalo, fpe<5latae tamus amor memoriae ejus apud ^^- ^^-^

nes fuit, ut parere

quam

deferere

jDrincipefque civitatis obliti dignitatis fuae,

jniniftrari per

regis filios maIlent3,oL'75?iJ'^' regni majeftatem ad- Urb. 0.^73.

^'^t.C. 478,

Imperium Siciliss etiam Carfervum paterentur. Ihaginienfes tentavere ; diuque varia vidoria ^ cum tyrannis jlimicatum. Ad poftremum 4 amilTo Amilcare imperatore cum
jxercitu, aiiquantifper quievere
,

vitPci,

CAP.
;rani
,

IIL Medio tempore cum Rhegini difcordia labora- i?%W^5

;

lent,

civitafque per diiTentionem divifa in duas partes efTet

ve- -^^f ^''^"'^

ex altera parte

ab Himera

m auxihum

ite,

mt

contra quos implorati fuerant ; auxihum, urbem cum conjugibus

;

avere

aufi

facinus nuhi

fociorum occuquippe ut tyranno comparandum

:

& mox & hberis

vocati, puhis C:Vi- ssilum Sk U^i csefis, quibus tule- km,

i.lieginis
,

melius fuerit vinci

quam

vicifife.

Nam

five vidlioribus

iptivitatis jure ferviflent, five

amifsa patria exulare necelTe ha-

/aiflent;
'

non tamen,

inter aras

& patrios
'^

lares trucidati,

crude-

conjugibus ac hberis praedam reli^ Catinienfes qtioque .liflent. cum ^ Syracufanos graves patej'ntur, diffifl viribus fuis, auxihum ab Athenienfibus petivere :
Gimis tyrannis patriam
ii,

cum

feu ftudioinajoris imperii,

:cuparent,

feu

metu

faitas

quo eti^m Grseciamque penitus pridem a Syracufanis clailis, ne

;

acedaemoniis ihs vires

afle in

accederent

Lamponium ducem cum

^

Siciham misere, ut fub fpecie

ferendi Catinienflbus

INTERPRETATIO.
a Cum
'viderent

Syracujanos fihi molcjios

ejfe^

isf
Itf

N
Anaxilauz.']

T M.
;

jm;
xst^
InJ

Rhegmorum

in

Brutiis aggreditur

qui audita
csefi

imperaforis morte

annus
i.

fuit.

tanta ftrage

funt,

ut quindecim eorum

Micalo, ]

Micvthum vocant Hercd.

Hippocrate,

millia occubuerint.

>trabo.

Cumtyrannis.l 4^ierone ri-aaibus.

;.
..

Gelone,

'

Siciiiam
lilcarem
t^il

AmiJJh Jmilcare.l Incit-ti a Xerxe invad?nd <m C-rthapiaitnfrs,

Hi;::cra.] Urbs Sicilis ad oftia 5. Ab Himerse Huvii, a Zanclseis condita, poftea everfa ab Annibale. 6. Catinienjes.'] Catana urbs Sicilis, extrufta a

Chalcidenfibus prope radices

JE':-

magno cutnexercitu mif'r:nt

interceptis
ccpiis
iiteris,

nse montis ad

Amenem

fluviolam.

7. Syracufanos.] Civicas erat ampliftlma fpcndebant in ora maris" ad Ortum in' er Catanam navales copias mifit, quse tan- Pachynum prnmcntorium, Saragojfa. iiiWm focije^ in caftra admifik, Amilcare, 8. Ferendi Catinierjibus, &c.] Non Caq|ium facrificabat, obtruncato, naves in- tinienfibus, fed Leontiri; contra Syracufa-

Gelo,
fe

quibu

lO^rjtii

oim

afFuturcs

&

jfaiilcati,

:C

lerunt

dum

ipfe

terre&i prcelio Pcejios

nos eos in ausilium veniirs tradit Tkucyd.

auxiiiij

s^
auiKtiiii,

I
initia
clafle

tentarent Sicili^

impenum.
Lachete

frec^uenter caelis hoftibijs, profpera fuerant

Et quoniam prima ; majore denuo

&

Chariade ducibus, Siciliar petivcre: fed Catinienfes, five metu Athenienfium, five taedi belli, paccm cum Syracufanis, remiffis Athenienfium auxili
robuftiore exercitu,
iscerijjit.

IV, Interje^o deinde tempore, cum fides pacis a S^ denuo legatos Athenas mittunt, qi fervaretur, trjii.ufertar. fordida vefte, capillo barbaque promiffis, & ^ omni fqualor habitu ad mifericordiam commovendam acquifito, concione; & ita mifer deformes adeunt : adduntur precibus lacrymai cordem populum fupplices movent, ut damnarentur duces, q Aii.M.36-ji5< ab his auxiiia. deduxerant Igitur ^ clailis ingens decernitui
racufanis
n-oia
^ :

C A P<

2^,

^^5*

creantur duces iNicias,

ffiittebantur.

&
pofi:

Akibiades,

h Lamachus

tantifq

jLsie.4i3. Vi^-ibus biciha repetitur, ut iplis terron eilent, in

quorum

auxi

tempore, ^ revocato ad reatum / Lamach cibiade, duo piLElia pedeilria (ecunda Nicias munitionibus deinde circumdatis, hoftes etiam ma faciunt Quibus reb iiis commeatibus in urbe claufos intercludunt. ^ 1 fradi ^ Syracufanij auxilium aLacedaemoniis petiverunt. mitdtur Gyiippus, folus, ^ kd in quo inftar omnium au: hk h audito genere belli, jam inchnato ilatu, au3 iicrnm erat. Grscia, partim in Siciha contradlis, opportu liis partim Duobus deinde praeliis viflus, congref beljo ioca occupat.
Brevi

&

tertio, occifo

Lamacho,

&

hoftes

in

fugam compulit,
a
bello

Sc foc
terrel

oblidione

liberai/itc

Sed

cum

Atbenienfes

navais

fe

tranftulifient,

Gylippus claflem

Lacedaemc

cumauxiliis

arceilit:

quo

cognito,"

&

ipfi

Athenienfes in loci
I

NT

ERPRE

TAT
% Sedqui

O.
virtut^
pcteflahat

Indiiti 'vejim vmniTH) fquaJJido

& idoaeQ

tib

omn

^d s-iijerkordlcm >xjtajidaw^

auxiliis.

NO
%.

T M.
ita

Dmul

^egat^s.J
tiinc

Non

pro Catinienfi-;

frseftabat, ut

nihil eo vel in virtutii

h.\s ciaireni

mifiam affirmant Thucyd.

vel in vitiis exeellentius fuerit.

Sc Dicd. fed pro ^ghefth^s, qni vidi a SeEnifntiis jmxilium petieran. 2- Clajfis ingcnv dearmtiwJ^ Authore Al"Trirerqes erant Giibfude, ![e&. invito Nicia,

4. RewcatG ad reatum.']

Poftulatus

&
in

affeftatas

tyrannidis,

quod

multcs
celebii

liberalitate

devinxiffet,

&

faailegii, cl

domo
%

fua
fed

myfteria Cereris

quinquaginta, centum jnilitum iTepteminilliaex DiOii Yeloces eranl: fexaaiTnatae

diceretur

^sitz^

sqmadraginta,
5

-quae

tnilitem

-gravis

Athenas redire fu latj primum Thurios, tum Elidem, den Lacedaemonem petiit.

dum

arEiateras v.efesrenl

npeditum quatiior mil-

iia, (Si|uites trccenti,

ex Thicyd.

3.

j^ldbiadei.l

CEaia;

fiJius,

Socratis

Qui Selinuntiis co 5. Syracujani.'] Athenienfes auxiha ferebant. 6. Mhis mttitar.l -Et auxihi mitteV
!

iz amicss

&

dafcipuliss, qiii

Athenienfibus
aiiinu iotibus

&

Atticam

invadendi Lacedasmoniis

'

"

s.iiibus 'nmi.

corcoxls^

tum

tl^or fuit

Alcibiades,

L
miffi cJucis

B.

W.

Ca p,

V,

53

Demofihenem $c EifrymedoFita, \ cum fupphmmto Peloponnefii quoque, communi ci^/itataai opiarum mittum :
^.

ecrcto, ingeiKia Syracufanis aiixilia misere;

|i:IIum in
1

&

quafi Grjecias

Siciliam tranflatum elletj ita ex utraque parte famiTjis

iribus

dimicabatur.
P, V, 5 Prlma igitur congreffione iiavaUs ^^^^^minis, Callra qiioque cum onmi ptTblica ac /./r vincuntur.

CA
ivata

^^^^.^
.i;ot,-j>.

thenienfes

Super hsec mala cum etiam terreflrj Ai3M.364r. pecunia amittunt. aelio vidi eflent, timc -Demoi} henes cenfere coepitj zif cibirsnt ^bfa?4o. cilidy dum reSy qiiarnvis affii^i^^ nondum tamen perditca firent : AntsC^iJ que in bello male aufpicaiO' a^npUiis psrfemrandim tffe ; domi
a-iiora, forjitan infeliciora helia^ in quar fervare has urbts paratus oporieat. Nicias, feu pudore male afce rei, fe-a metii ftitutae fpei civium^ feu impelJente fato, manere conteE^dit. animi a prioris fortunse pioi:paratar igitur navale bellum, illa ad fpem certaminis revocantur : kd infcrtii ducumi qui lucr angulHas maris tuentes fe, Syracufanos ag^re:^! Eierant,,
I

&

&

:ile

prima acie fortifi3.me di-vincuntun Eurymedon dux^ primus cadit: trigmta naves^ quibus prsfuerat^ mcerv ntur. Demofthenes h Nlcias, & ipfi vifiis exercitum ^ ia
icans,
ictas

-,

ram deponunt^ tutiorem fugam rati itinere terreftri. Afe his centum trlginta naves Gylippus mvafit: ip.fbs ddisde lu:

Demo-fibene^ morte f& Tmnt y.dXZ ^ Nicias autem-, ne Demoftbenis qiiidem e^xempl'^^ ijki confuleretj admQdaitiJSj cladem i\iOTam, aiixk ? eevlscois
^|uitur

fugientes

partim capit^ partim c^dit

laiflb exercitu^

a captivitate, gkttL&

& Yolunearii

'-

^f>tiYkati&.

INTERPRETATIO.
N
.

o r M,
fees5-.

Gm
&

juppTenxerm. quinque:

J SeptoKgHste

Fanii7s mpit.'l.
ciuibua refiftere

TiexmMss^is

&i^-

^es^
aj

iniliK imlitoni

gra^^K

buSj,
cJlt.

aoa

Ti^e^at^ fe

aturas mimerat.

Thucyd^

j;.

Pe/oji(MH/i.3 Pi-sedpise

ConitthH

A-

nienfibus mfenfiflimi.
.

Tthna

igitnr

songreJJtme.^J.

'^s^ ex

Navali pradio certatttm eft mag-. (ieditsnem fecit SJjrlippo. "Thtayfi'^ itrimque audacia, fed feaiel 3e[ce i|i vifli Athenienfes, moftlijene^ 5^12 %iaasnDrErE^ gaiilks^. el^ - fff terrsm- dspsnmt.^ Autbor esalr ist irrKra^ Thuc^d. ^^igsinvita t reparatis. navib'^ &bi confislerenta, rnati tamoi Mouv 'S>.dip??ua3 pptsla as9/-

^^

GyH^^

ducibus probabatur 5 fsd,, cum rn2itcrjllaai in Bavibus. fpem,. ^:ei viJftQEiaey

l
viia!ut.ls haberenta, pedeftri'i':^

thorerrs: iii^Sej,

ut

.&fgHciiai!s ia-

SGe^

IfemoShene' ilmieEsnu. llua^- arceK IsJi^t

itinese f^^gere

paitem x^naos eserc&us Nisia^ ac jgo. ex: ^po temgosLiJKsenffiSXo:^ Cemoftbenes toqa&, tacs: jbsBEa^ ss^is*
[,

Sr^

LIBER

'

54

L
-I.

B E R

V.

BREVIARIUM CAPITUM.
Alclbiades^ SlciiU helli concltor^
in exilium conjeSius^

Lac

dtsmoniQS

ad

belium

Athenienfihiis

inferendum

impelli

Huic

bello

Darius, rex Perfarumy accedit focius Lacedc

Laced^emoniis fufpe^uS) n

moniis.
2. Alcihiadis res geftce in patriam.

gotiura

illis

faceffit Ttffafernis operd.

3. Alcibiadesfiatumretpuhlicesmutat^deindeclaffeinjiru^dj

hellum pergit adversiis Lacedcemonios,

4.

Navalis pugna,

& praclara
Is

de Laced^emoniis vi^is ah
defideratus
civihus fuis
l<ztitia excipitur,

Ah
Ath

hiade reportata viSioria,

5. Lace.dcsm.onii

nas reverfus fumma cum omnium

fium^ in gefiam^ veriius populi impetum^

proficijcitur,

Perfarum freti auxiiio, exercitum Atloenie Alcibiades oh rem ma Afia fparfum opprimunt,
deniio in

voiuntarium

exiiiu

6.

Conony Aicibiadis fucceffor^ invaiidos i^ novos miiites naSfu infeiiciter rem gerit, i^ navaii praiio fuperatus^ concedit c

Evagoram.
7. Athenienfiumtot ciadihus fraSiorumpufiiianimitas, 8. Lacedamonii viSfores urhe Athenarum deditione

potiuntu

Lyfander Jiatum reipubUcce mutat

des Aicibiadis.
9.

inde

xxx

tyranni^

&

cc^

TherameneSj tyrannorum unus, vir moderatus^ a coiiegis tri cidatur, Thrafyhuius rempuhiicam coliapfam rejiituit^ pr^eiio commiffo.^ xxx tyrannorum faviffimos^ Critiam Hippoiochumy mafiat.

10. Thrafybuius popidares fugientes piacid} revocat : fuperfiit tyrannos urbe peliit ; qui, dum heiium reparare Jiuden
comprcheyifi trucidantury

difcordiarum ohiivione inter civ

fancita,
11.

Darii

?nors^

inter cujus fiiios^

Artaxerxem

Cyrum,

de regno^

prius in occuitum^ deinde vero in apertum be lum erumpente^ Artaxerxes demum^ fratre occifo^ vi^on
qiid

&

p' regno potitur.

CAPU'

LiB. V.

Cap.

I.

SS

C A P U

I.

DUMAthenlenfesinSiciliabellum per biennium cupidius, quam felicius gerunt, interim concitor & dux ejusAlcibiades abfens Athenis,
^

^cibiades

ZdJZjios'^'
belluminfert

infimulatur,

'

myfteria Cereris

[nitiorum facra, nullo magis

quam

^filentiofolennia, enuntiaviiTe. patria.

^evocatufque a bello
lignitatem rei

ad judicium, five confcientiam, five in^

non ferens, tacitus in exilium Elidem profedus q""^"'^^''"^^ ft. Inde, ubi non damnatum fe tantum, verum etiam diris Urk C. 340. per omnium ^ facerdotum religiones ^ devotum cognovit, La- Ant. C.411, edasmona fe contulit ibique regem Lacedaemoniorum impel:

it,

turbatis Athenienfibus

adverfo

Sicilias praelio,

ultro bellum

nferre.

fado, omnia Graeciae regna, velut ad extinguenTantum odium Atheincendium, concurrunt. ^ Darius ienfes immoderati imperii crudelitate contraxerant. uoque, rex Perfarum, memor paterni avitique in hanc urbem dii, hSti cum Lacedaemoniis per TiiTafernem, prsefectum Lyiae,

Quo umcommune

focietate,

uidem
)uis

titulus

omnem fum.ptum belli cum Grscis coeundi

:

pollicetur.

re

Et erat hic autem vera timebat,

Lacedasmonii arma transferrent. Athenienfium opes ruifle, Lim ad opprimendam unam urbem, totius Orientis vires conurrerent ? Non tamen inerti, neque incruento cecidere beilo d praeliati ad ultimum, viftores etiam interdum, confumpti
e, vi<5lis

Athenienfibus, ad
miretur,

fe

igitur

tam

fiorentes

lagis fortunae varietate,

quam

vi6ti funt.

Principio belli

b his,

etiam

focii,

defciverant, ut fit:
inclinat,

Quo

fe

fortuna,

omnes eodem

tiam favor

hominum

INTERPRETATIO.
a Acujatur manifefiaffe myjieria initiom dtcata Cereri, ob nullam rem magis com'ndanda
|
\

b Audimt fe execratum fer omnium Sacerdotum,

ceremoniaa

quam objikntium,

'

N
1.
'"^

T
I
j

M.
4.

Myfteria Cereris,^

Habuerat in pro^

Sacerdotum religiones.l Minlftri

om-

domo fodalium
alii

Econes,

coetum, quarum alii nium facronim juflu populi eum devovetasdarum miniftri, alii difci- runt, ex Flutarcho, licet Probus memine^
fungerentur,

lorum
'-

officio

dum

ipfe,

veIta

rit

tantum Eumolpidarum,
vel

qui Sacerdotes-

facrorum
2.

antiftes,

myfteria doceret.

erant Cereris, ab

^utarch.

Thrax
folenma.'] Quae vulgare
cultus

Eumolpo fic nominati, qui ^gyptius, ex Diod. Neptuni

Silentio

neIdeo

filius fuit,

[erat, ne
vidius:

D^^

minueretur.

Suidd.
5,

ex Paufanid. Mufaei Poetae, ex Orphei, ex aliis. Devotum.l Devotionis exemplum in

^is Cereris
3.

ritus audet

vulgare profanis.
in-

pila lapidea incifum, effe affirmat

&

in publico poiituin

Ehdem.

Peloponnefi regionem

6.

Probus. Darius.'\ Artaxerxis nothus erat, qui

a quo Xerxes, Artaxin^^afit;.

Arcadiam,

Achaiam,

&

Meffeniam
I

interfefto Sogdiano,
erxis
filivis,

nc ab urbe primaria, Beluedere dicitur,

necatus fuerat^ regnvmi

CAF.

56
JlcibladUres

I
adversus patriam bel-^

CAP.
hm^ non
juvat.
I

II.

Alciblades

quoque

motum
fed

^rivn!"

gregarii militis opera,

imperatoriis virtutibus ad-

AiPerfas
f"i'^'

QLtippe, acceptis quinque navibus, in

Afiam

contenditj

nominis fui, ad defcdionem compellit. Sciebant enim domi clarum, nec exilio videbant fadtum minorem nec tam ablatum Atiienienfibus ducem, quam Lacedsemoniis traditum ; partaque cum amifiis imperia penfabant. Sed apud Lacedaemonios virtus Altributarias
civitates,

Athenienfmm

auftorltate

-,

=^

An.M.5642.

cibiadis plus invidis

quam

gratiae contraxit.
fuae,

Itaque

cum

prin-

cipes, velut Oi. 92. I. Ui-b. c. 341. daiTent, cognita re,

,ne

o-

internciendum infidiis manAlcibiades ^ per uxorem Agidis regis, quan ^j^jf^j.JQ cognoverat, ad TiiTafernem, prsfecLum Darii regis profugit ; cui fe celeriter ofHcii comitatCj & obfequendi grati; infmuavit. Erat enim & setatis fiore, & formse veneratione, ne< minus eloquentia, etiam inter Athenienfes infignis fed in con ciiiandis amicitiarum iludiis, quam in retinendis vir melior
gloriae
:

jcmulum

quia

morum

vitia fub

umbra

eloquentise

primb

latebant.

Igi

tur perfuadet

Tiffafernl, ne tanta Jlipendia

clajjl

Laceda:monio

Vocandos enim in pcrtionem mimeris lonios^ quo cum tributa Athenienfibus penderent^ bellm Sed nec auxiliis nijnis enixe Lacedcsmonios juvan fufceptum fit. dos ; ^uippe memorem effe debere^ alienam fe vi^oriam^ no.
pra,heret.

rum

rurn

pro Ubertate,

fuam

inflruere:

Et

eatenus

bdlum fufinendum^ ne

inopid deft

regem Ferfarum^ diffentientihus Grcscis^ arhitrm p>acis ac helli fore : Cf quos fuis non pojfit^ ipforum armis vi6iu rum ; perfeSio autem bello Jiatim ei cum vihorihus dimicanditn, Domefiicis itaque bellis Graciam obterendamy ne externis vacet
ratur,
ev:cequandafque vircs
partiujn^

Nam

&

inferiores

auxilio

levandoi

enim quieturos poji hanc viBoriaju Spartanos^ qui vindici Grata oratio Tiifaferni fuii fe libertatis Grcecia profefft fint. Itaque commeatus maligne prsebere ; clalFem regiam non totan mittere; ne aut vi6loriam totam daret^ aut neceifitatem depc nendi belli imponeret.

Non

C A P.

III,

Interea Alcibiades hanc

4-

operam civibus vendi

INTERPRET ATIO.
a Comparabant acquijltam nuper potefiab Et bellum ea ratione gerendumg ne d 'Wi^imperandiy cumedquamamijerant, feElu pecunice omittatur,
^
1 \

NO
^

T M,
biadeiii occideret.

1.

Trihutarias.']

Non

in Graecia

tan-

tum, fedetiam in Afia Milefics, & lonios 3. Morum 'vitia.] Libidinibus erat max fere omnes ab Athenienfibus avertit. me deditus. 2. Per uxorem Agidis, ] Agis enim ut 4. Operam civibus.'] Qui in Samo hab violatae Timeae uxoris injuriam ulcifcere- tabant, a quibus paulo poft ad Athenieni tur, Afdocho mvarcho jufTerat, ut Aici- ea de re per Pifandrum fcriptum eft.
_

tabat

LiB. V. Cap. IV.

baf
s

57
-^{^^'^'^^
,,j^,^,/,j

ad

quem cum

leg;ati
li

amicitiam regis,
fperans,

Athenieniium venllTent, pollicetur relpublica a populo tranllata ad fenatum

iret:

ut aut, conccrdante civitate,

dux

belli

'^h

omv.i- gcrU.

aut, difcordia inier ordlnes fa6la, ab altera parte ; Sed Athenienfibus, imminente periculo auxilium vocaretur. permitItaque, major faluiis quam dignitatis cura fuit. L^lJi,
js legeretur
i
'

ad Senatum transfertur. Qui cum, in- An.M.3645. ^\ ta genti fuperbia, ^ crudeliter in plebem confuleret, fingulis ty^J;^^^;' innidis fibi impotentiam vindicantibus, ab exercitu Alcibiades ^i-ee^^o^l
:nte

populo, imperium

Statim igitur AtherecepturwnHac denuntiale a quadrtngentis jura populi^ ni ipfi redderent. one optimates territi. primo urbem prodere Lacedaemoniis tenIgitur ivere dein, cum id nequiffent, in exilium profecli funt. ilcibiades, inteftino malo patria liberata, fumma cura clafTem
exulrevocatur, duxque
mittit,
clafii

conftituitur

as

ex continenti fe

cum

exercitu veniuru?}!,

ifhuit

atque

ita in

bdlum

adversus Lacedarmonios pergit.

CAP.

IV.

Jam Mindarus &

Pharnabazus, Lacedaemo-

'ViElor

Jld^^

jji;^^ navibus exfpeciabant. Praelio commiiTo, victona penes Athenienfes fuit. In eo belio major pars exer- Athenh recU omnes ferme hoftium duces caefi itus, naves lxxx captae., /"'"'' nterje(5lis qucque diebus, cum bellum Lacedaemonii a mari ofQ-^^'!^*

iorum duces,

inftru<5fis

^^-^^"

&

a terram
:

tranltuliirent, iterato viucuntur.

:

pacem

petiere

Quam

^um

efl,

quibus ea res
auxilia,

His malis frafti, Urb. C. 343. ne acciperent, opera eorum tlFe- -^^^C-^o^' Interea & Syraquaeflum prseftabat.
7

;ufanorum

illatum

a Carthaginienfibus

Siciliae bel-

INTERPRETATIO.
a TraSaret populum
^ranni,
crudeliter^

dumfingtdi ufurparent fibi atitkoritatem

& fanjitiam

M.

Thucyd. . Fermittente populo. ] Phrynicus, dux claiTem vicerat. militum, Alcibiadis confiiia praevidens, re5. ViEioria peites, &c.'\ Dum utrlmque ftitit, quare e dignitate a Pifandro dejetSlus pugnaretur acriter, cum i8 navibus e Samo eft, & pauio poft ab Hermone quodam infupervenit Alcibiades, qui, Athenienfibus

jundus, fugavit hoftes, captafque naves 3S Seftum deduxit, & paulo poft cum Theraphonis, & mene & Tlirafybulo ita hoftes circumvead 400 vircs delata eft qui, quoties illis nit, ut, occifo eoi-um duce Mindaro, terrej videretur, quinque civium miliia congre- flii navalique praelio vi6lor, omnibus eorum
terfedlus, ut liabent Pltitarch.

& Thucyd.

2. AdSenatum.'\

Opera Pifandri, AntiTheramenis, authoritas omnis

garent.
3.

navibus potitus
revocatur.l Poftquam milites in

fit

haec

muitis

Th-ucyd,

Exul

Diodor.
6.
eft

^ Plutarch.
petiere.']
;

Samo

contra

quadringentcs

coniuraffent,
illuc voca-

Pacem

Thrafybuli

& Thrafyili induftria

Mindarus. ]

Juftinus

nihil

Diodorum fequutus enim habent ea de re

Hannibal,

tus eft Alcibiades,

qui concione ad

exerci-

Xenophon
7.

Sc Plutarch.

tum habita jdux ab

4.

eo receptus t^yhisc Ihucyd.

A Carthaginienjihus.l

cum

Jam
ad

Thrafybulus

pherne

Anno fuperiore cei)tum milhbus miUtum, Selinuntem Sc dum Alcibiades cum Tifla- Hymeram funditus eruit^ ut narront Diod, A,fpendum ageret^, hoftium &' XenopK

lum.

'

58

U
:

lum^ domum revocavit quibus rebus deftitutls Lacedaem-onl Akibiades cum clafTe viflrici Aliam vaftat ; multis locis prsel facit ubique vi61:or recipit civitates quae defecerant: ^ nonnull
:

capit,

&

imperio Athenienfmm
^

adjicit:

atque

ita prifca nav:

gloria vindicata, adjela etiam

laude terreltris belli,

defider

tus civibus fuis Athenas revertitur.

His omnibus

prselils

ducent
i

An.M.3647.
Qi. 93. 2. Urb. C. 346. Aat. C. 405.

hunc redeuntis exe citus triumphum, effufa omnis multitudo obviam procedit: univerfos quidem milites prscipue tamen Alcibiadem mirantui ^ .^ ^ ^. r r r ^^ nunc oculos civitas univerfa, m hunc lufpenia ora converti hunc quafi de ccelo mifTum, & ut ipfam Vi6loriam contuentui laudant quse pro patria, nec minus admirantur quae exul contj
ingens capta.
5
.

naves hoftium

& prseda
. .

Ad

..

geflerit,

excufantes
in

ipfi,

iratum provocatilmque

fecifie.

Enin

uno viro fuiffe momenti, ut maximi imperli ful verfi, & rursum recepti, auiior eflet ; Sc unde fletiffet, eb vidoria transferret fieretque cum eo mira quaedam fortunse ir clinatio. Igitur omnibus non humanis tantum verum & divin eum honorlbus onerant certant fecum ipfi, utrum contumelic
vero tantum
: :

'

fius

eum

expulerint, an revocaverint honoratius.

Ipfos

illi

dec

gratulanrcs tulere obviam,

quorum

execrationibus erat devotu!

interdixerant,

Et
ii

cui paulo ante

omnem humanam opem

eum

^ Explent 4- contumelias ho queant, in cceIo pofuiffe cupiunt. noribus, detrimenta muneribus, ^ execrationes precibus. No]

Sicilis
.

illis

adverfa pugna in ore eft, fed Graeciae vi<ftoria

:

noi

illum amiffae, fed acquifitas nec Syracufarum, fe( lonix, ^ HeIiefpont:que meminerunt. Sic Alcibiades nunquan mediocnbus, nec in offensa, nec ia favore, li:udiis fuorum ex
claffes per

ccptus eiL
Mihiadesa
Lyjatidro

C A P.
^\,^Q;^

V.

Dum

hsec aguntur ^ Lacedsemoniis,

Lyfandej
rej

beiloque praficitur,

in

iocum

Tiffafernis, Darius,

INTERPRETATIO.
a
fef

Nam

unum homhiem tantim fonduz

habuijjey

fotefiatem

ut

imferium

everteritf

&

&

illi

referrent 'viioriam, pro

quibus

ilL

deinde

rnaximum fugnaret, rejiituerit, b p.edecoaa Ulata,

nantur.

homribus dekre co?

N
Nonnullas capit. J Byzantium.
1. 2. Laiide
terrejiris.

o r M.
&
eft, pilas in

Chalcedonem

mare

projeflae.

Diodor.
eft,

5.

Execrationes.^ Sancitum

utEuait

Chalcedonem
derat,

pi-ecationes ] Quia exponto ad molpids in terram equitatu, hoftes fu- Plutarchus.

deprecarentur,

Chalcedonenfium opes a Thraci6. HeUefponti. ] Anguftiae maris inter Xenopb. Plutarch. Abydum Phrygiae, & Selhjm Thraciae ci3. Multiiudo.'] Tantus in eum amor erat vitatem. populi, ut eum principem feu tyrannum 7. Lyfander.'\ Ariflxicletis fihus, non quibus
vi extorferat.

&

&

habcrc cuperet, ex Plutarch. 8c Diodor.

4. Coiitumelias.J

dem

e ftirpe regia,

fed ex Heraclidarura

Coronis aureis cinlu? genere,

Perfarum,

LiB. V.
'crfarum, fillum

Cap.
'

VI.
:

59
qul
-^''^^
^*

fuum Cyrum

loniae Lydiseque prsepofuit

^acedxmonios auxiliis opibufque ad fpem fortuna^ prioris ere- ?/,jf"J^rf'^"' Au6li igltur viribus, ^ Alcibiadem cum centum navibus in \t. Vfiam profe6tum, dum agros, longd pace divites, fecurius popuatur, & praedae dulcedlne, fme infidiarum metu, fparfos milites tantaque caedes palantium labet, repentino adventu oppref^ere
:

uit

ut plus vulneris eo praelio Athenienfes tanta defperatio jperloribus dederant:

acciperent,

quam

rat,

ut ex continenti

apud Athenienfes Alclbiadem ducem Conone mutarent; An.M.^e^S,

belh', fed

&

rbitran:es vidlos fe

non fortuna

fraude imperatoris

01.91.

3.

pud

quem

plus prior offenfa valuilTet,

bello ideo

quam

recentia beneficia. ^^'

^ |JJ*

^iciffe

aurem eum priore

tantum, ut oilenderet hc-

:ibus,

quem ducem fpreviffent, & ut carius eis ipfam vi6loriam enderet. Omnia enim credibiha inAlcibiade, vigor ingenii, &
Veritus itaque multitudinis Impetum, lorum luxuria faclebat. enuo '^in voluntarium exiUum proficifcitur. C A P. VI. Itaque Conon Alcibiadi fuffe<51:uSi habens ante
culos cul duci fucceffiffet, claffem
;d

Conon

nnEius,

maxima

induflria exornat

^'^-^/'^'^
:

quibufque in Afias Armantur tamen fenes, aut impuberes opulatione amiffis. ueri, numerus miUtum fme exercitus robore expletur, ^ casdunSed non mao;nam bello moram aetas fecit imbeliis
navibus
exercitus
deerat,
fortiffimis

&

iirpaffim, aut fugientes capiuntur

tantaque iirages, aut

oc-

INTERPRETATIO.
a
XJt ^henicfifcs

in

illo

certamine acd-

b Sed
belksy
riint,

fenes

" pueri, propter atatem

m-

erent

majorem cladcm, ^uam hoftibus in,

non diu impetum hojiiiim

retarddr-

ilerant prioriinn prasiiis,

N
1.

r M,
4. In vohintarlum exilium.'] In Cherfoin

Ad

ffem fortuna, &c.'] Ipfe eiiim a

incitatus,

.yfandro
ies

draGhmam

unam

nefum, ad
confcripto

caftella

fingulos finguUs

dedit militibus,

plu-

externo

ique daturum fe promifit.

2. Alcibiadem.'\
.yfander, uti referunt

Plutarcb.

nomine

intulit

ubi ibi munierat ; mihte, Thracibus fuo bellum, & Graecis finitimis
Plutarch.

qus

Fallitur Juftinus,

Xenoph.

& Plutarch.

cum

feuritatem

prseftitit.

Llcibiadem laceffere non auderet

to apud claffem Antiocho

ille, rej 5. Caduntur pajftm.l Rem aliter narrat Phocseam pe- Plutarch. Primum ad Mitylenen Cononem lit j interim Antiochus, vel hoftes aggrelTus, qui Lyfpohat 30 navibus Callicratidas, el ab ipfis laceffitus, praeUum committit, fandro fuccefferat, illumque terra marique ipfe occiditur, totaque Athenienfium obfidet 1 quo Deinde Diomedontem Cononi laffis difperfa eft, amiffis 1 5 navibus. tum Atheniauxilio venientem fuperat : Alcibiadem ducem.'] Qui reverfus cum enfes, coUedlis omnibus viribus centum & 3.
:

-niversa

um

clafTe, aciem inftraxit ante por- quinquaginta naves in auxifium mittunt ; Ephefiorum, ubi Lyfander erat j fed a quibus fubmerfus Callicratidas, 70 le Alcibiadis metu claffem fuam educere ! naves captae : poft Conon Lyfandrum, qui lOluit. Haec Xenoph, & Plutarcb^ 'dux hoftium iterum eledus fuerat, infe-

&

&

ciforum.

io

^^m
*

ctfortim, aut captlvorum fuit, ut Athenienfium dthtum nortiri perium tantum, veruB etiam iiomen videretur, Qu& prsll perditis & defperatis rebus, ad tantam inopiam- rediguntur, i eonfumpta militari aetate, peregrinis civitatem, fervis libertatei ^amnatis impunitatem darent Ex qua colluvione hominur confcripto exercitu, domini antea Graecia&, vix libertatem tu bantur. Iterum tamen fortunam maris experiendam deGerniin tanta vktus animorum erat, ut^ cum pauio ante falutem defp Sed neque is mi'. raverint, nunc non defperent vi^^oriam. erat, qui nomen Athenienfium tueretur ; neque eae vires, quib vincere confuerant ; ^ neque ea fcientia militaris in his, qti vlncula, non caflra continuerant Itaque omnes aut capti, a occifi. Cum dux Conon eo pr^lio fuperfuiiTet folus, crude^ tatem civium metuensj cum o(5to navibus ad regeni Cj^priu concedit ^ Evagoram. Mimenpm CAP. VII. At dux Lacedsemoniorum, rebtis feliciter geft
clfidsi.
2.

fortunse hoftium infultat

captivas naves

cum prseda bellijca,

:

Iriumphi

madum

ornatas,

miftit Lacedsemonsf

ac tribucari

quas metus^ dubis belli fortunae in fi tenuejat, ^ voluntarias recepit, nec aliud ditionis Athenienj Quae cun6^a cum Ather ij-m, 4 praeter urbem ipfam reliquit. nuntiata effent, omnes, reli6lis domibus, per urbem difcurre

Athenienfium

civitates,

pavidi

alius

alium

fcifcitari

au(5^orem Duntii
debilitas,

lequirere

nt
fex

pueros impru4'entia^
imbeciltitas,
itvS\k%

non

fenes

non mulieres
tanti
^

domi

tenet: adeo ad

omnem ^tatem
itirant,

m<
h,

penetraverat.

In foro deinde coeunt^

queilibus

atque ibi pe
Alii
alii

peti
trcs,

no6le
aut

fortunam publicairi
aut
parentes

iilios^

deflent, cognatos alii,

priyatis- cafibus

amic

cognatis charioses,
I

& cum

querelam pubiicaj

NT

ERPRE

TATI

O.
toio:

a Nec jlli fcjehant artemheirt gerendt, cum t b j^que dejient multis^ gemitihua^ ^uduxijjent vitam in innculh Jervly. ',tm in \inJeUcitcaeni publicant^ mjirii milites^
j

!^

N O T M.
qmitas,
ceret
ft
j

p-opter
:

praeliuminftruxit

Lampfacm ckflem adj Fortam Bojilum^ 2.. fed, cum fuam non edu- Athenienfium crudelitet:
|
1

&'c.']

Tria

maB

necari jufliv

Lyfander, ad .^SSgofpotamos reverfus ubi dum milites, e na-dbus egrefii per

Hlos abfentes
audierat, clafTem

Flutarch.
3..

Volmtarias^ recepii.

} Omnes

tjrBe)

Cherfonefum, quaia vilorea vagantijrj Lyjfender, gui

!

nna excepta Samso,

redegit in poteftateff
relicjjait

& ubiqi-ie

deleto populi jure^

mo

ex improvifo aggreffuSj naves omneSp,

Kem tantura exceptis^.

capit,

r. ^-z^^^-ora?.] Fpit ille

no- deratores decem Lacedaemonios, 4. Frater uvbem tpfatn.\ Athenienfes sex Cypri, pater Uqiios Athenas mittebat j ut quanto. pliiifi
j

Nicoclisj cujus laudes defcripfit Ifocrates,.

eiTait;, tento. citius vidlus deiiceret

'

LiB. V. Cap.
ucentt jam
fe
IpfoSy

vm.
perltarayTi,

6t
miferw'

jam ipfam patriam

mque incdumtum^
nfque ante ocnlos ftem proponentes :

quam amijforum fortunam judicantes : fihi oljidionem^ famem^ Cff fuperbum viSforemqtit jam ruinain urbis incendia, jam omnium

iptimtatem
orsiis

miferrimam fervitutem

re^ordantes

^fdiciores

priores urbis ruintis ducentesy qut!S incolumibus filiis

pa-

teSlorum tantum ruind taxata Jint, tel Nunc autem m ^tajfem^ h quam^ ficuti pridem, confugiant, fuperejfe ; non ijfem^ in ercitum^ cujus mrtute fer^uatl pulchriora pojfent mosnia ^xKtibufque^
j

uere^

CAP. VIIL
jque X

;niunt, 5c obridione
adve<Slis

Sic deflets ac prope perditae urbi hoftes foper- ^^-^^^ jg^ circumdatos fame urgent. S-ciebant enim, Lyfandyo
copiis
:

multum

ijhipoffent, providerant

^ fupereflc, ne novas ad- ^'^'^> ^* quibus mah's Athenienfes fia^ti, ^o{k c^n^tuit!^

&
^

ngam famem,
ige
^

&

ailidiia

fuorum funera,

pacem

petivere, Mors Mci^

^^^'^"*

an dari deberet, diu inter Spartanos fociofque deliberatum.

5

um
;ndio
is

multi delendum Athemenfium nomen,

urbemque
fi

in-

confumendarn cenferent; negarunt

:

fe Spartani,

ex duo- ^0.^,564;^
de- ^^*
93--

Grseciae oculis alterum eruturos

5

paceisi polliciti, ^

4
^"^^*
-

lifTa

Pyrasum
forent,

iliquse
.

muri brachia dejicercnt, navefque qu2e "^'^' traderent, refque pubhca -ex fejnetipfis ^ xxx ^
versus

S*

idores acciperet,

In has leges

traditam

fibi

urbem Lacedsehic

,ionii
;

expugnatione

formandam Lyfandro Athenarum,

tradiderunt,

Infignis

annus

&

morte Darii,

regis Perfarura,

INTERPRETATIO.
I

a JL-Fitrantei feUclorm finjje itrhem, quando prim erverfa ef:m\it]\aVtx^\Z0y cum do^ tantum [^ uSla dellruSlafuennty civium wro ^arsfUes falvi ejfent^ fjii,^

&

&

N o r M,
Ne7iO'vaadvehi,'\ A%v5, rex Lacedaeloniorum, Lyfander, coa(lis totius Pe1.

omnes urbem telinqueie,

ccntentos.
5. Pyrtzurn.']

&

&

agro fuo efli

ponnefi

viribus,

exceptis Ai-givis,

terra

larique

Athenas obfederant,
jiavibus

Pyrae^imque
interclufum,
fe

tiiTimus, qui

im 150
''lutarch,

Portus ei-at Atheaarum tu*muris ducbus quaii a-uribus

:

tenebant

Uibi jungebatur

ea erat

illius

amplitudo,

2. Pace-,n petivere. ]

Velle

Licedsfoiofque

ut quadringentarum effet capax navium 5 unde Ariitophanes dixit Themiitockm ncn

loniorum
rbis

focios

eife

fignificant,

pyrsum

nrbi,

fed

urbem

pyraeo

edidiiTej,

muros cum pyrso

retinere.

^.

Muki

&
1

ad mare terram aptaiTe.

6. x:oc
reBores.'] Refert

delendum.l

Corinthii prsefert^m

: Thebani Athenienlibus infeftiflimi, 4. iit demi(}a,\ Has pacis conditiones abent Xenoph. Plutarch. ut muri lon--

nienfes ipfos,

dum

inter fe

Dicdorus Athe=. de Reip. admi.

niilrands

fcima

difputant,

&

Samo Lyfan

& pyrxus diruerentur, naves omnes "^ter 12 traderent, reducerent exules,

.1

undem cum Lacedaemoniis,

'oft.m h;,bexeqt.

diiim evocaiTc, a c;uo juffi funt eligere 3(3 viros, qui res omnes mcderarentur ; at Xe^ noph. Plutarch. a Lvfandro, L-xeds-

&

&

amicum

&

moniorum julTu,
ainrmant.

id

fcaujn

^t probabUiik

Addit Plutarcbus juffcs

'

62

&

cxllio Dionyfii Siciliae tyranni, fuit.

Mutato

flatu Atheii!

Triginta revSores re! publiciE conftituuntur, qui fiunt tyranni : quippe a principio tr millia iibi fatellitum ftatuunt, quantum ex tot cladibus pro] nec civium fuperfuerat: & quafi parvus hic ad continendam c vitatem exercitus effet, feptingentos milites a vi6i:oribus accip, unt. Cssdes deinde civium ab Alcibiade ^ aufpicantur, ne it Que: riim rempublicam fub obtentu liberationis invaderet. cum profeflum ad Artaxerxem, Perfirum regem, comperiiTen citato itinerc m-iserunt, qui eum interciperent a quibus ucci
:

rum, etiam civium conditio mutatur.

patus,

cum

occidi aperte
?

non

poiTet, vivus in cubiculo,

in

qi;

dormiebat,

crematus

eft.

C A P.
a
Tyrannis
cccidiiur.

IX. Liberati hoc

ultoris

metu tyranni, miferas urb

reliquias caedibus

&
fuo ^

rapinis

exhauriunt.

Quod

cumdifplice;

ipfum quoque a ejcul, 'vi&is terrorem omnium interficiunt. Fit igitur ex urbe paffim ornn tyrannis, um iuga; repleturque Grscia Athenienfium exuiibus qtic remp, reftietiam ipfum auxiiium cum miferis eriperetur (nam Lacedasrnc tutt. An.M.3652 niorum edic^o, civitates, exules recipere prohibebantur) omnt 01. 94. 5. fe Argcs & ^ Thebas contulere: ibi non folum tutum exi:iur Urb. C. 351 Ant C. 400 egerunt, verum etiam fpem recuperandce patriae receperunt. En inter exules Thrafybulus, vir flrenuus, & domi nobilis, qui au
Tbrafybulus

uni ex

numero

Therameni

didicifient,

dendum

aliquid pro patria

;

h pro

falute

communi, etiam cum

^

pe

riculo, ratus

adunatis exulibus, caftellum

:

Phylen Atticorur

finium occupat ^ nec deerat quarumdam civitatum tam crudele cafus miferantium favor. Itaque Ifmenias, Thebanorum prln ceps, etfi publicis nonpoterat, privatis tamenviribus adjuvabat

INTERPRETATIO.
a Et
aliqiia urlei iUifa^vehant , mijericordia commotae, oh crudelem tot civlum interitum,

N
1.

T
error

^.
interilt,
e>

Exilio
obiitj

Dionyfi.']

Hic duplex
Dionyfius

men

Jufldni.

Hoc enim anno

fed
Siciliae

fenior
j

jaculis eminus confofTus Plut.^& Diod.

non
nec

tyrannidem

invafit

4. Thcrameni. ] Qui,
ferret,

cum

tyrannoruir

ille

in exilium pulfus eft, fed

filius.

Dionyfms crim.ina non

piimum

a Critia,

om-

junior, ejus

Non jufTu caeteris damnatus eft. Eum Socrates Licedaemoniorum occifus eft : lictoribus eripere fruftra tentavit j cum ciillum enim, & Agis oderat peflime, & ti- cutam cbibifTet, propino, inquit, hoc poculo
2. ylifpicantur.l
fed

nium 30 tyranno- tum a

improbiirimo,

proditionis

accufatuSj

rum,

mebant Lacedajmcnii
cepta de
iUius

quare Lyfander, ac-

Critia.
5.

Ita Diodor.

morte Scytala a PharnabaStriftum tenens glafe

20, ut cccideretur, obtinuit Plutarch,

3.

Thebas. ] Thebani enim contrarium Laced:smoniis ediiSlum in exulum gratiam

tulerunt.
eft,

Crcmaius ef.J
in ignes

dium medios
bus illxfus

conjecit, ex qui-

cum

evafifTet, barbaros,
j

4be cominus congredi, diiiip*avit

6. Phylen.'] Pylum legendum non au- ticfe regionis caftellum, centum eorum ta- Athcnis dilTitura.

Atab

ftadiis

LiB. V,
^

Cap. X.

63

Lyfias Syracufanus orator, exul tunc, quingcntos mllites, ftii endlo fuo inftruftos, in auxilium patriae communis eloquentis fed cum hinc pro patria Fit itaque afperum praelium nifit. ummis viribus, inde pro aliena dominatione fecurius pugnare:

vi6^i in urbem refugerunt ; quam exur, tyranni vincuntur Deinde, cum omlauftam caedibus fuis, etiam armls fpoliant. kcs Athenienfes proditionis fufpe^los haberent, demigrare eos ex
:

lirbejubent,
Ixtraneis
I

muri quss diruta fuerant, habitare, imperium tuentes. Poft hsecThrafybulum quod orrumpere, imperii focietatem pollicentes, conantur quibus |am non contigifTet, auxiha a Lacedasmoniis petivere
in brachiis

militibus

:citis,

iterato praeliantur.

In eo bello

Ciitias

&

Hippolo-

hus,

cmnium tyrannorum

faeviffimi, cadunt.

)r

X. Cseteris vidds, cum exercitus eorum, ex quibus ma- Th-afyhlus Athenienfium erat, fuo-eret, magna voce Thrafvbulus ex- ^yff"^^ ^^? amat, Lur Je viBorem jugiant., potius qiia?n ut vinaicem com- ^^^^1^11^^^ mnis libertatis adjuvent ? Civium illam meminerint aciem^ ncn reparant, trucidantuu nec fe ideo arma cepijje., ut aliqua viBis adimat.^ oftiufn ejje ; d ut adempta rejiituat : xxx fe dominis, non civitati belhim Admonet deinde cognationis, legum, facrorum comiferre, lunium ; tum vetufti per tot bella commilitii orat, mifereanpars
:

C A P.

ir

exulum civium,

fi

tam

patienter ipfi ferviant

reddant

fibi

atriiim,
li:,

His vocibus tantum promotum ut reverfus in urbem exercitus, 30 tyrannos emigrare Eleuna juberet, fubftitu:is decem, qui rempubl. regerent : qui, ihil exemplo prioris dominationis territi, eandem viam crudetatis aggrciTi lunt. Dum haec aguntur, nuntiatur Lacedaemone, ad quod compriraendum, ^ Paufanias ellum Athenis exarfifie ex mittitur qui mifericordia exulis populi permotus, patriam An.M.3652; aiferis civibus reitituit, & decem tyrannos ex urbe Eleufina Ol. 94- 3ligrare ad caeteros jubet. Quibus rebus cum pax ftatuta effet, ,^!^^* q ^^^^
accipiant libertatem.
:
:

iterjeftis diebus,

repente tyranni,
a<fios

non minus

reftitutos exules,

uam
is,

fe in

exihum
veluti

indignantes, quafi vero aliorum liber-

fua fervitus effet,

bellLaii

Athenienfibus
recepturi,

inferunt

fed

ad

olloquium,
dias

dominationem

progreiH,
:

per in-

populus, comprehenfi, ut pacis vidiiras trucidaiitur emigrare juflerant, in iirbem revocatur. Atque ita per luita membra civitas diflipata, in unum tantum corpus redi-

uem

N o r M.
i.^ Lyjlas.']

Cephali

filius,

natus Athenis,
eloqusntian:

3.

ultum
udatus.

Cicerone

propter

ercitu,

Paufanias.J Prius Lyfander ut Pyra?um obiideret,

:

cum

ex-

miffus

fuerat

fed

Paufa.nias

vj^rritus,

ne laudem
concedere
gloSs

2 . luratl fraViantur. ] Secundum prsii n, in quo cecidit Critias, commifTum eft, 'ftquam Thrafybulus cum mille fociis Py-

iterum captae urbis acquirerst,

p:!cem Athenl-n/ibus,

quam

Lyfandri

'um occupavit.

riam crefcers maiuit, Xencfh,

Haec Diodor.

gitur

H
;

gftiir Sc, ne qua dilTentio ex anteaciis nafceretur, omhes jiii jurando obftringuntur, difcordiarum oblivionem fore. Intt Thebar.i, Corinthiique, legatos ad Lacedsmonios mittunt ; ^ ex manubiis portionem proedae communis belli periculique pi rent ; quibus negatis, non quidem aperte bellum adversus ] cedsemonios decernunt fed tacitis animis tantam iram corj piunt, ut fubefTe bellum intelligi pofTet. Jfhxerxh CAP. XI. Eodem fere tempore Darius, rex Perfarurh, md ^"^jArtaxerxe & Cyro, filiis reli<?cis. Regnum Artaxerxi,Cyro; rernJ^^cttsntio&pugna, vitates, quarum prsfedluserat, teftamentolegavit. Sed Cyro ju: occulte adversus fi .^1"^ Cyrs cium patris, ^ injuria videbatur. Itaque ^'^'^^ bellum parabat ; quod cum ^ nuntlatum Artaxerxi efli An.M^^e"^. Gi. 74. 4; accerfitum ad fe fratrem, & innocentiam diflimulatione belli Urb. C. 352. rnulantem, compsdibus aureis vinxit ; interfecifFetque, ni mal 399' prohibuifTet. DimiiTus igitur Cyrus, jam non occulte bellum, 1 palam ; ^ nec per diiiimulationem, fed aperia profeflione p^ rareccepit: auxilia undiquecontrahlt. Lacedasmonii, meiiioi Athenienfi bello enixe fe ejus opera adjutcs, velut ignorani^ contra quem bellum pararetur, decernunt, auxih"a Cyro mitte; cja^ ubi res ejus exegiffet quserentes*^ apud Cyrum gratiam ; apud Artaxerxem, fi vicifTet, venis patrocinia, cism nihil adv3 sus eum aperte decrevifTent. ^ Sed cum in bello 7 fors prselii Uumq; fratrem pugnas obtuIifTet, prior Artaxerxes ^ a fratre vuln
;
'-

'^

INTERPRETATIO.
a

^i

peterent ex fpoliis partem praeda,

bello

b Zed cum forte in preelio amho fratrv

Artaxerxes

parts in

commmiy

in quo

fe

etiam

&

Cym%fbi

occurrljfent,

^ericuHs objecerant.
|

O T M.
6. AptidCyriim gratiam.]
tibus pollicebatur
; li

1. Injuria 'videhatzir.'] Nam Artaxerxes antc Darii regnum, ipfe vero Dario regsante natus erat. Artaxerxes ille Mnemon cognominatus efi:.

Infinita mil^
veniffent

pedeftres
:

equos

fi

equeftres,
:

bigas

fi

prsedia

h;

berent, vicos

fi

vicos, urbes.

Plutarch,

Hellefponto per 7. Forsprdelii.'] Cum Cyro Graecorui Clearchum LicedjEraonium, in Theffalia erant tredecim millia, barbarorum ve: pcr Ariftippum, & aliis in locis per Proxe- decem myriades, ex Plut. Xenoph. cu
2. Occulte.']

Ccpias

in

&

clam colligebat. Artaxerxe nonaginta mUlia, & falcati cu: Diodorus tamen aliter utriufqi 3. Nujiiiaium.'] Per Tiffaphernem Sa- rus 150. li-apam. copias numerat. Pugnatum eft trans Ei 4. Ni 7nafer.'] Pai^fatis, qu^ illum mo- phrateni ad locum didtum. Cunaxa. riturum ulnis complexa, vix multis preci8. fratre fulneratur.'] Cum Gra bus a fratre vcniam cbtinuit, uti narrant oppofitos Perfas fudiffent 5 Artaxerxes ff Xenoph, Cteftas Plutarch. millia lecliflimorum equitum, quibus fti Simulabat patus erat, movit, ut Graecos a tergo adc 5. Nec per dijjimulationem.'] tamen in Pindas excrcitum coiiigere 5 qucd reretur ; qucd veritus C)tus, in eos irm cum audiiffet Tifiaphernes, ad regem cum tanto impetu, ut omnes verterit in fugan:

num,

aliofque duces

&

500

equitibus i-.rcpere contendit.

fi

tanc

Ciearchus

in

mediam aciem,

u!

ratur

LiB.
&
;

V.

Cap.

XI.

65

tur ; quem cum cqul fuga periculo fubtraxiflet, Cyrus a cohorte prjeda Sic vi^tor Artaxerxes, regia oppreflus, interficitur. In eo prselio ^ decem millia exercitu potitur. fraterni belli

Graecorum

in auxilio Cyri fuere: quse

&

in cornu, in

quo

{lete-

Cyri, neque armis a tanto exercitu vinci, ^ neque dolo capi potuerunt ; reverentefque inter tot barbaras gentes, per tanta itineris fpatia indomitas nationes,
rant, vicerunt

&

poft

mortem

&

virtute fe ufque

terminos patriae defenderunt.

N
rex crat, uti jubebat
ftus erat
potius
squites
tur
; ;

r M.
decem
fuis

Cyrus, Irrupiflet, vi}

Artaxerxes
vidoriac

fed,

dum

ille

quam

confulit,

&
peftus

Cyri

millia, quadringentos fcutatos, cc* tratorum duo millia quidringentos. 2. Neque dolo capi^ TiiTaphernes tamen,

nimio perfequendi ftudio diffipanCyrus vifo rege, wdeo, inquit, homifa6l6que irnpetu,
illius

qui magnis

cum

copiis

in

Lydiam tendebat,

fimulata amicitia, Ciearchum

omnium du~

ncm
la

per

cem, cum Proxeno, Menone,

prsfedis,
perduxit,

&

viginti

tnediam
vi

ioricam vulnerat; fed

tum mag- cohortium

ducentifque militibua

haftam vibrans nefcio quis, illam ah Praetorium fuum cculum Cyri adigit ; qui paulo poft, occifi, alii ad regem mifli, ejufqae lum in regem ejufque ftipatores fortiter capite truncati funt. Praecipuus limicat, intei-ficitur. Haec pluribus Xenoph. Tennijios patride. ] 3
ub
.

quorum

aiii

julTu,

inter

:ui

potius

credendum,
Diodor.

cum

pugnas adfuequi diverfa

recenfet

eos fuit

Xenophon

Athenienfis,
libris

qui illius
ele-

it,

quam

eferunt ex Ctefia I

& Plutarch. & Dicd.

expeditionis

hiftoriam
eft.

quinque

ganter perfecutus

Decem

millia. J

Xenophon

L
I

B E R

VL

BREVIARIUM CAPITUM.
a.

Lacedamonn Afice imperhm affe^antes, bdlum mcvent. Rex Perfarum Athenienfihus per Cononem au^Uium concedit. Lacedamonit ducem exercitus Agefilaum pnsficiuni. Cononis
prudenter z^ fortiter gefa, Pifandri t^ Cononis pugna^ in qua Lacedamonii viofi.
Inclinatio

3.
4..

fortuna Lacedcsmonicrum^ quam Agefilai fortiiuda

fujtentat.
5.

5.

Athenienfes Iphicratem ^" Ccnonerd Lacedamoniis opponunt. Athencc ex Lacediemoniorum fpoliis injiaurantur. Gr^ciis pax d rege Peifarum indi^a, quam Laccd^monii
Piagno fuo malo turbant.

7.

Thebani Lacediemonios
^' pugna

laceffunty

unde dubia Alartis alea^

ad Alantineam,
Epatnl^

66
8.

J
Epaminonda^
gium.
9.

I
j

fortljjlmi

Thebanorum

ducis^

interitus^

^ eloA
\

Totius

Gracia

lales pojt

Epaminonda

excejfum,
\

C A P U
Lace^amoTelhm^^mo-

I.

T
i
i

ACED^MONII,
Athenienfium
aiFe(5lare

more
vires
:

ingenii
^

humani, qua plura

contenti accefHone
totius Afise

Concn duxbelliab
'vent,

habcnt, co ampliora cupientes,

non

opum
^

fibi

duplicatas,

Imperium
erat.

coeperunt
fibi

eli^fttir^^

farum
Regis,

Itaque
videret,

major pars fub regno PerHercyllides, dux in hanc miiitiam

fed

An.M.3654. eleclus,
01. 95.
^J^,.]

cum

1.

Pharnabazum

&

adversus duos TiiTafernem,

praefecf^os

Arfaxerxij
gentiura

maximarum

fuccinctos, dimicandum, pacificari cum altero ftatuit. c" ^gg] viribus militibuf induftria potior, Aptior vifus Tiffafernes, vir

&

&

Cyri, quondam

regis,

inftrud^ior,
3

in colloquium
'^

vocatur,

&

ab armis dimittitur. Hanc rem Pharnabazus apud communem regem criminatur, ut Lacediemoftatutis conditionibus,

nios
rit
;

Afiam
"

ingrejjos non repulerit armis,

his,

fed impenfis
^

regiis

alue-

merceturque ab

ut differant bella^

quam gerant

fummam imperii detrimentum. omne perIndignum^ ait, btlla non perfici^ fed redimi ; hojien non armis fummoveri. His vocibus regem TiiTafern pretio^ alienatum hortatur, ut in locum ejus, navalis belii ducem eligai Conona Athenienfem, qui amifsa bello patria, Cypri exulabat quippe JthenienfibuSi effi fra^a fmt opcs^ manere tamen navalem ufiim^ nec ft eligendus fit ex imiverfts^ ineliorem alium effe Acceptis igitur quingentis talentis, juffus efi: Conona clalf
ianquam non ad unius
veniat.

prsiicere.

INTERPRETATIO.
a

Non

contenti

qmd

june vires effent mul-

tim auBa per junElionem

Jium. b Et paBis quibujdain
/lejiit

virium Athenicn- ^fernem

I

de re Pharnahaxus accufat TiJfcL' apud regeni. d Det illis pecur.iam ut bellum differan<
c

Hac

C072jiitutisy

utevqaej potiii.s
I

quam utjaciant.

bellum gerere.

N O T M.
5. Lnperium affeEiare^

Cum

Grzeci ab Kercyllidas
3.

illi

fuffelus eft.

expeditione
adduxiffent,

Cyri
lones

m.

contemptum Perfas Lacedaemonem mife-

Ab

armis.^
milites

provincia Tiflaferm
ditioneir

egreifus

in

Pharnabazi

runt, ut a Perfarum fervitute liberarentur. adduxit; diebus ofto

novem

cepit

oppida

Plutarch.
2. Hercyllides.^J
fuit
y

&
Thymbro
priiis

in Bithynia

hyemavit,

ut

refert

Xe-

miflus
L:i -

nopb.
4.

fed

cum

nihil propter

diuturnam

^am

gerant.'] Submtelligitur /0//^^^

fiiJk obfidionem proficeret, Dercyllidas,

non

qucd Plauto familiare,

CAP

LiB.
CAP.
'

VI.

Cap.
&

IL
ipfi

67
a rege

II.

HIs cognitis, Laced^monii

^gypti
:

Hercyniofte auxilia navalis belli per legatos petunt ; a quo cen- duxeiigitur. ^ fexcenta millia modiorum frumenti mifla ^ Conoms gejta^ tum triremes, Sed tanto csteris quoque fociis ingentla auxilia contra(fta funt.

fff^^iv.

&

exercitui,

&

que

poftulantibus fociis Agefilaum

contra tantum ducem, deerat dlgnus imperator. Itaducem, regem tunc Lacerei

daemoniorum, propter refponfum oraculi Delphici, dlu Lacedsemonii, an

eum fummae
:

praeponerent, ^ deliberaverunt
claudus.
^

qui-

bus fulurus imperii finis denunciabatur, ciim

regium claudicalTet
ftatuerunt, An.M.3657;
Urb.^c.' 356. Ant. C. 395,

imperlum

erat

enim pede

Ad poftremum

nelius efle incefTu regem,

quam

fteaquam Agefilaum
"acile
'it
:

cum

imperio regnum claudicare. Poingentlbus copiis in Afiam misere ; non

dixerim, quod aliud par

setaF,

ducum tam bene comparatum

fapientia utrique prope
:

fue;

quippe

vlrtus, confilium,

una

;loria

quibus cum paria omnia quoque rerum gedarum eadem Drtuna dederit ; ^ Invid^um tamen ab aitero utrumque fervavit.
vlagnus Igitur
jnt.

Sed

amborum apparatus belli, ^ magnse res geftas fueCononem feditio milltum invadit, quos prsefecll regis
^

audare flipendio foliti erant,

uo graviorem fub
1

eb Inftantius debita pofcentibus, Itaque militiam prsefumebant. 'onon, diu rege per epiftolas fruflra fatigato, ad poilremum ipfe

magno duce

eum pergit a cujus afpeftu & colloquio prohibitus efi:, quod im more Perfarum 7 adorare nllet agit tamen cum eo per in: :

INTERPRETATIO.
a Tandem fiattierunt melius ejje daudicare % b egem incejju^ quam exercitum bono im- j debita,
atore deftituti,

^i
qiio

eo

'vehementius petehant ftipendia

bello

graviora Je pati in

jaBabant

\JubfortiJJimo Imperatore,

N
f.

T
ad

M,

Hercynione.^

Non

ab Hercynione, fed

Jephraeo petita auxiiia dicit Diod.

z.

Sexcenta millia.']

Hoc frunaentum

de Agefilao altero pede claudicsnte, fed de Leotichide ex Herculis genere non genito, interpretatus eft, ita Plutarch. Jed paulo a-.
liter

*prum delatum eft, qu^ ad Cononem inIji ^gyptio defecerat. Opera Lyfandri, \\' Pojiulantibus fociis.'] q Spartffi Agefilao favebat, & pro eo adfoCj

Xenoph.
In^viElum tamen.J
JlTao^na
:

5.

none, fed
6.

Non enim cum Co-> cum TifiTaferne, & Pharnabazo.

}-es

gejia.] Bis hoftes fupera-

Afise civitates fcripferat.

vit Agefilaus

lemel,

cum

vi6lo ad Paloeft
;

]l.

Deliberaverunt.']

Non tantumanil- lum

fed etiam,

Tiffaferne hoftium caftns poiitu.?

Iji

prsficerent copiis
Leotichidi,

an regem
fra-

iterum

cum

venientem

Pharnabazum
illius

in

ejerent,
''ti

mortuo enim Agide Agefilai

qui Agidis
filius
j

Caria fugavit,
pelleftilem.
thraufte,

omnemque

abftulit fu-

dicebatur,

fipbant
fi is,

multi

quod

& claudus
cum

efTet

Agene non

Qunre Artaxerxes, miff? Ticaput Tiffaferni praefcindi voluit,

& Apollinis prohibuiflet oraeulum,

:

Diodor.
7. Adorare nollet.] Gen-j flexo proni terram procumbentes fronte feriebant hu-:'

n !um claudicaret
/dis

fed

Alcibiadis,

filius effet Leotichides, prslatus eft fUaus confilio Lyfandri, qui oraculum non

mum

Sc

terram ofculabantur.

ternuntloga

68

.
[

ternuntios, Sz queritur, opulenttjjimi regis bella^tnopia dilahi^ ^i qui cxercitum parem hcjlihus habeat^ pecunid vinci^ qud prajiet
\

inferiorenique
Jit.

eum
di^ri

ed parte
fibi

virium inveniri, qud longe fuperm

i<

Pollulat

miniftrum impenfae, quia pluribus

mandare perniciorum
tur
:

fit.

Dato
:

ftipendio, ad clafTem remitti

feli

nec

moram
:

agendis rebus facit: multa fortiter, multa

urbes expugnat
;

citer agit

agros hofiiles vaftat

&

quafi

tem

peftas

^ Quibus rebus territi La qusedam, cun6ta profternit. cedsmonii, ad patriae fubfidium, revocandum ab Afia Agefi

laum
Conm
PJfaft-

"-

decernunt.

CAP.
nam
belli

Anl^^-^e'' O) 96.'\i.
^^ '

P^^^^'^ reli^lus,
'

Intevim Pifandrus, ab Agefilao proficifcente du ingentem claffem fummis viribus inftruit, fortu tenraturus. Nec non & Conon, tunc primum cum hc
III.

Uib. c. 258.

pQ;jm exercitu concurfurus,

magna

cura ordinat fuos.

Summ

393- igii^i'

non tam ducum ineo prslio, quam militumsmulatio fui Nam & ipfe dux Conon non tam Perfis, quam patriae fludebat ^ & ficut affii6i:is Athenienfium rebus, audor amiffae domination fic volebat idem haberi reddirae, patriamque vincendo n fuerat cipere, quam viftus amiferat: ^ eo fpeciofius, quod ne ipforui quidem Athenienfium, fed alieni imperii viribus dimicet, pugn;
;

turus periculo regis, viciurus praemio patriae ; gloriamque dive qui| fis artibus, quam priores civitatis fuae duces confecuturus
:

vincendo Perfas, patriam defendiile fe, Perfas vidtor Porro Pifandrus ^ pro coi f iciendo, reftituturum patriam efTe. junciione Agefilai, etiani virtutum semulator erat ; contend batque, ne a rebus geftis ejus, & glorise fplendore, decederet neve tot beiiis ac feculis quaefitum imperium, brevis momer culpa fubverteret. Eadem militum & omnium regum cu erat, quos major foUicitudo cruciabat, non tam ne ipfi qui
pe
illos,
:
^

NT
non

ER

RE TA
j

O.

a Volehat Athenienfibtis rejrituere domitianonem, qiio.m iUis 'viSius ademerat j^roftratis eorim 'viribus.

Eo

gioriofuSy

qiiod

dimicet

rum ; fe? pugna, Jl ad^verjajit, in regis da num j fi Jecunday in patrias bonum ceffura. c Neve amitteret Jua culpa in bre^uis te \ c:m\poris Jpatio potedatem partam tot bellis,
ttot

'iopiis

Atkcnienfnm^ Jed Imperatoris Perja-

Jacula

gejiis,

NO
1.

T M,
] \
!

Sluihis

rebus

territi.']

Cononis
ipfos

viftoriis, fed
:

coiiiuratione

Non tantum 1. Decernunt Agefilaum.'] Quid ubi( Grsecorum etiam viftor multas regi provincias ademptur Tithrauftes enim pe- fe fperabat Ephcris tamen, licet fum

cunia

Thebanos,
:

Corintliios,

&

Argivos
fuerat

cum

dolore, parere,

quam

viclorias perfe

ccrrviperat

Lyfandcr

ab

hoftibus

maluit.

ad

rem

Haliartum occifus, & Paufanias, ob contra Thebancs ibi male geftam a]

in

3.

Pro

cortjicnEiione.']

Pifander Agei

feis darnfiatus,

Arcadia obierat.

Hac

u>:ori3 frater ei'at.

Flutarch. ^J>iodor.

fn

LiE. VI. Cap.IV.

fitas

69
recipercnt.
vicftoria

opes amitterent,
'

quam ne

priftinas Athenienfes

Sed

quanto majus praslium

fuit,

tanto

&

clarior
;

Co-

nonis.

Vidi Lacedxmonii fugam capefTunt

: :

prcefidia

hofcium
fervilis

Athcnis deducuntur
eripitur

populo rertituca dignitate conditio

&
*

multse quoque civitates recipiuntur. .CAP, IV. Hoc initium Athenienfibus refumendse potenda?, xw^;m/LacedaEmoniis habendae finis fuit. Namque velut cum impe- orimpofen^
*^

etiam vlrtutem perdidifknt, contemni a f.nitimis ccepere. ^''l,^"''^"'^^' Primi igitur Thebani, auxiliantibus Athenienfibus, hellum his intulere quae civitas ex infimis incrementis, virtute Epaminondi ducis, ad fpem impjrii Grajciss ere6i:a eft. Fit itaque eadem Lacedsmoniorum fortuna, qua pu^itTrreftre [r..^Iium navaJi prselio fuerat, iijitum adversus Conona In eo beilo ^ Lyfander, quo duce Athenienfes vi<5li a Lacedremoniis fuePaufanias quoque, alter dux Lacedsemori: ran", interiicitur.
rio,
:

rum,

in exilium abiit. Igitur Thebari An.M.365^. vidoriam, univerfum exercitum ad urbem Lacedsemonio- Uri^^c --^ rum ducunt, facilem expugna-rionem rati, quoniam deferti a fo^ Ante 0.393. ciis omnibus erant quod metuentes Lacedasmonii, regem fuum, /Wefibum ex Afia, qui ibi magnas res gerebat, ad defeniionem ^ Occifo enini Lyfandro, nullius alterius iidupat^S^ arceflTunt. ciam cv^cis habebant. Cujus quoniam ferus adventus erat, con-'^ fcripto u;ercitu, obvism hoili procedunt. Sed victis, adversiis' p:.ul6 ante vi^iores, necanimus, neque vires pares fuere. Prima igitur coDgrefiione ^ funduntur. Deletis jam fuorum copiis fuptrvenit rex Agefiiaus, qui reftituto praelio, non diiHcultcr,
^ prcditionis accufatus,
potiti
:

IN T
a

ERPRETATI O.
mdlo
alio duce

Nam

intirfeBo Lyjandroj in

magis qiiam in Agefilao confid^ant,

N
1.

M.

^anto

majus.']
claffis

Cum

^nido utraque

occurriffet,

haud procul a riam venienti Paufaniae prasriperet, ab hofHL^xeds- bus occifus eft, Jta Plutarch,
claffis
;

noniorum
*hirnabazi

focii

territi

magnitudine

&
ad

Cononis, fugerunt
occifus,

unde

fe-

pars

4. Proditionis accufatt^s.'] Cum neutra pugnare auderet, petiit Paufanias, ut

ipii
j

ura clades, Pifander

apta?, alia?

50 tiiremes
inco-

liceret

toilere

Lyfandri
alia

Sc

fociorura

Cnidum pervenerunt
Id

corpora

quod non

conditione concef-

imes, ut refert Diod.

1, Primi igitur, &fc,]
lononis

fum
accidit ante
ret
:

eft,

quam

ut concinuo B'^otia
fuis,

excede-

Quare damnatus a
Arcadias,

fe contulit

vidoriam,

cum Thebani,

pecunia

Tegeam
5.

ubi dolore periit.

P/tainen
reg

irppti, 3 Tithraufte Athenienfes in belli >cietatem vocurunt.

tarch. Sc Diodor.

Funduntur. ]

Ad Nemeam

anPaufaniam, dum Haliartum Bceotise opdum folus cum fuis oppugnat, ut glo-

3. Lyfander interjicitur.'] Praemiffiis

fluvium Thebanos
Diodorus.

&

Atherxieoles a
fiiio^

Agefipoli, Paufaniae

vlclos

meinont

recenti

'

70
riam
Jphicrates

J
eripuit
;

I
mllite,

recenti Sc multis expedltionibus indurato

ipfe

hoilibus

'

vI6lo-

&

Conon Athenlenfium duces.

C A P.
rum
^

tamen graviter fauciatur. V. Quibus rebus cognitis, Athenienfes verentes, ne,

ite-

rum Lacedsemoniis

vidoribus, in priftinam fortem fervitutis redigerentur, exercitum contrahunt, eumque in auxilium Boeotioindolis
virtus

Aihena Lacedamonlo-

rum ffoliis
rejtaurantur.

quidem annos natum, fed magnae juvenem, duci jubent. Hujus adolefcentis fupra aetatem admirabilis fuit ; nec unquam ante eum Athenienfes, inter
per Ipbicratem, viglnti

tot

tantofque duces, aut fpei

;

majoris,

aut indohs

maturioris,

imperatorem habuerunt

& oratoris, artes & ipfe ex Afia

^

fuere.

quo non imperatorias tantum, verurn Conon quoque, audito reditu Agefilai,
in

ad depopulandos
ita,

Lacedsmoniorum

agros re-

vertitur,

atque
vaftatis

undique

An.M.3660. claufi
01. 96. 3.

Spartani

Conon,

ad fummam hoftium terris, Athenas pergit

^

formidine circumftrepente, Sed rediguntur. defperationem

belii
:

ubi

magno

civi-

Urb.C. 359. AnteC. 392.

um

gaudio exceptus,

plus

tamen

triftitis ipfe

ex incensa

&

di-

ruta a Lacedaemoniis patria, quam laetitiae ex recuperata poft tantum temporis, cepit. Itaque, quse incenfa fuerant, prsedarum

fumptu

&
:

exercitu

Perfarum

reftituit,

quae diruta,

reficit.

Fatum

Athenarum fuit, ut ante a Perfis crematas, manibus eorum & nunc a Lacedaemoniis dirutae, ex fpoliis Lacedaemoniorum reftituerentur versa quoque vice, nunc haberent focios,
iilud
: :

hoftes nunc paterentur, cum quiquos tunc hoftes habuerant bus jun61i tunc ar6i:iffimis focietatis vinculis fuerant. C A P. VI. Dum hsec geruntur, 5 Artaxerxes, rex Perfarum, Pax AntaL legatos in Graeciam mittit, ^ per quos jubet omnes ah armis difcidiS

&

cedere

qui aliter fecijfet^

eumfe pro

hojie

hahiturum:

civitati-

INTERPRETATIO.
a Cepit majorem
titiam,
triflitiamy

ob recuperatam, poji

ob incenjam &? eiierjam patriam. a Lacedamoniis, quam la^ tam longum tempus.

N
1. ViEioriam eripiiit.l

r
raei

M,

Poft acre certa-

4.

^a diruta.l
mcenia

inen, propter CoronEeam, Boeotiae oppidum Thebanos fudit ; ipfe, multis affeftus vulneribus, delatus
eft

refici curavit,

Longos muros, Pharnabazo

&

py-

eum

pecunia adjuvante.

5. Artaxerxes.'\ Lacedaemonii apud Teribafum ducem egerunt per Antalcidam, ut Illum contemptui pacem omnibus rex imperaret; qucd cum 2. Per Jphicratem.'] fuis fuiffe civibus, refert Plutarch. quod non probaret Conon, in vinculis a Teri-. non tantiim militarem laudem pugnando ; bafo conjicitur. Xenoph. 8c Diodor. fed etiam oratoriam declamando quaerere 6. Per quos jubet.'] Multa omifit Juftivideretur. nus, prscipue Thrafibuli Athenienfis in Lssbo res geftas : Teleutia? La3. Addepopula?idos.'j Ubi Coos, Nifa?os, Thracia

Delphos, ubi

decumam

Dao

confecravit.

&

&

Mitylaeneos,
pulit,

& Ephefios

ad defeflionem im-

cedaemonii vilorias,
leutias fucceflerai^ in

&

Hieraciae, qui

Te-

Cytheram occupavit,

&

multa damna
^

^ginetas

prseelara fa-

iiitulit hollibus,

ut tefcantur Z>/W. Sc Xenoph,

cinora,

bus

LlB.VI. Cap.
:

VII.

71

bus libertatem fuaque omnla reftltuit quod non Grseciae laborlbus afliduifque bellorum Internecivis odiis confulens fecit ; ^ fed ne occupato fibi ^ ^Egyptio bello, quod propter auxilia, adversus prefe6los fuos Lacedaemoniis mifla, fufceperat, exercitus fui
in Graecia detinerentur. Feffi
igitur tot bellis Graeci,
^

cupide

quod repente An.M.3665. fed etiam eo, quod eodem tempore urk c. 364. pax tota Graecla fa6la eft ^ Sed Lacedaemonii fecuris in- Ant. C. 387. urbs Romana a Gallis capta eft.
paruere.

Hic annus, non eo tantum

:

infignis fuit,

fidiantes, ^ abfentiam 4- Arcadum fpeculati, caftellum eorum ^ exItaque, armato inpugnant, occupatoque prselidium imponunt. ft:ru6l6que exercitu, Arcades, adhibitis in auxilium Thebanis, amiffa bello repetunt. In eo praelio ^ Archidamus, dux Laceds- An.M.^sSg.

moniorum, vulneratur
ret,

qui,

cum

csedi

fuosjamut

vi(5l:os

vide- u/b^c^' gg

per praeconem corpora interfecStorum ad fepulturam pofcit. Ant. c. 363!

eft

Hoc

enim fignum apud Grsecos

VII. Paucis deinde poft

vi6toriae traditae.

Qua

con-

feilione

contenti Thebani, fignum parcendi dedere.

diebus,

lile facientibus,

quicquam ho- ^^^^^' ^' La- puTna!!t :edsmoniis alia bella adversus finitimos gerentibus, Thebani, Praiium ad Epaminonda duce, occupandas urbis eorum fpem ceperunt. Igi- M^^^^neam, ur 7 principio nodis, taclti Lacedasmona proficifcuntur non An.M.3690. amen aggredi incautos potuerunt. Quippe fenes, & caetera im- Ol. 104. i. )dls astas, cum adventum hoftium prsfenfiflent, in ipfis ^ por- Urb. C3S9. ^' ^ arum anguftiisarmatioccuriuiit & adversus quindecim millia
neutris

C A P.

cum

quafi

tacito confenfu Induciae eflent,

'

'

INTERPRETATIO.
a ^ti ne ccpta retwerenttir in Grtsecia^

h Sed Lacedamnii, Jlruentes

dijfidcntibus ,
illi

injiaias

non

um
oSy

ipfe

occuparetur bello adfversus

^gyp-

capiunt caftrum Arcadum,

dum

quod agrejjm fuerat^

quia ^gyptii

aheffent,

^ imponunt prajidium poflquam

'iferant

auxilia contrafuos pr^efe^os.

illud occuparunt.

N o r M.
1. Mgyptio bcllo.'] Non in ^gypti re:m bellum ab Artaxerxe geftum j fed in vagoram Cyprium, teftantur Diodor. Sc lutarcb.

4. j!^cadum.'\

Qui

in meditullio Pelopon-

nefi incolebant, ab ilrcado,

fiiio,

Jovis

&

Califti

nomen habuerunt.
Cavfa
belli fuit
alii

5. Expugnant.']

quod Te-

2.

Cupide paruere.Ji Excepto Epimanon-

geares inter fe dil^identes,

Mantina?is

qui Thebanos adcaptandum Graeciaeim,_ xium hortatus eft.

3.
y^bfentiafn.l

Thebanifque,
petierant.

alii

a Lacedaemoniis auxiliura

Prius Phaebidas, Lacedaear-

6. Archidamus,'] Agefilai filius. 7.

oniorum dux,

Cadmeam Thebanorum
:

Principio no^is.1

Tegeamj amicam

unde Pelopidae urbem, non procul a Lacedaemone, omni ,nrilio& virtute ejeaus eft, & decem Li- cum exercitu prius venerat. Xenoph, iaemoniorum miiiia, una cum Cleombroto 8. Portanim auguftiis.J Erravit Jufti;e, adLeudraBoeotiae ab Epaminonda oc- ni.\3, quia nec portas^ nec muros habsbat
i

m, fraudulenter occuparat

iunt.

Jj(sc Plutarck,

&

Diod,

Sparta,

F 4

militum,

72

I
aetatls

miHtum, non amplius centum jam effcets ofoant. Tantum animorum, viriumque,
confpe6lus fubminiftrat
tions fui,

vin pugnae

patriae

&

penatiun

quae,

&

^ tantoque praefentia, quam ; recorda majores fpiritus largiuntur. Nam, ut videre, inte prd quibus Itarent, aut vincendum fibi, aut morienduD

cenfuerunt.

Pauci igitur fuftinuere fenes aciem, cui par ant

diem univerfa juventus efle non potuit. In eo prselio duo duce hoftium cecidere. Cum interim, * Agefilai adventu nuntiatc

Thebani ^ recefsere nec bellum diu dilatum fiquidem Spai tanorum jsiventus, fenum virtute & gloria incenfa, teneri no
:

potuit,

Thebanorum

quin ex continenti ^ acie decerneret. Cum ^ vi6lori eiTet, Epaminondas, dum nonducis tantum, verur

etiam fortiinmi militis officio fungitur, s graviter vulneratui Quo audito, his ex dolore metus, iUis ex gaudio ftupor injic tur atque ita veluti ex placito confenfu a praelio difceditur. C A P, VIII. Poft paucos deinde dies Epaminundas decedi Ep^mnonda:

&

imerhm
eogium.

& cum
ji

quo

vires

quoque

reipublicae ceciderunt.

Nam ficuti,

u\

piiinam aciem prsefregeris, reliquo ferro vim nocendi fLiftuk ris ; ficillo, velut mucrone teli, ablato duce Thebanorum, n qu;que publicae vires hebetarae funt: ut non tam illum amififli quam cum ilio interiiife omnes viderentur. Nam neque hur aiite ducem uUum memorabile bellum gefsere; ntc poftea virti tibus, fed cladibus inilgnes fuere ut manifeftum fit patrise gl( riam h natam, h txtmSt^m cum eo fuifle. Fuit autem incertun Vir melior, an dux, eflet. Nam & imperium non fibi femper, fe patriae quselivit & pecuniae adeo parcus fuit, ut fumptus fune.
:
:

INTERPRETATIO.
a Et penates dant majorem fortitudinem prafentidfua,

mum

teli

acumen, ahfuleris vim ladendi r

;

quamfud

recordatione

liquo ferro

ita

Epaminonda duce Theh

fradlo mucrone teli^ pi

norum

occifo,

velut

Nam

quemadmodum, Ji fregeris extre-

tentia reipublica periit.

N
1.

O T M.
praelio,

JgefJai

adi>ciiiu.~\

Cum exercitu apud

militibus,

dum

fortif^' dimicat,

Xenophon
a
1

Mantineam

aberat,

niifsifque

quam
2.

bjranti.

celerrime potuit, Polyb,

urbi

fuccurrit la-

vulneratum tantum i>iodor. & Probus Querentibus amicis quod iine firmant.
beris
ipfi

nioreretur, refpondiire

fertur

fili
'<.

Recefsere.J

Epaminondas Mantineam,

quam vacuam
contendit.
3.
y^cie

putabat,

cum omni

equitatu

Leudtra
elle

geminas effe fuperftites, viclorias ad Mantineam : cumque falvui edufto e vulnei audiiffet clypeum,

&

Prxlium etiam pof- telo, placide expiravjt. Haec multis perfi. cebat Epaminondas, ut acceptum in Spartse cutus eft Diodor. fed accuratiiis Xenopho)
decemeret.l
obfidione dedecus deleret.

qui feptem
faciunt Poly-

libris

de Grajcias Hiftoria
filius

ibi f

4. l^icioria.l Ambiguum bius Xenophon.

_

&

nem cum

impofuit, cujufque

hac in pugr

Athenienfibus pro Lacedgemoniis arn

5.

Graviter

vulncratur. ]

Occifum in gerebat.

^efueri

L
c'aerit.

B.

VI.
non

CA

p.

IX.
quam
pecuni^e
:

75
quippe

Glorlae quoque

cupidior,

ihufanti,

omnia imperia ingefta funt: honorefque ita gefTit, ut Jnamentum non accipere, Ted dare ipfi dignicati videretur. |m iiterarum ftudium, jam philofopbis dodrina tanta, ut mioile videretur, unde tam infignis militins fcientia homini inter
j

tra3 nato.

Neque ab hoc

vitae propolito

mortis ratio

diffenfit.

3;im,
j
,

ut relatus in callra femianimis,

vocem fpiritumque

colle-

id

ur.um a circumftantibus

requifivit,

num

cadenti fibi fcu-

in
'

ademiffet hoftis.

iut
li
icit

Quod ut fervatum audivit, allatumque, laborum gloriaeque focium ofculatus eft. Iterum quaelivit, Ut audivit, Thebanos, Bene habere fe rem, vicilTent.
:

atque

ita,

velut gratulabundus patriae, expiravit.

virtusintercidit.

C A P.

IX. Hujus morte etiam Athenienfium

Grada pa-

^"^/'^'"']uidem amiflb, cui semulari confueverant, in feo;nitiem torremque reloluti, " non ut oinn in claliem exercitulque, led nondne, dies feftos apparatufque ludorum, reditus publicos efFundunt j

icum
.entius
;,
i

au6loribus nobiliffimis poetifque theatra celebrant, fre-

fcenam quam

caftra vifentes

verfincatorefque melio-

quam
milites
eft.

duces laudantes.

&

remiges

Tunc vedligal publicum, quo analebantur, cum urbano populo dividi cospeft,

QLiibus rebus effedtum

ut inter otia

GrGecorum
;

obfcurum antea Macedonum nomen emergeret Sc iilippus obfes triennio Thebis habitus, Epaminpndae & ^ Pelodae virtutibus eruditus, ^ regnum Macedonis, Graeciae Sc Afiss
rdidum
rvicibus, velut

&

jugum

fervitutis,

imponeret.

INTERPRETATIO.
a Extenderet regnum Macedonia ita per Graciam * AJiam^ ut eas provindas injar"
tutemredegerit,

N
1.
:uti

T
ita

jE.
2.

Non
funt

ut olim, ^c.']
;

Has

delicias

Pelopida. ]
cujus

Dux

fuit

Thebanonmi
gefla Juftinus

ut capitis poenam indicerent fortiiTimus, qui de pecunia publica ad ufum militiae omifit. vocanda verba faceret. Libanius,

praeclaxe

L
j:.

B E R
&

VII.

BREVIARIUM CAPITUM.
L
Macedonit^ vetus no?nen, populus^ primi reges, Perdiccce regis familia illuftris^ infantis Europi mhile
'

fatum^
2.

Legati

74
3. Legati Perfartm

J
4.

I
posnas,

ad Amyntampetulantice fuce dant

Face Macedonice Bubaris^ Regidi Perfce^ operd concilial Tragcsdics in familid Jmyntcs, Alc^Aandri Macedonis avi, 5. Phzlippi Macedonis varii cafus : fratrihus dolo materno : fuhlatis^ a popuh compulfus regnum fufcipit, 6. Initia regni Philippici, laude'& ohfervatione dignijfima bt
-^

CQnyugium^ vitia <S virtutes ejufdem.

C A P U
Macedoma
Komen
'vettis^
'

I.

A CE D O N I A ante nomine ^ Emathionis regis, ci

thia

populiy

^rimi reges.

prima virtutis experimenta in illis locis extant, ^ Er cognominata eft. Hujus ficuti incrementa n
Populus
^ Pelafgi,

dica, ita termini perangufti fuere.

otia dicebatur.
fuba<ftis

regio

Sed poftea

virtute

regum,

&

gentis

induftr

primo finitimis, mox populis nationibufque, imperii In regione ^ P ufque extremos Orientis terminos prolatum. onia, quae nunc portio eft Macedonise, regnaffe fertur Pelegc
pater^ Afteropoei, cujus Trojano bello, inter clarifTimos vindii Ex alio latere in 7 Europa regnun urbis, nomen accepimus.

Europus nomine
lere,

tenuit.

Sed

&

Caranus

cum magna

multit

dine Graecorum, fedes in Macedonia refponfo oraculi

jufliis qu:

urbem ^^' ^defTam, non fe; tientibus oppidanis, propter imbrium & nebulse magnitudiner gregem caprarum, imbrem fugientium fecutus, occupavit ; r
vemiTet,

cum in Emathiam

vocatufque in

memoriam

oraculi,

rmperimn

qiicerere^

regni

quo juffus fedem ftatuit

:

erat,

ducihus capr
poft(

religiofeque

N O T M,
1.
Sc

Macedonia.]
fita,
:

Inter

jj^geum mare

5.

P^onid.'] Qua? in Myfiae confinio

;

loniam

Thracise, Epiro, Achaia?, a Macedone_,

&

Strymonem, Herodotus
tes,

ad Rhodonen mor

Theffaliae contermina
calionis nepote

Deu- tem, Diodorus

nomen

accepit.

2. Emathionis regis.~\ Berofus Noeminepotem, Pcetae Memnonis fratrem, Tetani Aurorae filium faciunt. Sc 3. Etr.athia.'] Pars tantum Macedonias sd mare iS^geum prope ThefTaliam ; unde tamen toti regno nomen inditum cft, ficut etiam olim Mygdonia, Pffionia, & ^mojiia^ Macedonia dita eft. 4. PeJafgi.'] Vel Pelargi, a Pelafgo Jovis LarifTae filio fic dili, multas regiones .tnccluerunt, loniam, CMum, Lemnum, ThefTaHam, Achaiam, & uiEoliam, deinde in garvam GrsEciae partem fe receperunt.

; ad Haliacmonis fluvii fgr Ptolems^us collocat. 6. Afleropcei. ] Qui, cum Achille, c

mortem
occifus

Patrocli irato^ aufus congredi, ab

efl-.

7. EurQpd^'^ix=, eftThraciaead Hasmur montem, led Europia eft Macedoniae portic

in qua Europus civitas.

&

Europin^ Macedonis filius, a quo pai Macedoniee nomen fcrtita eft. g. Caranm.] Argivus erat, Phidonisfrater, undecimus ab Hercule, unde ducebat o8.
illa

riginem. 10. JEdeJJa.] Urbs Emathiae^ Pellaefinitima, Fodena,

ob-

LiB. VII.
Jofervavlt,
s

Cap.

II.
ligna earJem ca-

75

quocumque agmen moveret, ante

habere, coeptorum duces habiturus,

res.

Urbem iEdeiTam, ob memoriam

quasregni habuerat aumuneris, ^geas, po-

'>|jm iEgeadas,
>!

Pulfo deinde Mida (nam is quoque vocavit. Macedoniae tenuit) aliifque regibus pulfis, in locum Sinium folus fucceffit j primurque, adunatis gentibus variorum crefcentfque veluti unum corpus Macedonias fecit ; y. uJorum, rtao, valida incrementorum fundamenta conftituit. b A P. II. Poft hunc Perdicca regnavit, cujus & vita illullris, ^^^^ j^_ nortis poftrema, veluti ex oraculo praecepta, memorabilia fue- cedoniajenes, fiquidem fenex moriens, Arg^o filio monftravit locum, quo di vellet; ibique non fua tantum, fed & fuccedentlum fibi \m oiTa poni juffit ; prasfatus, quoad ibi conditae pofterorum quiae forent, regnum in familia manfurum ; creduntque hac jrftitione extind:amin Alexandro ftirpem, quia locum fepulArgaeus moderate, & cum amore popularium, e mutaverit. liniftrato regno, fuccefibrem filium Philippum reliquit qui imatura morte raptus, Europum, parvulum admodum, in.ii" hseredem. ^&d Macedonibus ailidua certamina cum ^ Thrais^ ti Illyriis fuere; quorum armis veluti quotidiano exercltionem
* :

ti
X.

indurati,

gloria bellicae laudis finitimos terrebant.

Igitur Illy-

infantiam regis pupilli contemnentes, bello Macedonas aggrequi praslio pulfi, rege fuo in cunis prolato, Sz pone aciitur
:

pofito,
fdt
ti
i

acrius

antea,

certamen repetivere tanquam ideo YiSti fuifquod bellantibus fibi regis fui aufpicia defuiffent ; fu:

velpropterea vidtores,
:

erant

fimul

&

miferatio eos infantis tenebat,

facfturi

qubdex fuperftltioneanimum vincendi quem, fi vicfci

videbantur. Conferto itaque praedefuifie.
'

iimt^ captivum de rege

magna
bello

coede Illyrios fudere: oftenderuntque hoftibus luisprio-

regem Macedonibus, non virtutem

Huic Amyn-

INTERPRETATIO.
Obfervavit hahere
lla q^uosunauc duceret

eafdem capras 'ante

exercitum^ ut ejfent

ipfa duces ccsptariim rerunty Jicut fuerant

auElores regni injiituendi.

N
pilium

T M,
Pontum Euxinum, Macedeniam, Myfiam habitabant. Romania.
tidem,

Pofi hunc Perdicca.'] Alii Perdiccam

&

Macedonum regem

conftituunt,

n<|

melius quartum taritummodo, Caranim Ccenus, Cceno Thurimas, & ThuPerdiccas lucceffit.

4. Illyriis.j Quorum regio ex una parte ad mare Adriaticum, ex altera ad Pannoni-

ri!e
j.

am

&;

Macedoniam

pertinebat.

Sclavonia.

C!
.

Immaturd morte.l Fallitur Juflinus, Philippus 35 annos regnaverit.

Tkracibus^)^

faevitia

&

feritate

fic

5. Huic Amyntas^.'] JE.vo^o vel Europo non Amyntas, i&^ Alcetas fucceflit, poft quem regnavit Amyntas,

p.dnati, qui inter

.^geum mare, Propontas

76
tas fuccedlt,

T
&

T
filli

propria virtute,
:

Alexandri

egregia ind(L'
nat f

indgniter clarus

cui Alexandro tanta

omnium virtutum

Zegatl PerJarum apud

j^yntam
ttccifi

ob pe-

ornamenta extitere, ut etiam ^ Olympio certamine, vario luL crorum genere contenderit. CAP. III. Cum interini Darius rex Perfarum, ^ turpi ab S thia fuga fummotus, ne ubique deformis militiae damnis habcjj tur, mittit cum parte copiarum Mcgabazum ad fubig&ndam Th
ciam, caetcraque ejus
traffcus

tulantiam.

regna

An.M.3537,
01. 65. 4. Urb. C. 236

mento

erat accefTura

Macedonia.

Qui

quibus pro ignobili n brevi tempore exec

i

rcgis imperio, legatisad

Amyntam

regeni Macedonise mifiis,

fides in pignus futurs pacis dari fibi poitulabat. Sed legati nigne excepti, inter epulas ebrietate crefcente, rogant Amynca ut apparattii epularzm adjiciat jus farniUaritatis^ adhibitis in c. vivium fiiis ac filii iixoribv.s : id^apud Perjas haberi pignus fcedus hofpitii. Qus ut venerunt, petulantius Perfis eos contred; tibus, filius Amyntse Alexander rogat patrem, refpei:u setatis gravltatis fua^, abiret convivio, poliicitus, fe hofpitum tempera rum jocos. Quo digreffo, mulieres quoque paululum e convi

':

|;

evocat, cultius exornaturus, gratiorei*que redu6turus.

In quan

N TERPRE T A T

O.

a Turpiter expuljtts a Scythia, ne inglori^s

ejjet

b S^ibus addiret Macedomamy quafi

labore domandam..

ubi^ue ob ciamna in bgUo accepta.

N
1.

T
fit

jE,

Olympio certamine.'^

Cum

frequens

praemia -proponi,
fcribi
eae,
fta

9pud authores Olympiadum mentio,

&

nos

earum numerum ad marginem

adfcriba-

& nomina ^itorum & columnis, quales ei quibus Athenis, & leges, & Deorum
in tabulis

mus
Ubi

operse pretium eft, a quo

inftitutae fint ?

Quando ? Qnsque ad earum cog>

proponebantur.

pias a Grsecis dicebatur,

nitionem pertineant explicare paucis. i, duftum effe, Ludi Olympici, tejie Paufanid^ ab Hercule Monachum ; fed a loco ipfo nomen ludi uno ex Idsis PacVylis inftituti : tum a illis probabilius inditum dixerim, videli Pelope, deinde ab Kercule pofteriore, de- ab Olym.pi^ urbe, prcpter quam in a mum ab Iphito Eiienfi, uno ex pcfteris Her- Pifano, non procul ab Elide, ad AIphe\ c.ilis, fi Eufebio credimu?, reftaurati funt. iluvium, propter lucum oleaftro veftitu 3. Iphitus eos ludos rcilituit poft annos a quinto qucque anno ineunte, fub asftivi inftitutione 427. ut ait Clem. Alex. folftitium ludi celebrari folebant prima ilii Praecipui vel ut Beda 430. vel ut Eufebius 340. an- honorem Jovis OJynr.pii. 5. nomundi 3170. 3. Non tamen ab Iphito certamen & antiquifiimum, Curfus fui apud GrEecos per Olympiadas anni nume- poft, Ceftus, Saltus, Diicus, & Palasftra a iudi Pentathlo co rari cceperunt : fed a decima tertia Olymdita funt, ita ut ilii piade, ut vult Callimachus apud Eufebium ; ftarent. Moris erat vilores oieagina c quafi triumphantes qu vel a vigefima feptima, ut teftantur Arifto- rona donari, & demus Sc Polybius, quod verius putem urbes invehi, conftitutifque drigis per

Luna, quae Oly Olympiadis non vult Africanus apud Georgi

4.

qua Olympiade

vicit in

Agone

Gymnico perpetuum
2.

frui vetligaiibus.

Choraebus Elienfis, anno mundi 3278. a Mofe 81 ^, exSanBo Cyrillo. Excifse Trojae 408. ex Dio7jyfio. Ante Chriftum 774. Ante Ro59aam conditam zj. juo anno cceperunt,

Apud

Perfas.]

lilud

cum

Plutarc
cu
teft

non congruit, qui Perias convivia pellicibus^ non cum uxoribus agere
tur.

&

lccui

LiB.
um
'

VII.

Cap.

IV.
:

^7

matronali habitu exornatos juvenes fupponlt eofque peantiam legatorum, ferro, quod fub vefte gerebant, compefcere Atque ita interfe6lis omnibus, ignarus rei Megabazus, )et.
Ti legati

non

redirent, mittit eo

in
I

bellum
filiae

facile

&

mediocre
fcedas

hretur
ore

praelio

tam Amyntae

cumexercitus parte Bubarem, dedignatus ipfe ire, ne dehogentis. Sed Bubares ante bellum,
:

captus, omiiTo bello nuptias facit.

in affinitatis jura fuccedit.

depofi-

jue hoftilibus animis,

CAP.
:

IV.

decedit, cujus filio

Poft difcefllim a Macedonia Bubaris, Amyntas P^^^W fucceflbri Alexandro, cognatio Buba- ^^{^^p*^,

&

non Darii tantum temporibus pacem prc3eftitit vQYum tthm opera Buba-^^rxem adeo conciliavit, ut, cum Graeciam, veluti tempeftas edam occupaflet, ^ inter * Olympum Hasmumque montes ^^gxandri.
:

'''^'

ius regionis

eum

imperio donaverit.

Sed nec virtute minus, An.M.3574,

im Perfarum
3

regnum ampliavit. 4 Per ordinem 01. 75- inde fucceflionis, regnum Macedonis ^ ad Amyntam, ^r^tris ^^^ q'_ !^I|* Menelai filium, pervenit. Hic quoque infignis induftria, omnibus imperatoriis virtutibus inftruiSus fuit qui ex Eulice ^ tres filios fuftulit, Alexandrum, Perdiccam & Philipm, Alexandri magni Macedonis patrem, & filiam Euryonem Cygnaea autem Archelaum, Archideum, Menelaum, Cum
liberalitate,
:

]
j

yriis

deinde, 5c

cum

Olynthiis gravia bella gelHt.

<=

Infidiis

c
t

tem Eurydices uxoris, quae nuptias generi pa(9:a, occidenm virum, regnumque adultero tradendum fufceperat, occupas

fuiflet, ni

fiHa pellicatum matris, Sc fceleris confilia prodidif-

INTERPRETATIO.
Et
!

odio

depoftto affinitatem

cum

ipfol

c Occifus fuijpt injidiis ftmtlis

dice uxore,

ah Eurj''

raxlt.

Dederit

illi

tes

Olympum

& H<mum.

totam regionem fitam inter volebat

&

qua polliciia fe nupturam generOy

maritum
iccidere^

&

regnum dare

adultero.

N
t.
ius

O T M.
|

Matronali haiitu.]
perfequitur Herodotus.

Hanc

hiftoriam

cas,

4. Per ordlnm.l Hi reges fuere Perdic Archelaus, Orelles, ^ropus, Paufa-

&

z.

Olympum.] Mons hujus nominis mulI.

nias

iSrcpi

filius,

quitutor Oreftis, eo mor-

iex.

'leffaliam
t'fia

Jn Theffalia OfTie ccntiguus, a Macedonia dirjmens. 2. In

tuo, regnurn invafit,

5.

Ad
.

Atnyntam.']

Qui expulfus ab Ar^

juxta Plufam, idse vicinus. 3. In ]:ia, ignes emittens, propter urbem O1

geo,

a TheiTalis ref^itutus eft.

ipum.
3.

4. Alii etiam in Cypro, Lyd:

6. 'Tresf.Iios.] Q^uarum addunt nonnulli Ptclema^um Aloritem, a quo Alexandrum

.lolide,

Lesbo

&

Arcadia.

cccifurn voiunt Diodcr.

mielius

&

Eufeb.

Sed

alii

ijis,

.1

Hamum.'] Mons eft Thr-ciae maxivafto jugo in mare procumbens, e cuvertice hinc mare Adriaticum, inde
Euxinos cernuntur Catena del Mundt,
j

eum

voiunt fuiiTe Alexandri filium

Spurium..
7.
ferat.

Filia.] Euiyone, qua?

Menelao nup-

intus
;,

vocatur ab Ita-

fet.

7?
fct.

J
ex
filiis

Fun(5^us Itaque tot pericuh's, fenex deceffit, regno, majho

Alexandro, tradito. V. Imtur Alexandermterprima initia re^ni, belluub iilyrus, Illyrils, pac^a mercede, Sz Philippo fratre dato obfide, redeit. cajus. Fratrihiis a Interjec^o quoque tempore, per eundem obfidem cum Thel matre occifis, aratiam pacis reconciliat: qus res ^ Philiopo maxima increrfi^ regmmfujci.^ ... /-ni rv^ r ta egregis mdolis dedit. Siquidem Thebis tnennio obles h pit. An.M.36Si. tus, prima pueritiae rudimenta, In urbe feveritatis antiquae, i n Urk^ C.^jlo ^^^^^ Epaminondse, fummi & philofophi & imperatoris, depo Ant. C.371. Nec multo pofi: Alexander ^ infidiis Eurydices matris appet occurnbit cui Amyntas in fcelere deprehenfae, prcpter comi nes liberos, ignarus eifdem quandoque exitiofam fore, peperce Frater quoque ejus ? Perdicca parl infidiarum fraude decipi Indignum prorfus, libidinis causa liberos a matre vlta priva ^ quam fcelerum fuorum fuppliciis liberorum contemplatio ^ dicaverat. Perdiccae hoc Indignior csedes videbatur, quod ei a matrem mifericordiam nec parvulus quidem filius conciliave Itaque Philippus diu non regem, fed tutorcm pupilli egit. ubi graviora bella imminebant, ferumque auxilium In expe( tione infantis erat, compulfus a populo regnum fufcepit. pr.j. V CAP. VI. Ut cft IngrefTus imperium, magna de illo fpes c iJtium hella & conjugium. nibus fuit ; & propter ipfms Ingenium, quod magnum fponde gji.M.3694. yij-Tjm ; & propter vetera Macedonise fata quse cecinerant i Urb. C. 393. cx Amyntae filiis regnante, florentiflimum fore Macedonis Ant.C. 358. turn cui fpei fcelus matris hunc refiduum fecerat. Princi regni, cum hinc csdes fratrum indigne peremptorum, inde hoi um multitudo ; hinc irlidlarum m.etus, inde inopia continuis b lis exhauili regnij immaturam aetatem tyronis urgerent bel
ThjIippiMa.

CA^,

lis

i,

:,

13

,.

"^

>

quadam, ad opprimendam Macedoj amj mukarumgentium ex diverfis iocis uno tempore confiuebai
quse,
5

velut confpiratione

INTERPRETATIO.
a S^uain AmyntaSj refpiciens

bonum Uherorim^ non affcceratpcenis propta- crimina meriti

N o r M.
1. Philippo.l Amyntas eum Illyriis, quibus veftigaiis erat, dederat obfidem, a qui-

num millibus
4.

in

pugna cecidine.
'

Diu non
hoftes

regem.']

Errat Juftinus
eft.

cu

bus Thebss mifms

te

eft.

enim

imminerent undique,
illi

contini

2. Infidiis Emydices.']

A Ptoiemseo Alori&
Gemiftns.

regia dignitas
5.

delata

necatum referunt Dicdorus,

3. Perdicca parij&c.'^ Quod refert Diodi^.r. fimilius vero videtur, Perdiccam, cum

Psones,

Fe/ut cow/^zV^//W^.] Macedoniam inde Illyrii populabantur :

hi)

hi)

Argjeus Athenienfium copiis, inde Paufani

e ftirpe regia, regis Thracige auxilio fretu

Illyiiorum
prselio

jugum

e::cutere conaretur, initio

ab

iis

vitlum,

cum

quatuor Macedo-

ad regnum afpirabat.

quonisn

'

LiB. VII.

Cap.

VI.

79

limiam omnibus par efle non poterat, difpenfanda ratus ; alia ^ facillimis quibuf.terpofita pacflione componit, alia redimit, quorum viSiona., & militum trepidos animos firij: aggreiTis, ^ cum 1 ret, & contemptum fibi hoftium demeret. Primum illi ^ienienfibus certamen fuit quibus per infidias vi^tis, metu belli rivioris, ciim interficere omnes poffet, incolumes fme pretio diliit. Pofthaec, ^ bello in Illyrios tranflato, multa millia hoilium Urbem nobiliffimam ^ Lariffam capit. Hinc ^ Theffali- ol'^'^ :i\k, 6 non prasdne cupiditate^ fed quod exercitui fuo robur Theffa- Urb. c. 39*5. ii, qim equitum adjungere geftiebat, ^ nihil minus quam bellum ^'^^SS^i unumque corpus equitum peij:uentem, improvifus expugnat Quibus rebus feriumque copiarum invifti exercitus fecit. ^"^"'^3^97 er provenientibus, Olympiadem, Neoptolemi regis 7 Mclofim filiam, uxorem ducit ; conciliante nuptias fratre patruele, Urb. ^396. ] re virginis, Arruba, rege MoIoftx)rum; qui fororem Olympia- Ant. C. 355*
:

1<

i'

ci

li

Troadam

in

matrimonium habebat
initium
fuit.

quae caufa

illi

exitii

ma-

z
i

mqueomnium
late Philippi

Nam, dum

regni incrementa af-

acquifiturum fperat, proprio regno ab eodem pribella, ultro

i is,

e
1"

!)

His ita geftis, Philippus, jam non conCum ^ Meetiam quietos lacellit. lam urbem oppugnaret, in praetereuntem de muris 9 fagitta ja- An.M.3700. dextrum oculum regis eiFodit. (^io vulnere nec fegnior in 01.106. 3. um, nec iracundior adversus hoftes fa6lus eft: ; adeo ut inter- ^j^^' q ^|^^ diebus pacem deprecantibus dederit ; nec ^ moderatus \s :um, verum etiam mitis adversus vl6ios fuerit.
in exiiio confenuit.
us

fubmovere

INTERPRETATIO.
Nationes minus bellicofas aggreditur,
rid de
^Sj
tit I
\

iis

relata,

&

excitaret pa^vidos

b Subigit Theffalos ex impro^vifoy adbeU lum gerendum nullo modo paratos^

&Jibi compararet gloriam apud hojies.

N
inferrent
:eret,
j

o r M.
lafgicum

hterpoJitapaBione.'] Pasoniis, ne belregi Thracise,

&

Maliacum, Macedonise

finitima,

ne Paufaniam inter Peneum

& Thermopyias,
JanniXf

quibus Biec-

muneribus

perfuafit.

tia terminatur.

Cum Athenienjibus.'] Quos, dum ArUt ThefTalia 6. Non pradee cupiditate.] n reducunt, vicit ; & reliquos qui fuge- nobilibus adefTet, contra Aiexandri Phersei ^ad coUem, data eis fide, dimifit. nuper cccifi fratres, qui t)'ran-iidem affeftaBello in
aji

Illjirios.]

Qucrumfeptem mil-

rent.
7.

Ita Diodor,
MoIojJ'orum.'\

praelio cecidit,

ouare Bardyli eorum re-

Sunt Epiii pcpuli, Caf-

icem ea lege dedit, ut non Larifsa tanlit fedomnibus Macedonia? urbibus excee;.

ficpseis viciai.

Pandofia.

8.

Methonam.]

Urbem Macedcnis

Larijfam']

Gemina

eft in

ThefTalia

Magnefia, non procul ab Olintlio. 9. SagittajaBa.'] Ab Aftere Olinthio,

HiMedkerraneaad Peneum fluvium, A- cx Plutarch, 1- is patria, de qua loquitur Homerus ; al10. Tv^oderatus.] Urbem direptam (qs"maritima, quas fub Turcarum dominio, lo sequavit, civefque ejecit nudo>, ex Ge~ elt ampliflima civitas, ex H' mifro ; & Afcerem cruci affigi juffu, TK^ejjyuam.] Regio eli ad finum Pe- Huida,
:

LIBER

8o

LiB.
nini
jccupaflent
:

VIII.

Cap.

II.

Si

datum, quod arcem Thebanam, induciarum tempore, Phocenfibus, quod Boeotiam depopulati eflent : 'rorsus, quafl pofl arma & bellum, locum legibus reliquiflTent. I'um judicium arbitrio vidtorum exerceretur, tanta pecunia dam--

non poflTet. Igitur Phocenfes, cum agris, conjugibufque privarentur. defperatis rebus, ^ Philo- An.M.';6Q7, j.eloquodam duce, velut deo irafcentes, templum ipfum Apol- oi. 105. 4. Inde auro, pecunia divites, con- u^^^-^; 39^. lis Delphis occupavere. ^^^' ^ bellum Thebanis intulerunt. Fai6to mercenario milite,
antur, quanta exfolvi
beris,

&

ium Phocenfmm, tametfi omnes execrarentur propter facrilejjm, plus tamen invidiae Thebanis, a quibus ad hanc necef:atem compulli fuerant, quam ipfis intulit. Itaque auxilia his, a Lacedaemoniis, mifla. Prima igitur ab Athenienflbus, Sequenti prseJngreflione Philomelus Thebanos caftris exuit. primus inter confertiflimos dimicans cecidit, & facrilegii ] In hujus locum dux ^ Onomar^nas impio ^ fanguine luit. J
i

&

c Lis

creatur.

C A P.
1
1

iiusfuis,

Dum,

Adverfus quem Thebani Thefialique, non ex cine vi6lores potentiam ferre non poffent; fed PhiMacedoniae regem, ducem eligunt ^ & externs doII.
:

FMlippus a
"^h^l^^nhvo-

Tenjaopplu
////

nationi,

quam

in

fuis timuerunt, fpoRte

fuccedunt.

Igitur Wr.

ilippus, quaii
;

facrilegii,

non Thebanorum

ultor efFet,
ita,

om-

^^'^^'?^/

milites coronas laureas

fumere jubet, atque

veluti deo An.iVL-yoi,

Oi. 106. 4.
^*^^*

ce,

in prselium

pergit.

Phocenfes, infignibus dei confpe^flis,

deIi6torum territi, abjecSlis armis "^ fugam capefit, poenafque violatse religionis, fanguine caedibus fuis jjidunt. Incredibile quantum ea res apud omnes nationes
ifcientia

j-"*

^'

&

^^

INTERPRETATIO.
Et
fe fuhdmt Philippi sxterni
regis dominationi
:

eutn

noUent

fe

fubdere uni

ci^vihus.

N O T M,
& lutumni primum ad Thermopylas,
d()elphis
pt icas.

deinlites
j

3. Onomarchus.'] Qui,
obfidet,
fugit,

dum

Cheronaeanj
patriam
ie-

conveniebat ad definiendas
Civitates fingulae, vel bincs

viftus a Thebanis, ia

vel

Ita Diodor^

teos,
nol

vel fingulos pro cujufque potentia ebant AfiTelTores, quos Pilagoras ideo vo-

c^nt,

quod ad
erant,

pilas, quge propter

Ajllinis

tribunal

& GemiOnomavchum bis viciffe, feiterutn Bcectemplum mel Philippum cum Theflahs, exercerent. De- tios ; fed redintegrato prselio fex miliia
4.

Fugam

capejfunt.l Diodorus

flus

teftan^ar

m\h.
j.

Phccenfium ^sfa fuifie, tria millia capta, & Onom?.rchum a Phiiippo adlum in crun; Archidamo, Lacedaemoniorum rege, cem Paufanias tamen vult eum a fuia milicCimunicata : nam Lacedarmonii ab eo- tibus, dum ad mare fugeret, jacuhs cond<] confilio grandi sre Phaylus Onomarcho fratri fuccefmulftati erant. fixum.
Philomelo qiiodam.^j Id
egit,

&

Diodor.

re prius

I.

Sanguine

iuit.']

Multis confeftus vul-

fit ;

fed paulo poft,

vel lenta ccrruptus tabe

eft.

ijius,

cum nuUa

pateret elabendi via, e

interiit,

ex Pind. vel vivus concrenjatus

H-ipto loco fajtu fe abjecit in prssceps,

aliis,

Phi-

82

J
Phiiippo glorise dedit.

Illum vindicem facrilegil, tllum ultore religiommi: quod orbis viribus expiari debuit^ ^folum qui pii Itaque diis proximus habetu cuhVexigeret eT4itiJfe dignum,
per

Sed Athenienfes, ai maje((:as vtndicata fit. eventu, ne in Grisciam Philippus tranfiret, angufti An.M.3702, -phermopylarum, pari ratione ficuti antea advenientibus Perfi
dito
belli

quem deorum
^^

01. 107.

I.

Urb. C.401.

AnteC. 350.

occupavere: fed nequaquam limih aut virtute, aut causa quidem tunc pro libertate Grseciae, nunc pro facrilegio publicc tunc a rapina hoitium templa vindicaturi, nunc adversus vi aguntque propugnatoi dices templorum raptores defenfuri
:
:

-v

'

i.

immemores prc cujus turpe erat alios vindices fuifTe sus, quod in dubiis rebus fuis, illo deo etiam confiliorum au6lc
fceleris,
:

ufi fuerant

quod
nihil
rei

illo

duce tot belia

:

vicSlores

inierant

tot

url:

aufpicatocondiderant
rant
aut
ta,
:

tantum imperium

terra

marique

quaefi

quod

fme majeilate numinis

gefferant.

ejus aut

privats unquai

pubiicae

Tantum

facinus admififTe inger

omni
rent.
Fhilippus
Grescos 'vsxat, OUnthios
'vinck.

do6lrina exculta, pulcherriniis legibus inftitutifque forrr

ut,

quid pofthac fuccenfere jure Barbaris polTent, non hat

III. Sed nec Philippus melioris ftdei adversus foc quippe veluti timens, ne ab hoftibus facrilegii fcelere vi ceretur, ^ civitates, quarum paulb ante dux fuerat, quae fub i fpiciis ejus miiitaverant, quas gratulats illi fibique viftoriam fi
fuit
:

CAP.

rant, hoftiliter occupatas

diripuit: conjuges

Hberofque omnii
templis, n

fub corona vendidit

asdibus
facris,

non deorum immortalium

penatibus
:

non

diis

publicis privatlfque, ad qi

paulo ante ingreflus hofpitaliter fuerat, pepercit

prorsus ut n
in
^

tam
fiffe

facrilcgii ultor extitiffe,

quam

facrilegiorum licentiam qu
geftis,

videretur.
trajicit:

Inde, veluti rebus egregie

ubi,

Cappac

ciam

dok univerfam provinciam imperio JV ^ Deinde ad abolendam Invidias famam, ccdonis adjungit. infignis prster csteros tunc temporis habebatur, per regna m tit, & opulentiflimas civitates, qui opinionem fererent, reg{
bello pari perfidia gefto, captifque per
oc occifis finilimis regibus,
c,

I
a

N TERPR
ejje,

TAT
&

I
ut

O.
dicerent

Sohm Philippum dignum

qut tan-

aliquos e fuis,

palam,

re

ta facrilegia pimiret. Philippum dare mutuo magnam 'vim pi b Pojieiz ut deleret omnium in fe odium, nia ad mosnia templa extruenda per ci quo laborabat eo tempore magis, qitam alius tates, ut hortarentur, per praconeSfpi mims 5 per rcgna ditijjimas urbes mifit pojitos tributis.

&

&

N
I,

O T M,
in|tantia.
!

Qvitates quarum,

*<:.]

Ingreflus

Cappadocia enim id temporis

quibus
fed Yei

Tiieflaliam Pheras

amicam

prius

civitatem

fis

parebat,
gefiit,

cum

Philippus

bel'

cccupavit, cx Dcwojih.
, Cappadgciam.'}

In Philippum paulo non

|

Chalcidicas Thraciae
fubegit,

uri

acrius invchitur Juftinus.

adortus,

eas

vel

diruit,

Kkc

mira Juftini

ofci-

Disdsr,

L
Philippum

E.

VIIL

Ca p.
h

IV.
civitates,

83

magna
in

pecunia locare,
;

muros per

& fana,
hsc
An.M.^yo^.
4^'-^ ^^9-

tenipla fpxienda

&
:

ut per prsecones fufceptores follicitarent.

venifTent, variis dilationibus fruflrati,

Qui,

cum

Macedoniam
'

nm

regiae majeftatis timentes, taciti proficifcebantur.

Poft

Dlynthios aggreditur

receperant

enim

per mifericordiam, poft

;aEdemunius, duos
litos,

fratres

ejus, quos Philippus ex noverca ge- Ante C.

veluti participes regni,

^

interficere gefliebat.

Ob

347!

hanc

igi-

ur

caufam

urbem antiquam
:

&

nobilem exfcindit,

&

fratres

h'm deflinato fupplicio tradit

icidii

praedaque ingenti pariter

'^-

&

par-

Inde, quafi omnia, quaeagitaffet animo, ei 01.109.^2. argenti metalla in Thracia, cc- Urb. C.410. cerent, auraria in ThefTalia,

^^

voto fruitur.

.ipat.

Et, ne quod jus vel

fas

inviolatum prGetermitteret,

pirati-

AnteC

341.

im quoque exercere inftituit. His ita gef^is, forte evenit, ut im ^ fratres duo, reges Thracise, ^ non contemplatione juftitiae
us, fed invicem metuentes, ne alterius viribus accederet, difSed Philippus, more 'ptationum fiiarum judicem ehgerent. genii fui, ad judicium, veluti ad bellum, inopinantibus fratri& regno utrumque, non judi13, inftruilo exercitu fupervenit
:

more, (ed fraude latronis ac

fcelere, fpoliavit.
^

CAP.
5

IV".

Dum
eum
hdiz.

haec aguntur,

iegati

Athenienfium, petenauditis,

Athmlenfes,
"i^hejjalos,

pacem, ad

venerunt.

Quibus

&

ipfe legatos
utro--

sf

thenas

cum

pacisconditionibus

mmt:

ibique ex

commodo

^,^^^-^^

csterisqucque Griscis civitatibus, non An.M.3707. cis amore, fed belli metu, legationes venere. Siquidem, <^^^~ u't ^^^' ^; fcente ira, ThefTah, "Eoeotiique ^ orant, ut profeiTum adver- ^!j^gC tl^l

mque pax

Ex

INTERPRETATIO.
a Elegtrunt eum judicem
'*>d
i

di!fi.dn

ajiirnarent
tie

'"' illius aquiiate;n, aqiiitatan,

b Prccantur ut lellum contra Phocenfei fui, rion j qmdlaggrediatur, ciim frofeJj'us fuerit fe Grcscofed qiiodlaggrediatur, ci
I

---

uercnt

alterutri fejungcr^i. fejuni-cr^!:.

rum duc i'um ducemfors,

'N
Receperant enim, &fc.] Ali?.m taufam
srt ii. Libanius, quod

T M,
4. Argenti metalla.l Circa
ri

Pydnam au

lcilicet
:

pacem cum

fodinas

fuifle

refert

Diodor. ex quibus

henienfibus Olinthii inierant

Ijilippus
i.

quo faclo annua talenta mille Philippus coUigeret.

5.

violatum fcedus jadabat,

Fratres Philippi erant

Duos

fratres.'\
filii j

Berifa&es
aiiter

&

AmadoThraci^,

Fratres ejus.l
Aridaeus,

cus, Cotys

rem

narrat Diod.

JJ.Jhelaus,

&

Menelaus, quos

A-

Cerfjbleptem,
duin

inquit,

regem

rmtas ex

Cygn^a

Philippi noverca genus-

damna plurima infert Hellefponto, exercim invafit, Phiiippus magno cum

ejLifque multis prseliis

\.

Urhem antiquam,']

Athenienfes im-

fraclam

reprelTit

au-

|;fi

6. Legati Athenienjium.'] Qui Olinthiol'unia conuptis, prcditam urbem diripuit, rum cafu territi, invito Demolthene, pa<; que addictos fervituti vendit, Jic Diod. cem per ieg.itos petierunt.

t|s

a Dimofthene auxilium miferant Olin;^at Philippus, Euticrate Lafthene

daciam.

&

V,

tDcmoft. Dicere folebat urbem qu2e fi afmus auro onuilxis, in

e.Kpugnari

effe

nulin-

7.

eam

fecundis,

multis prsliis, nunc Bceotii. ] Qui, nunc adverfis cum Phocenfibus con-

Sjii P>^iru,

non queat.

tenderant,
r

sum

84
ardentes,
ut,

J
sum Phocenfes ducem
obliti

N
:

I
tanto odlo Phocenfiui

Graecioe exhibeat

dere eos prsoptarent

cladium fuarum, perire ipfi, quam non pe ; expertamque Philippi crudeHtatem pat quani parcere hoftibus fuis mallent. Contra, ^ Phocenfium leg; ti, adhibitis Lacedaemoniis & Athenienfibus, bellum deprecaba tur, cuJLis ab eo dilationem, ter jam emerant. Fosdum prorf miferandumque fpedaculum, Grseciam, etiam nunc, etviribu & dignitate, orbis terrarum principem ; regum certe gentiur que femper vi6lricem, & multarum adhuc urbium dominam ahenis excubare fedibus, aut rogantem bellum, aut depreca

alterius ope omnem fpem pofuifTe orbis terraru e6que difcordia fua civilibufque bellis reda<Stos, ut ad lentur, ultro fordidam paulo ante clientelae fuae partem hasc potillimum facere Thebanos, Laced^emoniofque, antea

tem

in

vindices

nunc Grxciae imperantis aemulos. ^ Philippi venditatione gloriae fuae, tantarum urbium faftidium agitai
ter fe imperil,

atque utros potius dignetur,

^

seftimat.

Secreto igitur

audi

veniam belli pollicetur, jurejura do adalis. refponfum nemini prodituros vent iilis contra, rum fe, auxiliumque laturum. Utrofque vetat parare bellur aut metuere. Sic variato refponfo fecuris omnibus, Therm pylarum anguftias occupat. CAP. V. Tunc primum Phocenfes, captos fe fraude Phih'f Phocenfes,& t7iulm Gra- animadvertentes, trepidi ad arma confugiunt. Sed neque fpatit ^^^^ inftiuendi belli, nec tempus ad contrahenda auxiha h Phil ^ini^tfmem
utrifque iegationibus,
^

his

Siiich.

pus excidium minabatur, ni fieretdeditio.

fe

N'\di\ igitur neceffita

An.M.37oS. pala falute

dediderunt.

Sed paftio cjusfidei

^

fuit, cujus ani

^*^^^^^ deprecati belli promiffio. Igitur Uib.^C. 40*7.

caeduntur paffim rapiunti

Ant. C. 344,

INTERPRETATIO.
a Graecos, quiolim erant
'uttidices

orbis

incertas

tenet,

dum

deliberat

quibus

po

terrarum, habere fpem omnem in auxilio al-

favere deheat. terius, ad eam calamitatem redaEios oh c His promittit fe hellum non faEiur. bella ci-vilia, ut demijfi fetant a Pliilippo eofque cdegit jurare ipfos diBuros nen vpem, fuum refponfum.

&

b Pbilippus,
iet,

iif

gloriam fuam

magk

ojien\

d Sed tam fuit injidus in fervandis pat quamfuerat, dum promijerat Je bellum

Cfvitaturn

tam potentium

legatos

diu illaturuin.

N O T M,
1.

nus

non.

Phocenfum legati .1 Hoc male Jufti-Icum Phocenfes, qui copias colligebant, tnim legatos de pace tunc miferunt legatione mittenda non cogitarint.
3.

Phocenfes, fed acceptis a lacedaemoniis mille gravis annaturge militibus, duce ArchidaTfiQ regCj

Caduntur
Phalecus,

pajjim.']

Hoc item

falfu

ab Athenienfibus petierunt
legationibus.l
fai

auxilia,
j

nam

Phocenfium dux,

cum
c

uti narrat Diodor.

2.

Utrifque

Hoc

falfum
j

imparem cerneret Philippo, quippe & Macedonum, & Theflalorum ""

fiiparetur,

uma. tnim tantum

a Thebanis legatio,

Athenienfium

&

Lacedaer

qu;

LiE.
que
;

VIII.

Cap.

VI.
maritis,

85
non deoruni
miferis

'

non

liberi parentibiis,

non conjuges

fimulachra templis
folatium fuit, quod,
daflet,

fuis

relinquuntur.

Unum

taiitum

Philippus portione praedas focios fraunihil rerum fuarum apud inimicos viderunt. Reverfus in

cum

regnum, ut

pecora paflores nunc in hibernos, nunc in jsflivos urbes, ut illi vel replenda, vel fic ille populos ad libidinem fuam ierelinquenda quaeque loca videbantur,
faltus trajiciunt,

&

|*^on
j

Mileranda ubique facies, & excidio finillis erat quidem pavor ille hoftilis, nec difcurfus per urbem militurn non tumultus armorum ; non bonorum atque hominum rarat fed tacitus moeror & luclus, verentibus ne ipfas lacrymse lina ^ Crefcit diiiimulatione ipsa ro contumacia haberentur. doNunc fepulor ; hoc altius demifTus, quo minus profiteri licet. hra majorum, nunc veteres penates, nunc te6la, in quibus geniti miferantes nunc rant, in quibufque genuerant, confiderabant icem fuam, qubd in eam diem vixifTent ^ nunc filiorum, qubd lon poft eam diem nati efTent. C A P. VI. Alios populos in finibus ipfis hofiibus cpponit -R^|-fif^tfa^^""/'^""" lios in extremis fregni terminisl ftatuit: quofdam bello cap38 m lupplementis urbium dividit. Atque ita ex multis genti'us nationibufque unum regnum populumque conflituit. Comofitis ordinatifque Macedoniae rebus, ^ Dardanos, caeterofque
ransfert.
:
: : : :

'Uexandrum, privignum
'

Oiympiadis rratrem, pue- ^^^. C um honeflae pulchritudinis, in Macedoniam nomine fororis areflit ; omnique fludio follicitatum, fpe regni, fimulato amore, ad jlupri confuetudinem perpulit ; majora in eo obfequia habituejus,

Sed nec a proximis manus bftinet, Siquidem '^ Arrybam, regem Epiri, uxori fuae Olyni- An.M.3712. 'iadi ar(5liffima cognatione jundum, pellere regno flatuit: atque ^^- ^9- 3' Urb. C. 411. ^ 1r \1 j Vai
initimos, fraude captos, expugnat.

uxoris

;;.q

us

five confcientiae pudore,

five regni beneficio.

Cum

igitur

INTERPRETATIO.
a Dolor crefcit, dum eum alam tefiari,
dijfimulare conantur,

&

eo

major

efiy

quo minus fas

efi

eum

N
ravit,

o r M.
2.

iorum opera, pacem ea conditione impeut ipfe

:

Dardanos.']

Qui

in

ea parte

Illyrici

cum

fuis copiis

alio fe

con-

habitabant, quae poftea Myfia

didla eft.
3.

Mediterranea

jrret

quare, data acceptSque fide, in

fe recepit.
liberi

Pe-

)ponnefum
I.

Non

parentihus.l

C3MS3.Vhocen-nDhdot.

Caterofque fifjititms.'] Theflalos vocat; qui, tyrannis ejedis, Philippo fe

.um Amphiclionibus permifsa, fancitum eft dediderunt, aliique vicini Graeciae populi. j t trium in Phocide urbium moenia dei4. j4rrybam.] Cujus opera Olympiadem ^ercntur: exules Phocenlium piaculares uxorem duxerat, Res aliter fe habuit, ex
'aberentur,
iceret._

nis

fliit

nec equos, nec arma eis tralare Diodor, Cum Arryba anno regni decimo Diod. Hic facri beUi obiiffet, relifto fiho i^acida, qui Pyn-hum DeTKofth. anno, poftquanl ccsptum. eft, de- genuit, Alexandro Olympiadis germin<D reg-

&

pwio.
'

num a

Philippo conceffum

eft,

S 3

ad

'

86

ad vlgintl annos perveniffet, ereptum Arrybae regnum puero ad nec ineo jus cogna modum tradit, fcelellus in utroque. eum, cui dedit, impudi tionis fervavit, cui ademit regnum ;

Nam &

cum

fecit

antequam regem.

L
I.

B E R

IX.

BREVIARIUM CAPITUM.
PhiUppuscoglfat de Grisciafuhjiiganda; ideo Byzanthm,
frujlra^ ohfidet,
1,
/t

A Scytharum rege varlis

modis deludltur^ unde pugna^

Athenienfes

& pr^
Thehan

da abdudia. 3. Triballi Philippum prcsda fpoliant,

Philippus prcelio atterit,
4.

Vi^orid moderat} utitur : fcsvit in

gerunt.

ThehanoSy

gui fortiter
^

5.
6.

Grc5cia?n pacare Jiudet^ ut Perfas hello adoriatur, Paufanias Philippum cbtruncat^ ultionem. ah iniquo
gens.

jicdice ^a

7.

Philippus^ Ohjmpiade h'

Akxandro

confcils^ interficitur,

8. Philippi elogium, ejufdhnque curn Alexandro filioy

^ fuccejfor
paucaru

comparatio,

C A P U
Phllippus

I.

"W-N Grsciam
i

Philippus
;

cum

veniiTet,

follicltatus

fruftraM'
det.

An.M.3713.

modicarum urbiur -^ quantse opes univerfarum eflent, animo profpiciens bellu (.QJ.J Grsciae inferre ftatuit.- ^ Ad cujus emolumentum egreg
civitatum direptionc

&

ex prseda

maritimam urber Ui'b!a 412. pertinere ratus, ^ fi Byzantium, nobilem AnteC. 339. receptaculum terra marique copiis fuis futuram, in poteft

&

tem

redegiiTet,

cinxit.

eandem, claudentem fibi Hasc namque uibs condita primo

I

portas,
*

obfidioi

a Paufania, 1%

NTERPRETAT
conferre

O.
exitium:.

a Arhttratm multum

ad illius bdlifeKcem

N
5.

O T M.
pri-

Sno,

Si Byz^antium.'\ fed Perinthum,

Non Byzantium

exercitu,
obfedit.

Byzantium fimul

&

Perinthi

quod Athenienfibus

Ex

Diodor.
Eirat
graviter Juf

faveret,

cum
:

triginta

armatorum milhbus
Perpsrtes

a. nus.

A Paufanid.']
Ncn enim
a

cppugnavit

cCun vero Athenienfes,

Paufaiiia,

fed a By

farum

Satrapae,

&

Byzantini

Perinthiis

feu

Byfante, Megarenfium duce,

Byz

smtterent auxiiia,

diviib

duas

in

tium ad Boli>horurB

Thjraciig conditum

bpart

LiB. IX. Cap.

j

II.
fiiit
:

87

deinde variante Ispartanorum, K'i6loria, nunc Lacedsemoniorum, nunc Athenienfium juris haper vii

&

annos pofielTa

Ibita eft.
nixilii.s

.Qii?e incerta

ppfiefTio effecit,

ut nemine, qiwii (.'dnx

^

juvante,

libertarem conftantius tueretur.

Jgitur Phi-

lippus,

longa

'

obfidionis

mora

exhaufi:us, pecunias

commerciuni

'ibus,

Captis itaque centum fcptuaginta namercihufque diftradis, anhelantem inopiam paululum DeinJe, ne unius urhis opp.ignatione tantus exercitus ecreavir. Cherfonenimm urereretur, proit(5};us cum fortillimis, multas es expugnat; filiumque Alexandrum, decem & cj9:o annos nadc piratica mutuatur.
'

um,

ut,

fub militia patris, tirocinii rudiment.i dsponera, ad

fe

rcellit.

In Scythiam quoque prsdandi causa profe6lus eii, more egotiantium, impenfas belii aho bello refefiurus. CAP. IL Erat eo tempore rex Scytharum-^ Atheas, qui, cum sllo Ifi:rianorum premeretur, auxihum a Philippo per s Apolinienfes petit, in

PhYippas
vincn Scytbas.

fucceilionem

eum

regni

Scythise adoptaturus.

'um interim ^ Iftrianorum rex decedens, & metu beUi, & auxItaque Atheas, remiffis Maiorum necefiitate Scythas folvit.
,'donibus,
'tijfe ;

renuntiari

Philippo

jubetj

^eque miy^iiiiim

ejus

fe

neque

adcptione?n

mandajfe.

Nam

neqiie
:

vindiiia

iacedonum egere Scythas^ quibus

n-ieliores

forent

neque hcere-

His auditis Ph-ihppus iegatos ad 'm fihiy incolumi filio^ deeffe. theum ^ mittit, impenfae obfidionis portionem petentes, ne
.opia deferere

re debere,

"

bellum cogatur. Qiiod eo promptius eum quod mifiis a fe in auxilium ejus mihtibus,

fa-

ne

INTERPRETATIO.
a S^are

Philippus exhaufla pecunia

exercet ut

in

^M

non' dederit militihus

mijjis

fe

iturna obfldione^ pifaticam

'liam recuperet.

pe-

in auxilium ejus, non

modo munera ob ojfici-.

um redditum, Jed ne pecuniatn qui ad 'vitam b Mittitut peterent partem pecunia in- fuftentandam. npta in objidions.

N
ilo

T
I

M,
in

poft dcdufla

eft

Milefiis colonia,

Hellefpontum
a Meridie in

mare

^geum

excurrens

3|

Boream extenditur. 2. Taualiquanto poft La- rica, inter Pontum Euxinum, Bofphon.im ; ismonii, duce Paufania, illuc colcniam Cimmerium, & Paludem McEotidem, Crim serunt. 3.' Cymbrica, inter Cymbricum, Tartary. II. Obfidionis mord.l Byzantii, Atheni- & Suevicum mare, feu Codanum finum,
Darii Hyftafpis, territa,

adventu

cum

Thraciam

ccntugifTet

^ium auxiliis adjuti, fortiter Philippo ierunt,

|l.

re-

Jutland.
extra

4.

Aurea, Regio Afi^ in India

Gangem, Malaca.

De piraticd.,2

i|n

&

^iEichinem
Piiilippurn

Nulla apud D^mofthepir-aticae mentio ; fed

maris imperium
atfe-

4. Atheas.']
dicitur.
5.

Ab

aliis

Matheas, Macheas

jlrant
jfte,
JiT

quotacilius infulares ab Athenien-

amicitia averteret.

I3.
Ij:

Cherfonenfram.] Praeter urbes,

Multiplex fuit Apolr Europa 5 triplex inMacedonia, una in Thracia juxta oram Ponti Euxini, de quibus qua lcquitur Juftinus.
j4poIlonienfes.'\

ionia in

nomen impofitum
Cherfoncfus.

eft,

multiplex

eft

6.
rioris,

Iftrianonim.'\ Pcpuli fuere Myfiaeinfe-

ijila

i. Thi-acica,
,

qujejuxta

justa cftia Meridionaiia Ifiiifiuvii.

lumptu.m

'

' '

88
fumptum quidem
inclementiam
trimoniis
nitllas fibt

J
vitae,

non modo officii pretla dederit. Atheaj terr^ fterilitatem caufatus, quas non pa ditet Scythasj fed vix alimenta exhibeat, refpondit
ccsli

&

pv.tare^

opes ejfe^ quihus tantum regem expleat ; turpiu. parvo defungi^ quam iotum ahnuere : Scythas autem vir iute ani?m, duritid corporis^ non opibus cenferi, Quibus dc-

&

rifus Philippus,

foluta obfidione Byzantii,

Scythica bella ag

greditur, prsmiilis legatis,

quo

fecuriores faceret, quas nuntien

Athes, dum Byzantium obftdet^ vovijfe fe Jiatuam Herculi^ a, qiiam in ojtio IJlri ponendam fe venire, pacatum accejfum ad reli
gicnem dei petens^ amicus
ipfe

Scythis

venturus,

Ille,

fi voi

fungi

vellet,

rum
fines

ftaiuamfibi mitti jubet ; non modo ut ponatur^ ve etiam ut inviolata maneat, pollicetur Exercitum aute^
:

ingredi negat fe paffurum.

;

An.M.3715. ponat
Urij.^aViA.
^^^-^

eo

fi invitis Scythis /iatuai digrejfo fublaturum, verfurumque tss Jiatuee in acu

irritatis animis, praelium commit numero praeftarent Scythae, aftu Philip^ Viginta millia puerorum ac foeminarum capta, pe

Ac

fagittarum,

His utrimque

Ant. C. 337! ntur.

Cum
magna

virtute

&

vincuntur.
coris

vis,

auri argentique nihil.

Ea primum

fides

ir

opiiE Scythicas fuit.

Viginti millia nobillum

equarum ad geni

?S"''^
Btis^Gracos

ad Cheroneam

faciendum inPv/Iacedoniammiira. CAP. III. Sed revertenti ab Scythia, * Triballi Philippo og ^"^^^"^ negant fe tranfitum daturos, ni portionem accipian prsdae. Hinc jurglum, h mox prslium ; in quo ita in femor
*

wav.

ut per corpus ejus equus interficeretur occifum putarent, prseda amiifa eft. Ita Scythica velut devota, fpolia pene ludluofa Macedonibus fuere. Ub vero ex vulnere primum convaluit, diu dilhmulatam ? bellui] Athenienfibus infert quorum caufae ^ Thebani fe junxere, me tuentes, ne, vidis Athenienfibus, veluti vicinum incendium, bel lum ad fe tranfiret. Fadia igitur inter duas, paulo ante infeftii

vulneratus eft Philippus,

Cum omnes

fimas, civitates focietate, legationibus

An.M.3716. "^'J^^^
01. iio. 3.

Graeciam fatigant

com

putant communibus viribus fubmovendum neque enim cefTaturum Philippum, fi profpere prima fucceffe

hoftem

An^' c*

^'"^' ^?^^
^^
''^l'
'

omnem
fe

Athenienfibus

Graeciam domuerit. Mot^ quaedam civitate jungunt quafdem autem ad Philippum bell
:

INTERPRETATIO,
a Id primum probwvit Scythas inopes
ejje.

N o r M.
I.

Scythica bella.l I^e Iioc bello

omnes

fcrc conil-ntiunt.

7,.

Triballi.']

Populi Myfis

inferloris,

quorum
3.

regio Bulgaria,

urbs primaria So

phla voeatur.
Beliuminfert.'] Simulato in Cyrtheeos

Cytiniuff Locrehfes bello, Elateam Diodor. Athenienfium oppida, occupavit. 4. Tbebani fe juitxere.'] Legatus abAthe nienfabus Thebas miffus eft DemofthencJ cujus rationibus perfuafi Thebani, repudia ta Philippi amlcitia, fejunxerunt Atheni
enfibu;.

&

&

Ita Diod,

& Plut.
mctu

LiB.
u|tus traxlt.

IX.

Cap.
cum

IV.

89

Prasllo

commifTo,
:

*iiilitum

numero
^

praeftarent,

Athenlenfes longe majore bellis indurata virtute allicluls

^ non tamen immemores pnftinas vlncuntur cecidere: quippe adverfis vulneribus, omnes loca, quss grias tlnda a ducibus acceperant, morientes corporibus texerunt, gloriam dominationis, &; vetuflifib dies univerfe Grascise

jljKedonum

&

ii

am

libertatem finivit.

3AP.
x\
t :

IV. Hujus vidoriae

folita facra

callide
illa

''

diffimulata

Xnique non

Philippus

die fecit:
:

non

Isetitia ei1:. j^ltcum in convivio ^tkenhnjt^

^

non ludos
3

inter epulas adhibuit

non

coronas aut
ut

un-

^^^ "rhebLmsfi-verL

g
ji

nta fumpfit

&
ita

quantum
inter

In illo fuit, ita

fe

vicit,

vldorem
hoftiurri
vicfbos

n 10 fentiret.
it.

Sed nec

Regem

Grsecis^ fed.ducem appellari

Atque

tacitam Istitiam, Sz dolorem

t^iperavlt,

ut neque apud fuos exultafTe,

neque apud

in-

4 ifle

Athenienfibus, quos paffus infeftiiTimos fuerat, bello confumptorum corpora fepui^raptlvos gratis remifit, t ^ reddidit ; rellquiafqu funerum ut ad fepulchra majorum.
videretur.

&

d :n'enty
.ai

ultro hortatus

ic

''

Antipatro, qui pacem

i|
e|

lenas mifit.

Super hsc Alexandrum filium cum. cum his amicltiamque jungerent, Thebanorum porro non folum captivos, verum
eft.

J(

c
I

.m interfeclorum fepulturam vendidit. Principes civitatis alios jri percufnt alios in exilium redegit, bonaque omnium oc^ Pulfos deinde ^avit per Injuriam, in patriam reftituit ; ex: 'um numero ccc exules, judices re6lorefque clvitati dedit:_
:

pud quos
f larentur,

cum

potentiffimi quique rei ejus

fe in

ipfius criminis

po-

c iftantias

quod per injuriam fuerunt, ut omnes fe

exilium egiffent,

hujus

audtores faterentur, meliufque

INTERPRET ATIO.
Apud eos judkes dum potentijfitni
iil/os ejecijeni in

quique cives accujantuvj ta:jmiam rei magni trlminiSf

exilium injuria,

N O T jE.
Militum numero.'] rlippum, & numero
/ccnienfibus praeftitifle,
d;

Teftatur

Diodor.

4. Dijftmulafa iaiitia.} Philippusintemperanter

&
illi

robore militum

admodum

fe

geffit,

vidtifque

enim equitum probravit cladem,

tejie

Diodor.
oratione

peditum millia tribuit. L Fincuntur.] Ad Chaeroneam, Bceotiae jidum : multum ad hanc viftoriam contiiginta
ti t Alexandri virtus, qui, paternae laudis aulus, aciem fibi oppofitam vicit : quo

made
miffis

captivo

libera
legatis

exSed a Deadmonitus,

Athenas

cum

Athenienfibus
que faepiffime

fcedus renovavit.

Ita Diodor.

5.

Coronas.] Convivales,

ex

rofis

texebantur.

Philippus,

ne

filio

cederet,

objeclum

6. Unguenta.l Veteres coronati,

&

un-

agmen
.

vertit in

fugam.

Diodor.

guentis delibuti convivari folebant.

7. Antipatro.'] 8. Puljos.']
lerant
\

Non tamen immemore%, &c.'\ Referunt liique Demofthenem abjeao clypeo, e F|na fugiffe, cumque 'chlamys adhsfifiji-nbo, quafi jam ab hofte teneretur, cle'|ie

Quem

poftea Alexander

profeftus in Perfas, Macedoniae praefecit.

Multos cives e patriii expuThebani, quod Philippo faverc dice-

{i/>p{^ -vivujn cape,

rentur.

cum

90
cum
contendercnt.

J
Mira fu^, quemadmodiim
nequeunt
ulcifci,

N
:

I
eilent,

republlca zB:nm^

cum damnati
prorsus audacia

quam cum

reftitli

de judicibus vitae neciJie poflunt, fententiam ferunt ; contemnuj. que abfolutionem, quam dare inimici polTunt ; Sc quoniam re
i?

verbis ufurpant libertatem.

^hilippui,

CAP. V.
^

Compoiitis in Grscia rebus, Philippus

omnium

ff?"
:^arat.

p^'

Jas bellum

vitatum legatos ad formandum rerum prsefentium ftatum evc ' -^^ Corinthum jubet. Ibi pacis legem univerfae Grasciae proi ritis fmgularum civitatum itatuit ; conciliumque omnium, v( t\ unum fenatum, ex omnibus legit. Soli Lacedsmonii, & gem, h regem contempserunt fervitutem, non pacem rati, q
;

An.M.3717. '^^^
01.
1 10. 4.

^P^^s

civitatibus conveniret,

fed a vi6^ore
^

ferretur.
five

Aux

deinde fmgularum ciyitatum

defcribuntur,
foret, feu

Antc
*

t'^^*
^

'^^^" rex oppugnante aliquo

duce

illo

adjuvandus bellum infer

i\

PhlUpput
&aitur.

imperium Perfarum his ap ducenta m.illia peditum re, & Extra hanc fummam h A cedoniaj exercitus erat, & confinis domitarum gentium bar ries. Initio veris tres duces in Afiam Perfarum juris prasmit Parmenionem, ^Amyntam, & Attalum, ^ cujus fororem nup expulsa Alexandri matre Olympiade, propter llupri fufpic nem, ^ in matrimonium receperat. ocCAP.VL Interea, dum auxiliaaGrscia coeunt, nuptias 7 01 patrse nlisj h Alexandri, quem regem Epiri fecerat, celebr
erat,

dum. Neque enim dubium

ratibus peti.

auxiliorum equitum quindecim millia.

Summa

INTERPRETATIO.
a Siw.
tliis

eo exercitu

Philippus adjuvatidus

ejfct

contra

illos

qui ipji

bellum

indicerent , j

bsllum inferrett

N
:
i

r M,

1, Corintbum.'] Urbem Peloponneli inl 6. In matririionimn, &c.'\ Dum nup medio Ifthmi Corinthiaci habebat arcem celebrarentur, Attalus hortatus efl Macec Acrocorinthum, & navaha duo, Lechseum nas, ut juftum Phiiippo fuccefforem al

in finu Corinthiaco,
nico.

&

Cenchreas in Saro-

expofcerent

quo audito

exarfit

Alexand
adulter

quid nos

tibi, inquit, Jcelus,

num
;

a. Ducenta millia.'] Ju{l:um numerum exeedere videtur Juftinus,cum Alexander, Grse-

njidemur ?

eumque fcypho

petiit

quare Pl
;

Hppus, fhifto enfe, in

j

filium

irruit

eleclus imperator, longe pau - impafto per iram & vinum pede, prolapi militum numero in Perfas bellum gefle- eft ; cui, iniukans Alexander, hic 'vcro, nt. quit, Macedonas ex Europd en AJiam pan 3. Domitarumgentiujn.] Illyrios intelli- hat tranjmittere, qui, ex le&o in IcRum trai git, Dardanos, Thracas, & ftnitimos Mace- grediens, procidit. D>;inde Alexander, mil doniae populos, quos Philippivj vel terrueEpirum Olympiade, isi iUyrium fe cc: ratj vel vicerat. tuiit, unde paulo pofl Demarati Ccrintl 4. An/yntam.'] Amyntae non meminit Di- confilio revocatus eft. d. fed Attalum copiis omnibus praeficit. 7. ClcopatrajiUa.'] Quam ex 01)Tnpiai erat 5. Cujus Jororem.] liiius, non fororem, fufceperat, quare avunculo nupfit : fed neptem Cleopatram uxorem duxit. nim i^Uexander frater Olympiadis.

corum etiam
eiori

>

>

Dit

LiB. IX. Cap. VIL

3|s erat pro magnitudine duorum regum, ^ixorem ducentis, apparatibus infignis.
li
1

91
^

Sz collocantls fillam,

Sed

nec ludorum An.M.^yij,

hlium, gene- ^,.^ ij Paufanias, nobilis ex Macedonibus ado'iiique, contenderet ; Philippum in e|?ns nemini rufpeclus, occupatis anguftiis, diemque laetitije deiriuatum, foedum lucla iriifitu obtruncat Hic Paufanias primis pubertatis annis ftuprum per 'ums facit. cujus indignitati hasc etiam ii^iriam paflus ab Attalo fuerat nam perduclum in convivium, folutumque \ itas acceflerat o, Attaius, non fus tantum, verum & convivarum libidini, it fcortum vile, fubjecerat, ludibriumque omnium inter squaHanc rem segre ferens Paufanias, querelam PhiI -eddiderat. Cum variis frliftratlonibus non fme rifu i o fepe detulerat. iprretur, & honoratum infuper ducatu adverfarium cerneiram in ipfum Philippum vercit ; ultionemque, quam ab
^

Tnificentia deerat : V /1 ri

ad
?

quorum fpe^taculam
inter
l

Philippus
1-

dum

cuttodibus, medius

Ai J duos Alexandros,
J

^*-/^- ^* Urb.C. 417.

C^

^j^

(I

jti

'

'^

srfario

non poterat, ab iniquo judice exegit. ZA?. Vll. Creditum eftetiam immiftum abOlympiade, ma- Olympjas^ Alexandri, fuiiTc nec ipfum Alexandrum lo-narum paternae ^^^^^"f?'^. ,is extitilie: quippe non mmus Ulympiadem repudium, c>i gceinfimu^ latam fibi Cleopatram, quam ftuprum Paufaniam, do\\i\{' lamur. Alexandrum quoque, regni asmulum, fratrem ex noverca :eptum, timuiffe eoque a(3:um, ut in convivio antea, prim cum Attalo, mox cum ipfo patre, jurgaret: adeo ut etiam
5 :

dio gladio
ie,

eum
in

Philippus confe6latus
exoratus.

fit,

segreque a

filii

Epirum cum matre, inde ad regem Illyriovixque revocanti mitigatus eft patri, precibufd^ cognaturum sgre redire compulfus. Olympias quoque fram luum Alexandrum, Epiri regem, in bellum fubornabat;
n contulerat
:

amicorum avunculum fe

precibus,

Quamobrem Alexander

^rviciffetque, nifilise nuptiis pater

lis

generum

occupaftet.' Hisftifui

irarum utriquePaufaniam, deimpunitate ftupri

ad tantum facinus impuliiFe creduntur.

queren-

lii,

Olympias

certe, fu-

INTERPRETATIO.
Et
Et
-vldertt

praterea Attakxm fuim adpermotus precibus amico-

rum, abftinuit a cade

c Idque obtinuijfat,

jilii.

Hi\cirium ducis honoreinfignitum.

dzjficilt,

ni pater Philippus,

impediijfh, dando filiam uxQrem Alexandro.

NO
Nec ludomm, ^c. ] Maximus erat tiarum appamus, & ingens ad hanc
.

M.
praefidio

teUitum
3.

non

indigeret.

ipam populcrum concurfus. Interdnos Alcxandros.] Candida ind-as flolS Phihppus juffit fateUitibus, ut
.

Non fme
;

rifu.']

Id

tamen

Philipptis

graviter tulit

fed

cum

Attalo egeret for-

tiflimo duce, Paufaniam icnire ftudens, eum ad locum inter corporis fui cuftodes honora

longum intervallum fequerentur, ^ji Graecorum benevolentia feptus fai<,_per

tiorera proraiovit,

ep(

Diador,

gienti^

92
gienti percufTori,

I
j^

Ipfa deli equos quoque praeparatos habuit. audlta regis nece, cuni titulo officii ad exequias cucurriffet.

jn
t-

cruce pendentis Paufaniae capiti, eadem noi:e qua venit, c( auream impofuit: quod nemo alius audere, nifi haec,

mm

i-

Paucos deinde pofl dies, it lim corpus interfe^loris fuper reliquias mariti cremavit ; & inulum ei eodem fecit in lcco, parentarique eidem quotan incufsa populo fuperftitione, curavit. Poft haec Cleopatram, a pulfa Philippi matrimonio fuerat, in gremio ejus prius filia in feffa, finire vitam ^ fufpendio coegit, ^ fpe^aculoque pende
perftite Philippi filio, potuifTet.

:.

i.

;,

a
-

s
-

ultionem potita eil, ad quam per parricidium feftinaverat. 1 vilTime gladium, quo rex percufTus efl, ApoUini fub non MyrtzYis confecravit hoc enim nomen ante Olympiadis pai
:

e
-

J^hiUpfi^

eilta

Is fuit. Quae omnia ita palam fa6i:a funt, ut timuifTe videa ne facinus ab ea commiflum non prbbaretur. CAP. VIII. DecefTit Philippus xl & vii annorum, cumai ^^^ regnaflet. Genuit ex LarifTea faltatrice filium Aridaeum, pofl Alexandrum regnavit. Habuit & alios multos ex variis
trimoniis regio
riere.

more

fufceptos, qui partim fato,

partim ferro
flu(

Fuit rex armorum

quam conviviorum
:

apparatibus
:

iior; cui

maximas opes erant inftrumenta bellorum

divitiai

qusflu quam cuflodia folertior itaque inter quotidianas rap femper inops erat. Mifericordia in eo & perfidia pari jure diled Nulla apud eum turpis ratio vincendi. Blandus pariter infit

&

fus alloquio; qui plura promitteret,

quam

praeilaret

in feria
^

jocos artifex.

Amicitias

utilitate,

non

fide colebat.

Grati

fingere in odio, inftruere inter concordantes odia,

apud utrum

gratlam quaerere, folennis illi confuetudo. Inter haec eloquen infignis oratio, acuminis & folertiae plena ut nec ornatui cilitas, nec facilitati inventionum deefTet ornatus. Huic Alex

&

der
di

filius fucceflit,

&

virtute

&

vitiis

patre major.
ille

Itaque vinc
bella
1

ratio

utrique

diverfa.
ille

Hic

aperte,

artibus
fufis.

i:abat.

Deceptis

gaudere hoftibus, hic palam

Prud
difiir

tior
lare,

ille

confilio, hic

animo magnificentlor.
:

Iram

pater

plerumque etiam vincere

hic ubi exarfifTet, nec dilatio ul

INTERPRETATIO.
a Voluitque JpeElare pendentem efuneCleopatram, cujus mortem cogitabat, ciim parrieidium commifit Philippum oceidendo.
j 1

b Semper folebat fingei-e amare fe

odio habebat,

eoi,

& quarere

&

ferere dijjidia

inter

an {j

utriufque beiicvaleritiam,

N
1. Sufpendioco^git.l Filia? fufceptae a PKilippo non memmit Diodorus, fed parvu-

T J,
& &
Olympiadem
confcios facit Plutarchus

seneo ignibus circumdato periifTe tefti:|^ Alexand Paufanias ; cujus crinjinis

]3

lum

CleopatTce filium una

cum mati-e

in vafe

LiB. X.
T3,

Cap.I.
:

93
fed ebrletatia

nec modus
vitia.

erat.

Vini nimis uterque avldus

r/erfa

Patri

mos

erat etiam de convivio in

irrere,
ir
:

manum

conferere, periculis fe temere ofFerre

hoftem proAiexan:

non in hoftem, fed in fuos faeviebat. Quamobrem Philippuni interfedor conpe vulneratum prselia remifere hic amicorum frequenter exceffit. Regnare ille cum amicis nolebat, hic in ^Vio
:

Jiicos

regna exercebat.

Amari

:m

cultus

utrique fimllis.

Solertiae

pater malle, hic metui. Literapater majoris, hic fidei.

I^rbls

J^is filio

atque oratione Philippus, hlcrebus moderatlor. Parcendi Frugalltati pater, honeftior. promptior, animus Quibus artlbus orbis imperii 'xurise filius magis deditus erat.

&

idamenta pater

jecit, operis totlus

gloriam

filius

confummavit.

L
1.

B E R

X,

BREVIARIUM CAPITUM.
Artaxerxis
filii

in patretn confpirant.

Sed^ confpiratione

deteid^ parricidii pcenas dant.

2.

Caufa parricidii e%
Ochusy

midtiplici libidine nata.

3.

Jrtaxerxis fuccejfor^ cognatorum principum Jirage regiam replet. Perftas monarchice finis.

C A P U T

I.

Perfarum, ex pelliclbus cxv fitantum jufto matrimonio fufcepti A^axerm Darius, Ariarates, & Ochus. Ex his Darium contr^ fanfpVal nrem Perfarum, apud quos rex non nlfi morte mutatur, ^ per An.M.3689. '3- 4iiuJgentiam pater regem vivus fecit : nihii fibi ablatum exiftiJ^^' jans, finceriufque g^udium ex ^^^* quod in filium contuiiiTet ;
x\

\R T
lii

X E R X I,
fed

regi

fuere,

tres

^Jg

pcreatlone capturus,
inrpexifiet.
cerficiendi patris

fi

infignia
poft

majeftatis fii^ vivus in filio

pietatis
fi

Sed Darius,

nova paternae
Sceleratus,

exempla,

confilium cepit.

folus parrici-

clim

cogitafiet

JafTumptos,
arsus genus,

tanto fceleratior, quod in focietatem facinoOftenti quinquaginta fratres fecit parricidas. ubi ^ tanto populo non folum fociari, ve-,

N
I. Filii fuers.']

r M.
diis

icubinas habebat,
l.
s

Trecentas ex Plutarch.
bellis^

&

fexaginta

turbaretur.
eft^

Per

indtilgeiitiam.'\

Ne regnum

poft

3. In tantopopuk.l Id juraterum muititudijie,

in tantl con-

mortera novis

iratruin<iue diflj-

riim

, . ;
,

P4
riim etlam
ris
fileri

J
nemo
inventus
vile
fit,

N
;

I
ut ex qulnquaginta
liji

parricidium

potuit

quem aut

tio fenis,

aut indulgentia patris,

prsefidio tutus

paterna majeftas, aut ventia tanta immanitate revoca

t*

Adeone

paternum nomen apud

etiam

tot

numero
hoftes

filios fuit,

:,

quOrum
eorum
fuerit
?

adversus

tffe

debuej

infidiis

circumventus, tutior ab

hoftibus

quam

a 5

^.
ni-ido.

rarioms caufa c\io

^rtur"^'

II. Caufa parricidii fceleratior ipfo parricidio fuit. (quippc Cvro iratemo bello, cujus mentio lupra habita Afpaiiam, pelhVem ejus, rex Artaxerxes in matrimonium re Hanc patrem cedere fibi, ficuti regnuiii, Darius pofti P-''^-^* verat: qui, pro indulgentia fua in hberos, primo fa6lurum
,
:

CAP.

dixerat

mox
^

poenitentia ductus, ut honefte negaret, quod tem

Solis

prcmiferat,

eam

facerdotio prjsfecit, quo perpetua

illi

omnibus
in jurgii

viris pudicitia

imperabatur.
:

Hinc exacerbatus
fadla

juvei

primo
diis

patris erupit
^

mox
^

cum

fratribus conju

tione,

dum

patri

infidias parat,

deprehenfus

cum

fociis,

poe
qi

parricidii

paternas majeftatis ultoribus dedit

Conjuges

que cmnium
ret,

cum

interfecl-s.

ne quod veftigium tanti fceleris ex Poft hsc Artaxerxes morbo cx dolorw contr
iiberis,

to decedit,
ikhus
resrnare

rex,

quam

pater,

faslicior.

CAP.

III.

Ka^reditts regni ^

Ocho tradita,

qui, timens par

incipit,'"^
sioritur.

conjurationem, regiam cognatorum csde,

plet, nulla^

&

ftrage

principum

Olici

1'

mifericordia p J^^tus: fcilicet ne innocentior fratribusparricidis haberetur. 7

fexus,
setatis
ita,

non fanguinis, non

non

Uib. c. 388.

que

veluti purificato regno,

AnteC. 362. ajversus

bellum ^ Cadufiis infert. In eo ci provocatorem hoftium ^ Codomannus quidam omnii

;

favore proceiliflet

hofte

casfo,

vi(Soriam

fuis pariter,

&

prc

amiftV.m gloriam,

reftituit.

Ob

hsec decora

idem Codomanr
9

prseftcitur^ Armeniis.

Interjedio deinde tempore,

poft morti

N
1. oo/zj eam facerdotio.l Non Solls, Dians, quae Ecbatanis colebatur, fadlam

T M.
fed
fa5.
tius

80

Nonfatiguinis, &'c.'\ AuthoreftC fratres Sifygambis, Darii matris,

Qi^i

cerdotem
3.

fcribit

Plutarch.

eo effe occifcs.
6. Caduftis.']

2. Infidias paratj]
Deprehe-nfiis, ]

Impulfore Tiribafo.

non procul a marl C

Manifefto in fcelere pio habitant. cpera Eunuchi, Artaxerxis jullu, una cum 7. Codomamius.']
fratiibus,

ecrumque ccnjugibus

occifus
5

efl:

gia,
facit

eii

quod vifum eft aiiquanto crudeiius lex fit apud Perfas, qua reorum
fimul

licet
affines
5

Non fuit ex ftirpe Sed Diodc Ciirtio. Arrian. eurn Arfani, Eufebius Arfami filiu;

&

qui frater fuit, vel Artaxerxis, vel Ochi.

8.

cum

ipfis

perire

jubeantur

fed

Ochi

crudelitas,
conciliavit.

Artaxei-xi

clementis fa- jor

& minor

Armeniis.l Daplex eft Arrnenia, n utraque a Cappadocia ad R ;

mam

dos ufque, trans

Euphratem,
extenditur
dicitur.

inter
:

Iberi

Qui vino patre e fratribus alterum calumntis ad venenum compulerat, altej-um decrepiti patris delicias per Herpatem,
4. Ocho.']

&

Mefopotcmiam

major.

difian,

minor Aladidi
:

Flutarch,

Alii aliter e g. Pol mortm Ochi.] morcem referunt eum .^gyptum jam

0(

L
ichi regis,
'

B.

X.

CA

p.

III.

95
An.M.3719.
^^'

ob memoriam priftinse virtutis, * rex a populo Darii nomine, ne quid regise majeftati deefret, [nftituitur ; )noratus ; bellumque cum Alexandro magno, diu variante forPoftremo, vi6lus ab Alexandro, ^ na, magna virtute geffit. icognatisoccifus, vitam pariter cum Perfarum regno finivit,

"^-

3*

/^n.i^cVA]

N
iiellcm

r
diis,

M,
rex,
detetis infl-

recuperaffet,

JTe,

(i

Bagoam vccat, eumque ad bibendum Diod. poftea Bagoas Spa- venenum coegit. jjuiflTe traditur, quod 2. Rex a populo.^ Non Ocho tamen fucnatione yEgyptius morte regis ultus eft,
\ \

& Apim

& facm eorum irmenfe comedendum ap&

.^Slianus,

toUere veneno tentaret,

teftatur

Sulpitius Severus,

ceflit

Darius, fed Arfi,

Ochi

filio

minimo,
fuftertio,

minutas in partes confelibus proje^tum fuiffe. \ im, |i. Ob memoriam 'virtiitis.'] Opera praeciaddit ejus corpus
'
;

quem
fecerat

Bagoas,
:

occifis

fratribus, patri

anno imperii ut habet Diodor. una cum filiis e

ftulit.

quemque

vita fu-

Bagose a fatrapis prae

:

cseteris

eleftus

Arrianus tamen ejus

csedis

Dariumk

'

cum tamen

paulo

poil:

Bagoas

eum

accufat.

L
':.

B E R

XL
in
officio

BREVIARIUM CAPITUM.
Occifo PhirippOy Alexander

Macedones
Perfas

continet,
conjiituit,

i.

Initia principatus Jlexandri.

hello

aggredi

i.

GrcscDs defeSiionem cogitantes coercet.

f.
).

Thebas, viofis

zncolis^ evertit.

Athenienfibus Infejlus,

Savit in

7iovercd fiice cognatos^

^ in confanguineos
manu

fuos

di'-

>.

indehellum Perfcum aggreditur. Difciplinam militare?n ordinat. Parva Perfas pralio fuperat.
Jnfidiis vitatis,

ingentia molitur,

h
8. 9.

Gordiujnnodum fatalem caJUd} folvit In gravifpmum morhum incidit^ l^ fanitati rejliiuitur, A.d alterum pnslium apparatus. Atrox pugna. Strages
Perfarim^ fuga Darii, cujus u%or^ mater^ ah Alexandro regie excibiunt.ur.

filia^ captivcs

0.

Perfisfuperatis^ d

refarum

luxu Alexander fuperatur.

No^

Vce in Orientem viBoria.

ji.

Tyrus expugnatur.
pergit

Provinciis non paucis

receptis.^

ad Hammonis oraculum,

J2.

3-

Darii regnwjiamhit^ i5 pacem petenii recufatlertii prcslii inter Ahxtindrum b" Dariui rium circumjiantia
^Uisdam,

14. Ejuf'

' '

' :

g6
dd

J
i?7genti potiuntur,

I
'y

14. Ejufdem pr^Iii defcripiio.

Ferfce fugantur

viSfores ^p,

15, Darius a Jiiis vinBus^ &" multis vulnerihus confoffus^ j-i. tem dicit AlexandrOy in morte regium aniinum pnt, jilexander Darii obitum fetu i^ regid fepulturd decorat.

&

C A P U
Gcdfo Phi-

I.

"W
i

exercltu Philippi,

iicuti variae

gentes erant,

ita,

eo oc(
fe
t^

>,

!^dfr'Ma'e
iionesconiixet,

^^^'^^^^

tutc

motus animorum fuere. Alii quippe, injufta opprelli, ad ipcm fe libertatis erlgebant alii
:

remiflam fibi expeditionem gaudebc facem nuptiis filiae accenfam, rogo patris fubdi /te.Pv4.37iS. doiebant. Amicos quoque, tam fubita mutatione rei ^^^^^ mediocris metus ceperat, reputantes nunc provoca tXrb^c^liJ' Ant. C.334. Aiiam, ^ nunc Europam nondum perdomitam, nunc Illyrios Thracas, & Dardanos, cseterafque barbaras gentes fidei dul
longir.quas
^

militise,

nonnulli

'

n
i 1

h
tus

mentis inlidae

qui cmnes populi

fi

pariter

deficiant,

re

Queis rebus veluti medela quaedam inter\ qui pro concione ita vulgus omne conf tus hortatufque pro tempore eft, ut & metum timentibus de ret, h fps omnes impleret. Erat hic annos xx natus in aetate ita moderate de fe multa pollicitus t:ft, ^ ut appareret
riullo
5

modo

poiTe.

Aiexandri

fuit

ra

eum

experinientis refervare.

ctarum rerum,

praeter militise vacationem, dedit

Macedonibus immunitatem c quo fa^^to ;

tum
MarBarcsdomat. inPerjasbellum
nt^,

fibi

favorem
regis

omnium

conciliavit, ut, corpus hominis,

virtutem
^^

mutafTe fedicerent.

? ^^' Pi*ima illi cura paternarum exequiarum fult: in c bus antc omnia, csdis confcios ad tumulum patrlsoccidi juifit: ICI Alexandro ^ Lynceftarum fratri pepercit, fervans in eo aufpici
aignitatis iure:

quoque

im.perii

nam regem eum primus ialutaverat. ^mul Caranum, fratrem ex noverca fufceptum, int^
^

ci curavit.

Inter initia multas

gentes rebeliantes compefci

INTERPRETATIO.
a

Nonmdli dolehant Philippum interfcBum

dumiiuptiav^iiVisJiUaicekbrarejitur,

b Ut omnes

intelligerent

ipfum faBi

fzii'e,

\plura

quam

protniferat.

N
X.

M,
i'

Facem

nuptiis, &c.'] Id eft,

tiss filias
fiis

celebrarentur, dolebant

Lyncellis re^o dum nup4. Lyncejiarum, ] quod occi- M\cedoniae medicerranea, per <juam I|*
ceflius iluvius decurrit.

eiTeC Piiilippus,

Z.

Nunc Europam.']
AlexanJri
fuit.'\

Nec enim

Graeci
5,
los,

penitus erant eo tempore domiti.

3.

Quidam apud Plu-

&

Gentes rebellantes .] Thracas,^ Tri Getas Iftri accolas, mira ce

tarchum eum non Philippi, fed Paufanias

Oiympiadis fiiium put^runt.

&

tate vicit,
(juitur.

quod pluribus Arrianus

pe

orien

LiB. XI.
j)nentes nonnullas
:itato
'

Cap. m.
:

97

feditiones extinxit.

gradu in Graeciam contendit

evocatis civitatibus,

ubi,

Quibus rebus erec^us, exemplo patris Corin:

ihum

ejus ^ fubftituitur. Inhoatumdeinde a patre Perficum bellum aggreditur in cujusaplaratii occupato nuntiatur, Athenienfes, Sc Lacedaemonios, ab eo An.M.^yig, d Perfas defecifle, au6loremque ejus defe6lionis, magno auri ondere a Perfis corrupturn, Demofthenem oratorem extitiile j Urk c.^ig. in
ui

dux

locum

Macedonum

deletas

omnes cum

rege copias a Triballis af- AnteC. 333.

concionem audlore, qui in eo praslio, in Qua opinio10 rex ceciderit, fe quoque vulneratum diceret. prasfidia Ma,1 mutatos omnium ferme civitatum animos efTe Quibus motibus occurfurus, tanta celeritate idonum obfideri. ftru<5lo paratoque exercitu Grseciam oppreftit, ut, quem venire
rmaverit, produ6to in
:

)n fenferant, videre fe vix crederent.

In tranfitu hortatus ThefTalos fuerat ; beneficio- Gracosds^ maternseque fuae cum his fub ^ JE2.cldz- fi^'"^^ m gente necellitudinis admonuerat. Cupide hasc Theflalis f^^^"^'^ ^^^''' idientibus, exemplo patris, dux univerfce gentis creatus erat, omnia reditufque fuos ei tradiderant. Sed Athe1 ve^tigalia Imfes, iicuti primi defecerant, ita primi pcenitere cceperunt i ntemptum hoftis in admirationem vertentes, pueritiamque exandri, fpretam antea, fupra virtutem veterum ducum exi lentes, Miftis itaque legatis, bellum deprecantur quibus Jiitis, & graviter s increpatis, Alexander bellum remifit. Inde ihebas exercitum convertit, eadem ^ indulgentia ufurus, ft pain poenitentiam inveniftet. Sed Thebani armis, non precibus i|: deprecatione 7 Itaque vi^li, ufi funt. graviftima qu^equc
III.
.

CAP.

mque

Philippi patris,

''^;-

"^

N
.

r M.
Demofthenes, qui fibi ab Alexandro metuens^ medio ex itinere domum reverfus eft. 5. Increpatis. ] Diodor. ait Alexandrum
legatis refpondifle,

Seditiones exttnxit.']

Et

m Grsecla &
Alex

pecunia Darius
illum Hecataei
curavir
;

corruperat, fed

ai:r
ni ri

&
Ab

Parmenionis opera perhumaniter

6.

hunc

ipfe du6lo in Atheni.

Indulgentid ufurus.']
portas pervenit,

Ubi ad Thebaauthores

exercitu compefcuit.
Subftituitiir. ]

rum

rebellionis

omnibus Graecias Piothitem & Phaenicem popofcit ; contra pc ilis prseter Lacedaemonios, qui non ali Thebani Philotam & Antipatrum, Akxanfed ahis prasefTe folebant jaflare. dri amiciflimos, fibi dedi jubent Ita Plu~ Aj^nienfes enim, licet Demofthenis confi- tarchus.
:

lii

fecuti,

audita Philippi

morte,

facrifi
;

7. Itaque

liBi. ]

Tanta
eofque

fuit

Thebanifi

~a'nt,

& coronam

decreviffent Paufaniae
territi,

norum
egerint

ea in pugna fortitudo,
'm

ut Macedones
vicifllint,

andri

tamen adventu

plura

illi,

fugam

qvii
|.

Philippo ccncefferunt.

Alexander,

inftrudla phalange,

in

eos

ir-

Macidarum.'] Qui ab ^aco, Jovls ex ruifl"et, Macedones ex arce CadmasS Et)pa filio, ducebant originem egrefl;i eos a tergo adorti vidloriam Alej unde orta uiut Olympias. andro pcpeiiflent^ uti Qarraiat /hrian. 3c Mijfn itaqtie kgatis.} In quibus fuit Diod,
i

&

! iup-

98
^

J
de excidio urbis * Thefpienfes,

I
In
confilio cu
;

fupplicia miferrimse captivitatis experti funt.

deliberaretur,
^

Phocenfes,

&

Plataeenfes,

Alexandri focii, vidoriaeq participes, cxcidia urbium fuarum, crudelitatemque Theban rum,* referebant ftudia in Perfas non praefentia tantum, veru
:

&

Orchomenii,

&
ri^

vetera

adversus
eos

Grasciae

libertatem
ejfe :

increpantes.

^ian

hrem odium

omniunt populorum

qmd vel

ex

eo manifeft

quod jurejurando fe omnes ohjirinxerint^ ut, victis Perj fat fcelerum priorum Tbebas diruerent, * Adjiciunt

&

las,

quibus omnes fcenas repleverint ; ut non prasfenti tanti vetere infamia invifi forent. perfidia, verum CAP. IV. Tunc Cleadas, unus ex captivis, data poteftate

&

Bii civibusj
everdt.

cendi,

Non a
culpam

rege defecijfe^
:

regis haredibus
fidice^

ejfe
:

deletdjuventute

quem interfectum audierint^ fed admi[fum^ credulitatis^ non p \ cujus tamen jam magna fe fupplicia pepend[ nuncfenumfoeminarumque^ficutiinfirmum^
quicquidin
eo ftt

innoxium rejiare vulgus ; quod ipfum fiupris contumeliifque 'vexatumeffey ut nihil amarius unquamfint paffi: nec jampro a husfcy qui tam pauci remanferint^ orare fed pro innoxio pat'> deos genue folo^ t^ pro urbe^ quce non virostantum^ verum Privata etiam regem fuperftitione deprecatur, geniti apud \\ Flerculis, unde origlnem gens i^acidarum trahat ; ata
-,

4-

rogat, Vbi parcat^ Thebis a patre ejus Philippo pueritia An.M.^ytg. majores ejus partim apudfe genitos, deos adoret : ^ partim edt, 01. III. 2. tcs fumm^e majefiatis reges viderit. Sed potentior fuit ira, qu
: 5

Ufb. c. 41S.
'
'

pj.eces.

Itaque
7

urbs diruitur
:

agri
^

inter viftores dividunt

'

captivi

fub corona venduntur

fed ex

quorum pretium non ex em

Mifera

tium commodo,

inimicorum odio extenditur.

INTERPRETATIO.
tommijfts

a AcUunt S? fabulas de fcekribus oVm a Thebanis, de quibus tnulta txagcediae in fcenis exhibita funt,

b Siuorum pretium
tate

erevit, non

ex
odio

i^

eorum / emebantj fed ex

micorum.

NO
1. Supplicia.l

T M.
(

capta
cus.

30

millia, ex Diodor.

fuit, feu pueris,

nde genus paternum per Caranum Et nullus etiam bat Alexander. feu mulieribus veniac lo5 Partim educatos.l^ Bacchum &
caefa funt,

Sed millia

&

>

a, Thefpienfes.l Boeotise civitas,

culem. non pro6. Urbs

prope aequavit

diruitur.']

Haec

fufius Arri

cul ab Helicone monte.

3. Orehomenii. ] Cephiflum fiuvium.

Cadmasam arcem
Boeotias,

praefidio

firmavit,

lo

Urbs

urbem, agros

in focios

diftr^t
r*
1*

cives omnes utriufque fexus redegit in Longe fallitur vitutem. Referunt tamen nonnuUi 4. Gens j^acidarum. ] Juftinus t nam yEacidas ad JEjZcum, Achii- dari domum, ejufque ftirpem ab Ali

}
'

lis

avum, Jovifque ex Europa

originem
j 5

filium, re

dro fervatam.
7.

ferebant

Herculis

vero pofieri
funt

Sub

corona. Jure belli captivos V

erat,

Eon ^tcidae

fed Heraclidae didi

coronatos

mos

sx Agellig,

LiB. IX. Cap. V.

res

99
profugomm,

Athenienfibus

vifa.

Itaque portas

refuglls

i:ontra
iit

Quam rem ita graviter tuinterdjdtum regis, aperuere. Alexander, ut fecunda legatione denuo bellum deprecantibus,
demum
remiferit, ut
^

|ta
lies

oratores
:

&

duces,

quorum

iiducia to-

paratifque Athenienfibus, ne codedantur lantur fubirebellum, eo res redu^ta eft, ut, retentis oratoribus, qui, ex continenti ad Darium projuces in exilium agerentur
rebellent, fibi
:

\'.^i,

non mediocre momentum Perfarum

Proficifcens ad

viribus accefsere.
"

CAP. V.

Perficum bellum, omnes

novercae Ocdfism-ver^

ras cognatos, quos Philippus, in excelfiorem dignitatis locum 2/JplJy?. Sed nec fuis, qui ap- cum aggrdi^ ;j'0vehens, imperiis prsfecerat, interfecit. "^' regno videbantur, pepercit ; ne qua materia feditionis, procul
I
i

|Sdioris
\

Macedonia remaneret ^ & reges ftipendiarios confegniores ad commilitium fecum trahit telam regni relinquit. Adunato deinde exercitu naves onerat
agente, in
:

ingenii ad

|ide
.

confpe6ta Afia, incredibiii ardore mentis accenfus,

^cim aras deorum in belli vota ftattiit. in Macedonia, Europaque habebat, amicis dividit, Afiam fiifficere prsfatus. Priufquam ulla navis littore exceVet, hoftias casdit, potens viftoriam bello, quo toties a Perfis

duoPatrimonium onine fu^

n; quod
,

i|:it3e

^:a
::

ma- A11.M.3720, Graecise ultor eledus fit: ^ quibus longa jam fatis, imperia contigiffe, quorumque tempus efle vices excipere ^|_j^^^^' 3ad:uros.
332

Sed nec exercitus ejus alia, quam regis animo- Ant.c! fuit: quippe obliti omnes conjugum, liberoi^rnque, longinquse domo militis,- Feriicum aurum, & totius (ientis opes, jam quafi fuam prsedam ducebant: nec belli peri<iorumque, fed divitiarum meminerant. Cum delati in ContiJ|;lius

fi|n

praefumptio

item

eftent, primiis

Alexander jaculum, velut in hoftilem

ter-

NT

ER

RE TAT
I

O.
Sc Ijellicofi vl-

^are
al|:xercitu
.

receperunt

in urbibus

{'fofngoi

diaries, qiii irquieti ingenii,

Alexandri, contra ipfius mar,'

debantur.
3.

^os Psr^SiS jamfatis

mij/e,

& tempus

'venife,

diu zmperium te-quo poft eos im~

Aiduxitfecum ad bdlumreges Jiipen-

perare debeant, quifortiorafaSurifunt.

N
Ut
nnlheni,
;

O T ^,
.

morte nihilhaber-t Diod. Sc Jlrrtan, fed reieiprohibuit populus, oratione flexus De- ferunt Alexandrura ludis, facriiiciis & convim henis, in qua fabulam de qvibus, que viis duxiffe tempus, dum profeclio pararetur. ^cas tradere juberentur, attulit & De3. Duodecim aras.] Koc inter altare, 5 :'ni:s,acceptis a Demofthene talentis quinaram difcrimen eft, quod in altari, & ado' qu author fuit Alexandro, ut retineret Oleatur vitlima. & Diis fuperis facrinciam

Oratores. ] Phoclon, infenfus Deeos dedi pro falute patiige juffit j

Noverca

cognatos.^^

De

cognatoruin

&

^a.jes,

duces vero foras

eiiceret.
^

Diodor.

fiat,

ara vero Diis inferis eflet iacra,

in ea fieret.

&

liba-

^'"^".tarch.

tio

tantum

ram,

100
ram,
atque
jccit;
ita

N
^

I
profil

armatufque de navi, In
Ilio

tripudianti fimilis,

hoftias casdit, precatus, ne fe

regem

ill(S

terrts

inv

acciplant.

quoque ad tumulos

heroum, qui Troj

bello ceciderant,
Pirjati-mcit.

parentavit.

CAP. VI.
prohibuit,
pojfefjltri

Inde, hoftem pctens, milites a populatione /

parcendum fiiis rebus prsefatus, nec perdenda ea^ In exercitu ejus fuere peditum ^ xxx millia, equitum quatuor millia quingenti, naves centum lxx Flac tam parva manu univerfum terrarum orbem utrum fit ad rabilius, vicerit, an aggredi aufus fuerit, incertumeft: cum tam periculofum bellum exercitum legeret, non juvenes robu: nec primum florem aetatis, fed veteranos j plerofque et
venerint.

emeritae mihtias, qui ut

cum patre patruifque mihtaverant, ele quam magiftros mihtiae ele(3:os putj Ordines quoque nemo nifi fexagenarius duxit ut fi princ
non tam miHtes,
:

caftrorum cerneres, fenatum

diceres.

Itaque

nemo

ahcujus prifcje reipubh vi in praeho fugam, fed vi6toriam cogitj

te
fuit.

nec

in

pedibus cuiquam fpes, fed in lacertis

Contra

Perflirum Darius, fiducia virium, nil aftu agere, afF.rma.;^ occulta confilia vidoria furtivi^ convenire : nec hoftem rcgiii
repellere

bus arcere, fed 4- in intimum regnum accipere gloriofm: bellum, quam ncn admittere. Prima igitur
:

grefiio ^ in cam.pis Adraftiis fuit. In acie Perfarum ^ fexc milha fuere, quss non minus arte " Alexandri, quam vii

Macedonum
Perfarum

fuperata,

terga verterunt.

Pvlagna itaque
pedites,

c;

fuit,

Deexercitu Alexandri novem

3

cer

viginti equites 9 cecidere

quos rex impense, ad cseterorum

N
1.

r
ipfis

M,
allult a*
'

Tripitdianti /imiHs.']
defiliit

Haftam e navl
;

"5. In campis Adrajiiis.] Quos

nlcus
fluvius,

jaculatus

in terram

Diis

a quo hoc praelium

ur

Aliam
"

hafia

fubaftam accipere

fe clami-

Granicum.
6. Sexcenta millia. ]

tans.

2.

Herotim.'] Achillis, Ajacis,

&

alio-

millia,

decem
:

rum, quos
mendavit.
3.

verfibus

fuis

Homerus

com- bene multi

Arrianus.

Peditum c equitum millia nur equitum 20 millia re

'^
Jit

"^'

Peditum 30 millia, 7. Alexandri. ] Qui primus hoftes numerat Arrian. additque, in fugam, Spithrobatemque Darii ge; m Parmenionem cum 160 triremibus in Afiam eximia? fortitudinis virum peremit, a ^* trajeciffe, Alexandrum vero cum 50 navi- nifi Clitus adfuiffet, occlfus erat. ex Diod. bus longis. 8. Terganjertcnmt.] Inipfo Granlci >
millia.']
fit

XXX diw

equitum

5 millia

'& 4. In intimum regni/m.'] Suadebat fitu acre certamen fuiffe fcribunt Arric non Rhodius, ut vallatis longe lateque agris, Plutarch. fed affirmat Diodor. Alexar.m

Mem-

nc Alexandcr belli m.olem

portaret
:

ulterius prcgrcderetur,

totam
tranf-

fluvio fub

primam

diei

lucem

tranfmil
_

f'
,

Darius
ut

in

Eurcpam
Satraparum

ciem
9.

InftruxifTe.

fed
:

contraria

fen-

Cccidere.]

Peditum decem milHa '"f

vivi capti funt

tentia vjcit
caretur.

contra Macedonas dimi-

equitum periere, hoftes

2omiili3e

''^

m["

LiB.
nplam humatos,
ftatuls

XI.

Cap.

VII.
'

loi

equefiribus

donavit, cognatifque eo-

major pars Anae ad Poft vidoriam in immunitates dedit. Geftit & plura bella cum ^ prsefeais Darii, quos ni defecit. quam terrore nominis fui vicit. :ii non tam armis, haec aguntur, interim indicio captivl ^^ dumZim VJI. iCAP. ^ ab Alexandro Lynclftarum, genero /o/wr. ;in defertur, Infidias ei

Pum

''itipatri,

qui praspofitus Macedoniae erat, parari.

Ob quam

:ifam timens,
(iir,
[ii

ne quis

interfeffco

eo in
'^

in vinculis

eum

habuit.

Poft haec

Macedonia motus oriGordium urbem petit,

:

pofita eft inter

i^potiundae
||d
iq

audierat
;

cujus urPhrygiam majorem & minorem non tam propter praedam cupido eum cepit, fed in ea urbe, in templo Jovis jugum plauftri Gordii

tum

cujus

nexum

fi

quis folviftet,

eum

tota Afia regnaturum,

iiqua oracula cecinifte.

!;rdius

fjujus

rei

caufa

&

origo

illa

fuit.

ciim in his reglonibus bubus condu6tis araret, ^ aves Profeftus ad qonW\ omnis generls circumvolare coeperunt. jidos augures vicinae urbls, obviam In porta habuit virginem Jidiae pulchritudinis percontatus eam, quem potiinmum au:

illa, audita causa confulendi, gnara artis ex :m confuleret iiplina parentum, regnum ei portendi^ refpondit: pollicetur= pulchra conditioj fpei fociam. i fe & matrimonii, Poft nuptias, inter Phrygas Tiia regni fcelicitas videbatur. feditio eft. Confulentibus de fine difcordiarum oracula Iterato quaerentlbus de Qonderunt, regem difcordiis opus ejje.
;i<

&

Tam

iti

>^bna

regis,

jubentur

eum regem

obfervare,

quem

reverfl

iriium in
11

templum Jovis euntem

fuit,

plauftro reperiflent.

Obvius

Gordius

ftatimque

tim, quo vehenti

tum, majeftati

eum regem confalutant. Ille^plauregnum delatum fuerat, in templo Jovis regiae confecravit. Poft hunc ^ filius Mid^

INTERPRET ATIO.
a Volucres omnis generis cceperunt clrca ilhm
'volare,

N
^ '

O T M,
fuper talenta promifit
via
;

JHajor pars Afi^.] ^um, Magnefiam,

ceplt.

Sardeis,

Tralleis,

fed

Afifemes,

m
rem

aliafque urbes de-

Parmenione
patefecit.

comprehenfis,

ittie
1

totam
Pi-aecipue

Diodovus addit Alexan-

Cumprafeais.]

poft acre :t^& HalicarnafTo ^

orj
iffji,

quem

&

cum Mem- drum a matre Darii hac de re monitum ccrtamen expulit Mi- per literas. ubi Macedonum for4. Gordium.l Urbem magnae Phrygias ad

Memnonis

&

Ephialtis Aiheni-

nf virtute, cecidervnt,

Hac

Diodor. Cur-

Sangarium fluvium, 5. Plaufrum.] Multijugum

plauflri le=

'^falii.

Alexandro Lyncifarum.] Qui nuei;- Philippi morte fufpedus, per AmyniKDario fignificavit, fe Alexandro, fi ve>

gendum
6.

putant.
Si

Filius Mida.']

Midas cum Phi-ygi-

bus in Afiam
filius

tranfiit,

ut multi perhibent,

it^.ortem illaturum
iieS

cui DariusperAfilen\ille

Gordii efTe non potuit : de quo fabulantur poetEe, quidquid manibus attigifTet, in

& MacedoniaB regnum, &

in-

aurum converfum fuiiTe,

102
regnavit
;

J
qui,

N
:

ab Orpheo facrorum folennibus initlatus, Phr quibus tutior omni vita, quam a : Igitur Aiexander, capta urbe, cum in templum Jo^ mis fuit. venilTet, jugum plauilri Cordii requifivit quo exhibito, cum c pita loramejitorum, intra nodos abfcondita, reperire non pofli violentiiis oraculo ufus, ^ gladioloramenta csedit \ atque, ita ]m

giam

religionlbus implevlt

folutis
J morhum hicidit,^ Ja'mtur.

nexibus, latentia in nodis capita invenit.

CAP.
.

VIII. Hsec
tranfcendit
^

illi

agenti nuntiatur,

exercitu adventare.
3

Itaque
:

Darlum cum inge] timens anguftias magna celeriti

feftinatione quingenta ftadia cui

Taurum

in

qua

fecit.

Cum

tate, per

veris ac

Tarfum venifTet, captus 5 Cydni fluminis amoe. mediam urbem Influentls, projeiftis armis, plenus p ^ Tum. fudoris, in prsefrigidam undam fe projecit.

pente tantus nervos ejus occupavit rigor, ut interclusa voce r fpes modo remedii, fed nec dilatio periculi inveniretur. Ui erat ex medlcis, nomine Philippus, qui folus remedium pollii it^i Ipfum Parmenionis pridie a Cappadocia mi: retur
:

epiflolse {ufpe6i:um faciebant

qui,

ignarus infirmitatis Alexi

dri, fcripferat,

medico caveret, nam corruptum ilh a Dario ingenti pecunia eflTe. Tutius tamen efl ratus, dubiae
a Phiiippo
fidei

medici credere,

qjam

indubitato

morbo

perire.
ita,

Accei
confpejs

igitur

poculo, epiftolas medico tradidit; atque

oculos in vultum legentis intendit,
fa6tus eff
;

Inter bib(

dum,
Iffitior

Ut fecurum

fanitatemque quarta die receplt. CAP. IX. Interea Darius cum ^ quadringentis milllbus pe t)arimn njincit, tum, ac centum millibus equitum, in aciem procedit. Movel An.M.3721 hrEc mukitudo hollium, refpe(3:u paucitatis fuse, Alexandrum 01. III. 4, Ui-b. c. 420. interdum reputabat, quantas res cum ifla paucitate gefriffet qu^ ;
Ant. C. 331. tofque populos fudiflet.

Itaque,

cum

fpes

metum

vinceret, pe

INTERPRETATIO.
csntraBi a Tumcontimo ita nimio frigore nermejus \fpes remedii non fupereflet, fednec tnven futit, ut voce intercluid non tantiim | tur quomodo pericHhm mortis differretur,

N
1.

o r M.
nomina 5 In Cilicia Taurus ; in menia Antitaurus j in Syria Amanus j Mefopotamia Niphates j in Iberia Cauc dicitur, nunc Caraman,
titur
,

AbOrpheo.'] Qui Thrax genere fuit, & ApoUinis filius, Muficus & Poeta infignis : de quo multa poetae comCalliop?s

menti
2.

funt.

GJadio loramenta.'] Arrianus, ex Arifcnbit

4. Tarfum.]

Urbem

Cilici^ praecipt

Alexandnrm, exempto paxillo temonis (erat is clavus ligneus per medium temonem trajelus, cui vinculum aftrictum erat) jugum temoni detraxiffe.
ftobulo,
3.

adCydnum,
5. Cydni.'\

Tarfo.

Qui, Tarfum nigras voh

aquas, praeterfluit.
6. ^uadrinEentismillibus,'] Arrianusl

Taurum
:

tranjcendit.'\

Mons

eft Afiae

centamillia

alii

peditum 400

millia^ ec

m-.ximus

Lycia,

ubi incipit, ad OccaperduftuSj

varia for-

tum 100

millia numerant,

fum

uf^iue in

Ortum

culof

LiB.
^ulofius dlfFerre

XI.

Cap.

IX.
fuis

103
crefceret, cir:

bellum ratus, ne defperatio

II:umve<Sus fuos, fingulas gentes diversa oratione alloqultur yrios & Thracas opum ac divitiarum oftentatione 5 Graecos veerum belloriim memoria, internecivique cum Perfis odii accenlebat:
Vfiae

Macedones autem. nunc Europae vidse admonet, nunc

:

^aeterum

nec inventos illls toto orbe pares viros gloriatur, laborum finem hunc, & glorise cumulum fore. Atue inter haec identidem confiftere aciem jubet, ^ ut ha mora mfuefcant oculis turbam hoftium fuftinere. Nec Darii regis Dera in ordinanda acie defuit. Quippe omiflisducum officiis, ipfe tnnia clrcumire, fingulos hortari, veteris gloriae Perfarum, imjriique perpetuae adiisimmortalibus datae pofleffionis admonere. oft haec praeiium ingentibus animis ^ committitur. In eo uterque X * vulneratur. Tamdiu certamen anceps fuit, ? quoad fugeret Exinde caedes Perfarum fecuta eft. Caefa funt peditum arlus. mum & fexaginta millia, equitum decem millia: capta quaexpetitae

&

aginta millia.

Ex Macedonibus
Perfarum
'^

cecidere pedeftres
auri

cxxx,

caeterarumque Inter captivos caftrorum, mater, uxor 7 eamque foror, & iilias duae Darii, fuere. ^ Ad quas vifendas horadafque cum Alexander veniflet, confpe(3:is armatis, invicem
uites

CL. In lum inventum.

caftris

multum

amplexsej velut ftatim moriturae, complorationem ediderunt,.

i
Ut
aj/uefcant bac

INTERPRETATIO,
mora
confj^kere, fine

metu, tantarn boftium mukituitnem^

N
.

T M.

Jam montium anguftias, tria millia talefltorum !n caftris fuiffe re^ per Parmenionem occuparat perta : Darius enim opes fuas Damafcum urbem IfTum ceperat j ad praemiferat. fl m praelium commiflum eft. 7. Eademque foror,'\ Uxorem & fororem i. Vulneratur,'] Acre quidem certamen Darii non eandem, fed diyerfas fuiffe fcribit f inter agmen Darii & Alexandri Arrian, j fed dregum vulneribus non meminerunt alii. 8. Ad quas vifenda&.l Leonidam priiae ;. ^oad fugeret Darius.] Qui, cum unum ex aulicis miferat j qui timorem eis
Committitur.l
Ifis expuliis,

ixander,

&

f<iflimos
r<

vieribus,

quofque circa fe occifos cerne^ eximeret : ipfe verb paulo poft, cum venifequofque fuae quadrigae multis affeftos fet, benigne eas habuit Darii filium j in alterum tranflatus currum, fexennum csmplexu of<mlis dignatus eft,

&

&

filmarripuit.
,.

ptjtum
vti

w
'.

Dum tabernaculum intrat Alexander, una fexaginta miUia.'] Diodor. cum Hephaeftione, hunc reginae Alexan120000, equilum loooo j Arrian. drum efTe ratae,, quod illi & par effet aetate, peditum 90000, equitum loooorecen- & praeftaret corporis habitu, fuo more veUnum

&

nerata? funt

inde captivis fpadonibus,

quis

Macedoniius.l

t<-

&

150

equites occifos,

Melius 300 pedi- Alexander eflet, monftrantibus, Sifygambis numerat Dio- advoluta eft pedibus ejus, ignorationem
vifi

d! ad

quem numerum accedunt Curtius nunquam antea

ultra

regis excufans,

^'i.rrian.
j,

Mmm auri.\ Negat Arrian,

manu allevans rex, Non errafii, ter, nam Gf hic JHej^andcr eft,

inquit,

quam ma-

Ita Curtiu^,

H4

Pro-

'

fo4

J
mulierum
pietate

Provolutse delnde genlbus Alexandrl, non mortem, fed dum Darii| corpus fepeliant, dilationem mortis, deprecantur. Motus tants
'

Alexander, h Darium vivere dixit h timentibus mortis metum dempfit : eafque haberi ut reginas praecipit, Filias quoque non fordidius dignitate patris fperare matrimoniun:
:

juiTit.

Darii thefauros capit.

Tyrus expug
fiaiur.

CAP. X. Pofl haec, opes Darii, divltlarumque apparatum con templatus, admiratione tantarum rerum capitur. Tunc primun luxuriofa convivia magnificentiam epularum fe(5lari ; tum

An.M.3722. ^Barfenen captivamdiligere, propter formae pulchritudinem, coepit

Urb.^c! 421.

"^

^^^ pollea fufceptum puerum Herculem vocavit.

vivere,

Memor ta
^

AnteC. 330.

men adhuc Darium

Parmenionem ad occupandam
ipfis

Perfi

camcIafTem, aliofqueamicosad recipiendas Afise

quas ftatim, audita fama vidlorlas,

civitates mifit

Darii prasfedlis
^

cum

aur

magno pondere

tradentibus

fe,
:

in poteftatem

vidorum venerunt

Tunc

in

Syriam

proficifcitur

ubi obvios

cum

infulis

muito

Orientis reges habuit. cietatem recepit: aliis

novis regibus.

Ex

his pro meritis

fmgulorum

alios in fo

regnum ademit,
^

fuffedlis

in loca eorun
re:

Infignis praeter caeteros fuit +

5

Abdalonymus,

ab Alexandro

Alexander, cun operam oblocare ad puteos exhauriendos, hortofque irrlgando folitus eflet, mifere vitam exhibentem, regem fecerat, ^ fpretis no bilibus, ne generis, non dantis, id beneficium putarent. Tyriorun
Sidonias conftitutus.
civitas

Quem

cum coronam auream magni

Alexandro
velle ad

ponderis per legatos in

titu

lum

gratulationis
fe ire

mififlet, grate

munere accepto, ^Ty

rum

vota Herculi reddenda, dixit.

vetere

Cum

legat
6.1

redlius id

eum

in

Tyro

&

antiquiore templo fa6lurum

cerent,

in deprecantes ejus introitum ita exarfit, ut urbi excidiun

INTERPRETATIO.
a ^em Mexander regem creaverat tam agentem in egeftate j nam folebat,
nji-

b Tanta ira cmmotus

eft

in

legatos f,

aquam

efuteis haurire,

precabantur ne in urbem ingrederetur.

hortos irrigare.

N O T M,
T.

Barfenen.']

Memnoms
quam

lixorem,

Darii

filiam, ex Arrian.

poftea. uxorem duxit.

ro,

4. Abdahnymus.'] Non Sidoni, fed Ty regem Hephaeftionis cpera creatum, te

fem,
rat.

2. Perficam c!ajje?n.'] Eum non ad claf- ftatur Diodor. fed Damafcum mifit ; cujus praefelus 5. Sidonia.] Urbs efl Phcenicias, in or' per literas Alexandro thefauros Darii obtule- maris mediterranei, Suid. 6. Spretis

nobiUbus.]

3.

Cum

infulis.']

Intelligit
;

mum Judasorum facerdotem

andro

JaddumfumdenegafTet,

ftirpe
tius.

regia originem duxilTe afBrmat

Illum tamen e, Cur

'

quijCumAlex-

7. Tyrum.] Olim infula 70 pafTibus eidem poftea Jeroiolymam petenti, cum Sa- continente divifa pelago, nunc ad littu ?erdotibus ivit obviam, irratum<iue placavit^ maris, De Tyriorum origine infra agemusi
obfidenti auxilia

Tyrum

^ii^aretur;

LiB. XI.
nofis

Cap.
infulse

XI.
applicato,

105
non minus

miaretur; confeftimque exercltu

^

Tyriis fiducia Carthaginlenrmm, bello excipitur. Auenim Tyriis animos Didonls exemplum, quae, ^ Carthacondita, tertiam partem Orbis quasfillet; turpe ducentes, 11 linis fuis plus animi fuiflet in imperio quaerendo, quam fibi Amota igltur imbelli astate Carthaginem, n Lienda liberrate. per prodiiriTitls mox ^ auxiliis, non''- magno poft tempore
it
;

&

'^

:i(|em

capiuntur.

^:AP.
ir

XI.

Inde^Rhodum
recipit.

Alexander,
^

^^gyptum,
deinde

Cilici- g'^^'^^^^"^receptisfper.

:ue

'J

fine certamine

Ad Jovem

Hammonem

de origine (ui. git ad AmMinque mater ejus Olympias confejfTa viro fuo Philippo fuerar, ^/""*^^'"' uidrum non ex eo fe, fed ex ferpente ingentis magnitudinis An.M.3723.
)e;it,

confulturus 6c

de eventu futurorum,

&

Denique Philippus ultimo prope vit3e fuae tempore, Ol. 112. Qua ex causa Olym- ^^'gc fuum non ejfe palam praedicaverat. n, velut ftupri compertam, repudio dimiferat. Igitur Alexi^ifle.
\i

2.

2^'

!r,

cupiens criginem divinitatls acquirere,

fimul

&

matrem
fibi
^^

i^inia liberare,
plideri
Al
r

per praemiffos fubornat antiitites, quid

re-

velit.

Ingredientem templum, ftatim

Ille,

antiftitesj
fe

monis filium falutant,

cenferi jubet.

lastus dei

adoptione, hoc

ut pa-

Rogat deinde, an omnes

ejus

interfe6tores parentls

fi fit

nec poffe interfici nec ^ regis Philippi :i : Tertiam pera6tam plene ultionem efie. rrogationem pofcenti, viftoriam gmnium bellorum, pofTeffioultus
:

refpondetur, patrem

ique terrarum dari refpondetur.

Comitibus quoque

fuis re-

INTERPRETATIO.
a XJltlonem fumptam
ejje

ob

mortem regi Pbilippo illatam,

No
Bidonis.']

M,

In mari Cai-pathio mfula 6. Rhodum.l agetur poftea. Urbs erat Africae maxi- nobiliflima, Cariae adjacens, ambitu 330 T in ora maritima, Cartin, ex cujus rui- m. paffuum. Refert Solinus nullum toto i^runetum excrevit. anno tam obfcurum diem effe," quo in hac Auxiliis. ] . Carthaginienfibus fpe- infula Sol non cei-natur. :s.it auxilia : fed illi, novis impliciti 7. ^gyptum.'} Prius Gazam, ubi vulne)^:s, laborantibus Tyriis adefle non po- ratus eft, vi ; & Hierofolymam, ubi facriCarthagine.']

De qua

:i|Unt.
,.^

ficavit,

deditione ceperat.

Magnopoft

tempore.]

Septem menfes

8.

Ciliciam.~\

Amano

&

Tauro montiIfTum:

i|

in oblidione confumpti,

Ex

Plutarch.

bus,

Pamphylia

& mari

circumfcriptam.

'uhrt.
j;.

9. Sine cerfamine.l

Antequam ad
:

Per prodiiionem.
capta eft, fed
5

11J5 t

Non proditione J invifla Alexandri fortiprimus

confceniis

quare Sy~ pugnaretur, Ciliciam fubegerat riam legendnm eft, quam Darii Satrapa:

ine

qui everfis faepe maris impetu ag-

cum

thefauris regiis tradide!.-unt Alexandro.

eft,

bus, ipfe
ris

omnium
vi cepit,

10. AdJo'vem.'] Id

ad

Templum

in

urbem

&

refiftentes
Jtfi

in pla-

Lybia, Jovi
11.

Ammoni

facrum.

cives

teni),

intemecione deltvit,
Curt,

Diod.

Ut Ammonis

Jilium.'\

Eadem habent

^rrian, 8s Pfiul. Orof.

fponfum.

io5

J
quam

N
h

fponfum, ut xA^Iexandrum pro deo, non pro rege colerent, l\^ inrolentia, mirufque animo increvit tumor, exen^a^ illi au61:a
comitate,
didicerat.

*
j

&

Graecorum

literis

Macedonum

inftit

is

Reverfus ab Hammone ^ Alexandriam condidit. k Macedonum caput efle ^^gypti jubet. coloniam Facempetetiij c A P. XIL Darius cum Babyloniam profugiflet, per epift. s J>ark nig 'K^-' Alexandrum deprecatur, redimendarum fibi captivarum pote tem faciat, inque eam rem ^ magnam pecuniam pollicetur. i, Alexander, in pretium captivarum regnum omne, non pecuni i' Interje6lo tempore, alise epiftolae Darii Alexndro redd petit. tur, quibus filis matrimonium & regni portio ofFertur, Sed Al .. -zi-^dcr fua /:hi dari refcripfit ; ^jufsitque fupplicem venire,& re arbitriavidlori permittere. Tum, fpe pacis amifsa, bellum Dai centum mi reparat ^ cum quadringentis millibus peditum, bus equitum obviam vadit Alexandro. In itinere nuntiatur, u rem ejus ex coilifione abjeli partus deceffiffe, ejufque mortem Jacrymatum Alexandrum, exequiafque benigne profecutum, idc femel t: eum non amoris, fed humanitatis causa feciile. tum eam Alexandro vifam efle, ciim matrem filiafque ejus patA
'^\
\
|

&

Nam

Darius fe ratus vere vidu cum, poft tot praelia, etiam beneficiis ab hofte fuperaretur, gi tumque fibi eiTe, fi vincere nequeat, quod a, tali potiffimiim v. Scribit itaque tertias epiftolas, & gratias agit, qu ceretur. nihil in fuos hoftile fecerit. OfFert deinde majorem partem k ni, ufque ftumen Euphratem, & alteram filiam uxorem ; pro i ^ Ad ha^: Alexandt liquis captivis triginta millia talentum. ^ Qratlarum a^ionem ah hojle fupervacaneam. effe refpondlt ; nec je quicquam fadium in hoftis adulationem^ nec quod in dubios be xitusy aut in leges pacis fihi lenocin{a quareret : fed animi ma non adven Tiitudine^ qud didicerit adv^rsiis vires hojiium^
las frequenter confolaretur.

Tunc

'

&

INTERPRETATIO.
&
a Et imptravit
ipfi

ul Dariusfupplex-veniret, gratias agere, ciim nil fecerit ut ipfus volentiam fibi conciliaret, five
ret trijtes exitusy

bet,

mBori

daret poteflatem difponendi de

bellum bal
ejfet.

regno, Jecundum 'voluntatem.

fivepax ineundn

Rejpomfftj frujira

fibi

Darium

hojlem

NO
1.

T M,
tum 40 millia^ peditum
lia

Gracorum

literis.l

Fuerat eiiim

Ari=
infig-

decies centena

mi
fi;

fiotelis

per triennium difcipulus.

lubet Arrian.

Dimidio enim major

z. j^exandriavt.l
riis

Ufus pft opera

Solinus

Darii exercitus, ex Curtio,

cia fueratS:

quam

in

Cil

Architefti,

quem

&

Arriao.

AJlexander verb feptem mil]'

'

Dinocarem, Strabo Cliirocratemvocat.

5.

equitum,

& 4omiIliapeditumhabebat.

pecuniam. ] Omnem etiam 5. Ai hac Jlexander.^l Cum Darii lite regioaem, quam Halys fluvius definit, pol- ras amicis legeret, Ego, inquit Parmenio,. licjtus eft, ex Diodor. Filiae nuptias adji- Jdexander ejfem, Ci^ oblata acciperem, ciunt Curtius & Arrian. Alexander fubjecit, ^ciperem ego^ fi J

Magnam

'

4. ^iAdringeniis millibus.l Melius e^ui- fem

Fsmenhi
calami

LI
:

B.

XI.
;

CA
:

p.

XIII,

XIV.

107

amitates contendere

polliceturque, pra;Jiaturum fe ea Dario^

('ecundus fibi,

non par haberi velit,

regi

jfe duobus folibus

neque orhem

fmnma

CateriLm^ neque mundum duo regna falvo

'

jtu terrarum hahere : proinde aut deditionern ea die^ aut in poiranii acie?n paret : nec polliceatur ftbi aliamy qudm ftt exper^
i ,

viSioriam.
:

tertium XIII. Pcftera die aclem producunt tum repente, ante tdium, confedum curis Alexandrum fomnus arripuit. Cum ad P*''^^^^"^ ^^^

Ck P.

jlzinam lolus rex deellet,

iJitibus

a rarraenione aegre excitatus, * qusefomni caufas omnibus inter pericula, cum etiam in otio fiper parcior fuerit: Magno fe se&u liberatum ait, fomnumcjifibi arepentina fecuritate datum, quod liceat cum cmnibus veritum fe longam belli moram, fi Perjirii copiis confligere Ante praelium utraque acics hoftibus I exercitum divififlent. Macedones multitudinem hominum, corporum ctaculo fuit r gnitudinem, armorumque pulchritudinem mirabantur Peri\ a tam paucis vi6la fuorum tot millia ftupebant. Sed nunc duDarius vix denis armatis fingulos circumire fuos cefTabant. Ijiles, ii divifio fieret, evenire dicebat. Alexander Macedonas
:

f'

<j

r 'nebat,

ne multitudinc hojiium^ nec

corporis

magnitudincy vel

tantum meminijfe jubet cum iifdem jtertio pugnare \ nec meliores fa^osputarent fuga^ ciim in aciem um tam trijiem memoriam ccsdium fuarum, i^ tantitm fanguiJ
ciris novitate

moverentur

>i

duobus prcelils fuftferrent

ejfsyftc
:7n^

^ quemadmodum Dario
ftbi.

majorem

t-ham hominum
i

virorum

Hortatur, fpernant illam

/3

'

auro^ argento fulgentem^ inqua plus prcedcs quam periculi cumviStoria non armorum decoreyfedferri virtute quceratur, CAP. XIV. Poft hasc ^ prselium committitur. Macedones in rertium pra^ ''^'""* Tum, cum contemptu toties a fe vidi hoftis, ruebant contra ^^""^ " ^' i^erfae mori, quam vinci praeoptabant. Raro ullo praelio tan:

^tn fanguinis

fufum

eft.

Darius

cum

vinci fuos videret,

mori

INTERPRETAT I*0.
i

Ghtt quarerent duces caufas fomni infoliti inter tanta fericula, vi Jom9y refpondit, fe liberatum magna follicitudine

cum folcret

In otio utt

No
r.

r
j

M,
;

Pralium

committitur. ]

Ad Lycum

Alexandro cefserunt
verfishabenis, fugit.
relidla

&

Darius ipfe, con-

f\!'\Mm,

prope Arbelam Aflyrije urbem

Quo audito,"Mazeus,

us vix apparent rudera.

2..

pugna,

Perfa mori.1 Initio pugns

& falcati

multis Diod. Curt.

rus,

& Mazaeus,

ingenti ftipatus equita-

dum

Mazaei

Babyloniam. Haec Arrian. Initio pugnee equites Macedonum impedife recepit

&

diriperent, miflb a Parmenione Polydamanti refpondit Alexander. Abi, nundextro Alexandrum inter -& Darium a- tia Parmenioni, Si acie vicerimus, non nofira ^ytt certatum eft. Sed occifo Darii auriga, folum nss recuperaturos fed omnia, qua bo;

11

lapvum comu, ubi erat Parmenio, magdifcrimen adduxerunt : dum in cor-

menta

irfe,

regem interfedtum

opinati,

vidori fiiumfuntj recuperaturos,

voluit

. .

'

io8
An.M.3724. volult

T
:

I
efl-.

&

ipfe: fed a proximis

fugere compulfus

Suader.

delnde quibufdam, ut ^ pons Cydni fluminis, ad iter hoftiii Urb^C^^i; ^^^ Non itafe faluti fucevelle conj Ant. C.328,' impediendum, intercluderetur
ty,m ait^ ut tot millia fociorum kojii objiciat
:

dehere

& aliisfu.

viam

patere, quce patueritfibi.

Alexander autem

periculofiffi]

quasque aggrediebatur ; ubi confertiiTimos hoftes acerrii pugnare confpexiflet, eo fe femper ingerebat, periculaque fua el non militum volebat. ^ Hoc praelio Afias imperium rapuit, quir poft acceptum regnum anno ; cujus tanta fcelicitas fuit, ut p hoc nemo rebellare aufus fit patienterque Perfse poft imperii tot annorum, jugum fervitutis acceperint. Donatis refedlifc militibus 34 diebus praedam recognovit. ^ In urbem deinde ^ Si 40 millia talentum invenit. ^ Expugnat h Perfepolim, cap Perfici regni, urbem multis annis illuftrem, refertamque or terrarum fpoliis, ^ quae interitu ejus primiim apparuere. Interh; Dccc admcdum Grseci occurrunt Alexandro, qui poenam ci
:

&

tivitatis ^

truncata corporis parte

fe

tulerant

rogantes, ut

fici

Grasciam,

quoque ab hoftium crudelitate vindicaret Data p teftate redeundi, agros accipere maluerunt, ^ne nontam gaudii parentibus, quam deteftandum fui confpedum reportarent.
Banui a

CAP. XV,
vjacitur.

luterca Darius, in
ita diis

gratiam vidoris, a
in vico ^

cogna
tei

Juis acciditut\ (u.\s,

aureis cornpedibus, catenifque

Parthorum Da

Credo

immortalibus judicantibus, ut in

INTERPRETATIO.
a Ne non afferrent tantam latitlam parentibus oh reditum, quantum horrQtem ob dej mitatem corporis.

N O T M,
1.

Pons

Cydni.']

Melius
m Perfae ad
:

habet

Curtius

Perfici

regni caput 'effet,

&

Graecis

ol

Lyci.

infenfiffima,

arcemque

eedones

2. Hoc pr^Elio.'] 40 tnillia, Ma- confilio, dum ipfe 300 occifi 90 Perfarum millia, dente Parmenione, diripi & incendi juff Macedones 50 tantum, ex Diod. centum & viginti talentum milha in a Ita Diodor. Sc Curt, 3. In urbem deinde.'] Prius Babylonem, reperta traduntur. jd agente Mazaeo, inftrufta acie, ingreffus 7. Truneata parte.'] Ahis manus, p&
eft,

Thaidis meretr: temulentus effet, diffi

dum

univerfa

populi multitudo
illi

portis

ahis,

vel aures,

vel nares, Curt.

effiifa,

facerdotefque

prodeunt obviam,
offerunt.

runt Diodor.
8.

&

amputatas re) quod fupphcii ger

urbemque
4.

& regis thefauros

frequens fuit apud Perfas.

Suja. ] Sufianas regioftis caput, a Xvlemnone ad Eulaeum fiuvium .condita ;

In gratiam 'uiBoris.]
volebat,

Non

ita,

quia

Darius cuftcdiam fui corporis

credii

ubi Darii filium,

quit,
magiftris,

&
qui

filias

matremque

reli-

Graecis

&

Beffus

Badrianori)

eas

hnguam Grascam
jugis,

Satrapa ambii-et Perfarum imperium.

9.

edocerent, adhibitis.
5.

Cagnatis fuis.]
ille fpe

Beffo

&

Nabarzar'
'

Expugnat.] Superatis montium

Perfepoh
]

quem

potiundi imperii corruperat.

hoftibufque pulfis
Iia potitus eft.

ex eorum faucibus, define

la. Parthoium.]

Quorum

regio,

Medi

fcendit in Perfidem, ubi

pug-

^. Slucs

interitu

ejus.

Urbem,

^upd

Afia terminata fuit : fed v Arfaces, vifto Seleuco, five Calhnicus il fuerit;> fixe Ceraunus, Parthorum regnu
Hircania,

&

^oruii

LiB.
>rum,
^

XI.

Cap. XV.
Perfarum regnum
finiretur.
:

109
ibique

qul fuccefTuri Imperio erant,

j.lexander
i)o-novit

quoque

citato curfu poftera die fupervenit

Darium
:

claufo vehiculo per nocflem exportatum.

JufTo

laque exercitu fubfequi,

lifequitur

cum

fex millibus equitum, fugientem

praelia facit.

in itinere

multa

& periculofa

Emenfus

'iindemulta millia paiTuum, cum nullum Darii indicium repeequis data poteftate, ? unus ex militibus, dum (Tet, refpirandi

'

fontem proximum "pergit, in vehiculo Darium, multis qui:m 4 vulneribus confofTum, fed fpirantem adhuc, invenit : qui, ipplicito captivo, cum civem ex voce cognovifTet, id faltem 'esfentis fortunce jolatiurn haherefe dixit, quod apud ^ intelle^u^ nec incaffurn poffremas voces emiffurus. Per7/2 locuturus effet^
1

rri haec Alexandro jubet, ^ fe nullis, in eum meritoriim officiis^ aximorum illi debitorem mori^ quod in matre Uberifque fuis^ re-

\um ejus non hoflilem

\inatos fortitus fit
\

animum

expertus^ fosUcius hoflem

quam

^ liberis fuis ah eodem hojievi-^ m daiam, fihi a cognatis ereptam, quihus & vitam^ ^ regna de^
:

quippe matri

'

^iamobrem gratiam ilUs eam futuram-, quam ipfe viftor Alexandro referre fe^ quamfolam moriens potefl^ gratiam : ecari fuperum inferumque numina^ is' regales deos^ uti illi terrim oninium vidori contingat imperium. ^ Pro fe jufiam ma;, quam gravem fepulturceveniam orare. ^iod ad ultionem perrit
:

let,

leat^
"e

jam nonfuam^ fed

quam

exempli,
illi

communemque o?nnitm regum

caufam,

negligere,

^" indecorum

^ periculofum

effe :

iippe ciim in

altero jufiitia: ejus^

in altero etiam utilitatis caufa

Tjetur. In quam rem unicu?n pignus fidei regice^ 7 deicterafn fe \rendam Alexandro dare. Pofl haec porrecta manu^ expiravit.

IN'TERPRET ATIO.
a Se mori nuUis
it,

tfficiis
ijjfo

ab

ipfo

bene meri-

b Petere pro fe

zii

fepulturam concedat

ciim

maxima ab

acceperit.

quod
\fore.

cum

jufium

fit,

non grave jilcxandrt

N o r M.
mavjt omnibus fere
iphrate ad
piovinciis,

quae ab

fti

eriperet.

Cumque
iis

ille

parricidas fecutueft;

Oxim
ibi

pertinent, Parthise noeft.

rura fe negaret, ab
vulneribus,

multis confofTus

en a Parthis
I.
5

imperantibus inditum

equi

vulnerati,

duoque

fervi,

^i

fnccejuri .] Aliquantopofl Arfa-

qui regem comitabantur, interfeli.

ex Parthia oriundus Parthorum

regnum
Perfe-

lituit.

De

his inferius

agemus.
celeritate

legendum

z.
li

Citato curfu.]

Mira
:

venit Ecbatana

infgrefTus,

tum portas Cafpias fugientem Darium in Parthiam

militibus.']

Locus mendofus : enim, applicito capite. 6. IntelleBurum.'] Qui Polyftratus Perlicum idioma callebat.
5.

Applicito captinjo.']
eft

7.

Dexteram.'\

Hoc
fuit.

fidei

pignus certifti-

;utus eft.

mum
Polyftratus

apud Perfas

3.
io.

Unu: ex

4. Vulneribus confojfum.']
candro,

em

8. Expiravit.'] Darii morte a Perfis ad Macedones tranflatum eft Orientis Imperium, quod ab anno 3493, quo Cyrus vicit Imminente ABeftus & Nabarzanes D.^rium, Aftyagem, ad annum 3724, quo Darius a vehiculo aureis catenis hgaverant, Befib occifus eft, per annos 231 Xub 13 reut equo ccufcenfo fuga fe hogibjus floruit.

Ma-

rtati

funt,

Ouas

lio

Qu3e ubi Alexandro nuntlata funt, vifo corpore defunl:i, 1 1. indignam illo faftigio mortem lacrymis profecutus eft: corpufig regio more fepeliri, & reliquias ejus majorum tumulls inf
j

julTit.

L
1.

B E R

XIL

BREVIARIUM CAPITUM.
Akiiandriln retlnendo mlUte fokrtla.

Graci

bellum,

ahfe,

Akxand7'o^ reparant^ 2. Akxander^ rex Epirt^ Italtam turbat^

cadit
:

ScythiS

Akxandri prafeium
ambitio^

& fandem in ^ exercitum

ioncubitus^

pug

inter,

cione deknf.
3.

Akxandri ftmulatio^

cum Thakjiri

lum

^ profufiones,
^id
ratione Macedones tumulfuantes in offcio continuerit, In domeJiicQS fuos ferrum Jlringif^ i^ nova ratione adverfar.
ukifcitur^ popidos

4. 5.

mukos fubigit^
curat.

& Bejjufn

Darii

inferf^

torem^ de medio
6.

tolli

In convivio mactat

CUtum amicum^ quemfrujira

conftliarios fcsvit :

dejiderd

peccati ferd pcenitentid ductus.

7.

Adingeniumreverfus^in prudentes
entern Jiatuit imperii
limites.

ad Ot

Bacchi

vejligiis dekctatu

8.

Ponm,
Bcllum

HercuUfque gejia fuperare contendit. pralio fuperatum^ regie excipit

injiaiirat,

&

dimittit

muli

popidis expugnaiis, quiefem exerciiul concedere veile videtur.

9.

In Sugambrorum urhe de vitd certaty

pericUtatur.

10.

Ab

amicis periculo ereptus,

:

Oceanum

lujirat

terminos Imper
an.

Jiatuit

prafectos vitd privaty

ad

nuptias applicat

mim.
11.

LiberaiitaSy munificentia^

^ feveritas ejifdem.
fedifiofos

12.

^id

ratione

Macedones

ad

offcium revocaverl
i

Hcphisjiionis ohitus
13.

& iumulus.
mamis porrigunt^ Akxander

Dum

Occidentaies Provinciee

lethaicm 7norhum incidit, Bahyionem pcrgens.

15.

14. Aieaander Antipatri artihus veneno extinguitur^ Aiexanclri rmrihmidi noviffima verba. 16. Ejufdc7n Aiexandri Magni eiogium.

CAPU1

LiB.

XII.

Cap. I

xn

C A P U

I.

LEXANDER in profequendo Darlo

amlflbs miYi- Alexan^

;\
I

magnis funerum impenfis extulit; reliquis expeditiyiet : Graci onis ejus fociis tredecim millia talentum divifit. Equo- ^j/^ ;^ major pars ftu amiffa, inutilefque etiam, qui fuperfuerant, eum rens"^^' Pecunia omnis ^ centum nonaginta millia takntum ? Ec= \. Dum ha;c agunina congefta, eique Parmenio prspofitus.
tes,

A
A

epiftolae
dis, regis

Fpiri,

Antipatri e Macedonia ei redduntur, quibus bellura Spartanorum, in Grsecia ; bellum Alexandri, rein Italia ; beilum ^ Zopyrionis, prssfedi ejus, in Scy-

continebatur.
xiitis
ai|fli

Qviibus varie afFedus,

exercitus fufceplt.

plus

tamen

Isetitiae,

mortibus

duorum aemulorum regum, quam

doloris,

cum Zopyrione

Namque

poft

pro-

fd

(onem Alexandri, Graecia ferme omnis in occafionem recuad arma concurrerat, 5 auftoritatem LaceD^ ,ndae libertatis, loniorum fecuta, qui Philippi Alexandrique pacem foli fpre^ Dux hujus belli Agis rex Lace- An.M.3714^ t^ittt, & leges refpuerant. 5diioniorum fuit, quem motum Antipater 7 contra<Sl:is iTiiliti- ^|'j^^^h\

in ipfo ortu oppreffit..

Magna tamen

utrinque csedes
dimiflis

fuit, Ant' ci

izC

As

rex

cum

fuos terga dantes videret,

fatellitibus.

INTERPRETATIO.
,

AUxander magm^cisfmeribKS honoravit ccrpsra mliium quoi amjerat, ekm Darium

fi queritur,

N
,

r M.
fcedere junlus erat, fubiglt, ipfe, ok)

;'.flt;

Per farum milUbus auftus, in Macedonia, pro eaque celeritate fugientem Darium pe Corrhagium, Antipatrum fuderat. .lej:uEeft, ut fpatio undecim dierum 3300 6. DiiX bujus beUi.\ Et a fociis & ab 'fl^a, tefte Plutarcho, confecerit. exercitu peditum 22 rniUium, equitum %
j

'^liam Perfepoli

AmiJJoi mlites. ] Bomita Perfide, in duodecimis caftiis per-

|.

Centum nonaginta.

Centum

&

odro-

millium. imperator eleftus

7.

efl:.

,:'^i millia nuraerat

.,

Diodor. Parmenioni

raifla.

EcbatanaJl Bathana vocat Curtius jiEcbatana,Medi3ecaput, a Seieuco con.

ContraBis miUtibus.l Rebus in Thfa= compofitis, ia cia poft- Memnonis obitura Macedoniam redierat Antipater ; ut collelis

novis viribus obfeflk ab Agide

Megaloin loco

^ij

refert Plinius, nnrv: Casbin.

poli

..

[.

Zopynonis.']

D- Zopyrione,
fed vult

iliiafque

opem ferret. 8. Cum fuosterga

dante^.l

Dum

'-

aiythisclade, nihil habet Arrianus.

jit

Ma;

quidem Curtius:
fed in
illi

eum non
non

,;.

Pjto, fed Thraciae pra^pofitum fuilTe

irjScythas,

jamquc pugnant Lacedsemonii, Macedonibus cedere incipiunt, Agis, mediquofque fortiflimos os in hoftes irruens,
angufto
occidit, aliofque propulit
ter dimicat,
:

Ijemque
<j.s

Getas geffifle bellum, non ab hoftibus, fed a pro-

fed,

dum

forti-

cruribus hafta perfoflis, clypeo

.

J'.

tempeftatibufque illatam. Ai6ioritatem Lacedtimoniorum.'\ Agis

i,!iam Alexandi-i ^mulatus, civitates

n;ad arma capeflenda hortabatur ; '^aciam Memiion dux fortiflimus,

omdumque tum humi

cui

exceptus a fuis in caftra referebatur, cum Lacedsemonios, Maceconum Sc numero virtute vilos, terga dare circumfpexit }
depofitus, clypeo

&

corpus prote-

gens,

&

haftam dextra vibrare,

&

ad pug-

Ut

):,, 3 : ,

ii2
ftnigem hol-tium

J
edidit,

U
ut

ut Alexandro fcelicitate,

Alexander
irex

non vlrtute inferior vlderetur, tantii agmina interdum fugaret. Ad ftremum, etfi a multitudine \d6tus, gloria tamenomnes vici CAP. II. Porro ^ Alcxandcr, rex Epiri, in Italiam a Tar^

Epiri, in tlnis,
peri
.

auxilia

adversus ^ Bruttios deprecantibus,

filio,

follicitatus,

a
-

Jtalia^inct-

Wy

cupi^je profe^flus fuerat, veluti in divifione orbis terrarum,

Al

^^^^Q^ Olympiadis fororis fuas

contigifTet:
ciliaque.

Oriens,

fibi

Occidens

fc \
-

non minorem rerum materiam

il!e in

in Italia,

Africa,

quam

Afia,

&

in Perfis habiturus.

Huc accedel
-

Alexandro Magno Delphica oracula infidias in YAi huic refponfum ^ Dodonsei Jovis, circa urbem ^ P dofiam amnemque 7 Acherufium prsedixerat. Quae utraque c in Epiro elTent, ignarus eadem & in Italia efle, ad declinanda

quod

ficut
ita

donia

torum

pericula, pei"egrinam militiam cupidius

elegerat.

Igii

cum

in Italiam venifiet,

primum
brevi

quorum cognito urbis tiam cum rege eorum

fato,
fecit.
^

bellum cum ^ Apulis k tempore pacem & am Erat namque tunc temporis 1
ille

poft

Apulls Brundufium, quam i^toli, fequuti tum fama rerum Troja geftarum clariflimum ac nobiliflimum ducem " Dioi dem, condiderant fed pulfi ab Apulis, confulentes oracula refp
^

N
nam
comlnus vocare
hoftes
:

T M.
oracula fabulantur
altera
;

at in

paulo

quarum altera Dclf

evolav
,

poft transfixus lancea, moribundus

arma

in

Ammonis Templum

procubuit.
1.

Gloria tamen.'] Lacedaemoniorum quinj

Dodona, vel a Dodone, Europae Jov; filio j vel a Dodona, filio Javan, nomcn
tita eft.

que millia cecidere

2.
yllexander.~\

&

vix quifquam, nifi

faucius, in caftra rediit,

6.

Pandofiam.'] Urbs gepiina

altera

una E

Qui Moloflus
frater,

dictus eft

tiorum,

prope Acheruntem fluvium,

;

ex Agcllio, Olympiadis
quae Alexandri
TJbi

&

Cleopatrae

procul a Cofentia

in Epiro ac

Magni foror fuit, maritus Alexandrum in Afiam appuliffe audiit,

Jii

ipfe continuo fpe vidlcriae tranfmifit

Ita-

ter

cheruntem quoque, ubi Pandofia lacus. 7. Achsrufium.'] Duplex eft etiam. in Bruttiis in finum Terinaeum
:

liam
eft

prius

tamen

e Grcecia folviffe,

author in Epiro, in

Ambracium

decurrens

hi(

Plutarchus,

quam

in

Afiam

tranfiiflet

A-

bulis notiflimus.

lexander.
3. Acherjiis Bruttios.']

8.

Apulis.l Qui ab Apennino ad

Contra Mefl-ipi-

cs

&

bufcum multa
Livius.

Lucanos evocatum, dicit Strabo ; quiprsjlia commifit, ut narrat

&

4. Bruttios.l Qui Lucanis contermini ad fretum Siculum, inter Tyrrhenum mare finum Tarcntinum, incolcbant. celebratiflima.
5.

Adriaticum pertingebant. Dicebantur i Daunii, aUi Peucetii, nunc la Pouille. 9. ^toli.l Achaise populi inter Lc % 8c Acarnanas, Acheloo fluvio vicirii. 10. Jn 'Troja,] Phrygi^ minoris civit non procul ab Ida monte, Homeri verf
Diomedem.'] Tydei

Dodonai

yo-uh.']

Djdona
;

civitas

fuiti
j

&

Deiphiles
:

in Chaonia, Epiri

regione

propter
j

quam lium,
in

de quo multa
eft

Homerus
parte

propter
>

querneum nemus

Jovi

facrum

in

quojoris libidines patriam exofus, in Appul

eo
.'

Templum

Jovis faiflc perhibctur,

&

profcctus

ubi
Sc

regni a

Da
J

oracuium omnium, quae apud Graecos erant, accepta, vctuftiflimum duas ibi columbas tuilL'' fcrtur.
;

Argos

Brunduiiuna

condk

fu,

LiB. XII. Cap.

um
im
)i

Iir.

113

perpetm pojfejfiiros. acceperant, kcum quem repetijfent^ lac igitur ex causa, per legatos cum belli comminatione, reftiSed ubi Apulis oracuLii fibi ab Apulis urbem poftulaverant.
innotuit,

fedem

habituro?.

interfedos legatos in urbe fepelierant, perpetuam Atque ita defuncli refponfo diu urbem
cognovifTet Alexander, aatiabftinuit.
^

Dflederunt.
uitatis fata
Irutiis

Quod fa6^um cum

veneratus, bello
;

Apulorum

Gefrit&
:

cum

Lucanifque bellum
^

multafque

urbes cepit

tum

&

im ^ Metapontinis, & Pediculis, & Romanis, foedus amiciimque fecit. Sed Brutii Lucanique, cum auxilia a finitimls
^ntraxifient, acrius

andofiam,

Ibi rex juxta urbem bellum repetivere. flumen Acheronta, non prius fatalis loci cognito ^ morienfque non in interficitur 5 )mine, quam occideret, tria fuifle fibi periculofam mortem, propter quam patriam ^ Corpus ejus ^ Thurii publice redemptum gerat, intellexit. Dum haec aguntur in Italia, Zopyrion fepulturse tradiderunt. loque, praefe6i:us Ponti ab Alexandro Magno relictus, otiofum ratus, fi nihil & ipfe geiTifle^J' adunato xxx millium exerci-

&

4-

Scythls

beHum
Hasc

intulit

caefufque
in

cum omnibus

copiis,

poe-

temere

illati belli

genti innoxias

luit.

CAP.

III.

cum

nuntiata

Parthls Alexandro efTent, ^exandri

nulato moerore, propter Alexandri cognationem, exercitui fuo %JJ;[ duum ludum indixit. Omnibus deinde, velut perpetrato bel-

INTERPRETATIO.
\Etmortens cognovit non fuijje fibi metuendam in patria
regttum,

mortenif cujut metii relique^

N
cepit,"] Fufis fajpe Brutiorum Heracleam Tarentinorum, Cofenta Lucanorum, Sipontum Brutiorum, colonias cepit j i|;rinam MefTapiorum
ir.

T M.
'

Urhes

eiis,

ijitque

in

Epirum 300

familias

nobiles,

Jurey inqult, Acheris vbcaris. Q0 audito, Alexander, memor craculi, quo mors illi fuerat ad Acherontem prsedidta, aliquandiu dubius an tranfiret, fubftitit i fed ut vidit transfugas Lucanos in ipfum irruen^
tes,

C
C:

obfidum numero habereh

Metapontinis.'\

per

medium amnem
tranfnatat,
eft.

tranfmifit

equum,

ii.

Metapontum

urbs

Lu- quem dum

5.

Lucano eminus
lacerati pars

\z, in ora finus Tarentini, Torrc di mare.

Pediculis.^l

veruto transfixus

|[.

Apulias circa Brundufium

Corpus

ejus.']

Corporis

;^ulis.
\[.

Cofentiam mifia,

pars retenta ad

ludibri-

Interfcitur.'\

Idem

fufius refert Livife diftantes in-

um
Hac

quam
Livitis.

fsvienti turb^ eripiiit mulier,

\ cuni tres

tumulos inter
continui,
pofTent,

cujus maritus

&

liberi

apud hofles erant.

prius

ffet j

imbres

ne

alii

aliis

Eilio
Iltes,
tt

efle

impedierunt.
oppreiTis,

Quare
ad
:

6.

Tburii.']
efl:,

Quas

civitas

Sybaris

duobus

praefidiis

eum
fed

difta

inter oflia Sybaris

&

Crathis ftu"

lulum, ubi rex erat, converfi funt

per inedios

viorum, in magna Graecia.

7. Sepulturce.}

' 3

erumpens

hoftes,

ducem

anorum
/enerat,
(vis

occidit,

cum

ad fiuvium miies incerto vado tranfiabftulerat

:)

jamque

tum

efl

corpus,

Primum Cofentiae fepultum ofTa Metapontum

in

tranfata,

denique

Epirum ad Clcopatej}e

^'

enim aqu pontem

tram conjugem remifTa,

Livio.

lo,

114
An.M.3725.]o, redltum
u^h^(^'A'4.
f^<^'S
111

AnteC. 327.

patriam expe^lantibus, conjugefque ac ^ llberol ^ ad concionen' exercitum vocat : ibi nihil aSfu?n tot egregiis pr^liis ait, ft inco hjnis Orientalis barbaria relinquatur : nec fe corpus^ fed regnw Darii petiffe i perfequendofque effe eos^ qui a regno defecerim Hac ofatione velut ex integro incitatis militum animis ^ Hyrc^

^nimo jam quodammodo compleftentibus,

niam

Mardofque

fubegit.

Ibi ei occurrit ^

Thaleftris fn

Minithsea,

Amazonum

regina,

cum ccc

mulieribus,

xxv

dii

ex rege hben quEefitura cujus confpeiSius adventufque admirationi omnibi fuit, hi propter infolitum foeminis habitum, & propter expetitu concubitum. Ob hoc tredecim diebus otio a rege datis, ut vi eft uterum impleffe, difcellit. Poil hoec Alexander habitu rcgum Perfarum, U " diadema, infolitum antea regibus Mac donicis, vclut in leges eorum, quos vicerat, tranfiret, aflbm Qi=^ "s invidiofius in fe uno confpicerentur, amicos quoq fuos longam veftem auratam purpureamque fumere jubet. 1 luxum quoque, ficuti cultum Perfarum imitaretur, inter pel cum regiarum greges ele6tas pulchritudinis nobilitatifque, r cSlium vices dividit. His rebus ingentes epularum apparatus a jicit, ne jejuna & deftru6la luxuria videretur, conviviumque jt ta regiam magnificentiam ludis exornat immemor prorfus, Xi tas opcs amitti his moribus, nonquaeri folere. CAP. IV. Interhsec indignatio omnium totis caftris erat. Milites tuVudtuantes Philippo illum patre tantum degeneraviffe, ut etiam patrias i /k offlcio ccn men ejuraret, morefque Perfarum aiTumeret, quos propter ic nim. mores vicerat. Sed ne folus vitiis eorum, quos armis lubeger fuccubuilTe videretur j militibus quoque fuis permifit, fi q
inter ccnfertiiiimas gentes itinere confecto,
: '^
:

rum

INTERPRETATIO.
a I^e agre

femnt

milites,

dum

ea in regefolo 'viderent,

N
1. Liberos fuos.']

M.
equum cum
niuneribus
ipfi
re

Fecerant rumori fidem der, ut

ferint.

Grsci
2.

miiites, in patiiam redire juifi.

concionem.^l

Ad

Prius in

Praetorium

6. Thakjiris.']

Corporis

&

robore

&

'

prasfcclos'

crymis

copiarum vocavit, & obortis la- chritudine excellens, ut ait Diod. inter I au eos ad bellum perfequendum hor- fim & Thermodoonta imperabat
:

r
-

tatus eft.

tamen Arrianus Amazonum genterr Quae inde ad Margia- lexandri tempore non fuifTe fuperftiti 3. Hyrcamam.l nam & Paitiiiamj hinc ad mare Cafpium fed equeftres quafdam mulieres atmatas mazonum more exhibitas Alexandro ab pertinet. quod verius pu 4. Mardos.l QvX non m Armeniae con- tropate Mediae Satrapa
eft
:

*
i.

finio,

ut Strabcni

fed inter
fcant.

& Ptolernaeo vifum eft, Sufianam & Hyrcaniam habitaa Biirharis cap-

7* Diadema.']
ipfe

Capitis erat redimicul'

fibi

'

enim Alexander dempfit

diad'

>> i1-

5. Suhegit.']^ Buceplialus

Ifta quo vulnus Lyfimachi obligaret. cia primus apud Romanos ufus eft Aur
fi

tuJ ell

fcd eoa adeo aiinis tenuit

Alexan- nus,

Aurelio: Vidtori credimus.

LiB. XII.
rurh

Cap. V.
:

"5

captivarum confuetudlne tenerentur, ducere uxores ^ exilimans minorem in patriam reditus cupiditatem futuram, ha;)entibus in caftris imaginem quandam larium, ac domeftic^ felis:

fimul

&

laborem

milltiae

molliorem fore dulcedine uxorum.

n fupplementa quoque miiitum minus exhauriri pofTe Macedoiam, fi veteranis patribus tirones filil fuccederent, militaturi in quo efTent natl, conftantiorefque futuri, ii non folum 1 vallo,
irocinia,

verum Quae incunabula in ipfis caftris pofuiflent. Igitur onfuetudo in fucceffores quoque Alexandri manfit. inftrumenta armorum equorumque limenta pueris ftatuta, patribus, pro numero filiorum, prsemia ftaivenibus data ;

&

&

&

&

ita.

Si

quorum

patres occidiftent, nlhilominus pupilli ftipen*

;

a
!s
i

patrum trahebant
mlJitia erat.

quorum

pueritia inter

varias

expeditio-

Itaque a parvula setate periculis laboribufque

fuere
:

idurati,

invidlus exercltus

neque caftra

aliter

quam

itrlam,
aec

neque pugnam

aliud

unquam quam

foboles

nomen

habuit Epigoni.

vldlorlam duxere. Parthis deinde domitis,

:

aefedus his ftatuitur ex nobilibus Perfarum Andragoras

iftea

unde

'

originem Parthorum reges habuere. CAP. V. Interea Alexander non regio, fed hoftlli odio fss- l fuos f<evUs re in fuos coepit. Maxime indignabatur carpi fe fermonibus 'f^^^^Lff"' orum, Philippi patris, patriaeque mores fubvertifl^e. Propter Bejum cul 2d crimina, ^ Parmenion quoque fenex, dignltate regi proxi- ^at necari.
us,

cum

Phllota

filio,

de utroque prius

quaeftionlbus

habitis

Fremere Itaque omnes univerfis caftris coepere, in:ixii fenls filiique cafum miferantes; interdum /<? quoque non \here melius fperare dicentes. Quae cum nuntiata Alexandro
,

terficltur.

^ent, verens ne haec opinio etiam in

^r,
I

Macedonlam

divulgare-*

&

ne vidloriae gloria

faevitiae

macula

infufcaretur, fimulat

hrtatur milites

ex amicis quofdam in patriam vi^loriae nuntios milTurum. fuis fcribere, rariorem habituros occafionem,
"^

INTERPRETATIO.
i

ros reditim

Arhitratm milites non ianto ardore opin patriam, fi haherent in

h Et hahuerunt cafira propatria, tamen pro 'viBoria.

,

&

cer^

c 'isfpeciem quatndam fedis ciomefiicie

c Cum raro fe offerret fcribendi occafio^ quia bellum in remotis regionibus

N o r M,
Cum multi pro- lotam, quod eum non monuiffet, in vinAlexandrum coniuraffent, Dym- cula conjici jubet : qui tormentis coalus, n exoleto Nichomacho, is fratri Ceballi- crimen & fuum & patris, feu verum, fea r rem patefacit & continuo rex adire re- falfum, confeffus interiit j qui non aufus t-i, Philotae, quae a fratre accepiffet, narParmenionem in Media, miffo Polyda= I deinde rem totam Alexandro per mante, per duces bterfici curavit. Ilorjeni ag:rit, Quare Alexand^r Phijt.

Parmenion quoque.l
in

propter

: !1

ii6
:

I-

Datos fafces epiftolarum tiac| propter mllitiam remotiorem. ex quibus cognito de fe fmgulorum jii ad fe deferri jubet cio, ^ in unam cohortem eos qui de rege durius opinati fuerii
contribuit, aut
loaias
^

diflributurus.

confumpturus eos, aut in ultimis terris in Inde ^ Drancas, ^ Evergetas, Parym!

<

Parapammenos,
^^'^^^"^'^^^'
'^

Adafpios,

cseterofque populos,

qui in rad;

C^\iC3.{i

moiah^LntuY^ fubegie.

Interea unus ex amlcis D;

in ultionem. perfidise excruci

U:b. c.42'5.

'

BefTus,

vindus perducitur, qui regem non folum prodidei

AnteC. 326,

yerum

& interfecerat.

Quem
;

dum
fuiffe

^ fratri

Darii tradidit

reputans
ejus,

non tam hoftem

fu

Darium, quam amicum

^

a quo effet occifus.

Et

7 Alexandriam fuper * diem feptimum decimum m VI millium palFuum confummato, tranflatis eo trium civitat In Ba6lrianis quoque So^ populis, quas Cyrus condiderat.

his

terris

noraen reiinqueret, urbem

condidit,
intra

nem

Tanaim

anifque xii

urbes condidit, diftributis

his,

quofcunque in

ercitu feditiofos habebat.

Clkum
dit,

occr^

CAP. VI. 9 His ita geflls, folenni die amicos in convlvi vocat; ubi orta interebrios rerumaPhilippogeflarum mentic

INTERPRETATIO.
a
'Compojuit

unam

cobertem ex ih qui fcripferant de ipfo injurlojins^

N
1.

M,
6.

Confunipitirus

eos,']

Illam

cohortem!

Fratri Darii."]
cuftodes

Oxatri,

quem

feorfim a ca?teris ignominiae causa incedere Nihil illis ad bella promptius fuit jubet.

eorum enim virtutem

delendse cupido.
7..

incitabat ignominias

Ita Curt.
Scc.']

habebat Alexander. Curtius. Arrianus tamen teftatur eur Ecbatana miffjm, ut in Medorum F rumque confilio puniretur : Diodorus
corporis
^

Drancas, Ewrgetas ,

Hi omnesl
|

a Darii propinquis multas in partes

C(

populi Ariis erant

3. E^vergetas,]

& Arachofiis
Qui

finitimi.

fum.

prius Aripimafpi di-

ligatum,

tas,
vit,

Sed eos Cyrus Evergecebantur, ex Diod. Perfica lingua Orofangas nomina-

eum duabus arboribu ab iis in fuam reditudinen deuntibus difcerptum fcribit.

Plutarchus

&

&

7.

jfilexandriamJ]
fuit,

Sexaginta

ftadic
eft.

quod ejus exercitum fame graviter lacujus borantem juviffent commeatibus etiam in Cyrum beneficii memor Alexander, eos muneribus affecit. 4. Caucaji.] Duplex eft Caucafus ; alter
:

murus

20

diebus

muro
eft

cindla

Arriano.
8. Tana"im.'] fluvius
:

Duplex

hujus nor
qui Afian
Orientali,
in
t
(

alter in

Mofcovia,
in Scythia
Jaxartes

Europa dividens in paludem Maeotider

exonerat
:

notiiTimus inter

mare Oafpium

&

Pontum

alter

Euxinum
finio,
5.

alter in

Scythis Sc Indis con-

ex Sogdianorum

montibus ortus

ex quo Indus
BeJJus.l

&

Oxus
aliter

profiuunt.

Cafpium
aliterl tur
eft.
:

profiuit.

proprie

Rem

Curtius,

fed

a Macedonibus
ita gejis.]

TanaTs

di

Arrianus nanant.
phernis,

Beffus Spitamenis, Data-

&

Catenis ccnjuratione proditus

&
j

9.

His

Multa

ibi omifit J\

in

equum

impofitus, ad

Aiexandrum duftus nus,

fi

eftj

ex Curtio.

Vel

potius,

Arriano

cre--

Rup: Maracandae, afperrim^ expugnationem, bsUum in f

Cyropoieos,

(dimus, Ale::3nder a Spitamene monitus, ut

thas

geftum,

&

eorum fugam

defe

unum

e ducibus mitteret, mifit

I^agi, qui

Beffum a

fuis

Ptolemseum| nem Sogdianorum ; Sacarurti, proditum cepit, Maflagetardmque dsditJQnem,

i

Dahan
=^pi

LiB. XIL
prasferre fe patrl ipfe,
're

Cap.
^

VI.

117

ccelo tenus

coepit,

rerumque fuarum magnltudinem extol- An.M.3727. aflentante majore convivarum parte. ^^- ^^3- ^^

'Itaque
ijus

cum

unus e fenibus Clitus, fiducia

tenebat,
;

amicitlae regiae, Al^^-lnli

?

r.'

palmam
eundem

memonam

rnilippi tueretur,
telo

lauda-

tque ejus res geftas

pto,
'^

adeo regem ofFendit, ut

a fateilite

in convivio trucidaverlt.
fatiatus caede

Qua

caede exultans,
miJitiae
^

lortuo
j

patrocinium Philippi, laudemque paternae

ob-

Hiabat.

Poftquam

j;um

fucceffit aeftimatio,

animus conquievit, & in iras modo perfonam occifi, modo caurain

icldendi confiderans, pigere

eum

fa6li coepit

'^

quippe pater-

jslaudes
it ;

tam iracunde accepiffe fe, quam nec convitia debuamlcumque fenem Sc innoxium, a fe occifum inter epu-

&
<

pocula, dolebat.

Eodem

igltur furore

in

poenitentiam,

pridem in iram verfus, mori voiuit. Primum in fletus proifTus, amplefti mortuum, vulnera tra^tare, & quafl audienti iflteri dementlam ; arreptum telumin fevertit ; peregifl^etque inus, nifl amici interveniflfent. Manfit haec voluntas moriii etiam fequentibus diebus. Accefferat enim pcenitentiae,
recordatio; cujus abfentis
illi

itricis fuae, fororis Cliti,

;

pudebat

tam fcedam

ahmentorum

eum maxifuorum merce-

n redditam, ut
lis,
!e,

&
k

in cujus manibus pueritiam egerat, huic juvidor, pro benehciis funera remitteret. Reputabat dein exercitu

quantum
odium

lularum

atque invldije,
fui

fuo, quantum apud devi<flas gentes quantum apud cseteros amicos me:

in
i

fecerit

quam amarum

&

trifte reddiderie

ivivium fuum, non armatus in acie, quam in convivio terriiior. Tunc Parmenion & Philotas, tunc ^ Amyntas confobri-

INTERPRETATIO.
Incepit fe patri Philippo
e.

anteferre,

&" patrem,

fi

dila effent, aniv.o

tam iracundo,

llere

ufque

ad ccelum

res

a fe gefias.
e fenibuSy

quam
fre-

audiverat ipjius laudes a Clito diftas.

ti

Ci

d //// redidiffe tani iniquum pramium. amicitia Alexandri, apud quem maxime pro alimentis ab ea acceptis, ita ut jwvenis lum gratiofus erat, laudaret Philippurrij 'viBor fratrem occifum pro beneficiis reciim Clitus,

Quare

unm

jus gefia extoUeret.

mitteret

illiy

a qua educatus fuerat

in

pue-

Nec

etiim

debuijjet

audire convitia in

ritia.

N
. cj|

o r M.
4. In
poll

Majore tonvi^varum.'^ Juvenum, qui Atandrum non Phiiippo tantum, fed Bacetiam praeferebant.
.

convivio trucidaverii.J
ablata vigiii,
conftitit

Alexander
in

ccenam procurrit in

regias vellibulumj

Ex

Arriano.
rege
ipfeqj

&

hafta

aditu,

Amicitia
fecus

regi^.']

IUius foror,

Helle- ubi Clitum,

dum

ultimus exit fine lumine,

Curtius.
Illius

n!

quae Alexandrurn

educaverat, a
diiigebatur
;

medium

transfixit.

hd

quam mater

5. ObjeBabat.']

afperfus fanguine,

ivm,

capite ad Granicum Inunc, inquit, ad Philippum, Parmsnionem, Rnaret, fuo clypeo texit, & Rofacis maAttalum. r 1, regem gladio petentis, amputavit. 6. Anyntas.'] Perdicca? regis, qui Phl-

dum nudo

&

Laudare1:que.'\

Vitam fervatam

regi,

lippi frater erat, filius

quem

poft Philippi

Cimque

Attali

exprobravit^

& AmmoI

caedem occidi

juffit.

I ?lyfit oTacnJum,

niis

'

ii8
nus, tunc
*

interfe<5ti: tunc Attalus, * Euryld chus, Paufanias, aliique Macedonlse extindi principes, occurr^ ^ Ob hasc iili quatriduo perfeverata inedia eft, donec e: bant.

noverca fratrefque

ercitus unlverfi precibus exoratus eft, precantis ne ita

us doleat^

ut unherfos perdat^ quos in

mortem un ultimam deduSfos Barb,

Pvlultu.

riam, inter infejias,

profuere
^

& irritatas

hello gentes, dejiituat,

Callifthenis philofophi preces, condifclpulatu

illi,

ftotelem familiaris

riae acla ejus accitus.

apud Ai & tunc ab ipfo rege ad prodenda mem Revocato igitur ad bellum animo, ^ Ch

rafmos
Statult

m^

ferii

limites^

fuperJ^
"cQntendit,

Dahas ^ in deditionem accepit. VII. Deinde, quod primo ex Perfico fuperbiae reg more diftulerat, ne omnia pariter invidiofiora efTent, non fal tari, fed 7 adorari fe jubet, Acerrimus inter recufantes ^ Cal
^

&

CA

P.

ilh', Quae res 9 multis principibus Macedonu fiquidem fub fpecie infidiarum omnes interfec E.etentus tamen eft a Macedonibus mos falutandi regls explc adoratione. Poft haec Indiam petit, ut Oceano ultimoque

fthenes

fuit.

&

&

exitio

fuit

ente

finiret

imperium.
^

Cui

gloriae,

ut

etiam

exercitus

namenta convenirent
argento inducitj

equorum, & arma exercitumque fuum, ab argenteis

phaleras

milituj

clypei

INTERPRE T ATI O.
a Propter hanc cadem per quatuor dies ab't Jlinuit

b Decoravit argento phakras ecjuorum^

cibo,

arma militum.

N
1.

T M,
Dahii,

Ncverca.l
toflo in

Cleopatra Attali neptis,' a

pelvi ejus filio, ad fufpen-

guos

Maflagetas,

&

Scyt

quam,

vocat.
7. Adorari fe jubet,'] Id fuadebant / Poetafter Argivus, Cleo Siculus, Anax

diuni adegit Olympias.

2. Etirylochus.']

Vel

alii,

Hiftoricis

ig-

notus fuit, vel turpiter iapfus eft Juftinus : chus Sophifta, qui Herculem, Liberu Eurilochum enim non occidit Alexander j Caftorem & PoUucem novo deo cefTi led maximis affecit muneribus, ob deteftam jadlitabant. Hermolai conjurationem quod ps.ulo poft 8. Callijihenes.'] Olynthius, Ariftoteli; Cliti mortem contigit. difcipulus & affinis, qui coram Alexan Qui etiam ob Hermolai orationem Anaxarchi reflitavit, praece 3. Callijihenis.^l
;

lus eft

conjurationem, indicta causa, morti addiqucd pluribus narrat Curtius.

:

fibi

ab Ariftotele dati immemor, ut

rariftime, vel

ci

rege, vel

quam

jucundifli

4. Ckorajmos.']
5.

Utramque Oxi

fluminis

loqueretur.
9.

ripam incolentes. Coraffan.

Dahas.'^ Qui inter

Et

illi

^ multis.l
menfes

Ob Hermolai

c(

fufpenfus, jurationem, vel tcrtus eft tem, non procul a maris Cafpii littore ha- Ptolemao apud Arrian. vel in vinculis (

Oxum &

Jaxar-

&

bitabant.

ftoditus,

poft

feptem

obiit,

6.

In deditionem
belli

aceepit.l

Spitamene

Charete apud Plutarch. vel leoni poft mvi

qui

author

fuerat,

occifo,

quem

tormenta objedlus, eK Laertio,

Curtius vult necatum ab uxore,

Arrianus

Arg

Argyrafpidas
^

LiB. Xlt. Cap.VIII. Cum ^ ad Nyfam urbem appellavit.

fiducia religionis Liberi
:

119
veniiTet,
patris,

oppidanis

non repugnantibus
dei

quo condita urbs erat, parci juflit

laetus
^

non militiam tantum,

ad fpe(5laculum facri

i^erum
JTiontis

& veftigiafe
quam

fequutum.
cultus,
ejus,

Tunc

duxit exercitum, naturalibus bonis, vite, hederaque

fi

non

Uliter vefliti,

manu

)rnatus efTet.

Sed exercitus

colentiumque induftria exubi ad montem acceffit, re-

)entino impetu mentis, in facros dei ululatus inftindtus,

)ore regis,

cum

ftu-

fme noxa

difcurrit: ut

intelligeret,

non tam oppido

quam exercitui fuo confuluille. Inde montes DseQuse cum fe dediffet regnaque Cleofidis reginae petit. i, concubitu redemptum regnum ab Alexandro recepit: iiiece)ris confecuta, quod virtute non potuerat fiiiumque ab eo gelitum, ^ Alexandrum nominavit, ^ qui poftea regnum Indorum lotitus eft. Ckofis regina, propter profiratam pudicitiam, Peragrata India, coriim regium ab Indis exinde appellata eft. um ^ ad faxum mirse afperitatis &; altitudinis, in qucd multi opuli confugerant, pervenifFet, cognofcit, Herculem ab expugCaptus itaque cuatione ejufdem faxi terrcemotu prohibitum idine Herculis a6la fuperare, cum fummo labore ac periculo potitus faxo, omnes ejus loci gentes in deditionem accipic. CAP. VIII. Unusex regibus Indorum fuit, 9 Porus ncmine, Prw^ iribus corporis, animi magnitudine pariter infignis, quibellum "^' impndem,audita Alexandri opinione,^ in adventum ejus parabat.
e

parcendo,

ialos 4

f/,

&

INTERPRETATIO.
a

Tim

diixit

exercitum

ad
erat
'vite

'vifendum
veflitus

ac Ji
7tum.

cukus

ejjet

induflria

manuque homi-

ontem

facrum,

qui

ai^ue
eft,

aturalibus bonisj

hoc

& hedera,

b S^i poflea apud hdos impera^vit,

N o r M,
1.
lis

Argyrafpidas.l Id

efl,

argenteis par-

infignes.

Aomon 6. Ai faxum.l quo Bazirenfes confugerant.

aras

nuncupatum

& MineiTse 7. Potitus faxo.~\ Ibi Nyfam.l Multiplex hoc nomine in Armenia, Arabia, Caria, & & Viclorias dicavit. Egypto ; fed hasc non procui a radicibus 8. Loci gentes.'\ Omphia feu Taxiles, fe, jiontisMercn, ad Indum, a Baccho condi- fuaque omnia Alexandro permifit, multaeft, in India citeriore. que munera & illi obtulit, & ab illo 3. Non repugnantibus.'] Obfidione tamen accepit,
2.

Ai

vitas

efl

i^fefTos
I

cives

urbem

dedifie tradit Curtius.

[

9.

/^.

RegnaqueCleofidis.']

Mafagam AfTace- mus

obfedit,

ultra

Porus.l Qui Taxili hoflis Hydafpem imperabat

quatuor cubitorum
ad^ventum eps.'\
fuifque

infenfiffi:

flatura

i^rum

urbem primariam

ubi telo

illi fiiit

&

unius palmi.

ludatus dixit fe quidem Jwis haberi Jilium, d agri corporis "vitia fentire. Urbem vi

Ex

Plutarch.

lo. In

Alexandri nooccurieret
fed

-ptam fcribit Arrianus

Curtius veroj Cle-

mine monitus a Cleocharo, ut flipendium

'

paim laboranti
:

civitati,

&

pulchritudine, penderet,
regi
j

in

fii^bus

filii

lacrymis veniam impetrafTe.

occurfurum

fe refpondit,

arma-

5.
j

Alexandrum.^ Cujus

filii

non memi-

"

tum.

iit

Arrianus.

Com-

'

I20
An.M.3728.
Urb.^c^427
Ant. C. 324.
I

J
^"

Commifib itaque praelio, exercitum fuum Macedonas invadi p^^t ; fibi rtgem eorum privatutn hoftem depofcit. N(

Alexander pugnas
equo,

moram

fecit:

fed
^

prima

congreffi.gne vulnerai

cum
3

prcPceps ad terram

decidiflet,

concurfu

fatellitui

Porus multis vulneribus obrutus capitur. Qui v (Stum fe adeo doluit, ut cum veniam ab liofte* accepifTet, neqi cibum fumere vcluerit, neque vulnera curari paiTus fit, aegreqij fit ab eo obtentuiiii ut vellet vivere. Quem Adexander ob honc rem virtutis, incoasrnem 4 in regnum remifit. Duas ibi urb
fervatur.
\

condidit

unam

Isficgeam

alteram, ex nomine equi,

^
^

Buo
Gai

phalen vocavit.
garidas, 9 cssfis

Inde

Adreitas, GefteanoSj Prasfidas,

eorum

exercitibus, expugnat.

Cum

ad

hoftium ducenta millia equitum opp riebantur, exercitus omnis, non minus vidloriarum numero qua. laboribus feilus^ lacrymis eum deprecatur, ^nem tandem belli fi
phites veniiTet, ubi

eum

N
1.

T M.

Hydafpen, quojPhilippo donatum, a Philonlco ThelTa 300 curri- | Cum eum nemo ne tangere quidem aud bus, & 85 elephantis venerat, hoftem a ret, folus "Alexander illum fme verberii ad curfum primum admifit : tum calci!: tranfitu prohibiturus. 2. Decidijjet.'] Dum fugientem Porum ufus eum mira arte domuit quo fafti perfequitur, Bucephalus, multis confoffus eft, ut ille in dorfo infidere fuo, pra?' vulneribus, procubuit, pofito potius rege, Alexandrum, pateretur neminem j & ipfui

Cmmijfo

prtslio.']

Ad

Porus

cum 30 militum

millibus,

quam
3.

efFufo.

cum

vellet

afcendere,

fponte fua

gen

Porus multis vulneribus, &.] Bucephaio Alexander, Porus elephante veheba tur. Reftor belluae, ut vidit regem fanguine confperfum, vix mentis compotem, belluam in fugam concitat j fed, dum Porus, gravatus telis, laberetur ex bellua,

fubmittens, exciperet.
7. Jdrelias.l
Praeftos

Curtio,

Adrafti

Arriano.

GeJieanos.J

&

thaeos Diodoro.
fios.
tis

Cathenos Orcfio, C Prajidas.] Curtio Parrh

iile

folito

regem defcendere velle ratus, more clephantem procumbere juffit in genua ; qui, ut fe fubmifit, cae,teri quoque, ita enim erant inftituti, demifere
corpora in terram
JDius
tKiS.
:

Hi omnes populi juxta ripas Hydra Hypafis habitabant. 8. Gangaridas.] Gangaridas vocat Di

&

dor.

Sed Alexander

eos

non

vicit

fciiicet ultra

Gangem
fluviis,

habitarent.

9. Cajis

eonm, ^c.]

Superatis Acefi
'vicit,

qua? res

&

Porum
!ta

& &

Hydraote
10.

Cathaeos

tu

duces tradidit

viftoribus.

Cur-

contendit ad Hypafim.

Ad

Cuphites^

Rem

aliter

narra

etiam, do4. Lz regmem rejtiijit.] mitis mulds gentibus, ampliore regno donavit.
5.
ISIicisanu'\
fiiit,

Eum

Diod,or. Arrian.

H; pofitis, interrogatus ab Alexand Phegeus, qusenam gentes ultra fiumen h:

Caftxis ad

&

Curtius.

pafim

Urbs hujus nominis mulnobiiilTima fuit Nica?a

'

bitarent ?

Refpondit,
ripas
:

vaftas

elle

duodeci

tiplcx

quarum
lliam

dierum

folitudines,

eas excipere

Gangeu

Bithynise.
didit

de qua hic agitur, con-

ulteriores

incolere

Gangaridas,

Aiexander inter Hydafpem

&

Acefi-

Parrhafios

eorumque regem Xandrame]

millibus equitum, ducenl Bucefhahn'] NomenilliindiditAlex- peditum, duobus curruum, tribus elephar ander, ab equo fuo, qui & capite & no- torum, vias obfidere 5 quibus territi milit mine Bucephalus fuit, Charis teftatur il- reditum in patriam precantur.
j

nem.
6.

cum

viginti

liim

emptum

fuaife

talentis

13,

&

regij

ccrc

LiB.
e i,

XII.

Cap.
aetate

IX.
;

121
refpicet

aliquando patrla, rcditufque meminijfet

quihus vix atas
alius

mili-

u annos,
:iiicieni,

ad reditum fuffceret :

oftendere alius
alius

vulnera, alius
:

Gonfumpta corpora,

fe ejfe, qui duorum regiim^ Pbilippt ^ Tandem orare, ixandrique, continuam militiam pertulerint. reliquias faltem fuas paternis fepulchrls reddaty quorum non Ac ft non militibus^ vel ipfe fihi ? V/i deficiatur, quam annis :
i.tricibus exhaufta

folos

[ji

H :at,

ne fortunam

fuam

nimis onerando fatiget.

^

a t
\k

juftis

precibus, velut in finem vi6i:oriae,

caftra folito

Motus his mag-

rentiora fieri juffit,

)ofteris

quorum molitionibus
relinqueretur.
csefis hoftibus,

&

hoftis terreretur,

admiratio
^'

fui

Nullum opus

milites lae^

r
l(
i

fecere.

Itaque

cum
^

gratulatione

jn ea-

reverterunt.

^AP. IX. Inde Alexander ad

X

amnem

x^cefmem pergit
"

per Grawter
'"^f^^^^^l

c in

Oceanum
9

devehitur.
in

Ibi ^ Hiacenfanas

Sileofque, quos

^
1

cules condidit,

imbros
im,

deditionem accepit. Hinc in ^ Ambros & oi.ii^. 4.' navigat. Quae gentes eum armatis Lxxxmillibus pe- Urb, c.420.

&

Lx millibus equitum excipiunt.

Cum praelio vidor

eflet,

^^*

^^^^
'

INTERPRETATIO.
Precari denique
ut.,

patiatur eorum corJepeliri

atatem nimium prove&am,

b
S^uare immolatiz
hojiiis

jam
nis,

morti

'vicina

tumulis

cum

IdStitict

sr

cum mn deferatur a militibus redierunt in eajdem regioneSy quas eorum in ipfum odium j fed proper rant.

fubege-='

N
,

O T M,

MottM kis, &c.] Nec militum ora- tudinis proveniunt, ut fingula internodia nec lacrymis flexus, cum fe apud navigii vicem fuppleant. itum, feu querelis, feu blandis verbis 5. Per hunc^ Non per Acefinem, fed proficere cerneret j fe folum contra per Hydafpem, in quem influit Acefines,
itui-um dixit,
:

&

facrum

fieri juffit

naves circiter bis mille, ut ait

Ptolemaus
Sc

ranfitu

fed

cum
in

exta infauftos evenmilitibus ftareverti.

apud Arrian, mille, ex Diodor.

habebat.
6. Hiacenjanas.']
eft,

Curtio,

u.itenderent, fignificavit

a
in,

effe

fibi

domum

Ita

Acef.nas legendum, id

ex Ptcleiviso.

Acefinis fiuvii accolas.

Sibos Curtius, Steph.

Cajira Jolito.1

Duodecim
ex

aras altitu-

7. Sileos.l

& StraMeVi\\s

50 cubitorum,
1

lapide

quadrato

bo.

Sibas Arrianus

nominat ad Hydraotis
Stigamhros. ]

cubilia

amplioris formae,
relinq;ji

quam
j

pro

ripas habitantes. 8.

.ium habitu par eflct

caftro-

In Awbros

^
&

locum
1

triplo

majorem quam
Diod.

fuiflent,

nonnulli

Mallos
Orofius,

Oxydracas
habet,
Sydracas

legunt

lari juffit.

Ex

&

Cirrtio.

Quin Ambricas
Subagras

Dicdorus

Mandros

&

ludos

tum

gymnicos,
Arriano.

tum

equefttes

&

Plinius.

rari voluit.

Ex
ad

Utramque Hypafis ripam,

qua in Indum

In eadem,]
ine fiuviis,

TranfmifTo Hydrsote

&

profluit, incolebant.

Hydafpem

rediit.

9.

Nwvigat.l DumEphiftion
clafli

&

Ptole-

^cejinem.]
us in

Qui Hydafpi
profluit.

&

Hydraoti
ripas,

Indum

A,d

illius

imperant, ipfe terreftri itinere fluvii ripam legens, multos populos devicit.

mseus

inio credimus.,

avundines cjus magni-

)f;xer-

12Z
exercitum
^

ad urbem eorum ducit. Quam defertam a defe b libus, cum de muro, quem primus ceperat, animadvertifTet urbis planitiem fme ullo fatellite defiliit. Itaque cum eum h folum confpexifTent, clamore edito, undique concurrunt, fi jf, fmt inuno capite Orbis bella finire, Sc ultionem tot gentibuia.
re.

Nec minus Alexander

vis

conftanter

reftitit,

&

unus

adv(

us
io
3r
b-

totmillia praeliatur.

Incredibile di6i;a eft,

uteum non

multii

hoftium, non
terruerit
;

magna telorum, non

fe,

tantus laceflentium cla

folus tot

millia ceciderit ac fugaverit.

Ubi

vero

rui multitudine fe vidit, trunco

qui

tum

propter

murum

^.
t,
js

bat, applicuit, cujus auxilio tutus,

tandem cognito
multi
caefi
:

periculo ejus,

cum diu agmen fuftinui amici ad eum defiliunt, ex qu

praeliumque tamdiu anceps fuit, quoad omnis e rcitus, muris dejec^tis, in auxilium veniret. In eo prselio fa^ i fub mamma traje6lus, cum fanguinis ftuxu deficeret, genu p ;o tam diu praeliatus eft, donec eum, a quo vulneratus fuerat, c i. ^ Curatio vulncris gravior ipfo vulnere fuit. deret. CAP. X. Itaque ex magna derperatione tandem faluti redd; tkeanumlufirat : frafe- Polyperchonta cum exercitu Babyloniam mittit. Ipfe, cum le [v osptmit. ^^^^ manu navibus confcenfis, Oceani littora peragrat. Cum i,

^ Ambigeri regis, oppidani invitum ferro a veneno armant ^ atque ita gemino mortis vuln hoftem a muris fummoventes, plurimos intcrficiunt. Cum r multos vuineratus etiam Ptolemaeus eflet, moriturufque jam a videretur, per quietem regi monftrata in remedia veneni h( % eft, qua in potu accepta, ftatim periculo liberatus eft, majoi e pars exercitus hoc remedio fervata. Expugnata deinde u]., reverfus in naves ^ Oceano Ubamenta dedit, profperum in patr i

niiTetad

urbem

:-

entes, fagittas

:,

INTERPRETATIO.
a

Mulios Qccidunt
telis

avertentes in

bojiem

a morth gemina.
I

murliy

venenatis,

quibus vis

erat

b ObtuUt Jacrijicia Neptuno deo Octa

N
I.

o r M,
-

Ai

urhem

eoru7n.'\

Rem

paulo aliter quifque potuit, via, regem exanimein,

Ln

narrat Arrianus.

Urbe
5

relila,

arcem

fe

gatis Barbaris, in caflra fcuto retuliffent.

i s

receperant Oxydracae

ad arcem vcntum
ereptas fcalas
fcendit.

muro

2. Curatio 'vulneris, &c.J Cum fpici quare Alexander, ubi ipfe uni militum peftori infixum hamatum effet, Critol applicat, primufque con- hortante Alexandro, patefafto latius vt
eft,
illi

tanta vis fang ; unde nimio pondere manavit, ut pro mortuo habitus ali^ua fcalis, in terram corruunt. Alexander interea fuerit. Arrian. Aml Ambigeri regis."] in arcem defiliit, ubi comitibus, qucs habe3. bat, occilis, grave in petore accepit vulnus, rim, Sambum Diodor. Ambyraro Orof. quo in fcutum coUapfus, in hoftium vejriffet cat, poteftatem^ nifi Macedones patefa^j quam!

Sed

dum

celerius Argyrafpides re, illud a^AjIfit

,

s J

iuccurrere

ftudent

fradlis

reditJ

LiB.
witum
ii^

XII.

Cap.
circa

XI.
metam a^o,
pofitis

laj

precatus

ac veluti curru
fuit,

)erii

terminis, quatenus aut terrarum folitudines prodire pafTae

f^it,

aut

mare navigabile
Ibi
in

i^ehitur,
'

monumenta

fecundo seftu oftio fluminis Indi rerurn a fe geftarum, urbeni

reli6lo

larcen

condidit; arafque ftatuit,

Indis praefedo.

ex numero amicofa6lurus,

j,n

littoralibus

Inde

iter terreftre

qn
f
d
i

arida loca medii

prascipit,
*

itineris dicerentur,

puteos opportunis locis

fuos

quibus ingenti dulci aqua inventa, Babyloniam regentes praefecStos

Ibi mult3e,devi(3:ae

accufaverunt

q)s,
3,

legatorum ecari jufHt. Filiam poft haec Darii regis, ^ Statiram in matrinium recepit fed & optimatibus Macedonum ledas ex om:

fme

refpec^u amicitiae, Alexander in confpeci:u

h us gentibus nobiliilirnas virgines tradidit, ut

communi
;

fa(5lo

q nen
j

regis levaretur.

Zh^, XI. Hinc ad concionem exercitum vocat

h promittit,

llllm lihera^
^^^^\
^^'^'

alienum omnium propria impensa foluturum, ut praedam ^ Infignis haec munificentia p ^miaque integra domos ferant. fumma tantum, verum etiam titulo muneris fuit, nec a debii\ magis quam a creditoribus gratius excepta t^ bus quoniam
fjes
i

fi^

i^
tj

ifque
1 in
.13

exa6tio pariter ac folutio

difficilis

erat.

xx

millia talen-

hos fumptus expenfa. Dimiflis veteranis, exercituni junio-

r
tj

fupplet.

Sed

retenti,
ipfi

veteranorum difceffum
:

asgre feren-

n
ti;

nec annos, fed ftipendia fua nerari jubebant pariter in militiam Ie<3:os, pariter facramenblvi, aequum cenfentes nec jam precibus, fed convitio age5

mifHonem

&
:

flagitabant

hit, jubentes

eum folum cum

faftidiat.

patre

fuo

Hammone

inire bella,

q tenus milites fuos

t^

nunc lenibus

verbis

Contra ille nunc caftigare milimonere, ne gloriofam militiam feditionihil proficeret

;

n us infufcarent.

Ad poftremum cum verbis

ad

ripiendos feditionis authores, e tribunali in

concionem armatam

INTERPRETATIO.
tudines regionum, &" naves agere inpelago. tanquam viftor, qui curriim egit b Summa heec liberalitas accepta efi om &" tam grata. (r\'.rmtcm, quld protulilfet imperii fines eo nihus pro mwure maximo,

Secutus aefium pelagi, ojiia fiuminis. Indi

h eihur
?_,

licuit

& exercitum ducere fer foli-

fuit creditoribus

quam

debitoribus.

N
J.
n|
I

o r M.
cccifus

Barcen

condidit.']

Conftruxifle nava-

Parmenio fuerat Alexandri juffu.

:

lijeferunt Arrian.

&

Curt.

At

de Barce

4. Statiram.] Alii Barfinen dicunt

Pa-

meminerunt.
.

ryfatim

etiam,
Sufis

ex

Occhi
duxit.

filiabus

mini-

Ibi multis. ]

Non

Babyloniae, fed

dum mam,

uxorem

Byloniam
.

redit.
jujfit.']

5. Miffionem.l

Ipfi

etiam

infenfi

Alexdi-

Cleandrum, Sitaclem. andro veterani, ^ Agathoiiem Medis praepofitosj a auibusi mitterentur,

Necari

^uafi

bello ijiutiles^

iner-

; ,

124
inermis ipfe
riu fua
defililt,

J
Sc ipfe

I
i

nemfne prohibente, xiii correptos

duxit.
^

ad

fupplicia

Tantam

vel

illis

morie

patientiam metus regis, vel huic exlgendi fupplicii

difciplina militaris dabat.

conftant

^9s ad

of~

^aum
^tm^

rcuo^

Hephcsjiionis

Inde feparatim auxih'a Perfarum in concione Laudat perpetuam illorum, tum. in fe, tum in prifti regcs fidem ; fua in illos beneiicia commemorat ; ut nunqu
joquitur.
quafi
viclos, fed veluti
illos

CAP, XII.

is

vidoriae focios habuerit

denique
:

fe n
s
-

iJlorum, non Gonnubiorum

in gentis fuae

morem
:

transilTe

affinitati
ait,

vi^los vid:oribus mifcuifle

Nunc quoque

ilodiam corporis fui non Macedonibus tantum fe, verum & Atque ita mille ex his juvenes in numerum fat( crediturum, ^ auxiliorum quoque portionem, formatam in di tum legit Qiiam rem ae plinam Macedonum, exercitui fuo mifcet. Macedones tulerunt, jaftantes, hoftes fuos in ofticium fuun
:

s .

\
t

rege fubjectos,

Tunc

univerfi

flentes,

regem adeunt,
^

*^

or

fuppliciis fiiis potius faturet fe^

quam

contumeliis.

Qua mode

obtinuerunt, ut undecim millia militum veteranorum exau6k ex amicis dimifli icnzs^ Polyperchon, Clitus, Gorg ret. Sed Polydamas, Amadas, Antigenes. Diniiftis his Craterus pr^pc

tur, juiius praeefle

Macedonibus

in Antipatri

locum

Antipatru
-,

que
^'

cum

fupplemento tironum in locum

mJiitantibus data.
ejus

ejus evocat

ftipen

revertentibus, veluti

Dum
:

hsec agunt
fori

unus ex smicis
pueritiaeque,

Ephsftion decedit, dotibus primo

regi
:

mox

obfequiis

percarus

quem

contra de

Inmorhum
i^^halm tn-

tumulumque ei xii millium regium Alexander diu luxit lentorum fecit ; eumque poft- mortem coli ut deum juftit. QPi?. XIII, Ab ultlmis littoribus Oceani Babyloniam rev
j^^^.-

nuntiaturjlegationes Carthaginienfium,c^terarumque Afri

INTERPRETATIO.
a Vel

tanm

erat

mtus regh,
"Jel

ut

illi

pa-

tienter morerentur,

tam jevera

militaris

b Immijcet Ju.o exercitui partem Pe rum, aliorumque popiilorum qui doBi e

difciplinam

difciplinay ut ipfe aufus fuerit Jumere juppli-

Macedonum.
illis

eium a rebellibus.

c Precantur ut

potius mQrtemJnfe}

quam

contumelias.

N
1. Slua modeflia.l

r M,

Ad

dam publicum epulum inftituit, vem convivarum millia adfuerunt.

mas

gratiam fiabillen- dicum egit in crucem ; aedem ^fcul tibias muficamque cui no- Ecbatanis evertit, diem noftem diu compefcuit, caftris

2. Revertentibus.'} Juflit etiamj ut illi prifedes in theatris coronati obtinerent.

3. Contra

integram incubuit defunlo corpori, taque aiia dedit figna nimii doioris.

ff

decm regium.1

Glaucum me- Arian,

Cl

"Itatlum, fed
jleo
l

Cap. XIV. LiB. & Hifpaniarum, Sicilise, Gallis,

125
^?

Sardlnlae, AnM.^j^o^
Urb^c!'^^^. Ant, C. 322,

jnnullas quoque ex

Italia ejus adventum Babylonlas opperiri. unlverfumterrarumOrbem nominis ejus terror invaferat,

cundtse gentes, velutl deftinato fibi regl adularentur.

'^

Hac

igi-

ex causa Babyloniam feflinanti, veluti conventum terrarum quidam ex Magls prasdlxlt, ne urbem Introiret, Ifbis aluro, Ob hoc omifsa Babylonia, latus, hunc locum ei fatalem fore. defertam olim, conceffit. 5 Burfiam urbem trans Euphratem, ab Anaxarcho philofopho compulfus eft rursum Magorum 3 Incerta ; k fi fatis conftent, ignoedidla contemnere, ut falfa Reverfus at fi naturae debeantur, immutabilia. mortalibus tur Babyloniam multis diebus otio datis, intermiirum oh'm con-

"''

&

totufque in laetitlam effufus, ^ cum ilaum folenniter inftituit no6lem pervigilem junxifiet, recedentem jam e convivio i foipfum TVledlcus Theflalus, inftaurata comeflatione, media potione repente Accepto poculo, invitat. les ejus d^tufque e convivio femianimis, iuti telo confixus Ingemuit remedia pofceret, tadumi ito dolore cruciatus eft, ut ferrum in
:
:I

&

<

ahominum

Amlci caufam morbl, velut vulnera indolefceret. emperiem ebrietatis difl^eminaverunt re autem vera infidiae :runt, quarum Infamiam fuccefibrum potentia opprefiit. CAP. XIV. Author infidiarum ^ Antipater fuit, qui cum ca:

INTEilPRETATIO.
a Cum diem noEiimque integram
in con^vimo tranfegljjeti,

N
l.

T M.

tlifpamarum.'] Provincia

toa,
ar
,

Europsam- ornamentum, eique alligatam diadema, Mari Mediterraneo, ventus abripuit : quod ciim paluftri adhsepenJnfular, a tribus lateribus circum- fifTet arundini, regi SeleUcus retulit, quod Pyreneis montibus a Galliis fejunta. ei portendit imperium.
Oceano

&

nine plurali dicitur, quia ab Ibero fluli.e

5.
alii

Burjiam.] Alii Burbefiam, Borfippanv

jinaxarcho.']

in duas

divifa

partes,

quarum una
:

legunt.

rior

habuit partes, Teri-aconenfem,

1,
..

Qui Alexandro famia quo cum in magnificis epulis & rogaretur, quid de illo apparatu fibi videreGallia.'] Omnibus ex partibus Ocea- tur, tum ille Nicrocreontem ihtuens, Cuncfa
difta eft,
ulterior

altera

deinde
Baeti-

6.

liaris fuit,

Lufitaniam.

nl

Pyreneis montibus, Alpibus,

Rhenq, magnijica,
in

inquit, fed oportebat capiit alicu-

& Mari

Mediterraneo

circumfcribitur. juz fatrapce apponi.

fuit,

Poftea vero Nicocreon

Mtiplex ilhus olim

divifio

To-

^m, Comatam, &

l;inam

Braccatam
}

&

Cifalpinam

Tran5 Narbonenfem,

ex fatrapa rex falus, Anaxarchum in Cyin faxo concavo inclufum prum deduci,

&

ferreis malleis

contundi

juffit

fed ille

ce-

Idunenfem, Aquitanicam, & Belgicam, i Sed hoc non eft hujus loci.
;.

lebri

Sardinie.'\

Infula

eft

ingens, Italiae

Balearicum fortita. Diod. & Arrian. ...S^idamex Magis.'] Fuerant portenta Duplex eft apud 8. Antipater fuitP[ 1=1 13 mortis prjeuuntia Regi enim prop iAuthores de Alexandri morte fententia : t- Babyloniam naviganti, regiam capids aiii veneno^ ut Curtius luftin. alii potu
irdo
:

cens, inter

Tyrrhenum Herculis fiHo nomen

&

pcenam elufit : Tunde, tunde\ nam Ana" inquit, Anaxarchi 'vafculum : xarchim non teris. 7. Medicus.'] Medius habent Plutardi.
diito

&

rjfiimosj

126
^^^
.
,

jUSTi.Nl
Alexandrum Lyhib amicos ejus interfe6tos videret ^^^^ generum fuum occifum: Se magnis rebus iii Graecia g a r tr non tam gratum apud regem, quam invidiofum efle quoque ejus Olympiade variis fe criminationibus vexatum ^f
riilimos,
:

JtibuIZene^o extingui^
'^'^*

i^

accedebant

ante

paucos

dies,

fupplicia in praefedos devi6i:

;n

nationum crudeliter habita. Ex quibus rebus fe quoque a [acedonia non ad focietatem militijE, fed ad poenam evocatum ir. Igitur ad occupandum regem. Caflandrum fi ni bitrabatur, dato veneno fubornat, qui cum fratribus Philippo & Jolla n
i.

ftrare regi folebat ferro,

cujus veneni tanta vis fuit, ut

llon aere,

\^
ji

non
:

tefta contineretur,

potuerit

praemonito

crederet.

Hac

igitur

nec aliter ferri, nifi ' in ungula ne alii quam Theflalo, frati us ex causa, apud Theflalum, paratum,!.
filio,

titumque convivium
perare

eft.

Philippus
in aqua

h Jollas
frigida

praegufl:are ac

1-

potum

regis

foliti,

venenum

habueri

:,

AkxanJri
Tiovijfima

^erba.

quam prseguftatae jam potioni fupermiserunt. CAP. XV. Quartodie Alexander indubitatam mortem fe ens, agnofcerefe fatum domus majorum fuorum ait ) nam plerc Macidarum intra trigefimum annum defun^os. Tumultua
deinde milites,
eofque
infidiis

'.t

:s

periifle

regem

fufpicantes, ipfe feda'

omnes cum prolatus in editiflimum urbis locum efl^et, confpelum fuum admifit, ofculandamque dextram fuam i Cum lacrymarent omnes, ipfe non fine tibus porrexit. crvmis tantum, verum etiam fine ullo triflioris mentis ar mento fuit, ut quofdam impatientius dolentes confolatus adeo, fi quibufdam mandata ad parentes eorum dederit Dim in hoftem, ita & in mortem invi6tus animus fuit.
:

i
=

miJitibus,

lem fihi
nefciaty

amicos circumftantes percontatur, videanturne f reperturi regem P Tacentibus cundis, tum ipfc, ut ac pene oculis vic ita illud fcire vaticinarique fe^
fit

dixit^

quanium
;

in

hoc

donia

quantis

ccedibus-i

quo cruore^

certamine fanguinis fufura mortuo fibi parentatu

in

Mc
\

Ad

poftremum,

corpus
deficere

fuum

Hammonis templo o
*

di jubet.

Cum

eum

amici viderent, quasrunt,

Dignifjimum.

^z.i

zmperii faciat

haredem ?

Refpondit,

Ta

N O T M,
iiimio

fubktum rolunt, yt
Livius,

Plutarch.

rianus,

Solinus,

&

1. In ungula equl.1 Ungulam mulii ArAthenseus. Arrianus, afininam Plutarchus habet.

12. DigmJJi^fumt.'] Volunt rionnulli Cum enim Clearchum excepiffet convivio, apud Medium obnixe rogantem, comefla- tentiam Alexandri non bene a Juftino tum ivit apud quem, dum in diem fe- prefl"am 5 nec enmi voluit ut rex eligen
:

quentem
Plutarch.

perpotat, febre tentatus

eft.

Ita qui

maxime
regnum
fcilicet.

poculum,
prsbuifTe,

Addit Athenaeus ; eum Proteas quod duos congios capiebat,

drxit
ris

dignus imperio foret ; fed p: fuum fore occupantis, for

'.

&

poft

eum

ebibifle.

Cum &

apig-ov,

vero
in

id

perferre

pulvLnar,

non poflet, reclinatum morboque correptum in-

mum,
ficat.

Diodorus enim habet xpaTi quarum vocum altera potentii altera Maite praftantiflimum fig
Curtius habet
:

ei re/injuere

fe r

teriil|e.

mmj

q^ui

ejfei

o^timus.

L
aeum,
nefas

B.

xii.

c A p. xvr.
filium,

127
cum
fratrenl
;

lagnitudo animi

fuit, ut

cum Herculem

cum Roxanem uxorem praegnantem

eflTet,

relinqueret

obli-

leceflitudinum, digniflimum nuncuparet haeredem.

i

Prorsus
fuccede-

viro forti alium

aliis,

quam virum fortem

probatis relinqui.

lut tanti
i

regni opes
inter

quam

Hac voce
difcordias

bellicum
ita

amicos

ceciniflet,

aut

malum

let,
i

emulationem confurgunt, Sexto tacitum favorem militum quasrunt.

in
fedavit.

omnes

&
:

ambitione
quae res

die praeclusa

exemptum digito annulum mtem amicorum diflentionem

;upatus haeres, judicio

Perdiccae tradidit

Nam etfi
videbatur.

non voce
^

tamen

ele<5lus eflfe

AP. XVI.
igmta natus
|lii

Deceflfit
;

Alexander,

menfem unum, annos

tres

^^^^"^''^

vir fupra

praeditus.
efl:

Qua

nocle

humanam potentiam magnitudme eum materOlympias concepit, vifa per

:

:em
1

cum

ingenti ferpente volutari

nec decepta fomnio

efl:.

fl

profe6to majus

humana

mortalitate opus utero tulit,

quam

iEacidarum gens ab ultima fseeulorum memoria,

s,
;

& regna
illufl:rave-

fratris,

mariti, ac deinceps

majorum omnium
clarior fuit.

nuUius tamen nomine,

quam filii

Prodigia

iinis ejus in ipfo

b|

ortu

nonnuUa apparuere,

Nam

ea die

magqud

is

eft,

duae aquilae tota die pr^epetes fupra

culmen domus

patris

e.

omen dupiicis imperii, Europae Afiaeque praefees. Eadem quoque die nuntium pater ejus duarum vi6loriaaccepit ; alterius belli Illyrici ; alterius, certaminis Olymquod omen uniin quod quadrigarum currus miferat
federunt,
^
:

arum terrarum vidoriam

literarum ftudiis eruditus

infanti portendebat.
fuit.

Exadta

pueritia per

Puer acerriquinquen-

n,

nt.

fub Ariftotele dodore, inclyto omnium philofophorum, Accepto deinde imperio, Regem fe Terrarum omniumaq ndi appellari juflit tantamque fiduciam fuis militibus fecit, ut praefente nullius hoftis arma, nec inermes, timuerint. Itaque 1 nullo hoftium unquam congrefllis eft, quem non vicerit : am urbem obfedit, quam non expugnaverit nullam gentem t, quam non calcaverit. Vi6lus denique ad poftremum eft, virtute hoftili, fed infidiis fuorum, U fraude civili.
4:

N
Deceffit.l
1

M,
eft,

Euphratem
ia

Alexander jam mQrti proxideferri voluit ; eo ani-

mortuus vero
Jofeph.

ex Arrian. Diod. Eufeh.

Agefia,

praetore

ineunte Olymp.

flumen demerfus, ficque fublatus 114. Cum ergo o6to tantum Olympiadas uiiinum oculis, certiorem apud pofte- vivendo expleverit, 32 non 33 annos rondem faceret, fe ortum e genere deo- vixit. ru, ad deos rediiffe cum Roxane Belli lUyrici.l IUyrios vicerat Parmequod 3. ;
'-

injdiret,
tn; ;t,
\

ille,

efFufis

lacrymis,

^id

tu,

nio.

parttx divinitatis gloriam invidts

irigifita.']

f
;

4.
dri

Sub

Ariftotele.']

Plutarchus Alexanr

Tres ?

Fallitur Juv!:inus

prfficeptores

vocat

Leonidam

&

Lyfi-

^'i

enim natum

eiie

iiicuate

Oiymp. jo^.

machuin Acarnanum,

B E R

J28

B E R

XIIL

BREVIARIUM GAPITUM.
1.

LuSfus poji Alexandrl

titudo
:

Magni

exceffum-

Macedonum

hii

r-

2.

De

ducum amhltlo^ militumque avaritia, Alexandri fuccejforey ducum exercitus fententies pugnant
'.

3.

Perdicccs fententics reclamant pedites : unde tumultus ^" j tio, cui Perdicca prudenter medetur.

4. 'Aridieo rege deftgnato^ Perdicca provincias dividunt.

&

alii duceSy

feu princi

5. Bellum pro Grcsciis Uberiate ah Athenienfibus

paratum.

Mtolis Demojlhenis pro patria lahores Antipatri ohj

&

^ Uberatio.
6. Perdicca

nuni
7.

& Perdiccam.

Cappadoces prcelio fatigat. Bellu?n inter Ant Ptolemcei folers indujiria,

<

De

origine urhis Cyrenes digreffio.

8. Ptolemeeus hellwn

parat in Perdi^cam.

^ fcliciter gejice,
C A P U
Alexandrt
tem.

Eumenis

res fort

'

EXtin(?o In ipfo setatls

"^

ac vi6loriarum flore Alexanjro

tota

M
fi

'

no,

trifte

apud

omnes,

Macedonum

\it

Sed nec devi(?lae invidium regem, ita immortalem

quoties praefenti
fe

Babylone ^ iilentium gentes fidem nuntio habuerunt,

efle

qi

crediderant
:

rec
fa
eti;

2^amudo.
01.114.
nt.

(j^nfes^

I.*

pro amiflb, repente

^ quam morte ereptus eflet non fofpitem tantum fuis, verum

Urb. c. 429. vicftorem

C.32Z,

^ Ut vero obtulifTet. mortis ejus fides adfuit, 01 ^gg barbarae gentes paulo ante ab eo devi^lae, non ut hofte]

fed ut

parentem luxerunt.

Mater quoque Darii

regis,

"^

qu^

INTERPRETATIO.
a

^am

fape

rediijfet
'viSlor,

ad

fuos non tantum

9^ia non

doliierat

ad hoc
occifoy

fahus, fed etiam

taretur.

cum mortuuz' pu-

'vixiffe jilio

fuo Dario

tempu% fu} quia vu

licet

Alexander benigne eam habuit,

b Pojiquam
eji.

fama

de ejus morte dijfipata

dignitate

redaBam

in captiwtatem.

N O T A.
1. Silentium fuit.']

Alexandri

mortem
excepit
:

nobilibus pueris
I

ejus

cuftodiS^aiTuetis
tota

amicorum ilcorum
deinde

comploratio

pnmum primum
pervafit

rentium
tibus

more

Babylone

excurn

iudlus univerranl

urbem,

anii

LiB.
amiflo
fi^ioj

XIII.

Cap.

II.

129

a faftiglo tantas majeilatls in captivltatem reda(5lam, induloentia vIcl;oris, in eam diem vitss non pcenituerat, audita -norte Alexandji, mortem fibi ipfa confcivit ; non quod hoftem
ilio

nuerat, experta

quod pietatem filii m eo, quem ut iioflem tiContra, Macedones, versa vice, non ut ivem, ac tantcs majeilatis regem, verum ut hoflem amifllim, ;audebant: fevcritatem nimiam, & affidua belli pericula exerarites. Huc accedebat, quod prlncipes regnum & imperia, vul;us milltum thefauros & grande pondus auri, velut inoplnatam
prsferret
;

fed

effet.

raedam, fpec^tabant : ilii fucceilionem regni, hl opum ac divitirum haereditatem cogitantes. Erant enim in thefauris ^ quinuaginta millia talentum, Sz in annuo vedigali tributo 3 tricena
illlia.

jus

virtutis

Sed nec amici Alexandri fruftra regnum fpe6tabant nam ac venerationis erant, ut fmgulos reges putares.
:

)uippe ea
:

pulchritudo, & proceritas corporis, Sz virium magnitudo in omnibus fuit, ut, quieos ignoraret, non ^ una gente, fed ex toto terrarum Orbe eleclos judlcaret. Neie enim unquam ante Macedonia, vel ulla gens alia, tam claquos primo Philippus, mox )rum virorum proventu floruit

form^

fapientias

lexander tanta cura legerat, ut

non tam ad focletatem

viderentur.

belh",

jam
tur,
j

In

fucceHionem regni,

ele(5li

Quis

igitur

mi-

talibus mlniftris,

Orbem

terrarum vi6lum,

cum
:

exercltus

i[acedonum tot, non ducibus, fed regibus regeretur? qui nunlam fibi reperiiTent pares, ii non inter feconcurrifTent multof:e Macedonia pro uno Alexandros habuiflet. nifi fortuna eos nulatione virtutis in perniciem mutuam armailet. CAP. II. ^ Csterum, occifo Alexandro, non, utlaeti, ita fe- De ilUuf ri fuere, omnibus unum locum comnetentibus nec minus miii- /^'^^S^f ^'^"

&
e-

;,

quammvicemletimebant, quorum

N..

r-i

oTi r & iibertasloiutior

'i

'ver\a ducurHi
jefjientia.

c^ i2.vor

Inter ipfos vero aequalitas difcordiam augebat, nene tantum caeteros excedente, ut ei aliquis fe fummitteret. Ariti itaque in regiam coeunt, ad formandum rerum prsfentium Roxanes expectari partum, qucs exacta I tum.' Perdicca cenfet
:ertus erat.
"*-

I
<)

NT

ERPRE
1

TAT
A.

O.

Caterimmortiio Alexandro, non tam fe- \bant regiam dignitatem, &'Jinguh' non m^^ fucrunt, quam lati, qiiia omnes appete- nii% metuebant rnilites^ quam alios duces^

N
Contra

O T
I

Diverfae fue4. Roxanes expeBari.'] ludrufrunt de rege eligendo ducum fententiae : P^ecutos efTe. |Nearchus claffis prsfesftus non Roxanis Simnquaginta millia.'] Noftra nu-lpartum expeftandum, fed Baifms Hliuni j. iTjandi raticne, fuerunt milliones tri- 1 coronandum cenfuit. Utrumque Ptolemse^^lus refpuit, indignum ratus viclcres fer['Trtcenamiiiia.'] Budoeus legit 30, quse | vire captivarum filiis. Ariftcnus vero PerC^Htuunt millioncs cdlcdccim, ^uippe cui fdiccam pro rege habendum>
vJtius,

Macedones.l

Affinnat tamen

eos regis

interitum multo

'

j^

menj0^

'

130
fnenfe

ex Jlexandro erat\ l3\ Jipu&umpej\ Meleager negat differenda himc dari fiicce[lsre?npatr'i, partus dubios confilia ; nec expe5landum dwn reges "nafcerentv cum jam genitis uti liceret : fcu puer ilUs placeat^ effe Perga fdium Alexandri^ natum ex Barftne, nomine Herculem : feu mi lent juvenem, effe in cajiris fratrem Alexandri Aridaum^ come patris Philippi^ nomine < tff cunSiis non juo tantv.m^ verum
rijpty
;

] oBavo^ niaiura jam

Cateriim Roxanen ejfe originis Perficce : nec faSy ut Macedonihus ex fanguine eorum^ quorum regna deleveri, reges conjiituantur : quod nec ipfum Alexandrum voluijfe dii Ptolems Deniqiie moriente7n Jiidlam de eo mentionem hahuijfe. recufabat regem Aridasum, ^ non propter maternas modo fora quod ex Larijfao ^ fcorto fiafceretur : fed etiam propter ^ vale dinem majorem^ quam patiebatur ; ne ille nomen regis^ alius
ccptiff.mum.
<

perium. teneret

'^

7mlius

ejfe

ex his

legi^

qui pro virtute regi

MiUtv.m feditio,

cui

Perdiccas
vtedetur.

proximi fuerint^ qui ptpvincias regant,^ quibus bella mandent quhn fub perfona regis indignorum fuhjiciantur i?nperio, Vi Perdiccoe fententia, confenfu univerforum. Placuit itaque R< anis expet^ari partum ; &, fi puer natus fuiffet, tutores Leo; tum, Perdiccam, Crateron, & Antipatrum conftituunt, c< feftimque in tutorum obfequia jurant. CAP. III. Cum equites quoque idem feciflent, pedites indig ti, nuUas fibi confsliorumpartes reli6las, Aridasum, Alexandri trem, regem appellant, fatellitefque illi ex turba fua legunt, & mine Phdippi patris vocari jubent. Quse cum nuntiata equiti efTent, legatos ad mitigandos eorum animos, duos ex procerit Attalum & Meleagrum mittunt, qui potentiam ex vulgi adul one quasrentes, omifba legatione, militibus confentiunt. Statim
i

INTERPRETATIO.
Non modo
tris
:

propter infamicim illius

ma-

(nam

natus erat ex fccrto Lari/Zieo :) fed

ali^uos eli^i ex
il/is

Alexandro fere parei fuerint, u regant proinncias, f gerant hella, quan,

tituddne
rere indignis hcminibus, qui, freti
regis inepti,

etiam ob morbum comitiakm quo laborabat.

pote

b Satius

efl

qui for-

omnia iubverluri

fint.

N
mciiens Alexander annulum
\i

o r M,
II-

tradidiiTet.

Ptolemseus
vocat.
2,.

apud

Athenaeum

faltatri

affenserunt
inter

omnes

fed,

dum Perdicca

pu5

dorem

&

cupiditatem haeret dubius

Valetudinem.'^

Morbum

comitial

Meiecigar

facrum appellant : i menti oratione avertit : jamqus ingens dseus enim mentis erat impos, pharmi)! militum globiis ftipabat Meleagrum, cum ut fcrebatur, ab Olympiade propinato. '

animos

omnium

ab ipfo vehe-

quem Herculeum

&

Macedo quidam Aridseo clamiTat in quem ubi

;

regnum

deberi

Plut.
r

3'. Roxanis.'] Qua? Oxiatris erat f Mcicager, Perdiccae infenfus, adducit in re- Barfinen vero Darii, ut ait Arrianus ; glam Aridffum, & regem a militibus fa- Pliarnabazi, ut Porphyrius j nec Artal lutan curat. }r{^.c multis Ciirtiu:,. ut Plutarchus ^oluit.

concio confenfit,

>

l.

Scarti.J

Phiiiima diccbaiur^

quam
ftdi

LiB.

XIII.

Cap.

IV.
:

131

Tunc ad feditio crerit, ubi caput & confilium habere coepit. delendum equitatum cundi armatl in regiam irrumpunt quo cognito, equites trepidi ab urbe difcedunt, caftrifque pofitis, Sed nec procerum inter fe odia ipfi pedites terrere coeperunt. Attalus ad interficiendum Perdiccam, ducem partis ceflabant. alterius, mittit: ^ ad quem armatum, & ultro vocantem, cum

&

accedere percuflbres aufi

fuit,
ret,
j

non

fuiflent

tanta conftantia Perdiccse

ut ultro ad pedites veniret,

:

&

in

concionem vocatos edoce-

^umpfijfent
ves effe
:

Refpicerent contra quos arma quod facinus molirentur : non iUos Perfas^ fed Macedonas ; mn hojies^ fed clplerofque etiam

cognatos eorum^ certe

:

commilitones^

eo-

y-undem cajlrorum ac periculorimi focios

I

edituros deinde egregium

\hoJlihus fuis fpeBaculum^

ut quorum armis viSlos fe doleant^ eo^um mutuis cadihus gaudeant^ parentaturofque fanguine fuo manihus hoftium a fe interfeSlorum.

pro fingulari facundia fua Perdicca pero- '^ridao Msgd adeo movit pedites, ut probato confilio ejus, dux ab om- j^f^"p^J^ libus legeretur. equites, in concordiam revocati, in Ari- vimasdU jlseum regem confentiunt. Servataeft portio regni Alexandri fi- idunt^
afTet,

CAP. IV. Hasc cum

Tum

'

io,

fi

indri,

Haec agebant, pofito in medio corpore Alexut majeftas ejus tefl:is decretorum efiet. His ita compofltis,
natus
eflet.

k^acedonige

&

Graecise Antipater praeponitur:

:

regise pecunise:

rerum cura caftrorum, exercitus, Perdiccs aflignatur jubeturque Aridaeus rex, cor/leleagro Tunc Perdicus Alexandri in Hammonis templum deducere.
uftodia Cratero traditur

&

&

a, infenfus

feditionis

auftoribus, repente

ignaro collega,

lu-

rationem caftrorum, propter

it.

mortem regis, in pofterum ediPoftquam armatum exercitum in campo conftituit, confen-

ientibus univerfls, evocatos,

iditiofos,
ir

dum
^

fupplicio tradi

occulte jubet.

principes provincias dividit,

de flngulis - manipulis Reverfus inde, infimul ut Sc removeret semulcs^

tranflt,
"^

NT
^

E RP R E

TAT

O.
fua
potentiay

re

a Cum percujfores non auji fuijjent accead eum armatumf illos idtro appel-

b Ut removeret amulos

\fibi conciliaret bencvolentiam,

eorum quibus

dabat munus imperandi pif&vinciis.

N
1.

r M.
^

fediLuftrabantur milites, 3. Occulte juhet.l Refert Curtius ab utraque parte projela. tiofos ex fingulis manipulis ab Aridso evoa. Manipulis,'] More Romano loquitur, catps, qui in conimpellente Perdicca, >ud quos manlpulus 200 milites contine-^ fpeftu non prohibente exercitus, totius

Luflrationem.l

me difcifsa, &

't.

Dum
foeni

pauperes eflent

Romani, Mani- Aiidaeo,

vocabant,
perticis

\durA
jiod
|,nis

ideo

militum turbam manipulos alligatos

pro

eos ab equitibus cnnteri juffit. Decem Satrapas 4. Inter principes.'] Curtius, JuHinus trcdecim, plures Dicd,
'

fequerentur.

Ideo Lucanus,

numerat.

Pertica fujpenfos portabat longa maniplos.

32

U
^

T
fui

&

munus

imperi!, beneficii
Sz

faceret.

Primo

j^gyptus,
gregario

Africge

miiite

Arabiaeque pars forte venit, Aiexander virtutis causa provexerat

Ptolem^ quem e
;

cui

tradendam provinciam Cleomenes,

caverat, datur.

qui Alexandriam

aedifica

Confinem

huic provinciae

Syriam

Laum(

don
tiir.

Mitylenaeus, Ciliciam Philotas, Philo Illyrios accipiun Medise majori ^ Acropatos, minori focer Perdiccse praeponi
"^

Sufiana gens Scyno,

afiignatur.
^

Phrygia

major Antigono, Phi

Lyciam & ^ Pamphyliam Nearchu ^ Cariam CaiTander, Lydiam Menander fortiuntur. Leonat 9 Thracia & regiones Pontici mar minor Phrygia evenit Lyfimacho ; Cappadocia cum ^ Paphlagonia Eumeni dat;
lippi nlio,
:

Summus
ficitur.

caftrorum

tribunatus

Seleuco Antiochi

filio

ceiTi

Stipatoribus regis fatellitibufque Caflander filius Antipatri pra

In Bailriana ulteriore, & Indiae regionibus, priori Terras inter amnes, " Hydafpem & ^^ Indun Taxiks habebat. In colonias in Indis conditas, Pithon, Agi jioris filius, mittitur. Parapamifios, & fines Caucafi monti ^^ AracojGi Extarches accepit. Gedrosique Sibyrtlo tradui tur Dranc^ & Arei Stafanori. Baftrianos Amyntas fortitu Sogdianos Scythasus, N icanor Parthos, Philippus Hyrcanos, Phn tafernes Armenios, Tleptolemus Perfas, Peuceftes Babylonio
praefe(5ti retenti.
^''-

N
1. Pt6lema;o.'\

M.

'

Non

gregarius fuit miles, caonia, Pifidla,

nt

ait

Juftinus

fed Phiiippi

concubina filius, quse in uxorem tradita efc Lago, a quo Ptole- pertingebat. msus Ligi diftus eft. 9. Thracia.']
2.
A-abi<.'\
:

Mari terminatam. Lyciam & I ex Philippo gravida niam ad Mare Carpathium feu ^gasu
ex Aifinoe
8. Cariam.\ Quae inter

&

Quae Mari ^gaeo, Pn Terminos habuit Syriam, pontide, Macedonia & Myfia inclufa, R Euphratem, fmum Perficum, & Arabicum melia. io. Paphlagonia.'] Quae a Galatia tres in partes dividitur 5 Petri^am, Defertam, & FeUcem. Pcntum Euxinum, inter Bithyniam 3. Acropatos.^ Atropates vccatur ab Ar- Cappadociam, extenditur. riano ab eo Mediae pars Acropatia di6la 11. Hydajpem.] Eluvius Afias gemin'
;

eft,

ex Strabone.
Si!jia77a

4.

gens.~\

ter, Perfidem,

&

alter, in Sufiana reg eft hujus nominis de qi alter, Quge Affyriam in- one, prope Sufam, fluit Mediam habitabat, Su- hic agitur, apud Nyfam in Indum illab
: :

fiftun.

tur.

Phrygla tnajor.'] Phrygia duplex fuit. Major, feu Salu^.aris, quae Bithynia, GalEtia, Pamphylia, Sc Lydia clauditur. Minor, cuse Hellefpontica dila eft, quia ad Heliefpontum ufque pertinebat. In ea olim Troja fuit. 6. Lyciam.'] Phiygia, Pamphylia, Cam, Mari Mediterraneo circumfcribi5.

12. Jndum.'] Fluvium

qui ex ParopamifTo

Indias

maximun
ubi xm

monte

oriens,

gnam
duobus

Indiae

partem

alluit,

in

OceanuJ

oftiis fe

exonerat.

13. jiracojft.] Qui ad ripam Indi fit; Alii melii minis habitabant, Candaar. legunt Arachofii, ex Diod. 14. Gedrofi.] Qui partem Perfidis Caramaniam^ Aracoliam & Oceanum
int(

&

tur.

incc

7.

Fampbyliam ]

Undique Lycia,

Ly-. lebant.

Archc

LiB.
Archos
5

XIII.

Cap. V.
^

133

Pelafgos,

Arcefilaus^ Mefopotamlam.

Cum

haec di-

vifio, veluti fatale munus, fmgulis contigifTer, ita magna incrementorum materia plurimis fuit. Siquidem non magno poft fic reges ex tempore, quafi regna, non praefefturas diviriflent pr3efe6lis fati, magnas opes non fibi tantum paraverunt, verum
:

etiam pofteris reliquerunt.

CAP. V.

Dum h^c

in Oriente aguntur, inGraecia Athenienfcs

^
f^'^^"""

h iEtoH

bellum, quod jam vivo Alexandro moverant, fummi^ vi- 'uatum. ibus inftruebant. Caufae belh erant, quod ^ reverfusablndia Alex- ^"f'M^J mder, epiftolas in Graeciam fcripferat, quibus omnium civitatum /^"^//
jxules praeter caedls

damnati,

reftituebantur.

Qiiae

recitatae Aii.M.^j^i;
9}- ^'^^- ^-

)raefente universa

Graecia, in mercatuOlympiaco, magnos motus

pu.lfi

fed per fa6ll- Ant. C.tlil tnem principum fuerant, verentibus iifdem principibus, ne revo-

ecerunt
ati
ae
les

quod plurlmi, non legibus

patria,

potentiores in republica fierent.

bello

Palam

igitur

jamtuncmulPrinci-

civitates libertatem

vindicandam fremebant.

tamen omnium Athenienfes & i^toli fuere. Quod cum nuniatum Alexandro eftet, millenaves longas fociis imperari prasceerat, quibus in Occidente bellum gereretj excurfurufque cum alida manu fuerat ad Athenas delenr^as. Igitur Athenienfes, conra^lo XXX milhum exercitu, & cc navibus, bellum cum Antiparo,

cui Graecia forte evenerat, gerunt

eumque
fe,

^ detredlantem

raellum,
unt.
atria^

&

Heraoleae urbis moenibus tuentem

^

obfidione cin""

Eodem tempore Demofthenes

ob crimen accepti
ab

Athenierifis orator,
auri,

pulfus

Harpalo

qui crudelita^

I
a Cum^ha^ dimljH

NT

ERPRE

TAT

I O:.

ohtrgijfet

f.nguUs quafi

mus a

fatis defiinatum, multi fumpserunt

de occafionem augendi fiiam potentiam.

moverunt in Alexandrum. c Exulabat forte Megaris, ejeEtus pafriBf, quia pecmiiam acceperat ab Ha7palo,fugier.te
iratn

b S^ua, le&a coram omnibus Gracia. popu;

in ludis Oljmpicis,

omnitim animos com-

Akxandri, ut hortaretur ad bellum gerendum Jlexandro^

Athenienfes-

N
x.

O T
&

M,
i'n

PeJafros.l

Qui

inter TiiefTaliam

arum nuper
relifto

Afiam
fe

mifla)

&

ThefTali,
Grcscis,

chiiam habitabant, ex Piinio : omnes ta:n Gr^eci apud Poetas, Pelafgl dicuntur.
d de his fupra.
2.

Antipatro,
praelio

junxerant
viftus

Quare,
L-^miae,
inclufjt

commiffo,

Antipater

MefopDtamiam.']
Tigri

Qua? ex una parte

altera,

:..

quod Theffaliae oppidum eft, fe unde bellum illud Lamiacum diHarpalo.]

iphrate,

ex

termiaatur.

ftum
dia

eft.

nde
3.

nomen

accipit.

Nunc

Dia?-beck.

5. Ji?

Dam

Revi-fus

ab

India.']

Nicanorem StaOlympicos
cujji

vitor

revertitur,

'itam
eris,

miferat

ad ludos

Babyloniae

prjefedtus

Alexander ex InHarpalus thefauris fibi, male^ confcius,

quibus jubebat exules fuis in civi-

quod

ingentem

pecuniae

vim

in

ventris,

tibus recipi.

&
copi-

gulae illecebris

profudiffet,

cum

quin-

4.
t

DetreSIantem pr^Iium.'] Qiaia exiguhabebat exercitum Antipater : (rarus

erat gropter fupplemejita

que talentum miUibus fugit in Greciam,. ut Athenienfes ad bellum gerendum alliceret,

im miles

tem.

134

U
*

tem Alexandri fugerat, quod civitatem in ejufdem Alexandr qui, ut mifltnr bellum impelleret, forte Megaris ^ exulabat ab Athenienfibus Hyperidem legatum cognovit, qui Peloponnenfes in focietatem armorum follicitaret, fequutus eum, 4Sicyona, ^ Argos & Corinthum, caeterafque civitates, eloquentij Ob quod fadtum, mifsa ab Atheni fua Athenienfibus junxjt. Interim in obfidi enfibus obviam nave, ^ ab exilio revocatur. one Antipatri, Leofthenes, dux Athenienfium 7 telo e muri Quae res tantum animorun in tranfeuntemja6lo, Qcciditur.
:

Antipatro dedit, ut etiam vallum refcindere auderet.

Auxili

um

deinde

Leonato per
eflet,
^

legatos petit

exercitu
guitur.

nuntiatus

obvii

ei

cum venire cun Athenienfes cum inftrudi

:

qui

copiis fuere, ibfque

equeftri

prselio gravi

vulnere

i(Elus

extin
ta

Antipater, tametfi auxilia fua videret vila,

laetatus efl::

morte

menLeonati
recepto,

quippe

&
^

semulum fublatum,
prselio

&

vire
eju

ejus acceflifl^e fibi

gratulabatur.

Statim igitur exercitu

videretur,

cum

par

hoftibus etiam

folutu

obfidione, in

Macedoniam conceflit.
Interea Perdicca,
bello

Graecorum quoque
9

copiap

linibus Grsciae hofte pulfo, in urbes dilapfae.

CAP.

VL

Ariarathi, regi Cappadc

INTERPRETATIO.
a Paulo fajhj,
accej^tis

Leonati copiis, ciim videretur par kojiibus etiam

ad p-alium

in

N o r M.
MegariiJ] Urbs medla inter Athenas 4. Sicyona.'] Urbem Beloponnefi, Slcy, Corinthum, non procul ab Eleufi. onise regionis caput, inter Corinthum & z. Exulabat.'] Primiim Athenienfibus Elidem. author fuerat Demofthenes, ut abigerent Triplex fuit. 1. Pelopon^ 5. Argos.] Harpalum fed paulo poft, dum numera- neiiacum, Argiae regionis caput, non prO'
"i.

&

tur
pras

illius

pecunia, calicis
;

aurei defiderium

cul a Corintho.
piro, inter

2.

Amphilochium,

in

fe

tulit

20
alli

talentis,

quem ad eum

nocte fequenti,
mifit Harpalus
:

cum
tum

Ambracium finum
3.

&

Acheloun

fluvium.
rifTce

Pelafgicum in Theffalia, La-

favere ccepit Demofthenes

quod ubi

populo Areopago inaotuit, 50 talentis damnatur, in vincula conjicitur: fed ob valetudinem ferendo carcerj cum im-

&

&

proximum. Dihjm etiam Argos Hippium, ab equis, qui generofi ibi nafcerentur.

&

6.

Ah

exilio.]

Mifsa in
in

^glnam

ad euir
universj

par
aliis,

effet,^

aliis

faventibus,
confuluit,

diflimulantibus

triremi, ex Pirseo,

urbem ab

fuga

fibi

&

Megaris fub^

civitate ad portas effusa exceptus uft.

iHtit.

7.

Te/o

muris.]

Dum

Laofthenes co-

Qui habitabant in Pe- natur opem ferre fuis, faxo in capite i6tu! loponnefi peninfula Graeciae maxima, a Co- corruit, eique Antiphilus fufficitur. ^inthp extensa ad Tnarium promontorium. %^ Equejiri pralio.'] Theffalorum equiOfto palrtes' continebat, Achaiam proprie turri virtule vidlus Sc occifus eft Leonatu&. didlam, Arcadiam, Argiam, Corintliiam, 9. Ariarathi.] Quas hic de Cappadoci^ Jilideni;, Laconiam, Meffeniam^ & Sicyo- bus refert Juftinus^ ds Ifauriis nariat plu
3.

Pelopomenfes.']

ribuij

Diodoru^

LiB.
2Ufn,
Illato,

XIII.

Cap.

VI.

IJ5

prselioque vilor, nlhil

prgemil praetcr vulnera

^^rdkca

Dericula retulir.
is

conjugIbus&
incenderunt.

liberis,

Qi^ippe hoftes ab acie in urbem rccepti, bcci- ^2af domos quifque fuas cum omnibus zo- Belluminter

3iis"

Eodem
^

congellis etiam fervitiis, ci femetipfos ^^tigomm

irsecipitant, ut nihil hoftis vi6lor

fuarum rerum,
virbus
fororis

pe6i:aculo frueretur.

Inde,

ut

incendii ^^^ aucloritatem regiani

praeter

^'

'^"

cquireret, ad nuptias Cleopatrae,

alterius

Alexandri

quondam
:

uxoris,

Alexandri Magni, 6c non afpernante Olympiaffinitatis

ie
iil

de,

matre

ejus, intendit

fed prius

Antipatrum, fub

btentu, capere cupiebat.

Itaque fingit

matrimonium

hli-

fupplementum tironum ex Quem dolum ^ praefentiente Antipatro, /[acedonia obtineret. um duas eodem tempore uxores quaerit, neutram obtinuit. Poft dtz bellum inter Antigonum & Perdiccam oritur. Antigonp >aterus & Antipater auxilium ferebant ; qui, s fada cum ithenienfibus pace, Polyperchonta Graecis; h Maccdoni:e prpe^ Perdicca, alienatis rebus, Aridseum & Alexandri Dnunt. lagni filium, in Cappadocia, quorum cura iili mandata fuerat,
ejus petere,
facilius

quo

ab

eo

Quibufdam placebat ad ipfum fontem caput :gni, ubi eftet, mater Alexandri, non mediocre lomentum partium, civium favor, propter Alexandri Philipque nomina fed in rem vifum eft ab ^gypto incipere, ne, lacedoniam profeclis, Afia a Ptolemaso occuparetur. Eumeni,' seter provincias quas accepcrat, Paphlagonia, & Caria, Lya, & Phrygia adjiciuntur. Ibi Craterum & Amipatrum opi

fumma

belli

in

confilium

adhibet.

;Ilum in

Macedoniam & Olymplas

:

transferri,

&

'^

&

&

:riri

jubetur

adjutores

ei

dantur
:

cum

exercitihus frater Perclallis traditur:

ccas Alcetas,
a, Philotas

&

Neoptolemus

Clito cura

Ciii-

adempta, Philoxeno datur:

ipfe

Perdicca

^Egyptum

INTERPRETATIO.
a Deiade,
ui
fibi

}am.

viribus potentJ
'voluit

tium de

hello

gerendo Aridmtm, if Aiexipjius cunjs

npararet authoritatem regiam,

ux- andri Magnijilium, qui

commif-

ducere

Cleopatramy Jororem Alexandri Ji erant,

agni.

c S^ucE afferret parti, cui faveret, inagnumPerdicca, qui tunc erat in Cappadocia, poteftatem faforem p^^pulorum, oh mcmo^_

&

rins

adbcUum

accenjis,

adbibuit in conji-

riam Philippi

rnariti,

CS^

Alexandri

filii.

R O T M,
\\.
'!

Meriui

Alexapdri.']

Molofli

Epiri

3.

Facra cum Athenicnfibus , &c.} Dum,.

Grseci navaii praelio bis vili

is,

qui in Italia periit.

haec aguntur,

,1.

Prajentiente.^

Perdiccas confilia

i;itro

detecla funt per

J^dicca infidiis
;!;rio fiiio

appetitus,

Antigonum, clam cum De- mittere, qui benigne ufus

illis

funt a Clito Macedonicae clalTis pr3?fe<Slo : qui a quare coadli funt fe, fuaque Antipatro per-,
Yi^a^criS,

An-

pacena,

ex

Mi ad eum confugerat,

conceiTit,

cuna

S36
cum
ftili

S
^

I
dii

ingenti exerclta petit.

bello in civilem

Sic Macedonia, in duas partes

currentibus ducibus, in fua vifcera armatur:

fanguinem

vertit,

ferrumque ab hc exemplo furentium, m:

nus ac
figni

membra

fua, ipfa

csefura.

Sed Ptolemaeus in ^gyptc

:

folerti induftria,

magnas opes parabat: quippe

fui folllcitaverat

moderatione in favorem
acquifita
^

k j$]gyptios & reges finit

ir

mos
rii,

OrzVo urhh Cjnnes,

terminos quoque impi fadufque jam tant! ; erat, ut non tam tlmeret, quam timendus ipfe hoftibus effet. CAP. VII. Cyrcnc autem condita fuit - ab Arifta^o, ^ cui n mcn ^ Battus propter lingus obligationem fuit. HujuG pat Cirnus, rex "^ Therae infulae, cum ad oraculum Delphos, pro
beneficiis obfequiifque devinxerat:

Cyrene urbe, ampliaverat

ter dedecus adolefcentis

fiiii

nondum

loquentis,

deum

depi-e;

turus venilTet, refponfum accepit, quo jubebatur fiiius ejus Ba urhem Cyrenem condere^ ufum lingi: tus, Africam petere^ iff

refponfum ludibrio fimile vlderetur, prc infulae, ex qua coloni ad urbem conde vaflae regionis proficifci jubebantur, dam in Interje6to deinde ternpore, velut contumaces, pe( omifTa efl. lentla deo parere compelluntur ; quorum tam infignis paucit Cum venlffent In Af fuitj ut vlx unam navem complerent.
ibi accepiurus.
'^

Cum

ter folitudinem

Theras Africam tam

cam,
loci,

pulfis accolis,

montem Cyran,

&

propter amcenitate
Ibi Battus,
^*

&

propter fontlum ubertatem occupavere.

di
j

qus eorum, hnguse nodis folutis, loqui primum ccepit animos eorum, ex promiffis dei jam parte percepta, in reliqua fpem condendoe urbls accendlt. Pofitis Igltur caflris, opinlone veterls fabuias acciplunt, Cyrenem, eximl^ pulchritudinls vin nem, a Theffaliae monte ^ Peiio ab Apolllne raptam, perlatamq
:

NT

E RP RE
c

O.
contemnere!
in

a Sic Macedonia beJlum in fe ipfam gerit

frincipibus dinjijis in duas partes,

Ciim

refponfum oracuJi

vertit

quia infula ^herammes vacua erat ab

Jis.

arma

in proprios cives poji belhan in

harba^

ros gejijm, quaji Jibi vellet more furentium

d
rat

ahfcindere manus

^oi

injlammamt

corum

animos

memhra.
efi,

extruendam urbem,
ch

quia dcus

jam perf

b S^ifi Battus nominatus digatam Sc impeditam.

'

Unguam

partem promijjorum.

N
T. Cyrene
versus
jiis

O T M.
Thera.
5.

Nunc in regno Barca Spartancrum colonia, quse ut Syitim magnam, Cyrenaicse regio- undis enata eft, Callijio difta
urhe'^

primura ira eft, deiifl

urbs primaria,

inter

Barcem

& Amvocatur

mcnis templum.
1.

Ab

AriJiaoJ]

At Callimacho
fignificat.

pctius
eft.

Montem Cyran,] A quo urbe Cyre quam a virgine, nomen indit

^

Ariftoteies.
3. Battus.']

Blaefum
Y.^

Libyes
infula

6.

PeJio.]

Mons

eft

Theffalis,
3
-

infm
fabi

Jregem Battum fua Jingua appellant.

Pelafgicum incumbens
notiiTimus

gigantum
,

4.

l^hcres.^

.^gei

maris

LiB.
^
,

XIII.

Cap.

VIII.

137

TJem montis juga, cujus collem occupaverant, a Deo re- quatuor pueros peperijfTe, Nomium, Arifc^um, Au1,
.

Argneum: miiTos

rent virginem, loci

a patre Speo, rege ThefTaiiQS, qui amcenitate captos in iirdcm terris

trcs adultos
iii

rgine rerediile.
jj

Ex

his pueris

Thefiah^am

avita regna recepifle.

eumque primum
hominibus

&

Ariitaeum in Arcadia late regapium melHs ururPv, & ]a6^is ad

&

tradidifle,

roHtitialefque

ortus fiueris

pri-

inveniiTe.
's

(>;ibus auditis,

Battus virginis

nomine, ex

a2;nito,

urbem Cyrenem

condidit.

)cl

\ VIII. Igitur Ptoiemaeus hujus urbis aul:us viribusbel- Ptolemms Sed Perdiccsplus odium ^^^^"f ' lii adventum Perdiccse parabaL quam exofi etiam p^^fj^^^^ iii:antiae, quam vires hoftium nocebant ; 4. Neoptolemus -E?/?msm ad Antipatrum gregatim profugiebant in auxilium Eumeni reliiflus, non folCim transfufrere,/^''^'^^''^^'" Quam rem 01. 114. 3. ^tiam prodere partium exercitu/n voluit. .-lefenfifiet Eumenes, cum proditore decernere prseho ne- Urb. C. 431 Vjtflus Neoptolemus ?,d Antipatrum & Polyper- Aiat.C. xtjOm labuit.
,

;!

profugit

hifque perfuadet,

ut continuatis

^^

maniio-

lasto
j

ex viloria

&

fecuro fuga fua,

latuit
:

Eumeni
in
*"

fuperveniant.
infidiatores
in iti-

Eumenem non

itaque iniidics
fe
"

&

qui

fecurum aggrelTuros

putabant,

fecuris

pervigiiio noi:is fatigatis,

occurfum

eif.

In eo piaelio

INTERPRETATIO.
:

lilum

prmum

infeniffe,

ad

10

ho:ninum, ujum
lac coagulandi,

apum

&

com- 1 nem,

eumqiie aggrediantiir durr

mellis,

&

t^tus eft

ob

'vicioriam

a fe relatam, &" fc. curus

efl

ob fugatn

fcam.
c Aggrejfus
eos

in media noEie fcuros

/,

'Jt

magnis

itinerihus pergant

in Eiime-

(Sf defeJJQS

ob iaborem

itinere toleratum.

NO
^atuor
ir|ro
id )it, it

T M.
dignitate

pueros.l

Cyrene tamen, ut

fubefTe

Eumeni, qui Philippo Sc

&

Diodcro, placet,

unicum

qui

eft,

Agrius cognomiguod venationi & pafcendo peefft.

Nomius

&

addidtus
; Sc

Nam

paftor

Alexandro a fecretis fuerat, dum ipfe armigerorum princeps effit, & unus ex primariis ducibus : quare fspe didtitabat Graece Alexandrum f^quutum fe cum clypeo
filium

&

&

A patre
5

venator a.^yzv^, dicitur.

hafca,

Eumenem

vero

cum

ftylo

&

tabellis.

Spco.]

Hypfeum

vocat Dio-

Ita Plutarch.
5. Profugit.']

Dum

fugere cogitat
fere
illius

Euco-

SoIJiitiales.']
is

Non

invenit folftitia
5

A- menes eum
popias delevit.

aggreffas

omnes

fed crtus Sirii feu Caniculae

^ue
e:,im
1" ":

docuit ei facrificare : quare diff'VtiaIcs prtus fyderis, id eft, Sirii,

folftitia"'

6. Manfionibm.] Id eft, habitationibus, ad quas viatores nottis interventu fe reci-

paulo poft

oritur

veteres e-

piun:.

lolftidum

:pnittitur,
^'

'^.j

non pro punlo ipfo, quo Ciim metueret, ne 7. Occurfum efl.] pro tcto menfe fumpse- Craterus copiis acceptiilimus ad fe aUicereC Ariftaeum Virgilius, ob mellis re- milites, perknfit fuis folum adeffe Neoptoulum, verfibus fais celebravit. lemum, Cratcroque Perfas & Phcenicas opfed

Neoptolemus.']

Indignum

ratus

fu2

pcfmt.
\

Polyperchoii

n8
*

PoIyperGhon occiditur. Neoptolemus qudque cum E congrefTus, diu mutuis vuhieribus acceptis colluftatus elt iumma vidus occumbit. V i(5lor igitur duobus prreliis coni ui Eumenes, affli(5las partes tranfitione fociorum paululum k ?n tavit. Ad poftremum tamen, ? Perdicca occifo, -^ ab exe it hoftis cum Pythone, & Illyrio, & Alceta fratre Perdiccaeti pdiatur ; ^ bsllumque ad versus cos Antigono decernitur

ii

INTERPRETATIO.
a
'^ubettir

Antigonus contra

illos

bellum gerere,

N
&

O t M.
jn.
le;

T. PoijpenhQn.'] Longe fallltur Juftinus j us genu, flrenue dimicans, tandem polyperchon enim Macsdonis fuerat prje- dum collem percufTus, concidit j pofitus, Neoptolemy diu fupervixit j ut nefque, licet ipfe graviter vulnerati poftea dicemus. Sed legendum Craterm, lor evafit. Ita Plutarch, (quem, hoc in praelio exculTum ex equo, ab Perdicca.'\ Cum, opplda duo 3, cquitibus conculcatum refert Diodorus, li- procul a Pelufioj frufti-a oppugnair cet Plutarchus eum a Gorgia, Eumenis duo fuorum millia, dum Nilum trajii duce, fervatum malit. mififfet j efferati in eum Macedones,

\\.

lo,

ic

a
ciiait

2.

Neoptolenms.

quoque.']^

Dum

ftriftis

bus PythcAe

&

Antigono quodam,
invadunt
ejus
fe

gladiis occurrunt fibi,

remiiris habenis, fibi

Probus,

no(lu

tent

bij
le-

manus

injiciunt,

detrahunt caflides, loricas

j

eumque
maso.

obtruacant,

&

dedunt

divellunt ex humeris jubterfugrentibus,

interea,

equis fimul
delapfi

in terram

pre:

Siendunt
fed

alter

alterum,

coUedlanturque

cxercitu hoJlis.'\ Et Antipa 4. Perdiccae curam fuccefferat, qui co

in

m
(

Eumenes

prius affurgenti poplitem fucaltero innix-

cum Hercule

&

Alexandro, Alexandri

eidit

Neoptolemo, qui tamen

ni fihis, fe recepit in Macedoiaiam.

L
1.

B E R

XIV,

BREVIARIUM
2.

CAPITUA/T.
^
'>

Eumenis In hello adversus Anttgonum prudentia fortitudc Pralio viSfus obfidetur.^ likeratur^ ad Argyrafpidas confu
eofque

ad

fuas partes pertrahit.

3.

Dtitn Argyrafpidcs Eumenis imperia contemnunt^

hojiium

'

4.

Unde in Eumenem conjuratio. Eumenis captim ad Argyrafpidas oraiio., qud

tutefztperantur,
inter
eos

petit.y

ut n
?

mori

liceat.

Petitione frujiratus ffjoditorum

pita devovet.,
^.
6,

^ Antigono vinSfus traditur.

Cafander^ Arid^si vices gerens, Graci^e civitates opprimii'^ in Macedoniani adversi^s Olympiadem proficifcitur. Olympias fugit : ohfidetnr : vi^ori Cajfandro fe tradit^ ci^
iufjuinterficitur^"

cApvr

LiB. XIV.

Cap.
I.

I,

II.

139

C A P U T
-.
..f

UMENES,

iit

Perdiccamoccifum,

fe

hoftem a Mace-

^J^^;;;;^^^
^.^^

donibus judicatum, bellumque Amigono decretum ccgnovit ; ultro ea mijitibus fuis indicavit, ne fama aut rem
aut

^/,V(,.

mm ford^^j^^^^^^^ oi. 114.4Urb.C. 432.

.~^'''

jus extolleret,
'

militum animos rerum

i^ovitate

terre-

fnnul ut,

j:urus

quomodo circa fe animuti confilium ex motu univerforum.

cui hcdc terrori
ejfent.^

eflent,

cognofceret,

Conftanter tamen

I tus eft, ft
?

hahere eum difcedendi po-

'i

em.

Qua

voce adeo cundos

in

ftudium parrium
'

fuarum

J :it,
:<

ut ultro illum omnes hortarentur, refciffiirofqiie fe ferro Tunc exercitu in i^toliam affirmarent. oto, pecunias civitatibus imperat ; recufantes dare, hoftilia

Macedonum
Inde
^

Cleopatram, forovoce centuriones principefque nmarentur, ^ exiftimaturos ibi majeftatern regiam verti, ^ Tanta veneratio magnitudinis Alexandri ftaret. id foror k .ndri erat, ut etiam per veftigia mulierum favor facrati ejus
riripit.
n,

SarJes profe6lus eft ad

ut
ejus

Alexandri

magni,

\t
;

lis

quasreretur.

Cum

reverfus
:

in caftra eftet,
iis,

epiftote to-

!^ris

abjedas inveniuntur
detuliflent,

quibus

qui

Eumenis caput
His primo gra-

hitigonum
ig

magna

prsemia deiiniebantur.
militibus,

tis,

Eumenes

vocatis ad

concionem

i^^It,

ci\mnti anteponeret

quod nemo inventus efk^ qui fpem cruenU prismii fidci : deinde callide {\i\ix\.^diit.f confirtas has
effe.

fipifolasad experiundos fuorum animos

I.

Ccsterum^fa-

juam

in

omnium

poteftate effe

7Hc Antigonum, nec quein-

ducum

ftc velle vincere^

'ixat.
i

Hoc

fa6lo, 5c in prsefenti

futurum providit, ut fi Omnes igitur {o^d, ab duce tentari arbitrarentur. )em fuam certatim ^ ad cuftodiara falutis ejus offerunt. (AP. II. Cum interim Antigonus cum exercitu fupervenit, ^ fque pofitis, poftera dieinaciem procedit. Nec Eumenes mo>fl

in fe exemplum peffimuin iabantium animos deterruit quid fimile accidiflet, non fe ab ut ipfe

corrumpi,

INTERPRETATIO.
I

'

'ogmfceret
',

an

^ Jumeret conjilium
timore.

milites ^ze circa je .tatem reglam, quihu^fa-veret foror Alexandrz,

ex eorum

Ade})

njaierabantur magnitucinem

A~

:a -vel

[Jcxandri, ut eos non puderet

favorem quesrere

;;

credtturi erant illos habere authori-

[mu/ierum, ut nomine regis protegerentur.

N
i.In ^toliam.']
ncjiTet
"1

o r M.

1. Sardes."] Urbem Lydias priraariam ad Eumenes, in ^toliam venire PaLlolum, juxta montem Timoium. ruit. Sed legendum jEtuIiam, qua? A militibus 3. Ad cujfodia^n falutis.] meme minoris, quam alii cym decretum eft, ut circa iplum mille milites jEtulanem nominant. vicifiim excubias agerent, Flutarch.
ii^

Cum

Cappadocia

ram

140
PWzo
TOc?af

J
i-am prselio fecit.
:

I
<

Bberatus

ArgyroSftdas

Qui vldus in munitum quoddam * Re}j ium confugit ubi, cura videret fe fortunam obiidionis tu. ruHi, ^ majorem excrcitus partcm dimifit, ne aut confenfuhul.
^ fi

adpar-

titudinis hofti
tur.
"*

traderetur, aut obfidio

ipsa

11/''"^^ ^^~

Legatos deinde ad Antipatrum,

fupplices mJttit:
didiciffet,
5

An.]Vl3735. ni viribus videbatur,

Ol. 115, I.
.Ant.

quod a quo

multitudine grkre. foius par A igo,

cum
:

auxili Eu.

meni milTa Antigonus

dimiffo exercitu,

e! 317! Aa,Pvl.3736. lutis, 01. II

.

ab obfidione receffit, fed r ^*^"^^^ folutus ad tem.pus metu mortis Eumenes

ma^na

fpes erat.

Omnia

igitu

cumfpicienti

optimum vifum

eft,

iuiuc". 316I ^'^^P^'^^s>

^"vidum. exercitum, & Sed Argyrafpides poft Alexandrum c duces faftidiebant, fordidam militiam fub aliis, poft tanti blandii Itaque Eumenes ^ memoriam^, exiftimantes.
gloria,

ad Alexandri magni tot vi6loriarum praefulge

lem

decurrere

agere

fuppliciter fingulos alloqui,

nunc

commilitones fuos^

patronos appellans, periculorum

riunc refugia falutisfuce^
e[fe^
iD"

&

cperum

Orientalium j

unica pr^fidia commemorzris

quorum virtute Oriens fit do?nitus ; fGlos, qui militia; qui Herculis. monumenta fuperarint : per hcs andrum magnum factum \ per hos divinos honores,, Cf /;;/. h?}i gloriam. co?ifeq.uutum : orat, ut non tam ducem fe^ 0.7mnilito7^em rccipiant^ unumque 'ex corpore fuo ejje i Receptus hac lege, paulatim imperium, primum mor fmgiilos, mox quae perperam fafta erant, blande corrig( 9 ufurpat nihll in caftris fme illo agi, nihil ^dminiftrari
heri patris^
:

m,
d(P
10^

iie

folertia illius poterat.

N
1.
nidis

T M,
cere

^il

'viElu%.!\

Proditione
qui

Apollo-

conaretur,
eft,

Eumenes cum

fui:

ilt-

equitum

prcEfefti,

pecunia cor-

psrmifTus
id tulit.
6.
ibi

infcio

Eupitus ad

partes Antigoni, leiidlo

Eumene,
equitatu

Hac

Antigono, qui g Plhtarchu. Diodorus

.icr

dum
2.

praeiium conirnittitur,
Cajiellitm

cum

Omnia

igitur

circumjpicienti.']
:

iltl

tranfiit.

&
ut

omittit

&

confundit Juftinus

'yifi-

confiigit/\

Norr.m
in

vccat

perchon Macedonias ab Antipatro

tas,,

pr

Plutarchus, quod in

confinio

Lycaonias

&

Eumenem
ut

ad fe aliiceret, euir gW
mifsifque
fcripfit
ta-

Cappadccis ponit
Strabo prope
fed'ab arte
.3'.

Probus
ftadia

Phrygia,
perexigua,
j

exercitui in Afia prsefecit,

lentis,

Taurum. Arx
duo
a

erat;

damna

refarciret,

ai ^r'^'

eujus ainbitus

ncn excederet

gyrafpidum duces, ut Eumenis flgna

rentup.

&

mtura
j

munitiflirna.

Majorem
dimififre

exercitus, isfc.]
fei-vatid

Exercitum

7.
rxos

Ai'gyrajpidas.'\

Horum
:

pleriqi

tn-

prijus

500

equitibus, pe-

nati erant feptuaginta

nemo Imo

ft ;e-

ditibus yero 200,. teftis eft Plutarchu^.

nario minor.
8. Blandiraentis

4. Legatos.'] Poftannum elapfum legatos ad Arideum mifit, qui quod male haberetur ab Antigono, juffit ut
beraretur.
5.

agere.\

Arg^Ti-

dum duces,
literis

Antigenes

& Teutamus,

^i

Eumenes

li-

obfequuti,

cum

amicis Eumerlic-

currunt, eique .omria ultro pollicentur,

te,

gex

Ab objidiofie.'] Audita Antipatri morUjurpat.'] Modefte ufus in^rio9. cum fruftra Eumenem ad fuas partes in caftrorum tutiore loco, Alexandri lOijieronymum amicum, communem aiii- mine. in j&atait tabernaculum,
..^?

L
AT.
III.
'

B.

XIV.

CA

p.

III,

IV.
ctmi ex-

141
^'"tcilArgy^

Ad poflremum cum Antigonum venire

Ibi, ^giLnem^ K nuntiatum efTet, compelliteos in aciem defcendere. ducis imperia contemnunt, hoftium virtute ^ fuperantur. conjurant. il>prsilio non gloriam tantum tot bellorum, cum conjugibus ^^'^f^l'^}'^^ Sed Urk .'438, prasmia longa militia parta, perdiderunt. 'cris, fed

&

:ncs, qui

aucStor

cladis erat,

nec

aliam fpem

falutis
-eos

reli-

AnteC.313,

habebat, vi6tos
fuijp affirmabat
.

hortabatur.
:

Nam h

virtnte

fupe-

quippe ah his

quinque millia boflium

^, _yj
'hus

in bello perftent^

ultrG hojies pacSrn. petituros,

Dam-

fe victos putent, duo millia muUerum^ iff paiicos inaf fervitia effe^ quce meliiis vincendo poffnt reparare^ ferendo victoriam. ^ Porro Argyrafpides, neque fugam fs
dicunt, poji
^

i-QS

damna matrimoniorum^
poji
tot

&
\

pofi conjuges

/is^
,1

neque bellum gefiuros contra liheros fuos

agitant,

ultroque euiu

tiis

quod fe

annos emeritonm ftipendio-

redeuntes domu7n
in

cum

preemiis iot hellorumy ah ipsd miffione

m novam militiam^ immenfaque bella^ revocavertt^ jam quodammodo fuis^ tff ah ipfo limine patrits abdmtos^
:

&

a hus pro?nifjis deceperit

ii
'

nunc quoque amiffis omnibus fcsUcis

td'

cs

qucsjiibus^
hiat.
^

ne victos quidem in miferd

inopi fenectd

Ignaris deinde ducibus, confeftim adpetentes ut

qmAntigonum

mittunt,

fua reddi jiibeat.

:

Is redditiirmn fe

Quibus cognitis, Eumenes etur, fi Emnenem fihi tradant. defperatis rebus, fed retraclus, paucis ^ fugere tentavit
elTet,

h concurfus multitudinis fadus

lcui

petit ut

poftremum

fibi

exercitum

liceret.

'AP. IV. JufTus ab univerfis dicere, faao filentio, hxatifque Evr-jtsm a$ prolatam, licut erat catenatus, manum oftendit Cernitis^ Anu^cno ii is, inquit, hahitum atque ornamenta ducis vsjiri, quis niihi non traduur.
njtlis,
:

INTERPRETATIO.
'rgjyafpides

dicunt fe non

arrepturos

conjugibus Juis capds

tiod ipfos reduxerit

ab

hojiibus,

belhm dipclle, dum redirent cum pr^cmiis quie retulerant in

quibin psr
tot

tn

patriam
in

tot bellis

ad nova pralia

&

annos arma gejjerant.

N O T M.
aureum fceptrum, & diadema pcni fmenta audivit, iterum confligere ftatuit ad eft hcrtatus riljeoque omnes quotidie convenire, ut fed fruftra Argyrafpidas dl ummis rebus confilia caperentur. pusnam, qui in muiieres & liberos captos l^idpojiremum.'] Jam Euphrate & Ti- ab Antigono pugnare recusarunt. Plaidtfuperato, femel Antigonum prope 3, Ignari-: ducibus.'] Teftatur tamen ib,ien vicerat. tarchus L:-gatos a Teutane milTos ad A.ntil%perantur.'\ Antigonus Eumenis im- gonum, ut impedimenta redderet. di ntis potitua Peuceftem Perfidis prs4. Fugerc tentatnt.] Fraudis ignarum a & manibus poft :^y cum fuis in fugam vertit fed Eu- multitudine oppreflum, '^i\ certus aut mori aut vincere, equi- tergum ligatis, pertradum ad hoftes fcriild,
:

'^i
'|it.

fe recepto,

quinqui hoftium mil-

bit Piutaichus,

Ubi capta ab Antigono impedi-

hcfium

i42
hopcium qutfquam

S
:

impofuit

na?n hoc etia?n folatto forei.

ex vi^ore vi^um^ vos me ex imperatore captivum fecijiis ; intra hunc annu?n in mea verba jurejurando ohjiri^ti ejiis, Neque enim miferos convitia decent. ^ Unum ijia ojnitto.
propofitorum Antigoni in meo capite fumma conjjiit^ inter neque illius intereji, quemad?nodum c velitis jnori." cadam ; &" ego fuero igmmtnid niortis liberatus. Hoc fi in fclvo vos jurejurando., quo toties vos facramento mihi devi
\

Nam

Aut fi ipfos pudet roganti vim adhibere.^ ferrum huc di per?mttite^ qiiod vos fafuros pro i?nperatore jurdjiis^ imj.
re?n pro vcbisfine religione jurisjurandi
facere.

Cum

nor

neret, preces in iram vertit.

dii perjurioru?n

At

vos, ait, devota capita^ ref^ exitus

vindices,

talefque vobis

dent^ qual

iducibus vejiris dedijiis.

Nempe

vos iidem paulo ante

Janguine

ejiis

afperfi,

& Pei
c

in

Antipatru?n eadem
fuijfet

moliti,

de^iique Alexandrum., fi
ii2tere?npturi
:

fas

eum mortali manu

quod

maximum

erat, feditionibus agitdjiis.

^

tna nunc ego perfidorum victima^

dico,
iis
;

has vobis diras atque

ut inopes ei(.tQrrefque
^

omne csvum

in hoc cafirenfii exilio

vejiros^

devorentque vos ar?na vejira^ quibus plures

hofciim duces abfumpfjiis.

Plenus dwinde
captivus,
"=

irae,

cuftodes fuos
exercitus,

cedere ad Antigoni caftra ccspit.

Seqaitur
aufpicia

imperatore fuo,
viftoris fui

ipfe
;

triumphumque de
regis

leip

caflra ducit

omnia

Alcxand;

tot bellorum palmas laureafqueuna fecumviclori tradentes:

quiddeeffet pompoe, elephanti quoque,

victoria? fuerunt

&

auxilia Orientalii

fequuntur. Tantopulchrior haec Antigono,

;

quam Alexand
hix:

ut

cum

ille

Orientem

vicerit,

etiam;

quibus Oriens viftus fuerat, fuperaverit.

mitores
illos
^

Igitur Antigonun
^

Orbis exercitui fuo

ria ceperat.

Eumenem

dividit, redditis iis quae in vero, verecundia priorisamicitiae,ir

fpedumfuum

venire prohibitum,
I

allignari

cuftodibus
I

praei

lit.

NT

E RPR E

TAT

O.
t/j.

a UKujnrop-o^ Mtpcrmittatis me mcri i^i- foelicem fortunam Alexandri regis, t ter 'ves, Ji Antigonus putet je non pojfe, me }'iam partam in tot bellis. 'vi-vs, exeqdi ea qua propofy.it. d Eumeijem tradidit Jervandum b Et pereatis armis vefiris, qitihu occi- dibus : noluit enim etm coram
.iiflis

i^.

/,

plures

imperatorss

"jefiros,

quam

quia

ipfutn

pudebat 'veterem

amicm^ia*

hofiium duces.

nere captivum.

C Tradentes una Jecum 'viScri Antigono

N
T, lias 'vohis diras, &'c.']
:

r M.
combuflit.
^rf'

Qnod irrkum aenesm inclufum vivum

Antigonus enim, Argyrafpklas Diodor. non fuit ob perfidiam execratus, Aracofiae prsfefto 2, Ant Cufiodibus pracepit.'] tradidit omnibns modis conficiendos, eo- Demetrius, & Nearchus ab oo rumtiue ducem Antigenem in caveam Eumene abhorrebanc ; fed Argyra

ws,
ikIo

lu'"

L
]

B.

XIV.

CA
^

p.

V, VI.
regls,

143

A P.
'

V. Interea Eurydice, uxor Arldael

llita

a Graecla redire in

Macedoniam
muliebri
officia fibi

ut Polyper- Capndef ab ^'^ oppri^t''^. cognovit,

^
*

'ceflitam
I

Olympiadem
;

semulatione

perculfa, oiympiadem
^^^^j^^^^'^-

ens valetudine viri, cujus

vindicabat, fcriblt re-

lomine Polyperchonti
!

Cajfandro exercitum tradat^ in quem oL

r
I!

adminijtrationem rex iranjJulerit

per epiftolas nuntiat,
(>i^io

iio
1

in Afiam An: eadem beneficio devin6tus Caflander, AnteC. 316.

gerit.
:

&

115, 3. Urb. C. 435.

11

non ex arbitrio muliebris audaciae

vicino incendio
'

Deinde profe6lus

[]

jrasciam, multis civitatibus bellum infert

ti

territi

Spartani,

quarum excidlo, urbem quam femper ar-

non muris defenderant, tum contra refponfa fatorum

gloriam, armis
diffifi,

&

uem majorum
:l

murorum

prsefidio in-

unt.
ulis

Tantum

eos degeneravifTe a majoribus,

ut,

cum mul-

murus urbi civium

virtus fuerlt, tunc

cives falvos fe

igitur,

haec n exiftimaverint, nlfi intra muros laterent. CafTandrum a Grsecia turbatus Macedoniae ftatus do-

Dum

n
-

Ti
>,

revocavit.

Namque
in

Olympias, mater Alexandri magni

4 profequente

cum Epiro
;

Macedoniam,

^acida

rege

V loflbrum,

vcniret,

prohiberique finibus ab Eurydice

&

Ari-

M rege coeplfret
:5;nitate rei,
ya^iKi
i
i'

feu memoria mariti, feu magnitudine filiij An.M.373?; moti Macedones ad Olympiadem tranfiere C)l. 116. i.
:

&

Eurydice,

&

rex occiditur, fex annis

po^ Alex-

^^^g^*^^^*

uin potitus regno.

:i

'AP. VI. Sed nec Olymplas diu regnavlt. cum^ prin- Olympias paflim csedes, muliebri magis quam regio more fecifTet, Ca^aJIi :ap:

Nam

INTERPRETATIO.
cpulfa

mcatur^

amulatione^utmuliens folent,

& abutens

imbecillitate mentis A.rlda2i mariti^

N
ous

r
fi

M,
;

&

querelis viflus

cibo fubtrafto,

eam

Antigonus, ineconfumi juffit j

ced^mon
inftante

fed

poft

clafTem

Leutricam,

Epaminonda,
tumultuario

metus

Thebanos

tamen
I

caftra

de repente movenda efinfcio

coegit

opere

excitare

muPolyin

a gregario

rriilite,

Antigono,

rum.
4. Projequente

credimus,

Eumenes

trucidatus

eft,

j^acida.]
faciUus

Quem

fquc conceffum amicis.

Gracid redire.'] CaiTander, egre paternam dignitatem ceffifle Poly3 onti, clam ad Antigonum fugit, Mu^ i

perchon,

quo

vel

fuccedcret,

auxilium evocarat.
5. Et Eurydice.'] Regem fagittis configendum tradidit miiitibus j Eurydice vero mifit gkdium, laqueum, & cicutam, ut

per

Nicanorem

cccupata,

quam

:ujfruftra obfediffet

Polyperchon, Grsci

qua moite
fimilia

perire

mallet,
eft

eligeret

pMi cum CafTandro

Pa

quae

inierunt.

dona precata
ufa

A-ceffitam Olympiadem.']
^aiiCX

Cum Olym-

n-dque

Olympiadi j pro laqueo, vitam fmiit.

zo-

Hac

non bene cuni Eurydice ccnveniret, Epiro, quo fugerat, idcirco evoillius

Diodonis.
6. Principiim pajfim ccedes.] Fratrem Caflimdri Nicanorem, ejdfque amicos

', ut
fet.

authoritate partes fuas tue-

&

Macedones

centum

trucidari

juffit.

Ex

muris.'] Ex Lycurgi praeceptis, pa^DO anaos nuilis muris cinth fuit Lai

^on

Diodoro,

favorcHi

'

144
AmM,3739.

J
favorem fiu m odiiim difafa Macedonibus,
;

N
&

I
^

vertit.

Itaque audito

cum nuru Roxane,

concedlt.

&

CafTandrl zd\ nepote * He me

jj^

Pvdnam urbem

Proncifcenti Deidamia, jEiWsp

ipfa clara Philippi
trij

Thelfalonice privigna, Urb. .'4-8. ^^S'^ filia, ^ActeC. 313. ncmine, multaeque alias principum

&

quam
eiTent,

utilis

grex, comites fuere,

matronSe, fpeciofus m^ Hsc cum nuntiata Caffclro

venit,

ftatim citato

curfu

Pydnam
5

&

urbem

obfipne

cingit.

Cum

'^

fame ferrcque urgeretur Olympias,

vi(pL'ori fe

long; ob'
ler,

fidionis tssdio,

pacta falute,

tradidit.

Sed Caffa

ad concionem vocato populo,

iieri velint,

fcilcitaturus quid de

Olyn^

ade
r\i,

fubornat parentes interfe6iorum, qui funipta hri vefte crudelitatem mulieris accufirent ; a quibus ac Macedone;s, fine refpe^fiu priftinae majeftatis, occidendan

Infi

de-

cernunt ; immem.ores prorsus, quod per filium ejusj virur je, non folum vitam ipfi inter finitimos tutam habuiftent, v im etiam tantas opes imperiuraque Orbis quaefift^ent. SedOn-i pias ubi obftinatos venire ad fe armatos vidit, vefte n.li, ^ Qua duabus ancillis innixa, ultro obviam procedit. saj;
percuilores attoniti fortuna majeftatis prioris,

&

tot in ea

m
:

10^!
loi
1

li^ occurrentibus regum fuorum nominibus, fubftiterunt nec a Caftandro miili funt ^ qui eam confbderent, non refu tem gladium nec vulnera, aut muliebriter vociferantem, fe rorum more fortium, pro gloria veteris profapiae, morti fuc( bentem, ut Alexandrum poftes etiam in moriente matre nofcere. vefte crura contexiiTe Infuper expirans capiilis Poft tur, ne quid poiTet in corpore ejus indecorum videri. Cailimdtr " TiieiTalonicen, regis Aridssi iiliam, uxorem di iiiium Alexandri cum matre in ^ arcem Amphipolitanain c diendos mittit.

iii-

'd-

[i-

gr-

&

.'c

INTERPRETATIO.
?.

"

covfpe3a, perciijjcrcs Jubftitennit attoniti ob magnitudinem ^iiodtot nomina Regurn Juorum redire-nt in memoriam, eam afpiciendo.

^ua

prioris dign

Mj.

N
1.

r
ta,

M.
Pellam
Caffander,
vel

Cajfandri ad'ventu,'] Audit"s tot csdi- navi,

Amphipolim

pe
(

if,

tus C-ffander in
inovit,
ipie

jVlacedcniam e

Griecia

cum

re per

transfugam

J-

&

Calla

in Polypcrchontem miiTo,

iilius

navigio potitur.

Pydnam

obfcdir.
filius

6. S^ui

eam

confoderent .']

Obrutam

2,.

Hacule.'] Barfines ex Alexandro

dibus tradit Paufanias.

7, TkeJJalonicen,'\
:

^_

erat.

Prius Oiympiadi;

'i-

erat enim Alexanc & Urbem Macedonis in vjgnam duxerat 3. In Pydnam.'] ora maricima Pici-i2S regionis, prope finum Aridx'i ex patre foror, ut habent Dwv^ Sc Paufanias. Thermaicum. Amp. > 8, Arcem Amphipolitanam.'] Ciim illi fuccur/s^. Farne &ferro, &c.']

rcre feftinarcnt
ilie

jSacida

&

Polyperchon,

lis

civitas

Thraciam
fere
eil.

inter

&

Maccdc m
fluvii,

defjrtus a fuis, hic copiis a Calla fpoli-

fita,

prope ripam Strymonis

aJO

acus eft, milii;ib'as pscunia conuptis.

5.

cum omnibus

ex partibus

allu
\

Vi-iori Je tradidit.]
fuis^

Diiabentibus ad
ipfa,

Am-phipolis dicla

Csliaadium militibus

coAiiceasa

'

LiB. XV.

Cap. L

145

L
B R E V
tus pralio.

B E R

XV.
quo Demetrius F. fiipera-

lARIUM CAPITUM.
M.
favitia
:

Anttgoni bellum adversus focios^ in

Caffandri in familiam Ale^Aandri

fperi fucceffus in bello.

Jntigoni pro-

Lyfimachi^
.

Novus
res

hoftis

praclare gejia. Antigono oppofti. virtutes Antigono accedit^ nempe Seleucus^ cujus origo if
Antigonus in prcelio occumbit,

&

gejia fubjiciuntur,

C A P U
te,

I.

T^ERDICCA, & fratre ejus,

tamen
I

Eumene, ac ^ Polyperchon- ^%f "* caetenTque ducibus diverfae partis occifis, finitum cer- / ^"^
inter fucceiTores Alexandri

ente inter ipfos vi6lores nata

difcordia eil

t is

Ptolemaso,

&
ut

CaiTandro,

&

videbatur ; cum Demetrius quippe pollulan- ""^""J^^' Lyfimacho, ut pecuniain prce- ohnl.t.

Magni
:

d capta^ provinciisque

dividerentur

Antigonus negavit,
focios

_/^

^j belU

pramia focios admiffurum^

Et,

in

cujus periculum folus

/ Urb.C.439, de- '^^'^''^^^'

fiderit,

honellum adversus

bellum

fufcipere

veretur, divulgat, fe Olympiadis mortem^ a Caffandro inter^ Alexandri regis fui filiu?n citm matre ohf\'ce^ ulcifci vdle^

&

fi

one

Amphipolitand

Uherare.

His

cognicis,

Cflander, inita

cum Lyfimacho,

&

Seleuco focietate,

Ptolemseus bellum

&

tfa mar.^que enixe inftruunt.

cii Africae parte majore,

Tenebat Ptclemsus i5^gyptum

&

Cypro,

&^

Fhoenice.

CafTandro An.M.3742;
belli
^

pisbat

Macedonia cum Graecia,

fllius
?

Afiam

pariei Orientis ^^- ^j^\^q'a\

cUverat AntigonJS, cujus

g^Gione, a Ptolemaeo

Demetrius, prima
^ vincitur,

con-

Ant. c! 310I

apud

Galamam

In quo

I
j

N T

E R P R E

O.

\In quo

cmatnine Ftokmcsui plus gioria fibi coinpara^vit propter niodcrationm, qtihn

ih'\Sioriamvthxam.

N o r M.
iFo^^^rfWe.] Errat Juftinus diuenim ubi Tripolis, &; Sidon ; altera Phcenicia liJujftes tuit, eumque Antigcnus mille tabani dicebatur, ubi Damafcus. Jer ad luas partes traxerat fed poftea 3. Galamam.l Lege Gazam, ut habent
:
:

lU^.

hoftes, occifo Hercule, fecutus eft. 'Phcenice^ Pars Syris maritima, dus'iia in paites Phcenicia propria. \ una,
;

Diodor. Plutarch.

&

Appian. vel Gamalam,

Seleuco

quas civitas eft Gazg? proxima.

4. Fiuiiiur.}

D;;meUius cujn

pr^iio

146
rias fuit.

J
pr^llo major Ptolemsei

inoderationis gloria,

quam

Ipdus

vi(?<

Ctiffandrt

itt

amicos Demetrii non folum cum fii| rcbus, verum etiam additis infuper muneribus, dimifit ; ipfms Demetrii privatum omne inftrumentum, ac familiam fd| didit, adjeilo honore verborum, Nonfe propter preda?n i5' prop] dignitatem inijfe bellajni indignatuth quod Atitigoniis, deviSiis verfa faSiionis ducibus^folus comrmnis vi^foriis pramia corripuij^ CAP. II. Dum haec aguntur, Caflandef ab Apollonia redi<|

Siquidem

&

ji].exa7idri

famiUam
crudelitas.

incidit in

Abderitas, qui, propter ranarum

muriumque
:

m:|
IVJ

titudinem, relilo patrise folo, fedes quserebant

veritus ne

cedoniam occuparent, fa(51:a pa6tione in focietatem eos recipj p^oj^'' f^^Deinde, ne^ HerGulj agrofque iis ultimos Macedoniae afFignat. An.M.S741. Alexandri filius, qui fere annos quatuordecim excefferat, fav 01. E 17. 2. paterni nominis in regnum Pvlacedonias vocaretur, occidi er matre Barfine jubet, corporaque eorum terra obi JlScC ^oq* ^^^^^^ ^^^ ^ 5c, quafi parum facinoris ne caedes fepultura proderetur ipfo primum rege, mox in matre ejus Olympiade, ac filio mifiilet, alterum quoque filium cum matre Roxane pari frai fciltcet quafi regnum Macedoniae, quod afFedtali interficit ;
Antigo.
'

aliter

confequi

quam
^

fcelere

non

pofiet.

Interea
;

Ptolem;

cum

Demetrio,

navali pr^lio irerato, congreditur

clafle,

hollique concefsa viloria, in .ffigyptum refugit.

''

trius filium Ptolemsei

Leontifcum,
remittit:

&

&, am Der fratrem Menelaum, a

ut appareret eos

cofque ejus
odio, fed
ipfa bella

cum
'^

privati inflrumenti

minifi:erio, pari provoci;

antea munere,

iEgyptum

&,

dignitatis gloria

accenfos,

donis

muneribufque

ii

contendebant.

Tanto

honeftius tunc bella gereban.

INTERPRETATIO.
a Et reididit tpji Demetno omnem fu- mox in omnes famuios, dendis. pdhEiilem dmnejiicamy

&

ejus filio

&

matre Olympiade
ejus

6im

-verbis honorifcis.
'jion

c Remittit in

JEgyptum

amko
tal

b Ei quaft
mjtjfei^

fatis

magniim
rege

primum

ih

ifjo

ad- omni eorum jupeileBilif cum ipfe ISexandro, nus a Ptolcmao antea recepijjet.
fcelu;

N
&
Ptolem2?o audacia
licet

T M,
eft.

gredi,

eum

juvenili auiiis con- cules Bergamo, ubi edirtabatur, evo duces a puona deterrerent, a Polyperchonte, quem Caffander
;

poft acre pra;lium fugere coactus ett

quin- corruperat, necatus

1.

que

miilia

fuorum csfa, olo

temeritatis

millia capta,

Na-vaii praiio.~\ QusinGraecia

;

Phoeniicia amiffa,,

praemia fue- Demetrius

vitlorias,

Munichiai expugnationer

mnt.
X.

PtolemEeo ejufque fratre

MideritLU^

Autariatas vocat Diodo-

Menelao n captamque Cyprum infulan

Quae de Leontifo
prius in

^s, jiixta

Orbjtaum Psoniae montem ha-

mi(it Juftinus.

bitsntes.
s.

4. Leontifcufn.']

Hsrcules?^ Occifo nuper curn

wmxt^

Cailandii juila^

Roxane ftinus, de Cyllene duce Alexaudro ^ Her- vido refert Piutarchus,

'

Ph

L
qim nunc
>'igem fe
rlius

B.

XV.

CA
Hac

p.

viir.
elatus

t47
Antigonus^"-M-3747.

amicitiae coluntur.

vi^loria

cum Demetrio liiio appelJari a populo jubet. Ptole- Uri) 0^446. quoque, ne minoris apud fuos audloritatis haberetur, rex Ant.C. 305, Qiiibus auditis, Caflander & Lyfiaexercitu cognominatur. ibi regiam fibi majeftatem vindicaverunt. nchus, Hujus tamdiu omnes abflinuerunt, qiiamdiu filii bioris ornamentis

&

r^is

fui fupereffe

potuerunt.

z\i

opes regias habcrent,

Tanta in illis verecundia fuit, ut regum tamen nominibus aequo animo

fuit.

:;'ierint,
$i

quoad Alexandro juftus haeres

Sed Ptolemaeus

Z^afTander,
ulos

caeterique fa6i:ionis alterius duces,

cum

carpi

fe

ab Antigono viderent ; dum privatum fmgulorum, non :omune univerforum bellum ducunt, nec auxilium ferre alter
if
i''-i

volunt, quafi vidloria unius,

is

non omnium

foret

per

invicem confirmantes, tempus, locum coeundi con;nt, bellumque communibus viribus inflruunt. Cui curri J ander interelfe ^ propter finitimum bellum non pofFet. Lyii chum cum ingentibus copiis inauxilium fociis mittit. 'AP. III, Erat hic Lyfimachus ^ illuflri quidem Macedoniae Lyfimachi
fe
:i
)

natus, fed virtutis-experimentis

in illo fuit,

omni

nobilitate clarior;

quae

'^^'^''^

^''f
*

ai
^

'ilimque gloria
lippe
ter
fibi

cum

ut animi magnitudine, philofophia ipsa, omnes, per quos Oriens domitus efl, vicerit. Alexander Magnus ^ Calliflhenem philofophum,
Perficae

falutationis

interpellatum

morem,

infidiarum,

confcium fuiiTe iratus finxifTet ; eumque rjcatis crudeliter omnibus membris, abfciffifque auribus, ac la!, labiifque, deforme ac miferandum fpe(f!:acul um reddidifjd infuper cum cane in cavea claufum, ad metum caeterorum
[d

paratae fuerant,

inmferret

tunc

Lyfimachus audire Caliiflhenem,

&

prae-

INTERPRETATIO.
um
cernerent
fe

contmm ab Antigono,

'

jeparatim in eim
i

&

non omnes

thor fuijjet ahrumpenda conjiietudinis AkX" andrum more Perfarum Jahitandi, ideoque
illi fiiccenjuijjet

gerunty

nec alter alteri 'vnlt

Alexander, jinxijjctque ipjum

\k<iiM

enim Callijlhenei fhilojophus aii-

participem fuijfs irfidiarum, fuerant.

qua paratajibi

N
%Regem
fe.']

T M,
j

Ariftodemus, teret 5 Caffander, ut illius coerceret audaliftoriae nuntius miffus a Demetrio, ciam, cum Lyfimacho, Seiejco &: Ptcle^j inquit, rex Antigone, 'vicimus praiio '.Tnsso innt fccietatem. {'v, Ji'i Ptolem/fuw Ptolemaum, C'yint7 tenemus, militum Ipfi enim Cynm ffl-,ienir/t m^lifir.Yi ^. P roi^ter fnitimum hellum.'\ xam millia capHva hahemu:. Haec nar imminebac DemeLrius cum vahdis co-

Author

fult

it

itarchus.
'^Parpi

piis.

Jefhguloi.] M\x\th urbibus Caffpoliatus,

4.

Illujlri.']

Agathoclis

fiiius

fuit, inter

!nl

Demetrio

legatos

ad Alexandri
'Janias.
5.
I

cuftodes

ccnfpicuus.

Ita

Pau^
luprji

num

de pace miferat,
refpondiflet,

quibus

cum
effe

le_[oerbius

nuUam fpem

Callijihenem.']

Di

Callillhene

uifi

Cailander fe, fuaaue ipfe permit-

diximus,

cepta

hs
culpge-,

)
led libertatis
dedit.

I
vlri,
in

cepta ab co virtutis accipere folitusj

mifertus tantl

poenas pendentis,

venenum

ei

in remediH
tulit,

calamitatum
concitatus leo

Quod adeb
^

segre

Alexander

ut ^n
js
j

dbjici ferociffimo leoni

juberet.
feciflet,

impetum

cum ad confpe6lum manum amiculo involutam

Sed

fimachus in os leonis immerfit, arreptaque lingua, feram e nimavit. Quod cum nuntiatum regi effet, admiratio in fati <Sionem ceilit ; charioremque eum propter conftantiam ta ^ Lyfimachus quoque magno animo, regis, virtutis habuit. luti parentis contumeliam tulit. Denlque omni ex animo h fadti memoria exturbata, poftea in India infeftanti regl quofc palantes hoftes, cum a fatellitum turba equi fui celeritate fertus effet, folus ei per immenfas harenarum moles curfus

e
-

is

n
'.-

mes

fuit.

Quod idem
inter

antea

Philippus frater

ejus

cum

fa e
-

voluifTet,
filiens

manus

regis expiraverat.

Sed Lyfimachum

equo Alexander haftae cufpide

ita in fronte vulneravit,

^

it

fanguis aliter cludi

non

poflet,

quam

diadema

fibi

demp

n
ii

rex, alligandi vulneris causa, capiti ejus imponeret.

Quod
Sed

primum regalis majeftatis Lyfimacho mortem Alexandri, cum inter fucceflTores ejus
fpicium
rentur,
"^

fuit.

&

^
-

provinciae div

ferociflimse gentes, quafi

funt
Eelmclres

adeo etiam confenfu

omnium fortiflimo, afligr univerforum palmam virtutis

i

e
r

caeteros tulit.

^f

'

fr^liooc
^umk't,

inter Ptolemaeum, focio e Antio-onum committeretur, repente ex Afla jore digreflus Seleucus, novus Antigono hoftis accelierat. HSi quoque Si virtus clara, & origo admirabilis fuit, Siquidem ter ejus Laudice, cum nupta efiet Antiochc, claro inter Phl duces viro, vifa eft fibi per quietem ex concubitu ApoHinis cepiflTej gravidamque fadtam, munus concubltus anulum a o
ejus, adversus
i
'

CAP. IV. Prlufquam bellum

INTERPRETATIO.
a Lyjimachns quoqiie fortiter tullt inju- \ b Ut fanguis non potuijet fijii, riij riam {ib\ a rege iilatam^ tanquam a pa-KalligaJJet ejus caput 'vulneratum diadt

rente illata ejjet^

\quodJibi dempferat.

No rM
1. Leoni juberet,']

Curtius tanquam fa-

lorica,

per

200

ftadia

comitatus regem,
protexit

bukm

rejicit

: :

Plinius

&

Seneca

probant contra Barbaros

pugnantem

f
j-

hanc hiftoriam
occiderat.
7..

Lyfimachus quidem, veneretur quondam jn Syria, leonem

dum
folus

fugam Barbaris eum mus, regifque manibus exceptus

efifufis

in

liquit }'
expira'

Ex

Cttrtio.

3.

Diadema.] napd ro
ligando.

^ia^iiv,

aKi''*
;|'i*

Philippusfrater ejus.]

Dum

Ba6lria-

do,

Erat

fafcia-

genus, e

003 perfugas perfequitur Alexander, juvenes regem comitari foliti defecerartt, praetcr

vel linteo, qua caput cingeretur.

4. Ferociffwiee gentes.'\ Thraces,

tus Pontici maris incoiunt.

'^*

q'

unum

Phiiippuirij qui pedes

&

ijidutus

accep j

LiE. XV.
I

Cap.
'

IV.
:

H9
jufsaque dofecit

ajepi/re,

in cujus

gemma

anchora

fculpta efTet

i^n

filio,

quem

peperiflet:, dare.

Admirabilem

hunc

vi-

f,|i&anulus, qui poftera die, ejufdem fculpturae, in lcdo infigura anchoras, qus in femore Seleuci nata V| tus eft ; cn ipfo parvulo fuit. Quamobrem Laudice anulum Seleuco,

&

eilti

>

:(

cum Alexandro Magno ad Perficam militiam, edodo de fua, dedit. Ubi pofi: mortem Aiexandri, occupato reg..iientis, urbem, condidit, ibiquegeminas originis memoriam Nam & urbem ex Antiochi patris nomine - Antiiccravit.
e

n vocavit
jjus

; & campos vicinos urbi, Apollini dicavit. Oriargumenturn etiam in ppfteris manfit: Siquidem fih'i

pptefque ejus ^ anchoram in femore, veluti notam generis Multa in Oriente, poft divifionem inter n'iiialem habuere. Principio ^- Babyloniam ftiDS regni Macedonici, bella geilit.
C|

li

infitum deinde in
uti

ex viiftoria viribus, Ba6trianos expugnavit. Indiam fecit, quas poft mortem Alexandri, ceryicibus jugo fervitutis excuftb, praefedtos ejus cccide^"

inde, audis

Au(5tor libertatis Sandrocottus fuerat,

oft
,

fed titulum liber-

vidoriam in fervitutem verterat. Siquidem occupato populum, quem ab externa dominatione vindicaverat,
premebat. Fuit hic quidem humili genere natus poteftatem majeftate numinis impulfus. Quippe
falutem

reivitio

id
;

regni

procacitate fua
jufTus,

Alexandrum regem ofFendifTet, interfici, a pedum celeritate qu2e{l.erat ex qua fatiga;

K,

cum fomno
acceilit,

captus jaceret, leo ingentis

formas ad dormiei

m
ii

fudoremque proRuentem lingua

dsterfit,

ex-

;efa6lumque blande reliquit.

impulfusj
contralij

Hoc

prodigio
'^

primum

ad

fpem

latronibus,

Indos ad
I

novitatem

I
\

NT

E R P R E

T A T

O.

%<^ >P^ parvulo

natura,
fi

imprefra_//V in fe~

c Sedpoft

iSioriam redecrerat in fervitU'-

''ehiti
iiis

excujjum effet

jugum fefvitu-

tem eos quibus prqmiferat libertatem. d Sollicita^vit Indos ad novam formarn

imperii inftituendam.

cervicibusj necwverat ejus prafe&os.

N o r M,
lirj iti|

Sculpturam a caelatura di- Taurum montem inter IfTum & EuphraQuintiJianus penes materiam cae- tem. 6. In Caria ad Mseandrum fluvium, enim aurum, argentum, ses, ferrum j i.nter Apameam & Ephefum. ura vero lignum, ebur, marmor, vi3. Anchoram in,femore.'\ Quod Appianus
Sculpta.']
it
:

confirmat in Syriacis. Multiplex fuit hujus 4. Rabyloniam cepit.l Acceptis a Ptolelomis civitas. i. In Syria ad Orontem maeo peditibus 800, equitibus 200, urlu'im, nunc Antachia^ de qua hic agitur. bem, unde nuper ab Antigono fuerat ejet. Mefopotamia, non procul a Tigri, Ni- dtus, deditione accepit : tum auftus viri3. In Pyfidia. 4. In Cilicia, prcpe bus, Nicanorem pro Antigono prsefedutti
Antiochiam.'\

& gemmas

compleilitur.

&

*il-e

&

Pamphyliffi confinium.

5.

Ad

Mediae incautum aggreflus fuperavit

L3

regnj

550'
regni follicitavlt.

J
Alexandrl,
tulit,
^

I
praefeoft
fe )-

Molienti deinde

bellum adversiJS

elephantus ferus

inifinitse

magnitudinis ultro

&5

veluti domita manfuetudine,

prneliator infignis fuit.

eum

tergo exccpit

du>

le is

belli,

&

Sicacquifito regno, Sandrocc

qua Seleucus futuris magnltudinis fundamita jaciebat, Indiam poilidebat cum quo fad^a paflione Seleu s, orYi^^^^* Uri). c. '452. compofitifque in Oriente rebus, in bellum Antigoni defcer t. AnteC. 299. 2 Adunatis igitur omnium fociorum copiis, 5 praelium comm itur in eo Antigonus 4- occiditur ; Demetrius, filius ejus, n fugam vertituf. Sed focii, profligato hoftili bello, denub in ;ea
tempeftate,
:

metipfos arm.a verterunt &, cum de prseda non convenir t, ^ Seleucus Demei iterum in duas fadiones deducuntur. ), ^ CalTandro defundo ] iPtolem.2eus Lyfimacho junguntur. lippus filius fuccedit. SIc, quafi ex integro, nova Macedc e
:

^ bella

nafcuntur.

INTERPRETATIO.
& Ekfhanfusferus infoHta proceritath fe ultro tlli ohtulit, eum ^uam Ji ejfet domiiuSy in bello praliis pro illo fortiter pugnawt

&

&

excepit tergo;,

N
t.

T M.
dine opprimit
fe
:

FaBa

paBione,"] Vicinas Indo regio-

jadtitare

folebat Anti

Hes

illi

permifit, acceptis ab eo

500

ele-

phantis,

Ita Strabo.
igitur.'}

regum focietatem, ficut avium pa tium globum, uno lapide difturbaturun

5.

z.

Ainnatis
erant

Seleuco

&

Lyfi-

In

fugam

'uertitur,']

Supervf

equitum Demetrius, agnita clade, cum quiriqu 15000, elephanti 400, currus 120: Anti- ditum millibus & equitum quatuor, gono vero pedites fupra 70000, equitum Ephefum, unde Ahenas navigavit. decem millia, elephanti 75. Sic numerat 6. Seleucus Demetrio.] Videns Sel

macho

74

millia .peditum,

Plutarchus.
3.

Lyfimachum

e Ptolemaei filiabus unair

Praliurft committitur.'] confinio,

Ad

IfiTum

in

filio

alteram

in

matrjmonium

afiTui

Ciliciae

juxta

montem Taurum,
;

fubveritus

Demetrius cum equitum leftifiimis, Antiochum Seleuci filium verterat in fugam eum jungeret fed dum fugientium tergo inftat impi-uden- tarchus.
tius,

uterque ipfum inva( ne Stratonicen, Demetrii filiam, quo fs

fibi,

uxorem

duxit,

Ita

Seleucus,

aciem

nudatam

circumveftus,
facit

Antigoni equitatu hinc irrupzionem

tranfal-'

7.

Cafjandro defunEio.']

Ob

crudelii

in

cum

elephantis minatur, inde ad fe

crr.nibus
fibJ
;

eundi poteftatem

pars

Alexandri Magni familiam, ut Paujanias, ex morbo aquae fubter fufse vivus, etiamnum erumpentibus

<

tera paruit, altera fuga

confuluit.

que vermibus, extabuit.

8.
fratres

4, Occiditur .] Dum fugiunt milites, in gens hoftium globus Antigonum petit, fruife'qte

Bella

nafcuntur.]

Ob

diflidia

Philippum, Antipatrum,
fiiios.

Sc

expetaiitem filium telorum gran-

andrum, Caffandri

I^

LiB. XVI.

Cap. L

151

L
B R E V
I

B E R
I

XVL
C A P
I

A R

T U

M.

Demetrius Alexanfit parrlcida. Macedoniam ufurpat. drum^ Cajfandri filium^ interficit.i Antipater parricida fcede Demetrius pralio fufus fugatur, Ptolemai In Caffa?idri familiam numinis mndida. perit. placidwn fatum. De Heraclecs origine ftaiu Belliim Pyrrhi Lyfimachi,
Antipater^ Cajpxndri fillus,

&

digreffto.
,

Clearchi, tyranni Heraclienfts^ aries luculenter defcribuntur.

^ibus
^hus^

rationibus Clearchus tyrannidem firmaverit. Clear" tandem a Chione i^ Leonide, juvenibus nobiUffimis^ Poji Clearchi fuppUcium Heraclea conditio, sbtrtincatur

C A P U

I,

"^OST
t;ra

Cafiandri

regis,

filiique ejus

Philippi

continuas^^^^-,^,^^

mortes, ThefTalonice regina, uxor Caffandri, non

mag

tnatrm ae^

no poft tempore, ab Antipatro filio, cum vitam etiam per^'^'^Caufa parricidii fuit, materna deprecaretur, occiditur. j^^^2i

C)d poft
pifior
gjivius

mortem

mariti, in divifione inter fratre^ regni, pro-?V;Wf>.

fuifle

pro Alexandro videbatur,

eft,

Quod

facinus

in eo '^"^^3755fraudis
Uj.i,^^c'4cl,

omnibus vifum
fuit.
^

quod

nullum

maternae

Vjligium

Quanquam

in parricidio nulla fatis jufta caufa 4aiteC.a.9^

ajfceleris patrocinia

praetexi poteft.

Ob
cum

hasc igitur Alexander,

iiultionem maternae necis gcfturus

lli

fratre bellum, auxilinec Demetrius, fpe invadendi Macedo-^ ri regni, * moram fecit. Cujus adventum verens Lyfimachus. fuadet genero fuo Antipatro, ut malit cum fratre in^gratiam p| Tkrti, quam paternum hoftem in Macedoniam admitti. In-='.

Demetrio

petit

INTERPRETATIO.
a Sed in par.ricidiQ nulkt legitima cauja afferrl potejr

adfcelus ^xcufandim

N
PhilippiS\
r,

M.
poflet
;
:

Qui eodem anno mortem obiit.

fere

quo Caf- andro non

ciam enim

ille,

evocato Pyrrho,.

multas urbes cepit

:

dum

Antipater Lyfi",

Moramfecit.J
llmtanoiiona

Hoc

falfum

machum

bello contra Thiaciae

regem ine-

telig.

detenius adefle Alex-ititum fruftra fpHkitat,

Ij 4.

choatani

iS^
choatam
Demetrius,
^

J
Jgltur inter

fratres

reconciliationem

cum
;

praerenfilTe

per

infidias

Alexandrum

interficit

cccupatcSqu

^"^^759- Macedoniae regno, caedem apud exercitum excufaturus, in con

Urk 0/458. cionem vocat. AnttC,z<^Z. nec fecijje fe^fcd

enim.

Ibi

priorem Je petltum ab Alexandro allegat

infidias.
^

acciipajp

Regem autem fe Macedc

ejfe.

niis vel atatis experimeniis^

vel caufis jujfiorem

Patre/

Alexandro Magno focium i omni militia fuijje : liberorum deinde Alexandri ininijirum^ i ad perfequendos defeSfores ducem extitijfe. Contrd^ Antipatru. avum horu?n adolefcentium, amariorem femper minijlrum regn qudm ipfos reges fuiffe. Caffandrum vero patrem^ extinclGre.

fuum

k^

Philippo

regi,

&

regicG domus^

non foeminis^

non puer.is pepercijfe

deleret.

nec

cefsdjj.

quoad omnem Jiirpem

tionem^

regite fobolis

Horurn fcelerum

quia nequijfet ab ipfo Cajfandro exigere^ ad liberos ej. ^ tranjlatam. ^amobrem etiam PhiUppum^ Alexandrumq]
ft quis

Manium

fenfus

eji,

non interfeSiores fuos,

ac Jiirpis fuc

fed

Fer ha eorum, Macedoniee regnum tenere malle. ^ mitigato populo, Lyfimach rex Macedonlae appellatur. quoque cum bello Doricetis, regis Thracum, premeretur,
ultores

eodem tempore

dimicare necefie haberet, tr dita ei altera parte Macedonias, quse Antipatro ejus genero 0! venerat, pacem cum eo fecit.
adverfus

&

eum

>emetrius
fu-gatnr.

C A P.
inftrudus,
Seleucus,

11.

Igitur Demetrlus, totius Macedonise, regni virib

?

Ferit Antifater.

cum Afiam

occupare

ftatuilTet,

iterato

Ptolemaei
vii

&

Lyfimachus, experti priore certamine quantae

5

Mors

Ptole-

pada focietate4adunatifqLe adverfus Demetrium transferunt in Europam.

eflent concordiae,

exercitibus, bellu

His comitem

INTERPRETATIO.
a

Regnum Macedonia
caujis,&
(^nhxi

fiitioribus de

expcrientia

riorem.

ju- \ mortui afficiantur rebus humanis ) ifn mz^ox illius effetXregnum Macedonia obtineri a vindici sXioxnrn, ob atatem mz.X.\ji-\c<eiiisfuorum, quam ab interfeSioribus fi \pis jua,
fihi deberi,
c^iz.

&

'

^are PhiHppum

& Alexandrum

( fi

N
- 1.

r M.
1

Per injidias. ] Jam egreflus e Mace- tum 12000, materiemad claffem 500 Demetrius Lariflam venerat, eumq; vium paratam, ut tradit Plutarchus. Alexander honoris causa profequebatur ; 4. Adunatijque exercitibus. ] Errat fed alter alteri ftruebat infidias, cum vo- ftinus: dum Lyfimachus vaftat Macei catas ad coenam Alexander a Demetrio oc- niam, Ptolemaeus claffe GrEcciam circui
donia
ciditur,
rat.

quem

die fequenti necare decreve-

'

vedtus civitates folUcitabat.

5.

Ita Plutarchus.

His comitemfe.

Pyrrhus,

licet p

2.

Mitigatopopulo.l Id
copiirfi,

eft, exercitr,

qui

nuper

cum Demetrio

tafta,

&

fpe invad<
q^

Defnetrii territus
fatus criminaj,
Hiavit.
3.

&
]

Caffandri averprocla-

da? Macedotiiae,

&

dolore impulfus,

Demetrium regem

conjux, ipfo repudiato, metrio nuphffet, Berhosam occupavit, Lanaffa ipfius

I|
dij

OccupareJiatiiiJJet.

Exercitum jam

Demetrius in Lyfiinachum pergeret,

fcabebat confcriptuni peditusn

looooo^ equi-

L
:]11 )c
11
:

B.

XVI.

CA

p. III.

53
non
difficiliiis

focium jungit Pyrrhus rex Epiri, fperans

^^

trium amittere Macedoniam polle, quam acquifierat. Nec oi.'i22. 4.' quippe i exercitu ejus corrupto, ipfoque in fu- Urb. C. 464. fruftra fuit
a<B:o,

regnum Macedoniae occupavit. Dum hsec aguntur, "^^^ ^^^* limachus generum fuum ^ Antipatrum, regnum Macedoniae
ptum
fibi

i^

foceri

fraude querentem, interfecit; filiamquefu:

irEurydicen, querelarum fociam, in cuPcodiam tradit

1

atque

niverfa CaiTandri
i)is

domus Alexandro Magno,

feu necis ipfius,

extin6l3S poenas, partim cnsde, partim fupplicio, partirri

luit.

Demetrius quoque a tot exercitibus circumvenmori turpiter fe dedere Seleuco malu|t, :o bello, Ptolemaeus cum magna rerum geftarum gloria mominimo natu ex filiis, ante infirmitajs, contra jus gentium erregnum tradiderat, ejufque rei populo rationem reddiderat iusnon minor favor in accipiendo, quam patris in tradendo exempla> ef 3 fuerat. Inter csetera patris & filii mutuae pietatis ti;i ea res amorem populi juveni conciliaverat, quod pater,
ULidio

us:um
I

poflet honefte

it

4-

ep
sc

ei

publice tradito,

'^

privatus officium regi

inter fatellites

at,

omnique regno pulchrius regis efle patrem duxerat. P. III. Sed inter Lyfimachum, & Pyrrhum regem, focios

INTERPRETATIO.
kcidit
1 fuijje

Antipatrum, qubd qiicreretur fe Regno Macedonia fraude fo-

expertus erat patris,

didit.

dum

ipft

regnum

tra-

jyfimachi.

c Privatus

funSus ed

inter

cuflodes cor-

^i
efiy

tantum populi in

dum regnum

amorem exquantum accepitj

fe

poris regis
riofius

muncre fatellitis, putans fibi glopatrem effe regis, quam regem.

N
Exercitu ejus corrupto.']
edjione allatum
trius in
:rc

r M.
pius occidere fefe fruftra conatus,
fugeret,
fe Seleuco dedit

Ubi de Berhce^
continuo
vix ca:

eft

in

caftra,

cum, qua non haberet, ex amicorum confilio

;

Pynhum

movit
fibi

fed
ites

cujus jufTu

valida cinftus

iftris

contulerat, ciim

mi

ad Pyr-

cuftodia, in

Cherfonefum

Syriae

duftus

eft,

metuens De- ubi, Seleufo fuppeditante omnia quae ad ne us, defofita tragica chlamydcj quse fplendidam vitas rationem pertinerent, tres 111 li & fiderum ex otio tandem, fagina, fimulachrum erat, vili annos fuperfuit ti s lacernula, clam e caftris fe proripuit. vino, cui nimium indulgebat, in morbum
hi

defecerunt.

Quare

&

Plrrchus.

lapfus deceffit, inquit Piutarcbus.

Lyfimachus generum. ] Ante hoc belur

i

4.

Minimo natu
:

exfiliis. ]

Hic etiam Jutres

generum

interfecerat.

ftinus fallitur

nam

Ptolemaeus

liberos

iei

Turpiterfe dedere. ] Pqft fugam, colexercitu, Athenas obfedit : fed Pyrfh netu, obfidione foluta, exercilum in
tranfportavit
j

fufcepit

ex Eurydice
poftea

Antipatri

filia,

Ce-

raunum,

Ain
urjius,

unde, captis multis

vil6que Seleuco, in Syriam,

fuperato, tranfiit
:

Amaiteraro
fe

ncionte
pr 0,
it

Sed

Macedonias Regem : ex Berenice Eurydices comite, Philadelphum Argaeum, qui a fratre, quod ad defefti& onem incitaret Cypnos, necatus eft, Unde Ptolemaeo PhUadelpbi nomen inditum eft.
5.

dum

flrenue pug;^t, Seleucus ad

;

Inter fatelUtes. J

Quod etiam

refert

ut mercenarios

quare D,;metrius fa-

Paufanias.

pauli

^54-

J
P'"/^ ^nte adversus

S
^

T
&

I
a

N
&

I
difc
ur-

S\5r
rtach:

Demetrium,

affiduum Inter pares

pulfo Pviho Na.cle^ Macedoniam occupaverat. Inde Thraci.^, ac deinceps ^ Her le^ ^^^/^"^intulerat: cujus urbis initia exitus admirabiles f reAn.M.3766. q^'PPe Boeotus peftilentia ]aborantibus oraculum Delphis O!. 123. r. r/pn Urh. C. 465. derat, colom^m in Ponti regione

f;^^"^

be]Ium moverat.
,

Viaor Lyfimachus,

^"*

P'?P^^^

^^tum ]ong^

tna omnibus prae-optantibus, res omifTa effet, belJum his Pbn. les mtulerunt: ^ quorum cum adverfa pr^lia paterentur, ii ,to ad oraculum decurrunt refponfum, ; idem belli, quod pejilenti ri. me.Mumfore. Igitur confcripta colonorum manu,
in
|ati,

faeram Herculi cmderent, ac pericuiof^ navigationis, mortem

L L

urbem Heradeam condiderunt.

Pontui

ie-

ipicus

vere.

cum

in tutelam if, cupide ad pnefidium faiutis fure o e. rentibus j io\i Heraclienfes, ob amicitiam re^um Perfico ^ coliationem abnuerant, Mifl^us itaque ab Athenienfibus L; l chus cum exercitu ad extorquendum quod negabatur; dum, j. ttis littore nayibus, agros Heraclienfium pc>pu]atur, cla i,
4is

etiam domefticse diffenfiones fuere. Inter c^tera magnifica |)ra.apue iliud memorabi]e fuit ^ Cu, rerum potirentur t menfes, viaifque Perfis, Grcecire &Afi^ tributum
:

Et quoniam fatorun m eas fedes delati erant, brevi tempore magnas opes Muita deinde hujus urbis adversus finitimos bella, n

^
rj.

ta
,1
,e.

defcripiifrent, omnib.us

amilit.

terra auderet,
verti,'

majoreparte exercitus ' naufragio repentin^ tempe Itapuecum neque mari pofl^et, amifiis navibus, 11

is

cum parva manu inter tot ferociffimas gentes, > Heraclienfes honeftiorem beneficii
quam
ultionis 01

,e

iionem rati, mftruaos commeatibus, auxiliiTquedimittunt agrorum fuorum populationem

] le

impenfam

exiftimantes,
'

fi

.3

lioltes

habuerant, amicos

reddidifiTent.

"

INTERPRETATIO.
^

a Dljcordla,

qna
cum

mahm

efi

oriri

tnter pares, excitaverat belliim.

foUtum trihutum

fociis

qui erant in Afta

ad tuendam

&G

"r

clajjem.
excitato u

quibus

in praliis vincerentur

eon. njulunt oraciilum.

Cum Athenienfes ejfent in Gracia aliis " ^tent^ores, Perfs Jujerat^s,^-^''"f '^i'" ^^poJu.JJent

d Amijit clajjem, naufragia pentina temfeftate.

hskneficiis

Polrt^fTpfR &

ff

' Heraclienjis arhitrantes fhi honejih

afficere,

',

qua^n^JciJciiJuri"

NO

T M.

LiB. XVI.
'CAP. IV.
PafTi funt inter

Cap.

IV.
:

15J

plurima iuala, etiam tyrannidem Clearchity^ ^'^^"^ ^^^"^ novas tabulas, & divifionem agrorum fLiidem cum plebs etiam fjitum impotenter flagitaret, diu re in fenatu tra6lata, cum exirei non inveniretur ; ad poftremum adversus plebem nimio d3 lafcivientem, auxilia aTimotheo, Athenienfium duce, mox: 3 Epaminonda Thebanorum petivere. Utrifque negantibus, ad C^archum, qucm ipfi in exilium egerant, decurrunt. ^ Tanta cailiitatum neceilitas fuit, ut, cui patriam interdixerant, eum a^ Sed Ciearchusexilio facinorofior redt^slam patriae revocarent. c js, & difTenfionem populi occafionem invadendas tyrannidis exmans, primo tacitus cum Mithridate, civium fuorum hofte, coll^uitur ; &inita focietate pacifcitur, ut revocatus in pitriam, prqt'
^
i

ei

urbe, prsetedus ejus conftitueretur.

Poftea

autem

infidias,

ipfum Mithridatem verterat. Namque c n, velut arbiter civiiis difccrdiae, de exiho reverfiis effet, ftatuto thpore, quo urbem Mirhridati traderet, ipfum cum amicis fuis Atq; utinillo ci !t ; captumque, accepta ingenti pecunia, dlmifit. fic ex defenfore fenatori^e caufse {i itum fe ex focio fecit hoilem risnte patronus plebis evafit; & adversus auftores potentias fu^,
civibus paraverat, in
;

ai

uibus revocatus in patriam,

per quos in arce collocatus fuerat^

Iji

folum plebem accendit, verum etiam

'^

nefandiinma qusque

tUnnicse crudelitatis exercuit.

Igitur popuload

concionem vo-

d
t

3,

r
r

neque fe affuturum amplius grajTanti in populum fena^ ait ; interceffurum etiam^ ft ifi prifiind f^vitid peyfcuequod fi pares fe crudelitati fenatorum, arhitrarentur^ abitucum,

ri
7.

miliiibus

fiiis^

neque
virihus

civiHbus
propriis^

difcordiis

interfutu-

vindiBiS fe civium n defuturum. Proinde confulant fibi ipfis : jubeant abire fe^ fi His verbis follinlint, vel catfce populari focium remanere.
^in vero difpdant
cita plebs
ti

fummum

ad

eum imperium
fe

defert

&, dum
lx

fena-

potentiae irafcitur,

in fervitutem

tyrannicje

dominationis
fenatores

n conjugibus
nprehenfos

&

liberis tradit.

Igitur Clearchus
dilapfi

(nam

cssteri in

fugam

erant) in

vincula

INTERPRETATIO.
Wecejjitas eos

ImpuUi ad tantam calam-

tat,

ut re%/ocarent

ad defendendatn pa-

b Dixit fe non proteSfurum ampliiis fena^ tum famentem in populum, fed ohftiturum.
illi,

n eunij

quem ex

ea ejecerant.

fi perf^ueret inprijiina crudelitate.

N
jfTimotbeo.'] Fuit illo bello fortunatinus,
ffia fe
fi

r
jin

M,
exarfit

JQna pi6lura adeo

Fortuna.

Plutarcho credimus.
geftas virtuti

Sed,
fuae,

cum
non

has voces eruperit,

prneclare

Qua

impia
eft,

Timotlieus, \it Hcec ego feci, non voce, inquit Plufortunatus antea.

kwnx,
Ji;n

adfcriberet,

uonnulli ipfius

smuFortu-

tarchus, faftum

ut poftca tam. infelix

"tabuli

pingi

dormientem
retia urbibuis

jufserunt- in bello
fuerata

extiterit^

quain

lcpliilum,
B'

&

ipfj dormiente,

ciicumdantem

hofUujn,

comr

156
compinglt.
fenatus deleretur,

J
^

I
fenatoin
in exitbi

Lsetari plebs,
^

quod a duce potlllimum

auxilium eorum

versaque vice,

converfum
chariora
(quafi

efTe.

Quibus

dummortem
:

paffim omnibus mihat,

eorum

pretia facit

fiquidem Clearchus

magna

peci

ja

minis populi occulte eos fubtrad^urus) accepta,

fpolij)^

furtunis, vita
Ciearchus

CAP. V.
jyj.^

quoque fpoliavlt. " Cognito deinde, quod bellum

fibi

ab

iJs

qui

i-

t^rannusocftduur,

fugcrant, mifcricordia in auxilium follicitatis civitatibus,

fervos

par; ^
;-

ililEmis
is,

eorum manumittit. Et, ne quid mali afflidis hc domibus deeifet, uxores eorum, fiiiafque nubere fervis
infefliores redderet.

propofita recufantibus morte, compellit, ut eos

fibi fidiores, i

Sed matronis tam lugubres nu( graviores repentinis funeribus fuere. Itaque multae fe ante nupt multas in ipfis nuptiis, occifis priusnovis maritis, interficiunt,

dominis

e
,,

c
.

fe

tam

funeftis caiamitatibus,
:

virtute ingenvii pudoris,

'^

eripii

Praslium deinde commlttitur quo vicSor tyrannus captivos fe tores in triumphi modum per ora civium trahit. Reverfus in

bem,

alios vincit,

torquet alios, alios occidit

nullus locus

u;

a crudelitate tyranni vacat. Accedit fsevitiae infolentia, cruci tati arrogantia interdum enim ex fucceflu continus foelicit eblivifcitur fe hominem interdum Jovis fe filium dicit. Ei per publicum, aurea aquila, velut argumentum generis, praef^ batur yefte purpurea, & cothurnis regum tragicorum, & ai corona utebatur ; filium quoque fuum Ceraunon vocat, ^ ut d non mendacio tantum, verum etiam nominibus illudat. Haec
:
: :

j
\
?

]um
tes,

facere

duo

nobiiiifimi juvenes,

Chion

& Leonides,

indign

patriam liberaturi, in necem tyranni confpirant. Erant difcipuli Platonis philofophi, qui virtutem, ad quam quotidie p
ceptis magiftri erudiebantur, patriae exhibere cupientes, quinqua,;

ta cognatos, veluti clientes, infidiis locant. Ipfi

more jurgauiij
:

ad tyrannum, veluti ad regem,

in

arcem contendunt

qui jure

miliaritatisadmifTijdumalterum prioremdicentemintentusaudit

rannus, ab alteroobtruncatur. Sed ipfi,fociis tardiusauxilium rentibus,afatelIitibusobruuntqr.Quarefa6tumeft,ut tyrannusq'

\

dem occiderctur,

fed patria

non

liberaretur.

Nam

frater Clear

INTERP RETATIO.
obti vz-\fugis, a Et mutatis rebus, illum ipfum qui ve-! /"rn, qui obtinuerant auxilitm ah urh nerat ad eorum auxilium exitium illis inten- commotis eorum ^niferia d Ducit in conjpe^u ciijium Senatores c tare.

iXtorquet ab

b Suzbus omnibus dum mortem minitatur, tivoSy tanquam in triumpho. iis majovem "vim pecunia. e Ut imitetur deos non modo origine,

qi

Cum

cognojceret parari Jibi bellum

apro~ falsQ dxvimm fingebat , Jed etiam

nominibu

N
I.

T J.
i

Frater Ckarchi.']
:

corfundit Juftinus
iicciii
:
"

piimus cui
'

Multa ibi more fuo fed) Timotheus ejus filius, ex Diod. Tir duo enim fuerunt Cle- theo Dionyfius, ilU Satyrus, feu Zathr lucceflit non (Satyrus, huic vero Clearchus alter.
1

Satji:

LiB. XVII. Cap.

S vrus

I.

157

eadem via tyrannldem invadlt;

Heraclienfes
^

^dus
211

fucceilionis,

multifque annis, per fub regno tyrannorum fuere.

N
,

o r

A
qui libertatem civibus

Sub

regfto

tyrannorum.\

Quorum

ultimus fuit Lyfimachus,

ait.

L
J
"i

B E R

XVII.

BREVIARIUM CAPITUM.
Lyjimachi regis tragcedia,
Amijjis

XV

iiheris^

in pralio occumbit,

occiditur

a Ptolemao,
regno^

Ptolem^sus
conciliat.

Sdeucus per iri/idzas principum amicitias,

Pyrrhi prcefertim^ fihi

i

De Epirotarum

ejufdemque origine ac regihus digrefjlo^

Pyrrhi varia fortuna,

C A
}J E

U T
^
:

T.

Lyfima- regh trag^^ chia urbs ante duos & viginti annos a Lyfimacho rege ^1^'y^ cidita, 5 everfa eft. Quod portentum dira Lyfmiacho, ftirpi- OL 124.^1?" Q- ejus, ac * regni ruinam cum clade vexatarum regonum Urb. c.469. ptendebat. Nec ofientis fides defuit: nam brevi po^it tem- ^'^^* ^' ^^^ e, + Agathoclem filium fuumquem in fuccefHonem regni t^.inaverat, per quem multa bella profpere geflerat, ^ non foiu patrium, verum etiam humanum ultra morem, perofus.
regionibus terras
^

idem ferme tempus in motus fuit

Hellefponti

&

Cherfonefi

jj.-RmiKht

maxime tamen

INTERPRETATIO.
Portendehat ruinam regni,

& cladem
fujiulit

re-

f 'im affli&arum ea

tempeftate.

mno Agathoclem, quem odjo majorl hahehatf quam non foliim patrcs filios fuos, fed homi"
r,es

Jmptllente Arfino'e

nowrca,

ve-

Iblent cdio habere ^lios homines,

No T
Hellefponti .1

n:.
E-verfa
eji.'^

Fretum

efi:

angufrara

3.

Ex Eufebio

tradit Scah*-

" iEgeum mare

:

&

t<

ftadiorum fpatio,

Propontidem, lepEuropam ab Afia di-

v;as.

Lyfimacho mortuo, dirutam a Thracibu,s, Sc ab Antiocho Magno a fundamentis inftauratam.

ger
4.
gelTerat
1

eam,

Urbs Cherfonefi Thra Ifthmum in ora Hellelponti. Fuit ^JJ^colid, alia in .i^g>Ude Arisminoris,
Lyfimachia.']
CJ

ad

Agatho:Ian fiUum.l Is bella profpere in Afia tamen levioribus piaeliis j

victus fuerat a Dv^meurio,

miniilra

T-5S
minlftra
^

N
&

Arfinoe noverca, veneno interfecit. Harc llll pri An.M.S77i mali Jabes, hoc initium impendentis ruinne fuit. Nam parr Ol. 124. 2. dium principum fequutae caedes funt, luentium fupplicia qt Urb. C. 470 hi qui casdibus fuperf Itaque Aat.C.a8r, occifum juvLmem dolebant. j^ant, hi qui exercitibus praeerant, certatim ^ ad Seleucum ficiunt; eumque, pronum jam ex aemulatione gloriae, bellum I fimacho inferre compeliunt. Ultimum hoc certamen commi!

&

num Akxandri
An.M.5773.
01. 1^4. 4. Urb, C.472.

fuit,

&,

velut ad

tum.
feptem

Lyilmachus quatuor

&

exemplum lxx annos

fortunse,

par
;

refer

natus erat

Seleu
era

&

lxx

Sed in hac aetate utrique

infatiabilem
foli

animi juveniles

AnteC. 279, iniperiique cupiditatem 4 Orbem terrarum duo

gerebant.
anguftiis
fpatio,

tenerent,

QlJippe c fibimet incl

fed

videbantur, vitaeque minis metiebantur.

T.yjimachus

fmem non annorum

imperii

C A P.
fibus
fuae
^

II.

In eo bello Lyfimachus,
^

amiflis

ante variis

in fralio oc~
ciimbit,

XV

liberis,

ruinas

non inftrenue ^ moriens, poftremus dor cumulus accefTit. Laetus tanta vic^toria Seleuc
victoria putabat,

Sekuctn a Ftolsmao
ecciditur.

&, quod majus

andri
remanliire,
ejfe

folum

fe

de

vidoremque viclorum

extitifte,
:

An.M.3773
01. 124. 4.

Urb. C. 472 Aat. C. 279

fed dhlnuin ?minus gloriatur poft fragilitat's humanae fe ipfum exempl futurum. Quippe poft menfes admodum feptem 7 a Pt( maeo, cujus furorem Lyfimachus in matrimxOnio habuej ^ per regnumque Mace iniidias circumventus occiditur ; riiae, quod Lyiimacho eripuerat, cum vita pariter amit ^ Igitur Ptolemaeus, cum & in gratiam memoriae magni Ptoien
opus^
sus,

num

cohorte AI non hui Ignarus pr

non

muho

NT

E R PRE

TAT

O.
S
-i

a Moriens fortiter akjohit morte fua calaviitatem familia fiia.

apud Macedonas ob memoriam patrts Ptokmaij iSf qtiod mortem Lyjimachi

ejjet,

p
,

's

b Cum igitur

Fto!m<us

gratiofus

ejjct

N
1. Arfino'e
filia.

o r M,
6. Moriens.l
nis

noverca^

Ptolemssi L:\gid3e

Extinftum ejus corpus

domeflicus adversus alites

&

feras

donec Thorax Pharfalus in^ Hac Appianus. Alii tai fratrum tum fepeliit. fuit Alcxander Lyrunachi iiliuE, alics tarnen filios poft Agac^A". territus ab Alexandro filio fepuitum volunt. Ptolemao^ Cerauno quod fuli thoclis cjedem genuit. 7. 3. Lyfimachus, quatucr, &c.'\ So Annos fonat : a ;tsgauy>j fic didtus, quod audax Kieron. illi tri- fet, & manu promptus. patre J.^ Lucianus, 70 Appianus buunt. vegno fpoliatus fuerat.
2.
dffiaunt.'^

Ad

Sdeucum
:

Quos

inter

protexit,

&

8. Per infdias.'] Cum Seleuci exercr 4. Orbsm tcrrarum-l Seleucus Afiam & Syri::m, Lyfimachus Macedoniam & Grae- Lyfimachiam attigiffe audiiffet Ptolems eum adortus fudit & occidit, cujus pea ciam tenebar. 5. ^indecim liberis.'] Non omnes tamen aliis concefsa, ipfe Macedonise re^no pot

amiferat,

cum

Ceraunus, in matris ampkxi-

eft,

ut narrat Paufunias,

bus

ali<iuc5 fuperllitts iritereciciit.

LI
;,

B.

XVII.

cA

p. iir.

159
:

&

in

n
-

efTet,

favorem ultlonis Lyfimachi ^ ambitiofus apud popiiprimo Lyfimachi filios conciliare fibi fi:atuit nuptiaf^

^ rfinoes fororis fuas,

nifsa,
.L

ut

cum

in

eorum petit, puerorum locum patris eorum fucceffifiet,

matris

adoptionihil
illi

n vel verecundia matris, vel appellatione patris auderent. rris quoque regis^gypti concordiam per epiftolas deprecatur ; neque a?nplius a is deponer fe offenfam erepti paterni regnu 6' qucefituruin^ quod honefiius a paterno hojfe perceperit, ^ Omarte adulatur ^ Eumeni &: Antigono, ^ Bemetrii filiis, Ano filio Seleuci, cum quibus bellum habiturus erat, ^netertin hoftis accederet. Sed*" nec Pyrrhus rex Epiri omifius, in(

:omentum
.-i

futurus, utri parti focius acceffifiet, qui

&

ipfe

fingulos cupiens,

omnibus

fe partibus venditabat.

Itaque

Mitinis adversiis

e id

u,
)li

ei
;ae

ab Antigono na- An.M.3774, petit; ab Antio- ^l. 125. i. cuniam, qui opibus quam militibusinftru6tior erat; aPto- Ant-ct^g' Macedonum militum auxilia. Sed ^ Ptolemseus, cui nulla lis ex infirmitate virium venia eflet, quinque miilia pedi5 equitum quatuor millia, elephantosquinquaginta, non amquam in biennii ufum dedit. Ob hsc Pyrrhus, fiiia Pto, regni reliquit: 2i in matrimonium accepta, vindicem eum abduda in Italiam juventute, praedam hoftibus regnum reiialaturus auxilium,

Romanos

exercitum

in

Italiam deportandum

mutuo

^i et.

AP.
,ar.

III.

Sed quoniam

ad Epiri mentionem
7

ne regni ejus pauca narrandafunt.

I

ventum eft, de Eph-otarujsMoloflbrum primum in ea =^-^'" '"'^i^

I

NT

E RPRE

TAT

O.

Ut cum teneret locitm patris, iUi ml erat habiturui hellum. int in ipfum machinari, njel quia mac Et amicitiam Jibi conciliafit Pyrrhi re.ffj oftendere njercrcntur, vel quia ipium gis Epiri, qui alb.tunis erat magnum pondus m. n appellare cogcrentur. illi parti, cui fanjijjct.

Et adulatur omni
<9et:i,,

arte Antiocho jilio

Ftolcmiseus,

qui ob tenuitatem
efi

'uirium

ne tertius fihi hoftis accedat

jiliii

Eimeni^fuarum non aujus

<^uibus\tu:n

differre

auxilium pet

&^ir}tigono,

Demetrii,

cum

No
;

r M,
irrepfit
:

Ambitiofus.']

Id

eft,

gratiofus,

ob ul- numeris

nam

Pyrrhus habuit
millia,

:lMin

fumptam de Seleuco.
Eumeni.]
inter

exercitu tria

tantiim

equitum
Plutarcho,

;B>|iinit

Plutarchus Eumenis non Demetrii filios.

20
6

elephantos.

Ex

Plinio

^
i

m &

Solino.
,

Demetrii fliis,']
I

Cum

iis

verbis con-

n<|;
,

fequentia,

cum quibus bellum hahiiuflio,

ne tertius

lonium

AJ Epiri, Sf f.] Quae regio inter mare & Theffaliam, mde Acrocerauniis
filio

^''a/,

& Jlntiocho Sdeuci

tertius hofis,']

montibus, hinc Acheloo iiuvio terminata

a Pyrrho Achillis

M''

accederet.

nomen

accepit.

Ne

Metuebat, ne Anti-

j.

Mokjorum

primutn.]

Ante MolofTos
a

&

Eumenes paternum
armis
repeterent,

Macedonis Chaones

ibi habitair. tradit Strabo,

:

Bu-

Wjm

&

Antiochus' trotho ad oram maris lonii

deinde Moloffi,

f s csdem

ulcifc^retur.
millia.'}

quorum
Erroi-

regio

primum

Moloflia,

deinde
eft.

Eguitum ^uatuor

Pandofiaj ab urbe ccgnoiaine dicla

t6o
r^rMPjTT^/reorlone rccrnum fuit.
Jprtuna.

Pofl Pyrrhus, Achillis fillus, amii abfentiam Trojanis temporibus ^ paterno regno, in his loci; fedit, qui Pyrrhidss primb, poftea Epirotas didi funt. * Pyrrhus cum in templum Dodonsei Jovis ad confule
ibi
^

venlflet,

Lanafiam,
liberos

neptem Herculis,
fuftulit.

rapuit

ex
vi
a

inatrimonio

odo
;

Ex
^

his

nonnullas
regis,

nuptum
magnas
6loris,

finitimis

regibus

tradidit,

opefque aftinitatum
filio

paravit

atque
*'

ita

Heleno,

Priami

ob

fl:riam ftngularem,

regnum Chaonum,
:

&

Andromachen

quam
^

et

ipfe

prsedas

acceperat,
infidiis
7

matrimonio fuo in divifione Tr uxorem tradidit brevique poft ten

Oreftae,
^

Delphis
dei

filii

Agamemnonis,
fuit.
:

inter

interiit.

Succeflbr huic
9

Pialis fiiius

Per on
quonlai

deinde,
pillus

regnum

ad

Arrybam

defcendit

cui,

unicus ex gente nobili fupereflet, intentione on cura fervandi ejus educandique, publice tutores conftitui
^

&

Athenas quoque Ciudiendi gratia

fuis,

mifllis,
fuit.

quanto

docftior

ribus

tanto

&

gratior populo

&

fenatum, annuofque magiftratus, & &: ut a Pyrrho fedes, fic vita cultior populo ab A ilatuta. Hujus filius Neoptolemus fuit, ex quo nata eft C ^ Alexander, pias mater Alexandri Magni, qui pof
pofuit
:

Primus itaque reipublicae formam

&

regnum Epiri

tenuit

&

in Italia bello gefto,

in Brutiis

in

IN
a

TERPRETATI O.
magnam
efi

Co77iparavit fibi

pofentiam auxilio affinium fuorumt

b Miffus

Atbenas ad jiudendum.

N
t.

O T ^.
5.

Faterno
vel

regno.']

Vel

in Theflalia circa

He^Ioris.]

Prlaml

filius fuit,

Lariffam,
reg;ia\dt,

in Phtiotidis parte AchilJes

verfibus nobilitatus.

ex Strabone.
lufceptus,

6.

Infidiis Orefia.

Quod Pyfrhus
filiam,

'.

2.
regis

Pyrrhus.']
iilia

Ex Deidamia Lycomedis onem,

Menelai
Orefia.

&

Helenes

dum

ejus in aula late-

fibi

defponfatam rapuiflet.

ret Achilles, Pyrrhus

piilorum coJore.
us.
filius,

didus eft a fulvo caDe Pyrrho multa VirgjJifucrit,

7.

neftrae fiJius fuit,

Agamemnonis & C qui matrem cum I

:

Quis Achilles

Peiei

&

Thetidis

adultero
fima.-

cccidit

caetera ex fabuli

nemo

nefcit ex

Poetarum Fabulis,

&
fi-

-Hcmeri
3.

Iliade.

8.

Pialis.']

Lanafam.J
Cleodis,

Facit

eam Plutarchus
iilius

ab

aliis

dicitur

Pialus a Paufania, fed ille ncn Pyrrb

liam.

qui

Hylli

fuit,

cujus

fed Oreftis

pater erat Hercules.

4. Regnum Chaonum.J Mo'oi^a tunc dicebatur, a Moloflb, Pyrrhi Andrcma-

9.

Al

amicus fuifle perhibetur, Tharyttam Jrrybam.]

Arituba

chus,

Thaiypum Paufanias,
Molojfus.']

&

dcrus nominat.

ches

filio

fed

fratris fui,

quem

Helenus de nomine Chaonis 10. Jlexander in venatione imprudens oc- diclum e&t

Di

qu

ciderat, poftea

Chaoniam ncmiiwvit.

'd

LiB. XVIIL Cap.

oft ejus

IIL
afliduis

i6i

mortem

frater

^acldes regno
;

fuccefTit, ^ qul,

Fenfani civium contraxit

Macedonas bellorum certaminibus populum fatigando, ac propterea in exilium a6lus, Pyrlum filium vivum, ^ admodum parvulum, in regno reliquit. nopulo propter odium patris ad necem quaeui & ipfe cum a
Iveisus
retur,
^rooe,
5

furtim fubtradus in

Illyrios

defertur

traditufqae eft

Glauci

regis

uxori, nutriendus, quae

&

ipfa generls

Ibi eum, feu mifericordia fortunae ejus, feu ^acidarum erat. lantilibus 4 blandimentis indu6lus rex, ^ adversum Caflandrum [acedoniae regem, qui eum fub belli comminatione depofcebat, Quibug i protexit, addito in auxiiium etiam adoptionis ofHcio.

moti Epirotae, odio in mifericordiam verfo, annorum xi regnum revocaverunt, datis tutorlbus, qui regnumufque Adolefccns deinde multa bella altam ejus setatem tuerentur. tantufque rerum fjuccefTu haberi coeptus ell, ut Tarenti(Tit
uis
in
;

folus adversMs

Romanos

tueri pofTe videretur.

INTERPRETATIO.
^!
j
rabat
4 ra

incurrit

odium popuhrum,
aj/tduff

quia

Eum

diu protexit,

^ adoptavit,

ut

iU

populum,

bellum gerendo lum protegeret contra Ca[}andrum regsm

Mared-

Maccdonast

cedonia, qui bellum minabattt}', nin

deietur.

ipfi

NO
.

M.
Glau
pro-

JEacides.']

Quem

a fuis,

dum Olym-

3. Glauci regis.J Plutarchus vocat

em
.

reducit,

derelidhim diximus, quare

eft.

ciam.
4. Blandimentis.']
Plutarclius.

p 6 poft in exilium mifTus

Ad

genua

regis

Admodkm par^vulum.J Bimum habet volutum, veftem

iliius

apprehendifie refert

f archus.

L
Lavinus

B E R

XVIIL
Vak^

BREVIARIUM CAPITUM.
t Pyrrho Tarentlnis adversiis Rofnanos fuppetias ferenii^
j

rius

occurrit

'iCarthaginienfium
ciliam occupat,

unde pnsUa &Jlrages. auxilium Romani remittunt.

;

Paa cum
Pyrrhus Si-

Pyrrho componitur.

Rcmanorum

cpntinentia,

^De
;

veterihzis incolii digrej/loy in Carthaginienfum origine Tyri conditoribus. 4 'Incolis Tyri, inter quos Elifa^ que? a PygmaJkn s fraire re^

qud etiatn de Sidonis

cejftty

&

&

ui rebusfuis confuUret,

[ ;

i62
5. Elifa^
6.

U
&

T
mm

I
deinde in fmu:

agnornine Dido, Cyprim appelUt : Carthagineju condit, Africa defertur^ fibi infert, Elffa propter larb^ votum
crudelis fuperjiitio.

Carthaginienfm

7.

Clades
pulfi^
tris

Carthaginienfium zn Sardi/iia.

Superflites in exiliu.

patriam armis recuperare nituntur : unde Malei pt paulo po^ft cruent in Cartalonem filium feveritas^

&

'

interitus,

C A P U
Puina inter Pyrrhum

I.

"W
|

^
I.

GlT \J K Pyrrhus, rex Epiri,

z

curn

iterata Tarentiiioru

legationc, additis
^P^is

Samnitium

&

Lucanorum

precibu

AnM/^-nif.
01. 1Z5.

Y?/r'tl' AateC. 278.

Romanos indigentibus, /atigaretu non tam fupplicum precibus, quam fpe invadendi Italiae imp indu6tus, venturum fecum exercitu poUicetur.. ^lnquamre inclinatum femel animum, prsecipitem agere coeperant exemj
auxilio adversus
^*'^

majorum

ne aut inferior patruo fuo Alexandro videretur, q

;

defenfore iidem Tarentini adversus Brutios ufi fuerant

aut n

nores animos
militia

Magno Alexandro

habuilTe, qui

tam longa

a dor

Orientem fubegit. Igitur relifto cuftode regni filio Pt lem^o, annos xv nato, ^ exercitum in portu Tarentino expon duobus parvulis filiis, Alexandro & Heleno, in folatia longi Cujus audito adventu, Co qua^ fecum expeditionis adducSlis.
ful

Romanus

Valerius

Laevialis, feftinans,

ut prius

cum

INTERPRETATIO.
a

FaBa majorum impuUrunt

vshementer ejus

animumjam propenjum ad hanc

rem,

N
1.

T
nis

M.
Tarentini, auxillum a Pyrrho petien
Dionyf.

Iterata 'Tarenttnorum.'^

Initum nuper

tum Romanis
rentiiii,
fiagris

fcedus violare cupientes

Ta- Hac

Lucanos quofdam pretio corruptos

3. Samnitium.']

Quorum

regio Samnii

ut nudatis corporibus ubi poftea j in civium ccEtum fe conferrent, vociferan- VAbruTiZ.o.

tes fe,

lacerarunt

Benventanus

Ducatus,

quod

caftra

Romana
virgis

aufi effent
caefos
j

gredi,

julTu Confulis
in

4. Lucanorum,'\ Qui Erutios Inter, quare centes Sc Apulos habitabant: nunc B>
ineft.

bellum continuo

Romanos renovatum

licata

&

Principatus.

2. Legatio77e,~\ Loslius Valcrius in

portum

5. Exercitim.']
tria,

Elephantos

20

equiu
;
\\

cum

clalle

fone appulerat,

cum

Tarentini

peditum

viginti habebat millia

mi- eiephanti duo, militum duo millia Jitibus, vix quinque naves effugerunt. Mif- ftate perierant, & Pyrrhus ipfe vix fus a Senatu L. Pofthumius, qui a Taren- ram appulit. Plutarchus.
csfifque ducibus
tinis
l';urra

clafTem invadunt,

&

X.tm\

in

in

theatro

derifus

receffit,

dumque
'vobis

6.

Lavinus?^ Refert Plutarchus Pyrrl

ad

ejus

veftes luto refpergeret,

:

theatro mififfe

Romanos
fe judice,

caduceatoi-em,

pl'
;
,'

in rifum effufo

Ridcte,

inquit,

dum

retne iUis

aut arbitro uti

per tempus licet ; na^n pojihac diu flebitis Romanos Pyrrhum Lasvinus refpondit, j dim has ruejles eluetis multo fanguine. De- difceptatorem capere, nec formidars hof jnde ciim bello impai^es fe videreat Roma- Addic raviora Zonaras.

'

'>

LiB.
Dngrederetur,
.

xvm. cap.

II.

163

aciem

Tet,

quam auxilia fociorum convenirent, exercitum Nec rex, tametfi numero n^silitum inferior Sed Romanos vincentes jam, certamini * moram fecit.
^

educit

iufitata
I

elephantorum forma ftupere primo, mox cedere aelio coegit ; viftorefque jam nova Macedonum monftra reNec holHbus incruenta vi6l:oria fuit. Nam nte vicerunt. ^ vulneratus eft, &c magna pars nlilituni ife Pyrrhusgraviter jus caefa, majoremque gloriam ejus vi^loris, ^ quam Isetitiam
ante
I

&

buit.

multae civitates fecutse, PyrHujus pugn^e eventum Inter casteros etiam 7 Locri, prodito piaeridio fe tradunt. ^ Ex ca prseda Pyrrhus cc )mano, ad Pyrrhum deficiunt.
^'

Romam gratis remifit, ut, cognita virtute ejus, 9 Ir. terje<f!:is deinde j)mani cognofcerent etiam liberalitatem. "^ iterato prae;|ibus, cum fociorum exercitus fuperveniflet,
otivos milites

Im cum Romanis

facit,

in

quo

**

par

fortuna priori

bello

CAP. II. Interea Mago, dux Carthaginienfium, in zuxiWum ^'^agoms ce^ jimahorumcum cxx navibus miflus, fenatum adiit, <^gre /^_ /"^^. ^^^'^^
1
'3

CarthaghiieJtfeSy

paterentur.

Ob quam caujam

aflirmans, qiiod bellum in Italid a peregrino Pax compomijfum fe^ ut quoniam ex- "'^^^ ^'
Pyrrhoj
Siciliam
i^ui

NOTM.
,

'"'^"-

EJucit,']

Ultra Sirin

amnem, quem

quibus
civitas

c^
!

equitatu
.

& peditatu

tranfmilit.

Moramfecit.']

Romanorum exercitum
:

hic loqultur, fult magnae Grascise apud Zephyrium promontorium, in Brutiorum confinio, quse & Naricio a Virgilio

C(|

emplatus, Megacli dixit

Or^o hie bar-

dicitur.
;

Vel
vel

Locrenfibus

Ozolis,

'k
'1

rum barbaruz non

,tu

eji.

Et de pugnae Evante duce

ab Ajace

Oileo Locro-

follicitus

detreclabat

pugnam
ad

fed

rum

rege condita, ut ait Solinus.

inus,
it.

txan&aiflb

vado,

praelium
fortif-

8. Ex ea pmdd.] Prius & F.cm3m Cyneam Pyrrhus, & Tarentum Rcmani Fabri-

Vincentes jam.']
fi:|

Hoftium enim

cium miferant.
9. InterjeSis deinde.]
;

quique
.-antibus.

jam

ceciderant, caeteris

CC|

,.

Vulneratus.]

multos Cyneas Appius ClauPlutarchus Pyrrhi vul- dius de pace agi ciam audiffet, ih Senatuni

fugam

Jam
fed

muneribus corruperat

ubi eftecit, ut de pace ; Pyrrho, nifi excelTiffet Italia, non agegratularentur, Si denul, inquit, ita retur. ^'x Plutarcho & Zonard. 1'j -imus, aEbim de nobis erit. 10. Iteratl.'] Ad Afculum oppidum, ubi Et, Rcmanij admiratus, qtiam facile, dixit, Orbis Pyrrhus Romanis tranfgredi fluvium perid
.

fecundum praelium
latitiam.]

refert.

deferri fe juflit

S^am

Cum

Pyrrho qui-

cum

iri

li\ is ;

31US

aut mihi, Romanis mi- mifit, ut aequah pugna dimicaretur. ; me rege, Romanis ! Quas Plu11. Par fcrtuna.] Non vicit, fed vitu3 poft fecundum prslium narrat. eft Pyrrhus, vulneratufque, amiffis fuorum Multa civitates.] Pyrrhus auftus Lu- viginti milhbus, Tarentum fe recepit. rum & Samnitium viribus obvias ur- Romanorum quinque millia perierunt, cura b^epit, ita ut non plus triginta iftillibus Decio Confule, avorum qui fe devovit ab|'et ab urbe. exemplo. Ita Zonaras. Romanis viiloriam
aut,
I

rium occupare

Locri.] Alii Ozoli circa fauces linus

|

pepsrere,

&

Apuli Pyrrhi

caftia

aggreffi,

Ojithiaci incolentes,
i''

jEto]ls

proximi;;& Minutius Tnbunus,

ad

qui

abfcifsa
iilas

ele-

Epicnemidii, in ora adversa

alii

fmum

phanti linius probofcids; beiluas

pofle oftendic,

mori

Epizephyrii.

Locri enim, de

Urn^

i64
A-nM.-^-jiS.
^' ^^VS^'475 Ufb. ^.

J
isrm
,
TA
-

Grat hofte oppv.grMrentur^ externis auxWiis jtivarentur. Si a fenatu Carthao-inienfibus ads, ^ auxiliaque remifla.

Ant. C. 276.

Mago, Punico
de
Sicilia,

r.

ingenio,

poil:

T r r paucos dies tacitus, quaii pacihc "

tor Carthaginienfiumj

Pyrrhum

adit,

fpeculaturus conlilia e
^

quo eum

arceffiri

fama

erat.

Nam

Romanis

tj.

dem caufa mittendi auxilii Carthaginienllbus fuerat, ut Rl mano bello, ne in Siciliam tranfire poffet Pyrrhus, in Italia tineretur. Dum hsec aguntur, legatus a fenatu Romano ^ P pacem cum Pyrrho compofuit. bricius Lucinus milfus quam confirmandam, ^ Cyneas Romam cum ingentibus a Pi
(

rho

donis miifus,
invenit.

teret,

^ ^ neminem, cujus domus muneribus Huic ccntinentiae R.omanorum fimile exempK

iifdem ferme temporibus

fuit.

Nam
7

milli a fenatu in

^g\
co:
\

tum

legati,

cum
^

ingentia

fibi

Ptolemso rege miffa nmn^

invitatis

fprevifient,

interjed:is diebus
illi

ad coenam

aurese

nse miiTse funt, quas

tuis rcgis

impofuerunt.

honoris causa receptas poftera die Igitur Cyneas, ciim turbatam cum

manis pacem ab Appio

rho,
^

Claudio renuntiaffet,
refpondit,

interrogatus a
fibt

qualis

Roma

ejfet^

Regum urhem

vifc

Poft haec legati Siculorum fuperveniunt, tradentes Pyrrho

INTERPRETATIO.
a
!o

Nam

Carthaginienja

ideb

Romanis mjerant,
detentus

ut Pyrrhus

auxiUum Romano bel-

Cum

invitati ejjent

ad ccenam pojt
causa,

cos dies,

Rex

mifit ipjis aureas coronas,

in Italia, impediretur tranjire in

chn

recepijfent

honoris

impojm

Siciliam.

Jtattiis regis diejequenti.

b Iwvcnit ncminm qui munera Jua

^tret.

reci-

N
t.

O T M.

Auxiliaqne remijja.^ Quia devlfti jus eloquentia fe plures urbes, quam a Pyrihi gloiiam fuam efle volebant, non cepiife dicebat Pyrrhus. ignari fraudis Carthaginienfium, qui, ut Cum ingenti vi pecu 5. Donis.'] PyiThum averterent ri Sicilia, in Italia de- multifque ornamentis muliebribus, i
tinere cogitabant: fcedus

tamen cum Cartertio

viri

ejus

poftulata

averfarentur,

muJ
vero,

thaginienfibus initurn,

quarto Florus,

ornamentis alledlaj viros corrumpcrent.

6.

Polybim
ft,

refert.

Ncminem.']
Zonaras,

Simiiius

eft

Fah-icius.'] Falljtur Juftinus.

Fabri-

tradit

Cyncam multos

fibi

&
<

cius
c\k,

enim ante fecundurn praelium mifTiis bis & muneribus conciliaffe ; nec non ut pacem compcneret, fed ut libe- omnes Romse Fabricii erant, aut Curii.
captivos
:

raret
inter

cui

cum

Pyrrhus primum
rcx,

7.

Ptshmao

rege.]

Id aliter n
cladibus Pyrrl;

smicos
na-ni

&

duces locum offerret, re-

Zonaras.

Philadelphus
viftoriis

fpondilfe fcrtur,

Non

fucrit,

id ex re

Romanorum

permotus,

cum
I

tuu
.

illl ipfi,

qui ie r.unc 'uencrantur

Ji

tr.e

proba-v^rint^
l-^lu^-archus.

me praoptent ngein
Pyrrbo.']

tibi.

amicitiam pepigerat ; tos ad eum miserunt,

fibi

dum Romani
cum

qui munera o
vel

Haic
3.

a rege in aerarium referre

Pacen: ;um
.T

Hcc

falfum

ea fervare a Senatu juffi funt, Confult

icd captivos
li

Pyrrho ea lege chtinuit, ut

abnulfTet,
falutatis

ob continentiam

elecli.

Hoc

Eufcbii

paccm Senatus

pro-

Ptclemsum Lagi male

refert.

pinquis, i^ celebratis Saturnalibus, ad Pyrrhism remjtterentur, ut refert Pliitarchus, ^.. Cy^^icjs.'] Vij Pyrrho grjitiBijr.us, cu-

8. Poft hac.\ Omifit Juftinus Fabric Pyrrhi vclitationes, a Fabricio dete(

&

Pyn'ho Medici in

eum conjurationein,

LiE. XVIlf Cap.

liijs

III.
be/l/s

^65

infulae

imperium,

quse

aiTiduis

Carthaginienfium

Itaque TcliSio Locris Alexandro filio, fir.matifque Wxabatur. fociorum civitatibus valido proefidio, in Siciliam ^ exercitum
irajecit.
i

CAP.
eft,

III.

um
um

de origine

Et quoniam ad Carfhaginienfium mentionem ven- Carrbagjfi-s, eorum pauca dicenda funt, repetitis Tyrio- J^-^^- f'

paulo altius rebus, quorum cafus etiam dolendi fuerunt. Ifyriorum gens condita a Phoenicibus fuit, qui terras motu vexati, \i\i6ko patrise folo, ^ Aflyrium ftagnum primo, mox mari proxi"^ condita ibi urbe, quam a pifcium uber; nam pifcem Phcenices Sidon vocant. appelLiverunt jite, Sidona <'oft multos deinde annos a rege ^ Afcaloniorum expugnati, naibus appulfi, Tyron urbem ^ ante annum Trojanscladis condi-

jium

litus

incoluerunt

ierunt: ibi

Perfarum
fed

bellis

diu varieque fatigati, vif^ores qui-

emfuere:
intibus,
;a,
.

attritis viribus,

a fervis
funt

fuis
:

multitudine

abun:

indigna fupplicia perpeffi

qui confpiratione fa-

omnem

liberum populum

cum

dominis interficiunt

atque

a potiti urbe, lares

conjuges

dominorum occupant, rempubiicam invadunt, ducunt, & quod ipfi non erant, liberos procreant.

INTERPRETATIO.
a Ducunt
uxi^-es

&" generant

fillos liberoSy

cum

ipji

non

ejjent liberi.

N o r M,
1.

Sociorum civitatihus.l Tarenti Milo-

m
2.
>

cum

prsfidio reliquit.

rofo eam a feptimo nomen Tyras, paulo

filiorum Japheth,
poft

cui

terrarum divifio-

Excrcitum.']

millibus,

equitum

Qui conftabat peditum nem, conditam affirmant. Tempore Jofue, 2500, & navibus Tyrus erat Phoenices totius civitas muni;

10.

3.

AJJyriumJiagnum.'] Gennefareticum

ex Eujebio, faftaque, ex Adrichomio, Phasnicum metropolis ; deinde adeo

tiifima,

cus

(&

Palaeftinae,

in Galiteae finibus, in

amplificata, ut Afiae civitas nobiiiiTima

aetate

Gi-

zm
,

Jordajies

fiuvius

ingreditur

apud deonis

habita

fit,

ufque ad regnum

a quo longa obfidione tandem deftruda eft fed 70 adb mare Galilaes dicitur. annis poft, iterum aedificari ccepit, non eo4. Condita ibi urb.~\ Chanaan eam con- dem tamen, quo prius, loco ; vetus emm it, ex Mofe, quam ex nomine filii Sido- maris litori imminebat, nova mari undi71 dixit iicet ncnnuUi Tyrum Sidonis que cingebatur. Quare Tyrus poteft dici lulam putent, eam tamen Sidonis fiiiam, vel condita vel ornata. i. Paulo poft dilu: coloniam, vocat Efaias : & Homerus, vium, circa annum mundi 2000, ante Chrionis fa?pe, Tyri nufquam meminit, ut ftum 2052. 2. Tempore Jofue, annomunlotat Strabo. di 2586, ante Chriftum 1466. 3. Anno '5. Afcalor.iorufn.'] Afcalon civltas fu- mundi 2783, ante Chriftum 1269, rempore jioris Idumx?ae, e.-c yofrpho, de qua fre- Gideonis. 4. Circa annum mundi 3510, Vns mentio m Sacris Literis. Oiympiad. 59, i. Urbis conditje 109, ante 5. ylnte anmm, &:c.] Non intelliglt Chriftum 542, poft Nabuchodonoforem ante Trojam captam, conditam efle 5. Poft Alexandrum, circa annum mundi tum, fed fumit hcc verbum ante inde- 3724. Olym. 112, 3, Urbisconditae42 3, Uc, Eugubinus v^ Adrichomius, ex Be-i ante Chriftum 3^5.

pharnaum,

&

apud Bethfaidam egredi- Nabuchodonoforis,

a Scripturu

modo mare

Tiberiadis,

fatigata,

&

'

Unus

i66
Unus ex

totmillibus fervorum fuit, qui miti ingenio, fenls do mini parvulique filii ejus fortuna moveretur ; dominofque noi
fed

truci feritate,

pis mifericordiae humanitate

alienaflet,

refpiceret.

*Ita!

que

cum

velut

occifos

fervifque de

ftatu

reipublicsl

deliberantibus placuilTet regem ex fuo corpore creari, eumqu potiinmum quafi acceptiilimum diis, qui folem orientem primt yidilfet, rem ad Stratonem (hoc enim ei nomen erat) dominur| ccculte latentem detulit. Ab eo formatus, cum medio noft omnes in unum campum proceffiflent, cssteris in Orientem fp(
cftantibus,
aliis videri

folus

occidentis regionem
in

intuebatur.

Id
:

primur
ubi ver
orier
h:

furor,

Occidente
aliis,

folis

ortum quaerere

dies

adventare
-,

ccspit,

editiffimifque culminibus

urbis

ipiendere

expe6iantibus
fervilis

ut

ipfum folem afpicerent,

;

primus omnibus fulgorem

dit.

folis

in

fummo
vifa

faftigio civitatis ofter

Non

ingenii

ratio

requij-entibufque audc
eft,

rem, cje domino confitetur.' ingenua fervilibus ingenia

fapientia vincere.

Tunc

intelleftum
;

Quantu]
;

praeft-arent

malitiaque fervos, nc
eft

Igitur venia

feni filioque data

&,

vel

numine quodam
runt.

refervatos arbitrantes,

regem Stratonem creav

Poft cujus
tranfiit.

potes

exemplum

mortem regnum ad fihum, ac deinde ad n Celebre hoc fervorum facinus, metuendumq toto Orbe terrarum fuit. Itaque Alexander Magni
*

An.M.3722. CLim interjedlo tempore in Oriente

uVc^^'

publicse fecuritatis,

bellum gereret, velut uk expugnata eorum urbe, omnes qui prael

*^

Ant! c! 330! fuperfuerant,

ob memoriam veteris caedis crucibus affixit r ^ g nus tantum Stratonis inviolatum fervavit, regnumque ftirpiej
reftituit,

ingenuis

&

innoxiis incolis infulse attributis, ut, exti

germine, genus urbis ex integro conderetur. EUf^varii CAP. IV. Hoc igitur modo Tyrii, Alexandri aufpicils co d ^^J'^^' (Jlti^ Ar parfimonia h labore quaerendi cito convaluere. cladem dominorum cum & 6pibus & multitudine abundarer
pato
fervili

INTERPRETATIO.
a

^are

cuni eos

occuha/Jk, tanquam fi
(s'

Juijfcnt occiji.

urhcm hahitari ab incoJis injula ingenms innoxiis, ut genus civium mutaretur ex

tegro,

b PojQquam ccepit dies lucer^y

ins illurmnare altijfma
iirbis

Sol ori-

extinSid Jiirpe fer-vorum.

teBa.

c Reddidit reguum

eju$ pojlcrisj

uoluit

d Brei'i comparavere Jibi magnam poh Jiudio ac^uirendi opes. tiam parfimordd

&

N o r M,
1.

regia
effet

Exptignata ecrum

tirhc.']

menfium. obfidionem, mus.

2.
Gerats-

de

Bal Poft feptem | conftituit Abdalonymum, ex Curtio, qua prius &vd-\x\ym\xra ex Diodoro, qui ea egeftate pren

Ibatur, ut, licet

Stratcnis.']

ortus

famJ

tantum

Confilium

iacerna
hauriret.

tedus

viliiSma,

aquam merc

Hephseftienis

fcquuLus

Alexander

regem

LiB. XVIII.
n\{si In
*

Cap.

IV.
:

167

cum intcrim Uticam condidere Africam juventute, decedit, filio Pygmalione, & ? Elifa filia, infignis Sed populus Pygmalioni ormae virgme, haeiedibus inftitutis. Acerbse dmodum puero regnum tradidit. Elifa quoque ' vunculo fuo, facerdoti Herculis, qui honos fecundus a rege ^ Huic magnae aufed diffimulatae opes erant rat, nubit. quam umque, metu regis, non telis, fed terrae crediderat Qua sm, etfi homines ignorabant, fama tamen loquebatur. avunculum fuum, ticenfus Pygmalion, oblitus juris humani, Elifa eundemque generum, fine refpedtu pietatis ^ occidit
rex

Tyro

"

',

iu

dio,

fratrem propter fcelus averfata, mitigatoque interim vultu,

principibus

ad poftremum diffimulato fugam tacite molitur, affocietatem, quibus par odi^

imptis quibufdam

in

n
ir,

in

regem

efle,

eandemque
ei

fugiendi cupiditatem arbitraba*

fingit fe

Tunc
ne

fratrem dolo aggreditur,

Tuariti

ad eum migrare
gravem

?lle^

amplius

domus,

cupid^e oblivionis,

imaginem renovaret, nec idira amara admonitio ocuUs ejus currat. Non invitus Pygmaiion verba fororis audivit, exiftiSed Elifa mians cum ea & aurum Accrbae ad fe venturum.
Sius
ftros
is

migrationis a rege miiTos navibus

harense pro pecunia
involucris

cum omnibus
mare

opibus

prima vefpera imponit, provecSlaque in altum compellit eos

involuta in
ciet
;

lera

dejicere.

'unc deilens ipfa lugubrique voce

es

Acerbam
:
"^

orat, ut libens

fuas recipiat, quas

reliquerat

habeatque inferias^

quas

INTERPRETATIO.
a Hic habebat
!s
'

magnas

opeSy

fed ignotas memoriam

non
domi,

doloris fua

imagine renovaret Jihi

iilius ohli^vifci,

nam

abjconderat

ain-um,
regis.

qua
c

ctipiehat

mortsm
7i2ortis

in terra, propter

metim

Habeatque pro

inferiis

illas

opes

qua

b Fingit fe veUe manere in palatio Pyg- fuerant cauja ilionis, ne amplius domns mariti gravem

N
1. Uticam.']
bat,
i

O T M,
cuerit
:

60

ftadiis
:

a Carthagine di- 'viraginem, quod

littus

ex ^ppiano

ad

niaris fita,

alii

Dido opus virorum eTertamen ex Hebrjeo eam vocem

nunc Bijerta.

amores, five uhera, interpretantur.

plerique cor-

2.

Rex Tyro.l Hunc locum

:

4. Acerba.'\

Virgilio Sicheeus dicitur,

j>tum putant
|ro

alii alii

legunt,

rex Miitgo,

quem Sicharbam etiam vocatum

5.

putat Ser-

decedit

Matgonus,

nonnulli vius.

btgenus, multi Belus

I3. Elifa.Ji

&

Metlinus.

Eundmque

generum.']

Gener

ali-

Quae Dido prius dicebatur, ex quando vir fororis dicitur apud Cujacium, ino. Haec urbem Carthadam dixit, quod qui citat Sc Oedipum Sophoclis, & Pauid Phcenices civitatem novam fignificat faniam Probi : quin etiam Cedrenus Je5 a PcEnis mulier Elifa, urbs Carthago thro vocat Mcfis generum : cognationum ta eft, H<c Solinus. Civitas tamen, ex enim nomina faepe confunduntur ab auvio, primum Byrja, poft lyros, deinde loribus. thago nominata eft a Cartha oppido, untheDe Sichaei morte 6. Occidit.'} crta fuit Dido, Tyrum inter Bery- fauris, Didonilque fuga, multa habet Vir=

&

&

1.

Camers vult

nomme

Elifs

fjgnificari

'

gihus omnibss nota.

habuer it

i68
hahtiertt

caufam morth. Tunc ipfcs niiniftros aggreditur: j\ quidem ait optatam ollm mortem : fed illis acerhos cruciatus^

dira fuppUcia imminere^ qui Acerhee opesy quarum fpe parriA dimn rex fecerit, avariiia tyranni fuhtraxerint. Hoc mtj omnibus injeclo, comites fugse accepit. Junguntur fenatoru in eam noSttm pr^parata agmina ; atque ita ^ facris Hercul

&

Cujus facerdos Acerbas fuerat, repetitis, exilio fedes quaerunt.

^njacondit
Ar!^'M"l"i66

CAP.
mitem

V. Primus

illis

appulfus terrae Cyprus infula fuit:

i
<

^^cerdos Jovis,
fe Elifas

cum

conjuge

&

liberis,

deorum monitu,
fibi

AnteC. 886.

poftenfque pi petuum honorem facerdotii. Conditio pro manifefto omine i cepta. Mos erat Cypriis, virgines ante nuptias ftatutis diel: dotalem pecuniam qusfituras, in quaeftum ad litus maris m E tere, ^ pro reliqua pudicitia libamenta Vencri foluturas.

fociumque praebuit, paclus

rum

igitur

ex numero
ut

lxxx admodum

virgines raptas navit

imponi Elifa jubetj lem habere pollet.

roris fuga,

h juventus matrimonia, & urbs fol Dum hasc aguntur, Pygmalion cognita
;

precibus matri?,

impio bello fugientem perfequi pararet, ae & deorum minis vidus, quievit : cui cum fpirati vates ^ canerent, non impune latitrufny ft incrementa his toto Orhe aufpicatifftmcs interpellajfet^ hoc modo fpatii Itaque Elifa delata in Afri refpirandi fugientibus datum. finum incolas loci ejus, adventu peregrinorum mutuarumq dein( rerum commercio gaudentes, in amicitiam follicitat
i

cum

tnipto loco, qui corio bovis

tegi poiTet, in

quo

feflbs

lor

navigatione focios, quoad proHcifceretur, reficere poflet ; co um in tenuifTimas partes fecari jubet, atque ita majus loci {\

tium quam

petierat, occupat
<^

men

fuit.

unde poftea ei loco ^ Byrfae r ConHuentibus deinde vicinis locorum, qui fpe lui
:

jmulta

hofoitibas venalla

inferebantj fedefque ibi

ftatuentibi

N T

E R P R E

O.

a Comtatiii ed Elifam ea conditione, ut

tffe
Tt&re

&

illius

poJJerifemper fungenntnr tnu-

Sacerdotii.

ex vicinis locis ma multitudine popuhrum, qui ffe lucri^ aj. rebant viultay ut ea 'venderent advenis \
c Deinde vtniente
ibi

b Pradicerent datunm: fcsna% graves, j1 multis

impedi-viffst

permanentibus ,
illa

effeEia

efi

civ.

ne confirucretiir

ci^itaSy

quae fat

magna ex

bominum frequentia.

4ebebat efle celeherrima per totum orbcm.

N O T ^.
1.

Sacrls IJsrculis^

Chursmo

rege

inftitutis

tempore Salomonis.

3. Tegi pojjet.1 utitur Virgilius.

Pro

circurJari,

<

z. Pro rcliqua pudicitia.'] hunc murem inlHtutum fuilie

t^antius,

fcribit

^ucm
Strah,

nc etiam
Syriis

impudica ibla tribuit rnorem

Hirddotiis^

Venere 4, Byrfte nomen fuit.l Tergus alii, La- locum munitum hanc vocem inteipret.' Byrfa arx fuit in media Carthag tur. videretur Armeniis munitiffima, in cujus vertice Tcmpluin e
:

Phoenicibus

>.

be, fscuai coacremavit

^fcuiapii, quod Afdrubalis uxor, capta 1 Smbo j ut fiarrat

>

LiB.

xvm. Caf.

vr.

169

Uti*jj-equentla hominum velut inftar civitatis efFetum efl. dona ut donfanguineis attulerunt, hortatiei lim quoque legati Sed luTunt, urbem ibi conderent, ubi fedes fortiti effent. Itaque confentientibus om*. -Viiis detinendi advenasamor cepit. Carthago conditur, ftatuto annuo ve^igali pro folo urbisf. liljs,

&

jnirimis

fundamentis caput bubulum inventum

terrre,

eft,

"pium quidem fruduofae

feile
[bi
:

fed

laboriofae,

^ quod auperpetuoquc

propter quod in alium locum urbs tranflata. ufbis fuit quoque equi caput repertum, bellicofum potentemque poTunc )utn futurum fignificans, urbi aufpicatam fedem dedit. brevi Si po\d plnionem novae urbis concurrentibus gentibus,
3U
5

& civitas magna facfta. A P. VI. Cum fucceffu

rex
.
.

rerum

florentes

Carthaginis

(^^^^ EUfa proptt^

]u
'g
u.
'tf

t,

Maxitanorum

Hiarbas, decem

Poenorum

prinCipi- larb^njotum
:

)U ad fe arceffitis,

legati

jnt

Elifae nuptias fub belii denunciatione petit f^ "^"^^ An.M.3T77. c regmas rererre metuentes runico cum ea mgenio Ant. CSjs. nuntiantes regcm aliquem pofcere^ qui cultiores victus

^.-Dtranfire

..^.

Afrofque perdoccat
r

ferarum more viventes

r
'/

c a regina cafligati,

poffe^ qui ad Bara confanguineis velit ? Si pro falute patrics afperiorem vitam

fed quera inveniri

^rent^ cui etiam ipfa

vita^ ji

res exigat^

debeatur
ipft

regis

n data aperuere, dicentes, ^ucs prcscipiat

-ff

fi velit

urbi confultum

effe,

Hoc

facienda doio capta^ diu Acerbae

aliis^

'i

nomine

cum

multis lacrymis

& lamentatione flebili invocato,

\.do{{rtm\im ituram fs quo fu^ urhis fata vocarent^ refpondit. njoc trium menfium fumpto fpatio, pyra in ultima parte urbis

xhuda,
n
"ura,
liil

'^

velut placatura viri manes, inferiafque ante nuptias

fumpto gladio pyram con cenituram fe ad virum, ficut Quamdiu Carthago r\:epera}2t^dix\t', vitamque gladio finivit. njfta fuit, pro dea culta eft. Condita eft urts hsec ^ lxxii ^^?|^;
multas hoftias caedit,
ita

&

atque

ad

populum

refpiciens,

INTERPRETATIO.
'^'^pd portendehat terram illam fruEiu-

fed colendam magno labore, em mper alih fubditamfcre.

(^aijje,
t

& ur-

bara, Q? i/ivente niore ferarum, c ^iuafi placatura animam maritl,

lat

oh-

latura facrificium ante novas jtuptiaSf immo'

'.ed

^iff.mbus,

neminem pofe invemri, qui re'uslit manere cum gente bar-

multai viBimas,

N O T M.
J

Maxitanorum.^l
Euftathius

Id eft, Mauritanoeft,

ttn,

tamen Mazicum, hoc

facit.

40:

dum regem

'.Hiarbas.J

lahantide
'ot!

Ex Ammone & Nympha genitum commenti funt

tas. Alii Trojano bello antiqurorem faciunt annis, vel 30, ut Philtjihus apud febium j vel ^o, ut Appian. iique iilius aulorem Didonem fuifle negant. Alii t-jus
k\'\.t\.-v

Troicis
pier:que

rebus

polteiiorem

memo-

Pygmalione Tyriis regMlra nante, a Didune conditam voiuiit, antp Roialuarum de hujus urbis origine Tarie- mam anms 6jj ut Fatmulus-^ vei^i, ut
rant
:

.iLXXn annis antcquam Roma.]

anais

^7'
annis

J antequam Roma;

I
bello
clara
fu..,

cujus vlrtus ficut

domi
one,

ftatus variis difcordiarum cafibus

agitatus

eft.

Cuni[iter
'"

cstera mala, etiam pefte Jaborarent, ^ cruenta facrorum & fcelere pro remedio ufi funt. Q^iippe homines, 6limas immolabant ; h impuberes (quse sstas etiam hoftiu
'

fericordiam provocat)

aris

admovebant, pacem Deorum

fii

Clades Car-

corurnexpbfcentes, pro quorum vita Diirogari maxime folei CAP. VII. Itaque adverfis tanto fcelere numinibus, c'
Sicilia

ihagwienfi^?n in
l^ar-

diu

feliciter,

dimicaflent;

tranfiato in Sardiniam
Pi
te.

drnia

unde

Malei

amifa majore exercitus parte, quod ducem fuum ^ Maleum,

domuerant,
exercitus,

gravi pr^lio vi6li funt.

cujus aufpiciis

&
^

Siciliae p;

eni
rte
jre
rii

(lartalonis
Vtttritut,

adversus Afros magnas res geiTerant,

fuperfuerat, exulare jufserunt.

cum
rem

qus

Quam

ferentes milites legatos

1116,

Carthaginem mittunt,
petant
;

qui rediturr
denuntient,
preces

veniamque

infelicis militiae

tum

'U
\

precibus nequeant^ armis Je confecuturos.

Cum &
"^

12
is,

legatorum

fpretae eflent,

interjectis

diebus, confcenfls nav

armati ad urbem veniunt ; ibi Deos hominefque teftari, n expugnaium, fed recuperatum patriam venire ; ojienturofqii vibus fuis^ non virtutem fihi priore- hello^ fed fortimam dcfi
prohibitis

Js
i\:

commeatibus, obfefsaque urbe,

^"

in

fummam

def

a*
ic-

tionem Carthaginienfes adduxerunt.

ulis ducis filius,

Interea Cartalo,

Mak
3

cum

praster caftra patris a

Tyro, quo

i-

mas Herculisfrre ex
a Carthaginienfibus
patre
eflet,

praeda Sicilienfi,
mifllis

quam

pater ejus cep

t,

fuerat,

reverteretur, arceflitufq

prius puhlicce fe religionis officia executurum^ quam u Vatt^pietatis, refpondit. Qiiamremetii indigne ferret pater, ^ n

tamen vim afferre religioni aufus eft. Interje^lis deinde diebus talo, f "^petito commeatu a populo, cum reverfus ad patrem 1
1

r-

1,

NT

ERPRE

TAT

O.
fuerat a Cartha
}
''

a Adhihuemnt pro remedio cruenta facri- ens a Tyro ^uo

rniffus

^cia

&

fceleratas ceremonias.

enfibjis,

utferret decimas Herculis ex

b S^ipetant facukatem redeundi, rJam pro bello infeliciter gejio.

&

i'e-

in

SicilidfaBd a patre ejus. e Non aufus cji tamen agere quidqua

I

ill

c ^ejiari fe non 'venire ut oppugnent patri

fiiium, ne ruiolaret rcligionem.

am, fed

ut in ed recipiantur.
cajlra pdtris tranfiret , redi-

Petitd fdcultate i^jvifendi patris,

ic

d Cumprope

eft,

falvo conduiJus.

NO
cavit
1.

/E.
t,

H>-:rcuUs.'] Moris enim "^. Decimas Livtus, ab excidio Trojae 296. Quare pecgraviter Virgilius, qui Didonem fjeeJmam omnium partem, qus in pr( ^neae avyit^ovov ftatuit. tuum rationem caderent, Herculi col

J
''

Homines ut 'viBimas.'\ Cujus criminis patrono Tyrum Gallos etiam damnat Dionyfus, & Germa- Diodorus.
nos Tacitus.
2. Maleutn.l

tranfmittere,

ut

tel

4.

PetitQ ccmmsatii.l

Id

eft,

abe'

Mafeum

vocat Orofius,

licentia.

E.

XVIII.
^

CA

p.

VII.
om,nium
fe oculls

171
inge-

n^jfijue
fc|

purpura,

&

infulls facerdotil,

tunc in fecretum abdu6lus pater ait ; Aufujne es^ nefandijjiauro ornatus^ in confpeium tot rnife^ dcaput^ ijla purpura rf civium venire ? ^ l^ mcejia ac lugentia cajlra^ circumfluenletcs fcelicitatis infignihus^ velut exultabundus intrare ?

uine te aliis

jaBare

potuijli

Nullus

locus aptior^

quam
quod

a patris,
'/

exilii

infelicis

arumncs fusrunt ?

^id^

ant} vocatas,
}

fprevifii ?

non dico patrem^ ducemcert} civium tuorum ^uid porro tii inpurpura ijia coronifque aliud^
titulos

'i^oriarum
^ibil nifi

mearum

geris ?
-,

^oniam

igitur

tu

itt

agts
>-

ego quoque imperatorem nomen agnofcis quam patrem judicabo ; Jiatuamque in te exemplum^
exuiis

Atque ita eum ^ pojihac infelicibus miferiis patris illudat, n ^rnatu fuo, in akiffimam cruccm in confpedtu urbis fuffigi
%
pj3
i^
;!

Poft paucos deinde

^xcufat

dles

Carthaginem capit
:

evocatoque
audoribiis
dicit,

ad concionem, exilii injuriam queritur

:

belli neceffita-

contentumque rorum civium^ injuriofi

^

viSiorid
exiiii

fud

"^

punitis

omnibus fe veniam dare

i,

1
r|

decem fenatoribus interfeftis, urbem legibus fuis redNec multo poft ipfe affed:ati regnl accufatus, duplicis & & in patria parrlcidii poenas dedit. Huic Mago imperacceffit, cujus induftria, & opes Carthaglnlenlium, & impeita

es,

&

bellicae glorlse laudes

creverunt.

INTERPRETATIO.
'velut

&
i^

infultam circumre caftra ple-

b Punitis auBoribus,

mijerfum

eji

mcerore

cum

vejiibus

molUbus

&\um,

tantum in quiete

&

&

dvi^
in"

condona^vit omnibus exilium Jibi

foslicitate,

\juria illatum,

N
'nfulis.l
ie|

T M.
fi-

Infulae Fejio,

Sacerdotum

2,

Mijerorum civium.J Meliua

duceritji

am

denotant.

Jnfulare Veteres dice-

mijertum ci-vium

micire, velare.

B E R

XIX.
Hafdrubal &^

BREVIARIUM CAPITUM,
'fagoni^ CarthaginietiJiuTn

imperatoriy fuccedunt
perit.

Jmilcar.

Hajdruhal in Sardinid Ium.& Perfarum iegatio,

Inde Siculum bel-

iorumfiia
wlco^

&

Carthaginienfis clades exercitusin Sidiid,

exercitul^

dux hujus

Carthaginem reverfus, fpe omnt

abje^iL moriemfihi inferi.

C A p u

7^

C A P U
Sardinia
'

I.

MAGO
quam
virtute

Carthaginienfium

imperator,

cum

primu
'

nium, ordinata
firmafTet,

difciplina militari,

ferit : inde Sellum Si-

condidiflet, virefque civitatis

^

imperium Pcer, non minus bellan

reli6lis

diem fungitur,
^

duobu
v
ntis
'nt.

Hafdrubale

&

Hamiicare,
ita

qui per veftigia

5c

paternae

magnitudini patris fucceff. ^ adversus Afros qHis ducibus Sardinise bellum illatum veftigal pro folo urbis multorum annorum repetentes,
decurrentes, ficutgeneri,
:

mpoiis,

catum

fed
;

Afrorum

ficuti caufa juftior,

ita

fortuna

bellumque cum his folutione pecuniae, non a In Sardinia quoque Hafdrubal graviter vulne us, imperio Hamilcari fratri tradito, interiit cujus mortem, im triu 3hi luflus civitatis, tum & - didaturse undecim, & quatuor infignem fecere hoftibus quoque crevere anim /eItaque Sicilig )oluti cum duce vires Poenorum cecidiftent. Leoni ii, puh's propter ailidtias Carthaginienfium injurias, ad fratrem regis Spartanorum concurrentibus, grave bellun ira tum quo h diu, & varia vi^loria praeliatum fuit. haec aguntur, legati ^ a Dario, Perfarum rege, Carthaginen tnerunt, afFerentes ediflum, quo Poeni humanas hoftias in obi.gi'. 3. ^rb. C. 339. lare, & canina vefci prohibebantur mortuorumque corpora eAnt. C.412. pet j^^j.g potius, ^ quam terra obruere a rege jubebantur iimul auxilia adversus Gra^ciam, cui illaturus bellum E us
rior fuit

finitum.

>

"^

la-i

'

"^

:es

INTERPRETATIO.
a ^w/ fuuefscruHt non tantum generi^ fed re^etehant veaigal muhorum annorm ttiam fortitudini patris, fequentes ejus ve- locQ quo condita erat Carthaga. c Sluo vetabat ne Pcsni immolarent
>rJ

'

b Pugnatum etiam contra Africanos, qui nes pro vicfimis,

& vefcerentur came

t,

w.

NO
1.

T M,
Acrotatus enim Ag) non ccngruunt tinis contra Agachoclem auxiiio venit. Dario.'] Darium nothum inte 5,
!

Diem

fungitur.']

Selpfum

interfecit
il-

n*

b rem male geftam contra Syracufanos,

fixum
a.
tatis,
eft,

liufque corpus cruci a Carthaginienfibus af-

it
'i*

ex Plutarcbo.
undecim.']

qui belio civili laboi-antem

Grsciam

DiBatura

Romanorum mere
hujus dignirefpicit.

cogitabat.

amore loquitur,

&

vim

potius

6.

^am

terra obruere.']

Mirum ^
Cart
,1-

quam vocabulum ipfum

Darius

humandi confuetudinem

3. Trismpbi quatuorJ] Nonnulli

dicunt nicnfibus interdixerit, quae Perfis tgme

?*

Xenopb. apud Servium, nunquam triumphafTe Afros. fis fuerit in ufu, ex Herod. t ficque legenduir Plinius tamen docet ab iis pompam trium- corruptus locus eft, terrd potiiis obi h phi inventam_, & a Romanis poftea ufurpa- mortuarum carpora

&

am.

quam

crcmare, a

rege jubtbat^tur.

Te!

J^
'*

4. Leonidam.l Diodorus habet Acrota- enim Animiauus Marcellinus, Cartha tmis Regis Cleomems fiiium 5 ied tempora enfes crematione id temgoris ibs efle.

L
atl

B.

XIX.
auxilia

C A P.

11.
fi-

m
interficitur, re- Carfhagim^
^r^ ' -5'-

Sed Carthaginienfes
bella, ^casteris,

negantes propter aflidua

fjprum

ne per omnia contumaces viderentur,

*

cude paruere.
C,P. II. Interea Hamilcar bello Sicilienfi
'

Imilcone, Hannone, Gifcone. Hafdrubali par numerus filiorum fuit, Annibal, Hafdrubal, k Per hos res Carthaginienfium ea tempeftate gereban,j. Mauris bellum illatum, adversiis Numidas Itaque igtum, ^ & Afri compulfi ftipendium urbis conditae Cartharribus
filiis,

&

^tnM^^C
oi. 93. i.
^^'^-

&

^"'^^

^-^^S"*

iiii)

fibus remittere.
liberas
,

rt-^

civitati eflet,

Deinde cum familia tanta imperatorum omniaque ipfi agerent fimul & judi'^

"-

centura ex numero fenatorum judices deliguntur, qui, rebello ducibus, rationem rerum geftarum exigerent, ut etu ita in bello imperia ^ cogitarent, ut domi judicia le-

In Sieilia in locum Hamilcaris, imperator refpicerent. iip fuccedit, qui ^ cum navaJi terreftrique bello fecunda pr?eiflet, multafque civitates cepifiet, repente peftilentis fideris 1
\

lejrcitum amifit. Qiire res cumnuntiataCarthaginieiTet^moefta

vi|
;rij
;

fuit:

omnia
:

ululatibus,

labant
fa

claufas

privatas

rr^

ji;|jad
js^jui

omnia facra, portum congregantur, egredientefque paucos e navicladi

fuperfueraiat,

non fecusac fi urbs ipfa capta efiet, domus, claufa deorum templa, inomnia privata ofHcia damnata. CuniSti
de
fuis

percontantur.
litore

Ut

vera

ib antea fpe,

&

fufpenfo metu, incerta orbitatis expecStatione,

eluxit,

ifijfuorum miferis
is,|

tunc toto
uiulatus,

unc infelicium

matrum

flebiles

plangentium gemiquerel^ audie-

in|r.

INTERPRETATIO.
uhenter

obedierunt

catens mandatii) judicia fuheunda psft heUutnj

rent imperare exercitikus,
'veEiigal^

quando

cupS'-

entur contempjijje omnia,

Afri coaHi remittere

rtlinienfes

quod
urbe

d Poftquam
bia
liixit

ver^o inter

pendere folebant

pro

civitas

&

metum

& fpem du"

civium^

incerta

de

interitn

ndi in Africa.

miferamjuorum cladem.

boc metu retenti refpicerent kges

N
l.\'upide paruere.1
2

o r M^
cives cogitarent,

De

facrificiis

humafacrifi-

ijnegat

ndliorem
in^.
"

4. Cum na-vali remftrique ] Dlonyfium ad urbis excidium tyrannum bis vicit, femel navali prselio, in. Quin etiam prohibuit Tiberius, quo naves centum captae, occifa Siculorum

Curtius

hvtnc

enim

retinuifie

idjinceps agerent,
Z.lntcrjicitur.]

Ex

TertuUiano.

viginti millia,
&;

De

Amilcaris

morte

in
Sc

iterum certamine terreftri, quo Dionyfius, qui prsftantiifimi ducis

ftrenui
militis officium

-d^ arthaginienfium jam diximus.

Z^fogitarent.]

impleverat, non

Alii

legunt agitarent

vilus

folum, fed

ejmen
"
f

dicitur cogitarent,

:r.a:imcm

& fr-jos, fed

ut Tacitus,
rsfiorcm f

bus,

vk

multis afFedlvs rulneriHaec ftifius Diodorus, fuga evafit.

C A P,

174
jmiico re-

J
CAP. IIL

T
:

Iiiter hsec

procedit inops e navi fui imperatoi

"thainem^
-mortemftbi
infert,

ad cujus confpe6tum plamn. tium agmina junguntur. Ipfe quoque manus ad ccelum tei-n nunc fortem fuam, nunc publicam fortunam deflet: nun accufat, qiii tanta belli decora^ tot ornamenta viSforiaru?:
dida fervilique tunica difcindus

ipft

dederant^ ahjlulerint
deleverint,

qui captis tet urbibus^ totiefque

no.

bus terrefiri navalique pralio viSlis^ exercitum viSlorem^

fed

Deferre fe tamen civibus fuis non i non gloriari / folatia^ quod malis eorum hoftes gaudere^ ^uippe cii?n neque eos^ qui mortui funt^ a fe occifos ; nequ qui reverfi funt^ a fe fugatos poffent dicere : ^ Prcedam^ quc liSlis a fe cajlris abjiulerint^ non effe talem, qiiam velut J^ ui, victi hojiis ojientent fed quam poffejftone vacua^ fortuitis mi?ioru?n mortibus^ ficuti caduca occupdrint, ^xod ad hofic: iinet, victores fe recefftffe ; quod ad pejiem^ victos. Nihil fe graviiis ferre^ quatn quod inter fortijfimos viros mori m tuerit^ fe7'vatufquefit,,Jion advitcs jucunditatem^fed ad ludi calamitatis, ^ianqitam ubi miferas copiarum reliquias Cc U'
pefie
;

>

gine?n redusferit^ fe quoque fequuturitm commilitones fuos : furumque patriiB^ ?ion ideofe in eam die?n vixijje^ qitoniam

Vhelit

vivere

Jed ne

hos^

quibus nefanda iues peperceraty inter

h.

m
per

exercitus

reiictos^

morte fud proderet,

Tali
:

vociferation

rbem

ingrelTus, ut ad limina

domus

fuas venit, profecutarr

ml*

titudinem velut poftremo alloquio dimifit ac nemine ad fe, ne filiis quidem admiflis,
I

obferatifque

fo "-

mortem
I

fibi

con

NT

ERPR E

TAT

O.
apt
ioj[i.

ftris

a Pradam quam hoftes invenerint in ca- 1 relata, ^ed ea occupajfe ut res nor a fe i-cliBis, non ejje tantam ut illam\ momenti folet capi, quando eam nen. poflint ojientare tan^uam fpolia de hojie vi2o\ det, mortuo cafu improvifo illius domi.

L
I.

B E R

XX.
magna
incoias bel.W'

BREVIARIUM CAPITUM.
Dionyfius,,

Siciii^ tyrannus, Grcscit^

greditur,
2.

Hfetaponiinorum origo
Crotonienfium

3.

^ fata. ^ Locrenfium heiia, ^ tandcm fuorum

inJid.U^

4. Pythagoras pirdofophus Crotonienfes ad frugaiitatem revocc 5. Dionyfius^ victis Locrenfibus^ Crotonienfes adoritur^ qu^\Tt'
iinquit

ab HaWnons rstractus^

pri?nitur,

C A P

^'t'

LiB. XX.

Cap.

1,

i??

C A P U

I,

3IONYSIUS
i:

e Sicilia, Carthaglnienfibus pulfis, ^ Dlonyjius occupatoque totius infulce imperio, ^erave otium rc2:no ^^"^"'^"^^gincolas luo, penculoiamque delidiam tanti exercitus ratus, co- ^^//^ aggre. fimul ut militum vires continuo labore fe. Italiam trajecit
:

ntur,
s,

&

regni fines proferrentur.

Prima

militia adversus
:

qui proxima Italici maris litora tenebant, fuit

finitimos

qui- An.M.364g,
^93- 3J^^-

levidtis,
nis
(

quofque

aggreditur,

omrrefque
:

Grasci

Italiam

poffidentes, hoftes fibi

deflinat

quae

gentes ^nte c!

v-rtem,
.mt.

kA univerfam ferme
^

Denique

Italiam ea tempeftate occumult2s urbes adhuc poft tantam vetu-

l^

reftigia
'.n

Grasci moris oftentant.

inferi

Namque

^-

Tufcorum
:

maris poffident, ^ a Lydia venerunt expugnata V letos, quos incoJas fuperi maris videmus, capta 7 Adria quoque ^ lllyrico mari pro^i a, Antenore duce, mifit Grseca urbs eft 9 Ar;n qu2e 5c Adriatico mari nomen dedit
i,

qui

oram

&

&

INTERPRETATIO.
a hintratus periculum
)yj

tantus exerdtus in

b Muha ciwtates retinent adhuc imminere regno otio &" dsfidialnem 'vi'vendi Gracorutn poji totfacuia.
I

rati

N
l\D'i onyjius.']
is

M,
5.

Syracufanus,

nobiliflimi,
;

quem

laudat

HermocraXenoa

A Lydid venerunt.2
Romanis
filio,

Tufci vei Etrufcj

difti funt, a

vel Tyrrheni a

Tyrpopupatris

or Jius bi s,
al
oj
i

%'ir

fcientia

liberaJi

puero

rheno Atys
lus

qui ex Lydia,
illuc

dum

ut habet Cicero.

fame premeretur,

colonos

Appianus. ;yracufanorum fadlus effet, paratus Dionyfius tamen affirmat, Tufcos non adinimicis infidias commentus, ftipa- venam gentem effe, fed indigenam. Tufdi
corporis a civibus obtinuit,
eledlifdidli funt ftVo

ccupato.]

Cum

multis artibus impe- juffu tranfmifit.

Sic Velleius

&

e; li

t5

tsvnv facrijicare.

er milites,

quos audaces
urbis
fuae

maxime

&
j

iiofos

noverat,
totius

primum,

n E

iciliae

tyrannidem ufui-pavit

Eos e Trojanis per Antenorem ducere originem fcribunt Pliniutg Liwus, Virgilius. Vult tamen Strabo eos
6.
Venetos.']

Et

Jribus Diodoriis.

l^ibui deviSiis.'] Rhegium prim.um c.^quam urbem cives fame laboran{

ab Enetis, GaUia? populis, defcendere. 7. Adria.] Gemina fuit, in Piceno altera, versus oram maritimam, Atri i altei'a

lo poft tradiderunt.

Diodor.
a Liguj

Venetis, unde mai-e Adriaticum.

8. lllyrico mari.~\
ci,

^rufcorumfopult.]
51
1

Italia? antiquiffimi,

Pans eft maris Adiiati-

regio Ttifcia five Einiria,

j

Dalmariam
g. y?/^o5,]

vei-sus

& Liburniam.
condita, qusepri-

icra fluvio

a Latio, Tiberi

a Gal-

Diomede

";ata,
fr

Appenninis monribus,
:

&

mari

miim Argoihippion, tum Argyrippa, deindc

Arpcs didra eft : in Apulia Daunia, Luceriam inter & Sipontum,
|

:no difcreta

nunc duas

in partes di-

juarum

altera

magno

Etruriee Daci,

K>>ummoPontificiparet.

176

I
.

pos Diomecles excifo Illo naufragio in ea loca delatuS, C(| * Sed Pifas ^ in Liguribus Gisecos auclores hatj dit. ^Spinambris : s in Tufcis, ^ Tarqulnii a ThefTaJis Quid 7 Cerer ij^ jlni quoque orlginem ^ ab Achaeis ducunt.

&

&

&

bem dicam
dentur?
'J

Quid
9

Jam
^*

Falifci,
f

Latinos populos, qui ab JEnti conditi/j. ' Nolani, ^^ Abellani, nonneQi

<

Quid tralus omnis ^^ Campaniae ? QKiid Tar Sabinique? Quid ^^ Samnites ? Brutii, ni ? quos Lacedasmone profeflos, Spuriofque vocatos ac i
d-nfium coloni funt
jd

;i.

N
r.

r M.
tarit
:

Sed f
civitas

Fifie.1
:

uainis

Duplex eft hujus nouna ad Alphaeum fluvium,

altera

Latlum Etmriam
j

inter

&

Car

&
}t

Pifeum montem, in Elidci

m
j

Etruria, ad

Arnum

prope inferum mare

ad Tarracinas, novi Lirim pertinebat : prope Latinos ^ ^qui, Hernici, Marfi habitabant.
erat

am

vetus

&

Pifanis Arcadias populis condita, qui

dum

9. Falijci,'] Etruria? populi inter

^ Troja redeunt in patriam cum Neftore, aJJi ad agrum Metapontium, ad Pifanum Ita Straba Sc alii tempeffate dejeli funt.
Solin its.
z. In Ligurihus.']

num montem &

Halefus condidit.

Tiberim

incolentes

10. Nolani.'] Solinus a Tyriis, feu, dante Salmafio, a Thuriis conditos

Qui a Macra

fluvio ad

mat

Velleius a Thufcis.

Conftat

ex

bone Grsecos, ducibus Hippocle Q\ civitate : Sc Megafthene Chalcidenfi, inaris, cujus caput Genua j fecunda Medi- mis proximas pcft Cumas condidifle. tRrrasea, inter Apenninum, Alpes Cottias enim fita erat prope Sarnvm, non Padum, in qua Monsferratus Ducatus, a Cumis, 11. JbeJlani.'] Campaniae populiir Meparfque Principatus Pedemontani

Alpes habitabant: quae regio duas in parprima juxta litus tes poftea divifa fuit

&

&

diolanenfis,

pincrum
Etruri^e civitas,

confinio

eos

tamen

Frc
i

temporum coloniam Tarcona, poft Tarquinia, a Tarquinio rege nunc Avella non prccul a Neapoli. 12. Campania.] Regio urbibus clari diaa eft. 4. Spinambris.'] Legunt alii Spina Sc primum ab Opicis, tum ab Aufonibu S-avenna, quae a Theffalis condita eft : me- inde ab Ofcis, poft a Cumanis, deni Fuit enim Etrufcis habitata j qui urbium omniu lius ramcn dixeris Spina ttrbs. in Graecia Spina civitas, & in Italia duplex : put Capuam dixerunt, unde tandem a una prope Ravennam ad oftium Padi j al- nitibus cjecli funt. tera in Infubria ad fiuvium Adduam, Cre13. Brtitii.] De iis fupra diduni (
3. Tarquinii^']

primum

pofteriorum

.Biam inter
c^.

&

Mediolanum.
Perufia,

dicetur infra.

PeruJini.J qui nunc

urbs

Etruria? in

ITmbria? confinio, prope

lacum Thrafyme-

nam

14. Sahiniquc.] Qunm gentem affiiTnat Strabo, a qua P.'

num,
6.

Lago di Perugia dicitur. jlchais^ Appianus tamen vult Perufiam a Tyrrhenis conditam : unde JuBonenl Tyrrhenorum more, ibi coH foli-

Lucani,

Samnites,
fluviis

&

Brutii

orti

jB

eorum
Velino
inditurn

regio Aniene,

Tiberi,

Narc

claudebatur
filio

nomen
Sabatii,
;

vel

a Sabo

tam
'

tradit.

7. Ceren,']
cft iion

A Falifcis conditam vult Stra:

turno ejeiftijVel aTro ra cn^ar^o.'' "^^'^ Pelignis, Sabinis, 75. Samnites.]

nis,
'jenf,

he, a Pelafgis alii

urbs erat Tufcix

oppiLati-

dulum

lcnge a Bracciano.

& Campanis contermini & Capitanate. Nomen

nunc
hafti:

ab

8. Laiin<js.'\

Latio

di1:i

funt

fercb:nt, fortiti funt,

ex Fef^c,

Hafta

nm

vej9 a latendo^ cuod

^bi

Saturnus lati-

Grfece dicitur j- Jv;y,

IT!

LiB. XX.
t
is

Cap.
*
:

II.
ferunt,
fagittae in

17^
ibi-

'

Thurlnorum urbem

condidiffe

PhiMeten
Herculis

q; adhuc

monumentum

ejus vifitur

&

A^^-^^^^^^*-

fatum Trojce fuere. ^ Metapontini quoque in templo Minervas ferra:: A P. II. hpeus, a quo conditi funt, equum Trojanum nnta, quibus fjricavit, oftentant. Propter quod omnis illa pars Italias, ^ maSed principio originum Metapontini jc Graecia appellata eft. Sybaritanis & 7 Crotonienfibus pellere cseteros Graecos c 1 Cum primum urbem ^ Sirim ceplffent, in I ia ftatuerunt. ejugnatione ejus quinquaginta juvenes amplexos Minervas fiUchrum, facerdotemque deas veJatum ornamentls, inter ipfa Ob haec cum pefte & feditionibus vexaria trucidaverunt. Delphicum oracuJum adierunt. priores Crotonienfes r ur, R jonfum his eft, _;?^;72 ;?z^/V y^r^, _/? violatum Minervce tluplinis templo, quse
''
'^

y-^^^^

interfeSiorum maiies placdfjent.

Itaque,

cum

ftatuas

j
:c

nibus juftae magnitudinis,

ilTent,

n lium
a

&

imprimis 9 Minervae fabricare ^ Metapontini, cognito oraculo deorum, occupandam lapidea ftmudes pacem rati, juvenibus modica

&

&

ra

ponunt, 5c

deam

panificiis

placant,

Atque

ita

peftis

INTERPRETATIO.
Vletapontini ,

cognito refponfo deorum,,fratuas juvenibusparvas,& fa^asex lapide, deam Minervam, otferendo ^la- \ volentes okinere, prius quam alii, pacem 4 erigunt^ dea, animis occiforum juvenum. laife confe5ias, pane

&

&

N O T M.
1

i(
r.

Thurinorum Urhem. ] Priijs Sybaris, & Thurii nuncupata : urbs Grfeci^ ad oram finus Tarentini, ;

lis,

qus Lucamam, Meflapiam,

}

&

Brutios

rhurium

continebat
inter

vel

ea tantum
Syllacei,

quje

Bruties
orain fi-

&

Salentinos extenditur ad

itejftia

Sybaris iiuvii

&

Cratis.

nus Tarentini
civitas

&

i^"

2 Philo&eten. j Paeantis filium, cui mon Oeta Hercules pharetram dedit,

"s
^-JEe

6. Sybaritanis.J

Sybaris,
fita

&

fluvius,

&

ad

fluvii

cftium

tinclas

hydiae fanguine
illis fagittis

quare

tum,

a Trcezeniis
deieta

prope Tarencondita, ex ScHno a

:

clades ab e

penderet,

Crotonienfibus
dediti, ut in

adeo

deliciis

erant

es

Lemno ab
Paridem
:

UiyiTe Trojam de-

ccidit

ciim vero
affeftus,

immequod

7.

Crotcnicnfbin.'^

Adagio rne?ifa Sybaritica. Croto vel Crotone,

loniuni, olim cefalubritatem 1
2s
aeris

-ulnere ideo

effet

urbs
Jebris

BruJorum ad mare
cb
illud,

tumulum pede
--.

indicaflet, in

Ca-

pugiies

fe

recipere,

quam

in

patriam rePeloponnefi

unde

Crotone falubrius^

'i-e^aaluit,

8. Sirim.']

Oppidum magnae Giscia? ad

fluvii,

y^/JetJpontini.l

Pyliis

oftium

Siris

qui in finum TarentiFalladiuo-i

qni

cum

Neftore ab Ilio redeuntes,

filius,

num
9.

influit.

.erunt, conditos vult Strabo.

'j..:pew.]
'

Minerva

fabricare.']

ad

Endymionis

nhinis muralibus rcperit,

fabricatum : unde equr patet Sirin Trojanorum effe coloniam.

imi|.itionem
Ti-oj:mi

arietem

unde

Sn^ quo Troja prodita eft,

fabricator fin-

10. Panificiis.'] Ruftici laile diis fqppli'

cant

&

litant

mola

falsa,

^ui thura

noa

%Major Cracia,'] Vel ea pars erat Ita-

habent, inqui: Plinius,

^

wtrc

lyS
utrobfque
certaiTent.
feclata
eft,

I J U S T I cum alteri magnificentia,

alteri

veloci g

Recuperata fanitate, non diu Crotonienfes quiev(|, Itaque, indignantes in oppugnatlone Siiis auxilium contra fei Locrenfibus latum. bellum his intulerunt. Quo metu te ti Locrenfes zd Spartaiios decurrunt auxilium fupplices deis cantur. ^ Illi longinqua militia gravati, auxilium ^ a Caftor k Polluce petere eos jubent. Neque legati refponfum fociae u is fpreverunt profed^ique In proximum templum, fa<9:o fac i^ clo, aoxilium deorum imiplorant, Litatis hoftiis, obtento a, ut rebaiitur., quod petebant, haud fecus Isti, quam fi deos \i fecum adve61:ari effent pulvinaria iis in navi componunt, i:
:
">

fliTque prcfeiti

Croto%infitm

wn

bella,

'

ominibus, folatia fuis proauxiliis deportant. His cognitis, Crotonienfes & ipfi legatos ad a-ulum Delphos mittunt, vicftoria^ facultatem, bellique profj os evcntus deprecantcs, Refponfum, 'priiis votls hofles^ quan rmis vincendos. Cum voviiTent Apollini decimas prasdae, Lo( nfes & voto hoftium, 5c refponfo dei cognito, nonas vovertj tacitamque eam rem habuere, ne votis vincerentur. It; le, cum ^ in aciem proceffiftent, & Crotonenfium centum v iti millia armatorum conftitiffent, Locrenfes paucitatem fuam ircumfpicientes (nam fola quindecim millia mllitum habe it)

CAP,

III.

omifsa fpe vidorise, in deftinatam mortem confpirant; tufque ardor ex defperatione fmgulos cepit, ut vi(3:ores fe
reBt,
fi

'

in-

ta-

Sed dum mori honefte quae fceliciter vicerunt Nec aha caufa vicftoriae fuit, quam quc fperaverunt. Pugnantibus Locris, 5 aquila ab acie nunqua ceffit, eofque tam diu circumvolavit, quoad vincerent. Ii

non inuhi morerentur.

:

nt,

Je-

^i
or-

INTERPRETATIO.
a Illi noktttes gerere bellum hngivqua.
in regionej

K
'.

quamji reportare

deherent fecum deoi

c Defperatio dedit ftngtdis tantam to'

i
ii

b Cum putarent, imjnolatis 'viSimis, fe am in praelio, ut crederent fe 'viBo, ckinuijje quod pctebant^ tam lati redierunt. ferre modb morerenttu-, occifis multis

N o r M.
1.

8
vilitnis
licenl

A Locrenfihus.^l
&
quoru^m
illi

Bpizephiriis
"tibus,
lios,

Graecia oriundi ab I per facrificia impetrare, Ozoliis, Ajacis Oilei comi- j exitum addicentibus.

tempeftate jadtati BruFratres gemini,

4. In aciem.l
'
-

''-

--'
:

"^

* Ad
'

Sagram
prjelio
1

Ra\'v

hi Pentapolim tenuerunt,

natum
Helenes

eft

quo in

30 C

onei:

3.
-qui

ACaflore

fef Polluce,'^

fium millia
rat Strabo.

&

decem
illud

Locrenfiun

iume^'-

&

Tyndaridae" dicuntur,

&

Unde

proverbiur n

Clytemneftrae fratres. Fingunt Pcetse, mor- rogantes rei fidem, certiora effe ^ tuo Caftore, Pollucem obtinuifle a Jove, apud Sagram : cujus meminit Cice

ut rmmortaistatem
"ipfi

fuam cum

ipfo

partiri

5.

Aquiia.}
'

Si

dextra

parte

plaif,,

Uceret

qunre vicibus alternis mori

hojiiis.j

&

patulis alis peritreperet,

ojnen

fceli( ''^^^t'

.revi\dfcere ti-aduntur.

ex HomcrOt

j.

Litatis

Litare

eft

veniam

L
Ibus
clmia

B.

XX.

CA

p.

IV.

'179

quoque ^ duo juvenes, diverfo a caeteris armorum habltu, magnltudine, Sc albis equls, ^ & coccineis paludamenpugnare vifi funt, nec ultra apparuerunt, quam pugnatum 5, Hanc admirationem auxit incredibilis ^ famse veJocitas. \. 'am eadem die qua in Italia pugnatum eft, & Corintho, & Alenis,

Laccdaemone nuntiata ell viftoria. IV. Poft hsec Crotonienfibus nulla vlrtutls exercltatio, -Py/^^cr^* Oderant enim quae infeliciter fump- ^^^^"f^"fis ilia armorum cura fuit. ^ Pythagoras ^h\\o^o- tcmre^vocat^ rant; mutaffentque vitam luxuria, Hic Sami Demarato locuplete s negotiatore nalus fuiiTet. j^gyptum primo, 5, magnifque faplentiae incrementis ornatus, ox Babyloniam ad perdifcendos fiderum motus, ^ originemfummam fcientiam confee mundi fpe6tandam profedus, Inde regreffus, Cretam & Lacedasmona, ad cogutus erat. fcendas ^ Minois & 7 Lycurgi inclytas ea tempeilate leges, -i ntenderat. Quibus omnibus inftru6tus Crotonam venlt, polumque In luxuriam lapfum auftoritate fua ad ufum frugali- An.M.3550. is revocavit. Laudabat quotidle virtutem ; & vitia luxuriae, u^b_ 0.249, .^iifque civiratum ea pefle perditarum enumerabat ; tantum- Ant. C. ^os,

&

CAP.

'

4-

'

*^

( ?

ftudlum ad frugalitatem multitudinis provocavit, ut

his

aliquos

luxuriatos

incredlbile videretur.

Matronarum quoque

aratam a
habuit.

virls dodrinam, 5c puerorum a parentibus frequenDocebat nunc has pudicitiam, & obfequia inviros

|iltrlcem

Inter hsec velut modeftiam, & literarum ftudium. virtutum frugah'tatem omnibus ingerebat, confecul!que difputationum aftiduitate erat, ut matronse auratas veis, caeteraque dignitatis fuae ornamenta, velut inftrumenta ] curise deponerent, eaqueomnla delata in Junonis sdem ipfi
i

nc

illos

<3

confecrarent, prae fe ferentes, vera

ornamenta matronarum

INTERP RET A TIO.

Et
f l
nare,
\'

vcftlhus purpureis induti,

i'iji Junt c Et excitavit in popuh tanlim amorcm " 0 apparuerunt poji prcelium. frugalitatis, ut njideretur incredibils aii^uos

Profe6i;is

ad

dijcenda quae pertinent

i ex

illis

deditos eos libidinibm

di originem.

N
;.

T
ludis

M.

Duojic'venes.'\
:

Similia referant Florus

f^rontinus
'..

fcd fabulas.

vulgo Samthrace. Erat etiam SamoS oppidum apud Locros, in magna Graecia,
oftia,

Fama

'velocitas.']

Viftoriam in

ubi Pythagoras habitavit.

5.

mpicis auditam tradit Cicero.

Negotiaiore.l

j.Pythagora^.^l NonDimarati, fed

1 hi
filius,

Mnealtera

thagorae pater;, fed 6. Minois.} Europa filius

:

Non rvlercator fnit Py gemmarum fculptor.

Jovis vel Xanthi es rex Creteniium, quileges con-

Pherecydis difcipulus.

Vel
fuit

5d??j/.]
1
i

Samos

gemina
fiuvio
fic

infula

mari

Icario,

lonice

proxima,
difta
5

contra
altejra

bus, expulfo fratre Sarpedonej

didit.
|

lelum, a

Samo

5<Seo

mari Thracias

adjacens, conu-^

Hebri

7. Lycurgi.l

De

(juo fuperius dkiinias.

pudU

jto
pndicltiam,

j
non
veftes

U
elFe.

T
^

In juventute quoquie quantii| profligatam fit, vifti fosminarum contumaces animi manifeftai ^ Sed ccc ex juvenibus, cum fodalitii jure facramento quod< nexi feparatam a casteris civibus vitam exercerent^ quafi coeti
clandeftins conjurationis haberent, civitatem in fe converteru quae eos, cum in unam domuni conveniiTent, cremare voluit.
,

quo tumultu lx ferme periere: caeteri inexilium profe6ti. Pyt goras autem, ciim annos xx Crotonae egifTet, Metapontum r
gravit,
ejus
Dionyfius,
Crotomenjes
^

ihique deceftit
facerent,

cujus tanta admiratio fuit, ut ex do;

<

bellum

pe-

^^^^^/,j/^,

Igitur Dionyftus tyrannus, quem fupra a Sicilia ercitum Italiarn traiecifTe, bellunique Grascis intullifle mer /-^ ir tavimus, expugnatis Locns, Crotonienfes, vix vires longo (>
-

templum C A P. V.

eumque pro deo

colerent.

mne
tur.

ret-ahijuocppi

ex prioris

bclli

cladc

refumentes, aggreditur

qui
tot

fortius c

n
di^ii.

paucis tanto exercitui ejus,

sus infolentes divitias habet,
^^'^^

quam
i
^

antea

cum

millibus

viitur^nft'

creniium paucitati reliiterunt.

antum

virtutis paupertas ad^

or^y^i^^*
vi^. c. 364. Ant. C. 387.

interdum vidoria certior eft. Sed Dionyfium gerentem bellum, le Gallorum, qui paucos antc menfes Romam incenderant, foci tem am'citiamque petentes adeunt ; ^ gentem fuam inter hofles
tantoqlie

infperata

pofitarn

effe,

magnhrjiie ifui ei futiiram

vel In acie bdlantiy ve

tergo intentis in

pmlium

hojlihus, affirment.

Grata

legatio I
beli

nyfio

fuit.

\ti pa6fa focietate,

& auxiliis Gallorum au(9:us,

&

1
-

veiut ex intearo reftaurat.

niendi,

His autem Galiis caufa in Itah'am

fedefque novas qujferendi, inteftina difcordia,

:

affit ?
,

domi

diftenfioncs fuere

fedibus

qaarum t^dio, cum in Italiam veniff Tufcos cxpulerunt j & - Medioianum, ^ Comum^^^-Brixi
I

>

NT

E RP RE
c
tur.

TAT
non

O.
facilizis

ecntumaces,

a Mutatio fcejnitiarum, quD; prias erant probat quantiim profecerit in

Et interdum

reportatur

''

ria quas

fperatur-f

quam

quae j

jwventute corrigenda.

b Sed catn trecenti jtivencs "Vinjerent fepad Dicunt Galios habitare regionem ratim ab aliis ci-vibus, objiri&i juramento tam in medio kojlium Dionyfii, eique it quodam, quod faciebant, ut eflent in hdc admodim utiles, fiue cum ipfo pugne i Jocietati, ci-vitas in illos commota eji, quafi acie, fi-ve d tergo adoriantur hojits tn i clam connirarent in patriam. ad praiitm.

No rM
1. -Eiquc deeeJJtt.J

Vel
;

inedia,

cum
j

ad rat populi frequentia,

Tempb

augu

"-

90 annam
interfe<i:his

perveniliet

hac enim

astate

mo, Arce fmniffima,

brofiana.
3.

&

bibliotheca

i'

perfeilam hominis r^tatern definiebat

a
Syracufanisy

vel

Milan.

dum agjum

fa-

Cofnum.'} In Etruria ad

Lacum
prope ar

'"

baceum
z.

circuit.

Laertiut.

uro, Comus.
4. Brixiam.l In Infubria,
j

Medioiamin ^

Urbs amplillima, Initali^e

&ibnse tapuc, omnes

tivicates

fupe-

Meiam, non

procul a Jacu Benaco, B,

L X B. XX. C A
i

p.
4-

V.

i8i

Vicentiam condide''eronam, Tufci quoque, duce Rhasto, avitis fedibusamiflis, Alpes riit. & ex nomine ducis ^ gentes Rhaetorum condiderunr. oi upavere Dionyfium in Siciham advenrus Carthaginlenfium revocaqui, reparato exercitu, bellum, quod lue deferuerant, auiftis
*
?
:

Vergamum,

Tridentum,

bus repetebant.
cjis

Dux

belli

Hanna

Carthiiginienfis

erat

inimicus Suniatus, potentiiiimus ea tem^peiiate Fcencrum, Graecis Jiteris Dionyfio adventum exercitus im, Oviio ejus,
"'^nitiem
iis,

ducis

familiariter

praenuntiaiTet,
:

comprehenfis
f7

prodirionis

damnatur

fa6lo fenatufconfulto,

quis
j

Carthaglnienfis^ aut literls

t
'

Gracis^ aut fer?noni /luderet

An.M.q686
01. 103, i.*

hqui cum hcjie^ aiit fcrihere ftne interprete poffet. Nec poft Dionyfius, c|uem paulo ante non Sici!i:i, non Italia fradufque, inudiis ad jt, aiHduis heili certaminibus vi^us
^

^'^* ^^^

3^^ '^^^

tnum fuorum

interficitur.

INTERPRETATIO.
vm impuifus in eum odio monuijjet familiariter Diortyjium
cxercituSf
iSf

literis

Grace

icriptis dsf

fegnitie ducis Hii-.ntonis,

N
cnant.']

o r M.
,

Ad

fluvium Athefim^ Tii-

6.
refert

Dt4X belU Hanno.l

Diodorus,
cccidit
ejus

Magonem
quidem
j

fuifTe

uce|

Mantuamj Verona. Virgamum^ Nunc Bergomum, urbs nanorum^ ihter Mediolanum & Briinter
.

&

quem

primo.

congrefTu
poft

Dionyfius

fed

paul6
affe-

ab
eft.

exercitu

magna

clade

dlus

Alii

tamen referunt Hannonem^,

Ccenomanprum^ etiam claffe Dionyfii fuperata, multas urbes ce= ad Athefim, Synodo cscumenica pifle. Trente. 7. Comprehcrifis epijiolis.'] Quse repertae. ^Vicentiam.] In Venetia, inter VeKO- funt in navibus Dionyfii, poft navale prseacAlc Patavium, Vicetia, Plinio, Vicenlium.
;

Tridentum.l

-*'i|,

el^is,

ia"

acito,

Vincentia

pofterioribus,

Vi-

8. Interjicitur.']

Cum

allatum

eflet

DI-

onyfjp,

iGentes
nj

quae

Italiae

Rbatorum.'] Rhajtia duplex ; contermina eft, hoc eft

cujus caput eft Curia,
fiuvio a
:

/"m ae

&

Infubriae,

eum Athenis in fefto Bacchanalium omnium fuffragiis fuiffe vic^ilorem, o\> Tragcediam quam iliuc miferat, convivia magnifica celebravit, vinoque cum niindulfilTet,

'es-Grifons

fecunda Lyco

miurn

ex crapula
*

obiit,

Dio^

"ifa fuit: a

Curia ad Danubium doruit

N3

B E


i8a

XXL BREVIARIUM CAPITUM.

L
I

B E R

1. 2.

Dionyftl junlorls artes tyrannica defcrihuntiir

Ejufdem
crenfes.

luxuria^ crtidelitas^ doU^

exiiiu?n, tyrannis

In

..

3.

Callido commento Locrenfes fpoUat

& obtruncat,

ac Syracu

per proditionem recipit. 4. Hannonisy tyrannidem Carthagini occiipare tentantis, tragosa 5. Dionyfns junior^ Sicilia ejeSfus^ Corinthi moratur. 6. Hamilcarem, cognomine Rhodanum, Ale^andri conjllia fpe
latum^ ingrati Carthaginienfes interficiunt,

C A P U
"^
Dionyjii jum
^^e* nhris artes
, tyrannic/se.

I,

^ XTINCTOin
milites

\^ J J

maximum
;

fuffecere
fi

Dionyfio tyranno, i?iIocumf natu ex filiis ejus, nomine Dionyfiu natursjus fecuti/ &qu6d firmius futur
Slcllia

An M.3687. ef]^

regnum,

penes

unum

remanfiffet,

quam

fi

porti.onibus

Sed Dionyfius, ir ^ avunculos fratrum fuorum, velut aemulos iilnt.C.365. initia regni, , perii fui, hortatorefque puerorum ad divifionem regni, tol Quare paulifper diffimulatum animum prius geftiebat. favorem popularium conciiiandum intendit ; ^ excufatius ht

Urk^a

divideretur, 3S5. ter plures lilios

arbitrabantur.

rus

quod

Itatuerat,

fi

probatus

ante

omnibus

foret.

Igi

nexorum tria millia e carcere dimittit, tributa populo per tri nium remittit; &, qulbufcunque delinimentis poteft, aniii.

omnium

follicitat. Tunc ad deitinatum facinus converfus, il ut, ( cognatos tantum fratrum, fed etiam ipfos interficit ; bus confortium regni debebat, ne fpiritus quidem confortium
^

linqueret,

tyrannidem in fuos prius

quam

in exteros, aufpicatu

INTERPRETATIO.
a Ef quia putahant regmim
Jlabilius fore,

ditabatur, fi omnes prius ipfum diligereni

Ji umis

tantiim imperaret^

quam Ji

inter

Ut

incipiens

exercere

fuam

crudelii

titukosfJios di-videretur in multas partes.

in fuos priiis
vi^vere illos

quam

in alios^ non permit <

[

h Ui

excufaretur facilius crimen quod me-

quibus debebat partem regni

N-0 T
l^
Amikculos.']
Septeiti

A
ejt

liberos fufceperat

duabus

nxonbi^s tJ^onyfius

tre

,<

lijQCEica Dionyfiijunioris

matre, quatuor ex Ariftomachia Dionis foioret

LiB. XXI.
C A g am
P. 11.
corporis *ex

Cap.

II,

III.
*

183
fa- ^J^^
'"''^^-

Sublatis deinde aemulis, in fegnitiem lapfus,

nimia luxuna, oculorumque valetudinem um't7ln' ditraxit ; adeo ut non folem, non pulverem, non denique fplen- nn in Lod em ferre lucis ipfius poflet. Propter quae dum contemni fe "'^/"p^at, faevitia graflatur: nec, ut pater, carcerem nexis, fed csedi- OL jo? V.' ^ Ob quae non contemptior omnibus, quam Urb. c. 389. bl civitatem replet. Itaque, cum bellum adversus eum ijifior fuit. Syracufani de- AnteC. 362. ci/ifTent, diu dubitavit, imperium deponeret, an bello refifteret. S a militibus, praedam & urbis direptionem fperantibus, de^

f(

idere in praslium cogitur.

Vidtus,

cum

iterato

non

foelicius

ii

unam

tentafTet,

legatos ad Syracufanos mittit, fpondens fe de^

f\turum tyrannidmi^
Aveniret,
'^

In

quam rem

Ji mitterent ad eum qmhufcum Jibi de pace miiTos primores in carcere retinet,

a ue ita incautis
c
9;

omnibus, nec quicquam hoftile metuentibus, rcitum ad delendam civitatem mittit. Fit igitur in ipsa urbe eps praelium, in quooppidanis multitudine fuperantibus, Dio:

ius pellitur

qui,
^

cum

obfidionem arcis timeret,

n
f( is fl

apparatu

in Italiam profugit tacitus.

cum omni Exul a Locrenfibus

exceptus, velut jure regnaret,

fsevitiam exercet.

arcem occupat ; folitamque Conjuges principum ad ftuprum rapi ju-

d|
il

bat: virgines ante nuptias abducebat, ftupratafque fponfis redlocupletillimos quofque aut civitate pellebat, aut occidi at
:

)erabat,

I^
i

AP.
,

III.
,
.

bonaque eorum invadebat. Dein cum rapinae occafio

.
.

deeflet,
N
T-k

t^

m
;nt,

callido

commento circumvenit.
^

/ /^ Lum Rhegmorum

univerfam civi- JLoerenjes r p t/ran fpoHat,

fi

&

nLeophronis bello Lccrenfes premerentur, voverant,

fc

vi6lores Syraadjs

ut die

feflo

Veneris virgines fuas proftituerent.

adverfa bella

Quo

'^

D intermiflb,

cum

fJ/J^f
**
^

c<|cionem eosDionyflus vocat:

ii

Lucanis gererent, in hortatur, iit uxores filiafque fuas

inittant
:

cum

emplum, Veneris^

quam

pojjint ornatijftmas^

ex quibui

INTERPRETATIO.
cibo f ipfefa&m eji pinguior, poffet convenire de pacis conditionihus^ d Captivos retinet primates ci^uitatis mij-.^ debilesfa^iijunt, ut, &c. Ob ea non modo contejriptus , Jed etiam Jos ad pacem facietidam : deinde mittit oabitus eji ab omnibus, dum JuQS milites ad dejiruendam urbem, Simtterent ad ipjum ci-ves cum quibus cives Jecuri nil timeni hojiik ab eo.
uli il/ius ita

Et nimio

N
I

r M,

Sy- natu maximo Dionyfius, difBdens rebus fiiis iais Dio, vir fortiflimus, ex Italia, quo arcem tradidit, & impofita navibus fupelle^ us fuerat, Lacedaemonem petiit j ubi ftili pretiofifTima, apud Locros fe recepit. uiulis duabus navibus Syracufas rediit, 3. Fejio F^eneris.j Veneralia quidam ap-_
Zyracttjani decr&vifjent^ Expulfus

&{um

civibus juntlus,
expulit.

Dionyfium vilum
ApoUocrati
filio

pellant,

ficut

Bacchanalia

Sa

Saturnalia

%.s tandem

'A^^ohs-ict, (nni

Athenago

In.Italiam profugit.1

N4

/^^

, ;

1^4

t
;

forte ducta cenium^ voto publico fugantur

religtonifque grafia-i
<

uno fient in lupanari menfe^ 07nnihus anCe juratis viris^ ne qui ullam attaminet. ^cs res ne virgini-bus, voto civitatem folven An.M.3696. y/^^j^ fraudl effety decretum facerent. ne qua virgo nuberet Probato confiljo, quo ^ Urb. c. '39*5. />^^'^^^ quam illis maritis tradercJitur.
Ant. C. 356. fuperftitioni

&

pudicitias

virginum confulebatur, certatim

in

cir

nes fcsminae, impenrius exornatae,

templum Veneris

conv(

rjunt

quas omnes Dionyfius immiffis militibus fpoliat, ornj mentaque matronarum in pra^dam fuam vertit. Qiarundai viros diciores interficit, quafdam ad prodendas virorum pecuni;
:

toiquet.

Cum his
civitate
recepit.

artibus per annos

fex regnaiTet, confpiratior

redit.
^

Locrorum
fecuris

pulfus,

in

Siciliam

Ibi

Syracuf

omnibus, poft longam intercapedinem pacis, per prod

tionem
Bannmh
tyranmdem

haec in Sicilia geruntur, interim in Afrii Carthaginienfium Hanno opes fuas, quibus vires reip blics fuperabat, ad occupandam dominationem intendit, regnun traglTl ^ Cui fceleri fole An.M.3690. que invadere, interfefto fenatu, conatus eft. ^'7 '^^"^ nuptiarum diem filiae fuae legit, ut religione votorumnefa:
pj-inceps

CAP. IV.

Dum

Itaque plebi epulas in publi( AnteC.352^ da commcnta faciiiustegerentur. porLicibus, fenatui in domo fua parat, ut poculis veneno infed
fecretius

Ub^cf

fenatum

&

fine arbitris

interficeret,

orbamque remp
<^

blicam

facilius invaderet.

Qua

re

magiflratibus
eil,

pr6dita, fcelus declinatum,

non vindicatum

per minifti ne i?i virot^

Contei
f

potenti plus negotii faceret res cognita,

quam

cogitata.

itaque

cohibuifTe,
;

decreto

modum

nuptiarum

fumptlbus

tuunt

idque obfervari non ab uno, fed ab univeriis jubent,

perfona delignata, non vitia corre^la viderentur. Hoc confi prseventus, ^ iterum fervitia concitat, ilatutaque rurfus caedii
die,

cum denuo fe proditum videret, timens judicium, mu tum quoddam ca{1:ellum cum viginti millibus fervorum arn Ibi, dum Afros regemque Maurorum concitat, tis occupat.
(

pitur,
_

vir^ifque csefus, efFofns oculis,

&

manibus crunbufc
i

fradis, velut a fmgulis

membris pcenas

exigei-entur, in confpe^

populi occiditur

corpus verberibus iacerum in crucem figit Filii qucque, cognatique omnes, etiam innoxii, fupplicio tduntur, ne quifquam aut ad imitandum fcelus, aut ad morti ulcifcendam, ex tam nefaria domo fupereffet.
:

CAP.
a
Ihi

V. Intere^ Dionyfms Syracufis receptus, cumgrav'

INTERPRETATIO.
cepit proditione
ci^ves f>ropter

m^tuirent

h Ad
^ejlinatum

ho Jcelus

Syracufas, dum nil c Ne, Ciniir tam potens viieret fuum paccm diuturnam. men omnibus cognitum, civitas incurvt patrandum eligit diem majus periculum, ^uam cum ille medit i
'

!'

'

'

ad

nuptias-

Jua

Jilia, ut nefaria

eji

illud crimen.

^us

confilia occukarentur

Jub Jpecie matridie

d Iterum cqncitat Jer-veSj ^ua occideret cives,

conji^^^

LiB. XXI. Cap. VL

;{t
;^j
rti
=

185

dies civitati eflet, iterata confplratione * obfi- ^^^^*^^ cr [ellorque in ' depofito imperio, arcem Syracufanis cum exercitu ^^l'-'^ull Tunc,
ic

oficifcitur.

receptoque privato inftrumento, Corinthum in exili- Corinthimo' Ibi humillimaquaeque tutifBma exiftimans, ^^ ^^"j^ .-,^ Ifiimum vitae genus defcendit non contentus in publico va- ol 109. 2.
;

potare

nec confpici

in

popinis, lupanaribilfque,

kd. Uib. c. 41Q,

Jicbus defidere:

quoque de minimis xq-^^^^-W' rifum hbenlccptare, pannofufque & fqualidus incedere in macello perftare ; quod emere here, quam captare ? apud sediles adversus lenones .terat, oculis devorare ; omniaque ita facere, ut ccntemnendus magls, qu^ni ; NoviiTime, ludimagiftrum profeftus, puendus videretur. trivio docebat, ut aut a timentibus femper in publico

cum

perditifiimo

rur, aut
V

non timentibus
femper
:

facilius

contemneretur.

Nam
amiiTo

tyrannicis vitiis

abundaret,

tamen fimulatio haec

itrurn
^"
i

non naturs

erat; magifque hsec arte,

quam

expertus quam invifa tyrannorum forent pudore facicbat ^ Laborabat itaque invidiam praeine opibus nomina.
:

r
uti

rum contemptu praefentium demere

confilia

circumfpiciebat.

Inter has

tamen

neque honefta, fed fimulationum

aliter

irt
:oi

infimulatus eft aftedatse tyrannidis, nec

quam dum

:mnitur hberatus
andri
t

eft.

rei|

\P. VI. Inter haec Carthaginienfe?, tanto fucceflu rerum ^jl^'"'. ? Magni exterriti, verentes ne rerfico regno bc Aincdm fthusfmaiur^ adjungere, mittunt ad fpeculandos ejus animos HamiiCi:cognomento Rhodanum, virum folertia facundiaqueprae'i-

:ei^aeteros
iu<|)r

infignem.

Augebant enim metum

:

&

Tyrus

urbs,

originis fuae, capta

wirminis Africae

&

Alexandria, aemula Carthaginis, ^gypti condita: foelicitas regis, apud

&

&

INTERPRETATIO.
tiiit iti

exilium Ccrinthum, ferens tan-

^are

conabatur delere invidiam qa

tun

loxm fupelleSiikm dmejiicam.

laborabat ob res prius geJiaSf per prajentes

qua? Cunc contemnebantur.

N
:

o r m.
ut Corinthius, dux fortiirimus,
racufis,

O-ukliorquein dle^^ D.um Syracfani fefto, Dionyfius ex Italia redux Syracufis ilJius optarent interitum, mulier iterum potitur : fed paulo poft Timoleon
vetula
effet

quotidie.
;

deos orabat,

occupatis
mifit,

Sy-

uu

incoiumis

'nti,

Chnpuella
:

& tyranno caufam ejjim, inquit, & graejus rnorilli

Dionyfium
aequata,

Corinchum
libertatem

&,

arce

folo

Syracufanis

tyranm^n
itii

ciz-itas pateretur,

reddidit.
3.

at Juccejfit
te

gramor,

cui

chn

Jlpud

optarcm,

illo

crudeliorem

excepi-

nicum
adilem
4.
allii

&

adiles.'] Quibus cura fuit forpopinarum ; Ideo Seneca hca

metuens ergo ne detcrior tibi Juccedat,

ftietuentia vocat.

meum pro tud falute

Objidetur.]
oidijiate

devo-veo.

Rhodanum.']

Rhodinum
alii

Frontinu^, appel-

Dione,

dum Rempublia feditiolis

intei--

Rhodonujn,

Rhodonera

cogitat,

lam.

f[uem

'

m
^i.M.37a^

j
quem

nec cupidltas, nec fortuna ullo modo termlnabantur. n. ^^'' Hamllcar, per Parmenionem aditu regis obtento, profu \ '^xh.^c'Itz. AnteG329,fe ad regem expulfum patria fingit, militemque fe expedit.ijs
offert,

Atque

ita, confiliis ejus

exploratis, in tabellis ligneis-a

^fcd
(ift

cua

defuper cera indu<5i:a, civibus fuis omnia perfcribebat. Carthaginienfes poft mortem regis reverfum in patriam,
^

urbem

regi veiKlitairet,

non ingrato tantum, verum etiam

in

3$ crudeli

animo, necaverunt,

INTERPRETATIO.
a Sed Carthaghienfes poft mortem Alexandri crudeliter tUtm n^avtirmt, ^atriimrediit, quaji fuafijfet regi urbem ejfe capendam.
^ojtftu

NO TA
1.

Defiiper cer^, &:c.'] Alii volunt Creta

| 1

verfus,
vel

vel erasa

cera

fcriptura

appa
(qi

t ^-

fimilive terra,

non infusa cera fcripturam

lignea tabella

in aqua pofita

deletam;,

unde

modus

legendi

literas

di-

ram

oftendebat.

B E R

XXIL

BREVIARIUM CAPITUM.
1. AgathocUs SlciliiS
ditio,

tyranni pueritia^ adolefcentia^ mifera

helUca^ nova dignitasy
perfidiay crudeli

>

foslicitas

tyrannis.
2.
3.

Ope

Ha?nilcaris Syracufis potitur,

Bella AgathocUs.
Carthaginienfibus
ohfeffts^

4. Syraciifis d
lio

Agathocles audaci

co

hellwn in Africam infert. 5. Eapofito in Utore Africcs exercitu, gravi oratione fuos

ad /
Cart

nam

accendit.

6 Difcufsd fuperfiitionis nehula^

ginienfes prcsUo fuperat^

&

&

navihus' incenfis^

icrbes nohiUffimas- recipit,

^. SiciUam Carthaginienfes reUnquere cim Agathocle pugnant in Africd.

coguntur^

infehd*

Fatum acerbum Jphel

: in Africam rei' unde militufn defed AgathocUs pax in
'

^ BomiUaris.
S. Agathocles totius Sicilia imperium occupat

fus infeUciter pugnat : caftra deferit J^Uorum AgathocUs fnors cruenta 5

um

QQrthaginienfihus^

QA

LiB. XXII.

Cap.

I, IT.

1S7

C A P U

L
ad regni majeftatem ex huqui magnltudinl ^f}_^f[' tyranm puerttia, forti^

i\ -^
'

G A T H O CLE S Sicillae tyrannus,

prioris Dionyfii fuccefTit,

mili

&

fordido genere

pervenit.

Quippe

in Sicilia

^ /a^o,

^ry-

ib figulo natus,

'buit.
'lu

non honeftiorem pueritiam quam principia ori- '^""/i* Siquidem forma & corporis pulchritudine egre- 01113,^3/

relTus,

Annos deinde puber- Uib. c. 4^7. vitam ftupri patientia exhibuit. libidinem a viris ad fcsminas tranftulit. Vo^ hasc^^^^^S^^ triimque fexum famofus, vitam latrociniis mutavit. In-

tempore, cum Syracufas conceffiffet, accitufque in ciw inter incolas elTet, diu fme lide fuit 5 quoniam nec in quod amlcteret, nec in verecundia quod inquinaret, ha\

\:.

idebatur

in

tunc feditiosa,
tiffimus
erat.

fumma gregariam militiam fortitus, noti quam antea turpi vita, in omne facinua Nam & manu llrenuus, H in concioniBrevi itaque centurio, ac deinceps
eft.

^ifacundus habebatur.
nus militum fa6tus

Primo
fecit,

bello

adversus

-.rimenta
i

fui

Syracufanis dedit.

Sequenti

^tna^osmagCampanorum,

de

fe

fpem omnibus
in

Ji afconis fuificeretur.

eni viri,

ut in locum demortui ^ ducis uxorem, adulterio cognitam, pofl: matrimonium recepit. Nec contentus quod ex

jus

epente dives fa6lus eflet, piraticam adversus patriam exerSaluti ei fuit, quod focii capti tortique deilJonegaverunt.

cupare
it.

imperium Syracufarum voluit:

^

bis in

exilium ac-

AP.
ailrum,

II.

primo

prsetor,

Murgantinis, apud quos exulabat, odlo Syracu- opeAmka^. mox ^ dux creatur. In eo bello urbem ris Syracufis

&

^otitur^

INTERPRETATIO.
t>emquefaBmgreiariusmilet,
li

&

du-

infamem,

paratijfimus erat

ad omne

fceluJf

ttam non

mnus

Jeditipjam

quum

antca faciendum.

NO
J
Agath^cles.l

M.
3
.

Carcinus Rheginus paSiciliae habitat,

j

Adwrfus ^tnaos

tria [ul,

dum Thermis

^tna
j

rem

cutlaliena
,

uxore habuit

fed in fomniis

monti cognomini impofitum naeos, alii Ennaeos nominant.

4.
Didcis

alii

oppldum JExHxa

cum Delphicum oraculum

^-les
.^'

per Caraccepit

Damjjconis.l

Damas

dicitur

quefdam

confuluiffet,

Diodoro
5.

illuftris

CarthagLnienfibus exiquare puerum expoiuit j fed a mafurreptus infans educatus eft,

Sicilise

&

Murgantinis.] Sicilije populis, dc quibus nil habet Diodorus.

6. Dux creatur.] D^ficiens a Sofiftrato duce, qui Crotoniatis auxih'um contra Brutios tulerat, ipfe profugit Tarentum, ubi, coUeftis omnibus per Italiam profugis, Syracufas ingreflus nobiUffimos quofque occidit,

Syracufanus.

&

tat.multis annis poft agnitus. Dlodorus.

Patty fgulo.j
"'

Cum

Timoleon viHs
Syracufana

docum Agathccle n obtinuit, quem, cum pauper effet, ^:artemfictUeni.

^lurimos,

"^irienfibus

civitate

Carcinus

urbem

diripuit,

&

principatum fibi
'

vindicavit,

Hac Diodorus,

Leon-

i88
An.M.37gg.
I

J
LeontFnorum
2*^ <^"j"s

U
&

Urb^CAj?

capft, patriam fuam Syracufas obfidere ca auxilium Hamilcar, dux Peenorum, imploratus, c

AjiteC.;^!^! fitis hollilibus odiis,

prs&udia militum

mittit.

Ita

une

eoi
1

ab hofte, civili amore defenfsj a Sed Agatliocles, cum 'lecive, hoilili odio impugnatae funt. precibus per i.^r-. jret fortius defendl urbeiu quam oppugnari, nuntios ^ Hamilcarem exorat, ut inter fe & Syracufanos paci r-

que tcmpore Syracufae,

&

'^

bitria fufcipiat, peculiaiia in

ipfum

officia fua repromittens.

a
r>,

fpe impletus Ha,miicar, focietateni

jungit:
dilTet,
ret.
b

cum

eo,

metu

potentise

utquantum virium Agathocli adversus Syracufanos tantum ipfe ad incrementa domeilicae poientia^ reci} Igitur non pax tantum Agathocli conciliatur, verume

g,

ay\ i-

prsetorSyracufisconftituitur.

Tunc

Hamilcari,

expofitis

Deindc > c^ptis ab eo quinque millibus Afrorum, potentiffimos quo i cx principibus interficit: atque ita, veluti reipublicae ftatum inaturusj populum in theatrum ad concione;m vocari ju \
bus
cereis,

tadlifque, in

obfequia

Pcenorum

jurat.

4-

contradlo in gymnafio fenatu, quafi quaedam prius ordinati

Sic compofttis rebus, immiffis miiitibus

j.

populum

obfidet,

>
;-

natum
t^iBmos
bit:

trucidat

cujus pera6ta csede, ex plebe quoqi^e

interficit.

locu

&

prcmptiflimos

CAP.

III. His ita geftis, militem legit, exercitumque conl quo inftrudtus ^ finitin>as civitates, nihil hoftile metuer

INTERPRETATIO.
a Gkmetprecihm ah Hamilcare per intermntios, ut 'velit efje arbiter pacis inter fe "
Syracufanos, pollicitm fe ipji omuia quae poterit afficia redditurum.

b Ut tantas haheret vires ad auge t icam potejiatem, quantai dedijfet ^

thocli contra Syracufanos^

N
I. Leontincrum.']

T M.
arasj mediofque ignes,
tejior.

Leontium Catinam infeI,iujus

&

nui

ter 8c Syracufas, antiqua Laeftrigonum des, a Naxiis conditam vult Strabo.

belli

Nonnulli tamen fcribunt,

facris.

expojitis

igr.

non meminit Diodorus. z. Hamilcarem exorat.J In hpc

:

diiTentit

4. In theatriitn ad. coifcionem.J Graec.

Grsecienfibus theatrum fuilfe pfo
foro, patet ex Livio
5.
curi;

Jufiinus a Diodoro
cares,

ille

ponit duos

Hamildur^bus

quorum

alter proditor,
:

alter defen-

&

Tacito.
Coayocatis
<

for patriae fuerit

hic

unicum

agnofcit,

Se^atum

trufidat.J

cem

praeftantiflimum.

natus principibus,
cereis.J Ignes

a fexcentis^ penes

3. Expojitis

ignibm

tunc erat poteftas

fe
firnulat,

fumma,

iiifidiis

ap

facris adiiibitos conilat ex Livio,

qui

fic

ha-

&

continuo
fuis jubet,

eos

bet de juramento Annibalis

Fama

etiam

amicos occidi a
dorus.

eoruml ut tradit E
d(

^p^ Annibalem altaribus admotum, taEiis facris jurejurando adaSIum cum primum fe,

6. Finitimas ciwtates.J
vi

Meflanam
ciyes dire

po^etboJiemforepopuliRGmani, Sic Virgilius

Gelara occupavit;,

^m

fae^

LiB. XXII. Cap.

mprovifo nggreditur.
foede vexat
:

Vl
focios,

i8<

permittente . propter quod querelas Carthaginem fo- OL uyJl** lon tam de Agathocle, quam de Hamilcare detulerunt: htmc Ui-b. 0.441. iomimm t^ tyrannum^ illum ut prodiiorem arguentes: a .^ Ant. G. 310,
(lilcare,

Poenorum quoque

infejiijfimo hojfi fortunce

fociorum^ interpofja pactione^ dona-

int

ficut ab initio Syracufce in pignus focietatis fint traditt^t

de imperio Sicili^s Carthaginis femper Pcenis injejia^ da : nufic infuper civitates fociorum eide^n titulo pacis addi^ Demmtiare igitur fe^ hcec brcvl ad ipfos redundatura^ ac tdiem fenjuros, quantum malum non Sicilice magis^ quam ipfi His querehs fenatus in HamiJcarem ^ ac'ca attulerint.
litur.

Sed quoniam in imperio

efTet,

tacita

unt,
.s

&

fententias, prius

quam
alter

recitarentur,

^
J

obfignari jufserunt,
reverteretur.

dum

Hamilcar,

de eo fufrragia in urnam conGifgonis fiHus,

Sed hoec callida commenta Pcenorum, ntias inaudita mors Hamilcaris pr^venit ; hberatufque eft unere, quem fui per injuriam cives inauditum daninaveilia

&

Qii?e res Agathocli adversiis Pcenos occafionem

dedit.

movendi

Hamilcare, Gifconis fiho, prs+ a qno vi(9:us, majore mole rcparaturus belongreflio fuit Sed fecundi ceitaminis ^ eadem fortuSyracufas conceilit.
igitur
illi
:

Prima

cum

quae

&

prioris,

fuit,

vi(Elores Poeni Syracufas obfidione cin- ^iafUci-es Agathoclefque fe neque viribus parem, neque ad obfidi- Jf''''^^^^^ n ferendam inll:ru6lum videret fuperhsec ^ a fociis, crudeli- cam!" ejus ofFenfis, defertus efTet, ftatuit bellum in Africam tranf- ^-n.M.^jy^e. mira prorfus audacia, ut quibus in folo urbis fus par non Urb^cT^' eorum urbi beilum inferret; qui fua tuen non poteraf, A^iteC.aJel

AP. IV.

Qum igitur

nt,

'.

INTERPRETATIO.
^
(juo

-lis

data funt, ex pa- I b ^ape fe praedicere hac mala brem pcrquemadmodumlventura ad ipfos Czrihzgmitnki, qui fcnti^ tradita funt ad ineundam focie- ent paucis pift diehvs quantum malum attU'^ ierint nonfolum Sici/ia, fedetiam Africa.
opes fociorum
hofii

infenfijp.mo ,

N
:

o r M,
cum
Hamilcar

Accenditur?\

De

Hamllcaris proditi- tiebatur,

magno impetu
vertit in fu-

onejm meminerunt
'.

alii.

cum
^cefior

fuis

irruens Syracufanos

In
rn

urnam
mo-vet.

conjeEiasJ^
:

Urna Veterum gam. Dicdorus.

colhgebatur

ideo,

Mi-

5,

Eadem

fortuna.']

Unum
in
fratre

-n
grejieft:
rit,li

lium

Dicdorus memorat,

tantum praequo viftus

[Gijgonis Jilius.']
fed ille

Ciim Hamilcare confilius

Agathocles,
copiis

Antandro
reliclo,

cum

validis

an Gilgonis

fue-

Syracufis

in

Atricam

cum

alter,

incertum.
'viBm.']

parte militum tranfnt.

lAquo
^il

Ad Himeram

fiuvium

Carthaginienfium aggreflus
jamc|ue tctis pene

imparapoI

Meflanenfes, Camarina?!, Catansei, csteraeque civitates vidtorem Ha6.

A fociis.]

i|derat,

caftcis

milcarsm fecuti fuat.

impu-

ipo
impugtiaret aliena
filii
;

vidlufque vidoribus infultaret.

filentium,
fe vi^^orise

Hujui
fui

non minus admirabile

tantum in brevem

quam commentum
viam
:

pulo hoc folum profelTus, invenilTe

vel
obfidionis

anirr
:

cui flatus prsefentis fortunse

difpliceret,

patientiam firmarent dare fe ei deceden

beram poteftatem.

Cum

obfidionis neceiTitatem frumento

mille fexcenti difceffiHent, caste;ao ftipendio inftruit : ^ qui L-

&

ginta tantum fecum talenta ad praefentem

hoite melius,

ufum

aufert, caetdex

quam ex

fociis

paraturus.
^

Omnes

deinde

dros,

facramento adegit, todi^ majorem partem ferme militum navibus imponit ; ratus, ra. quatautriufque ordinis conditione, mutuam inter eos virtutis [lulationem futuram caeteros omnes ad tutelam patrise reliqui ^AP. V. Septimo igitur imperii anno, comitibus duobus ulKamlorta^" tis filiis, Archagatho Heraclida, nullo militum fciente juo tur,
militaris setatis, libertate donatos,
:

&

veheretur, curfum in Africam dirigit.

Cuiii

omnesautin

ali-

ara praedatum fe, aut in Sardiniam ituros crederent, tum prir expofito in Africae litore exercitu, confilium fuum omnibu^ rit. Qlio in loco Syracufae pofitae fint, oftendit quibtis
:

nj,
pe-

iud
^.pft

nuUum

auxiliu?Ji

fupereffet^

quam

iit

hojiihus faciant

quc

patiantur.

^iippe
effe^

aliter domi^

aliter foris hella tradari.

:
*^

mi
l

ea jola auxilia

quce patria vires fubminijlrent

^

foris

hm

etiam fuis viribus vinci,

de^cientibus fociis,

^ odio diuturnmaccedere^

ferii extera auxilia circumfpicientibus,

cajiellaque Africce^ non muris cin5lcs^

Huc

quod

f,

fed in planis metu excidii

bellum^
'^

ca?npis,

fine ulUs

non in montibus pofita pj/, munimentis jaceant : quas bf

perlici poffe,

faciVe

ad

helli focietatem

Majus

itttr

Carthaginienfbus ab ipsa
coituraque auxilia

Africa^

quam ex

Sicilid exarj

omniuin adversus una?n urbemno*

INTERPRETATIO.
a Tanta admiratione dignm
ruerit occultutn
illud in^venerit.
eft,

qubd te-\liuTn, ab
quld^- perii.

exteris

impulfi odio

longiot

im

hoc

confilium^

quam

d Omnes Africanos totis 'viribus b Objirinxit juramento, tat ci^ues. impo- Jimul gejluros contra unam urbem Ca itit nwuibus, ut Juperarent numerum militum. nem, quae magis eji timenda prc^ptei c Fori% pojje Juperare bojiem "viribus Juis, quam propter opes, Je inde babitur.

// agi-

&

'*
(*'

dum

llliusjocii dejiciunt,

&

&

quarunt auxi- pias quasjecum non adduxerit.

N
&

M,
&

1. ^inquaginta tantum.'] Pecuniam mu- a fe mvicem cognationes, maxime itres tuo fumpfit a mercatoribus, templis do- a fratribus, parentes a liberis ium naria, ornamenta mulieribus abftuiit, pu- alios relinquit in urbe, aiios fecum a f&f pilloium facultates fibi vindicavit, cum ut alii de aliorum falute quiefcerent,

diceret illorum fe tutorem fore.

2.

3.
fervis

Dejicientibus

Jociii'.'\

Qu_ibus

diu
j
^^'''*

Omnes deinde
:

Jervos,'\

Nil de

grave
i

Cartiiaginienfium
iis

imperium,
armis

habet Dicdorus

fed

addit,

Ne

quid

novi

tributo pendi ab

folito

fei^^"'

le abfente Syragufani mclii-entur^ disjunxit

miiTent,

L
jr,e

I B.

XXII.

CA

p.

VI.
*uires,

i9t
tnde

quam d pturum.
ti

oplbus

amplioremy
in

&

quas non attulertt

Nec

repentino

Posnorum metu^ modicum momen-

vi^orii^e fore^
fint.

t\'
4:1

Acceffura

umacium
iiihus

tantd audacid hojiium perculft^ trepidavillarum incendia^ cafiellorumy urbiumque ium ipfius Carthaginis obfdionem, direptiovem^
qui^

patere bella.
jr: poffe.
I

omnibus non ftbi tantum in alios^ fed cff aliis in fe fenHis non folum Posnos vinci., fed i^ Siciliam

iirgeantur,

Nec enim moraturos in ejus obftdione hofies^ cum Nufquam igitur alibi facilius hellumy fed nec

p dam uberiorem invenlri

fi

'

Nam captd Carthagine^ ompoffe. Africam Siciliamquc pncmium vitorum fore, Gloriam certe honefa miUtta tantam in omne avum futuram^ ut ter?mqui

n
fc
'

nidlo

ejfe^

tempore oblivione poffet \ ut dicaiur eos folos fnortalibella^ qiics domi ferre non poterant^ ad hojles traninfecuti fnt.^

"^int^
:nt.

viMque vihores Omnibus igitur

pojjit

ohfejfores

urbis fuce oh-

forti ac

l^io animo bellum tneundumy

aiit viSfis

nullum aliud

aut prcsmlum vi^oribus uberius^

'umentum illuftrius dare.

|DAP.
antur I
\
.1

VI. His quidem adhortationibus animi milituin

fcd

eri- ^^'%^'*'

terrebat eos portenti

^ fol defecerat.

Cujus

rei

quod navigantibus ^^/^{^^' rationem non minore cura rex, quam capt urks^
religio,

reddebat,

affirmans, ftpriiis

quam

proficifcerentur^
ejje :

faSfum

nunc quia / Porro defeSlus ^^aiuralium fideriim femper prcsfentem rerum fiatum mutare : itamque effe forentibus Carthaginienfium cpibuSy adversisque
i f,

crediturum adversum profeduros prodigium ejjts acciderit., illis ad quos eatur portendere,

j us fuis,
i

comw.utationein ftgnificari.
^

Sic

confolatis militibus,

verfasnaves, ccnfentiente exercitu,

incendi jubet, ut

omnes

i'ent,
ii.
i

auxilio fugae adempto,

aut vincendum,

aut morienduni

Deinde
5

cum

omnia, quacunque ingredercntur, profterneeis fuit

it,

vilias

caftellaque incenderent, obvius

cum xxx

mii-

I
^lbus
i

NTERPRETAT
cognojcent

O.

mnihus

ncn

ipfos

'um aliis,
t-

fed alios etiam

fe

ipjis pojfe

in-

gaturcs in Africam, 7^ id contigijjet anteprofeciionem : nunc quia hoc acciclit poji egref-

bellum.

fum
crediturum illud prodigi\

Sicilia,

credere fe pradicere cladem

Affirmans
aliquid

hoftium contra quos eant.

mali portendere contra ipfos nain-

No
'^-

r M.
bicines clafficum canere juflit.
rms.

Naturalium fiderum.'] Solis Lunse, forte dicuntur, quod rei-um omninaturam maxima foveant.
ita

&

Ita

Diodd'

3.
gio,
j
j

Villas caJieUas[ue.'\

Splendidis eedifi-

'..

hicendi jubgt.'\

Hortatus ad prslium

ciis villifque

magnificis ornata erat

hsc

re-

^"'^,

q'^im

primus navem prsetoriam incendit, ciim reliqui- trlremium praefeSli

ti-

rerdmqmi

onmum

faaciffima.

Ex

D/sicri?.
l

-iU effsnt, fubiata li auras ^zivsa.l

libus

tgz
llbus

J
Pcenorum
^

Hanno:

tria millia de Pcenis

cum

fed praslio commlfToi * (Tuo de S\\%^ Hac vidoria Sj. ipfoduce cecidere.

culorum animi eriguntur,

vidlis

Pcenorum franguntur. Agatb

Caltra deinde quinto
urbis

les

hoftibus,

urbes caftellaque expugnat, prredas

millia trucidat.

inj ues
Ijde

agit,

hoRium multa
fiatuit,

a Carthagine

ut

damna cariffimarum rerum,

tota Africa
deleti

vaftit [mi^u*'

que agrorum,
larentur.

&

incendia viliarum de muris ipfius

^

Interea ingens

Pcenorum
Stupor

exe

fama, occupatarumque urbium, divulgatur.

nes in

itaqu

&

admiratio

inceflit,

unde tanto imperio tam

:

fubitumjelirr

lum, proefertim ab hofte jam vi6lo admiratio deinde pau contemptum Poenorum vertitur. Nec multo poft, nor tantum, verum etiam urbes nobIlif!ime novitatem fequut^ Agathoclem defecerej frumentoque Sc ftipendio vid^oren
. .

iih

ftruxere.

eMfes tterum
njincit.

CA
cum

P. VH. His Pcenorum malis etiam deletus in imperatore exercitus, velut quidam asrumnarum cun
{

iliS

us,
)bitrc

An.M.3757.

aceellit.

Nam

poft profe6lionem a Sicilia Agathoclis, 4

redditi

ij

ab Antandro, AnteC. 295. regis Agaihoclis, occidione cseli nuntiabantur. Itaque cur mi fonfque eadem fortuna Carthaginjenlium eftet, jam tributariae tantum ab his urbes, verum etiam focii rege iiciebant, amicitiarum jura non fide, fed fucceiTu pondera
Urb. ^.'456. f^i^^^cne

Syracufarum Pceni fegniores

lo-

0
ie*
pg

Erat

inter cseteros rex

totius Africse

Cyrenarum

Aphellas, qui,

fpe im(

ha
er

regnum
Africae

amplexus, focietatem

cum

Agathocle
If

jegatos junxerat

padufque cum eo fuerat, ut ; imperium, vidis Carthaginienfibus,

I

Siciliae

illi, ibi

cederet,

ue

NT

E RPRE

TAT

O.

a <}mim fiupehant^ " mirabantnr, unde ortum t hellum tam re^entimm in C ^^ifiierUes

tam ^otentes,

NO
1.
ctorus,

T ^.
4. In ohjidione.'] Subafta fere tota
lia
cl'
'!'-

Hanno.'] Duces geminos nominat Dio-

Hannonem,
tyrannidem

&

Bomilcarem,

qui,

in Africam

e fuis quinque milli:

fed

ciYm
iius,

affeftaret,

cum magna

fidio

miferat

dum

obfeffos

S; fu-

cxercitus parte in coilem feceflit, qub facifi

fancs

ex
5

improvifo

adoriri
ftrti6tis

imprudfu
illi
ii

victcr eliet

Agathocles, cives ipfe

properat
in

Antander,

J^

opprimeret,
3.

eum

irruit,

&

fugatis ahis, aiiis

ojiS} rUl
fi"

Trecentos tantum e Amilcar ipfe, dum fortiter dimicat, capitur, dudlus per urbem, exqui mis tormentis mterficitur, ut refert jiienfibus vero fex vel quatuor millia. 3. Urhes cafteUaqueexpugnat.l Tunetum, dcrus. Jphellas.'] Alii melius Oph Adrumctum, Th.ipfurQ, urbefque alias, 5. quondam fub Alexandro ducenta prope caftella, qu^ vi, perinde ac frande cepit, holtefque fappiiis fudit, five cem, quem per Syracufanum quendan

Duo

de

Slculis.']

Siculis cecidifTe vult Diodcrus, e Carthagi-

&

&

r" J'

P^

roau

in caflris imparatcs^ five diu

agris
j

imperii Afric ad partes fuas

1

allex.it

"

palante donus.

thoclea

CH

LiE. XXII. Cap.

?A
belli

Vlli.
^

'm
A-

focietatem

cum

ingenti exercitu

ipfe venifTet, ^

blando alloquio, 6c humili adulatione, cum fsepius fifilius ejus ab Aphella eflet, ^ inoccupatoque exercitu ejus, iterato Carthagi.j:ii interficit n ifcs omnibus viribus bcllum cientes, magno utriufque exer^ gravi prselio fuperat. ''.Hoe certaminis difcriCj s fanguine,
cles

jcenafTent, adoptatufque
:

e tanta defperatio illata

Pcenis

efl:,

ut, nifi in exercitu

Aga-

'sorta feditJo fuifTet,

Bomilcarrex Pcea cum exercitu fuerit. Ob quam noxam in medio foro a s patibulo fufHxus ed: ut idem locus monumentum fupplin ejus efTet, qui ante fuerat ornamentum honorum. Sed car magno animo crudelitatem civium tulit ; adeo ut de
tranfiturus ad
"

eum

a cruce,
ir
:
^

veluti

de tribunali, in Poenorum fcelera concioillis,

nunc Hannonem falsd affe5^ati regni innunc Gifgoms innocentis exilitim : nujtc in lcarem patruiim fuum tacita fuffragia^ qmd Jgathociem foobje<5tans

circutnventum
facere^

'dlis
.

quam

hojiem tnaluerit,
efTet,

Hsec

cum

ih

maxima
^i^ilt'!^

.:

concione vociferatus

expiravit
^
^

AP. VIII.
::radito

Interea Agathocles,
filio

profligatis in

Africa re:

"^sa

Archagatho

exercitu,

in Siciliam recurrit

ni-

rmm

occu-

ium inAfrica exiflimans, fiamplius Syracufse obfiderentur. pofl occifum Hamilcarem, Gifgonis filium, novus eo a PceiTus exercitus fiierat. Statim igitur primo adventu ejus
2
<

^in^Afri "'ncam
re-uerjus^

^"'^^ "-^^"

urbes, auditis rebus.quas in Africa geflerat, certatim

fe ei Caftradefe,
^^^-

iHt j

atque

ita ^ pulfis e Sicilia

...

Pcenis; totius infulae imperium *

MorsiUlus.
JHii,

INTERPRETATIO.
;

gathocles

eim necaint inccutum,

ciim

\fape coenajfent,
kis

&

&

perfecijfet

blarJis

c lUos accufans quod occidiffent Hannoquem moti in^vidid infimulaverant nem,

falso affcS^ardi regni.

adulationibus, ut ab Aphella

adoptaretur.
./

d Profiigatd potentid
in

Cs thaginieniiura
.

redaBi funt ad tantam dejpera-

Africd,

exercitum

tradidit

lade.acceptd in hoc certamine.

filio,

&
JE,

Archagathb

rediit in Siciliam,

N
T-

T
feris

Pfe 'veniffei.']

Per loca

arida,

&

milcar tyrannidis

cupidus
ftipatus
5

mi(erum
miiitibus

urbls
cives

'T

ibufque

infefta,

duorum

meiilium

ftatum cerneret,

omnes

occidi jufT.t

quare,

orto

gvaviffi-

tmum
;"n

interfecitf\

Plerique militum
infidias
fibi

exierant,

cum

para-

itans

Agathocles

eum imparatum
Non refert hanc
poft

Diodorus.
\
-t'

tumultu, juventus cmnifque civium multitudo cum armis advolant 3 e conjuratis ahos necat, aliis rrma ponentibus parcit, c:. Bomilcarem diris laceratum cruciatibus enecat.
5, Profiigatis
relius.'':

mo

avipj-^liofuperat.']

Diodcrus,
rex

fed

navalem

Bo-

C nthaginienfium
ceper?c,

interitum.
'^i'Car
ss

Agathocks enim nuper Uticam

Pcenonm.l Rex

dicitur,

6. Pidfis e Sici!id.~\

TJon eos imnino expraelio,

terreftri

Ispe Reges

appdhntur,

vel
lilins

pulit

fed

illos

navali

jam

cccviparat tjrannidem.

Xencdochum Agragantiriorum ducem fu"

peravit.

sUter narrat Diodorus.

Cum

Bo-

pccu-'

194
occupavit.
cipitur.

I
^

In Africam deinde reverfus

feditione

militutti

ftipendiorum folutio in adventum patris dilat; Igitur ad concionem vocatos blandis verbis perm filio fuerat. fit: Jiipendia illis non a fe flagltanda ejfe^ fed ab hofte qucerenc, ^ Pau. communein victoriam^ cornmunem pradam futuram,

Nam

modo anniterentur^ dum belU reliquitz peraguntitr^ cum fcia Sedato mili Carthaginem captam fpes omniurn expleturam. tumultu, interjedis diebus ad caftra hoftium exercitum duc ibi, \i\ confdltius proelium committendo, * majorem parteme; Cum itaque in caftra fugifiet, ^ verfamque citus perdidit. invidiam temere commiili ^ belli videret, priRinamque offen non depenfi ftipendii metueret ; concubia no6le folus a ca 5 cum Archagatho filio profugit. Quod ubi milites cognov Bis haud fecus quam fi ab hofte capti efient, trepidavere
i

4-

An,M.3759. rege fuo in

mediis hojfibus relictos

Urk cl^lzj^^^^'^ defertam ab eo effe^ Cum perfequi regem vellent, a Numidis excepti, in Ant. C z^^l. fuer it comprehenfo tamen redu6l6que Archaga ftra revertuntur ; Agathocles autem navi qui a patre no6lis errore difcefterat. quibus' reverfus a Siciha fuerat, cum cuftodibus earundem, Exemplum flagitii fingulare, rex exer< racufas defertur. Interim in Africa fui defertor, filiorumque pater proditor.
.

proclamantes, faluth quorum ne fepultura quidem relinqm

ejfe
'^

fugam
'

regis,

milites, pa(5lione

cum

hoftibus fata,
^

interf

Agathoclis hberis, Carthaginienlibus fe tradidere. cum occideretur ab Arcefilao, amico antea patris,

Archagat
rogavit
c

INTERP RETATIO.
a

Mcdb

velint

paululum

eniti,

dum perciim

ipfis

denegata, fugit intempejia noEie.

jiciant

belhm

foiiciter inccptim,

om-

nes fciant opes Carthaginis, poftquam capta

fuerit) expleturas Jpem omnium.

c Clamantes Je 'vivos dejertos ejfe qui ite mortuos quidetn debuifjet relinqiu^

b Cum
tueret

'videret Je

odio haberi a militibus

d Petit ab eo an putet Agathoclem habiturum ipfius filioSj cum ipje occiu

lius Uberos,

propter pralium te^nere comrnijjum,

&

menupcr

eorum

iram propter Jiipendia

N o r M.
1.

Seditione militum.']

derant milites cb dades,

ceptas.

Animum defpondum abeflet, acpartem amifevat.

conticinium,

Nam

cupidus iaudis Arciiagatiius

divififfet,

iic

diluculum, mane, ve prima fax, concubia, & intempefta dila, quia non habet tempus idc

cum
2.

exercitum

rebus gerendis.

Ctim Archagatho Jilio.'] Herac 5. Sicuiorum vel Grascorum tria miilia narrat minorem natu fiiium fecum abdux Diodonis : Afrorum vero, qui ab Agatiio Diodoro. Non Arciiagathium, ne au: cle flabnnt, neminem. fuetudinem liaberet cum noverca, aut 3. BelH 'videret.~\ Quod fe ab Afrorum dias ipli moiiretur : quod iiie prsfer quinque millibus defertum cerneret, qui ad patris fugam indicavit ducibus, a
exercitus.']

Majorem partem

Caefa vel

hoftes poft pra?liuni defecerant.

vin6tus aliquantifper Agatiiocles, fed

ciara

media nole initi poft a milite vinculis foiutus, 4. Concubid nocie.j ata diei Xlomani ducebant, cujus partes fcensa fcapiaa, fiJiis reiiftis, fugit. ei-aati media! aoctis indiaatio, galiiciazum^

d<

LiB. XXIII.
.

Cap.

I.

195

ii

per quem ihfe rnn lihcris ejus facturUm careat ? Twnc yz{s^(^\-\^\U fatis hahere fe^ quod fnperjiites Poft hsec Poeni acT^pcrrequendum cje AgathocUs liheris fciat.

Agathoclem putet,

b(!i

reliquias

duces in

Siciliam miserunt,

cum

quibus Agatho-

pacem

aequis conditionibus fecit.

L
1

B E R
in

XXIII.

BREVIARIUM CAPITUM.
4gathocles tranjit

Italiam adversiis Brutios:

revertitur
liheros

quorum origo
Siciliam^

& potentia pmicis perftringitur. Agathocles m morhi expugnatus

turh^ domejiic^^ quce uxorem tum pellunt. Agathoclis ohitus.
^yrrhi
Italid,

in

uht

&

AgathocUs in Mgyp^
in Sicilid,

Epirotce

bella

i^ res geftcs^ cilm

tum in

4 Hieronis^

Siciliis principis

laudatiffmi^ dignitas b' virtus.

C A P U

I.

rex Sicili^, ^ pacificatus cum Car- Agathcks partem civitatum, a fe fiducia virium ^i^iiflZZit diffidentem, armis fubegit. Dein quafi anguftis infuls Brutlorum linis clauderetur, ^ cujus imperii partem primis incrementis ^''^i"^3eraverat quidem^ in Italiam tranfcendit ; ^ ^^^^^^''P''>^^^' OL lal''!^* "lii fecutus, Piimi Uib. c.^Aya. qui multas civitates Itali^ fubegv-^rat.
thaginienfibus,
^

GATHOCLES,

hoftes
li

illi

Brutii

fuere,

qui

&

fortifiimi,

tum

&

opulen-

-^^^* ^-

^79

videbantur,

ftmui

&

ad injurias

> 1

multas

civitates

Grseci

vicinorum prompti. numinis Italia expukrant :

INTERPRETATIO.
hegit
'yui

partem urbhm,

qiia fidcntes

recufabant ipji parere,

illhis

b Licet olim non aufus ejjet fperare partem regni, cum fortuna ipfi fa^vere ccepit,

N
icificatus.']
^

T M,
2.

Metuens

fibi

quem

defecerant plurimi,

Dinopacem

Exemplum
j

in Italiam trajecit
plificaret

Dionyfii jtininris.l Uterqus fenicr, ut regnum am;

uC furgrem vitaret ho-

;-ione

fecit,

ut Carthagmienfes eas
antea imperaffent.

juiiior,

ciperent, quibus

ftium.

^audlcres

, :
,

. ;

196
5

J
auftores

S
^

I
'

quoque
faae

fuos

Lucanos

bello vicerant,
feritas

&

pacem

cu

bis,
iiec

a:quis legibus fecerant.

Tanta

animorum
erant.

erat,

origini
fiios,

parcerent.

Namque Lucani
inter paftores

iifdem legibus

beros

quibus

&

Spartani, inftituere

foliti

Quip

ab initio pubertatis, in fylvis miniRerio fervili, fme vefte

rent
;

habebantur, ^ i\ quam induerent, vel cui incut ut a primis annis duritiae parfimoniasque, fme ullo ufu
1

bis, afTucfcerent.

Cibus

his prasda venatica, potus, aut ladiis,

fontium liquor erat. Sic ad labores beliicos indurabantur. l rum igitur ex numero quinquaginta primo ex agris finitimon prsdari foliti ; confluente deinde multitudine, follicitati prse

cum

plures fali efTent, infeftas regiones

reddebant.

Itaque f

gatus quaerelis fociorum Dionyfius, Siciliaa tyrannus, fexcer Afros ad compefcendos eos miferat, iquorum caftellum, proditi
fibi

Bruttiam mulierem, expugnaverunt ; ibi^que civitate eoncurrentibus ad opinionem novae urbis paftoribus, ftatuerui Bruttiofque fe ex nomlne mulieris vcicavet-unt. Primum cum Lucanis, originis fuae audtofibus, bcUum fuit. Qua vi(
pei*

ria eredi,

cum pacem aequo jure

;

feciftent, cseieros finitimos ar

3
i

fubegerunt

tantafque opes

brevi confecuti
^

funt,

ut pernic

etiam

regibus

haberentur.

Deniquc

Alexatider rex

E[

quum
feritas

in auxilium

Italiam venilTet,
fuii.

Grsecarum civitatum, cum magno exerciti 1 cum omnibus copiis ab his deletus eft. ^Q^e
s
,

eorum fucceffu felicitatis incenfa, diu terribilis fir.iti Ad poftremum imploratus Agathocles, fpe ampliandi re;
tra;ecit.
II.
^

a Sicilia in Italiam
J Stciliam
renjerjus
ritur.

CAP.
ad eum,

Principio adventus opinionis ejus concuiil, leg

)s

mo~

focietatem

amicitiamque petentes miserunt.

'S

INTERPRETATIO.
a Ita erant ferbces, ut non parcerent populis
nafelicitatc, fuit terribilis diu vicims.

unde duxerant originem.

ipfis

d Ubi pritnum audierunt

auia
diutur-

eupj

njem
8iC.

in

b Sine minijiris qui e

injervirent.

Italiam, pcrterriti mistrunt legatos,

^are

illorum ferocitas,

N
1.

O T M.
tate

AuBores quoque fuos Lucanos.~\ Lucani

habiti

funt,

?.d

fervilia tantiim

:"'

fuerunt paftores, qui excuflb fervitutis jugo, tempore Dlonyrii fenioris, trans Laum
tluviurn fedes pofuerc
(L?a i^uni:
:

compelli

foliti,
illis

Bretto Herculis

fili ,'1^

nomen
Fefto.
lybio,

inditum Stephanus,
Epourlwi
PtolemEeo,

Bp

unde

Lucanis diY\nz,\x^

Euftathio,

B: f"
''"

BplyT;!/;,
;

ti^vcs

fonat

quod eorum Romanis vero

fugaquafi

Eorum

vero regio Bp=Tlav;.x

Sc
-

Brutii,

BpBrltU Straboni, Diodoro,

<^'

bruti,

vecordes

&

ftapidi

quod fecundo
j

na;o dicitur.
2. Deni^ue jHcxander.'] quo fupra diximys.

bello
<jare

Punico femper

defciviffent,
(me:

ad Annibalem

Moloilu^

'''^

honorc uUo, frne digni-

m
LiB. XXIII. Cap. n.
Mtriocies ithocles

197
eam

aa ad

ccenam

invitatos,

poiierum ftatuta

his die,

ne exercitum trajici viderenf, confcensa nave, fruftratusell. Sed

:

iidis
,

haud

Isstus

eventus

fuit

fiquidem reverti
articulofque

in Sicili-

i (

interjeflis paucis diebus,

'^

vis

morbi coegit, quo toto corpore

-aprehenfus,

per

omnes nervos

humore
bello,

peftifero

iFante, velut inteftino fingulorimi

membrorum
:

I ur.
I

Ex qua

defperatione bellum inter

impugnafilium nepotemque ejus,

occiroque
filio
"^

'

tuim jam quafi mortui vindicantes, oritur gnum nepos occupavit Igitur Agathocles,

cum morbi
alterius

cu-

jegritudo graviores eflent,

defperatis rebus,

&

inter fe

alterum

malo

fceret,
ea (luos

uxorem fuam Texenam, genitofque

I
f

ato,

c
'2

t
i

pecunia, & famiha, regaliq; inftruquo pra^ter illum nem.oregum ditior fuit, navibas impos, i^igyptum, unde uxorem acceperat, remittit timens ne pr^lem regni fui hoftem paterentur. Quanquam uxor diu, ne ab' divelleretur, deprecataeft, ^ ne difcelujs fuus adjungi nepoparricidio pofTet & tam cruente hsc deferuilTe virum, quam impugnaile avum videretur ; Nubendo fenon profperce tantum^
parvulos,

cumomni

I
t

omnis fortunce
fiii

iniijje focietatem^

nec

'^

inviia?n pericido fpiri;

emptiiramy ut
offficium^

extremos viri fpiritus exdperet

excr-

iriim

j lio
I
L

in quod^ profeuta fe^ nemo fit fuccejfurus^ obdehitce pietatis ifnpleret. Difcedentes parvuli, fiebili ulu-

amplexi patrem tenebant, Ex altera parte uxor maritum, amplius vifura ofculis fatigabat. Nec minus fenis lacrymae

i^erabiles- erant.
Ij^ros:

Flebant

hi

morientem patrem;
egeilate lugebat.

ille
;

exiiles
ille

hi difceffu

fuo folitudinem patris, aegri fen is

ini
I ia

regni

fufceptos relinqui in

Inter h^ec An.M.3774,

^'' ^?;5- ^-

omnis, aiTiftentium fletibus tam crudelis difcidii im.pletaj Dnabat. Tandem finem lacrymis neceflitas profecS^ionis im\

^^t^

(^]

5I|^

uit,

mors

regis

proficifcentes

filios

infequuta

ePr.

Dum

f c

aguntur, Carthaginienfes, cognitis

totius infulse

qus

in Siciliaagebantur,
fibi

C:afionem
i

occupand^ datam
multafque

exiltimantes,
iit.

gnis viribus eo trajiciunt,

civitates fabigi

INTERPRETATIO.
-Eoj decepit
a

cofifcenfa

nave poUicitus

fe

d
ejfety

Ne

difce^tis

ipfius

tam grande crimen

tiepote

:uturum

eo% die

fequsnti.

quam parricidium a
Et

commif-

Dum
^
li

humor corruptus pervadit oimes

articulos, cruciatur.quafi. bello in-

fiim,

&?

e
lo,

libenter.fe expofituram mortis pericu-

t< '10

in fingulis

memhri<.

modo
debitd

pojjet

Cum anxietas
j ipfo morbo,
V

&

&

adeffe

marito morientiy

follicitudo gra^viores ef-

pietate

reddere

exequiarum

of<-

&" moeror morbum,

& mor-

nxrorem augeret.

ficium, quod nemo faEiurus fit, fi catur in JEgyptum.

proficif-^

No
.

r
\ |
;'

A.

Non diu fane illins nepos Agathocli fi- fecutus eft. quifve nepos faerit quidve gefferint regnavit, cum paucis poft annis Hieron iii '0, incertum eft. Perierunt enim Dio- principem eledus fueiit. librij quibus Agathoclis moitem per- |
Regnum.
nepos..'\

Qms

CAP,

io8
Pyrrhi bcHa
in Sicilia
Italia.

I
i

Pyrrhus adversus Romanos bell gerebat qui imploratus a Siculis in auxilium, licuti dictum cum Syracufas veniffet, ^ multafque civitates fubegiiTet, rex S

CAP.
;

III.

Eotempore

An.M.3777.
Ol. 125. 4. Urb. C' 476.

liae^

ficut Epiri appellatur.

filio Sicilise,

Quarum rerum

foelicitate laetus,

^
i

leno

Ant. C. 275. regiserat)

(nam fufceptus ex filia Agathc Alexandroautem Italise regnum deftinat. Poft hsecn
velut avitum
">

cum Carthaginienfihus facit. Interjedlo inde tempore, legati ab ^ Italicis fociis venere, nuntiantes, Ro
ta fecunda prselia
nls refijii non pojfe^ deditlonemque futuranii ntfi fuhveniat.

An;

tam ambiguo pericuio, incertufque quid ageret, vel quibus nium fubvenlret, in utrumque pronus confultabat. Qyippe
fiantibus hinc Garthaginienfibus, inde Romianis,
:

periculofum

periculofius, a debatur exercitum in Italiam non trajicere cilia deducere ; ne aut illi non lata ope, aut hi deferti ami rentur, In hoc sftu periculorum, tutiftimus portus confilioi vifus eft omnibus viribus decernere in Sicilia ; &, profligatis ( ^ thaginienfibus, vi(5torem exercitum tranfponere in Italiam. An.M.3779 3 que conferto prselio, cum fuperior fuiftet, quoniara tamen 60 01. 126. 2. Urb. C. 478 ciiia -abiret, pro vi6t0 fugere vifus eft ac propterea focii
:

[.

AiiteC. 273

eo

'

defecerunt

&

facile qu^efierat.

imiperium Sed nec in

Siciliss

tam

cito

amifit, qi

Italia

meliore

foelicitate

N
fibus,

T M,
dixit,

Civitatem alias Ca ecrum diripuit oppida. ginienfium partes, aliae Mamertinorui Meflanse incolis, cutse funt. Flutanbus. Meliore fcelicitate.] Pyrrhus 8. 2. Heknoftlio.] Qui ex Lanifsa Agathofilium militum fortifTimis, in Marcum Cu illius tarnen dis filia natus erat non Helenum, fed Alexandrum dicit Plu- qui ad Beneventum confederat, mov eum facilius fejundtum a collega vinc tarchus. 3. Ciitn Carthaginienfihus facit.'] Totprae- fed ille, coUatis fignis, primam aciem eum fugavit, hcfles ab uno ut pecuniam, fi tus, liis eorum fregic audaciam,
7. Defecerunt.]
:

Multas dfifates,'] Vidis CarthaginienErycen expugnavit, oppidum muniMamerrinis fugatifque faepius tiffimum,
1.

qualem, amicl, palaffam Ca

ginienftbus

&" Romanis relinquimus.

pacem
ille

concederet,

poUicerentur
pacis

quibus
efie

pepulit,

in

altero

elephantos,

qui

refpondit,
fi

unam

ineundae

nam
tis,

ftragem
ordines

ediderant,

conjedis

rationem,

infula exceliifrent.

avertit in

Taren4. Italicis fociis.'] Samnitibus tinis, qucs bis Romanorum Confules vicerant,
5.

&

fugam, qui retro per fuos Pyn-hus turbaveiiint.

fugit in Graeciam. Jta

23 rnilUbus,
tarchus.

primum
:

Fabricius, deinde Rufiinus.

Sibi

Orofius

tamen

vult triginta

Conferto pralio.]

non ccnftat Ju- millia

ut ait Piutar:

.ftinus

nec enim Pyrrhus tunc decertavit phantos,

hoftium csefa, viftofque ait quod Romani malleolos flup;

uncis infuper
feu
a(

in Sicilia, fed navali praslio,

volutos ac pice obfitcs,

Lenaces,
terga
fi

chus,

dum

e Sicilia

in Italiam tranfiret
;

eofque infiammatos in
;

turr

qua in pugna non

6.

vicit

fed,

amifsa clafe Siciiia petit

belhiarum imm.ittei-ent

^s parte m.ixima, fugit in ItaHam.

Floro

&

Zonars credimus,
felToribus

pullu;

ASicilid ahirct.]
refpectins ad

Dam

phantis

vulnsratas,

exct

italiaqi^

infulam^

ccmitibus

cqm matrera

pafTjm qusrerent, eaqj

LiB. XXIII.
^n
j

Cap.
&

IV.

199

Epirum
fuit.

revertitur.
^

im
rias

Nam
;

Admirabilis utriufque rei cafus n exemficutante fecunda fortuna, rebus fupra vota

cntibus,

Italise Siciliaeque
ita

imperium,

tot

de

Romanis

vi-

adftruxerat

nunc

adverfa, velut

in oflentationem

humans, deftruens quae cumulaverat, Sicilienii naufragium maris, & foedam adversus Romanos pugnam, pemque ab Italia difcelTum adjecit. Poft profelionem a Sicilia P^^rrhi, magiftratus Hjenms dlg^ L^ A P. IV. ^wrcujus tanta moderatio fait, ut, confentieuLC om- "^^"^^ liero creatur
ragilitatis

nas

civitatum favore, dux adversus Carthaginienfes

primum,
educa

I
f

X rex crearetur.
quafi
)i]i

Hujus futurae majeftatis

:

ipfa infantis

Aii.M?37g2. ^^ ^^; ^.

prsenuntia fuit
cujus origo
^

viro,
:

a Gelo,

quippe genitus erat patre Hierocle, ^^.j.^^'^^^^* antiquo Sicilis tyranno, m.a"^

( <

illi genus fordidum;, atque adeo ^ pudibunac propterea a patre, velut ex anciila natus, loneftamentum generis, expofitus fuerat, Sed parvulum, nance opis egentem, apes, congefto circa jacentem melle, muldiebus aluere. Ob quam rem refponfo arufpicum admonitus

)at

fed

maternum

fuit.

Nam

"^

&

er,

qui

regnum

infanti

"

portendi canebant, parvulum recolmajeftatis, quse promittebatur,

ift-

I t,

omniqu8 fludio ad fpem

NT

ERPRE
\

TAT
fe?

O.
qh
Italla

}
}
<
:

^kut enm favens fortuna concefferat ceptam, tot 'viEio- \fum. regnum Italia, Siciliaque,

&

difccjfum

.prohro^

de
;

Romanis
nunc

ita

kmanam
rat,
;

adverfa, quafi njcllet ofienfragilitatem, auferendo qua

adjecit

in

mri,

&

b Et ideo expojitus eji a patre tanquam familia fua. c Sed apes aluertint per wultos dies pusegentem fubfidio hcminum, rnelle coatnijftoni Sicilics naifra- rim, cladmi a Romanis ac- gefio circa ipfum hximi jacentem
fuccedentes

fecundim

dedecus

N
t imota

T
ri
[

M,
Lngenio
tiibuit, qui, quse
fortiter

cstenque
ordines

elephantl

concitati,

pug.

il.tum

turbarunt,

&

viitoriatn

nando acquirebat,

Imnis peperere.
.

In

ique

Epirum re-vertitur.'] Milonem, fi Helinum, cum 06I0 miilibus pedi

|

femper rerum novarum Unde Anti^cnus eum fpe corrumperet. cum aleatore conferre folebatj, qui muita

&

fecunda jaceret, fed jadlu nefciret uti.

"

1 1,

equitum oftingentis Tarenti reliquit, Tot de Romanis ^iBorias.] Ter tanjufto prslio
j

4. Hicro creatur,'] Non antiquu3 ille Pindaro laudatus, fed junior celebratus a
Tireccrito.
5.

cum Romanis

dimicavit

lao. viftor
I
<

altero aut viftus,

j

aut viao-

inceita
Italia

fuit

tertio, plane devitus,

&
;

6.
fuit.

AGelo.] Scribendum eft, a-Geione. Malim pudendum, Pudibundum.]

'Poxtendi can^haaf.]

pulfus eft,

quod breviter Florus

dm

.,

fera, quae primam viFtoriani abftu'U, fecimdam parem fecerant, tertiam cmroverfia tradidere.
Fragtlitatis

7.

Apes modo

fceh-

citatem, ut Hieroni
j

&

aliis,

modo

infeli-

5.

letatem

citatem, ut Pompeio ante Phaifaiicarr^j, 6s humana.] Hanc rerum Bruto ante Philippeniem pugnam porten* Plutarchus non fortunae,, fed vi- derunt.
,

ftituit.

2Q9
ftituit.

J
aEidem

I
difcentl

lupus tabul ^ in turba pueroruin repente confpeiAus, eripuit. Adolefcenti qlque, prima bella ineunti, aquila in clypeo, ^ noctua in hafta c ifedit.

in ludo inter cosequales

regemque futurum
faepe

cautum, S^ manu promptii, Denique ^ adversus provocat .s pugnavit, femperque viloria,m reportayit. A Pyrrho ;q
Qiiod oftentum,
fignificabat.
j

& confilio

multis militaribus donis donatus

Pulchritudo ei corporis ifignis, vires quoque in homine admirabiles fuere : in alloc o blandus, in negotio juftus, in imperio moderatus prorfus ut i il
eft.
:

d regium deeile,

praeter

regnum,

videretur.

INTERPRETATIO,
1

a >um fcbold

fiuderet intey pueros Jibi a^uales,

NO
1.

T M,
isk

in hajia.l Nolua, fi volaf- dorus. Hinc manavit adaglum, i\ ft ; confediffet, exitium mi- njolat, qucd Hieroni accidit, cum Aga2. Ad^verfus prowcatores ."] Mame thocles bello Punico nodluas per caftra & Carthaginienfes vicit faepe ; cum clam emifit, ut per caftra volitantes mili- manis etiam bellum geflit : fed paulo tuni animos coniSrmarent^ ut narrat Dio- compofita pace, ab eorum partibuu ftet
fet, viftoriam

NoBua
:

iiabatur

bs
)1,

L
J.

B E R XXIV.

BREVIARIUM CAPITUM.
Gractce civitates
ali^e tn alias ajjurgunt.

2.

Ptolemcei Macedonis infororem Arfimen confpiratio,

3. Incejiuofce Ptolemcei

Arfinoes

nupties tragicis cafibus

h ^

vuniur,
4. Gallorum, qui

Ptolemaum vicerunt

& interfecirunty

in 1

cedoniam irruptio. Jiratagemate Ptolemaum aggreffi fmt^ oppreffert, 5. Macedonum luBus injlauratio, 6. AUo GaUoruiny Brenno duce^ in Graciam expeditto : C5

^o

&

1^^

Jpoliaiione Delphici templi conjdium,

defcriptiones .
.'

Hujus templi

Cs*

orak

^, Brenni t^ aliorum
tatio

confultatio de templi oppugnatione

'i

ad
'

milites.

$0 Oppugnatio irrita^

& clades

GaUid

exercitus^
'

Brenno

in

'*

h^a^

c A r ur

LiB/XXIV. Cap.
C A
P

I,

ir.

20 1

U T

T.

DUM
res,

haec in Sicilia geruntur,

fe bello

interim In Graecia

diiri- ^'''^"'^^'y''-

dentibus inter

Ptolernaea Cerauno,
:
'^

&

cho,

&

Antio- ^fasV^r^
^r.

Antigono, regibus

ducibus Spartanis,
miilis

velut occafione data, ad

omnes ferme Graeciae fpem li-

An.M.3775.

invicem legatis, per quos in focietatis foe- Urb.^c?474. lllgarentur, in bellum prorumpunt: &, ne cum Antigo- AnteC.277, fub cujus regno erant, bellum CQepilTe viderentur, focios Etolos aggrediuntur, caufas belli praetendentes, quod conGraeciae facratum Apollini ^ Cirrhaeum campum, per vim iiTent, Huic bello ducem deligunt Arean, qui adunato ru, urbes, fataque in his campis pofita, depopulatur ^ Quod cum e montibus luferri non poterant, incendit. icati iEcoIorurn paftores eflent, congregati admodum ignorantefque quanta manus elTet, :nti, fparfos hoftes, incendrorum fumus abftule\m confpedlum illis metus
!sere6lae,

&

millibus^ prsReparantibus deinde Spartanis belauxiliupi multas civitates negaverunt, exiftimantes, domi!em eos, non libertatem Grsecise, quaerere. Interea inter bellum iinitur ; nam Ptolemaeus, pulfo Antigono, cum

onfe(Santur, trucidatifque
in

admodum novem

fugam

verterunt.

jm
a
'

totius

Macedoniae

occupafTet,

affinitatemque

cum

Pyrrho,

data

pacem cum Antiocho ei in matrimonium

a fuajungit.

AP.
fu
(0
:i

II.

Exinde externo metu

;

depofito,

impium

&

faclnoro- Ptolmaih

animum ad domeftica
fuae inftruit

fcelera convertit, in(idii(qu.Q

quibus

& filios ejus vita, & ipfam ^

Primus
ei

AvCmoe -^2'^'^con^l^
rano,

Cafiandreae

ui

pofreilione privaret.

dolus fuit, fimulato amore,

INTERPRETATIO.
' ferme urbes Gracia, quaji occav
ita effet libertatis

b S^uod fafiores JEtohrum videntes e recuperandae, ^Si^^~ montibuSy fimul junBi fere quingenti, in^^ bellum, ducibus Spartanisj mif- JeBantur hofles dijperfos, f ignorantes quan:s ad fingulas ut omnes tus ejjet numerus illorum, qiiia timor f civitates,

&

-.i

infocietatem bdlit

fumus

excitatus

ex incendio impediebatj

ns

'uidere poflent

numerum .^tolorum.

N
^ntipcho.l Sotero,
Antigono.^l
filio

T M.
dices montis
ParnalTi.

Seleuci Nicaerat

XJnde Apollo Cir-

rhaeus etiam nuncupatur.

I

Gonata,

qui

filius

5. Filid fua.']

Antigona, quae Ptolemet

I:triiPoliorcet^.

privigna,
6.

non

filia fuit.

^'

Sub cujus regno.l Urbes Graeciae pluSc Peloponnefum poffidebat.

GrrhdEutn campum.^

nia?

Qui juxta
Sic

litus

Caflandre^ urbis.'] Urbs eft Macedomaritima, ad finum Thermaicum, noit procul a Theffalonica j a Caffandra Priami

Corinthiaci
rrha,

extenditur.

diftus

filia

nomen habere dioitur

fororis

qus

urbs eft Phocidis_, ad ra>

2D2
fororis

matrimonium petere: aliter enim ad fororis filios, borum regnum occLipaverat, quam concordiae fraude pervenlrcior
poterat.

Sed nota fcelerata Ptolemsei voluntas forori

erat.

que non credenti ^ mandat, velle fe cu?n filiis ejus regni c tium jungcre : cum quihus non ideo fe armis contendiffe^ qu eripere his regnum ; fed quod id facere fui muneris vellethoc mitteret arbitru?n jurisjurandi^ quo pnefente^ apud deo triosy quibus vellet ohfeerationihus^ fe obligaret, Incerta Ar
:

lOc

quid ageret fi mitteret, decipi perjurio ; fi non mitteret, ^a. Itaque pluslilHs, vocare rabiem fraternae crudelitatis timebat. quam fibi timens, quos matrimonio fuo protecturam fe art -aquo perduc batur, mittit ex amicis fuis Chodionem
:

fanftiHimum Jovis templum, veterrimse Macedonum

Fcolemseus, fumptis
^

relia

in

manus

altaribus, contingens

ipfa

lachra & pulvinaria deorum, inauditis ultimifque execra bus adjurat, fe ftncera fide ?natrimonium fcroris petere ; ncque in contumeliam ejus fe paturumque fe eam reginam Ar uxorem^ aliofve^ qua?n fiUos ejus^ liberos hahiturum. poftquam & fpe impleta eft, & metu foluta, ipfa cum fratre cujus vultus, & blandientes oculi, cum fidem non loquitur rorem quam jusjurandum promitterent, reclamante ^ Ptole
7i ;
i

tm
oe
ol-i

'li-

ea

filio
3i^efiwf,-

fraude?nfubeffe^ in
III.

CAP.
brantur.

matrimonium fratris concedit. Nuptiae magno apparatu, laetitiaque omnium

i.

h
periti

ejm nu^tia.
mecat.

Ad

concionem quoque vocato exercitu,

capiti f rk

An.M.3775. titiam effufa Arfinoe, quia, quod

SVc^'

'*

diadema miponit, regmamque eam appellat. (^io nomme morte Lyfimachi prioris n ^i^ii^^^f ^t, recepiiTet ; ultro virum in urbem fuam Caffandrear
:

[n-

aateCaj^. vitat, cujus urbis cupiditate fraus ftruebatur. Prsegreffa i[uf virum, diem feftum urbi in adventum ejus indicit domos, tnpla, caeteraque omnia exornari jubet: aras ubique hoftiafqut lifponi filios quoque fuos, Lyfimachum fexdecim annos nab,
:

Philippum trienniominorem, utrumque forma infignem, corojtos ^ Quos Ptolem:sus, ad celandam fraudem.t* occurrere juLet.
pide
gat.

&

ultra

modum

verae affecllonis

ampkxus,

ofculis diujti*

Ubi ad portam ventum eft, Qccupari arcem jubet ; pfos Qui, cum ad matrem confugiffent, in gremio ejus interfici,
|tei;

INTERPRETATIO.
a

mn
lum,

fe ejus Jilih,

Mandat

njelk

&

regmm

regere

fmul
belillis

b
illi,

%w

Ptolemaus-

ad fraudem te^^
q^uanfc^

in eos fe non gejftjfe

ampIeSiitur,

& ofculatur Jafih

ut horurn ^riperet regnuin, Jed ut

qui "vere diligunt.

poftea redderet..

N
1.

T M,
&
\

z. Ptolemao fJio.] Ejus libercs d'In manus altarihn.'] Quod moris fuit Philippum, an terti;^^* unde arse JLyfimachum in jurejurando apud Veieres j . lcefferit PtolemaeiiS;, incertuin, anfie diclee lunt^ ex Varrone^

B.
;

XXIV.

CA

p.

IV.

203

fcula trucidantur ,C)fc

proclamante Arfinoe, qubd tantum ne-

Pro filiis fappe fe itnubcndo, aut poft nuptias contraxiilet. frequenter corpore fuo puerorum corpora ifToribus obtulit exata protexit : vulneraque excipere, quae liberis intende^ Ad poftremuni etiam fpoliata funeribus filiorum, ir, voluit. veile, & crinibus fparfis, cum duobus fervulis ex urbe ada, ^ Samothraciam in exiliurri abit ; eo miferior quod cum filiis ei non licuit. Sed nec Ptolemaeo inulta fcelera tam cruenta Quippe diis immortalibus tot perjuria, nt. cidia vindicantibus, brevi poft a Gallis fpoliatus regno, cap:

&

e, vitam ferro, ut meruerat, amiiit. \?, IV. Namque 5 Galli, abundanti mukitudine, cum eos GjllHnMa^ :aperent terras quse genuerant, trecenta millia hominum ad cedoniamir^ Ex his ^'^'^P^"^* novas qu^rendas, ^ velut ver facrum miserunt.

in Italiaconfedit,
it:

&
&
"^

portio Illyricos finus, ducibus avibus

D
r,

Galli

urbem Rcmanam captam in(nam augurandi prster csteros callent) per ftrages Barbarorum pene-

qus

Sz

gens afpera, audax, bellicofa, in' Pannonia confedit prima pofl: Herculem, cui ea res virtutis admirationeru
:

INTERPRETATIO,
^enique denegatd etiam facultate fepe- fcendit frima foft Herculem : cujus "Jtrtus itfimortalitatem admiratio-fiem 'Slios, njefte lacera, &c. confecuta

}ua

inaccejja

juga Atpium,

&

loca

efty

quia tranfcenderat Alpes.

on po(funt propter frigus habitari,

tran-

N
iciffa vefte, fsfc.]

T M,
ulurfparfedes
illis

Hunc morem
fqualiido

armis qusererent

creditumque

eU

^ntiqui, ut
crinibus,
l;5

habitu
cinere

adeffe

&

ncnnunquam
inflila

5.

Deum, cui dicabantur. Romanam iirbem.\ Vilis Romanis,

incederent.

VSamothraciam.']
iltera
il
|.i,

Samos

duplex

in

Mari

ab
oftia

ad

Icario, lonis vicina, Ephefo ; altera in Mari Hebri, inter Lemnum Sc

qus,
acia

quia Thracise adjacet

Sa-

dicitur,

de

qua hic

loquitur

?/?.]

ILivius

Hujus expeditionis duas caufas alteram^ fpem prsdje ; al-

Brennus urbem captam incendit ; fed, dura Capitolium a Manlio defenfum cblidet, a Camiilo exule, qui Romanorum reliquias collegerat, cum fuis ad internecionem deHoc notum omnibus. letur. d.ln Pannotiid.'\ Rcgio fuit Europs maxima, inter Dnnubium ad Septentricnem Sc Ortum, Noriaim ad Occafum, & lUyricum ad Meridiem. Duplex fuit 3 fuperior versus Occafum, ubi nunc pars Auftris, Stiriae,

penuriam
ludine.
iVeliit 'ver
'lc

commeatuum

pro

tanta

Vindorum Marchis,
lae
;

Sclavonia;,

Cc Carnio-.

facrum.l

Ver facrum
Qii^oties

fic

ex-

Dionyfius Halicarn.
itrate
-C,

in aii-

vulgi multitudo

niraium ex;

nec alimenta fuiricerent omnibus

confccratos
foras ideo emittebant;,

Ortura versus, ubi nunc magMultae Sciavonise, na pars Hungariae aliae funt hujus diviiiones apud Aulores, de quibus non eft hic agendi locus. 7. Prima poft Hercukm.\ Hercvl:s Alpes
inferior

&

:pnm
'liines,

qaot annus pareu^

aiias

fuperaverat,

ut

Geryontm

in Kifpania. ty-

rannum

occideret.

&

204

T
ibi,

N
^

I
invi6la juga,

&
tos

immortalitatis

ndem

dedit,
:

Alpium

&

intra6i:abilia loca tranfcendit

domitis Pannoniis, per

I
ul-

annos ciim finitimJs varia bella gefserunt. fucceffu, divifis agminibus, alii Grseciam,

Hortante d
alii

ide

Macedonm,

omnia

ferro proterentes, petivere.

Tantufque

terror Gallic

minis erat, ut etiam reges non laceffiti, ultro pacem ingen cunia mercarentur. Solus rex Macedoniae Ptolemaeus adve

Galiorum
tis,

intrepidus audivit
bella

quaii

non

difficilius

cidiorum

furiis agitatus,

cum paucis & incon quam fcelera patrarentur, occurrit. Dardanorum quoque leg
;

hifque

lo
it

nem,

viginti millia

armatorum

in

auxilium ofFerentem,

fpr

contumelia ; ^ aiitm de Macedonia dicen cum iotum Orientem foli domuerint^ nunc in vindiSfam fi Dardanis egeant : jnilites fe hahere filios eorum^ qui fub AL dro rege Jiipendia, toto orbe terrarum viSiores^ fecerint. ubi Dardano regi nuntiata funt, inclytum illud IVIacedonias
addita infuper

//.

y^,

tg-

immaturi juvenis temeritate, cafurum dixit. Igitur Galli, duce ^ Belglo, ad tentandos ^ :e^ Gallis oc^ donum animos, legatos ad Ptolemasum mittunt, offerente )aciditur. fed Ptolemaeus inter fuos belli metu p :m An.M.3775. cem, fi emere velit 01. 125. 2.. Gallos petere gloriatus eft. Nec minus ferociter fe legatis, a\ ^^^277^'^^^^' ^^^^^^ ja6i:avlt5 aliter fe pacem daturum negandp^nft
brevi,
ptolematis

num

C A P.

V.

principesfuQs ohftdes dederint^

Jhy nifi inermibus habiturum.

^ arma tradiderint

non enim^
risere (

m
|li,

Renuntiata legatione,

undique acclamantes, brevi fenfurum^ fibi an illi confidente.}a* Interjedtis diebus, praelium conferitur, vic [ue cem ohtulerint, Maccdones caeduntur. Ptolemaeus multis vulneribus faucii iapitur caput ejus amputatum, h lancea fixum, tota acie. ac ?rrorem hoftium circumfertur. Paucos ex Macedonlbus fugcSrvavit: cseteri aut capti, autoccifi. Haec cum nuntiata perlnnem Macedoniam eifent, portas urbium clauduntur ; lu6tu tijiia replentur: nunc orbitatem amifforum fiiiorum doleb t nunc excidia urbium metuebant nunc Alexandri, Philipjjue regum fuorum nomina, ficuti numina, in auxilium vocatft:
:
*=

fub

illis

eatitijfe

fe non folum tutos^ veriim etiam vi5lores orbis terri ^M Ut tuerentur patriam fuam, quam glorid rerum \^'
'^

INTERPRETATIO.
a Dicem brevi ferituram Maccdoniam, qucs njicerat omnes populos Orientis, Ji non
pojjit defendere Jines Juos Jine

Nunc

dolebant Je orbatos eJJeJjHisi. '<^

defenderent patriam

lio Qccifts.

Non

Dardanis. habiturum Je Jdein Galiis,

d Orahant
Jtifi

iit

t%
Wjf*.

qiiam reddiderant illujirifimam

& fc
I

ejfent inermes.

Jimam, rebus a fe fraclare gejiis.

N
T.

o r M.
1

ImJi&a

jtiga.~\

Melius repcnas tn-

'gio.l

Qui

Belgis

nomen

[Paufan ias tamen Bolgiura appellat.

tiB. XXIV.
-

Cap.

VI.
quos

205

>}>

ccelo

prommain

reddidijfent,\

ut opem. affilBis ferrent^

ibus

^ DePtokmiel regis perdidijfet^ orabant. Softhenes, unus de omnibus, non votis agendum )num principibus, ratus, contracSla juventute, & Gallos exultantes compefcult, & Macedoniam ab hoftili po-

temeritas

'

ae
in

defendit.

Ob qus

virtutis beneficia,

multis nobilibus
:

Macedoniae affecftantibus, ^ igncbilis ipfe prasponitur j-Q rex ab exercitu appellatus e^^tt^ ipfe non in regis, fed duimen jurare milites compulit, \P. VI. Interea Brennus, quoduce portio Gallorum in Gras- ^ffj ^'J^^*^ audita vidloria fuorum, qui BeJgio duce Ma- petmt. Tem^ fe effuderat, vicerant, ^ indignatus parta vi^^f^i^ia opimam praedam, & pU Delphid onuftam tam facile relldam efTe, ipfe adunatis '^P''-^^'"* is fpoliis millibus peditum, & xv millibus equitum, in Macedoniam
-,

ipit.

Cum

agros villafque popularetur,

occurrit

ei

cum
fe

in-

lo
^-

exercitu

Macedonum

Softhenes

fed pauci a pluribus,

a valentibus,
:s

faclle vincuntur.

Itaque ciim Vi&:i

Ma-

intra

muros urbium condidilTent, viclor Brennus, nemine

A^acedonijeagros deprssdatur. Inde, quafi teriam fpolia forderent, animum ad deorum immortalium convertit, fcurriliter jocatus, '^ lociipletes deos largiri homiportere. prsedam reiiStatim igitur Delphos iter vertit,
ente, totlus
'^

aurum
-

ofFenfse

deorum immortalium

prseferens, quos nul-

:hus egere^

ut qui eas largiri hominihus foleant^ affirmabat.

Apollinis Delphis

;rnpium autem

pofitum

efc

in

monte

INTERPRETATIO.
/>'

omnes defperant,

Sofihenes
arhitrattis

iimislpradis opimis,

&

fpoliis totitis Oriejttts,

tam

pibus
'.m

Macedonum,

non VfacHe 'viciam a Belgio.

c Fiehemcntiiis

'votis,

fed armis, omnes ju-vcnesl

1

cupiens,zufenepr^dam

aunm,

qitam religionem

&

deorum cuituirj

^^i''^ ferens

Macedoniam

repletaml non 'violare.

N
05/?^^.]

M.
hiatus,

Ante Softhenetn, Meleagerirae

quo
fonos

forte

accedentes

capella?,

duos,

&

Antipater dies quadragintaicontinuo

cceperunt
acceffit,
:

&

geftus
vidit

mirificos
p?.ftor,

edere
ipfe

regnarunt, ut tradit Eulebius.

.

quod

ubi

&

Ignobilis.']

Prius

unum

de

principi-

quem

incols plerique imitati, idem

Hixit:
'"

Non

fuit Softhenes

fanguine re- iquod acciderat capris experti funt.

jquifque

Quare
in

"d nobili

tamen oriundus.
Diodorus habet

rebus in dubiis

illo

oraculo pro fe

millikis.']

cxl
j

ufusef!::

cum
virgini

vero aiienata

mente

hia-

tum
I

prsecipitarentur,

placuit

vaticinandi
vetulae fa-

Locupktes

deos.']

Qua

caviilatione

munus,

primum, deinde
j

"'ft

etiamDionyfius,
"nteas

dum

juberet

men-

cerdoti committere

quo, ut

tutiiis

fungeeft,

ex omnibus
porrigentibus

delubris

aflerri, jvetur,

machina fuper hiaCum extrudla

tres

m
--.',

eiTe jalitans,
iis

a quibus bona pre- quae

nolle

cum

haberet pedes, tripodis no-

ab

fumere, Imen obtinuit.

I

utifertCicerQ,
i

Temphm
lem

ApoUinis.']

Hujus templi :Mafis

Ingens erat

tradit Diodorus.

.. ' Apolhn^ facer, ter-jcc He.iconern, Poetarum

"

6. In mor.te Parnaffo.']
"
" & -

Mons
inter
.

eft

Phocidis,

Cythsronem
Pain.iiro5

is verfibus notiiTimus.

^o6
hominum
fecit
;

i
^

S
ad

I
ibl

Parnaffo, in rupe undique Impendente:

qui,

clvitatem frequtia

aifErmationem majeftatis Uiv concurrentes, In eo faxo confedere atque ita templum ci .dtem non muri, fed prascipitia ; nec manu fa6la, fed natu|ia J)r2efidia defendunt; ^ prorfus ut incertum fit, utrijm munii
:

&

tum

loci,

an majeftas dei plus hic adnliratlonis habeat.

faxl rupes in

formam
i\

theatri receilit.

Quamobrem
fonus,
audiri.

&

^ homi

|ni

clainor,

oc

quando accedit tubarum

fe

perfonantibi!&

refpondentibus inter

rupibus,
folet.

multiplex
res

amplio

ie
r-

quam

editur, refonare

Qus;

majorem

majeitatis

rorem ignaris rei, h admirationem ftupentibus plerumque ai t. In hoc rupis anfradiu, niedia ferme montis altitudine, plai es quoi jn exigua eil:, atque in ea profundum terrae foramen, oracula patet: ex quo frigidus fpiritus, vi quadam velut ven in fublime expulfus, mentes vatum in vecordlam vertlt ; in etafque deo, refponfa confulentibus dare cogit. Multa igitut bi & opulenta regum populorumque vifuntur munera ; quG ie magnificentia ful, reddentium vota gratam voluntatem, h )'^

runi refponfa manifeftant.

aliorum du~

um

confiil-

VII. Igitur Brennus, cum in confpeclu haberet deliberavit, an confeftlm rem aggrederetur ; an fe.Tis via militibus, nocxis fpatiam ad refumendas vires d; Emanus & Theiralorus duces, qui fe ad praedae focietatem xerant, amputari moras jubent, dum imparati hoftes, h re adv^entus fui terrori efict interje6la noiQ & animos hofti
1

C AP.

1-

plum, diu

6
t.

i-

""

js

3,

forfitan
iri.

&

auxilia acceOura,

& vias qu^e

tunc pateant, obftru6

v
at

n
>,

Scd Gallorum vulgus, ex longa inopla, ubi primum cseterifque commeatibus referta rura invenit, non minus
dantia

i-

Istum per agros fe fparferat ; defertliie iignis, ad occupanda 6mnia pro vi6!:orIbus vagabantur. QusfS ^ Prima namque diiationem Delphis dedit. opinione advei s
vicioria

quam

INTERPRETATIO.
a S^ui habitanint in
':;enerant undique,

ea

rupe, in

quam

Ex

quo eduntur oracula,

l*

moti

celebritate illius loci

e Nolunt expetiare diutiiis, quia eorw.

njcntus improvifus terruerat hoftes non /

jjropter dei majeftatejn.

i*

b Ita ut
mirationis

dijfic'. le

Jit judicare,

an phn adloci,

tos

ad refjtendum

iSf ite

mercatur munimentum

quani

hoftcs refumerent -vires

lia,

&

forte

illa noEi

njenirent ipfis a -

mcipftas dei.

Ji fiat aliquis fonus tubarim, folet aitdiri multiplex, major quani emittitur,
c

Et

&

6f vite obftruercntur, qua tiinc patct, Ubi riimor increbuit Gallos adwn
agricolis ne
jyicfjh efferrent

''i

dicitur oraculum prohibuiffe

i

riipibus inter fe refpondentibus.

na

&
J.

domibus.

N
I.

Opuknta

regum.']

Graviter de Chrifto querebatur impius PorpKyrius, quod ad

craculis utilitas caperetur
j

aativitate, nulia ex

deorum

fi^.ebant enira

omnia

oracula.

(iallori*

L
:

B.

XXIV.

C A p.

VIII.

207

mefles, vinaque )rum prohlblti agreftes Cujus rei falutare prseceptum non prius intelle(5lum efFerre uam vini, caeterarumque copiarum abundantia, velut mora, Prius itaque urs objeifla, auxilia finitimorum convenere. fuam Delphi, au6li viribus foclorum, permunivere, quam vino, velut praedae, incubantes, ad figna revocarentur. HaBrennus le^f^aex omni exercitu peditum fexaginta quinque i: Delphorum fociorumque non nlfi quatuor milliamilitum quorum contemptu Brennus, ad acuendos fuorum animos, ; dae ubertatem omnibus oftendebat, ^ flatuafque cum quadri]uarum ingens copia procul vlfebatur, folido auro fufasefie :
oraculis feruntur,

ue in pondere,

/VP. VIII.
)

quam in fpecie, Hac afleveratione

habere .prsedae affirmabat.

incitatl Galli,

fimul

&

he-

ciades
''"^^.^

GaUs^
^^^"-

mero

fauCii, fine

refpedu periculorum in bellum ruebant.

II ra,
oi
^.c
1

in viribus reponentes, c^^^An^NL^^Q, fcandentefque Gallos e fummo 01. 125. 3. partim faxo, partim armis obruebant. is vertice, In hoc ^''^- ^- 47|"" '^"^* im certamine, repente univerforum templorum antiiVites,

Delphi pius in deo,

quam

mptu hoftium

refiftebant,

'

iT
'1

&

ipfae vates,

fparfis crinibus,

cum

infignibus

atque inin

pavidi vecordefque
adve?7ij/e deti?n
;L

in

primam pugnantium aciem procurvidtjje

clamant; eimque fe

dejillentem

per culminis aperta fajiigia.

itnplorant,

Dum

o?nnes

opem dei fup-

'Ims^

juvenem fupra huinanum modum injignis puU ei diias armatas virgines^ ex propinquis Diame Minervezque adihiis occurrijfe^ nec omUs tantum
comitejque
:

perfpexijfe

m
--.

audije etiam Jiridorem arcus^ ac Jlrepitum ; proinde ne cunctarentur^ diis antefignanis^ hoftem CiS-

5 victoria deorum focios fe adjungercy fummis obfecratioQiiibus vocibus incenfi, omnes -certatim ia monebant.

um
tuii

profiliunt.

Praefentiam del

&

ipfi

flatlm fensere

nam
diffi-

terrse

motu

portio montis ^rupta

Gallorum

ftravit exerci-

&

confertiffimi ^ cunei

non fme valneribus hoftlmn

INTERPRETATIO.
prab His diciis Galli incitati, ehrii 'vino, ^j'^ currus, Gf deorum fiatuas conjlafaslciuod hikQVznt dis pr,:s:edsnti. h aurOy quarum ingens multitudo \ c Et molcs ingentes terra wvulfa ex monti
aj lendebat

omnibus magnhudinem

jj

debatur,'

&

dicebat

illas

ejfe

mukoli/ulnerabant

ho/ies.

fuam

apparereitt.

N O T M,
I

vwm cum
lerat,

quadrigis.']
fufos

Crcefus mille

3. Terri^ mofu.J

Viginti fex millia par-

-x auro folido

Apollini Del-

tim

ex quibus fada eH: ara tjta

Ipfae vates, id eft,

:^ Herodotus.

a-uates.']

Pythiae.
-

Hasc,

&

quze

Phcefequun-

fabuls <iuam veiitatis habent,

partem metu panico, perierunt, Paufan. & Valer. Max. 4 Cunei^ Cuneus etiam dicitur conglobata miliium multitudo cuneus enim propne eft initrumsntum ferreum, cujus prima pars acuiior, latior aitera : hinc cufetru,

Ex

nei militares dicuntur,

^o8
patF

tUSTINI
rueban^
faucios

Infecuta deinde tempeftas eft,

quas grandli^
ipfe

iVfgore

ex viiineribus abfumpfit.

Dux

Bre

Cum

dolorem vulnerum ferre non ppiTet, ^ pugione vitam u. \'it. Alter ex ducibus, punitis belli audloribus, cum dclm Biillibusfauciorumcitato agmine Grscia excedit. Sed neciugientibus
tedlis a(5la

fortuna

commodior

fuit

fiquidem

pavidis nulLJib
;

nox

nuUus fme labore

&

periculo dies

afiidui n-

bres

& gelu,

nix concreta,

&

fames,

&

laiTitudo,

&

fuper

fe

maximum
terebant.

pervigiliae

malum, miferas
feclabantur.

infelicis belli reliquia; biter habel padlo evenit, ut ^

it,

Gentes quoque nationefque, per quas

palantes velut

prsdam

Quo

ie-

mo

ex tanto exercitu, qui paulo ante fiducia virium etiam versus deos contendebat, vel ad memoriam tantae cladis fi

ir

efiet.

INTERPilETAtlO.
a Noft mdeBant
zn
teSiis.

pra

ttmore noEie manere

maxtmum, exitium

afferehant relifi

feris infelicis exercitus%

efl;

b Et praferea mgilia^ quod

malum

N
creato rege Cicorio, faucios

T M,
jii

Sibi T. Pugione,'] Pra^ pudore acceptse cladis 2. Nemo ex tanto exerciiu.'\ cutn veneno vitam finiifle tradit Paufanias. confentit Juflinus ; illorum enim p Addit Diodorus, auftorem fuiffe fuis, ut, in Afiam, partem in Thraciam ex

lli

et
<s>

cerent

quare viginti

omnes interfi- fugiffe poftea dicit, refertque Polybiu: miUia fuorum lan- qui fuperfuerant, circa Byzantium c
tiffe.

i-

guentes animas ferro exigerurit.

L
1. Gallorufii In

B E R .XXV.
Macedonia regem^
confpiratio,

BREVIARIUM CAPITUM.
Antigonum.,
2.

Dum

prtedafn currunt.^ prtsdce fiunt ipft., pacem obtinet. Nomen Gallorum formidabile^

ad

& Antigi ^ armo

mulier

iS

"n

invi^a fcelicitas. 3. Pyrrhus Macedonia potitur^ Antigono ejedo, ^.Pyrrhus^ dum Tnonarchiam fo?nniat, d Sparianis
atteritur.

is

5. Pyrrhus

apud Argos

occidittir

ciijus

ehgium

rermnji'

2nam

"Jujiinus fuhjicit^

cA

ulr

1
INTER
pace,

B.

XXV.
C A P U
,

eA

p.

I,

m
t

^pa

I.

duos reges, Antigonum

in
hollis

&

Antiochum,
Quippe

^^itut^ Galtdrun

f,t

cum

Macedoniam Antigonus
exortus
eft.

reverteretur,

novus

fonfS7tio;

f eidem repente
nno duce,
t;tuendos
'

Galli,

qui a ^11.^.3757*

^p' ^^ Grasciam proficifceretur, ad terminos genu^; ne fuli defides viderentur, peditunl ^litedt^st :cim millia, equitum tria millia armaverunt fugatifque carum Tribanorumque copiis, Macedoniae inlmmentes, miserunt, qui pacem ei venalem ofFerrent, fis ad regem

cum

in

relifti

fuerant,

i
S

regis

caftra fpecularentur.

Qiios Antigonu^, pro rega-

nificentia,

ingenti apparatu epularum ad

ccenam

invitavit.

GiWi, expofitum grande auri argentique pondus admirantes,

piaedae

a le

ubertate

folicitati,

infeftiores

quam

venerant, re-

V I

:untur.
baris

Quibus

&

elephantos ad terrorem,

vdut

inufitatas

^ formas, rex oftendi juflerat, naves dnuftas copiis dlionftrari: ignarus, quod quibus oftentatione viriunii meturri eorum animos, ut ad opimam praedam^ f< ijicere exiftimabat, fcitabat. Itaque legati ad fuos reverfi, omnia in majus exti sntes, negligentiam regis oftendunt opes pariter referta

&

&

^ argento
:

cajira

[i 'tis
r.

munimenti

vallo^ fJH^'^^ munita : qua-' in divitiis haberent, ita eos omnia officia milita;

fed neque

&

intermiftffe

prorsus quafi ferri auxilio nonindigerenty quoniam

dndarent auro.
relatione, avidaegentis animi fatis ad i^r^edsm ^^^^' ^^_^^^ Accedebat tamen & exemplum Bekli, qji non['f"'^'"^ * cuntur. Lrai^ ' 1' V '1 i\/r n^no ante tempore Macedonum exercitum cum rege trucidave- hrum nomen -t\ Itaque, confentientibus omnibus, node caftra regis aggre- /'^'^^^'^*> dntur: qui, prsefentiens tanta^m tempeftatem, fignum pridie d erat, ut, omnibus rebus ablatis, in proxima filva taciti fe ultarent. Neque aliter fervata caftVa, quam quod deTerta funt.
\Z
ii

k?.lL Hac

tabantur.

Suidein

Galli,

ubi

omnia

vacaritia,

ilec

fme

defenforibus

NT

ERPRE

TATI
a

O.

^ulhus rcx jujferat ofiendi ekpbanfos, belluas iniiendam.

Callis tiunquam ^ifaSf adteyroreai

N
Statuta pace."]
cr tur,

r M.
Macedonikni
ceflit

Softhene a Gallis, ut perabat In Afia,

vei
occifo,

^^
noa

vel

devicto,

Macequi

tigono.,

^^s
8fi

PyrAum regem
Siciliae Interirii

expetebant,
adjicere

a. Getarum.l

Qui Danubii rlpam> Pon*

nperium

animum

ma-

turh versus, incolebant.

3. Na-vei onuftas cQfiis.']
j

Antigonus XSonatas,

&
1 1

Hoc

vero

Aiochus

Sot^r

Macedoniam,
ambiebant
qui
longe
:

pl-num regnum,

enim Antigonus nmile videtur fed tan- privatam egeratj & Macedoniam
tanquarii
:

vJtaiii

Jkecepe-*

Antiochus,

lateque ifn-

rat multis attritain eladibus*

xnodoj

2IO

modo, verum etiam fine cuflodibus vident, non fugam hoftiur fed dolum arbitrantes, diu intrare portas timuerunt. Poftremur
integris
tes,

&

inta<5tis

munimentis, fcrutantes potius quam

diripie
lit

caftraoccupaverunt.

Tunc,

ablatis <juae invenerant, ad

convertuntur. Ibi,

naves incautius diripiunt, a remigibi liberis confug 5c ab exercitus parte, quae eo cum conjugibus rant, nihil tale metuentes trucidantur: ^ tantaque casdes Gall rum fuit, ut Antigono pacem opinio hujus vi^ioriae, non a Gal tantum, verum etiam a finitimorum feritate praeftiterit. Qua quam Gallorum ea tempeftate tantae fcecunditatis juventus fu Deniqi ut Afiam omnem velut examine aliquo implerent. neque reges Orientls fine mercenario Gallorum exercitu uUa b neque pulfi regno ad alios quam ad Gallos conj la gefferunt gerunt. Tantus terror Gallici nomlnis, & armorum invi6taf( citas erat, ut allter neque majeftatem fuam tutam, neque arr

dum

&

fam
^ in

reciperare fe pofTe fine Gallica virtute arbitrarentur.

Itac

auxilium a Bithynise rege invocati, regnum cum eo, pa vidoria, diviserunt, eamque regionem Gallogrgeciam cognor
naverunt.
pjfrte ^

CAP.

III.

Dumhxc

in Afia geruntur, interlm in SicIIiaP

^it^^^ rhus, a Pcenis navaii prselio vi^lus, ab Antigono Macedoniae n An.M'37^0. fuppiementum militum per legatos petit: ^ denuncians, ni m
OL
1-26.3.

tat^ redtre fe in regnvju necjp habere,

incrementa rerum,

qucs
lec

^v- Q. ^72!

^omanh

voluerit, de ipfo quisfiturum..

Quod

ubl

negatum

repentinam fingit profedlione arcls Tarentinae cuftodi; Socios interlm parare bellum jubet Heleno filiOj h amico Miloni tradit. Reverfus in Epirum tlm fines Macedonise 5 invadit cui Antigonus cum exercitu
retulerunt,
diilimulatis caufis,
:
]

currit; vi6lufque praeiio in

fugam

vertitur.

Atque

ita Pyrrl

Macedoniam
ciliae

in deditionem accipit; 5c, veluti

acquifito

damna

amiflae
relidi;

Italiaeque

Macedonis regno
arceftit.

pensaflet,

Tarenti filium

& amicum

Antigonus autem

cum

pai

INTERPRETATIO.
a Et tanta fuit Jirages GaUorum, ut nen mntum Galli, fed etiam gentes finitma
harbara,
territce

Deniincians,
ejje redire

nifi

wittat

auxilia,

^
c

necejfe

in

fatna hujus viBoriaf non fe gefturum in eum gufajint bellum inferre Antigono^ Jui dilatet, quod 'vokbat facere Romanorunit

regnum fuumy bellum, ut fines

&
r

dilpe J

N
\.

rM
. :

Invadit.'\ Afiam minorem inPrimum cum Anti 3 urbes aliquas ce telligit: ultra Taurum enim non penetra- congredi non aufus, pecunia tum, commiffo in Chaonia prcelio, < runt Galli, nifi aliquanto poil, lifque, qui pro Antigono itabant, co condu^li a regibus Syria?. Attalicorum regum /is, & elephantorum & phalangis d 2. IJi ^{xiliain.j ditbnem diu populati obtinuerunt ab iis dextram iis protendens, ad partes fuas

Afiam oimem.']

Bithyniam, qulxn Ai9 jiomine QaJJo Gr*e-

traxit.

equltibi

LiB.XXV. Cap.
q tlbus, fugae
a iili

IV.

2ir

comltibus, repente fortunae ornamentls deftitutus,

Je
,.\
.

cum

:^

eventum, Theflalonicam fe recepit ; condudla Gallorum mercenaria manu bellum repaRurfus a Ptolemaeo Pyrrhi filio ^ funditus vid^us, cum comitibus fugiens, non jam recuperandi regni fpem,
regnl fpeculaturus
*=
'

i falutis latebras,

ac fugae foLtudines captat. \?. IV. Igitur Pyrrhus, in tanto ^ faftigio regnl colloca- Pyrrhis 3 jam nec eo, ad quod votis perveniendum fuerat, contentus, ^P^p^nh re^ cias, Afiasque regna meditatur. Neque illi majorex imperio, ^^j^^J^'^' g^. ex bello voluptas erat: nec quifquam Pyrrhum,
'3etum, fuftinere valuit.

qua

tulif- OI. 127. i.

Sed, ut ad devincenda regna in- ^^^-^- ^Sr.

acquifitifque
celeriter

habebatur,
,

ita

devidlis

carebat.

^^'
'

^^'

melius

"^

ftudebat acquirere imperia,

^

quam

retinere.

Ita-

:um

:i
)rfi

Cherronefo tranfpofuiflet, legationibus Athenin, & ^ Achaeorum, Meflcniorumque excipitur. Sed & Grasnnis, admiratione nominis ejus, flmul rerum adversus inos Poenofque geftarum gloria attonita, adventum ejus ex)at. Primum illi bellum 7 adversus Spartanos fuit ubi ^ manulierum, quam virorum virtute exceptus, Ptolemseum fiiik exercitus partem robuftiflimam amifit. Qiiippe oppugnanti
copias

&

INTERPRETATIO,
ntTheJfaknicam, ut recuperare pojXI

c Pojiquam Pyrrhus pervenk

cogitat

ad tantam
&" quam

'um
'

ngnum, fi qua

oriretur occafio.
J

Ipotentiam,

Jubigere

Graciam

b
'Jo,

quarit latebras,

ut 'vitam fervet

Afiam^
j

non contentus ea potefiate^

dinsSf

quo poffit/^frf.

vixjperare debuerat,

W
oejfalonicam:']

N
Ad finum ThermaiGraecarum urbium eft nobivi&us.']
unditui
fide

M.
6.

Achaorum.'\
Epiro,
:

Achaia

late

iiimpta

v;iunc
m;

Theflalia,

Peloponnefo,
in Boeotiam,

&

Mari

circumfcribitur

Atticam,
Ozolas, Proprie

Urbs tamen plu-

'Antigoni remanserunt,

Ex &

Megaridem, Phocidem, Locros, Dbridem regiones dividitur.

eft

-'. 3.

difta

pars

Peloponnefi,

inter

Corin-

3- 'fiigio regni.'} "1

'

Pyrrhus, AthenienMefleniorum laudibus elatus, imvocavit

thum
'j.

Patras.

AdiJeniii Spartanos.']

Eum

Spartam

''-1

'

pallium,

Antigonum, qui non evocavit Cleonymus, ex ftirpe regia oriunfed purpuram adhuc dus, indigne ferens regnare Areum ejus
ex fratre nepotem.

8. Majore mulierum,'] Obfefli a Pyrrho imilem dicebat, qul fpe lucri pro- Spartani in Cretam mulieres amandare '^oj diflipat. Talis etiam Alexander cogitabant: fed'illae, cum fe, eversa urbe, giu cujus gefta dum legeret aliquan- vivere velle negarent, foflam continuo du^dehat

acquirere.'\

Eum Antigonus

-i

Auiius Caefar,
'

eum admiratum

ferunt cunt,
quaefl-

fimul

cum

fenibus

&

pueris,

ter-

inldfle in
f'

tiamque fofl^ae partem fex cubitos latam, :t, fed tantum ut nova qusefitis altam quatuor, longam ofto jugera, hac n notle perficiunt j ubi vero diluxit, potum, ( 'ronejo.'\ armaque juvenibus fubminiftraPehponnejo ipelius dixe- cibum,
bant,

animum quomodo

Plutarfbust

P a

vrBem

,:

'212

urbem, ad tutelam patriae tanta multitudo foeirilnarum conci,Po ^ rit, ut non fortius vilus, quam verecundius, * recederet. * Ptolemseum filium ejus, adeo ftrenuum, & manu fortem fu 3 * it tradunt, Ut urbem 5 Corcyram cum fexa^inta ceperit i prselio navali quinqueremem ex fcapha cum feptem infilue captamque tenuerit. In oppugnatione quoque Spartanorum uf s
:

in

mediam urbem equo

fit.

interfedus

rhum
fad Argoi
ccciditurt

procurrerit ; ibique concurfu multitud s Cujus corpus ut relatum patri eft, ^ dixifreFferunt, aliquanid iardlus ettniy quam tmuerit ipfe^ vel -

meritas ejus meruerit^ occifum ejfe. V. Repulfus a Spartanis Pyrrhus

CAP.

"i-

Argos

petit:
c

i,

dum Antigonum

in urbe claufum expugnare conatur, inter

^

i-

E}us

elo~

fertiflimos violentiffime dimicans,

:

faxo de muris ilus occidi %

7

Ani-ySz. Caput ejus Antigono fefertur OL 127. 1. ejus Helenum, cum Epirotis
Urb, 0.481. eique, nt. 370.
.

qui
fibi

vi^loria niitius ufus,

fil ti

^.Qj^j^^j^g

deditum, in regnum reir infepulti patris ofia in patriam referenda tradidit. jj^jgf omnes au6tores fama eft, nullum, nee ejus, ne(
I

tj

\% i^

INTERP RETATiO.
a Et In certamine navalt
injiluerlt

ex fca^

b Fertur Pyrrhus
ejfe

dlxijje filiurA fuu

tardiiis

'it*

pha cim
quippe

feptein fociis in

navetn

maximam, terfeSum
1

aliquanto

quai

bji

^US haberet iwnq^ue ordines

remo-\metuebat,

vel ilitis temeritai merebatur.

NO
T. Recederet.l

T
I

M,
a()
:ui
is

tero die acriter

Ubi utrinqile urio & ai-jconfufione certatum eft j fed ulji c pugnatum effet, Pyrrhus, territus eft Pyrrhus & hoftium m dine, & figura tauri cum lupo pugi fuperata fofsa, equo in urhem irrumpit fed illius equus ilus fagitta, cum eum ef- fuerat enim praedidkim illi mortera
:
i

irej

fudiffet,

cecinit receptui, dum hoftes in- cum eam fpeciem cernerat. 6. Saxo de muris iBus,] Dum e gruunt undique j & poft adventum AmmeHelenus parenti nis, qui exercitus Antigoni partem duce- tentat egredi, ferre feftinat ; Pyrrhus fugiens in i bat, ab obfidione difceffit. Htec Plutarch. 2. Ptolemixtm Jiliutn.'] Non ibi occifus currit : elephas enim cafu fuo aditui quare dum alii tae obftruxerat : cft Ptolemxus : fed dum, obfidione foluta Argos Pyrrhus repetit, Areus, qui ex Cre. alii egredi properant, Pyrrhus in ho

irte
>ein

&

in*
'oredi,
ii*

ta

Ptolemaeum ruentes fe convertit, & cum ArgiviluO' dam, a quo fuerat leviter vulrjtus, fortiter dimicantcm interfecit. ^ter, 3. Corcyrant.'] Infula eft Maris lonii no- pugnabat j cum mota periculo filii tiffima ncn procul ab Epiro, inter Acroce- ingentem tegulam e feneftra m illiu ip"t abjecit : raunios montes & Leucaden ; Corfeu. tum a Zopyro Antigor, lucs Dum civium prin- cognitus, capite truncatus eft. Qu; ""'' 4. Argos petit.']
redierat,

eum

aggreffus,

cipes

Ariftias

&

Ariftippus, inter

fe

dif-

tis

Plutarchus narrat.
7,

fentlunt,

&

ille

Pyrrhum, hic Antigonum

ViBorid
ejus

mitiiis

ufus.']

Cum

ff'

vocat.

njeus

filius

confu- projecilfet, ille 5. abegit a fe chlamyde oculis admo dit Juftinus : dum Ariftias de nocle Pyr yhum in urbcm inducit, Ariftippus Anti^ crymavit.

Dum

Antigdntim,']

Omnla

Pyrrhi caput adwes filium baculo &

iUa-

'^
i

%mi
|^

filium

cum
;

valido prsefidio ex

altera

8.

Infepulti.}

Illius

caput ad t^coO

acceffit

^uare

lota

node magna,

manifice

crem^e

teftatur Plutaf ch'

{Oii

LI
-

B.
'

XXVI.

cA

p.

r.

213

ris

setatls

regem
aut

nter reges tantum,

fanftioris,
rei

comparandum Py rrho ful fTe ; rardque verum etiam inter illuftres viros, aut
vifum
fuifle:

juftitias probatioris

Scientiam

militaris in

illo

viro tantam fuifle, ut,

cum Lyfima-

Antigono, tantis jr^gibus bella gerens, invidlus quoque, Siculorum, Romanorum* nunquam inferior, plerum5f Carthaginienfium beHis, qui patriam certe fuam anguftam, etiani vi(3:or extiterit claritate nominis fuja bilemque, fama rerum geftarum,
Denietrio,
fuerit.

cr

Illyrioruni

&

Lrbe illuftrem reddiderit

N
Comparandum
ft
is,

T M,
|
1

Pyrrho.'\
fibi

Alexandro
tertias

2.
nis,

Nunquam

jnfsrlor.J

Semel a Roma->
eft,

Pyrrho fecundas,

dabat

femel a Carthaginienfibus viftus

bal,

uti narrant Idvius Sc

Plutarchus.

ut diximus

L
B R E
tVeloponneJli

I
I

B E R
I

XXVI.
C A P
I

A R

T U

M,

per prodttlonem Antigono traduniur, Ariftotif mus tyrannus Epirotas affligity Hellanici prudentid oppri".

mitur,
2iy

dntigonus Gallis. oecurrit, qui in

beros fiios trucidant
:

furorem verfi conjuges ^'

II^.

deinde Nu?ninis vindifd omnes inter"

in

necione delentur.

Antigoni varii cafus,

^lAIexandery Pyrrhi filius^

\

regnum

rejlitultur^

Regni C^*

nnarumturhuUntusJlatus,

C A
1>0
.,

U T L

S mortem Pyrrhi non in Macedonia tantum, verum Telopmnefn etiam in Afia, Graeciaque, magni bellorum motus fuere. Mgono Nam Peloponnefii per proditionem Antigono traditi ; ^2-?0ot7pm variante hominum partim dolore, partim gaudio, prout tyramm ab iriilae civitates aut auxilium de Pyrrho fper^verant, aut Hellctnuo o,p^, P^^^'-"^^^* ^'Js fuftinuerant, ita aut cum Antigono focietatem jungeaut mutuis inter fe odiis in bellum ruebant. Inter-

&

INTERPRETATIO.
^f)
'

dum
alii

alii

J)
'

gaudent

''-

joclststsm

dolent de moxtt ibeJla gtfunt, prout vel fperamerantfiUxUium. Jingula ciwtatei njelVa Pyrrbo, vel eum metusbant. cum Antigono, ml inter fe \
popiilz
;

? 3

hunf

.,

214

I
^

hunc turbatarum provinclarum motum,

Epirorum quoque

An.M.37S3. ^b Ariflotimo principe per tyrannidem occupatur:

a quo, cC

Urb.^a^iz. fnultiex primoribus occifi, plures in exilium a6ti eflent, JEt(.\ AnteC.269. per legatos poftulantibus, conjuges liberofque exulum redder

primo negavit:
nibus matronis
Illae,

poftea, quafi pceniteret, proficifcendi adfuosoi

poteftatem dedit

diemque

profe^Ionis

ftatu

quafi in perpetuum

cum

viris exulaturae, pretiofiffima

qu

que auferentes, ciim ad portam, quafi uno agmine profeclur conveniflent, omnibus rebus expoliatse, in carcerem recludi tur occifis prius in gremio matrum parvulis liberis, virginib Ad tam fasvam dominationem que ad ftuprum direptis. f pentibus omnibus, princeps eorum ^ Hellanicus, fenex & 11 ris orbus, ut qui nec setatis nec pignoris refpedlu timeret, C( tradlos domum fidiffimos amicorum in vindi6lam patriae hoi ^ Cun6lantibus privato periculo publicum finire, Sc deli tur. randi fpatium poftulantibus, arceffitis fervis jubet obferari fo) tyrannoque nunciari, mkteret qui conjuratos apud fe compreh deret : objedans fingulis, y^, quia liheranda patrice auctor non pojjit^ defertce ultorem futurum. Tunc illi, ancipiti peri lo circumventi, honeftiorem viam eligentes, conjurant in tyr ni necem atque ita Ariftotimus, quinto poftquam tyrannid occupaverat menfe, opprimitur. tcdfii Galll., CAP. II. Interea Anttgonus cijm multlplicibello, &Ptoleri ^^ois> & ^ Spartanorum, premeretur ; ^ novufque illi hoftis Ga ^Antirmf' grseciae exercitus affluxifTec ; in fpeciem caftrorum parvamanu delentur. An.M.3784. versus caeteros relicSla, adversus Gallos totis viribus proficifcii ..
:
.
.

*=

Urb.^CAli. Qiiibus cognitis, Galli AnteC. 268. pugnae hoftias caedunt

:

cum &

ipfife praelio pararent,

inaufp;a,
'-

quarum extis cum magna csedes, interii que omnium praediceretur, non in timorem fed in furorem vt
I
a

NT

ERPRE
nobilifft1

TAT

O.
'

Dum

omnes attoniti

funt propter tamijicere periculoj ut finem imponant calar

ti

crudckm dominationem, tnu% omnium civium

fdiffmos,
quos
in

Hellanicus

publica.

amicorum\ c Objiciem fngulis fe uUorem fore pci ad\ ab ipfis deferta, cum non pofjit ipfis per ulcifcendam patriam : nec enim timebat fi-\dere, ut illamliberent a tyranno. bi, quia fenex erat ; nec liberis, quia nullos d Ciim novi hojies, id eji, Galli in a J habe bat. I habitantes, in eum bellum movifjent,
hortatur

domum

convocarat ,

Dum

omnes dubitant an debeant fe oh-\

N o r M.
Epirorum quoque urhs.'^ Mendofus eft Antigonus, n is Spartanorum.'] 3. legendum Eliorum, ut patet ex urbibus in Peloponnefo potitus, Spai- 3S '^ fed, Glareanus etiam fubjiccre fibi cogitabat Plutarcho & Paufanis Eliacis tamen (nefcio quo au6lore) Epidaurio- Philadelphus Spartanis mitteret au)^ rum legit. ipfi non tantum cum Spartanis, fed e p 2. Hel/anicus.'] Non ab Hellanico, fed a cum Ptolemaso bellum gerendum fuit. Cylene Ariilotimus necatus eft.
"i.

locus

fper;

LiB. XXVI.
'rantefque
;

Cap.
belli

Iir.
pofle
;

215
conjuges
cui

deorum minas

expiari caede

fuorum
a

Jiberos fuos trucidant,

aufpicia

parricidio incipientes.
setati,

'inta rabies feros animos invaferat, ut

(

non parcerent

3m

hoftes pepercifTent,

bellumque

^rorumque matribus gererent, aque, quafi fcelere vitam vi(5toriamque redemiflent, ficuterant d.enti ex recenti fuorum caede, in praelium non meliore eventu ^ Siquidem pugnantes, prius 2 parclim omine proficifcuntur, quam hoftes circumvenere; obverfantibufque I idiorum furiae, a e oculos manibus interemptorum, omnes occidionecasfi. Taniftragesfuit, ut pariter cum hominibus dii confenfifle in exitiparricidarum viderentur. Poft hujus pugnae eventum, Ptolei Spartani vidlorem hoftium exercitum declinantes, in r ius & t|iora fe recipiunt. Antigonus quoque, ubi eorum difcefTum V et, recenti adhuc ex priori vicSloria militum ardore, 3 bellum In quo cum occupatus efTet, interim 1 lenienfibus infert. 5 .lexander rex Epiri ulcifci mortem patris Pyrrhi cupiens, f :s Macedoniae depopulatur. Adversus quem cum reverfus a ( ascia Antigonus eftet, tranfitione militum deftitutus regnum I icedoniae cum exercitu amifit. Hujus filius ^ Demetrius puer a nodum, abfente patrc, reparato exercitu, non folum amifTam T cedoniam recipit, verum etiam Epiri regno Alexandrum fpo1

internecivum cum iiberis, pro quibus bella fufcipi folent.

*

'

'^

I
\

Tanta
III.

vel mobiJitas militum, vel fortunae varietas erat, ut

ifllm reges,

3AP.
fi

nunc exules, nunc reges viderentur, IgiturAIexander, cumexuladAcarnanasconfugif^

non minore Epirotarum defiderio,

quam fociorum auxilio,

^^Aw^^^r in Pyrrbi fiUut^

in rcgnum

INTERPRETATIO.
,

Itat^ue,

quaji vitam Jibi confervafTent, ll^atrata,

illos

prius aggrejfa; funt,

occiji

quam ho'

fi 'i^oriam peperijfent, fcelere

\

comvoiSo.

\jiei^

? omnes

Sluia

dum piignant,furixj

ob parricidiat niemoritse

funt, dum obverfatur recordatio filiotnm interfeBorum,

N
bi.

o r M,
faeo

Interneci^vum.l Alii intemecinum fcri-

impofuit praefidium, Heec Paujanias.

5.

&

jpfe

receflit.

Parricidiorum furi^e,'] Id

eft

animus

Alexander.'\
fufceptus,

Ex
rex

Linafsa,
Italise

Agathoclis

m
pr

confcius,

&

fcelerum ilimulis agitatus.

filia,

&

a Pyrrho de-

Bellum uithenienfibus, &c.] Quod fHnatus. dium Mufaso impofitum ejeciflent. 6. Demetrius puer.] Quo modo id praeIn quo cum occupatus ejet.'] Difficilis fliterit, non liquet j conftat tamen ex Eufii irbis expugnatio febio, Antigonum ad 23 annos Macedonis ; Ptolemaeus enim Patrum miferat cum claffe, & Areus ipfe regnum pofrediffe. Sp anorum fed, rex fubfidio venerat j 7. Igitur Alexander.l An ille regno expoaam & Spartani & iEgyptii diuturna pulfus fuerit, deinde reflitutus, incerol lone fefli recefferunt, Athenienfes fo- tum j mirum enim his de rebus apud Hi*

&

di eftituti
ti|

urbem dedere

coacti funt

An-

ftoricos filentium,

0,

^ui benigne ufus vidoriaj ubi

Mu-

P 4

regnum

21^
fefiituitur

J
regnum
reflituitur.

Per idem tempus rex Cyrenarum ' Agas cle-| ^'-'^'^3 ^"i ^^^^ infirmitatem, Berenicen unicam filiam, ad finien %ZTmus.. da ciUD Ptolemieo fratre ^ certamina, filio ejus defponderat. Scii poil: morceni regis, inater virginis Arfinoe, ^ ut invita fe contra ^um rnii^rimonium folverettir, mifit qui ad niiptias virginis, re^ nurnque Cyrenarum, Demetrium fratrem regis Antigoni, aMa ceixlonia arcellerent qui oi ipfe ex filia Ptolemsi procreatus erai Sea nec Demetrius moram fscit. Itaque cum fetundante vent ^eleriter Cyrenas advolaifet, fiducia pulchritudinis, qua him
"

'

placere focrui cceperar,

lis,

Itatim a principio fjperbus,

:

regiaefariji

miiiribufque irnpotsns erat

contulerat.

fludiuirique placendi

virilt:

in

matrem

Quse

res fufpe(5ia

primo

virgini, dein'pt

pularibus militibufque invifa

inis in Ptoleinasi

fuit.

Itaque, verfis

pmnium
:

in
tu

filium, infidiae

Demetrio comparantur

letum focrus conceilit, percufibres immittuntur. fe j\.rfinoe, audita voce filis, ad fores flantis, & praecipientis ut n^i Qt tri parcerctur, adulterum paulifper corpore fuo protexit.
in
'

cum

^nterfe^bo, Eerenice,

&

fiupra

roatris,

falva

pietate,
'

ulta

fl

&
a

in matrimonio fortiendo, judicium patris fecuta.

INTERPRETATIO,
Ut folwrettir matyimonium quod contraBum fuerat contra iffius voluntatem.
b
\cebat regite familice^

& militihm.
cum Ptolemasi
fUio..

c
I

Et

fecuta

efi

fudicium patris, dum

j^ iiiitia imperii,

ab fuperbiam, dif^Il'

trimonium contraxit

N o r M,
f. 2.
y^gas."]

MagaM
lile

vocant Paufamas

&

violato

fcedere

bellum
iile

inferret

Philad-

Athenaeus.
Certamina.']

pho

quod

dum

moliretur, Ptolemaen
vaflavit

enim

hoftili

animp

divifis

copiis,

totam Antiochi

in fratrem Phiiadelphum,
fiiiam

Aatiochi Soteris

tionem. Ita Paufanias,

"
'
'

uxorem

duxit, focerotjue perfuafat, ut

R XXVIL BREVIARIUM CAPITUM. L

I

B E

1.

Seleucus novercam

^ fratrem infantem

Interficit.

2.

Clafe naufragio
ius

amifea., civitates

amiffas

recipit,

prajjo

aufugit : auxilium petit^ 6f impetrat,

J.

mxium a fratre

Antiocho iiierc^

Jfta lacerusfiatus^
minis vindi^fa^

Jn Antlochum Hieraccm

^ Seleucum, ^
C A P U

'

tiB. XXVII.
j: A P

Cap. 1
I.

ZTJ

U T

II^ORTUO
'

Syrise rege Antlocho,

cum
^

in

locum ejus

Sehucus fm
'^'^''^''^^

f\

iilius

Seleucus fuccellifret, hortante matre Laodice,

-*- quae prohibere debuerat, aufpicia regni

^""

a parricidio-v^^av!

Quippe Berenicen, novercam fuam, fororem Ptolemaei An.M.^goS, 2;yptl, cum parvulo fratre ex ea fufcepto, interficit. Quo 9}\ ^33- 3 perpetrato, & mfamiae ma,culam kibiit, & rtolemaei ^nteC. 244. implicuit. Porro Beronice, cuni ad fe interficiendam ubi cum obfideri eam iidicilFet, ^ Daphnse fe claudit rvulo filio nunciatum Afiae civitatibus elTet, reccrdations i, majorumque ejus dignitatis, cafum tam indignae forniferantes auxilia ei omnes misere. Frater quoque PtoleDericulo fororis exterritus, reli^lo regno, cum omnibus viidvolat. Sed Berenice ante adventum auxiliorum, .cum jgnari non pofTet, dolo circumventa trucidatur. Indigna
>

^^

'

nibus vifa.

Jtaque,

cum

univerfse
^

ngentem
xterritae,
jj

clafleKi comparalTent,

civltates, quae defecerepente exemplo crude-

laeo fe

fimul tradunt :

&
^

in ultionem ejus

quam

defenfuri erant,

e
(

:atus efFet,

iEgyptum dameftica feditionc' totum regnum Seleuci occupafTet tantum vel

qui
nifi in
:

um,

parricidiale fcelus, velhuic

attulerat,
g

favorem indigne perempta^

ifi.broris,

I
tl
rr;jj

NT

E R P R E

TA T

O.

tinuo fe tradunt

Ptokmao, &f quia

\fcerentur

mortem Berenices, quam volcba^

srant crude/itate Seleuci,

^ ut

ulci- \ dcfenderet

No
iJutortuo
lieri

M.
K^,

Syria

'mus

'

&

rege.l

Ita

rem

narrant

Daphna.l Vel fuburbanum Antiochiaex Stephano

:

Appianus.

Poft

diuturna

Syviae,

vel lucus fontibus irri-

ntiochum deum, Soteris filium, & okeum Philadelphum bella ; Philaelptl bello fefTus, Berenicem filiam, de-- U; em Antiocho ; qui primum Laodier

guus, undecim ftadiis ab Antiochia diftans, ex Strabone, in quo fanum erat, afylura Apollinis ; Daphne dittus eftj.quod iauris
eflet confitus.

-n

imam uxorem cum

aula

fiiiis

Seleuco

&

6.

%r
&

niji in

Mgyptum, &c.]

intk\Q
""

expuht

fed

paulo

poft,

Ciliciam,
egit,
pit,

& regiones

viftus, reduxit

Laodicen, quae, ve-

ex Hieronymo. ex Appiano.

Syriam, trans"Euphratem fub- Babylonem etiam ce-

mbigui
-uftulit.

&

mobilis

animum, eum
(quse

Laudicen tot criminum ream occidi

Quadraginta talen-

juflit,

Zi^eleucus.'\

Callinicus

vox vi-

7. Rcvocatus ejfet.^

t0W| fonat) diftus eft per antiphrafin, uaj Gallis fspe vidus fuerat ; Pogonem
'clyi
s',

i.i

torum milUa, auri vafa.pretiofa, fimuladeorum 2500 in iEgyptum retulit, Gallinicum alii nominant. qua? Cambyfes olim ex .^gypto rapuerat : parriddio coepit.'] Fiiium Bereni- Unde Ptolemaeus Euergetes, hoc eft, benechra
falor, didlus
eft.

si matre ab Antiochias praefedlo ociiii,.

Hierofolymis,

fi

Jofe
latvi

.avit,

ut habet

Hieronymus.

pho credimus, in ^gyptum. rediens,

filia,

ABcrenice.^l Erat
ild.-Juaodices^,

&

Philadelphi

ficavit.

fe4 rwtu jrinof,

CAP.

2i8_
CitHtaieire^

J
CAP.
II.

>
-

Poft dirceflum Ptolemael, Seleucus,

cum

ad^ gS?
te
'

^r!^Hoviaut civitates, quae defecerant, ingentem claflem comparaffet, rep veluti diis ipfis parricidium vindicantibus, Orta tempeftate fugit.

frtttreauxi-

nec quicquam illi ex tanto apparatu, ter nudum corpus, & fpiritum, & paucos naufragii comitesjii. ^^^_^Sjj Oi. 134. 2. duos fortuna fecit. Mifera quidem res, fed optanda Seleuco it Urb. c. 520. fiqixidem civitates, quae odio ejus ad Ptolemasum tranfierant, repentma animorum diis arbitris latistactum libi eliet, mi one, in naufragli mlfericordiam verfae, imperio fe ejus reftiti \i damnis ditior redditus, velut jar Laetus igltur malis fuis, fed, quafiad ludibrium taiini viribus, bellum Ptolemseo infert fortunse natus eflet, nec propter aliud opes regni recepillet, [m
fgj-Q

naufragio amittlt

,,-

&

ut amitteret, vidtus praelio, non

^n.M.3812. comitatlor,
Urb.^ctcii.
^

trepidus
:

multo quam poft naufra Im Antiochiam confugit. Ipide ad Antioc m

quibus auxlllum ejus implorat, obla
ei

torem

literas faclt

AQteC.240. Afia, inter fines

Taurimontis, in praemium latae opis. Antic autem cum efl^et annos xiv natus, fupra astatem, regnl avidus cafionem non tam pio anlmo, quam offerebatur, arripuit tronis more, totum fratri eripere cupiens, puer fceleratam vir que fumit audaclam. Unde Hierax eft cognominatus ^ quic hominis, fed accipltris rltu, in alienis eripiendis vitam fedtai Interea Ptolemaeus, cum Antiochum In auxilium Seleuco vi cognovifl^t, nec cum duobus uno tempore dimicaret, in anno cem cum Seleuco pacem facit fed pax ab hofte data interpella fratre, qui, condu6lo Gallorum mercenario exercitu, ^ pro au
:

us cla-

f(

nsn
ir.

re

e-

\i
io

bellum, pro fratre hoftem, imploratus exhlbuit. In eo praeIio'r- fed Galli arbitr; 'es tutc Gallorum vi6tor quidem Antiochus fuit Seleucum in praelio cecldifle, in ipfum Antlochum arma vert liberius depopulaturl Afiam, fi omnem ftirpem regiam extij if:
;

fent.

Quod

l-edimltj focietatemque

ubi fenfit Antiochus, velut a prasdonibus, aur cum mercenariis fuis junxit.

fe

INTERPRETATIO.
a Et vix
ipfe ntidus evajity

& 'vitam ferquam

redalus

c S^uia fequens agendi rationem no w*

minis, fed accipitris, cogitabat tantu! tavit cum paucis comitibus naufragii. b Se rejiituunt Seleuco, tnutatis civium regnis eripiendis aliis.

etmmis propter miferiam, in

efTet

S^i
hofie.

imploratus non auxilium

j

tull

W
'

per naufragium.

bellum intulit

nec fe gejtt fro fratr

pro

N
i^tiochum
rebellarunt,

O T M,
De
in

Trepidus Antiochiam.'] 2. Ahjersus civitates.'] Non loquitur 1. de Parthicis, qua? ubi femel Arface duce in Euergetis, Antiochi Hieracis

viHi
it.'^

nunquam

redie-

perfidia,
aiii

tai^ in poteftatem Seleucidarumi

Gallorum audacia, nihil hjni: Hiftorici: Strabo tamen diflenji

fratres meixunit.

C.P-'

LiB. XXVII. Cap.

q.p. III. Interea rex Blthynlae
,|

III.
fparfis

219
confump- 4^^ '^nf^^^^ vacantem Aiiae^^''^^"^^ gj.
01. 135. i.

Eumenes,

fratribus bello inteftinae

difcordiae,

quafi

iirionem
^

invafurus,

Nec

vidlorem Antiochum, Gallofque aggredifEcile faucios adhuc ex fuperiore congreflione, in-

^^^- ^- 5i3^'

.pfe viribus, fuperat.

t

Ea namque
:

tempeftate omnia bella

'^^

.1

j
r

a
)

V
i

itium Afiae gerebantur uti quifque fortior fuillet, Afiam praedam occupabat. Seleucus Antiochus, fratres, bellum ;r Afiam gercbant Ptolemaeus rex ^Egypti, fub fpecie fo^ Hinc Bithynus ^ Eumenes, inde ultionis, Afiae inhiabat. (humiliorum femper mercenaria manus) Afiam depopu-tur ciim interea nemo defenfor Afias inter tot praedones iebatur, VicSo Antiocho, cum Eumenes majorem partem

&

ne tunc quidem fratres, perdito prsemio, propbellum gerebant, concordare potuerunt fed, omiilb :io hofte, in mutuum exitium bellum reparant. In eo Anis denuo vidlus, multorum dierum fuga fatigatus, tandem
occupaflet,
lod
:

:erum fuum

Artamenem, regem Cappadociae,

provehitur.

benigne exceptus eiTet, interjedis diebus o^ to quod infidiae fibi pararentur, falutem fuga quasfivit. Igi-^ ii^ im profugo nufquam tutus locus eflet, ad Ptolemaeum hocujus fidem tutiorem quam fratris exiftimabat, decurrlt; 2 i^ nor vel quae facturus fratri ellet, vel quae meruilTet a fratre. S Ptolemaeus non amicior dedito, ^ quam hofti fadus, fer'i\i\im ardliilima

cum primum

cuftodia jubet.
adjutus,

Hlnc quoque Antiochus ope-

a|ijufdam
:ej3

meretricis

quam

famiharius noverat, de-

cuftodibus elabitur, fugienfque a Jatronibus interficitur. Seeijisquoque iifdem ferme diebus, amiftb regno, equo praeci!s, /

finitur.

Sic fratres,

quafi

&
^

germanis cafibus, expoenas luerunt.

- imbo,

poft regna, fcelerum

fuorum

INTERPRETATIO.
U cum integra ejjent illius vireSy fupe- afficere, li vilor fuiflet, vel quam mruijfet cilehntxzs, j^uorum vires erant debi- ipfe ob bellum ipfi illatum. ^ta:' sb prtxlia priiis commijja. d Sed Ptolemaus eum includi jujjit in car" \ ^.mc Eimenes rex Bithyniie, inde Galli cerCy non funEius o^cio amiciy fed hojiis, AP\ i'nfiaha?2t, ^ui a liBis Jemper mere Sic fratres germani Jimili fere more ^c nducebantur. exules amboy poji regna amijfdy dederunt pcei '.'Icmor qud pcena decrsvijjet fratrem nas ob commijfa crimiua.
a
''t

N
'

o r M.
Non tam
amici dehito, quam
hojiis funBus.

Eumenes,']
alii

Qijk de Eumene .Bithyno

Attalo Pergameno refe-

ii^is,

de

Sic 4. Finitur.'] Legendum eft, fnit. Tacitus, Tiberius fnivity hoc eft, mortuus

^tamenem.']
lus,

Ariamenem
j

appellat
5.

qui Stratonicen Antiochi fororem

Poenas luerunt.] Seleucus enim pau-

sizm duxcrat

quare Antiochi foce-

per

&

inglorius

obiit,

Syria,

magnaque
;

'.lale vocat Juflinus.

i

Afise parte ab

Euergete fpoliatus

dicitur

^am

bojii

faaus.}

Melius

dixeris^

^amen a Strabone Antiochiam

amplificaffe,

li

2ZO

L
t, Olympias,
tia.

B E R

XXVIIL

BREVIARIUM CAPITIJM.
JletAandrt Epirotcs

vidua,

Demetrw Matin

Phthiamfiliam dat moremi unde tragosdia

%, Mtoli fuperbe refpondent

& bellorm nh
I

Romants,

qul Aoarnanis au^

prabebant ;

^ arma movent intrepide.

moritur.

3, Filiis duobus morbo fublatis Olympias non diu fupervivk^ Epirus graviter affligitur, 1 damidfilid interfectd.
trius

Macedo

Hujus

filii

Philippi Jntigonus

lamfufcipit, quam prudenter admniffrat. 4. Bellum Antigoni adversiis Spartanos, quorum rex Cleo viribus attritis in Mgyptum profugit^ ubi interficitur,
tigono mortuo Philippus regnat.

f;j

C A P U T
fhmeh^tus

I.

mympiadis ^iam uxa-

S Pyrrhi Eplrotae regis f\. L Y MP I A germano fratre Alexandro, 1 ^ eodemque

filia,

amifTo

m
ivi

cum

tutela

rem
ie

\^_J^ liorum cx co fufceptorum Pyrrhi

ducit :

'^ii'^-

partem ^ i|irpupillorum accept, An.M.3800. ad regem Macedoniae Demetrium d ir^^jpgj.^ volentibus, Urk c. 499. rit j eique habenti uxorem Antiochi regls Syriae foroii, to.C\s52o iiani fuam Phthiam in matrimonium tradit ut auxiiH
^J/omadminiitrationem3
naniae,
recepiiiet,
^

t-.n

r m ie

tv

317i->t a& i^tohs

pater

&

Ptolemaei, reg

,'lue

quam

in

fortionem

belli

quod mifericordia non

I
a Auxilium
petit

poterat,

jure

cognationis

obtiifcfc

N T E R P R E T A T I O.
acceperat oh ieUum; gejia)tt

a Dmetrio Macedonite \pupiUorum

rege, contra ^tolos, qui 'vokbant ipji eripere

\nm

hojiet,

^arnania partem^ quam Alexander

pater

NO

t M,
A^
f

;m 1. Eodemfue germano fiatre.'} Impium quos inter Philadelphus fororem A^hxmc morem Graeci mutuati funt a Perfis, in uxorem accepit quod tamen ias. apud quos Xerxes Artayntam, fratris fiiiam j tiorum lege feciffe dicit Paufanias. lari z. Acarnania.'\ Eft regio mari adpis, Artaxerxes Mnemon Atoflara & Ameftrim, Illos Grsci infra Epirum, quam A.chJelov^s ftuM^. filias fimul & uxores habuit. iis
:

ifOitati

funt

fed prsecipue .^gypti regesj

^toUa

'

dividit,

>

LlB. XXVIII.
.

Cap.

II,

22|

matrimonil gratia acquiri& veteris offenfa contrahitur. Nam prior uxor, velut matripulfa, fponte fua ad fratrem Antiochum difcedit; eumAcarnanes quoque diffifi Epiromariti bellum impellit. dversus iEtolos auxilium Romanorum implorantes, obtiint a Romano fcnatu, ut legati mitterentur, qui denuntia^tolis, praftdta ab urbibus Acarnanlcc deducerent ; paterennt igltur nuptiae,

quibus

&

novi

y e

11

liberos, qui foli quondam adversus Trojanos, aiictores fua^ auxilia Grcccis non ?niferint, 'P. II. Sed ^toli legationem Romanorum ' fuperbe auejfe
s
;

Pcenos

illis

&

Gallos, a quibus tot bellis occidione

illis
^

exprobrantes, dicentefq; prius

ies

aperiendasy quas clauferit

caefi pe-^^}^^^ portas adversus Cartha- nh rejfsu*^ metus Punici hilli^ quam in ^^*
'

r :iam
itur^
F

arma transferenda.
^

Meminiffe deindejubent^ quiquibus

eos

adversus Gallos urbem

fuam

tusri non potuiJfe,cap^

non ferro defendiffe^ fed auro redemijfe, ^ ^uam gen^ fe aliquanto majore manu Gr^ciam ingreffam, nonfolum nuU ternis viribus^fed ne domejiicis quidem totis adjutos^ ^ univer^

fedemque fepulchris eorum prcehuiffe^ quam illi urhi^ Contra, Italiam, trepidis ex r^urbis fues incendio Romanis^ univerfam ferme ^ a Gallls aiam. Friusigitur illis Gallos Italid pellendos^ quam minen^
clejfe
;

mperioque fuo propofuerant.

Etolis

: priufque fua defendenda^ quam aliena appetenda, autem homines Romanos ejfe ? ^ nempe pajiores^ qui latro-

'

itfis
'T

dominis ademptum

folum teneant :
non invenirenty

qui,
^

uxores

cwjt

ter

originis dehonejiamenta

vi publica

ra'

INTERPRETATIO.
irniperant cum majore exercitti ; etian* non adjuti fuerint ullis ccpiis exterorut Phthia : Jed offendit populorum, omnes Gracia populi non fu!;^fJ contraEium cum ichum ob folutum primum cum forore erint uniti ad illos vincendos j 6jf je occi' mortium. imperium Grae dijfe illos omnes, qui urbet
'eUhratitur

nuptla,
'

quihus Demetrius
'
"

'

am
fi

'it

amicitiam ~ Epirotarum

&

Se delevijje

omnes GalloSy qui in Graci-

corum volebant svertere.

N or M,
I

^apirheaudivere.l Relatum a Gr^ecis,*

/^.Utiiwrfam

delejfe.\

Gallos Intelligunf
in^effi

9^ Ungiia magis Jirenua

quam faEiis, feErant enim id in quo modo

clades

qui, in Graeciam

&

Macedoniam

onjum, ihquit Livius.

'-iexu%
te:

variis cladibus perierunt.

Punici
vidli,

belli.j

5.

Gallis occupatam.']

Partem

Italiae

oris bello

Punico

irretiti,

maximam
lia

tenebant, quae ultra

citra,

Padum, Gal-

'>'res,
fii'5

mcdo

magnas

&
De

ho-

Tranfpadana,
6.

Cifpadana, dicebatur.

intulerunt,

&

ipfi

acceperunt.

Nempe paJior::s.'] Romulus

qui prima

&

Remus,

Ad-vmits Gallos urbem, &c,]

bi

^li tamen
iiierunt

menta, fuerunt paftores Amulii. j.Dominis ademptuin 'Johim.'] Albanos indum enim pecunia numerare- dicat, juiTos a Romanis Romam commigrare. ; tij fuper\'eniens Camillus Gallos femel %. Vi puhlica rapv.erim .] Propter virgi- srum \idosd unum delevits nes Sabinas ia ludis, juffu Rcmuli, raptas.
incensa

Brenno capta

&

urloquuntur,

aliique,

Urbis jecerunt funda-

Romani non

pecunia, fed ferro,

222
puennt

N
',

: qui denique urbem ipfam ' parrlcidio condiderint ; ja. rorumque fundamenta fraterno fanguine afperferint, Gutem ^ principes Gracia femper fuijfe i^ ficut digniiate^ h w

^L
fn-

virtute cceteris prcejiitijfe

folos

denique

ejfe^

qui Macedonas,
:

perio

terrarum jiorentes^ femper contempferint

:

qui Philii

^fn
\ut
r^.
rj,

regem non timuerint

qui Alev^andri

Magni

poji Perfas Ind

devi^QSy ciim omnes nomen ejus horrerent^ edi^a fpreverint. nere igitur fe Romanos^ cont&nti ftnt fortund prafenti^ nec p,
cent

arma, quibus

& Gallos

cesfos^

^ Macedonas contemptis
fortius

vid,

it,

Sic, dimifsa legatione

ciffe

Romanorum, ne

locuti

quan

e-

viderentur, fines Epiri regni

fratris defuncfti

Sf
morluntur.

^^^* ^'
Pyrrhi

J^"^ Olympias filiis Ptolemseus fucceflerat, qui

& Acarnaniae depopulantur, regna tradiderat, & in

cum
poft tempore,

lc tn
js
i-

hod
ir

Antigonus

inftru(So exercltu obvius proceflifTet, infirmitate correptus,

^^'^'^^^^J""
^it,

nere decedit.

Olympias quoque non magno

vulnere
affliifla,

=3

aegrum fpiritum trahens, non u ex gente regia fola Nereis virgo, n Laudamia forore fupere/Tet, Nereis nubit Geloni Siciliae ho Laudamia autem cum in aram Dianae confugifTet, conc \ populi interiicitur. Quod facinus dii immortales afliduis c ibus gentis, & prope interitu totius populi vindicaverunt. 1 n
h'is

mino funerum

fupervixit.

Cum

is

ilerihtatem,

famemque

pafli,

inteftina difcordia vexati, extt

is

ad poftremum bellis pene confumpti funt : Miloque Lauda: percufTor in farorem verfus, nunc ferro, nunc faxo, in furr dentibus laceratis vifceribus, duodecima die interiit. His in J An.M.|Si9. j-3 geftis, interim in Macedonia Demetrius rex, reIito iilio Cui ^ Antigonus tutor da Urij.^C.c^S.l^PpOj parvulo admodum, decedit. AnteC. ass.accepta in matrimoniuni matre pupilli, regem fe conftitui k Interjedo deinde tcmpore, cum feditione minaci Maa rabat. num claufus in regia teneretur, in publicum ftne fatellitibus \ cedit, proje6ldque in vulgus diademate ac purpura, dare hac alteri jubet, qui aut imperare illis nefciat^ aut cui parere ipfi ant: ^ fe aclhuc invidiofum illud regnum, non voluptatibus,
]

ie

a
'.-

i-

i,

s -

i
:

laboribus ac periculis fentire,

Commemorat

deinde beneficia

INTERPRETATIO.
a Non diu fuperfies fuit Jiliis^ languida Sf voluptatibus, fentire quod adminiflret num illud, propter quod tanto odio ba f^i5ia ob mortcm duorum filiorum.
t)

'

St: periculis

labQribus toleratls,

non

tur.

No
1.

r M,
3.

Tarricidioi]

Qula Romulus fratrem

Antigonus tutor.l

Et Dofon
;

e;

Remum
teftatur

necari jufferat.

nuncupatus,

quod

muka
vilo

promitteret,

2. Principes Gracia.l

Ephorus,
;

Apud Strabonem non femper ftaret gentem illam paruiffe ex Suidd, quod,
potitus,
lerit.

promiffis

&

Euerge

Clcomene, Sp*
cor

nsmini

fed

propter afperltatem locorum,

maxinaa beneficia Spartanis

fortitudinemque b^llicapi,
taxnmanfifli.

femper jndomi-

LiB. XXVIII. Cap.

^
^i
t

IV.

223

^nlonem fociorum vindicaverit : ut Dardanos^ TheffaVofut denique digiltantes tmrte Demetrii regis compefcuerit : Macedonum non folum defenderit^ veriim etiam auxerit,
fi
illos

pceniteat, deponere imperium

cui imperent.

ff

reddere

illis

munus

pudore ^fi ccipere eum regnum juberet, tamdiu recufavit, quoad feregem qucerant^
populus
s
i

Cum

au6tores fupplicio traderentur.

P.

IV. Poft hasc

bellum Spartanis infert

qui

foli

Phi-

-^"tigonus

& & omni- 'hefkmgerit arma contempferant. Inter duas nobiliffimas gen- moritur* lum, fummis utrimque viribus fuit 5 cum hi pro vetere num gloria, ^jlli non folum pro illibata libertate, fed ^ Vidti Lacedaemonii, non ipfi tan- An.M.3852. , jro falute certarent. mj ed etiam conjuges liberique, magno animo fortunam tulere. Urb.^a Ji, T quippe in acie faluti pepercit ; nulla amiflum conjugem Ant. C. azo, iiliorum mortem fenes laudabant; patribus in acie casfis fuam vicem omnes dolebant, quod non ipft atulabantur Patentibus omnes domibus faiitriae libertate cecidlfTent.
1

\Iexandrique
stuenda

beHis,

imperium Macedonum,

osi
ill|

:cipiebant,
in

vulnera curabant,

lalTos reficiebant.
;

Inter haec

urbe ftrepitus, nulla trepidatio

magifque omnes pub-

:a^

X
j

iUt
i

lugebant. Inter haec '^ Cleomenes multas hoftium casdes, toto corpore, fuo pariter ho cruore i^iadens, fupervenit; ingreftufque urbem, non hu~
ft

quam privatam fortunam

&

cifedit,

non cibum aut potum popofcit

;

non denique armo^

nus depofuit

fed

acclinis

parieti,

cum

quatuor milU^

I
a

NT

ERP RE

T A T I O.

ij

modo fro Ubertate quam fcmper confer-vaverant iUihatam) dimcarent^ fiS

"

falute.

N
^,\irdanos.'\

T M.

Qui cum TKeffalis jun6ti, sus Spartam cum ?8 millibu? movebats, filio in Macedocum Cleomenes ubique vidlor, exercitu a^ iperant, fauces, quae Spartam ducunt, collocato., 2. dlum Spartanis infert.] Sic fe res cum eo dimicavit. Acre diu & dubiunj, i>ui( Cum ./^toli Achaeos odiffent pef- certamen fiiit phalangem inter & juventu^R >>!._ odii focietatem traxerunt Cleometem Spartanam : viclis tandem lacedae
td Demetrio

Gonatse

Ti

jltaJjpit
.

Achaeis fufis, urbes: quare Aratus Sicyoniaeorum Prastor, Antigonum, Cleoin

i,_multis in praeliis

moniis, fugit Cleomenes.

4. Cleomenes rex.J
vius,
caede,

Tyrannum

vocat Lis.
fibi

quod regiam poteftatem Ephororura

qui

-iiesEuergetem

auxiUum

accerfivit.

eam

oppreflam tenebant,

i'ltarcbus 8c Polybius. Scd Plutarchus, vindicaverit. sr hiftoriam fecutus, infenfus eft AAcp 5. Acclinis parieti.'] Non acclivis. od Antigonum evocarit : Polybius clivis proprie de inanimatis, accliois de .acommentariis ufus iratus eft Cle- nimatis dicitur.
^
1

:a6d

Megalopolim

ejus

patriam

6. ^atuor millia,'] Mercenarios, Spar.^ tanofque omnes, praeter ducentos qui cum
c?idiffe re-

?/

Lacediemotui.']

Argis

&

Antigonus Acro- Cleomene fugerunt, ip prgjUo Maclioea capti^-^ adver-| fert Pl\^tarcJius,

fola

224
fola

U
^

N
*
:

ex pugna fuperfuifle confpexifTet,

ad Ptolemceum

reipuhllcce tempora refervarent.

Tum

hortatur ut fe ad cum ^ conjuge

&
pod
titur,

^gyptum
ceptus,

proficifcitur

a quo 4 honorif

^ diu in fumma dignatione regis vixit. Poftreii Ptolemaei mortem, a filio ejus cum omni familia 5 intei

Antigonus autern,
bis miferatus,

casfis occidione Spartariis, fortunam tar a direptione milites prohibuit ; veniamc

xum
"
'

dedit, praefatus, bellum fe cum Cleomei Spartanis habuljfe^ cujusfuga omnis ira ejus finita fit 'nitnori fihi gloria forey fi ab eo fervata Lacedamon, a ^ Parcere igituf 'taptafit^ proderetur. fe folo urbis ac tcci

qui fuperfuerant

niam homines^ quibus

poft ipfe
tradidit.
7

parceret^ non fuperfuiffent ,

Nec
xi^
latoi

deceditj

regnunique Philippo pupillo, arinos

INTERPRETATIO.
a Diu fuit b Et
in

fumma

dignitate

apud re-Sallquando, qubd Lacedamon ^rv. ab ipfoj a ^uofolo captafit.

j^

tani gloriofum fihi fore, fi diceretur

N
i. Hortatur ut fe
%\.

T M.
dia

ad mellora

refervarent i]
il-

cum

amicls firi<So g!adIo erum

nral'
voc;',

Antigonum
2..

in urbe recipiant.
liberis.~\

tlfque occifis
;

populum ad
pariter

libertatt

Conjuge

&

Errat Juftinus

quem dum
lerunt^

a rebus novis abhon-

lius

enim uxor jam

obierat,

&

liberos ipfe

ipfe fibi, aliique

mortem
civit
jreddi.

cum

matre fua Crateficlea Ptolemaso obfi-

Ex

Polybio

&

Plutarcho.

des in

i^gyptum

miferat,

6. Parcere fe.] Republica

ta,

3. Proficifcitur.']

m
Ut

ad Gythlde noile confcenderet, Therycionem,

Dum navim

&
7.

facro diis fato, tertio die re

it.

Decedit.]
vaftari

hortantem contempfit, 4. Honorijice fufceptus.'] Ptolemsus, inquit Plutarchus, Cieomenis prudentiam, fortitudinem, & urbanitatcm miratus, eum in honore habuit, illumque annuis 24 talentis, ftipendii nomine, conceflis, in regfe occideret,

aiidiiffet

Cagta Lacedaem a Barbaris Mai

jarri

cit

iniam

continuo, licet
profedlus eft
i

correptus morl
prae^

in ec dur

commifloque
.

'

magna vocq iTiilites hortatur, c oribi pulmonem dirupit. Jta PIutarc& xali tamen parta vidoria j dum prap. lc a in
geminat, faufium diem ! rupta \ tantam fanguinis efFudit, ut acri

num

reftituturum fe pollicitus

eft,

'

5. Interficitur.]

Sofibii juffu conjeftus in

'

'?'

caiceiem cuftodibus vino

fepultis,

cufto- febre, paulo poft expiravit.

.

Lnfe

Li^. XXIX. Cap.I.

'^^S

B E R

XXIX.

BREVIARIUM
Orbis multa Impcria
lellum inferre conftituit,
^

CAPITUiVf.

nova regum fuccejjione mulantur^ nomU natim in Africa^ /Egypto^ Macedonia. Philippus r-ex Alacedoniis^ malo confiUo impuIfuSy Romanii

Infanam hanc m.entem

fpeciofis verhis occultat.

Tandem apertus

hoftis

apparet

unie cruentum heUumy

ipfi

FhiUppQ perniciofum fimul ac ignominiofiim,

C A P U
"jISDEM
nova

fefme temporibiis prope unlverfi Orbls Impcria ^"^,^^^'^^^ fucceffione mutata funt. Nam & in Mace- ^'Ji^relei A donia PhilippuSj mortuo Antigono tutorc, eodemque vitrit annonim quatuordecim regnum fufcepit ; & in Aiia, * in- ^j^-^-3S34 tesdo Seleuco, impubes adhuc ^ rex Antiochus ^ conftitutus Urb. C.sji* Capp^dociae quoque regnum Ariarathi, puero admodum, ^t^^-^ii ipfe tfadiderat ^Egyptum, ^ patre ac matre interfec^tis^ ; :r ojpaverat PtolemsuSj cui ex facinoris crirnine, cognomentum Sed & Spartani in locum Cleomenis fufFece"Bfpator fuit. rt: Lycurgum. ^ Et, rie qua temporibus mutatio deeflet, apud C ihaginienfes quoque ^ setate immatura dux Annibal conRitui^

regum

^'*'"''^""''"''.

INTERPRETATlO.
'f

ut aJiqiia mutatto fieret hoc tempore

mnei

gentes,

mjiitutus eji

qubd non haherent duces .feniores, feJ qui/i Anhibal adhiic jwvenis fciebant illum a pueritid odijfe pejfime Rta apud Carthagir.ienfcs, non manos.

]sr
^tnterfeSio Seleuco!]

o t M.
turio
citra

Callinicl filio, qui

cis

&

Nicanore trucidatis, Aflam oihneiHS

receperat.

^i^n Attalum, a quo Afia pene tota

1'

Taurum

Ex

Folybio.

'Jim fubacla fuerat, Giim Achaso pro4. Patre ac matre interfe5fis.'^ Quo nJtaur, fuperato Tauro montej vel doio tur audlcre Juftinus^ incertum nam ilJus j u3, occirus efl, ut habet Pclybius patrem mortuum, non occifum, Plutarchus j 5 -Nicanore & ab Ap.iturio G^llo ve- morbo confumptum Pulybius affirmat. -latus eft, uti nairat Appianus. Occifo nuper a 5. jStaie immatura.'\ ' Aex Andochus.'] Magnus poftea nun- Gallo quodam Afdrubaie, fufreftus. eft An-a
i^up?s.

"

nrbal, natus annis viginti fex.

Ex

Folybii

i^onjiitutus e/2.]

Ab Achso.

qui,

Apa- Sf Zcnard,

tur.

S.Z3
tiir,

J
tum eum
ipii
tfs
^

tF S

t
fed

non penuria feniorum,

a pueritia fciebant.
^

odio
Fatale

Romanorum, quo imb

non tam Romanis, qua
etfi nulii fenioris aet
vefti^
fic
1

Afrfcs malum.
reiores erant,

His regibus pueris,

in

tamen

fuorum quifque majorum

intentis,

migna

indolis virtutis enituit.

Solus PtolemiEUS,

fceleilus in
it.

occupando regno, ^ ita & fegnis in adminiftrando Phiiippum Dardani., c^terique omnes finitimi populi, qi

bus velut immortaleodium cum temptu setatis ailidue laceilebant.

ferre geltiebat.
bellmn

Macedonum

regibuserat, coi

Contra, ille fummotis hoi bus, noQ ccntentus fua defendiiTe, ultro etiam ^tolis bellum
;

C AP. 11. Qus agitantem illum ^ Demetrius rex Illyriorui nuper ^ a Paulo R.om. confule vi<3:us, fupplicibus 5 precibus a qui non contenti Ital rs CQ^iftitmt, greditur, injurlam Roinanoriiin querens An.M.^SsS. f^fjjilnis^ itnperhj.m jpe improhd totius Orhis atJiplexl^ hellim c.
Ro~
:

Urk

c.\"ii. o?nnihiis regibus

gerant. Sic

^ ilios

Siciliai^fiC "^Sardinia^

Hijj.

Anto C. Z14.

INTERP RETATIO.
z Et fi ilU regss pueri non hahennt guhematores fenes, in

tutum futuraruni apparuit^

dum

qiiif<iue

comXMx fe^ui

vefligia

illis tamen magna ma^orum fuorUm.

(fei

No
1.

r
fed

M.
;

A puentia

fciehant.']

Natus

antios

no- bo ad Philippum fugit

5.

ut parrat Polybi

vem, dum

ceretur in Hifpaniain, quo erat ipfe traje-

Non a Demet Annibale accenfum in Rom: fmrus ; Amilcar Anaibalem admotum al- Phiiippum teftantur Probus & Livlus. tsri, felis facris, adegir, ut juraret fe, cum 6. IIIos Sicilia.'] Bellum primo Sicul primum }5er aetatem pofTet, hoftem fore po- Romanis illatum eft, dum Mamertinis ai Livius, Zona- lium ferunt contra Syracufanos, Hieroni pulo Romano. liH Polybiiis,
Arnilcari patri blanditur, ut du-

Frecibus aggreditur.]

ab

ras

(Sf alii.

2. lia

&

&
fegnis."]

Carthaginienfes,

quorum imperator H
efl.

De Ptolemsi
Jllyrionim.']

vitlis

no Meffans captus

ag,?tar poftea.

3.

Dsinstrius

rex

Pharius

7. Sardinia.] Quo Cornelius Scipio, c Siciliam fubegit Florus, bellum primus t!

ftulit,

mmcupatus, qui, Corcyr^ a Teuta Illyriorum Regina Praefedtus, eam tradidit Rois-nani:.,

&

Hannone

vidlo,

urbem

cepit

biam..

a quibus

liivrici

parte donatus

eft.

8.

Hifpani.^.]

Publius Scipio Cor.

Ex

Polybio.
Ro-rnano ccnftde.']

cui Hifpania

obvenerat,

ubi vidit

Ann
i

A,.APauh
diebiis

Captafeptem lem

poft leve certamen,

trajefto Rhod.

Dimalo urbe

vcrsas, contra
vit,

&

Phanim rriunilifTirna, D^metrium Conful navigain locis camaxima exercitiis parce

ipfe

in Italiam d ifcendere,

Cneum

fratrem

parte copiarum mifit in Kifpani;m, tur

vetercs focios,
natos, in officio retineret

vis abditi,

cum

paucls navibus in pcr-

tum appalit j quarum paucitatem afpernatus nia e:cpelleret Djmstrius, durn exteniioncm prohibere co- fratre praeftitit : ita ut vili ab Anjubal nati, ab iis, qui in {ylvis ktebant, a ter- Italia Romani, Ciivthsginienfes in Kiip go oppugnatus viilus efc^j & urbe puifus, lem vincerent.

ob defertum Saguntum tum ut Hi ; Afdrubalcm : quod una

;

maq

L
'th:que^

B.

XXIX.
^

CA

p.

II.

7
illatum

Jtc denique tottus

c\iPa;nis
Ci

Afrlc^ tmperlum aj^^ianies^ .beVium Annihale fufcepijfe : fibi quoque ?ion * aliam cb
finitimus videbatur^
bellurfi
:

fam^
a

quam quod Italia

ejfet^

ffi nefas

aliqimn

regem juxia
tant^o fit

Sed

^ ipfi cavendum
regnum^

i?nperii eorurn terminos

ejfe cice??iplum^

cujus quanto promi)-

acriores hojies habiSuper hcec cedere fe ilU regno, quod Romani occtipaverinf, ctur, gratius habiturus^ ft in pofeffione imperii fui^ focium Hujufcemodi oratione impulit Phiquaiii hojles videret, n, ut, omiiTis -^tolis, bellum Romanis inrcrret, minus
,i

obiliufque fit

Romanos

exiftimantem,
beliis

quod jam
^

viclos

ab Annibale

apud

rafymenum lacum
;

detineretur,

ellum tranflaturus,
ani
iis
^

eodem tempore pacem cnm ^^Ltolis facit: ^ non quafi led ut Grascia^ qiiieti confalturus, quam
audierat.

Itaque, ne

in

ab

majori pericub fiiijfe aftirmabat. Siquidem confurOccidente ncvis P^7ioru7n Romanorum imperiity

&

una hac a Gracid atque Afia fit mora^ du?n inter Jc bello nen imperii faciunt : cceterum Jiatim vitlorihus tranfiturh

imkmfore.

INTERPRETATIO.
'd

f ipfum dehefe Jihi a Rcmanis ca- fuijje expofitdm majori pericuh : Carthagiillos habiturus erat hojies tantb nienfes enim Romanos, quortm furgerent quant^o regnum Macedcniae fn aliis in Occtdente nova impsria, impediri tantHm, ilius promptius ad b^Uum geren- quominiis tranfeant in Gr/^eciara Ap^-am,
w.ia

&

&

&

qiiia
'>lcens

hdlum

inicr fe gcrurt p.-o himrj-o imperonti-'iib

in

fe id facere, non ut transferret aliam regionem, fed ut confulcret

rio

fed, finito bello,

'uiclcres

il-

laturcs

arma

contra populos 0/ientis,

Gmcide,

quam affirmabat

nunqt-.din

N
Xifride.l L. Manlius
'on|:s,

T M,
3.

& M.

Attilius

TiSIss

iuperatis

navali prslio

Hanncne Sagunto, Alpibufque

:

ah A?inihah.'\ Annibal, capto iuperatis, cum 90 pe-

'-^nrs,
-.

ditum millibus, 12 equitum, ter F.omancs unde vicerat, bis Semproniam Confulem, femel Africam tra-ifpoi-tarunL vaftatis prope Carthaginem agris, ad umen Trebiam, iteriim ad Placentiam -Sed an- urbem, tertio Flaminimm ad iacum Thrafyi; cpptivis Romam rediit.
non procul a Lilybaeo^; bellum
Atciiius, tot
viloriis

'ti

elatus,

menem,
vilius
pra?Iio
eiT
;

qui avidus pugnae, ne coliega Serglorise

Lacedxmonio,
-n fui

Carthagini enfium

partem
ipfe

praeriperet,

commifTo
occifus
caefa,

caftra

negligentius tuentur,

dum

fortiter dimicaret,

&
.:
rv.se
-liTQ

captus

eft.

Romani

fugati,

15

miilia

fex

ob caufam.l

Demetrius benefi- capta, ut pluribus narrat Polybius,

acceperat,

a Pcpulo

Romano

4.

Tbrafymenum.']

Florentiam

inter

&

Annibalem, Perufiam. Kodie Lake of Perugia. exitium magnis cum ccpiis miniAudierat.'] Argis Nemseos ludos 5. lOt ; contra leges pacig, urbes di- fpeclabat, quando e Macedonia vi(ftcs ab nans ultra Lilium fubigere cona- Annibale Rocnanos niinciatum eft.
inde Gaiics, hinc

Q.2

CAP.

228.
Cvnjtliinn

j U

S-

I
ait,

C AP.
Occafu

III.

fuum

occul-

illam trucis

&

Vtdere Je itaque^

crucnti belli :

videre

confurgentem in ItaUa num tonantem ac fubninantem \h

procellaTU^

tempeflas detulerit^

quam in quafcunque terrarum partes vi^L^a magno cruoris imbre omnia fasdatura?n.
.

t.

quenter Grceciam

ingentes motus paffam^ nunc Perfarum^

\c

Gallorum^ nunc Macedonum bellis : ^ fed omnia illa levia ft J exiJiiw.aturQs^ fi ea quts nunc in Italia concurrat manuSy e ra terrain illam fe effuderit, Cernere fe^ quam cruenta &fa7'U naria inter fe bella, utrique populi^ viribus ccpiarumy 2f di m artibus^ gerant : ^ qua; rabies finiri folo partis alterius inte\ y, fme ruind finitimorum non pofftt. Fcros igitur animos viSii m minus quidem Macedonice^ qudm Gracia timendos,, quia r atior, invindi^amfui robujiior fit : fcire tamen fe eos qui t f/i viribus concurrant^ non contentos hoc fine vi^orics fore : me ndumque fibi quoque certamen eorum^ qui fuperiores extite

r.

Hoc prsetextu finito cum iEtolis bello, nlhil aliud quam P( rum Romanorumque bella refpiciens, fingulorum vires pei
debat.

o-

n-

Sed nec Romani, tametfi Poeni & Annibal in ( cibus erant, foluti metu Macedonico videbantur quippe bat eos & vetus Macedonum devidi Orientis gloria, & P pus ftudio Alexandri aemulationis incenfus, quem promptu: beila induflriumque cognoverant.
^
' :
i

n*
-e-

pin

BeUum
[f

inter

C A P.
Romanos

PhiUppum
Romanos,

didicifTet, aperte

IV. Igitur Philippus, cum * iterato praelio vxOiOs al hoftem fe his profefTus, naves, q
trajiceret, fabricare coepit.

nis

ms

m Italiam exercitum

Legatum

c ide

INTERPRETATIO.
a i^are dixit 'uidere fe in Italia parari ineunt praUa, heUum cruentum &" immane contra Graciam j c ^od beUum ron pojfit Jniri fo 'videre Je in Occidente quafi proceUam quan- vel Carthaginienfium 'uel Romanoru fulminibuSy quee reple- ruind Jinitimorum populorum. damfcetam tonitru tura Jit multo fangu\ne iilain regionem, in d Et Romani magis timebant, ne P qua-m 'vi&orcs eani detulerint. rex Macedonum ipjis beUum inferr. b Arbitraturos ea levia fuiffe, Ji beUa ge- Annibal 'viBor minabatur cum vaik rant extra ItaUam iUi excrcitus, qui tunc ibi citu urbis deftruBionem,
:hit

fmt

&

fpui
(JfW*
jxfil*

.V
t.

T M,
a

In cervidbus erant.^j

Annibal multis manorum aciem accepti funt, pugr

potentiirimo extergo

prsliis viflor
ercitii

Romae cum

imminebzt.

Romanos adorti, verteruntin arn peditum 40 millia, equitum 2700 cjl6>

datum tantaque equitum Romanorum m tadt) Cannns celcbratiflimum, in quo vicit caefa, ut annulorum modius unus, ex ff^' Annibaly & Varronis Confulis temeritate, cho, duo ex Floro, tres ex Eutropio, Wqui invito colleja Paulo ^milio pugnam ginem miffi funt. Conful ipfe Paujicim Riiit, dum ventus & pulvis fuorum ora ver- fiigere recusaffet, in acie periit, V. >** "^eraret & Numidarum perfidiaj, qui fimu- ro Venuliam fe recepit.
2. Iterato pr^Uo.'] Praelium illud
eft sd
'

hto

trajjsfugio

poft^ucim in

mediam Ro%^.

LiB. XXIX. Cap.

i

IV.
cum
epiflolis

229
mltth
^^'^'^'^^39.
:
'-?

Annlbalem, jungcndae
|ui

focietatls

gratla,

comprehenfus,
=1

fTus eft,

non

atus

hoflis

ad fenatum perdud:u,s, ^ incolumis ^J- Urb.^C -g regis, fed ne dubius adhuc, indu- Ant. C. 213^ redderetur. Poftea vero, cum Romanis nunciain

&

honorem

Lasvinum tn etTet, in Italiam Philippum copias trajefturum, letorem cum inftru<Slis navibus ad prohibendum tranfitum mit'

it.

Qui cum

in

Graeciam

trajeciffet,

multis promifTis impeilit

Philippus quobellum adversus Philippum fufcipere. Interea & Dardani c; Achaeos in Romanorum bella folicitat. Iicedonias fines vaftare cceperunt, abdu<5lifque xx miliibus captj^rum, Philippum a Romano bello ad tuendum regnum revoc erunt. Dum haec aguntur, Lasvinus praetor, juncfia ^ cum Atta-*4:EtoIos
l^

ege focietate,
tates,

Grseciam populatur. Quibus cladibus

perculfae

C,

auxilium petentes, Philippum legationibus fatigant lateri ejus haerentes, afliduis precibus i^ non Si Illyriorum reges, n mifTa exigebant. Super haec vaftati Macedones ultionem fla-

g bant.
ojrreret,

QLiibus tot tantifque rebus obfefTus, cui

rei

prirniim
fe qj

ambigebat
pollicetur;

omnibus tamen prcpe diem

auxilia

nfurum
ft

non

quia facere pofTet quse promittebat;

j^'^^J*
c. 54*9*

ut fpe impletos in focietatis jure retineret.

Prima tamen

illi

Urk

c:^ditio

adversus

Dardanps

fuit:

*"

qui abfentiam ejus aucu- -^te C 202*

INTERPRETATIO.
Vo ut
fni^

regm

honoraret, fed ne Fhillp-.

ds quo
'e,

dubitabat an -velkt ipji bellum regno Philippus, habebant exeratum

in

impelleretiir

ad bellum inferendum.

b Slui, expeEIantes tetnptn quo- ahcffet a majorem paralum ad iubigendam Macedoniam.

N O T M.
^ xiis,
"

comprehenfus.'] ne legationis princeps,

incidit in

%/

Dum

Xenopha- one
fugit

fal;a

trucldavit

hofles,

eorumque
jufTu

ca=

Capuam petit prsefidia Romana, dea Phi-

ftra diripuit,

dum

Philippus rex feminudus

ad clafTem,
Ita Livius.
j^to!os.'\

eaque

ipfius

com-

jue ad Lsevinum Prsetorem,

niffiim fe
finxit

bufta, in
cepit.

Macedoniam cum
Quos,

exercitu fe re-

ad focietatem
:

cum
de-

Romano firmandam
qui

quare

iis

4.

licet

novo fcedere
:

<liijsvinus,
tu:

Romam

eos comitaren-

fed ille,

deceptis

cuftodibus, conveinito fcedere

cum dum

Phiiippo junilos, ad b;llum impulit

&

Capuam
prsedicat,

nit

Jinibalem,

M doniam
t^cj

cum quo

jam
H^ec

captas

& &

Syracufis a

Romanis
aliafque

Zacynthum

repetebat, ci^m iterum a claffe

ina

deprekenfus,
Florus,

Romam mittitur.
eji.

urhes a f^ captas illis poUicetur. Qifn ^^talo rege.'] Qui 5.

eo facilius

^s,

ScZonar.
]

Incolmtis dimij/us

Legati

cum Romanis foedus iniit, quod Phi- cho Magno fibi metueret.
6. Gr^ciampopulatur.']

ab Antio-

n^vincula conjedli,

Annibalis vero

Captis a Lsevino

iH venditi, ut Audtor eft Livius. Zacyntho & Anticyra, Conful Sulpicius Lavtnum pr^torem.'] Qui Brundufinse Philippum de JE,to\\s nuper viclorem m dal praefeclus, civibus Orici, quae civitas Elide fuperavit ; Graeciamque omnem, hinc Epiro, tulit auxilium : cumque Phi- ipfe capta Oreo, indc Actalus e.xpugnata
ApoUoniam
^ulitil?u.s

obfideret, milie in
inuniiris,

ur-

Opunte, diripmt.

glam

notlu erupti-

%J

pantesa

30
p.irites,

^ majore belli mole Macedoniae imminebant Cum ]U manis quoque pacem faclt, contentis interim bellum Macedc;.' cum diftulifTe ^ Philopcemeni Acbaeorum duci, ^ quem ad manos fociorum animos folicitare didicerat, infidias prseten Quibus ille cognltis vitatifque, difeedere ab eos Achaeos aud :

,.

tate fua coegit.

INTERPRETATIO.
a Infi-dias firuit Fhilofce^sni, javerent.
qiiem

audierat folicitare
.

animos fociorumj ut Ro,

,.

Ij

NO
j
|

T M,
Senatus, contulit.
2.

quoque ^acem.l Defertos a Romanis alio beilo occupatis jStolos Philippus ad pacem ccrnpulerat, quam ut
I.

Cum Rcmanis

Philopcemeni

Achaorum

duci.']

a , .
r

rum
[

refpublica multis urbibus

cum

ii

diilurbaret,

Sempronius
vexabat
:

Sulpicii fucceflbr
fed

chaia,

tum

in Peloponnefo conftabat

Apolloniara
PJailippo,

pacem

petenti

us audlor fuit Aratus Sicyonius,

propa

&

EpirotaruOT precibus,

&

juffu

Philopoemen, 8s defenfor Lycortas.

L
1.

B E R

XXX.
&

BREVIARIUM CAPITUM.
2.

paricidia. Piokm^sl regii Mgypti luxuria.,vecordta, Miferrimus Mgypti fiatus fuh turpiffimo principe : ejus

im

trix^

tff

lenones crudeli fato pereunt.

3.

4.

Mortuo Ptolemtso^ P.omani tuielam pupilli adversus Antiocl 1 Syrum Philippum, Macedonem fufcipiunt : Philippuri i priiis hello reducunt ad humtliorem mentem. Terri^s motiis ingentes. Romani pacem repudiant. PhiHppu Flaminius juos ad pugnam accendunt. Macedonas F..omt i

&

J",

fortiina vincit,

^ P hilippus fpoUatur,
C A P U

I.
5

Eiolmm
srudditas,

y^HILIPPO
1
fratris
l-at ;

InMacedonia mao-nis rebus int^nto, mlEgy par ^ (^iippe regno 1 tolemsei diYerii mores erant dio parro, & ad neccm utriiifque pareiitis, casde eti
^

adjuniia, velut

rebus

feliciter gefti?,

luxurlae

fe

tradiri

regifque
I

morcs omnis

ftqauta regia erat.

Itaque

NT

E R P R E

TAT
A.
JullJnti?,,

O.

Nam pojTfunm

re^numfun comparm>it per

jnortem illatam patri

'

fratres^

&

viatri,
'

occidit

e,

fe,

dedtt iioluptatibuSf

quajl rcbus feliciter gefis,

N
2.

o r

Farlcldio paric,']

IUuot paiicidii faho ijifmulat

ut fupra

didum

efl.

LiB. XXX.
imtci
jtis
Lis

Cap.

II.
exercltus, Jepo-

231
Qui-

tantum

prasfec^fque,

verum etiam omnis

miiitiai ftudiis,
rebiis cognitis,

otio ac defidia corrupti

marcebant.

Antiochus rex Syrias, veteri inter fe regnoim odio ftimulante, repentino bello 1 multas urbes ejus opprefipfamque ^^gvptum a2;greditur. t, Trepidare igitur Ptole- ^^-^-1^3')* seus, ^ legationibus miilis, quoad vires pararet, marari Antio- Urk C. 5^31. )um. Magno deinde in Grascia exercitu condudo, ^ fecundum Ant, C.zij, .Tlium facit, fpoliafTetque regno Antiochum, R fortunam virte juviflet. Sed contentus reeuperatione urbium quas amifet,

+ fa6la pace,
^

avide materiam quietis arripuit

occisa Eurydice
illecebris

revolutufque
forore
ita

Juxuriam,
2;athocIiaB

uxore,

meretricis

eademque capltur. Atque

fua,

omnein

ignitudinem nominis
.

in conviviis confumit.

ac majeftatis obiitus,. no(i:es in flupris, Adduntur inflrumenta 'uxuriae tym,^

na
<

&

itise,

^ crepundia nec jam fpe<5lator rex, nervorum ob]ed:anienta modulatur.

:

fed magifter

ne-

H^c

primo labo-

itis

regis tacitae peftes

11.

&

occultae fuere,

CAP.

licentia, jam nec parietibus regis eJus mere^ nus contineri meretricis audacia poteft quam proterviorem, '''^^''^^^^iata cum Agathocle fratre, ambitiofs pulchritudinis fcorto, ^n aT"^?-.*

Deinde crefcente

^)tidiana regis liupra faciebant.

J,

quas

geminsE

fobolis illecebris

Accedebat & mater Oenan- 01.140. i.' devin6lum reg^m tenebat. ^^^C. 53^.
'^^^^^^^*

Iquenon contenrse rcge, jam eciam regnum pofiident, jam in ti)Iico vifuntur, jam falutantur, jam comitantur. Agathocles,
r
is

lateri

jun6^us, civitatem regebat

;

tribunatus, prsefe^turas,

plucatus mulieres ordinabant

nec quifquam in regno fuo mi-

INTERPRETATIO.
Sedlpfe, docens allos artem capienda voluptathj iraB^t cbordas InGiiximGntommmiX''

um, ut fe

obleclet.

N
Multas vrhes
'''?
;

T M.
llemsi
fGTor

ejus

cpprejjlt.']

Perfidia

Berenice obambulans exercifolutis,

T:doti ^toli, qui Ptolemsti nomine C02- ftum,

prepofitus

crinibus

magnum
tum

vi^^orias

Ptolemaidem,

Tyrum momentum, tum

|
i

lacrymis,

precibus

Syris 3c Phcenicis? urbes, AJatio-'dit.

attulit,

exPolybto.

^ciationibus mijfis.']
atus,
^'otas,

4. Faia pace.'] Veritus Antiochus, ne Confi'ium Sofi- ifuos alienaret adverfis prseliis, cum pr^-*
j

penes

quem

erat

fjmma rerum

ifcrtim Acliseum haberet in fuo imperio tyi

rannum 3 legatis ad PtolemJEum miffis, pacem obtinuit. I nu-I ^. Occisd Eurydice.'] Ob zelotypiam ccnpejn PtolemEei ducem Nicolaum relata Jcubinarum. *15 Antiochus, Ptolemseo ad Raphiam, 6. Crepundia,'] Vu'gj tripudiiSy hcc eft | nc;,)rccul a Gaza occurrit: utrique mih' | crepitacula, crotala, fiiira ^gyptiaca, qui^ numerus fere psr SunC ; 73 peditum milhajfbas in choreis ulebancur Veteres, "" utum ; huic elephanti 73, illi 102 ; Plauto inftrumenta pueiilia. fugatis Ptolema^i elephantis, in Ut faciam quafi puero in cella pendeant vam vicloria mcliii7vbat, ciim Pto 1 crepundia,
in deliciis

dum

langueret Ptole-

s.
!

Secundum prcelium.']

Ds

viftoria

'

'

(^

i.

riils.

232
AnU
0L
^""^'
% 1' 144. Urb. c. 549.

J
quam
ipfe

U
&

T
Cum
:

rex poterat.
filio,

interim, relIlo quinqu<rii

fed

mors ejus, dum pecunjn imperlum, inita cum perditiff|is /aiteC.202.focietate, occupare conaiitur, diu occultata fuit. Re tamen (k nita, concurfu multitudinis, & ' Agathocks occiditur, & * L lieres in ultionem Eurydices patibulis fufHguntur. Morte r js, fupplicio meretricum velut expiata regni infamia, legatos A |,
^^ ELjrydice forore
r.^giam

moritur

mulieres rapiunt,

andrini ad

Romanos misere, orantes ul tutelam puptllt fufclper tuerenturque regnwm Mgyptt, qiiod jarn Philippum Antioci

&

t,

faSid inter fe paSlione^ .diwjijje dicebant. C A P. lil. Grata legatio Romanis fuit, caufam belli ac tektnjujctsus Philippum quserentibus, qui infidiatus eis, tempoi Punxi belli, fuerat, Huc accedebat, ^ qubd, Pcenis & Ann pJ.'-fJ"^ An.M.5851. fuperato, nullius magis arma metuebant, * reputantibus, q ^^"^ i^i^iotum Pyrrhus parva manu Macedonum in Italia fec vlh^C^\% Mittuntui #it*. C. 201. qiJ^nt^^-je res Macedones in Oriente gefTiiTent. que legati, qui Antiocho & Phillppo denuncient, regno abjHneant. Mittitur & ^ M. Lepidus in i^gyptum, qui tu
^

^omanltu.

rjs

'^

le

nJt,

la-

bti rio

nomine regnum
An.M.3854. terim
ffj^^;^^'^^'

pupilli

adminiltret.

Dum
res
7

haec

aguntur

Jijpi

legationes

Attali regis,

&
'^

Rhodiorum,

injurias

querentes,

Romam
auxilii,

venerunt.

Qus

omnem

Ph cun

io-

^nteC. 198. nern

Macedonici
fociis

belii fenatui

exemit.

Statim igitur,

titufe-

rendi

bellum
in
'^

adversus

Philippum

deceri

ir,

iegionefque
.

cum

confule
tota

jnuito poft tempore,

Macedoniam mittuntur, Griecia, fiducid Romanqrurn,

[ec

a ti-

INTERPRETATIO.
tJpud fe rspittant quantum belhm a Pyn-h-us excita/Jk in Italid cum par-vo excrcitu

Dim

^od

effecit

Eiationc indicsret

ut Semtus fjie uh bdlum Phiiippo Ma

\un
>nia

Maccdonum,

\regi,

N
1.

M,

iRm

Agathocks occiditur,'] Orto inter ip- Pwomani ab eo vexatos, mlfTaque h ^fn* Tl-jpolemum, qui etiam regis pueri cam, duce Sopatre, Carthaguiieniibi luatutor erat, difiidio ; dum Maccdones, qui tuor peditum millia. Annibale fu^ ^te,] Alexandris h^bebant prsfidium, ad fe al5. ^ld Fcenis Jbal iicere conalur, ab iis contemptus, cum pu- Non plane id temporis devi<tus ^/ fed continuo, qui hoc tantiim anno egreffas Italia i pi* ero fagit in Palatii intima

&

&

portis diruptis, vi retracftus confoditur.

cam
fi-

rediit,

ubi

necdum cum

Scip:^ oe

z.
lia

Et

tnuiieres.l

Oenanthe, ejufque
Philaemnen,

Agathoclea,

&

cui occi-

rerum fumma contenderat. 6,Marcu5 Lcpidus.] Duobus

anilpoft
jlo.

dcnd^e reginse negotium rat, ut ait Polybius.

3.

commifTum fuePtolemrEi,

miffus eft, confetto bello Punico fec Popu! 7, Ojwjem cuncl-atignem.l

ta-

diuturni labore feffus, Smperium ita partiti funt, ut poft vilori- praehis abhorrebat 5 fedl Sulpicii Gali PhcEnice Antiocho, Philippo hoc bellum commiffum fuerat, aud am, Syria
inter fe pa&ione.']
belli

FaBd

men,

hovi
cui
itate

&

^ero

^gyptus

&

Caria cederet.
eis.J

perfuafus,
8.

tandem

confenfit.

^.

^i injidiatus

Ob

focios

populij

Tota

Cracia.J

a Philippus (it

LiB. XXX.
a^^hilippum,
Vtjic ita,
i^

Cap.

IV,

233

fpe

priftinae libertatis

erefta bellum e? intulit

Deinde,
^

cum rex undique urgeretur, paccm petere compellicum expofitae coiidltiones pacio a Romanis eflent,

e^ere fua
hi

* iEtoli coe& Attalus, k ' Rhodii, k Acha^i, Contra Philippus adduci fe p^ffe^ iit Romanis pareai^ Alexoiedebat ; caterum indignum e[[c^ Gr^C':,s a Philippo riQ majorihus Juis victos^ l^ fiih jugum Macedonici imperii

&

tltoSy
tijtutis

veluti
ratio

victores, leges pacis fibi dicere^

quihus priiis Jit

reddcnda^ quamUbertas ^uindicanda. Ad poffcreQu tamen, petenteeo, inducias duorum menfium diitae, ut pax, (uiin Macedonla non conveniebat, Romas afenatu peteretur.

The- ^f^tP"^ ^ iAP. IV. Eodem. anqo inter infulas ^ Theramenem medio utriufque ripss m.ads fpatlo, ^ terrae motus fuit ^/2^"! cum admiratione navigantium, repente ex profundo cum
'

&

aquis infula emerfit.

terrs

In Aha quoque eadem die idem ol ^45^3^' Rhodum, multarque alias civitates, gravi ruina- Urb. C. 55*5.

labe concullit,
'As

quafdam
vates

f.iidas

abforbult.

Quo

prodigio Ant,C. 196.

fenatu

omnibus,

ceciiiere,

oriens

Romanorum imperium
Interim a
^

.Grcscorum ac
)udiata pace,
iicitat.
li

Macedonum voraturum.
ita,

Philippus in focietatem belli

hortari

Nabin tyrannum
inftfu(B:is

Atque

curn in aciem exercitum,

fuos coepit,

rlb

hoftibus produxiftet,

referendo Per-

INTERPRETATIO.
Cqntra,
ffi^

Philippus contendebat fe pojfe

hvpopay

qttatn velle fe

vindicare in lihcr^
qiibd

Romanii pareat j fed non pojje tatem. m-e, ut Gr:eci fuperati a Phiiippo b Fates Ahkdromi]orihu% fui%, fubacii a Mace- Grcecorum
i,

ut

&
-^

refpondcrunt

antiquum
denaf-'

&

>iKS,

pr?fcribant ipji
potiiis

leges pacis

cum

letidnm

ejjet

Macedonum imperium ab imperio Romanorum

Mnt

folvere tributa

ob fer-viiiitemicente.

N
GjMs defpici,
fcji,

r
I

M,
; ;

ubi,

Athenarum

obfidionej Larifsa
levibus

Rhodiis,

regione,

quam

Bcrceani

fspius

cum fuorum

fuga,

vocant

Achaeis Corintho

&

Argis ceiTu-

Veitionibus contendit,
Rbodii.']
I

A
&

quibus

&

adjuti

H^;nienfes,
.0.

Philippus

viftus

vero, pace concefsa, D^metriChalcidem & Corinthum retinere navali vellet, tanquam Graeciae compedes ; conIquefti funt apud Senatum ea de re Graeco-

rum

cum

nuperladem,

MtoH.I Q^i junxerunt

fcedere'

fe

Romanis,

rum

legad

quare liberum pacis

&
eft,

belli

*y)

quod

cum

P-hilippo

nuper Urbitrium
gioriae
I

Flaminio

permiilum

quj

Nant.

cupidus pacem repudiavit.

tradi-. 6. Solicitat.l Arg6fque tuendum \Tleramenevi:]'^m^hera^QC2.t%iX2ho.\ ^erra motus.] Licet id etiam Piinius dit fed ilie, urbe direpta, a Romanis fteJ. Hoc fere tempus referat, multis tameniitit. . impro7. InfruHis e di-verfo, Scc.} JE.x *^ prius contigit, fi Eui^bio Sc Polybioj Qiiintius, ubiiimus. Evifo prxlium initum eft. qul hofns cafka haberet incertus, ^;. Pflfcr^;)ar/zW^.]Philippus, iamfemel^nam
\ :

;iinto

vidus, polUcitus fnsrat ie

lllyrici

Roma-

mifit jcaute explorarent ioca, mille velites

!toa

ora; ^tolis Fharfaio S<r\iii imprudEates,

ob

tervebras;

ejus ^ie-,.

^34

omnem. Jfam, Orientis finem a fas, BaSfros^ IncVofque, donlhus p^erdomitam ; ^ tantoque fortius hoc bellum quam

Jilnendum^ quanio fit Ithertas imperio

Sed & Fla ftniuE.omanus conful relatione rerum recentiilime geftarum fif^i. mulabat in praelium, ofiendendo, hinc ^ Carihaginem cttm 3 cilid, inde Italiam Hifpaniam Romand virtute, perdc
carior,

%
Jta
rir,

&

nec Annihalem quidem Alexandro

lid

Magno

pojiponendumy q

Africam ipfam tertiam partem mundi fupera Sed nec Macedonas veteri famd^ fed pnsfentibus vlribus esj dos : quia 7ion cum Alexandro Magno^ quein invidum aud nec cum exercitu ejus, qui totum Orientem devicerat^ helli runt ; fed cum Philippo puero immaturcs ^statis^ qui regi
pulfo,
"^

nan
ant,
^ttor-

rninos adversus finitimos a:gr} defendat,

qui non ita pride^n pradce

decora^ fe

i^ cum his Maced hui Dardanis fuerunt. Ill.os m^ m.

Non enim alie -&" totum ferm^e Occidentem^ citu Annibalem IS Pcenos, His adhort; 3m ipfts, quos in acie haheat^ militibuSy fubalos, bus utrinque concitati milites praelio concurrunt, alteri .Or
fuorum miliium commemorare.
a!teri
alii

itis,

Cccidentis imperio gloriantes

ruorurn

ferentefque in

b( im,
|vi

majorum
5

antiquam
^

&

rentern

recentibus expcrimentis

virtutis

cbfoletam gloriam, a florem. Sed M;

dous,

nas

Komana

fortuna vicit.

Frad;us itaque bello Phil

INTERPRETATIO.
a

Et

mrof,us
debejint
riuni,

b Excitati ad bellum 'fortiter gc ejfe tanto ge- [ quanto fortius\alii propter gloriam olim partam a j dfendere Ubertatm, qitatn impe-\jcribus, alii propter fortitudinetn mip
hoc helhim fujiinendtm

iMi na'
ita

qvhn

illa

aniiqua,

'

praliis exbibitam,

N
in
infidias

r JE,
naret,

Macedonam
a

incidunt,

a quibus

cum

ipfe

Flaminius vix
attigiffet,

trig

Flaminio obtinent ; pugnatur acriter, Quintius, edut^is copiis, aciem inftruit ; Philippus etiam cum Romanos a fuis ccllibus dejeftos cerneref, praelii fubiit aleam.
lacefliti

auxilium

fecundum annum

teftibu

dumque hinc

&

inde

&

Plutarcho.

5. Romana fortiina 'uicit.J tera parte hoftes vincit Flaminiuaciei

Dum

Hac
1.

multis Polybius.

Cartbaginem.']
duris

Cui, vifto in Africa

Annibale,
concefTa,

conditionibus pax fuerat

2. Sicilia.]
racufis,

in

Qa^, captis Romanorum

a PIarcelIo Sy-

partem Philippus proterit. Tribunus Philippum ultra reliqua; longiiis progreffam animadvertit;, in terga vitlorum cum fuis fasvir; quod magnum momentum attulit ric? j Ad Cynocephalas in Theffili:

poteiiatem

tcta

natum
6.

e(t.

Polybius.
bello.'}

venerat.
3. Hifpaniam.']

FraSius itaque
versus

Amiffis

primum
3ius

Cujus partem maximam & Cn. Scipiones, tum CorneScipio, capta nova Carthagi.ie, fubP.

clo miliibus e fuis

caefis,

quinque

LarilTam

fugit,

ubi,
ceffifle

cum
viclori;

urbes circum jacentes

egerat.

caduceatorem
cujus
duciis,

cum

filio

Demetrio
a

4. Cum Pkilippo puero.] Longe fallitur Juftinus : nec enim puer tum erat Philippus, qui natiis anuos 38, a 24 annis reg-

precibus

concelEs

Flanuni
vniSi

Legati

Romam

de pace

Ita

Zcnaras,

LiB. XXX.
a Flamlnlo confule petita,
^
*

Cap.

IV.
velut

^3S
regni niembris,

nomen quidem reglum retU

fed

omnibus Grfecis urbibus,

Iblam JVIacedoniam Offenfi tamen /EtoVi, quod non ex arbitrio corum ? (ir. donia quoque adempta regi, &i data fibi in prssmium bellt legatos ad Antigonum mittunt, qui eum adulatione magterminos antiquae pofTeirionis amiilis,
nis,

in

Romana

bella,

fpe focietatis unlverfas

Grascis,

krent.

INTERPRETATIO.
'

/ retinuit

Jolam Macedoniamy flmijjis ommbtis Utbibus Gr^scine, tra terminos antiqua Macedonja, illius fartes non cenfebantur.

qua,

cum

fltaS'

NO
'^men quidem

M.
^intus
imperator,
liberos

regium.l Veteri imperare permiiTus eft.

Achaeis

Ma-

Titus

Philifipo
ejje,

Mace-^

donibufque denjiBis,
aliofque

fuifque legi~

2 Jinnibus
'or
C

Gracits urbibus.'] Pra?dpue reddita, Demetrias vero lcis a Romanis retentas, donec belAntiocho gereretur, aliique Gras10
i

bus 'vinjerejubety Corinthios, Phocenfes, Scc, Gracia populos. Quod tantus adcorvi
in

ftantium clamor excepit, ut fupra ftadium

volantes

terram

deciderint.

Ita.

uli

in

libertatem reftituti

dum
in

in

Polybius Sc Plutarchus.
3.

hmiacis, prope Corinthum,

:erique

Quin-

Offenft tamen MtoIi.'\

Qui Macedo-

Romani,

federent
tibicine

me- num regnum

tus,

ideo volebant exfcindi peniiis

an renam praeco
:
i

cum

proceflit,

quod ab

primum

Grzecia fervitutis

munciavit

Seiiatus

Romanus^

&

jugo fuilTet oppreffa.

XXXL BREVIARIUM CAPITUM.

L
I

B E

\:mani

Nahids Antiochum Syrum legatione coercent, Grceciam Uberari jubent, Annihalis nomen Rcmanis fQr-

miclahile.
\,

\nnihal^
^dirigit.

Rcmanorum

injidias fugiensy

ad Anticchum

curfum.

alis cluchus praliis fra6ius^ pofi

ma

movet.

Annibalis

Romanorum difceffmn^ arad Antiochum de opprimendis Ro-

manis covfiHinn.
\arthaginienfcs

ah Antiocho folicitati rem Ro^nanis fignificanty Annihalem ah Antiocho divellunt. eraium AnnihGUs confilium de hello in Italid Romanis infequi politicofratagemate
itiochi

rendo,

adidatores Annihalis
Antiocbiy

fana

confilia

rident

inde fuh-

'oerfio

qui terrefiri Cf navali

pmlio a Romanis
7. Scipijnesy

fuperatur,

236

JUSTINI
_

^,,

7. Sciphnes, duBo in Africam exercitu^ pacisleges AntiochUa^f HiK^ fcribunty quas ipfe repudiat. pugnd commiffa^ ccsfts quinquaginta Aj\ H^' 8, Bello reparato^

&

rum

rnillihusy

Antiochus fubadus pacem petity

^ obtinet.

\mifl^^

C A
Jtmaftt jintiochum
legatione
eaercent.^

U T

I.

MO RT
^

U O Ptolemso

Philopatore, rege iEgypti,

!:::-'>

temptaque parvuli filii ejus aetate, qui, in fpem reli6lus, prseda etiam domefticis erat ; Antiochu
ftatuit.
^

Hi&^'

Syrias Jl Nabide Gr^ciam li'

berarijtihent,

occupare iEgyptum
4-

Itaque

Phcenicem.

ae-

terafque Syriae quidem, fed

fifTet,
^

juris

JEgypti,

civitates

cum

/a

legatos

ad

eum

fenatus mittit,

qui denunciarei d,
'a-

An.M.3S56,

ahflineret regno pupiUi^ poftremis patris precibus fidei fua

01. 145- 3diti, tJtb.C. 555 C. 196 [nit, to.

Quibus fpretis, interjedo tempore 5 alia legatio (\i\ /equ^, omifsa pupilli perfona, civitates^jure hellifaSf^^o-' Abnuenti b iin puli Ro?naniy in integriim rejiitui jubehat. quod ille facile fufceptum infeliciter gelTit. Or denunciatum dem tempore & Nabis tyrannus multas Graeciae ^ civitate. 'CIgitur fenatus, ne uno tempore dupHci bello .0cupaverat, manje vires detinerentur, fcripfit Flaminio, fi ei videatur fb cuti Macedoniam a Philippo, ita 7 Graeciam g, Nabide Ob quam caufam imperium ei proA^^gatum eft. Ter ile ret.
:
le-.

INTERPRETATIO.
a Cum occupajfet Fhoenlcemf Syri^ urbes, qux pertinebant
alias b Ut non invaderet regnum pupilli ad regem mei, (jai precibus patris morientii djtus i'\iex3itjidei populi Romani

Jetnn

ct

N
1. Philopatore.']
SIc diclus
eft

T M.
Attali,

ironice,

qui per legatos queftus

I
eft

5eico

quod patrem,
fecerit.

matrem,

fratremque inter- natu,

juverat Foedere

quod,

dum

in

bello

Mact

2.

Occupare ^gyptum.']

Romanuro Confulem, An t -^ Quare cum regnum fuum invafiflet

:
i

Philippo Macedone fancito,

ambo

opes

&

Antiochus, ut a regno Attali

abftinei

ex

p.ovincias -^gypti inter fe partiti funt, ut illius finibus deduxit exercitum. Ha y''^ n irrat Livius. vius. Deinde cum Graecas urbes ij ^' Phcenicem.'] Recuperatis Ccelofyriae occupaffet, juffus a Senatu eas refjeie 5.
Sc

Samariae

urbibus ad fontes ufque Jor-

in

libertatem,

legationem

fprevit,

'tus

danis,

via6que Scopa Ptolemxi duce, Siobfcdit,

focietate
balis.

i^tolorum,

Nabidis,

&

ni*

donem
dione,
didit,

quam
fame

Sf

diuturna

obfi-

& &

gravi

viftus
fociis

Scogas

red-

6. Ci^uitates occupaverat.J Praecipuw*

id tempcris munitifTiman
|

paftea

cum

fus eft.

Ex Jofepho

&

nudus dimif- gos, urbem

7.

Hieron.

4. Legaios ad eutn.] Marcus Lepidus in .^gyptum miiTus eft, ut regis pueri curam dixit, in quo, explosa yEtoloruro orfpe,
gereret.

Graciam a Nabide.'] Flaminius Ijnventum fociarum civitatum Cormthi!'^-'

bellum in Nabidem omniium confenf ^'cretua eft,
\

5.

.^ia

legatio

fupervenit.J

Precibus

LI
Antlochi
\

fi,

XXXI. C A

p. I.

237

bellum Annibalis nomen faciebat, ^ quetn cum Antiocho ini[fe Jocietatemy occultis mandatis .iiali ejus, negantes eum aquo animo fub r omanos criminabantur ; ^is iiivere, ajfuetum itnperio^ <y immoderata Ucentid ?niJita-' femperque, tcedio quietis urhance^ novas belli caufas circumc : Qu2e etfi falfa nunciata fuiffent, apud timentes tamen ^c^ris habebantur. ^"^ ^"''f'^'!^ A P. ir. Denique fenatus metu perculfus, ad fpeculandos Antiochu?7t , A M 1A r ^ n MAnnibalis, ^ legatum in Africam Cnceum bervihum mittit ;y}^^/^ tacitis mandatis prscipit, Ji pojfet^ euin per a:?nulos ejus An.M.^S^g. ^*g reret^ ^ ?netuque Invijt nominis tandem populum Rornanum u|b^r?' Sed res Annibalem non diu latuit, vinim ad profpi- Antec! 195! :-et. cavendaque pericula peritum ; nec minus in fecundis ad' i

'

Igitur, cum tofecunda cogitantem. principum legatique Romani, in foro Carthanfium obverfatus in fupremum fuilTet, appropinquante veequum confcendlt ; & ^ rus urbanum, quod propter IIrxiris habebat, ignaris fervis, juflifque ad portam reverten.ci opperiri, contendit. Habebat ibi naves cum remigibus ocCU) fmu litoris abfconditas erat & grandis pecunia in eo agro prt )arata, ut cum res exegiflet, nec facultas fugam, nec inopia miaretur, Lecfla Igltur fervorum juventute, quorum copiani ^ licorum captivorum numerus augebat, navem confcendit, cd jmque ad Antiochum dirigit. Poitera die civitas ^ principem

quam

in

adverfis

*^

ia

oculis

'^

INTERPRETATIO.
I^m
tuj
'at^

amuli

ejus

Carthaginienfes acquaji
iriivijjet focie-

^are

cum

tota die ujque

ad

'vejperarn

mt

apiid

Rmanos,

fuijjet in foro-Carthaginienftum

cum Antiocho per legatos clam mijjos, Ei liheraret populum Romanum metu,
illi

tihus civitatis

&

cm-amprima"

legatis

Romanis.

quj

dabat Annibal

hojiis

iilius

d Corjcendit navem cum fervis, quos ek" infcn- gerat ex juvenihus, quorum numerum auge* hant multi capti in Italia,

N
MmuU
Cajiagini
rar|jeflime,
ferj.rat,

M.
Tyrum
appulit, deinde
:

c/Kj.] Multi viri principes jamdiu Annibalis familiam ode& ipfe multorum animos ofquod & perpetuos antea judices

cinam infulam, inde Antiochiam petiit

lakitato,

Ephefum,

unde filio Antiochi quo jam Antiochus

tejie

pervenerat, contendit,

Limo.

reO.'t

annuos,

&

vedtigalia magiftrati-

bujripuifret.

5. Italicorum captivonm.'] Hoc vero fimile non videtur, cum inter pacis conditireferat,

Legatum
j

in Africam.']

Tres Legatos ones, hanc Livius

fes

ut Carthaginientraderent.

auirat Livius,

unvlarcellum,

Caium Servilium, Claudi& Quintum Terentium

Sub
vefperam cum duobus
tendit,

Rcmanis
6.

captivos

omncs

Principem fuum.} Erant CarthaginiSufFetes,

Cuonem.
I

enfibus
confcendit ]

qui

Equum
forenfi

erat etiam Dilator,

Confules Romanis ; Qusfror, Prietor, Juqui

fenicribua

Ve-u

ad

pcrtam

dices

ccntum,

&

Senams,

toJim ccmitibus ignariis confilii

j

triginta
in iocii.

conftabat,

ut habet Livius multis

Rus urbanim.]

Thapfum pervenit

ter-

t*i|

idnere, unde confcensa navi in Cer-

fuum,

^38

fuum, ac tum temporis confulem, in foro expe(3:abat. Que profe6tum nunciatum eft, non aliter quam fi urbs capta omnes trepidavere, exitiofamque fibi fugam ejus ominatl Legatus verb Romanus, quafi bellum jam illatum Itall
AnniBale
efTet,

fit

tacirus

Romam
in

regrec^itur,

'

trepidumque m
^

clum
f?abh viEiut
bellum reno'uat.

refert.

C A P.
bufdam
in

IIL Interim
;
""

Graecia Flamlnius,

civitatibus focietate,

Nabidem tyrannum

jund^a curr ^duobus

\\~

Anni-

n,

halis de bello

tinuis prasliis fubegit

&
^

e^vfilium.

regno

reliquit.

Sed

^ graviter fracSlum, velut exfan^ m ^ libertate Graeciae reflituta, q.

(

^iiique ab urbibus

prasfidiis,

cum Romanus

exercitus

in

'.

\\.

vacua rurfus pofTeflione ^ fol Quibus rebus tus, multas civitates repentino bello inv^fit. territi " Achsei, ne vicinum malum etiam ad fe ferperet,
reportatus
efTet,

am

velut

a-

x:1-

lum

adversus

Nabidem

decernunt,

ducemque praetcrem
:

m
\vl

Philopcsmenem,

infignis induflriae

virum, conflituunt

9 cuj

eo bello tanta virtus enituit, ut opinione

Romano imperatori compararetur. cum ad Antiochum pervenifTet,

pitur
\
'^

omnium ^ Eodem tempofe

Flan

io^

An:
(

al
it,

velut

deorum munus

tantufque ejus

adventu

ardor animis

regis acc

IN T
a
Reliquit in regno

ERPRETATIO.
in gva^vlbia
|

'viPiUm

fraliis.
I

c Et Rex Anttochus fvopter ejus a tum, tantum ardorem belli gerendi coi

u
't.

b Ciimque
"^ii

viilites

rcvocati

^^ffcnt,

qui re- Sc fpem vitorie.

i

fuerant ud frafdia wblum.

No
I.

M,
ab 60 pulfus exularet. Ita Liviu.
Libertate
5.

Trepid-um nuncium
etfi

refert.']

Romani
pro qui
igni

fipolis

Annibalem
cxcitaret.

fradlum fenio,
nifi

Gradis

rejiituta.']

V
li'

habebant, qui abeffet nihil,

Plutarchus.
1.
toli,

eum Corinthum Graecorum

conventu,

Jun&a cum

quibufdam.'] Aderant

Achsei, Athenienfes, Rhodii,

tem omnibus reddidit, & praefidiis JE- dudlis a Chalcide, Acrocorintho, & Mace- metriade, in Italiam rediit.

6. Sohcitattis.] Ab jEioVis, qui in & Eumenes, Duobus praliis continuis f.begit.'] Dum entes otii Philippum, Antiochum, : Spartam obfiieret Quintus, erumpentibus bidem in Romanos acuerunt. Achaia proprie dicitur >]. Achi^i.] ex urbe hoftibus, fecunda ufus efi: fortuna fed haec leviora prselia non fregerunt feptentrionalis fecunduiTi litus finus C thiaci, ab Ifthmo ad Eliorura agrum. NabiderY). Miffis in Gythseu: 8. Decernunt.] 4. Graviter fraEium.] QuintiuS Gytheo vixque Nabide obfeffum., militibus. occupato jam Spartam ceperat,

dones, Theffali,
3.

pauci

in

angufliis

nem
eil:,

fuftin;bant,

Rcmanorum impreffocum Pythagoras jedificia

juffit
;

9. Cujus in 0 bello tanta -virtus.] IV

praeliis

propter Spartam
vicit,

Philopcemen
JEXoYis
contra
oc

inuns proxima incendi

ut, cadentlbus in
fe in caftra receperint.

qao fadlum
teftis,
ipfi

bidem

eoque

ab

Rnmanos
territus

Achaeis iunxit Spartiatas

10. Flaminio Romano.]

JE^

Nabis tamen, Ro-

qui Spartam invadere cogitabant.

mancium

forritudine

cmnia

per-

Qni
reiatis,

vilorii'

mifit Quintio, qui,

benigne

ufas

viilcvia,

Philippum

&

Nabidem

nwg

eiim Spartse regnare voluiti

iicet

Rex Age- ncmen

fibi cciifecerat.

LiB. XXXI.
-am de
',

Cap.
fibi

IV.
cogitaret.

239
Sed

bello,

quain de prsemiis
virtus erat,

vi(5lori3e

cui nota

Romana

negabat oppriini

Kcma^
decem
^

in Italta

pojje.

Ad
,mille

hoc

centum naves,
^

&

^cditum,
'jH

&

equites pofcebat,
gejferlt^

promittens hdc,

rcjiauraturum, Afiam regi fedenti^ aut vktoriam de Romanis^ aut aquas > Hifpanis^ ulitiones relaturiim : quippe bello Jiagran:ce7n tantiim deeffe ; Italiam notiorejn fihi nunc^ quam
mintis belliim^
Italicc

quam

&

&

nec Carthaginem quieturam^ fociamque : fed f& ei prabituram. 'r\ IV. Cum regi confilia placuifTent, mittitur Carthagi- Carthapm. ex comitibus Annibalis, qui in bellum cupidos horte- ^^^^^ebeik
fuiffe

;-!S

nibaletnque
,

cum

copiis

affui urum nunciGt:

b tiihil,

Carthaginienfum deeffe : Afam^ vires Annlbahm. fumptiim prahituram. Hsec cum relata Carthaginem -^"f^^^o nuncius ipfe + ab inimicis Annibalis comprehenditur, h-^'^!ddmt^ is in fenatum cum interrogaretur, ad quem ?niffus effet^ An.M.^sei. ingenio refpondit, ^ fe ad univerfum fenaium nuffum ; S^J- ^46. 4hoc opus fingulorum^ fed univrforum effe. Dum niultis ^t] (;[ j^^* ieliberant, an eum Romam ad purgandam publicam itiam mittant, tacitus confcensa nave ad Annibalem renifi

anim.os

&

dicat, f^^"; ^l'

'

"^

quo, cognito, Carthaginienfes ultro

deferunt.

rem

Romam
7

per

Romani qucque ad Antiochum

legatos

qui fub fpecie legationis,

&

regis

apparatum fpecularen-

INTERPRETATI
^.mttitn

O.
;

fe curn

hoc exercitu excitaItalid contra

;

paratis, niji ut Carthaginienfes illisfaveant

i!

\ttum bellum in

Romajujias

Antiochum,

tum prius gejjerat

(Sf

fe

reporta-

riim

&
An

exercitus

regnantem in Afid datufumptus ad bellum gt^

&

Romanis
ditiones,

vel viSIoriam,

wl
in

ad Antiochum

AJia

eum mittant

Romam, ut
effe

probent

Ronianis rempublicam non

nihil decjfe principihus

confciam crl"

ad bellim

Kiinis Annibalis,

N
I.
>*^

o r M,

xlhequites^
Alianus
'ii

De

equitibus nihil haqui

5.
ille

Punico

ingemo

refpondit.']

Non quad

?<.

Livius,

peditum mil-

Annibalem

petiiiTe volunt,

Pcenus effet, fed quod inter Pcenos verfaretur fuit enim Arifto mercator Tyrius,
:

fam
-1

regi fedenti.'\

Auctor ta-

ex Appiano.

Antiocho,
bello

fi Livio credimus, ut exercitnm ti-nnfportaret.

-'

'-nts
1

fagrantibus.']

Qnibvis
Sc cti-

diu

Jt

cum Catcne fuerat, cum Fulvio Nobilicre.

Annibulls.']

^'imicis

Carthaginis

^e ad uni^erfum fenatum.'] Qno faciSenatum populo fufpetum redderet, tabellas fupra fedem magiftratus fub vefpcram fufpendit, in quibus icripferat fe privatim ad neminem, fed ad fenatum pubhce mifTum : deinde teitia vigiUa naven>
6.

hus

-n tacliones
-

erant divili,

quarum

ccnicenait, auBore Li-vio.

7. Legatos miiere.]

ibali
->

infenfiiiima,
ipfi

cujus princeps
;

altera

favebat

qus ab P. Vilhum,
Barca,

&

P.

PubHum Sulpicium, u^Uum. Addunt Livius,

Amilcin-e,

cogaoi-aento

Appianus, Zonar.

&

Valer.

Max. Africatur.

iicebitur.

num,

^ui, duin cura

Anxiibaie cuilcquitur,

'

S40
tur,
Sz

t
*

Annibalcm ant Romanis mitigarent,

aut

aflidtin

[)||,'',

Itaque legat quio fuipe6tum invifumque regi rcdderent. * Ephefi convenilTent ad Antiochum, mandata ei fenati
dunt.

Dum

refponrum expetftant, omnibus diebus

:

alTidu

:in

Annibakm

eum patria receffi^e^ cim Romafii^ non tam cum repuhlicd ejtis^ quam cum eo facta?) ma fide cnjlodiant : nec hella u?n Rornanorum magis odio,
fuere

dicentts timide

fatria amore
beatur.

gfjji/p-* etiitn

'"^

cui ab optimo quoque etia?n Jpiritus

.-

Has
Isstus,

puhlicas inter populos^

mn privatas inter
Quoru:

tcts^

hellaridi caufas ejfe,

-

Inde

res geflas

ejus laudare*

fer-

mone

f^epius

cupidiufque

cum

legatis colloquebatufj

rna

Romana odium fibi apud regem c ret Quippe Antiocbus, tam ailiduo collcquio reconcib'atam eju um Romanis gratiam exiftimans, nihil ad eum, ficuti folebat, rc rej
rus quod familiaritate

cxperte'mque totius confihi, veluti hoftem proditoremque

odifte coepit.
'^

im,

Qi,'se

res

peratoria arte, corrupit.

tantum apparatum beliij ceflan Senatus mandata fuerant, ut ^ con

ingrediendi

im'tm
ipi'

terminis
fieret.

Jlfice

{Ip-U

^^ ^pf^

Jfam

necejjitatem
ftatuit,
fi

Quibus
P.

fpretis,

non accipiendum beilum

in-

ferendum.
Jtnr.ihat

CA
i^^j.

V. Dicitur, quum frcquenter de

bello confilium
jufliftej

1)U-

-vultheHum
Italiam.

j-emoto Annibale, tandem

eum

vocari
^

non
Ip

ex
ille

feotentia e]us
">

aiiquid ageret, ted

ne per omnia

eum

An.M.3S65. videretur

omnibufque perrogatis

poftremum

intern

ffei

Qliq illeanlmadverfo, intelligere fe profeffus eft^ non qiiia eai ulb^C^' 6^ AxiLd,i%^.corfUQifcd ad fupplendum nurneruni fententiarum fe voccmi

INTERPRETATIO.
a Ait reddercnt
affidue curn

iUum fufpeclum

regi,

S^od

effccit,

ne bcttuin tantb a

ratu

eo collocjucrJo

iilatum

btne

fuccederet,

^aia

dse,

Cii?7i

optimus quifque debeat vitam

fun- pintui arth

1

militaiis.

icrc pro pauria.

N
ab eo qufffiifiTe fertur, crederet. imperatorem Aicxandro Macedoni,
tertias fibi tribuit.

M,
a.

quem maximum
Annib^l

Ut

contentus termlnis Aftie."]

t)|
:l

primas cos omnes in

Afu

lepibus fuis vivcre,

fecundas "Pyrrho, juris efle fineret.

fubridens Scipio,
fi

Qoibus
vero

fpretis,

R J;
mp

Tum

Byzantios, Cyficenos
permifit:

Romanis

fceder

Quidnam

tu dicercs,

inquit,

me

viciileSj

^oles

&

lonas Afis'?''

Cui fubjecit iile, non primas bus parere folitcs, ecdem jure effe Annibal ? Atcxandro, fed mihi tnbuerem.] Hac ri?- quod cdim non probarent Legati, re Romam. redierunt, tefs Appiano. fert Plutarchm. ine! eft Wf I. Cum Ephcji con-vcr-ijfcnt.^l yEgrotanto 3 Onwibusperrogatis. ] Pcrrogare iLiquo verbo utun' peragere fcntcntias f Vilpicio, fchis Villius Apamete cccurrit An le tioch ', qui audita nhi mortc colloquia di- vius & Taeitus, ubi prarogarc male " '" Ephcii reno~ 4. Pofnemum interrogafe.] Primj" remit, quae tamen paulo pod ~
.

jir.

vata.

men

fententiam rogatus

eft,

ex Jppii\

ik

LiB. XXXI. Cap.

7nen
\

VI.

241

&

odio

Romanoru7}i,

&

ainore regis^ apiid qiiem folum

tumfibi extilum reUBwn fit^ fe vlatn gerendi belU edifferturum. /eniam deinde libertati prsefatus, nihil fe aut confiliorum^ aut
'ptorum prafeniiutn^ probare ait
:

placere^

cum

Italia uberior materia fit

neque fedem belli Grceciamfi' quippe Romanos vinci :

n nift armis fuis poffe ; nec Italiam aliter^ qiiam Italicis viribus pigi : fiquidem diverfum cceteris mortalibus effe illud hominum i^ ^ Aliis belTis plurimum momenti habere^ priorem ali/7 genus.
;

:ni

cepiffe

occafiomm
:

loci tempoxifque^

agros diripuiffe^ urbes ali~

aliqua^ feu

cxpugnajfe
.
,

/V,

cum Romano^ feu occupaveris prior tum etiam cum viflo l^ jacente luctandum effe.
quis
eos in

^uamob"

fuis eos opibus, fuis viribusy ^ Sin vero, quis illis j ar?nis poffe vincere, ficut ipfe fecerit. Ilia velut fonte virium cefferit^ perinde falli, ac fi quis amnesnon
Italid laceffdt^
J ipfs

n^ fi

foniium primordiis derivare, fed

avertere vel exficcare velit,

concretis ja?n

aquarum
cenfuiffey

Ibus

Hiec
:

u oque ?ninijierium confilii fid obttdiffe

& nunc pnefentibus a?ni'

cum Romanis gerendi

^ fecreto fe
Nam
neque fe
*

c ideo repetiffe, ut fcircnt omnes rationem l' \ eofque foris invictos, domi fragiles ejfe.
a,
'

priiis
:

illos

qua?n imperio

priiis Italid

qudm

provinciis exui poffe

:

quippe
vic'

u
H'

Gallis captos^ (^

d fe prope

deletos ejfe

unquam

tu priiis,

qudm terris eorum

cefferit,

Reverfo Carthaginem^ Jlaregls

cum loco ^ fortunam helli mutata?n. 'AP. VI. Huic fententiae obtrecSlatcres amlcl
-itilitatem rei cogitantes,

erant ;

^''^'^^':^^

fed

li^

primum apud regem locum tam confilium quam au6lor

non fua
ipfe,
3

verentes, ne, probato confilio ^S^e/r^-. gratiae occuparet. Et Antiocho Uowncituy^

difpiicebat,

ne gloria
varjis

vicSlorias

^ libalis,

eiTet.

Omnia
:

igirur

afTentantiuni

rionibus
f.

corrunipeban.tur
per

riihii

confilio,

vel ratione agelapfus, novis

Rex

hyemem

in

luxuriam

quo

INTERPRETATIO.
V?/zV

rege ut veniamjihi daret ^ Jiforte

dum
c

ejfe

cum

iis

quos putabas 'viBos

illos

^ ja^m
j

loqueretur,

centes.

Si quis
falli,

vero permiferit

pojfidere

hre plurimiim
,

ad

alia hella feliciter

Italiam,

unde fumebant omnes vires

illum

Ji prior 'vel tejnpus n/el locum comoccupai'eris, 'vafia^veris a^ros,

tam
tere

quam

urhes

amnes,

Ji 'vellet exficcare 'vel a^ver" non incipiendo ab iis lccis, in

iis,

expugtraveris
,

fed etiamji Romanos, velurhes ceperisj tum etiam pugnanj

quihus fontes oriuntzcr, fed ab

in quibui

fmidjunBi magnumfluvium e^ciunt.

N
IjPnKi
71U1
illos

O T ^.
Sic cul

urhe

quam

imperio.l

ab Adrumeto decretotio certamine pe=.

Velleium

dux Samnitium Pontius nitus devilus eft Annibal fortitudine Sci U3 dicebat, delendam effe Romam, pionis, Laelii, & Mafiniirae. Annunquam, defuturos raptores ali3. Per hyemem iri luxuriam lapfus.l oertatis lupos, nifi fylva, in quam tiochus enim occupatis Demetiiade, Chalfolerent, exfcinderetur. cide, & aliis urblbus, quafi re bene gefta,
-

^^Qriuaatn bclli

mutatam.}

Non

pro-

hyeaism

ui daliciis Chalcide traduxit.

tidie

242
tidle

U
erat.

N
:

nuptils deditus

Contra,
erat,

Acilias

Romanus

conjj

qui ad

hoc bellum miflus

coplas,

arma, caeteraque bu
civitates focias confirnH
belli,
belli

neceflaria,

fumma

induftria
*.

parabat
^

bat, dubias illiciebat

iitriurque partis
* fugientibus fe
fuit.

nec

alius exitus

quam

appara
ci
j

Itaque

prima

congreflione,

l,

cedentes fuos rex cerneret,

non

laborantibus auxllium tulit

ducem
in

praebuit; caftraque ditiaviloribus

reliq),

Deinde,

cum

Afiam, prseda Romanis occupatis,

negledi
confilii

fugieij
i

pervenifTet,

poenitere

ccepit

revocatoque
Intcj

amicitiam Annibale, omnia ex fententia ejus agere.

nunciatur,
itratis
?

^milium, Romanorum
in

ducerri,

cum

odloginta

navibus
illi

quae res

bellum navale a fenatu miflum, adventa Itaque priufqu fpem reftituendae fortuns dedit.

i
-

focice civitates ad hoftes deficerent, ^ decernere

tuit, fperans

navaH prslio
:

clademin Graecia acceptam nova pofle vi6loria a leri. Tradita igitur Annibali clafTe, prselium committitur ^ nec Afiani milites Romanis, neque naves eorum pares rofti ^ minor tamen clades ducis folertia fuit. ^ navibus fuere
:
\

s
-

mam

nondum

opinio vi6lorias venerat,

&

idcirco in conful

creandis fufpenfa civitas erat.

INTERPRETATIO.
a
Ci^ues

dubltabant

^iios

Ccnfuks eUgerzntj quia nondum

fama

de 'uicioria relata

it

J^erwnerat,

N
1.

o r M,
lyxenidas,

Prima

belli

congrejftone.']

Cumomnia

fimulata

proditione,

ad Sa n
i,

cedere Romanis videret

Antiochus, relitla Pififtratum Rhcdiorum ducem. 4. Rl Chalcide petit Thermopylas, unde accivit claffe reparata, Annibalem Apolk ^tolos, qui juga montium occuparent, ad Eurymedontem Pamphyliae fiu' dum ipfe fauces defenderet j ne Romanis 5. ^milius, Eumenes, & Rhodii,Polj

&

m
n.
i.

pateret aditus,
hoftes

conful Acilius Glabrio, fortiter aggreffus, in caftra pepulit,

cum

dam
5.

ad

Myonnefum magna clade vicer Nec Afiani milites Rojnanis.] f

:

unde expelli vix potuiflent, nifi Portius preelia confundit Juftinus nec eni Cato legatus confulis ^tolos, qui juga ob- Romanos, fed in Rhodios ad Eurym(
federant, in

m
1-

fugam

conjecifTet.

2. Fugicntibus Je ducem prabuit.'] In os iftus lapide Antiochus, excufTifque dentibus, nu,

tem pugnavit Annibal, qui jam in m rfiniftro vicerat, dam, faperato dextro
'

Blateam,

tum Chalcidem,
j

deinde

Ephe-

peilivit

fum
flris,

fugit

dum

Aciiius, direptis illius ca-

cum

abuniversa claffe oppreffus fugara* Polyxenidas vero ad Myonr ra : Rhodiis decertavi W Romanis

&

Euboeam, Heracleam ex ^^tolis, ahaf- naves so. ille 92 habebant j fed Rc|ni que Graeciffi civitates, feu vi, feu metu, militum robore, Rhodii agihtate na^n recepit. & arte remigum, Afianos fuperabant. 3. jEmilium.'] Regillum prsetorem, qui 6. Minor tamen clades.] 42 Naves
_

_''

rccens multas naves ex Itaha Livii Saiinatoris claffi junxerat.

fae,

quarum

caprse,

csetera? vel in

''

vel demerfie, duae Romanorum fradse 4. Decernere na^vali pralio.'] ContraAn- Rhodiorum capta. FallituMtiochum quinquiej pugnatum eft. i. Atti7. Nondumofinio 'viBoria.]
_

^
oi^

iius claffis

Roraan

praefeSus Ifidcrum

du-

ftinus

eodem enim anno

eft,

&

Scipio

1"'

cem

ad

Andrum

fuperavit.

2. Livius Sali-

in

Graeciam miffus
prsefstlus eft.

&

iSmilius

f
,

nator PcJyxenidam ad

Phocsam,

3.

Po-

claffi

Cl

LiB. XXXI.
Zh'?.
j

Cap.
cum
^

VII.
quis
^^

243
melior Antwchus
paci% condi'tionesrepu^

VII. Sed

adversus

Annlbulem ducem
conful

Jium

Africani frater crearetur, Creatur igitur effet ?

frater Africanus,
fe

vincere Pcenos opus

:;ci

Lucius Scipio, ^eiquei/af.

Antiochus, non
in

ihr Jegatus

ut intelligeret

rorem iiduciam
!

in

Annibale vi6lo,
^*

quam Romanos

Trajicientibus in Afiam ScipioniioreScipione habere. exercitum, ^ jam utrobique profligatum bellum nunciatum
;i

nncrunt.
i.

vidumque Antiochum terreftri, Annibalem navali bello Primo igitur adventu eorum, legatos, pacem
'^

iites,

ad

eos

Antiochus mittit,

peculiare

donum

Africano

jntes,
rat.
'^

ipfius ^ fiiium,

quem

rex parvo

navigio trajicientem

Sed Africanus privata heneficia a rebus puhUcis fecrc^ aliaque ejfe patris qfficia^ alia patrice jura^ quS eris tantitm^ vertim etiam vitce ipfe pr ceponantur Proatumfe miinus accibcre^ privatoque impcndio munificentics ^uod ad bellum pacemque pertineat^ nihil rtfponfurum. gratice dari, neqiie de jure patrice decidi pojjcy refpondit. iieque de redimendo filio unquam tradlavit, nec fenatum
dixit
'y

"^

igere permifit

fed,

ut

dignum
Pofl:

majeftate ejus erat, ar-

recepturum filium dixerat.

j

hsc

leges pacis

dicuntur;
\

Romanis

cederet

contentus Syrice

regno

ejfet

naves

INTERPRETATIO.
ft tognojceret
\fperare

'

Jtbi gratumy quod refponfwum liberaquod fpc: fed, iaret ad bellum f pacem, nullam gratiam ivicerat. Scipiones tranfportant exercitum dare fe pojje Antiocho, quia Roma patria ipjis nunciatum eji Anriochum fua nil amittit de jure fuo ob munus prinavalic^ue pralio fuperatmnfuijje. vatum.

Antiochus fe non debere

fortitudine

c Refpondit munus

ejfe

'viBoriam a quam Roinanos a

An-

filium remiferit,
litati

& fe

iiirtute Scipionis,

regis pri^vatis

opihus

N
icani frater.l
militaris

T M,

L. Comelius Scipio, bat fe nihil moturum in Grsecia, ceiTurum imperitum dicit Appia- urbibus Afiae, de quibus difceptatum fuewd tamen vero fimile non videtur, rat, & impenfarum medium partem perfoannis, duce Africano fratre, in Hif- luturum.
Afirica

meruerit,

tefie Li^vio.

5.

Ferentes ipjius Jilium.']

Non

eo

tem-

lique datur
1

legatus frater.']

Creati

pore Scipionis filium, fed paulo poft remi-

fiiemnt

Lxhus,

&

L. Scipio, quoalter

|ter

Africani

frater,

n
i,

uterque cupiebat,

cum

fit, dum Scipio Elseam delatus segrotaret : quod tam gratum accidit Africano, ut aufrequenti clor regi fuerit, ne in aciem prius defcen-

amicus

iixit
fi

Africanus, fe fratre fuo iega-

deret,
6.

quam

in caftra fe rediilTe audiifTet,

Graeciam

ipfi

decreviffent.
terreftri viloria

tm
1

utrobique.'\
ftierat.

De

allatum

lilum Pub, ^milii fiiium Appianus, a Scipione adoptatum ; fed m.ile, fuit enim Scipionis filias captus ab
Filium.'\
facit

Ygatos

pacem

petentes.']

Heraclidem

Antiocho,

dum

e Graecia in

Afiam

trajccit,

im, qui Aatiocl:u .nomine fponde-

qui poftea yEmilii iilium adjptavit.

univer

244
unlverfas^ captlvos

bcUi
'^

transfugas traderet ; fumptumque om Romanis reftitiieret. Quas cum nunciata Antiocho efl' nondum ita vidum fe ejfe refpondit, ut fpoliarije regno patere
bellique ea irritamenta^

&

non pacis hlandimenta

Ilion veniilent,
fuit

ejfe.
^

Viauz iterum
^^^^J/^/^^J.'^'
obtinet.

CAP.
sique

VIII. Igitur,

cum ab
^

utrifque bellum pararetur,

in^
IJ

Aliam Romani

mutua

gratulatio

fium ac
^

Romanorum
:

Ilienfibus

Mneam,
1

caterofque

01. 147. 3. Urb. c. 563.

An.M.3864. ^Q duces a fe profectos -^y . T-

Romanis
r luit,
folet.

antaque

Jsetitia

omnium
liberos

AnteC. 18S. inter parcntes

&

fe ab his procreatos referenti ' . /i rr quanta elle polt longum ten Juvabat Ilienfes, nepotes i

Occidente
care
;

Sz

Africa domita, Afiam ut avitum

regnum
tam

vi

optabilem Trojcs ruinam fuijfe dicentes, ut ^ Contra Romanos, avitos lares, renafceretur.

fell

&

incuna
i

majorum, templaque ac deorum fimulacra, inexpkbile derium videndi tenebat. 3 Profedlis ab Ilio Romanis, Eum rex cum auxiliis occurrit nec multb poft ^ praelium Antiocho commiirum. Cum ^ in dexteriore cornu pulfa
-^
:

Romana, majore
7

dedecore,

quam
ad

periculo,

ad caftra fug

tutelam caftrorum reli' armare fe milites fuos^ k^ extra vallum progredi juilit, ftri que gladiis fugientibus minari, morituros dicens, nifi in pra revertantur ; infrjlioraque fua^ quam hojlium caftra invent

M. ^milius

tribunus militum

Attonita tam ambiguo

periculo legio, comituntibus

comm

INTERPRETATIO.
a

Et hsc proponi a RomaniS)

ut bellum

b Contra, Romani ardehant

explebili 'videndi lares avitos,

defider tld

accenderetur , non ut pax.fierct,

majorumj templdque

& Jiatuas deorum,

& incu

N O T M,
chia,

Occupata Lyfima- tes conclamant undique, duceret exl deferuerat Anti- in hoftem : quare aciem inftruxit ut ochus, per Cherfonefum Sc Hellefpontum, per fofTas invadcret tum Antiocht Eumenis opera, non obfiftente Antiocho, fuorum minueret animos, eductis trajecerant. pugnae copiam fecit. 2. Ilion 'veniJJ'ent.'\ Urbem Phrygias mi6. In dexteriore cornu.] Dum cor noris, juxta montem Idam & oram lito- niftrum Eumenes, cum Cretenfibus
1.
Ingrejfi

Jlfiam.']

quam imprudenter

rakm.
3. ProfcBis

ah

Ilio

Romanis.']

Ad

tariis, clamore miffilibus vertit caput gam, Antiochus in dextro Romanos

&

amnis Caici tendit

procul a
chus.
.4.

Scipio,

Hermumque, non
pofuerat Aatio-

ftra

fugere compulit.

Magnefu, juxta montem Sipylum

caftra'

7.

M.

JEmiliiis tribunus

militm.

tranfgrefJus eA, ubi

cum

duobus milhbus

Thracum

&

M.

num dum

inilanti regi acriter refiftere

pias

Cum aujcViis occurrit.] Eumenes co- talus Eumenis frater, fugato dextro iam diu cmxi Romanis junxerat. tantam impreflionem fecit, ut Ant Antiocho conmijfum.'] novam e caftris aciem exiftimans, co . JPrislium civn Pwm certaiyien Antiochus detre(5lat, con- equo, fugerit, primum Sardos, tum meam^
deinde, fuperato Tauro, in
S;

VQUXi ad ccnfihum a Domitio legato mili-

jU8

LiB. XXXI. Cap.

bus, qui fugere cos prohibuerant,
J.que caede edita,

viir.
revertitur,

245
mag-

\n praslium

^ Caefa hoftium quiarvi(5^orias fuit. undecim, ^ Antiocho pacem petenti ^ riiAfricano praedicante, ad fuperiores conditiones additum, jque Romanis, fi vincantur, animos minui ; neque, fi vincant, Captas civitates ^ inter focios di]:undii> rebus infolefcere.

initium

iaginta millia, capta

,

ere

Romani,
:

Js judicantes
(

^ aptiorem gloriam, quam pofielliones vQluptaquippe vicloriae gloriam Romano nomini vindi-

idam

opum luxuriam

fociis

relinquendam.

INTERPRETATIO.
Dum Antiochus facem petit^ nikil ad- vendas voluptates : efficiendam enim e(^e^ i m ad conditiones quas AfricaTiUS priiis ut gloria ob viBoriam relatam tribueretur Romanis ; opes 'uero, quae pariunt luxuriamf p ofuerat,
Judicantes reipublicae utilius
ejje

pofli-

fociis relinquerentur.

gloriam,

quam

regiones aptas

ad fo-

N
.

T M,

Cafa hojlium quinquaginta rniUia.'] tam ^tolum ; ftatutumque eft; ne ip^ S aaginta peditum millia habebat Antio- feu naves, feu elephantos, uhra ftatutum numerum habere Hceret. Acceptis condic) , ex Appiano, quibus duodecim millia Romanis triginta tionibus pacis Antiochus benigne fibi a Livius ; e^ :um addit populo Romano. falum dixiffe fertur, n\ a peditum, ex Appranoy fociis viginti di millia peditum, equitatus minor tribus quod, magna cura liberatus, modicis regrr bus fliit, ex Livio : quinquagjnta mil- ni terminis uteretur. Qua2 pluribus narli; )editum casfa, equitum quatuor mirlia, rat Lii^ius 8c Appianus, ir & quingenti capti. Ex Romanis tre3 Africano pr^dicante.'] Qul praelio non ce pedites, viginti quatuor equites, ex adfuerat, fed. ab Elsa, ubi primum viae E enianis viginti quinque ceciderunt. pati laborem potuit, Sardeis venerat. Ri ani milites, direptis caftris, clamabant, 4. Inter focios- di-visere Romani.'] Dum Fi rex Antiochus magnus, inde Eumenes ipfe fibi, hincque RhodioNHjH ad Juperiores conditiones addi" rum legati Rhodiis, quae Antiocho erepta tu ] Legatis refpondit Africanus, Europa fuerunt, tribui pofcerent; decrevit Senaai iiete, AJidque omni, qua cis Taurum ejt, tus ; ut Lycia Caria, ufque ad Meandijite pro impenjis in bellum faSlis, drum, Rhodiis ; civitates ahae, qu Attali ; qhiecim EuboYcorum veftigales fuiffent, Eumeni cederent qua? millia talentorum ^Js, id eft, 21 milliones Francorum. vero Antiocho paruiffent priiis, fui juria. D|le juffus eft Antiochus 20 oblides tra^ eifent, ut referunt Livius & Polybius,,
;

&

de

&

inter

eos

Annibakm

&

Theon-

R3

B E

246

L
R E V
le

I
I

B E R
A R
I

XXXII.
C A P
irder
I

T U
:

M.
Jchatr,

JEtoll Uhertate fpGUantur.

BeUum

MeJJenios^

Philopa^nen captus^

^3"

veneno intercmpius

unde Mejfe^

rum
2.

clades.

Antiochus Syrus^
citur.

dum

Senaius
;

Romanus PhiUppo

facrilegio fihl providere putat^ inter parcit, cb DemetrU ft

inrtutem
3.

cui Perjeus frater invidet^

^ Dcmeirium

irhp

artihus de mcdio toUit.

PhiUppi

obitus

l^ heUi apparatus adversus Ro?nanos^

:

Qa.

ad
4.

hujus beUi focietatem pertra^lis

inter

de quorum migrationl
opi

fubjicitur narratio.

BeUum

Pruftam

is'

Eumene?n^ in quo AnnihaUs

Prufias fuperior evadit. Annibale?n perfequuntur.

pravenit.

Pace
Is^

inter reges fancitd^

Rofnt.

haujio veneno.^ legationem mo

Adjunctum

ejufde?n

AunihaUs eljgium.

C A
jE.toIi lihey^

U T L
in bella

71

T O L I,
&
omni

qul

Antiochum

Romana

impulera

tatejpolian*"''*

fW^
^

vidio eodem, foH adversus

libertatem,

Romanos,

&

viribusimpan
:

^Menh

auxilio deftltuti, remanserunt

Nec mu
civitates
il

mos

&A-

poft

vitfii,

quam
^

illibatam, adversus domination

tot

chaos.

Morj Athenienfiu/n

Spartanorum, inter

Grscice

fnni!'^'

retinuerant,

amiserunt.

Qus

condiiio

tanto amarior

INTERPRETATIO.
a ^i-^ amljfio llbertatis attulit
fervarant,
illis

dolorcm. tanto

majorein,

quanto diutius

N
Romam
de pace m:Hi,
in

o r M,
Lefuli

I.
s;ati

Aiixilio dejlituti, remansirunt.']

obvenifTet,

ipfe,

Ambracia

obfid|r^

ab yStolis
in bello

dum

cindla,

^tolorum

beneficia

populum
Philippico

Pvomanum

collata,

quare,

conatus fiepe refuta * uli deprecatoribus Athenienfibu *

-

&

fuam Rhodiis, pacem iterum petierunt. qi paulo m?gni!icentius quam par eflet, prae3. Jlmiserunt.] Conventum eft, ut captiv dicant j contiuuo juffi funt templo, eo die genta Euboica talenta darent,
fortitudinem

c
i

Rcma,

intra

quindecim

dies

Itajia
efl,

exce-

perfug^ R.omanis redderentur, ne

aliqi
ir

dere, iifquc bellum.decretum

tur Livius.
_

ut telia.

urbem
1

^toh

fui juris facerent, quse

venilfet.

micitiam populi Romani

%. Fcfi "vicli ]

Cum /Etolia

Fulvio Con-

qua. >

LiB. XXXir.

Cap.

I.

247

anto ferlor fult, reputantibus tempora ilJa, quibus tantrs Per-um opibus domefticis viribus reftiterant; quibus Gallorum
Dlentiam, Afias Italisque terribilem,
uas

j^

r,^

oi. 147. 4.

Delpbico bello fregerant. majus defiderium libertatis augebat. im hasc aguntur, medio temporeinter MefTenios & Acha^os de incipatu primo ^ diffenfio, ^ mox bellum ortum eft. In ea nobiAchaeorum Philopcemen imperator capitur; non quia pugnangloriofa

recordatio

^rb. c. 594. ^^^* ^* '

>

vitss pepercerit, fed,

I

dum

fuos''-

in praelium revocat,

in tran-

cquo praecipitatus, a multitudine hoflium opprefTus ef^, uem jacentem MefTenii, feu metu virtutis, vel verecundia
foffas

;nitatis,

interficere aufi

non fuerunt.

Itaque, velut in

illo

me bellum

1
i

\
<

'

captivum per univerfam civitatem, ia dum triumphi, circumduxerunt, efFufo obviam populo, ac fi is, non hoflium imperator, adventaret. Nec viftorem Achaei dius vidifTent, quam viftum hofles viderunt. Igitur eundem in atrum ducijufferunt, ut omnes contuerentur quem potuifTe caincredibile fingulis videbatur. Inde in carcerem du6lo, vere- An.M.^gjz, i.dia magnitudinis ejus ^ venenum dederunt quod ille lastus, Urb. c.^cyo, vIcifTet, accepit ; qusefito prius, an LycDrtaspresfectus Ach^cso- Ant, C. jgi,
confecifTent,
:

;1

i,

quem fecundum

a fe effe fcientia

rei militaris

fciebat,

in-

mis effugijfet

( s

? ^ Quem ut accepit evafifle, non in totum diconjultum male Achais^ expiravit. Nec multo pofl, repa-

INTERPRETATIO.
^are,
velut
Ji

omne belltm finitum

eu?n

b Ubi audlvtt illum fugijfe

e ptigr.a

i pcr iUius captivitatem, Ti fer totam urbem.

deduxeJ

lumem,
j

expiravit,

dicenSy

res

moyAckaorum

non emnino male babere.

N o r M,
J^eJJenfioJ]
5^^

ti

^e,

'erant,

In Achaeorum focletatem impedita fe recipiibat : fed, dum fubindenuper Mefrenii ab eorum concilio in hoftem irruit, forte prolapfus equus ipid agente Dsmocrate homine fum effudit in terram, ubi capite ad faxum
Sc

w )bo,
ni

privatim

infenfo

Philopce-

alhfo,
chus.

fme voce

jacuit.

Ita narrat Plutar-

Mox
na
'i

bellum crttim eft.l

Dam

Coro-

5.

^em ]acentem.'\
cum

Vlx

apertis

oculis

ex Lifio, feu Colonidem, ex Phitar-

caput fultulerat,

a Meffeniis, manicaptivus

MefTenise

urbem, Dinocrates

occupare
Argis

bus revinciis poft terga,

eft.

addadlus

**' it j

Piiilopcsmea
licet

annum
amphus

agens fepquadraginta

^Uimum,

febri

kborans,

6.

Venenum

dederunt.']

Dum

illum repotenebris

^ tem uno die contendit.

h'obii:s.']
I

M lopolim

ftadia

fcunt Achaei, metuens Dinocrates, ne qua

forte

patione redderetur,

primis

Et viftoriarum numero, & famulum cum veneno mittit in carcerem, "Uis digmtate ; o6lavam enim id tem- ubi morbo jacebat PhilopcEmen, qui aniPoi Praeturam gerebat. madverfo homine erexit fe ad fedendum, In py^Uum revocat.'] Fiigato Dlnocrate, veneum, impavidus .icceptoque poculo,
cu.

Mellenii

500

fupervenilTent

veritus

bibit

tefe Plutarchs,

Pi>;?o;men,

ne circumveniretur,

per lcca

rato

248
rato bello,
'

J
menis
*

T
;

I
interfe(9:l
PhiIo|)(i|

MefTenii vincuntur pependerunt.

II.

poenafque

Antiochus CC'
fiditur.

C A P.
pacis a

Interea in Syria rex Antiochus,

^

cum

gravi tribij
coi-

Romanis

vi^tus oneratufqueeffet, feu inopia pecunias

Senatus Thipulius, feu liffo parcit

qua fperabat ie, fiib fpecie tj butaria; neceiTitatis, excufatius facrilegia commiffurum, adhib| ob Demetrium, qui a Qua exercitu, node ^ templum Didymaei Jovis aggreffus eft. Perfeo occiinfularium, cum omni militia ^ interficiti prodita, concurfu ditur. An.M.3866. Romse, cum multas Graeciae civitates ^ queftum de injuriis P
avaritia {blicitatus,
^-

01. 148. I. difceptatio in fenatu in venilTent, lippi regis Urb. C. 565. Demetrium Fhilippi filium, quem pater ad fatisfaciendum Ant. C. 186. legatos civitatium efiet; turba querelarum c(| n^itui miferat,

Macedonum

&

fufus adolefcens, repente obticuit.

Tunc

fenatus verecundia

motus, quse probata etiam antea, cijm obfes Romae effet, om bus fuerat, caufam illi donavit: atque ita modeftia fuaDen|
trius

obtinuit

veniam patri, non jure defenfionis, fed patrocinio pudc quod ipfum decreto fenatus fignificatum eft, ut apj reret non tam abfolutum regem, quam 7 donatum filio patre fed odmm ^ QucE res Demetrio non gratiam legationis,
:

INTERPRETATIO.
a Sperahat enim populos facilius excufaturosfacrilegia,
i

^od
ob

tion conciliavit
ipfi

qua

committeret
',

qitia coge- Jpatris

gratiam

Demetrio amA obtentam in haewj

batur

magna

tributa pendere Romanis,

\gatione,

fediWxm odium.

N
1, Mejfenii vincuntur.']

T M.
confentit Strabo
;

Lycortas Achaefinibus,

non tamen
:

Jovls,

Orum

Beh Templum meminit quod de tantis eos cladibus afFecit, ut in eorum ur- cho Magno Hieronymus, Scaliger de phane memorat. Aurelius Vidlor Ar bem, vel ab invitis, receptus fuerit. 2. Pependerunt.l Dinocrates fibi ipfi ma- chum vult occifum a fateUitibus, quo!
Praetor, vaftatis

Meffeniorum

nus

intulit

Lycorta in vincula conjeli } PhilopoKne^s cineres cum funebri apparatu ad Achaeos

relati,

Meireniorumque primates a convivio temulentus pulfaverat. Ejus n tem, ut incompertam, Livius & Apja;
omiserunt.
6. ^eflum de infuriis Philippi.'] l Theflah, Eumenes & Rhodii per lcg in Senatu queruntur, quod Philippus eoi
h i
5

urnam

ferente Polybio Lycortas

fcripfit

filio,

qui
fius

Romanam
:

Hiftoriam. Vult Oro-

Philopfsmenem occifum in Siciha, fed MeiTana quippe Siciliae eum in urbes vel opprimeret, vel impofitis pr male Senatus, n fraudem induxit. diis contra jus retineret 5 Tevplum Didymai yovis.^ Jovis Ely- legatione, res ita com.pofuit, ut Philii 3. iis urbibus cederet, quae fui non eflent maei melius legeris.
lares

4. Infulariiim.l Id eft, incolarum enim vocat Templi cuftodes

:

infu-

ris

quod

cum

ille

praeftare
:

cunflare

&

ac-

civitatum legati inftare acrius

fus

quare
Livnis.

colas

Templa enim deorum

certum
eft.

Veteribus

a patre Demetrius, qui

Romanorum

jnfulas dici

niret animos.

Hac
filio

Polybius

&

5. Interjicitur.'\
si>s

Dum

Antiochus adverexercitu
j

7.

Donatum
eft
:

patrem^ Decreto
ejfe

:>(

Elymeeos pu^nat,
eft_, fj

cum omni

tum

Intcgra omnia Pbilippo

deletus

Hieronymo credimus

cui

Populo RomanOf benejicio Demetriifilii.

tre6'

XXXII. Nam nnis comparavit. & invidlam contraxit

I

B.

CA

p.

III.

249

odenfe tuir, perfonam filii,

apud fratrem Perfeam asmula- An.M.^Syr. ^ apud pacrem nota abrolutioni> u^]^^'^',^' ; indignante Philippo, plus momenti apud fc- AnteC. iSi.
^

quam

auftoritatem patris, ac dignitatem

perfpe^la patris regri-

iiajeftatis habuifle.
,

Jgitur PeiTeus,

quotidie abfentem

Demetrium apud eum

criminari

&

'

1:

etiam fufpeftum reddere: nunc amicitiarn morum, ^ nunc proditionem ei patris obje6^are. Ad poftread cujus rei proba- An.M.^Srjinfidias fibi ab eo paratas confin2;it ^ teltes lubornat, & racinus quod obji- Urb. c. n mimittit mdices, 57. Quibus rebus compulfo ^ ad paricidium patre, fu- AnteC. 199. lumittit.
.

invifum,

poil:

,ei

m omnem

'\P.

regiam facit. Occifo Demetrio, fublatoque aemulo, non ne~ ^^-"'''^^f ^^''patrem, verum etiam contuma-,.^.j^^^^^g/^ nior tantum rerieus nec haeredem regni, fed regem fe gerebat. HiS'^"'?^. erat ;
III.

m
^'

oifenfus
_
,

olebat
sfque

tunc

Philippus, impatientius in dies mortem /^. i ... ^ r r

&

mlidns

cn'Cumventum
cognita

f.

'^f ^^J^^';^^ Deme- mri-ationt~

lulpicari,

teltes ^a^^

nc

torquere.

Atque

ita,

fraude,

non minus

An.M.^Sy^.
^*

ceePerfei,
'0

^^*^* innoxia Demetrii morte cruciabatur ; 7 pe^lj^ brevi Ant. C. 177. etque ultionem, nifi morte prasventus fuifTet. deceilit, mpore, morbo ex aegritudine animi contra6lo,

quam

Nam
'^

magno

belli

apparatu

adversus

Romanos, quo poftea

INTERPRETATIO.
ahjolutio,

patri data propter filium, catijafuit cur offenderetur In

eum.

N O T M.
Apiid fratrem Ferfeum.'}
Philippi ex
conjefti, necatique
;

ipfe

vinculis

onulhis,
incufans,

uxore Demetrius, ex pellice Pers

Heracleam mifTus
na veneno,
injelis

eft,

ubi, exhauflo in cce-

fuit,

quam

Plutarchus GnatheniPerfefed

patris

crudelitatem

vam
'

faltatricem nominat, cujus fce-

in caput tapetibus, fuffucatur. Hiec

Philippi fibi fuppofuerat.

Li^uius
5.

&

Orojius,

minorem
robabilius

facit

Paufanias

ma<Sf

dixerim,

ex Li^vio

Philippo
fratre

Circum^ventum fufpicari.l Aderat Antigonus, Antigoni tutoris ex

Nunc proditionem.'] Quafi cum Roma'*!

nepos, qui Perfeum oderat peffime, ex eo Philippus fi(?as nomine Quintii

auxilio

PiiUippum e regno dejicere

literas,

aliaque

Demetrio

afcripta

cog-

ffl^aretur.

novit.

Teftes
iripes

fubornat.l Legatos fuae fraudis Romam mifit, qui literas ante ;em meditatas, quafi Titi Quintii Philippo attulerunt, quibus ille "'.eprecabatur, quid Demetrius, i iditate prolapfus, fecum in patrem
ie

6.

Tejles indicefque

torquere.]
quis)

ComprelitenTum

henfus
autor,

Philocles
qui

(nefcio

tormentorum metu rem omultionem.']

j

nem
7.
fibi

p^tefecit,

PeregiJJ'/tque

timens

Perieus aberat

dum

In Thracia Philip-

^,

tamen impii

confilii

audcrem
li-

pus, urbes luftrans Macedcniae, pcpulis

&

lOailTe.

prsfedlis
ejetlo

Ad
-

paricidium patre."] Allatis his

fratris

commendat Antigcnum, ut eum, Perfeo, regem recipiant.

Dimecriade ThefTalonicam
venit

"um fugam Demetrius

cogicat_, illius

iram

8. Decejfit.]

amici in cultodiam

profedtus

Amphipolim,

ubi

gravi

Perieus

250
Perfeiis ufus
efl".

J
pcrpulerat
:

T
^

I
roci
deceifiet
i

Nam &

Gallos

Scordifcos ad belli
nifi

fecilietque

Romanis grave bellum,

Naoique Galli bello adversus Delphos infeliciter gefto, majorem vim numinis, quam hoftium fenferant, amlflb 1 duce, pars in Afiam, pars in Thraciam extorres fugerant. per eadem velligia qua venerant, antiquam patriam repe Ex his manus qu^dam in confluente ^ Danubii & Savi
^

L,

dit, Scordijcofque fe appellari voluit. ^

Tedlofagi autem,

cum

tiquam patriam ^ Tolofam veniffent, c^mprehensfque pt ^'^'" ^^^"^5 "^" ''^' prius fanitatem recuperavere, quam arui ?''b c ^r^^Q^j^j'^vd^jonusmon\tij aurum argentumque bcHis facrilegiifqu: fitum, in Tolofinfem lacum mergerent. Q^iod omne ^ r ^ Fuere poft tempore 7 Cepio Romanus conful abftuht. argenti pondo centum decem milha, auri pondo quinqui
Ai5.M.5943.

cies

centum
^

millia.

Quod
ejus

facrilegium
poflea
fuit.

5>

caufa

excicii
(]

pioni

exercituique

Romanos

-.

INTERPRETATIO.
a

Et paulo
/;/

poft Cimhri bellum gcjferunt in

Romanos, quajl vellent punire fad

commiffura

accipienda/^ecz/w/a diisjacrd.

N
morbo
implicitus,

T M,
7.
I
'

dum

lilii

interempti
qui in

Cepio

Romanus

ConfuL'}

fpecies idenlidem occurreret, moritur.

I. ScorJ/Tccj.J Scordilci Straboni,

narrat Orofius, Apollinis

qui vult,

Ren aurum c
fed

'

Cepione ablatum,
Mafliilitim
iis
:

mii;

Pannonia

inferiore

ad

Iftrum

habitabant,
j

cum
I

prsefidiis

pau

quorum
2.

urbs Sirmium.

Cepio,
8.

interfeftis

quibus comn
eft.

Danuhii.']

Qui

ortus ex

monte Abno- cuncta

per fcelus furatus

ba, prope Villingam Suevise oppidum, per Suevcs, Vindelicos, Noricos, Pannonios

Fuere autem

argenti pondo,']

&

ffumma ad undecim coronatorum

afcendit
;

m
m

Myfos

in

mtn

ad

Mare Euxinum defertur Iftri noAxiopolim urbem Myfiae fortitus.

:

pofterior vero

fexdecim
:

&

quingenta millia conficit

fummai

profluens, nuit Oi-ofius, centum millia pondo aui Carniolam a Croatia, jgenti centum decem millia, hoc ej Bofnia, & Stiria dividit, & ad Taurunum imilliones decem, argenti miUionem & 21D corcnatorum millia. Strabc in Danubium delabitur.
5. Sa'vi.'\

Qui ex monte Ocra

Kon procul

a Villaco,

4. TeBoJagi.'] Toliftobogi dicuntur a jex Poflidonio dicit fublata Strab. icentum talentum millia. Floro, Galliae populi, ex Plinio

ad

qui)
rr

&

Unde

quoram civitas Tolofa. Teftcfages tamen, adagium, AurumToIoJinum. ut placet Csefari, in Germania prope Her- ta Budsus habet in AfiTe. Cauja excidii Cepioni.'] cyniam habitarunt. Antiqui Telofages in 9.
Gallia Narbonenfi,

De

quo
c

Ob

Garumnam
j

quibus deduftae colonise

ex metu perculfos populus imperium C akera in Ger- abrogavit ; ipfeque Cepio, publicatis
versus,
obiit

maniam,
ripas
;

juxta Hercyniam, ad Nieri fluvii in vinculis

in

miiere, cjufque

der

altera

Galatiam,
fuir.

quorum

urbs

corpus carnificis manibus laceratum.

prscipua Ancyra
5. ToIoJam.J

mat tamen
fluvium, in pecunias

Strabo

eum,

quod fao
patria

Ad Garumnam

attigiffet,

ejeftum e

Aquitaniae
6.

&

Galliae Narbonenfis confinio.

A Trojano quodam fertur condita.

Magno
foji temfore.']

tem mifer-m appetiiffe. 10. E-/ ^ituque cjui.'\

Silano

Cimbri,

172

annis poft.

&

Maniiio Confuiibus,

Cep

L
rici beili

B.

XXXII.

CA

p.

III.

25t

tumultus, velut ultor facrae pecuniae, infecutus gente Tecftofagorum non mediocris populus praedas dul-

repetivit, ^ fpoliatifque lilris^ ^ in Pannonia Iflrorum gentem fama eft origincm ^ a Colchis du:. s ab JEct2. rege, ^ ad Argonautas 7 raptorefque iiiffis rfequendos ; ^ qui, ut a Ponto intraverunt Iftrum, alveo

IUyricum

riuminis penitus
inves fuas

Argonautarum infequenjuga montium ufque ad litus :i maris tranftulerunt ; cognito qubd Argonautae idem magnitudinem navis priores feciffent quos ut ave(5los non reperiunt, five metu regis, five taedio longae navigajuxta ^ Aquileiam confedere, ^ Iftrique ex vocabulo ^ Daci quoque quo a mari concefTerant, appellati.
invedli, veftigia

humeris per

''

^^

Getarum

funt

qui

cum,

Barabifta

rege, adversus

INTERPRETATIO.
foPqtiam
tranrgrefli funt

Ponitm

Daimbium intrawrunt.

b Nominati funt Iftri ex nomine fiwvii^ quQ naviga^verant, poftquam egreffi funt ex Fonto Euxino.

N
miilia
.lagijita
-

T M.
4.
ni maris litus habitabant,
nis contermini.
5.

nta clade vicerunt, ut duo Concasfi^ Romanorum & fociorum

:

ACoIchis ducere.l Qui prope Euxiiberis & AlbaMingrclie.

folus filius, ex

calonum vero
trucidata,
:

&

lixa-

fi

Anti^ apud
sa

Ab Meta.l Qai
fiiia,

Per-

.cdimus
ijftibus

fed

aurum argentum-

Oceani
6.

fuifle perhibetur.

;^^

abjeftum in flumen, dif', equi gurgitibus immerfi, hopenfi ex arboribus j adeo ut ex nlhil omninb, & ex tanto exi

Oui Jafone duce in Argo navi Colchos profedli funt, quo vellus aureum a Phrixo apud ^etam reudrgonauras.]

Ad

lidum
7.

diriperent.

rnllites
.;

decem
belli.~\

fuperfaerint.

S^te

& Orojius referunt.

Cimbri Teutonique
Septentrionalem, trans
:

Raptorejque filia.'] Medeae, quaePoetarunv fabuiis propriis criminibus notif-

&

::hrici

fima.
8. Ajuileiam.l

:manici accolas, relifta patria, ad

''Xi?e

Urbem

Fori Julii pri-

Rhe-

mariam, Carnorum caput, ad Turri

fae

&

AI-

liderant

fed ea regione a pe.lago

confiuentiam.
9.

per Galliam errabundi, Galliae xolendnm, tanquam ftipendium a petunt 5 fed ab iis contempti,
jni

^io a mari

concejferant.]

Relius
eft,
:

dixeris,

amne
ab ipfo
10.

quo a mari recefierant, id a Mari Pontico recefferant

Iflro

quo

quare

Tigurinis Sc

.vam,
-aint

Ambronibus coManilium, Cepionem magItii

nomen

ti-axerunt.

cladibus.

Felleius,

Ta-

tunc
culis

riorus.
'iitijque
:3

Ifiris.]

Ab

I(^ro

fiumine
incolunt
finitimi
:

ultra Iftrum multis pofl: feab Aureliano vifti ti-anfierunt. Duplex fuit Dacia : prima, Ripenfis Alpes

Daci quoque.]

Qui

habitabant,

quem

inditum,
extremi,
in

cujus

ripas

inter

&

iliae

Liburnis
inferiori,

fecunda,
fylvania.

D.inubium ad Auftrum contenta : Mediterranea, quae nunc Tran-

-ro

Myha

nunc

pars

11. Getarum.']

DiddS populi,
:

Pannonia.'] Quae inter

fita
:

Danubium

thiae

confinio,

ubi

"irn

dupiex fuit

j
5

fuperior, ubi
inferior, ubi

in

Myfia

inferiori

^mi

in ScyMoldavi eos tamen montis incoias

Stiria,

&

Carniola

facit

Thucydides.

B.

252
^

num

Baftarnas male pugnalTent, ad ultionem fegnitiae, capturi ^j^. capita loco pedum ponere juflu regis cogebantur ; jfteriaque uxoribus, quas ipfis antea fieri folebant, facere. I^^,

haec ante mutata funt,

delerent.
Pyufias
fKenem,

quam ignominiam

bello

acceptam

Eu' An~
5

CAP.
ceiTifTet,

IV. Igitur'Perreus,

cum

imperlo

Philippi patri
in fcKietaten

iic.
ielli

Kibalis opera
vincit.

omnes

has gentes adversus

Romanos

Interim inter Prufiam regem, ad quem Anniba )aft Annibal njepacem Antiocho a Romanis datam, profugerat, & Eume 111, Teno perit An.M.3870. bellum ortum eft ; quod Prufias, Annibalis fiducia rupto fo :re, 01. 149. 1. prior intulit. Namque Annibal, cum ab Antiocho Roman iit^jq'j2^' ter casteras conditiones pacis, deditionem ejus depofcerent admonitus a rege, in fugam verfus, Cretam defertur Ibi, cuj diu quietam vitam egiffet, invidiofumque fe propter nimias op videret, amphoras plumbo repletas in templo Dianae, quafi foi nae fuas prsfidia, deponit atque ideo nihil de illo foHcita civ .te, quoniam velut pignus opes ejus tenebat, ad Prufiam conti iit, 4- auro fuo in ftatuis, quas fecum portabat, infufo, ne conf ila opes vitas nocerent. Dein, cum Prufias terreflri bello ab Eu ;ne vid^us effet, & praelium in mare tranfluliffet, Annibal novo mmento audtor vi6toriae fuit. Quippe omne ferpentium ger in ii6ti]es lagenas conjici juflit; medioque praelio in naves hol im mitti. Id prlmum Ponticis ridiculum vifum, fi6lilibus dim re, qui ferro nequeant. Sed, ubi ferpentibus repleri naves ca re, ancipiti periculo circumventi, hofli vidoriam cefsere. Qu^iibi Romam nunciata funt, 5 rnifli a fenatu legati funt, qui utrui (ue
folicitabat.
:

'^

regem
3iibal,

in

pacem cogerent, Annibalemque

depofcerent.
'

Sed

Jilit.

fumpto veneno, legationem morte prae^ Infignis hic annus trium toto Orbe maximorum imperat*

le cognita, ^

irn

INTERPRETATIO.
a ViBoriam dedirunt hoJiihuSf
territi duplici periculo,

&

a ferpentibus,

& ab hoftl

N
1. Bafiarnas.'] Qui Sarm?.ti?e Europseae populi, ubi nunc Podolia Volhinia.

r M,
4.

Auro fuo

in

Jlatuis.']

Quae

m
;

2.

Philippi patris fuccejfijfet.'] Calligenes

medicus ubi regem in extremis pofiLum videt, Perfeum monet per legatos, ut ad regnum invadendum propsret : quo fa-

Probus confirmant. Qjtius 5. Mi/ftafenatulegati.] Titus Flaminius, L. Scipio Afiaticus, & P. jiF
Plutarchus
Nafica.
6.

&

Sumpto 'veneno.]
occultaverat,

Quod

fub
Pluta

[luli

lum

eft

ut

ille

ex

improvifo

adveniens,

gemma
Probus,

teftatur

"'

hoftibus opprefTis, occifoque Antigono, reg-

num
3.
Iftro,

occupiverit.
Solicitabat.']

men
Baftarnse
in

Zonaras, poft Livium. ^. taurinum fanguinem ebibifle,

comprelsa gula, ejus juffu,
fi

&

&
iis

Scordifci a

fervo

ca-

Philippo invitati,

Thraciam,

fuperato

tum
7.

volunt.

jam

pervenerant, cura
eft.

de Philippi

Mortepravenit.] Prufias

necRcjinis
hofpitii

morte allatunj

negare Annibalem aufus, nec

W'
us

mori

nrtibus
,

LiB. XXXII. CaI. fult, Annibalis, & Philopcemenls,

quibus conftat Annibalem,
Italia

IV.
^

253
Scipionls

&

A-^n.M.^Syr.
57S.

ni.
1

^Ex

nectum cum Romanourb^c

reverfus Carthaginem Ant.
ccenafTe,
^

ntem bello
1

contremuit, nec
tenuit, aut
;

cum

C 181.

num imperium
.

cubantem

aut plus

pudicitiamque eum tantam inter aptivas habuifle, ut in Africa natum quivis negaret. Modenis certe ejus fuit, ut, cum dlverfarum gentium exercitus militum fit petitus unquam, net, neque infidiis fuorum
fextario vini
indulfifle

mde

proditus,

quum utrumque

hoftesfaepc tentaffent.

INTERPRETATIO.
r.v :

illii

dticibus

Annibal, ut conjiat, liam

\

terrefecit,

gerendo bellum in

Rmanos,

cubans ccenwvit,
>n

&

fextarium

'vini,

nunquam neque cum

bibit Iji^ve

cum

reverfus

Carthaginem

gejjit funi-'

Ita

mos magij^ratus,

N
'!

o r M.
fefto habitu venit ; fed, ubi magifas Tribunis contentiones fore prEevidit,
fecefllt

ra,
-

permifit ut,

fi

poffent,

ierent.

Continuo,
licet

occupato

eum com- cium omni cum

iditu,

omni ex
dixit

parte prius pa-

Linternum,

ubi,

a'iquanto
juffit,

pbft
fibi

atus,

puer,

a janua profpiciens plu-

moriens, eo ioco fepeliri fe

relius

re matos apparere,

Annibali, qui funus in

ingrata patria fieret,

ne H^ec

Au^

co ideret claufos
fu; it,
vii

omnes

exitus,

venenum
Ita

ViElor.

Annos

vixit

quinquaginta

cai

;u

Li- quatuor, ex Plutarcho. Saepius vocatus in judicium ab inimicis, praefertim a Marco c Probus. Mortibusfuit.'] Nonnulli tamen Afri- Catone, ille infenliffimo, qui L. Scipionem damnari curavit, ut tradit Livius. nortem ad aliud tempus referunt. Scipionis Africani.'] Qui, acceptae pe3, Aut plus quamfextario.l Eadem fere a petitis Tribunus accufatus, in judi- de ipfo narrant Polybius & Livius.
natus annos feptuaginta.

L
l.Macedonicum mus.
>i

B E R
Perfel i^

XXXIIL
confidum RomariQrum anl-

BREYIARIUM CAPITUM.
bellmn,

^Pugfja,

in

flii capti in fugd.

/Etoli oppreffi.

qud Macedones fufi fugaiique funt. Perfeus if Macedonia in provinciam redacta :

C A

U T

254

C A P U
Bellum

T L
Romani
Macc

Ma-

INORE
rius,

quidem rerum motu

cedonicum,

cum quam Punicum

cum

An.M.3883. 01.152.2. Qiiippe

^^^l^- 5^^^*

bellum gefsei^unt ; fed tant' quanto nobilitate Macedones Pcenos antecefst nt. gloria Orientis domiti, tum & ^ auxiliis om m

regum juvabantur. Itaque Romani mero confcripscrunt ; & auxilia a

darum,
^

&

legiones

plures
^

Mafmifsa rege

caeterifque fociis

Bithyniae

omnibus acciverunt ; denunciatum, ut bellum fummis

&

Eumen
exerci

viribus ju

Perfeo, praeter
belli

Macedonicum

invidtae opinionis

decennis
erat
:

fumptus, a patre paratus, in

thefauris

Quibus rebus inflatus, oblitus fortunse paternae, vei ^ Prima eqi Alexandri gloriam confiderare fuos jubebat. qua viclor Perfeus fufpenfam omnium congreilio fuit, (irtationem in favorem fui traxit: 7 mifit tamen legato Confulem, qui pacem peterent, quam patri fuo Rornan

am

viclo

dedilFent,

impenfas

belli

lege

victi

fufcep

I
a Perjeus habcbai
donibus compojitum,
pojji^

N TERPR
cxercltum ex

TAT
in

O.

t
,

&

Mace-

\five
\

auro, ftve in commeatibus,

qui dicebantur finci non

paratoSf
annos.

ad

bcllum

gerendijm per

ob

vidtorias

olim

relatas^

Sf jumptus

I
1
Numidarum
originem mult

NO
1. Auxiliis

rE.

omnium

regum.']

Multum

difeft

finum Numidicum, Mauritaniae Ca

finitima.

crepat a Juftino Livius,

ex quo certum

Eumenem Romanis

Ariarathem fequitur Salluftius. neutri faviffe j Antiochum & Ptolem:Eum 5. InviBa opinionis exercitmn.'] 1 equitum intra fe bellum gerentes, verbo, fi re minus, novem peditum millia, amicos fuiffe Populi Romani ; Prufiam Per' habebat ; fextus enim & vigefimus agebatur, ex quo huic bello intenti feo, hcet uxoris fratri, nihii dediffe auxilii. Legiones plures.'] Quatuor legiones lippus fuos levibus pra?liis in Thrac 2. nov^ a Prstore collela, veteribus quin- ercebat, tejte Livio. que addita millia, & in fingulas ducenti 6. Primu equimni congrefjio.'] Ad equites diftributi fociorum exercitus mil- um, prope OiiV.m mont-m in Th libus peditum fexdecim auclus. Perieus fubftiterat, cum non procu Mafinijsa.l Gelse Numidarum re- Conful caftra pofuit 5 tum Perfeus, 3. gis lilius fuit, qui etiam tum adolefcens Sy- dlis copiis Romanos aggreffus, Grsec^ phacem a Romanorum partibus ftantem in mo impetu vertit in fugam, deind Africit ; Scipionem ipfum in Hifpania fe- manos equites ; quorum 2500 occif
adfuiffe,
<

mel vicit : fed ab eo paulo poft viftus, ad amicitiam multis provocatus cfficiis, a Carthaginienfibus ad Romanos defecit ;
quibus plures vilorias pcperit,
des hoftis intulerat.

&

capti,

&

magna

vis

armorum

ablata.

7.

Mift

legatos.]

Dum

PerfeusRc
v

quam

cla-

\\r\.\

4. Nu7nidarum."\ Nurnida duplex fuit mediterranea, in Lihvae intericris

.

&

eum, pacemque offerat, admonet ; nuo Perfeu5 receptum canijuftit, legc mifit ad Confulem, qui, repudiata Eumenis conhlium fequutus, u ii\^ P>
perfequitur, Evander Cretenfis
fiftat,

Mauricaniae confinio

ultira

iitoraiii

ad

nodu

caftra tranftulit.

LiB. XXXIII.
J

Cap.

II.

^ss
'-

non minus graves quam vifto leges dixit. haec aguncur, metu tam periculofi belli, Romani i^milium -n confulem creant, eique ^ extra ordinem Macedonicum
conful Sulpicius

decernunt: qui,

cum

ad exercitum venilTet,

^-

-non

mag-

ti

oram pugnas fecit. Pridie quam praelium confereretur, node defecit trifte id oftentum Perfeo omnibus prcefagis, finemque Macedonici regni portendi vaticinantibus. ("^P. II. In ea pugna M. Cato, Catonis oratoris filius, ^!u%is Perfssx inter confertiffimos hofles infigniter dimicat, equo de- capitur: Macedonia in pedeftre praslium aggreditur. ^ Nam cadentem raani- Provinciant
:

hoftium
;,

cum

horrido clamore,
:

veluti

jacentem obtrun-

redaEia.

circumfteterat

at

ille,

citius corpore collec^to,

magnas

JEtoh rc~
prcjfi.

undique hoftts An,M.38g6, irent, dum procerum quendampetit,gladiuseie manu elap- Ol. 143. 3, Urb. C. 5.85, nediam cohortem hoftium decidit ad quem recuperan Ant. C. 1.6&, umbone fe protegens, ^ infpefente utroque exercitu, mucrones fe hoftium immerfit j recolkwloque gladio,
edidit.
:

Quum

ad

unum opprimendum

INTERPRETATIO.
Iquam
''v.o

cecidit,

ingens caterva hojiium

furgens, wultos hojies interfecit^

clamore in

eum

irruit,

ut

eum

b Afpicienie utro^ue exercitu, Je projedt

in medios hofies.

entem

occideret :

fed ille

contimib

N
onful Sulpicius.

^.

Errat Juftinus, nu!- jThraces, qui ripae eranl prafidio, ut mor--

n
ini

Sulpicii,

aes

tem focii ulcifcerentur, fluvium tranfgreffi, ipfum, meminit Publium Licinium habent, qui 'moxque totus exercitus in aciem proceffit, cum Caffio Conful erat. certamenque initum eft, quod ad vefpei-arn,
praster

Emilium.']

Ncn
:

Licinio fucceflit

M-

de induftria ab

^miho

protradlum, ut Soi

Q^Martius, hoftium, non Rom-anorum, oculcs perftrinIta Plutarchus. u^milius qui omnes, prster geret. nil:iil magni momenti gefserunt 5. Luna noBe defecit.l C. Sulpicius Gal:ma. .^milius, decimo feptimo lus, Tribunus militum, qui poftea Conful, .^uam Conful fuerat, iterum Con- Romanorum primus notavit eclipfes, de iiftus eft aetatis anno fexagefimo. que librum edidit, vocatos ad concionera ^xtra ordinem.'] Solito tamen more milites, monuit Lunam nofte proxima, nc
!ed Hoftilius
?io

Hoftilio
:

'-,

-'^m fortitus eft, illique

:.iTo

collegEe Italia evenit.

Macedonia;, quis id proportento acciperet, ab hora fecunda ad quartam defecluram efTe : quo fa.z^^milius

magnam
j

7noram.'\

Dum
feu

(Slum

eft ut,

dum

Rcm-ani

seris

crepitu lu-

hoftium copias,
a Perfeo

temporis

men

ejus de

more revocarent, frequenteftsedis

:tatem metuens,

pugnam

detre- que

flammas

facibufque ad

cceium

fortuna certamen
erat, hi cujus

porrigerent;
vaferit,

contra

Macedonas ftupor infenftm per caft?a

Inter caftra

ftumen

rumorque

fuerit

npam cum jumentum eiapfum a vulgatus, hoc regni occafum portendere. Quod Sulpicio Livius, Paulo .^milio Pluaiiflet, hinc tres Romani illud
e

duo Thraces ad

fe ex alveo tra-

tarchus tribuit.
6.

:ndunt.

Romani,

occifo

Thrace,

Umbone. J

Vel ipfum fcutum

eft,

ftationem reducebsnt,

cura vel fcuti pars media.

multis

2^5
vertitur.
rerc.
'

U
fuga
,

T
ad
'

niultis vulneribus exceptis,

focios
csereri

cum clamore
imitati
^

hoftl
bep(

Hujus audacijm
^

vid^oriam

Perreus

rex

cum decem
Cneus

mothraciam

defertur

quem

talentun [Sj Oftavius, ad per \m

millibus

duobus filiis, Alexandro & Ph ippc ^ ccEpit; captumque ad confulem duxit. Macedonia a C jana qui primus in ea regnavit, ufque Perfen ^ triginta reges h luit quorum fub regno fuit quidem ^ annis noningentis & pt tribus ; ^ fed rerum non nili 9 centum nonaginta duobus ^ini Ita, cum in ditionem Romanorum ceiTiffet, mag rati potita. bus per fmgulas civitates conftitutis, ^^ libera fafta eft ; gel que, quibus adhuc utitur, a Paulo accepit. ^Etolorum un :rfa.
milTus a Confule,

dum

cum

rum urbium

fenatus,

cum

conjugibus"

&

liberis,

qui dubi

fid;

INTERPRETATIO.
a Sed per centiim nonaginta Cracid,
if duss,

tantum annos dotninata

eji,

Jive in AJi^,

ue

N
Conftat ex Cice1. Hiijus aiidaciam.'] tone, Catonis filium in bello Peifico miliVeteres non miniis erant foliciti, ut taffe,

r M,
5.

Cneus OBavius.l

Praetor,

clali

praserat,

armati quam ut falvi exirent e praelio. Vicloriam peperere.'] Aulor vicloria? 2,,
fuit

Poftquam Samothra' Perfeus fugam co ( micdia ncle ad mare contendit

6. CcepitCl
pulit Oftavius,
:

bapjnsd(
ver(

cum inde Peligncs, male jam navis e portu folviffet, vagat a phalange acceptos, jam inire fugam, hinc tore aliquandiu, prope obfcurum alios phalangem liaftis horrentem declinare Templi delituit, &, comitibus foc cerneiet, paludamentum fuum eoncidit, Rcmanos tranfeuntibus, ipfe tand
^milius,
qui,

uea(

cun

fuifque continuo in phalangem, qua pate-

Philippo

filio

tradere fe Otavio
reges.^j

coai jeft

bat aditus,
rias.

immiffis,

aditum apeiuit vifto-

7. Triginta

Nonnulli

af

ILivi^

Hoftium csfa millia viginti, quinque, um viginti j alii apud Eufebium capta undecim ; ex Rcmanis centum, ut novem numerant.
:

Iginti

Pcffjdonio piacet j cftoginta, ut Naficas 8. Aiinis noningentis.'] Juftum n apud Plutarchum, ceciderunt. Pugna ccm- excedere videtur Juftinus fi enim n:iiffa eft in Maccdonia Pieria, ncn prccul rum regum annos dinumeres, anncs 630,vel 636, vel 647 reperias. Sita a Pydna, ad .^fona & Lycum amnes. 3. Rexfugd, &:c.] Dum phalanx a P.o- merum ineas a Carano, qui regna
nisnis cseditur, equitatus fere integer fugit,
circa

ierun
julo-

laim

jnuccepil

annum 3200,

ufque ad claden
i

frfei, tnies.
Initifl

principefque fugs, rex

nam, tumPellam,

primum Pyd- quas contigit anno 3886,annos 686 Amphipolim, cum 9. Centum nonaginta duobus. ] I ^uingentis Cretenfibus pervenit. regni Philippi, a quo regnum M:
ipfe

deinde

hm
Ijaus

4. SaniQtkraciam dcfertur.J Perfeus, co-

amphficatum, Perfeus,in triumphun

alo ad ccncionem Amphipoli pcpulo, cum nec rex ipfe, nec Evander, mcerore & lacrymis impeditus profari poffet, Multitudo, cbite, inquii, ne pauci qui fipcrjumus , propContinuo rex, auro arter "vcs pereamus. gentoque in lembos qui ftabant in Strymone dektis, ad flumen defcendit j unde Sajnothraciam Thracias adjacentem petiit.

:h ^milio,Albam cum amicis miffu ^jubi ^milii beneficio libera ufus cuftc k"i vel inedia mortem fibi c bvit, vigiliis,
ut narrat Plutarchus.
Diverfa tam'
iiabet 'rnan' it.
jticnJ

Diodorus. Ejus

filius

Alexander
]

in

do

&

caelando auro egregius artifex

10. Libera

faBa

eft.

Paulu:
uti

Amphipoli,

juffit

Macedonas

fuiintj

LiB. XXXIV. Cap.

|'tant,
(

T.

257
fe-

Romam
a

mifTus, ibique, ne in patria aliquid novaret, diu

cntus,
:a

aegreque,
in

faiigato,

per multos annos legationibus civitatum patriam quifque fuam remifTus efl.

INTERPRETATIO.
Et quifque
p
05

reirJjJus cjl

annoi mifijTmt

magna cum difflcultate in fuam patriam, ^ojiquam ad Senatum frequentes legationes,

urbes

p0{

N o r A,
annuos, tribu- niaque in quatuor partes divisa, caplta quod Regibus pepen- regionum, ubi confilia ficrent, aflignavit, ^ it, pendere populo Rom?.no, hcc eft, Amphipolium, Theffalonicen, Peilam, d un talenta, ex Plutarcho. Macedo- Pelagoniam.
b
:,

crear6

Magiftratits
ejus,

ti

dimidium

&

L
B R E
I
' .

I
I

B E R
A R
I

XXXIV.
C A P
I

T U

M.

Romani tn Achceos
q7A0

catifas belli

qudrunt^ &' inve?iiunt.

Crw

enta Achcsorumfsditio.

iBellum
us

Achcsi oppreffi funt^ i^ Corinthus everfa.

Ptolenice*

Mgypto pulfuspetit a Romanis auxiliu?n. 3 Populi ad Aniicchu?n in gratiam Ftolemcei vere lihera legatio Antiocho mortuo^ Demetrius frdter Roma profugns regno potiturm
^Prufias

Rex

Bithynice^ reg?io

&

vitd d filio fpoliatur,

C A
]J

U T L
fubac^is,

OEN
viribus

ac

Macedonibus
,

^tolorumque

Ttomamh^

adhuc/^^^^^^'> foli principum captivitate debilitatis, A y^ ^ 4.^^ Achaorum -A ^ \ ^ ex Grsecia universa Achaei nimis potentes tunc tem-J-^^^-,^.^^

Pfs
f^

Romanis
nimias
divifi

videbantur,
opes,
^

non
licet

propter

fmgularum
veiuti

civi-

"^
iiT.

fed

propter

confpirationem
civitates,

univerper ^0.^.3906,"
01. 158. i.

Namque
fint,

Achasi,

per

^-ra

unum tamen
igitur

corpus

& unum

imperium
viribus

t;
Ifant.
i

fingularumque
QuGerentibus
querelas

fortun^

urbium ^^^^-^^lj Romanis caufas belli, temSpartanorum obtulit, quorum agros

pericula
i^i^ituis

INTERPRETATIO.
ydquia

omm urki

conjunSia erar.t per multam focistatm^

Achsei

258
Acbxi
^

propter

S T J mutuum odlum
*

N
:

I
Spartanls
c
Iz

populabaiitun

natu refponfum
tnjiiriam

eft,

legatos fe

ad

infpiciendas res focioriim^

fed iegatisocculta
''

demendam
jurls

in

Gr^eciam mijfuros

data data funt, ut corpus

urljes

proprii

fmgula Achseorum diflblverent, facerent, quo facilius ad obfequia coge

Igitu

tur:
gati,

&,

fi

quse urbes contumaceseiTent, frangerentur,

tum

civitatum principibus Corinthum evocatis, de quid confilii habeant, aperiunt. Expc fenatus recitant
:

omnium

cmnihus dicunt, ^.ut fmgula civitdtes fua jnra Iff fuas Quod ubi omnibus innotuit, velut in furorem ant,

Icges

I:

verfi,

verfum 4peregrinum populum trucidant:

fos

legatos quoque
fi

Romanorum

violalTent, nifi,

audito tumultu, trepidi

fent.
Acbnei tpprejt.

CAP.
mio
^

IT. Hsec ubiRomss nunciata funt, ^ flatim fenatusM confulibellum Achaicum decernit qui extemplo exe
:

Corlnthus
'uerfa.

e-

deportato,

& omnibus

ftrenue provifis,

pugnandi copiam ho(

Ptckm^us
pulfus

M'

fecit Sed Achaeivelut nihil negotii Romano bello fufcepiifent apud eos neglecta omnia & foluta fuere. Itaque ^ praedam, praelium cogitantes, h vehicula ad fpolia hoftlum reportanda

INTERPRETATIO.
b

Et fjcercnt

lit

Jtnguldelcivitatet, foJutd

cum alih fvcktate,

ejjent ful jurity

ut

^k
;

ceg&entur ad obediendum mandatis Senatus,

N
1.

M.
ut in eorum Legatos
:

Propter mituum odium.']

ademptis,
:

Quod A'

defpexerunt,

a'

chaei Spartiatas vel invitos,

legibus

&

mos- ccenum projicere

nibus

in

eorum
re

focietatem

manorum

Legati

dumque paulo pbl Achsos mitigare

<

compuliffent

qua de

Spartiatae

rebantur apud Romanos.

2. Legatcs fe, l^c.']

que- rentur, qui ob violatos L?gatos bellum moliebantur, Corinthii mc

&

Faraiium Gabinium onem Romanorum timiditatem effe quibus adjungit Polybius multa dixerunt injuricfius. Papyrium, Scipionem Africanum, qui id temporis 1. Statim Senatus MummiOy&cC.'] Romae candidatus vcrfabatur. Juftinus : primiim enim prorogato I qui tunc regebat Maced3. Ut fmgula ci-vitates.'] Spartam tan- Metello, tum & Corinthum nominat Paufanias ; Imperio ; juffum tft, ut in Achaeos Argos, Heracleam, Orchomenios, 8c Ar- ret, quos paulo pjft, licet Bosotiis & additque Florus cidenfibus jundtcs, cA Thcrmopylas caSas jungit Polybius ; civitates omnes, quae fub ditione Phiiip- ravit. Eorum Imperator, five Diae
pi effent.
placet Polybio, five Critolaiis, ut 4. Peregrimm populum trucidant.] Lace- Livius, mortem fibi vcncno confcivit. temonii in vincula conjefti, caeteri puJfi Mummius Conful 2. Confidi.] Bosotii, qui eft cum Cornelio Lsntulo. ex urbe, dux belh eledlus, grandi pscunia mullati a Metello fue3. Pradam, non prj;Uum,] Cum

itus

&

rant, ad
5.
belli

arma

concitati. Ita Paufanias.

Cricolai

fuccellbr
fe

Romancs
dJ^Nserat,

aliquot
caftr:

dif-

Legatos quoque

Revianonm.]
:

Aliter fet,

aliique

continerent in

001

caufam narrat Polybius

cum enim aon maxime

ita

t-imesdos

Piiipp3 parerent CoriaUiii,

R^roanas

nt,

L
t,

B.

XXXIV.
Sed
^

cA
&

p.

ir.

259

&

conjuges, liberofque ruos, ad

)iitib''s
^tfi,

pofuerunr.
^

fpccLacuIum certaniifiis, An.M.390?. prsslio commiflb ante oculos fuoUrb^c^'607.

Jugubre his fpC(5laculum,

gravem

luclus

mcmori-

Ant. C. 144.

Conjuges quoque liberique eorum, de fpecibus captivi fa6l-i, pr?eda hoftium fuere, Urbs ipfa 5 Colus diruitur populus omnis ^ fuh corona venditur: ''ut hoc iplo casteris civitatibus metus novarum rerum imponeretur. 7 j-ex Syriae Antiochus Ptolemso, majoris 1 hiEC aguRtur, is fuae fiHo, ^ regi ^gypti, bellum infert, fegni admodum, >tidiana luxuria ita marcenti, ut non folum regiae majeftatis intermitteret, veriim etiam fenfu hominis nimia fagina Pulfus iglrur regno, ad fratrem minorem Ptolemaeum An.M.^SS^*
rcliquei unt.
:
.

|* idriam confugit: *^participat6qiie cum eo regno, legatos u.b^c'' m ad fenatum mitiunt ; auxilia petunt 5 fidem focietatis Ant. G. i6,'

rant,

Movere fenatum

preces fratrum.

INTERPRETATIO.
I
^rum conjugei
elium,
fuerunt,
j

llheri,

qui \afpicie- ( feveritatls,

non

cuderent

helltim

renova'

captifmt ab

hojiibus,

& pars
exempk
\

re.

alia civitates, territee hoc

ihde

e Illam admif.t ad regr.i focletatem, ambo Legatos miserunt.

&

de^

N
4
''

T M,
ex felrcitatem adepLi
dicerent, ni
eft,

^ritlio

commijh.']

Ad Ifthmum,

ut vulgo de

feipiis

or f aliis j

vel ad Leucopetram, sx

Au-

capti effent, fe incolumes efle

^ore, in

:aque incensa,
in

quo vifbis Diaeus domum non potuifTe. conjugem a fe in' 7. Rex Syria Antiochus^l Antiochi n^ignem praecipitavit, ipfeque gni filius, qui Romanis obfes datus fuerat,

neno

interiit.

vix

a Seleuco fratre evocatus

illius

Athe-

morte, RoAttaio in deftituta, tuba praecinente, deleta manorum juffu, ab Eumene Syriis Spiphanes :;runt Florus, Zonaras, alii. Si- regnum dedudhis eft. quod tabulas, veftes vel incenfas vel diftus eft, five per adulationem,
nthus diruitur.1 Urbs a propugnas venerat, ciim audita

&

&

permiftis
-iis,

incendio

plurimis

dum

Heliodorus

&

auri,

argentique venae fluxere tant invadere,

ipfe

^gyptii regnum tanquam novum

te.-j-

fidqs

iiitum,

vel per Antiphrafim j a Graepatriae fuae de- illuxerit : apud Sti-abonem vidifTe fe cis enim Epimanes (hoc efl:, furiofus) vcca;'.bulas in iblum projedlas, mlli- tus eft, ex Appiano. cer his tabulis ludentes, quas in8. Regi u^gypti bellum ir^ert.} Non conL^ Hercules, Deianira? tanica ex- fentiunt de hcc bello inter fe Hiftorici j

Unde Polybius

ud, Nihil ad

Bacchus, pilus ab Ariftide, fed confundit omnia Juftinus : Ex SciiptuBacchum, Plerique, a bis 5 ter ex aliis, Antiochus in -^gypi. Qub faciliias Syriam, yeris toto orbe laudatum, in- tam bellum gefTit.

&

rinthi fuperfuiffe volunt.

corond venditur,']
,

',

quam Ptolemaeo Antiochus Magnus cum ab ipfo hlia Cleopatra dederat, recuperaret Epifed ab ilius patre, ut vult Zo- phanes ; pr^e fe tulit fe nepotis Philomemiffiis poft viftoriam legatus, coris tutorem fore, eoque nomine Sytiam

Non

S
-

;:^sjuris fui effe voluit, prjetcr occupavit, qitorum agros dedit Sicyoniis, Euleus

quam
Lsnius
j

dum
fim
Vt

Regni
ipfe
r.gr.i

tutores

&

repetunt,

^^!^>e.

Tantaai paulo pcft Griscia Inkvt /Egypto

bsllum tutelam

:;^

G A

P.

26o
Rorfianorrnn

N
jam

CAP.
^

III.

Mittitur itaque legatus PopiliuS ad Antloct

incejp.jfet.,
^

ad Antiohwn pro
Ftolemao
legatio.

qui ahjlinere illum ^gyptOy aut Ji

^

excedere

Demetrius
regno Syriee
potitur.

orculumque ei re> Antiociius, tuliffet (nam coluerat inter caeteros Popilium Romae obfes efTct ; ) ^ tunc Popilius faccjfere interlm priv^ ajnicitiam jubet, cii7n mandata patria intercedant ; prolat
ret.

Cum

in i?Lgypto

eum

invenilTet,

An.M.3885. fenatus decreto,

Oi. 152. 4.

&
ad
;

tradlto,

*^

cum

cun6iari

eum

videret,
(
<

Urh.

C.584. fultationemque
,

Ant. C. 167 in

manu

amicos referre ; ibi 3 Popilius virga gerebat, amplo circulo inclufum, ut & amiccs
nec priiis inde exife^

ret-,

confulere jubet

quam

refponfum

fe\

daret^aut pacem^authellumcum Ro?nanis habiturum. Adeoqu;

aufteritas

animum

regis

fregit,

ut
^

fponderet.

Reverfus in regnum
filio,

pariturum fe fenatu' Antiochus decedit, ^ n

populo
e;

parvulo

admodum
I

cui

cum

tutores dati a

NT

ERPRE

TAT

O.
ant

S^ui ]uheret ut non

invadei^et

Mgyptiy

aut Ji jam rcftitueret Ptolemaeo.

aliqua oceupajfety illa

rcgnum rattonem vetens amicitiai cum prc mandatq patria. c Ciim -viderent eum cunBariy fijf ;

b Tunc Fapilius

dicit,

fe nullam habere micos conjukre prius

quam

refponderet

N
obtineret,
tre

T
fra-

yE.

^um

ot pulfum a matre
reftitueret
:

&

tiochiclaffem dimifit.
5.
^

-Philometorem
praelio

victifque

Aiitiochm

decedit.']

Trajefto I uaArta:
in-

n^vali

.^gyptiis,

captifque multis te, bellum

Armeniorum Regi

urbibus,

quo vido, petiit Perfepol con- tulerat ftituit Philometorem, qui deinde Antio- Dianae Templum, auro argentoque Eam urbem I chi fraudes fubveritus, cum fratre Euer- tiflimum, diriperet. gete pace compofitS, Alexandriae recipi- dem vocant alii, Pererius Sufam r in Elemaide regione, ubi Euleus fluv 2. Fratrum concordia graviter oftur. Dianae Ter fehfus Antiochus belium in Philometo- forum arcem circuit,
cepit, ubi
:
(
j

Memphim

Regem

ct

enlai-

inat

iSu,iini,

&

rem movet
nuit

qui ad breve
3.

tempus obti- ex Plinio

induciis,

feu

Veneris, ex Appian

Sed
ylo-

inducias.

Finitis

jam

inde

cum

dedecore ejeclus,
auditis

dum

Cypro

&

Pelufio

potitus,

Alexandriae

niam

repeteret,

fuorum

a dxis

Ahtiochus
legati ipfi

imminebat,
cccurrerent.

cum Romanorum cladibus, moerora amens Ex his, quae li- vem in morbum incidit
reflitabis

&
:

iracundi gnhorrendift
vi-

quent ex Polybio quae de hoc bel o

I.

&

Livio,

ea,

fcerum doloribus,
corpore,

&

vermibus cor
fcelerum
periit

npto

tradit Juftinus.

dum

fruftra

ve

Cum

in JEgypto.~\

Eum

ad Eleufinem

Deo
6.

poftularet,

mifere

in pabe

pac;um oftendit,

qui quatuor m^llibus paf-

Perfidis oppido, tefie Porphyrio.

fuUm

dillat

Alexandria.

ReliEio parvulo
patris

fHo.] Noven
Antiochus
]

iqui
fator

s, Ojcuhmc^ue.']

Dcxtram Popilio AntioC.'Popilius Laenas

ob

virtutem

chum
3.
4.

pnrrexiiTe dicit Livius.

diftus eft, quafi felix eflet, cui

contigifiTet.

tali later

Popilius virga.]

7. Tutores dati a populo.'] Cn. C vius Ut pariturumfe.'] Tum Popilius Rcgi, vir confularis, Sp. Lucretius, & ?Hus tanquam amico benevolo, dextram porre- Aurelius, quibus jufTum eft ut tedla taves flt praefci xit ; 6c die, qua ^gypto excederet, con- comburerent , elephantum

vifga vitrea circulum defcripfit.

ftituta,

finnataque inter fiatres pace,

na-

nervos,

opefque regias imminuerent

viiavit in

Cyprum,

unde vi&icem

An-

maxinae.

toa-

LiB. XXXIV.
itruus ejus

Cap.
^
^

IV.

26,1

'Tntiochi

Demetrlus, qui obfes Romse erat, ^ cognita mortefratris, fenatum adiir, obfidemque fe mvo fratre venijfe^
Diinittl igitur fe

mortuoy cujus obfes ftt^ fe ignorare.

ad

reg-

m petendum
fcrit^ ita

aquwn

effe^ quod., ftciiti

jure geniium majori fratri

nuncfbiy qui pupillum tstate antecedat^ deberi, ^ Cura animadverteret a fenatu, tacito judicio, tutius a- ^-^^'Z^l*. d pupillum quam apud eum, regnum fgturum arbitrante ; Urb. c. 592. xue venandi + ab urbe profectus, Oftise tacitus, cum fugie Ant. c. 159. ^ Delatus in Syriam fecundo :omitibus, navem confcendit.
iion dimitti

ore

omnlum

excipitur

regnumque

ei,

occlfo pupiiio

ac

:oribus,

traditur.
fere

CAP. IV. Eodem

Mt
,

tempore Prufias, rex Bithynias, confilium

filii,

Prnfias ^fi^
^ioocdditur,

inter^ciendi

Nicomedis

dum

confulere ftudet minori-

filiis,

quos ex noverca ejus fufceperat,

Romae

habebat.

Sed

INTERPRETATIO.
JEquum
s

ejfc

ut

dimitteretur

ad reg-

petendum, quod tam debeatur Jibi, qui

b Ciim 'videret fe non dimitti a Senatu, qui judicabat fecurius ejfe ad re% Poputt

j lajor atate pupilloy

quam
cui

debebaturyri^cejjirat

Romani, Ji pupillui

potiiis

quain Demetriu$.

tmajori Antiocho,
j

illud

ex

Rsx

ejjet^

gentium.

N
.

M,
Ubi
fe

Patruus
eft

ejus,
j.

Demetrius.']

us
ris

Juftinus

nec enim patruus Eufuit,

filius

Turpiter ;muli quinque, pueri tres. 6. Delatus in Syriam.']

appulit, fcripfit ad

in Lyclsni in Lyfiam,

Demetrius
qui Seleuci

fed
eflet,
j

cognatus,

Senatum
:

<

ipe

us

Romam,
j

obfidis loco
filii

ab eoque ut Oftavii necem Antiocho e- tiochum proficifci

venit,
tus,

ulcifceretur,

non in

An-

inde Tripolim

Syrice

J
i

Magno duo
Antiochus

contigerant, Seleucus

ubi,

fecundo

omnium
Aliter

favore excepScriptura, a-

ille

Demetrium, hic Eu-

Rex

falutatur, ut tradit Zonaras.

I 'rem fufcepit.
^ 'ebius.
ii..

Ita Jofepjpusy AppiamiSy

7. Occifo pupillo.]
liter

Zonaras
potitus

id

referunt,

Tripoii

& A-

Cagnifd morte.J

Jaradiu apud Senatum

effe

panea

^ebatux,
c|

aequum non
:

jaftitans, ut

ochiam,

Demetrius, contendit Antitanquam a Senatu miiTus, uc

ibique
progreiibs

pro libtris Antiochi, qui tunc regnafed tunc raaxime

in Sequeftus eft, ubi fibi
dixit
}

Regnum
Lyfiam

occuparet,

^ detineretur
r1

obviam

Eupatorem & (Romanorum.

interfe-

patriam
filios

Romam
frafe

enim
cit.

metu
Lyfiam

armis

abftinuerant)

e
t

Senatorum
Sejiatores

inftar

Ita Zonaras.

Conftat tamen ex Scrip-

n,
ere,
.

iplbfque

loco

patrum

tura,

&

Eupatorem, cum eos viab exercitu

ut qui puer

Romarn
:

veniflet.

dere coram nollet Demetrius,

j^c tutoribus traditur.]

Jure

getitium.l

Bonam
fi

Demetrii interfeftos.

Nec Lyfiam quem occiderat j nec Philipmetu Lyfiae exulabat in ^gypfratri frater, fed filius pum, qui pnti fuccedere folet quorum ut Legatos, fed Romanos Regnum tamen to Demetrii, quem fciUcet omnia Seleu- amiciriam fibi conciliaret, Odlavii mor^
c

am

pervertit

Juftinus
j

enim

ille

8.

^iochi frater

fuit

nihil juris habuit in

intelligit,

^am;

nec enim

tara fpetarent.
..^
'

tem,
Polybii
confiliiii-

qui

a Lptine
quae

fuerat
decies

occifus,

ultus

^%

urbe profeHus.']
fociis

eft

&

corona,
fayore,

milie aureo-

iecutus, qui

eum Nauclero
Ofto
erant

fraudis

rum

erat,

Romam

miila, Tiberii, ami,coobtiuLiit,

cum
i.

obnixe commendavit.
focii,

rumque
fa-

Reguum

Has

Comitibus.'\

S3

rei

'

262
t:'que funt,
'^

J
res adolclcenti ab his,

U
qul
:

I
hoi-

facinus

fufceperant, proditur:

ut crudelitate pat7'ls provocatus^ occupet infidias^

hr
s

audorem

nec difficilis perfuafio fuit. Igit cum accitusin patris regnumvcniffet, Itatirn rex appellatur. Pru regno fpoliatus a filio, privatiifque redditus, etiam a fervis defi tur. Cum in latebris ageret, non minori fcelere quani filium
retorqueat fcelus
cidi juHeratj
^

a filio interficitur.

INTERPRETATIO.
a Ut efudelitaff patrii exciattifs pr<Wnlat infidiaiy idmque admittat fcetus in ^uad ille volebat in ipjum admttare.
pati

No
I.

A,
j alij

filio

intetjicitur.l

Strabo vult

emn

ab Attalo interfedum

Silfoj

juvante Attalo.

L
1.

B E R XXXV.

BREVIARIUM CAPITUM.
Denietrius^ helh qua^renSy abhojiibus opprimiiur, ^* in
a^ciec

2.

^ii Dcmetrium
vi^us

evertcrat^ ejujdem fitio dat pjenas^i, prr

interfelus,

C A P U T
l^emetrius
:'

acie cadit

csntra AicX'

cmdnm.

rathi,
infeflus,

occupato Syrias regno, ^ novitati s ratus, ampliare fines regni & !s ^ Itaque A iaugere, ^ finitimorum belJis ftatuit. regi Cappadoclse, propter faftiditas fororis nups
(

EMETRIUS,

tium periculofum

fratrem ejus Orofernem,

recepit,
^

per

injuriarn

regno

lii)-

fum fuppiicem
tulum gratulatus,

reftituere

datumque fibi honeftum belli eum in regnum flatuit. Z^^ C

INTERPRETATIO.
a Arhitratiis otium pericukfum Jibiy qui Rex erat a paucis diebus.

qui noluerat in uxorem ducere illius foror c Latatus quoddata Jihi ejfet honejia

hS^uare offeufus Ariarathi Regi C^ppadoci^,

fa beUi contra

eum

gerendi.

N
l,

^.
2.

Per injuriam regno pulfum.'] De ir i* quo Judas Macchabjcus ccntra nihil habet Polybius j fed Ariarathen: |rdimicans occubuit. tibus^ Demetrii expulfum memorat j pd Bac<hidem fortiter
Finitimorum
in
bellis,'\

Judsis

bellum

ihtulit,

Castera fat ncta ex facris

I^iteris,

paulo aliternairat Zonai-as

AriaratheEb-

L
rnes

B.

XXXV.
inlta

CA

p.

I.

263

Athenienfibus pa^lione * ofFentunc Demetrio, pellcre ipfum regno, a quo reftltucbatur, iS Quo cognito, Demetrius vitx quidem ejus, ne ^nfilium cepit.
ingrato animo,
'

cum

metu fraterni t>elli liberaretur, pepercit: ipfum auSeleuci.-e^'- cuftodiri jubet. '^Nec :m comprehcnfum vintftum
.liarathes
>

Itaque adPtolemaeo rege ^gypti, s & Attalo ^ rege Afiae, Ariarathe Cappadocise, belio a Demetrio lacelliti, 7 fubornant An.M.^qo^ opalam quendam, fortis extremae juvenem, qui Syriae reg- Oi. 157. ^/ ne quid contumeliae ^''^^- ^^^. |jm, veliit paternum, armisrepcteret: Alexandri inditur, 9 genituique ab Antiocho "' '^^^* 'jefTet, nomen ei ge dicitur. Tantum odium Demetni apud omnes erat, ut
.ntiochenfes indicio territi,

a defe6lione deftiterunt.

ivantibiis,
;

&

&

INTERPRETATIO.
a Nec Aitiochenjes 4^Jiiterw;t a dsfeBione, etiamfi fcirent

eam notam

ejje

Deme-trio*

N
it,

r M.

ante

fufceptum filium,

)ptaverat,

quem

poftea

nato

Orofernem 6. Rege Afia.l Vel Afia? mlnoris par-^ cujus caput eft Ephefus,, kgitimo tem intelhgit,

cui imperabat fufpicionem, ex- qua; Afia proprie dicitur, Ariarathe mortuo, in ejus Attalus; vel Afiam minorem. in qua, Ji|ium infmiexit j Ariarathes CapAriarathis iilio cpem cet Prufias Bithynije,
0.

propter infidiarum
fed
ille,

jlit:

&

&

'litEumenes, Oroferni Demetrius

nup-

pad.cciae

praecflet,
;

aliaeque

eftfent

hberae-

nim vero Appianus, Polybius, Sc Zunanufquam meminerant. 1. OJfcnf^s tunc Demctrin.'] Qnod, non
ab Antiochia inclufus in regio caadmitteret

civitatcs

Attalus

tamen

potentia

prae-

ftabat CKteris.

7. Siihornant propalam.\ Alii Propolam^

)cul
llo,

aHi

Pompanum

legunt

;^

fed.

mehiis non-

Ipfe enim. a Jofepho Alex*. vitam in nuHi Balam. jo & dJiciis du^eret, ut narrat Jofe- ander Balas nuncupatur. U8. 8. Sortis exirema jm>enem.'\ Hunc incer-. 2. Ne AriaratJm.l Qiii a S?natu Ro- ta? ftirpis Appianus & Fiorus, fuppofititinic, ad qucm confugerat, juHlis efl: una um Sulpicius Genebrardus ; Scriptura :n Orofernc" regnare. Eufebius, Antiochi EJta Florus. Te- vero, Jofephus, Eufebius tatur tamea Poiybius Orofenicin in Se- piphanis fihum. appella.it ; tu viciile, wnjeclis in Ariaratheni falfis men nothum fuiffe indicat, quiupc qul ex iminibus. Bila concubina, unde Balas dittus cft, na-

neminem,

&

&

&

13. Sck-jci^.']

UrK-; cft

Afi^e

mujiiple):.

tum

efle affirmet.

Male Lyranus,

&

poft

Mcfopctumire, ad 'yigririij prope (Jt.efi- eum Adrichomius, iontem, Mojul. ante qai z. Syriye, Picria cogno- patoris,
'n",ad Oiontis Oftia, Soldin.
P-ia
1,

eum

vocant filium Eu~.

anaum

dupdecimum

3. Ciliciie,
fluvi-.

occifus eft a

Dometrio.

nuncu.pata,
4.

ad Calycndnum
in
SyiT.L',

Sdcuca.

Piiidi:e,

Paniphy;i;e

m?.m
ni

9. Genitajqtie ab Antiocho.'} Eum Roaddvixerat By?.antius, Antiochi Tnae-

l^tinio,

Gdcshrta.

5.

ad

BJum

men.
4'

olim apud Romxnos Lpgatus, eumqucuriam cum L-iiodice ibrare addu.xit ;

Cufiodiri Jubct.']

n Orofernem
de

volunt Appianus &c

In regnum: refiitu- nihil tamen eorum quu; dicerct, placebat Zo- fanaj '.-nentis honiinibus ; fed, cam Scnaproditiojite

cuftodia

&

nihil

tus in ahcnis regnis

bellum cnam pacem

ut Alixr.ndio reg-

mallet, decretum
i-".'
,

eft,

Attalo.'^

Qai nnpcr Eiimeni pa-

num

paternum

.u,mis

vcpitne

liceiet.

Ucci.irerat,

I:a Pdybius,

4-

jeiHHlo.

264

semulo ejus non vlres regioe tantum, verum etiam generis n litas confenfu omnium tribueretur. ]>jtur Alexander admii li rerum varietate ^ priilinarum fordium oblitus, totius fe Orientis viribus fuccindus, bellum Demetrio infert, ^ vid que vita pariter ac regno fpoliat. QiJanquam nec Demi ^ primo pr animus in propulfando bello defuit. Nam

&

hofcem fugavit, &, regibus bellum

lia in acie cecidit.

reltituentibus,
invicSto

multa
i

Ad poftremum tamen
Demetrius
^

animo
apud
^

confertiiTimos fortiiTime dimicans ^ cecidit.

CAP.
Demetrio
'vincitur,
occiditur,

II.

Initio belli

duos
auri

lilios

dium, hofpitem fuum,

verat, ut belli
periculis

cum magno
e.ximerentur,

pondere commei
fi

&,

ita fors

tuli

An,M.;^9o8. paternss

ukioni
aliense

fervarentur.

Ex

his

major Demetrius,

Urb. C. 607. pUbertatis

01.158.3.

egreifus,

audita
felicitatis

Ante C. 144. opes

7
^

&

Alexandri luxuria, qutm infpe ornamenta, velut captum,

in

fcortorum
8

greges

defidem

regia
hoftile

tenebant,

auxiliani

Cretenfibus, fecurum ac nihil

metuentem aggred

Anticchenfes quoque,
correduri-,
fe
ei

litis

veterem patris ofFenfam novis tradunt: fed & milites paternij fa

IN
,JuiS,

TERPRET AT 10.
\

a Infert hellum Dcmetrio, oblitus originislrentur advindicandawinorteinpatrii, qua erat fordida, -^ adjufui viribus c Et Ai:tiocbenjes ipji fawnt, ut d no^vis obfequiis crimen prius admiffum ^ ^mniumfere Regum Orientis. b tji ia bdlo adnjerfo periret, conferva- do bellum in illius patrem.
|
\

<it

N O T M.
. ] Scriptura, Polybius,

ViBumque.

Juftino

confentiunt

6.

Gnidium.'] Gnidus in Afia

inter

exti

&

ni tamen Interpres
2.

eum

Jofephus : AppiaRegno pulfum,

Hahcarnaflum

&

Rhodum.
Cretenfes,

&

7. Cretenfbus.']

Mirum
j

in exiJio defunftum teltatur.

Cnidenfes dixiffe
prselianifi for-

multis

tamen

Frimo
eft,

fralio.']

Semel tantum

nariis

militibus

Lafthene
trajecit

Cretenfi

tum
te

ex Scriptura
intelligat,

& Jofepho,
finiftrum
fibi

ceptis,

Demetrius

Ciliciam,

Juftinus

Demetrii

Jofepho.
8.

cornu, quod, fugata acie iiium caftra diripuit.

3.

oppofita,

ho^

Antiochenfcs queque.]

NuUam
facit

maei Philometoris
cornu, in quo
cederet,
ipfe

mentionem

Multa

millia.'\

Dum
loco

nus, cujus tamen viribus

Regnum &
collatum
Jofepho.

pugnabat
fortiter

Demetrius,
dimicans,

andro fublatum
trio,

efle,

& &

reliqqis

fugientibus,

liquet ex Scriptura

Jicftium alios fngavit, alios occidit.

4.
in

Cecidit.]

Dum

hoftes

perfequitur,

enim Alexander infidias per Ammo. ducem ftruxiflet Ptolemseo, quod n:

urbes
Syriae,

cojnum profundum
ipfe

abreptus,
,

prolapfo

impofito praefidio,

retir

equo,

pedes

diu dimicavit
vulueribus

donec

jpukitudine
occubuit.
5.
$z.

multis

confedlus

Ptolemsus, deteclis iniidiis, filiam^ ( patram, ereptam Alex?ndro, Demetrio

didit,

Ita foiephus.

&

Antiochiae
eft
:

Rex

Afiae

&

Duos flios,\ Demetrium Nicanorem, Antiochum^ cuoruri^ utei-q;^e poftea

corcnatus
^c

quod tam.en paulo

ut
referunt

poft

Demetrioj

Jofephu

feg^avit

Zk>ruu- i.s.

juvtp

LiB. XXXV. Cap.

Is

II.

265
:

accenfi,
oefercntes,

prioris

figna ad

facramenti religionem novi regls fuperDemetrium transferunt atque ita Aelatus

i.ler,

non minori impetu fortuns deftruftus, quam

interficitur;

mo
,t.

praelio vi<^us ^

deditque
^

poenas

&

Dcme-

quem

occiderat

&

Antiocho,

cujus mentitus originem

INTERPRETATIO.
efcrentes '^uramentum,

quo fe prius

ncvi Regts
Cujus b Cuju filium falsb fe dixerat.

Demetrio,

Juperbia

Alexaiidri| lexaudri|

N o r M,
''rimo

pralio n^lBus.l Delufus Ptoleaudiit

vel Zabele, ex yofepho

ludibus
13?

Alexander, pofiquam illum dvro,

Regem
erat,

ubi

tum

coronatum, e movit in Syriam,

tugit.

Dia" Ptolemaemn tamen a non illius caput deferri voluit : Diocle, fed ab equitibus, quos fecum duxe5

vel Dlocle, ex

Arabum

principe,

qui ad

coUatis,

ad fluvium ./Enoparam
in

rat,

&

Di^metrius corruperat,

llexander
r.i,

Arabiam

Ita

Diodorus.

"Jofepbus,

&f Diodorus.
5

equo,

dum

vu!t occifum Ptolemaeus etiam excuffus ex pugnat, Jn capite vuberatus,

iterfcitur.']

A Zebdiele, ex Scripturd

paulo poft

obiit.

Jofephus^ Strabo^ Qf Florui,

XXXVL BREVIARIUM CAPITUM.

L
I

B E R

infeUclter perfequl" hmetrius junior hella importun} movet.i tur. Turb^ in Syrid^ ubi Trypho ah Antiochoy Demetriifra'
tre^

&

opprimitur.

Antiochus Judcsos fubigit.

h fudcsorum
tentia.

origine^ incremeyitis^ U" geflis, fujiini falfa fen-

udizorum

opes.

Mare

mortuum.

A quibus

fudcei domitifint,
Afia

htali Afics regis

fit

deliBa^ mors^ tef}amentu?n.

Romanorum
tranfmitiit.

propria: Di-vitias autem i^ vitia fua

RGrnam

CA

U T

266

N
I.

C A P U

ECUPEPvATO
ipfe

paterno

^no

Demetrit

rerum fucceiru corruptus, viriis adolefcentia, i^llum infe^ tantumque contemptum Bciter gerit. fegnitiem labitur ; Trypho o^prtomncs inertije, quantum odium ex fiiperbia pater stitur ab itaque cum ab imperio ejus paiHm j^iochOy qtci rat, contraxit. ad abolendam fegnitis maculam, ^ deficefent, 'J:Ud^Qi- fubi- tates ftatuit: PartJ-iis inferre cujus adventum non inviti An.M.3914. & p?opter ^ Arfacids regis Par: )L 160. 5. entis populi videre ; Urb. C. 613. crudelitatem, & quod veteri Macedonum imperio afilieti
4niaQ. 138, populi

fuperbiam indigne

ferebant.

Itaque
auxiliis

cum

Per;
^*

h
iis,

Elymseorum, Baclrianorumque

juvaretur,

Ad poltremuna tamen pacis fiinu Parthos fudit. deceptus capitur ; traduftufqae per ora civitatum,
praeliis

qui

defciverant,

in

ludibriuni

favoris

OilenJitur.

INTERPRETATIO.
a

Et tam

contewptus fuit ab omnihti% ob

h Et per
cerant
j

omnes, eivitates

deduEh

^s/e/j-

ikm-tiam, quain odiofus fuerai

^i,

omnibus

illi-

ditur populis, qui a Parthis

ad

ipfi

pater ob f^perbicm.

ut eos pqenitei:et fa-vijjk Deii %

N
t.

T
nunar-

M,
Hcsc yofephus^
5.

Demeirius. ]
iSf

Nicator
:

fecundus,
afiis
libi

ah thorum Regi.

Appiaiio

'Jofepho

Nicaiior ab

Orientis populi.]

Jam

diu

C
'

cupalus, quod paternum

regnum

Macedones,
rant,
crebris

qui

iis

in

regionibus

ais

vindicaflet.

eum

legationibus

labitur.'] Hoc Florus cru- bant, d ;ditionem, fi veniret, pollicej qucd 6. Arfacidce.'\ Non huic Regi p Jofephus avaritiae, exercitum dimiferit, fo- nomen, fed commune omnibus : e\ P?.ce compofita lifque exteris, quos fecum adduxerat, mer- ftea Priapatium Juftinus appellat, 1

2.

Infegnittem
tribuit,

delitati

jliate

icem

cedem
j.

folveret.

tertium

Orofius

alii

Mitiiridaten Rc-

Civitates defcerent.] PrasfertimAnti-

gem
7.

ordine fextum a primo Arface.

cchb,

cujus

feditioncm,

ingenti

&
ipli

civieft

Elymceorum.J Qui partem Pc

rtgionis confinio incolunt.

xsm clade, & virtute Judaeorum, quos Jonathas

jcilio

telorum incendio, ultus

Sufian^e
tiara

au-

Elyma

urbs

Siciliae,

prope
ocet

miferat.

mum.
illa.

buit,

8. Multis praliis Partkos fudit._ Non ita fe res haa Demetrio militum Scriptara bellum ab eo Parthis no nimos Tryphon cerneret, fe ccntuht a.i tum, fed a quodam Arfacis duce & Arabem Malchum five Emalchuel, cui efle & captum, dum cxercitum cont

4. Bellum Partbis,']

cum

alienatos

'tum

Antiochus Alexandri
rat,

filius

commiilus fuc- phonem

tanien

in

Media

contraheret
fi

flum
inus,

quem

multis

precibus obtentum, vic-

Perfis indixit,

Jofepho cn

Demetrio in regnum ciim Tiyphonem Syria fperaret fe ^uDemetrius in Ciliciam rum faci e, fi res in Parthos ceftiflei pro:his> ptimum, tuna fuperato Euphrati?, Mefc- fpere ; quin etiam duo preelia cum I Babyloniam fugit : unde \xt placet Orofio, commifit, qaorunv |>otamiam
to ad Ptolemaidem
leftituit.

Vilus

&

iliq^uot

amos

poft

bcll;im

intulit

P:;r-

tcro captus

eft;

ab Arfucc.

LiB.
Dum
-^

XXXVL Cap.

I.

267

^ juxtu cultum prlftinos fbrisieinde in Hyrcaniani, benigne & hsec aguntur, interim in Syria ^ Trypho, habetur. jn ,i;tutorem 3 Antiocho, Demetrii privigno, fubftitui a po-

.!

laboraverat,
>

occifo
c

diu

potitus,

pupillo, regnum Syrise invadit tandem exolefcente fivore recentis im:

ab
ui

Antiocbo puero admodum,

'

Demetrii

fratre,

qui

An.M.3916.

educabatur,

bello vincitur

rurlulque

regnum

oyriss Urb. C.615.

C. 136

Igitur Antiochus, memor quod Ant. 3olem Demetrii revertitur. frater propter fegnipater propter fuperbiam invifus contemptus fuilTet, ne in eadepi vltia incideret, recepta

&

iLrimonium Cleopatra, uxore

!

fratris,

civitates, quse

vitio An.M.sgzr,

imperii defecerant,
rurfus regni
9

fumma

terminis

induftrid perfequitur, domiUr'b^c^'620 adjicit. Judseos quoque, qui inAnt. C. ijii

fe

onico imperio
indicaverant,

fub

Demetrio patre armis

in

liber-

^ fubigit.

Quorum

vires tantss fuerc,

ut

INTERPRETATIO.
a 'pulls

ilium

oclio

hahentihuSj qtii

illi

favcrant quando regnum arripuit,

N
''"

O T M,

t fuxta cultum priftina fortuna.J In Sidetes vel Sedetes ab Eafehi^ <iicitur i i? regia habitavit, ejufque fororem quod nomen ilie forte inditum ab urbe ::iQam in matrimonium duxit, ex Side in Pamphyiia, ubi fuerat educatus,
ut Pontanus conjicit.
T^Trypho.]

Apamenus

genere, nomine

7. Bello njincitur.']

Eum

a fuis

defertum

'^io'

us Orofio,
a

cogncmine Tryphon nun-

Scriptura, praelio viclum Jojephus teftatur,

i\

luxu & delicata vita : nam rpy- fugiffe Doram, prope Joppem ; imde fuga :dem fonat quod /uxui indulgere. elapfus, vel Orthofiadem in Phcenicia, vel :^:ocho.'] Ab omnibus Antiochus Coraceiium in Cilicia fe recepit ; ubi obprseterquam ab Appiano, qui eum feffus cruentas manus fibi intulit, ut rerum vocat j fed male. Fuit ille fert Strabo j dum fugeret, aurum, quo lan Balae fiUus, ex Cleopatra, quas pevfequentes moraretur, per vias fparfiffe D^metrio nu.pferat i unde illius tradit Frontinus. .'as fuit. %. Pater propter fuperbiam.'] Nec fuper^-cifo pupiilo.'] Pcr Medicos, qui pua- bia patri, nec fratri fegnities obfuit ; fed rlculi dolore ccnlumi ad populum patrem vicinorum Regum odium, fratremeum, dum fecant, occiderunt, au- que avaritia perdidit, qua temere fuos di; j^^pho : quod tamen ante Demetrii mifit exercitus.
captivitatem contigit.
diu
potitu.s.']

P,his

g.

Sub Demetrio

patre.']

Celebres

illas

f%
i

Tres tantum an:

vidlorias inteliigit a

tribuit

Jofephus

fex

tamen reg- 'natha,

phanis

:ccius pupiilo
-

&

Jcnatha.

^^ntiocho pucro.]
t,

Non admodum puann^ quatuordecim

poft Cleopafratre

Demetrii Soteris ducibus quad Scriptura mukis perfequitur.

10. Subigii.]
occifo

& &

Macchaba?is, Juda, JoSimone relatas de Antiochi Epii

cujus pater ab
elTet,
:

JalTu Ptolemaei Euergeti*

illius fi-

0'

is

quique paulo
fimul enim

Simone, Sidetes Hyrcanum,

obfedit

^ iplerat
'

cum

De- lium,

Hiercfolymis

fed aliquanto

Alexandrum Balam

fugerat,

An-

poft
iaiit,

foluta

obfidicne,

cum

Jud^is fcedus

'f

Soter ah yofcpho, Pius

ah Jppiano,

iuir.ma

m ecs

ulus benignitate.

poft

;68
poft

hunc nullum Macecjonum regem tulerint, " domefti imperiis ufi Syriam magnis bellis infeftaverint. C AP. II. Namque ^ Judaeis origo ^ Damafcena, Syrij unde & ^ Aflyriis regibus genus ex i biliiiima civitas 4 Semirami fuit. Nomen urbi ^ a Damafco rege indi tn in cuj'us honorem Syrii fepulchrum Arathis uxoris ejus ^iq templo coluere ; ^ deamque exinde fancftiftimae religioni ha^ Poft Damafcum 7 Azelus, mox A<Iores, & ^ Abr m bent. & 9 Ifrael reges fuere, Sed Ifraelem felix ^ decem
:

rum

proventus

majoribus

fuis

clariorem

fecit.

Itaque

ju.

lum " in decem regna divifum filiis tradidit, omnefque nomine Judae, qui poft divilionem decefierat, ^^ Judao

ex
ip-

INTERPRETATIO.
b Et babent pro deUj i a Et hahentes duces proprios, qui ipfis Reges /i/Iims. iterarent. fre/Iennt tnag-na mperarent, gelferint magna hella in Reg-es Ijijims
i

quam

colunt

tjim

"iyria.

N
1.

t:
vix

M,
quifquam
poteft
conjicere. T
fet

'Judais origoJl
fane

De Judaeomm

origine

ridicula

Gentiles.
Juftinus,

E
ex

funt commenti Damafco oriundos

Hiftorici

nomine multi multa

bene.
6.

habent

putavit

^gypto

Strabo,

Tacitus e

Pro

templo.']

Reponendum,

<

Haec omnia corrupta Fabulis. Creta, unde a monte Ida Judaei nuncupa- plo. 7. AxebiSy mox Adores.'\ Horum ii funt, fed regnante Jove ejefti, primum deinde ^gypti partem occupa- num nuUa apud alios meritio. Libyae, 8. Abraham.'] Quod etiam refert J Alii, apud eundem, ^thiopum prolunt. lem, alii Solymos Homeri carminibus ce- ex Nicolao Damafceno, a quo AbrJ
lebratam gentem crediderunt, a quibus regione fupra Babyloniam fita cum Hierofolyma condita fit. Quae, quam falfa citu veniffe Damafcum proditur, &
iint,

quis .^on videt,

cum

ex

facris Literis
filio

quam
tidem
regni

ibi

aliquot annos regnaffet,

onftet, Judaeos ex

Abrahamo Tharae
ille

petiiffe.

Sed quis his

fabuli:

ducere ofiginem

enim Dei

juflu

de

adhibeat,

praecipue

cum
?

Scriptura

Ur Chaldaeorum egreffus, in Haram Mefopotamiae tum in Cananitidem venit.

2. Datnafcena.']
ris,
filio

non meminerit

Damafcus

Syriae inferio-

c 9. Et Ifrael.'] Jacob intelligit, men non Abrahami filius, fed nt

five Coelofyriae,

urbs primaria,

ab

Hus
:

Ifaaco fuit.

10. Decem Jiliorum.'] Duedecim Semi fiJius erat, condita a quo populi Aramei, deinde a Graecis Syri numerat Scriptura. 11. In decem regna.] Duodecim. di<a:i funt, ut ait Jofephus. Hsec tamenHieronymus Damafco Eliezer tribuit fed Da- bus indicat.

Aram,

quj

12. Ex. nomine Juda.'] Alludit iBafcum Hus condidit, reftauravit Eliezer. quib 3. Ajl/yriis.^ Quibus non a Syris, fed ftrema Jacobo morientis verba, ab Afllir Semi fiiio nomen impofitum, clufo Reuben, jus primogeniturae quae poftea Ninive vocata conceflit, illiufque Tribus futuram qui Affuriam, ftatem commendavit, ex qua fcilicet ft, condidit.
;

4. Semirami.'\

Qua?,

fi

Diodoro credifiiia

ftus erat nafciturus

Non

auferetur

mus,
5.

patria fuit Afcalonita,

deas

Der-

cetQ, ut libio I. didtum eft.

Damajco

rege-l

Quis. iile fuerit.

Juda^ &c. 13 Judaos appellavit.] Fallitur Ju non erim hsiQ tsipgore Hebrasi Jud
de

pellitl

L
-

B.

XXXVI. C A
^

p. II.

269

vit
10

memoriam ab omnibus jumt, * cujus Minimus setate inter fratres Joomnibus accefTerat.
:

colique ejus

tuit

cujus excellens ingenium verlti

fratres 4

clam

inter-

um
1

peregriiiis

mercatoribus vendiderunt.

quibus deporingenio perce-

in .ffigyptum,

cum

magicas

ibi
^

artes folerti

t,

brevi ipfi regi percarus fuit.

Nam &

prodigiorum fa:

'que

fomniorum primus intelligentiam condidit humanique ei incognitum videbatur adeo, nam fterilitatem agrorum ante multos annos providerit: peiimus erat, Sc
divini juris

iiitque
v^
:.

omnis i^^gyptus fame,

multos

nifi

monitu

ejus

rex edido fer-

annos fruges juffilTet ; tantaque experimenta fuerunt, ut non ab homine, fed a Deo refponfa dari viderenper
5

,j

Filius ejus

Mofes

fuit,

quem

^ praster

paternas fcientiae

hs iditatem,
tii

ti,'

etiam formae pulchritudo commendabat. Sed lEgypquum 7 fcabiem Sc ^ vitiliginem paterentur, refponfo monium cum aegris, ne peftis ad plures ferperet, terminis JEgypti

pe :nt.

Dux

igitur

exulum

falus, facra

^gyptiorum

9 fur-

toibftulit:

quae

repetentes armis i^Lgyptii,

domum

An.M.2544, redireAnt.C.1508,

INTERPRETATIO.
\^am fef

videbai fagacijim^

qmd

fi^ificzxent ^rodigiaf

pritnus

novit artem ex^

^^ iijomnia.

N
habuere^;
fed
poft
i>c

o r M.

filius, Levi pronepos, non Jofephi. Zoro6. Prater paterri/e fcientiie7\ Plinius B4 bal ex Tribu Juda, qua^ Babylonem cum Apuleius Mofem Magum vocant, Strabo Itii regia abduda fuera. 'uirum oraculis deditum j quales olim fueColique ejus memoriam.'] Hoc eft, il- runt Minos, Amphiaraiis, Orpheus, ^c. liul Fribum aliis eminere voluit dixit Htnc Artapanus apud Eufebium, Mufaeim 01: : Juda, te laudabunt fratres tui, nominat, eodem nomine quo Mufaeum adihunt teJiHi patris tui. Poetam, Orphei difcipulum : Alexander

captivitatem rami

onicam,

ciam regnare

incepit

&

liisTribubus

verb Milefius, qui Syllae temporibas floTribus ruit, docet apud Suidam, Hebraeam mulih' nec alias Tribus in illius portionem erem, Mofo cognomine, Legem Hebraeo; enim Tribubus fua portio data. rum fcripfifte, depravato fexu noporro Juda inter Tribum Benjamin mine Moyfis. k ertum Pharan collocata. prope fabulas 7. Scabiem.'} Infinitas
affignatos

Ejus portio.'] Nihil juris in agros ah?.buit

&

&

Jolh, fed
I

Minimus atate,'] Non minimus fuit de Ifraelitarum exitu Benjamin. ut ex Manethone Clam interceptum.1 Hiftoriam Jofephi Jofephus.
Juftinus, fed mifcet fa-

finxerunt jiEgyptil,

&

Appione

oftendit

MI3 perfequitur

8. V^itiliginem.'\ Eft lepra

Ce fceda

Amobio, Sene-

Icientiamque divinandi a
appellat artes

magicas.

Deo conHanc hieft

g. Furtoabjiulit.]

tom notam omnibus non opus

ril^

plu-

quam
abftulit

ex albo varietas, Graecis \ivy,n. ^gyptiorum opes, tanpro laboribus mercedem debitam,
:

explicare.

unde ^gyptiorum
MofeSj apud

legatis,
fibi jib

qui

Films ejus Mcfesfuit.] Filii Jofephi fuIvlanafle &:

fua bona repeterent, plus deberi

gyptiis refpondit

iE

Epliraim. Mofes verc

Am-

Tertull.

tempe-

2/0
^

j
tempeflatibu5 compulfi
patria
repeti-ta,
^

Itaque Mofes, Damafcena Sinan occupat ; quo feptem Tiim jejunio, per defcrta Arabise, cum populo fuo fatis; cum tandem veniiTet, ^ feptimum diem, more gentis ^ SaU
riint.

qua

montem

omne svum ^ jejunio facravit: quoniam ill erroremque finierat. Et, qiioniam metu co; "onis pulfos fe ab ^^gypto meminerant, ne eadem causa inviu rncolas forent^ caverunt, ne ^ cum peregrinis communica qiiod, ex causa faftam, paulatim in difciplinam religionei
sppellatfcim, in

es

famem

illis

Poft Mofen, etiam iilius ejus Arvas, facerdos rnox rex creatur; femperque cxinde hic mos Judsos fuit, ut ^ eofdem, reges facerdotes haberent:
convertit.

^gyptiis,

&

rum

juftitia religione

permixta, incredibile quantum

^ coali

INTERPRETATIO.
c Cumque eorum rellgiofujunBa cum rnaxhm
'qmficrint.
jufiltlaj irtcredihik quanlarft potfej^au

N
1.

O T M,
pularis

Tempejiatihui.']

^gyptiorum cladem qujd

su

Erythra.'o

Mari counotat, ubi univerfus

vero ab autumno incipcret, ind ^y Judsorum annus cojpit exordiui

'

Pharaonis excrcitus cum ipfo Rege periit. In maris litore & profundo, quoufque vifus

5. Jcjunio facra-vit.] Falfas eft Jt f^ non miniis quam Suetonius, qui jcji jm
'ie^

admittitur, e::tant curruum tradlus, fcrvari Sabbatis tradidit ; hac enir rotarum cernuntur crbitae, ex Orofio ; non jejunabant JudsK ; nifi Sabbatum ijuod fabulcfum videtur. Multa hac de pro die hebdomadis feptimo, fed prc re Manethon apud Jofcphum abfurda hebdoinade fumatur ; quo fenfu Ph:

&

m
ta i-

us Luc. 18. Jejuno bis in Sabbato. E 1Montem Sinan.~\ Sinan, ahi deferti, tilibus alii in honorem Saturni, al in alii montis nomcn effe volunt, Paulus Bacchi memoram id inftitutum cn e"montem Sinan vccat alii, Cum Jofepho runt, tefie Plutarcho. De Mofe mult: r& Hieronymo, montem Sinai appellant, abfurda refert Tacitus. 'quafi diceretur mons deferti Sinai. 6. Cum peregrinis communicarent,'] Non feptem dles fas erat apud Judaeos iifdem cum Gz i5. Septimum diem.']

comminifcitur.
z.

t>^-

tantum,

fed

annos

quadraginta,
eft.

popuios bus,
vel

vel epulis adeffe,

etiu'm

rel

cubilibus

:i,

per Arabia? dcferta vagatus

4. Sabbatum.']

eorum

imbui

difciplinis.

'quieti facra fuerat lila dies,

)mundi 7. Mox rcx creatur.] Nullus qua Deus ipfe ris Rex apud Judafcs fuit ; f;:d mu'tl; > lis al) omni opere quieviHet: prsfcriptum eft cuhs poft, Saul Rr^x Ci'catu6 eft ; enim in Exodo, Metnento iit Diem Subbati \^ro iilii furunt Gcrfoa & Eliezer ex fanSificc!. 5 licet Tertnliianus, & pott eum Scphora geniti. Vatablus, ante Legem Moyfi datam, Veteres facerdotes. ]ti. 8. Ut eojdem reges nec circumcifos, nec fibbatizantes fuilTe primum fiei-i cceptum eft jetate Maik-

Jam

ab

initio

id te

&

velint.

ut,
ibs,

Utut fit, jufruDeiftatuit Moyfes, quemadmodum poft fex dies negotio-

ba?orum, qua Ariftobulus

catui

fummo Pop*
;

junxit

Principatum

quod

3*

feptimus quihbet ab cmni opere erat apud Gentiles fieri mos erat, ut di; ar vacuus ; ita feptimus annus quieti tribu- major ex Sacerdotii fanlitate RcfU*
eretur
:

terram colerent, accederet. Sic Virgilius vero haRex Anim^ rex idem hominum, Pha omni cultu fatuque feriatum ; fdcerd.os. '(fui tam.en annus feptimo tantum anno poft Meiius forts dixeris, 9. Coahire.] perdomitos Chauiuaaecs valuere. cbfervaii cccpic
ita
:

ut fex annis
;

rneterentque fruges

fdptimum

'^

terent ab

'

^p.

LiB. XXXVI.
C\P. III.
in his

Cap.
^

III.

27J
creverc^ "judaonrm
^^^^^,^^^
f^/^ss,

Opes genti ex veftigalibus opobalfami tantum regionibus gignitur. Eft ? namque vallis, iitinuis montibus, velut muro quodam, ad inftar cadroSpatium loci duccnta jugera, nomine arcus luditur.
"^

In ea valle fylva eft, U ubertate & amcenitate infignis j 'opobairamo diftinguitur. Arbores opoiem palmeto fimilem piceis arboribus habent, nifi quod funt li formam

&

^'

.:s

magis, & in vinearum morem excoluntur. Hae certo ^ Sed non minor loci ejus mpore balfamum fudant. apri]aam ubertatis adm.iratioeft ; quippe, cum toto orbe regiardentiffimus fol fit, ibi tepidi aeris naturalis qucedam ac
^'

In ea regione lacus ell, qui, propter magimmobilitatem, 7 Mare mortuum dicitur. neque ventis movetur, refiftente rurbinibus bitumin^, aqua omnis ilagnatur ; neque navigationis patiens eic, in omnia vita carentia in profundum merguntur ; nec mala

apricitas ineft.

em

&

aquse

INTERPRETATIO.
a

na
'

dividitur in duas partes,

quarum

regione,
locus
ftitur.
eji

ihi

tcpidus

eji

aer naturalii,

qvii

<na'flj, altera
ille

haljama contineti

opacus, propter arbores

quibus ve~

locus

non miniis

eji

admirahilis
:

pricitatem,

quam propter ubertatem

^ao aqua

omnis induratur, neque in a

cum Sol

fit ardentijfimus tota

illa

lacu pojfunt duci nanpes.

N
1 '^p^laljami .1

r M,
ar-

Opobalfamum pro

vm

toci

ducentum }ugerui lericns

dicituri
Juftinufi

wre 3alfamum pro

i^riijofuit.
-

Non
5

lacryma feu fuccd arita tamen loquuntur

vel qucd theatrum Strabo,

arcum

appellatob loci fimilitudinem.

5. dicit

es

plerique

nam opobalfamum
Primis
;

eft,

Similem piceis arboribus.~\

Paufanias

Balfemunr
a-'

ad

myrti

magnitudincrrv
ejus

iln his tantiim regionibus.']

qtfi-

accedere,

fub cujus

umbra innumeras
liquore

J-fntemporibus
buerte
"-'

id

contigerit

poflerio-

pricantur vipera?,

qu

alun-

nius, in

balfamum in Arabia Paufanias tur fuaviflimo. Si tamen Straboni crediiEgypto Claudianus, apud mus^ arbor illa cdorata eft, fruticofa, cynafci
potiti

''ilK:
;'jdi

Solinus

teftantur

ubi

eniffi

tifo

&

tereblntho perfimilis. e

Succum
qui
tenal

ejos

Romani

funt,

prq>agata

eft

per corticem

trunco

multis

vulnefibus
la-

''in:ijm

hjec arboris fpecies.

vallis.']

expreffum
in hortis, alaltero,
ti

vafis

fufcipiunt,
eft.

iNamque
-fougerum

Daobus

non abfimilis
6.

viginti,

paucioitim

Apricitatis. J

Is

locus

apricus

dicifit,

^l'um in

Judaea crefcere voluit Plini-

tur, ex Solino,

non qui

Soli oppofitus

-3pe

Jerichunta in valle felicem

ponit

hunc

fed qui Soli orienti obverfus, tepido caloii 8c

"
Jil-

Strabo

at fpatium dicit

temperato, non immodicopateac.

mortuafi. J Lacus eft AfphaitiGomoirhi, qui olim Scdoma lacus ndc pifces, nec afiuetas aqiis volu7.
tes,

lladiorsm centum, hoc eft

trecento-

Mare

^'^

igerum

fed Plinius

balfameti pnrStrabo,
vallis

ubi

&

''|:xiguam,

Juftinus

&

JWiantis
*

magnitudinem intelligunt. Nomine arcus dicitur.'] Bene

',

cres,

patitur,

dixeris

pus

nuilumque animaUurh corI.1 unde fama, nihil in eo mergi.

i.nflu^t,

ex mente Strabonis.
hur.c

Salmafius
3

eum

Jordanes fluvius

&

torrente

lpum

fic

reftituic

Spati'

Ainon, Dibon, ^^.

teriaiix

272

' Pri teriam ullam fuflmet, nifi quae alumine illinatur. ijfn Xerxes, rex Perfarum, Judaeos domuit : poftea cum ipfis rfis 2 inditionem Alexandri Magni venere, diiique in poteftate /lacedonici imperii fubje^li Syriae rcgno fuere. 3.A Derfcrio

cum
Jl^n
Atfalt,

defciviiTent, 4 amicitia

Romanorum
^

petita,
faciie

primi

omum
de

ex Orientalibus libertatem receperunt,

alieno largientibus.
Afta RomaKorum jit

tunc Romai:

CAP. IV.
tio,

Per eadem tempora, quibus

in Syria regni
5

i.ta^
f

inter novos rcges aiternabatur, in Afia

^

rex Attalus

enniIm,
-ns,

tifTimum ab

Eumene

patruo acceptum regnum, ciedibus

corum, & cognatorum fuppliciis foedebat, nunc matrem a nunc Berenicen fponfam maleiiciis eorum necatas confii
Poft banc fceleftam
*^

rabiem, fqualidam veftem ftit: barbam capiilumque 7 in modum reorum fummittit: nijin publicum prodire, non populo fe oflendere, non domi Ic t)ra convivia inire, aut aliquod fignum fani hominis habere, p |ius ut pcenas pendere Manibus interfedorum videretur. fsa
violentiae

deinde regni adminiftratione, hortos fodiebat, gramina fei noxia innoxiis permifcebat, eaque omnia veneni bat, Ab hoc {] infeifta, velut peculiare munus amicis mittebat.

la:co
io,

aerarise artis fabricae fe tradit,

cerifque fingendis,

asre fu

;n

do procudendoque
inffituit
:

oblecSfabatur.

Matri deinde fepulchrum

folis

ere

cui operi intentus,

morbum ex

fervore

c( ra-

INTERPRETATIO.
a

Dum

Romant

facile

rlant

libertatem

populis, cu! fubditi erant aliis Regibus.

Regious pellentibus alios. c Nutrit hngam barbam

/os,

&

longoi

b Dumjit

in Syrjd

mfitatio regnij

novis

ut Jolent rei.

T M.

Judai 4. Amicitia Romanorum.'] t. Primiim Xerxes.l Nunquam in ecs bellum gelTit Xerxes j Jud^ei enim a Cyri chabaeus, cum vidlorias a Romanis jho' jgatis miflis parucrant ; Itibus audiviflet, Perlico relatas imperio temporibus &, ante Cyrum, Nabuchodonoiori Regi Romanorum amicitiam & focietate o^Chaldaeorum, a quo in lervitutem abducti tinuit : quod a Summis Pontificibu ilentidem deinceps renovatum teftatur ple* fuerant. 2. In ditionem Alexandri Magni.] Qui a phus,Philometor pus Rcx Attalus.'] Jaddo Pontifice exceptus in templo fa5. Juda;ifque multa largitus eft, quod, magnam in matrem pietatfjprff crifkavit, eadem, qua fe fsrens magnificum illi fepulchri exfe profeiTus in Macedonia Summus Pontifex fibi in occurfum vene- truxerit. & 6. Eumene patruo.] Attalus Eum ^ rat, fpecie vidiffe Deum, qui ad bellum
| I

'

fed Juftinus W' Stratonica filius fuit Perficum cum hortaretur. Seleuci filio, qui So- nem pro Attalo pofuit, qui, fratrertuo 3. j4 Depietrio.'] regnum annis viginti t^of'" ter diclus et!:, a quo tam-en non penitus pro ncpote devicti Judiei ; occifus quidem poi^ multas nomine moderatus eft. Moris enir i lius frafed Jonath^s 7. In modum recrum.'] viclcrias Judas ;
:

T,er

debiiitatae patri^e vires

fua viitute

ccn-

uc rei vefte fqualida utewntur, barl

'l"'-

fiimavit.

&

capilluaa nutrirent.

LiB. XXXVI. Cap.

feptima die deceflit.

IV.

fe73

Hujus tellamento ' hseres populus & Sed erat ex Eumene * Ariftonicus, non ^j^-^-^^9^<^],m. tunc iriflituitur. |lo matrimonio, fed ex pellice Ephefia cithariftae cujufdam Urk c.ii^, genitus, qui polt mortem Attali, velut paternum regnum, Ant.C. i^z, "i:i Cum multa fecunda praelia ^ adversus civitates, iiam invafit. (e metu Romanorum tradere ei fe nolebant, fecilTet ; juftuf(
i

rex

jam

videretur,

intentior Attalicse praedne,

Afia + Licinio Craflb confuli decernitur quam bello, quum extremo anni
^

ipore inordinata acie prselium conferuiflet,

vi6lus pcenas in-

In hujus locum mifilis 7 Perna Conful, prima congreiTione Ariftonicum fuperatum in pof ^ Attahcafque gazas, haereditarias poput atem fliam redegit ; Romam deportavit. Quod lomani, navibus impofitas, % h ferens fucceffor ejus ^ Marcus Aquilius Conful, ad eripien6 a Ariftonicum Perpennae, ^ veluti fui potius triumphi munus Sed contentionem deberet, feftinata velocitate contendit. e Sic Afia Romanorum fada c fulum mors Perpennae diremit.
cifultae avaritise ^

fanguine dedit.

"^

c 1 opibus fuis ' vitia

quoque

Romam tranfmifit.

INTERPRETATIO.
DeiaUt
4.U

Rotnam gazas

&

opes,

fuarum

"b

krn Attalus fecsrat

popdum Romanum,

nae

S^ajt deheret Juum potius quam P^peni triumphum decorare:,

N
tt,

r M.
Ariftonico,

Hares pcpului Romanus.'] Ubi Eude- pegit : quo vulnere ferocior Earbarus 11 Pergamenus tabulas teftamenti, qui- lius latus tranfegit ferro. Caput oblatumi

tipopuius
turrat,
^.

Romanus

hseres Regis

fcrip-

corpufque

Smyrn^ fepultum.

Romam

attulit,

Tiberius

Gracdivi-

Ita Eutropius.

Legem de pecunia

in

populum
.S<;

ab

Hasc tamen poft Crafliina hoftibus captum accidifle refert Flo^

Ferpenna
dicicur,

dti tulit, quffi

aliixitio fuit.
I

&

auctori fuo

multis rus.
7.

Conful.l
qui,

Perpenna a ple
clade,

A-iftonicus.l

Qo^em

regil

fangui/iis

rifque

audita CralB

r^'m ju^venem

rcgia advolavit in Afiam, & Arirtonicum recenTcriginem, dicit Velleius. ti elatum improvifo bello adorvitloria Aiversus ciwiates.J Myndum, Sa- tus fuperavit, obfeffdmque Stratonicae, Colophonem, Flcrus nominat. quo fugerat, fame coegit ad deditionejn,
Fiorus,

mentitum

iyianio CraJJo.'^

Cjii bonorunp. quin-

ut tradit Orolius.
8.
rediit

scipua contigerant,
ditilTimus,
juris
VlUS.

ex Gellio, quod
eloquentiifi-

Romam

depertan/it.']
j

nobiliiTimus,

Perpenna

Non Romani, nam apud Pergamum irj

eonfuitifiimus,

&

Pontifex Afia diem obiit, ex Eutropioy

Ariftonicus vero juffu Senatus
ftrangulatus eft.

&

Orofip,

in carcere

^iiius pcenas.']
.rdes

Illi

tamen aderant

Bithynius,

Mithridates Fonti-

9.

Marcus

Afuilius.']

Qui

belli reliqui.

Ariarathes
Son,

Cappiulox,

&

Pylamenes, as
ex^rcitu

confecit,

corruptis
vi<!iioridS

veneno

fontibus s

Ex

Eutropio &" Orofio.

quod multum de
nfiSla corrupit ^
2;is

gloria detraxit.

Sjnguinc dedit.j
virgam,
-p

Romano

10. Pltia quoque, &c.] Syria prim^ nos

Craffus ab hofte ciixumyentus undi-

mox

Aficitica

Pergcmini Re^

qua ufus erat ad regendum Thraeis cajufdam oeuiuiB im-

hareditas,
fuiE

inquit Florus.

Hoc

Attali,

iLecoifta

Datebat ongin^m sx Attal^

2s[

Q T

';i.

N
A.
filius

N
filio

o r
erat
j
1

Phil^teris

Tyanaei,
in

qui cuftos

nes

fucceffit,

qui

juvit

Ror

[os

gazs
cujus

Lyfimachi,

oppido

Pergameno,

contra

Antiochum

Magnum,

&

I fe-

ejufque ex Stratonica filiu3 ex Achaei filia Attalus primus jum ; Romanifque conti-a 1 Romanos dixit haeredes. Pergnmi Rex fuit, Philippum auxihum tulit. Huic Eume-J

filius

ius

L
I.

B E R XXXVIL
Tragcedi^s in Ca
7-

BREVIARIUM CAPITUM.
Majjilienfmm in Phocenfes heneficentia,
docia

Ponto.
o^

Aiithridatis Ponti rcgis fntiira magnitudopnsdiEfa^ liher

occupaiiones.

Ejufdem

res geftiZ

^ domi ah uxore periculum.

Cappadocia

Oiii deieftatio.
cccupatioj

Exercitia miUtaria.

^ Gat

(Z

atquefuperhum Romanis refponfum.

C A
AP
tim in

U T

I.

TO
contra

Ariflonico,
fuis,

Mairilienfes

pro

Phocer,

u$

Pbo~

conditoribus

quorum urbem

fenatus,

&

c he

ccnfes bcnefi'

nomen,
fta

centia.

Tragixdia in
Capjiadocia.

jufierat,

quod & tunc, h antea Antiochi bello epopulum Romanum arma tulerant, iClegatos Romam deprecatum misere, veniaijuc
obtinuere.

An.M.3925. his
01. 162.4. Urb. C. 624.

fcnatu

Poft

haec

regibus,

qui
:

adv

u?

Ant. C, 137,

Ariftonicum auxilia tulerant, Poniico ^ Syria major ti

:

prcemia perfoluta
filiis

MitL
Capf
o-

Ariarathis
^

regis

ci^e,

qui

eodem

bello

occiderat,

Lycaonia
in
focii

h
regi n

datse

fidejiorque
in iiberos

populus
:
^"

Romanus

filics,

mater

fuit

quippe hinc parvulis au(5^um

NT

ERP R E

TAT

O.
;

Romatn Legatoz,

a Capto Arijionico, Majfilienfes miserunt anna infejla contra populum Rotnanu tunc pro Ariftc ut frecareyitur pro Phoccnji- antea pro Antiocbo, urbcm fef bu$ conditoribus fuis j quorum b Nam mater eccidit parvidos JiHos

&

&

\o.

'uo-

ncmen Senatus jujjerat

deleri,

qu^bd tulcrant

rum regnum populus Romanus

auxera>

N
1.

r
ter

M.
Ifauriam,

dum
2.

eft,

Syria major.J Phrygia major legenut patet ex fequentibus.

Armeniam

minori
divicii

Ciiiciam, a qua

monte Tauro

Lycacnia.}

Aim

minoris regioj

in-

Ut

L
ta

B.

XXXVII.

CA

p.

II.

IS

NnmqLie Laodice, ex numero fex filiorum, aJempta. Ariarathe rege fufceperar, timens ne non irilis fexus ex n regni adminiftrationem adultis quiburdam potiretur,
:

paricidiali veneno necavit cognatorum cuftodia eripuit,

:

unum parvulum,

fceleri

qui poft

necem Laodices

^:opter crudelitatem
eft.
^

qui

eam populus extinxerat) folus regno Mithridates quoque repentina morte interceptus, ipfe Mithridates di(ft:us eft, rejiquit ; cujns ea pofuit,

gnitudo
ris

ut

non

fui

tantum temporis, verum etiam

majeftate
fuperaverit,
gefterit:

statis

omnes
^
^

reges

belJaque

>inanis per

xlvi annos varia vi6toria

Sylla, Lucullus,

imperatores
;ieius,

csterique, in
in

cum eum fumma Cnereftaurando

^ ifa

vicerint,

ut
fuis

major clariorque
fed ^

Lirgeret,

damnifque

terribilior redderetur.

Denique
^

emum,. non
];no,
.

vi hoftili vi6lus,
filio,

voluntaria morte, ia

fenex, hsrede

deceftit.

rant.
:

Hujus futuram magnitudinem etiam cceleftiaoftenta MuhrUath Nam & eo quo crenitus eft anno, & eo quo regnare/^^"^"^ ^'^'l^ Itella cometes per 7 utrumque tempus ccepit, fep- Occupathnes, diebus italuxit, ut coelum omne conftagrare viJeretur. magnitudine fui quartam partem coeli occupaverat ; &
II.
""

^-

INTERPRETATIO,
C ati cujlodierunt

:ulum,

diligenter clam mater e-um etiam oc-

rit msjores 'uires

cd

'

hellum rcpsirandsm.
tuxit

c Stelluy diu

qua

dicitur Cometes, ita

& r.oBuper

dies feptuaginta.

fuferaverint, ut fempcr halue-

N o r M,
midates

Cui Euergetes confuetudinem vis veneni nihi! illi noceEupator dilus ret } vel a Gailorum duce occidi fe juflit, . ^iano Gf Dionyjio, ut habet Florus ; vel cum gladio fe iftu annos.] Quot^annis hoc belium non mortifero petiifTet, a juvenibus, quos
quoq^uc!\
ejus vero filius
,

incertum
jios

Plinius
:

&

Orofius

in filium miferat,

gladiis confoffus eft.

Florus & Eunumerant. 5 Senex.l Annos odlo vel novem fu|draginta, Appianus quadraginta pra fexaginta vixit, ex Appiano ; vel fepamen ratio temporis a ccspto tuaginta duo, ex Eutropio ; non nonagin|ir,

annostantiim yiginti
LucuLms.']
fed

novem
nihil

ta duo, ut vult Juftinus.

.

6. Stella

coTietes.']

Dicitur Ovidio
Jidus

JI.'IIj
:

:,

De

iis

n.on

comans,
res

Plinio

&

aliis

crinitum

eft

breviter

hj?c

per-

enim cometa vox

abfolute

adjecliva,

qua

cum Auflofubincelli-'

nus, quia notas

te illorum

omnibus erant
viftoris.

utuntur,

fteliam

ducum

gunt.
filio,
.

'aria morte.']
citu
is

Plaarnace

7.

Utrun-que tempus.']

Nolu

fcilicet 8c

fuerat

Rex

falutatus, infi-

interdiu.

Mithridates,

venenum, qucd
fumpfit.

jm

perpetup ferebat,

ob quotidiairun

8. Septuaginta diehus.] Spatium, quo cometae cernuntur, breviiunium eft dierum phafmacorum fcptem, longidimum odtogintae, ex Plinu.

fuleori

276
fulgore
fui

J
retque,
^

Solis nitorem vicerat ; &, cum orlretur occ quatuor fpatium horarum confumebat. Puer ti; infidias paifus eft, qui eum ^ fero equo impofitum, equit cularique cogebant: ^ qui conatus cuin eos fefellifTent, setatem regente equum Mithridate, veneno eum appe Quod metuens, antidota faepius bibit, ^ & ita fe adversus exquifitis tutioribus remediis ftagnavit, ut ne volens quidem 3 veneno mori potuerit. Timens deinde, ne inimici, quoc no non poterant, ferro peragerent, venandi ftudium fin:; per feptem annos neqiie urbis, neque ruris tecSto ufus eft ; fylvas vagatus diverfis montium regionibus pernodabat,
.

;ne)

en

p,

wri
ai

omnibus, jquibus efiet locis ; afllietus feras curfu aut fuge Quibus perfequi, cum quibufdam etiam, viribus congredi.

bu!

& infidias
Mhhridatis
resgejia,

yitavit,

&

corpus ad
fed

omnem

patientiam durav

C A P.
ftatim

III.

Ad

regni deinde adminiftrationem

cum

acc

iiic

non de regendo,

Scythas

de augendo regno cogitavit. inviios aniea, qui Sopyriona, Alexandri Ma^

aqi
'

cem, cum triginta miilibus armatorum deleverant ; qui Perfarum regem cum ducentis millibustrucidaverant qu P lippum Macedonum regem fugaverant, ingenti felicitattpe An.M.3960. domuit. Audius igitur viribus, Pontum quoque, ac na Cum de Afia trataret, tacit cu ?}\ ^Z^V^* Cappadociam occupavit. Urb. C. 659. -^rx r o r univerlam, nemme .en Ant. C. 92. quJDuldam amicis reglio proiettus, pervagatus eft, omniiimque urbium fitum ac regiones C' Inde Bithyniam tranfcendit, &, quaii dominus Afiss,
;

'^

'

iia

quasque vicftorise fu^ metatus eft. Poft haec in ciim jam periiiTe crederetur, rcverfus eft, ihvento parv
per abfentiam ejus

quem

Laodice foror uxorque enixa

uei

INTERPRETATIO.
a
dati
,

^a

cnmia chn non

noaiijfcnt

Mithrijolent

\fet
j

quojcumque lahores pati,

qui equiim regebat melius

tollere

juam

d Ckm

iseUet fubigere AJiam^

fueri, eum voluerunt

\feSius eji ex Regno cum quibufdam Wi^' b Et ita fe muni-vit remediis prajiantijjic Et 'vidit qua loca ejjent cj iwi m's contra 'venenum. VviEidriam de holtibus referendam c Et ita roboravit 'vires corporisj ut fof-

veneno.

T M.
A'

1. ^atiior fpatium horarum.'] De ipfms hiftorlolam refert Galenus de c cauda illud intelligit, quae in tantam lon- enji, quae cieuta pro cibo uti fole gitudinem porretla erat, ut quartam cceli 4. PbiUppum Macedonum, &c partem ocuparet. confentit Juftinus, qui vidos

'Sil^'

2.
tive,

Fero equo.^j

Ferus aliquando

adjec-

Scythas prius memorat.

-

nonnanquam fubflantive, ponitur 3 5. Perdomuit.] Refert equdmque fignificat apud Virgiiium. Mithridate ad Maeotidem ycneno mori pQtumt.l Simiiem plan^ ad Colchos'uf<jue devidos 3.

Strab
palud.
fuifier

XXXVII. C A inter gratuintionem adventus fui, &

I

B.

p.

IV.
veneno pe-

277
eum
credefacinus

fllii

geniti,
ptrriifTe

atus eft
1

fiquidem Laodice

foror,

cum

concubitus
fcelere

amicorum projecla, quafi admifTum tegere pofTet, venenum advenienti paravit.

cognovifTet,

Q^iod
auiljres
/

cx
ivit.

ancilla Mithridates

facinus in

AP. IV. Hreme deinde imminente, non In convivio, (ed nipo; non invacationibus, (Qd in exercitationibus nec :r fodales, fed inter coaequales, aut equo, aut curfu, aut v>
^

^^^'''^'('f 'W,?''^^^'*

Cappndoc

:ontendebat.

Exercitum quoque fuum ad parem

i

laboj

aM

.iam quotidiana exercitatione durabat

)!

:;le
:

\^t
'-'

nexpugnabilem exercitum fecerat. focietate, Paphlagoniam invadit, vi^tamque cum focio Quam cum teneri a regibus fenatui nunciatum elTet, le- An.M.3965. id utrum.que mifit, qid gentem rejliiui in pyij^immi Jiatu?n\j^\,^Q'^^. iit. Mithridates, cum fejam parem magnitudini Roma- AnteC. 37, rn crederet, fuperbo refponfo, hcereditarium pairi fuo regnum ije, refpondit mirarique fe^ quod qua ei relata controverfia iierit^ fthi referatur. Nec territus niinis Galatiam quoque )at. Nicomedes, quoniam fe tueri jure non potuerat, jujio Atque ita filium fuum, mutato noedditiirmn refpondit. Philiamenem Paphlagonum regum nomine appellat j &,
:
'

atque ita inviclus Inita deinde cum Ni-

lirpi

regise

reddidiflet

regnum,

falfo

nomine

tenet.

Sic

iio habiti legati,

Romani

revertuntur,

N
itionibu-.l
?us,

o r M.
alii

AVa
eft,

adnjocatlonihus,

Graeci

Irai^tl-av

appellant

Cicero

vero

hoc
:

invitationibus

&
Sic

fodqlitates vocat.
3.

legunt
".us

fed Lipfius
dici

ad Tacitum

Pkiliamenem.^l
:

Pylaemenem

nomi-

refte

contendit,

quod

nat Orofius
minit, a

cationibus militarium
:s

operum.

quin etiam Homerus Pylaemenis cujufdam Paphlagonum Regis me-

munerum ^oQZt Tacitus.

quo Paphlagonia, olim Pylaemeeft.

tcr fodah's.1

Erat fodalitiumj quod nia di6ta

L
B R E

I
I

B E R
A R
I

XXXVIIL
I

U M C A P

T U
-^

M.
caUid'i3

iMlthridatis regni fui aufpicia paricidlls pollult

tibus

j^

Ariarathem Cappadocem trucidat. -. Jova Mithridatis Nicomedis tragcedi^, quas Senatus Ro-

\inu5

utcunque fedat.

78
3.

-J

Miihrtdates Tigranem in focietatem

hit^ ^', Prcconfulibzis

helli

advsrsus Romanos
'

a.

Romanis

rumfavore
4.

fufts^ ingenti civitatum Afi. a_

excipitur.

OratioMithridatis^ in qua rationcs fuas exponit, cur

E.omanis inferendum.

helliiVti

5.

Romanos^ dum occupaii effent^ achriundos bellum illud ojlendens,

effe

cenfety

ju)m

6.

Malas eorundem
opponit^

artes

^ originem detegit.
fuorumque ithertatem^ ac fortitud \m ; Uheralitate ac munifiaU
'S

7.

Stirpis fics nohilitatem^

necnon

helli

facilitatem

milites aUiciens.
8.

Ptolemcsus Phyfcon in Mgypto multipUcifcelere oinnia turba a fuis pellitur.

9.

Demetrii Syri^s regis^ fortuncs ludihrii^ cafus varii. 10. Jntiochus^ Demetrii frater, Parthoshello aggreffus^
fuis defertus occidiiur,

in a

C A P U
MithriJates

I.

Ariarathem

1% /FITHRIDATES paricJdia [4/ 1 tus, ^ lororis altcrius Laodices

"^

nece uxoris auf

cujus

aI-

filics,

virum
in

An^M-

6-

aratiiem,
tollendos

regern
llatuit

Cappadocise,
:

per

Gordium
patris
iile

occiderat, 01. 172. 4, Urb. c. 664. ir^ans, fi

^'

nihil

adum
diim
xn.

morte
cujus
his

e: ate

adolefcentes

paternum regnum,
Igitur,

cupid

Bagrabat,
gis

occupaiTcnt.

cogitatioi

'.is

Nicomedes, rex Bithyniae, vacuam mort Cappadcciam invadit. Quod cum nunciatum, Mith; per f mulationem pietatis auxilia forori ad expellen fuiiTet, Cappadocia Nicomedem miitit.' Sed jam Laodice per pr: iiem ie Nicomedi in matrimonium tradiderat. Quod segre
verlatur, interim
^

--

..

>'

f;

Mithridates prsefidia Nicom.edis Cappadocia expeiiit;

fororis
fiiio

regniir

reftitijit:

cgregium prorfus fad:um,,^ ni

fe

fibfeq

ta

fraus e/Tet.

Siquidem interjedis menfibus, fimulat

in Ariarathe interficiendo
fi

Gord
belli

n,

quo miniflro uius

patriam
turas
:

fuerat,

reftitue; iu
"^

velle,

fperans,

obf freret adolefcens, caufas

aut,

fi

permitteret, per

eundem

iiiium

tolli

polTe,

quem

interfecerat

patrem.

Qisod ubi Ariarathes junior ir^i

INTEHPRETATIO.
a Statuit occidcre fiHos Laoaices foraris jucSy
docia; ciirwiKya!: r-ecari injidiis
citjiis

maritim Ariarathem Regem C

''^-

pcr Gerdiim.

N
1. Laodice.']

O T M.
occidi
juiT;t

Uxor

fijit

Ariarathfs, qui

Mithridates

.;

vel

Aro
h'
'-'

Ariftonicum bcllo occlderat 5 qaare falfus nec enixn Anarathem illum eft Juftinus
:

mater
lUJit.

&

uxor

L?icdice

nomen

co;

>

LiB. XXXVIII.
ovit, graviter ferens

Cap.

II.

zj^

interfet3;orem patris per

avunculum po-

ti:mum ab exilio revocari, ingentem exercitum contrahit. Jp-icum in aciem eduxiijct Mithridates peditum o<5^oginta milequitum decem millia, ^ currus falcatos ; nec Ariarathi, lil - 'iantibus finitimis regibus, minores copis efTent, ^ incertum Imcns, confilia ad inllidias transfert foJicitatoque juvene iloquium, cum ferrum occultatum inter fifcias gereret, ori, ab Ariarathe ^ regio more miffo, curiorais imum venpertretSlanii, ait, caveret ne aliud telum inveniret, qiiam quattj

DC

"G'

Atque ita rifu protectis infidiis, fevocatum ab amicis, nd fecretum fermonem, infpeftante utroque exercicu, inregnum Cappadcciae 06^0 annorum iilio, im^pofito Jria" t nomine, additoque ei re6lore Gordio, tradidit. AP. II. Sed Cappadoces, crudelitate ac libidine prasfe^flo- BeiJuminter vexati, a Mithridate deficiunt, fratremque reo;is, & ipfum A- ^^^Tr^''^'^ em nomme, ao Aha, ubi educabatur, revocant: cum (\\io dem, idates praelium renovat, vicldmque Cappadocias regno exNec multo poft adolefcens, ex aegritudine co]le6!a inPoft hujus mortem Nicomedes timens, ne i:e, decedit. Jates accefTione Cappadocis, etiam Bithyniam linitimam
:

itt^
.

tres,

:n
^,

puerum eximis pulchritudinis, quafi Arianon duos filios genuiflet, qui a fenatu Romano paregnum peteret. Uxorem quoque Laodicen Romam ad teilimonium triumex Ariarathe fufceptorum filiorum.
fubornat

jbi

Mithridates cognovit,

&

ipfe pari

impudentia

Gcrdium

rnittit,qui fenatui affertret, pueru??!^ cui Cappacloci e'regnu?n

rat^ex eo Ariarathe geriitum^ qui belh-AriJiGnici aitxilia R.ofsrens cecidiffet.

^

Sed fenatus, fludio regum inteiieclo,

alie-

i-

nominibus furantium, & Mithridati CappadociNicomedi, ad folatium ejus, Paphiagoniam ademic. bi, ne contumslia regum foret, adem.ptum illis, quod daretur
na
falfis

INTERPRETATIO.
/

Sifiatus
v.ni

videns Reges iUos ujurpare Nieomedi\ ut ;Mithrldaies id facllius fcrret.

Jiih

ncmine Priiicipum, quos

ftiipe regiS,

b Et ns Reges injuriamjibi illatum crederent, Ji darentur aliis regna,

UKf elTe ex
.'!K

adenut

iSf

qu^

iilis

adtvip-

Mithridati,

&

Faphlagoniam ta

erant.

N
'.sfalcates.']
:

o
[
j

M.

2. Incertum hellif\ Malim incerta beVi : Quales ft;erint hj curCicero Ex jimnto tcmone /^-i^/?^] fic enim Iwbet & Livius, incirta cafuum, Sc ~rro eminebant. Utrinque a jugo Tacitus, incerta noBis. 'ant gladios, inter radios rota3. Regio more.'\ Moris efCe fcrutari falu-

&

[piculci
:'e

eminebant in adverfum.

tantes
:

patet

ex

Plutarchi

Timoleonte

&

falces

Jummis rotarum. orbibus Dione

pavit
equis, arnputaturce.

ef alia in terram dennfde, quid;;.',

quem morem Romse prurius ufurAuguftus, dum Senituru iegen.c. E.x

conciiatis

Plutardo.'

Liviu3

Dlgd.

aliis.

^s-a.
ailis,

J
munus

T
^

Sed Cappadc uttrque populus libcrtate donatus eft. libsrtatis abnuentes, * negant vlvere gentemjine rege p Atque ita rex iliis a fenatu Ariobarzanesconftituitur.

iitlthridates

CAP.
Parthis

III.

Erat eo tempore

Tigranem in

Momanos exfitau.

antemulrum temporis

datus,

Tigranes Rex Armenias, c fed olim ab iifdem in

num

Romanr
pellit,

Hunc Mithridates mire ad focieta paternum remifTus. belli, quod olim meditabatur, pellicere oupiebat.

hil igitur de ofFersa

Romanorum

ut Ariobarzani, fegni

quis dolus fubeffe videretur,

fentientem, per Gordium admodum, bellum inferat & filiam fuam ei Ckopatram in m
;

monium
latis

tradit.
fuis,

Primo

igitur

adventuTigranis, Ariobarzanes,

rebus

Romam

contendit,

Atque

ita

per Tigra

tem ipfe Nicomedes regn rnortuo Nicomede, etiamfilius ejus Mithridate pellitur ; qui cum fupplex Romam venilTetj dec* tur in fenatu, ut uterque in regnum reftituant;ur ; in quod

rursus Cappadocia juris efTe Mithridatis ccspit.

Eodem

&

milTi

Aquilius
^

&
:

thridates

focietatem

Maqlius Maitinus legati. His cognitis cum Tigrane, bellum adversus Rorr
ut urbes agrique

gefturus, jungit
dati,

pa(^i'que inter fe funt^

Mi

homines vero& quaecunqueauferri pofTent, Figrani cede Pofl haec Mithridates intelligens, quantum bellum fufcitaret gatos ad 7 Cimbros, alios ad ^ Gallogrscos, & 9 Sarm

M,
N

1. Ntgani vivere gentem f-ne rege fojje.'] manis refiitut!, dum Legatorum ju MJrati Romani gentem effe aliquam adeo ditionem Mithridatis irrupiflet ut vel fponte oblatam des, cmnia ad urbem Amaftrim d iibertatis oblitam, Hac de re primum apud refpueret \ quare iis concelTum eft, ut fuis latus, Regem, quem malleilt, fuffragiis eligerent. queftus eft Mithridates : tum, cun Idem fere de Armenis Tacitus, de JE^y^- proficeret, expuh^b Ariobarzane,
]
J.

tiis

Herodotus memorat.

them
quod Mithrieft
5

fihum'

fuum

Cappadociae

2. 'Tigranes.~\^
dati

Qui

poileaj,

conftituit.

faveret, a Lucullo viftus

pofl:,

&

ali-

7. Ciinbroi.l

Cimmerios legendum
qui in Sarmatis, inter

quanto

depofita

ad Pompeii

pedes

Freinftiemius,

corona, regnare

menia,

fed

Rmanis
fe

&

quidem permiflus in Ar- ticam paludem & Bofphorum, ab ipf muldlatus, accepta a merium diftum, habitabant, ex Ovid clade & gratia, quam rebHS a circa Colchidem, prope Mare Ca
Syria
'

geftis illuftrior.

ex Plirtio.'

'
.
'

3.

Psr Tigra-nem rursh.']

conftitutum

Ariobarzatradit

8..

Gallogracos.']

Ab

iis,

qui in

^ai
I

nem Cum
,4.

a Mithridate puhiim, ejufque in lo-

tranfierant,'

Galhs

oriundos.'

Ariarathem

Apr.

9.

Sarm.atas.']

Sarmatia

triplex

piarius.

Afiatica,

inter

pahidem

Maec

Mithridate pellitur.l fratre ejelura dicit Appianus.

5, yijwlius.']

Socrate

Tanaim, Mars Cafpium,

extenditur
;

&

Rha

ubi nuric
-

L;^gati

miffi funt

Laelius,

Caflii^s, Sc

Manhus Aquihus.

Tartan Praecopenfes,' Tanai & palude M^tide,

Mufcovia^ p 2,'Europaea
ulfra Boi

5. Sscietateni
liabuit;^

cum Tigrane.J Non ita fe res nem, ad Oceanum Septentrionalem Nicomedes in Bithy- nebat, ubi nunc magna pars ?< ex Appiano.,
iii

t^t

Ariobaizanes

Cappadocia

Ro-

3.

Germaiio-Sarmatia^

quae

^b on

JB.

LiB.
flernarque,
js,
1

xxxvm. cap.
mittit.
^

IV.

2^1
omnes
Iias

auxilliim petitum

Kam

Romanum
jam ante
jubet,

rrieditabundus bellum,
illexerat.

eribus
re

Ab

variis bencficiorum Scythia quoque exercitura

omnemque Orientem
igttur labore
:

adversus

magno
;ri

Aquilium
:

&

Romanos ^ armat. Maltinura, Afiano expulfis,

ibi

!> inilru6tos, vincit

quibus fimul
belli

cum Nicomede

favore^" civitatum excipitur

multum

auri argentique,

veterum regum,

magnumque

apparatum invenit: qui^

inltru^lus, debita civitatibus publica privataque remittit,

&

Tunc ad concionem milites tionem quinquennii concedit. eofque variis exhortationibus ad Romanabelia, five Afiana .t, Quam orationem dignam duxi, cujus exemplum brevi- An.M.396&, inj:at.
(

'?:

hujus operis infererem,

it:

quam obliquam Pompeius Trogus

ex-

^^- ^73- i-

cquoniam
direflas,

in

Livio

&

in Salluitio reprehendit,

quod con- Ant C

hiftoriae

86^'

Cies

pro fua

oratione operi fuo inferendo,

tt\\um exceiTerint.
'

j/AP.IV.

Opwndum fibi fiiijje, ait,

ut de eo llceret confuhre hel- Mithridads

^ le fit cum
fvj

Romanls, an pax habenda: ^ quin veroftt refijlendum ^^^^* ignantibus^ nec eos quidem dubitare^ qiii fpe victorics care^nt.
ferrumjiringere.

4 ppe adv-ersus latronem,fneque4i7it profalute^pro ultionetamenfua^

tf;i

6S

ej\

'^, ^

nontantum animo

C^sterum^ quianon id agitur^ an liceat quihojiiliter^ fed etiampralio congrejjis^ conEJfe autemfibi

fu

ndum, qua ratione acfpe coepta hellafujiineant.

INTERPRETATIO.
Nam dum
ai erat

meditatur bsllum in Romanos,

'

runt in fuis operihiis orationes dire&as,

deberent
efje

cum

jam

ha% omne% gentes

ad fuas partes
foheqiibd

obliqu^.

wjji oficiis.

Et
ti

permittit ut nullum trihutum

d Etiatn os, qui non fperant 'viBoriam, non dubitare quin ftt rejijiendum impugnantibus.

per quinque annos.

^ia

arguit

Livium

& Salhifiium,
dum

e Ciim non tantum diffentiant animis,

etiofn jam

fed

fvint contra

leges hifiorit^,

inferuc-

pralia-xitm

eis dederint.

N
rienis

T
ubi
ribus

M,
vi6loria
ftrage

ad

Viftulam

pertingebat,

nmte

tandem

vilor

evafit
falcatis

Jti-

ric altera
..

Poloniae pars,

&

maxima.

thridates

incredibili

cur-

Bajiarnas.^
Peucinis
./irmat.']

Qui

in Sarmatia Europaea

edita.

Ijitabant,
h.3,
..

ubi nunc Ruffia nigra

&

Vol-

4.

InflruElos 'vincit.'] Caflius

Apameam

&

Alanis finitimi.
in

cum
teftas
poft

exercitus

rehquiis,

Pergamum Nicofugit, qui pauio

Habebat

excrcitu
riaves

250 medes, Aquilius Rhodum

per urbes Afias circumvectus

p.tum millia,
3',

40 equitum,

captus a Mithridate, vindlus in afino

eft,

biremes 100, faicatos currus 130, ut jjierat Appianus : Cailius vero Aqui^-

donec au-

&

rum hquatum
thridates.
5.

in os ejus infundi juffit

.
^

Miom-

h quadvaginta peditum, equitumque mil*3

quibus Nicomedes

quinque peditum,

Civitatum excipitur.J
liabitos

Captivos
viatico

'equitum miilia junxerEt.

j1.

nes

benigne
Sc

cum

domura
ditiujie

Ajiiilium^ Ma}tinum.~[ Qai non exSenatus de

tanto
in
beiio

remifit,

paulo poft

Nicoraedis

|tata

fententia

potitus eil.

rlium conferueruntj

^uo diu aiter-

282

I
,

vi^oriis fiduciani^ ft fit illis animus: Romanofqtie vinci pojft^ ium non fbi magis^ qua?n ipfis militibus^ qui {ff in ^ Bithyn

-^,

Mattinu?n in Cappadocia fuderint. At fi querm quiliumy magis exeinpla^ quani fua ei<peri?nenia moveant^ audire fe^ ^P
rege Epiri^

&

rho
'''u.

mn

ampVms quam

quinque millibiis

Macedonum h

c^o^ fufo^ trihus predliis

Romanos.
:

nis Italia

vi^orem immoratum

^ quin ipfam caperet urbem^

^
'^

Audire Annihalem fexdeci

'ju

Romanorum illt
foSy

vires objiitife^ fed dnmejiiccc t^mulationis atqu

1-

mdics fiudiutn. Audire populos Tranfalpina Gallii^ Italiam, in ff, i^ latiiisaliqi \to maximis eam pluri?mfque urhibus pojfidere folum finium^ qudm in Afiia^ qut^ dicaturinibeHis^ eofdem GalL^c-^ cupaffe\ nec viSIajn foliim dici fibi Romam d GaUis^jed etiam <tam^ ita ut unius iilis ?mntis tantiim. cacumen relinqueretur^ net U lohojlem^ fed pretio remotum: Gallorum autem nomen^ quodfe. ?r Ro?nanos terruit, in partem virium fuarum ipfe numeret. 1 w^, has^quiAfiam incoIunt^Gallos^ abillis., qui tialia?n occupaverani ?. dibus tantum dijlare : criginefn quidem ac virtute?n^ genzfque 'nce idem habere^ ^ tanioque his fagaciora ejfie qud?n illis ingc quanto longiori ac difiiciliori fpatioy per IHyricurn Thracidr^qiie
;
>,
/~.
''-

dierint^ peneoperofmstranfiitis eoru7n fimibus^ qua?n zdji confiedirey

J^ejfis. Jfam ipfam Italiam audire fie nunquam^ ut Roma com fit', fatis illi pacatam^ ficd ojfuluc pcr cmnes anncs pro libertate a quofida?n etia?n pro fure i?nperii bellis continuis perfeverdffe \ l
^

a
;,

).

TTiultis

civitatibus Italics deletos

b?fda?n novo contumelics

inifjioremur exe?npUs^

Romanorum exercitus ferro^ a more fub ^ jugum tniffos. Ac^ ne veter,

<

hoc

ipjh

tefnpore

univerjam Italiam

Marfiica coJifurrexiJfe, non ja?n libertatem^ fied CQnfortiu?ii imp

i;

I
a

NT

E R P R E
machn
c

TAT
Jam

O.

Et

eojdem Gallos occupajje regionem

Italid

nerint in Afiam-

fer Ilfyricum

& Thrad

jorem in
b Et

quam

in Afid^ quie non debet

difficiUus fuerit tranjire pcr illas Proi

dici imbellis.
illos

cias,

quam pojjtdere

cas, in quibus hahita).

habere ingenia

tant}) aliis

cshra. quanto lcngiori

&

faga-

d!ffi.ciliori itincrc

ve-

fe didicijje Itali^e populos, ex Ro!i:j conditu eft, nunquamfuiffc pacatos-

N
1. In
viiStos

O T M,
4. Sub J/gum |Fu:cas Caadnias,
(
j

Bithynid.']

Uno eodemque

praelio

ni[ffhs.'\

Samnitibu?
inter
fa!t

a Mithridate
:

Romanos memorat Ap-

ubi

claufo

R-manv;>vum exercitu cum Veturio Po/ll 2. ^inque millibus Macedonum.} Multas Imioquc Ccnfulibns, dux Sarnnicium Pom habebat e Grascia Pyrrhus auxiliares co- Romanos armis exutos iub jugum irj pias : nec tribus prxhis Romanos vicit, ut ita Florus.
pianus
,

de Maltino vcro nihil habet.

fupra diximus.
|

5.

J^e^Io

Marfico.]
ierrcnt,

Cum

pleriqne
_Ie

I'

3,

Pojfuiere.']

Magnam

Italice

partem,|li:e pcpuii iaborum

icipes indigr.e
j

omninm

efTe' par

cisPadum
rant
j

&

ultra, armis

GJli cccupave-

impcrii

vero

fuc.

unde Gallia Cifpadana & Tranfpa- tate c=t communione honorum exclud dana. De Gallis & Annibale fuperius di-,'()umtum Serviiium Prvjconiulem, & P^ tcium ejus Lrgatum^ peremerunt : u" ftum eft.
1

civii<

L
I

B.

XXXVIII,
Nec gravius

CA
>

p.

V.
belloy

283
qiiam doms'

aiifque pofcente??i.

v'ic'uio

ItaVn^

principtmi faBiQmbiis urbe?n pre??u.^

'-

muUoque

periculofius ejfe

co

civile bellum

jimul

& a Germanid

Ci??ibros^ i^nmenfa fnil'

''.rorur?!

atqu&'i?m?iitium populo7'u?n.,

more

procclla:^

^-

inundaffs

Qm

'^

quorufn ta?netfi flngula bella fvjilnere

Romani poffent,

'.rfis

AP. V.
'Hny

tamen obruantur^ ut ne vacaturos qnide?n bellofuo putet. ^ rapienda incrcrncnta Romanos, Utendu??i ioitur occaftone^

&

ne, ft iLlts occupatis quieverint.,

?nox auversus
quceri.^

vacuos cr

cccupati

n majus
ir?na,

negotiu?n

habeant,

Non enim

an capienda

adodundos

Nam bel- c^^^^^et. fed utriim fud potius occafime an illorum. jam tunc fecu??i ab illis gsrl cceptu?n ; cu?n fibi pufnajore?n Phrygia?n ademer'int., qudm patri fuo pr^mium dati niis Jrifionicu/n au:<ilii concefferantj gentem 'quarn tzf proavo
'quidem
dithridati Seleucus Callinicus'
^lagonid decedere
^

in dotem dediffet.
720 n

^ud^

ciim
belii

fe jufsenmi,

alterum illud genus

? quce non vi,

dcretQ?'um

Jion armis.,

fed adoptione tejiamcnti^

'^

rcgum
inter

^'icormn interitu.,

hcereditaria patri fuo obvenifet :

cu??i

aniaritudir.em parendo non tamsn eos niitigarcty

NT
ita

Pv

RE TA T
'uincere,

O.
.*

V fi
f,

necefTe

Romani pojjent rejljlere Jingulis tamen effe, Jit ab omnigerentibus

eos

ctim millum atiud bellum habebunt

non enini nunc quari, an arma

fmt

capien-

nul bellum

ohruantur,
copias

da

putet
'S,

quidsm

contra fe

raii

Jed an debeant incipere, cu7n fint paan expetSlare donec Romani primi

aggrediantur.

\t
?,

capiendam occajionem
Ji bellurn non gerant,
aliis

aiigendi 'ui-

Non

obtinuijfe ns Je in
licet

ipjum iniquiores

dum Romani
Jit
illos

in dies exhiheanty

conatus fuerit eos ?/-

ntur

bellis,

dijfialius

tigare, parendo injtijiis eorum decretis.

N
>^llo

o r M.
eorum terras 4, Inundajfe Italiam.l fed inundaffet pelagus, nec a Senatu agi-um ia
Flifpania,
traflet^^

cum

iis

multorum
cc

annorum
eft,

Cum

vario

eventu dimicatum

h
I,

Pompeio Strabone

Lucio Syl-

nec in Gallia, nec in

Cim.bri

Italia

impe-

jiomiti funt.

Hoc

bellurn

&

Sociale

& Mavficurr.,
&

|mo concitatum,
Pqrus

quod a Marfis i\x<iut tradunt Appia-

Silanum Scaurum Cimbri,

necione deleverunt

&

Teutones,

Caflium Cepionem,
fed

&

rlaniiium Tigurini, totius e.\ercitus inter;

Piutarciius.

Teutones tandem
Seltias

^rincipum fuSlionibus.^l

Qui erant

id

&

Ambrones ad
csefis
;

Aquq^s
millibus

Mario
captis

^is'Mariu3, Metellus, Syiia, Cinna, fij' fc, quorum ambitio ciuentis fe-tKjbus

vifii funt,

ducentii,

feptuaginta

Cimbri
in in

vero

per

patriam laceravit.
bellum.J

irrumpentes

Itaiiam,

'^'^^'^ile

Qucd mutuo Marii

&

Catulo

Proconfule

ab Venetia

Noricum eodem Sc
ad

Cam-

'10,

utrmque nimia gloris cu- pum Raudium ad centum viginti millia excitatum, inaudita partium in tmcidati, capti ad fexaginta millia ; qui>dc-licate, multifque virorum prse- bus cladibus territi Tigurini, ^ in diverfa
'vum csediaus, geftam,
/rci-,]

&

eft.

lapfi,

fuga

&

latrcciniis

evanuerunt.

Ita

Qui infulam incolebant inCimbricum & Ba.lpcum, prope

Florus, Flutarchus,
5.
tes

&

Qrofius,

In dotem dedljfent.l
illius.

Nam

Mitln-ida-

ii,

Dumnark,

vel

Siiandia^,

ubi

proa-vus

uxorem habuit

Seleuci

Callinici filiaai.

Quln

2S4
prabitum

J
fasfnon

^uin acerhius fe indtes gerant^ non obttnuijfe. ^iod enlm a fe iilis obfequium f non Phrygiam^ Paphlagoniamque di

^
f.

Cappadocia fiUum eduSfum^ quam jure gentium viir Gccupaverat ? Raptam tamen fibi ejfe vi6ioriam ejus ab ilUs^ \ Tum nihil eji nift bello qucefttum. Non regem Bithynii? Chrcj ^, in quem fenatus arma decreverat^ a fe in gratiam illorum occiji f tamen nikilominus imputari fibi^ fi qua Gordius aut Tigranes h aat : hbertatem etiam in contumeliam fui d fenatu ultro dela n
Cappadccicej quam reliquis gentibus abjlulerunt : deinde p&^ Cappadocum pro libertate oblata Gordium regem orantes^ ideo^
iiim
\%
i-

quoniam amicus fuus ef/et^ non ohtinuiffe. -Nicomedem prat to iUormn hellum fibiintidif^e : quia ^ ultu7n ierit fe^ ab ipfts %> tum obviam, &" mmc eamfecum bellandi illis caufamforc^ quoa t impzm} fe Nicomedi lacerandum.^ faltatricis filio^ pra;buerit, '?'' CAP. VI. ^ippe non deli6la regumilhs,, fed vires ac iartes^crU gir.em detejeftatem infequi : neque in fe uno ; fed in ciHis quoque omnibus k gtt, ^ Sic avum fuitm Pharnacem^ per 'femper arte graffatos, nationu7n arbitria., fuccedaneum regi Pergameno, Eumeni dati i
.

"^

Jlc rursiis

Eumenem,

cujus

clafiibus pri??ium in Jlfiam fuere tt

Iff

U^

veSii^ cujus exercitu

magis quam fuo,

Magnum

Antiochun i

Gallos in Jfitd, i3 ?nox in Macedonid regem Perfien domuerant i ipfum pro hojie habitum, eique ^ interdi^um Italid ; ^" quod m. cum filio ejus Arijionico be m defiorme fiibi putaverant^ ipfio Nullius apud eos majora, qudm Mafiinififice regis Ni igffifijje. darum haberi merita. Huic ifnputari 3 victum Annibalem^ ic ^ aptu?n Syphacem, huic
^ Carthaginem deleta^n : huic hs Afiricanos tertium fiervatorem urhisrefierri : tamen^

inter dut
^

l-

cum

INTERPRETATIO.
a

^ia

ulfus

eji

injiiriam Jihi

Htmanos fe
eaufam
kelli

cppofui/fe ipfi,

&

illatam, \medefilio fahatricis.

\

ideo accepije

in

eum

gcrendi,
'vejlari

pertniferit

Regnum fuum

Pbarnacem avum fuum, ex b Sic quld non \fenfu omnium affinium ncminatuvi fh a Nico- rem Eumeni Rege Pergatneito.
\

&

N
1.

r
ire

M,
AnnJbakm.
Sci

Wium icrit
iijjk.

fe.l

Sic Tacitus

Injuri-

vicit

zcltum

Saliuflius vero,

Ulium

injuriasfefimat.
z.

Interdiftum

Italia,']

Romani

fuf-

4. Captum Syphacem.J Semel a lielius & vitum Syphasem, iterum viftum ceperunt.
5,'

Ma
j,

peftus Eumenes,

quod contra Pcrfeum eos non juviffet, -venerat in Italiam, qub crimen fibi objelum dilueret fed Senatus, audito illius adventu, legem tulit, ne cuieuam Regi venire Romam liceret \ mifTufque continuo ad eum Quaeftor, a quo juffus
:

Carthaginem

deletam.']

Cornelio

pioni,

dum
:

deleret

Carthaginern,

:fw

non potuit
belli

quippe qui fub initium

fit,

^ N
u-

Punici' mortuus

anno

vitaelY'

Quin etiam
le

ipfe Scipio, a

ManUio C
fpi:

miffus,

extremum
Eutropio.

'

morieiltK

^
12?

efl:

Italia excedere,

ut refert Polybius.

excepit.

Ex

3.
V-ibdis

ViEiunt Annibalem.']

Aderat enim

cum

cojxisj,

cum

Scipio in

6, Cum hujus nepote.l Bellum Atnca indiaum eft, quod Adherbalem ' --

Jag^

&

^^'

m'
r-

LiB. XXXVill.
i>ote
(

Cap.

VII.
=

285

ut ne viheUum modo in Africa geftum adeo inexpiabiley m quidem memori^ avi donarent^ quin carcerem ac ^ triumpbi Raculum experiretur. ^ Hanc illos regibus omnibus legem odiodixijfe^ fcilicet ^uia ipfi tales r^es habuerint^ quorum etiam
iibus ^ erubefcanty
;

aut
^

pajlores * Aboriginum^

Sabinoru7n^ aut

exkles

Corinthiorum^

aut aut fervos

9

s
"^

aruver^

fque

Thifcorum^ aut^ quod hovoratiffimum no'men fuit inter hceCy

ut ipfi ferunt^ conditores fuos
lupcc uberibus
fic

^uperbos, atque^
'os :

.'/

luporum animos^ inexplebiles faninis atque imperii, divitiarumque avidos ac jcjunos habere. CAP. VII. ^ Se autem^ feu nobilitate illis co?nparetiir clariorem stirpis faae colltivie convenarian effe^quipaternos ?najoresfuos^^a Cyro Dario^ nobilitatemj
illu?n
^

omnem

populum

INTERPRETATIO.
a

Ut non
patris
:

iUi pepercerint njiEio^ ob

memo- tmprobos,
nare.
c

ut

ne audeant quidem eos

nohilitas

m
t,
?.

fed eum

&

nom''

in careere inciufe-

duxerint in triumphum, ut -videredecrevijje

Si

"vero

illorum
ejje illis,

cum

fua

populo.

comparetur,

b Romanos

t cmnes Reg&Sj qusa

mcdo babuenmt Reges tam

eodem
trac-

tantum
gentiiim.

fe clariorem ex injima orti

qui finC
rnultarurii.

plebi

N o r M.
jjem

Micipfae

filios,

MafmifTae

nepotes,

mana
6.

facra infiituit.

2no

&

vita Ipoiiaffet.

Ita Sallujiius.

Jufilii,

Exules

Corinthiorum.']

Tarquinius
profugi
filius

irtha
:

vero

Manaflabaiis,
fuit,

MafmiiTae

Prifcus

Damarati

Corinthii

concubina genitus
I,

&

iku regio educatus.

a Micipsa fuit : Lucumo prius didlus, Hetrufco oppido, ubi cum

&a

Tarquiniis,

Tritimphi fpeifaculum.'] Poft fecunda

Jugurtlia fra-

nus habitaverat,
tus eft.

Lucius

patra hadleTarquinius voca-

Pomanos Confules praelia,

;us a
,.tus

Metello, dein a Mario penitus debeleft, proditione Bocchi Mauritanise

j.- Fernajpis Thufcortim..']

lius Ocrifia

Servius

Tul-

&

.egis,
1

ad

quem

confugerat, Syilae traditus,

in carcere necatus

mum
tuSj

Corniculana captiva natus, priTarquinio Regi virtute commcndaregii

viftoris

proteflatem venit, illiuique coeft.

demde

ftemmatis proceribus anteTarquinius Prifci Tarqui-

oneftato triumptio,
'a

pofiCus eft.

Sallujiius,

&

Plutarchus.

8.
regis

Superbos."]

1. Erubejcant.'\

Quanto odio

nomen

nii

nepos, Supcrbi, ob fafturn

&

cradelita-

.abuerint
3.
c

tem, nomen habuit, quod Romani, conftat ex Livio. Pajiores.l Romulus enim & Remus natores graftaietur.

caedibus in Se-

a paftore enutrlti,

& paftores
Quos
alii

ipfi

fuerunt.

9.

Lup^

uberibus.']

De Romulo & Re-

4. Aborin^mm.']
ilii

ex i^,gypco,

mo

agetur inferius.

ex Arcu^.

cum
f.lio

Oenotrio Lycaonis Ar-

adiae
"loc
lus

Regio

in Italiam venille volunt.

10. Luponm animos.] Hinc Lupi Romani a Volfcis .^gifque ducibus dicuntur

nomen
geniti,

illis

inditum, cuod fine p^tri-

apud Livium.

*oft

;ibus

11. ACyro Darioque.] Pcrfarum Regiadventum J^ne^, junfti cum Phry- bus, ut pb.cet Appiano. traxit originera, Latini difti funt, fuitque decimus fextus a Dario Hyftai*pis fiRomamque una
quafi fine origine vidsrtnrur.

&

:um
5.

Romulo

condiderunt.

lio,

cttavus ab

illo

Mithridate,

qui paulo

A-uJ^ices.']

Numa

Pompilius,

qui poft Alexandri obitum defecit a Maecdoni'

;?n5re Sabinus^

&

Curibus oriandusj

Ro-

bus

&

Pontici Regni conditor fuit.

qj-'

286
fuommque
q,jg
^

J
Nicanore Seleuco^

condltoribus Perfici regni^

commendar

a Magno AUxandr condltoribus imperii Macedonici^ referat

fnaiernos

populus illoruni conferatur fuo^ earum fe gentiuni effe^ quce non Romano ijnperio fmt pares^ fed Macedonico quoque ohfliti
^

NuUam

fubjedarum

fibi

gentium expertam peregrina impt

:

nidlis iinquainnif domeflicis regibus paruijfe

Cappadociam vc
\

an
que

F aphlagoniam

recenfere

rurfus
:

Pontum an Bithyniam

i.

qiiarum gentium nullam n A/exander ille^ qui totcnn pacavit Aftam^ nec quifpiam fuccef Scythiam duos unqiiain ante j cjus^ aut pojierorufn^ attigiffet. ges^ non pacare^fed tantiim intrare aufos^ ^ Darium t^ Philipp
ag}'} inde fuga??i fbi expcdiffe^

Armeniam majorem minoremque

ig

Iloma?:os virnim haberet.

la Pcniica ingreffum^

"

unde ipfe fnagnam partem adve Multoque fe timidiiis ac difjidentius

rudis ac tiro
cffet.

cum

ipfe

Scythas prc
.

ar?na^ virtutemque anitni^ locoriim quoque folitudinihus vel frig hus inflrucJcs, per qu^ denunciaretur ingensfiiiiiticu lahor ac per,

lum. Inter quas dgjicultates ne fpes quidem priemiiforet^ ex hofe go^ ncc tayiium pccunia:.fed etiamfedis^ incpe. Nunc fe divcrfam l Nam neque ca^Io Afcc effe tcmperatius all conditionem ingredi. nec folo fertilius^ nec urhitan multitudine amcsnius \ magnam te?nporis partem^ 7ion ut militiam^ fed ut fefium dieni a^uros, ^ h^ dubiu?n facili magis an uheri : fi modo aut pro%imas regni Atta.
epes,

'

>

aut veteres
cant^

Lydia^
:

^ lonii^que audierint^

quas

fion expi

natum

fed poffeffum

tantu?nquefe avida cxpeSiet Afta^

ui

odiumRofnanorumincuffit rapaci: Sequantur proconfulum^ feSfio puhUcanorum^ calu??mii3 litium.

tia.mvocihusvocet:
'^adeo iiiis

mocVo foriiter^ ^" colligant quidy

citus^

fe duce^

poffit eficere

tantus

ext

quem fine cujifquam ?nilitum auxiUo^ fucrmet unius opera, i derint Cappadociam cesforege cepiffe \ qui folus mortalium Poniu e?nne?n Scythicimque pacaverit, quam nemo anie tranfire tuto atq

INTERPRETATIO.
c Dubium efTe an bcllum iV.ud fit fcicil b ^e heiia Pontica cospijje ciim majori ti- quam uberius. more, &" minori coniidcntia, ciim ipfc nuilo d Rapacitas proconfulum, lc-ventas puoi wodo cognoficret regiones Scythia, qut defen- canonm, &" injuHitiis, quse fiunt in juc

a Omnez gentei qua filii fubjeBa funt, nunquam paruijfe Regibus externis,

frigoribus.

fa

erat,

non medo armis

Sjf

fortitudine in-

candis iitibus, ndduxcrunt

Romanos

in tantu

coiarum^

fd

etiam faiitudinibus ioarum

" odium.

N
viclorias letulit.

T JE.
3. Lydiipi]

Qui, condito Sy1. Nicanore Seleuco.'] rJGnim Regno, in universa Alia lcnge 'vnper^vit, & gloriofum Nicanoris nonien ob
2.

In qua olim regn-ivJt Crcefu

Regum omniam

a?tate fua ditifTimus. 4. loni^e.l Regio Afiae minoris maritira?

inter ^olidem & Cariam, Urbes prsecipn D.2num.] Hyftafpis fih-am^.qui viausjfusrunt Epiiefu^, Miletus, Smyrna, Cl^.o a ScytLi:; inglotius recei?i% Iplion^, Er.-thrie^ Clazomeae.

<:

L
otuerit.
uii

B. XXXVIII. Nam juftitiee atque

tejics

CA
:

p.

VIII.
mihahere^ quod
CoIchoSy

287

liheralitatis fucs nec ipfos

experiantur^

refugere

&
^

illa indicia

Tian

Dmnium^ non faterna foliim^

^

verunt etiam externa reg-

cditatihus propter munificentiam acquifita poffideat^

(ronia?n^

Bofphorum.
Z<.

aF.
:i

VIII.- Sic excitatis ^militibus, poft annos tres

^

viglnti ^'f^p^'^*
^

rcgni,
e

in

Romana
ei

bella defcendit.

At

in

^gypto

mor-

0rTh

PtoleniJEO,

iam&
jr
;.

qui ^ Cyrenis regnabat Ptolemaeo, per lega- juhpeUitur. uxor Cleopatra regina, foror ipfius defertur. Lse ^'^f;^^^^*
fblo

hoc

recepillet,

|-/rincipum,
s,

Ptolemasus, quod fme certamine fraternum Urb. ^t. in quod fubornaii a matre Cleopatra, fratris iilium cognoverat: czeterum infeftus
^

c. 621. C. 130.

&

Alexandriam ingrelTus efl, fautores pueri Ipfum quoque ^v^ nuptiarum, quibus matrem matrimonium recipiebat, inter apparatus epularuni & religionum, in complexu matris interiicit ^ atque ita fororis, caede filii ejus cruentus, afcendit. Poli: quod itior in populares, qui eum in regnum vocaverant, fuit. Mn peregrinis militibus licentia csedis data, omnia fanipfam quoque fororem, filia ejus quotidie manabant
ftatim
ubi
\\

juilit.

.i

per
5

vim

fluprata,

&

in

matrimonium
Solus igitur
in

adfcita,

repudiat.

rebus territus populus, in

diverfa labitur,

viortis,

exul

relinquit.

patriamque, tanta urbe cum

:!i6lus

um

cum regem fe non hominum, {td Ptolemsus, asdium videret, edido peregrincs folicitat. Qui-

INTEPvPRETATIO.
\
iiiTi

dpojfideat etiam externa regna,' qxio(sres

illis

b
tris,

^od etiam cognojcebat

&" a matre Cleopatraj
favebant.

deferri Jilio frafe^*

dicius

ejl

a regibus, ob rr.uniji-

principibasj

mi,

a fe exhibitam.

qui

illi

N O T M,
t\3oJf)horum.']
" "iiftia

Geminus

eft,

Thracius,

3.

maris efficicur inter Byzantialcedonsm, The Streights of Con;

qui,

dum
ut

MortKo rege Ptokmi^o.'] Philometorff, contra Alexandrum Balam pugexculTus

naret,
obiit,

equo,

ti-ibus

poft diebus

'-

Ctmmerius,
in Afia,

anguftiae

maris

ait Jofephus.

irfcnefum

T.iuricam in

Europa,

4.

Cyrenis

regnabat.]

Dum
a

enim cum
Cyrenis,

iam
-'

The

Strcights

Bofpiicrani dicuntur.

of Caf- fratre de regno difceptaret, frater Alexandris regnare,

ipfe

Romanis

Romana
'^

bella,

dcfcendit.']

Mirun^

jufTus
5.

eft.

lud

Juftinus mtikis
induxerir,

loquentem
gefta,
;

ritcm

cjufcjue

Midum

Hoc

Jolo Ptolem^eus.']

A
;

Jofepho uno

in loco Philometoris, in alio Epiphanis fi;

tjvenis,

pluribus

perfequatur

ni- iius dicitur

eum
eft,

Strabo

Phyfconem no~
Epiphan.iu.'J

nnlno de

prseliis in

Syllam,

Lu- mJnat, hoc

'

ventricofum
eft,

Pompeium
^iu reftitit,
uili,

iiabeat.

d.oncc

Eomams Philologum, J'elicitatc Sy//^j cem potius

id

eruditum vcl loquaEueigeres dici

fed ipfe

Po7}7pcii

mro^r.itri'.

:88

N
&

I
icji.

hu^ confiuentibus, obvius legatis Romanorum, Sclpioni / no, & Spurio Mummio, & L. Metello, qui ad infpicienda rum regna veniebant, procedit. Sed quamcruentus civibu
ridiculus

cio.

^^-

vultu deformis, &i Erat enim brevis, & fagina ventris non homini, fed belluae, fimilis. foeditatem nimia fubtilitas perlucidse veftis augebat, prorfa

Romanis

fuit.

aftu infpicienda praeberentur, quse

omni

ftudio occultanda

idi..

bundoviro
fricanus,

erant,

dum

Poft difceflum deinde legatorum (quorLiAinfpicit urbem, fpe6taculo Alexandrinis fuit jam

etiam populo peregrino invifus,

ceperat,

cum

filio,

quem ex

foror
'

fuficiitu,

& cum

uxore, matris pellice,

;

metu infidiarum,

contra6l6que mercenario exe belljm forori pariter ac patrise infert. ArceiTitum maximu inde a Cyrenis filium, ne eum Alexandrini contra fe regei arent, interficit. Tunc populus ffatuas & imagines ejus *
hit.

tus in exilium proficifcitur

de*
;re-

[ra-

Quod

fafuni Ifudio fororis exiftimans, filium, quem

:e^

fufceperat, interiicit, corpufque in

res

membra

divlfum,

&

ii ifta

compofitum, matre die natalis ejus inter epulas non reginse tantum, verum etiam univerfge

ofterri curat.
civitati, ace

Juae
;

&
lit,

lu6i:uofa fuit:

atantiimque moerorem feftiviffimo convivioi; ut regia omnis repentino luclu incenderetur. ^ Verfo igitur principum ab epulis in exfequias, membra lacera populo often & quid fperare de rege fuo debeant, filii caede demonftrant

dio

it;

Demetrit

CA
fratemo

P.

IX. Finito luciu

bello

orbitatis,
^

Cleopatra

cum

urg

fe

^ajtis-vam.

videret, auxilium

cujus ipiius 01. 160. I. P^^ lcgatos petit : Urb. c, 613. ere. Demetrius, ut

varn
fupra

&

Demetrio, rcge i memorabiles cali

lis,

fu-

Namque

di5lum eft,

cum

^m

AnteaisS^Parthis
pente

intuliflet,

&

multis

congreffionibus vidor

fuifTet re-

circumventus, amiftb exercitu capitur. Cui ffaces Parthorum rex, magno h regioanimo, miftb in Hyrcalm, non cultum tantum regium pra^flitit ; fed & filiam in matri mium dedit, regniimque Syriae, quod per abfentiam ejus pho occupaverat, reftituturum promittit. Poft hujus mortem f)erato reditu, non ferens caprivitatem Demetrius, privatan: etfi cpulentam, vitam pertsfus, tacitus in regnum fugam meditur.
infidiis

INTERPRETATIO.
a
ziii

Et

atUiVit

tantum dolorem omnibuSy qui

ui regia

convl^viiim fefii^vum celebrabant ,

b S^are omnes PrincipeSj om- ^arant exfe^uias pueri occifi.

reli8i.\uh^

rejonaret luciu repentino.

NO
t.

T M,
a
|

Tacitus

in

exilium.']

IUius jegia

.dicare folebant.

|)cpulo irjccnfa .fuerat.

2. Detrahit.J

Hoc

eft,

se dejecit

lubiimes

3* -^ Demetrio.'] Qu-i -redax ^ e Iqco fuperio^ | regnum Syna; xecuptravaat, emcQ iniiigines de-j

Ho

L
I^rtator
Illi

B.

XXXVIII.
'

CA

p.
;

X.
qui
poft capti-

289

&

comes Callimander amicus erat

tem ejus a Syria

itis,

per Arabiae deL^rta, ducibus pecunia comParthico habitu Babylonem pervenerat. Sed fugicnteni tes, qui Arfaci fucce/rcrat, equitum celerltate, per comiiofos tramites occupatum retrahlt. Ut efl: dedudus ad re- An.M.^^zr

Callimandro quidem non tantum venia, verum etiam UrL jrnium fidei datum: Demetrium autem & graviter caftigatum Ant id:onjugem in Hyrcaniam remittit, ardiorlbufque cuftodiis Interjecto deinde tempore, ^ cum fidem illi ari jubet. rafceptl hberi facerent, eodem amico comite repetita fuga
,
,

4-

620.
13.

cd pari infelicitate prope fines regni

)

fui

deprehenditur

ac

regem, ut invifus a confpedlu fummovetur. iiic quoque uxori Sc hberis donatus, in * Hyrcaniam, poena^ talifque aureis ad exprobrationem libi civitatem, remittitur, Sed hanc Parthorum tam mitem in lis levitatls donatur. triuni clementiam non mifericordia gentis faclebat, nec :as cognationis ; fed quod Syriae regnum affe6labant, ufuri trio adversus Antiochum fratrem, prout res, vel tempus,
perdu6lus ad

,d)rtuna belll exegiflet,

AP. X. His
itum,
.1

auditis, ^

Guem
1

multis
p
j
1

Antiochus occupandum bellum ratus, finitlmorum bellls induraverat, adver

Anthchus
^^^^^f^^
tratcr

iiarthos ducit.
uii

bed iuxuriae non minorapparatusquam militise}?^ in ade quippe^ Ixxx millia armatorum fequuta funt ccc millia Jixa- ocdditnr. ex qulbus coquorum, piftorum, fcenicorumque major n ^" An.M,3^3, 01. 162. 2. fuit. Argenti certe aurique tantum, ut etiam gregarii Urb.c. 622. caHgas auro figerent, proculcarentque materiam, cujus Ant. G. 129, populi ferro dimicant. Culinarum quoque argentea inftru""

-^

...

Per-'

INTERPRETATIO
aiw
"

UffA?

magh

ipji fidcrtty oh fufccptos

S^

remiftt in

Hyrcaniam,

in

quajemper cap"
haberent ca-

foe libcros.
^n-cit illi

Rex

ob uxorem

timis fuerat.
liberos,

Ut etiam gregarii

milites

ligas auro teEias,

N O T M.
'cr

Arahia Jeferta.'] Peccat graviter vlcem obtinebat numeri. A talorum ludo nec enim potuit ab Hyrcania ludus diverfus erat tefferarius.
ci^vitaiem,']
vaftiffi-

am venire Babylonem. raniam, poenalem fbi

li:as,

4. j^ntiochus.'] Sidetes, de quo fupra. 5. Finitimorum.'] Judseorum, qiubufcum

fed

Provincia

fuit

tandem
princeps

inita

pace

Jcannes

ilfius

gentis

..^

adtuit, Damctrio cum copiis ':s atireis.l PueriJis talorum. ludus quodque vicifiet Hyrcanos hac in expediui quaternis quoiTim tione, Hyrcanus ipfe diclus eft. fiebat talis j Armatorum centum jique cafus non 6. Lxxx millia.'] habebat quatuor, |dyas namque fc pentas hlc deerant, millia, ducenta calonum & h^xarum fcorhiftrionibus immixta numerat Ofeinarius & quinarius numeri otiofi tis &
fed
pofitus ipfe,
five

ratio

lapfus

rofius.

menta

'

apo
menta

fuere, prorsus quafi ad epulas, non ad bella pergere| Advenienti Antiocho multi Orientales reges occurrere, trader fe, regnaquefua, cum execracione fuperbise Parthics. Nec nl ra congrellioni fuit. Antiochus tribus praehis vi^lor, cum
-

byloniam occupaffet, magnus haberi

coepit.

Itaque omnibus
pat

eum

populis deficientibus,

nihil

Parthis reliqui prseter

fines fuit.

Tunc.Phraates Demetrium in Syriam ad occup

dum regnum cum

Parthico prsfidio mittit, ut eo pa6lo Antioc ad fua tuenda a Parthia revocaretur. Interim, quoniam viri non poterat, infidiis Antiochum ubique tentabat Propter ir titudincm hominum, exercitum fuum Antiochusper civitates in ^ Nam cum graberna diviferat quae res exitii caufa fuit. fe copiarum prsbitione, & injuriis militum, civitates vider ad Parthos deficiunt ; Si die ftatuta omnes apud fe divifum e; citum per infidias, ne invicem ferre auxilia poflent, aggrediun Qi^iae cumi nunciata Antiocho efTent, auxilium proximis latu cum ea manu, quse fecum hyemabat, progreditur. In itinere
:

vium regem Parthorum

exercitus ejus,

habuit,

adversus

quem

fortius, qv
vii

dimicavit.

Ad poftremum

tamen, cuni
:

hoftes vincerent,

metu fuorum defertus, ^ occiditur cui PbK exfequias regio more fecit, filiamque Demetrii, quam fe< Antiochus adduxerat, captus amore virginis, uxoremduxit.
nitere

deinde dimifli Demetrii coepit:

feflinato mifillet,
^

ad

cum

turmas equitum

quem retrahenci Demetrium hoc ip

:

metuentem jam in regno mifTi invenerunt conati, ad regem fuum reverfi funt.

fruftraque or

INT ERPRET A T
a

lO.
in

Nam dm
a

njidennt urhes fe gra^v^ri ob

illatas,

tnjurias

nvUtihits

h Et miffi a Rege ijivenirmt (^ quia coge~\Dcmetrium hoc timentem.

\

bantiir dare

fuppkmenta

copiis,

o r M,

1. Tribus praliis 'viBor.'] Jofephus ex Rebus male geftifi, e prrupto lc Nicolao Damafceno vult ab eo trophEe- dedifie prscipitem vult ^lianus.^ l\ um ad Lycum amnem ereftum fuifle, bus diverfa refert Scriptura : ci quod non procul inde Indatem Partho- vellet Naneam deam, id eft, Vei rum ducem fuperailet j fed unius tan- uxorem ducere, idque pollicerentt

tum,
tur.

non

trinas vicloriae

meminit,

eiimtefta-

cerdotes
fse

in

que paulo

poft

ab

Arface

vidum
aliis

acciperet,

Templum, cum paucis

ut dotem
admiffuS;
in
frufta

p"'

cerdotibus occifus eft,

&

2. Occiditur.']

Aliter ab

illius

cx-

des traditur. Ab Ariace v.ftus fibi manus intulit, fi Appiano credimus. Ab Arface interfedus eft, ut placet Eufebio.

Qttem locum alii de Antiocl gno, alii de Antiocho Epiphane,

ptus. tus
tamr-j-',

Sigonius,

Serrarius,

di [^1'

ticcho Sidere inteiligunt.

I^

LiB. XXXIX.
4

Cap.

I.

291

i
!

~
'
'

B E R

XXXIX.
dum Mgyptum

iBREVIARIUM CAPITUM.
Demetrius, interfe5lo fratre Antiocho^
'Syriam amittit,
i

tentat<t

& tandem cruento fato tollitur.

fa^us^ dum fortunam fua^n non a Grypo^ qui matrem
re-

Aleiiander ex ignobili rex

jerenter habet, fosde perit interfedus

&

ratrem extinguit.
Cleopatra^ regina mater^ in
incle

horrendss lanien^e ex mulierum ira^

Mgypto gravijjimas turbas concitat, quaruM interitus deTandcfn

}ribitur,
^l

Peculiares tragoedia^ quas Cleopafra inter fuos excitat,

lla

a fiUo Alexandro occupato

interficitur.

Aleaarider in eiciiium agitur^ revocato Ptolemceo Notho,

id

Orientalia regna excurrentibus, Syria

Romanis Mgyptus vexatur,

C A P U

I.

Partkia cum exercitu deleto, fra- Demefrius Demetrius, obfidiojie Parthorum iiberatus, 2ic atnipregno ^ -^ reftitutus in re2:num , ^fi^^^P^^^cum omnis Syria in luclu An.M.3924, -^ .rr rr r rt r ppter amiiium exercitum eliet ; quaii Partnica iplius ac oi, 162. 3. fmis belia, quibus alter captus, alter occifus erat, profpe- Urb. c, 623 ^'^^' ^^^' r^^eflilTet, ita iEgypto bellum inferre ftatuit; regnum ^gypti CIeopatra focru pretium auxilii adversus fratrem fuum, polliCite. Sed dum aiiena afFedlat, ut affolet fieri, propria per def<l:ionem Syriae amifit. Siquidem Antiochenfes primi, ^ duce lyphone, execrantes fuperbiam regis, qu^, converfatione Partl:ae crudelitatis, intolerabihs fada erat, mox Apamenii, ccetiaeque per abfentiam regis a civitates exemplum fequutae,

NTIOCHOin
ter ejus

-%

Imetrio defecere.
djn
l>

Ptolemseus quoque rex iEgypti, bello ab eocum. cognoviffet Cleopatram fororem fuam opi* ^gypti navibus impofitis, ad filiam & Demetrium generum
petitus,

N
Clecpatra
'

T M,
1
'

focrti.]

Cleopatra uxor
fuit
:

Ds-

2.

Ihcce

Tryphone.']

Non

ille,

Philometoris

filia

Cleopatra

Scriptiira

meininit,
;

qui fex

de quo abhinc annis

Egyptia,
ixor erat

vel Tryphonis & P-emetrii foror ejufdem Philometo- jam obierat demque uxor, quse hoc eti^ tem- tempora, quod vsiius patem, confuiKiit
i

&

foror Euergetis.

Juftinus.

Mn

292
*

J
in

Syriam

profugifle, immittit

An.M.39a5.Protarchi negotiatoris filium, qui

^^'
^r^fi^'

juvenem quendam ^Egyptiun regnum Syrix armis petere

compofita fabula, quafi per adoptionem Antiochi regis recept

^^^gc' ijy. in famiham regiam eflet, nec Syriis quemlibet regem afperna tibus, neDcmetrii paterentur fuperbiam, ^nomen juveni Alexa:

auxiliaque ab ^gypto ingentia mittuntur. Inter corpus Antiochi interfe(5ti a rege Parthorum, in loculo argent cum ad fepulturam in Syriam remifTum fupervenit : quod,
dri imponitur,
^*

genti ftudio civitatum Sc regis Alexandri, ad

firmandam

fabu

fidem. excipitur.
conclliavit,
An.M.392,7.
?T^;

^?-,^V^^

Quae res illi magnum favorem populariu omnibus non fiitas in eo, fed veras lacrymas exif mantibus. Demetrius autem vi6t:us ab Alexandro, cum undiq circumftantibus maHs premeretur, ad poftremum etiam 5 ab uxc
n*i'^^ deleritur.

AnteC. 125.

Rehctus
fe

igitur

cum

paucis

iervuns, cu

Tyrum,

religione templi
5

defenfurus, petiffet, navi egredie

fihis Seleucus,
^
7

pr^fcdtijuflu

interficitur.

Alter ex

quoniam

fi

matris au6loritate diadema fumpfiflet, alter, cui, propter nafi magnitudinem,

rex a matre hadtenus
,

ab eidem

interficiti
fu
fi

cognomen Grypo

conftituitur,

ut

nomen

regis penes

G^po"inter~
feaus,

um, jus autem omnis imperii pe^es matrem eflet. CAP. II. Sed Alexander, occupato Syrias regno, tumens
ceflli

fi

rerum, fpernere jam etiam ipfum Ptolemaeum, a quo

fue

INTERPRETATIO.
a
unty

^od

&

urhes cum ingenti atnore excipiAkxander teftatur magnum dolo-

la,

qua dicebatur efle ab eo adoptatus. Ut filim nomen Rcgis haberet,

reiB, ut magi% crederetttr ab

omnibus fabu-

vero

omncm auBoritatem regiam.

N
I. In
ratn.

r
in

M.
iis
:

Syriam
rediit,

profngijfe.']

Audita populo-

que ab
Jolephus

defedlione Demetrius ex

^gypto
fibi

mifqre vexatum fuifle tr Appiamis tamen Sc Livius

uxoris julTu
interfcvllum, ob

Syviam

eumque
eft.

Cleopatra

orbata iunt

eum

praefidio, a

Ptolemsei

crudciitate

me- mulationem Rhcdoguncs

6.

Arfacis

filiae.

tuens, fecuta
2..

Ab

eddem

interf.citur.']

Eum,

laf

'

Nmien

ju-veni Alexaiida-i,'] Alexander

eft

propria
five

manu

emifsa,

confixit

Cleopa
ulciKi

Zobina dilus
3. fo

ab ikafebio

&

Appiano,

metuens,
five

ne

patris

necem

at ojnifTus a Jofepho.

tur,
de[eritur.'\

eodem

furore gcrens omnia, in

Ab

uxore filiifqiie
vidlus

praslio,

Commif- Appianus. Demetrius ad uxorcm 7. Cognojnen Grypo

Ptolemaidi
verfa-

CJeopatram,
batur, fugerat
delatus
eft.

quae tunc
j

fed ab ea repulfus

Tyrum
e

fuit.] Vel pro mngnitudinem, propter aduncita vel Gryps enim & Gryphus genus nafi j avis adunco nafo, in morem aquila? 5 i

Antio-^ nafo eflet aquilino ; qualcs Perfis eraiii chum Grypum ; fed id temporis Antiochnsj honore, quod Cyrus talis extitiffet Athenis erudiebatur, ex Appiano. \ 8. Conjiituitur .] Eum Athenis, quo
5. Itiierficitur.]

Dlios quidem 4. FJ/iifque.'] Cleopatra fufceperat, Seleucum

liberos

Xcnophon Cyrum

fpyTrov

appellat,

&

Ab iniiriicis

captum, diu-

diorum causA

miferjt^,

accerfivit.

fuborna

L
bornatus in
iCEus,

B.

XXXIX.

CA

P.

II,
Itaque Ptolc-

293

regnum, fuperba

Infolentia coepit.

regnum, fummis opibus in- An.M.^g^g, Mittit igltur ingentia Grypo auxilia, Sz iiliam Tryphe- 9^' ^^3- 4Itult. im Grypo nnpturam, ut populos in auxilium nepotis, non focie- AnteC.izi! Nec res te tantum belli, verum & affinitate fua fblicitaret. jftra fuit: namjcum omnes Grypum InftruftumyEgypti viribus Fit denique jerent, paulatim ab Alexandro deficere ccepere. rer reges praelium, quo victus Alexander Antiochiam profugit
reconciliata fororis gratia, dellruere Alexandri
lod odio

Demetrii,

viribus fuis acquifierat,

ijiops

pecuniae, ciim ftipendia mllitibus deeflent, in

templo
jocis

ivis

folidum ex auro Vi^lorise fignum toUi jubet,

:

facetis

:rilegium circumfcribens

'

Fiftoriam commodatam fibi ab Inteijedis deinde diebus, cum ipfius ^ Jovis i/t'^ dicebat. reum fimulacrum infmiti ponderis tacite evelli jufnflet, dehensurque in facrilegio, concurfu multitudinis elTet in fugam fus ; magna vi tempeftatis oppreffus, ac defertus a fuis, a lanibus capitur ; perduftufque ad Grypum, ^ interficitur. Grypus
To, recuperato patrio regno, externifque periculis liberatus,
iis

nam

in-

matris appetitur

quae

cum cupiditate
filio

rito

Demetrlo,

& altero
fuam

dominationis, prodito interfeito, hujus quoque vicftoria

eriorem dignitatem

tie

poculum veneni
veluti pietate

obtulit.

iidiis,

cum

ab exercitaSed Grypus, praedi^lis jam ante matre certaret, bibere ipfam jubet ;
faC^arn doleret, venienti
^

siuenti inflat.

Poflremum

prolato

indice

eam

arguit, y^/^,^

cmjtone??! fcelerlsfuperejje

3.Sinmns,fI?ibat qiiodfilio obtullt, ^Sic \ b regina fcelere in fe verfo, veneno, quod alii paraverat, 4 ext^^uitur. Parta igitur regni fecuritate, Grypus oclo annls quie- An.M.^g^^. ti & ipfe habuit, res-no prsftitit. Natus deinde ijll efl 5^^- ^^3- 3^iulusregni, ^ trater ipiius Cyzicenus, eadem matre genitus, Ant. C, 116, ex Antiocho patruo fufceptus, quem ciJm veneno tollere volu*-t, ut maturiusarmis cum eo de regno contenderet, 7 excitavit.

&

f'

IN T
''het
!n

ERPRETATIO.
ejui

auferri ex templo

jGvi^

fi-ilLt
\

ahiiuitj

qtiafi

certaret pieiate

cum ma~

'J

confatum cx foliuo a::ro. Gyypus, detc^is jam injidiis, juhet\

tre.

bihere,

&

nrgct

c Sic Regina interiit coaBa fwmere ad bibenduni, diim^ num, q^uodfsr Jcclusjilio para-verat.

vcm^

N
Tiliam Tryphenam.'] Alii
.;nt.

O T M.
fuerat educatus,
6.

Gjyphinam

Jo^vis aureum,'] Id ceno tribuit Arnobius.

cnmen Antiocho

quae
Balas,

quater nupferat,

Eadem matre gauius,] Clecpatraj primum Aleiandi-o tum Demetrio Nicanori^ deinda

Literfcitur,]

In

prielio

csefum occu- Antiocho Sideti, denique iterum Demctiio

Nicanori,
fed

vult Jofephus.

Extivgnitur.]
n:^it

Idem,

brevius,

7.

Excitavit.'] Belli

caufam Joicphus In

"-'

refert enim Cyzicenum rejicit; ; eum, Frater ipfins CyTdcerais,] Antiochus, dum Grypus in Judaeos bcUum parat^ ap\jd Cyziceni nomen fuir, quia Cyzici Cviicum copias coIleKifTe*

Appianus.

C A P.

294
Cieopatra
turfl/"7ifjde
viult/ cades.

CAP.

lil.

Inter has regni Syrise paricidiales difcordias

mo

^"^ rexiEgypti Ptolemseus, regno

qucm illa leglflet, reIi6i:o, quam Syriaeregnum elTet, quum mater, alteroex filiiselei:o,a]: Igitur ciim pronior in minorem, Urb.^aete ^^^ hoftem effet habitura. Ante 0.115] ^^""^ eflet, a populo compellitur majorem eligere cui priufqu; regnum daret, uxorem ademit; compulfumque repudiare carii mam fibi fororem Cleopatram, minorem fororem Selenen duG
An.M.3937.
:

^gyptiuxori & ^alteri ex fil: videlicet quad quietior iEgypti ftat!

jubet,

non materno

inter filias judicio,

peret, alteridaret. Sed Cleopatra

a matre divortio

viri dimifla,

cum alteri maritumc non tam a viro repudiata, qu; Cyziceno in Syria nubit; eique,

lut

afFerret, ^ exercitum Cypri folicitatum-, ad maritum deducit. Par igitur viribus fratris ( zicenis praelium committit, ac vii:us in fugam vertitur, Antioc amque venit. Tunc Antiochiam Grypus,in qua erat Cyzicenl or Cleopatra, obfidere coepit qua capta, ? Tryphena uxor Gr

nudum

uxoris
^

nomen

dotalem,

01. 166. a!'

Urb. c. 638. Ant. C. 113,

non requiri juffit ne eiTugere captivitatis mala poffet, fui semulatione in hoc potiflimum regnum invaferit, hoflique ^ |.Qj.]g nubendo hoflem fe ejus eiFecerit. peregrinos excj tusincertamina fratrum addu6tos, tumrepudiatam a fratre, cor matris voiuntatem, extraiEgyptum nuptam accufat. Contra pus orare, w^ tamfosdumfacinusfacere cogatur: a nullo unquam i
nihil antiquius
:

quam ^ fororem Cleopatram

captivae

opem

ferret, fed

<-'

(\

Tum

jorum fuorum inter tot domejlica^ tot externa hella^^poji victoriai periculis hellorum^ favt feminas favitumy quas fexus ipfe^ victorum eicimat : in hdc vero, pr^ter commune hellantium. fas^ a> dere ncceffitudinem- fanguinis : quippe ipftus qucd tam cruent}favi fororem equidem ger?nanam effe^ fuam vero confohrinam : Uh, His tot necefiitud ru?n deinde co?nmuniu?n matertera?n.

&

INTERPRETATIO.
a

Non

ut mater debet^

ferens 2t({mrajudicium inter fiUas, cum uni eriperet marituniy

regnum Syriay
nubendo ipjius

&

reddiderit fe hojiemfc

hojii.

ut iUum daret alteri.

d liuni eam accufat quM adduxerit maritum Jibi conciliatum citus externosy ut bellum excitaret^ exercitum, qui erat in Cypro^ tanquam dotem fratres ; tum quod repudiata ftierit a Ure, &' nupferit Cyziceno extra Mgy^ pro matrimonio. c ^ia fere?is ipjl invidiam invaferit contra matris voluntatem. b yidducit ad
[

N O T M.
z.Admaritum deducit.] Eadem fere Duos habeUat filios, i. Aheri ex fiUis.'] Ptolemseum Lathyrum majoHem natu, qui pianus & Jofephus. 3. Tryphena uxor.l Solus Juftinus a Jofepho Phyfcon & Soter dicitur ; & Lathyros habet hiftoriam. Alexandrum, natu minorem. 4. Sororem.l Ambs enim Pcolemswi genus eft leguminis, quod cicerculaxn vocant
j
.

quomcdo

Ciceronis a cicere.

ergetis erant

filijei

LiB. XXXIX. Cap.

(S

IV.

295

fanguinfs

adjicit

fuperl-titionem templi,

quo abdita profuge-

t,

tantoque rcUgwfius colendos fihi deos^ quo magis his propitiis ac

^ tum ncque occifa illa^ : fe virium quicqiiam Cydcmpturum^ nee fervaturum redditd. Sed quanto Grypusab-

ventibus vicijfet
'

ccno
lir,

tanto foror muliebri pertinacia accenditur,

rata

non mife-

:ordiae hjEC
s,
iit,

verba, fed amoris

^{{q,
:

Itaque vocatis ipfa militiqui ut in templum intravemanus amplexantis deas fi- An.M.5940.

mittit qui fororem confoderent

cum

evellere

eam non
^"

pofient,

m
] j

Tunc Cleopatra cxecratione parici- ^^^-^166.^3. alacrum pracciderunt. (lum, mandata violatis numinibus ultione fui, decedit. ^^^C Ant.C. 112. jlto pofl repetita prslii congreflione, ^ vidlor Cyzicenus uxoGrypi Tryphenam, quae paulo ante fororem interiecerat, ca,

c
;

ejufque fupplicio uxoris

Manibus

parentavit.

CAP.
i,

IV. At

in

vEgypto Cleopatra

cum

gravaretur focio
^

re- Ckopatra a
^'^'"'

abdui^aque ti^t- f-Uo interjicie uxore, eo indignius, quod ex Selene jam duos filios habelat, jjare cogit, arceiiito minore filio Alexandro, rege in locum OL i68^t tris conftituto nec fiiium regno expuliffe contenta, ^ bello Urb. c. 647.
filio

PtolemaeO; populum in

eum

incitat

&

'

<

'c

exulantem perfequitur. Unde pulfo, interficit ducem ^^^' ^ quansrcitus fui, quod vivum eum e manibus dimififltt im Ptolemoeus verecundia materni belli, ^ non viribus minor infula receiiiiTet. Igitur Alexander tcrritus hac matris idelitate, & ipfe eam reliquir, penculofo regno fecurani tutam vitam anteponens, Cleopatra vero timens, ne mafllius PtolemsEus ab Cyziceno ad recuperandam ^gyppri
:

^* '^'^^

v^ auxiliis

juvsiretur,

ingentia

Grypo

auxilia,

&

Selenen

INTERPRETATIO.
T^um neque Cyzicefiutn amijjiirum alif
j<
'

c
oris

Et

illam interfici juffit, ut

morUm ux^

ex fuis 'uiribui, etiamy'? occidatur

nec

fu 'uindicaret.

aiurum diutius vires {u"s,Ji reddatur. d ^amvis Ptolemaus abiiffet ex Cypro Tunc Ckopatra interfeBa cfl, execrationes infuJa, quia nolchat belhim gerere in ma-^ prccata deos ab ipjis trm, licet non efiet infcricr viribus. i cnsinparicidas, .itcs, ut ulcifcercntur fuam mortem.

''-

N
:.

M.

reg-[ Nec enim ho3. Non 'ulribus minor.l multcs ll:iuui metu fugit, led PtoJeniaT denfi-" Jcfephus rejicit quod Ar.tiochus injbus cum militum triginta miliibus ciuxinjlia Syria? parte regnaret, bellumque lio venit j e quibus tamcn, poll cbfidio" 'dum repararet qui tandem ab He- nem ab Alexandro folutam, repudiatu>3

Viclor

Cys^i-.cemis.'^

Hic Cyziceni
fed
poft

ro

incipit

Eufebius

aos^

;'-e
'

per

infidias

occifus

eft.j

Hac

efi:

quare
qui

&

ecrum

obfcdit

urbem,

&

.'US.

Juco^is,

iliis

aderant,

crudele belium

Bcllo
f it

,r,L exzUantcm^ R.eginae duces gefiit. Belcias' Ez Ananias, Jud^i, filii O4. Grypo auxilia.'] Ipu cum Alexandro qui Ten-p!um Hiercfdymitano ii- filio venit in Syriam, ubi Ptoleniaide poit in Helicp,: litana praefeclura con- difficiiem cbfvdionem potite, eft.

^crat,

Ex

Strjbcue

^ Jofpb^.

Uxorein

. :

'296
A-n.M.39S4'
01. 172. 3. Urb.C. 663, Ant. C. SS.

J
uxorem nuptumm
hofti

N
:

priorls marltl, mlttit, Alexandrumc p filjum per legatos in regnumrevocat: cui cum cccultis infici

exitlum machinaretur, occupata ab

eodem

interficitur,

^^fpij,
j

digna prorsus hac mo] infamia, quse etiam matrem toro expulit, ^ duas filias vid alterno fratrum matrimonio fecit; & filio alteri in exilium a bellum intulit, alteri erepto regno exitium per infidias machin
fato,

tumque non

fed paricidlo dedit

&

efl.
in exilium

CAP. V.

Sed nec Alexandro csedes tam nefanda inulta

efl-,

fi

pidfoy rcvoca-

Nam

ubi

primum compertum
:

fcelere

filii

matrem

inter

tur Ptolem^'

ftam, concurfu populi

in exilium agitur, revocatoque

An.M.3965.
01. 172. 4.

regnum

redditur

qui neque

cum matre

Ptolem bellum gerere voluifi

Urb. C. 664. Ant. C. 87.

nec a fratre armis repetere quod prior poffedifiret. Dum h aguntur, ^ frater ejus ex pellice fufceptus, cui pater Cyrenari regnum tefbmento reliquerat, haerede populo Romano inftitu decedlt, Jam enlm fortuna Romana porrigere fe ad Orient.' regna, non contenta Italias terminis, coeperat. Itaque & ea p:

Libyas
bello
fa6lo,

provincla fadla efl

in
Syrlae

4 pofiea

Creta

Cillciaque pirat

perdomltse,

formam

provincise

rediguntur.
vicinitate

""

&

&

i^^gypti

regna,

Romana

ardla

quce incrementa de finltimls bellis qucerere folebant, ademj vagandi arbitrio, vires fuas in perniciem mutuam conv( conten adeo, terunt ut alliduis prselils confumpti, in tum finitimorum venerlnt, proedseque Arabum genti, imbf
:

INTERPRETATIO.
a

Et

jinilt viiam

non morte natumlij Jed clufa

regionibus 'vicinis,

quse

pertinel:

paricidio.

ad Romanos verterunt
Jilias viduas, cogens

vires fuas in
iiltra

muh
hos
.

b Etfecit duas
tres ducere alteram ri repudiata,

fra-

perniciem,

cum

non auderent
licet

Jororem in uxorem, prio-

minos armaferre,
populos.

antea folerent

dilu

c S^ofaEiOy regna

Mgypti

^ Syrice in-

re fuos limites bellum gerendo contr.a fniti

N
interiit
:

M,
Creta,
rebelles
a!(

Cilicia perfequitur 5 in 1. In exilitim agitur.'] Eodem, quo pul- in anno a Charea navarcho occifus piratarum fonte, Metellus fus eft,

vi

Romae jaftatum
haeredem
repeterent
ejus

ett,

populum totamque
qui
Cretici

infulam

fubegit,

invito
:

Pc
u

Romanum
mifsique

ab

eo

inftitutum, peio,

Cretenfibus

favebat

Tyrum

Legati, qui pecuniam ibi

j

nomen,

decufque tiiumphi,
Provincia fada
eft,

depofitam
led
filius

non

ille

tamen,
dixit

tellus retuHt.
5.

Alexander,

Romancs

Cilicidque.]
piratas,

hasredes.

Pcmpeius
ejz/s.']

qui

fohcitati a

Mitl

2. Frater

Ptolemsus, cui cogno- date maria omnia

illi

infeftabant,

perdomu

men

Appicnis

fuit.

enim Ciliciam regionem afperam,

opportunam,
:

^, Prot'incia

faBa

ef.]

Eas
:

civitates li-

tebrifque

beras efTe

Senaius jufferat

fed

cum

ibi
ha.^c

puam
lio

delegerant

tyranni infurrexiiTent, ut ait Sigonius, provinciam redadta Libyae in pars Ita yimmiaays tf E-Mrcpius.
4.
Pojiea Creta.']

diai funt.

Hoc
eft,

eft.

cceptum
Ciliciaej

beUi fedem pr unde vulgo Cili bellum a Quinto Ser qui expugnato La

arce
vit.

Ifauriti

cognomen

repor

Diim Pcmpeius

piratas

ante

LiB. XL.
faerlnt.

CA

p.

297

Quorum

rex

Erotimus, fiducia feptlngentorum

m, quos ex peJlicibus fufceperat, divifis exercltibus, nunc rum, nunc Syriam infeftabat: magnumquenomen Arabum, nnltimorum exfanguibus fecerat,

N O T A.
:imtis.']

Ab

aliis

Aretas dicitur,
j
1

occupavit

&

Alexandrum

fuperavit,

amalcenis in

odium PtoJemaei, Ti-

Judaeorum ducem, ut narrat Jofephus.

tempore

evocatus,

Ccelofyriam'

L
.

B E R XL.
regem fihl deligimt.

BREVIARIUM CAPITUM.
/

Tigranem

Annemum

:to

Tigrane^ Antiochus^ Cyziceni fiiius^ creatur rex Syrice^

uce pojlea in provinciiS formam redigiiur.

C A

U T
odiis,

I.

UTUIS
parentum
reges,
ril

fratrum

&
cum

mox

fillis

Inlmicitils
bello,

^^//-/7;^^""'"^f^^l

fuccedentibus,

inexpiabili

-^^-

h
1

regnum
Itaque

Syrise
^

coniamptum
peregrinorqne

ellet,

ad

ex- ^njvi.3971.
01. 174, 2.

populus auxilia concurrit,

fibi

reges cir-

iri)icere ccepit.
1

^ T rrnA c sr^rtoiemaeum ab ^Egypto arceliendum cenleret

iej[u6d
'^

cum

pars

Mithridatem Pcnticum,
;

Y^^"S' .'Ant. C. 8l. occurreret-

o^^'

Mithridates implicitus bello Romano elTet, Ptolemaeus femper hoflis fuiffet Syriss ; omnes in Tigranem regem

INTERPRETATIO.
i

'i>

confiderare

quem Regsm

fibi eligeret

ex

iis,

qui externii populis mperahaHt

N
'^rafrtim

T
&

M,
patris
illius

odih.'\

Anticchi Grypi

quod
lenen

Cyziceni.
fiUis initfjicitiis.']

mortem ultus fuerit, vel Seuxorem duxerit, fucceffit ;

e

Hsec paulo lon- qui bello

Seleucum
fugere

Syria

Mopfuefticivibus

Antiopretium eft. quinque filios moriens veliquev:um, Antiochum, Philippum, iif!i Antiochum DioF.ucaeinm,
ire

opcrae

am
ciim

Cilicise

coegit,

ubi a

.'^

&

quorum natu major Seleucus Cyprs?lio

,

&

combuftus majora tributa exigeret, Seleuci frater Antiocho eft, ex j4ppiano. viftus Pio beUum ciim intuliflet, ab eo Eo mortuo, occifus eft, ex Jofipho.

&

vitftum

intcrfecit.

Ilh

ejus fratres,

hinc

qui Piu3 five Eufcbes diii>us' eft,

occupata, inde Demetrius

PhiUppus Syrise parte Damalci viribus

Armenise

'

298
Parthica focietate,

J
Armeniae confensere,

U
'

inftru6lam prseter domefticas vir Mithridatis affinitate. Igitur acc regnum SyricE, per xviii annos - tranquilliilimo regno poti'

&

ISi

neque bello alium

necefle habuit.
Antlochus

lacelTere,

neque

laceilitus

inferre

alii

quo centum feptuaginta millia hominum, & ult; aPomfeio Quod prodigium mutationem rerum port der urbcs pcrierunt, tnpromnci^ arufpiccs refsionderunt.' Igitur ^ Tigrane a Lucullo vil re: Syriss Antiochus, Cjziceni filius, ab eodem LucuUo appe itur digitur. An,M.39S4. Sed quod Lucullus dederat, poftea ademit Pompeius qi ^}\^V'rl' pofcenti regnum refpondit, w^ volenti Quidem Syri^, iiedur. = ' ^ ^ Urb. c. 6S3. ^ ^. ... ^ Ant. C. 68". J<^^ti', daturum Je regerriy qiii xvui anfm, quibus ligranes tenuit^ in angulo Cilicia laiuerit : victo autem eodeni Tigrane Ro manis, alieni operis pr^smia pojlulet. Igitur ut habenti regm m) adcmertt ; ka^ qm cejferit Tigra^ni, non daturum quod tueri iat 01.' 178, 3. ^^ rurfus Syriam Judcsorum i^ Arabum latrociniis infefia. -ed Urb. C. 687. dat. Atque ita Syriam in provinciae formam redegit pau iir Ant, C. 64. q^e Oriens Romanorum, difcordia confanguineorum regu:
creatur,
qitcs

Rex Syria

CAP.
itu

II.

Sed ficut ab hoftibus tuta Syria

fuit,

ita terr

ffiO

vaftata eft,

^-

-^

'

duseft.

INTERPRETATIO.
a

^J

refpondit

cum Hon daturus

eflet,

Antiocho pitenti Regnum, fe non daturum etiam fi iUud pofceret,

Regem Syria

N
Lathyri fretus,
fe

r lE,
Tigrane a LucuIIo.'] Tigraipeditum 250, equicum \c ille LucuUus vero militum undeciir. vero millia, ut tradit Appianus, cui
3.

oue

junftis
acriter

viribus

Regem dixerunt UHacum Antiocho V\o,

:

bat

tam

dimicarunt, ut

in

praelio

occubuerrt, ut habet Jofephus.

Dum
ab

Demetrius

Philippum
obfeflus

fratrem pauio
ipfe

pofl:

Plutarchus.

Prslio
Lucullus

propter

Ti;
e

Berosa? obfidet,

Arabibus

tam,

quam

obfidebat,

Parthis, captus eft, ad Tigranes peditum centum thridatem deduftus, ab eo magno in ho- que fere cquites, LucuRus quii: nore habitus eft. Deinde Antiochus Dio- tum milites amiiit j prseterquam nyfius, Damafco occupata, occifus elt ab qui vulnerati fuerunt, ex Pmtan

&

&

Regem Mi-

miiJia,

Areta Arabum rege. Fratribus fuperftes ginta tantiim hoftium millia cfi Phihppus, Syrias vix paucis annis prsfue- tradit Orofius. rat, cum Antiochus Afiaticus, Pii filius, illi 4. Jldemit Pompeius.'] Qui Lnc bellum intulit quare a Syris, tot motibus ceflbr prKlio noclurno trans Eu; defeflis, regnum ad Tigranem delatum cit quem Romanorum primus tranj debellavit, anno a Seleuco 228. thridatem penitus
:

1.

Mithridati^

affinitate.l

Filiam enim

Artaxatis,
in

Mithridatis in
2.
&:

uxorem duxerat.
excurfionibus

Tigvapem ad pedes Armenia regnare permifit, i^Afiatico,

Tranquillijfmo regno.'^ Aretas tnmen

expulfo

proviiiciam

ej

Judaei

Syriam

maxime anno

a Nicasiore

247.

infeflarunt.

LiB. XLI. Cap.

I.

299

L
B

B E R
I

XLL
C A P
I

R E V

A R

T U

M.

arthorum origo^ nomims ohfcuritas^ fucceffus^ imperium, cgni Parthici adminijiratio. Parthorumfcrmo^ vejfesy
ma^ exercitus^ prceliandi mos.
'ores

ar-

domejiici, fepultura^ religio^ ingei^ium^ vlrtutes^ irthorum regum res geftis paucis defcrihuntur
facis fapientiffmi

& vitia,

Parthorum regisvita

&
ci

morsplacida.
filio

ictriani regni

Jiatus fuh Eucratide, qui

cpprimitur.

Farthorum

hellici fuccejfus.

C A P U
"
^

I.
'

R T H I,
exules

penes
fuere.

quos, velut

dlvilione

Orbls
eft,

cum

Parthorum
'"'^.^'^^"^-

Romanls

fada, nunc

Orlentis

imperium

Scytli.i

rum
itur.

Hoc

Nam

Scythico

etiam fermone

ipforum vocabulo' m:L-^^'f^j' 3 4.' Parthi exules dicun- 01. 133.

tem.porlbus inter

Hi
:

&

Aflyriorum

& Medorum
fuere.
^

O-

^^^- ^" 52"^'^

iU,

Poftea quoque cum impepopulos obfcurifTimi fuere. Orientis a Medis ad Perfas tranflatum eft, veluti vajo-us

'^^^'

nnomlne, prxda vi^Lorum

Poflremo Macedonibus

uphato Orienie fervierunt: ut cuivis mirum videatur, ad nm eos felicitatem per virtutem provedos, ut Im.perent ^en'
,

fub

quarum imperio
^

veluti fervile vulgus fuere.

A RooiaflorentiiTimis

uoque,

trinis

bellis,

per

maximos

duces

noribus laceffiti, foli ex

1

omnibus gentibus non pares foium,

;

quanquam plus gloris iit.^ inter Medica Perficaque, memorata oh'm regna, & opunlimum mille urbium Ba6lrianum imperium emergere poetiam
">

vi6tores fuere

;a

&

'

quam lcnginqua

bella vicifie

praeterea

cum

gravibus

INTERPRETATIO.
a ^cm(jue fervlaunt Macedonibns poftquam de populis Orientis triuinfiiaraijit, ,

NO
"^'vifione Orbis.']

M.
3. ViBoresfuere,'\

Eos

Rcmanorum
duces.']

tidium, vel Corbulonem intelligat.

prope pares dicit Strabo.

:nisj>ellis,

Ab

iis

Craffus ipfe
: :

cum

per

maxims
:

M.
Ven-

filio

totoque

exercitu

deletus

Antonius
fed dein-

& M.
'^

Antiochum
nili

quis tertius vel

vero coaftus fuga confulere

fibi

non video,

forts

ds 1 Ventidio

&

Cwbulone

fuperati funt.

iScythicis.

3ca
Scythicis,

S
Hi

N
^

&

vicinalibus bellis affidue vexati, variis peric

certaminibus
pulfi,

urgerentur.

domefticis

feditionibus

folitudines inter

Hyrcaniam,

&

Dahas,

Arios,

&

nos,

Margianos, furtim occupavere. ^ Fines deinde, m tercedentibus primo finitimis, poftea etiam prohibentibus, itai: tum protulere, ut non immenfa tantum ac ^ profunda cam verum etiam prsrupta coJHum montiumque ardua occup: Ex quo fit, ut Parthiae pleraque finium aut peftus, aut frigc gnitudo, poffideat: quippe cum m.ontes. nix, 5c campo; feftu
infeftet.

&

CAP. n.
arma : praKandi ratio.

Adrniniftratio gentis
fuit,
^

poft defe^tionem

Mac
i

imperii, fub regibus

ordo

eft

Sermo
mixtus
+

his
""

Proximus majeftati regum,pop ex hoc duces in bello, ex hoc re(51:ore& in pace inter Scythicum Medicumque medius, & ex i
Veftis

olim

fui

moris

pofteaquam

accefsert

Armorum patrius ac Sc ut Medis perlucida ac fluida. Exercitum, non ut alis gentes hberorum, fed m mos.
partem fervorum habent
poteftate permifsa, ac
crefcit.
* fagittare ita
:

quorum

vulgus,

nuHi manun
:

per hoc

omnibus

fervis nafcentibus,

Hos

pari

ac liberos fuos cui^a habent

equites regi fuo
prcebet.

&

equit

magna

induftria docent, Locupletiffimus ut quif(

plures in bello

Denique h
equitu oc
!aul pur-

bellum Parthis inferenti,

currerent,
obfeijas ^
foli

cum

quinquaginta miftia

cccc

liberi fuere.

Cominus

in acie praeliai

expugnare urbes nefciunt.

rentibus equis,

Pugnant autem \ aut terga dantibus, fispe etiam 7 fugam

INTERPRETATIO.
a Dcinde
itos,
tar/t

lats exter.derant fiios termi-

&

fingukrem

fed pofiquant

pctc:

finitimii popidis prirtib non fe opponenti- funt, induti funt 'uefiibus perlucidii
\

huSy fed pojiea prohibeniibtcs, ut occupwverint

iton

tantiim campos immenfos

coUes. fundaSy fed etiam praruptos b Pofl regiam dignitatem ordo illuftrior fer~ui nafcuntur : eos tamen tanta c cant, quantd folent puero$ inftituere efl populorum. c Habebant olitti 'vefiitum fibi propriim

& & arduos

antibus, ut folebant

Medi.

valles

pro-

d SluQrum numerus in dies crefcit, lus pofjit iliis dare libertatem : ii

&

N
1.

r M,
&
Bapertur,

Dahas,

&

Arios,

&

Spartanos,

purpuream Xenophon.

Margianos.'] Qui inter Hyreaniam

&

5. Sagittare.]

Hoc

etiam

veii

lrianam, ab Aiia ad
tinebant.

Mare Calpium
Id
eft,

Curtius
6.

Expugnare
:

urbes.']

Idem

Iv.

2. Intercedentibus.~\
:

vetantihis^

canus

Intercedimus -vcrbo, probivox tribunitia opere. bemus manu In 3. Profunda camporum.1 Ita Florus

&

Haud

fojfas implere valent, 1

crit

fequeHte,

Murus
7.

quodcumque

potci

dinjerfa terrarum.

fagitta.
perlucida.'\

4.'

Ut Medis
confedlam

Medicam vetefta-

Fugam

fimulant.'\
:

Id omncyfitoi

fiem^

fericp

Procopius

Partliis refeiunt

idem de

LiB. XLI.
ut

Cap.

III.

301

incautlores
^

a his prselio
1

adversum vulnera infequentes habeant. non tuba, fed ' tympano datur. Nec pufi

poflunt

caeterum intolerandi forent,

quantus his
in ipfo

cft,
,i

vis tanta

perfeverentia effet.

PJerumque

certaminis praslia deferunt, ac paulo poft, pugnamex fuga tit, ut, cum maxime vicifle te putes, tunc tibi difcrimen
ilumfit.

Manimentum

ipfis

cquifque

loricas

plumatae

ux
1

utriimque toto corpore tegunt.

Auri argentique nul-

ia
'\

armis ufus.

III. Uxores dulcedine variae libidinis finguli plures ^^^"^l^j ^^^ Quamob- %v. nec ulla delidta adulterio gravius vindicant. iiinis non convivia tantura virorum, veriim etiam conCarne non nifi venatibus qusefita vefcuninterdicunt.
''-

^quis
]

omni tempore ve6lantur

ac privata officia

illis

bella,

ilJis

convivia,

^lica
!,

colloqui.

Hoc

fuper illos ire, confiftere, obeunt denique difcrimen inter fervos Jiberof:

quod

fervi

pedibus,

liberi

non

nifi

equis incedunt.
eft.

jltura

vulgo, aut avium,

aut

canum

lanlatus

Nuda

olfa terra

riscipua
,

In fuperftitionibus atque cura deoamnibus veneratlo eft. Ingenia genti tumida,

obruunt.
procacia
:

fraudulenta,

quippe

[violentiam

viris,

Ludinem

mulieribus

aftignant.

Semper aut

in externos,

INTERPRETATIO.
ilhii

'vulnerent hojies injequentes,

]

quantum habent impetum.

j

Jibi cavent,
(

Non

corpora JepeiiHnt,

Jcd relin^uunt

'erum
aberent

nemo

pojjet

eos

vincere, fi
pracliis,
1

catiibus tsf

avibus,

perjeverantiam in

N
Perfis
,

O T

/E,

Xenophon,

de Thefla-i

credas Jimulacra ms-veri

:

da Cattis Tacitus, de Scythis

Fcrrea, cognatoque viros Jpirare metallo

Par
mpano
11112

'vejiitus equis,

larte

datur.'] Inftrumentum eft Erant haec potius planum claufum membranaj quam munimenta.

equorum impedimenU,

lum, quod baculo pulfatur.

'ica

plumata fmt.'] Hoc

in

eft,

ex

Venatione Parthi dele4, Venatibus.'] ftabantur maxime, qua non nifi maximis
in

'

tcrreis
alii

modum
nec
fpecie

plumae
vocajit
5

falis

ludlibus

abftinerent

ideoque
fpreverunt,

Vonoquoi
Par-

fquamam
:

unde

nem Romae

enutritum

loricas

fquamae

enim differunt modoque conjujrdt

rarius venarctur.
5. Sepultura.]

Hic mos

a Perfis ad
tribuit

Utramque

fimihtudinem

thos defluxit,
dotus.

quibus idem

Hero-

':i/>at

equuWy quem pellis ahcnis

:am Jquamis auro conjcrta tegcbat.

'vque
'

Immatura morte fublatis os oculofque lale oblinebant, tum impofitos equo corvis ea opinione exponebant, ut ft pn us oculus dexter laceraretur a corvis, beatus
i
fi

finifter

contra,

infelix

haberetur.

toto

corpore.']

Equi etiam
:

Senes in montana
moris
,

dednftos

fame necare

ad ungulas

tegehantur

idco

crat

quod

etiam ds Cafpiis nar-

rat Strabo.

302

I
:

N
:

aut in domefticos motus inquieti natura taciti: ad faci quam ad dicendum, promptiores proinde fecunda adi lilentio teguht. Principibus metu, non pudore parent.

dinem
Parthorim
Ji.egum res

proje6li,

in

cibum

parci.

Fides

di6i:Is

pron

fiiqui

nulla, nifi quatenus expedit.

C A P.

IV. Pofl mortem Alexandri Magni,

fores ejus Orientis regina dividerentur,

cum inter nuUoMacedonum d

Ipoll

Partliorum imperium, ^ Stagnori externo focio traditur. H ea dedudlis Macedonibus in bellum civile, cum caeteri
rioris

lupe

Afis

populis

Eumenem

fequuti funt

quo vilo, ad

i |tigo

num
cho

tranfiere.

Poft hunc a Nicanore Seleuco, ac

ejus pofrefli
:

moxab

fitio'

mum
dedit

pronepote Sele defecere, primo Punico bello, ^ L. Manlio Bulfone, ^ Hujus defedlionis impunitat tilio Regulo, 5 confulibus. ^ Antiochi, duorum fratrum Regum, Seleuci 7d
5

h fuccefToribus

a cujus

111;.

&

Jrdi;

invicem eripere regnum volunt, Eodem tempore etiam Theodotus urbium- Baftrianarum prsefe61:us, defecit, regemque fe lari juflit quod exemplum fequuti totius Orientis a Macedonibus defecere. rat eo tempore Arfaces, vi
:

qui,

dum

fibi

fequ
nill.

defe6lores omiserunt.

ppel )pul
ficu

INTERPRETATIO.
a Difconila,
illa

qua

erat intcr duos fratres,

Antiochum

& Seleucumf

impediit ne

trfti

defcclio>

N
1. Fides diEiis, &c.] Ita Lyfander apud Plutarchum, veritatem nihilo meliorem effe mendacio, fed utriufque dignitatem

M,
6. Antiochi.]

Qm Hierax
Dum

ditlilfti-d
!

qtao fupra.
7.

Difcordia dedit.]

Cal

cus,<
ttp\

ufu

definiri.

plerifque

Audorum

credimus,

2.

Stagnori.']

Legendum

eft StatOdiori,

cui tamen prius Arii Parthi vero Nicanori,

fubjeftos velit Diodorus.

&

Dranca?
licet

fubditi,

Phrataferni

cum fratre Hierace contendit, p maximam eripuit Arfaces. Appi:f;i id contigiffe refert, dum Pcolems
getes,
fororis Berenices

r,m^
fus,
tai^''-

mortem
:

3. Pronepote Seleuci.'] Peccat Juftinus ; defecerunt enim a Seleuco Callinico, An-

Syria bellum

gereret

fed

alit

rem

narrat Georgius

Monachus.

tiochi

Soteris nepote, non prdnepote, quippe qui Antiochi dei fihus fuerit.

inquit,

&

Tiridates, qui genus d

regihus ducebant,

BaBrianorum en

4. Manlio BuIfojK.I Meliiis dixeris Ful- pae, duni Perjidi praefjk Agathoch fqne, qui collega fuit Caii Attilii, non Mar- qui ciini amaret T^iridatem, eique,
ci

Attilii,

quem.Pceni

diris cruciatibus

la- ferret facHhis, Jirueret injsdias, ff

tus,
lio

ceratum jam antea occiderant.

5. Confulibus.']

ab ipfo Tiridate, fratris Afj

interfecius cji
:

Non
quam

illis

Confulibus hoc
ante

fimiilque Arfi.-

contigit,

qui

quadriennio

Confulaficut

rum

occupato imperio anvis duobu:

tum

gerebant,

regnaret Callinicus,

fub quo tamen rebellavit

Juftinus ipfe
fatetur,

Arfaces
fere

eoque occifo, frater ejus Tiridatc: In duobus tamen manifefte pec

gius,
3i

aliique

cmnes

confentiunt Hiftorici.

Perfas pro Parthis quod annos tantym duos tribuat Arfa

&

LiB. XLI.
.e
)

Cap.
^

V.

303

origlnis, ita virtutis expertas,

10
1,

vivere,

Kic folitus latrociniis accepta opinione, Seleucum ^ a Gallis in Afia

^ ;

metu,cum prsdonum manu Parthos ingrefAndragoram oppreilit fublatoque eo, r^fetum eorum m gentis invafit. Non magno deinde poft tempore, Hyr- An.M.^Sog, a quoque reonum occupavit: atque ita duarum civltatum ^^- ^33- 4^ Urb. C. cog. /. Q j V . o praeditus, grandem exercitum parat, metu Seleuci &Ant. 0.247] Sed cito, morte Theodoti, meJoti Balrianorum regis.
folutis regis
4.
\

li

ratus
ec

cum

fiho ejus

&

ipfo

Theodoto
:

fcedus ac

pacem

fe-

multo

poft,

cum

Seleuco rege, ad defeclores perfequen-

niente,

^ congreffus, vldiov fuit quem diem Parthi exinde m, velut initium libertatis, obfervant, V. Revocato deinde Seleuco novis motibas in Afiam, ixamento, regnum Parthicum format,'militem legit, caurbem quoque ^ nomine Daram, unit, civitates lirmat
:

^''/^"s

'^''''^

^^^^^'

nte

'

Zaportenon, condit cujus loci ea conditio eft, ut neIta enim & 'initius quicquam eile, neque amosnius poiTit.
:

is

rupibus undique cingitur, ut tutela loci nullis defenfo:

^eat

&

foli

circumjacentis tanta ubsrtas

eft,

ut

propriis

.^xpleatur.
:\\

fontium ac fy Ivarum ea copia eft, ut & abundsntia irrigetur, & venationum voluptatibus exor-

Jam

Sic Arfaces, quaefito

abilis

fimul conftitutoque regno, non minus

Perfis Cyrus, Macedonibus AlexanCujus meRomulus, matjra fene<FS:ute decedit. lol; hunc honorem Parthi tribuerunt, ut omnes exinde reges oj fr/"^m nomine nuncupent. Hujus filius & fucceflbr regni, '.fles & ipfe 7 nomine, ^ advcn^us Antiochum Seleuci iili:entum millibus peditumx, & viginti millibus equitum in-

Parthis,

quam

:i..\omanis

INTERPRETATIO.
'j'itin

vivere latrociniis &" rapinis, fus

ejl

:lJet
:Jc,

Seleuam 'viBum in Afia a jam Regem non timens, ingref-

Fa8d

Parthiam cum pradonibus. per aliquod tempus a

confiituit

hello

tHf

termijjione,

Regnum

Pariis

N
''tde

o r m:
facit
5,

originis.']
alii,

Hunc Scytham
vel

Congreffks^ In eo forte prsho,

ftigit

dum

'erfam
-

eumque

Cyro

vel

viclores

Callinicus,

equo

prsecipita-

fxe duxifle
Gallis.']

originem volunt. Acri enim cum

Seleucus

tus periit.

Gallis

6.

Nomine Daram.']
Afca
;

Ad
Dura

pylas Cafpias,
vel

mmifTo,

&
eft

victoriam

&

ab

aliis

ab ahis Arfacia,

Eu-

men
-irgii

retulit.

rcpus, vel Agragas, vel

dicitur,

ragoram.']

Idcm

cum Aga-

Monachi.
BaBrianoriim
Baftrianis
Regis.~\

odotl
c-Ue

Nomine.] Vt ^gyptiorum Regcs Athenienfium Cecropida?, ita Qni Parthorum Arf\cid;:e nuncupati funt.
'7.

Ptolemaji,
8.

prtefcdtus

novum

Jik;crs!is

Jntiochuin,']

.'Inticchum

condidit,

quod tamen paucis poft

Magnum

intelHgit,

P.irlliorum ditionem conceflit.

Arf;icen ad

Media Hyrcaniam uique p-ifccutus efi:.

qui

expulllmr

itrudum,

304

T
:

ftrudlum, mira virtute pugnavit ad poftremum ^ in foctatfr ejus aflumptus eft. Tertius Parthis rex Priapatius fuit, ipfe Arfaces di6tus. Nam, ficut fupra didlum eft, omn
,

nomine, ficuti Romani Ojefares Auguftofque, cc[om.. Hic, aclis in regno quindecim annis, deceflit, jlicli{ navere. duobus filiis, Mithridate & Phraate quorum major PJ^ates, more gentis, haeres regni Mardos, validam gentem, be domuit ; nec muho poft decefiit, multis filiis reh'6i:is quibu prsteritis, fratri potiffimum Mithridati, infignis virtutis viro, |iquif
fuos hoc
:
\

imperium plus regio, quam patrio deberi nomini ratus ; que patriae, quam hberis confulendum. Eucratidh CAP. VI. Eodem ferme tempore, ficuti in Parthis T resgefia. dates, ita in Balr!s Eucratides, magni uterque viri regna ^ Sed Parthorum fortuna felicior, ad fummum, hoc duce, juccefru%. An.M.3870. rii faftigium eos perduxit. BacSlriani autem per varia bi u b c?' 6* ^^^^' ^"-^" regnum tantum, verum etiam Hbertatem ami^ ^ Drangaritanorum Indorumqu( Ant.'c.'i82r ^^^'^^^^"^ Sogdianorum & fatigati, ^ ad poftremum ab invahdioribus Parthis, velut exfi Multa tamen Eucratides bella magna virtut( opprelTi funt. quibus attritus, cum obfidionem Demetrii regis Indorum
:

tiuf.

tiiii-

lunt.

npei

ja-

anr,
lellis

;ues,
:ffit,

ere-

tur,

cum ccc

mihtibus, Ix milha hoftium affiduis erupti

ibus
i

vicit.

degit:

Qinnto itaque menfe hberatus, Indiam in poteftat unde cum fe reciperet, a filio, quem focium regni f
:

re-

!rat,|

in itinere interficitur

qui,

non diffimulato

paricidio, veliiho-

per fanguinem ejus currui ^git, ftem, non patrem interfecillet, corpus abjici infepultum juffit. h^c apud Ba6ljge-

&

&

Dum

runtur, interim inter Parthos

rius

&

Medos bellum

oritur.

Cu

va-

utriufque populi
fuit.

cafiis

fuilTet,

ad poftremum vidloria

pnes:
jafiii

Parthos

His viribus au6lus Mithridates, Medije I

praeponit: ipfe in
4-

Hyrcaniam
;

proficifcitur.
:

Unde

reverfus

Ibel-

lum cum Elym.-eorum rege

tem regno adjecit
protulit.

quo vi^lo, hanc quoqut imperiiimque Parthorum a monte Ca

geffit

^enafo,

multis populis in ditionem redadlis,

ufque ad flumen Eupl tem

Atque

ifa

adversa valetudine correptus, non

min

face proavo, gloriosa fenedtute decedit.

INTERPRETATIO.
h Denique Parthi magis ac mai Sedvirttn tanti Regis, fortimd favente,^ evexit Partbos adjimmam iir.perii poiefatem. \ invalefcentes opprejssrunt illosfracios
|in<i''
?/>

N
1.

O T M.
5.

In Jocietatcm

ejus."]

Pax enim

inter

Demetrii.']

Qui Eutliydemi
filius
t

eoB ea

lege inita eft,

ut Arlaces, vina

cum norum
/^.

Regis, de quo fupra,

Antiocho, bellum gereret in Eutliydemum qui tamen multa Eaftrianorum Regem,

poft prslia
2..

Elymieorum,']

Hyrcaniam
tus circa

&

Quos Julius Pol Baarianam coUocai

circa Swfianan

pacem

conceflit.

Dra7igaritanor:r,r.,'\

Scribe Drar.gia-

Armeniam-, Suntp^puli Pcrf.di;,

non prccul

noriim.

I^

LiB. XLir, Cap. L

305

B E R

XLII.

BREVIARIUM CAPITUM.
Mithridatis^ Parthorum regis, fiUus
militibus interficltur,

& /uccej/or
&

Phraates a
regnat^ qut

Poji

Artahanum Mithridates^ cognomine Magnus^

;

bellum infert ArtneniiS

de cujus origine

primis regibus difTigris fiiivii

feritjujiinus.
Jafonis
origo.
.

43*

Armenii Armenia conditoris

fuccejjity

elogia,

Mithridati eje6fo Orodes

domi

qui paricidiis

^ foris exagitatur
filii

^ cladibus

Phraaiis,

Orodis, horrenda paricidia

Augujius ab eo captivos

Romanos

& figna

varia fortuna

militaria repetit,

C A P U

I.

:"PJOST
X*^
\

necem
rex

Mithrldatls,
conftituitur:

Parthorum
qui

regls,

Phraates

p;;;.^^^^,

filius

ejus

cum

inferrc

hQ\\\xxr\M'.tkridans^

^)tentati ab Antiocho Parthici regni, -^Jlll^^^^rf' Scytharum motibus ad fua defendenda revo- ^infj.^ < ur. Namque Scythse in auxilium Parthorum advcrsus Ant:hum Syriae regem mercede folicitati, cum confedo jdm
in ultionem
1:

ftatuiflet,

llo

fupervenifFent,
;

&

calumnia tardius
iis

lati

auxihi merce-

ifraudarentur

dolentes tantum

itineris

fruftra

emenfum,

^uum veljiipendium pro

Ii:ur

vexatione, vei alium hojiem darifibi pof-

cent, fuperbo refponfo ofFenfi, fines

Parthorum vaftarecceperunt.
;,

Phraates

cum

rquit

Himerum

adversus eos proficifceretur, ad tutelam regni qui quendam, pueritiae fibi flore concihatum
oblitus
alias

tunnica crudelitate,

vitae praeteritse

&

vicarii ofHcii,

Lylonias, multafquc

civitates

importune vexavit.

Ipfe

INTERPRETATIO.
vi\\ <juerebantur

fnvartntur promif?a merccde, qubd tardiui ipfis

quia
?a///"-

b
?j

^utn

peterent filptniium

pro hlora

tolei-ato

in ianere,

velalium
victo.

Jtbi dari ha^

'" luxiiium.

Andocho jam

N
,

O T

A.
taa^n
fato

Pvjfrfctm.] Nejc vix un^uacB de morte naturali dieiturs Mith^idatem

e^Qfle dixit Jib, ruperiori

autem

.06

1
'

autem Phraatcs exercitum Grsecorum, C3ptum fuperbc crudeliterque tradaverat,

cit tas
:

immemor

prorfus,

quod

hoftiles

bello Antio bellum fecum c eorum animos nec capti

quem

1 1. minuerat, & infuper injuriam indignitas exacerbaverat. que cum inclinatam Parthcrum aciem vidiffent, arma ad hoh diu cupitam capdvitatis ultionem exercitus P tranftulere,

thici,
Mitlridates

& & ipfius Phraatis regis cruenta csde, exeqauti funt. CAP. II. In hujus locum Artabanus, patruus ejus, rex
=^

fub

CminLt'"
j^-m^ia,
c^j^^^^^origo

tuitur.

Scyths autem contenti

:

vi^toria, depopulata Parthia,

^

i
i

patriam revertuntur

a4'.'m.3947. Ol. 16S.3.

^'"^^*

Thogariis illato, Huic Mithridates fih'us 5,-arhio vulntratus, ilatim decedit. quippe clar cedit^.cui res geftse Magni cognomen dedere tem parentun), semulatione virtutis accenfus, animi magnituc
fed

Artabanus bello

Y"^^'?.*

Ant. L. 102.

fupero^reditur.
geliit
;

ro

Muha

is^itur

multofque

populos Parthico regno addidit,

^-i-ii-

bella

cum

finitimis
ii-i'

magna

010 bed &

viic \
1

Scythis profpcre aliquoties dimJcavit, ultcrque injuriae paren' fuit. Ad pciftrcmum ^ Ortoadifti Armeniorum regibellum inti

Sed, quoniam in i^irmeniam tranfitum facimus, origo cjus p^ Neque enim iilentio prasteriri tantum altius repetenda eft.

6
\

num
rnare

fas eit,

cum

fines ejus

poft

Parthiam

omnium

regnoi

miiS^nitudincrn fuperent.

Siquideni

Armeniaa Cappadocia

u z

Cafpium

^ undecies

centum
:

millia patet, fed in

iat-itudii

n
-

milUa paftuum feptingenta porrigitur. Condita eft autem ? ab ^ quem ciim perditum prc menio, ^ Jaf.^nis TheiTali comite AnM.277a. infignem periculofamque regno fuo virtutem ^Pelias lex cup( pdlen ^3'^*^'^^^' denunciata militia, in Cclchos eum ^ abire jubet i
'9

:r

\
it

INTERPRETATIO.
a Et. qiiod diu cnpiebant, 'vindicaiKriint
injurias fibi illatas in captivitate,
exercitus
\

Chn Rex

Pelias

ilhim

vellet

Partbici,

&

&

/
-

mcrte

ipfius

quia metuebai Juo regno Regis &. audaciam.

cesde
\

ob

il/ius

Phraatis.

N
1.

T
intuUt,
j

M,
fi

^em
dum

bello

Antiochi.']

Sidetes, qiii, 'pos,

Hieronymo credimus,
?-'

vifto

Tryphcne,
tribus
e;us

Parthis
milites

bellum
:

6. Jajcnis Ihefai:.'] JE,[oTmQyi

filius fuit,

eofque
poft,

praeliis

fregit

fed

pauio

cuam

mori-.-.s pater fratu

irnprudentius
periir.

va-

cui

regnum.

adulto J:iicni redderju.

:

gantur, a Parthis cpprefius

fed Peli;. ccmmcndavit 2. T/:'oo;tfnVi.] Plmius Tcicnarios Scythi- d.-ns Alcimjede, -eum tv....did^t Cl.: lendum. Valcrius Max. 12 ApoIIori cum genus elle tcftatur. 7. Pelias.] Neptuni ex Tyro 3. Ortoadifi.'] Artavafdis Armenias RcRcgis filia gcnitus, /Er.nis h-^ter. gis meminerunt ic Stnibo & Plutarch.

ididcratj
1

'

4.

Undecics

centum

milia.']

Graviter

8.

Abirejubet.]

Citrn

jam

sdi.)

peccat Juftinus,
fit,

cum

p;us

multo quam par

Ifon

Rcgnumi

Thefiali-ae

rcpetcrci
ilh

tribuat Aimenije.
5. j4b

expeditioms
pater fuk ;fuit.
]
(^.

fufcipiendce Pclias

Arnienio.]

Armeniorum
fliusj

Us, vcl Ul, Arami

&

Semi prone-

PeUmqnearictismcmoralilcm.]

LiB. XLII. Cap.

letls

III.

307

memorabllem gentlbus reportare: fperans Interitum vlrl, navigationis, aut ex bello tam prot ex periculis tam longae Igltur Jaron cJivulgata opinione tam gloriofe ndce barbariae.
pedltionis,

cum

ad

eum

certarim prlncipcs
'

juventutis totius

mc Orbis concurrerenr, exercitum

i

fortifiimorum virorum,
:

'

Argonautie
pulfus

cognominati

fnnt,

comparavlt

quem
4-

cuiri
fili-

nls rcbu-s gefils

L

incolumem
vi

reduxifTet, rurfus a

Pellae

iiL'iralia

magna

cum

ingenti multitudine, quse ad fa-

ni virtatis ejus
;e

ex omnibus gentibus quotidie confluebat, ^ coquam repudiatam, miferatione exilii rurfum -jizrat, h ^ Medio privigno, 7 ab ix^geo rege Athenienfiuni Colchos repetivit, focerumque etiarn rcgno puKum
5

Medea

uxore,

'

"^

',

JAP.

III.

civitates

Mas-na deinde bella cura fxnitimis ^effit ; ^ captafpartim regno foccri, ad abolendam fuperioiis militiae

J;fi''^l,^
e!o?{a.

INTEPvPRETATIO,
fpctUt
'

Colchos

cmn Medio

pri^uigTio,

cum ux- \aheram adjunxit Regno Jowri, nt dclerei Jea, quam prihs repudiatam ite^iim memoriam iitjuria, quam ipfi intulerat in ciim abduxeral Medea?n motus mife}-icordid proptcr ipjius \p}-iori bello, !, ejus jiliam, f interfccerat JEgiahm ejus \t unam partem ci^vitatum quas ccepe- \fiium.
:::l

Regis Athenienfnm,

&

rat,

dedit populis

qvos

fecum

adduxerat

&

N
/rjtis

T
fibi

M\
4.

&

Nepheles

filius,

cum

dentes commiiit fulcis.

noverca metueret,
aiiete,

confcenfo aurei

A Peli.^ filiis.l
viftor

Qaod

Jafon a Peh'_$

-perat,

quem vel a matre, vel a pa- fihis Thellalia Pontum ea parte, qua angu- Medea i^bique
una curn Helle
forore,
praster

pulfus fuerit,

unaque

cum

peragrarit
fcripferit

r.isfretavit,

Juftmum, qui
Meded.']

Afiam j legi nemi-

iva,

dum

tranfnatat, in fluftus de-

nem.
5.
fiiia,

:Ci

Regis Aetse Colchorum Pcetarum & Tragcediis & Fabuhs t, ubi, ariete vel Jovi vel Marti notifiima. NonnuUi tamcn non vcn^ficam ito, in Templo fufpendit fed prudentem ferni.nam, velltis au- fuifle volunt ; homines ad f^nitatem Aries mter fidera locatus efl-. quae efieminatos
Hellefponto

nomen

dedit.

Phryxus

Colchos delatus, ad

Aetam Regem

vo^tijfmorurii

'viro}-um.~\

52,

vel

56 traduxerit,
exercuerit
Libalis,

e^fque
laboribus

in
:

locis

cahdis variis
focus

ntur,

quomm
iSfc,

prtecipui

Caftor,

unde

datus

Hercules, Peleus,
-,

Telamon, Argus,
fortiti

Typhys,

6.

Medio pri^igno.l
ftagraret,

Dum

-Irgonauta.']

Nomen

ab ea, Creiifs

Mcdea

Jafon am.ore ab eo repu-

u funt, navi ; cui hoc ncmen indi- diata nupfit -'Egeo, ex quo fufcepit Mevel ob velocitatem, vel propter dium. ;aum, vel denique .quod dcf:irret Neptuni iilias erat, P^ex 7. JEgeo.l :. Qaod effet ex Djdon^^e fylva? Atlienieniiam, Thefei pater, quem cum in
-.i:,

>u3

fabricata,

ideo

vccahs

Poetis

Creta
eft,

periilie credcret,

in

mare

fe

dedit

prEecipitem, quod ab ipfo

iagnis rehns gefis.']

/^gaeum dictum
.

Qiio velkis au-

Nuta omnibus
Soccrum.]

fabula.

nperet
nii

facihLis,

Mede:/

ufui oper.i,
ejdfque

8.
hli.1

Aetcs rx Pcrsa Cceaiii

pdis fopitum occidic,

Sohs eiiam

filius extitic,

Injuriaiti

3o3

T
;

injunam, qua & filiam ejus aiium interfecerat, adjun>it

erat, affignavit.

Medeam

abduxerat, filium ^ J^^ partim populis, quos fecum addi[

poft^

&

Prirnufque

bumanorum

Herculem
coeli

&

...

berum, qui

reges Orientis fuifie traduntur,

eam

^ Cum Albanis fa js ab Albano monte, cunl, 7 G( one extin6lo, armenta ejus per Italiam duceret, fecuti dicunt ; quique, memores Italicse originis, exercitum Cn, Pompeii b0 Mithridatico/r^2fm falutav^re. Itaque Jafoni totus ferme Ori quas Par ut conditori, divinos honores templaque conftituit nion, dux Alexandri Magni, poft multos annos dirui jufiit, ne ijufquam nomen in Oriente venerabilius quam Alexandri e Poft mortem Jafonis, ^ Medius aemulus virtutis ejus, ihhonoa

muifle dicitur. Populis quibufdam^Frudium rigas 5 Caftoris & Pollucis, duces afiignavit.
percuffit
:

&

plagam Amphiftratum

qui

Herculem ex

Italia

;,

:.

matris,

regnumque ex nomine Medeam urbem condidit Medorum conftituit, fub cujus majeftate Orientis pofteaimper
;

o
n
a.i
i1'-

Amazones funt quarum reginam Thaleft concubitum Alexandri petiifie, multi audtores prodidere. Ar iiius quoque & Thefililus, unus de numero ducum Jafonis, re
fuit.

Albanis vicinae

le6la multitudine, quae amiflb Jafone rege paftim vagabatur,

condidit a cujus montibus Tigris fluvius modicis pr 6 incrementis nafcitur: interje^lo deinde aliquanto fpatio, fub raS mergiLUr ; atque ita poft quinque Si viginti millia pafll a
:

meniam

N O T jE,
I.

^^iaUum.'\
Herculem.'\

Ab

omnibus

fere

aliis

lucis fuiiTent,
5. Cajioris

Heniochia nomen habuii

(f Poilucis.']
filii,

Abfyrtus dicitur.
7..

Fratres g'

fex Arnobius,
ginta,

&

Tres numerat Diodorus, Varro duo fupra quadra-

Lsedig ex Jove

qui

&

Tyndarids
<

funt

Pollux immortalis, mortalis

:

or

nius,

Jovis

quorum cejeberrimus, licet noviffi- natus eft hic enim a Tyndaro, iUe a Thcbanus fuit, Amphitryonis, vel genitus ; fed Caftore mortuo, Pol ficlitii, ex Alcmena filius ; cujus la- Jove petiit, fuom ut immortalitatem
hiftoria

ya
.

partitus, alterna morte morer *s ? fi-atre Samfone geftis quod illi concelTum eft. Cum Jlbanis.'] Alba ab A Jo exprcffa eft ; uterque enim leonem vicit 6. nunc ei adjacet 1uterque evertit columnas, hic domi, ille iEneae filio condita HifpaniEe ; turpis utriufque apud mulieres banum urbs, quae ex ejus ruderibus e* lervilus, iftius apud Dalilam, illius apud vit, Alhano, Ger extinBo.'] Tricorporeum Omphalen, &c. e m tres tamen fuerunt, 3. Liberum.J Hujus nominis fuerunt eti- xit fabula am plurimi, ex Diodoro ; quorum tcrtius nomine, fratres, qui, cum uterentur i > casteros rerum gelurum gloria fuperavit, ma inter fe amicitia, ab una mente J Hejiod qui ex Jove ?c Semele Thebis genitus. putabantur. e8. Mcdiiii.] Medos tamen ex Ludc 4. Frudium.l Hoc nomine nullus fuit "* fed Rhccas & Amphiftratus, latronum du- mi filio ortos refert ChrcnicoiJ Al

bores ab omnibus decantatcs quis nefciat

Ejus

ex

rebus

ces, a juibuSj

quod auriga? Caftoris

&

Pui-

drinum.

LiB. XLII.
rande
ides

Cap.

IV.
fic

309
in
^

jam flumen

'

in regione

Sophene emergit^ ae

pa-

Euphratis recipitur. IV. Igitur Mithridates rex Parthorum, poft bellum rmeni^, propter crudelitatem a fenatu Parthico, regno peilitur.

CAP.

Orodes

M!~
pa^
(cf

thridatii
f<:ceJfor

rater ejus
10

Orodes,

eum regnum vacansoccupaffet,

;

Mithridates confugerat, diu obfidet

&

Babyloniam, fame coaftos, in de

ricidiis,

cladibus agi

Mithridates autem, fiducia cog- tatur. tionem oppidanos compellit. ^ Sed Orodes, itionis, ultro fe in poteftatem Orodis tradit. fratrem cogitans, in confpe(fku fuo trucidari us hoftem quam pofl haec bellum cum Romanisgeffit, 4 Crafrumqur An.M.4001, jufTit :

&

iperatorem
ius
^

cum

filio

&

omni

exercitu

Romano
Romani

delevit.
belli

Hujus

OJ. 281. 4. Urb. C. 700.

Pacorus, mifTas ad perfequendas

reliquias, AnteC. 51,

agnis rebus in Syria geflis, in

r
>

Parthiam patri fufpe(5^us revocaquo abfente, exercitus Parthorum reliiStus in Syria, ^ a Caf-

quseftore Crafli,

cum omnibus

ducibus trucldatur.
inter

Hi^ ita

ftis,

non magno
7

poft tempore,

Romanis

CsefaremPompei-

aque

bellum oritur: ^ in quo Parthi Pompeianarum propt-er amicitiam cum Pompeio l}d\o Adithn[ico jun6i:am, CrafH necem, cujus filium in Sc propter rtibus Caefaris effe audierant ^ quem ultorem patris, viclore
civile

rtium fuere,

&

I
'Bed

NT

E RPRE

TAT

O.

Orodcs magii

cogitam iilum

efle peli, propter

emjibi, qiiam {vmmfratren:.

>/ ^uo Fartbi Jietsrunt

cum beilum

anncitiam junBam cum PomJ-eh^ gereret in Mithridatem,

a partibut Pom-

N
\.

T M,
fugit
;

In regione Sophene.'^ Regio Armeniae

in

fed pauler.pofl in

oris,

Mefopotamiae confinio, ubi TiFluvius Afiae,

incidit, a

quibus occifus
juffic,

eft

Parthorum m^nus. ; caputque ab-

fcilfum
'..

miflum Regi,

qui

Paludes Euphratis.l^

riclum infundi

ut cujus

aurum in oris ammus arfe-

Armenia majori, eam a minori, rat atiri cupiditate, ejus etiam mortuum ca~ i Syriam Arabiamque a Mefopotamia feda^ver auro ureretur, inquit Florus. Eit ; deinde, infra Seleuciam jundtus, 5. Pacorus.'^ Regicnem omnem, quae ad <ii Tigri in finum Perficum fe exonerat. Euphratem ufque pertinet, recepit ; flu^ ortus in
|j.

Orodes.]
5

Quem Hyrodem
eo

vocat Plu-

^hus
..

ab

Mithridatem

expulfum

vioque tranfmiffo, irrupit in Syriam. 6. Cajfio qu^ejiore.l C, Caffius Longi-,

ot Appianus.

nus,
Csrris
praedae Parthis

cum

in

Syriam
res

poft

cladem

Craifi

CraJJumque imperatorem.'] Craffus^ obbel

profugiffct,

profpere

geffit

in

t a Syria, fpe
tit
Ij.
5

um

inin

Parthos.
7. Civile bcllum ontur.'^

fed, fecutus

Arabem

nefcio

quem,

Quod nec fupe.

vaftamque planitiem cum ex- riorem Caefu-, nec parem Pompeius ferre imprudens deduxiffet, a Surena poffet ; Pcmpcianis id agentibus, ut ex-^ ^thorum duce laceffitus, & filium & mw\- pleto tempore provincia Ca?far exercituquc t| e fuis amifit y cumque, fugentibus cederet ; Csfaris.nis vero, ut idem praeftaaequalia

ftum

'litidem

Parthis,

nuUa pugnandi

copia

retPompeius, annitentibus.

Jpt^

zpfe

Cairas,

cum- reliquo exercitu

C^&qi.

3*io
Csefare,

N
'^

I
-

futurum non dubitabant. Iraque vlRls partibus ?v; peiani?, & - CaiTio & Bruto auxilia adversiis Auguftum k Ar lonium miicre: & poft belli finem rurfum Pacoro duce, ini 5 cum Lahieno f.3C>tate, Syriam h Afiam vaftavere; caftr;
"*
^^

que Ventidii, qui

pofi:

Cailium,

abfente

Paccro,

exercitu
j

Farthicum fudcrat, magna mole aggrediuntur. Sed illc, ^ mulato timore, diu continuit fe, & infultare Partiios aliquai
tifpcr

paffus

efl:.
:

Ad poftremum
quarum impetu

in fecurcs Ijetofque
fufi

parte

]e:iionum
An.M,4oi5.
Ol. 185. z.

ernifit

Parthi,

in

diverfa

biere.

Pacorus

cum

fugientes
caftra
9

fuos

abduxiffe fecum
veluti

W^

Urb.C. 714, ones Rcmanas putaret, Ant. C, 37; ribus, aggreditur.

emifisa,

Ventidii,

fme

defenf

Tum

Ventidius,

reliqua

parre legionu

univerfam Parthorura

manum

cum

rege ipfo Pa?o

IN
Cum

TERP RE T AT
Rcmana^ abduBas
lor.gius.,

O.

Pa.cofniS *>utaret Isgiones

dum ferjequmtur Juos fa^k;

N
TerPcrriemel in ThefTalia ad Fhai-falum ; iterum in Africa, ad Thapfum prope Leptim ; tcrtio in Hifpania, ad Munpeiancs vicit Casfar
:

T
i
i

/E.

X. Viciispartibus Fompeianis.']

que clade, Parthis, ut

ferrent, auftor extitit.

bcUum Romanis

6.

Sjriam

fif

Afiam.] Paccrus Apan

& Antiocl-ua
prseter conftituit

captis,

omni

Ciiicia Syriaqi

dam

Bcetic^

oppidum.

In prima pugna

Tyrum,

potitus, in Judsea Reg'

Pcmpeius viftus, in altera Scipio & Jub?, in tertia Pompeii filii. Sed haec omnibus nota.
2.
CaJJio^ (Sf

Antigonum.

7.

Bruto.'] Confoffo
ille

bus in Curia Caefare,

tibus contra
3^.

pugioniSyriam, hic Maseftaret.

dum
egit,
eft.

Exereitum Parthicum,] Labienu Pacorus in Syriam propcrat, in fug

&

ad

Taurum montem
timore.']

perfecu

dcniam cbtinuerat, quod a Reipublic^ par-

Antcnium uterque

M^uersus Augiijium

Pcr.es
teftas

Antonhm^^ qucs id temporis fumma rerum poerat ; quinque, ut mortem Caefaris

&

8.

Simulato
quae

Ventidius, equi
edito caftra
]

tus Parthici
fuerat,

metu, in loco

imprudentius aggredit tur Pavthi, ab irruentibus undique Rcn

nis in

dum

nlcifccrentur,

&

Senatores

profcripserunt

fugam

verfi,

L?.bienus in

cafttis

plurimcE,
Poji

Caffiumque
belli JincT^.I

&

Erutum

armis

fefius,

&

paulo poft,

dum

nofiu fugai

perfecuti funt.

gitat,

a Liberto captus, multa millia Pi

4.

De fumma rerum thorum

Vellcio,

csfa, ipfeque Pacorus cccifas

certatum

eft

ad Philippos, five MacedoniiE,

Appiano,

five ThefT-iliae, ubi

&

& Flutarcbu.

Qucd

tarr

Caffius ab Antonio,
eft
;

&

in aij.ero praelio contigit. 9. Fentidius,]

Oaavins
Brutianffi

Bruto viftus

uc Caffius,
fibi

Loco humili natus,

q(

ignarus viftcriie,

ccnfcivit

mortem
lio
5.

Brutufque, commi/To iierum prsefupcratus, a fervo occidi fe iuiTjt.

;

a Pompeio Strabc, C3pt?, ante currum imperatoris iriumpte Grandior h^ns, vi&m ds in finu tuiit.

mater bello

Sociali

Cum Labienol

Fiho Titi Lnbieni,

Legatus
Cjefaris

fibi

cs^ixl

quj?fivit,

coraparandis

mulis

qui

&

in

belJo

Gallico

vchicuiis. m3giftratibus.

In

iftc

qna-flti r

& in praelic ad Mundam, ccntra ip- tus cfie ccepit Caefari, cum quo iia Gallfnm Cfffarem fcrtiter dimicans, cecidit. profcclus in illius amicitiam & in cfc Ante pugnam Phijippenfem ejus filium. ad nem amplifiimum pcrvenit. Cum Antor Orcdcm Caihus miferat, ut inde evccarct deince profcri-otus eft conjun<f, fcd
fuerat,
:

auxilia

fed Labieaus.

audi::a

Cafiii B;uti-

pardbus Pontifex, demde Ccnful

creatui

liuerlfcit

L
irfecit
rftt.
li
:

B.

XLII.
Parthi

CA

p.

V.

3"

nec

ullo bello

unquam mnjus vulnus accepe-

Haec cum in Parthia nunciata eflent, Orodes pater Pacori, paulo ante vaftatam Syriam, occupatam Afiam a Parthis aumorte,

?rar,
|Ki
ir,

vicSoremque Pacorum Romanorum. gloriabatur, rcpentis & exercitus clade audita, ex dolore in furorem veniMulcis diebus non alloqui qucmquani, non cibum fumere, vocem mittere, ira ut etiam mutus fadlus vidcretur". Poil
:

deinde dies, ubi dolor vocem laxaverat, nihil aliud quam leorum vocabat Pacorus illi videri, Pacorus au.liri Videbatur ; |i!n illo Icqui, cum illo confiders: interdum quafi amiillim flcjlker dolebat. Poft Jongum deinde ludum, aiia folicitudo miindum finem invadir, quem ex numero xxx filiorum in locum >ri regcm defiinet. Mults peilices, ex quibus gencrata tanjaventus erat, pro (a\'. quceque fcJlcitas, animumfenis obfideScd fatum Parthi^e fecit, in qua jam quafi folenne eil:, reiiiltos

paricidas habere,
fitiine,

ut fjeleratiflimus

omnium,

&

ipfe

Phraates

rex ftatueretur.
^ patrem interfenec in filiis ceifint oarioptimates propter affidua fcekra

Iw

IGAP. V. Itaque Itatim., quafi fratres quoque xxx trucidat

:

nollet mori, f^d

p^^-^^^/y
^^^^^^^^^^'

/^V/

ha.
't,
ji

Nam cum
ne
eiiet efiet

inreftos i]bi

jubet.

pOilct, aauitum qui nominari rex polTct, adultum iiiium mter- /tgna mi/ita. Huic Antonius, propter auxilium adversus fe ^^i ria ab eo rc^-i

;farem
|s
'

latum, bellum
/: 1

">

mtulit

cum fexdecim

validiffimis
-

le-TJoni.

-^/"'^*-

led graviter

it.

Qid

vidoria

muitis prsliis vexatus, a rartnia reinfolcntior Phraates reddi?.us, ^ cum mulin

i>

"r,

An.M.4007.
O]. 135.4.

^^'^^- 7^6.
^^"
''"^*

crudeliLer confukret,
i(jue

exilium
finitimas

populo

fuo

pellitu^

cum magno tempore

I

civitates,

ad

poliremum

N T

E R P R E

T A T

O.

h.

Ejlciiur in exiliwn

a popuJo^ cum crudditatem juam

in multis exhicuifet,

N
I3

O T M.
tu-

Pcpn:us

Romanus tam

indigne

Ih,

nt vulgo per vL\s uvbis verucuii fciip-

Gallorum lo, Armeniorum li, aliaprsterea Hifpancrum equitatum quibus ccpiis Bjccr^s cc Indos terruit, u Appiano credimu?.

rum gentium 30
:

nloncurrite

cmnes Au^nres, Arufpiees

ejl efi

:
:

\Portcntum inufiunum co)iiiatun

recer.s

3. Mul:is pra^His vexatus~\ Dum Pr?eafpa Medis' Ivietropolim obfidec, Scitianus cum

iNam mulos qm fiicabat,

-i.

fatiiis

ConjuL miililjus
deinde,

decem
inito

a Parthis npprcfrus
chin

ef;:

cevtamjne,

nec \idus
Phraates

Pu
rbo

fl^cit^

liibo ranLi inter:

nec viclor

difceiriiret,

frudra tcntara pace,

accn!

quod

cum Armeniam
ut inter

reperit inglorlus,

dum

::l-t,

LO

pr.efcc.iri

jufiic.

feptem dierum it.cr noftu jacentcm diuque, odlodecim praeliis eum fuigat, v2, Jppia- Antonius tamen, quod vivus e i'.inhia reIta diiifet, victoiem prsdicare fe non cruita

viginti

2.

Cma

Jexiletim

njalidijprnis legionibus.^j

buit,

ut

rcferuut

Dlo-i,

FlutarcLus,

&

mai^cium

&

iociQruai iuijtbat

60 mil-

/^ppi.vnus,

Scythas

.. .

312
Scythas pfecibus

J
num
reflituitur.

1
ri

fatigafTet,

Scytharum maxlmo auxiho fn Hoc abfente, regem Parthi Tiridatem qut

*

dam conllituerant qul, audito adventu Scytharum, cum m^\ aaiivorum manu ad Caslarem, in Hifpaniam beiium tunc temj ris gerentem, profugit, obfidem Caefari minimum filium Phr; tis ferens, quem negligentius cuftoditum rapuerat. Quo cogni Phraates legatos ftatim ad Csefarem mittit, fervumfuum Tirhi tem l5^ filium, remltti fbi pofiulat. Csefar & legatione Phraa'
;
,

audita, & Tiridatis poftulatis cognitis (nam & ipfi reftitui regnum defiderabat, ^juris Romanorumfuturam ParthiamzihnTm]

ft ejus regnum muneris eorum fuiffet) neque Tiridatem dediturum Panhis dixit, neque adversus parthos Tiridati auxilia daturu ISie tamen per omnianihil a Caefare obtentum videretur, Phi ati filium fme pretlo reroifit ; 5c Tiridati, quoad manere ap

Romancs
^

vellet,

finito Hifpanienfi bello,

cpulentum fumptum prseberi juffit. Poft h; cum in Syriam ad componendum (

An.M.4034. rientis ftatum veniftet,

Urk^C

73^.

veilet

-^t. C. 18,

metum Phraati incuftit, ne bellum Parth Itaque tota Parthia ^ captivi ex Crafiiano fi Antonii exercitu rec( lle6ti, fignaque cum his m^litaria Augui
inferre.

4 ftlii nepotefque Phraatis obfides Augufto remifta. S d plufque Ca;far magnirudine nominis fui fecit, quani armis

&

dat
ali

imperator facere potuiflct

INTERPRETATIO.
'&

Dicem Parthiam Romanh

ali^uo

mdofuhjeSamforej Ji ipfum

refiituijfent in

regm)

N
t, In

T JE,
conficere folebat.
Cajfiodorus ,
Orojtuiy

tota

Hiffaniam belltm.l Hifpania fere Romanis parebat, praeter Cantabros

qui etiam

Florus.
3,

&
non
eft.

Aftures,

tum dcmari cum

ipfe

Captiw ex
prae

Craffiano.l

Qui

vel in Pc

potuiflent,

Csfar

eo

profedtus thia
fibi

pudore

remanere,

vel

morte

inferre,

quam

redire in patriam,

2. Finlto Hijpanienji

beIIo.'\

Annis duo- luerant.

altero

bus,

flures penitus devicit,

quorum primo Cantabros, non tam

Agrippae,
:

A-

4.

Filii nepotefque.l

Phraates, vocato

fua,

quam collcquium
Furvii quatuor

Titio, qui

tum

Syriae praeers

iegatorum,
fortitudine

Antiftii
ficut

&

filios

legitimos,

ei tradidit obfidt

res

enim,

^er iegatos

felicius

quam

per

Antonius, Ita Fkrus fe ipfum

^ Strabo,

L IBE]

LiE, XLin. Cap.

313

L I B E R XLIIL BREVIARIUxM CAPITUM.

.

7tiani

impern

initia,

Urlis

origo,

Primi

ItaliiV cultores

l^

\iea Numitoris Jilia Remum di ratione educati emergunt.

j

iff

Romulum parit,

qui mira qua^

ma conc/ita, fenatTis
cenfci

conjiitutzts,

rapt^ Sahina^vicini fulat^I,

f
ir,
.

Tarquinii temporibus Maffiliam condunt, Liguribus

dentibus.

Iria MaJJiiienJiumforiuna,
.

affiHenfium bella^
eniia in

& felices fuccejfus. & fcedera, EQrunclein benevolentia l^ mu* T

I.

Romanos,

C A P U

"YRTHICIS,'
lum Orbis
Frogus,
'e;tur
:

Orientallbufque,
expeditis,

rebus
pivis

velut

poft

ac totlus propemo- jje^M?;/.^ ad iaitia Romanse urbis/'^'^ '^'^^'^'^longam peregrinationem, domum jj^^^^^^^
fi,

ingrati

officium exiftimans,

cum omnium
taceat.

lU.Tj res

geftas illuftraverat,

de

fo!a

patria
:

rijur initia
)liti)peris
JS
s

Romani

Imperii perftrlngit

ut nec

modum
^

Brevipro-

excedat, nec utique originem Urbis, quae eft caput topraetermittat.

Italias cultores

'rbis, filentio

priml

f^re, ^

quorumrexSaturnus
fub
illo

tantaejuflitise fuiffe traditur,

Aborigi^ ut

qiifervierit

quifquam, neque quicquam privatae rei

INTERPRETATIO.
I
1

tUm

tempore

nullfis

fuerit fervuSj

nullus habuerit hona Jihi profria

O 7
i

JE.
ns in locis junftos, quafi ab erroriivel

.origines,'^
i^i^ni

Hoc

eft,

aJto;)(;3ov=c.

venas

~~'X

Graece

fonat quod

Latine
'

bus, Aberrigines vel ylboririnzs dicerentnr.

^g

8c

indigena

>tum,
'

: quod nomen huic quod in regione fua ge-

Non

defunt tamen qui malint ecs, Chamafeno iEgyptiorum Saturno,

vcl

a ab

'^nt,
.

quafi

abfque origine,
Italiae

&

ve|

OEn.trio,
2.

Lycaonis

Arcadia? Regis fiiio^

Saturnus.']

nali eHent.
?.nos

Quare Aborigines
fuiili

in Italiam abduftcs.

populos

an-

S^uorum

Rex

Oce?.ni

ac

alii

'U>it;

Sc

tamen errones quofdam Tethyos iiiius, qui cum ex oractilo dimultis e regionibus oa- diciflet fore, -ut a fiiiis Regno peikretur.

iiaDiie-

314
habiierit;
fed

J
veluti cun<5lis

U
^

N
Sz

i
indlvifa

omnla communia,
patrimonium
ut
eflet.

omnibus
exempli
jn

Ob

cujus

am
fim
'

cautum
in

eft,

Saturnalibus, exaequato

omnium

convlviis lervi

cum

dominis
:

recumbant.

Itaqu'.

nomlne, Saturnia appellata eil & mons, in quo hal in quonunc, veluti a Jove pulfo fedibus fuis S: : " Capitollum eft. Yoik hunc tertlo Joco regnafle Faunurr fub quo 4 Evander, ab Arcadise urbe = Pallanteo, in cum mediocri turba popularium venit cui Faunus & s montem, quem ille poitea ^ Palatium appellavit, benigi
regls

Saturniiis

In hujus radicibus templum Lycso, quem Graeci Ilomani ^ Lupercum. appellant, conftituit ipfum Dei f crum nudum caprina pelle amiclum efl-, quo habitu
navit.
:

Romre

Lupercaiibus

decurritur.

Fauno

fuit

uxor

N
ideoque Jovi ftrueret infidias ; ab eo Creta ejeftus, Italiam profugit. Unde in
pars
fet,
Italige,

r
3.

M.
fcutis obn fihum, qui a

inloco fuerat SabinonimFaumint.']

Pici

tura
eruii

qucd
dicla

ibi
eft.

apud Janum

laritaf-

genitus.

Fauno

orta

Poetas

Latium

Cum
in
j

agri

cclendi

numiiia ruftica,
appellarunt.
4.

quos Funos

&
'

raticnem Janum dccuiflet, tionem ab eo receptus eft

regni por-

amboque tam
popuios,
Feriae

Evarider.^
filius,

Rex
ciim

Arcadiae,

mnanimi

confenfu

regebant
Saturni

ut

Fatidicae

patrem

eorum
I.

aetas

aurea fuerit nuncupata.

folebant,
die

occidifTet, pulfus

Arcadia venit

in

menfe ubi ccnditum in monte Palatins decimo a Pallante proavo dixit Pallanteum quarto : Cecrops omnium primus, ut Ma5. Pallanieo.J Cui nomen im; crobius probat ex Philochoro, Saturno, Sc Pallante uno filiorum Lycaonis. Opi, tanquam frugum repertoribus fta- Jiodo. tuit in Attica, 6. Palatiiim.l Mira inter Av.C. ut patres-familias una cum fervis frugibus vefcerentur. Qm fe- de nomine varietas. 'A Pallant; a Pa ^i dies dicebantur quibus nefas urbe deduftum vult Livius jt^ovja, Solmus, vel a erat gerere bellum & punire quemquam :' tini uxore Varro conviviis ; ftorum dea, vel a Pallante Evnr.; excipiebant domini fervos
Satwnalibus.'^
celebrari

Decembri

'

quidvis
pileos,
ceis

libere
libertatis

loqui

mancipiis
geftare,

licebat

alii

denique ab Arcadibus,
eft,

quod

fignum,
indui.

&

csl-

hoc
7.

vagantes, illuc appulerint,

fihus

ingenuorum
Saturnalia

Sunt tamen
ex

qui

Pana.] Cujus
eft
:

Pan

velint

dedula

Scenopegiis

certum

fcd

a Poetis

&

pai

Judsorum, qux menfe Thifri feptem di- naturas totius deus fingitur. In erum fpatio coIIeris frugibus celebrari majtime vero in Lyceo & Mzcnai

mos
bat. 2.

erat

quo tempore
Le^vitko.

fervis

iimul

cum

bus, colebatur.
8.

liberis epulari fub tentcriis,'& feriari lice-

Lupercwrs.']
di.eli

Sacerdotes

hiij'-;s

Ex

Luperci
calibus

funt.

CapitoHum

ma

in Saturnio monte,
ibi

Superbus hcminis capite

^.] Arx Romae muniriiTiquam Taiqmnius condidit, cui nomen datum ab

reperto,

9. Lupercalikis.'}

Alia

alii

de

tradunt
in

Aud-orea,

Ab

ex
u3

Arcadia

dum

fundaprius

Dionyfius, Livius,

Itaiiam tranflat:. Piutarchu?.

&

menta

jacerentur.

Mons

TarpeXfiS

didus, a Tarpeia

veftali virgine, quse

Max. hoc mulo Sc

infcituta
RfiltJO,

primurn
propler

tradit

fuc

LiB. XLIII.
~,

Cap.

J.

2^5
furo-

quoe affidue
:ura

divino fpirltu
:

impleta, velut per

unde licuntLir. Ex filia Fauni nifto Geryone, armenta

proemonebat
ftupro
^

,.,

conceptus iEneas ab Ilio,

'-

adhuc, qui infpirari folenC, & Hercule, qui eodem temvicloriae pr^emia per Italiam Latinus procreatur. Qiio tcnente
4

Troja a

Grsscis expugnata, An.M.zSyr.

taliam venit
(

ftatimque bello
praebuit,

exceptus,

cum

in

aci-

^^'^^^^^x^

icitum eduxifiet, ad colloquium vocatus, tantam admifui

m
r.

&,
^

Latino Lavinia

ut

Sz

in

matrimonium

focietatem regni rcciei data, gcner af-

Poft hisc

commune

utriufque

bellum adversiis

INTERPRETATIO.
}

bac Latinus *
atai

Mneas
cutn

Turno m'^tias

hellum f.mul gerunt contm Turnmn Regan Rutulontm^ Lavinia, quae i^fi prcmiffe fuqrant.

N O T M,
lunaitore urbis

in

mcnte Palalino
veio
re-

&
ex

Circes,

Rex
pater.

Laurenti fuit,

&

LivinLs
filius,

poteftatem.

Ovidius

Amata

;manis ideo celebrata ob beneficiuin

4. JEneas.] Anchifae

&

Venens

Lomanis prasftitum in educandis in-

Virgilii verfibus n.)biJitatus.

5.

Rcmulo
j

& Remo
ab
iis

Templumque

Troja,]

Grsecis

expugnata,

ci^im

31 ruminalem
upercalia
t,

extruftum te- in Phrygiam appulifret Dardanus [ovis ex Alii Eleftra fiiius, B.iteam Teucri filiam uxorem uod Lupercal vocatum eft.
:

a lupis arcendis didla duxit, urbcmque fibi ccgncminem condiiJU Eridthonius filius fuccellit, pater quod celebrato in Panis hcno- dit Lycaeus diftus eft, hoc facrificio, Trois, ex quo natus eft Ilus, qui genuit LiLu- omedontem,, Priami parentem. Hs: civijs & ftabulis lupi arcerentur. molabant canem, vel in gratiam tas a variis Rcgibus varia nomina fortita qua nutritus Romulus, vel in Panis eft : difta enim a Dardan^Dardania, Troja cui canis propter greges amicus a Troe, Sc ab Ilo Ilium. 6. y^ Gr^cis cxpugnata.] Decem annotamen Ser/io Cicdimus Lupercai quae caufa belli, quis AlA^jft fub montePaJatino, in qua ca- rum obfidio fuit exitus, docuit vel Fabula vel Hiftcria. tur. curritur,'] Mos erat ut Luperci Urbs tandem capta anno ante primam Gn'd|nam nudi agerenL, & per vicos lym.piadem 4cS, prcdilione Antenoris bi? a quibus vel Scea porta aperta fitantcs, pellibus in fcudcas uiiTe- i^ncse, i, iss qualque rr:uii:rc:S- verberarent, Grajcis, ut vu!t Dares ; vel cquus ligneus
,

&

'.^

iinGSi.tcrofque

ferieiites,

ut

fcecundae refertus milite in

urbem

induilus.

derentvir.
:/.i.]

7. In Italiam njc-nit.]

Ab Agamemnone
/E,n^ie, ut Trojae

Sicdifla,

qucd

(icut

Rrunus data copid Antencii

&

ipla

mulieribus fata caneret.

fertcr,

fuifle
rsetpr
rris

ut nullum
sfpexerit

Ea unquam
:

reliquias

incolcrent

cum

vero

pro felici reditu jugulandam

fe occultaffet,
iit

Polyxenam ySneas apud

:

miiitum,

unde

b.^nx deae (eo

enim nomine
Nyn:)pl-i3S

lebatur) adelTe viris vetitum.

3- i://;i'5.]

tamen

eum e Phrygia difcedere jufAgamemnon, ut placet Darsti Diftys Cretenfis j^neam ab Antencre,
in

F?.uni

'"ia^it Vii-e,llius,

quod vicinos pcpulos Heht.d-^s vcro Uivfns expulfum mcniorat.

Marica?

&

eum

concitaret,

Tu rnum

j5^

J
Tarnum
^

RutuIoiM n regem, propter fraudatas Lavini 1 urnus & Latinus interierunt. Igit ^neas, jure vicftoriae, utroque populo potiretur, urbem Bellum deinde adversi inine uxoris Lavinium condidit. zentium regem Etrufcorum gelTit, in quo cum ipfe"^ occidi locum ejus Afcanius filius fucceilit ; qui ^ Lavinlo reli6lo
tias fuit:

in quo $c

bam Longam condidit,

ri^fWoecz Re7

quae trecentis annis caput regni

fuii
i,.,

^;^^^f "
gfifl

'''

CAP. II. Poft muitos deinde urbls hujus reges, ad mum Numitor & Amulius regno potlti funt. Sed A
^

uliu
^'

^n.M.^aS^.

priorem Numitorem oppreflilTet, 9 filiam eju am in perpetuam virginitatem, ne quis vindex regni virilis ex gente Numitoris oriretur, demerfit: ^addit; non damnata, fed facerdos ut riae fpecie honorls, viderctur, Igitur claufa * in luco Marti facro, ^ " duos incertum flupro an ex Marte conceptos, enixa eft. Amulius multipiicato metu proventu di cognitO)
astate

cum

m
Qik
um.

INTERPRETATIO.
a Tegem injuriam
norisp
ipfi

illatam Jpecie ko-

h Peperlt duos pueros, fed

conceperit ex fiupro,

inc,

an ex

Marte,

N O T M;
1,

Turnum.l

Principem

inter

Italos

num,

in

altera

Sylvii

patrimon

fcrtifEmum,
2...

quem JEnes aemulum

verfi-

pofuifTet,

Numitori, qui natu m:

optionem dedit j qui cum regn' regnum obtinu RutulQrum.J Populi Latii, quorum bona praetulilTet, Aidea caput fuit: de quibus faepe yirgi- lius. Hdec Dion. Halicoj-n. qui tan poft vi expulfum ab Amulio Ni Kus meminit. Non vilum teftatur : quod raulto magis Gum 3.. jddycrsiis Mezemum.']
hvss fuis Virgilius celebravit.

&

congrmt. Virgtiius, rerumque feriem invertit, cijm 9. Eiliam ejus Rheam.'] Primo ^ Mezentium adfuifTe Turno, eumque, Numitoris filium, dum yenatur, ftina cum Laufo fiiio, i^^neae manu ceci- tum Rheam Vefta? Sacerdotem fie
defcribit
ftoricis

a Mezentio,

fed viftorem

^neam

^lt^' -idit
luflit.

difie teftetur.

cum
In pugna

id fibd

a Vefta in fomniis
"

iir atuni

4.
5..

OccidiJ/k.J

ad

amnem

fingeret.
\

JJ^iunicum.

10. In lufo MartiJacro.\V^tx, crorum causa puram aquam Mai Orciam & Velitras, non procul a mari fi- petiit, ftuprum in fano obtullt ne ta,, ab ^nca condita. five e Procis quidam fuit, ut voli 6. Albar.t Longatn.1 In Latio : Alba nullij five Amulius ipfe, omnib
Dionyjio,

Ex

rt^^-

Laz'inio.1 Urbs olim fuit Latii, inter

&,\.3i

eft,
;

a fue

alba

quam

ibi

reperit

notis,

quantiim
alii j

fieri

poterat,

obfcv

^neas
TuUus

I^nga vero, a longo tradtu.

Eam

malunt
cujus id

fwt denique numci

erat,
fe

Hoftilius evertit.

fanum

pnellas

7. Pojl multQS deindc reges.'] Ab ^nea liumana obtulerit, ut multi fabuian decimus tertius numeratur, quos recen11. Dttos pueros.'] Romulum & fere non opus eft. 12. S^o cogtzito.] Martis monitu AmuIius.J Procas Syl- tatem caufata, quo tutior effet, 5, Nmiitor vius ducs filios sequis partibus hreredes abftinuit : fed Amulius, rem ex tum Amulius regnum fufpicatus,^ cijflodes parturien.ti. demoriens inftituit ; patiiique opes partiiifj, ex una garte reg- Bion)>Jim^

'

3
i

'

puellam ^ vlnculis onerat, cx quorum exponi jubet ; Sed Fortuna origini Romanae prorpiciens, ^ puedeceffit.
alendos obtulit:

LiB. XLIII. &

qu^,
fe

Cap.
amiifis

II.

317
diftenta

ip32
I

catulis,

ubera

nire cupiens,

nutricem
ad
^

infantibus prasbuit.
reverteretur,

parvulos, veluti

catulos,

QLium fjepirem Fauftuliis

animadvertit,
i

fubtra6l6fque feras,

vita-^ nutrivit.

Martios pueros

artis
!,

enixi funt, five

pecorura fivequod in luquod a lupa, quae in tutsl^ Martis efl,

fuifTe,

inter greges

velut manifeftis argumentis,

creditum.

Nominapueris,

Re?no^ alteri

Romulo

fuere.

uotidiana certamina,

&

Adultis inter paftores, de virvires pernicitatem auxere. Igi-

&

latrones a rapina
5

pecorum

induftrie frequenterque
^

fum-

rent,

Retnus ab ilfdem latronibus captus,

aliis

veiuti ipfe

quod in
!;es

prohibebat, regi ofFertur

folitus eilet.
'^

Numitoris infeftare n ultionem traditur.

Tunc

crimini datur, quaa rege Numi-

Sed

Numitor
nunc

adolefcentia juvenis

jtus,

&

in fufpicionem expofiti nepotis

filiae

addudus,
^

cum eum
tem-

lineamentorum
is

fimilitudo,

aetas expofitionis

congruens,
fupervenit

anxium
:

tenerent,

repente

Fauftulus

cum
fac^a

jIo
-r

iratione, in

cognita origine puerorum, adolefcentes in ultionem maternae necis,

7

a quo,

& Nu-

vindi^am

erepti regni

armantur.

INTERPRETATIO.
dltum eji iUos pueros aliquo modo ai Mccrtcm quafi manifejiis arguloco facro ejjent five quod nati
ftve fuod educati
Wartrs.

b Regi
c

offertur

quaf

ipfe ejpt latro,

chm
ah

latroms perjequebatur

Tunc traditur NumitQrt^

iit

fcenas

a lupdy fucs

eji

in

eo futneret.

No
1

M.
4.
Nutri'vit.'\

Exponi
lulio

jubet.']

Prius re ad Judices

NutrieT?.dos

dedit tixorl

delata,

ab

iis

jtiffiim

eft,

ri

Tibeiim projicerentur,
necaretur.

&

giaefa

Accae Laurentiae, quae r-^cens filium morRhea tuum ediderat, ex Di-onyfio. Sunt tamea qui Laurentiam lupam inter paftores diftam
ut
Li-

i.lnculis onerat.J

Necatam

fcripfit

putent
vio.
5.

unde nata fabula,

iifdem

ut placet Li

iii:Macer,
'

fed Livius
filii

'diirecibus

vitam ei fervatam Amulii, & in carcerem

liberata

Remus ab

latronibus.J

Rem
Ortap

niiam,

unde occifo Amulio

alendos obtulit.']

aliter narrant

Dionyfius

&

Livius.

inquit, inter
,

Amujii

&

'ueros Ittpa

Ciim Ti-

rixa, vi6ta

pars Numitoris

Numitoris pafiores ad dolcs con-

-snbrium copia late veftagnaflet, mii.iri.egis,

verfa,

abfente
:

cum

per

aquam

ultra progre'

intercipit

Romulo, Remum infidiis eumque de vi iliata apud A-

n liceret,
;

ad Palantii montis radices,

muliam

criminatur.

im, in quo crant infantes,

lunt, qui,

Faujiulus.] alveum Qu^i, ubi Romulum, 6. wmla fe xecipiente, im- quifnam elTet illius pater, edocuit j eum|,

il;

faxo effudit infantes,

quibus,

dum
prse-

ut fratrem liberaret, hortatus

eft.

gii'ur

in

lutOj

lupa

maminas

*Jit?idiftentis

recenti partu

uberibws.
l

7. Erepti regni armantur.J Metu etiam periculi i re enim audita Amulius, quifratrsi

^^^ivius S"

J>i()fJ,

&c.

ad le ducexeat^

rnilites

juilerat.

CAP.

31^
Res^Romuk

Occifo Amulio, regnum Numitorl reftitult ^ ^^^^"'^ Romana ab adolefcentibus ^ conditur. 4-Tunc & ft Sk/S' Ma^'liam condmrt. ccntum feniorum, (\u\ Patres d\.\x funt, conRituItur tunc An.M.332.0. einis connubia paftorum dedio-nantibus, ^ virgines Sabinae -^ , untur; ^ finitinr-fque populis armis fubjeciis, primum Itali; Urb. C. I uro. ^. i. AriteC. 750. mox Orbis imperium qu^litum. Per ea adhuc temporareges ftas pro diademate iiabebant, quas Grsci fceptra dixere. N? ab oiigine rerumj pro diis immortalibus veteres haflas ^ col
P. III.
'
:
'
'

CA

N
T. Ocajo Annilw,']
refert Livius
:

r /E.

5d

juveriibus patratum rias centum fenes ex Patriciis legit^ fed teftatur Dionyfms, ex Senatores & Patres conlcripti, vel Pidore Numitorern iliis fe prsebuifTe tem vel ob dignitatem didi funt ; < Fahio ducem, primoque imnerii, oppEefTii cufto- per fuigulas Curias ex primariis

dibus,

Amulium
Ui-hi

nulio negctio- obtrunca-

eletos

juvenes trecentos
;

circa fe

tum.
2.

quos vocavit Celeres

quod

tamen

Romana.

Licet

cmnes
tribuant

fere

Sabinis pace inita, contigit, quare pa

Romuium
non defunt
conditam
nus,
pofl:

hujus urbis condicorcm

faciant,
aliis

tamen qui

id

Ramneniiurri a Romulo, altera Tasi a Tatio Sabinorum Rege, tertia Li

a

dicit Salluftius

ab

^nea

Soli-

Lucum.one

Etrufco,

qui contra
eft.

captam Trqiam, ab Achivis, fuadente Roma captivarum nobiliflima, a qua

nites auxilio
Li^vius.

venerat, nuncupata

nomen
dicit

accepit.

fed Afcanii fiham,

Hanc tamennon captivam, 5. Virgines Sahina rapiuntur.'\ Fc & JEnz^ neptem fuiffe Neptuno equeflxi diem feftum cun
xiffet,

Agathccles.
ConLiitur.']

quo varia cijm equorum, tum

certamina celebrarentut
;

3.

Numitor, ut

&

nepotibus

num

ing

propriam ditionem tribuerct, & Amulii vicinis urbibus, f:d praecipue ex fautores removeret, agrcs, pccuniam, arma, hominum multitudo Romam coni mancipia, aliaque ejufmodi, eis, quo no- tum jubet Romulus, ut quifque j vam conderent urbem, conceffit ; fami.iai- intaclam fervet virginem, quam T que nobiles quinquaginta, faventcs Amulio obtuliffet ; quod, cum ita fadlur;

cum m?gna
fit.
liliis

populi parte eo ccnft-ne ie jufaedificari ccepta eft Feftis

virginibus

Sic
in

Roma

Paqui

non diffentientibus, c 683 puellarum numero, eis totider

viros

honorem Pales

deae paftorum
eft.

libes

delegit,

quibus eas

ritu
1

Ut tam.en ,in matrimonium dedit. Ita Gellius, civium crefceret numerus, urbs tanquam a- /lusy Livius. fylum jufTu R.omuIi cmnibus aperta, quo 6. Finitimts popiiUs, ] Ortum tx iceleratorum ingens manus undique con- num raptu in vicincs bellum, ipfai' fiuxit : unde multui\i robcris iili lliit ad- terventu ea lege compofitum cft, u:
dies

urbis natalis habitus

&

ditum.
4.

Tunc

&

&
fenatus.'].

Ixomulus
regnavit

Roms
po!!:
;

fimu! imperarent,
inr-^rfecto,
folus

jn rres Tribus,

fingulas

Primum. pc-pulum in Cuuas dccem,

;

tio fex

annis

lu3

Fidc natlbuique
C.ipres
repenle

Zc

Curias in decera Decurias tribuit

iip.gulos prsfecit

ilngulis

tibus

fuperatis ad

paluder
fubov:
'

duces,

Tribuncs Tribubu;, ccncionem liaberet,

:

Curiis Curiones, Decurlones D^cuiiis deinde pcpulum omnem. du 's par-.cs divi-

peftate

ut

nufquam ccm.paruit ; a mujtorum eft opinio, difcerpt:

Id Hom.erus paffim
Chsercnenfes
,
iv:

fit

unam

divitumx, qui Parricii dicereatur

qi^i
iili

regni 38.
7. Hafias.']
in Iliade.

alteram tenuiorurrs,
pauperibus patroni,
eflent
;

plsbeii

ut

illi

f-p^im tt\'m
:,

chentE;c^gro;:

ilh gererent
:

m:::.,'i
IV^' u;
.

"i'i
.

S.

Coluerc.']

Culerent

pcftea

pcr

i^

o;

Cu-

i''auf?.;ii:i?,

lceptrum a Vuicano

J..'-

L
s

B.

XLIII.
adluic
^

CA

p.

IIL
fimulacris
haftae

319
^
y,

religlonls
r.
^

memoriam,

dcorum
regis,

ex Afia ^ Phocen- OL 61.^3?^* A^entus, oftio Tiberis invecla, amicitiam cum Romanis Urb. C. 219, mde in ultimos Galliae finus navibus profe6la, ^ Mafiili- '^"'^' ^* -53^'
.

Temporibus

Tarqjinii

Ligures

feras gentes

Gallorum condidit

magnafque

armis feadversus Gallicam feritatem tuentur, five itro laceflunt, a quibus fuerant ante laceiliti, gefberunt. ]ue Phocenfes exiguitate ac s macie terrae coadii, ftudilare quam terras exercuere : pifcando, mercando, plequod iliis temporibus ^ glorias e etiam latrocinio maris, Itaque in rur, vi:am tolerabant. ultimam Oceani
e

dum

procedere

aufi;,

in

fmum Galiicum

ofao

'/

Rhodani

NT

E RP R E

TAT

O.
navigm^

'

Pbocenfds, ob ficrilitatem foli in quo hahitabant, maluirunt opes quarcre.

terram cokndo.

N
'Vaod
:?:poribus.']
;s
,

O T M.
femnt. Delphi
;

haftam vocabant, pfo deo co-

Illa

in Grascla,

cujus

metropolis

haec in Afia,

&

prima loniae ci-

quos omifit Ju- vitas, deducla a Phocide colonia. Ex geftas non abs re erit paucis per- Hercdoto refert Ammianus Marcellinus I. Numa Pompilius Romana fa- Phocseenfes, quo Harpali, feu potius Har-

Regum,

&
a

ituit,

annum duobus
2.

auxit menfi- pagi,

fuis

Cyro Afise

ufo Jani templo,

otium

perpe-

fugerent,

praefedli crudelitatem Italiam petiifTe, ahofque in Lu-

.
k-tius
ccelo

A Tullo
taftus

Hoftiiio

Alba ex- cania Veliam,

ahos in Galiia Maffiha.m

;fque cives

Romam
cum

tranflati,

& Meperiit.

condidiffe
tus erat,

fed id temporis nec

Cyrus na-

in diverfa diftraftus, Tuiius

nec Harpagus.

familia
faspe

Anco Martio Latini

.'-cntino

victi,

JaniTiberis fublicio ponte jundlus, O4. Tarquinius Prifcus

coliocati,

munitum

;cndita.

Plutarchus tamen Maffaham mercatorem nefcio quem ilhus conditorem fuiffe memorat ; Euftatliius vero vult po- iili nomen impofitum ex occurfu pifcatoris
in
5

4. MaJJiHam.'] ccnditam icribunt

A Phocaeenfibus plerique

hufciae

duodecim fubegit, a quibus navem

praetextam,
;

reJigantis

jmIa<^i.v

i^olicc

eft rf/;

tiubeam, curules,
ia
:ii

&

idi

gare^ 8c aXizvg pijcaior.

5.

mutuatus

eft

aedemque Jovisj

Macie

terrcs

coaSii.
;

Phccseenfcs

mchoavit. Servius Tuihus confundit cum Phocenfibus 5. primo a fe infticutum quinto quo- regio fterilis erat, arida,
.0

iftorum enim

&

montium

fieri

juffit,

multifque
filiae

pra^clare

gis

obfica

illorum vero

fertilis,

jureraraque

Tarquinii
'"riit.
;i

&

Tulliae paricidio

omnium

abundans.

6. Gloria babebatur.] Furaii enim nec apud Graecos, exThucydide, nec a.pud Gcrndituit, perfecit Templum Capito- manos, X Cctjare, probro fuit. ;, tandeiTique, ob ftuprum Lucre7. Rkodai-ii.] Fktvius eft Gallis Narbo6.

Tarquinius fuperbus caegrafiutus

eft,

Senatores

Lacinas

iilio

iliatum,

abfens,

dum Ardeam
Tarquinium

nenfis
tur,
$c

maximus, qui ex Adula mcnte

orieft_,

dignitate deje>S;us eft.

rjrquinii.']

qui poftquam

Lemano

lacu egrefTus

Inteliigit

^ quo regnante
-ce!iftu>n.'\

id contigit.
legcris

Melius

Viennam, Valentiam, Avennionem, Arclatum alluit, in mare Mediterraneum Thocam- cxcnerat. Ttf Rbine.
dif-

&
fe

Iliocis

cnim

&

Phociea

multum

aiW

32a
smnls devenere.

J
Cujus

U
loci

I
Duces

amcenitate capti, reverfi dorn nn

folicitavere.
^
claffi:

ferentes qucE viderant, plures

mos

&

Protis fuere.

Itaque regem

Segobrigiorum,

^N

Komine,

in cujus finibus

urbemcondere

geftiebant, amiciti

tentes conveniunt. Forte eo die rex occupatus in apparatu^pt

arum Gvptis filice erat ^quam, more gentis, eledo inteipul^ genero, nuptum tradere illic parabat. Itaque cum ad nup &ir vitati omnes proci eilent, rogantur etiam Grosci hofpites ad mv;
:

vium.

Iiitroducla deinde virgo,

cum

juberietur a patre

fua,
sec(
,

forrjgere el quefn mriim eligeret^ tunc omiffis omnibus, ad ( converfa, aquam Proti porrigit: qui fadlus ex hofpfte geb

Condita igitur \ efl prope oiiia Rhodani amnis, in remoto fmu, veluti in Sed Ligures, incrementis urbis invidentes, Graec Diaris. Qui pericula propulfando in tantu duis bellis fatigabant. tuerunt, ut, vi<5tis hoftibus, in captivis agris multas colonic
coTidendas urbis a

cum

focero accepit.

ffili

gul
lafli

ieni

cou

flitucrent

f^i^i^r/^Benjium fortuna.

CAF. IV. Ab his igitur Galli, & ufum vitae cu & manfuefa6la barbaria, & agrorum cultus & mcsnibus cingere didicerunt. Tunc & legibus non arn vtre, tunc & vitem putare, tunc olivam ferere confuev( mt adcoGue magnus & hominibus & rebus impofitus eft nit
=^

'

jrij

depofita

Irbc

vi

Grsecia in Galliam cmigrafTe, fed Galliain Graeciam ani iata videretur. Mortuo rege Nanno Segobrigiorum, aq.lo cus acceptus condenda^ urbis fuerat, cum regno fihus eju Co manus fucccirilTel, aflirmat I.igurquidam, quandoque Majiai
i:ion

exiiio firilihms populis futuram^

validicr ipfum obrueret.

ret

Subnedtit

cpprimendamque in ipfo ortu, fno> & hanc fabulam: Cam\ali

;

quando pariu gravidi^m hcum a pajioreprecario petiijfe^ in quc ^re : quo cbtento^^ iteraio peiiffe utfibi educare eodem in loco ]uk liceret :. ^ ad pojjremu??!^ adidtis catidis^fultam domejiico pndio
(

INTERPRETATIO.
iiXorera

te^

cotere, &? cingere urhes tneei cDenique Jibi ufurpajfe proprietat b Ah illis Gaili, depojlca nativa ferocita- p-)ftquam magni fuerunt catuli, a didicerunt agere uitam magis cultam, defcndi pofjet, tanquam a praftdi

^am parahat traierc,

lili

px moregentlsy tn

^ agros

s,

quem

ipfa eligijjet inter epulas.

hci

liiBu

N o r M.
j

1.

Simos &"
:

Protis.']

Ncmina mutat A-\

ille

2.
in

Segohrigiorum.']

Segobrigenf

Pi|'

quem yuftinus Protin, enum, quem JuHinus Nannum,

thenaeus

Eux-jnius

ilie

Na
Profuut
j

gam
3.

co locjt, Str,?bo in Gallia Narbonenfi.

Cekibem
-vitce

&

^bu

rium
tin,

Gyptlm,
Euxciii
a

Bettan,
vero

five

Aritoxcnam
ficit
c^idli

Ufum

cultioris.}

Mnffil

fiaii

appeSlDt.

filium

ccmitas
i

&

urbanitas

piflim

laud

quo

pofteri

Bociaiae

Cicerone^ Strabc/ne,

&

Tacito.

PiiiLarcjiui taniea Juitino confintic.

^roprie^^

LiB. XLIII.
vopridatem
atus
loci fihi

Cap.

V.

-at

vindicdjp.

Isfoti

aliter MaJJtlienfes, qutnunc

quandoque do?ninos regionumfuturos. \^is incirex infidias MaHilienfibus extruit. Itaque folenni Floraiurum die multos fortes ac ftrenuos viros hofpitii jure in urbem
nquilini videantur,
'

lifit;

plures
:

firpeis

Jatcntes,

chiculis jubet
tefcit
:

&

ipfe

cum

ut,

quum no^e
Sed has

fuperfC(flos induci proximi;, montibus de-a praeditf^is apertse portas forent, tempe-

frondibufque

exercitu in

ive
lis

ad

infidias adeflet;

urbemque fomno ac vino fepultam

infidias

ar-

invaderet.

mulier quaedam, regis coo-nata^

rodidit,

quse adulterare cum Grseco adolefcente folita, fn amexujuvenis, miferata formse ejus, infidiasaperuit, periculumque
Ille

rJinare jubet.
1

rem

ftatim

ad magiilratus defert

atque

cundi Ligures comprehenduntur, latentefQi^iibus omnibus inccrfedis, infile de firpeis protrahuntur. Cssfa funt cum ipfo rege hoftium anti regi infidiae tenduntur. Exinde Maffilienfes fefhs diebus portas claudere, 3tem miJIia.
patefadis infidiis,
gilias

tfcere

agere, flaticnem rn muris obfervare, peregrinos recoo-curas habere, ac veluti bellum habeant, fic urbem pacrs
fed

nporibus cuftodire,
ceffitate,

Adeo illic bene inftituta, non temporum rede faciendi confuetudine, fervantur-.
iJIis

CAP. V.
,

Pofl hsecinagna
:

cum Liguribus, magnacum GaK

auxit,

Majjlllefi,

fuere bella

quse

res

&

urbis gloriam

virtutem

^
^J^J''^^'^
'^^*

raecorum, multiplicata vidloria, celebrem inter finitimos red-

Carthaginienfium quoque exercitus, cum bellum captis navibus ortum efTet, faepe fuderunt, pacemque vic^is jerunt: cum Hifpanis amicitiarn junxerunt cum Romanis
lir.

"catorufh

:>pe

ab initio conditae urbis foedus

in

fumma

fide cuflodierunt,

au-

iifque,
illis

omnibus
Maflilia

bellis,

induftrie

focios

juverunt.

Qiiae

virium fiduciam auxit,

&

pacem ab

haflibus pn-eflitit.

& abundantid virium gloria vivente floreret, repente finitimi populi nomen MafTilienfium deJendum, veluti ad ccmmune extinpndum incendium, concurrunt. Dux confenfu omnium Catu]indus Regulus eligitur, qui, cum magno exercitu leiStiifimorum
un
igitur

fama

rerujii

geftarum,

um &
;

INTERPRETATIO.
^a
re

FaBum

ejiy ^ct ^..^gii

Jiderent in fuis viribus

propter auxilium

Romanorum

hbtinereni

pacem ab bojiibm.

N
.,

o r
afet
j

^.
corporis
quaeftn^
fibi

Floraliormi
Graecos,
eft.

die.'^

Hoc

feftum

cum

nas opes>

comparaffcripf t

1"
t"

tum apud Romanos celebraNympha, Chloris nomine, fi fabuZephyro

in

Populum Romanum
:

ea

lege

1:

rcdimus,
dotis

matrimonio colio-

hreredem, ut dies ejus natalis ludorum eJitamcn, ut rei pudentione celebraretur

ds? aliqua
fc

'^

loco id muneris a marito acce-

dignitas adderetur,

deam

faif-

florum

omnium

poteftatem haberet,

fiiQxerunt,

cujas

in

honorem hjs ludcs

am Rcm??

mer^tri.x, qua? ciim

mig- omni cum

lafcivia celebrarent.

virorum

22
virorum
licnfibus

J
mulierls, quse

urbem hoftium obfideret, ^ per quietem fpecie tor\ fe deam dicebat, exterritus, ultro pacem Mail
fecit;

petitoque

adorare

liceret,

cum
effe

in

ut intrare illi urbem, & deoseorul arcem Minervse veniflet, confpedo

quam per quietem viderat, repei; no^e exterruiffet ; illam^ qua recedere \ ohfidione juffiffet. Gratulatufque Maffilienfibus, ^ quod anim.' verteret eos ad curam deorum immortalium pertinere, tonb aureo donata dea, in perpetuum amicitiam cum Maffilienfils
porticibus fimulacro deae,

exclamat, Illa?n

quce fe

junxit.

fecuritate fundata, revertentes a Delf Parta pace, Maffilienfium legati, quo miffi munera Apoilini tulerant, auc Qu runt urbem Romanarn a Galiis captam, incenfamqae^ rem domi nunciatam publico funere Maffilienfes profequuti fu auriimque h argentum publicum privatumque contulerunt, explendum pondus Gallis, a quibus redemptam pacem cognc

&

s
i-

1
:

rant,

quod meritum, & ^ immunitas illis decreta, & k fpe6bcuIorum - in fenatu datus, & fcedus sequo jure percufli In poflremo libro, Trogus majores fuos a 3 Vocontiis origir

Ob

s
t.

a
>,

ducere ; avum fuum Trogum Pompeium, ^ Sertoriano be patruum Mithric civitatem ^ Cn. Pompeio percepilTe dicit co bello turmas equitum fub eodem Pompeio duxifle, pat n ^ lega quoque fub Calo Caefare militafle, epiftolarumque
:

&

num,

fimul &;

annuli

curam

habuiiTe.

INTERPRETATIO.
%
Conceffit facem.)

terrefaSius

fgura

mulieris irata,

qua

fe dicebat

b S^uld vtderet deos immortaki per fommin\ -xorum falutem. dcam.

tr:

N
I.

M.
3.
Vocontiis.']

hmnnitas.']
j

tributis

&

veftIga-[

Gallise

Narbonenf

)0-

muituui enim intereft civitateml pulis, qua? gens Romanis foederata. unde Suetonius mter & iinmunitatem 4. Sertoriano bcllo.'] Quod Sertoru in Auguiio : Ci'vitate}7i r.ega-vis, immunita- Marianis partibus, contra Syllanos in Romani iiBperatores Maffili- fpania diu mira fortitudine &; fel tem ohtulit. am ab omni tributo lib^ram femper .con- geffit, in coavivio tandem Pompeii
libus
:

ex
Ji-

^tc
,ffu

fervarunt.
2..

necatus.

In fcnatu ddtn%i\

Roc

cft,

in

Orchefub

5.

Legationum.J
pofterioribus

<lra,

feu in loco ad theacri radices fcena;

principibus

fui ere Legationes munusiuit

',

proximo,
equefiribus

ex

quo

fpedlabant

Senatores.
eft,

Magiftri officiorum.
6.

ita Suetonius^ fpeciare in e^uite, id

lubfeliiis
:

in

arceri feuatu <Sf equite ,

rihu';

Et TertuUianus^ & aoc eft, honeftio- Vefpaliano commifliira,

Amtuli curam.] Id munerie A; Meca-nati ab Augufto & Muci

'P

Ex Dmu,

theatr; locis.

LI

B.

XLIV.

CA

p.

323

L
[.

B E R XLIV.

BREVIARIUM CAPITUM.
Hijpanlcs nomen^Jitus^ fertiUtaSy amnes^ claujira^ forma^ falu^
britas.
t.

HifpanoYum mores : primus dux Viriatus, Eqtiarum Lujitanicarum fabula, Gallaciorum origo^ diviticsy miranda. u Habidis^ Gallacia finitlmarum regionum principis^ hijioria^ feu fabuhfa narratio^ prudens adminijiratio. Geryonisy qui triplexfabulis di^us^ regnum. Carthaginienjiumimperium. Pr^sclari eorundem duces violentd morte pereunt. Hifpanos domat dsfar Augujius,
;.

&

;,

C A

U T
Europae
futura

I.

HI
10

PA

NIA

ficuti
finis

terminos

claudit,

ita
^

Hifpama
"^'^"^

no.

Sc

hujus operis

eft.

Hanc

veteres

Iberiam, poftea ^ ab cognominav^erunt. Hasc, inter Africam jalliam pofita, Oceani freto, ' Pyrenseis montibus clau4itur. Sicut minor utraque terra, utraque fertilior. ita /Jam neque, ut Africa, violento fole torretur, neque, ut

Ibero

amne primum

ab Hifpa-

me, fims,

^^*

Hifpaniam

&

&
;

jallia,
[ue,

ailiduis

ventis

fatigatur

fed

media

inter

utrara-

hinc temperato calore, inde felicibus tempeiHvis mbribus in omnia frugum genera f<Ecunda efts adeo ut non

&

N
1.

JE.

Nonnulli tamen ab Ibero a quo hasc Provincia primum Pania, deinCelti fratre nomen acce- de unius liters adjedione, Spania, denique iffe volunt. Iberus ex montibus Afturo- Hifpania didla eft. um & Cantabrorum gemino fronte pro3. Pyrenais 7nontibus.'\ Qui, ab Oceano luens, ubi Caftellae, Navarrae, Arrago- ad Mare Meditertaneum extenfi, Hifpaniis p3rtem attigit, inter Catalauniam am a Gallia dividunt, a portu Venetis in
Ibero.']

Ab

lerculis filio,

&

&

&

/alentia;

regnum, prope Dortufam, pelago ora Maris Mediterranei, ad fanum Sanfti Maris Cantabrici, litore Sebafliani, in 2. fortiuntur Hifpano.'] Filio Hifpali, qui ab diverfa ratione locorum pro lercule Oro poft Geryonum csedem his in nomina. 'cisreliaus, Hifpalim condidit. Si tamen 4. Sicut minor utraque.'] Hifpania lati-' 'lutarcho credimus, Dionyfius Semeles na- us patet, quam Gallia, quae Regi Ciiriftiais, hac regione minus tamen quara ea, fubafta, ad res gerendas, e nifiimo paret Jais unum, cui nomen Pan erat^ reliquit. quae Romanis olim fubdita erat.
xcipitur.

ipfis

3H
ipfis

tantum incolls, verum etiam Italiae, urbique Romanae cun Hinc enim non frurrieni ^larum rerum abundantiam fufficiat. ne, tantum magna copia eft, verum & vini, mellis, oleique ferri folum materia praecipua eft, fed & equorum pernices grc nec fummse tantum terrae laudanda bona, verum & at ges llruforum metallorum felices divitiae. Jam lini, fpartique v In hac curfus amn minii certe nulla ^ feracior terra. ingens
: :

um

non

torrentes

rapidique, ut noceant,

fed lenes,

&

vine

campifque irrigui, aeftuariifque Oceani afFatim pifcofi, pleriqu Uno tantu/ etiam divites auro, quod in ^ paludibus vehunt. reliquis partibus undi Pyrenaei montis dorfo adhaeret Galliae Forma terras prope quadratj que in orbem mari cingitun
:

nifi

quod ar6lantibus
^

freti litoribus in

Pyrenaeum

coit.

Porr

Pyrenaei montis britas coeli per

nae aurae

fpatium fexcenta millia pafllium

effictt.

Sak
fpiriti

omnem
versiis

Hifpaniam aequahs, qui

'^

aeris

nulia paludium gravi nebuia inficitur.

undique

affidui flatus,
terreftri

Huc accedunt mar quibus omnem provir

fpiritu,

&

ciam penetrantibus, eventilato

nibus fanitas redditur.
Hijpanorum
tnorei.

praecipua

hom
:

Prlmui dux
Viriatus^

CAP. II. Corpora hominum ad inediam, laboremque; Dura omnibus & adftri(5ta parfim( nimi ad mortem parati. don fi extraneus deeft, Bellum quam otium malunt nia. ^ faspe tormentis pro fiientio rerum creditJ hoftem quaerunt rum immortui : adeo illis fortior taciturnitatis cura, quai illius patientii Celcbratur etiam bello Punico fervi vitae. qui ultus dominum inter tormenta rifu exultavit, ferenaqi Velocitas genti pernix laetitia crudelitatem torquentium vicit. inquies animus ; plurimis militares equi, & arma, fanguine i^ NuIIus in feftos dies epularum apparatus. ^ I^ forum cariora. qua calida lavari, poft fecundum bielluHT. Punicum, a Romani
:
:

INTERPRETATIO.
'vineas,

gOy qui, pcyvaden,^ omnem Provinciam, rc, a Sed Jluentes lenitar irrigant campos abundant pifcibus propter aflum dit fanitatan Jinnam hominibus, dum dijfq)

&

&

Oceani, qui in

illos influit.

vapores ortos e terra,

b Nifi quod coarBari

CDT^entibus litoribus maris.

videtur

a Pyrenceo,

Sapc

mor-tui funt in tormcntis,

ipjis

ne

garent fecreta, qace

creditafuerant^

Huc

accedit vcntus Jkns ajfidue ex pela-

N O T M.
2. Feracior terra.l^

Multum
iljius

noftra aetate

funt ftadia

4800:
:

Juftlno
ille

nec Strabo nj
1

degeneravit, pars
rilis
2,.

thim

maxima

{le-

eft,

enim 2400 ftadi hic 3C00 a Pampelona ad oram ulque Oce:

Diodorus congruit
ni numerat.

Inpaludibusvehunt.^l h^.gfn^MXn quod in

:

halucibus 'vehiint
,nuta auri

baluces"

enim dicuntur micalculus.

ramenta,

& tenuis auri

qi 4, /Iqua calida.']' Sic Britannos, aqij jugi patiejitiores rcdderent Romani,

3. Spaiiuvijcxccnta vnllia

paffuumj^

^se

calidu laVaii docucrur.c,

Es

Tacito.

did

LiB. XLIV. Cap. m.

325

Tn tanta feculorum ferie nullus illis dux masnus, praster Viriatum, ruit: qui * annisdecem Romanos varia vicro-oi. 158. i. (adeo feris propiora, quam hominibus, ingenia ge- ^rb. c. 6os. la fatigavit, "^^'4 jnt) quem ipfum non judicio populi eleci:iim, fed ut cavendi rientem, declinandorumque periculorum peritum, fecuti funt.
/ujus
is

ea virtus continentiaque

fuit,

ut

cum
:

confulares exerciveftis

frequenter vicerit, tantis rebus geftis

non armorum, non

fed in eo habitu,

jltum,

non denique victum mutaverit

bellare cospit, perfeveraverit
;

rimum
s

ut

quivis gi-egarius

quo mi-

ipfo imperatore opulentior videretur.

CAP,
uas
c

III.

fcetus

concipere
?

In Lufitanis, juxta fluvium Tagum, vento e- E^uarum multi au6lores prodidere quse fabulae Lufiranica^:

equorum
tanti in

foecundltate,

&
^

ii
ir,

Gallaecia

gregum multitudine natje funt Lufitania, ac tam pernices vifun-

ZaiUdoJuvi
crigo,

ut non immerito vento ipfo concepti videantur. GallaeSiquidem pofl: finem autem Grsecam fihi originem aflerunt. Vojani belli, 1 Teucrum morte ^ Ajacis fratris invifum pa9 Telamoni, cum non reciperetur in regnum. Cyprum coni

ffifle,

atque

ibi

urbem nomine

antiquae patriae

Salaminam
^j^ j^

Inde accepta opinione paternae mortis, patriam retifle. Sud quum ab Euryface, Ajacis iilio, accefl^u prohiberer, Hifpanise litoribus appulfum, loca, ubi nunc eft " Carthago
)ndidiire.

Ant.C.1177*.

N
1.
s

7^

M.
parte

Trater Firiatum.'] Natione Lufita- una

fuit,

Oceanum

Atlanticum

ex

loco

natus humili,

&
;

pafcendis

alia

Portugalllam,

Afturias

&

Regnum

^gihus
litaris

puer

operam

dederat

at

rei

Legionis.

Liifitania.] Quse Durio flumine a 6. latronum Tarraconenfi Provincia, Ana fluvio a Bceanu poiuerat : unde multis ad eum tica difcreta erat id temporis, ab Onfluentibus, & milites in figna turmaf- ceano ad Caftellam novam pertinebat. e diftribuit, & Romanos jufto prope ex7. Teucrum.] Qui e bello Trojano re:itu aggreffus eft. Salamine fuerat diens, ideo expulfus,
psritiis,

cujus rudimenta in pub-

is

itinrribu

obfidendis

cum

&

orus,

Quatuordecim habent quod Ajacis ab Ulyffe infidii^ circumventi mortem non ultus fuiffet. Confulares exercitus.'] Vettilium, 8. Ajacis.] Graecorum, uno accepto A3. Aucium, Claudium, Nigidium, Pra?tores ehilie, fortiffimus fuit, qui in furorem ver;it : a Quinto Fabio ^miliano, Sci- fus, prae nimio dolore, quod Achillis arma 3nis fratre, vilus eft ; cum Metello, npn retuliflet, fe gladio transfodit. rio Mart;; pugnavit ^aci filius erat, Rex a fuis tandem in 9. Telamoni.] j ato dormiens no(Slu, Servilii juffu, op- Salaminis, unus ex Argonautis, ab Her* effus eft. cule, quod primus Troja? muros confcen4. Tagum.'] Flu>ips Hifpani.-E celeberri- diffet, donatus Hefione, ex qua natus eft ^is, qui ortus in Caftella nova, non pro- Teucer.
2. yinnis

decem.']

Orofius,

&

alii.

11

ab

Arragonia,,

Tcleturh

in

Caftella
praeter-

'

^ra,
,

tflyffiponem in

Lufitania

mum

10, Sajamir.ijm condidiffc.] Coronia pri-. ditla eft, ex Eujebio : deinde Con-

bitur,

&

occiduo mifcetur Oceano.

Pars eft Hifpanis maxir^a
:

ftantia, ex

5. Gallacia.']
I
''

II.

Stephano : nunc Famagojla. Qaae in Hifpania Carthago ncua.]

?.d

Occafuni extcnta

tetminos

habet ex T.^.rraccncnfi

oram ruans.

;! :

326
genti

J.U
nova occupafTe: inde
'

I
;

Gallaeclam transilTe

&

pofitls fedil
<

autem portio * Amphilochi Regio cum aeris ac plumbi uberrima, tum & min] cuntur. quod etiam vicino flumini nomen dedit. Auro quoque ditii
dedifle.

nomen

Gallasciae

ma, adeo
In hujus
habetur
locis
:

et

gentis finibus facer

etiam aratro frequenter glebas aureas exfcindai mons efl:, quem ferro violari ne
fi
efl:,

^kd^

aflidua res

gere
ras,

permittitur.

quando fulgure terra profciflTa efl:, quas in dete^lutn aurum, velut Dei munus, col Feminae res domeflilcas, agrorumque culi
ipfi

adminiftrant:

armis, 5c rapinis fervlunt.

Praecipua
:

quidem ferri materia, fed aqua ipfo ferro violentior quip temperamento ejus, ferrum acrius redditur nec uUuni apud te.um probatur, quod non aut 5 Bilbili fluvio, aut ^ Chaly
:

tingatur.

Unde etiam

C/^^/v^^i-

fluvii

hujus finitimi appellat

^
7

ferroque caeteris praefl:are dicuntur.

Hahidis
ftoria.

&

CAP.

IV. Saltus vero

deos

Tartefiorum in quibus
proditur,

Titar
Curete

Geryonis hi-

bellum adversus

gefliflfe

incoluere

quorum rex vetuftifllmus Gargoris mellis colligendi ufu Huic cum ex filiae ftupro nepos provenifii primus invenit. pudore flagitii variis generibus mortis extingui parvulum volui fed per omnes cafus fortuna quadam fervatus ad poftremu Primu ad regnum tot periculorum miferatione pervenit. omnium cum eum exponi jufliflTet, & poft dies ad corpus expo ti rwquirendum mififlet, inventus eft vario ferarum la(5le nut

INTERPRETATIO.
a 5ei Ji fulgur cadens in terram eam aurum deteBum, quaji effet Dei mums,
Jcindat^ quod

faps

accidit, fermittitur

collii

No
I.

r M.
que
:

Gallaciam

iransije.]
conftruxit, ubi

Prope

litus

ae*ris

orbem Hellenem
tevedra vifitur.
a.
dit,

nunc Pon- ro

unde longaevi

temperie eos frul tellatur Ci dili funt ex Strabcr

populi Hifpaniae Baeticae,

fecundum

Amphilochi.'\

Urbem

etiam condi:

litus,

ad fretum Gaditanum.
Satu

chiam

quam de focii nomine dixit AmphiloRomaRi vero Aquas Salidas ad j Minium fluvium fita fuit, in Hifpania
Tarraconenfi
3.
Bilbili fiwvio.l

6. Titanas.'] Filios Titanis, qut

frater

natu major, ad

quem

licet

Regn
cui n

pertineret, illud
ter

tamen Saturno,
plus

Vefta,

fororque, paulo

faveba.

Hifpaniae

Tarraco:

nenfis fluvius,

qui in Salonem influit, ferri

ea lege celSt, ne quam fbbolem mafcul quare cum audii Saturnus educaret :

temperarurae aptiffimus.

Unde Martialis Videhis altam, Liciniane, Bilbilimf

Equis armis nobilem. Fuit etiam Bilbilis civitas ibi condita, qua
Bilbilis fluvius in

&

fervatum Opis dolo Jovem cum fratrib bellum Saturno indixit, eumque detir in carcere, donec eum liberavit fupit
vidlis

Titanibus.
Curetes.'}

Salonem

labitur.

7.
retes

Cinetes melius dixeris,

(j

Fluvius etiam Hifpanige, 4. Chalybe.l ferro temperando idoneus.

5. Tartejiorum.'}

enim fuerunt popuh Cretae

patria.

& M\

hae

Cures vero fuit urbs Sabinorum, ^

Ccelo falubri

maxima-

mse Pompilii

LiB. XLIV.
;us.
*

Cap.
fimplici

IV.
arcrudelis

327
prorsus,

Deinde relatum domum, tramite angufto, per quem

nenta
jui

commeare confueverant,

projici jubet:

proculcari nepotem,

quam

morte

interfici maluit.

bi quoque cum inviolatus efTet, nec alimentis egeret, canibus rimo jejunis, & multorum dierum abftinentia cruciatis, mox Itaque cum non folum non noceretur, tiam fuibus objecit. erum etiam quarutidam uberibus aleretur ; ad ultimum in Oeanum abjici julTit. ^ Tum plane manifefto quodam numine iter furentes aeftus, & reciprocantes undas, velut nave, non flunec multo poft cer,tu, veheretur, leni falo in litore exponitur
:

a afFuit,

quae ubera parvulo ofFerret,

e nutricis
is

eximia puero pernicitas fuit diu montes faltufque haud inferior velocitate peragravit.
regi

Inde denique converfatio; interque cervorum greeft.

jftremum laqueo captus,

)rum fimilitudine,
^pos agnitus.

dono datus

Ad Tunc & lineamen-

&

notis corporis, quae inuftse parvulo fuerant,

Admiratione deinde tot cafuum periculorumque, ) eodem fuccefTor regni deftinatur. Nomen illi impofitum Hadis, qui ut regnum accepit, tantae magnitudinis fuit, ut non fruquippe ra deorum majeftate tot periculis ereptus videretur irbarum populum legibus junxit ; 5c boves primus aratro doex agrefti cibo lari, frumentaque fulco quaerere docuit ; litiora vefci, odio eorum quae ipfe pafTus fuerat, homines coeRomanorum condiHujus cafus fabulofi viderentur, nifi t.
:
^

&

&

)res
ir.

lupa

nutriti,

&

Cyrus rex Perfarum cane

alitus

prodere-

minifteria fervilia populo interdicfta, $c piebs in :ptem urbes divifa. Mortuo Habide, regnum per multa fecula quae fuccefToribus ejus retentum eft. In alia parte Hifpaniae,

Ab

hoc

&

&

infulis conftat,

regnum

penes

Geryonem

fuit.

In hac tan An.M.2832

20. ipabuli laetitia eft, ut nift abftinentia interpellata fagina fuerit,^^'^-"^*^ 3cora rumpantur. Inde denique armenta Geryonis, quae illis
folae opes habebantur, tantae famae fuere, ^ ut HerPorro Geryonem ulem ex Afia prseds magnitudine iilexerint.

Jmporibus

INTERPRETATIO.
a

Pofipam domum

relatus

ej},

jubet

eum do

cdio babens ea

qua

pajfus fuerat,

co"-

per quetn armenta git homines manducare cibos mitiores, e kbant tranfire. agrefies, ut folebant. d Inhacparte tanta copia efi pabuli, ut b Tum apparuit manifejle, qu^bd illum dii fenderent. Nam quafi veheretur, nonfiuBu pecora pereant nimia pinguedine, nifr caveadnave, inter afiusfurentes undam agi~ tur ne numum faginentur, ea removendo inJtam, exponitur in molli falo litoris. terdum a pabulo. c Docuit coUigere frumenta terram colen'
ojici

in tramite angujlo,

&

N O T M,
I.
labis

Penes Geryonem.']

Non

eodeni, quolhiftoria

multls
fic

infeda

fabulis

explicaa

tempore,

fed

multo

ante reghavit

commode
Geryon

poterit.

Cum
primum

in

Hifpaniam
inge-

jeryon.

appuliffet,

incola

Ut Herculem ex Jfia.}

Geryoms|mo
-

rudes,

&

per agros,

ferarum

more,

ip^uni

J
ipfum
fed
*

T
ut

I
proditur, fuifTe
ferirrtl

non

trlplicis naturae,

fabulis

tres fratres tantse

:

concordiae extitilTe, ut

uno animo omr[

intulifle
j
ij

regi viderentur

nec

bellum

Herculi fua fponte

cum armenta

fua rapi vidiflent, amilTo bello repetifle.

^crte pereant.

P- V. Poft regna deinde Hifpanias, primi Carthaglnid imperium provlnciae oecupavcre. Nam cum ^ Gaditanl Tyro, unde & Carthagini^nfrbus origo eft, facra Herculis, )] quietem juffi, in Hifpaniam tranftuliflent, urbemque ibi coni
fes
^ invi<Ientibus incFementis novse iirbis finitimis Hif| popuhs, ac propterea Gaditanos b^IIo lacefTentibus, aux um confanguineis Carthaginienfes misere. Ibi felici exped one & Gaditanos ab injuria ^ vindicaverunt, majorem pafti provinciae imperio fuo adjecerunt. Poftea quoque hortaritjK primas expeditionis aufpiciis, ^ Hamilcarem imperatdrem cii magna manu ad occupandam provinciam misere qui mag rebus geftis, dum forturiam 5 inconfultius fequitur, in infi In hujus Jocum gener ipfius Hafdru 23 dedu6tus, occiditur.

CA

diflent,

nise

JJifpanos doT,fit.

&

'

NT
uri>isj

E RF R E

TAT
gerunt
in

I O..

Dumjinitmi Hifpania

pcful: cona;ittir\lum

Gaditanoiy

Carthaginu

hnpedire ir.crsmaita novcs

&

ideb bel-\miscrunt

auxilium confanguineis,

N
dtilipatos

O T

JE.

legibus devinxit, tum omnium' lam Gades occuparunt ; quo vero fac primus hac in regione cccupavit tyranni- in continentem ipfis tranfmittere licc dem. Florebat id temporis maxime Ofi- admonitos fe finxerunt in fomniis, ut I ris, primus rex ^gypti, ex Diodoro j qui culis Hifpani: facra tranrferrent in pionylius ji^Egyptius dbSus eft. Ille, do- quare condendi Templi obtenta facu mito terrarum orbe venit in Hifpaniam, te, oppidulum, ubi nunc Medina Sid praflioque cum Geiyone commiffo ad fre- cernitur, conftruxerunt j quo cum in tum Gaditanum, Geryonem occidit. Dc- hominum multitudo allela, caeremc inde Geryonis filii audli opibus, per Ty- rum apparatu, commigraret, ad phonem Ofirjs fratrem, con-uptuijn m,une- magnitudinem excrevit. Ita Strabo.
ribus,

Ofirim, occidi curarunt

quare

O-

3.

Vindicaverunt.'\

Jam

Balearicas

& ipfe Hercules Lybius ijuncupatus, fulas, & iEbufam, Maherbal eorum ir caedem patemam morte Typhonis ultus, rator fubegerat. peragrato terrarum orbe, in Geryones 4. Hamilcarem.\ Cujus virtute finis l movit j qui cum fe lccis munitis t^ne- Lybico impofitus, faepiufque cum Ron rent, Orus, ut' innoxio fanguini parcere- feliciter dimicatum, eft j; cognomen illi I
rus, tur,

cum

fmgulis

feparatim
ttatur^e.']

congreffus, ca fuit.
5. Inconfuhius fei^uitur.'] Alii aliter

cmnes
I.

occidit.

Vult Scrvius mortem referunt. In media hoftium Geryoncm didlum trimembrem, quia tribus fortiter dimicans occubuit, ex Orofio, praefuit infojlis, qu^ Hifpanis adjacent .Helicem urbem obfidet. Ab Oriflbne R
triplicis

Non

Balearicis majori, minorlque,

&

Ebufae.

q^ii

fuppetias

illi

fer^e fimulabat, in

fu;

3. GaditaTii.'] Paulo poil Carthaginem verfus periit in flumine, ex Diodoro, cnnditam, Phcenices, qui jam faepius, mer- quis ob currus facibus plenps perterrefe

dum

causa, in Hifpanram venerant^ infu

in pugnacecidit, ex

Zonard,

miuiti

LiB. XLIV.
n
,

Cap. V.

329

cujufdam^ ulcifcente doitur j ^ Major utroque Annibal injulLam necem, interfe6lus. Siquidem utriufque rcs rater, Hamilcaris filius, fuccedit. inde Romafupergreffus, univerfam Hifpaniam domuit variis cladibus !ato bello, Italiam per annos fexdecim
qui
ipfe
^

&

a fervo Hifpani

avit

cum

interea

Romani

miflis

in

Hifpaniam
poftea

Scipioniipfis

Ot
pj,

primo Poenos provincia expulerunt:

cum

Hif-

ju
-

Nec prius, perdomita provinci^^ sgravia bella gefserunt. Hifpani accipere potuerunt, quam ^ CasHir Auguftuo,

omito Orbe, vi^iricia ad eos arma tranftulit, populumque rum ac ferum, Jeglbus ad cultiorem ufum tradudlum, in

ifi

lam provincise redegit.

N O T M.
A
ge
li(
,

Jervo.1

Multis
in

rebus praedare
hofpitio

a Gallo
eft,

quodam
Hifpano
ad
fuit

js

ut habeant Polybius

&

Publio, quos 4. Scipiombus.'] Cneo noftu duo belh Fulmina vocant Audtores, a Livius. quibus ad Illiturgum Afdrubal, Mago,
die
j

&

A tamen ab
qv

occifum

domini

mortem

ulturus,
aras

volunt, & Amilcar victi, caefaque uno fexcenta Afdrubalem thaginienfium milHa
:

Cardeinde

4
cc
e\

operantem
fet,

obtruncavit

Hanno
go,

ad Indibile fuperatus, iterijm Afdrubal,

Ma-

rehenfus deinde

haud
:

aHo,
oris

quam

fi

&
ad
:

primum ad lUiturgum,
denique ad Auringem,
Publius
Mafinifsa
efl }

vultu

tormentis

quoque
ut
fiu-

tum

Mundam,
fed

^i
Vi'

laceraretur,
tis

eo

fuit

habitu,
intra

fugati

tandem

Scipio

fpeciem praeberet.

Ita Liinus.

Magone, Afdrubale
bile

&

Major utroque.l
ir
g\

Subada

vidius,

&

occif^s
fratris

&

ab Indipaulo pofl:
ipfe

Iberum Hifpiinia tota, ) amica Romanorum

co

&

capta

Sabello

Cneus,
lus, in
nelius

audita
Scipio,

morte,

&

vi-

civitate,^

praelio cecidit.

At

Publius Cor-

P
'

fecundo initium dedit.

Variis cladibus.]
,

Confules plurimos

Carthaginc,

vi
n:
i)

P. Cornelium ad

ad Trebiam, C.

Ticinum, Sempro- fricam, Flaminium ad Thra- portavit.

5.

filius, Cnei capta nova Afdrubale devidlo, in AHifpania fubadla, bellum tranf-

&

rf ki
rt

num lacum, ad Cannas denique Teum Varronem & Paulum, donec FaMaximus. cun<5tando rem^ utcunque,
uit.

Cafar Augujius.']

De

bello ab

gufto Cfffare in Hifpania gefto fypra

Aume-

minimus.

S.

'f3if38fgJ^5J@g5^-SJ-SJ5S^@5i:-^'^@@0^S

N D E X
P E

MNIUM VERBORUM
l^JJJE
r

IN yusriNO

LEGUNTUR.
paglna lincam
1.

Numerus paginam,
A.
Tergo
partem

alier verl^ vel alli fequentes^

vel Uneas (aui circiter) fignificant.

abjeftae, plur.
abjedli,
o;t?i>.

139, 17 abfentiam 71,8.160,

abundaret 166,30.209,

116,14

276,27.288,31.291,

20

ponere abjedlus 81, 23

exer- aoiere

12. ejus aucupantes, abutens

310, 9 229, 20 4: citus, 10, 13. abjici43,24. 304, 24. abfentibus 44, ir abfentis 117, 18 tibus, 10, 15. 327,7 abfolutionem 90, 3 cipio Sicilia Cy- abiit 69, 15. 203, 6 )um patria fuit, abire 36, 8. 155, 27. abfolutionis 249, 2 abfolutum 248, 17 19 336^ 25 abforbuit 233, 16 !gio majeftatis in abirent 53, 8 /itutem redadh, abiret 76, 15. 198, 18 abftineant 232, 16 abftinebant 5,4 abiturum 155,24 3,9
risprofugus, 194, ablatis 209, 27. ablato 72, 18
iaabiret,

143,3 Abydo 37, 3 Abydon 37, 12

acfi247, 13, 17
rinde, ac
li

pe.

non

fecus ac,

241, 12, 173,

18 Acarnanas 215, 24 Acarnanes 221, 3

210,3

198, 18 abiatum 56,8.93, 17 oris fortunae pro- ablegatus fuerit 9, 19 abftinet 85,22 abltinuerunt 147, ia, 53, 14 abnuentes 280, 2 5 Aloftibus quam afi- abnuenti 236, 20. 293, abftinuit 113, 7
tutior,

327, 5, 27 abftinere 260, 2 abftineret 236, 6

abftinentia

Acarnanis220,5. 221, 6. 223, 9

accedebant 126, 4 accedebat 112,9.129,
7.

209,23.231,19.

232, 12
accedere 32, 3. 13I56. 190, 23. 294, 26

abftruforum metallo22 94, Alonymus 104, 19 abnuerant 154, 19 rum feliees divitia?, A*ritas 146,6 abnuere 88, 5 324, 5 abi 295, I abftulerat 201, 15 abnuit 295,4 b s abftulerint 174,5,11 infulis liberos abolendam ^2,29. 266, abftulerunt 284, 8 -nandant Athenien6. 307, 14 abftulit 10,23. 250,12, aboleri 242, 14 22 , 35, abxbat 183, 20 Aborigines 313, 8 269, 17 itLla 159,20.295, Aboriginum 285, 5 abfumi 50, 13 abfumpfiftis 242, 19 Abraham 298, 8 iHs 299, 9 abrupta 49, 13. 207, abfumpfit 27, 5. 208,
;

accederent

51,25

accederet 83, 15. 159,

10
156, 18. 206, 8 accedunt 49, 21. 324^. 15
accedit

accendebat

103,4

accendit 136, 25. 155,.

20
accenditur 30, 4. 189,

at:to

171,2
141, 17 308, I

29
abrrupte 39, 6

alftos

alxerat
atxilTe

310, 9 ah 36, 23
A
lani

147, 24 abfcondita 102, 4 abfconditas 137, 18

abfcifiis

abfumpto 24, 28 19. 295, 5 acccnfam 96, 5 abundante 25, 21 accenfi, plur. 144, II. abundanti 203, il abundantia 206, 27. 205, i

176, 5

33>8
-^-nt
''

24, 35

i^

29,

26

abfens 55, 3 207,3.303,20.321, accenfos 146, 25 accenfus 99, 61. 306, abfente 315, 20- 309, 29 13 13. 310, 5. 312, 2 abundantiam 324,2 abundantibus 165, 15. acccperant 89,4.1x3,1. abfentem 247,5

INDEX VERBORUM.
23. acciderit 191, 21 135, l6o, 13. 179, 13. accidifTet 139, 25 accipere 73,2. 100, 20. 220, 6 acceperint 108, 10 108, 18. 143, 16. accepeiunt 311, i 148, I. 329, 8 accepimus74, 10. 176, acciperent 57, 21. 59, 8 7 accepifTe 117, 10. 148, acciperet 61, 20 accipiant 63,21.88,21. 28 accepiflet 120, 6 100, 2 accepit 8, 26. 9, 6. accipiendo 153, 14 118, 10. accipiendum 240, 18 24, 13. 319, 20. 121, 15. accipit 210, 27 327, 22. 132, 17, accipitris 218, 20 336, 14. 147, 18. accipiunt 62, 6. 132,6. 136, 25 247, 20. 256, II. accitis 63, II 320, n. 327, 17 acceptu, d3/^r, 17,25. accitus 118, 8. 262, 4. 322, 25. 298, 2. efiet 187, 9 155, 16. 356,5.159,20. 222, acciverunt 254, 7 26.323,2.395,19. acclamantes 204, 23 mminat,Jing, 123,19. acclamavere 10, 5 acclinis 223, 23 168, 10 acceptam 2^42,14. 252, accolis 136, 21 accufans 39, 10 4 accufarent 144, 11 acccpti 133, 23
acceperat
acceptis 34, 23. 56, 5. accufat

Acherunta 113, ii Acherufium 11, 11

Achillis 160,
acie
I

afturGs 10, 6.

286, 90
afhis accujat.
particip. 161
;

53,

16.

72, 10.

100,22. 103,9.117, 187, 22 24. 135,2. 178,24. acuendos 20.7, 180, 20 acuerentur labo aciem, exercittim. 25, 175 17 7. 63, 16. 72, 5. acueret 45, 16 102, 24. aculeos 88, 14 75, 23. 103, 7. 107, 4, 6. acuminis oration 20, 23. 139, 29. 27
-

'-

141,2. 163,1.178,
17.207, 20. 233,20. a79>3- 306,4. 315
7. teh 73,

ad, inftar,

1/,

mehora tempora fe
ad
vare 33, 22.

19
Jin-

acies, exercitusy

guL
x^l.

10, 16, 18.107,

plur. 31, I
1

ftremum 67, pugnam, id

pugnaretur

^,

i(

7,

Acihus 242,

ad fepulturam A

acquirere 47, 55. 105, 16. 211, 12

mere 40,
tuenda
fua

9.

fva
1

acquirerent 47, 6 acquireret 135, 5

acquiritur
acquifierat

36,

290, tuenda adte 9.

l-

ad

UtJ fsm

221, i i53j2. 293. 287, 4.

omnium

int< ete
jad

aliquem 62,

174^ 4.

294,

66,20. 138,2.188,

22
accuiatus 40, 2. 69,15.

3. acquifita, neut.
ablat.

metum

ca?t ^ta

H
acceptiffimum 130, 6
accepto, notnen.

136, 7

i^j, 26. ad m' fpeflum alicuju .^

58, 24 15, 4. accufaverunt 81,1.123, acquifitls 21 1, 12 acquifito 52, 9. 150,4. 102, 49. 104, 25. 9 zctrhz, fcem. 288, 19 210, 28 125, 15. 127,27 acceptum 10, g. 13,20. Acerbae 166,4,17.168, acquifitos 6, 15

i7r, 18

acquifitae, plar.

dom ahquem
cis

c ^i*

148, 4.

ad la|lt

tium
quid

ahcujus

ahcui ac jtcft 279, 28. ad r un

/.

108,

8.

166,6.272,

2.

169, 21

acquifiturura
acrior

9
acceptui-us

reus accufaretu 49,11 136, 15 acrior hoftes 227, 6 320, acerbius 184, 1 15 t acerbos 168, 2 acriusbellum 113, 10. ad abolendam ir m 23 aecrrime, ad^u. 36, 14. accerfito, ahl. 2, ferrum 326,11. adv, famam 82, 29 i^ 5 accerfitum 64, 12 nitiae maculam j6> 108, 6 75^ 23 acceilerat 37, 20. 91, acerrimis litcrarum ftu- Acropatos 132, 6 6. fuperioribus j^diis eruditus fuit, A- atla npx 208^ 6. puetias injtfriam 3C 14 9.117,17. 148,24. lexander 227, 25 ritia ^Z,zi.plur.fub- adaftis 84, 17 169, 2 accefsere 99, 8. 300, acerrimus 11, 13 Jiant. II 8, 8 119,19 Adafpios 116, 4 Acefinem, amncm, 121, z^3e,phr. 164, l.gen. addiftos 189, 8 accelTeris 50, 16 addidicilTet 22, 2[ '?3> 12 13 addidit 106, 15 accefficne 5, 6. 66, 2. Achaia 47, 10 afti effent 214, 3 addita neut. Achaei233, 4. 238,13. aftionern io6_,. 25 9 |5^ 279, 18 ablat. 204, 10. i6, accefliffe 134, 14 247, 14. 257, 3, 6. adlis, adjeB. 304, 4 accciTuTet 159, 11.276, 12 aclo, curru, 123, 2. ia 258, I, 16 exiUum 296, 6. ia additam 23, 7 Achaeis 176, 3. 247, 15 additJs nomen. 14* 3acceil^it 10, 17. 119, 7. fugam 152, j 21 162, 2 149, 23. 158, 16. Acl'i3?orum 211, 14. aclos 62, 31 192, 16. 238, iS 230^ 3- 247> 6, 19, Q.tum, particip. 90,1. addito,,^^^^ 161 0. acceflu 325, 20 91,22. 114, 3.193, 279, 12 258,4

Acerbam 167, 21 Acerbas 168, 6

79, 17 ventus incobuit

revocatus,

reatum ut

tai ini

aeccptus

fuerat

SEcceiTiani

191, 4. 206, Achsos 229,8. 130, 24. erac 76^ 7 S4-7. 5

5.

20. 204, II. 278,

acluro I2i5i 5

additvun 245,4-

ei 3^

INDEX VERBORUM.
93, 5
62, 13

294, 20 117, 41, 4.

52,20. 231,
q,
i'i2

I.

vocibus

3> 3 ,1290,20. 308,

146, 6. admltantes 209,. 11 sdmisantur 58, 12 29 admiratio 23, 29. adieao 146^ 4. 121,10. 148,7.180, adierunt 177, 13 9. 192, 9, 11. 271, adjiciat 76, 11 9 adjicit 58,4. 114, 19. admirationem 6, 10. 12- 29*; I 97, 19- i79,3- 2i03> .^675 adjiciunt 98, 8 18. 206, 10
199^, 7- 304? 2djc<5ta 18, 5

adjecit 6> i6.

159, 3.183, 11 adoptioncm 87, 18. 292

5

adoptionis

161, 11

adorare 97, 22. 322, 3

adorari 118, 13

adoratione
adoret 98,
Adralliis

118,16
22 100,22

Adores 268, 8

adjiciuntur

135,24

admirationi

114,9

mt 170,20

127, 31. admirationis 50, li. 163, 16. 261, 2 206, 6 45, 20 adimat 63, 17 admiratus 9, 10 90, 10 adire 287, i admififTe 82, 25 it 283, 11 adit 164, 5 admififfet 146, 17 298, 14 aditu 186, I admiffi,/>/r. 156, 30 t73, 8 admiffis 174, 23 1,20.86,3.104, aditus,^/r. 9, 24 79, 28. 294,7. adjundta, rt(^/jf. 239,43^^1^11^277,3.6^98, adjungere 79, 9. 185, 10 13 euf. 63, 17. admilTurum 145, 7 23. 207,26 ,
adiit

39, 16.

Adreftas 120, 10

Adria 175, 14
adfcita

287, 21
,

adftriaa 324, 20 adftruxerat 199,

adveais 61, 12
advefturi effent 178,

10
advehi 61, 12

35>*7'135>5- adjungi 197, 15 adjungit 82, 29 l adjunxit 308,2 12, 13 191, 26. 296^, adjurat 202, 24
adjutores

advena?, j&/ar. 26, ^ admittere 100, 21 advenas 19, 12. 25, 3. admitti 7, 8. 152, i 169, 4 admittit 16, 21. 249, advenienti 277, 4. 290^

lo

135,25

admodum 41,8.75,

221, 17 86, 2. 108, 14.158, 153,5. 22X, adjuUis 21,9, 23 20. 161, 4. 167, 3. 79, 29 ,18.25,10.^0, adjuvabat 6^, 25 168, 13 fo:-e.t 90 admonentur 25,4 2,24. 77, II. adjuvandus ^i^ adroonere 103, 11 j. 120, 5. 125, i6, 24 adjuvantibus ,263, 6 admcnet 63, iS. 103,
adjutos 64, 18.
_

18. advenientlbus 82,

advemiTe 207, 20 adventante 35, 15 adventare 102, 9. 166,

11, 242,

12

adventaret 247, 13 adventu 13, 3. 22, 19.

3o>^9- 36^10. 59,5. 5 admonlta effet^o, 16 72, 7 adminiftrando 226,6 admanltus 9, 1.9. 53, adventum 71,21.110, 520,20 iJoJ 20, II. 24. 199, ig. 252^ 31, I. adminiftrant 326,9 23. 125,2. 137,11. 11 75I2. 91,23. 183, admlniftrari^i, 8. 140, 251,11 admonuerat 97, 16 5.13,12.196,21. 23 adve.ntus, ow./w^, 9, adminiftrat 42, 15 admovebat 170, 5 329. 326,4 21. 114,19. 119,4. <J, I adminiftratio 28, 16 adolefcens ig., 12. 41, 206, 23. gen. 196, 10 -^> 7 3Po, 8,22. 91,5. 161., 26. 206, 3"t. 277, I
32, II.

94,4

adjuvat56,4

260, adjuvent 63, 16

'"^

]z, 9.

124, 15. adminiftratione

if admmiftraticnem

272,

13. 24S,

12.

19

15. 279, 17

'28,7
324, 10

49> ^ 142, 8

adolelcente 321, 10 24. 143, 5. 220, 4. adolefcentcs "27S, 5. 317,20 275, 3. 276,5. 315, 8.

42

278, adverfa, /w/n. 58, 23. 199, 4. neut. 154,9. 183,27. 237,12.
302, 2. 31
adverfario .91,
aolat. vale-

tudine abreptus 304,

adtniniftrato, ailat.

75, adolefcenti 200,3. 262,

I

135^^3
71,10.76,12.

16
admini-ftret

i|

adolefcentla 317, 15 232, 17 adverfarium 91, 14 ! admirajbile 22^4. igo, adolefcentia: 266, 2 adverfi, ;. 36,24 _f I adolefcentibus 318, 2 , ^^//2/. 248, 6 adverfis ^89, 3. 170, 7. 'jtre admirabllem 149, ^ adolefcentis 31, 7. 70, 46, 10 191, 24. 237, 12 'lit; admitabiles 154,4.200, 89, 9 adverfa 38, 8. 55, 10 7. 136, 13 iioiionibus 191,17. 8 adoiefcentuim 151,9 adverfum, ^tf/, 46, i ^3^6 admirabill 264, 2 adoJefcentulum 13, 10 adversum,/)r^/>. 20, 21. " '1^, 9. 5, II. 50, admirabilis 70, 7. 14S;, adoleviffet 9, 18 3,24. 161, 9. i^i, I ^32,4.84,8.104, 25. 299, a(iopt.at.urus 87, 15 21. 301, l " admirabiliter 14,4 adaptatus eflet 193, 3 adverfus aliquem mif^t iS. ti? "9, 24. adver47, II. 32S, admirabilius ut 100, 9 adopiicne 105,
'

fus

INDEX VERBORUM.
fus hoftes iracundus, segri, gen. 197, 79, 22. adverfus ali- aegri 262, 15

24

sequabat 33,

10 14

-ffitnaeos

187

aequales 93, 12.

a^qualitas

^toli 112,1-

quem
effe

nielioris

iidsi aegritudine

249, 5, 19. asqualis 324,

82, 18

279, 17
aegritudo

16 16, 12. I2g, .^toliam i^c

ui^tolis

adularentur
2.

125,4

197,9

28
sequalitate

314V

adulaticne 130,219.23, sgro 197, 15

43,

4. 221, 6,

235,6
241,26
1 1 ^
>

Kgrum 222,15
./Egypti 5,1.671,106,
4. 159, 5.

asquas pacis conditiones

9.227,9,
15
./Etolorum
2
i

adulaticnem 106, 26
adu}aticnibus

239,6
neiit.

158, 26. aequata,

aequis

43, 3

adulatur

59> 8
l.

217,5.219,8
JE^y^tii, pitir. 269,14,
12.

conditionibus,

256,11.2;
8

adulentur S4,

195,4. legibus, 196, .^tolos 201,

'

n
.

^" 17 ^"^^f ^' ^^S ^gyptiis 19,10.21,4. asquo animo 147, 7, aevum 23,29, adulterati 321, 9 191, II, 2 270, 10 237, 3. jure 37, 7. adulverio 44,22.56,13. i^igyptio 71,2 196, 18. 322, 16. affatim 13, 9. marte 46, 22 18. 301, 18 ^^gyptiorum 14, 6. affeftabant 28 ifi 187, ad\}Iterium 12, 19 asquor, 2<2rf, 37, 16 affeftabst 146 269, 16 aduhero, K(5;;7eK. I2,2S. JE^y^tizs 19,9. 236, 5 aequum 123, 24. effe, affectans 39, 2 ^gyptiurn 20,19.292, 261,4 affedlantes 22^ 77,23 adukerum 216, 16 aerariae, ^e. 272, 19 i affe<ftantibus 2 6 aere 126, 10, 272, 20 aduitis 190, 14. 275,3. ^gyptius 22, 17 affectare 66, iEgypto 22,27. 135, aeris 326, 3 affeclat 291,? 317, 10. 320,29 ?dultus 137,4 22. 236, 4. 230, I. aeris 271, 11. 324, 14 affeftatae, ^e;;. r adultum 311, 20 aerumnae,^/;'. 171, 6 affeftati, _g-c. 260,2,3 adunata,ya?ff;. 36, 2 .<:Egyptum 5, 2. 14, 6. aetumnarum 193, 16 193, 13 zdumlis, ab/at. 63,23, 19, 15. 20, 12, 20. aes 88, 14. 123, i6 affedios 9, 9 affedlus, dft^Vt?. ), 75, 6. 150, 7. 152, 46, 17. 105,8. 135, aeftimandos 234, 9 aeftimat 84, 15 ,24 11 1, 10 27 aduiiatoexercitu 99,15. ^gyptus 132,1. 269,9 ^s^ftimatio 117, 8 afferenda 25, iiq, 17. 201, 10 yEmilium 242, 10.255, s^ftimatione 57, 14 afferentes 172, advocata 30, 2 aeftivi, /;/Kr. 19, 16 2 affeire 170, 2( ^dvolaffct 21 6, 8 aeftivos 85, ji^milius 244, 18 afferret 24, 2. 5,i 5 advolat 217, 12 aeftu 111,4. periculo Smuh,fcsm. 185,26, 294, 12 ^^acid^i 143, 17 rum 198,14. ie hbe- afferri 8, 21 189,7 ^Erxidae, gcn. 144, 3 rarum ait. A/exan- affinitate 79,16 '3, aemulari 73, 13 ^acidarum97,i5. 9S, aemulatio 68, 14. 249, der loj, 10 298,2 aeftuanterege 17, II 21.126,17.127,15. 1 affinitatem 20: |o
.
/;
',

addtam 28, 161,13

42

161^7
^atidcs 161, Fedcm 179,27
ledts,
a-sc.

14, 7

aemuIatione42, 9. 129, 24. 14353- I53> 3 aemulaticnem 46, 5. 127, 6. 190, 12

aeftuariis

324,
'

aeftus, o2./;j^.

' 9. maris,^.

./Edeffarn 74,

24
sedlficare

13.207, aemulaticnis 282,

228,

19.

50, 6. 8
aetas

affinitatibus 14 9 300,8, affinitatis 77,8135, -; ~ 49,20, affinitatium 16 '7 accufat. 327, affirmabat 205, 22. 2,1
.

'.,

37, 27

isdiTicaverat

132,4

aemulatcr 68, 24 smuii,/>/,r. 237,

21. 121, 2.
l

59,21.67,13.71, 227,14 170,4. affirmans loo,

i6

sdiiicia

jediiiciis

icdiies

35, 12 35, 19 18 <, 2

ieciium 2 87,

24

^geas 75,4
j-Iigeatas, ipid.

317^ 17 17. 191,20. 3,J semulis^aM. 183, i aetate 60, 4. 96, 14. 312, 10 smuio 249, 12. 264, I 105,6. 115,13.121, affirmant 180, semulorum iii, 11 affirmante 320 | 3 a^mulos 84,14. 131,29. statem 28, i. 42,12. affirmarent l^cfO

182,7.237,9
aemulum 91,21.56,11.
96, 22. 134, 14 cemulus 293, 27. 308,
14^ JLm?..
^

43^15
aetati a?tatis

affirmat3o,5V
affirmationem 2 L
f

307 28, 2 ..-.Li.gcus 27, 20 /iigiaijum 308, i

A'.<^,tum

/Bgco 28,

215,3

2.

31, 22. 56, 15. affirmationi 12, 72,1. 76, 15. 94,22 affirmaverit 97.
affliaa,/fl?OT. 2

251, 5 aeternitatem 43, 19 176,5 ig:e 7, 8. 24, 29. 91, /Enccm aeternum. 45, 8 244, 8 12, 24, 27. 107, 8. ^neas 31C, 5. 316, 2 y^Lthiopiam 6, 16 120, 7 ^Eoiu^um 49, 22 JEmx 49,iO;2T. 50,6

^tea

zffiiAss, uom. p.\s'affliaras

affliftis

138, /fi 68, 15.

i

205,

INDEX VERBORUM.
flf

327, 10
s

Agenoris 132, 16 agente 99, la 214, 23 a 125,21.239, agenti 102, 7 agere 100,18. 140,13. 162,7. 242,10.243, 137,8. 192,
.

agnitus 327,
agnofcis 171,
agreftes,

15

19.90,20,23.^1,1?,

agnofcere 126, 17

96,11.97,20.98,3.

19.321,16
323, 6. fl3/<3. ,8. 184, 13. 90, 192,8. 193,18. 23. 194,21. 244, 253,
J
t

agerent43,

9.

173,10

agerentur 99, 6 ageretur 38, 13

Agefilai

68,23. 70,11.

6.

285,

72,7

Agefilao 68, 10 124, 26. 132, Agefilaum 67,6,11.68, 9. 69, 19 [45,13. 168, 20. Jujiinus, 25. Agefilaus 69, 24 ;, ),io. 190,18,24. aggerationibus 21, 2
i,

1,

23, 25. 226,2. aggrederetur 205, 20_ aggredi 9, 27. 71, 20. I

100,23,24. 102,17 104, I Alexandria 185, 26 agrefti 317, 6. Alexandriam 106, 3. 327, 20 116,10.132,6.288, agri,^/r. 97, 24. 280, 13 Alexandrini,/)/r. 232, 19 agris 81, 6, 6. 288, 13 196, 10. Alexandrinis 288, 320,15 agro237, 19 Alexandro 75, 15. 76, agrorum 154, 26. 155, i. 77,10. 78,2. 95, 2.192,6.269,8.320, 3, 4. 96,20. 101,6. 18. 326, 9 14, 17 agros 47, g, 24. 48, 2. Alexandros 91,4. 129, 23 59, 4. 68,6. 70, 12 agrum 20, 8. 43, 8 Alexandrum 6, 17. 77,
agnovitg, 13

lo

206, uk.

agunt 82, 9 100,9 aguntur 58, 27. 63, 185,22. 189, aggrediebatur 108, 5 aggreditur 24, 3. 36, 25.83,19. 101,5. 190,16 Al ini 243,4,251, 2 111,7 33.41,7.83,4,88,7. no 243, 12,245, Ajacis 325, 17,20 Ai 97,4.167,14.168,1. '288,1 ait 10, 6. 15, 15. 16, 175j 7 aggrediuntur A) 1003284, 25 75, 22 19.30,13. 66,15 Aiinus243, 6, 13. 201,8.290,14.310, 107,10 alacriores 10, 3 6 ?, 8 A um 172, 9. 188, aggreffi fuerant 53, 16. alacritas 31, i
Al .113136,14,17,21.
),3.

18.85,24.87,9.89,

17.91,18,20,28. 92,17
alia,

KeK^ 6, 14. 71, 18. 79,1, 2. 99,22. 143, 14. bis. ablat.
15,
14.

327, 25.

nominat.Jing. 129,17.

funt 63,

25

alacrius 10,

12

aliae

A 169,
.

alatur incendium undis, 3, 16. 170, aggreflis 79, 2 172,7. 184,29. aggreffuros 137, 20 49, 22 aggrefTus, adj. 29, 22 Albam 316, 6 aliam 107, 4. 141, 7, 5, 13 A'\emnonis 160, 11 agi 10, 4. 39,11. 140, Albanis 308, 6, 16 302, 16. 227, 2 ag 116, 1 Albano 308, 7 22 alias49, 18,19. 233, Ajiocle 18. Agldis 56, 12, lij, 8 Albis 179,2 131, 15. 305, 14 Agis III, 16 Alceta 138,6 alias, adverb. 49, 15 '9,3. 192,24 Ahoclem 157, 9. agit 67, 22. 68, 6. Alcetas 135,26 alibi 191, 9 ^? 13- 193^ 15106, 21. 139, 19 Alcibiade 52, 15. 59, alicujas 100, 15 aiiena, ahl. 63, 4. neut^ 13. 62, 6 15, I 192, 6 Ahocles Alcibiadem 58, 9. 59, 187, 1. agitant 141, 13 189, 26. 279, 27. regis agitantem 226, il 15, 5. 232,4. 282,3.291,7 3,8 ;eri junftus, agitafTet 83, 10 Alcibiades 52, 12. 55, aliense, ^fw, 264, 14 231, agiiiiftis 142, 16 3-S6>3>i->33'57;9j alienam 56, 23 Ahocli 188, 9, II. agitat 84, 15 alienaflet 166, 4 13. 58,25 'ig, 16 agitatis, -verb. 34, 29 Alcibiadi 59, alienatis, ahl. 135, 16 A hocliae, /?. 231, agitato regno 9, 14 Alcibiadis 56, 10 alienatum 66, 16 agitatus 204,9. eft. 170, alebantur 73, iS aiienavit 12, 20 Ahochs 192,17, iS. alendos 319, 3 alieni,^^. 22,1.98,19, i )3,7. 194,22. 195, agitur 30, 17. 2S1, 20. aleretur 50, a. 527, 7 298, 10 Alexander 76, 14. 78, alienis 218, 20. excu19X, 5 296, ags 142, 18 agmen 7; bare fedibus 84, 9 12, II 3,10. 91,25. 92,29. ?int 123, 25. 131 mma 122,2. 168, 5. 93,3.97,22.99,2,27 Alien.o, nomen. 22. 9. gratiarum adlionem, i74>3 272, 6 ntur 197, 29 agmine 23, 20. 2 ab hofte fupervaca- alienum 21, ig. 123, ifcatur 241, 27 neam e/fe refpondit, 16 214, 8 a^dis 6S, agmmi 33, 3 alii in datl^uo. iz, zo. 106,24 5 %dum 39, 6. 205, agminibus 204,3 Alexjsndri 22, 12. 24, 126, II. 294, 25
',

178,23.236,8. 311, II 19,10, 11. 23,12 36,1.106,9.144,5. 300, 16

>

agnito 137, 8
alii.

NDEX V

E R B O R U M.
amiflle 58,-..

ambigebat 229, 17 311, 6 ter 96,2,4. 118, z alloquio 92,23, 174,21. ambigerent 16, lo aliis 12, 7. 16, 24. 193, 2. blandus, in ambigeri 122, 20 12, 12, 24. 24, 24. negotio juftus., inim- ambiguo 198, 9. 244, peno moderatus, Hr22 75> 5 afimenta 88, 3. 115,9 tro, 200, 8 ambitio 4, 3 alimentis 327, 4 ailoquitur 1103,20. I24, ambitione 7, 8. 127, 7 alimentorum 19, 16. amtitiofaej^e^. 231, 18 5

^Yn, in plural. 60, 26.

aio, 28 amiiTam^^,215, 20
amifias 141,
;

amiffi 15,5.52 11. 211, 2

117,19
alio

8,27 74,10.87,12.234, Alpes 181,2

allufit

ambitiofus

159,1

amiffionem 8, amiflk 25, 20.

55>9' 59,9

|i^

14
alio

Alpium 204,
altaria

bellum tranflaturus

160,

li.

ambo 219,27 amborum 67, 16 177, Ambros 121, 15

154, 23

amiffo 13, iS.\

amici 117, 16. 122,11. 227,12 II 53,21.73, lu aliorum 63, 31 altaribus 202, 13 125, 18. 126, 31 6, 9 alios 5,6.42,17. 82,10. alter 5, i, 2. 30, 8,9. amicior 32, 19 amifTorum 45 85,i7,i8.89,2o./^;5. amicis 15,1. 17,20.93, 60, 14. 147, 11 2. 204,30 altera^rzR 51,13.57,4. 6. 99, 18. 115, 28. amifTos iii, i 92> ^7 aliqua, neut. amiffum 129,6 3,1 116,6 152,18.197,22 63, 17.

241,9
aliquam 241, 7
aliquando
14. aliquantifper 13, 7. 51, 11. 310, 7

alterm 106,23. 120,9

aiteri, in datinjo,

amicitia 272,

4
palmam

291,3.311,
51,
81

29,

2. amicitias

20,6. 320, 27

120,

147, 294. 2,9.

ral.

11.

222,29.
bi%.

41,6. 123,19. amittere 22, 16 142,28. 146,26. re- amitterent 69,

cujus

296,6.
plu-

bn.^^i-^^^^.bis. in

aliquanto

212, 8. 221,15. 282,10. ^fl).

ad''^.

178, ij.bis

1. bis.

3 117,3 amitterentur K amicitiam 37,25. 57,1. amitterct 31, i 234, 10. 21S, iz 89,17.112,16.113,
tenebat, Clitus
9.

giae

,14.

iig'
'

alterius

aliquis

308,21 241,8

69, 20. 83, 14. 84, lo. 127,22. bis.

154,18. 168, 22. amitti 114, 2] amittit 158, 2 1^0, 19

56,
17.
19.

21

131

amicitiaium

218,4
14, 7
I2(

fide colebat, Phillp- amnem 23,3. i r: pus 92, 24 116, II. 12 1 amices 9, 15. 89, 17. amnes 132, i^^ :4 13 194, 23 amicorum 91,24. 93, 5 amnis 251, 12. -, amicos 30, 12. 60, 27. 13 ammum 324,7 aliquos 179,19 altius 85, 12, 165, 7. 63,6.96,6.104,13 aUquolies 306, 15 amidum efl 314, 12 amoenitate 102,1 (37 306,18 alit 80, 9 amiculo 148, 5 altore 79, 14 3. 271, 5. 32 i aliter 36,26. 37,7. 50, :i]tcs,part. 285, 8 amicum 12,19. 116,9. amtenitatem 13! -i amcenius 286, i( 103 I altum, ?rt. 167, 19 117,11 alites 37, 22 amicus 88,10, 284,10. alveo 251, 6 17 amor 12,14. 51, 69 .nlitibus 8,24 alucre 199, 17 289, i alitus 327,23 arniferant 47,4, li aluerit 66, 13 4 ailud 10,23. 60,19. ^7} ^i^rnir"^ 272, i amiferat 68, 18. 202, amore 12,20. 3C 75; l6 12 Amadis 124, 19 24 amorem 153, 16^ allum 60,21.66,20 amisere 31, 17 amarri,ya.wz. 167, 16 amoris 106, 16. J5*' alius 92, 4. amifedt 9, 21 60, 21. amari, wr/', 93, 7
.

aliqucm 169, 16. 227, alternabatur 272, 8 alternis 23, 21 3 aliqui 30, 13 aitcrno, ahl. 296, 5 aliquid 6, 5. 32, 25. altero, ar^'. 21, b. 29,2 62,21,240,21. 257, akerum 16, 15. 43, 6. 1 61, 17. 146, 17 aJiquis 129, 29 altiffimsm 171, 12 aliquo 39, 27. 90, 13. altitudiiic 206, 12 210, 10 altitudinis 119, 16 aliquod 272, 14 altitudo 50, 10

jwa non
cefiu

fidc fcd fuc-

amittunt 53, 7

pondcrantes

Ammonis

192, 21
amicitias utilltate,

30 non amne 323,2

121,2. bis. 3. bis. amaricr 246, 6 130,13.242,4. 310, anv.iiorein 152, 9 auianus 98, 17 21 allatum 73, S amarum 117,23
allegat

amiserunt 246, 6. 304, nmotS 105,6 Amphidion 27, 15

amififTe

72, 19

amififlet 31,

14
22.

Amphilochi 3^26 Amphipolitana

173,
4^>
1

10 Amphipolitanum 26 Amazcnum ig, 6. 23, amifsa, abldt,^l,l%,6&, aliigarcntur 201, 6 Amphiilntum 3< allcqul 140,14.141^23, 18 30, 24;2,4,5,33

152,4

Amazcnes 23,
16

19. 308, amifit 154,

alligandi

148, 17

17

INDEX VERBORUM.
imphoras 252,
ampla?, .plur.

23
14.

angulo 2bS,

12.

320,

19, i

13
anguflias

.implecli 117,

implcxie 103, 20 implexantis 295, 8

jimplexas

angulhm 213, 8 13,21.33,15.

162,6. 182, 8. 2or, antiaota 276) 5 23. 205> 18. 260,11. Antigoni 140, 5. 14I. lcnis obfidcbant 311 4, 20. 156, 7. 216,

177, 10

implexata
implexis

203, 3 197, 21,

13 16 34, 7. 36, 3. 52, 15. animus 10,17. 16,3.69, Antigono 132,7. 135, 14 82, 6. 84, 20.102 23- 93)9- 117,8. 126, 138,7. 139,2. 148, 8 __ 25 24
71,^

226, anguftus
anguftis

H
mplexu 321, 10
m.plexus partic.
I

158,12
49,
16,
5

22. 91, 16. anni, gen. 271, 8. 273, Antigonum 135, 13. 139, 8 48,23.141,1,19. i48>
I.

50,1.195, Annibal 173,6.225,11.

1

8
angufto 327,

23 228,17.238,17. 235, Antigonus 124, rg. 139,

'

28. 140, 6. 142, 27. 227, 1, 10. 146, 5,6,15. 147, i 232, 12. 238,4.240, mpliaverat 156^ 7 20. 24 1> 9. 243, Anticchenfcs 263, 5. mpliavit 77, I5 23 264, 17. 291,9 7 rtiplior 206, animadverteret 261, 6. Annibalem 229, 1. 234, Antiochenfibus 263, l 9 mpliora 66, 2 32i, 7 7,15.237,11.239,11. Antiochi 132, 12. 149, mpliorem 191, I animadvertiflet 34, 24. 26. 240, 1, 4 8. 220, 7. 237, i. Tiplitudine 6, 8 Annibali 242, 15 122, 2 261,2. 274, 3. 292, npiius 30, 14. 43, 5 animadvertit 317, Annibalis 237,1. 8. 239, 306, 3, 6. 302, 15. 5 I 11,15.241,25. ^^^^^^g. 53, 10. 71, 23. 155, artimalia 20, 2, 17 animati effent 139, 5 Antiochiam 149,8. 218. 22 253, I animatum 46, 3 annis 7,4. 22, 29. 24,34. nplo 260, 8 ^3- 2.93,$-. 294,14. nputari moras jubent ^mmi, plur. 53, 14. 15S hit. 44, 6. 48,8. 92, 15. 10. 17 206, 22 14. 180, 108,13.121,7. 143, Antiocho 148, 26. nputatum 13, 24. 204, 2. 21 191 17. 192, 3. 159, 9> 14. 201, 2> log, 22. 26 19. anniterentur 194, 5 20 324, gert. 8S, 5. 105,5.106, anno 43,6.47,14, 108,8. Antiochum mulio 318, 3 I. 209, mulius 316, 9, 15 218,14,21,27. 2ig, 190,14.233,11.275, 27 mynts 76, 14. 77, 7. animis 46, 5. 64, 6, 19 3 218, 16, 77,8.88, 15. 103,13. annorum 108, 10. 158, AmJochus 78,24 myntam 76,9, II. 77, 13. i6i> 13. 172,8. 114,6.216,13.238. 26,29. 219,7,15, 18 16 225, 4 23 myntas 75>2g. 77, 9. animo, nomen, 32,9. 34, annos 6, 10. lo, 26. 14, Antiopa 24, 6 6, 80,9. 83, 10. 86, 7S, II. 117, 25. 132, 3. 22, 23. 23, 5. 30, Antiopse 24, 9 6 i8 Antiope 24, 4 7. 92, 32. 106, I. ii4jI' 118,^. 263, annuas iJi^'. 42,25 Antipater iii, 6. 110,5,16. 15,15.30 126, annuis ^tjf. 23, 16 I 21. 131,21. 134, 13. ^3- 35> i^- S^.) 18.61, 60, annuum 126, 18. 142,3. 14. 67.7.72,23. 100, animorum 32, i. 135 8. 72,1.96,2. 99,23. Antipatri 101, 6. 111,7. 165, 13 g naxarcho 125,8 I34> 9- 196,3. 218, annuo veftigali 129, 11. 124,20. 132,13. 134, naxilaus 51, 8 169, 65 7 iccps 22,23. 3^) 15. snimos 8, 11. 29, 13. annuos 61,23. 71,5.252, Antipatro 89^,17. 133.1 27 20. 134,9. 135, II. 103, 13. 122,13.183^ 79, 3. 97,10. 105, 3. 130,24. 139, 4, 23, Antandro 192, iS ^5 151,3, 12. 152, 19 chora 14S, 28 Ar.tipatrum 124,20, i30> 162, 9. 306, 3. antc acHs 64, l 24. chors 149, 3 accendit 136, 23. anteccdat 261, 5 iS. 13?, 8^24.137, 12, choram 149, 10 acuerit 45, 16. frc- anteceffcriint 254, 3 16. 140, 5 cilla icx, 13. lupo- anteiret 6, il. 7, 10 antiqua ncut. git 199, 14. 36, 17. 27: rum animos inexple- antekicano ternpory ^c?!. 270, I 4 cillis 144, 16 fanguinis divibiles antiquje 78, 8 29 cipiti tiarumque jejunos ha- Antenore 17-, 13 antiquam 83,7. 234, 19, 214, 28. 257 bere. Ropiunos^ -3 250. 6, 8 285, antcponens 29^,23
mpliandi 196, 24 mpliare 262, 2

192, 23. 202, 31.

anhelantem 87, 7 animadverfo 240, 22 animadvertentes 84,

Annibale

idragoram 303,
idr^.goras

9
animofis 105, i

anteponeret 139,

20

antiquiore

104, 26

115, 17 idromadien 160, 8 radhi 2g6, II

animum
75.,

9, 25.

antcquam 86, 4. 169, antiquicres 4, 10, 29 14. 23, 9. 4 antiqui? qo, II, 13 loq, 14. antcfignanis 207, 25
.

21,

anU*

INDEX VERBORUM.
antiqHiffima fem. 19, S. antiqakas c6, 16. 49,
antiquitatis

113, 6

antiquius 294, 16 antiquo 199, 13

antiftites

105,

17,

207, iS
Antonii 312., iS Antonio 300, 21

Antonium 310, 2 Antonius 3x1, 20

anuli 322, 21

arbores 271, 6 67, aptiorem 245, 7 aqua abl, 123, 8. 126, arboribus 271, 7 apparcret 96, 15. lavari, 14. calida a arborum 20, 3 147, Romanis didicere, Arcades 71, lo 24 ^ apparuere 108, 14. 127, Hifpanl 324, 28. /' Arcadia 137, 5 57. 271, 14. 19 326, Arcadiae 314, 7 18. apparuerunt 179, 3 10 Arcadum 71, 8 apparuit 8, 28. 31, aqus, 0;^. 271, 12. plur, arcanorum 8, 16 g appellans 140, 14 arce44, 24. 155, 20 21, I appellant 130, 23. 314, aquam 20, 16. 320, 9, arceantur 20, 22 II 10 arcem 81,1.144,26.151

287, 15. 16

/^.

appellantes 23, 20 appellari 89,11. 127,28.

I.

aquarum 20,6, 21. 27,4. 50, 7. 241, 14. 303,

29. 183, 18.

185,

202, 33
arcere 100, I9

anulum 127,8. 148, 23.

149,4
anulus 149, 2

anum 272, 10
anxie 8,

26
198,
9.

147, 250, 7. 302, 18 aquila 156, 26. 187, 24. Arcefilaus 133, i appclht 202, 23. 277, arcefTendum 297, 6 200, 5 arcellerent 216, 6 20 zqnils!, plur. 127, 19 appdlata cft 119, 15. Aquileram 251, 11 arceffiti 164, 4
appcllati plur,

20

anxium
\^

317,

177.7- 314.5 251,

13.

Aquilium 281, 2

5.

282,

arccffit

8, 14. 52, 1 85, 26. 87, II. 21

anxius 198, 9

Aquilius 273, 13. 280, 16 159, 4 appellatum 270, 4 aquis 10, 15. 233, 14 appellatur 138, 6. 152, Arabiae 132, 2. 270, 3. aperit 190, 18 aper-iunt 258, 8 16.198,4.262,5.298, 289, 2 aperta abL 64, 16. neut, Arabum 296,23. 297,3. 9 appellatus efTet 20C, 7 207, 21 298, 15 appellaverunt 165, 10 apertse fovent 321, 7 Araci 44, 19 aperte 62, 10. 64, 5, 21. appellavit 115, 2. 269, Aracoffi 132, 17 aram 222, 18 92.39 appetitur ap^rto 48, II inndiis 293, arare 26, 13 iS anret loi, 14 :;P-Taere 99, 2. 169, appctitus matris infidiis aras, 20 fuhji. 19. 51, apcruit 321, II occumbit, j^lcxar.der 99, 16. 123, 5. 202, apes 199, 16 28 78, 10 appctivere 276, 5 Arathis 268, 6 Aphella 193, 3 appetunt 21, 16 aratro 326, 5. 327, 19 Aphellas 192, 23 Araxis 13, 4 Apis 12, 6 Appio 164, 16 app icato 105, i Arbaftus 7, 7. 8, 3 apim 137, 6

326, 13

29
arceffitam 143, 2 arceffitis partic. 105,
arccffito

Apamcnii 291, 11 aperiendas 221, 13

appellatione

169, 14. 214, 15 295, 17

cfTet

arceffitum 28 8, 13
arceffitus

170,

arcefTunt 69,

20

Archagatho 190,15.19
19. 194, 92 Archagathus 194, 23 Archelaum 77, 20 Archefilao 194, 25 Archidamus 71, 11

Archideum 77, 20 Archos 132, 20

arcis, gen.

18, 16.

21

24

9 erant applicituri 43. 17- 4S> 3 ApoUini 92, II. 149, 9. 27 applicuit 24, 6. lai, arbitrante 15, 7. 2,61, 7 ApoUinienrcs S7, 14 271,4 arbitrantes 11, 5. 45, 4. ardente^ 84, l 10 Apoliinis 35, 7. 81, 8. Apollonia 146, 3" 166,18. 210,1. ardentiffiimus 271, 10 148,27. 177,2.205, 59,9. arderent 19, 11 appropinquante veipere 218, 26 26. ardor 178, 2i. 23 arbitrarcntur apparatibus 90,15. 91,2, 43, 237. 15 Appulis 112, JC, 17, 19. 19 139,26.153,24. 210, 9^* .19 ardore 99, 16. 215, i apparatis artic, 10, 3 113, 2. 3, 6. 165, 14^ arbitrere 50, 17 12 apiraratu 22, 26. 31, 20. 301,4 appulfum 325, 21 arbitria 4, 4. ic6, 11. ardorem 45, 28 97, 4.:iB2, 17 ardcres 16, 16 appuUus/z^/?. 160, 7 Osppanilui 96, ii 184, 16. 188, 7 3C montium arbitrio 81, 4. 143, 7. ardua, apparaium fuhj}. 104, 7. apricitas 271, 11
.

ApoUine 136, 27 Apoilinem Delphicum

applicato

captivo

ardoribus 287, 8 arftiffima 85, 23. 2: 109, arbiter 155, 14 22 arbitrabantur 182, 5 34, arbitrabatur 126, 7. 167, arftiffimis 70, 23 arcus gen. ^q-j, 25. no 13. 202, 10

139,23. 240,1^,281, apricitatis 271, 9 apte 20, 4 8 ijppavatus fuhjJ.pJur. 53, a^ti plur. 99, II
aptior 66, 8. 171,

arbitris

296, 20 7 32, 14. 184, 20. Arean 201, 10 Arci 132, iS 218,7
23;;, 4.

arbitru.T3

^6^ 25. 202, 6

INDEX VERBORUM.
arcnse,

gcn. 6, 13. 167, Ariobarzam

280, 8

Armenta 21,9,
3^2,
3

14. 308,

Artamencm 31, 25
32,
3

20

Aiios

300,3

8.315^.327,1,28. Artamenej 31,22.

arenarum 14, 9. 49, 12. aris 170, 5 Ariftjeo 136, 10 14S, 12 Ariftseiim 137, 2, Argso 75, II 5 Ariflides 39,29 Arg^um 137, 2
Argseus 75,
irgcnteis

armis 17,21.23, 14,17. Artamifja 36, 12 29,5. 39, 17. 41, 18, artcs 5, 9. 12, 8.70,10. 5^, 26. 63, 6. 65, 185,19. 269,
5

15'

Ariftonici

279,25

artibus

68,20. 92,30,
2.28.

ugentca 2S9, 26

118,19

irgcntco

292, 7 irgenti 42, 22. 83, 10. 88, 17. 209,11. 250, Ariftonicus 273, 2 Ariftotclc 127, 26 13 rgento 107,23. 118,19. Ariftotelem 118,7 Ariftotimo 214, i 209, iS rgentum 21,15.250,10. Ariltotimus 214, 19 arma, nomen. 7, 13. 12, 322, 13 Lrgonautse //r. 251, 9. 8. 22,3,15. 23,7,-24, i2, 13. 25, 7. 29, 307, 5 Lrgonautamm 17. 34, 14. 42,3. 45., 251, 14 7 .rgos 62, 18. 134, 4. armant 122,21 armantur 59, 19. 317^ 212.10 guentes 189,4 ^^ guit 193, 23 armare 244, 19

284, armorum 24, 16. 25, 6. 22 25,9.92,15,19.107, I4> 24 Ariftonicum 273, 10. Arpos 175, 15 2.74,6. 383,12
Ariftonico 274, i.
arrepta

93, ii. 184,9. 9

articulos

197, 5 artifcx 92, 24 artis loi, 18. 272, 148, 6 29 aneptum 117, 15 Arvas 270, 19 arreptus 304V 23 Arufpices 285, 5. 298, arripuit 107^ 7. 218,18. 7 Arufpicum 199,18. 2 <;o, 231,9 arrogantia 156, 18 10 aiToganti, gen. 137, Afcaloniorum 165, 12. II Afcanius 316, 5 Arruba 19,14 afcendit 287, 17 Arryba 160, 19 afcifceretur 315, 10
i

Arrybae 86,

Afia /m i)w. 8,8. 22,33-

Arrybam 85, 28. 160,

135,24. 273,6,16,

^3 206,23. /r ^Z-/. 13, i, Arface 304, 23 21, 6 Arfacci 302,19. 303,21, Afi 22,9,30.23,23,26. gumencis 21,4. 317, armaiTet 129,24 armatam 123, 29 26. 304, 2 8 59, 18. 66,4. 73,23. gumento 126, 23 Arfacidse 40, 4. 226, armatas 207, 23 100, 5. 10 1, 2. 103, gumcntum 19,19.149, armati 25, 3. 36, i. 71, 8 5 Afiam 22,28. 24,16.25, 22, 129, 29. 131, 2. Arfacides 288, 29 9. 156, 20 rgyrafpidas Arfacis 303, 25 2. 170,16 119, 21.38,11.51,23.56, armatis, part. 25, 17. Arfinoe 158, 1.200,8. 140,9 5. 58,2. 59, 3. 66,
^

Tgyrafpides

12 103,2. 107, 16. 121, 203,1,17,24,34.316, Afian^ ablat. 24,34. *'* 16. 184, 18. 321, 4,15 Arfmoes 159,2 ^^. 281, il 8 Artabani 41, 16,23 Afiani ncm. plur. 243, 12,278,14,279,7,22, zrniAto, ablai. 71,9 armatorum 35, 7. 36, Artabanum 41, 21 16 25 riarathem 278,2. 279, 25. 178, 18. 204, Artabanus 41,3,12,19. Afiano 281,5 Afpafiam 94, 8 10. 276, i8. 206. 8, 10 14 289, iTarathcs93, 15. 263, afpedlu 67,21 Artamenem 219, 16 22 artantibus freti htori- afperay^?. 22, 15. 203, 3. 278, 17. 279, armatos 144, 16 20 aimatum 41,17. 131, 5, bus Pyreneum coit. 17 riarathi Hifpania 324, 12 afperiorem 269, 19 26 19, 134, Artaphernem 32,9 afperitatis 119,16 225, 6. 262, 3. 279, armatur 136, 2 afperius, cxhm, 20, armatus 41, ig, 100, 1. arta ueut. 296, 19 4 riarathis 27418. Artaxerxe 41, 7. 64, afpernante 135,8 107,24 279, 12 afpernantibus 292, 4 armaverat 32, 29. 209, 9 iJa/. 123,7 Artaxer.xcm 41,9. 62,8. afperferint 222, i 6 tidsi afperfi eftis 142, 13 T43, I. 64,20 144, Armenia 306,20 Armenise 280,4.298, l. ArtaxerJtes 41, 16. 64, a(perum praelium 63, 25 ridaeo 143, iS 22. 65,3. 70, 24. 94, 3 309, 3 ridaeum 92,16. 127,1. Arm.eniam 286, 7. afpicerent 166, 13 306, 9, 18 Artaxerxi^l, 14. 64, 9, afiecutas 4, 20 17. 308, 20 130,5,10,21.131,17. aflcntante 117,2 Armeniis 94, 28 ^35 16 12.93,12 ridaeus 131, afTcntationem 241, 26 Artaxer.xis 66, 6 Arm.enio 306, 23 23 etis Armeniorum 306, 16 arte 19,14. 100,23.159, affereret 279,24 307, I
140,
11.

141.11 riarathc 263,7. 275,

iobarzenes

280,

3,

21

Armcnios 132, 20 Armenius 30?, 18

8.172,3.185.15.240,3^^^^^^325,16 afleveratione 207,13 5. 284, 15

7.

aflidua

INDEX VERBORUM.
affidaa

bella

contamina

34. 173, 2. 299, 5 19. Affynum rtagnum 75,

10. funera 9 22 ^ 61, 14. pericuia 129, Afteropaei 74, 9 fortuna 144, 6. res 326,7. fcelera aftu 28,12. 88,16. 100, attoniti iS. 288, 6 17 311, 19. abL confueAftyagen 82, 17. 10, 8. attonitum 17, 15 tudine 42, 20 atlributis 166, 26 12, 23 plur. iSo^ aflidua?, viribus at 17,26. 60,15. 78, 18. attritis 165 *4... 14 125,13.142,11.255, injunas afliduas, 172, attritus 304, 18 II 15. attulerat 3I7, 20 aflidue 226, 8. 282,20. Athae 83,8 attulerint 189, 10 Atheam 87, 21 300, I. 3I5> 1 aflidui,/>/r. 240,4. fla- Atheas 87, 13, 17. 88, attulerit 191, 2 attulerunt 169, 2 i imbres tus 324, II. Athenarum 61,22. 62,1. avaritia 248, 5 108, 7 avaritiae 168, 3 I. 273, afliduis 71, 70,19 89, 2. 9 161, I. 165, 2. 181, Athenas 26, 14. 27, 3.

damna^T,

audax 203, i^ attigiffet 286, audendum 62, 2I 165, Attilio 302, 13 attonita 211, 16, 244, audere 92,4
auderent 159, 5 auderet 134, 10.

23
audiebantur 173, 25 audientes 122, 20
audienti 117, 14 audientibus 97, 16

audierant 234, 10. 3

audierat loi, 11.
1

ii>3">3
audierint

98,

12.

22
audierunt 322, 11
audire 147,26.282,^

13
afliduitate

35,11.39,17.46,13.^^^3106,1
179, 24

8, 19
audiri
audiiflTe

52,7. 57, 10. 58, 6. afliduo colloquio 240, I, 70, 14. 83, 20. 89, 160, 18. 133, l2. 12 pares inter 15 afliduum difcordia malum 154, Athenienfem 40, I5. 66, 17 Athenienfes 26, i. 28, aflign^Jnt 301,20 aflignari 141, 20 4, 13. 29, 4. 6 30, aflignat 146, 12 ^9- 35>i3'47>^5' 3^j
aflignatae funt

audi 38,17.46,19. 59, 2, 207, 5

206, 9. 311, 207, 24 audit 156, 30 auftis 149, 13. 181, 5 audlor 30,24. 31,18.44, audita 8,20. 37,^. 9
19.

58,14. 68,16.
5.

101,18.104,13
23.
10.

141,

149,16. 125,

129,

2.

: :

21.185,25,214,17.
252, 19 audlore 82,
1

1311.

216, 15. 31I; 5-

afllgnatur

148, 20 17 131,22. 132, Athenienfl 64,17

^

auditis, part.

83,20.

8
aflignaverat 37,
aflignavit

Athcnienfibus

24,

23

iS

28,8. 29, i6. 30

auftorem 17, 14. 35,21, 43, 17, 44,21. 60,22. 97, 5. 166, 15. 262,

16,87,20.97,22.: 8.147,3. 193,23.; 19

30S, 2, 6. 314

10
afliftentium
aflifteret

197,26

aflbler

41, 20 291, 8

audito, fart. 2. 45, 17. 46, 16, 7, 3 auaores 75, 3. 89, 25. 16,25.30,19.3^ 17 Athemenfis 31, 9, 18. 123,29. 155,19.176, 52, 20. 70, II. yujiinus 196, 1. 12. 82, 4. 144 2. 132? 22 162,13.258,11. Athenienfium 24,18. 26, 212,16.221,7.223,

42,

aflliefcercnt
aflrueti,/'/^/-.

196,8
23,
5.

226,

4,6. 28,6. 29,14,17, 19. 34, 24. 36, I. 38,

6.277,5.308,17.325, 3 auditur 206, 9 12

9
afluetum
afliietus

imperio

auftoribus 73, 15. 131, auditus, adj. 50, 3 14 24. 171,16. 196, 17. audivere 22, 13. 22 237, Athenis 28, 15. 39, 13, 208, 4 19. 55,3.60,20. 69,3.

afllimeret

276, 11 g, 29

i79>5
114, Athis 27, 2 Attah 232, 18.
1

auftoritas 23,

22
6.

audivit 9,31. I0,li.

24
aflAimit

273,4

41, 13.
24, II

14
afliimpfit

14, AttLilicae 273, 7 Attnlicas 273, il

Attalici

8, 10. 167, 17. 7 292, 16 auftoritatem iii, 14. avedos 25T, 10 averfata 167, 10 135,6. 249,4
autoritate 56, 16. 230, 5.

179,

airumptis 167, 11 aflTumpto comite 9,

auftoritatis 147, 286, 21 3 Attalo 91,8, 22. 229,12. auclum 274, lo

avertere

241, 14

34

^flumptos 93, 22 afliamptus eft 304, 2 aflumunt 14, 18

Aflyria 299,

14

Aflynse 263, 7
Aflyrii 7, 3. 17, 10 Aflyriis 8, 4. 268,4

aucupantes 229, 20 19 Aitalus 91, 10. 118, 1. audacia 90,2. 189, 25. aufert 190, 8 auferunt 47, 21 231, 17. ablat. 198, 131,4. 233, 3. 272, augebant 185, 25 8 3 augebat 129, 28. attaminet 184, 2 audacia? 31, 3. 143,7

263, 7 Attalum 90, 19. 25

au6tusi37, 10. 180,22.

130,

aves loi, 15 auferentes 214,7

auferri

276,20.304,27

201,

li.

>i

Atticorum 62, 22

Aflyriorum 4,

7.

22, 14, Atticos 47, 15

aud.;iam 36, 15. 12. 256, z

218,

21. 147, 4. 285 anixnis I Tyriis

INDEX VERBORUM,
nis

exemplum
i5 262, a

105,

runt 247,13. fuiflent

24.179,4
Azellis

23^^^5136,14,22.137,
8

2
lugendo 276,
fdgere

I3i> 6
aufos 286, 10 aufpicantur 62, 7

268,8
-n "

Belgii209,23
Belgio 204, 17.

205,
i2>

ugeri

37, 8

aufpicatam
aufpicato

169,9
10.

<

10
bella

ugurandi 203, 15

aufpicatiflima 168,

ugurem 101,1 ugures 201, 16

iLugufto

53,

19 82,

4, 9.

5, 3.

12
aufpicatus
I

luguftos

312,19,20 304,2
2

182,16.278,
142,22,

fL^

"U Abylone 128,2 |-C Babylonem 249

3
,

Babyloma II, II. 135,

Luguftum 310, viygett. 8, 14

vibus

203,

15

vidaAfia
:'idaB

286,23 209,22

231, 8 247, 14 idos 285, lo /idus 93, I. 21S, 19

vide

^dius

ita
;iti

137,5
55, 14 181, 2

dtis

ito
itos

32, 8. 275, 15 244, 13

dtum 4,7.198,5.244,
12
/ium 301, 16

/09,20.32,4
irae, />/Kr.

inna,tieut. 83,

324, 16 10

jratam 114, 15
iratas

179,25
1

irea,yfl?w.

56,20.

fl^?.

156, 22
artse,plur.

aream

92,

164, 14 104, 3.

23
areas
ureis

326, 5 64, 14. 108, 21.

ureo

289,13 322,8

7 12.88,7.92,31.101, Babyloniam 6, 12. 17, 3 3 10, i-6. 106, 5 bellandi 172,3. 240, 9. aufpicils 82,20.154,12. 284, 12 166, 28. 170, 10. Babyloniis 11,8 Babylonios li, 7. 132, bellanti 180, 20 328, 13 bellantibus 75, 24 20.305,13 aufpicio 16, 25. 17, Baccabafum 41, 14 bellantium 294, 26 18 bellare 325, 8 aufpicium 16,24.96,21. Bacafin 304, 27 Baftriana 132, 13 belli 6,20.10,9.22,21, 148,18.169,6 Baftnanarum 301, 17 aufteritas 260, 1 1 26.23,28.24,19.26, 2. 29,17. 30,24.31, aufusne es 171, 2. eft Baftriani 304, 14 19. 32, 28. 33, 9. 170, 26. fuerit 100, Badriams 116, 13 Baftrianorum 5,9. 266, 10. fit 108, 9 34,3. 35,-,3, 15. 36, 10. 303, 7 avum 32,6.152,9.197, 24^ 17. 284, 16. 322, Baftrianos 19, 5. 132, bellica 60, 16 bellicae,^e. 75,20. 171. 18. 149, 13 17 Bjdlrianum 2.2, 14.299, 21 avunculo 167, 4 bellicos 196-, 15 avunculus 182,6 9 bellicofa 203,. 17 avunculum 9:1,25. 167, Baftris 304, 12 Bailros 234, i. 304, beliicofum 169, 8 &. 179, i bellicum inter amicos 14 avus 9, 20 ceciniffet, Alexander auxere 23, II. 317, balfamum 271, 8 barba 52, 8 127, 5 II bellis 12, 7. 22,15. 24, auxilia 12,3. 42,6. ^S'^ barbam 282, la 17. 42, 3. 47,5. 56^ 11. 52,14,25. 52,2. barbarae/>/r. 129, 7 27.68,25.71,5.78, 57,23.63,10.64,16, barbaras 65, 27-84>"-8'9>2-i65, 19. 67,2,4. 71, barbaria 114,3. 320,^17 barbarias 22, 6. 307, 2, 14. 213, 6. 221. 13 10 auxiliantibus 69^,9.264, ^
aufpicia 75,24.

11.23,8,21.26,4. 47,4. 53,11.63, 20.66,13,15. 68, 1. 71,18. 77> 21. 78,18. 79,19.82,

214,25.215,2.217, Babylonia 125, 2

ures 15, 17. 17, 13 ureum 293, 13 uri 42,22. 88,7.97,6. 103,17.104,14.129,

barbariam 118, 5 16. 270,4 barbarios 90, 18 auxiliaribus 30, 22 auxilii 30, 25. 51, 26. barbaris 8.2, 17.

bello 13,14.

24,23,26,

209.

35. 25, 2. 28, 5,14. 32, 20. 34, 5. 35,6.

8.131,23
uribus

13 164, 5. 232, 21,. 283,12. 291,7.305, barbarorum 23,26.203, 16 7

auxillis

3^*
9,

5-

38^13-40

41, i. 44> 9 46,11.52,12,24.53,

:ii.

15,

18*

147,

10, II. 24, 23. barbaros 13, 13. 9&, 9,

J.

9
bellorum II,
6.

24
urigas

33>

5^, 5^20. 56,

169,17

22, 2.

barbarum 327,18. 329, 21 308, 5 "fo 38 5. 81, 8. i07>auxilio 24, 24. 30, 21. 10

24,25.71,1.92,20. 103,3.105,22.141,
00 belluae, dat. 28S, 5 bellum 6, 16. 7, 15,
^"^, ^ ,}'

23.171,3.207,11

50,28.65,4

Barceil,

15,

lurum 21, 15. 99, 24. auxiliorum 52, 19. 87, Barcen 123, 5 10. 90,15. 124, 12. Barfenen 104,9 167,6,17.205,21.

250, 10.

322, 13.

326,8
lufa 5,

iufae,/>/Kr.

mii

13 i 3 23, lo 5i,i6.3i9,ii.fue- auxit 6^ii, 38, i6. 53, Battos i^^Sy

'

Barfine 130, 4. 217,13 auxilium 11,9. 16,3.24, 14 17,22,27. 26,2. 28, Baftarnas 252, I,
11.

146,

18.

10,8.

1^>.I3'

281,

I3> ^-

11, 7, '^, 3, 5* 2-2. 18, ^7>

2.30,18^31,20.32, 17 , ^
Z. 3

bcne

'

ND

E X V E R B O R U M.

caefis 29,26.51,15, bene 64, 13. 73, 10. 5; BcEotiam 37, 28. 81, 3 1. 120,11. 121/1 154, 26. 321, 18 c. beneficia 32,22. 59,11. Bcsotii 83, 24 223, 15. 224, 6 caefo 94, 26. 286, 2 124,7. 25>5- 2^2,, Bffiotiis 154, 5 Bceotionim 47, 3. 70 33,21. casforum 23, 13 32.243, 13 casfos 222, 7 beneficii 132, i. 154, 282,12 Bomilcar 193, 8, 10 cadam 142, 6 eaefura 136, 4 25 bona fubji. 89,20. 383, cadaveribus 37, 21 caefus 113, 18. tirj beneficiis 4.5,7. 106,19. 21. 324, 5 cadendum 34,5.^^0234, 117, 20. 136, 6 184, 30 caetera imbellis stas 7 beneficio 9, 20. 39,27. bonis 119, 5 10 bonorum 85, 9 21 cadentem 255, 10 85,28. 143^7

CAcumen

beneficiorum

97,

14. bonos 4, 3. 42, 14

281,2

Bofphorum 287,

cadenti 73, 7 caderet 34, 8

caetera,

//z/r.

25,8.4
142,

12. 76, 6.

boves 327, 19 beneficium 104, 22 benigne, adv. 76, 10. bovis i63, 22

II 106, 16. Z19, 17. brachia 6,4. 61,18 brachiis 63, 7 caeterarum Cadufiis 94, 24 103, i< 267, 1. 314, 10 Berenice 216, 17. S17, brachio 45, 29. 306, caede 75, 28. 91, 24. 124, 28. 207, 3 10 94,21. 117,6,8. caeteras 96, 9. 134, 7. 12 Berenicen 216,2. 217, Brenno 209,4. 250, 4 153,9.188,19,215. 163,9.236,4.25: Erennus205,9,i7.2o6, i7 10 4. 2S2, 10 caeteri 34, 3. 147, Beroa, dat. 161, 6 19. 207, 7, 9. 208, caedem 15, 17. 41, 23, 2 BelTus 116, 6 155,31. 180,7.20. 83, 5- 152, 3 brevem 190, 3 caedere 207, 26 bertios, plur. 47, 2 28_
12, 21. 31, 10. caeteris 16, 15. 38, i, 63,13- 67,3- 83,2 33,19. 59, 6. 62,6. bibit 276, 5 78, 16, 26 145, 2. 166,9. ^T brevi, adv. 169, ii. caedi verb. 71, 12 2. 179, I. 180, biennis 159, 19 biennium 55, i 206, 26 187,24,189,8. 196, caedibus 31,15. 62, 13. 63,5'3o,"- 81,24- caeterorum 14,7.36,1biformem 26, 26 breviorem 41, 20 Bilbili fluvio 326, 12 126, 29 47,25.51,2. loi,' bis 39,22. 187,21,22. brevis,o-. 68,26. nom. casdis, ^^n. 30, 11. gi, 147, 26 i8. 96,20. 133,10. caeteros 31, 7.34,1.3; 288, 4 brevitati 281, 12 Bithynia 282, 2 166, 24. 287, 19 9. 41,10.63,29.82
bibat 293, 24 bibere 293, 22
brevi, abl. 12, 21.

53, 17 caduca 174. 13 cadunt 63, iz

cadit

153 15- i54> 14 caeters 26, 7. 26

24,

caedes

32. 38, 12. 43, 27. 52, 14

19^3

219, 254, 7. 261, II. 278, 7- sS4, s Bithyniam 276, 24. 279,19.286,7 Bithynus 219, 9 bitumiae 6, 13. 49, 8. 271, 14 blande corrigendo 140, 22. reliquit 140, 24 blandientes occuh 2C2,
I.

Bithyniae 2x0,15.

313, 6 Brixam 60, 26 Brundufium 44,.27. 112

brevitcr

caedit

53,21. 79,7. 99,

30. 85, 21. i04,iJ

17

116, 5 caeterum 9, 1 5.20, 5.3 169, 26 21. 1S4, caedium 107, 4. 103, 19. 107, 2
;;

19. 100, 2. 102, 6.

27
Brutiam 196, 14 casdunt 34, 18. hoftias Brutii 113,9. 176? 7 214, 26 csduntur 59, 21. 84, 195, 12 Brutiis 113, 7. 160, 26. 204, 25 21 caefa 24,9.141,8. 163, Brutios 112,5. 162, 8. 7. 245, 2. funt 103, 196, 16 14. 321, 14

.129,

25
i i

Caio Caefare 322, 20

calamitates 106,

28 calamitatibus 156, 14
148,
3

-.

calamitatis 174, 16

|l

calamitatem

i55>7
cakaverit 127, 32
calida

iS
blandientis 8,

324, 28 calidis 233, 13 329, figeren auro Caefare 310,1.312,13. calidas 289, 24 322, 20 Ciefarem 309,16 311, callida commcnta 189. 21. 312,4, 7 14 Calhnicus 283, 13 Caefares 304, 4 callide, ^^-z;. 89,7.139; blandus in allcquio 200, Byn'2? i63, 26 Cifari 312, 5 21 8. pariter &c infidio- Byzantii 88, 7 Ca?fjris 209, 19 fus alloquio, Fbiuj>- Eyzamium 26, 9. 98, caefi 59, 19. 122, 12, callido 183, 24 pus 92, 23 292, 19. 215, 10. Callifthenem 147, 21' Baotia 74, c^.ahbt. 38, 148, I 239,2. 221, 10

28

Bubarem 77,

Caefar 3 12,8,20. Auguftus

Bubnres 77, 6 blandimenta 244, 5 blandimentis 140, 13. Bubaris 77, 9 bubulum 169, 6 161,8 bubus 101, 14 bla.ndis verbis 194, 3 Bucephalen 120, 10 alloquio blando 193, Burfiam 125, 7 2

Ca]-

INDEX VERBORUM.
CilMhenes iiS, 15
CaJlifthenis

Cipitolium

118, 6

Cupitur lO; 23. 11, 13.

calorc
!

20, 13. 323, 3

c.ipdvarum 106, 6,3. careat 195, tJ orcbat 211, 13 114, 26 104,8. 120,5. ^^4, captivas 60, 16. 252, carontem 37, 16

314,6

dnntur 98, 25. gcn. capiunt 34, 14 c:'.piuntur 59, 2I. 105, lQi,c,.nom.plur.ilz, calumnis 286, 24 17 Cambytes -14, 5. 7 15, Cappadores 279, 13. captivis 39, 26. 98, 17 11. 106, 24. 320, Cambyfi 8, 12 280, i Cappadocia, abl 102, Campanije 176, 6 15 captivitas 306, 3 16. 135, 17.278,9, Campanorum 1S7, 19 captivitate 53,22. 257, ii. 282, 3, 284, 3. campis 100, 21. 190, 2 305,20. owj./ 132, 25.201,11.234,8 capcivitatcm 61,4. 129, 11.280,12 campo 131,26. 277, l. Cappadocia?, ^j/j. 23,3. 288, 33. 289, 7

calorcm 12, 13 caloris 20, l calumnja 305,7

29204,26.231,10.
247, 7
^

5^

carentia

captivi fub corona vcn- carcrct

271, 15 259, 11

Carh 135,24
Cariade
carior
cariora

52, 3

Cari.im 132, 9

234, 3 150,

2.

324,

27
cariorem 188, 8
cariores

60, 27

cariiTimam
oarifTimos
carius

carifTimarum

194.7 192,6
i

126,

:amporum 300,6
campos 23, 4. 30, 23.

4^, 22. 51, carminj 45, 26 98, I. cnrne 301, 13 108, 15. 294, l8. carpi iis,2o. 147,9 :ampum 166,9. 201, Carthaginc 105,3.291, S 306, 5 9 lo. 192^ 5 Cappadociam 28, 27. cap ivo 109,9 O.mdauli 12, 13,21 :ane 8,26. 147, 25. 276,21. 278,7.279, captivorum 60,1. 229, Carthaginem 105, 6.
captivitatis

149, 9

219,16.225,6.262, 4. 263, 7. 264, 8. 273, 3- 279 1* 16, 19,25. dutiijo z%^,

s9> ^3

18.

53, 24.

327,23
:anebant 199, 19

28.286,6,27
Cappadocum 134,
3.

10.237,21
19. captivos

170,1319.

lyij- 13-

89,

14,

172, iS5.

174, 16.
10, 14.

23,25. 9, 320, 27 :anercnt 168, iS

:;uiibus

:r;ncm 8,

284,9
caprarum 74, 14 capras 75, 2 caprina 314, I2 capns, //!//-. 7;)., 16

:aniticm
;anina

327, 4 121, l 172, 19

^^3. l?- 156,15163, 11. 244, 22 captivum 75, 27. 142, 2. 247, 11
captivus

189,2.194,6,234,
239, 8,

241,20.253,4.284,

-4

capta 38, 4. 58,7. 88, capto,

142,21 nomn, 274,

84,
21.

Carthaginienftis
l

51, 9.

163, 16.

170, 20.

:anam 301, 17 :apere 17,20. 33,2.36,

17.103,15.145,6.^^^^03 169,21. 185,26. 18,23.137,3,241,

85,

173,1.185,21.186,

5.193,4.197,28.

iS 199, 10. 225,10. 245,2. cfTe 173, iS. 7.135,9 ;aperenc 203,12 239,20.328,5,10 238, 2. efl 71, 7. fit captum 155,16.256,5. :aperet 260, 9. 2S2, 7 57. 224, 10 264, 15. 284, 24. Carthaginienfibus japefTere 33, 16 capta 102,3. 175, 13. 25. 164, i, 5. 170, 306, i 22. 173, 9. 175, i. ;apefrerent 25, 12 captu-ri 252, i 191,13.194,16 :apeflunt 36,11.69,3. captje 24,9. 36,19. 57, capturus 93, 29 190, 26. 192, 25. 194,22. 195,6.198, 81,24 19- hint2,4, 10. 31, C3ptus77,7.203,9.29i, ;api 25,13.65,6. 5.3i7,i2.amcEnicate 7, 11, 16. 221, 11. 147, 5 fluminis 102, 10. a22S, 7 16 captam 194,6. 212,5. :apiebat 37,16. iSl, mcre 290, 20. cupi- Carthaginicnfls iSi, 6, 221,14. 282, 12. lo dine 119, 18. laqueo 322,11 13 :apienda 29,26 captaf^ 185, 8 327, 13. fomno 149^ Carthaginienfium 105, :apicnda fint 283, 92. 124,28. 163,15. 21 captr.rum 29, 23 ;apillis 144,23 164,3. ^^5? -> 5* captas, /'iTr//a/>. 245,6. capuc 6, 5. 13, 24. :3pilio 52,8 I5jI7- 106,4. loS, 171,20. 172, 1,15. 207, 13 :apillum 282, 12 12. 131,1.135, 19. captat 211, 6 1735 7- 181,4.114, 14- 191,23.192,20. :apit 53, 21. 58,3. 79, capti 60, 12. 1S7, 21. 139, 17 8. 171, ,14. 188, I. 213,6.237,14.239, 323, I. cffcnt 194, Carincs 256, 6

295,12
apita

Caranum 96, 23 15 102, 4, 6. 142, captis 82,28.87,6. 174, Caranus 74, 11

29, 6

13.321,23
Carthagini
Carthaginis

11.152,2
apitale

6.321,22 captiva 24,1.29,23

122, 4. captivne, <irf. 294, 17 captivam 24, li. I02,

carcere

182,11
1.

carccrcm 40,

185,5,

173, 17 169, 13. 135,26.189,7.191..^

,^^\X.e,nomen,
i

13.214,8.247,16.

142, 5
.'apiti

285,2
caicaat 2S1,

92,3.

1.4.8,

17

10

iS
7.

Cav<.

INDEX VERBORUM.
Cart:hagoi69,4.28,325 cafuum 327, 17 catenatis 141, 25 21 catenls loS, 21 caruerunt 147, 8
caiibus 12, 13.
7.

89,

3.

ico, 25. 122,

cepifTet

103,16. 192, 2
ceciderit

173, 16 cepit29,i3.38,
17. 93,

5.
i

97, 9.

21.

60,27. catervas 34, 23 9 158,14.170,1. 219, Catinicnfes 51,21. 52, ceciderunt 72, 16 cecidiire 218, 27 II 27 cecidiffent Caipium, mare, 306, Catinienfibus 51, 26 172,. Cat0 25i5, 21 223, 16
CafTander 132. 9,

8. 149,
cera
3.2,

13 21, 23,

186,

cecidiffet 9, 7 13, Catonis /i>/^. 14S, 7. 144,9, 2,4. catulis 317, 3. 320, cecidis 31, 18. 15. 264, 9 34^,11.146,8.147, 29 catulos 317, 5. 320, cecidit, a cedo, 264, 7 4, 8, 34 cecmerant 78, 23 Caliandreae 201, 24 28 Caflandream 202, 25 Catumandus 321, 34 cecinere 233, 17 Caffandri 144, i. 151, Caucafi 116, 5. 132, ceciniffe 45, 5. loi, I, 2. 153, 7 16 13

z Ceraunon 156, 23; cereis 188, 13 81, Ceren 176, 4

Cereris ^5,
ceris, abl.

14. Cerauno 201,

272, cernere 228, 7

oerneres 36,
15.
i

15
cerneret 91,
14. 2

Caffandro 143, 5. 144, Caucafo 304, 30 6,19. 145, 5. 9, cavea 147, 25 14. 150, 13. 152, cavenda 237, li

ceciniffet

127, 5

6
cernitis

Cecropem 26, 15 celandam 202, 31 celebrant 73, 16 cavendi 325, 4 13 i. cavendum effe 227, 4. celebrantur 202, 21 Caffandrum 126, celebrare 29, 21 fit 17, 20 143, 15. 152, 10. celebrat 90, 23 cavQ^rent 34, 10. 161, 9 Caffio 309, 14. 310J caveret 102, 17. 279, Celebrata eft 31, 10 celebratur 324, 23 2 8 cavernarum 49, 31 celebre 166, 10 Caflium 310, 5 caftella 190,24. 191, cavernis 49, 4 celebrem, kis?, 321, 28. 192, 4. 303, 14 caverunt 270, 7 23
celeritate 22, 25. 30, cauponas 12, 8 caftellum 62,23. 71, caufa 11, 6. 25.97,11.148,12, 35, 3. I. 184,28. 8. 140, 149, 23. 289, 4 44,5.50,6. 79, 15. celeriter 56, 14. 212, 8 80, 396, 14 caftigarc 123, 26 cZM^^e, dativ. 88, 26. 13. 216, 8 caftigat 39, 19 155, 27. 07/.//^. cenfendo 29, 8
caftigari

141, 25
3

certabat 51,

certamen 22, 21.

9-

75 23- 79>

certamina^i, 13. 19. ai6, 13. 2 20, 317, 10

certamine 10, 13. 2. 105, 9. 126 certaminibus 161

300,

caftellorum J91,

certaminis 53, 5, 127, 23. 163

181, 13. 189,

certant 58, 17 certarent 223, ii
certaret

293, 23
l
i
,

169, 18 caftigatione 10, 21

caftigatum 286, 7 Caftore 178, 6.

i33,8.^f/V/i/. 155, cenfentes 123, cenfere 53, 8 18

24

certaffent 178,

certatim 139,27.
5.

caufam 35, 15. 83, 7. cenferent 63, 17 101,7.109,23. 117, cenferet 297, 6 Caftoris 308, 5 cenferi 105, 19 9. 125, 5 caftra 13, 7, 8, 11. caufas 17, 14. 24, 19. cenfuerunt 72, 5 2ci,8. 237,5. 240, cenfuiffe 241, 14 24, 34. 28, 10. 34, 14,18.244,18,23. 9.257,8.278,16 centum 38, I. 53,20. 310. 4, 10. quinto caufatus 88, 2 59, 3. 67, 2. 87, lapide a Carthagine caufis 210, 23, juftio6. 91, 23. 100, 8,. Agathocksy ftatuit, rem effe regem 152, 25. 102,24 centurio 187, 15 6 192, 5 caftrenfi 142, 17 cautum, majcul. 200, centuriones 139, 13 caftris 34, 13, 17,81, ceperant 75, 26 4 14. 103, 16. 114, cautum eft 314, 2 ceperat 56, 25. 96, 7. cedentes 242, 5 122, 2. 142, 28. 23 caflxorum42,4.ioo,i5.c-dentibus 17, 25 170,2. 243, 13 105, 18. 131, ii,cedere 94, 10. 163, ceperit 212, 14 ceperunt 71, 19 21, 25 4. 227, 6 cafum 115, 24, 217, ccderent 2S0, 20 Cepio 250, 13 cederet 10, 18. 192, Cepioni 250, 15 XO cafurum 2C4, 15 cepiffe 63, 17. 241, 7. 25. 2I4, i cafus 44, 24. 62, 24. ceciderant xoo, 3 286, 27 cccidere 55, 2.1^ 72,, cepiffent 177, 9 165, 7. 173? 23

184,
16,

5.

I,

certe

13.

84,,
.

91, 31. 131, 171, 7- 191 I certior 15 , 18. I, 17 certiorem 37, 10 certiores 22, 19 certo 271, 8 certum effe 191, 2;; cervica 327, 10
cervicibus 73, 23.
i

15. 228, 17

cervorum 327, 11 ceflabat 107, 16. l

4
ceffant

311, 18

ceffante imperatoria
te

cefsaffe

ccflatun: eft

240, 15 152, 11 48, 5

INDEX VERBORUM.
m
88, 31
2,0.

circumfluentibus

171, civibus 35, i9v 39,

2.1.

clam 2,69,

3.

^2,4
z^i, 12,
i,

4
circumjacentes

4.

298, 14

j8 16
circumfcribens

56 33 58, 5. 63, clamant 207, 20 28. 81, 17 clamor 122, 8. 206, 7 303, civile 283, 3. 302, 9. clamare 29, 20. 122,4.

circumire 103,10.107,
ce

309, 16
civilem 136, 3

2^5, 11. 256,

clandeftinEe, ^e.

132, 12. 148, 7

180,

17,4
r
,1

293,^^^^11127,35.188,4
civilibus
5.

256, 9 36, 27 i.fium 176, 6 3-6, 12

II
circumfpieere 237,

297, 4
circumfpiciebat

185,

5326,13
im 160, 8 C llo 42, II C (bdin 5, 3 C bnenfium 87, 9 C bnefi 157, 3 Cbnefozii, 13
156, 24. ^ C ionem 202, li C ifmos 119, 9
1

18
circumfpiciehtes 36,17.

17S, 19
circumfpicienti 140, 9 circumfpicientibus 190,

23
circumfpicit 7, 17 circumftantes 126,

26

circumftantibus 37, 7.

292, 12
circumfteterat

C fton

244, 5
6.

255, ii
70,

0527,20
1
.

circumftrepente

120, 302, 4.

223,

13

47, 23. 144, 4. 148, 25. civilis 16, 14. genit, 170, l clarior 42, 17. 47, 23.. 155, 14 civis 313, 4 69, 2. 127, 18. civitas 30, 16. 39, 4. 147, 18. 275, 12 43, 27. 51, 13. 58, clariorem 268, 9. 285, ll 9. 63, 35 civitate 30, 2,0. 51,14, clariflimos 74, 9 183, 21. clariffimum 112, iS 3. 57, 10. 252, 15 claritate 213, 8 184, civitatem 28, 19. 35, claritatem 306, iz 19. 43, 20. 60, 4. clarius 254, 2 62, 5. 134, I. l8o, claro 8, 10. 148, 26 5. 183, 5. 143, 23 clarorum 129, 17 civitates 11, 4. 23, claruere 19, 5 23. 36, 8. 47, 10. clarum 56, 7

84, 11.

155,

5 clara, fcemin.

25

ti
ci

196,8
icibus
:

311, 6 circumvclus 103, i circumvenere 215, 9

circumvenirentur

121, 3

50, 20. 56, 6. 58, clarus 76, l 60, 18 clalTe 29, 22. 24, 26. 34, civitati 27, 3. 28, 7. 46, 17. 51, 25. 52,
"3.

f
t

36,

14

II
^

45,25.63,18.89,
22.
19,

2.

58,2.

146,25.

-5

193, 5

68, 21
2

circumveniri 36, 3 circumvenit 13,

183, 24 135, 26. 274, circumventa 296, 17 117,

fosmin,

13^298,12
C lam

14
18.

105, 8.

132, circumventi 214,

n
251, 1 circumventum 193,14. (0105280,21.283, 249, 15
( 3rici,_^eK.

circumventus
(
c

3nem 40, 5 ae 190, 24 :re 320, 19

t

6. 94, 153, 10. 158, 22.

288, 28
circumvolare 101, 15 circumvolavit 178, 25

144, 303, iS c int 133, 22 c ftent 198, 21 c.t86, 13 c 123, 2. 139,

c

tur

Cirnus 136, il
cifta

288, 17

citato curfu 31, 2.

im-

re 62,

pctu 49, 19. itine9. gradu 97^

1. 109, 2. 144, 6. agmine 208, 4 ti mdatas 61, cithariftae 273, 3 II <' mdatam citius255, 12 10, 2 claufa, neur. 173, I9. 14. Omdatis, particip. cito 166, 29. 198, 19. clades 29, 6. 242, 17 /0?;. 316, 13 cladi 173, 21 claufse 173, 19 303, 8 .^ 15 ci mdedit cive 188, 4 cladibus 62, 4. 72, 21 claurcrit 2ZI, 12 6, 13 imduxerunt 247, civem 109, 9. 129, 5 cladis 13, 23. 33, 18. ch\i{i, nominat.plur.-jOj cives 131, 10. 143,13. 141, 5. 156, 13. 13 mferret 147, 26 208, 12 189, 16 claulo 109, 3 " oif-irtur 204, 27 civi 8, 11 cladium 84, I

^o,

'CI0260, %

173, 10. 185, 242, 15 i. 288, 18 claffem 52, 24. 56, civitatibus 70, 26. 83, 31. 57, 14. 59, 17. 22. 90, 11. 97, 2. 61, 7 129, 10. 143, 8. claffes 38, 8. 5S, 23 claffi 56, 156, 7 19. 57, 9,. civitatis 51, 7. 68, 20. 58, 27. 66, 21 89, 20. 166, 14. claffibus 284, 18 172, 3, 12.283, I claffis 36, 2. 52, 12. civitatum 36, 4. 38, ^(?k?V. 46,19. 51,24. 13,15. 42,6. 53, claudentem 86, 12 1. 62, 23. 80, 6. claudere 321, 15 86, 6. 90,6. 9, 12 clauderetur 195, 19 civium 30, 22. 45, 4, claudicare 67, 11 22. 53, 12. 60, 13. claudicaffet 67, 9 62, 2, 4, 6. 63,16, Claudio 164, i& 20. 70, 15 claudit 217, 8. 323,12, Cizyceno 294, 11 claudis 271, 323^ 3. clade 36, 22. 157, 7. 17 10. 311, 5 180, claudum 45, 19 cladem 24, 19. 53, clauduntur 204, 29 24. 166, 29. 242, claudus 67, 10

_ti

dau-

INDEX VERBORUM.
claufos 52, 17

ckufum 147, 25. 212

II

222, 28 Cleadas 98 , 1 Clearchi 156, 33 Clearchum 155, 6 Clearchus 155, 9, 30

elaufus

275,20.308,4. 324, cogiteret 239, i cogitafTet 93, 2t 14 ccelo 58,10,21. 117,2. cogitata 184, 23 cogitationibus 278,6 204,34. 286,18. coalum20, 4. 174, 3. cogitatis 35, I

2S
cognofcerent
,

163, 12
cognolceret
1 3
j

cognofcit ii9,jr

156,4
clcmentia 12,
Clecfidis
i

cogitavit 100,17. 276, cognoverant 2^ 275 19 ccenam 164,13. 191,1. 16 322, 14 cogitur 183, 9 209, 10 cognoverat 56 ccenaffc 353, cognata 321, 9 12 4

clementiam 289, 15 119, lo

ccenaflent 193, 3 cceperant 37, 2 8.

cognati, plur. 33,

162,

7
cccperat

84, 32 cognatio 17,6. 77, lo

cognatioiie 85,

17. cognovere 194 k cognqviffent 4 i^

cognoviffet
i
,

Clecfis 119, 14 Clecmene 224, 8 Clecmcnes 132,4.223,

20
Cleomenis 22c;,9
Cleopatra

267,

lo.

287,9,11.288,24.
291,6. 294, 10,15.

29 5i 9> 14, 2,3 Clecpatrse 90,23. 136, 6

Cleopatram
91, 20. 139,12. 2S0,

Hj 6 23 ccgnationem 113, 16 cognovit 55, 8 09 ca-pcre 39,2.69,8.1 15 cognaticnis 19. 63, 134, 3. 13C 24. 33,4. 252,23. 85,3.220,9.289,19. cohibuiffe 184 3 293: 309^7 cccperunt 36, 16. 66, ccgnationum 284, 16 4.97,19.101 15. cognatis 60, 27. 95, 4. 131,3. 229,9. 305, 101,1. 108,20. io9j 16 \ ccepiiTe 20,17. 201,7. cognatorum 91, 27.94,
216, 9

296,

16

,.

177, i 5 143, iS ccepic 29, 6, 12. 41,3 92, 8. 10.291, 13.294,8, 53,8. 64, 16. 104 10. 115.20.117,10. clicnteJa? 84, 12 131, I clientes 156, 28 ccpta 28 1, 22 Cliti 117, 18 ccepiis 9,, 29. Glito 135, 26 coeptorum il, l. 75,2.
ccepiffet

ccipifTent

''7S>

Clitus 117, 3. 124,1;

241, 3
cosptum 32, 17.
II
CCEptUScft 161,
j

dudi 14S, i6
clypeisii9,
I

283,

clypeo 2CO, 3

14

Cnaeo Pompeio 322, 1 8

ccercerent 43, 13

20 cceturn 180, 5 Cnaeum Servilium 237, cocundi 55, 1 6. 147, 10 3 Cnaeus 0lavius 254, 4 coeunt 60, 25. 90 22. Cnaeus Pcmpeius 275,' 129,30
12
coafti 319, S coaftos 309, 6

cceuntibus 50, iz ccgantur 99, 5

cogatur 87, 22.

294

ccaequales

200,1.277,8

23

coagula 137, 7

I
;i
1

ND
H

E X

V E R B O R U M.
.

188, 17 compofitum 50, 14 comparandus 12, 1 3 commilitii 63, 20 288, 17 26, 10 compofuit 1 60, 1 8 1 6Sr comparantur 2>l6, 13 commihtium 99, 14 c 60, 5 8 commilitonem ;:cny 140, compararetur 238, 16. 7, 7 comprehenderit 214^ 285,^11 [36, 17. 176, 16 m 106,4. ^54* commilitoncs 131, 10. comparafTent 217, 15 comprehendi 30, 10 comparafTet 218, 2 140, 14. 174. 17 comprehendit 31, 33. 5116,3. 132, commilitonibus 245, i comparationc 47, 22 commilitonurn 158, 8 ccmparatis part. 289, comprehenditur 239, 320, 15 ccmminatione 113, 2. 2 um 1 54, 1 1 15 comprehenduntur 321, comparatiias 45, 14 161, 10 IC7, 19 12 comparatum fuerit 67, commififTet 51, 5 1:260, 3 comprehenii 63, 33. gen. 194, 10 31S, commiffi, 268,6. cfrent2 50, 9 commifTo 35,5. 57,17, comparavit 249,1.307, comprehenfis 181, 9 6 89,1.120,1. 192,1, 146, 26 compedibus 9, 32. 64, ccmprehenfo 194, 16 320, 24 259, 2 comprehenfos 153, 30 coramifTum 38, 2. 92, 13. loS, 21 30, 6 141, ccmprehenfum 263, 4 14. 244, 17. fit 33, compellit 56, 7. ,3, 13. 2S9, I 2. 156,10. 167,19. comprehenfus 197, 4. 11 :t;one 115, 14 commifTuros 55, 20 229, 2 ;ni5, I 3^9.. 7 compellitur 233,2.294, comprimendum 63, zS c&mmifTurum 248, 6 ;275, 18 compuUt 52, 23. 205, committendo 194, 8 3300, 22 9 compellunt 10,22,158, 8 committerent 16, 14 24. 3 compuifi 173, 8. fuccommitteretur 148, 23 bui 245, I 7 rant8,ii. funt 270, :dr23i, 22 committit 10, 9. 294, compelluntur 136, 19 I compendiofos 28 9, 4 2 :e 56, 14. 106, 13 compulfo 249, 10 ccmmittitur 88, 15. compendium 33, on :ior 218, 13 103, 12. 107, 26. compenfatione 42, 21 compulfum 294, 7 compulfus 91,27. 24S, <m 9, 52. 2S9, 10. 150,8. 156, 15, comperiircnc 62, 9 comperit 24, 14 4. erat^S, 19. eft 3.^3' 307.9 243> 15 ;oom II, 2. 108, 1. 125, 9 152, commodttam eiTe 293, compeitam 105, 14 compertum efl 296, 9 Ccrnum 180, 26 5 12 168, 8 compefcendos 196, 13 conantur 63, 10. 232 24, 1 6. 144, commodior 208, 5
'

communicarent 272, 8 commendabat 269, 1 264, communis 63,2,15.64, - 67,21. 240;>Ij ccmmcndavcrat II 4. 246, 6. communium 63, 19. ur 155,11.202 commenta 1 84, 1 7 1 49 294, 28 149, 14 24. commutare 41, 21 ;am 63, 32. 66, commento 183, commutationem 191, 252, 19 279, 6. 315, commentum igo, 2 24 comparandum 51, 17. ccmmercio 168, 21 -tuseft 13S, 2 fuific 213, I commercium 87, 15 1S5, 12
3oij

componit 79, 1 componunt 178, lO compos 300, 9 compofita 45,25. 292,

compofitis 11, II. 13,

21. 85, 20. 90, 6. 131, 20. 150, 6-

::

't^i

flff

compefcere 77, 3 compefcuerit 223, 2 33, 11 Wjns 105,23.190, ccmmune 12,3.17,22. ccmpefcuit 96,24. 205, 1211, 1,4. 239, 55,12. 80,11. 147, 4 1 129, 261,8 10.294,25.315,10. competentibus
f

163,4.

207, 22. ccmmQvendam 52, 9

commcdum

3 conati 290,

24

conatibus 40, i

conatur 212, ii
conatus, nomefty 276,,

327, 2 ^ttatibus 52, 17. 1, 25. 170, 19.

'OU)

are

26

conatusefli84, l6

concedebat 233,5 ccmpingit 155, 31 88,30. 109,2. 194, complettentibus 1 14, 2 concedit 60,14. I44>3' 202, 20, 281, 10 2,26 complercnt 136, 20 4. t:s 'ni atu complexi fuiffcnt 39, 1 concepifTe 105,12.148, ccmmunes 78, it 170, 27 Jro ;itus, iJccKy. plu- commum53,3. 62,21. comp'cxu 287, 16 27 complorationcm 104, concepit 127, 13 56, 30 1^3. /3 -*! irorans conce^U,plural. 325jIS I 140, communia 42, 5. 314, 1 conceptionem 44,14 compluribus 49, 1

commu ne in

66,

1 1

f'

^ftmorare
"ffimorat

234, 14 communibus ^24, 7 147. -^3

28^

30, coEnponendum

312, conceptcs 310, 14

j6

INDEX VERBORUM,
COHCq>tas, partic, 315. covizn\yAm,acc.pIur.j\^y condidit 6, 12. 106, 4, 108,5.212, II, 14. 120, 9. 9. 264, 8 concefla 146, 21. funt 28 confefla fuerat ] 121, 15. 308, 20
,1

11,

15

concupkcenda funt aa, condifcipulatu

xi8,

Ecncefrer?.nt45,i.

251,

24
concupifcentibus

7
21,, condit

12. 283, 13
concefserunt 51, I
concefTilTe

303, 16
13,

confeffio 9, 12 confelnone 71, confeflim 16,26

y:

19

condita 86,

157,

concupifctint 22, 16 erat 185, 27 325, 18 5. 187,9.216, concurrant 228, I2_ 119, 3. efl ^69,28. concurrat 228, 7 1 1 .fuit 14 306,22. 320, ConcefTit 28, 2. 125, 8. concurrejites 206, 2 136,10. 165,8. fit concurrentibus 169, 282, 20 134, 16. 189, 19 conciliandis 56, 16 10. 172, 16. 196, condita 105, 3. 165, conciliandum 15, 10. 15 10 concunrentium49, 18 ewidita; 173,9. 321,25 182,9 eonciliante 79, 13 concurrerat iii, 14 forent75, 13 conciliare 159, 2 concurrerent 35, 20. conditas 1,32, 16
concefiifiet

130, 18. 206, 20

I,

ccnfi<las efTe 1

'

confidant 17, 2 confidebant 42,

confinem 132, confingens 282.

confingit
confinis

249, g 90, 17
24-,
1

confirmabat

eonfirmandam

,
i
i
,

conciliatum 305, 12
conciliatur 188, 11
conciliaverat

78,

funt 177, 5 confirmarent 1 5 17. concurrit 212, i. 297, conditio 10, 4. 22, 3. confirmarentur

3,07, 4 concurrifTent 129,

conditi 166,29. 176>5- eonfirmantes 14

2T

153.. 16
conciliavit 77, 12.

4
96, concurrunt 45, 14. 55, 12. 122,4. '^1^7'^!'

17. 292, 10 conciliumSo, II. 90, g concionaretur 193, 13 concione 30, 2. 45, 26. 96, 12, 124, 5. 393, 16 concionem 39, 16. 52,

63,2. 69,4. 20. 168, 10. 16

conditione 20, 3,

117, i 303> confitetur 166, confixus 125, I 190, confiagrare 275

confligere, 107,
jj,

lOI,

confiteri

321,31
concurfu 23,26.29,11.

ii

conditionem' 11,5.286, confluebant 1 1, 120, 4. 212, 7 concurfum efl 46, 5 30 concurfurus 68, 13 conditiones 233, 3. conrtuebat 307, concurfus 50, 7. 141, 239,6. 245,4. 255, confluente 196,2 \i 22 II 7 conditioiiibus 66, 9. 97> 8, lo. confluentxbus z\ i 114, 2. concufTi 196, 26 confoderent 14, 123, 15, 29. 131, concuflit 233, 15 83,21.195,4 condendae 136,24.320, conditis 23, 24 295> 7 7: T39> 19 conciones 281, 14 II, 23 confofTum, majc :< conditorem 32, 7 concionibus 187, 14 condendam 136, 17 conditores 285>8. 327, 8 coneipcre 325, 12 condere 39, i. 136,15. confugerant 11 22 coBcipiunt 64, 6 conditori 308, 10 210, 15 320,4 concitat 184,26,29 conderent 154, 6. 169, conditoribus 34, 29. eonfugerat 309, oncitati 234, 16 I. 286, I, 2 confugerunt 31,. {1 274, 3 ccncitatus 148, conderet 28, 19 10, conditum, neut. 27, 7 5 concitcr 31, 18. 55, 2 eonderetur 166, 27 confugiant 61, 8 conditur 169,4. 'i'^%. concordante 57, 13 condi 75, 11. 126, 31 confugifTent 202. 2 [3 concordantes 92, 25 condicunt 147, 13 confugifTet 215 eondixerant48,9 concordare 16,11. 299,condiderant82,i3.ii2j Condomannus 94, 25. 222, i810 confugit 140, 2. [] 13 27 concordiy ^i^/. 32,2 condiderat 116, 13 condufta 211, 3 14,259, 12
;;
1

'

concordiae
2.

condudlis loi, .14 152,24.202, condidere 167, i condiderint 19., 6. 222, condudlo 81, 9. 218, 328, concordiam 131, 1724. 231, 6 condiderunt 22, i59> 5 14. confelo 88, 13. 114, concreto 208, 7 12. 165, 13. 8. 305, 6. 154, concretis 241, 13 confcdtum, mafc. 107, 281, I, 3 condidimus 35, I concubia, note 194^ 7 condidiiTe J77, l. 325, conferatur 286, II 3 concubitU24, 31. 139, conferentibus 154, 18 19. condidifTent 205, ii. 148, 27 17. confertifTimas 114, 8 confertifTimi 207, 30 concubitum 6, 28. 23, 328, confe^tifTunos 81, 14 15.114,10.208,17 ondidifTet I72,.a

confugiunt 84, 2 confufa effent 4(

confufus 248, congefla lil,
1'

congeftis 135, 4

congeflo 199, I congrederetur 16

congredi 276, i: congreditur 146,

congregantur 17 j congregati 201,

INDEX VERBORUM.
5. 69, Conone 59, 19 220, 3. Cononem 67, 17 15. 219, 4. Cononis 69, 2 5. 273, 10. conquievit 117, 8 confalutant 101, 25 lO nem 35, 6. conlanguineis 169, 2, 18. 328, 17 confanguineorunri 298, iii 290, 3 ^uibus 28S, 17 conlcendit 169,26.237, 281, 21 15, 21. 261, 8 100,21. 189, confcendunt 29, 18. 36, I. 47, 20 s4, 12 s 52,22. 138, confcensa 239, 19 :, 10. eft 127, confcenfis 122,19.170,
ic
,

53,

i99>

13.

confentientibus 131,

27

171, 13. 1S4, 206, 19. 289

ir.

317, II 189, 12
32,

jm4o, 8
ira
ris

27
252, 20

15, 13

4, I.

168, 8. 224,

n 223,14.289,
)!i

:s

25, 1. 35, 94, 17. 114, I. 12. 165, 18. ,

, ,

19.
I.

214, 4. 223, 12.

_,

1, 3. liberofque

iiium fub corona

iidit,
:

Pbilifpiis,

22
ibus24, 35. 5ij 20. 81, 6. 135,
141, 4. 155, 30,
),

MT.

5.

256. 12
'z>

13-

ant

214, 19

'?.tio7, 15 -A atione 68,

M
coi

23

1.5

OM ationis
^y

ationem 94, 2 r 15, 21

5

coiatis

16,

4
214.

169, 4. 209, 25 309 9 confentiunt 130, 26. conipedlum 108, 19. 126, 20. 142, 29. 131, 18 confenuit 7 a. 148,4.171,3.174, 79 18 2. 201, 14. 301, 11 confequi 22, 5. 146, confpcdtus,/r<f/^.72, 2, 19 114, 9 confequuntur 23, 14 confpedlus, particip^ confequutum 140, 19 200, 2 conferere 93, 3 confpexiflent 122, 3 confereretur 255, 5 confpexiflTet 93, 19, conferitur 204, 25 108,6. 224, I conferto 75, 27. 198, confpexit 102, 21 16. 197, 2 confpicati eflTent 201, 17 confclx, plur. 25, 14 conferuiffet 273, 9 12 confcientia 12, 16 confiderabant 85, 14 confpicerentur X14, confcientias 85, 28 confideraas 117, 9 14 confcientiam 6. confiderantibus 19, 7 confpici 185, 6 55, confiderare 254, il conlpirant 239, 19 156, 25. confcii 15, 20. 30, 13 confilia 32, 28. 40, 2. 178, 20 confcios 30, II. 96, confpiratione 27. 6. 23, 45, 77, 24. 20 100, 19. 130, 2. 78, 28. 165, 16. confcifla,^^jw. 20, 22 X64, 4. 185, 18. 10, 185, I.. 184, confcivit 129, 3 239, 10. 279, 6 317, 19 confcium 147, 23 confilii 36, 22. 37,10. confpirationem 257, 5 confcribit 188, 21 41,13.190,1.240, conftans eft 212, 15 confcripferat 45, 27 14.241,15.242,9. conftanter 122, 6 i^Qj confcripferunt 254, 6 6 258, 7 confcripta 154, 10 confiliis 186, conftantia 131, 7 3 confcripto 60, 6. 69, confilio 17, 16. 25,9. conftantiae 89, 24 21 35, 21, 36,27.37, conftantiam 9, 10. 124, confecrarent 179, 27 9. 47, 7, 17. 92,32 3. 148,8 confeGravit92,i2. loi, confiliorum 82, 11. conftantiores 115, 6 130^ 21- igS 15- conftantius 87, 4 ^7- 149^7 <:onfelandas 36, g conftat 28 3, 2. 241, 3 3271, confectantur 201, 15 confilium 29, il. 32, 26 confetlatus fit 91, 24 27. 37,2. 67, 13. conftent 125, 10 confecuta 119, 12 93,21.131,1.135, conftitiflTent 178, S confecuti fuat 196, 19 18. 139, 6. 190, 18 conftituantur 130, % confecuturos 170, 14 confiftere 103, 7. 301, confHtuerant 312, 3 confecuturus erat 68, 14. 311, 9 conftitueretur 155, 55 21. 179, 13, 24 confiftit 142, 5 conftituerunt 320, 16 confedere 206, conftitui, infimt. 222 3. confobrinam 294, 27 282, 19. injin. 251, confobrinus 117, 25 26 II confolaretur 106, iS conftituit 17, 2. 65, 8 confederunt 23, 4 confolatis 191, 24 85, 20. 131, 26,. confedit 160, 2. 200, confolatus 96, 12. fit 308, II, 15. 3i4;it

coi:atosi6, 18.

4.203,14,17.223,
22. 250, 7. 251, 3
confensere 298, i

128,24
confortium

conftituitur 8,

2,

15,

182, 14, 8.17,24.57,9.91, 15. 202, 4. 282, 25 1. i8S,i2. 225,11. 318, 4 eotbiorum 124, 6 confenfifte 215, il confpedta 99, 15 280, 3. 292, 18. ^^ 59> 16.60, 12. confenfu 71, 17. 72, confpetSae 252, 17 305, 2. 318, 3 13. 130, 16. 140, cojr^fpetioris 99, 13 ,20.68, 12, 15. conftitutam 16, 20 , II, 14 conftitutis 256, 10 3. 148, 21. 201, 8. conifpeftis 103, 19 ona 66, 17, 21, confpefto I2Z, 4 264, 2. 321, 31 conftituco 295,t7.303j confent-ientc 191, 25. cenfpeftii > 12 io 123,
Pi.bia

ccn

INDEX VERBORUM.
108, 104, ig. confultum 3. contemptos 222, 247, 21. efle 169, contemptum,yZ 225, 6 45, si Conftituunt 40, 4. 44, Jo. 79, 3. 97, 19. 192, II. 266', 3. 25. 130, 18. 138, confulturum 43, 22 confulturus 105, 296, 21 contemptus fuifliet 267, confUtuuntur 62, 25. 227, 13 confuluerunt 28, 6 160, 15 9. fuit 47, 24 confulu fle 119, 10 contendebant 146, 25 Confuefcant 108, 8 confuIuiflTet 12, 6 contendebat 68, confuefcendi 43, 19 24. confulum 273, 16 confuerant 60, 10 2q8, II. 277, 8 conlenderat 179, 15 confuetudine 42, 21. confumebat 276, 2 ccnfumendam 61, 16 contendere 106, 28 115, 1. 321, 19 contenderent 90, 11 eonfuetudinem 85, 27 confumerentur 33, 6 contenderetgi, 4. 293. confuetudo 92, 26. cenfumit 231, 12 confummando 39, 11 115, 8 29
onftitutus
cft

contmua 55,
continuae 156,!

contmuam 121 continuaretur ;

continuas 151,
continuatis,
a,

17
continuerant
6(

contmuis 21, 27- 131 7; 271, 3.

continuit 310,

continuo 14,3. contra, adverb.

confueverant

73^

13. confiimmato 116,

3^7? a
confueverunt
conful 162,
12.

320, 30 234, accuf.plui'. 121, 3 4. 242,2. 243, 5. 22. 55, 250, 12. 255, I. confumpti 290, 21. funt 222, 273, 10, 14

58, 12. 84, contenderit 76, IQO, 17 3 confummavit 98, iz contendiflx: 202, 5 contra,/>r<f^. 26 contendit 29, 24. 37, confumpfiiTet 46, 1 6. 45, 23. confumpta, abl. 60, 4. 12. 53, 13. 56, 5. 64, iS
[2

confulant 39, 7

21
219, i

confuleres,acc/! 325,6. confumptos

97, 2. 237, 17. contrada 205, 2^2, 16. 273, 15. 67, 4 2S0, 12 contradam 36, contendunt 156, 29 conti-alis lo, contenta, ^w. 6, 15. 21. III, 16
;

confumptorum 89, 15 confulatur 39, 15 295, 18. 296, 15 confule 322, 22. 235, confumptum effet 197, contente 231, 20 ccntrato 94, i< contenti <;, 4. 66, a. 1. 226, 12. 256^ 4 19. 188, 16 3
confumpturus 116, 3 confulebatur 184, 5 confulem 238, i. 254, confurgentem 228, l 227, 14. 2.55, 3. 256, 5 confurgentibus confulcndi loi, iS 14 confirgunt 127, 6 confulendo 40, 1 confunexifle 282, 25 ccnfulcndcs loi, 15 confulendum 1 60, 4. contagjoms 270, 6 contemnendus 281, 21. 304, 10 285, 10 confulens 61, a confulcntes 112, 19. ccntemnentes 71, 21 ' 204, contemnere 125, 9 24 confulentibus 185, 6. contcmneretur 35,

71, 14. 1S4, 23. 19. 288, 12 226, 13. 306, 9. contratos 214, fmt fortuna pra'- contratum 216 fenti 222, 6 contrahenda 84 contentio 19, 32, contraherent 48 9
II contrahit 64, contentionem 273, 15 2
contentiones
alit.

i(

civitatum contrahitur 221,

contraxerant 55, contraxerat 37,

FhiUppus, 80, contrahunt 70,

6
contentis

230,
6,

contentcs 228,

101,21.206, 15

13

contcntus

contraxilfent 113 13 20. 12, contraxiflet 203,

confulere 260,9. ^^i, contcmni 69, 8. 12. 281, 16 4

confuleret 29, 8. 53, contemnltur 185, 90, 23. 57, 8. loj, 18. contem.nunt
confuli

1S3,

15. 41, 14. 79, 18. contraxit 56, ic 171, 15. 185, 5. 3. 183,2. 2

22

3. conterant

187, 19. 211, 18 4^, 2

144, 23 99, 21 contemplatione 83, 13 contigifl"et 63, 10.112, 7 confulibus 243,1. 302, contcmpfcrant 223, 9 7- 133 2 contincbatur iil, 10 contempferint 222, 4 13 contempferunt 90, 10 contincndam 62, 15 confultabat 198, 11 continentem 99- 26 confultant fibi ipfis 155, contcm pta 236, i ccatincntia contemptior 1S3, 6 2 i3. 26 confultationem 260, 7 contemptu 12, 14, 325 5 II. 33, 26. 47, contincntiae 164, 10 confulti 8, 8 23, eonfulto acherb. 14. 107, 27. 185, continerentur 126, 10 17,
contigifle

141, 3 311, 24 258, 14. 273, contemplatio 78, 15

contcxifle

266,4. 272, contremuit 253, contribuit 116,

controverfia 277,

controverfiam 31

contuerentur

58

247, 15
contulerat 91, 26

II
^

contulere 62,
contuliflet 93,

li

contulerunt 322,
1!

26
confulto

craculo

45,

16

17. 207, 9, 15. contmen 231, cuntingat 109, 19 226, 8 contingcns 202 contempta 41, 2 ^3

44, 27. contumaces 9, 7.

19. 173,2. i: j8o, 2. 238,

contulit

INDEX VERBORUM.
convivus 231,12. 314, corpora 20,5.41,4.71, cn 85, II cior249, 13 13. 89, 15. 121, 3. 3 convivio 10, 3. 76, 15, clum 191, 5 146, 15. 172, 20. aU. 204, lia, 17. 89, 8. 91, 22. 203, 2. 324, 19 n. 279, 29 93 ^y 5- ^17> 6, corporc 17, 13. 28. \]x, dat. 263, 18. 30, 1. 40, 2. 24. 125, 14, 16. 2S2, 23 llo, I. 131, 19. 277, 6. 288, 20 im 148, 9. conviviorum 92, 19 140, 20 16. 284, 7 convivium 76, 12. 91, corporibus 89, 4 !ias 58, 21 ri6,i6. corporis 7, 10. lo, 9. 114,19.
'.

creari

166, 5

creatur 81, 16.1817,24.

199,9.243,5.270, 10
creatus crat 97,

17

creaverunc 66,
credenti 20, 3 credentibus 50,

iS

12

,-

i
li

16 crederent97, 13. 190, 111598,16. J24 20. 15, 7. 17, 24. 24. 125, 12. 117, 17 i9> 13- 30^ 5- 88, crederet 126_, iz. 277, 126, 13. 320, 8 lioriLis 58, 17 convocato 10, 3 5.91,4. 107, 18 2, 15 ;t42, 15 convokrcnt 255, 13 corporum 22, 15. 46, crederetur 276, 26 rc 166, 29 convulnerava-at 2. 107, 14 28, credibilia 59, 13 corpus 16, 7. 17, 17. crediderant l2Sj 4 12 43, 27. 88, copia 33, 5. 207, II. 64 I- 75 7- 79> crediderat 167, 7 um 285, 12 II. 83, 23. 92, 5. credita 54, 4, eft 6, S 303, 20. 324, 3 c 207, 4 copiae 38, 6. 134, 17. CTeditarum 324, 22 96, 18. 104, 2 bat 233, 10 corredta 184, 25 creditoribus 123, 19 ^79 5 c 100, 19 copiam 34, 27. 237, corredluri 264, 18 credi^um i3, i. 317^ :nt 13. correptos 124, i 20. 258, 15 9, 9. eftgi, 17 II. copiarum 13, 11.53,1. corrcptus 222, 13 18. 150, crediturum 124, 11,
crederc I02,
!

.190,11. 183,
-IlL

16,

25.
8.

6.

214,

2
ut

184,6.320.

im 125, 5 fcm. 320,

,

76, 6. 79, II. 174, 16. 207, 3. 22S, 8. 290, 12 copias 37, I. 28,38. 9. 97,7- 175 3- 211, 13. 229, 5. 242, 2 copiis 13, 6. 22, 13. 36, 25. 61, 12. 67, 12. 69, 24. 107, II, 113, iS ccquorum 289, 23

corrigendo 140,
corripi

22 29

191, 21
credo 108, 22.
credula,

41, 22

corrioiendos 123,

corripiuntur 16,
corripuiiret

4. accttf.plur.

vom fem. 30. 32,13

16,
17.

146, 7 corrumpebantur 241,

credunt

75,

14
creduntur 91, 31 cremare 172, 20. iSo

26
corrumpere 63, 9 corrumperent 39, 22 corrumpi 139, 26 corrupit 240, 16
corrupti

6
rg cremitus eft 62, cremivit 92, 6
crematae 70,
crepundia 231,
crefcente 76, 11.
1

tione

291, 10. Corcyi-am 212, II ccriis 21, m ciTe 156, 2 Corintlui 64, 3

231,

corruptior 7, 6 corrupto 153, 3

efle

13

231,

Corinthiorum 285, 6 ccrruptum 97, 6. iniit 180, 5. Corintho 179, 5 102, 18 21 Corinthium 90, 7. 97, corruptus l65, 2 t26, 3.42,3a. 134, 5. 185, 3. ccthurnis 356, 21 3. 97,23.101, Cranus 27, i 258, 7 Craffi 309, 4, 19 05, 19, 270, Corinthus 259, 5 corio l63, 22 Crafliano 312, 18 ::t".r 210, 14 corium i63, 24 Craflb273, 7
s

182, 13

16
crefcenti 73, 8 crefceret 103, i.

197,

10
cretcit

300,18. diiTimuipsa

latione

dolor

hoc altius demifTus, quo minus profiteri

iicet 85, II Creata 296, 17 Cretam 43, 23.

v.illium
c

ee- cornibus,

acici,

Xerxes

ccrnu,

acict,

178, Craffura 309, 10 Cratero 131, 21 65, 4. Craterum 135, 24

Craterus 124, 19. 135.

179,

117,11.142,4. 244, 17 141, 13 corona 98,

32,
14. 1-23,

13.

252, 12

25.
5
14.

156,
creandi 43, 2
creandis

22. 259,
coronse 164,

Cretenfibus 164, 16 crevere 26,8. 172, 13.

i

243,

271,
crevit

"!U3, 4
avium

coronam 92, 3. I04, 91, 11, 23 coronas 81, Zl. 8q, 32, 14. 104, Z72, 14, 301, covonatos 202, 50
coronis 171,

creant 255, 3 creantur 52, 12

crcarent 288,

crevcrunt 171, 21

127, 27. 131, i 7. 123, 13. ci^atet 240, II .I33> 23 crearctur 199, 11.243, cnmkia 1 1 > , 21

14

crimen^o,

13

criminabanLur 237, 3 crimi-

INDEX VERBORUM.
criminan 249, 6
criminationibus

cnienta

126,

-6
criminatur 66, 12 crimine 225, 8
crimini

170, 2. 306, cunftse 125, 3 203, S. cunftantibas 10, ig'. 228, 16, 5. 2l4, 13 cruente 195, l^. 20, cunclai-entuY 207, 25 cunftari 160, 7 27
6. acc.flur.

curatio 122, cCiravit92, 7.

^;

curent 45, 3 Curetes 326,

curiofius

317, cruenti,^e;V. 139,20, cundnrem^^, 16.324, 1 228, 2. noni. flur, 13 cuntlationem 232, 20 criminis 89, 23 215, 16 cundli 131, crinibus 203, 5. 207, cruentius 46, 6 2. 173, 20. 321, 12 cruentus 187, 19,288, cundlis 126, 27. 130, ritias 63, ll 3 6. 314,2 Croefi II, 12. 12, 4 crucre 126, 29. 223, cunftos 139, 8 Crosfo II, 14. 12, 3 21 cunei confertiflimi 207^ Crrefum 12, 6, 12 cruoris 228, 4 Crcefus 11,8, 13 crura 6, 4. 144, 23 30 cunis 75, 22 cruribus 184, 30 Crotonse 180, 8 cuperet 306, 24 Crotonam 179, 16 cubantem 253, 4 Cuphites 120, 12 Crotonienfes 177, 12. cubiculo 62, lO cupidae 167, 178, 2, 12. 180, 3 cucurriffet 92, 2 5 Crotonienfibus 177, 8. cui 4, 6. l6, 18. 56, cupide, ^^t:;. 71, 5. 97, 19. 112, 5.154,1714, &c. 179, 7 Crotonienfium 178, cuiquam 100, 17' 173, 3. 202, 31 cupidine 119, 18 cuivis 299, 18 9 cujus 91, 8. 98, 14. cupidior 72, 25 cruce 92, 2. 193, 12 cupiditate 4, 8. 79, 8. &c. crucem 171, 13. i^, 108, 8. cujufdam 219, 23.275, 202, 26. 278, 5. 32 cruciabat 68, 27 5. 329, i 293, 18 cujufquam 286, 26. cupiditatem 158, li. cruciabatur 249, 18 cruciatis 327, 5 167, 13 308, 12 cupidiui I. Culinarum 28S, 26 cruciatus 168, 2 112, culmen 127, 20 cruciatus eft 125, 17 13. 240, 10 cupido 21, 20. 10 1, culminibus 166, 12 crudele 14, 13 II culminis 207, 21 crudeles 62, 23
81,
i.
'

curis

279, 107, 7

curru circa

me

123, 2 currum 304^ currus, acc. p

23.279,4
curfu 31, 2.

2
|.,

109,

2.

276, II. 2 curfum 190,

22
curfus, gen.
,

nom. plur.

non
7

torreni

cufpide 148, cuftode 162,

cuftodes 142, cuftodia 28, 8 2

131, 21.

275.
5-

5
.

cuftodiam 25

43> Ii39> 27.

\
:;

'),

210, 24 cuftodiant 24C

cuftodibus 9,
3.

i
}.

crudeli 186, 7 crudelior 185, i

crudelis

culpa 68,

26
2

cupidos 239, II

142, 2: 18. 2IOj

_

280, 24 cuftodiendos i, 197, 26. 327, culpam 98) 13 7 culta 21, 12. eft 169, cupiens 105, 15. 159, cuftodierunt 3: 2 12. 215, 16. 21S, cuftodiis 2S9, crudeliflimis 51, 20 28 18. 317,2 cuftodire 321, crudelitate 30, 2. 51, cultior 160, 18 cupientes 66, 2. I56, cuftodiri 163, cultiorem 329, 10 3. 55, 13. 108, 17. cuftoditum 31: 6 27 156, 17. 189, 23. cultiores 169, 16 cupitam 306, 5 cuftos 16, 19 cultioris 320, 17 262, I cupiunt 58, 21 Cyclopum 50, crudeiitatcm 10, 10. cultius 43, 6. 79, 17 cur 63, 15 Cydni 102, l 17,17. 60, 13. 84, cultores 313, 8 cura, abJat. 20,20. 57, 2 3. 98, 4. 133. 23. cultos 22, 6 cultum,_/a/y?. 114, 16. 14. 68, 13. 129,18. Cygnaea 77, 2 144, II 160, 14. 191, 19. Cyneas 1 64, c crudeJitati 267, i. 288, 30. 115, 24. 300,19. 301,18, wo- Cynegiri 31,9 156, 18 \^S, minat. 57,6. 68,27. Cypri 194, I crudelitatis 14, l. 63, culturas 326, 9 18 96,19.131,22.135, 25. 98, 13. 155, cuItus,/K^7?. 93,7,320, 18 21. 201,9. 217,16. 17,26. 179,8,197, Cypriis 16S, i
culpae 148)
;
'

cupiebat 135, 9.

>

crudeliter 57, 7.

c\\\x.\x?., partic. 119, 6 116, cumulaverat 199, 5 I. cumulum 103, 6 5. 147, 23. 306, cumulus 158, 16. 191, 311,24 crudeiius 12, 6. 16 39, cundra 20, 8j 18. 68, 18
'

241, 10

9-

324, 23

curabant 223, 17

Cypiium 60, Cypro 145, i;

:

curam 322, 7, 21
curant 46,

Cyprum325,
Cyprus 168, 7. j3 Cyran 136, 21

curari 120, 7 curas 321, 17

crudefcente ird 82, 23

curat 34, 28. 2S8, 18

Cyrenarum ai6, I,

ic

5.

^
t'

2 95

INDEX VERBORUM.
.yrene

160, 13 114, 11. 2i 125,12. 161, 12 yrenem 136, 15, 26. dato 15, 21. 6S, 5. damnum 12, 17 137^9 78, 4. I26, 8. 303, yrenis 287, 8. 28S, dantes 49, 19. 118, 18
yrenas

216, 8

damno,

0;^,

34, 8

eflent

decennis

136,7,10

damnorum 45, 27. 47,

datis,

<7c/;V,S,

dccent

254,^ 142,4

decepcrit I41, 17 deccpta eft 127, 14

deceptis

gi, 31.

219,

13
vTi

dantibus

300,24

14
datos 115,

24
30
i.

dantis X04, 22 9, 5. 13, II, 24, 15, 15. 17,7,9. 65, D,3nubii 250, 7

4,5.66,9,18
yro 9,

25. 10, 9. II, 12, 7. 64, 8, 10, 19. 94,3.

(;,bis.

9. bii.

285,12
yrrhkum

campum
13, 32, 6.

201, 9 /rum 12, II.

20. 22, II.

deceptus 266, 12 107, 11. decernere praelio 137, Daphnse 217, 8 16. 242^ 13, viribus 184, 17. 168,20. Dara 108, 22 262, 6. 289, 6 198, 15 Daram 303, 15 datiir 8,15.133,4.137, dccernerctur 29, 14. Dardani 226, 6. 229, 25*27. 143, 5. 301, decernit 258, 14 decernitur 52,12. 13?^ 2.317,14 9 Dardanis 204,12. 234, datura fit 39, 3 7. 232, 21. 273, 7. daturos 88, 21 280, 15 13 Dardano 204, 14 daturum 204,21.298, decernunt 60, 7. 64,6 D.irJanorum 204, 9 iiji4- 3^2? 12 18. 68, 9. 144, 12.

-datum 81,

64, 19. 279, D.irdanjs 85,21. 96,9. datus 222, 26. 280,5. ^3^J ^3* ^55^4 221, I. 229, 20 322, 16. efl: 327, 13 decefferat 268, il decefTifTe io5, 15 ^rus 9, 19. 10, 23. dare 22, 4. 36,10. 73, dea 169, 28. 322, 8 2. 90,4. 109, 24. deae 117,10,17.295,8. deceffifTat 251, 2 II, i,io'. 12,5. 13, I, 6, 15. 14,2, 64, 122,5. i39>ii-H9* 3^^* 5- dativ. 179, deceffit 5,11, 58,1. 92^ II. 171, 17 15. 127, II. i8o,9 27 15. 65, I. 116, 13.
59, 18
I.

327, 22
yziceni

darent

24,8.60,5

deam 117,18.268,7*

249,20
decidi

9 vziceno
,

294,15.298,^3^0^32,22.34,12.42, 323,2 18. 43, 20. 56, 32 debeant 288, 22

243, 18

decidilTet

295,3,24
293,27.294,

daretur
daii

279,29

debeantUr

125,16

ddcidit

120,4 255,14

zicenus

13.295,11
D.
f

61,14. 68,4. 76, debeatur 169,19.240, decies 152, 14 decimas 170, 21* 17^^ 8 10.105,22.106,10. debebat 24, 1. 182,14. 15 130,1

decimum 116, II Darii 16,22. 30,19.41, debebatur 15, 5 10. 56, 13. 61, 23. debere 19,183.4,1.58, decipi 202, 8
6.

pV Abant
1

31,26. 35, deberet 6i> 14. 273, 2? 41,8. 102,18. 15 deberi 261, 5. 304, 9 'ahas 118,9. ^^^^ T,zz 3*^ 3 lamafcena 268,3.270, Darium 16,26. 17,14. debilitas 60, 23 1 22,10.93,15*99,7. debilitatis, ablat. 257, IC2, 7 Umnfco 268, 5 a

^_^

77, II 7, 3 dabat 124, 14 Ddrio 17, Daci'251, 12 30, 17.

18, 1.

22. 87, 23. io8, 4. decipitur 78, 13 declinanda 112,13 115,25

'^dalos

119,10

deciinandorum 325,4 declinandum 48, deciinantes 215, 13 declinaire 321, 11 decJinatum 184, 21 decora Keaf.49,27.i74>
5.

18, 2. debita 67, 18. 2S2, 8 25,16.31,20. 32,2. debitae 197, 20 55jI3' 58,28.64,8. debito 219,22 debitcrem 109, 13 76, 4 44, 10. 141, 9, 12. data, ablat. 9S, 11. debitoribus 123, 18 192,6. 210,27 amnantur 81, 5 108,17. 109,6.115, debuerat 94, 5. 217,
amafconis

187, i3

Darius 16, li.

234, 14

Umafcum 268, 7 imna 22, 22.25,21.

decore

107,24

decreverat 284^ 5 dacrevere 4^,, 9

decreviffent64,2i.l83j

amnarentur 51, 11 amnata 173,20. 316,

12

10.201,4,21,287,

3 19. 3I5, 9. J^ominat. debuiffet 117, 124, 22. 132, 29. debuit 82, 2

n
^7?

decreta,^^. 139, decreta,' |^^'. 322, 15 decreto 53,2. 184, 23^

'

amnata 133,10. eflent 90, I

amnatis 60, 5

efl:

218,23. effet 235,5. decedeiK 51, 416 * i66,17.funt258,

3

248,16.260,6
decretjrum 131, 20. amaritudinem 28 3

amnarum 55,7

amnatur 40, 3. 9 amnaverant 189,16

'

decederet 68, 25 17 103, ll.,233,9. dectd' 31,21. 72,15. 18I, 274,9 77,10. 94, 19. 124, decretum,/^/^. 284,3;^ datam 109,19.197,30* 23.167,1 258,7
datae
.

252,8

lamnjs

76, 75. 13

5.

228,10. date 142, 9 dati 283,12. 312,20,

decera 30,22.44,6.63, decurrant 20,19 23, 28* 65,3. 87,9. decurrentes 172, 6

103, 15

deciirrentibvis

20, a
de-

Aa

INDEX VERBORUM.
decurveie 140,

11

deduxerat

5:1,

defcnfuius 7, 16. 292, dehoneftaretur 77,

decuiiit 2,19, 20.

'

dei 28, 9. 8: 14 23. h defene 174, 7 10. 105, 8. ii 67, 5. 91, 3 20. 200, 10. deferrent 89, 16 8 deefleS^, 4, deferri 116, i Deidamia 144, 5 decurrunt 154, 9.. 155, 239,7, 13 321, deieftis 122, 13 deefiet 23, 22. 92, 28. defert 155, 28. 7- 172,4 dejicere 167, 20 12 decus 124, 24 95, 2. 107, 8. 142, defertur lOi, 6. 161,6. dejicererit 61, 19 dedantur 99, 4 2.3 dcdccurc 53, 24. 244, drfecerant 58,3.97,18. 194, 19. 252, 12.^^1^13,7.39,8.41 18 217,15.218,2.267, 256,3.287,9. 43,19.45,11. defemnt 32,10. 44,24. dedecusi36, 12 13.195,8. II deinceps 28, 2. 48 .dederant 59, 7. 174, defecerat 191, 18 329, 21 defeceve 192; 13. 291, deficere 126, 31 127,17.154,3.:! 5 deficerent 242,13.266, dederat^S, 3. 209,36. 15, 276, 21 iz delata 168,20,172 defecerintli4, 5 298,10 3 ef^9, 7 dedere 29, 28. 71, 1 5 defecerunt 11,6. 198, deficeret 122, 14 delatam 284, 8 deficiant 96, 10 306, 12 19 11. defecifTeg^, 5. 98, 12. deficiatur 121, 6 delati 154, 11. t^ dedere, tnfti. 153, dederint 204, 21 defecit 101,3. 255, 6. deficiebant 192, 21 154, 12. efTent

220, deerat 59, 18. 62, 23.

6 decunitur 314, 13

ii

dedent 50, 11. 67, 15. 302, 17 79,23. '88, I. 109, defeao 30, 17 16, 126, 24 defeftione 263, 6 dederant 247,17. 321, defeclionem 56,

14. delatum fuerat 26 190, 22. 290, 5. 6. deiiciunt 158, 6. 163, delatus 176, I. 26 10. 276, 14 222,32.221,8.300, 90, deleclus 9, 6 24, delegit 15, 1 dedideiunt 84, 25 ao 13 delendam 183, 14 dedisnantibus 318,4 defeftionis 10,10.97,5. dcfiniebantur 139, 1 delendas 133, 18 dedignatus 77, 5 dcflcns 167, 21 302,14 delendum 131, l dedifTe 326, 2 defeftores 152,8. 302, deflent 60, 26 dedifTent 254, 15 delerent 35,2. 25J deflet 174,4 16. 303, 10 deleret 152, 12 dediflet 39, 3. 1 1 9 j 1 . defedtus, acc.p!iir.iC)i, defiet3e6i, 10 deforme 147, 24. 2S4, deletur 37, 4. 188,10.283,14 22 12 dediflis 142, defendat 234, 12 deLen 274, dedit II, 4. 20, 10. defendenda 221, d^^formes 52, 9 26,10. 27,2,4. 31, deformis 29, 10. 76, 5. delefTe 221, 17 305,4 delet 32, 21 24.46,5.78,7.82,1. defendentem 8, 24 288, 4 deleta 98, 15. 86,3. 89,22.94,17. defendentes 23,21. 24, defuerit 72, 25 1 70, 10 96,17.101,2.123,1. defuifTe 75, 29. 29 deletas funt 38, 6 defenderant 143, 10 134,9 19 deditio 84, 24 deletam 284. 34 defenderit 223, 2 defuillent 75, 24 deditionem 10,10.107, defenderunt 65, 8 defuit 16, 3. 31,3. 33, deletas 97, 7 3. 118,9. 119,20. defendi 188, 5 4- io3>9-I57j 8. deleti 192, 8
;

deiiciente 31, 3 dciicientibus 46,

26

121,15
deditum2i2, 14

defendifTe 68, 22.

221,

264,6
defunfti

deletis

69, 24

14.226,9
206,

110,1.222,12
150, 13

dediturum 312, 11 defendit 205, dedituserat 93,10.242, defendunt 23, 8.

deducere 131,24. 198, defenfae 188, defenfionem 13 dedueerent 221, 6 293, 23
deduci 43 , 8 deducit 294, 13
defenfionis

refponfo 113, 5
defuni^lo

defunlos 126, 18

291, l deletos 25,2. 282 efle 241, 19 deletum 60, 2

deleto
deletus 192,
15.

4
69
^

19

248, 1 defenfor 219, 10

defunflum 40, 8 defunftuE9, 13 defungi 88, 4 defuturum 155, 26

dcgeneravifTe 114,

196, 22
deleverant 276,
l'

deleverint 130, 8

23

dedudis 238, 9 302, defenfore 155,18. 162 8 dedutbos 118, 5 defenforibus I. 122, efl deduclus 328, 16. 205, 29. 303 iS. 289, 5 310, II deducuntur 69, 3. 150, defenfuri 82, erant 12 217*17

143,12
degere 43, 10 degeret 17, l

deleverunt 22, 13 delevit 29, 22.

II

dehoneitamenta

321,

deliberandi 214, I deliberant 239, 18

deliberantibus 166

23

dehc^ueflamentum 199 deliberarctur q8.

dcliberatum, 61
d:,

INDEX VERBORUM.
celiberaverunt
deliberavit
'deli(Sta

10

deponit 252, 14 demortui 187, 17 67,5 Dcmofthcnem 52, 26. deponunt 53, 19 206, 20 depopulabantur 284, 14. 301, 97,6. 10 Dt;mofthenes 53,8. 18,

defcendit 8, 6.

27, 8i 150,7.160,13. 185,

219,

5.287,7

dcliftorum 81,
dcligarent

23

21.

133,22

Demofthenis 53, 23 demphc 104, 4 222, 10 depopubta 206, 9 deiigunt 39, 24. 47, 7. demptis 9, 31 depopulati cflent 81,3 loi, 10 dem.ptum 148, 17 depopulatur 201, II deliguntur 173, 11 dempturum 295, 4 deljnimentis 182, 12 demum 11, 7. 24, 28. 215,17 delitefcit 321,6 depcpulaturi 218, 28 99, 3. 301, 17 Delo46, 13 denique 33, 8. 41, 16. deportandum 159, 14 Delphi207, 5, 15 48,7. 49,10. 89,7. deportant,i78, 18 Djlphica oracula 112, 105,12.124,8. 127, deport3to2 58, 14 deportatus 269, 4 10 32
45, 29
deligentium 40, 9
Dclphici 67, 7

defciverant 56, i. 266, depopulandos 70, 12 13 depopulantur 39, 23. defciviiTent 17,10. 272,

4.
defcribuntur 90, 13
defciipfiffent

154, 17

deferatur 56,
deferere
deferitur

24

deferendo 141, 10

51,6. 87, 22 262, 6. 292^

13
deferta 270,3.funt

209,

28
24, 23. 214, 17 defertam 122,1.125,8,
deferta?
efle

denis 107, 16 dent 142, 12 Delphicum 43,22. 177, dentibus 31, 19. 322, depofcerent 252, il, 12 25 "3 depolcit 120, 2 Ddphis 34,4. 35, 16. denuntiabatur 67, 8 depofiti balbaria 320, 45,4,16. 81,8.154, denuntians 2I0, 20 denuntiantibus 22, 31 17 depofitis 77, 17.183,2. Delphorum 207, 8 denuntiare 189, 8 Dclphos 35,7. 136,12. denuntiarent 12 1, 6. 231, I depofico 8, 14. 185, 2. 178, 13. 207, 20. 236, 6 denuntiaretur 286, 15 201, 22 251 3 demandant 3 5, 22 depofiturum 1S3, 11 denuntiat 10, 14 Demarato 179, 10 depofuit 6, 20. denuntiata 306, 25 70, 9 Demaratus 32, iS denuntiatione 57, 12 223,23 deprecabaatur 84, 5 demecdam 258, 3 169, 14 demcntia 34, 28 denuntiatum 236, 10. deprecantem 84, 9 deprecantes 104, 27. dementiam 29, 7. 117, 254, 8 '178, 14 denuntient 120, 14. 15 deprecantibus 79, 23. demsre 185, 8 232, 16 dcmeret 79, 4. 96^ deuuo 39, 13. 52,2, 7. 99 3- ii^, 5. 13 59515- 99^3- 150J dtprecantur 97, 22. demerfit 316, 12 104, 2. 178, 5. 10.184,27.219,15. deprecaretur 151, 4 Demetrii 146,2,3.159, 289, II 8. 223, I. 249, 15, deo 16, 17. 81, 7, 22, deprecata eft 197, 15 17. 263, II 82, II. 106, 1. 136, deprecati S4, 26 Demetrio 146,20.147^ deprecatammiiCre 274, 19 I. 150,12. 151,10. deorum 14, 7. 47, 14. 213,4 82,3,23. 85,1. 99, deprecatur 106,6. 120, Demetrium 152, 25. 16 14. 159, 6. I53>i-i54>i-2^i6,6. deos 14,13. 35,10. 58, deprecacurus 136, 13 220, 6 19. 98, 19,22. 109, depis^dantur 47, 21 Demetrius 145,15.146 19. 156,23.170,16. depraedntur zos, iS 21. 150, 9. 151, 10. 174,4.326, 16. gratu- deprehenditur 289, ii lances tulere obviam deprehenfe 78, i i 152, 2,21. 153,9. deprehenfus 94, 16. 215, 19. 216, 7 58,19 demigrare 63, 7 '293, II depenii 194, 11 demiiTa 61, 18 deperibat 12, 14 demilTusS^, 12 deponendi 56, 32 derifus S8, 6 demonftrant 288,23 deponere i59,6.imperi- derivaie 241, 13 demonftrari 209, 14 defcendere 141,2. 183, um 223, 3 demonftratum_35, 17 deponerent 179, 26 9 tJ^mophoon 28, 3 depoaeret Sjjio, 18358 del:endent 145, 7

Delphico 247, 3

deportavit 273, 13 depofcebat i6i, 10

deferti

194, 14 29,17. 198,14.

erant 69, 17
defertis

206, 28

deferto 36, 5 defertor 194,

defertus
2=;.

20

290, 19. 29 3^ efiet 148, 12.

189,

24
5

defexuerant 181,

197, 16 deferuilTet 13, 8 deferujit 301, 5 dehdem 264, 15

deferuijTe defidencis
5

49,

21

5d>

defiderabat

312, 9
19.

defideratus 58, 5
defidere

49,

iSf^

6
defiderio 16, 23.

215^
15.

25
defiderium

244, 247, 4 defides 209, 5

defidia

12,

12.

cor=

rupti marcebant
I

23 1>

deftdiam 175, 3
defignata 134,
deiiliens

25

defilieritem
defilierint
defiliit

14S, 15. 207, 26

16, 26

122) 3. 124, 1 defiiiunt 122, 12

defperaniibus 205,

defperatio 59,7. 103,1;

^93.

6^

!a

defpe-

INDEX VERBORUM.
defpcradone

37, 4. Deucalionem 27, 6 178, 21. DeucaUonis26, 15 devehitus 121, 14 197, 6 defperationem 37, 6. devenere 320, l devicerat 234, il 70, 13. 170, 19 defperatknis 45, 20 devidae 123, 9. 128,3, defperatis 60, 3. 81, 6. 8 devilarum 126, 5 141,22. 197,10 deviclas 172, 22 defperato a88, 33 deviti 128, 18 defperaverint 60, 8 dcfperavemnt 178, 24 devidis 29, 14. 146,6. defperent 60, 9 175,7. 211, II devidos 220, 5 defponderat ai6, 3 deAlnat 275, 8.498,6. devincenda 211, 11 devinclum 231, 20 deftinatam 178, 20
I2l2> 17.
'

20. 221,

;i.

240,4.
[74,10.

II
diei

244, 12
dicere 141,24,

34, 20.

125, 13

282, II diem 16, 20. 39, II 233> 7 dicerent22, 18-96^18. 41,17. 72,6. 85 104, 27 15, 16. 270, 4: dicerentur 123,7 286, 20. 303, n diceres 100, 16 diem fungitur 172
diceret 97,
dicit

4 9 24, 17. 130, 9. dieram 37,20. 114,^ 20. 171, 17. 219,15.270,2.327 156, 322, 19 5 dicitur 9, 9. 27, 7. 38, dxes 24, 31. 73, i^ 126,5. 164^2. 17] 3. 49, 12. 240, 19. 13. 185, 1. 326,2] 263,11,271,4,13
.

deftinato 83,

125, devindtus 143, 7 devinxerat 136, 6 deftinatum 91, 7. [82 deum 16, 17. 35, 2 124,26.236,13. 207, 20. 325, 2 deftinatur 327, 16 devorare 185, 9 deftinet 311, 12 devorentque vos arma deftiterunt 263, 6 veftra 142, 18 dftituatii8, 6 devotacapita 142, II deftituimus 35, 3 fpollas 55, 24 deftitutae 53, 12 devotum 55, 8 deftituti 246, 3
8.

308,

impatientius in

di(

dico 122, 17. 171, 7

mortem D^metrii dc
leh3.t, PhilippuSfZt^c
.

AiAa,fem. 22, 4 dictae funt 23, 19 didaturae 172, 12 didi funt 7,4. 60, 318, 3
diclis

15

3'.

diffeiant66, 13 difFerenda.131, X
differre

302, 4 diclitans 37, 8 dilu 122, 7 didlum eft 25,16

2.

deftitutis

58,

I I.

deftitutus

211,

215,

devotus erat 58, 19 devoviftis 142, 8

288, 27.

18
deftrufta 114, 19

deftruftus265, 3 deftruens 199, 5

deftruere

dexteram 109, 24 dexteriore 244, 17 dexterioribus 23, 18

dextra 31, 11, 13 dextram 126, 21

dldurus 29, 9
diclus eft

275,

8.

3 dicunt 141, II.

102, 27 91, 14 47, 17 difficile 31, 6. erat ii 12. 34, 13 198, 304, diB.cile,adveri>. 219,. diff.dlem 16, 12 difficiiorem 13, 6 304, difficiliori 282, 17 difficiiis 17,11.123,2 162, 258,
difTeretur

differunt

293, 2

8
dicuntur 244,1. 299,4.

difficilius

153,

1. 20,

defuper 186,

dextro 45,

deteftam 20, 15 detedlum 326, 7

deteguntur 32, 28 detentus 257, 2
deterruit 139,

29 dextrum 79, 20

8
difficultates
difficulter

308,8. 3i5>2. 326, diadema 114, 12. 148, 2, 14 i&. 202,2. 292,16 didicerat 106, 3. 230, diademate 222, 29. 4

286, 16

diffidant

69, 25 155, 25

diffidentia 13,

20

diffidentiiis 86, 12 325, 1 deterfit Dianae 207, 23. 222, didicerit 106, 26 diffifa 144, i deteftandum 108, 18 diffifi 51, 22. 143, l 18. 252, 14 didicerunt 220, 19 detinendi 169, 3 dicam 176, 4 didiciffent 62, 14 221, 4 detinerentur didiciffet 140,6. 217,8. diffufus 50, 9 71, 4. dicat 239, 12 dicatur 191, 12. 282, digito 127, i 228, 22 236,13 detineretur 164,6.227, 10 didicic 32, 18 digna 37, 14. 296, II dicavit 149, 9 Didonis 105, 3 dignam 17, 6. 181, dctinuit 31, 14 dicebant 232, 9 Didymzei Jovis 248, 7 dignante 302, 7 detrahit 288, 15 dicebat 107, 17. 203, die 2,28. 10,2. 13,8. dignatione 224, 4 detredtantem 133, 21 12. 322,2 16,14,22. 33,20 dignetur 84, 15 detrimenta 45, 24. 58, dicebatur 74, 38,5. 39,11. 89,8. digniffimum 126, 3

24 149, 24

318,6

didicere

dicenda

funt

48,

:3.

detrimentum 66, 14 detuleratgi, 13 detulerit 228, 3

detulerunt 189, 3
detaliffe43, 18
detuliffent
detulit

165,6

139, 18 166, i

dicendi 98, il dicendum 302, 2 dignitatem 6, 10. 14 128, 29. 149, 2 dicens 147, 20. 48, 204, diebus 47, 19. 249, 5. 223, 2. 11. 244, 21 293, 20 4- 57, 19- 63, 30. dicentem 156, 30 71, 16 72, 15.79^ dignitati 45, 23. 7 dicentes 115, 25. 169, 22. 108, II. 114,
dig)

102,22. 107,3,6. 127, 3 109,2. 116,16.126, digmtate 69,4. 84, i6.i27,7.i9j/5//i,2i. 104, r. 115,22

1 1

INDEX VERBORUM.
devotum 55, 8 44, dimicavit 290,17. 306 diruerent^S, 8 15 dirui 14, 7. 308, 12 dimicet 68, 19 21 diruiturgS, 24. 259, gnum82,3.erar Z43, dimiferat 1015, 15 dimiserunt 46, 1 19 5 dimififTet 295, 20 diruta, ahl. 70,16. nm. gnus 67, 5 dimifit 31, 12. 79, 6. greflb 76,16. 83,13 70, 18. fuerant63, greflus 148, 23 I40j3- 146,3. 155, 8
jnitJtis

31

8.

difcrimine 193,

21. 51,7, 57,a. 96,

difcurrentibus 136, difcurrere 60, 21

difcurrit

difcurfus
difcufljt

119, 9 85, 8

40, %

difpenfcnda 79, i
difplicebat
difplicere

241, 25

142, II. 170,6. 21^, II. 222,19. psrjuriorum vindices 142,

17.174,22
dimiflii,

dirut3?, plur.
,.

all.

222

difcedendi

70, 20 139,7. 190,

62, 13

difpliceret

190,4
s

n
19,
16.

dimifli

nom..fcm. 294. i 124, 18. 290, difcedentes 197, 21

difcedentibus 50,
8.

difpliciturum 29, difponi 202, 28

is

sr,

94,
S.

35, 8. 103, II.

antefignj.nis

108,22.166,6.203, 218,3,7. 318,8, 207,

proximus habe-

25.

tur psr

quem deorum
fit
"

majeftas vindicata

12 difputaticnum 179, 24 50,16.70,25 difleminaverunt 125, III, 18. 230, 4. 283, 14 123, 21. difcedit 221, 124,19. 126, 25 difTentio 36, 4. 64, l 3 dimiiro 140 difcedite 35, 6 247, 6 dimifTus 39^21. 64,14. difceditur 72, 14 difTentione 24, 22 eft 229, difcedunt 28, 13. 284, 2. , difTentionem 51, 13, ^ 3 127,9. 155,9 dimitti 261, 3, difcenti 200, 1 diiienhones 154, 5 14,
dimiffis 34,

21

'36, 8. difcedere

labi36, 5.
ilapfae

68,

dimittit 182, 11

ilabuntur 36,

21

dimittitur 66,

difceptare 185, 7 difceptatio 248, 10

180, 24
difTenfionis
difTenfit

lapfi

134, 18 erant 155, 31

dimittunt 23, 25 Diocles 30, 8

difceptaticnem 83, 55 difcefsere 34, 2

difceffiflent

44, 5 73 6

:Iapfus
liata

255, 9

Dicmedem 112, 18
2

fuerat 194,

latio

92, 33.

D:omedesi75, ^5 102, Dionyfii 62, i. 187

difcefBt

2. difcefTu
"^"^

190, 5 114, 12 diflidentibus2oi, l 36, 6. 197,24 difiidii I97, 26

elt

difTentientibus 56, 24^ dififidentem 195, 8

^f
2.

195,11

difcefTum jup.

46,

ilationem 84, 5. 104, Dionyfio 180, 21. 181,

difTimuJare 92, 32. difTimularet 29, ir

diflimulata efl 89, 7 difiimulatge 167, 6

difcefTum, nomen^ 77, 206, 29 3. 182, 2 ilaticnibus 83, Di-nyfium 180, 9. 123, 22. 17. 199, 3 ijationis 159, 16 16. 2^15,14.218,1. 181, 3. 182, 2 ilatum 72, 8 Dionyfius 175, I. 180, 288,8 ilefts 92, 22 II. 181,12. 182,6. difcefrus33, 14. 197liligentiflime, acherh. 183,15,28. 184,7, difcmlus 174, 2 36" 196, 13 5,10 liligere 104, 10 dira, neut. 157,6 16S, difciplina 102,18 [72, limicabatur 53, 4 2 2. nomen. 124. iimicandum 56,26.66, diras 142, 84 djfciplinas 16, 14
difciplinam 124. 281, 14 133imicans 53,17.81,15. diremit273, i6 ^70, ai2, 12. 264, 8. direptam 40, 12 difcipuli 1 :6, 26 dimicant 289, 26 direpticne 86, 5. 224, dilcordia, <^/flr. 51, 12.. flimicantes 46, 18 6 52.4.84,11.222,21. diraicare 152, iS. 252, direptionera 29S, 17. 5w/f. 183, 22 191,5 145,4- 154,1- 180. d]micaret,2l8, 22 direptis 2.14, 10 24. 302, 15 dimicafTe 34, 10 dirigit 19Q, 16 difcordiae 127, 6. 155,
direftas
.

diffimulatione 64,

15,

difTuTiulationem

64,
.

.^5
diilimulatis, ablat,

210,
167,

22
difHmuIato 9, 17.
19-.

304, 22
intendit,Z3;c

diflimulatum 88,26. a-

nimum
rtjfiuiy

182, 8

difiipata,/^. 63, 35
difTipati

207, 30

difSpentur^e, 8
difrolvendis43,

26

di)tTolverent25S,
diftare

4
exinalupa^

282, 15
ubera

dimicaiTent48,ii.l70,

direxit.

237, 24

14.

219,

diflenta

20. diripit 139, 11 51, 9. 172, 8. eli: diripiunt 210, 4 3S, 7. 48, 5. fiierat diripuifTe 241, I djripuit 82, 22 29, 5 nimicatun 31, 17 diris per omnium
dftnicaverit

8 dimicat255, 9 dimicatum 33,

diripiendum 35,. 7
diripientes

210, \

difcordiam 129, 28 nire cupiens, difcordiarum 64,2.101, 317, 3 22. 170, I dil^inguitur 271,. difcordias 29^, l dlfHnxit ^^^ 2 20, ^
_

difcordiis

101,22. 155,

diflraais 87,. 6
diflributis

25
fa-

n6, 14

31

17

cerdotura

difcrunen 227,16. 20I,. diflributurus 116, 3 religiones 6, 15 diftulerat 118, 12

Aa

difl'4

I
didiuUire

N D

E X

V E R

B O

R U

M.

domibus si, 12.60,21 107, 17. 133, 1 docult 32,7, 7.0 divifione 112, 6. 151, documenta24, 27. 40, diftuli 9, 18 156,8. 223, 17. dominam 84, 8 ditet S8, 5. 160, 9. 292, I 7, 42, 18 3 12. Dodonsi Jovis 112, ll. dominatione 63,4,149 divifioiem 149, dicii, ^cc. 242, 7 18 dition-^m 2 ,6, g. 272, I55j2. 182,7.268, 160, 4 doleant 131, 12 dominationem 63, 33 II 2 ^'^i, 30 doleat 118, 4. 311, 10 divifi fmt 257, 6 diujn:s 60, ig 184,15. 201,17 ditior 107, 12. 214,10. 246,4 2l3, divifis 204, 3. 297,2 dolebant 96, 6. 158, 4. dominationi 81,19 divifiiTe 232, 9 10 204,30.223,16

230, z

divifio

di iores iS.i,

divififTent

107,12.133, dolebat 249, 15

dolendi fuerant 165, 7

diciflimn,/.w, 326, 4 4 diu 19, g. 32, 2c;. 44, divifit42, 24.

dominationis 5, 5. 60 24. 68, 16. 89,1

43, 3. dolendum 13, 17 dolentes 126,23. 305,8 III, 3 i;^. 67,7,20. 72,0. divifo 23, 20. 38,4.47, doleret 293,20 dolis 29, 27 78,17.35,26. 95, 9 3. 113,5. 122,11. divifum 268, 10. 288,^01036,9.41,7.65,5. " ' 16. 290, 16.290, 13 167, 13. 169, 21. 124, 24. 138, 2. 38, 217, 13 143,22.155,3.161, divites ^g, 4. 81, 8 ^ dolor 86, 12. 311, 7 10 324, g divitiae 11, 8. --l-retur 197, 15 43, 5 dolore ^,17,19. 33,19. div ^',fem 45,5.^2, 6 72,12. 94,19. 125, 324 17. 213, 13. 311, 3, ?ieuf. 93,1. 277, divitiarum 21, 20. 92

155, 29. 293, 18

^0^1^,//^^^. 60,6. ^e/

23.46,21.51.9.61,

166,2.329,
165,17.

dorainis63,i8.i56,ic

221, 2c 314, 4 domino 16, 24. 16^ 15 dominorum ( 25, 165, 17. 166, 3c 174, 12

21,310.
div^rfe 145

9.

rt^/.

103,

20.99,26. 103,2.
104,
7.

51.

dominos25,
89,12

3.

i65,

129,

146,
17

28-,
divitia^;

9.

10. dolorem 13,17. luxuria, 208,2

doloris

321,2
dominumi66,7. 189,1
324, 24 dominus 33, g.
z^f

6
diverfin 2" 6,
diverfiAvun:

"Jujiinu^, 38, 5

2^3, 7 divcyii g5, 2 230, 2 "- -8,29 >?- ,20. 270, 10

_

16
divitiis

lll, II 8,1.33,4. 180, doluerit 32, 12 doluiffe gi, 20

14.

24

209, 19

divitum 43,

2
divortio

d'Vf-rfo
'

179,

I.

233,

294, 10

20

diverfum 241, 6 dives 187, 20

dividebint 32, 15 divide.entur 14-.
.

diutinam 275, 2 diutiflime 20, 16

dcluit 120, domita 244, il. man 5 fuetudine 150, 3 155, dolum 15,7.29,29.32, 22. 40, 3. 82, 28. domitarum gentiumgc "135, 12. 210, I 17 dolus 9, 36. 201, 25. domitas 267, la

diuturni 190, 23 divulgaretur 115,27

6. divuigit

280, 9 domari 327, 19

.

domiti 254,

domitis 5,5.11,7. 115

domeftica,<7^/.

145, 8

302, 7 divideretur 182, 5

_

148, 19

divulgata 307, 3 divulgatur 192, 9

dixerat 94,

115,16.204,2 24,21. 217, 18. neut. 201, domitores 142, 27 domitus ert 147, 20. 23. 294, 25

fi

domeftics,^^. 115, 3.

143,11
domo, ko?^.23,2.78
8.

di^')di

dividit

20 99j 18. 114, 18. 131, dixere 31S, 7 29. 142, 27. 277, dixerim 67, 12
12
dixifTe

73, 19 Sf, 10.

11.

243,

188,10.282,7.

//ar.

154,4
domefl:icas2go,l. 327,

99,

24.

162

lo.

180,9.184,19

19
3

14
_

dividuntur 45, 5.
.

^^

domefticis 56, 27. 221, domos 123,17. 135,3. 16. 236, 3. 247, 2. 202, 27 98, dixit73, 10. 10, ;., 4, 25. icg, 10. 126 2t)S,i. 283,1. 286, domuerant 170,

212,8. 28 5,

28. 16^,27.204,16 269, 7 17 243, 14. 255, I. 105, 15 312, II divino 315, I docebat 179, 22. 185, divinns 45, 9. 140, 18 12 docent 300, 19 308, 10 divinum lc;8, 18 dodtior 160, 16 divifa42,2,3. 7,24. ef- doftore 127, 26
divinis 5S,
divinitatis
fet

divini

5. 300, 2 domefrico 320, 29 demefticorum 283, 16 dumefticos 302, i djmefiicumjudicem 32 10

284, 20
domuerint 204, 12 domuerit 88, 32 domuifTe 308, 4 domuit 25, 22.272,

2.

51, 13

290, II 245, 7 diviferunt 210, 16

diviferat

divisere

docTirina^M 22, 5. 15. nom. 73, 3 doftrinam 179, 21

docuerc 26, 12

domi 17,12. 22,21. 32 12. 24,35.30,1.32, 82, 10.63,10.56^7.60,

23. 82, 20. 170,
I.

173, 13. iSo, 24. 190, ao, 21

304, 7. 329, domum 23, 25. 36,20. 41,10. 44, 20, 58, I. 141,14.143,15. 180,6.214,13. 269, 17. 3i3> 3- 32o> I327,
I

doraus

INDEX VERBORUM.
139. 23 243, 4 ducunt 69,17. 147,11. 153, 7. 164, 10. dubiis 82, II l67,i4.^e.i26,i7. dubios 106, 26. 130^ 165, 18. 176, 3 dudum 44, 29 2. J27, 20. 152, II. dulcedine 59, 14. 115, 158, 15. 174, 21. dubitabant 310, 1 4.251, 2,301, 9 231, 17. Kow/w.j/j/wr. dubitare 281, 18 dubitavit 14 II, 183, dulcedincm 59, 14
mus,
^. notn. fifig. 21. dabias

eant 286, 22 earum 42, 16. 286,

carumdem 194, 19
03376, 14. 154, 12. 205, 22 eafdem 32, 21. 75, a
eatcnus 56, 23 eatur 191, 22
ebrictate

na 169,

aarent
lata
latae
latis

dea 322, 8

dubium 90, 14 286, dulcio 8, 27 dummodo 47, 6 20 dubium confilii Xer- duntaxat 9, 14 fint 189, 5 duo 23, I. 42, 4, J xem 36, 22 militibus loS ducatu 39, 25. 91 14. 52^15. 72,6. 83, j-,, ^,. ^.,

2 285, 2

dulci

123, 8

13,

14.

76,
125;

10
ebrietatis

93,

i.

19
ebrios

latum, majcul. 242, ducatus mulieres ordi-

nab2!tt23i, 23 17 duce 38, 2. 40, 5. 67, latur 289, 14 latus 289, 19. 69, 13. 71, 19. 12. eft 72, 18 200, 7. 280, I ducebant 99, 2 laverifc 77, ?4 lavit 102, I. 248, duccbat 303, 10, 12.
'

116, 17 13 Ecbatana iii, 6 duobus 34, 22. 47, 5. edicit 131, 26 52.21. 61,17. 107, cdifta 322, 6 edilo62, 17. 369 2, 21

14
lec

315,
50,8. 118,3.122,

4
22,

duodecim 99, iS duodecima 222, 23 duorum 91, i. iii, i 121, 4. 233, 9

287; 24 edidlum 172, 18 ediderunt 104, i edidifTet 16, 16

144, 19 1:5146, 25. 164,9. 200, 7

15.

1048,2.327,13
num 149,
12
dcetis 152,
I,

20. 302,14.316,15 33, 4. 39, duos 6, 19. 16, 4 ^4- 40^ 4-44^ 18. 42> 3- 47, 7. 66, 6. 83, 6. 91, 4. 45, 17 ducenta 13,21. 31,17. 130, 24
12,

ducem

30, 17.

21 19, 21, 112, 2. 255, 12. edifferturum 241, 2 edita 245, 2 editorem 20, 18
edidi 16, 24.
editiffimair!

243,

58, 6, 9, 15. 120, ^uplicatas 66,

12.271,4

duplici

236, 13

editiffimis

20, 14 166, 11

ducentas 35, 3 duplicis 127, 20. 171, editiiTimum 126, 17 "^'^' '^ irienfes 20, 4, 5, 12 ducentes 61, 6. ^w-),^ v,x, v^. 105,4 l3 edito 122, 4 ducentis 91, 2. 276, dura, ?;^?. 43, i^.ye;. editur 33, 19 rniiebat 62, 11
rmie.ns

20

41, 10

19

324, 20
durabat 277, durare 50, 1

edituros 131,

11

"rmientem 149, 23 rmienti 15, 17

rfo

'talem

324, 10 168, 11.

ducere25i,4. 294, 8. 322, 17 duceret 20, 26. 215, I. 308, 8 294.,

10

edoceret 131, 8 edocet 17, 16

durat42, 11
duraverant 24, 30

edofto 149, 5

edomitam

efle

24, t6

duces, acc. 36, 13, 38. duravit 276, 4 itata, fanguine mariti 14. 47,7. 70, 8.73, duritia 88, 5 17. 75, 2. 90, 18. duritis 196, 7 12, 22 ite43, i^ durius opinati 216, 140, II

12

educabatur 267,6.279,
educandi 160, 14 educare 320, 28

24. 29, 29. educari 29, 18 3. 24- 33. 4- 34 educatio 199, 11 24. 39, 29. 44, 26, educatos 98, 23 7. 43. 13 *ranc 132, 18 educatur^, 2 247, 15 53, 16. 55, 2 ?raticas 1x6, ducibus 37, II, 18. duxerat 153, 18 educit 163, 4 *rangaritanorum 3A4, eduftum 2S4, 3 42, 2. 52, 3, 74, duxere 115, 1 duxerunt2^8, l 16 eduxiflTet 279, 3. 315, 16. 89, 4 uabus 31,15. 144,16. ducis,Ko;7ie;z,28,i3.45, duxi 281, 12 7
59,

atem 283, 14 )tibus 124, 23

duci,

nomen,
3

17, dux 27,

230?

duci,

-verbum, 70,

s;

207, 23 'Uas23,i9.

47, 17. 52, 26. duxifle 332, 20 duxit 100, 14. 119, 5 69, 10, 20 103', 18. 127, 19 ducit 16, 21. 79 13. 124, 22. 256, 6 uxorem 290, 21 uarum 127, 22. 303, 122, i. 142, 21 = 6 144, 25 E. 23, 20. 31, I. 42, dutLe 183, 29
7.

efFecerit
efFecit

294, 20

24,3,9.

2
ubia 173,22.
iubiae

dado 247, 17
256,
12.

dulus~94,

12
15. 67, 12.

Andem

87, 3 efFeftu 26, 6 effeclum eft 24, 7. 57, 22. 73, 19. 169, I efferre 207, z 20, 16. efficit 324, 13
efFudit

60, l8. 96, 9. 102, 19

ducum 53,

24,11.63,25.
86,12.167,13.

79, 21
effenii*

68,14.97,21,103:9.

Aa4

, ,

INDEX VERBORUM.
effoemmata moUitie 12, elaborato imperio 6, 23 emeritorum
ftipendio-

Epiroii2,

13.

14
j

10
effoemmatae 71,
effjflis oculis
313

elapfus

255, 14
I.

rum 141, 14
emerfit 233,

184, 30

eiata,/m. 316,14 elitus 125,16. 147,

14

emi 42, 2 1
emicuit 31, 8 emigfare 63, 23,
emifit

effuderat
effaderit

114, 17 effudit 13,8 e^.cCii, piur. 129, 19 effugere 284, 17. 1,87, eleftionem 16, 12 2. eledlo 284, 4. 320, 6 effugiffet 247, 10 eleftos 100, 14. 129, effundunt 73,1'; 16
effufa

205, 10 22S, 7

265, 3
eleftse, gen,

34
8.

16 Epirorum 214, i Epirotae 160,3.161,1 220, I Epirotarum 215, 25

Epirotis

emigraffe 320, 21 16* ic. Jio,

212, 14. 22

4
Epirum 91,25.199,^2 210, 25
epiftok 9, 23.
epiftolae, plur.

emiisa 310, 12 emiffarus 109^, 11

5S, 7. 202,

24
1

eleiflam, mafc.

32

c,

effufo

247, 13 2<

eleftus 66,6. efis

emolumentum 16 y%. empto 168, 22 227, empturam 197, 19

102, 1 106,9. 1x1,7. 13

99, 20 14 egeant 204, 12 100, 13 egeat 242, 23. 303,18 elephanti 142, 23 egentem 199, 16 eleph^ntorurn 163, 3 egerant 155, 7 elephantos 209, 12 egerat 117, 20 elephantus 150,2. 159, egere 87, 19. 205, 22 18
effufus,/ lathiam,

10.

fit

S3

elegerat 114,
elegit

eaatam, viiem, 8, 7 enimvero 58, 13

enituerunt 320, 15
enituit

i6
epiftolarijm

226,

5.

238,

epiftolas

115, 3 322, 21 67, 20. io 20. 106,5,23. 13

9.

enlxa
rat

eft

316, 15. fue1

enixi funt

egeret 327,

4
169,

egerunt 62, 19.

15
egeftate
egiffent
egiffet

egeruntur 49, 12 197, 25

89, 24 31, II. 180,8.

252, 12
egit 10, 24. 29, I.

43, 24, 7$,i8. 304.24 ego 142, 6, 16. 171,

10
egiediens 292, 15 egredicntes 173, 21

cgrediuncur 30,
egregia, ablat.
ncut.

24

75, 30.

29, 3
.

cgregia indolis 78, 6 egregie, ^t'/'!^ 8 2 , 2 7 , 8 6

9
egrsgiis

114, 3 egregium 131,11.278, 12

egregius 41, 22.

187,

6
egrefiis

191,21
ai
264,
annos puh&r-

egreiTos 29.,
-

legi-effaS;,

tatis,

I07, 7.

13

229, I Eleufma 63,23, 29 erjuntiaviffe 55, 5 epulandum 9, 16 Eieufmis facris 29, 18 e6 24,2. 37,28.58,15. epulari 43, 7 Eiidem 55, 7 77,4. io3, 6. 116, epularum 10,5. 76,1 eligat 66, 17 12.193,21. 197,30. 104,9 i^} 18 eligenius fit 66, 19 epulas 13, 12. 76, I 2TO, 5 eligentes 214, 19 eoque redadlos 84, 89,9. 117,12 eligere 294, 6 10. res redufta eft epulis 10, 3, 7. 13, eligerent 83, 15 288, 21 . 99. 5 eligererentur 43, 12 eo ufque 45, 20 equae 16, 21 eligeret 132, 9 eo ampliora 2. equarum 88, 19. 32 66, eligitur 321, 32 confpiratius 45, 14. 12 eligunt 81, 19 incjignlijs 295, 16. equas fcstus concipei Eiisa, ift/. 167, 2. ftom. 'vet^to 325, II inftantius 67, i2. miferior 6. equeftfi 134,21 203, 167,4,10, 18. 16S, occultior 8. equeftribus loi, 12 14, 20 15, Elifae 168, 9. 169, 14 prcmptiiis 87, 22. equi 12, 8.16, 19. i'j eloqucntia, t7^/. 56, 16. fpecicfius 68, 18 12. 65, I. 120, ic 126, II. 148, 12 134, ^.ncm. 92, 27. ecdem 56, i eloquentiie 56, 18. 63, eorumdem 42, 4. 131, 169,8. 324,26 20 10 equidem 283, 30. 294 eluxit 173, 23 ecfdem 10, 2. 46, 11. 27 EIyma.wum 266, 10. equis 16, 26. 23, 17 2^7o, II. 282, 10 28 Epaminonda 71, 18. 304, 109, 6. 179,2. 300 Emanus 206, 21 155.5' 24. 301,7,12,16 Emathia 74, 3 EpamihondEeGg, 10.73. equitare 276, 3. 300 Em. thiam 74, 13 22. 78, 8 19 Erjiatliionis 74, i Epaminondas 72, 10, equitatu 24, 21 ernenfum 305, 8 equitatum 131, l emenlus 109, 5 equites 100, 25. Epeus 117, 5 103
(

Eleufin 27, 9

276, 27 317, 7 enumerabat 179, 18

139,21. 143, 147,12.159,6

9, 27. 281,

epiftolis

ementium 98, 26 ejqraret 114, 24 ejufdem 30,14. 36,27. emerant 84, 5 119,18.134,1,136, ernere 185,9. 204,18 emsrgsre 299, 15 27. 149,2 elabitur, cic:i:ut7J CU\iQ~ emerotret 73, 21 dihui Antiocbus 219, cmergit 309, l

Ephefi 240, 4 Ephefia 273, 3

16. 130,20. 131,2.

?7-

239> 4-

300j

Ephcfo 23, 24 Euheftion 124, 23 Epigoni 1x5, 16

20
equitibus
l

130,23. 21 Ij

*4

'

emerica; miiltse

00, 1 2

Epin 85,23.90,23.91, equitum 79, 9, li. 28. 311,9. iiz,4 90,16. 100,7. I02,|

INDEX VERBORUM.
.,ioz,i5. 106,13.

127, 25

'9,4
e(
'

ei

e<

e,

evolat 29, II elTet 58, 26. 2ig, etiam 8, 25. 10, 15 Euphratem 106, 23. 17 etiam nunc 84, 6 excefferat 146, ij 125, I. 304, 31 7,8 exceflerint 281, 15 iim 111,4.115,9. etfi II, 15. 62,25. 66, Euphratis 309, 2 Europa 74, 10. 99, 17 exceffit 5,2. 93, 5 8,18. 324,4 Etrufcorum 316, 4 Europae 23,23. 103,4. excidere 10, z 16, 15, 17. 92, excidia 98, 3. 204, 30 evaginato 15, 2 127,21.323,1 Europani 96, 8. 152, excidii 190, 26. 250, n 16,20. 237,15. Evagoram 60, 14 Trojanum Evander 314, 7 14 6, 4. 25 excidio 23, 13. S5, S. evafit 155, 18 Europum 75, 17 7> 5 16, 15, 23. 83, Eucratides 304,12, 18 Europus 74, II 98,1. 143,9 eveti funt 27, 6 Eurydice 77, 18. 143, excidiam 84, 24. I04,
255;, 9.

erupit 94, 19 120, 3. 148, 15. eruptionibus 304, 2,6.219,26.247, eruluros 71, 18

ZO

exceptis 256, l 27 evocatum 126,7. 2^79> exceptus 70, 15. 183, 20 17. 211,18. 215,7.

evocatos 131,

276,

3.

e,

e I

Eurydicen 153, 6 3 evenire 107, 17 Eurydices 72, 22. 78, exciperet 197, 19 evenit 16, 22. 83, 13. excipiebant 223, 17 10 32, 28 excipitur 105, 2. 194, itheum 27, 8 Eurydicis 232, 5 132, 10. 208, II 1 233, 1. eft 69, eventilatio 324, 17 1, 211,14. 238,18. Eurylocus 118, i eventu 28, 5. 45, 16. Eurymedon 53, 16 261,9.281,7. 292,
ae
i

4, 5. 11, 9. 13, evellere 295, 7 16,11. 28,4,17. evelli 293, 13 17. 46, 18. 92, evenerat 133, 20 ,

I,

18, 20. 231, 9.

27
excipere 90, 22.

232, 10

203,

e
c

201, 5 196, i5
97,
1

82,4.105, 10. 215, Eurymedonta 52, 26

7

e
e e

us

:m 109, 16
i

eventum 163, 2. 215, 12

317, eventus 31,
3.

8.

Euryonem 77, 20 211, Euryface 325, 20 exacerbatus 94, 14

excipiunt 121,

17

excipiuntur 24,35. 39,

21

159, 6.

J97,3.af(r./)/r.i78, exata
f
:

36, 27. exacerbaverat 306, 127, 25

exactio

296, 7 utxi 86, I uG 128, 5.

;:

13 Evsrgetas 116,

4
i.

175, 15 excitatae 24, 8 123, 19. 286, excitatus, ablat. 287, excitatus 107, 8

excifo

327, everfa
I.

Eumene 138,
e
e
e

59, 2
9, 30.

exacfto 129, 31 145, exsequita 190, 11 252, 18. 272, 9. exaequato 314, 3
eft

157, 6

excitavit

293, 30

exclamat 63, 14. 322,

5 exclufo 21, I

culo

II, 2

273,2

e^equendas 56, 28

e
e

e e

e
e.

e
.ft

19. exaeftuat 6, 14 137, 242, 28. exa.'rLuet 20, 13 258,8.284,17. 302, exarnine 310, 10 ntur 192, 3 10 exanguem 238, 8 re 202,5. 2m8,i8. Eumenes 137,15,138, exangues 304, 17 30,6. 302, 15 3. 139,19,29. 146, exanguibus 297, 4 rent 17, 4 exanimavit 148, 6 7,13 xtz 294, 9 Eumeni 132,11. 135, exarfifTe 63, 26 re.ur 62, 17 exarfiffet 92, -3-137,13,18. 140, 33 endis 218, 20 exarlit 104, 27 6 tur 69, 4 exarfurum 190, %J Eumenis 139, 17

17, 24.

39,4

Eumenem
1^-7,

excoluntur 271, 8

bant 96, 3 bantur 19 1, 17

21.

excommodo 83,21, 9S, 26

excontinenti

15, 21. 57,io- 59, 8- 72,9. 99, 6 excruciandum n6, 8 excubare 84, 9

exulta,?2?a^.

82, 15

excurfurus fuerat

133,

18
excufantes 58, la excufat 171, 15
excufatius

unt 156,

4
200,
I

tierat
e lit

158, 23
I.

eundem 16,20. 17, i. 23,16. 37,9. 78,5

2,

exaudloraret 124, 17 exaudias 42, 21

70,
5

75-}

ee

imus 297, 21, 10

ei-em

270, 5

eefcant
e:tet

285,4
27

49, 10

excedat 313, 7 eundo 40, i excedente 129, 29 eundem 10 i, 24 eunti 149, 5. 156, 20 excedere 260, 2 euntibus 30, 2& excederet 99, 19 cvocari 90, 7 excedit 208, 5 evocas 76, 17. 124, exceilens 269, 3 excelfiorem 99, 10 21
ablat.

182,9. 248,

6
exrufaturus 152, 3 excuffo 149, 15
execrantes 129,7.

291,

9
execrarentur 81,
execratione 44, 2.
2.

10
290,

piebantur 156,
e>iendi
< itus

160, 15 25S, 7 73, 22. fait evocato 171, 14

excepit 150, 5 excepti 76, 10.

194,

295, 9

j6

execrationes 58,

2Z
exe-

I
-xtcrationibus,

NDE
8.

V E R
I

R.

M.
j,

5S, jg.

z6z, 14
xecuto 76, 8 executnri lunt 306, 7

17,22. 41, 18. 306,

eximias loi, 16.

26. 279, 20

136, expcf^andum 34, 130, 2

exercitus, gantiv.

219, 20 14.174,19. 253,7 exiftimans 29, 6. 42, exhauriendcs 104, 20 20. 93, 18. 115, I. exhauriri 115, 5 155, 10 exiftimantem 227, 10 exhauriunt 62, 13 exhaufta 121, 3 exiftimantes 47, 18. 140, 13. 154, 27. i39.^3-i5S,S,2o. exhauftam 63, 5 exhauili 78, 27 197, 30. 201, 17 164, II exhauftus 87, 5 exiftimantibus 292, 11 rsempta 106, 2 exhibeat 84, i. 88, 3 exiftimaturos 139, 17. exemptum 127, 8 220, 6 eEeiuiarum 96, 19. exhibentem 104, 21 exhibere 156, 27 exiftimaverint 143, 14 197, 16 exitii 79, 15. 290, II isequias 92, 2. 106, exhibito 102, 4 15. 28S, 21. 290, exhibuit 187, 6. 218, exitio 118, 14. 320, -5 19 exhortationibus 281, exitiofam 78, 12, 238, exercebant 2 3, 17 10 cxercebat 93, 6 .5 exigat 169, 19 exitium 80, 2. 146, 2. exercent 20, 8 exigebant 229, 15 215,11. 21^,5, 14. ei:ercere 12, 2. 83, 12 exigendi 124, 3 exercent 180, 4 296, 2, 7 exigere xc2, 13 exitus, acc. plur, T06, cyerceretur 81, 4 exigerent 173, 12 26.142,12. r.oniinat, exercet 183, 19 exigerentur 184, 31 Jing. 154, 4. 155, exeixitatio 179, 7 cxerGitatione 277, 10. exigeret 8, 19. 82, 2 3. 242, 4 exigiia, rxut. 32, 16. cxolefcente iavore 267, 29;3, 20 excrcitaiionibus 277, 7 feni. 206, 12 5
accuf. plur.

e5tecutumm 170, 24 esegiiret 64, la. 237, 19. 289, jS cxegit 91, 16 exeniit 222, 20 exempla 93, 20. 153, 16. 162, 7. 282, 3 exempli 109, 21. 314, 2 exempHs 282, 24 cxemplo 42, 17. 53, 23. 63, 24. 97, 2, 36. 136, 3. 217, 16. 259, 6 czcmplum 7,2. 17,20. 23,10. 36,1.105,3.

expectant 240, 4 expeiRantibus 114. 166, 12 18.58,7.59,20.77, exinde 6, 7. 103, 14. IT9, 15. 201, 22. expeftari 130,1 4.79, 11. III, 12. 118, 3, 18. nominat. 268, 7 31
18. 62, 5. 63, 13, 22. 87,8. 90, 17.
integro 39,.!. 40, 4. expeflat 286, 23 114, 5. 150, 13. exped:atione25, i

10, ex improvhb 189, l 13,23,25.45,2.57, exinanire 317, 3

/^^37.1-38,1.59. ex

166, 26. iSo, 23

99,22. 115,14. no- exinterato 9, 24 propter exire 260, 9 multitudinem terris exiftebat 44, 17
ininat. plur.

23 expcdationem
19- 173.

^^

13
expcftato 30, 21 15. expeftaturos 22, cxpcdire 258, 8
expediffe

graves erant 37,

.

17. exiftimabat

209-,

42, 5 7 3

286, 11 expedit 302, 5 expcditio 47, 23.

e-xpeditione

,,

24,

(..

322, II expediticnem 96, expeditiones 115,

expeditionibus 69, expeditionis iii,
;. ;.

162,

13.

186

307, 3. 328, expellendum 278.

322, 13 expeiUt 278, 12. 16 expmfa 123, 20
expergefaftum

).

24
experiantur 28 7,
2
.

experiendum
60, 7

34,

experientibus 49,

experimenta

74,

exereitibus 120,

cxiguitate 319, 7 11 135, 25. 152, 24. exiguo 37, 15 153, 10. 158, 5. exihi 171,6, 14. 307, 10 297, 2 exiho 23, 7. 56, 7. exercitio 75, 20 62, I. 79, 18. 134, xsycitu 13, 16. 22, 7. 142,17. 155,9, 11,26. 24, 28. 33, 15. 161, 3. 168, 6. 2- 37, 4- 47. 9- 51? ' ^o- 5^> 3- 53' 279, 2

exolvi Sl,

187, 16. 269, 28a, 3

experimentis 96, 147, 18. 152;

exorat iSS,
e.xoratiis

6
24.
eft

'.

91,

118,
exornari
c.xornat

4
202, 27

234, 19 experimentum 33,

i

59, 17. 114, experirentur 44,

experiretur 285,

26
cxornatas, /'/r,

184,6
1

expsriri

maris

fo -

exornatos 77,

57> 9> 10- 60, 6. exilium 30, 17. 43, 24.44,26.55,6.57. 65, 3, 6. 68, 13. 13. 59,15. 62, 19. 69, 21 xercitui 10, 17. 39, .63. 31 24. 46, 26. 67, 4. eximat 292, 25 79,9. 113,21. 119, eximerentur 264, 12 eximia, ffor-^, pni. ^3,

exor.naturus 76,'

17

excrnatus eflet 119, 6 exornetur 303, 21

excrtus eft 209, 3 e.TOli, plur. 137, 12

34, 21 experiundos 139, 2 experta cflct 129, expsrtje, gen. 303,

nam

expertam 84,
5
.

2. 2

expeitabant 57, 17 expertem 240, 13 expelabat 211, 17. experiri 152, 23.

exercitum 9, 22 JO, 9, II. 14, S. 18,

28.

327,
I

11. ahl,

238,

98,

3.

179.

expectandi 30,

24
exj

N D E X V E R
7.69, 10. 85,-2.87,

O R U M.
.

j
fti

exul 57,9. 58,12. 6j, exterruifTet 322, 6 1. 183,17. 215,24. 9.103, 12. 120, II. extinftae, gen. 153, 8 extinlam75, 14. fu287, 22 192, 4 exulabat 32,19. 66,18. iff; 72, 22 gen. 103, 5 expugnata 122, 26. 166, 22. 175, 13. extincli 118, 2 n, mafc. 114, 134,2. 187,23 exulantcm 295, 18 extinflis 50, 19 .expugni.ti 165, 12 extinfto 128,1.182,1. exulare 51,19. 170,12. :32, 6 expugaatio 17, 11 14.4, 23 195, 16 308, 7. 315, 3 6t, 22. extinftorem 152, 10 exulaturae, plur. 2 14,6 32, 2, 215, I expugnatione exules 62, 17,20. 63, extinftus 20, 9 ut 143, 14 119. ^7- 177 9 30. 89,22. 133, 10. 73, II. 109, expugnationem 69, 17 extinguendum 12, 3. 0,3,17. 247,21 cx^u^nms,particip. 44. 197, 24 55, II. 321, 3 exulibus 62, 16, 22 ex.tingui 326, 19 25. 180, 13 33, 4 expugnatum 170, 17. extinguitur 134, 12. exulis 45,7.63,27. 170, 303, 19 eant 280, 22 :ntumelias ho20. 171, 10 293. 25 exultabundus 171, 5 expugnavei-it 127, 31 extinxerat 275, 6 21 Lis 58, exultans 117, 6 expugnaveiunt extinxiffent 218, 28 -'9, 20 196, exultantes 13, 19. 205;, extinxit 97, I ;am 194, 1 6 15 expugnavit 149, 14 extirpato 166, 26 tas 313, 2 4.^223, I exultafle 89, 13 extis, ahl. 214, 26 i i;, conjiliis, 1^6, expulerant 196, exultavit 324, 25 expulerint 58, 18 exitere 24, 27. 76, 2 exulum 63, 20. 214,4 iiS^ 16 expulerunt 180, 26. extiterint 228, 18 7' extiterit 313, 7 -? 214, 8 269, 16 329, expuliire 295, 18 extitilTe 82, 3um 8, 19 25. 3, F. lil 8, 29 9i> 19-97. 7- i52> expulit 296, 5 8. 158,18. 204,33. 317, I. 326, expulsa 90, 20 Abricae 272, 19 expulfi 44, 27 238, '2 fabricare expulfum 186, 2. extoUens 36, 24 162, II 177^, ir extollentes 15. 218, 23 97, 21. 9, 3. 327, expulfus 206, 14 fabricaverunt 35, 15 exquifitis 276, 6 209, 17 fabricavit 177, 5 extoUere 117, 1 exfcindat 326, 5 ^S, 12 um 109, 3 extolleret 8, 11. 139, Fabricius L-^cinus 164,7 exfcindit 83, 8 fabula 292, 3 .)tes 170, 6 exficcare 241, 14 4 2 extorquendum effent 233, 3 extant 74, 154, fabulae,/>/t/r. 50,3.325, gcn. -^ij, 16. Extarches 132, 17 12. ^.50,14. 136, 20 extorres 142, 17. 250, extaret 94, 18 Z2 25. 292, 9 fabulam 320, 26 ne 8, 21 extat 35, 5 5, iiis 9, 12. 317, extemplo 29, 13. 258, extra 90, 16. 228, 7. fabularum 117,22 14 235,3.244,20.255. fabulas 98, g :3 188, fabulis 328, 1 extenditur 98, 26 12 3. 294, 21 fabulofa 26, 16. 49> extraneis 63, 8 extera 190, 23 199, 17 :um 209, 10 extevna.,ahht. 149, 18. extraneum 17, 8 14
rc9, 14. 1S5,
;;

107, 4 47, 16

us

fuerat

199,

acc.

plur. 287, 294, 24. 217, 3

3.

extraneus 324, 21 extremae 263, 8

fabulofi, plur.

327, 21

facem 96, 5
facere 14,

:>.[

r 281, 13 nmtes 221, II

externae 81,

19

externis 42, 3. 56, 27.

extremis 85, 18 extremo 219, 14.273,

ll. 84, 12. 87,23.142, 10.148,

fxf
xr

ratione 14,

i
:

164,1.221,16.222,

14

rationem

-.nt

rndum 14, 71, 9 ntur 45, II

re

extremos 74, 7. 197, facerent 46, 16. 180, 21. 293, 17 10. 184, 3. 258, 4. externo 163, 18. 201, 19 extruant 39, 5 22. 302, 8 289,9 externos 301, 20 extrufta 8, l. 169, 24 faceret 12,18. 16, 12. exteros 182, 16 extruere 61, 9 88,8. 120, 14. 132
extruit 321, 3 185, extuiit III, 2 exturbata 148, 10 22. 238, 12 exterritus 8, 10. 14, exeuntem 41, 21 lO- 2.17, 12; 322, exui 241, 18
exterriti

212,

ir. exterritss 217,

16

I.

23 ri 217, 13 ivi 241, 8

.:ient44,
it

50,

5.

faceffere
facetis

184, 22 260, 5
jocis

facrilegi-

um

circumfcribens
faciant

^93> ^i

37,

24.

68

8.

exit

81, 14

INDEX VERBORUM.
faciant 190,
faciat

20

h^x, g^.

51,

24

4.
eft,

eft

ai2, 16.
ficuti

in fatlgafTet
fatigat
fatigati

312,

106, 7. Ia6, 32. faftam 148, 27. 240^ 6. 293, 20 284, 7 faciebant 162,16. 231, faftas 236, 9 fati22,i9.iii,5.i33, }9
feciebat

majus,

mos

202, 32

4, 8. 259, 4. eflent 59,14.185,25. 237,1.289, 15 43, II. 196, 12 facienda 83, 3. fadli, fubji. iij, 10. efle 20 famae 23, 30. 38, 10. 148, 10 569, faciendi 321, 19 faaionem 23, 2. 133, 179^4- 327, 29 faciendo 68, 22 famam 15,4.82,29. 12 faciendum 88,19. 302, facliones 150, 11 307, 8 I faftionibus 283, 2 fame 61, 11. 144, 7. fadentibus 25, H 71, fa6lionis 146, 6. 147, 269,9. 39> 6 faniem6i, 3, 14. 222, 9 }7 facies, Kof, 85, 7 fatlo 12, 19. 29, 11. 20. 270, 5 facile, adverb. 46, 18. 96,17.141,24. 18 r, fames 37, 20. 208, 7 53,16.67,12.190, 9. 188, 8. 296, 18, familia 75, 14. 197, II. 224, 3. HowzW. ^6.198,20. 205,12, _^^. 45, 6. 55, II. 15. 236,10. 272,6. 123, 13. 139, 14 173, 9 nomen, 77, 5 familite 216, 10 fatlos 10, 4. 107, 20 facilem 24, 8. 69, 17 faftum 56, 7. 106,26. familiam 17, 9. 146, facili 286, 20 4- 292, 3 140, iS. 270, 8. faciliorem 3, 15. 42, 288, 15. eflet 191, familiaris 118, 7 21 familiaritate 244, ii 20. eftii;6, 32 facilitas 92, 25 faftum, /i^. 81, ic familiaritati 76, 12. facilitati, /<^/^. 156, 29 6113, 5. 134, facilius 135, 10. 184, familiariter 181, 8 278, 13 f^miliarius 219, 28 18, 20. 185, 13. fafturi 75, 27 famofus 187, 8 facfturos 142, 9 258, 5 facilius 191, falurum 94, 11. 104, fano 83, l 9 facillime 19, 18. 36, fas 83,11.294,36. efl^e 28. 194, 28 fadlurus 123, 6. 182* 130,7.^^306,19. 7_
.

omnia extoUens 36, 24. tamen loquebatur, 167, 10. ailaCv. 104, 14. 112, 17. 213, 8. 234,9. 3^i> 28

34, 21. 14.304, 16

13 3l2'

fatigatione 149,
fatigatis/)^^^
fatigato

67, 20.

k
r I

3
fatigatur 323, fatigatus 8,22.

190, 12. 21 270, 3

fatigavit

325, 2

2m

121, 7 ^ato 53,13.92,1;

15. 296,
3

fatiges

,.

fatorum 22,
15.

3.12

143, 11.54

12
Fatua 315, i fatuari 315, 2 fatum 70, 19. i:

ly
|.

177,

3.

311,

faucibus 49, i favbntibus 295,

Fauni 315, 2

Fauno 314, 13

Faunum^i^,
Faunus 314, 9
favor 62, 24.

7
122,7

135, 20. 13515 153, 14

56, 2.
5

79, 2 facimus 306, 17

facillimis

9.
eflet

erat

29, 219, 20
15,
18.

lo*

fuiflet

142, 14.

faf- favore

16

ces 115,

30

facinore
facinoris

217, 6
93, 22. 8

faftus

219,

fafcias

279, 7

146,

16. 225,

22.269,16.311,7.^3^^^^3^123,26 320,11. erat 136, faftidiebant 140, i*

8.
eflet

94, 26. 146 I3 199, 10. 2( 9 264, 18. 36 5

!

281,6.287,
favorem
15,
ic 96
1
',

facinorofior 155, 9 ficinorofum 20S, 23

141,
eft

23.

faftiditas

262,

4
15

187, 20.

79,22.

faftidium 84,
faftigia

17. 127, 7.

facinus 15, 5.

34,29.

51,16.82,15.91,
facit

102,24. 298, 17

1S7, 15.

31. 92, 14 facultas 237, 19 17, 26. 37, 10. facultatem 178, 13 49,8. 50,7. 58,2. facundia 16, 13. ablat.

207, 21 faftigio 110,1. 128, 9. l66, 13. 211, 7 faftigium 4, 2. 304,

13
fata

143, 23. 1524 182, 9. 21719 254, 13, 292 4 favoris 266, 13
fauftis

profedi

viv

bus 178, 10 45, 4. 78,23.113, 6. 169, 23 falcatos,a/r/w, 279, 4 109, 5. 156, 3 Fauftulus 317, 5 8 faciunt 52, 16. 227,16 falce 28, 11 fatale 133, 2. 226, 2 fautore.287, 13 fafta, ablatinj. 10, 12. Falifci 176, fatalem 125, 7 fecerant 196, 2 5 fatalis 113, 11 fecerat 37, 3. 725 55,14. 57,4.^88, falli24i, 12 28. 94, 15. o/wrW. falfj, ablat, 41, 15, faterentur 6, 9 90,23.104,22551 plur. 206, 4. erant neut, 125, fati 189, 15 18. 277, 11.^7' 193, 13. fatigabant 320, 14 140,21. funt 92,13. 9. 237, 5 4.304, 22 nominat. fmg. fatigabat 197, 22 fccere 22, 28. i S. 83, falfi 15, 19 12. 169,11. 273, falfis 279, 27 faf'gando 161, 2 121, 10 12. crat 291, 10. falfo 277, 21 fatigant 88, 29. 229, fecerint 17, 15.^: eft^i, 6. 256,10. fsma 38, 8. 139, 3. 22. 117,23 68. 13 296, i6 3. 241, il 164,4. 192J8.151. fatigarctur 162, 4

68,6.77,7.91,3.

131,15.185,24

I
it

ND
5-

E X
23 21

V E R B O R U M.
filia

52

i33> ferendam 109,24, 189, femntur 207, I

fervore

ahl. 8, S.

19, 11.

272,

9,

10. 5S,

13. ferendi 51, 26,

232,

2
ferus

92, 9. 167, %

159,

15, 14. 19.

,,17.152,4.222,

150, 2

filiae^^w. 8, 7. ri^, 17.

ferendo 80, 7 felTie 5, 1 feffi^S, 7. 71, 4. nt xo,2. 130,20. ferendus 9, 25 ferens 55, 6. 91, 12. feflis via 206, 20 i, 18. 251,9 feflbs 168, 23 273, 13. 278, II t 70, 26. 143,

39 ^6. 77, 7. 90, 23. 91,29 filiam 8, II. 14^ 16.

15, 18. 17, 7. 77> 20. 79, 13. 91, I. 106, 23. 123, II filias 104, 5. 106, 18, 156, 9. 183, 28.

148, 5223, 14. 273, 6 142, 2

i73> ferentes 46,12. 48,10. 87,9. 123,22. 170, 250^

12.

feffus

feftinans

120, 14 162, 14 125,

5

234, 18. 241,

feftinanti

2,20.59,21.71,
75,7.79,11. 86, 89,8.93>i7-02> 112, 16
Tcnt

276,
5

:40, 9

:3Mj
328,
us
r

II

323, 8 94, 19. 304

23, 12. 61,

res

141, 17

101,20.108,8. 5, 27. 210, 13 ate 31, 25. 112,

as

198, 4, 20. 276,

atem 299, 9 atis 19. 156, 1,4.196,23.264,

er

60,

15.

68,

njerbum, 9, 23. ficiiffimos 214, 13 finibus 25, 4. 85, 17. fido, nom, 9, 25. 32, 49, 19. 226, 10 100, 19. 234, 17. us 37, 18. adnj, ferri, nomen, 107, 25. 143, 18. 282, 19. 20. 324,^ 3. fiducmso, 25. 33,9. \,Z, 109,14. 183, 209, 320, 4. 326, 5 326, 10 99, 4. 100, 18. finiebantur 4, 6 ferro 10, 13. 16, 13. (16,24. 268, 9 finienda 216, 2 105, 2. 117, 3. e 15, 2. 88, 22. finierat 270, 6 25,7,11, 14. 35, 119,2. 195, 7 12. 37, 7. 72, 17. fiduciam 69, 20. 127, finierunt 25, 15 9* 3> [I, i5 28. 243, 6. 282, I. finire 92, 9. 122, 5 77, 2 19,17. 51,2. ferrura 7, 12. 16, 7, 321, 27 214, 14 i4, 6 finiret 118, 17 22, 3. 107, 27. fidum 36, 7 fierent 133, 14 finiretur 109, l 125, 17. 136, 2 ^317, 6 fei 148, 6 fertilior 323, 6 fieret25, 15. 58, 15. finiti 2s3, 9 fct 123, 17 fertilius 286, 18 finis 10, 26. 84, 24. 107, 17 67, 8. ic .im 169, 17. 326, fertur 74, 8. 144, 23 fieri 121,9.123,8.144, 69^ 7- 323 * ferventis 49, 20 10. 252, 3. 291, finita ht 224, 9 fe276, II. 319,4 ferum 329, lo finitima neut, 5, 8 3 K 36, 27 feiTjnt 16, 8, 49, 1. figerent 286, 25 finitimam 279, 19 1(^64, 8. 1. 146, 13. 212, 8. figitur 184, 32 finitimaa iSS, 22. 31X, 177, >i, II 314, 7. 328, I. figulo 187, 3 25 f'-ant 135,14.266,9 jententiam 90, 3 figura 149, 3
ferri,

79, 12. 170, 8. 8,23. 230,4.244,

15 feftinatione 102, 179* ^7 9 ferentibus 156, 31 feftinato 290, 22 ferinis 21, 17 feftinaverat 92, 1 feris 8, 24. 325, feftis 321, 15 3 feritas 196, 3, 23 feftiviflimo 28S, 19 feritate 166, 3 210, 8 fefto 183, 26 feritatm 319, 6 feftcs73, 14. 324, 27 ferme 49, 6. 57, 18. feftum 202, 26. 286, 111, 8. 157, I. 20 fidas 292, 10 164, II fero, nom. 276, 3 ficliles 252, 20 ftrociflimas 148, 20 fide 17, 23. 42, 13. ferociffimo 148, 4 46, 14. 60, 18. 92, ferociffimos 154, 24 25. 187, 10 ferociter 204, 20 fidei 51, 5. 82, 18. ferorum 283, 3 84, 25. 93, 8. 96, feros 215, 2. 228, lo 9. 102, 19 ferramenta 177, 4 fidelior 274, 9 ferre 81, 18. 147, li. fidem 12, 18. 26, 5. 170, 22. 174, 14 46, 10. 124, 7. ferrent 107, 22. 205, 128, 3 I fides nomen, 39, 26. ferret 24, 27. 170, 52, 6. 88, 18. 128, 25. 294, 17 7. 157,8. 302,4 ferretur 90, 12 fidiores 156, 10

12. prae fe ferentes feftinata 273,

294,

9.

296,

fiilii^fK.

6,18. 75, 30.

76, 12.91,24. 115, 24. 127,18. 129,4.

fidiis

136, 13 30,8. 31, 21. 41, 5, 12. 61,6. 64,9,

98, 2, 24. .i53> 13

94, 6.

filiorum 41,17. 85,15,

115,10. 163, 6 101, 21. 228, 13 finem22, 34, 35, 14

fine

103, 6. 121, 8, i77> 13

fines

120. 14. 158, 13

7.

4, 5, 20, 8. 23, 39> 3-- 47> 1588, 12

fingendis

272, 19

fingere 92,
fingeret

25

41, il fingit 41, 8. 43, \t. i35> 9- 167, 14. 186, 2

"

fi!li-

1 :

INDEX VERBORUM.
226,7.321,29. Flaminio 235, 1. 236, fffidae 17, 15. 77, 6 fcedam 117, 10. 199, 326, 16 13. 238, 16 fjnitimus, dat. 4,9. 23, Flaminius 234,4. 238, 6 fcedaturam 228, 4 6 9. 160, 6. 196, 24. 320,26. abl. 22, 19, flammas erulet 49, 9 foede 189, 2 fcedera 201, 6 flatibus 49, 6 31. 69,8 finitimorum 23,14, 15. Hatus 324, 16 fcedere 252, 9 2, fceditas 37, 21. 91,9 196, TO. fiebant 197, 23 173, fceditatem 288, 5 210,8. 228, flebiles 173, 25 207,4. 10 flebili 169, 22. 197, fcedum 84, 5. 91, 7 finitimos 23, 5. 24,29. fcedus 33, 14. 76, 13. 21 71,18.75,20.85,21. fiebiliter 311, 20 113, 9. 294, 22. fientes 124, 15. 136, 6 126, 303,9.308,6. 321, iinitimum 147, 15 26 21 finitimus 227, 5 fcemina 6, 2 flentibus 126, 21 finito 153, II. fceminie 6,2. 7,12. 16, 228, fletibus 197, 26 14. 288, 24. 312, fletus 117, 13 23. 19,6.27,1. 184, fievit 223, 14 5. 326, 8 limtum 145, 2. 172, Floraliorum die 321, fceminam 7, 14. 8, 3 10 23 iinitur 201, ig. 219, ^10^656,15.128,1.305, fceminarum 7, i. 19, 26 12 4. 44/13- 88,17. finivit 89,6. 95}5.i69, florem 100, ii. 334, 98, 15. 180,2.212, 28. 2o8j 3 I 20 finium 62,23. 204,12. fiorentes55,i8.i69,i2. foeminas 6, 11. 7, 10. 282, 10, 304, 8. 22,32.24,20. 187, 222,4 finxiffet 147, 23 florentibus 191,23 7. 294, 94 finxit 276, 9 fceminis 105, 4. 114, ficrentiffimis 299, 12 fomandam 292, 9 10. 152, II. 301, florentiffimum 78, 24. firmarent 190, 4 10 272,8
finitimj
'^

185,5.202
324, II foxmx, gen.i:
15.

104,2

23.129,14 167,2.269 10

formam 17,

160,18.206 6 formandam i
90,7. 129,3 formas, nom. 2
format 303, formata 82,
i i
3
i

formatam 124
formato 17, i( formaturus iS'
formatus 166, formavit 42, ]
formidine 70,
foro
41^, 2.

15

193.9-237;
I

forum 43, 8
fors praelii

64,
I

forfitan

53,

24
forte

8, 19.

83;i3- 134;
fortem 127,4. fortes 10, 14.

firmaret 79, 3 firmaffet 172,

fixmztis, part.

floreret

floruit

321, 29 129, 18

fcetus, accuf. phir.

325,

12
135,

165, 3

firmaturus

17, 8

firmaverat 34, 6
fimiavit 5, 5 firmius 182, 3
fiftulis
fit

fonte 241, 12 327, 9 fontem 109, 7. fluentibus 199, 2 fluida, vejiis, 300, 15 19 fiumenio6,23.ii3,iI. fontis 136, 22 fontium 196, 9. 304>3I-3O9jI
fluftu

forti

127, 3. 1 fortior 5,6.219

22
241,
fortiffime 53,

49,

5
I.

flumina 20, 18. 33, i,

7,15. 56,

62,15.

5.

63, 3. 69, II. 183, flumine 21, 7 14. 293, 8. 300, flumini 326, 4

13. 303, 19 foramen 206, 13 fore 28, 6. 35, I5.4^>

8
fortiffimi

72, 195, 12

21.56,25.64,3.78,

fortiffimis

59,

7
fiunt

42,2.62,3. 220,

9 fixum 204, 26 fiagella, acc. 25, 8

fiagellis

8 fluminis 13, 4, 6. 102, 12, 24 10. 108, 2. 123, 4. forent 87, 20. 183,25. fortiffitno 148, fortiffimorum ' 185, 16. 301, 3 151, 6
fluvii

per

326, 13 326, 12 lafciviam fluvium 325, II

fluvio
^cecidif- fluvius

hr&s,acc.

214,15.216,
142,

fortiffimos 24,

14
foret 22,1. 35, 3.
I.

308, 20 fet, Cyrus 9, fluxu 122, 14 7 flagitabanti23,22.229, fcdiebat 272, 17

flagitanda effe 194, 3
fiagitaret

contumaces

flagitatione
iiagitii

155, 3 22, 30 194, 19. 326, fcecunditatis 210, 9

ffficundum,
7ieut.

68, 5. ^ 147, 12. 277,29. fortium 144,2 fortius 34, 10 286, 16 foribus 174, 22 14. 181, 5. h 21. 222,8. 234; [2 foris 24, 5. 190, iczcnnA^ , fcem. 323,9 i92,ig.hoftemetiam fcecunditate 44,10.325, ^Z. vinci fortuitis 174, M viribus fuis ll^ invi(5tos, fortuna aii/. 22. fcEcunditatem 44, ll 190,
fcrtiter
I

18
ilagrabat

19,

domi fragiles effe, Romanos , 2/^.1 , 16

forma, ablat,

16, 7.44,41^'

56,1. 59>9;^9
3.

iiagrantibus

278, 5 239, 7

16
fcedabat

163, 4.

272, 10

144, 17. i 199,2. 222, 32

INDEX VERBORUM.
;'.38,2.

67,15.
32,

fi':it:ri

42,20. 96, 21.

frugalitatis

42,20. 179,

,23.163,14
'^fgen. 9, T.

116,8.172,11.218,
18
fratribus

17

fugeret 63,14. 103,134

53,14. 55,22. ',12.267, X. liat.

i

:,
).

13. l6, 13. 60,

7wm. plur.

i'6_g,

fugiens 211,5. 219, l, 24. 6,13.259,13.294,' 13^ 60, 7. 61,2. 24 fruftra 24, 16. 29, 17. fugientem 109,4. 16S, 20 II. 241, 20. !, 16. 249, 3 15. publicam fraudare 67, 18 ,7, 32, 25. 51, 3. 67, 20 fugientes 31,11. 53,21eftibus iterant 60, fraudarentur 305,7
;,I4.

nam 34,

fruges 269, 10 83,17. 94,15, frugum 20,3,323,9 fruitur 83, 23. 126,2,12.219, 9 frumenta 26, 12. 327, 2 frntris 30, 10. 77, 16. 19 frumenti 27, g. 67, 3 227, 18. 202, 20 fratrum 78, 26. 182, frumento 190, 6. 192,

244, 18
fugerunt 48, 5
fugiant

63,15

fugicbant 10,

2a

fugiendi 167, 13

fugiendo 242, 8

fraudaffct
j

85,3

fruftrati

nis
)

156, 5,

1S7, fraudatas 316, 2

fraude 13,

83, 3 fruftrationibus

59,21. 310,
91, 13
fugienti 91, 31 fugientibus 10,16. 1 63,

-ve
1

munita

209,

.19. 15, n, fruftxatus eft 197,2 59,9.78,13.83,18.^^^6^3^310,5 fudere 75, 28 84,21

19.208,5.242,6. 244,20

fraudem 202, 20, 31 fuderint 282, 3 fugientiam 74, 15 fnderunt 321, 24 fugiffent 25S, li 184, 3 fudiffet 1^2,27 fugiffet 194,9 E fint 66, 19 151, 7. 197^ fudit 266, II 2 fugitivi 25, 12 47,12.52,17.57, fuerant 11,4. 240, 16. fuiffe 31, 15. 38, 10. 5S. fraudulenta 301, 19 :. 61, 13 fr-us 202, 26. I s 184,20 257> 278, 13.82,10.113,13,

247, 8

confciffa

20, 22

fraudi

fraudis

1^238,8
is

13
3

fuerat 8,4.44,19.45,5.
J>'^'^'

116,9
fuiffet

belio

234, 20. fregerant 247,

^^ ^^

Miis
s

181,13

43, 13 es 241, 17

fiegito, 15. 36,17. 260, fuere 290, I IX fuerint 130,14.297, i.

25, 4. 105, 5. 142,14. 179,9. 198^,

14

is

49,

itatis

158,19. 199,

;erentur ;untur

258,6

anmii 192,

J5,

41, 15. 78, 12. 25. 148, 13.

56,33
rna 32, 11
rnae

^uifti ^4^ 2 3^4? i 19,8,10,17. 32, fulgentem 107, 23. fremitum 49^ 20 fulgore 276, i 15.46,6 frequentur 49,9. 52,1. fuerunt 19,2. Sg, 25. fulgorem 166, 13 125, 20. 142, 25. fulgure 326, 7 93,5.116, 18. 179, fulminantem 228, s 21 ^7^>^ frequentia, ahl. 169, 1. fuga, abl. 22,11. 33,7. fulminibus 35, 9 rwmin. 206, i 37,2,10. 65, i. 76, fultam 320, 29 "frequentius 73, 16 5.30I,5.7?cot,62,I5. fumum 49, 10 freti 36,3. 324,12 2 89,io.fervavit204, fumus 101,14

fremebant 133, 15 fremere 115, 23

fuerit

freto
S^'^'

202,9.

323, 5 ^^etum 49, 16

frigida

27
fugs 108,4. 261, 8
i^S, 4.

fanclus
14.
l

imperio
tot periclis

24,
78,

63,3.267,11
mi 65, 2 rno94^8. 222,1.

frigidus

126, 14 206, 13

191,26.211,1,6.
fugam 13,6.22,25.25,

fundamenta 75,8. 93,

fiigora

19,15
204,
i.

11.150,5.222,1

88,24
e

frigore

208,1

30,9.64,22.78, frigoribus20,ii.2i,i7.

.79,13.158,6.145,
:em 14, 10.

286,14
frigoris

12.32,19.36,18. c'/^ fundamentis 1&9, 5' 52,23. 3oc,24.moli- fundata, ?;-*. /.'.45,$* tur ,167, II abl. 32,9
fundendo 272, 2
fundit 11, 13
funditus
'

19, 11.

2,8.
2
isSy

15, 6. 64, II, 12,

300, 8

20, 2. fugare 276, 12 fugaret 112, 2

fugarit

19,13 fixndibus 321,5

fronte

frigus

122,9
209, 6 174, 10

fugaris, /^jr/.

accuf.

31,

26.

fngaverant 276, 20 funduntur 69, 24 83, 6,3. 93, fugavit 264,6 3.151,5. 152,.!. fruduofae 169,6 funera 61, 14. 117, fugerant '250, 5 69,2. 308,9. 311, Frudium 308, 5 20 8. 328,2. non^in. frueretur 135,5 fugerat 113, 13. 134, funere 322, 12 I2,l5. 83, 13, 118, frugalitntem i funeri 72, 25 179,19,
10,26.

148, 15 fiontibus 10, 15

fugatos

211,4 fundos 43,2 fundum 50,8

5^I9>7>I2,26.269,

24. yufiimn.
fiugaiitau 93, 10

fjgere 10, 22. 108, i. funeribus 156,12.' 203,

141,21.191,18.245,

4
fase-

INDEX VERBORUM.
Gallaecia? 326, 3 generandis 49, 6 91, 7 funerum 89,15. 111,2. Gallajciam 326, i generandum 24, 32. genti 10, 25. Galli 203,11,15. 204, 222, 14 113,18.271, 44, 19 fiineftam 249, 11 22 17,23.207,6, 13, generare 19, 12. 20, funeftis 156, 13 gentibus 4, 8, 6 209, 3. 10, 28 Gallia 320, 22. 323, generaffe 20, 3 fiingantur 184, 1 3.24,25.31, fungivoto 88, II generataerat 311, 13 6.85, 19 7 fungitur 72, 12. diem Galliae 125,3.282,8. genere 44, 12. 52,20. gentis 21,12.4; 6. 77,6.97, 319,4.324,10 172, 4 76,3. 149, 19. i87> Galliam 320, 21.323, furantium 136, 3 9. 209, 22 3 gentium 4,1. 4 generi, gen, 7 7, 22 furari 21, 51 4 fiirentes 327, 8 Gallica 210, 14 generi^Jfl/. 172,6 7- 78, 29- 84 Gallieam 319, 6 furentium 279, 27 generibus 326, 18 17 Gallici furiae 215, 8 204, 5. 210, generis 19, 9. loi, 15. genu 122, 15 furiis 204, 12 104, 22. 149, II. genuerant 85,1 9 12 furor 47,4. 166, 10. Gallicum 319, 11 156,21.161,7.199, Gallimander 289, i genuerat 8, 17 15. 364, I 205, I Gallimandro 289, 5 furore 1 17, 12 genero 106,1. 151,12. genuerit 98, 19 genuiffet 279, furorem 214, 27. 222, Gallis 71,7. 180, 23. 152,19. 320,6 22. 258,10. 311, 5. 203, 9. 207,4.210, generum acc, 9 1 ,4. 126, genuit 20,7. 24; 16 2. 153, 4. 167, 9. 315, I 7 GallogrEeciae 214, 22 genus 22, ^2. furtim 161,5. 300,4 291, 14 Gallograeciam 210, 16 genibus 104, I furrivse, dat. 100, ig 24, 18. 25,5Gallograeccs 280,21 genitas 23, 22 furto 21,13. 269, 17 93, 13 Gallorum 180, 18,22. geniti,^fH. 98,20.277, gerant 66,13.2 fufi 107, 2. 310, 9 i.plur. erant 85,13. fufis 92, 31 228,9. 234,1 204,7. 205,9. 206, ult. I effent 32, i fufos 282, 5 gerebant 5, 3. fiifum eft 103, 29 Gallos 204,19. 205,3. genitis 130, 3 fufus 45, 20. effe 207, 207, 16. aio, 12. genito 307, II 77,2. 158,1 II genitcs 83, 6. 98, 22. 215, 4 7, 13 gerebanturi46,2 Gangaridas 120, il futilibus 252, 22 197,11 genitriccm 179, 23 futura 17, 16. 315, 1. Gargoris 226, 17 7. 219, 6 gaudeant 131, 13 eft 323,4 genitura 9,31. 119,12, gerebat 24, 5. future,^e. 31,8.76,9. gaudebant 96, 5. 129, 198,2. 249,1 279,25 genitus 263, 10. 293, 6 8 150,5. 199,11 gaudentes 168, 21 28.erat 199,12.275, gerebatur 16, 6 fiituram 40, 6. 44, 14. gerendi 26, 5. 2 2. eft 275, 17 80,12. 109,17.115, gaudere 92, 31. 174, 36 gens 6,7. 12,9. 19, 8 a gaudio^o, 15. 72, 13. futuras 278, 16 8. 22, 14. 98, 20. gerens 28, 10. 2i3> 13 futuri39,5.75,25.ii5, 127, 16. 129, 17. gerentem l8o,li gaudium 93, 18. 108, 132,7. 165,8. 203, 4 7 gerentibus 71, fiiturorum 105, 10 17 gazas 273, 12 futuros 321, 2 gente 8, 12. 97, 15. gerere 17, 22, II futurum 8, 8. 16, 22. Gedrori 132, 17 129, 15. 160, 14. 222,16.251,2,316, gererent 183,2: 48, I. 139, 25. efTe Gelo 199, 13 Geloni 222, 17 11 182,3 futurus 67, 8. gentem 127, 31. 180, gereret 11, 8. 159, gelu 208, 7 geminas 149, 7. 23I, zi 19 221, 15.251,4. 133, 18. i( ' 277,13.280,2. 283, 19 279,7 gen 283, II gemino funerum vulneG. 13- 304.7,29 mortis gentes 26,7. 65,7. 96, geris 171, 9 re 222, 14. vulnere 122, 21 1,^,34. 103,2.114, gerit 143, g 328,6 8. 117, 22. 118, 6. germanam 294, Gaditanos328, gemitum 49, 20 gemitus 173, 24 119, 20. 121, 16. Germania 283, 9,11 gemma 148, 28 Gaiamam 145, 16 123,9.125,4. 128, germanis cafibus 26 gener 315, 9. 320, 11. Galatiam 277, 7 3, 8. .148, 20. 154, Gallgeci 325, 15 24. 175,8. 181,3. germano 220, 2 328, 16 genera 20,4, 323,9 CaJlaecia 325, 13 208, 9. 223,9. 252, gcrmine 166, 2*

funerls

:;

GAditani

I
r:nt 55, 2.

ND

E X
i,

V E R
41,
26,
2,1.

O R U M.
15

133, 20. gLidio 15,

Gi-oecam 325,
Gr.TCL-

loS, 20
grutiarum 106, 24 gratias io5, 21. 139,

49, 13 19 22, 5. 36, 10. gl.idiiira 92, II. 37, 2. 40,4. 71,15. gratior i5o, 16 144, loS, 15. 175, 8, 10. gratiores 76, 17 ::yone 308, 7. 315, 20 gladius255, 14 196, I. 314, II. gratis, adv. 89, 14. 3 jiycnem 327, 26, glandem 26, 13 163, 11 318,7.320,8 Glaud 161, 6 Griecia, nojmn. 42, i. gratius 1I3, 19. 227, 30 .-ryonis 327, 2S glebas 326, 5 16. 113, 13. 62, 7 ir.rant 82, 15. 170, glircentem 127, 133, 20. 177, 6. gratulabantur 223, 15 9 i.1 gloria 16,9,31,7,9.67, 211, 15. 320, 21. gratulabatur 134, 15 abl. 12. 2. 37, 8, gratulabundus, patrice, lli-at 175, 10. 14. 146,1. 228, 19. 193, %^i-T.,'j.^rulBcria,\'^23 24 73, il vitis macula infuf- Graeci 12, 15. 24, gratulantes 58, 19 " 011:72, 21 ;":iit 58, 12. 239,5. caretur 115,27. ^W. 3. 27, 5. 34, 2. gratulats 82, 21 gratulatio 244, 7 z-J-^, II 39, 23, 25 24,21.34,8.36,26. 'Lrunt204, 3. 210, 35,17.58,4.72,9, Graeciam 32, 17. 33, gratulatione 121, ix II. 254,2. 319, 7. 2> 13. 36, 7, 26. gratulationem 277, i 75, 20 4i) 2 51^23- 56, gratulationis 104, 24 gicriabatur 311, 329, 7 4 iiiT^ 240,7.284,22. glorjje 27. 70, 25. 77, 12. gratulatus 262,6. 322, 23, 30, 56, S2, 5. 84, 6. 86, 5 II. 68,24. 72, 25. 6 3?.6, 16 iiircnt 232, 15 73, 9, 82, I. 84, Graecis 28, 3. 35, 8. gratum, mafc. 126, 3. mut. 242, 15. eiTe iiiTet 102,26. 113, 16. 14. 89,3. 103, 6, 56, 25. 55,
27.

325, 3 rv.nlur 42,1. 70, 24.

53,22.91,23,102, Gr2?camm 196, 21

5. 169, 255, 16 Gr.-eci

180,13.201,1.210, iS. 304, 25

10 180, 12. 181, 7, 5 10. 221, 8. 315, 6 73, 2. 77, gloriam 5, 3. 22, 16. Grseco 321, 9 loi, 3. 33, 15. 48, 4. 68, 99, 3. 20. 72, 22, 89, 5. Grascorum 24, 17. 37, 123, 7 brurn 19,1. 67,14. 28. 65, 3. 73, 20. 93, 11. 94, 27 112, 18. -116, 17. glonantes 234, 18 74^ 12 Griecos 24, 27. glonantur 26, 9 38, 123, 5 }se 306, II. fuerunt gloriari 174, 4, 9. 71, 14. 103, 9 gloriatur 103, 6. I58, 67, 17 3-. I75> 6 gramina 272, 17 Tas 19, 7. 117, 4. i3 grande 129, 8. 209, 313, 5. gloriatus eft 204, 19 240, 9.
17.

291,

106, 20
gravaretur

fit

6, 8.

140,4.295,

21,

14
gravari

290,

n
5

gravati 17S,

grave 12, 5.

172,16.

175, 2. 250, 2 gravem 109, 20. 167,

15-259, 3
gravc;s

329,
Vi

gloriofa,

nomin.
5/.

fcm.

;IlLv.nos

120, 10

247,4.

304, 32
3

TJat

26, 5 30, 14

gloriofe 307,

gioriofam 123,

27

^Hibant 320,
ftiebat

4
83, 7.

gioriofiu3

79, 9.

ftis

1^2,8. 226, 10 42, 7. 60, 15. G:.bryas 16,

100, 20 gnata artis 104, 18 Gnidium 264, 10

5

68, 24. 79, 18. 82, Gordien loi, 9 Gordii loi, 12. 27

102,

(10,^^.41,282,27.

Gordio 279, 2 250, 3 ftam, Kf/rf. 285, I Gordium 278, 3, 14. fturos 141, 12 279, 24. 280, 8. iluras 151, 10. 280, grate 104, 24 284, 9 18 Gordius loi, 14, 25. gratis, ahl. 56, 14. ^tarum 209, 7. 251, 28-.-, 9 160, 16. 184, i. Gurgias 124, l3 13 229, I. 293, 2. ;nitur27i, 12 nomin. zzx, 1 gracilio 6, 3
ifcone
!ifconis

37, 17. 51, 22. 255, i gravi 134, 12. 170, g. n. 309, l grandine 208, i 193, 5. 233, 15. grandinem 303, 7 248, 3, 324, 15 grandis pecunia 237, gravia 45, 11. 77,21. l8 329, 7 grafiante 197, 5 gravibus 299, 16 graffanti 155, 22 gravidam S, 14. 14S, graffatus 2S4, 16 27. 320^27 graffatur 35, 13. 1S3, gravior 122, 16. 1S4, 36 4 graffatus fuerit 141, 3 graviora 53, 10. ^S, grata, fem. 18 30. 56, 180,21.232, 10 graviorem 67, 19 graviores 79, 5. 156, gratam. 206, 17
ti.
gr-vi:.

197, 9 173, 10

graviili i.a, ahl.

44, l,

acc.pur.
gravitatis

97^25

76, 15

gradu 43, 15. 97, 173, 5 189, 13, 18. gradus 157, i
Crascaye/K. 175, "

.1

gratias

5^,

10.

241,

193, 14, 21
adi^s

15

24. 243, 17 gratiam^g, 3. 64, 20.

.78,
5.

graviter 15, 2. 39, ig. 46, 12. 70, 2. 72,

12

244, 20

92,25,26.

gra-

I
graviiis, jfZ-y.

N D

E X
_

V E R B O R U

M.

29S. habuere 19, 4. 24, 24. Kammone 106,3, 12 26, 15. 115,18. 14 15.44,8.174/14. 25 Hcimmonem 105, 9 383,1. 'ipXyio. adj, habentlbus 21, 14. 42, 149, 11. 178, 16 15. 115, 2 habuerint 32, 14. 285, Hammonis 105, i 21^ 13. 151, 6 gregariam 187, 12 habere 24, 10. 41, 20. 4 131, 23 gregarii, gen. 73,10.75,2.107,3. kibuerit 124, 8. 167, hanc 46,1 1.56,14.:; 56, 4. ^/r. 289, 24 22. 313, 10 109,10.131,1.139, 29,33.66,5,11.8 gregario 132, a n. 83,7. 90, i 7. 168,15. 187,11. habneiunt 70, 9. 126, gregarius325, 9 14. 128, 3 195, 2 91, 12 gregatim 137, 13 21. 46, habuiife 32, 7. 33, 3. Hanno 181, 5. 184,1 haberent 44, gregem 74, 14 10. 63,7. 82,17. 192, i iS.Oj 10.162,9 greges 7, 9. 114, 17. 147, 7. 180, 5. habuiffent 44,21. 51, Hannone 173, 5 Hannonem 193, 13 264, 15. 317, 6, 209, 19. 270, II 19. 144, 14 15. 324,4. 327,12 haberentur 85,11.196, habuifTit o, 28. 32, 2. harioli 8, 8 gregum 325, 13 Harpago 8, 15. 9, i 129, 23. 240, 19 20
13, 17.39, habenti ^^<^^ !

gremio92,
214, 9

9.

202, 34. haberet

18.

grex 144, 5 12 Grypi 294, 16. 295, haberetur 76, II 23. 147, 3

34,27. 152, habuit 9, 30. 92, i, Harpagum 10, 8 loi, 9, 16. Harpagus 9, 17 17. 206, 19. 286, 104, 16. 115, 15. Harpalo 133, 23
5.

harum 24, 30. \i 148, 8. 163, 8 hac 10, 21. 14, I. 36, 13 Grypo292, 17. 293,4. haberi 68, 17. 76, 13. 22. 44, 8. 57, 12. has 61, 20. 139, : 75}i4' 100,8.103, ^4--' ^^' ^79j 104,4. 107,1. 161, 295, 25 Grypum 293, 6, 16 8. 113, i 240,8 14.284,23.290,4 Grypus 293, 16, 21, habet43, 16. 59, 5. hadtenus 202, 18 Hafdrubal 172, 26. 294, 15, 22. hs 271, 8 180, 16 517^6. 32S, 16 habctur 82, 3. 267, Haemum 77, 13 Hafdrubaic 172, 5 295, 4 Gygi 12, 18 h:erede 275, 15. 296, Hafdrubali 173, 2. 326, 6 5 Gyhppus 52, 29, 24. Habide 327, 14 14 hafta 200, 4 Habidis 327, i6 haeredem 32, 7. 75, haft^, gen. 14S, : 53,, 20 gymnafio 188, 17 plur. 319, j habita 19, 8. 47,23. 18. 87, 20. 126, Gyptis 320, 5 efl 87, 2. 94, 8. in 32. I27, 3. 249, 14 haftas 31S, 6, 8 neiit. 126, 6 hasredibus 98,13. 167, haud 51, 96, 3. H. habitabat 314, 5 127, 2. 327, i 3 fecus 178, 9. 19 habitare 63, 8 hsereditaria 283, 16 Abeant 258,8, habiti 277, 21 hjereditarias 273, 12 12 h^reditarium 277, 15 ]iebetat3e funt, i-vV 9. 301, I. habitis 115, 23
94,
]
'

habitus 6, 321, 17 habeas68, 2. 167, 22.

5. 7, 9.

28, h^ercditas 94, 20

72, 19

INDEX VEREORUM.
30S, 3, 7. 327, 30 homJne II nulcs 24, 5, 12.

146, 12 23, 30. 88, 104, 25. 154, ). 5. 328, 3 rcuiis 93, 20. 119, 160, [9. 140, 17. 167,4. 16S, 5. ;. 70, 22. 177, 3.
1.11,15.
rculi

pS, 7
iryllides

66, 5 cynione 67, 2 um 100, 3 crm 10, 5

crno 10,6. 207, 13

,

129, 9. 156, 25. 5S, 5, Ins. 193, 24. 198, 14. 3,

269, horreis 254, 10 294, 19. 296, I horrcrent 222, 6 hortias 99, 19. 100,2. horrido255, ^ ^^9> ^^- i?^ 19 homines 9, S, 9. 12, hortabatur 141, 6 202,28, 314,25 18. 35, 12. 42,4. hortJmcnta 45, 26 hoflibus 13, 5,13.17. 20.22,18. 24,8.25, 167, 7. 170, 3, 16. hortandas 103, 19 221, 21. 224, II. hortante 204, 3. 217, 5,19.29,14.36,27. 2 280, 20. 327, 21 39, 4 homini 73, 4. 288, 5 hortantibus 328, 13 hoftiis 178, i8 hominibus 20,8.35,11. hortarentur 139, 9 hoftile 24,7. 71, 16. 106, 22. 183,13. 137, 7. 205,20,22. hortari 103, 10. 233, 20 188,22.264,16 215, 20. 330, 20. hortati funt 169, l hoililem 99,27. 109, 324, 17. 325, 3 hominis 96, iS. 218, hortator 2S9, l 14 20. 159, 10. 272, hortatores 182, 7 hofhiles 42, 5. 68, 6. hortatur 9, 21. 17, 20. 15 306,2 hominum. 15, i3. 17, 24, 16. 33,21. 34, hoftili 115, ig, j^-j,

200,

8.

hominem 156, 19

10. 19,17. 21,2. 22,3. 25,20. 27,

9- 36.23- 39.S. 66,

16.

7.29,11 99,4.300,2.302,8 ccjifanas 121, 14 honefta, acc.plur. 185,

]

29.

107,23. 115, 183,20. 214,

32.136,2.150,10188,4.205,4.175,
14
hcftihbus 77, 8.

b:^.s

2 l8 19. 169, 13 pronomen, 4, 8. hcneftae 85, ^5. 191, 96, 12. fuerat 97, hofti.iis 85,8 16 hofliliter 82, 21. J39, 14 adv. 11. 181,27 49, 20. honcfte, ad^v, 04, 12. hortetur 239, ll

13. 224, i hortatus eft 89,

18S,

06, 6
a,\2i8, 19

honeflior 93,
horicftior.-m

153, 10. 17S, 22 10

hortes 104,

21.

272,

hoftis

73, %.

97, 19.

l&

154, 25. horum 23, 6. 51, 2. 1S7, 4. 214, iS 89, 22. 152, 9, 12. lera honefliiTimis 156, 8 196, 10 31, 4. 42, 5. 45, honeftius 34, 13. 146, hos 53, 11. 123, 20. 26. 1^9,7 5. 48,11. 50,2, 140, 17,18. 173, honeilum 145, S. 262, 6. 174, 19. 282, 4 itu 17, 19 6 14. 300, 18 icum 16, 16, 24 honoratiorem 43, 16 hofpitaiiter 82, 24 3ias 30, 9, 10. 31, honoratifiimum 285, hofliite 320, 11 3 hofpitem 264, 11 7 jolochus 63, II honoratius 58, 18 hoipites 320, 8 Dolyte 24, xo honoratum ducatu 91, hofpidbus 168, 27 jolytum 24, 12 hofpitii 76, 14 13. 321, -anium 267,1.300^ honoratusQ^, 2 4 honore 146, 4 hofpitum 76, i5 ^ani 329, I, 8 honorem 27,10.43,14. holk 22,23.34,11.70,

0199,
oclyto

8 199, 12 51, 14

106,26. 107,27. 121,9.127,29.135,

4. 138, 5 hoftium 13,3.

23,9,

10. 29, 20. 30, 32.

>

33, 21 hujuicemodi 227, 8 humana 127, 55

humanse 37, 14. 158, i^. 199,4, 16 humai:i3m 58,20. 127,

12

humanas 172,19 humani 66, i. 167,8.

269, 7 humanis 58, 16
liuraanitate

166, 3

ania 323,
I.
,

120,8.163,9.229,
3.

26.94,26. 106,19, humanitatis 106, iS

25. 109,15. 120,6.

ani^ 226,15.325, 327,26. 328,

9
6.
3.

261,

5.

303, 24.
73,
i.

humano 13,24

303,14
honoves 45, 9.

humancrum 308,3 134, 17 hoftem 12,19. 25, 10. humanum 158, i, 18

31,2.36,20.47,19,
61,
3.

aniam

147, 5. 164, hoftcs 10, 14, 13, i3. 141 316, 12 25,12. 31,11,37,6, *lanienfi 312, 15 honorumii^, 11 7. 47,6. 16,25. 52, Kanis239, 7. 321, hcnos 167, 5 16,22.61,10.70,2, horam 16, 22 \. /-/5.72,22 329, 7 K in;:) 323, 3. hifto- horaium 38, 12. 276, hofli 29, 28. 69, 22. e 289, 2 108,3. 140,3. '146, 7 ^rnis 10, hoj-is 38, II 21. i3o,4, 2.52,23. 7
auiarum 125,
i
i^
'

234, 12, 4. 323, 14. 328, i9> 4> 6

140,13.308,11
honoribus 58, 17, 21
honorifice

207,22

8.

224, 3

30

66, 15. 83, humatos lot, 5 humeris 251,7

honoris

humi 223, 22
humiles 271, 7 humili 149,19.
2,

iS/,

1^3/2

humiliorem 219,9 humiilima ^rr.p/j/.-.^Sj

?

hurnlUimo 20, 15 ' Bb s hu-

INDEXVERBORUM.
|

humore
fante

peftifero graf-

297, 5

iifdem Iberiam 323, 3 ibidem divitiarum cu13.

pido
eft,

humoris 50, 2 hunc 7,6. 8, 2. 27. 2.

ubi

&

ufus,

21, 19
part,

idlus, 134, 12. 212, 12 loi, 27. 130, I idcirco 34, 5. 243, l hyberna 19, 15. exer- idem 68, 17. 94, 27. citum in hyberna di1^0, 20. 148, 13. viferat 290, xi 154, 10. 157, 3. hybemis 37, 12 193,9.216, 1.233,

^"72> 58>7, ao. 75,9. 78,25.

9^ lO"

hybernos 85, 5 Hydafpem 132, 15

14. 251, 9.

282,16

hyemabat 290, 16 hyeme 277, 6] hyemem 241, 27 hyemis 20, 10. 21, 11

identidem 103, 7 ideo 35, 1. 49, 13.52 II. 63, 17. 74, 24

222,31. 2S3, 15 164, illudat 156, 23. 17] X2 11. 196,4. 219, 25. 295, I. 280, 5. illum 58, 24. 72, i( 12 ^2, 1 /?is. 102, i5 317, llienfes 244, 11 114, 23 Ilienfibus 244, 8 illuftraverint 127, 17 illuftraverit 313, Ilienfium 244, 7 5 Ilio 100, 3. 175, 15. illuftrem 108, 13.21 244, 15. 315, 15 9 muftres42, 7. 213, 1^^" ^44> 7 illa, nom.fmg. 8, 18. illuftri 147, 17 15,15. 101,14, IS. illuftria 19, l 170,5. 177,6. 294, iiluftrior 19, 8
107,19. 133,
137, 4.
liacc.plur, 10, 16. iiiuftris 75, 9 234,3. 247,1. 287, illuftrius 191, 16 2. abl. 89, 8. 285, illuvies20, 6. 27, 4 IUyrici 127, 22 12. 195, 3 illacrymatum 106, 15 Illyrico 175, 14 illae 51, 25. 100, 2. Illyricos 205, 15 IUyricum 251, 3. 2S 184, 4. 214, 6 18 illoiii 6, 17. 35, 14. 63, 16. 107, 23. Illyiii 75, 21
Illyriis 75, 19. 21. 78, 14 193, 6 lllyrio 13S, 6 illati 29, 16. 113, 18 illato 135, i. 306, 10. Illyriorum 91, 213, 5. 226, 329, 4

202, 5. 241, 15 252, 15. 284, 16

jecit

Hyemerum

305, 11

93, 11. 100,

Hyperidem 134, 3 jeJHna 114, 19 Hyrcaniam 114, 6. jejunia 270, 2, 5 289, 7, jejunis 327, 4 288, 30. jejunos 285, 10 13. 304, 28 Hyrcanorum 10, 25. ierit 284,
303> 5 Hyrcanos 132, v Hyftafpisi6, 18
I.
ignaris

10. 237,

141, 19. 206, 16. 276,

228,27.322,5,6

illataeft

II
ignaro 131,

25
iS

ignarum 91,
ignarus
3.

JAceant

190, 25 jacente 24T, 10 jacentem 199,17.

I

229, 14 13, 12. 77,^113^^^24,15.39,17, 22. 57, 23. 172, 7. lUyrios 75, 28. 79, 78, II. 112, 12. 96,8.103,2.1 158,19. 209, 14. 173, 88. 227, 3. eflet 12, 3. 238, 4 6. 161, 6 240, II
II.

247> 9- -5 5> jaceret 149, 22 aciebat 150, 5

igne 20,

35,

12. illaturas erat 173,

illecebris

imaginem 115
15

2.

49,8

37, 22.

119,

ignis 20, 7, 9. 50, 2, illexerint 327, atare 171, 5 i!libata223, 11 illlbatam 246, jactari, plur. 44, 24. ignobilem 213, 8

afta fagitta 79, 20 adlantes 124, 14

12. 231, 10, ignes 49, 22. KO, 7 ignibus 49, 6. 188, 13 illexerat 281, 3

20

imagines 288, 15 imbecillitas 60, 23

imbecillitate 39, 2C

30

imbecillo 80, 9 imbelli 105, 6.

304, 14 adtavit 204, 20 aio, part. 134, 8 alum, fubfi. 31, 2 alura 25, 21
jaftus, fubji. 23,
"aculari

18

276, 3 aculum 99, 27 amjam 122, 23 ampridem 119, 23 am tunc 283, 10 Jancyri 25, 16
Jafon 307, I Jafone 308, 19
Jafoni 308, 10 Jafonis Theftali

49, 20. 320, 7. ignobilis 205, 6 321, 18 iliicebat 242, 4 ignominia 142, 6 illinatur 272, i ignominiam 252, 4 illius 140, 23. 142, 5, ignorabant 167, 7 ignorantes 64, l3. 20lj 324, 4 illo 8, 27,129. 9, 15. ignorare 261, 3 10, 24. 16, 8. 44, 16 ignoraret 129, 15 illorum 124^6, 8. 283, ignoratio 22, 7 10. igncta, acc. neut 284, 6, II. 25, 10 2S6, 3 illos 17, 19. igp.otus 21, 16 25, 10. iidem 142, 13. 62, 455 3. 6S, 21. 124,
ignobili

76, 7

illio

22
imbellis

59, 21. 21. 282, 10

imbre 228, 4 imbrem 74, 15

imbres 208, 7
imbribus 35,
9.
3
,

imbrium 21, 14 imbutum 226,

11.

imilco 173, 14 Imilcone 173, 5

imitandum 184,

7,

imitaretur 114, i^

306,

iis

23. 308, 13, 12 Ibero amne, Hifpano,

423.^

21, 16. 139, 17. 142, 27. 146, II. 156, 6. 17S, lo.
305, 8

illuc

49, 3
13,

illud

23.

70, 19. J34, 1-5.

imitatae 36, 2 29, 3. imitati 256, 2 126, 27. imitatio 43, 7 204, 15. imiratus S, 2

1_?

INDEX VERBORUM.
anianitate 19,11.
3
^

94,

iimatura 75,17.

225, 234,

II
nmatura?, gen.

12

nmaturnm 78, 2,7 imaturi 204, 15

imaturo 5, 13

imemor 114,20.306,
z

68, 19. 69, II. 84, 13.93, II. 96, 22. imponeretur 2;^ 9, 7 103,11.123,2. 127, imp ni 168, 14 impelleret 134, 2 21 impinit 167, ig. 190, plur. 10. 202, 23 imenfse, 22, impellit 36,9.41,9.55, imperiis qg, ll. 127, imponitur 292, 5 15. 268, I X5 9.221,3.229,7.280, imperio 5,4. 6,16, 20. imponunt 71, 9 imenil'.s 148, 12 8 II, 5. 14,15. 17,6. importune 305, 14 imerito 33, i. 327, impendente 206, i impendentis 158, 2 19,4. 22,10.24,14. impofitas 273, 12 14 ;imerfit 148, 6. 255, imp.';ndio 243, 16 266, 5,9. 267,13. imp;fiti3 291, 14 impensa 20, 20. 123, 286,3. 299,10.303, impoiito 22, 29. 279, 16 6. re32S, 12. 12 16 iminebant 78, l8.
impellente 53, 12 impellerent 235, 7
claudicare 67, impofitos 197, 13 II impofitum 276,3. 327, imperiorum 42, 19 16 iiTjpenfas 87, 12. 254, impeiium 4, i. iminentes 209,7 5, 3, impontus eft 320, at iminere 168,2 13- 7. 3- 8, 3, 17. imipofiibile 24, i 15 imisere 46, 16 irapense 100, 25 19,3.2^,9,14. 23, impofuerunt 164, 15 nmiiris 1S4, 7. l83, impeniis 66, 13. 112, 26.30,10.47,3. 51, impofuit 22, 34. 92,4 18 1,8 2 142, I. 197,27 impeLTavit 24, i impotens 216, lo nmiflum fuiiie 91, imp snfras 1S4, 6 irnpetro 142, 7 impjtenter 155, 3 impern;j,.t 1S3, 21 17.

imemores 82,10. 89, 3- 144, 13 imenfa acc. plur. 141 15. 183, 3. 300, 6

205, 19, 21. 322, imperatorum 173, 10. 252, 27 7 immortui, plur. 324, imperent 223, 4. 299, 22 10 imperia 56,9.73,1.99, immunitas 322, 15 immunitatem 96, 16 21. 129, 8. 141, 3. immunitates loi, 2 173, 13. 211, 12. immutabilia 125, il 22-, I. 286, 5 impares 246, 2 imperii 4, 5, 8. 10, impztientius 26. 22, 29. 51, 23. 126, 23. 249, 15 55, 13. 58, 14, 63, impcdiendum 108, 2 9. 66, 14. 67, 8.
impediretur 23, 18

implicuit 217,

implorant 178, 8. 207,

implcrantes
implorati

22.2^9,14 221,4
1;

implorat 218, 15 fuerant

I,

15
implorntus

i38,

2.

196,24. 198,2.218,

^5
imp-jner.'t

56, 32. 73,24, 148,17.240,

230,

impenr?e,^e. 68,4.87,

gnum

21 iminente 57, 5. 277, impenfim 154, 27 6

impctu 49, 2, 16. imperabatur 94^ 13 119,7, 265,3. 310, 292, imperantis 84, 14 I imperare 80, l. 222, 8 impetum 26, 2. 48, 2. nmitruntur 216, 14 30 nmobiiitatem 271, imperari 133, 17 ^9,14, 148,5.211, 10 12 imperat 139, il nmodenta 237, 4 impetus^T^^o;. 301, 3 imperad 15, 3. 206, nmoderati, gcn. 55, impio 81, 15. 168, 16 23 12 imperator 67, 5. 171, im.pium 201, 22 mmolabant 170, 4 19. 172, I. 175.14 implerent 37,22. 210, mmolare 172, 19 10 imperatore 51,10. 142, mmoratam 20, 16 2, ^.9, 20. 192, 15. impieret 96, 13. 197, mmcrati 22, 30 21 ^ 325>9 mmoratum 282, 6 imperatorem 70, 9. impleffe 114, il mmortale 226, 7 142,9.171,10.328, impleta 197,26.315,1. mmjrtilem 128, 14. eft 202, 17 14
nriitium 2S3,

nuiitD.: 2.49, 9.

impreffione 10, 2Z imprimis 177, 15 improba 192,23. 22^,

^^

improvifo 189, l

improvifus 79,

10

imprudentia 60, 22 impubere 5, ii impuberes 59,19. 170,

4
im.pubes 225, 5

,,

impudentia 279, 24 impudicum 86, 4 impugn:\batur 196, 6 impugnantibus 281,

18"

140, 18

mmonales 222, 19
mmortalibus

tum, 206, 15 impletos 229, 18 35, 8. imperatoria 240, 15 103, II. io3, 22. imperatoriae 31, 8. 70, impletus 188, 8 iir.pievit 102, 2 203,8. 313,8 10
imperatoriis 56, 4. 77, impliciti 47, 5 implicitus cilet 82, 23. 17

imperatores 275, il imperatori 238, 16

impletas deo, mentei

va- impugnaret Ic9, 26 impugnaiTe 197, 17 impugnatae funt i88j

impulerant 246, l
impuliffe 91, 31 297, impulit 227, 8 impulfos 15, 19

mmortalitatis 204, i

immortalium

imperatoris

78,9

Bb

ira.-

INDEX VERBORUM.
impulfiis

incedunt 301, 16 inmpune 168, 16. 284, incendat 50, 9 12. incenderant 108, iS impunitate 91, 30 incenderent 191, 28

149,20,25

inclinato

52, 20 inclinatum 192, 6

includitur 21, 5

JncuUae 22, 6
incultas 21,

10

incunabula 115,7.24

includunt 143, 12 14 impumtatem6o, 5.302, incenderetur 288, 20 inclufi, />/?, 158, 12 incurrentium 20, 21 incendeiunt 135, 3 inclufum 260, 8 14 incufiit 216, 24, 31 imputari 284, 6, 23 incendi 191, 2^ inclytse opibus 23,20 17 imum49,i9.50,S.279, incendia 61, 4. 191,4. inclytas leges 179,14 indeconimic9,22.i4 8 inclyto 127, 26 * ig^^T 24
in adminiftrando
6.
aliei-iis

inclytum 204,14 Indi 123,-^. 135, 5 India liq. ir 733. 61,16. 143.9. incognitum 269, 8 vitam feclaretur y^/2221,19 incolas 19, 16. 168,20. 14S, 11 f/oi:;^a5,2i8i 20,con- incendiorum 201, 14 indv^ 6, iS. 132, 175, 12. 187,9 ciliandis amiciti- inccndit 35,12.201,11. incoii3 44, 25. i65, 25. Indiam 149,14,1.-0, arum ftudiis 36, 16. 203, 14 304; 21 324, I confulibus creandis incendium 8, 1. 12, 4. incoluer.3 326, 16 indicat 15, ig. 39, i indicavJt 139,3 ^43, I. diiTolven49, ll, 22. 55, 12. incoluerunt 16-, 9 dis legibus 43, 26. 88, 28. 321, 31 incolumem 120,8,307, indice 293, 23 qu^rendo indices 240, o, 16 105, 3. incenduntur 53, 18 6 interfi iendo 278,14. mcenk^fin^.jz,^, 196, incolumes indicia 287, z 79, 6 Tnatrimcnio fortien23. fueiv.nt 70, 17. incolumi 16, 8. 87, indioio 46, 2. loi, do 216, 18. occupatria 70, 16 29 263,5 pando regno 226, 5- inccnfT,^6'. 37,26 incolumibus 61, 6 indic.it 202, 27 propuirando 264, 5. incenf^m 322, 11 incoiumis 114,3. 129,2. indicium 32, 22. 41, profoquendo 11 1, i, incfnfi 207, 27 log, 247, 20 refcaurandobello275, incenfis 37, 27 incolumium 61, 2 indigentibus 162, 3 13. retinendis 56, 7. incenfus 167,8. 228, incolunt 26, il. 282, indigerent 209,20 tradendo 153, 15, 19 indigna, acc. 165, i 15 tuenda falute 105, incerta, fc;. 87,3.202, incompofitis 7,17. 204, fim. 217, 14
incendii
eripiendis incendio
_
,

226,

7.

in s?ternum 45, 8

al}i. 173,23. 125, 10

ricui:.

7
incredibile

indignabatur 115,

21

infuturum 139,25 inceita?,^^;?. 303, inintegrum 236,9 inccrtam 72,23. in oracula patet 206, 5. 316,14. eil: 10. fit 19, 7. 13 in ovbem 324, 11 5 in perpetuum 214, 6. incertus 129, 28. 322, 8 10 in pofterum 197, 1 incefliiTet 260, 2
in pvsfenti

279, 100, 206,

17, 4. 81, indigijre 217, 14 25. 170, 20. 247, indignam iio, i 17.270,12. ell 122, indignante 259, 3

7
incredibili

indignantes 93,31.15

139,24

inceffit

192,9

99, 16 incredibilis 179, 4 19S, incrementa 24, i. 74, 3. 78, 6. 79, 16. * 168, 16. 188 j 10. 210,21. 283,7.396,

25, 178, z
inGign:intibus 9, 8 indignati, plur. 131

20
indignatio 114,

22

indignatione 33> 19

in

inccffu 67, 10 indignatum 146, 5 19 incrementi 39, 3 indignatus 7, 11. 20 275, inchoatam 152, i 12 inchoatum, fiswt. 97, 3 incrementis 11 69, 10. ?n fupremum 237, 14 incideret 267, 10 179,11. 195,9.308, indigne 98,26.170,2 in tantum 300,5. 320, incidit 146, 217,20. 266,9 21, 320, 13. 32S, 9

fumma 138,2. 187,

12.

222, 23,

m totum

^54

247,20

inanibus 141, 17
in.nidiLO.,y^/,

189, 14 inaua!'j.s 20i, 14 inauditum 1S9, 16 incafrijm 109, 11

jncautiorcs 301, l incautis 183,13

indignior 78, 16 .'indignitas 45, 15. 30! 26, 8 mcsLT.bantur 209, 22 incrementorum 75, 8. 3 incitat 2S1, 11. 295, indignitate 143, 19 133, 2 ir increpantes 98, 6 indignitatem 55, 6 incitati 207, 13 increpatis, fariic. 97, indignitati 91, 8 incitatis, /):zr/. 114, indigniCis 295, 19 22 incitatus 321, 2 increvit 160, 2 indignoium 130, 15
inc.ip?rc

135, 22

incipientes

215,2

increm.ento

inclementiarn,
i
in.clin?.t

ca?//',

incautius 2ic,
.incautos

4 71, 20

56, 2

88, incruenta 163, 6 incrucnto 55, 20 incubantes 207, 6

incubarent 199, 7 xncubuit 49, 12

indignum^ 96, 15.

13. effe 233, 5
Indis

7^

119,13-123?^

jncautura 193, 3 inceoere 185, S

i-.cIin-U.^rn

inciiniMio

306, 4 58, 16

132, 15 Lnditum 268, 5

indi

INDEX VERBORUM.
Inertia? 266,4 263, 10 ndivila, jicut. 314, i ineil- 271, 11 ndixit 22, 17. 113, incundum 191, 15 incunt 25, 15. 37, 2. 22 ndole 75, 30 304, 12 adoles 31,8. 226,4 ineunti 2co, 3 id,)]efceret 125, 18 incxplebile 244, 14 idolis 70,6,8. 78,7 inexplcbilcs 285, 9 idomitas 65, 6 inexpiabile 28 c, l ndorum 119, 14, 21. mcxpiabili 297, inexpugnabilem 306, 16, 19 '17 ndos 149^ 25. 222, 5, 10

nditur

inferiores

ingenia 20, 5. 82, t^, itiferre 34, 29. 55,11. 166, 16. 282,17. 63,18.86,8. 158,, iS. 325,3

inferioribus

56,28 80,6

ingemuit

125,16

226, 10. 266, 6. ingenii 59, 13. d^, t. 291,6. 298,4. 305, 83,16. 99, 13. 166, 2. 312, 17 14
7.
_

inferrec

9
inferri

189, 26. 277, 'ngeniis 21, 12 ingenio 163, 2. 166,2. iio, 3 169,25. 239,16.
10,

infert

234,

infamia 36,27.98, 10.

126, 16 105,16.232,6. 296, 102, 19 ^ idubitatus 229, intami^e 217, 6 3 iduci 321, infimiam 14,22.48,1. 5 ilucis 71, 17. 125, 20 233j infans 8,1^. 42, 15. 9 duciarum 81, 2 infantem 8, 23 iducias 48, 8 infantes 141, 9 ;ducit iiS, 19 infanti 127, 24, 199,
iJuhitato
.
.

idubitatam

8. 13, 2. 269, 5 88, 26. 94, ingcnium 78, 22. 269, 24. 143,2. 215,15. 5 218, II. 223, 7. ingens 10, l6. 52,12.

18, 2.

259,8. 264,4. 288,

infertur 7, 15

58,7. 159,11. 192, 7.207,10. 286, 15.

inferum numina 18
inferunt 63,
infefta

109,

32

324. 6 gentem 33,2.68,11. 217,15.218,2.279, 2

ingentes34,2i. 114,18.

189,6.274,3

ducta 186, 4 .dudus 161, 8.

5

18
62, infantium 75, 21
infantibus

"

jnfeftabat

297, 3 infeftam 2q8, 16 infeftare 317, 14

infeftas

192,4. 228,
ingenti

317,4

118,5.

196,

23,25. 22, 21. 83, 9. 102, 7, IS. 123,8. 127,14.136,

dulgentia 15, 2. 94, infantilibus 12 blandi10. 97, 23. 129, I. mentis indudlus 161, infeftaverint
nomif}.

q4, 3

8
infantis

dulG;entiam
duUilft

13,16

268, 2 infeftiora 244, 21 infcftiores 156,10.209, 8, 18. 21, 28.

,

I. 155,16. 193, 1. 204, 6. 209, 10. 276,20. 281,6,292,

.

8.

307,2

12 mgentia 53, 2. 67, 4, 253, 5 75,26.78,19.199. luum 132, 15 infeftiffimas 88, 29 II 162,12. 292,6.293, durabantur 196, infeftinimo 189, infantum 23, 18 4- 395,25 9 4 . >durata S9, 2 infeftiffimos 89, 14 infetfta, 7:eut, 272, iS ingentibus 67,11. 147, durati 75, 20. 115, infeftis 1S4, 19 infeftos 311, 19 15. 164, 9. animis infeftus 9, 15. 262, infelicibus 171, 11 13 103, 12 4. durato 70, T infeliciora 53, 10 ingentis 105, 12. 149, 287, 12 iduraverat 289, 20 infelicis 170,13.171,6. inficitur 324, 15 23 idurent 196, 6 infid;e 96, 10 ingenua 166, 16 208, 8 iduftria, aclje^. fem. infelicitate 289, 10 iniinis 69, 10 ingenui 156, 14 z.(),^.fubfiant. ablat, infeliciter 41,2. 179,8. infiniLS 150, 2 ingenuis 165, 25 infinid, ^e. 293, 13 ingenuus 9, 8 59,17. 66,9. 74, 236,11.251,3 6. 77, 17, 119, 6. infelicium 173, 24 infirmitate 39, 9,. i 59, ingerebat 108,6. 179, 136, 4. 171, 20. infenfus 131,24 17, 222, 13. 279, 24 ingefta funt 73, i 142,3.267,11.300, infcrat 280, 9 17 infirmitatem 153, 13. ingrati 313,4 inferebant 168,27 19 iduftriae 238, 14 inl^erendum 90, 14.240, 216,2 ingrato 186,6.263,1 iduftriam 41,18. i6c, infirmitatis 102,17 18 ingrederentur 191,27 infirmum 98, 15 inferentes 23, 8 ingredi 88, 13. 2S6,
_

iduftrie

317, 11. 3

inferenti

30, 18.

300,

inflatus

33,

8.

254,

17
ingrediatur 9, 22 ingrediendi 340,

26
iduftrium
iduxit
ledia

61 22S, 20
inferi,^<?.

10

139, 8 118, 3

lediam 324, 19 lermes 127, 29

lermibus 204,
lermis
lerti

22

infligerent 45, 24 17 175, ii ingrcdientem 105, 17 142, 17. 167, infiuentis 102, 11 infrequens 24, 6 22. 199, 25 ingreditur 28,11. 41 ? inferior 40, 10. 112,1. infulis 104, 16. i6l,l ingi-efT-im 221, 16 162,7.163,2.213, 207,19 infufcarent 123, 28 6. 327, 12 ingrefTi, flur. 244, 6
inferias

124, 55, 10

inferiorem 68, 2. 293, infufcaretur

115,27

ingrlTos 66, 12.

282
in

19

infufo

452, 17

4.

INDEX VERBORUM.
ingrcn*um,
hella

aS6,

injuriis

248,

9.

290,

infecuti fint

191, 14

13
jngreffus 9,

12
171, 16 injufta 96, 2 injuftam 329, 3 innati 26, 10
iniuricfi

29. 25, 18. 174, 20. 223, 21. 103, 3. eft 78, 21, 287, 13. fuerat innixa/a.-^. 144, 16 82, 24 xnhiabatjy-l/Jw.P/o/W^- innocentiam 64, 13 innocenticr 94, 23 us 219, 8 innccentis 193, 14 inhibite remos 35, 5
injecit
4--:,

infecutus eft 251, infepulti,^f. 212, 15

infepultum 304, 24
infequeiites
I

infequendum 13, 10 251,7.301,

infiqui

82, 30. 91, 2. 5 27.104,11. 119,2 123, 17. 136, c.j 150,4. 167,2. 20 7. 207,22. 23S, I 252,27.271,5.30.
infigniter

284, 15

75, 30. 25

infequitur 53,20. icg,

infereac^o

9
infikierit

212,

28

innotuit 113, 3.

258,

jnjeclo

168,

9
inncxia 249, 17 innoxice 113, 19
innoxii
33.. innoxiis

281, 15 infererrm 2.3 1, 12

inferaur 9, mndia: :/_.

infimulatur
ijifimulatus

55,3
eft

18

inierant 82, 12
injicere

24
'.'S.

209, 15 72, 13 iniiffe 146, 5. 197, il 237, 2 inimici 90, 4. 276, 8 inimicis 47, 9 239, 14 inimicitia?, /'/z/r. 47, 13 inimicitiis 297, i inim.icorum 98, 26 inimicos 85, 4 inimicus 181, 6 iniquo 91, 16 inire 123, 20, 272,
injicitur

111,24,

^^4,

20,
13-

137, 19.
2^-9^ ^3.

196, 25. 272,

14
infidiantss
infidianti

12^, infinuavit 56, 15 216, infita 57, 7 _ 321, :nfo]entes divitias 16

infblentia

i5

17
innoxio 98, 18

71, 8

ie6,:.

i-.

321, 14

iS.

f-bl.

innoxium 98, 15. L17, infidiarum 13, 19, 59, 5. 7, 13, 27. iig. mnumeras 31, 10 15.125,21. 147,22. inope 187, 20. 286, 288, II infidias 23, 6. 4:, 10. 17 inopes 22, 20. 142, 63^3- 79o- 94,15101,6. 112,10,152, inopi 141, 18 :3. 158,22, inopia 71,27, 237,20. 172, 15. 201, 23. ablat. 37,20. 56,24. inita 145, ii. 155,11. 230, 4. 249,8. 262, 232.2. 263,1. 277, 68, I. 87, 22. 206, 3.276,2,6,13.279, 26. 248, 4 6. 290, 14. 296, 7. II. 310, 3 initia 19,3. 52,1.78,3 i.aopia?,|-;2. 44,17. SS, 321,3,7,3,10. 328, 16 18 96,24. 154,4. 187, inopiam 60, 3. 87, 7 infidiatores 137, 10 6. 313, 2, 6 initiatus facrorum fo- inopinantes 24, 3. 29, infidiatus 80, 6. fuerat lemnibus 102, l 22 232. 11 inepinanti 17, 14 infidiis initii 6, 7. 26, 8 13, 21. 29, II, 1. 14, 3. inopinantibus 25, 10. ^nitio 19. 41,23.56,12. 10, 10. 34,3. 90, 13, 16 77, 22. 78, 10. 94, 18. 1S9, 5. 196, 5. incpinatam 129, 8 6, 126,19. 127, 33. 160, II. 156, 28. 264, 10. 267, II. inopinato 32,20 i.nops 02,21. 174,1. iSi, 13. 249, 15. 321,25 initijrum 27, 10, 55,4 293, 6 553.'7. 2.73,3- 279, iniLium44,5. 69,6.79, inordinata 273, 8 9. 2S8, 28. 290, 9. animus 324, 16. 158, 2. 245,2. inquies 293, 17, 21. 296,2. 32i_, 12
injuria

i-foientior

293, I 31T, ^9

inf^Jefccre
infclitis

24 r,

29, 12 inim\.\im 114, ^o

infpe&nte 279, 10
6

2^]^^

infpicienda, ?7(?a/, 2S 3

infpiciendam 39, 13
infpiclendas

258,
50,

infpicientibus
infpicit

i;

288,9
315, 2
iSo,

infpiravi

infpirata, ye;^2.
infpiratae
infpirati

264, 14
plur

16S,

inftantibus
inftantius
inftar

198, 11 67, 18
169,

52, 19.

271, 3 inftat 293, 22

inftaui-ata

commefta
j

cne 125, 14
inftindus
inftituere
inftituit

in facros

>

ululatus 119, 3

196, 4 40, 4. 42,

75,18.83,12. 12| 302, 92, 23 45, 5. 47, infignem 172,13. 185, 12. 200, I. 272, 64,11. 317,2. 32S, inquilini 321, I II inqu!n;iret 1S7, ll 24. 202, 36. 306, 293, 3 injuriES 17,24. 306,16. inqairendas 44., 23 inftituitur 203, 2 4 3x6, 12 inquit 14,2. 141,26 infijnes 11,9.72,21 inftituta 321, 1% iniuriam 47,17.89,2 I, infitiabilem 158, ii infignia 93, 19 in'Akms,fuhfT./^2,%.% inlignibus 81,23, 171, 16. 106,3. <2^'. 16 24.91,8. 171, i.i.. mfiliabilis 14,2 189, 15. 226, 13. infciria 53,15 4. 207, 19 3 mfignis 14, 14, 28, 19. inflituto 296, 14 258,2. 262, 5. 306, iniculptis 45, 29 inicrtanti 148, il 3. 307, 15 ?6, 16. 61, 21. 71, inftrenue 158, 15 injurias 19 -^ 13, 232, m.^^-c.u-a eft 197, 2S, 6. 73, 4', 77, ^3- inftrufti />/'!^r. 25, 19! " aoS,-?. 19
23. inquieti
l

infidiolus

INDEX VERBORUM.
i

uillor
5

66, 10. 159,

intali

intactis
i

22, 10 210, 2

327, 24
\i\tCT:i\\Qi\\mCj(),z.part.

interfeftorum 4^, 2t.

udlis
7.

30, 21. 57, intaftos 47, 25 134, II. 229, integer2i9, 4

10.

integra, /f. 123 I 83, integris 210, 2 155,8 ^ 7. 97,12. 205,14. integro 39, I. 40, 4. interdum 55, 21. 102, interfeflum, mafc. 9S, 12 Z2, 12. 282, 5 25.112,2.115,25. 114, 5. 150, 13. juctos63, 2. 154, 166,26.180,23 156,18,19. 180,17. interfedlus eft 329,3. integrum 236, 9 fit 212, 5. 281, 5. 286, 16 311, 10 7 uftum 189, 23. intellefto 279, 27 intcrea 29, 16. 31, interficere 79, 5. 83,7. intelleftos 29, 21 10 S3, 7. 293, I II. 42, I. 20. 36, 247, udus 152,21. 179, intelle.rtum eil 166,15. 45, 10. 56, 33. 57, interiiceret 39,28.184, 20. 237, 9 188,22.281,8. 207, 2 22. 64, 3. 90, 22. 5. intellefturum log, 14 .lit 77, 18 io3, 20. intcificeretur 88,23 102,23. uebant 133, 8 inteliexit 113, 14 119,19. 116,6.134, interfici 96,23.149,21, intelligens 280, 20 aendi 84, 23 202, 33. 311, 20. 19. 143, I. 146,19. uclo 71,
i
i
:

.233, 20

71,13. 89,19. 131, 14.144,10.177,14. interdicunt 301, ll ^72, 15. 296, 9 17 interdixerant 58, 20. interfedos 113,3. 126,

284,20

uere
5

269, 7 240, 23 uit K"], 15. 68,11. inteiiigerent 42, 13 intcHigeret 35,10. iig. 90, 6. 201, 24 umenta 25, 8. 62, 9. 243, 6
inteliig-.re

56, 23.

92,

intelligentiaiTi

170,20. 327, 3 163, 15. 173,4. 184,36.192. interficiebant 23, 16 7, 193, 18.201,18. interficiendi 93,20.261, 12 214, 21. 205, 9.

o.
6.

64, 7 ^, 231, 12. 289, i-!,empcnsmi 125, 19

9.

115,

179,

infjii'g5

218,21. 219, 1,10. interficiendo 278,14 229,9.248,3.292,6. interficiendum 56, 11.

3^9^
5

i3i>4
146
ii)4,

imenti 146, 23
rr.entO

idebantur 203, 3 interemptorum 215, 9 interficit 13, 16. intendi i8. 1x2, 14. iS. IC2, interempturi 142, 15

185,
5,

97>

II

2 135,8. 182, 9. 184, 15

intenta efiet 36, 2 intcnrarL 2^, 10
intentiore 160,
intentis
.4

intereiTe
intereft

147, 14 142, 6
1

8.

umentum t6, 4
'..;

interfecerat

interficitur

:unt 145,12. 147, intenticr 373, 7

278, 17, 308, 2

295:

188,15,20. 193, 217, 5 16,8.28,12. 30,9. 41, II. 65,2. 69,14.111,23. 113,
3-

14
:Z26,

interfeciflet ,64, 14.

304,

12.173,4
interficiunt

192, 14 ruxit 32, 17 letos 13, 13 ala 29, 14. 168,

--'j/iere

180,

21,.

interfecit

intf-nto, abl.

230,
3.

7. intcnius

156,

272,

16,4.23,13, 62,15. 122,22.156, 9,16. 99,11. 3- 165, 17 152,2. 153,6. 158, interficiuntur 23,27 2.311, 1,17
interfiiturum 155,25 18 24, 28. 92, interjefta 206, 24
interjedis 47, 19. 48,

Z33, 14. ablat. 29,

7.

21
interbibendum

interfefta eft 6,

295, 21

102, interfeila

20 29, c. 50, 20. 105,1. 136,12,16. intercapedinem 1S4, II 364,1.166,25.175,

aiae

9
pacis interfeflae

94,18. 145,

4.57,19. 63,20.79,

22

interfefti 118, 1, 15. interjecbo 9, 18. 17,9. 195, 8 intercedant 260, 6 intercedcntibus 300, 4 248,i.292,7.fuerant 19,6.39,8.46,8,19. intercepturn 289, 3 ahrium 248, 8 52, 6 33, 17 interceptus 275, 7 interierunt 316,2 alarum 49, 23 interfedlis 16, 2. 30, interceilurum 155, 23 ulas 233, il 12. 77,2. 171, 17. interiifle 72, 20 ulis 327,26. deman- intercidat 22, 32. 44,9 160, 194, 21. 225, 7. mternt 14, 9. dant 3 5, 22 mtercMit 24, 33. 7^ 12,21, I72;^11.222, 321, 13 ultar: 310, 7 12 interfedo 101,8.184, 24
2.

193, 24. 197, 29

ultaret
ultafife

ultat

190, i 89, 13 60, 16

32,

interciperent 62,
intercipi 50,

16. 216, 16. 225,5, Lnteriora 49, g

interiret 23, 15 93, 5 interitu loS, 14. 222, interfedorem 30, 10. 19. 228, 9. 283,26 ^ interitum 29,5. 307,1 279, 1 interfeiftores 105, 19. interitus 214, 26 intermififle 209,20 152, 14

13

293, 19

intercluderetur 25, 20. interfeilor

ultaverit

12

uper 91,

14

145, 3. 189, 7. lo. 306, 3 .^CIC: 24, 24

23.
25.

106, 2 144, intercludunt 52, 17 147, interclusa 102, 13 204, iaterclufi 37, 6
iuu^rciuib 37, 4 interdidla, pp,

interfedoribus

17,12

intermifia

173,19
183, 26:
inter-

funt interfes^oris 92.^ 5

intermiiro

INDEX VERBORUM.
mtermiflum 125, 12 intermitteret 259, 10 5ntermixtis 29, 23
invicem 32, 12. 48, 6. 83,14. 103,20.129, intulit 4, 9. 6, 16. 27. 147,3. 290,15jntcrnecivi 103, 3 17. 81, 12. 25, 302, 15 Jnternecivis odiis 71, 2 invicia 169, 28. 210, 113, 17. 233, I internecivum 215, 4 invadebat 183, 22 13. neut. 204, I internuntios 7, 3. 15, invadendae 155, 10 invi6be 254, 9
intuliflent 44.,
intuIilTet

2 288, 27

invocato 169, 22
involucris 167,

20
5

involucra
inulta
inulti

tteut. ibtd.

involutam 148,

203, 7. 296 17S, 22

inundaffe 283,
inufitatas

J4. 67, 22. 188, 6 invadendi 151,11,162,

invi<Sli

22

10.

79, ii. inufitata 163, 3

jp-

rpellafrct

168, 19

inLt.-pellata fagina
rit

fue- invadere 120, i.

251, 6 1S4, invidlo 264, 8

inviclos

209, 13
\

inuftas fuerant 327^

327, 27 15 jntcrpdiatum 147, 22 invaderet 62, S. 184, interpeilatur 218, 23 20. 279, 19. 321, 8 iriterpofita 79, i. 189, invadifTet 236, 5 invadit 67, 17. 57, i. S jnterprete 181, li 210, 25. 267, 4. intcrrcgaretur 239, 177, 12. 278, 8, 311, II intcrrcgaire 240, 22 invadunti65, 18
inteiTogationem

12,

il. 241, inuftis 23,

17. 276,

17

inutiles
inutili

invidum 67, 15. 122,

17 iii, 4 33, 18

20. J28, 4. 140, inutilis 12, 2 10. 254, 10 jocatus 205, 19 inviclus 115, 13. 126, jocis 293, II
211^, II. 213, jocos 76, 16. 92, 2 JoUa 126, 9 277, 18 invidentes 320, 13 Jollas 126, 13 invidentibus 328, 8 Jonas 25, 22. 34,

25.
5.

105, invalidioribus 304, 17

i.ivaferat

21
interrogato 9, 9 interregatus 164,

125,3.215,3

invideri 39,

lones

'uoc.

34,20.

r.

invidia 47, 26. 193, 14 294, 19 36, 15 invafit 53,20. 238,12. invidi^ 48, 16 2. 81, loniae 58, 24. 59. interrnmpcndi 37, 3 11. 82, 29. 117, 286, 21 273. 4- 303. 5 invalurus 219, 3 snterrupto 25, 19 22. 282, 8 loniis 26, 2 intcrftrato 6, 1 invidiam 6,9. 185, 17. lonios 56, 20 mvitdca.,fef:t. 319, 3 invehitur 123, 4 JntervejiilTcnt 117,, 16 Jofeph 269, 3 194, 9. 249, 3 invidiosa 30, 4 interveniiTet 45, 25 invenerant 210, 3 Jove 293, 12. 314, interventus 96, 11, inveneiunt 16,13.243, invidiofiora 118, 12 Jovem 105, 9 invidiolius 114, 14 intci1:inaj 10. 290, 23 /a=j. 120, Jovis 101, 12, 24, invidiofum 126,3.222, ahl. 222, 21 inveniebatur 219, li 24. 102,3.112,11. 1 inteitliis 19, 3 invenirent 221, 23 20. 160,4. 168, 31-252, 13 invidij 1S6, 7 ritcinni 44, 5 invenirentur 19, 14 202,11. 293,10 inviolata 82, 12 intefliino 57, 14. 197,5 inveniret 279, Iphicratem 70, 6 9 vM-yn-zm 100, 20 inveniretur 102, 14. invioiatum 83,11.166. iracunde 117, 10 3;VLo].;rabiiis 291, 10 iracundior 79, 22 24 155 4 jnveniri 68, 3. ?nto!cr:5ndi 301, 2 169, inviolatus effet 327, 4 ira? 117, 8. 142, I intri 4,6. 13,5. 102,4.. invifa forent 185, 16. iram 64, 6, 91, 17. 191, 9 mveniffe 5,10. 137,8. fuit 216, 12 116, II. 126, lo 92, 32. 117, invifi 216, 10. forent intraLlabilia 204, i 142, II 190, 5 i.-r.rare 171, 5. 21 c, 1. inveniffet 97^ 24. 260, irarum 91, 30 98, 10, 270, 7 invifior 183, 6 irafcentes 71, 7 2S6, 10. 322, 3 3 invenit 7, 8.8,23, 32, invifum 30, 5. 240, 2. irafcitur 155, 29 28. 48, 4. 102, 6 iratum 58, 12, i7 249, 6. 325, 17 inveniunt 34, 18 invifus 267,9. 288,10. intravit 6, 17 23 inveniuntur 139, 17 intrepidus 204, 7 II ire 34, 6. 77, 5. K 289, inventa 123, 8 invita 216, 4 intrinux->:3 49, 7 .25. 301, ^4 invitae,/>/ar. 100, 2 jntrodufta, fem. 320, S invcntione 42, 16 iri 206, 25 introjret 125, 6 inventionum 92, 28 mvitam 197, 18 irrigandcs 104, 21 inlroitum 104, 27 invento 276, 26 invitat 10, 3. 125, 15. irrigetur 303, 20 invenlos 103, 5 introitus 32, 13 irrigui 324, 8 202, 25 ijltuebatur 166, 10 invento? 103, 17, efi: invitati, plur. 320, 7 irritamenta belli zi intulerat 154, 4 invitatis, /-^r?. 164, 13 169, 6 4 intuierc 69, 9 invcnturos 10,15, 244, invitatos 197, 10 irritatis 118, 6 intuierunt Sl, 9. i ?4, invitavit 209, 10 irritatis, abi 88, 15 22 inventus 41, 11, effet mvki, plur. 266, 7 irrumpit 205, 15 mtuijlie iSo, 12. 284, invitis 88, 13 irrumpunt 34,1 5. i; 139, 20. eft 149, 3. II. 3sS, 3 32*'., 22. fit94, 2 16 invitu*3 167,
invaferit
.

INDEX VERBORUM.83, 15. 184, 27. 312, 10 jurisjurandi 216, 18 4^, 15, juga 136, 27. 204, I. 190, 17 142, 13. 202, 6 .75,5.141, 20 jubeant 155, 27 jus 31,20. 76,11.8^, 251,8 enias 6a, 24 jubeat 141, 20 jugera 271, 4 11. 86, 3. 153, 12. M 268, jubebsnt 123^ 23 jugo 149^ 15 182, 3. 192, 19 dcm 26S, 9 18, jugum, fgrvimis, 73, jusjurandum 44, 12^^/-/d^f. 34, 4. 102, jubebantur 136, 202, 19 172, 21 23.108,10.233,6. 6. 171, 2, %.accuj. jubebat 183, 19. 236, 282, 23. 329, %,]\y^?.,part. 149,1 r-, 3 10. 254, 12 Gordii 101, 12. jufferant 63, 34 ^Jiumnis, 25, 10. plaultri 102, 3" jufTerat 209,14.262,7 8, 9. /ojbz.'/;, 251, jubcbatur 136, 14 jubent 63, 7, 70, 7. juncla, abl. 229, li. I 274, 4 .morum 87,14,16 130,23.178,6.184, 236, 8. fuerant 50, jufTerit 9, 20 fiiit 17, 6 jufserunt 176,12. 189, 17. s^Si^ 3 ^^ . jubcntes 123, 25 junftim 309, 18 imm 251, 4 13. 247,15. 283,14 iubentur45, 17. loi, junfti fuerant 70, 22 juffi, /'//-. 12,8. 328,7 im 2^1, 6 junilum 85, 24 juHis 29, 20. 327, 16 a, flM 111,9.112, 23 jungebant 213, 15 juiliire 240, 20 ,12. 113,15. 125, juberent 277, 14
'finomeny

%, 3, 16. ituram 16, 23, 6, 16. 52, 19. 60, ituros -22, 24.

27

'^

39, 7.

160,21. 163,17. juberet 63,23. 148,4. 223, 5. 260, 2. 196, I. 198,20. jubereCur 320, 9 jubet 6, 6. 10, I, 14. 99, 6 I4j^.7- I5I7- 17, ie49, I, 12. 50,
.

jungendae 209, i
jungei-e

juirifTet

269, 10. 293,

64.6, 177,3. 179,

202, 4

13. 322, 6. 326,

jufiit

21

jung^rent 89, 18
jungi 153, 1.

162, 5. 177,6. 53,11.193,6.199, 210,28. 226,13. 27, 2

0.
.

am 44,
,

24.

112,
2o-

14-

1 59-5 Tf4>

75,4,8,9.
90, 16
C22,gcn.

180,

2,23,25. 183,17.

308,9

id 175, 6 icis 198, 8.

ico

241, 6 283, 2 icorum 237, 21

:eirim35, 5
1

212, 4. 286, 7
37, 6, 18.

9, 29.
23;.6.

205, 20.203,

ant 6,
it^\

25

162, 1. 185, I advcrb, 57,20. ^3, II. 107,22. 146, ,0. 152,22. 154,9. 183, 10. :53, 13.
ito,

188, g. 201, 21. 218, 30. 244, 22 jufib 32, 23. 109, 3 280, 18 13, 19. 20,11. 33, juffu 143, 20. 252, 2, 16, 37, 11.41,18, jungunt88, 33 12. 150, 292, 15 20, 22. 62,29. 75 junguntur juffus 74, 12. 124,20. 2^5- 77.3- 81,22. 174, 3. 168, 4 141, 24. 149, 21. 87, 18. 88, 11.90, junior 278, 13 erat 74, 16. ell 9, 8. 103,7.105, 19 junioribus 123, 21 jubetur 131, 23. 135, Juncnis 179, 27 27. 66, 21 junxerant 206, 20 jufta,/.m 151, 8 jucunda 32, 13 junxere 88, 27 juftae, ^e. 177, 15 jucunditatem 174, 15 junxerunt 311, 25 juftam 109, 24 junxiiTet 125, 13 juftior 172, 9 Judae 26S, II Judasis 268, 3 junxit27, I. 134, 6. juftiorem 152, 6 juftis, 121, 8. 221, 24 Judaeorum 298, 15 319, 3. 327, 19 Judaeos 267,12,269,1. jura 42,14. 57,1. 77, juftitia 21, 13. ablat. 8. 243, 14.258, 9 270, II. 272, 2 51, 2.270, 13 juftiti^ 28,18. 83, 14judicabo 171, 11 urant 130, 19 judicantes 61,2. 245, 8 urare 205, 7 109, 23. 213, a. judicantibus 108, 22 juraftis 142, 9 ^^87, i. 313,9 j*uftitiam 21, 19. judicarent 173, urat 188, 13 42, judicaret 129, 16 uratis viris 184, 2 19 judicatum 139, 2 jurc 19, 17. 25, 6. 32, jufto 93, 14. 273, 2.
^

16,7. 42,22. 43, 4. 12, 24. 75, 13.

22 273, 6 15 ^ judices 89, 22. 17.3, II jurejurando 43,20. 64, juvabautur 254, 5 iudicia 42, 25. 173, 2.84,17.98,7. 142, juvabat 244, 11 onnnat. 2 28, 21 juvandos 56, 2,4 3. 7 Lin 12, 7. 17, 25, judicibus 90, 2 juvante 87, 3 jurgantium 156, 28 juvarentur 164, I 10.7. 62,7. 70, 3. judicio 17, 19, 38, 14. jurgaret gi, 32 3, 9. 150,31. 1S4, juvaret 254, 8 116,1.127,10.261, jurgari 185, II
8'',

judicatus 38, 15 judice 91, 16 judicem 32, 10.

7,8.39,11.41,6.
51, iS. 82, 17. 92,

277,18
j"uftus

147, S. 200, 9.

'"

39>9- 53>
7.

Tg. judicis 83, 18

06, 14.

:ns6c,
0;, 8

109, 1-3, 7.

juvaretur 266^11. 299, 14 jurgium 88, 22 judicium 16, 13. 17, juris 87, 2. ju.ene 270, 6 90, 1 I. 31, 6. 32, 14. 167,8. 236,:;. 258, juvenem 40, 7. 70, 6. 40.9- 55^5' 64,10. 4. 269,7. 280, 12. 130, 5. !-,!, 4 juve*
6.

294,9. 325,4

jurgia 94,

INDEX VERBORUM.
juvenes 25, 1. 44, 12
lapide 192, 5 71, I. 115, 13. lacefTunt^ig, 16 Lichete 52, 3 lapidea 117, 17 120, 13. 222, 31 lacrymse 30, 4. 52,10, lapfos 12, 11 laboriofas 169, 9 12 lapfum 179, 16 85, II. 197,23. juveni 153, l6. 292, 5 laboris 10, 5. 277, 9 lacrymarent 126, 21 lapfus part, laborum73,9. 103,6 183 juvenibiis 43,5.115, lacrymas 13, iS. 292, 241, uk, 10. 177,15,17.180, L^.cedaemcn 224, 10 11 laqueo 327, 13 Lacedaemona 55, 9. 3 60,17. 71, 20. 179, lacrymis iio, 2. 120, iares 51, 20. 165; jm-eniles animi 158, 14- 126, 24. 244,13" 169,. 10 4 Jargientibus 272, ( 24. 197,27 juvenis 94,14. 117,20. Lacedsemone 32,24.52, 24. 63, 26. 176, S. lacie 21, 16. 321, 24 largiri 205, 20, 2] 204,15.265,1 317. laclis 137, 6. [96, 8 largitionibus 15, i79> 5 15. 321, 10

9.

77,1. 100,11. 124,

3uventus72,6, 8. 168, Lacedaemonem 39 14.210,9. 111,-^143> 2-5 Lacedaemonii 34 319, a gb, jnventute 24, 3. 4^>5- 45' J3> i614. 159,21. 167,1. 46, 9,15,20. 47, I, 12. 48, 5. 55, 17. 380,8. 205,2. 237, 20 57, 20. 61, 21. 64,
jtiventutem 23, 3.
juventutis 44,

lacum 227,
II
lacus

i;

271,
^?

250, largiuntur 72, 3 laribus 141, 16 Lariflea 92, 16

LariiTeo 130, ii'

^^^^

laetan 156, l
laetatus eft
lieti

134, 14 129,25. 178, 9

Lariffam 79, 8 larium 115, 3

lafcivia 7,

10

29,
19.

17. 66,

1.

67, I, 7.

Isetior

102,21
272, 17
12
89, 7.

9,

307,4
juverunt 321, 27
JuvifTet

231, 7

68, 8. 69, 3. 71, 90, 10. 223, 13 Lacedaemoniis 30, 20. 39,2. 52,2. 46,14. 47,20.51,25.52,18. 55, 15.
56, 8.

7. laetiora

lafciviam 9, 6 lafcivientem 155,

laflitudo

Istis 10, 7. 34,

laeritia

244,

9. laflbs

208, 7 223, 17

pabuli 327, 27. abl. latas opis 218, 16

juxta 8, 23. ,11,2. 23, 3.

kte 137, 5 324, 25 57, Istuiae 70, 16, 91, 6. latsbant 56, 18
latebras 7, 17. 21:
latebr.s

36,16.111,10. 114, 19. 227,4. 251,11. 2,67, I. 325, II

L.

III, 10. 202,21 12. 58,1,27.63,10. 69,7,13. 71,4, 16, laetitiam 89,13". 163,8. 202,23. totus inlas20. 71,3,17. 81,1, titiam efl:uius 125, 13.84,4 13 Lacedasmonioium 32, 18. 39, 16. 46, 7, laetius 121, 10
23. 55,9-

262, 6

latentem 37, 15. 8

latentes
latentia

LAbantium
24

74, 14 69, II, 14, 16. 70, Isetum 206, 27 12,20.71,11. 87,2. laetus 105, 18. 119,3. lateretg, 26 labe 233 15 158, 16. 197, 3. Iateri229,i4. 23 111,14,16 labes 158, 2 198, 4. 2i8j9. 240, lati 305, 7 Lacedaemtnios 56, lo. labia 17, 13 10.247,18. 287,9. Latino 315, 24.57,15.59,1.64, Labieno 310, 4 eventus 197, 3 Ladncs popuios 17 3,6. 66, 12. 80, 10. bbiis 147, 24 Laevinum 129, 5 Lafinus 315, 5. 3 84, 13. 97, 5 kbitur 266, 3. 287, 22 Lifivinus 162, 14. 229, latitudinem 21,7. hcera, acc. 288, 21 labor 286, 15

139

60,15.62,17. 67,8.

56, 19. iaeto 137,18. lastos 310, 8

191,15

321, 102, latere 6, 12 latere 21, 6. laterent 143,

5,

iaborabat
2,7

185,17.222,
154,

lacerati 17,

laceraticnis

12 17,15
:

20 20 Lamacho 52, 24 Lnmachus 52, 13, 16

lagenas 252,
latius

282, 10
putant
5
'

laborantibus

042, 6
laborantis

5. lacerato 30, i laceratis, <3R 222, lacertis

latrare
S'^

231, 14

100, 17

laborarent 51, 12. 170,

labcraverat 267, 3 labore 36,9. 119,

lacemm 1S4, 32
laceflat

i<

i65, 29. 175, 20S, 7. 281, 5 kbcrcm 42,20. 115, 324, 19 labores 196, 9 labcri 10, 6. 37, 19 labciibuf, 22, 13. 4

241. 10 lacefl^ebant 206, 8 laceflcntibus 328, 10 laceuentium 122, 8 lacefTijre 29S, 5

laceiTit
lacefiiti

154, 19 lamentatione 169, 24 Lampr^ro 23, 20

latratus 50, 3
latrociniis

187,
I

8.

15- 303.

Lamponium 51, 25
lana?

lairocinio 221,44

21, 16 lanam 7, 13
L-anairam 160, lancea 204,

9 latronem28i, 19

latrones 317,

79, 19

26

latrcnibus

149,

204,5.299,13. laniatum 17, 17 laniatus 301, 17 lanificii 26, 11 laceflitis, abl. 263, 8 lanificio 2^, 17 laccffitus 2C
fuerant^i^, 7

219, 24. 293; 3^7. 13 ^ latroms 83, 18. 18

INDEX VERBORUM,
298, 12 :37,i9. 237, 11
'i

4- 104, 26. 164,12.

165,1

184,17. 188,21. 303, 14

legitur

17.303,8.304,20.
eft

178, 3. 311, 21 legatio 180, 21. 232, 10. 236, 8 a 84, iS. i63, legatione 99,3. 126,2. 130, 26. 304, 23. i59> 13- 290,

28, 18

legum43,

I- 63, 13 legunt44, II. 130,22. liberaverat 11, x lenss 324, 8 liberavit 52, 23

122, 25. 185,20 189, 13. fuero 142, 6

222,8. 312,
324, 28
legationem 39,9.204,
9.

leni

327,9

liberet

236, 15
patris,

252, 26 106, 119,2. 140, 17 legationcs 83,23. 124, At 179, 17 iiberi,_/l/^/?. 85,1.222, 27 28. 232, iS, 22 lenones 185, lO mla, abl, 222 12. 259, 4. 289, 9. legationibus 84,16. 88, ienonibus 22, 18 0?. 222, 17 Ci^Vif?. 303,22.301, 29.211,14. 229,13. leo 148, 5. 149, 23 imie222, 22 16 Leomti 134, 13 liberis,/tf^.24,35. 51, nda 324, 5 231,4. 257,2 legationis 239,22.248, Leonato 132, 9. at 58, II 134, 16,20.81,6.94,2, 18 10 ates73, 17 17. 109, 13, 15. legationum 322, 21 Leonatum 130, 17 re 240, 9 135, 3. 141, 4 legatis 22, 19. liberius 218, 27 ret 117, 4 39, 7. leoni 148, 4 t 124, 6 76, 8. 88,7. 97,21. Leonida 33, 14. 34, 5 liberorum,y"/^i^.78, 15, 5S, 5 101,5.204,20.240, Leonidae 32, 27. 33, 99,24. 152,7. 215, 10. 258, 3. mii7, 7 2S8, 20 4. 224, 28. adjcSi, -vcrb. 33, 5. Leonidam 175, 15 I s, 300, 36 men, 117,10.171, legatorum 77, 2. 123, Leonides 156, 24 liberos, fubfi. 21, lo. 10. 170, 15. 288,8 leonis 148, 6 35, 21.78, 11, 14. legatos22, 31. 39, 4, L^ontinorum 188, l bus 31, 10 94,11.274,10.300, ice 148, 25. 149, it.adj. 221,7.301, 13.15,19.52,7. 64, L^ontifcum 146, 22 3.67,2.70,24.83, L^ophronis 183, 24 217,2. 275, I. 15 20. 87,21. 90,7. L?ofthenes 134, 7 libertas 63,31. 122,27. '6,27.277,2.278, Lepidus 232, 17 3 104, 24 233, 8. 234, 3 legatum 134, 3. 228, lepori 9, 24 icem 279, 22 libert^Ke 56,20. 77,14. ices 175, 5. 23. 237, 8. 239,21 lepus, ibid. 278, 82, 7. 105, 5. 190, icgatus 164,7.238, 3. levandos 56, 28 9 is levaretur 123, 14 20 libertatem 37,27.60,5, 5. 260, I 243, 75, nedon Mitylenaeas legavit 64, 10 levi 17, 3 6.63,21.70,26.87, lege nomen, 42, 17. levia 228, 6 4. 89, 6. 90, 15 32, 5 levitatis289, 14 inia^i^, 9 140,20. 254,15 libertata 62, 12. 80, 5. legem 22,18. 29,6.90, libamenta 123, l. ve.nia 316, 3 241, 2 iniae 316, i, 3 neri foluturus 168, libertatis 30,16,56,29. 8, 18. 285, 3 legentis 102, 21 mio 316, 6 13 63, 15. 96,3. III,' eas 81, 21. libentius 185, 8 142, legerat 129, 18 13. 148,2. 149, 16, kgeret 100, il .2 bis. 201, lihsr2,fem. 256, lO 5 legeretur 57, 3. 131, liberae 173, 10 liberum 165, 16 31, 6 mento 303, 14 iiberalitatem 165, 12 Liberum, Bacchum, 17 vinculis itis 141, leges,ffow^,28,i7.42, liberalitatis 287, i 308, 3 16. 61,20. 106,26. libei-am 190, 5 i4' libidine 279, 13 iverat 311, 8 iiberandae 214, 17 libidihera lij,^. 302, 111,15 <3iacc. 36,25. 207, legi, itifin. 130, 13 liberantur 28, 14 3 legibus 4, 4, 5. 21, 13. liberare 105, 16. 145, libidini^i, abl. 237, 20 cas 123, 12 10 libidinis^S, 14. 301,9. 28,18,19.42,9,43, is 9, 27 libido 28, 17 20.21,23,26.81,4. liberarst 237, 10 iflima 122, 18 82, 16 liberaretur 156, 33. libro 322, 17 tiflimorum 321, 32 legio 244, 17, 22 Libys 4, 19. 296, 16 263, 4 iegiones 254, 5. 320, libtirari 191, 7 iiceat 107,11. 281, 20 fubft. 149, 3 tos 123, 24 10 liberata 57, 14 licentiii 231, 16. 237, legionibus 311, 22 bitnfubjl. 21 6, 14 libc^ratioms 62, 7 4. 287, 19 ant 10, 4 lt;gi-^num 3 10, 8, II liberatum 107, 10 licenciam S2, 20 ti 57, I. liberaturi 156, 25 76, 10. Iegar.jt294, 3 licerent 33, 10 4. 83, 15. 84, leoicgo, II. 124, 12. iiberatus 291, 2. 293,

mt 223, 14

222,

9.

ienibus 123, 27 lenocinia 12, 8.

Liberi

Bacchi,

'

liceret

INDEX VERBORUM.
loricae 301, 7 at, 15. 130, 3. 74, 2. 78, 30 141,23. 281, 16. loco,ff<3z. 16,6,23.36; loricam 41, 20 Lucani 113,9. ^9^? 4 320, 29. 322, 3 7, 92, 6. 147, 17 Ilcet 8^, 12 locorum 19. 24. 20, 2. Lucanis 113,7,183,27. JicetiS^, 13. 257, 6 196, 27 168, 26. 286, 14 licinio Cfaflb 173, 7 Locrenfes 178, 4, 15, Lucanorum 162, s Lucanos 196, 2 licuit 203, 7 18, 183, 25 Jigneis 32, 21. 35,17. Locreniibus 17S, 3. Lucinus 164, 7 lucis 183, 3 186, 4 183, 17 Lucius 243, 5 liigur 320, 6 Locrenfium 180, 15 luco 316, 3. 317, 7 Ligures 319,4.300,13. Locri 163, 9 Locris 165, 3. popuris lucri 168, 27 321, 12 lutandum elTe, 241, l^guribus 176,1, 321, 178, 24. 180, 13 10 20 Locrorum 184, 10

liceret

lupanari 184, r

lupanaribus 185, 6 Lupercalibus 314, i'

Lupercum 314, 11
luporurn 285, 9 Jupus 200, 2
Lufitania 225, 14 Lufitanis 325, 11

lufirationem 131, 2c

luxerunt 128, 9 124, 23. 275, luxuria, <iZ'/, 12,10.4

luxit

9,179,9.183,2.2: 9,264,14, nomln.'.

luftante 49, 9 limina domus 174, 22 loculo 292, 7 5- 43.5- 59.14- II limina patriae 141, 16 locumi6,2i.23,27.43, lu6lu 91, 7. 204, 29. limum 21, 3 288, 20, 24. 291, 3 luxuriae 93, lo. i; 15.52,26.58,28.66, lu6lum 113, 22, 311, lineamenta 46, 2 17,26. 230,4. 23 17. 75, 6. 11, 15 10 12. 29S, 21 lineamentis 15, 7 locuplete 179, 10

lineamentcrum 6, 4 locupletes 20^, 19 locupletiffimos 183,20. 317,17. 327,13 Jingua 14S, 6. 149,24 188, 19 linguae 136, 11. 15, 23 locupletiffimus 300, 19 lini 324, 6 locus 155, 17. 171, b. liqucr 196, 9 193,9.219,19.320, litatis hoiriis 178, S 23. 322,15 literae 16, 13 locuti 222, 9 Iiterarum73, 3. 93,7. locuturus eflet 109, 11 longa ij^/i3f 22, 5. 25, 127,25. 179^23 literas 73, 5. 218, 14 I. 59,4.87,4. 141, literis 106, 2. i3i, 7, 5. 162,10. 206,26. 10 accuj. 99, 21 iitis 32, 12 lcngne 144, 8. 154, 7. litium 286, 43 251, II. 307, 2 licora 122, 19. 175, 6 10^^^^44,7.45,13.61, litcralibus 123, 6 13. 107, 12. 114, litcre 36, 12. 99, 19. 15. 184, II. 313,3 20. 173, 24. Longam Albam 316, 6 154, longas 133, 17 190, l8. 327, 9 litoribus 124,27, 324, longe 47,22, 68,3. 89, 12. 325, 21 I litoris 237, 18 2. longiiiqua acc. 5, litus 24,5. 165,9. 16S, 299, 16. ahl S78, 5 12. 210,3. 227,16. longinquae 96,4.99,24. 251, 8 162, 12 Livio 28 1, 13 longiori 282, 17 lixaruTn 2S9, 23 longis 24, 2 lcca 52,21, 85,7. ^9, longitudinern si, 7 4. 104, iS' i23,7.1ongo iSo, 13 176,1, 204,5, 325, iongLin; 47, 13. 244, 21 10. 311, 10 locant X56, 28 Liquacitate 39, 28
.

lucluofa, fcm. 88, 25. luxuriam 12,11. 43, 288, 19 179, 16. 241,
;

ludlus, notn.fmg.

85,

10. 172, 12. genit. 167, 15. 259, 3 LUCUII0298, 9

243, 9. revolutus luxuriam 231, 9 luxum 114, 16 luxuriates 179, 20

Lucullus 275,11. 29S, luxuriofa, acc. 104; luxus 110, 19 9 ludentes9, 6 Lycacnia 274, 8

136, 16. 277, Lyceo 314, 10 Lyciai35, 24 ludibrium 91, il. 174, Lyciam 132, 8 16. 21S, II. 266, Lycurgi 42, 9. 17 13 14 ludicras 12, 8 Lycurgum 225, 10 ludicrorum 76, 2 Lycurgus 42, 10 ludimagiftrum 1S5, il Lydi 12, 7 ludis, abl. 1 14, 20 Lydia 175, 12 ludo,, nom. 200, l Lydiae55, 15,59,1.24 ludorum 73, 15. 91, 2 21
ludibrio

21

ludos 89, 9 lue 181, 5,

Lydiamii,ii.
Lydis 12, 12

132,5

250, 9 luentiuni 158, 4 luerunt 25, 13. 219, 27

lucs 174, 19

Lydorum 11,8
Lygortas 247-, iS

Lynceftarum 96, ioi, 6, 126, I

2!

lugebjur 223, IQ lugebat 197, 25

lug^ntia 171, 4 luguhre 259, 2 lugubres 156, il

Lyfmder 58, 27.

Lylandro6l,
21.

6(

20
Lylias 63,
I
i.

lugubri 144, II.

16-

21
luifient
luit

Lynmachi 159, 202, 24

Lyllmacho

locare 83,
locat 29,
Jcci

loqujbaliir 167, 7
I(-c;ueiitis l-^.G,

80, 11

Lyfimacliia 157, 4

:9
co,

13

1^,3. 81,15. 113

132,

49, 14. 113, II, ^36, 23

15,10^^1136,23,181,11.
Icraji^vcnti

19.
"

153,9
,
-

lo:

luna 255, pa 1:7,8. 3-7, 22

14:, 5,11, 143, iro, 12. 157,

;

^5'2>

7> -~'

'

lGcis6, 14. 49,9. 58,2. loramentcrum 102,

lupa^iS;,

8.

317,

INDEX VERBORU
I
I
;,',
.

M,

magnitudini 172, 6. irachum 147, 15. macula 115, 27 235,12.322,17 mnjori 132, 6. 227,17, 1S7, i. 277, 15 48, 14. 153, 19. maculam 217, 6. 266, magnitudinis 105, 12. 2/6 1, 4 6 02, 23 m;iL-hus 147,4,26. madens 223, 21 127, 18. 139, 15. majoribus, avis, 143, 12. 160, 16. 233, 8. 131, 12. migi 15, 20 150, 2, 5 4-3, 6. 268, 9 52, 16, 23. 153, magicas 5, 9. 269, 5 magnitudo 8,9. 127,1. 129,15,275,8.300, majons 35,15. 51,23. 154, 2. 158, 9. magis 4,5. 10,24. 17, 21. 19,4. 20,11. 8 4,21 70j 9- 9J>-" 259,. 8 22, 21, 28. 29, II. magno67, 19. 70, 15.

M.
*

42, 56
magis,
(^/.

95,

/| jf M^
:>,
,

/^Acedonas 75, 6. '.j'. 128,2. 22.107,18. magifer 231, 13 120,1.131, mngiftratibus28, 17.39, magnos 133, ^^
161,
2.

1,6,9.125, 17,4. 29, 11

97, 6, 104, md.iorum, ai/ontm, 85, 13. 89, 16. 110,3. 112,10. 113, 16. 126,17. 127, i/.
3.

14. 105,7. 107,10.

143,11

222, 3,

14. 42,25. 184,21.

msgnum

^ :dones

234. 8, 20 103,

256, 10
4. magiftratui 32, 21,
magiftratus,/'/?-?^.

23

^31^536,24.37,26.69, 2. 127,15. 139,4 78, 22.140,18.184,19. md,h,fubji, 45,12. 53, 281,8.292,10.297, 7. 155,1. 170,2.
6,

17.

57,13,26. 124,14.

19,5.143,19.144,
l,

3 294,18 43,2. 166, 17. 321, II, magnus 67,16.147,21. male 25, 14. 53, 9, creatur 190, 8 12.247,21,252,1. 166,21.290,4,320,

maleficiis 2S2, 11 magifm 156, 27 20. 325, i mago 15,17. 16,6,7 Malei 170,2 125,29. 129,17, magiftros 100, 13 126,1. 145,14. magna, /?/.7,S.63,i4. Mago 163, 15. 164,2. Maleum 170, 10 ;. mali 60, 24. 80, S. 171,19.172,1 68,13.74, 11.75, ;6, 6. 235, 5. d:^/. 12 28. 81, I. 95, 3. magorum 17, 12. 125, 156,8. 158,2. 1^7, l 'Aoms 73,23. 74, 102, 8. 122, 17. 9 13 magos 16, 2 malignc^e, 31 153, II. 156, 4. 75,5,7.76,9.77, magum 15, I malint 155, 27 j. 78, 23, 24. 80, 245,2. 293, 15 malis 47,21.48,7. 57, Si, iS. 82, 29. magnae 67, 16. 70, 6, magns 13, 4. 16, 8 -.21 majeiias 82, 4. 94,2. 21.61,13.174,8. 167,5 ;Joniam 25, 22. magnam 59,20.106,7. 131, 19. 206, 192, 15 ;,29. 83, 3. 85, 255,4. 2S6, I, 19 majeftate 41, 4. 82, malit 7 ,14. 151, 12 ;. 14. 149,20. 243, maUe93, 7. 152, 12 115,5,26.134,^^^0336,8.69,19.133 mallent^i, 7. 84, 3. >. 20 4. 136, 4. 154^13. 135, 18, 22. 130, 15 -3,2,17.146,10. 160,7.170,11.255, majeftatem 51,7. 139, 13- 147.4. 187,2. malo, nonien, c^-j, i^ 19- 3'-9> 5 \], 13- 153>^ -V ;donibus, ^rfi:. 75, magni 22, 210,13.284,14 12.24,30. 197, 10 ^19. 83, 25. 06, 15 77,19.104,23.155, majeftati 12, 1. 95,2. malorum 79, 16

:donia 74, 11. 76,

[.,

t;

4,11,20. ,4> 2
;

130,7.

7,16.139,12.140,
H3-' i^- H5j 3 nvignifica 154, 15
9-

101,26.300,11.
majeftatis 4,2. 15,9.83,

Maltinum 281,5. 2S2,

_

M:don:ci 149, 12. T, 12. 232,2.233, m:ip,mfiCce,

255,7
Midonicis 114, 13

2 Maltinos 2S0, 16 /)/;:<r. 19,2 major6,io. 33,13.57, maluerit 193, 16 5>i8. 63,13.66,4. maluerunt 108, 18 magniiicent;a 91, 2. ailat. Ij2, i. 206, 68, 27. 92,29. loi, laaluit 153, 11. 327,3
4. 93, 19. 94, i&.
6. 154, 2. 189, 2. 208,8.126 3. 238, 12 23 malunt 324, 21 majore 23,23. 32, 7. mamma 122, 14 36, 9- 49, 2. 52, 2. mammis 23, iS 89,2 manabant 287, 10 majorem 27,4. 32, 26. manabat 199, 13 34,20.101,10.106, mandars 63, 4 22. 107,22. 130, mandalTe 87, 19 12 mandairent 56, 12

22S, 17. 17 magniiicentiam 104,9, 2S6, 4 nicum 230, 2. 114, 20 4, I, 9. 235, 3. magnificentior 92, 32 Mdonis77, 19 magnificentiora 121, 8 M dcnum 73,21.87, magnis 31, 9. 50,4. III, 2. 126, 2. .89,2,97,7,11. 0,20.106,3,4. 179, 10 I, 14. 123, 12. magnitudin5 9T,l.lo6, A, 13. 129, 21 27. 107, iS. 119, niloi85, 22. 127,12. 143, 9 'niinaretur 296, 2 19. 147, 19 ii''inata eft 296, 7 m.agnitudin-m 5,4. 40, 6. 74, i;f. 107, 14 V-9) S
",

M'donico

malum 127,

13.

majora 26,6.39,1. 45, 27. 85, 27. 2S4,

majores
majoi-es,

fpiritus

largi-

untur 72, 3
ii-x'/,

mandat 202,4 mandata 15 5, 24. 169,

2Cj.

98, 22.

137, 9. 240,3,
10.-

: .

INDEX VERBORUM.
16. 258, 3. 260, 6. marcenti
abl.

259,9

295, 9. fuerat Marcus 244, 18. 273, 135 713 mandatis, abL 237, 2 Mardonii 38, 6, 9 mandentur 1 30, 14 Mardonio 37, i Mardonius 36, 23. 37, mane 16, 15 maneat 88, 12 24. 38, 5 xnanere 53, 13. 66, 19. Mardos 114, 6. 304, 6 312, 14 inanes,flcc. 169,5. pla- mare 20, 19. 43, 24. caffent 177, 14 123, 3. 167, 20 Manibus 131, 13.215, marem 26, 16 mares 23, 15 9. 272, 15. parentavit 295, 12 M?.rgianos 300, 4 inanifefta 22, 23 mari 48, 6. 57, 20. manifeftant 1 80, 3 206, 82,13. 88,11. 45 18 12 manifeftari 98, 7 maria 33, 10, 11. 38,
. .

3^4, 4. 326, 10 materiam^^, 23. iii,

8.

tute 303,

24

231,8.271,15.
8,

m.aturari 39, 14 maturata fuga, 37,

289, 25
materna, ^e;.
neut.

maturioi-em 44,

11. maturioris 70, 6

151, 4 maternaeg^, 15.

maturius 41, 9.

151,

29

matutino 3S, 10 7,9,317,20 Mauris 173, 7 maternas 130, 11 materni 44, 16. 29 5^ Maurorum 184, ic

maxima, acc. 32, 21 materno 22, 5,8. 294, 78, 6. ablat. 59, 193, 16 maxima?, dat. lo, maternos 286, i
maternum 32,
6.

199

plur. opes

erani:

manifeftatur 299, 3 manifeftis 317, 8

manifefto, flM 168,10.

ftrumenta belloi 13 materteram 294, 28 92, 19 matre 7, i. 32, 4, 5 maximam 48, 4 II. per compendium 78, 14. 90,20. 91 maximarum 66, 7 ducebat, Xerxes,33, maxime 115, 20. 1 17, 25 II matrem 78, 16. 105, 18. 157,4. 17C
16. 106,
18.

327. 7 manifeftum

fit

72, 22

mzxm?s, plur. 324, 15 marinis52, 17

202,

33.216,11

manipulis 255, lo

maris 34, 23. 37, 3. matres 10, 18 manium i 2,14. 177, 109 4.9,3. 50,16. 53,15 matri 6,4. mariti 12, 22. 92, 6. 16 216, 15. 272, 20. Manlio Buifone 302, 288, 17 127, 16. 143, 19.

301, 6. maximi, gen. 58, maximis 282, 9

maximo 78, maximorum

i.

312

109,

13 Manlius 280, 16 mansere 22, 10 manftonibus 137, 18

252, 27 matribus44, 24. 215, maximos^^^g, 11 maximum maritimam 86, 10 43, 4 maritis 156,13. 184, 4 matrimonia^^, 14.45, 182, 2. 2S8, erat 142, 15. marito 220, i. 293, 24. 168, 15 vigihas malum 2 manfifTe 34, 10 18 matrimonii 12,16.101, manfit 115,8. 117,16. maritum 197,22. 294, 8 19. 121, II maximus 31, 24 matrimoniis 90, 17 149, 10 9, 12 manfuefadta 320, 18 Marfico 282,25 matrimonio 27, i. 92, Maxitancrum 169, manfuetudine 150, 3 Marte 23, 22. 46, 22. 8. 93, 14. 158, 21. me 142, I, 2, 5. II manfuetudinem 160, 5, 9 301, 316, 14 Marthefia 20 123, 19, matrimoniorum 141, mea, acc. 142, 3 mcarum 171, 9 abl. 22, 27 manfurum 75, 14 12 manu 12, 9. 31, 11. Martios 317, 7 matrimonium 8,14.11, Medea zjyii.abl. 3 4. 17,7. 23,9.24, 109,25.119,6. 124, Martis 317, 7, 8 9 Medeam 30S, 1,1 Maffilia 320, 12. 321, I II manubiis 64, 4 rnatris 77, 25. 78, ro, medeia 96, 11 28
151,
5
;

manumS,
5,

26. 31, 12. MafTiliam 319, 4. 320,

93,3.141,25.148,
exercitum,

25

25. 159,2,4. 168, Medi,^e/;. 9, 30 media, ablat. 125, 17

m3Ltronss,flur. 144, 5.

l. 310, Maffilienfes 274, 321, I, 15. 322, 12 manumittendi 300, 17 MalTilienfbus 321, 3. manumitterent 45, 21 322,2, 7,9. manumittit 256, 8 MafTilienfium 321, 30, manus, acc. 85, 22. 10 102, 12. 136, 3. Mafmifsa 2!;4, 6

12

i79>^5
matronah 77,
l

206, II. om. 206,6. 323, 8

Medise 132,
6.

148, 14. 174,. 3

Marathonem 40,

Marathonia 33, 17 Marathoniam 35, 13 Marathonios 30, 23 marcebant 231, i

24. 27 179, 20. 180, I. mediam 102, 10. : 6. 235, 15 184, 7 medica 299, 15 matronas 29, 17 matronis 29, 20. Mafinifla; 284, 22 56> m.edici 102, 19 medicis 102, 15 II. 214, 5 mater 64, 14. 103,18. loc, II. 127, 13. matrum 10, 20. 173, medico 102, 17, 2c medixum 300, 14 128,9. i35> ^9 25. 214, 9 materia6,r3.49,7.9 5, matura imperia 99, 21. medicus 125, 14
12.
3.

matronarum 29,

241,

4,

fcm. 129, 31. kncc- raedii 123, 7

n-

INDEX VERBORUM.
mentitus fuerat 265, 5 Metapontum 184, 3 memboriim 197, 6 194, 13 metatus eft 13,7. 276 nedio 23, i. 42, 14. meminerant 99, 26, meo 142,5 mercando 319,9 270,7 53,13.151,19.166, 25 meminerint 34, 9. 63, mercarentur 204,6 Mcthonum 79, 19 8 mercari 301, 15 16 meti^bantur l-S, 14. ledio 28, I. 307,10
nedlls

mercatoribus 269, 4 mctu 7,6, 8,14. 13,8. 135, meminerunt 58, 25 meminiffe 107,19.221, mercatu 133, 11 25, 11.44, 17-50* ' mercede 78,4.305,6, icdiccrem 51,1 15. 51,25. 52,4. 14 53>i3-59.5- 62,13. icdiocri 8, 13. 314, 8 meminifTet I2i, i
icdiocre

99, 7.

20

ediocribus
ediocris

58, 25

memor 55,15.219,20. meredem

267,8
memorabile
12, 24.
mercenaria
2.

117, 19

79,5
204, 31. 232, 14 metuenda, ear, 223,8

6, 3. 96, 7.

manu 211, metuebant

251,
;edii3

.ediolanum 180, 26.

7, 7.
7.

manus 219, 9 29,3. 72,20. 154, mercenariis 218, 30

.

mercenario 8r, 9. 210, metuendum 228, 14. ^5 II. 218, 25. 288, fuit 166, 20 raemorabilem 307, i 12 memorabiles 12, 14. metuendus 185, 11 mercetur 66, 14 metuens 25,19. 60,14. 288, 26 mercibus 87, 6 memorabiiia 75, 10 281,2 276, 5 mercium 42, 24 metuente 24, 7 memorabilis 303,23 editatur 211,9. 288, meretricis 219,24.231, metuentem 79,10.264, memorata 299, 14 34 16. 290, 24 memoravirnus 180, 13 10, 17 ;dium 16, 5. 47,1 metuentes 69, 18. 83, memorem 56,23. 104, meretricum 232, 6 ;dius 91,4. 300,14 mergerent 250, 11 II .'dius 308, 14 14. ,27. 169, II, 108, 22. 210, 6 edcrum 8,3.9,22. 10, memores 25,5. 29,16. Mergide 15, 5, 8 Mergim 14, 10 metuentibus 26. 11,4. 299, 5. 64,17. 308, 8 37, ig. memoria 103, 3. 127, mergitur 304, 22 1833 14 308, 15 metuere 84, 19 cdos 8,4.10,25.304, S6. 143, 18. 148, merguntur 27^, 15 meridianis 38, 11 metueret 41, 12. 194, 10 ^5 II gabazum 76, 6 memoriae 2^8,16. 5I55. merita 284, 24 egabaz^us 77, 4 metui, ?';^. 93, 7 118,8.144,18. 158, meriti 10, S :garam 29, 25 ^4. 285, 2. 303, meritis 90 104, 17, metum 96,13.102,27.
10, 7> 8.

300, 14 cdkabatur 280, 7 editabundus beilum

209,

'2-64, li 24 29, 4, 14, 104,4.117,24.147, memonam 9,11. 45,8. mentorum 109, 12 26, 24, 26 27. 154, 6. 185, sgaris 134, z 25. 209, 15. 312, 74. 15- 75 3- 95 mentum 322, 15 mero 9 1, lo.faucii 207, eleager 130, 2 I 6 2leagro 131, 24 Menalippe 24, 10 metus^e. 25,8.72,12. 15 sleagrum 130, 25 fterfie 36, 19 Menalippen 24,13 nom.fing. 33,8. 43, meruerat 203, 10 ;:lior 56, 17. 72, 24. Menander 132, 19 9 meruerit 212,9 mendacio 156,24 Mezentium 316,4 243,3

sgarenfes

;liora :liore

meruiflet 219, 21 33, 24. ^24>I Menelai 77, 16 ), 20. 215, Menelaum 77,20,146, Mefopotamiam 133, 1

7
;liorsm
diores

24

menfe 129, 31. 184,1. 66, 20 214, 20. 304, 20 73,17. 87,20, menfem 127, il 107, 20 ;;lioris 82, 18 menfes 158, 20. 180, hlius 35, 10. 51,17. 18 89,25. 99,24. 115, menfibus 278, 14
25. 141,10. 190,8. menfium 169,25.233, 211,13. effe 67, 10. 9 mentes 206, 15 130, 14 :lle 21, i5. 199, 17 mentio 94, 8 :llis 137, 6. 324, 3. mentione 116, 17 mentionem 133, 10. .326, 17 ';mbra63, 35. 136,3 159, 24. 165, 5 mentis 96,9. 99, 16. 257,6.288,16,21 ;i;mbris 147,25, 184, 119,8.126,24

31.

.2

3 c,

mentita 6^ 7

Micalo 51, 5 Midaa^/. 75, 5. nomn, MefTeniam 44, 3 101, 27 Meffenii 45,10. 46,8. migrare 63, 29. 167, 247, 10. 248, 1 14 Meffeniis 44, 1,9. 46, migrationis 167, 18 migravit 180, 8 4,. 21 Meffeniorum 44, 1. mihi 141, 26. 142,8 ' 46, 15. 47, I. 211, miles 60,9. 325,9 railitantibus 124, 2214 Meffenios 247, 5 militares 324, 26 meffes 207, i militari 6, 4. 172, 2 metalla 83, 11 194,7. 237,4 metallo 288, 2 millLajia 209,19. 312^ metallorum 324,5 19 metam 123, 2 militaribus 200,7 Metapontini 177, 4, 7, militaris 15,13.60,110 16 124,3.290,9.213, -Metapon^nis 113,8 3
-

Cc

oii-

INDEX VERBORUM.
irJUtafire

322, 30 militatm-i 115, 6 20. miiitaverant 82, 100, 13 milite 2S, iS. 79, i. 8ij 9. 132, 3 militem 186, 2. 188,
21. 303, 15 mihtes 37, ir. 58, 8. 59,5,62,6.63,1.73, 18. 81, 21. 100, 5,

m5naretur 105, 1 minari 244, 20

170, 5. ai8, 9 77,14.79,10.85,12. 91, i. 100,23. 105, miferis 171, iz

i
mirSi,

minas 215, i minatur 156, 3 Mindarus 57, 16

14
tnilkh^
al?Iat.

87, 10,
162;,

milerint 32, 14 fem. 58,15.90,2. miferior 323, 6 189, 25. abl. 304, miferiorem 6r, r miferit62, 16. 63, 2? 1 tiiinentur22i, 13, 20 mirabantur 107,15 85,2. 173, 24 Minervze 27,3. 177, 4miferorum 171, 3, n 10, 14,15. 207,24. mirabile 73, 4 mir2e,^/ar. 49,15.^. miferos 142, 3 322, 4 miferrimae,^eK. 98, minii 324, 6 119,16 miranda, fem. 37, 15 miferrimam 61, 4 minimis 185, 7 mifertus 148, i mirantur 58, 9 minimo 153, I2 miserunt 195, 4. 19 mirari 277, 16 minimum 312,
:

mire 280, 6 27. 209, 8 miretur 55, 18. 129, mififfet 39,28.104,2 minio 326, 3 20 127, 6. 290, 22 inilitis 15,10. 42, 20. minis 156, 4. 168, 17. mirum 49, 14. 299, 9 mifit 43, 2. 83, 2 277,17 73, 4. 76, 5. 96, 4, 89, 18. 104, 13 16. 99, 24. 100,12, minifteria 252, 2. 327, mirus 106, 1 miffa,<zM 46,17. i^ mifcent 61, i 24 14 6. 166,30. neut. l miiiliam 66,6. 67, 19. minifterio 37,16.45,7. mifcet 124, 14 3. 71, 4 126, 24. 196, 6. mifcuiffe 124, 10 112, 14. 115, 30. mifera2i8, 6. fenela miffae 102, 16. f mimfteriumi4,i4.24i, 119,3 141,18 15 164,14 militibus 28,7. 45,28. miffas 32, 25 miferabiles 197, 23 63,8. 66,9. 87,23. miniftra 158, i miferanda, fem. 85,7. miffi 164, 12.280, miniftrare 126, 9 108,11.109,7.111, miniftris 129, 20 290,23. 322,io.f 98, 26 17 144, 19. 252, 24 militis 31,9. 56,4. 72, miniftro 8, 18.278, 15 miferandum 84,6. 147, miffione 141, 15 miniftros 167,18. 168, 25. 311, 11 II miferantes 85,15. 115, miffionem 123, 22 i. 184, 21 militum 33,15.41,18. miffis 22,17. 76,9.: 25. 217, 10 44, 13. 46, 20. 67, miniftrum 68,4.152,8, miferantium 62, 23 23. 97, 21. loi. 17. 68, 14, 26 9

141,5. 152,7.

minimus 269, 2

10

mille 7, 4. 22, 35. 30, Minithya24, 30. 114, miferas, nom. 62,

12.

231,5. 329,6

miffo 279, 8. 28S, 7 174,16.208,8. miferat^^, 6.127, 24. miffos 137,2. 167, 124, II. 133, i6> Minois 179, 14 minor 132,10.153,15. 183,12.217,7.2 196,15.248,11 190,5 4. 282, 23 miliia 13, 23. 30, 24. 242,17.271,9.289, miferata 321, 10 bis. miffum 58,10. 134 miferatio 75, 26 21.295,21. 304,32. 31, 17. 32, 29, miferatione 307, 10. 163, 18. 239, 323, 5 35,7. 36,25.62,3. 242, 11 71,24. minore 34, 8. 191,19. 326, 20 65, 3. 67,3. miffura 169, 25 215,25.254,1.295, miferatus 224, 6 79,7.88,16.90,16. misere45,i9. 51,26. miffuros 258, 3 bis. 17 miilibus 15,18. 25,20. minorem 56,8. 101, 53,2.63,20.67,12.^1^^^^^115,28.2 10.112,8.115,1. 217,11 17 30,23.33,15,21. 202,19,29.259,11. mifere vitam exhiben- miffus 154,19.160, 102, 23, 24. 106, tem 104,21 16. *^n. 109,4. 121, 309,11. erat 2 286,7.294,5,8 minores 162, 9. 279, mifericordiam 52, 10. 2. effet 239, 16, 17 fuerat 170,23. i mifericcrdia, abl. 8,24. millium 34, 15. 38, i. 5 21 63,27.94,23.156, 113, 17. 116, 12. minori 132,6. -224, 9. 262, 7. 265, 3 7. 161, 8. 220, 8. mitem 289, 15 124, 25. 133, 19 minoribus 261, 13 iw?. 289,i5.& per- Mithridate Milo 222, 23 155, minoris 11, 14. 147, 2 fidia in eo pari jure Miioni2io, 25 276, 4. 279, minuerat 306, 3 Miltiades 30, 25 diledlaj, in Philippo 394, 5 minuerentur 36, 6 Mithridatem 155, Miitiadis 40, 5 92, 21 minui, infin. 245, 5 minabatur 84, 25 mifericordiae 166, 3. 297, 5 minus 10,14.12,1.19, Mithridates 255, 6 minacem 9, I5<. 295, 5 minaci 222, 27 3.36,20. 48,10.56, mifericordiam 52,8.78, 277, 5, 14. 278

23.31,

I.

33,3.

>

>

minae 170, 15

15.58,11.63,30.

36.83,5.161,15,

11.279,3,15,!

ND

E X

V E R B O R U M.
moUitie 12, 10
3.

moderatione 136, 5 23.230,6,17,20 thridati 51, 15. moderationis 155,

mons 206, l%
13, raorata 22, 24 159, moraturcs 191, 8

Molofforum
14.

79,
17,

274,7.278,8.279,
27. 13.

146,1. 253,6 280, 19. 283, moderatior 39, 9

143

23

morbi 125, 18. 197,4,

momenti 58, 13. 241, moderatius 32, 15 9 Lliridatico 308, 9. moderatus 79,23. 200, 7. 249, 3. temporn morbo 94,18. 102, ig, 68, 26 149, 19 .,309, 18. 322, 19 9 ^l thridatis 280, .13. modeftia 124,16. 248, momsn:o 17, 3. hora- morbum 272, 21

304,8

'2,98, I
:i

166, I

15 modeftiam 179, 22
mcdica,??ra/.74,3. 174,

rum 38, 12

more 29,10. 66,1.^7,

momentum
20.
3

99,7. 135,

22.83,16,18.87,
las

:igandos

130,24

159, il. 191,

240, 1 :igaret283, 17
igarent

8.177, 17 modicarum 86, 6 igato 152, 16. 167, modicis 308, 20 ii mrdico 22, 28 igatus eft 91, 26 modicummonumentum ior 287, 17. vidloria vidlorix fore 191,3 modlorum 67, 3 11,14
iora

12. 320, 6. procelinundafle Italiam

munebant207, 27 283, 4 morem^ 4, 8. 6, 6. 23, mcnebat 107, 18 monendo 140, 21 16.93,15. 124,9. mcnere 123,27, 222,6 147, 22. 159, i. mcnerent 39, 4 27i> 7 moniti 250, 10. 269, mcrerenLur 17S, 22
15

327, 20

modoj^/^/. 45,3. 80,3.

1379,24
ius

212, 23 183, 29. 239, mcQo 117, 8, 9. 194, 19 5. 285, I. 286, 21, tat2lo, 20 5 tebantur 52, 14 modo folum hglturintebat 272, 18 fra pofl nec, neque &f, non tenda, ne?. 64, 19 :tendi 164, modulatur 231, 14 5 tere 56,31.168,12. modum 60,17.156,16. Jli, 6 184,23. 202, 31. :terent 183,11.221, 207,22
tant
.

96,10.166,38.168, rnonitu 10 19. 186, I

16S, 8. 269,

5. 326, 6 monftra 163, 5 monftrarunt 16, 13 monftrata eft 122, 24

mons 314,

mores 22,6. 114, 14.^/5, 115, 21. 169, 16. 230, 2, 5. mcri 17,5. 30,14. 34,
14.

105,20.

28, 29.

raonftravit 75, 11

117, 3. moribus 43, 17, 27. monftri 50, 4 114, 21 monte 38,6. 136, 26. moriendi 117,16. 124, 9 205,23. 303, 15.

107, 109, 13, 142, 5

moriendum 34, 6. 72, 304,30.308,7 montem 119, 7. 136, 4. efle 191, 27

21. 270, 2. 314, 9 moriens 43,24. 45, i,

mcdus 93,
^/5.

:terentur22i, 5 Lteret202, 6, 8.

moenia 35, i, 19,

i.

61,9

39,^0^^0533,9. 77,13. 119,10. 207, 29.

133,

75,11.109,18.113,
12.

158,15
9.

ZI4, 16
Cti

mcenibus 17, 21.

21. 320,18 88, II. 252, 22 ttit 8, 2. 13, II. Mffiotim 20, 19
14,8. 24,21. 37,9. mceror 85, 10 57, 10. 60, 17. 70, mcsrore 113, 21

moriente 144, 22 300, 9, 327, 12 montibus 13,21. 21,6 mcrientem 130, montis 49,10, 22. 50, 197, 23 6. 119, 5. 132, 17. morientes 89, 4 136, 27. 206, 12, morientium 37, 21

25. 76,5. 77,4. 82, mcerorem 288, 19 31. 87, 21. 122, i8. moefta ac lugentia caf-

207,16
montium^^,^. 251,
8.

tra 171^ 4. civitas 276, 10. 300, 7 inonumenta 123, 4. fuit 173, 17 52,18. 63^27. 1132, 16. 232, 16. mole 189, 18. 229,20. 140, 17 monumentum 177, 2. 1239,10.260,1. 329, 310, 6 il moles 49, 12. 148, 13 191,16. 193, 10 ittunt 39, 4, 13. 52, molibus 14, 9. 20, 22. mcra, ablat.%j,c^. 103,

131,5

moris 175, 11. 300, 15 moritur 64, 8. 232, i.

ttitur

294,1
moriturae 103, 20 morituri 34, 17

mcrituros 244, 21

monturus

122,

23.

7. 53, I. 130, 25
ttuntur

64,4.

241,14

8.207,4. 239^9-

153.12

molienti 150, l 232, 15, 22. moiirentur 131, 8 moliri 159,4. 278, 292, 6 xtus 300, 13 moliti 142, 15 itylenseus 132, 5 molitionibus 121, 9 jbilitas 215, 21 molitur 167, 11 jderate 71, 15. 96, mcliuntur 39, i molliorem 115, 3 14 )deratio4, 3' 16, 15. moUirentur 19, 14 22,1. 199, 9 mollitia 7, 10

nom. 227, 16. 290, mors 1S9, 14.197,28, 217, 20. 232, 2. 3
18,

morabantur 116,

moram

273, 16 5 59, 20. 68, 5. morfu 31, 14 107,12. 120,3.139, mortales2i, 15 29. 151,11. 163,3. mortali 142, 15 mortalibus 21,20. 125, 216,7.255, 5 10. 241,6 moraretur 237, 20. vimortalitate 127, 15 dloriam 16, 19 morari^^i, 5 C c 2 mor-

INDEXVERBORUM.
munimenta 39,4 multiplici 214,21 niortaUumi9i,i2.286, moverentur 107,19 multis 23,24. 31, 21. munimenti 209, 19 moveret 75,2 27 58,2. 69,25. 85,19 munimentis 190, 25 morte 53, 22. 61,22. moveretur i66, 2 108, 13. 210, 2 109, 8. 73, 12. 75, 17. 93, movetur 271, 13 118,14.120,5. 125, munimento 21, 14 16. 12,8, 5. 129,2. movifle 29, 17 munimentum 206, 5 11 134, 13. 174, 20. movit 131, 16 mox 7, 17. 9,6. 23,8. multitudine 25,21. 33, 301, 6 2,02, 24. 223, I 5.36,4.74,11.107,^^^^303,15 36,18.51,15.74,16. mortem 30, 8. 65,5. munita 39,3.209, i? 18 88,22. 91,22. 94, 94,28. 104,2. 106, iit 20, 21 II, 15. 105,6.124, multitudinem 37, 17. 15. 110,2. 113,13. 23 107,13. 146,9.174, munitionibus 52,16 124, 27. 118, 4. munitius 303, 16 21. 290, 10 mucrone 72, 18 126, 16, 25 multitudinis m.ucrones 255, 16 59, 14. munitum 140, i. 184 mortes 151, 2 28 140,2. 141,22.179, morti 28, 14. 144, 21 muliebrem 56, 14 19. 212, 7. 232, 4. munus 132, i. 15^ mortibus iii, il. 174, muliebri 7, 9. semulati2. 148,18. 158,1^ cne perculsa 143, 3. 293, 14 12. 253, I more 23. pertinacia multitudo 24, 6. 30, 238, 1;; 223, 4. mortis 7,16.34.20.73,
muliebris 143, 7 mortuii97,7,iunt 174, muliebriter 13, 3. 144,

5.75,10.104,2,4. 122,21.326,19

295,5

4.
i

58,8.

78,26.

243,16.
^

272,15

102,24.122,7.212,
multo, ante
clarior

273,15.280,1.326
_

20

mortuo 8, 16. 117, 6. mulier 6,11.8,26.321, 126,29. 217,1.225, 9 muliere 7,6. 36,14 3 mulierem 196,15 mortuorum 172,20 mortuum 117,14.271,^^1^0^657,16.25,13. 60,23. 76,16. 231, 12 23. 232, 2, 5 morum 21, 18. 56,17. mulieribus 29,23. 114, 59,14

8 181, 12. Murgantinis 187,23 283,2. co- muri 61,18. 63,7. 2of

mitatior
riculofius

218,

13.

major 161, 10. pe- murinis 28, 18

plura

283, 2.^^^^335,17.39,18.70 20.122,13,22.134 47, 21. poft

8_

40,2. 78,9. 157,8.

mcs 118,16.270,11.
300, 15. erat 4, 93, 2. 168, 10. 36, 2,4
6.
eft

Mofcn 270,9
Mofcs 269,12. 170,1 motge/'/^?'. 88, 32 motam 8, 25
motae/'.W.i43,i9.i6i, II mor;bus 97, II. 303,
13. 305,4 mot;a 119, 18. 139,6.

motum
I.

165,8,207,29.254, I. 298, 5 III, 16. 214,

^^Zji^./^^r/. 56,

motus 5,10, 90^2.101,

8. 133, II. 157, 4.

179, 12 moveant 282,4 moveat 36, 24 movebat 102, 24 movendi 189, 17 movent 52, 11 moverant 133, 7 moverat 153,2
ipovere 259, 14

158,19.304,7. 327, murium 146, 9 10. timidius 286, muro 611,11.122,; 12 ^71 3 7,301,20 muUeris 144, ii. 196, multorum 11, 6. 37, murorum 143,11.222 I 20. 172,8.219, 15. 17. 322, I muros 83, I. 143, 14 muUerum 19,7. 44,10. 327, 4 205, 16 104,3. ^39}i5'i4^j multos 8,5.23,5. 37,7. 9.211,18 92,17. 104,16.122, murum 6, 12. 122, I murus urbi civium vir multa 6, 14. 29,3. 63, 22 tus 143, 13 35. 6^,6, iis. 79,7. multijm 21,7. 61, 2. 103,17.118,6. 280, mutandum 43, 22 96,14.109,6, lis. mutare 25,5. 191,23 5-281,7 149^11 multae 24,9. 31,5. ^is. Mummio 258,12. 288, mutarent 39, 8. 59, mutafle 96, 18 l>is. 2 36, 19. 69, 4. 123,9.133,14. 144, mundi 5, 10. 20, 5. mutaflTent 179,9 127, 28. 179, 12. mutafl^et 7, I 4.154,14.156,12. mutata eft 38, 2. fur his. 234, 8 multarum 78,29. 84,4 mundum 20, 7. 167, z 225, 2. 252, 3 multas 29,6.47,10.87, munera 32,12. 164,13. mutatam ll, 5. 241 ao 206, 16. 322, 10 9. 96, 24. 113, 7. 163, 15. 169, 25. muneribus 58,21. 146, mutatio 225, 10. 272 195, 6 3,25. 164, lo. 281, 7 multi/>/tfr, 12, 12. 61, mutatione 96,9. 218, 2 15. 119, 16. 122, muneris 27, 9. 56,20. mutationem 298, 7 j.^. 214, 2. 290, 75,4.123,18.202,6, mutato ^/.9, 10. 11,5 i. 308, 17. 325, 62, i. 277, 19 312, 10 mHnicipes 35, 18 12 mutatos eflTe civitatur munificentia 123, 17. multiplex 206, 9 animos 97, 10 abl. 209, multiplicata 321, zi mutatur 62, 2. 93, i' 9 multiplicato metu 316, munificentiae 243, 18 mutaturos 43,21
'

jj

"

snunificentiam

387,4

mtttaverit75,i5-7^5'^

mutua

INDEX VERBORUM.
lutnzfem. 244, 7 iutuaj^e. 153, 15

lutuam 46, 5. 24. 190,11. 296,21 natum 31, 26. 32, 5. navigantes 50, 4 lutuarum 268, 21 70, 6. 87, 10. 130, navigantibus 191, 18 lutuatur 87, 7 4. 172, 16. 202, navigantium 233, 13 mtuis a^/. 131, 12. navigat 121, 16 29.253,6 16. 257. 8. natura 31, 23.50,15. navigationis 33, 213, 11. I "^^- 76, I. 302, I ^97> 154 7- ^S^, II' mtuo 159, 15 natura? 33, 9. 125,10. 2 patiens 271, 307* lutus 311, 14 182, 3. 185, 15. 7 lutuum exitium 80, navigia 50, 13 228, 1 2. 219,14. odium naturalem 149, 11 navigio 37, 15. 243, naturaJia 206, 12 258, I 4 [ycaie monte 38, 7 naturalibus 8, 6. 119,5 navis 251, 2
[yrtalis

natos 19, 18 17. 59, 3, 17. 60, 153, 8. 317, 20 nedum 6, 1.298, natu 31,22. I53, 12. 14. 87, 6 nefanda 174, 19. 296^ navigabile 123, 182, 2 129, 3

8. neut.

184, 17

nefandiflima 155,

21

nefandiffimum,

i/ocat.

171^2
nefaria 184,

34
I.

203, 2^7? 3- 326, 6 negabat239, 2

"^f^s 127, 5.

negabatur 154, 20 negando 204, 21 negant 82, 21. 2S2, 2 negantes 171, i. 237,3

92, 12
Cereris iilen-

naturalis 22, 3.

yfteria

271,

49, 7. navium

29, 24.

37. 36, 12

tiofolemnia 55, 3

naturalium 191, 22

naturam 20,1. 22, 4 N. natus 8, 15. 127, 12. 179,10. 187,4.199, k "TAbide 236, 14 15. erat 8, 20. 96, Nabidem238, 14. 147,17. 158,9. effet 131, 18. 218, 7> 13 k abin 233, 19 II, 16. efl: 127,19. abis 236, II 293, 27. fuerat 42, i6tasfuerant82, 21 12. 130, 17. fuit anno 320, 22 149, 19 annum 320, 3 navale 36, 3. 52, 24. irranda funt 159, 23 53,13.242, il '.rraretur 16, 1 navalem 66, 19 ifcendi 31, 23, 25. navali 26, i. 38, 6. 40, II. 46, 18. 48, 44, 20 ifcentibus 300, 18 4. 58, 4. 69, 12. jfcerentur 15. 146, 20 23,

^J

Nearchus 132, 9 nebula 324, 15 nebulae 74, 14 nec modo 209, 29. fo- negatis, />d;r^. 64, 5 lum 49, 16. 282, negatum 210, 22 n. 324, 3. tantijm negatum 210, 22 79> 23. 207, 24. negaverunt 187, ai. 201, 17 286, 16. 324, 5 nec non 49, 6. 68, negavit 145, 6. 214, 4

35, negantibus 153, 6 negaret 94, 12. 253, 6 negarunt 61, 17 negat 7, 14. 88, 13 130, 2

&

12.229,14
necaretur 8, 15
necari 123,

negledla eaf. 258, 17 neglecti^eH. 242, 9.

10

negligentiam 209, 17
negligentior

130, 3
afceretur 64, 2.

navalis.35,

6.

53,

130,

66,17.67,2

11 necati_g-e. 8, 18 necaverunt 186, 7 necavit 275, 4 nece 92, 2. 278, l necem 156, 25. 161, 5 214, 19. 230, 3. 5. 275, 5. 305, i.
,.

necatas 282,

249,

12;

negligentius 312, 6 negligere 109, 22

negotiantium 87, la.

negotiatore 179, negotiatoris 292,
negotii

10 2
184,

16, 19.

2^2,227,9.258,16

II
afcitur

afcuntur
afi

308, 21 150, 14 292, 17 afo 147, 24 afum 17, 3

eft

negotio 11, 12. 200, nave 134, 6. 239, 19. 309,18.329,2 9 necelTaria 13,9. 242,3 negotium 283,. 9. 327, 9 necefTe, habere 210, nemine 15, 7. 87, 3. navem 31, 11, 13, haberet 152, 21. 124, i. 129, 28. 14. 136, 20. 137,

21. 261, 8
31,
4.

18.

habuiflent

51,

1-74, 22.

205, 17.

neminem 30, 13. 43, 298,4 35,15. 3. 164, 9 36, I, 19. 47, 19. neceffitas 155, 7. 197, nemini 76, 6. 84, 17. 23 4 53> I7> 20. 57, 19. lataefunt 325, 13 58,6. 60, 16. 61, neceffitate 84, 24. 87, 91, 5 nemo 6, 17. 28, 15. latalis dies 288, 17 la. 321, 18 19 neceffitatem lo, 17. latam 72, 22 naufragii 218, 5, 8 89,10.92,4.94, iati44, 15. effent 15, naufragio 31, 17. 38, 2. 100, 14, 16. 24,19.56,32.81, io^> 9- 139 20. is. I7i> 15- i9o> 16. 115, 6 3. 154,22. 176,1.
ata 20, 18.

naves 29, 18. 11. 33,2. 145,

19. habuit 137, 16.

276.,

23

4.160, 20, fuiti49,

197, 12,20. 208, 10. 219, 10. 223, 248, 6 neceffitudinem 294, 26 lationibus 74, 6. 85, 13.286, 28 218, 15 neceffitudinibus 294,28 nentem 7, 9 navi 100, I. 174, 1. 19 Neoptolemi 79, 12 neceffitudinis 97, 16 lationum 4, i. 126, 5 178, 10.292, 10 nato 73, 5^62;^!, 224, savibus 24, 2. 29,21. neceffitudinem 127, 2 Neoptolemus 135, 26. i37> i3> 16. i3S,x J3 35>ao. 56,5. 57, necis 20^ 3. J51, 9.
iationes65, 6. 81, 25.

218,3

6.240, 17

208, 9

naufragiura

199,

5. neceffitatis

Cc

nepos

TNDEX VERBORUM.
nepos 197, 8. 325,18.

nonnifi48,8. 80,4.; nocendi 72, 17 14 16. 241, 5. 256 Nicomedi 278,10.279, nccerent 44, 9. 252, 28. 284, 13 301, 12, 16 nepote 9,3. 144,2. 285, 17 non folum 32, 13. Nicomedis26 1,12.278, noceretur 327, 6 I nodle 92,3. 127, 13. 18. 89, 18. 94 II nepotem8,8. 9,13,10, 115,7. 116,7. I 194, II. 206, 24. 24. 197, 7. 327, nihil 9, 9. io, 23. 16, 14. 144,13. 146, 248, 7. 19.21,19.22,15,16. 209, 25. 3 nepotes 149, 10. 166, 155,20 24,6.34.13, 39,11. 255.5- 321.6. 322, non tantum 14, 3. 19. 244,11. 312,19 42, 17, 43, 10,20. 9 noclem 13, 15. 16,20. 20, 47, 20 nepoti 8, II 1.32,4.35,8.39 . nepotis 9, 16. 293, 5. nihilominus 21,1. 11 5, 109.3. 125,13.168, 45.22.55.7- 5S. nonaginta 111, 5. 7 , 3i7:> 16 II. 284, 6 5 noftes 27, 10. 321, II 6 neptern 160, 5 nil 100, 18 nolis 34, 20. 71, 19. nonas 178,16 neptis 197, 16 Niii 21, 3 nondum 53, 9. 96 NJlo ai, I 168, 8. nequaquam 82, 6 137, 21. 2o6j2i. errore 194, neque enim miferos nimia, abl. 183, 2. 136,13,242,17. t decent 142, convitia 2C9, 10. 07. fem. 3 ncilium 114, 18 nonne 176^ 6 288, 5 3 noftu 29, II noningentis 256, 8 neque mundum poiTe nimio 19,11. 155,4 nonnuila ?. 127, duobus foiibus regi, nimis 56, 22. 93, i. nodlua 200, 3 Alexander nonnullas 23,23. 5 refpsndit 121,7. 216,9. 257, no(fl:urnum 11, 2 nodis 102, 4 96,24. 125,2. , 107, 2 .3. nodos 102, 4 6 nequeant 170,14. 252, N;ni 6, 2 Nolani 176, 5 nonnulli 96, 5 Ninum 6, 10 22. 281, 19 nolebant 273, 6 noftra 35, 2, 4 Nmus 4, 7. 5, 4 nequer^t ic6, 20 noti fubji. 249, 2 nequeunt 22, 6. 90, 4 Ninya, abl. 5,12. nom. nolebat 93, 6 nollet 67, 22. 311, 17 notaerat 17,22.20 nequibat 9, 23 6,20 noluit 10, 25 nequiffent ^7, 13 nitor 320, 21 239.2 nomen 9,3,5. 27,2,3. notam adjeSi. 8, . nequiff-t IC2, 12 nitorem 276, I nequitiae 231, 13 nix ^oZ.^j. 300, 9 fubjl. 44, 16, 50,18. 60,2,10.61, , 11 16. 73, 21. 74, 10, Nereis 222, 16 nobilem 83,8. 86,9 notas fubji. 17, 24 nervorum 231, 14 nobili 15,13. 160, 14. 92,12 nomina 135, 21. 185, notiorem 239, 7 nervos 102, 12. 197,5 199,^12 nefciat 126,27.222, nobilibus 104,22. 115, 17. 204, 31. 317,9 notis 327, 14 nova abl. 4, 8. 225 ncminare 30, 11 16. 2,05, 5 30. 293,15 nefctunt 300, 23 ncbihs 62, 21. 91, 5. nominari 311, 20 242,14. ea/. 93. neutram 135, 12 nominavit 30,12. iig,, 150,14. 163,5,, 247, 6. neutris 71, 16 nobiiiffima, y^?. 268,3 326, 1 13 nexi 180, 4 nobiliffimas fhir. 192, nomine 7, 7. 9, 30, novae plur. 61, 12., nexibus 102, 6 12 169, 10. 196, 15.^-24,33. 30,9.
:
,

'

nexis 183, 5

nobiliiTimam 79, 7
nobilifjimas

neyorum 182, lo

123,

13.

228,9 48,9- 49. 13- 74.1. 11. 85, 26. 92, 12. novam 28, 19.

nexum loi, 12

223, 9

95.2
24

14

ni 10,15. 22,31.28,6. nobiliifimi 156,

45. 25- 57.11. 64, nobiliffimis 73, 16 nobiliffimorum 17, 2 14 Nicancr 132, 19 nobiliffimum 112, 18

nomini 245, 8. 304, novaret 257, 1 10 novarum 259, 6 nominibus 45, 29. novas 155,2. 180,
23.

Nicmore Seleuco 286,

302, II Nicsenam 120, 9 Nicias 52,12, 15.
I.

203,13. 237,5 144,18.147,7.156, 279,27. 285, novem 24, 2. 100, loi, 14 4. nobilicate 16, 11. 147, nominis 28, 16. 56, 6. noverat 219, 24 18. 254,3. 285,11 101.4. 125,3. 139, noverca abl. 83, 6, 53,
nobilitas 8, II. 17, 22.

164, 2

'

II,

18,23

nobilitatis

114, 17

16

Nicomede277,ii.28o, nobilium equarum 88,

13. 281, 6

18

Nicomedem
284, 10 Nicomcdes

278,

9. nobilius

227, 5 nobifcum 35, 3

Nomium 137, a non immerito 325, 14 novercae 99, 9 non modo 6,11,15. 19, novercam 217, 4
12. 26,5. 29,9. 88, novi, ^^. 221,1. i,ii. 102,13. 130* I. 260,9

21. 96,23. 261, nom. 118,1. 1585

?.'

277, 18. noceant 324, 7 2-78.7-279.13.280^ nocebant 137, iz

jo. 18,6, 3

INDEX VERBORUM.
|novis

104,18. 156, 13. 12. 294, 23. 302, 7

Beunt 501, 14 objecit 327, 45, 24. nunciatur 39, 12. 63, 5 noxam 193, 9 25. 97, 4. 102, 7. objecla 207, 51, 2. 62, 13. 88, 4 noxia, accuj. 272, 17 106, 14. 224, 28. objeaabat 117, 7 15 nubem 228, i numerum 37, 8. 41, objeftans 193,13.214, 242, io_ lubendi 23, 8 16 17, 18. 124, 13. nunciatus effet 134, II nuncient 88, 8 |iqbendo 197, 17. 203, objeaare 249, 8 140, 24 numerus 59,19.173,6. nnnciet 239, 2 objedu 13, 294, 19 5 nuncii 60, 22 objici 148, Iiubere43, 12. 156, 9 237, 21. 289, 23 4 "uncio 15, 4. 37, n. objiciat 108, nuberet 184, Numidarum 254, 6. 3 4 3ubit 167, 5. 222, 17. objicit 249, lo 128, 3 284, 23 nuncios 39, 28. 115, obitum 66, Numidas 173, 8 294, 3 lubunt 25, 3 Numidis 194, 16 oblata 218, 15. 284, 28 9 miz.neut. 301, 17 numina 109, 18. 204, nuncium 127,21.238,5 obledlabatur 272, 20 fiudam 12, 18 nuncius 13, 23. 239, obIe<Samenta 231, 14 24 nudatium 41, 21 numine 166,17. 327,8 obligaret 202, 14 7 nudum 218,4. 294,11. numinibus 170,7.295, nuper 34, 29. 90, 19. obligat 43, 20 cbJigationern 136, il 226, 12 314, 12 9 nulla 19,17.20,11.22, numinis 43,13.82,14. nupta effet 148, 26 obliquam 281, 14 nuptam 294, 24 obliti^/a?'. 51,7, 84,1. 24.51,1.92,24.94, 149,23.251,4 24. 151,8. 159, 16. Numitor 316, 9. 317, nuptiae 156, 11. 202, 99, 24 21. 220, 9 oblitus 10, 8. 127, 2. 15, 20 ^79 li 8. 208, 6. nuptiai-um 12,21. 184, 167,8. 231,1. 254, 223,14, 18.332,4. Numitorem 316, 10 Numitori3i7,i5. 318, 16, 24. 287, 14. 324,6,15 11.204,3.305,84 inHllae 28,17. hominum oblivione 191, 14 1 320, 5 adversus deos vires Numitoris ii. nuptias 25, 17. 39,26. oblivionem 64, a 316, 77,7.2?.79,i3.9o, obiivionis 167, 15 317, 14 35, 10 inuUam 20,10,44,11. nuncupare 127, 3 24, 101,21. 135,6. oblivifcitur 156, 19 nuncupatarum 202, 15 156, 12. 159, 2. oblocare 104, 20 127,30,31.130,9. nuncupatus 107, 9 8 168,11. 169,14,25. obiuantur 283, 6 286, 4, nuUas 88, ^3. 130, 21 nuncupent 303, 25 183,20.203,1.215, obruebant 207, 17 m^plur, 20, 8. 300, nunquam 58, 25. 124, 5. 262, 4. 316, I. obruere 172, 21 obrueret 320, 26 T.dat. 44,17. 51, 7. 129, 24. 178, 320, 7 16. 226, 3 26. 213, 6. 227, nuptiis 17,8.91,29.96. obrui 122, 9. 146, 15 nullis 4, 4. 13. 282, 20 5. 156, 13. 242, I obmtas 20, 7 43, 13. 109 12. 205, 24. nunciabantur 192, 19 nuptum 16, 6. 320, 6 obrutus 120, 5 221,16. 286,8.303, nuntiantes 169, 15, nupturum 293,4. 296, obruunt 301, 17 l8 obruuntur 156, 32 1 198, 8 nuUius 69, 20. 127, nunciari 46, 4. 214, nura 144, 2 obfccena 10, 20 nufquam 34, 12. 49, obfcura 8, 12 15 17,29.232,13.284,
aoxa 119, 8

214, 14. 252, 24. 258, 13 jnovitatem 150,1. 192, nullus 12, 13. 156, 17. nunciatam 322, 13" 12 171^5 208,6. 223, nunciato, abl. 72, 7 Inovitati 262, 1 18. 301, 8. 324, nunciatum efTet 13, 9, |novo 6, 5. 252, 19. 27. 325, I 33,20. 64,13. 134, num 10, 20. 73, 7 282, 22 16. 141, 2. 148, |novos272, 8 numen 177, 14 7. 217,9. 229,4. novus 148, 24. 214, numerati 123, 23 277,13. eft 218, 2. fuiffet 278, 22.209, 2 .214, 22 numerata 25, 24 8. fit Inox 32, 12. 2o6j 6 numeret 282, 14 21, 12
^

227, 14. 242, I. nullum 8, 17. 19, 19. 21,13. 109,6. 121, 264, 18. 305, 13 |noviflime 92, II. 185, 10. 151, 7. 190, 11 19- 191, 25. 212, jnovitate 107,19. 139,4 16.268,1

28. 244,3. 290^ 15- nutricis 117, 17 311, 2. effet 173. nutriendis 49, 6 15- eft 179, 5. fbif- nutricndus 161,
fent

257,
I.

5.

iio,

funt nutrimenta 50, nutrimentis 50,

7 9 a

nutrire 9, 2 nutnti 317,8. 327,

nutritus 326, nutrivit 317,

24

24
6
i

Nyfam 119,

O.

numero 33,

3.

24
aullo 11, 12.

nunciat36, 7.

143,6

15, 171,5. 191, 8. obfcuriffimi />/?.

299,

219, 19 37, 27. nunciata effent 63, 20t 113, 20. 115, 26. nutricum 317, 55,4. 96, 10. 127, I3o,23.i44;,6.204, nutiicig, 3 3.0, 190, 15. 191,

obfcuro 16, 16

obfcurum 73, 20

C c4

obfb-

3
^

INDEX VERBORUM.
obfecrationibus

302, 7. 207^ a7 obfederint 191, 14 cbfedit 127, 31

obftinatos

obftiterint

obfequendi 56, 14 obfequia 42,18. 85,28. obftringit 15, 20 130, 18. 179, 22. cbfhringuntur 64, 2

144, 15 286, 4 obftitifie 282, 7 obftrifti eflis 142, 3 obftringeretur 39, 27

obviis 16,

a
16

occifos

166,4. ^74
9.

obvios 104,

occifum 41,

88, 23

obvium 9,28, 30. 290,

obvius 101,

117,12.126,2.139

16 1. 158, 4. 193, 21 24, 191, 284,6. effe 212, 9 28. 222, 13.288, l occifus 51, 15. 95, , obumbraretur 8, 8 erat 291, 5. eff

obftrinxerint 44,2.98,7 occafio 183, 23 i83, 13. 258, 5 116, 9 obfsqans 124,23. 136, cbftrucluna iri 209, 25 oecafione 201, 4. 283, occubuit 15, 3, 133, occulitur 15, obtenta 24, 11 7^ 10 9 9 obtento 24, 32. 178,9. occafionem 9, i8. 115, occulta 258, 3. connl obf-quio 197, 20 viftoriaj furtivae cor 31. obfequjum 284, 2 13 186, 2. 320, 28

m,

obferari

214, 15 obferatis abl. 174, obfervant 303, 12

venire 100, 19 135, 9 occafu 228, 3 22 obtentum 312, 13. fit occidendam 144, 12 occultae plur. 231, 1 occidendi 117, 9 occultanda eraat 288, 120, 7 occidendum 77, 22 occultate 6, 5 obfervsire 101,23. 321, obterebant 308, 9 occidendus 8, 15 occultarait 209, 27 obterendam 56, 27 16 Occidens 112, 7 occultata fuit 232, obfervari 184,24. 289, obticuit 248, 12 3 Occidente 133,17.166, occultato 16, i obtineret 135,11. 142, 8 10. 227, 14. 224, occultatum 279, 10.220,9 obfervayit 75, i 7 occulte 64, 11, i obfes 73,21.78,7.248, obtinet 30, 5 Occidentem 234, 15 obtinuere 274, 6 28. 156, 131, 14,260,4.261,1, obtinuerunt 124, 17. Occidentis 166,9. ^34 ^^6, 7 3. 280, 4 occultior 32, 26 17 obfefiia 170, 19 221, 5 occiderat 149, 16.265, occultis 237, 2. 296, obtinuifTe 284, i, 10 obfefT.s 300, 23 obtinuiffet 7, 8. 25, 17 obfelTjr-s 191, 14 5. 278, 3. /er/erflf occulto a^/. 43,5. 23' 18 obtinuit 135, 12. 248, 274,8 obfide 78, 4 oeciderit 113,12. inter- occumberet 276, l 16 obfid-bant 311, 14 imeret 122, 16 occumbit 78, 10 obfidem 78, 5. 261, 2. obtredlaticnis 249, i occideretur obtrelatores 241, 22 156, 33. cccupabat 219, 6 312, 5 occupanda 206, 28 obtruncat 91, 6 obfidentibus 9, 24 194, 23 occiderunt 34, 22 occupandae 71,19. 19 obfidere 188, 1. 294, obtruncatur 156, 31 obtruncaturus 255, ll occidi 9, 20. 62, 10, 30 15 obtulerinc 204, 14 96, 20. 146, 14. occupandam 104, i obfiderencur 193, 20 obtuiiffe 241, 15 183, 21. 262, 7 177, 16. 184, i obfideret 322, i obfideri 97, 11.217,8 obtuliffe 64, 22. 128, occidione 38, 9. 215, 328, 14 10. 221, ,10. 224,6 occupando 226, 7. ofculum 206, 3 obfides 76, 9. 204, 21. 5 occupandum 126, obtulit 150, 3. 203, 2. occidiffe 38, 9 312, 19 occidiffent 28, 7. 115, 289,19. 290,7 bfidet88,8. 188,18. 257, 9. 293, 21, II occupant 165, 17 24.317,3 309,6 occidiffet 316, occupare 37, 10. 15 obvenerat 152, 19 obfidetur 185, i 5 occidit 156, 17. 167,9 obveniffe 277, 16 22, 187, 21. 232, obfidio 140, 4 occiditur 134,8. 138,1 obfidione 35, 4, 44^ 6. obveniffet 183, 16 236,4 143, 21. 150, 9. occuparent 51,24. 14 52,23. 61, 1J.86, obverfantibus 215, 9 11 151, 4. 158, 22. 13. 88, 6. 133, 21. obverfatus fuiffet 137, occuparet 241, 24 16 184, 31 134,7, 16 obfidionem 61,3. 183, obviam, effufo populo occisa 231, 9. 295, 3 occuparetur 135, 23 16. 189, 22. 191, 247, 13. ituros 22, occifi 60, 12. 117, 9. occupari 202, 32 204, 28. 214, 3. occuparint 174, 13 24. miisa nave 134, 5. 304, iS occupaffe 22,20.152, 6. pccurrunt 10, 18. 217, 9 obfidionis 87, 4, 21. procedit 58, 8. 144, occifis 16, 9. 82, 28. 282, 11. 326, 140, 2. 144, ^. 2. 2. occupaffent 17, 10. 16. prpcedunt 69, 135, 145, 190,3,6 obfignari 189, i^ 22. tulere 58, 19. 156,13.214,9 4. 81,2. loi; vadit 106, 13. veii- occifo 5,11. 52,22.69, obfiftentes^i, 7 278, 6 20. 94, 7. 96, 2. occupaffet 33, 15. 7 tum 284, 12 obfiftentium 28, %l ohvi?j[n,adjeB. 101,16 12.91,21. 101,2 obfifteret 278, 15 129, 25 occifonim 60, i obfoletam 234, 19, 217,18.219, i: 0^^:^29,25.134,1

obtentu 62, 7.

OCCi

I
^iipat

ND
^z,

E X

V E R

O R U M,

offerentis 28, 14 324^ g 219, 14 II. Oceano 118, 17. 122, offerre 93, 3 omiirus 156, ir 26. libamenta dedit offerrent 209, 8 omitto 142, 3 25. offerret 227, lo onera 167, 20 29. 123, I offerri 288, 18 18. Ochi 94, 28 onerando 121, 7 .*'acinus ii;, 5 Ocho 94, 20 offert 17, 14. 30, 19. onerant 58, 17 106, 23. 186, 3 onerare 13, 13 4^ ipata,drA/. 30,6. 44, Ochus 93, 15 ,6. tiom. 296, 3 oftavo 129, 31 offertur 106, 10, 317, onerat 99, 15. 317, 1 |jpatam 221, 19.061023,35.60,14.87, oneratus effet 248, 4 13 lo. 160,5.279,11. offerunt 72, l. 139,27 onere 49, i',ii, 3 3 jjiipaturam 192, 8 26 officia 143, 170,0^15223,25 193, 4. iipatas 82, 21 olodecim 298, 2, 12 24 I73>20. 188,8. onuftam 31, 11. 205, jpati 36, 10. effent oftoginta 25, 20. i68, 12 209, 19 .6, 15 13. 242, II. 279, officii 56, 14. 88, 1. onuftas 209, 15 ipatis, abl. 91, 6. Onomarchus 8r, 16 3.289,24 92,2.305, 13 oculi 202, 18 officiis 103, 9. 109, 13 ope 84, 10. 198, ji 42, 8. 283, 9 13 i( apato 12,6. 71,2,9. ocuHs 8, 15. 6r, 17. officio 72, 11. 161, 11 0^6^58,20.204,34. 103, 8. 126, 28. officium 124, 15. 153, 207, 21. 294, 17 149, 6, 17. I, 4. 167,16. 237,13. 17- I97> 19- 313^4 opera, Kow./.^r. 25, 6 [52,2 olei 26, 13. 324, 4 devorare 285, 9 opera, abl. 56, 4. 57, jpatum 289, 5 cculorum 7, 10. 183, olim 34, 29. 73, 14. apatur 214, 2 23.64,17, 219,25.

49, 29. i ,1. 62, 23. 83, 168, 14, 21. S3, 18. 184, ,.j,7o, 2. 277,
;

;,

Iji

2 83, 8. 125, 8, 12. 168, i. 280, 5, 7 215, oculos 58, g. 59, 16. Olympiaco 133, 11 102, 21. 61, 3. 15. fuiffet 77, 23 Olympiade 90, 20. 91, upaverant 175, 9. 215,9.259,2 oculum 79, 21 17. 126,4. 135/3182, 15 upaverat 34,7. 137, oderant 179, 8 144, 10. 146, 17 Olympiadem 79, 12. 1.145,15.154,3.0^^^92,26.131,4 odii 55, 14. 103, 2 Z02, 2 91, 19. 105, 14, :upavere 23, 5, 23. odiis 71, 2. 188, 3. 143, 3, 20 Olympiadi 82, 23 213, 16. 297, 19 51, 16. 81, 8. 82,
apatus 62, 10. erat

J20, 5.

effet

286,27. ?2om. 103,9 operam 104, 20. 139,

26. civibus venditabat 56, 35 opere43, 9
operi 39, 12.

272, 21.
12.

281, 15
operiebantur 120,
operiri

125, 2.

135,

6.136,23
:upaverint

odio

227,

6.

25. 237, 17 92, 25. Olympiadis 79, 15. 85, operis 93,11. 281, iz. 98,26.115,19 298, 13. 313, 7. 25.92,12.112,7.

84,

I.

odiorum^S^, 3 323, 2 145, 9 odiffe 240, 14 Olympias 91, 27, 31. operofius 282, 241, 9 odium 9, 17. 55,12. cupaverunt 210, 3 205, 11. 127, 13. opes 12, 8. cupavit 50, 20. 74, 117, 23. 98, 6. 135.19- H3 16^ 4^. i5- 55> 23. 144, 8, 15 19. 69, I. 137, II 15. 89, 21. 102, Olympici 127, 25 194, Oenanthe 231, 19 13. 153, 4. 88, 3 offenderit 9, 21 Olympio 76, 24 opibus 23, 20. l
300, 7
:upaveris

18
33, 6.
i9- 66,

86, 7.
59, 2.

cupet 262, 3
:currat

offendiffet

37,

13.

Olympum

77, 13

88,6.159,15.166,
30. 167, 19. 1S5, 16. 191, 1, 26

offendit 117, 5 Olynthios 83, 4 144, 18 offenfa, /i^. di/, 51, Olynthum 37, 26 26. 280, 1. nom. omen 127, 20, 26 :currere 202, 30. ominati funt 238, 3 59,10.221, I 290, 2 offenfae, fubj}. 28, 5. omine 168, lo. 215,7 :currerent 300, 23 omlnibus 178, 11 :curreret 229,16.297, 205, 21. 249, 3 offenfam 159, 6. 161, omisere 23, 9 6 ccurriffe 207, 26 2. 194, 10. 264, 17 omiserunt 302, 16

:currebant

167, 16 118, 2

149, 21

Olynthiis 77,

21

xurrentibus

opimam 205,
16

11.

209,

cpinati fuerint 116,

opinio 115,
7.

26.
l

210,

243,

opinione 97, 10. 119, 24. 206, 29, 238,

ccurrit

15.303,2.307,2. 235, 4. omiffa ablat. 125, 7. 325, 19 130, 26. 178, 20. 305, 10 offenfis 189,24. 263,1 21. 82, 236, 8. 272, 16. opinionem ccurfent 10, 19. 71-, cffenfus 14, 6. 249, effet 136, 25. 169, 10. 154, 8. eft 14 23.88,20.108,15 196, 15 136, 18 ccurfum eft 137, 21 offerebatur 218, 17 omiflis 46, 20. 103,9. op^^^^io"^^ 196,26.254, keani 122, 19. 124, offerentem 204, 10 227,9. 320, 10 9 omiffo 25,, 7. 77^ 7. opis' 199, i6. 218^ 16 27. 3i9;,ii, 323,4,. offerentes 204, 18
114,
6.

9.

205, 14. 26. 244, 16

204, 210,

offenfi^/^/wra/.

INDEX VERBORUM.
pobalfami 271, J, 6 opobalfamo 271, 5 cpoiteat 53, II

10, 149, 5 82, 2. 84, 7, 10. originem 26, 10. \^ opulentiffimura 20. 105, 15. 299, 95, II. 105, 4. 108, 13. 112, 6. oportere 37, 8. 205, 17. 176, 3 15 t^ originx 196, 3. opulentius 43, 7 20 122, 5 orbitatem 23, 7. 204, opulentum 312, 14 2 oppidanl 122, 20 originis 130, 7. cppidanis 74, 13. 119, opum 66, 3. 103, 2, ), 30 2. 183, 15 7. 185, 25. 18 17. 129,9. 2^45 9- orbitatis 9,19. 13, 17. 5 oppidanos 309, 7 321, 29 173, 23. 288, 24 originum 177, 7 origo II, 6. 26 ', opus 39,8,12. 121,10. orbus 214, 12 oppido 119, 9 11. 44, 5. 8cf. pponit 85, 17 239,17.243,4. hu- Orchomenii 98, 3 loi, 13. 148 I5 manum 158,18.^^- ordinabant 231, 23 opportuna 52, 21. 276,
opulentiffimas 82, 31 opulentiffimi 68, i
orbis
:;.
.

324 II

opporttanis 123,

ordinanda 103, 9 utera tulit, ordinat 68, 13 ordinata 172, 2 Olympias 127, 15 oppi-effaB 80, 4 ordinatis, abl, 85, 20 opprefsere 59, 5 opus effe loi, 22 ordinaturus 188, 17 clTent ora 23, 3 cppreffi 96, 3. 34, 16. funt 304, ora, accuf, plur, 58,10. ordinaverat 157, 9 156, 16. civitatum ordine 29, 2. 31, 24 ordinem 8,5. 27, 7. 266, 12 cppreflifTet 316, 10
jus

humana morta-

oriretur
I.
oris,

litate

101, 8. 316, 12
15, 6 23, 27.

>,

gen.

Orithia

;,

4,. 5,
oritur 34,

14
17. 36
.

Orithiam 24, 25 i35>

13-

197 N

oppreffuri 29,

205, 97,12.111,17. 304, 25. 309 6 77, ornamenta 76, i. !. oracula 28, 6. 34, 4. 125, 20. 231, 5 25 5> 3 18. 141, 2618 101,13,24. 112,10, ordines 42, 24. 57, 4. ., 100, 14 oppreffus 14,9. 41)15 19. 206, 13 5. 176, 25. iS. . 264, 14. matr 65, 2. 293, 15. efl: eraculi 45, 5. 67, 7. ordinis 190, il ordo 16, 14. 31, 23. rum, pudicitiam n 74, 12 247. 9 veftes effe 179, cpprimendam 55, 19. oracuhs 207, 1 300, 12
opprefli

ftrabant

15.

160, 12.

craculo 45, 16. 75,10. 78, 29. 320, 25 epprimendum 255, 12 102, 5. 177, 16 oraculum 35, 16. 43, opprimeretur 32, 20 21. 113, 3. 136, 12 opprimi 239, 2 oram 175, 11. 319, ii opprimit 13, 15 orant 10, 19. 83, 24. .opprimitur 214, 20 oppugnante 90, 13 124, 16 orante 284, 9 oppugnanti 211, ig oppugnarentur 163, orantes 232, 7 orare 98, 19. 109, 20. oppugnaret 79, 20 121, 5. 294, 22

ore 58,

23
11

omamentis

147,

'.

Orefie 160,

177, II. 211,

,^

112, 7. 140, ornamentum 72, 142, 26. 147, 193* 10 20. 208, 17. 308, ornatas 6, 17 10 ornatiffjmas 183, oriens 166, 12. 233, ornatu 6, 6. 171, ornatui 92, 28
Oriens
i6.
Orientales 290,

2
14.

ornatus, fubfl.
particip,

92,
I

Orientaha

142,

170,
179'

296, 15

171
oro 142,

3-

oppugnari 188, 5 cppugnatione 89,

orat 63, 20.

5.

178, 2
optabilem 144, 12 optanda fuit 218, 6

optandum 16

fuiffe

281,

optatam 168, i
optimates 57, 12. 311,

^9 cptimat5busi5,i9.i23, orientes 96, 24 oratoribus 99, 6 12 Orientis 5, 8. 55, 20. oratoris 255, 8 optimatum 23, 2 orbam 184, 20 cptimo 240, 7 74, 7- 99> 25. 104, 16. 145,14- 149^6. orbe 103, 5. 129, 16. cptimum 140, 9 166, 20. 168, 19. 205, II. 210, 10. opulenta 206, 16 228, 18. 234, 2, opulentam 288, 34 204, 13 orbem 100, 9. 107, 17. 254,4. 264, 3 cpulenti 22, 20 2. 125, 3. 129,20. Origine 9, 31. 19, 2. cpulentise 38, 4 20, 8. 26, 9. 105^ \<^%y II. in orbem opuientior 325, 9

140, 19. Orientalibus 272, 5. 313 I Orientahs 114, 3 cratio 56, 30. 92, 27 oratione 30, 4. 93, 8, Orientahum 140, 15 114, 5. Oriente 13, i. 118,17. 103, 2. 149, II. 227, 8. 281, 14 133, 6. orationem 281, 11 150^ 7 orator 63, i. 133, 22 Orientem 20, 12. 21, oratorem 97, 7 5. 142, 25. 162, 10. 166, 9 oratores 99, 4 oratorise 70, 10 orientem 166, 6 167, 21

4
-

Orodes 309, 5,8.

2
Orodis 309, 8

Orofernem 262, 5
Orofernes 263, I Oropafta 15, 8 Oropaften 15, 6

Orpheo 102,
orta,
ablat.

24^
218;

116,
nomin,
fuiffe

17.
eft

loi,

193, 7
16
I

Ortoadifti 326,

ortu

III,

17.

18. 320, 26 ortem 16, 16.

II

INDEX VERBORUM.
rtum
eft

247,
effet

6.

palantes

148,11.268,9 paratum
eft

efle

41,

17.

2^2, 9.

321,
P.

24
rtus,
;

accuj.

137, 7
I

palantium 59, 6 Palatium 314, 9 Pallanteo 314, 8

3.

126, 13 paraturus 190, 8 paratus erat 254, lO

fcul.i

14^? 6 203,

"J^Abulilaetitiasz^, palmam 117,

1-^
JJL

148, paraverat 155,13.293,

27
pacandse

28
22, palmas 142, 24 palmeto 271, 5

luhndam 126, ^I
[culatus elt

25
paravere 154, 13 paraverunt 133, 5

fcuus

paludium 324, 15 Pamphyliam 132, 8 Pana 314, li iftendebat27, 10 233, 18. 235, i. Panafgorum 24, 24 ftendendo 234, 6 Pandofiam iia, 11. 300,13.322,9 ftendere 121, 2. 272, pacem 37, 5. 47, 13. 113, 11 14 48, 7. 52,4. 57, panificiis 177, 18 ftenderet 59, 13 16. 21. 61, 14, 18. 77, Pannonia 203, ftenderunt 75, 28 251,3 11.79,24.83,20. ftendi, infin. 8, Pannoniis 204, 2 24. 89, 17. 90, 11 pacificari 66, 8 pannofus 28, 10. 185, 209, 14 ftendit 12, 18. 17, pacificator 164, 3 7 Paphlagonia, abl. 132, 17. 24, 19. 30, 2, pacificatus 195, 6 II. 283, 14. nom. 15. 141,25. 166, pacis 37, 25. 52, 6. 14. 190,19 135, 23 56,25.63,34.76, ftenditur 266, 13 Paphlagoniam 277, 11. 9, 78, 6. 83, 21, ftendunt 10, 20. 209, 22. 90, 8. 106, 13, 297, 28. 284, 2. 17. 288, 24 286, 6. 287, 4 27, 184, II -ftenfuros 170, 18 pacifcitur 30, 26. 155, Paphlagonum 277, 20 ^enfuruxm 174, 17 par 72, 5. 78, 13. 13 iftentae 275, 16 pacifcuntur 47, 2 107, i. 134, 15. ftentant 175, 11.177, Paconia 74, 8 140, 5 6 par ducum 67, 12 Pacori 311, 2, 13 iftentatione 103, 3.^^^0^0310,4,5,12 parabat 64, 13. 112, Pacorum 311, 4, 8 25. 136, 5. 137, 309,15
iftentationem 199,
)ftentent

73, 9 30 197, pacare 286, 10 202, 34 pacatam 282, 20 fculum 260, 3 pacatum, Wi2/f. 88, 9 11343,26.45,1.75, pacaverit286, 28 12. 212, 15. 301, pace 23, 14. 59, 5 17. 135? 15- 183, 13. )ftani 15, 13 209, 2. 231, 8.
fatigabat
2J.. frtigat

palmite 8, 7 paravit 160, 7. 277, 4 paludamentis 179, 2 parcat 94, 24. 121^ 7. paludes 22, 27. 309,1 235, 5 paludibus 324, 9 parcendi^i, 15. 93,9

parcendo 119, 9 parcendum 100, 6 parcere 84, 3. 224, lo parccrent 296,3. 215,3 parceret 14, 12. 224, 11 parceretur 216, 16
parci, verb.
parci, Kow./^/ar.

parcimonia
abl.

119, 3 302, 324, 20.

166,

29

parcimoniae 196,

parcimoniam 42, 19 parciot 107, 9 parcus72, 24

pareant 10, 7 parebat 145, 14
3. 68, 2, 94,20. 97,24. 189, 24. 277, 9, 14 parendi 22, i8 parendo 283, 17

parem 29,

parent 302, 3
parentari 92,

parentatura 126,
parentaturos 131,
parentavit

30

Pacorus 309, li. 310,

9.

1.242,3. 320,7

paranda 25, 8 311, 8, 9 ftenti pafta 78, 4. 84, 24. Parapamifios 116, 4. fteHtisi57, 13^, 18 144, 8. 152, 25. parare 22, 15. 64, 16. iftentum 20, 4. 255, 180, 24 6 pala 77, 24 84, 19. 210, 25 iftia 320, 13 pacli funt 16, 14. 280, pararent 214, 25 pararentur 219, 19 jfti3e26i, S 18 pararet 168, 16. 231, )ftia88,9. 123,4.319, pafto 84, 25

13 parentem 128, 8 parentes 60, 26. 126, 24. 144, 10. jffatres 244, 10 parentibus 6, 20. 9, 85, i. 7. 61, 6. padlione 79, i. 146, 108, 18. 179, 24 2, II 5 )tia 73, 20 II. 150, 6. 189, pararetur 64, 19. 156, parentis 105, 20. 148, )tio 23, 16. 9-230 3 39, H, 5. 194, 21. 232, 7-. 244, 6 parentum 101,18.297, parari loi, 7 9.263,1 107, 9. 114, II. i. 306, 12 parat 37, 2. 94, 15. 125, 12. 155, 4. padtionem 278, 10 parentur^i, 16 pafto 20S, 10. 290,8 184, 19. 303,7 180,14. 231, 1 itiolum 47, 2. 113, palu3 168, 9. fuerat paratae fuerant 147, 24 parere 7, 13, 14. 51,6. paratas 249, 8 16 136, 19. 222, 30 192, 26 pareret 320, 28 )tium 12, 12. 47, 14. palam 6, i. 9, 23. parati 324, 20 pares 16, 13.42,9. 64, 12. 92, 31. paratis, /'rzr!'. 99, 5 175, 2. 262^2. 324, parato 34, 6. 97, 13 21 103, 5. 129, 24. 105, 14.

174, 13 93, 25

13 160,4. I95>

154^

INDEX VERBORUM.
23, 36, 12. 51, 14. paii 13,16. 22,12. 78, 3. 57>4- 68, 3. 6. 77, 4, 108, 13. 82, 5, 27. 92, 117, 2 22. 146, i8, 25. partem 10, 13. 279, 2,5

154,

1.

155,

24

parte 13, il,

23. partiuntur 32, 16

306,

z^,

paret 9, 22. 107,

paftor 8, 22. 317, 53, parto 230, 3 paftore 320, 27 76, partu 320, 27 16. partum 8, 29. 129,31. paftorem 8, 28 paftores 9, 5, 14. 130 16

20, ^irtns, nom.fmg. 8,15.

|:e.

5.

196,

5.

2^

paria 67,

15 parieti223, 28

10,15.23,24.27,
4.

106, 15.
fi^/.

acc.

12.
5.

221,22.
317, 10

2;

34,20. 84,12.

130, 2
parva,
8. 154, 24.

105, 4. 106, 22. 140, 3 17,22. 39,7. 83,9, partes ll, 14. 20, 6. 23, 20. 34,26. 42, 92, 23. 94, 26. 95, 2. 51, 13. 130, 21. 4 parituris 6, 2 136, i PartheniEe 44, 15 pariturum 260, il Partiieniis 45, 8 Parmenio iii, 6 Parmenion 115, ai, Parthi 299, 1, 14. II 303, II, 24. 309, 117,25. 308, 17. 310,9. 311, i. Parmenione 107, 8 Parmenionem 90, 19. 312,2 Parthica, <?<:ca/.29i, 4. 114, 12. 186, I abl. 298, 2 Parmenionis 102, 15 Parthica 290, 3. 291, Parnaflb 205, /f. 10 paricidarum 215, ii.
parietibus

pariter6,

17,25.100, paftori 8, 19, 20 214,23. paftoribus 196, i6 232,14. neut. 80,10 paftoris 9, 2, 12 paftorum 318, 4 pai-vae 46, 17 paruere45, 5. 71, 5. pateant 24. 17. zc 173> ^ ^5 pateat 49, 6 paruiffe 286, 6 parum 29, 8. 35, 4. patebat 41, 6 patefacerent 37, 7 146, 16 parvo88, 4. 243, 12 patefadtis 321, 12 parvula 115, 13 patentibus 223, 16 pater 32, 3, 8. parvulae, ^e. 92, 13 parvulas 106, 18 15. 44, 17. 74^ parvuli 166, 2. 197, 91, 29 patere 108,4. ^9^ 21. 236, i parvulis 162, 12. 214, paterentur 51,8.22.; 10 22. 154,9. 163, Parthici 305, 4. 306, 9. 274, 295, 9 parvulo 149, 4. 217, 6 197,14.221,6.2 paricidas93, 23. 311, 14. 292, 5 Parthicis 313, i 5,8.222,25.260, 15 23. 276, 26. 327, pateret 37, 7. 164, paricidia 203, 8. 278, Parthico 249, 3. 290, pateretur 244, 4. 3. 10, 14 7. 306,14. 309, 4 1, 311, 18 parvulorum g, 2 19 Parthicum 22,14.303, paricidiale 217, 19 parvulos ^i, 4. 197, paterna 8, 11. 94, paricidiales 294, i 14. 310, 5

231, 16
3.

12, 22.

paricidiaH

paricidiii^,

li. 317, 4 Parthis 113,20. 115, 275, 3 16. 266, 6. 280, 5. parvulum 9, 90. 75, 3.41, 13. 18. 161,4. 199, 288, 27. 2QO, 5. 85,9.94,16.151, 19. 16, 275, 4. 4. 171, 9 300,21.303,22 paricidio 41, 10. 94, Parthorum 108, 21. 326, 19 115,17.266,8.288, parvus 62, 5. 78, 17 7. 153, 9. 197, 16. 2. 217, 29. 289,14. 290, Parymas 116, 4 2.15, 3. pafcentibus 21, 10 16. 291,2 222,1.230,2.296, 4. 304,22. inpari- Parthos 19, 5. 132,19. paflk funt 123, 3 cidio nuUa jufta cau266, 11. 289, 21. paflam 228, 5 pafli 222, 20. fint 98, fa ad fceleris patro290, 14 cinia prajtexti poteft parti 159, 11 17. funt 155, i 26, 9. partibus 159,12. 239, paflim 6, 14. 151, 8 paricidioram 204, 8, 12. 309, 19. 310, 59, 21. 62, 15. 84, 26. 143,23. 156,3. 1. 324, II 215, 8 paricidis 94, 23 participato 259, 12 166, 5. 308, 19. paricidium 14, II. 41, participes 83, 6. 98,4 314, 3 pafTum 30, 3 9. 92, 10. 93, 21 participi 8, 16 pafluras 22, 32 94, I. 158, 3, 249, partientem 7, 11 partim 25, 14. th. 52, paflurum 88, 13 II pars 20, 16. 57, 18. 20,21. 53, zi bis. paflurus fuit 12, 5

pateinae

287, 3 91,

18.

16.117,7.217,
254, II. 264, 269, 14. 272, 325, 19
paternarum 96, 19 paternas 117, 10
paterni 54,14. 146,

139,6.264,18
paternis 121,
paternitatis

93, 20 paterno 199, 7. 160

266,

paternos 285, I2 paternum 39, lo.

<

4. 151,14

^^i-

273, 4. 278, 279,21.280, 6

pater 21, 7.
;

206, 306, 12 98,22,23.207,17^/5 ^zffus, nom. plur. 31, i pati 84, 5 63, 14. 66, 4. 101, 2. iii, 4 partis 131, 5. 142, 5. paffus eft 276, 2. 310,. patiantur 17,21. 1 parta, ^cc. 56, 9. 141, 20 7. fuerat 89,14. 91, 228,9. 245,2 8. 327,21. f;t 220, patibulis 232, 5 abl. 5. 105, II. partium 56, 28. 135, patibulo 193, 9 210,16. 293,25. 20. 137, H- i39->8. 7 paffuum 109,5,116512 patiebatur 130, 12 322, 19 207, 17. 309, 17

INDEX VERBORUM.
;nj

!nter

patnus 300, 15 Paufaniam 39, 24. 91, 20, 30 63, 20 patrocinia 94,20. 151, Paufanias 40,2. 63,27. 8 n6a, abl. 17, 4. 57,6. noM. 324,24 patrocinio 248, 15 69, 14-91,5,7*12. 118,2 intiam 20,2.45,13. patrocinium 117, 6 pax25,i5. 63,29. 71, 24,2. 190,4.276, patrcnos 140, 14 patronus 155, 18 6. 83, ai. 188, II. .277,9 patruele 79, 14 ur 13, 13 218,23.233,9.281, patruis 100, 12 irentur 204, 8 17 patrum 45, 29. 115, pecora2i, 9,14. 85,4. ita lunt 26, 6

471, 14
6, I.

pellendos 221,
pellere

20

85, 24. 277,8, 263, 9 pelhbus 21, 17

pellicatum 77,
pellice

24

273,3. 288,11. 296, 15

pellicem 94, 9
pellicere
pellices

8,18. 32, 4>17' 1,23.92,29.97,3. ?,2I. 100,12. 109, ^.114,23.123,25.

;

37>2
3.

280, 7 15,14. 311,1* II 327, 28 pellicibus 93,13. 297,2 patruo 162, 7. 272, 9. pccoris 8, ig. 88, 17 peihcum 114, 17 pecorum 25,2. 317,6, peiiitur 183, 16. 280, 293, 28 patruum 32,9. 193, 15. 11 14.309,4. 311,25 pecudes 31,4 322, 19 peliunt 269, 16

;m 32,6. 40,7-44, patruus 206,

8. 261, I peculatus 40, 7 pelluntur 36, 18 peculiare 243,11. 272, Peiopids 76, 14. 77, 19. patuerit 108, 4 73, 22 18 105,20. 152, pauca 48,12. 159,23. ^,9. Peloponnerjfes 46, peculiaria 188, 165,6 ,10. 153,18. 170, 7
7.

16

pecunia, ^^/.42,21.53, Peloponnefii 53,1.213, 6.68,2. 81,5,8.83, 16, 5 ;s 11^,11. fenatores paucarum 3 pauci 72,5.98,17.205, I. 102,18. 155, 16. penates 18,3 85, 14

i7i,"7,ii

paucse 24, 7,

28

penetraverat 60, 24 37, 18 pedeftrium 79, 11 penetravit 203, 16 paulatim lo, 18. 36,1. pedibus 100, 17. 301, penitus 51,23. 25, i6 ibus 115,5,10.123, 20,9. 140,20. 192, penfa, acc. 7, li 15 11. 270, 8.293, 7. Pedicuhs 113, 8 penfabant 56, 9 pedites 100, 25. 130, pensaflent 210, 28 imonia 32, 1^.-43, 298, 17 paulifper 182, 8. 216, 20. 131,, 3,7,16 Penthefilea 24,29; a^/. 16 peditum 90,16. 100,7. imonii 1 1, 14. 47, 28
pedeltribus
.

9, 16.91,27. 93, 94,15.117,1.130, paucis 7, 17. 26,7. 34, 212, 8. 248, 7- 37,12- 38,3.71, 16.107,15. 141,21. 5 i8o, 14 a 56, la. 51, 19. paucitas 136, 19 7, 14. 58,11. 62, paucitate 102, 26 1.63,3. 66,18.70, paucitatem 178, 19 5. 113, 13 s 28, 14. 29, 28. paucitati 180, 15 r, 19. 32, 19. 33, paucitatis 33, 16. 102, 2.34,1.38,16. 62, 25 ^3^00572,15.92,5.126, 9 am 4, 5. 30, 19. 5. 141, 9. 164, 2. 171, 13 5,18.45,3. 51,20. 6,3. 61,1. 63, 21, pavidi 60, 2J. 207^ 8. 68, 17, 21, 22. 19 9,21.113,13. 114, pavidis 208, 6
,

156,4
43, 12. ^f. 72,24.73,1.87, 5.131,21. 172,10. 248,4. 251,1.286, ly- 293, pecuniam 46, 12. 106, 9- 159,15- 168,11. 232, 2 pecunias 139,10. 184, 9 pede 45, 19. 67, 9 pedeftre 255, 9 pedeftres 103, 16
pedeftria

pecuniae, />/ar.

penatibus 82, 24 penatium 72, 2a pendendi 22, 35 pendentis 92, 3, 10,

148,2
pendere 272, 15 penderet 56, 21

pendunt 81, 25 pene 88, 25. 126, z2.

228,21. 282,18
penes 4,2.57,17. 182^ 4. 292,18,19. 304, 96. 327, 26
penetrabilis

49, 5

52, 15

penetrantibus 324,

17

4
limoniis

88,2

pauloaltius 165,7.306, 18. ante 37,16. 58,

'imonium 32,1. 44, 7. 99, 17. 314,2 'io 292, 17. 304,

202, 7. 290, 6 'is 14,5.40,10. 41, '3- 51,1964, 10i

ios

23. 103, 14. 106, 23 20. 60, 8, 22. 82, pedum 149, 21. 252,2 pelagi 50, 5 20,24 PauloRom.confule 226, Pelafgi 74,4 12. 256, Pelafgos 133, 1 paulum.29, 26. I94,j5 Pelegonus 74, g Paulum confulem 255, Pelias 307, 7

102,

penuria 226, i

pependerunt 248, z
pependiffe 98, 14 pepercerat 78,12. 174^,

19
pepercerit
peperciffe

247,8

Pelias

306, 24

152, 11 215, 3 peperciffet 130,1. 269,,

peperciffent

13,21.94,3,14. 96, pavor .85, 8 1,20.97,2, 15,17. paupertas 180, 16 Paufania ,86, 13 04, 5

Pelio 136,
pelle,

26

lium 155, jo

Paufiiaia?

92^ 3

nomen, 314, 12 pellebat 183, 21 pellem 306, 25

5 pepercit 82,25. 9^, 21.

99,12.223,13.263,

4
Pepe.

INDEX VERBORUM.
peperere
peperiffe

137, i. 149,1 pepigerunt 47, IZ perafta 188. 19 pera6tum eiTe 105, 21 per?.gerent 276, 8 peragrat 122, 19 peragrata 119, 15 peragravit 327, 12
peraguntur 194, 5
perangufli, plur.

Pergami 130, 4 50,3. 256,2, perdifcendos 179, 12 perditae 61, 10. forent pergerent 290, l
53, 9 perditarum 179, 18
perditis rebus

perjurii

perjurio

4^, 10 202, 8

pergit

57, 15. 67,21. perjuriorum 142, it 70, 15. 81,22. 105, perlatam 136., 27

60, 3

perditiffimis 2,32, 3

percarus 124, 24.

74,4 269, perdomitas,

.

187, 7 219, 12 perditum 306, 23 perdoceat 169, 16 perdomita 329, 8

perdito
plur.

perditiffimo

9. 109, 7. 121, 13 perhtis 32, 24 pergunt 16, 2 perlici 190, 26 Peridem 47, 8 perlucida, fera. 300,

Pericles
Periclis

48, l 47, 17, 23 periclitatus eit 277,

288, 6 pernifcebat 272, 17 l permisere 44, 14

periucidae

pericula 107,9. ^08,6. permifit

13,4.43,

296,

perceperit
percepiffe

159,8
322, 19

^7 perdomitam 22,28. 96,

8.

112,13.129,7.135, 114, 26. 243, ly I. 137, II. 257,7. permiffa 28, 17, a 320, 14 300, 17
pericuii

percepta

136,25

perdomitas

234,2 234,6

percontantur 173, 22 percontatur 126, 26

percontatus loi, 17 percuierunt 25, II

perdomito orbe 329,9

periculis

II, 13. 64, 102,14. 107,24 33, 7. 78,

5.

permiffum fuerat
permittente 57,6.
i

7,
i^

i.

perdomiturum 36;, 27 perdomuit 4, 10. 176,

20
perducendos

37, ii perducerent 16, 15 229, 13 perducitur 116, 6 percuifi 191, 3 perculfum 11, 12. 36, perdufto 202, 11 perdudtum 91,9 22
^&xcnlh, fem. 143, 3
perculfee

93>3- i^J 13-222, permittere 106, 11 31.254,12. 293,17, perrnitteret 8,22. 2' 16 294,24. 307,2.327, 18 permittite 192, 9 periculo 47, 17. 57, 5. permittitur 326, 8

62,22. 65,1. 68,19. permittunt 15, 11 119,19. 122,11,25. permixta 270, 12 permotus 63, 27. 197, 18 22. 317, 16 perculfus 37, il. 237, perduftus 229, 2. 239, periculorum 99, 25. 15.289,11.293,16 131, II. 140, 14. permulfit 194, 3 7 percuffit 89, 20. 308, perduxit 13, 21. 304, 198, 15. 207, 14. permunitas effe 39, 300,1. 325,5. 326, permunivere 207, t 6 14 peregiffet 117,15. 249, 20. 327, 15 permutata 9, 2 percuffcr 222,22 periculofa 108,5. ^*^9> permutatc 325, 14 percuffores 131,6. 144, 18 peregrina 286, 5 pernices 324, 4. 3; 17. 216, 14 15 periculofcC 154, 7 percuffori 92, i peregrinam 112, 13 15 periculofam percufforibus 203, 2 peregrinationem 113, 13. perniciem 129,24,21 313, percuffum,/^/'. eft 322, 20 175,13. 306,25 3 peregrinis 60,4. 269,4. periculcfi 255,2 perniciofi 196, 20 16 periculofius percuffuseft 92, II 102, 27. pernicitas 327, 11 270,8.287,18
perpendat

100,5

peregrinc 163,17. 288,

perdat 118, 5 perdere 84, 2

periculolo

Perdicca

peregrinorum 168, 21 287, 24. 78, peregrinos 13. 129,30. 131, 294,20.297,4.321, 16 24. 134, 119. 135, 15,27. 138,5. 145, peregrinum 258, 10. 1 321, 16 Perdiccae 78, 15. 127, peremptae 217, 20 periere 92, iS. 180, 7 perierunt 198, 7 8. 130, 15. 131,7. peremptorum 78, 26 13C;, perfacundus 187, 14 peniffe 126, 19. 276, 1^,22. 132,7. 26. 277,2 2.6.137,11,^/5.138, perfedlo 56, 26

75, 9.

198,13. 283,2 295, 22 periculofum 100, 10. 139, 22. 198, 12. 262, 2 periculum 47,26. 48,3. 69, 2. 145,7. 286, 15. 321, II

pernicitatem 317, pelnix 324, 26

pernoftabat 276,
peroraffet

ic

131, 15 perofus 158, I perpendebat 228, i( Perpenna 273, 10 Perpennae 273, 14, perperam 140, 21
perpeffi effcnt

45,

funt 165, 15
perpeti nodle 60, 25

perinde ac 21,15. 241, 6. 142, 13 perferendas 32, 23 Perdiccam 77,19. 130, pcrferri 109, 12 12 perire 80,3. 84,2.102, 17- ^ZhS' 135^13- psinci 66, 15 perfidia 10, 10. 82, 139, I 19 perdiderunt 80,2. 141, 27.98,13. nomin.(^^, periffet fame 269, 9 peritum 237,12. 325,5 22 5 perdidiffcnt 69, 8 perfidi^ 98, 13. 116, 8 perituram 61, i perdidiffet 205, i perfidurum 142, 16 perituros 34, 13
perdidit 12, lo. 194, 9

perpetrati

15, 4 perpetrato 113,22.2

6
perpetua 94, 13. 2

II
perpetuae 103, 11

perpetuam II3,4' 6. 316, 10

i:

Pcrgameno 284, 17

perjuria

303, 8

perpetui, plur, 49,

INDEX VERBORUM,
68,9. 214,6. 322, Perfico 38, 5. 118,11. pervigilia? 208, 8

petuitatem 45, 6 pervenit 77,16. 187,3. petitione 17, 1 147, 22 petuo 7.Z, 9. 113,1. Perficam 104,12. 149, 292, 8. 326, 20 petito 170, 26. 322,5 perveniunt 16,2 petitum 152, 4. 281,1 69,7 5 Perfici,^, 46,13.47, perviciflet 91, 29 petituros 141, 8 p eluos 50, 6 3. 108, 12. 286,1 pervigilem 125, 13 43, 23. petitus 291,13. fit p etuum

253

185,22
p ulerat
p ulit p

pervigilio

137,21

petivere

250, 2 85, 23
137, 3 omnibus

uirerent

p jgatis

22 lae 9,4. 17,174,4,17. 36, 18.

40,

07,12,15,27. 108,
1

arum 8,12. 10,18.

3,22.15,19. 17,2.
2, 10.

Perufini 176, 3 99, 9, peflimum 139, 24 pefte 170, 2. 174, 7. 24 perfimilis 15, 7 lyy, 12. 179^ 18 Perfis 9,31. 11,3. 17, peftem 174 petulantiam 77, 2. 37, 21. 14 26.35,14.39,23. petulantius 76, 13 42,1. 68,15.70,19. peftes 231, 15 petunt 34, 16. 67, z, 76, 14. 82,6. 97,6. peftifera 250, 9 259 13 io3_,4. peftifero 197, 98,8.99,20. Peuceftes 132,20 5 112,9. 154^^6.272, peftilentia 136,19.154 Phalantho 45, 8

Perficorum 154, 18

Perficum97,
_

3.

51,12. 52, 3. 61,14.63,10.155,6. 204, 4 petiverunt 30, 20. 52, 18

5
peftilentis
peftis

25, 16. 33, perfoluta 274, 7 9. 34,25.41,1.55, perfona 15, 9. 48, 9 101, 23. 130, 15 3. 56,24. 58, 58. 1,22, 62,8. 64,8. 184,25. 236,9 6,5. 67,22.70,18, perfonabant 173, 18 perfonam 117,9. MQj 359,20,25. 10,10. 5>9- 38,7. 68,21, perfcnantibus 206, 8 2.76,13. 97,5.98, perfpeda 249, 5
131, 9. 132, 20. perfpexifle 207, .22,5,254,1, 299,7 perftare 185, 9
;.

173, 16

Phalanthum 44, iS Phalanthus 44, 26

177, 18. 269, 15 phaleras 118, 18 petant 170, 14 Pharnabazum 66, 7 petebant 178, 9 Pharnabazus 57,16.66,

petendum 261,
petens

II 3 88, 10. 99, 19. Pharnacem 284, i5 Phali 21, 7 110, 5

petente

233,9
172, 21.

petentes 83,19. 87,22. Philippi79, 17.

Philiamenem 277, 20 84,3,

21. 88,16.92,4,8. 96, 1.97, 15.105,

24

141, 20. l^o> '^9"

196,27.

"cribebat
"ciibit
iei

186,5 32,21

perftent

perftringit

141,8 313,6

229, 13. 243, li.

320,4

perfuadere 34, 14 petenti 245, 5 249, 17 fen 256, 7, 284, 20 perfuadet 35, 18. 45,1. petere 37, 5. 4C, 17. feo 254, 8. 255, 6 56,18.137,17.151, 135, 10. 136,16. fepoiim 9, 32. 108, I 178, 6. 2C2, 2,15.
t2
perfuafio

21.111,14. 115,20. 117,4, 6. 121, 4. 130, 6, 23. 132, 8. 135,21.144,4.148,

26. 151,1. 204,21.

223,7.232,19.248,
9,10. 252,5
Philippo 78,4,6. 82,1.

fequendos fequendos

309,12
152,

perfuafis

262, 4 34,14

peterent
peteret

204,19.233,2 64,5.254,14
279,21. 292,2 233, 10

8. pertaefus 288, 34 114, 4 pertinacia 295, 5 fequendum 256, 4 pertineat 109, 21. 243, fequi 168, 16. 194, 17 15. 276,12. 302,16 pertinere 86, 9. 328, 8 fequitur 267, 112, pertinet 174, 13

z^i,

5. efle

peteretur
peti

pfetierat

90, 15 168, 25 petiere 57, 21

87,18. 308,17

87,14, 18. 88, 20. 91,13. 98,21. 102, 17. 115, II

Phihppum 75,
15-

17. 77,

19. 81,18.83,1.91,

petiifie

88,31,33.91,

16 effe petifTe 114,4. 320,27, Philippus73,2T.78,i7. 53, pertra(tis pertrectantibus 76, 14 28 79, 18. 80,4. 81, feverantia fl^/. 44,8. pertreftare 15, 16 petiilet 292, 14 20.82,5, 18. 83,6 5W. 301, pertulerint 121,4 petit 24,18. 87,15. 15 rfeverafle 282, 22 pervagatus eft 276, 23 106,8. 134,10.141, Philo 132,6
petiifTet

295,19

pertraftanti

feverandum 10

279,8 246,9

6,18

rfeverata eft

rfeveraverit
rfeveret

Philomelus 81, 13 ^^*> ^7- Philopatoj- 225, 9 rfeius 119,11.136,1.212, Philopatore 236, i 249,5,13.250, pervenire 202,2 I. 252, 5. 254, 12. pervenifl^ent 44, 17 I o azr^-editur 255,13 Philopoemen 246, 2 perveniflTet 42, 12. 86, pecita 235,2. 272,3 Pliilopcemenem 256,2 23S, rfica flcc. 299, 14 I. 119,17. 238, 17. petitae 99, 20 14 rfica? gen. 130, 7. petitam 29,24 PhiIopxir.enss 247, 242,8
fuerat

118,4 325,8 155,23

1

pervenerat
perveniat

249,3 66,14

23.151,10. 159,3, Philodleten 177,

14.169,14,210,20. Philomelo 81, 7

perveniendum

288,26

rfeum 249,

211

petit

101,9.

Phik-

INDEX VERBORUM,
252,15. unicumfidei dextram le pleraque 300, 8 ferendam Alexandro plerique 324, 9 phiioff phi 78,9. 1 12,6. dare, Darium, 109, plerifque ll, 7 plerofque iGO,l2. 126, 156, 26 24 pio 218, 17 philofophia 147, 10 17. 131, 10 plerumque 4!:, 12. 92, phiiofophorum 22, 5. Pirffium 61, 1 8 piratica 87, 127, 26 33. 106, II. 213,7. 5 philofophum 147, 21 piraticam 83, 12. 187, 301,4. 319, 9 plumatae 301, 7 20 philofophus 179, 9 piratico 296, 17 plumbi 326, 3 Philota 115, 22 Pi(ss 17&, I plumbo 252, 13 Philotre 135, 27 Pifandrus 68, 10, 23 plura 22,23, 34,1.47, Philotas 117, 25. 132, pifcndo 317, 8 21.66,1. 92,23.96, .5 Philoxeno 135, 27 pifcatoiia 3,7, 13 IX. loi, 3 Phccenfes 80, 10. 81, pifcatorum 321, 23 plures 36, 19. 44, 15. 142, 18. 1S2, 5. 6, 22. 83, 24. 84, pifcem 165, II pifcium 165, 10 21 196, 12. 214, 2.
reeige,
_

Philcpcemeni 250, 2 PhikpcEmenis 248, i.

17
Pcenis

189, 6. 'q-.i, I93>7.952i,24.

[>,

19. 228, 21. 22 232,12. 257, I

pcEniteat

..

223, 3 pcenitentia 94, 11

117,
l
,

pcenitentise

posnitentiam 15,21

24. 117, 12
posnitere

97,19. a^ 290, 21

;,

poeniteret 214, 5 pcKnituerat 129, 2

Poenorum 169,13. 2,14.181,7. rj

13..1S9, 14. T9

192,1,3,8,

II

Fhocenfibus 8ij2. 274,

1

324, 9 Piiiflratus 29, 19, 26,

pifcofi

254,5.269,15.300,
20. 301, 9.
pluribus 6, 14.

320,2.
68, 4.

I93;8, 12. 227, 228, 15

Pcenas 189,16. 19 211, 16. r,i.-,

..

Phccenfium 81,10. 84, 27 pifLoram 2S9, 23 1,4. 319, 2 Pithon 132, 16 Phcemce 145, 13 placafient 177, 14 PhcEnicem 236, 3 phcEnices 16 <, li placatura manes 169, Phsnicibus 165, 8
Phraate 304, 6 Phraatcs 290, 6, 19, 3C4. 6, 305, I, 10.

306,

,11,1:

312,6
Phiaati 312, 13, 16 Phraatis 306, 7. 312,

5.8, T9
Pluatafenies
Plirygia

132, 19 Phrygas 10 1, 21

132, 7, 10, 154, 24 Phrygiam 101,9. 1-^ I. 283, 3. 2S4, 2 Phtliiam 220, i, 21 Phylen 62, 22 Phylone 138, 5
piacula 82, 2
piae

234,15,243^4.: plurima 155, i 3. 329, 6 piurimi 133, 12 Pteoriia 74, 12 plurimis 133,3. 282,9. pcecam 45, 19 placeat 130, 3 poetis 73, 16 324, 26 placebat 135, 18 plurimos 44, 26. 122, polliceatur 107, 4 placendi 216, 11 poUicente 291, 7 24 ^ placere 216,9. 241,4 plurimum 241, 7 pollicentes 63, 9 pluris 47, 22 pkdto 72, 13 pcllirentur 45, 22 plus 22, 3. 30, 25. pcliicetur 5^,16. c' placuiffent 239, lo placuillct 166, 5 42, 13. 56, 10. 59, 84,16. 88,12. i placuit 130, 16 6,10.70,15. 81,11. 19. 105, 15. 10! plagam 30S, 4 28. 141, 20. 16: 105,4. 107,24.111, 10. 137, II. 188, pLne 327, 7 229, 18 piangentium 173, 24. 22. 202, 5. 206, 6. poIUciti 61, 18

205, 15

274, 2 pbniciem 122, 2 planicies 206, 12 phnum 33, 10

207,11,15.249,3.
253.
4-

poUicitus 9, 24. 76;

Pialis
piceis

166, 3 160,

1-2

271, 6

pistate 104,3. 216,-17.

-pietatern

293, 22 129, 3 pietaris 40, 6. 42, 14. 153,15.167,9.170, 24. 197, 20. 278,9
P'gef3

117,9

pignora" 17, 23 pigncris 214, 12

ptnus

ir, T9. 39, 70, 9, 13. 189,, 6,

eft 96, 15 299, 14. 304,9. 309,8. 312, PoIIuce 178, 6 PoIIucis 308, 6 20 pocula 117, 12 Polybitas 42, 10 Plalseas 35, poculis 184, 19 Polydamas 124, 19 Piataeenfes 9S, 2 po.ulo 102, 20. 125, Polyperchon 124,Piatseenfibus 30, 22 Platonis 156, 26 133, I 15 poculum 293, 20 Polyperchonta I02-, pbuftri 102, 3 pcense 184, 31 plauftris 21, 11 135. 15- 137* pcenatem 289, 13 plauftro 10 1, 24 143, I pcenam loS, 15. 126,7 Polyperchonte 145, plauftrum loi, 25 pcenarum 45, 13 Polyperchonti 143, plebe 188, 19 plebem 29, i. 57, 8. pcenas 15,3. 31,19.81, Pompas 142, 23 i524-94>i6. 113, Pumpeianarum 309, 155,4,20 plebis 30, 5. 155, 18 18. 148,2. 153, 8. Pompe!;\nis 310, I plebs 155,2,28.156,1. 171, 19. 219, 27. Pompeii 308, 9 1S4, 18. 327,24 248,1. 265, 4. 272, Pompeio 309, 17 J^ plenn,/rOT. 92, 28 18, 20 15.273,9 plena 105, 21 P^ni 172, 19.' 189,21. Pompeium 309, jq2,i8. i95;3,22S, plenus 10, II. ir^ 142, 322, 18 Po

INDEX VERBORUM.
,

ji

pjinpems 298, 10. Trogus 281, 13 ^pcnit 88, 13 :ponatur88, ll pondere 97, 6. 104, 14. 207, II. 264,
,

II. 63,27. 96, 10. portentum 157, 6 119,17, 153, 16. porticibus 184,18.322,

poflelTionem

105,

2zi

119,2
poficffiones

156,4. 4 245, 7 184 31- rGrtio74, 8, ig6, 10. pofrcffionisio^^ii.i^^^ 193,16. 222,18, 203,13,14. 205, 3.282,19 20. 226, 7 9. 207, 29. 269, 2. pcftcniim 2S6, 22 II populis 5, 3. 2 pofTefruri loo, 6 326, 74, 6 ponderis 104,23. 293, 116, 12. 172, 15. pcrticne 85, 3 pcfrcfTuros 113, i portionem ;;6, 20. 64, pcfTet 13, 4. 35, 266, 13 13 4. pondo 250, 13. Lis. popu*o 10, i. 16, 12 4-75. 5-"S7; 21. S8, 37,9. 62, 10. 64, 7. pondus 129, 8. 209, 21. 124,13. 220, 15 17, 17. 29, 12. 30j 79,6. 81,5. 102, 5. II. 322, 14 2. 42, 4. 43, I. 48, portionibus 182, 1^4, 24. 146, 19. 5 jone, /'r^/'. 75, 23 I. 57, 2, 6. 69, 4. portu 162, 11 147, 15 jonendam 88, 9 73, 19. 78, 19. 92, pcrtum 29, 25. 173, pofrJeat 207,4. Z^o,^ wnere 252, 2 20 7- 94j ! polTidebat 150, 6 )oni 75, 13 pcpulorum 23, 6. 27, portus/^o-. 19S, 14 pofliaeat 175, 12. 231,
375* II.

155,10.

)onit
>ons

10, 13 108, 2

lonte

25, 19
16.

jontem 37, 12 lond 24, 16. II

216, Porusii9, 21. 120, 4. 21 16. 283,4. 300, II pofcebat 239, 4 pofiidentes 175, 8 populus 4, 9. 5, 8. pcfcentem 2S3, I pof^iderc 2S2, 9 '5, 6, 17. 102, 26. pcfccnti 105, 21. 291, pcfilnt 122,4. H^^io.
4- 9S> 7- 9^,6.

116, 5

154, 6
icntlbas 33,

populum
11

'ontica
'ontici
onticis

286, 13 132, 10

252, 21 274, 7 'onticum 20, 19. 297 97,

ontico

6, 6. 42, l8. pofcentibus 67, 19 52, 10. 63, 34. 75, pofcere 169, 16 pofcerent 305, 4 9 populus 4, 4. 74, 4, pofceret 125,^ 17 169, II. pofcit^i, 13 167, 7.

39, II. ^6^ 2^, 19J, I, 15. 228, io.i85, 25. 303,17 poffunt 90, 5, 4. 301,
3

poiiit

223,5.251,2.273,
1.

pofita, neut.

274, 9. 275,

-6.

/fl?w.

325,4.

5
ontis

280,1.286,2.287,
37, 3

21, 6. 251, 6 'ontcm 5,2. 154, li 276. 21. 206) 27 onunt 177, 17
onto

260, 4 'opilius 260, I, 5, 6 op/nis 185, 6 'opofcit 223, 24 opulabantur 258, i opulantur 47, 15 opulares 159, i. 287^ 17 opularetur 205, 14
opulari, nomeny

'opilium

155.

opularibus

216, 12

opularis 4, 3 16. opularium 75, 222, 10, 182, 9.

314,8
Dpulaticne47,24. ?9. 18. 100, 5. 205 4 opulaticnem i >:4, ^6"
opulationis

47, 17 154, 21. 229, 12 apuli 15, 10. 22, 20. 199, iS. 25 f;, 7 IS 6, io. 42, 57, portei
jpulatur 59, 4.

133, 130? -5133^ -95- 149, 10. 16S, 9 326, 1 126^ 21 pcfteritarem 22, 32 pon-igere 196, I^. ^^lo, pOilfO 75, 23. 122, 15. pof^ero 10, 2 131? 19 poftcrci-um^^.i^.iSe, 9 pcrngit 320, 10 poficum I o 1 , 1 2, 2 6, cft 9 " porrigitur 306, 23 '2 5 pc: terum 4 1 , 1 7 -3 131, porro 20, 17.3 1,24.45, pofTe 7, 14, i-^ 16. 26. 197,1 21, I. 32, 2.'36, 8. pofThac 82', 16. 171, I 17.49,18. 68,23 porta loi, 16 39^ ^7- .45j 3- 47, pcftponendum 234*, 7 pcrtabat 252, 17 26.96,11. 105^20. pcflQuani 25, 9. "117, portre 204, 29. 321, 107,2.115,5 7.131,26.202,17. 7 portam 202, 3 214, porf?dc:-nnt 113, 5 214,20 pofi^d;fet296, 12 17 pcfli-e:-a, ncut. 74, 10 7- -37. portan-es 7, 13 po'iidit 20, 8. 2S, 4 p-^rlTemas 45, i. 109, portarum 71, 22 poHbntig, 13, 1S.45, i^ portas 86, 12. 10. 46, 3. 47, 19. pclremis 230, 99, I 7 210, I. 61 j ^> 12 221, II p.fverno 17^ 26.' 95, pofTts I. 3^1. 15 4. 224, 4, 290, 8 port.-ndeb.it 127, 24 rciirfT: t-it 8 pcftremc, arjeSt. j 74, 157, 8 21. 322, 16 F p:rtendere 191, 22 P hj 20, g. pof^remum 5, 8. fij^ra 29S, 7 8 Isr;h'ur cuuz d. portendi S, 9. loi, 19. pofYlulo;: p..flr.:-nurn 141, 23.

21. 288, 14. fub pcfits fint corcna venditur 259, pofitam 35,19. effeiSo, pofleram 107, 20 pofleri 7, 2 5 porreaa 21, 5. 109, pofitis 123, 2. 131, 3, pofieris 121, 10,

i.poftera9,28. 13,8.16, 10 1, 22. 107, 6. 109, 2. 139^ 29. 149, 2. 190, 19, 26 164, 14. 237,'22 \'

201,

efl

-5

porre^cit

:>

210, 240, 24. 233,

Dd

po-

INDEX VERBORUM.
foftremus 7, 5. 33, 7, potiiretur^ijg. 75, 3. 158, 15 316, 3 poftulabat 76, 10 potiffimum 8, 14. 34, poftulantibus 16. 84, 12. 106,20. 67, 5. 156,1. 166,6. 279, 145, 5. 214, 3,15 poftularentur 89, 23 I. 294, 18. 304, 8
poftulat 68,3.
poftulatis,

praeceperant 169, praeceperat 133,

praecepit

27

43, 142, 30

'

17 104,5.

praeditus

321, 7 127, 13. 303 6

prfficeps

120

prasdixerant 375, 17 praedixerat 48, i. 112

prascepta, /a,

.75,10.

12

312, 8

ablat. fubji.

312, 9
poftulaverant 113, 3
poftulaverat 94, 10 poftulet 298, 13

praedixit 125, 6 potiffimum loi, 7 148, potita 6, 20. 256, 9. praeceptis, /i, ?. 22, 5. praedonem 197, 14 eft 24, 26. 92, 10 28,9. 45, "5. 156,26 praedones 201,16. 2 1( potiti 69, 16. 165, 17. praecepto, /a^. 43,18. 11

funt 316, 9
potitur 65, 3 potitus 119, 19.

284, 10
142,

praedonibus 218,
praeerant 158,
praeefle

29
3

praeceptum 36,16.207, praedonum 303,

poftumus 42, 12 pofuerunt 259, 2

pofuiffe

21, 167, 5.
14.

eft

75,13.99,1 100,6. 224,7. 24 295, 8 2. eft 139, 6 13 praefecerat 99, 11 63,15. 84,15. 124, praecipiat 169, 20 praefecit 94, 13 potentem 169, 9 16. 172,20. 210,2. praecipientis 216, 15 potentes 257, 3 227, S.'*^^^, 14. prascipit 123, 237, praefecfti 67, 18. 11 potenti 104, 22 9. 132, 14. 23 283, II. 304, 10 9 praecipitant 135 6. 292, 15 potu 122, 24 potentia 125, 20 4 potentiae 69,6.155,19 potuerat 119, 2. 277, praecipitatus 21 27. praefeftis loi, 3. 10. 18 14- i33>4 29. 188, 9, II 247; 9 praefe(3:o 123, 6 [26 praccipitem 162, 7 potentiam 39, 20. 57, potuerit 21 praecipitia 206, praefettorum 279, i II. 174, 5. 276,7. 8, 81, 18. 127, 12. 4 praecipitur 28, 8 praefedos 66, 6. 71, 287, I 130, 25 potuerunt 16, 11. 25, pra?cipua 301,18.324; potentior 98, 23 123, 9. 126, potentiorem 43, 3 13. 65,6. 71,21. 149, 15. 150, I 4, 17. 326, 10 prasfe^aum 55, 15. potentiores 133, 13 147,6.219,13.329, pra?cipue 154, 15 praeclara,/>;rn. 6, 14 8 potentiflimi 42, 8. 89 13- 303> 3 ablat. 127, 7 praefeduras potuifl^e 33, 2. 221, 133, 23 potentifllmos 188, 14 14. 247, 16. 299, praeconem 71, 12 331, 23 praecones 83, 2 pr?etectus 7, 7. 8, potentiflinr>us igi. 6 16 iS potuifiet 8, potentium 43, 14 42, praeda 23, 25. 58, 7 41, 3. 64, 10. 11 I--. li. 50, 2. 9 poterant 25, 11. 191, 60, 36. 65, 2. 83 15. 115, 16 ^

58,21. 84, 10
115, 8

275^

6.

119, praeceptum erat25, 9 298, 3 prasciderat 15, 17

praeciderunt

124, 20

praefatus

pofuifient

potiundae loi, lo

potare 185, 5 potens 12, 9

potius 47, 15. 48, II. pracidi 17,

<

13.201,11.276,8

312,21

poterat 35, 12. 62,25. potuifti 171, 5 79, I. 91, 16. 140, potuit 72, 6, 9. 94, I 23. 185,9. 189,26. potum I, 6, 14 202, 2. 220, 9. potus 106, 8

86, 6 145, 6 praedae 22, 24.

9.

24. praeferebatur 156, 2

praeferens

46,

praeferentes

205, 21 127,

14.

59, 4.

64, 4.

265,
praeferre
praeficere

232,

I.

290, 9

prae

fe

ferentes

179, prsedam 29, 25.

47 j

129, 3 66, 21

poteft 108, 18. 151,9.

182, 13. 231, 17 poteftate 98, 11. 102, 17. 109,7. 139,22. 272, 3. 300, 17
poteftatem 13, i. 18, I. 25, 19. 42, 25. 43,2. 86, 12. 104,

15. 106,6. 139, 7. 149,20. 190,5.214, 5. 273, II. 304, praebituram 239, 9, 13 prasdicantibus 19, praebuerit 284, 13 pra^dicare 12, 15 21. 309, 8 praebuifle 221, 17 prxdicaverat 105, potione 125, 15 praebuit 168, 9. 242,7. praediceretur 214, potioni 126, 15 praedi(la 125, 9 potior 66, 9 317, 4 praedi<^is potirentur2o,9.i54,i5 prascedsre 142^ 19 293,

15. 51,21. 99 25. 58, 28. c loi, II. 108, II. 27. 132, 13 praefregeris 72, 17 prsebere 56, 31. 185,8 123, 16 prasberent 29, 24 praefrigidam 102, l: praedandi 87, 11 prasfuerat 53, 17 praeberentur 188, 7 praedari 196, 11 praeberet 56, 19 praefulgentem 140, praedarum 70, iS praeberi 312, 15 praedas 192, 4 praegnantem 127, 2 praebet 200, 20 praegrefla 202, 26 prasdatum 190, 16 prasbitione 290, 20 prasdicabant 23, 22 praeguftare 126, 13 praebitum 284, i praeguftatae 126, if praedicante 245, 5

27

praeficitur

praebentem 8, 23

10

praeiata 38,

15

14 27
21

praelatam 91, 19 praelia 17, 26. 52,

58, 2. 93, 5.
19. 109,
5

i<

praeliandum 25, 6

INDEX VERBORUM.
prasliantibus

237, 18 pra?paratos 92, l pr^Iiari 300, 23 praepetes 127, 20 praeliator 150, 4 fuit praeliatum 172^ pneponantur 243, 15 prasponerent 67, 7 17 praeponit 204, 27 prseliatur 122, 6 praeliatus eft 122, 15 praeponitur 124, ig. praelii 11, 12. 21, 5. 131, 21. 132, 7. 205, 6 31, 10. 35, 6. 64, 21. 189, 18. 295, praeponunt 135, 15 praepofitus 7, 7. iii, 10
praeliantur 63,

34, 9 11

prsparata,
erat

fKM68,

5,

praeftaret 92,

24

praeftaturum 107, I praeftat 68, 2 praeftv;erant 12, il

praeftiterit
praeftitiflTe

pretia

pretio 37, 27.

210, 8 222, 3

premi 283, 2 88, i. 156, 1 66, 15* 79, 6. 282, 33, 312, 14

preticfiflima
preticfiflTimis

214, 7
35,

praeftitit

77, 11. 288,

24

30.293,27. 321,28 pretium 94,14. 98,25^ praefto io> i 106, 8. 291, 7

praefumebant 67, 19
praefamptio 99, 23

Priami 160, 7
Priapatius 304,
I

45, 19. 52, 22. 58, 6. 107, 21. ii4j 3- 138, 3 praelio 10, 22. 26, i. 28,13- 3i5i7- 33.
praliis

7. 34, 20,23. 35,5.

36, 18. 38, 6. 46, 11.48,4,11. 53,7. 55, 10 praeliorum 48, 6

praelium

10, 19, 21. 13, 12. 24, 22. 30, 23. 36, 10, 15, 38, 1, 10. 46, I, 6, 20.

praefumpticnem 44, 6 pridem 51, 24. 61, 7, 6. loi, 7 praetendentes 201, 8 117, 14.293,8 praepofuit 10,25, 11,3. praetendit 230, 4 pridie 16, 20. 102, 16, praeter 6, 17. 17, 5. 209, 26, 255, 5 32^ " 59^ I praerupta 300, 7 23, 16. 23, 28. 60, prima,/^;. 20,9.31,6. prsruptis 303i 17 19. 82, 30. 96, 16. 52, I. 96, 19. 100, praefagientibus 255, 6 21. loi, 20. 152, 104, 18 praeter caftra 170, 21 praefens 9, 17 175.5 praefenfiflent 71, 22 praeterea 39, 27. 299, pnmas 19,14. 207,19. 16 prsfeniiflet 137, 15. 328, 14 praetereuntem 79, 20 primam 72, 16 152, i praefente 127,29. 133, praeteriti 306, 18 primi,j&/r. 26, 11.69, praeteritae 305, 13 10. 202, 6 8. 97, 18, 19. 195, praefentem 190,7. 191, praeteritis, abl. 304, 8 13. 272, 5. 291,9. praeteritorum 185, 17 23 313,8. 328,5

47, 16. 63, 3. 69, praefenti 41, 14. 98, ii. 81, 22. 88, 15, 9.128,5.139,24. 22. 103, 12. 107, 222, 7 praefentia, ^^/ar. 72, 7. 6, 13, 26 praemia 22, 22. 115, nomin. 98, 5 10.123,16.139,18. praefentiam 207, 28 141, 4, 145, 7. praefentibus 234, 9. 146, 6. 274, 7. 241, 15 prEefentiens 209, 25 298, 13. 315, 4 praemii 135, i. 139, praefentiente 135, 11 20. 286, 16 praefentis 109,10.190,
'

praetermittat

313,8

praetermitteret 8 3, 12

praeterquam 26, 8
praetexi 151, 9 praetextu 228, 14

6, 7. 91, 7. 169, 5. 195, 9, 196, 7 primo 7, 17. 22, 18 primo 15, 13. 16, 15,

primis

Praetor 187, 24. 12. 229, II

iSS,

Praetorera 229,5. 238,

187, 15. 193, 24, 243, 10. 264, 6. 265, 3. 280, 10. .302, 13

primordii 20, S Praetorium 34, 15 praevenit 189,15. 252, primordiis 241, 14 praemiis 38, 13, 17. primcres 183, 12 4 27 praefentium 10, 5. his. praeventus 184,26. fu- primcribus 213, 2 141, 14. 239, I praemio 68, 20. 219, primos 36, 14. 43, 9 iflet 249, 18 129, 30. 90, 7. 12 princeps 26, 24. 184, precnntis 118, 4 185, 18. 241, 3 praemiflis 88, 7 praefertim 192, 12 precari 109, x8 14. 214, II pi-^mifl^os 105, 16 praefidia 34,2.69,8.97, precario 320, 27 principatu 247, 5 praemium 12, 2i. 22, 10. 140,15. 188,3. precatus 100,2. 123, i principe 214, 2

29.

24,11.39,25.

206,4.211,6.252,

14. 278, 11 191, 10, 16. 218, ^5' 235, 5. 283, praefidii 30, 25 praefidiis 238, io 12. 289, 6 praemonebat 315, 2 praefidio 94, c. 144,12. praemonente 35, 13 163,10.165,4. 290, praemonito 126, 11 7. 320, 27 przemonitus 9, 28 praefidium 35, 17. 71, praenuntia 199, 11 9. 154, 17 praenuntiaffet 181, 8 praeftabat 57, 'i^
praenuntietur 8, 9 praeoptabant 107,

preces 98, 24. 118, 7, principem 24, 15. 142, II. 170, 15. .7- -37. 24

84,
3S.

259, 14
precibus

principes

36,

4.

8,

21,

24.

15. 42, 19.

51, 7-

28

praeoptantibus 154, 8

praeoptarent 84,

52, 12. 58, 24.91, 24, 27. 97, 24. principia 5, 10. 104, 118, 4. 121, 15. 187, 4 premebat 149, 19 principibus 118, 14. premerent iq,^ 16 130, 14. 167, 13. premerentur 183, 25 169, 14 praeftare 20, 8. 326, ja-emeretar 87, 14, pvincipio 4, I. 17, 7. 17. 214, 24. 152, 20, 7. 34, 10. 50, praeftarent 88, 16.897 19. Cs,24. 62, 3. 292, 13 3, 166, j6 71,19-75,25 priiiDi2
.

I
FiintipiuBQ,

t)

E X V E R B O R U M.

nom.fem, 319, 4 35, privatum 32,2. 120, 2. proculcarent 2S9, 25 profeli 99, 7. 178, 18 146,3.147,10.320, proculcari 327, 2 7, procurrentibus 300,24 prlncipum 4,5. 16, ID. 13 11.180,7.111^157, privatus 79, 17. 153, procurrere 93, 2 13 17, I. 24, 3. 30,2. procurrerit 212,7 profedlionem iii, 13. 4X5 13. 42, 19.94, 17.262,6 procurrunt 207,20 21. 133,12, I43j privigna 144,4 192,17.199,8.210, privigni 28, i prodenda 118, 8 22 24
vg^ 2.
prior 20316.
2,.

59,10.64, privigno 267,3. 307, prcdendas 184,9 prodere 57, 12. 137, 10 241, 9. privigQum 31,22.85, 14 253^,9. -296, 12 priore 59,11.75,29, proderet 32,23. 174, 24
221,
2.

profedtionis

197,

27.

214, 6
prcfeftis

135, 13, 244,

10
profeclo 20, 14. 22, 1.

prius 20, 17. 35, 2. 20 152^23.170,18 priorem 152,4.156,30. 92,9. 115, 23. 135, proderetur 29, 39, 8 2,41,7. 306, 10 146, 15. 224, 10. priores 6i, 5. 63, 20. proavo 283, 13 327, 24 132, 14. 177, 12. probare 241, 3. 304, prodiderat 116, 7 prodidere 308,18. 325, ^251, 32 12 priori 163, 14. 215, probaretur 92, 14

127, 15 profedos 176,8.244,9. profedum 59, 3. 62,8.

238,
8

profedlurae, //z/r.

214.

15
prioris

probata fuerat 248, 13

prodiderunt
prcdidifTe

40 7
5

profecluros

191,21

11, 12. 53,14. probationem

249,9

45,

profeftus 24,2. 30,17.

87,8.101,5. 143,8. 179, 13. 276, 23,. eft 55, 7. 87, 11. priorum 98,9 21. 36,27. 131,16. prodigia 127, 18 139,11. fuerat 112, prifca 5S5 4 prodigio 149, 25. 233, 6 184,4.244,24 proferenda 39, li priftina 155,23 probatur 326, 13 16 prodigiorum fagaciffi- proferre 4, 6 priftinae 89, 3. 95, i. probatus fbret 182, 10 proferrentur 175,5 mus 269, 6 144,12.233,1. 267, procacia ingenia 301, prodigium 191,21.298, profeffi fint 56, 30 I 19 profeffione 64, 16 priftinum 12,10. 70,4. procacitate 149, 20 7 procedere 319, ii prcdire 123, 3. 271, profefium 83,24 194, 10
priftinarum 264, 3 priftinis 17, 6
priftinos

prodidifTet 77, 25 59, 2- 63, 24. 142, probaticris 213, 3 28. 144, 17. iSo, probatis. /'flrf . 127, 5 prodidit 321, 9 probato, .^3/. 25,9. 35, prodierint 282, 18 13

124,6

priftinum 277, 14 privarentur 81, 6

privaret

201, 25 privata, abl. 53, 6. 98, procell3e,|-f-^. 283, 4 19. neut. 173, 20. procellam 228, 3 281,9. 301, 13. be- proceribus 129, 15 neficia a rebus pub- procerum 131,4. 255, licis fecreta elTe dixit, 14 (Sa^/oy^rzM/z w 243 , proceffiflent 166, 9.
-

13 104,25. 139> 29. 144, 17. prodit iS, l. 41, 14 proditu 155, 13. 188, 174, l procedunt 29, 25. 69, 21. 24S, 7 proditionem 105, 7. 23 procella 53, 15 184, 13. 213, 13.
prccedit 58,8.
-

profefTus

159, 6.

185,

11. 190,2.228,25.
eft

240,24
123, 28

proiiceret

proiicifcebantur 83, proficifcendi 214, 5

proficifcens

249, 7
prcditicnis

39,25.40.1, 3,47,26. 63,6. 69,

15. 181, 9

proiicifcente

99, 9 68, 10

proficifcentes
profi .ifcenti

197, 28

144,2
X9I,
34,,

prodito, abl.

142, 20. proficifcerentur

14
privatae,

gcn.

26.222,14 82, 14. 3i3,'io. phir. 173, proclamante 203, i proclamantes 194, 14 39 privatam 223,19. 260, proconfulum 2S6, 25 procreat 166, i 5.288,33 privatas 240,9 procreatijne 93, 18
privati47, 24.
privatis

32, 4. 170, 24.

163,9.293, 18 proditor 194, 20 178,17.320,7 proceffiffet 13,7. 94, proditore 137,15

proditorem 189,4. 240,

20
proficifceretur
5,

168,24,209,4.305:
11
proficifci

15 proditum fit 33, proditum, niafc.

27.
?/.'f.

43,23. 136*
10,12. 17^

18
proficifcitur

prcditur 262, 2.

184, 196, 14 326,

I7'39j9' 43^H'59' 15

16. 328, i 146,23 procreatoi 244,9 prodituros 84, 27 60,27. 62, 25. procreatur 315, 5 procreatus erat 216, 7. proditus 253, S 82, 22 privato 31, 26. 32, 5. produdto 97, 8 fit 32, 5 producunt 107, 6 185,3.214,14.243, procudendo 272,20

44, 2471,20. 215, 7 proficit 22, 7 prcfiteri 85, 15

proficifcuntur
prcfitetur

227,5

16
privatos 70,

procul 49, 17. 50, 14, produxiffet 233,

14

99, 13. 207,

profe&,

c^/.

20 157, 20

profligatis,/ri?.193,l8

198, 15

INDEX VERBORUM.
profiigito, abl.

150, 10

projicit

102, 12

propcmodum 213,

profperum, mafc. 123^3

profpicienda
profpiciens

profligatum, adj, 243,9. proinde 10,15. 197, 3. prcpenfior 151,6 Ik 18, 2 155,25. 207, 25. propinquis 207, 24 propioria 325, 3 profluentem 149, 23 243,15. 302/2

237, 11 4^,1. 86,7.

191, 27

317, 2
profternerent
profternit

profuerc 118, 6

profugerant 156, 5 pr:fug?rat 252, 8

profngerit

prolatam 141, 25 propitiis 295, 2 prolato 75, 22. 160,6. proponatur 10, 4 proponentes 61, 3 293, 24

68, 7

prcflituerent 183,,

26

prolatum 74, 7 prcponi 34, 28 295, l prolatus efiet 126, 20 propolita 156, 9 profugisbant 137, 14 propofiti 313, 16 profugifie 186, 2. 292, promifcuos 44, 14 prorhiferat 45, 6. 94, propofito,yK^. 17, 15. 1 12 profugifTet ig6, 73, 5 5 propofitorum,/;/;^. 142, profugit 38, 3. 56, 14. promifsa 159, 3 137, 17. 194, 12. promiffa, /^. 229, 15 4 promiffio 84, 26 prcpofuerant 221, 18 223.9- 312, 5 promiffis longis, 52, 8 propria 75, 30. 123, profugo 219, 18 promiffis,/'.'^. 136,24. 16 profugorum 99, i profundum camporum 141, 17. 229, 7. propria 291, 8

proftratam 119, 15
proftrato

15, 5

Protarchi 292, I

279, 9 protefturam 202, 10 protegens 255, 15 provincise, ^a^ 132, 5, ^/r. 145, 6. 148, 19.^^, 296, 18.298, 16. 328,6,12. 329,
11
provinciam

prctectis

300, 6 profundo

302, 4
mariy

proprietate 29,

14
profundo 233, 14

proprietatem 321, l 20, promittebat 229, 18 promittebatur 199, 20 proprii 258, 4

82, 28. 132,3.324,16. 328,

14
provincias

promittens 239,
prom.itterent

4 24

propriis42,7. 155,26. provinciarum 214, i

foramen profundum 206, 12 profundum 271, 15

progredi

202, 19

303, 19

130,14.131,

promitteret 92,

promittit 123,15. 288, propter litus

proprio 48, 9. 79, 17. 29. 135, 24 237, 16. provinciis 241,

43,

7.

244,

3^
promontoria 50, 17
promontoriorura

20
190, 16
progrefli, /'/wr.

progreditur 7,18.30,1. promontoriis 50, 12

50,

10 progreiTus, ^arf. 7, 13. promontorium 49, 12 promoto 139, 10 117,14

63, 34
prohibebantur 62,
18.

prcmotum

eft

63,22

172, 19
prohibebat 317, 12

prompti , plur. J^^,z.z

promptior 93, 9
promptii.*re3

18 258, 15 propterea 27, 2. 34, 7. provocant 47, 16 75,25. 161, 3. 198, provocare 202, 9 18. 199, 15. 328, provocat 170, 5 provocatam 96, 7 9 propugnatores 82, 9 provocatorem 94, 25 propulfando 364,5.320, provocatores 200, 5 provocatum 58, 12 15 propuKant 257, 8 provocatusi46,24.262, prorogatum eft 236, 3

murum

122, 10

proviiis

prohibendum 229, 6 prohibent 25, 4 prohibente 124,1.205, 17 prohibentibus 300, 5 prohibere 13,4. 217, 3 prohiberetur 325, 20 prohiberi 143, i8 prohibita, neiit, 29
prohibitis

302, 3

13

provocavit 179, 19

promptiffimcs 188, 19 prorsus 12,37.17,4.19, provocent 222, 7 promptiffimus 1S7, 14 6. 22, 4. 35,8.. 47, ^rovolutse, plur. 104, l
promptiiis 87, 22 21.290,1 promptius 227, 5 prorumpunt 201, 6 promptum 200,4. ^2.8, profapise 144,21

prout

213, 15.
HOW.yv.)i.

289,
5,7.

17
proxima,
acc.

20
pronam 9, 22
pronepdte 302, 12

profciffir eft

prohibiti, //wr. 7.06, ult. pronior

294, 5

proximas 28 6, 21 pronum 158, 6 170, 19 proximi 130, 15 prohibitum, mafc, iig, pronunciantur 49, 15 profequente 8,26. 142, proximis 5, 6. 85, 23. 18. 142, 29 pronus 198, II prohibitus eft 67, 21 propalam 263, 8 17 108,1.290,15.321, prohibuerant 245, i 6 prope 229,17. 289,10, profequuti funt 322, 12 proximmn 49 , 1 2 1 09, prohibuere 22, 27 320, 12
.

326, 7 34, 28 profecutam 174, 21 profecutum 106, 16 proiecutus eft iio, 2 profequendo iil, l
profcribi

175,15. (Zi^/.209 ,27. 175, 6 proximam 11,15. 204,

35

prohibuiffet 64,

14

prohibuit 224, 7 projeaa,/^z. 277, 3 prcjefti, plur. 302, 3

projeftis
projefto
^rojici

prope 29,5. 61,10. 62, proliliunt 207, 28 4, 67, 14. 94, 26. profiluit 100, ij

102, II 222, 29 337, 2

105, 14. 222, 19. profpera 52, 2 225,1.241,19.321, profperae, gen. 197, 17 prudenticr 92, 31 profpere 88,31.157,10. Prunam252j 7, 16 25.324,11 Prufi:.s 252,9,18. 261, propcdiem, fry brevi 291, 5. 306, 15 11. 262, 5 profperos 17S, 14 129, 18. 189, 9

165, 9. 178, 7 proximus 82,3. II 5,22, 300, li

7.

Dd

l^tolcmapl

INDEX VERBORUM.
Ptolemasl 146,

purpurea 156, 21 purpuream 114, 15 puer 6, 8. 8, 27. 9, 5. pulchritudinem 12, 14. putabant 20, i. 32, 202, 3 26. 137, 20 104, 10. 117, 14 127,24. 130,3, 17 Ptolemseo 132,1. 135, 22. 145, 5, 16, pueri,^/zi!r. 59, g.^e. pulchritudinis 12, 17. putabat 158, 17 87,24.101,17. 114, putant 50, 5. 88, 30 287, 13 158, 20
i,

22. puellae, gen. 30, 9

i

158,24. 159, 19. puellam 317,

pulchriora 61, 8 pulchritudine 187,

Ptolem^um 148,
204,
18.

17. 136, 26. 207, putare 88, 4 22. puerilis 289, 14 22. 216, 9. 231, putare vitem 320, 20 136, 4. pueris 115, 9. 137, 4. putarent88, 25. 104, 18.279,20 152, II. 226, 3. 212,2 pulchritudo 129, 15. 23.107,20.178,22 Ptolemaeus 122, 24. 317 9 putares 31, 4. 100,14. 200,7.269,13 130,10. 136,4.137, pueritia, ^^/.98,21. 127, 25. 226, 3. pulchrius 153, 18 129, 13 10. 145, II, 12. pulmento*43, 10 putaret 310, lo ^iom. 115, 12 146, 19

puberes 43, 8
pubertatis 91,7.187, 6,

pueriti^ 78,8. 124,23. pulfa

305,12

10,17. 221, 2. putat 6 9. 183,4 244> !? fuerat 92, putaverant 284, 21

putent

196,5.264,14
publica,5M53, 6. 221, 25. acc. 281, 9 publicje, ^^H. 82, 15. 166, 22. 170, 25 publicam 60, 25, 27. 174, 4. 223, 19. 239, 10 puialicanorum 286, 25 publicaret 12, 16 publicas24o, 8 publicarum^o, 3 publice 43, 4. 113, 14- I53> 17 160,

pueritiam 97,20. 117, 8 pulfi 23, 2. 20. 187, 4 112, 19. puero 9, 9. 41, 8. 46, 210, II. 2

141,9

75, 22. puteos 104,20. 123,7 200, 2. putes 50, 16. 301, 6
fuerant putet 195, 1.

283, 6

puerorum9,7. 88, 16.

159,
3.

179? ^^

pueros 43, 8.

60,22.

2, 6 P^i^s 51, 14. 75, 6. Pygmalion 167,8, 16. i68,_ 15 136, 21. 175, i.

113,

12

Pydnam 144,

Pygmalione 167, a 185, 12 193, 25. 281, 6 puerum 6, 3.8,19,22, pulfo 75, 4. 134, 17. Pygmalioni 167, 3 154, 2. 201, 19. Pyra 169, 25 25, 9, i. 85, 25. 234, 8. 295, 19. Pyram 169, 26 104, 11. 130, l. Pyrenaei, ^e. 324, 10, 3^45 6 279> i9> 25
137^
i-

15
publicis

pulfus 89, 21. 270, 6 pugione 208, 5 13 pugna, a^/. 33,17.224, pulfum 262, 5. 307, Pyrenaeis 323,^ 5 nom. 49, 12 Pyrenaeum coit 324,, I. 255, 8.

pulfus 30, 17. 18. 58, 23 12 82, 133, 23. 184, 10. 259, Pyrrhi 199, 8. 211,^ 243, pugnas 25, 5, 19. 36, 11. 307, 7 10,11,16.64,22. 14- 2^3> ^o* 2.15 13 pulverem 183, 3 18. 220, l, 3. 222, jpublico,^*. 82,8. 183, 72, 1 12 29. 222, 12. jubji. pugnam 13, 5. 30, 26. pulveris 102, 21 10. Pyrrhida 160, 3 178, 385, 5, 12. 231, 33, 16. 35, 13.47, pulvinaria Pyrrho 154, 2. 160, 202, 14 15? 18 21 pugnandi 10, 17. 258, Punici 221, 12. 232, 18. 163,9. 164,8, publicos 75, 15 il 9,16.165,1.200, 15 publicum,/a^. 29,10. 6. 201,21. 213, i, 30,1. 156,20. 222, pugnando45, 24.247, Punico 364^2. 169,15. adj. 14- 282, 4 23. 239, 16. 302, 12. 7 Pyrrhumi^^, 19.161,. 15. pugnant 300, 23 324,25 pugnantes 215, 8 Punicum 254,2. 324, 3. 163, 10. 164, 3. 2ii, 10.212,8 pugnantibus 10, 12,16. 28 pupilli,^fi.75, 21. 78, Pyrrhus 153, 1. 159* 178, 25 pugnantium 207, 19 18. 222, 26. 232, 10, 19. 160, i, 3. pudibundo 288, 7 164, 6. 198, i. pudibundum 119, 15 pugnare 34,19.107,20. 7, 17. 236, 7, 9. plur. 115, 11 210, 18, 27. 211,. 108, 6. 179, 2 pudicitia 94, 14. abl. pugnaretur 63, 4 pupillo 224, 12. 261,. 7.212,10.232,14. 168, 12 10. 267, 4, 283, il Pythagoras 179,9. ^^o,, pudicitiae 30,15. 184,5 pugnaffent 252, i pudicitiam iig, 14. pugnatum 173, 8. eft pupillorum 220, 5 7 179,22.18,0,1.252, 31, 3. 40,6. 179, pupiilum26i, 5, 6 5. fuerat 69, 14 pupillus 160, 13 Q^ 3, 5 purgandam 239, 18 pudore 53,12.85,28. pugnaturus 68, 19 ^^""^Uadraginta 6, 185,15. 223,5.302, pugnavit 200,6. 304, 1 purificato 94, 24

62,

25.

5. 184,18,

3.

326, 18

pulcherrimis 82, 16
pulchrior

purpura 170, 27. 171,

2, 8, 222,

pudoris 24,16. 156,14. pulchra loi,

248, 16

20 142, 24

29
9

purpuram

7,

^"^ ^*

^3> ^5 108, 12. 275*

19*

10

INDEX VERBORUM.
quadrata 324,
quadrigis

21

210,^22
quaefivere 22, 9 quaefivit 72, 25. 73, 9. 219, 8

quadrigarum 127, 23

207, 10

quadringenti 300,
quadringentis

22

57, II. quaeftibus 141, 18 quaeftioni 32, 24 102, 23. 106, 13 quaerant 223, 4 quaeftionibus 115, 23
quaeratur 107, 25 quaeftore 309, 14 quaerebant 5,4.146,10 quaeftu 92, 20
quaerebat 39, 12 quaerenda 194, 4 quaerendas 203, 12

quaeftum 57,22. 168, 12 quales 142, 12

qualitas 6, 4 qualitercunque 34, 6

quaerendi 166,29.180, qualis 164, 17

24
quaerendo 105, 5 quaerentem 17, 14
^uaerentes 64,19. 130,

quamobrem

26
quaerenti 30,

25. 91, 93 4- 9^, 6. 109, 16. 149,4. 152,13-

S> ^i. 62, 4. querelarum 156, 6. 81, 25. 89, 10. 243, 13 1I7> 21, ^". 22. querelas 189, 2. 257,9 126, 28. 166, 15. querelis 44,7. 189, 10. 180,2.188,9 196, 12 quantum 189, 9. 232, querens 226, 13 13 266,4. 280, 20 querentem 91,30. 153, quantus 301, 1 6 quarei^^, 32. 182,8. querentes 232, 19 196, 23 queritur 17, 17. 30,3. quarta 33, 20. 102, 68, i. 171, 15 22 queftibus 60, 25 quartam 275, 20 queftum 248, 9 quarto, aM 126, 16 quibufcum 183, ir quarum 6, 8. 32, 5. quibufcumque 182, li 44^22.64,10. 77,1. quibufdam, <3^/. 49, 5. 82,20.114,26.125, 167, 11. 238, 6. 2- H3, 9- 168, 3. 275, 3. 276, 12,
9

22. 282, 23. dat. 135. t8. 308, 5 107, 8. 232, quibiifque 79, 2, 18 quamvis 53, 9 8 8 310, quicquam 71, 16. ro6, 237, quarumdam 62, 23. quaerere 74, 12, 16. quandam 115, 3 26. 183,13. 218,4. 184, 8. 327, 6 92,26.166,11.102, quandiu 147, 5. 169, 195,3' 303,17.312, quafcunque 228, 4 18. 296, 19. 327, 28 lo quaiido 206, 7. 326, 6 quafdam 88, 23. 184, quicquid 98, 13 20 jjuaererent 39, 20 quandoque 78,12. 320, 8. 233, 16 quicunque 25, 13 quafi vero 63, 31 Ijuaereret 106,27.279, 25. 321, 2 quid 7, 13. 12, 5. 17, quanquam 17, 5. 19,9. quatenus 123, 2, 26. 20. 29, i. 36, 23. 9
guaerentibus

12

lol, 23.
II.

206,7.241,10.301, lo quamque 20, 14

120,25.198,4.207, 10. 214, 26. 286,8. 299, 10. 308, 16.

^uaereretur
^

21,17.151,8.174, 139, 16. 16. 197,14. 210, 161, 5 quaeri 114,21. 283,9 ^- ^H 5* 295,20. quaerit 15,14. 135,12 299, 13 quaerunt 33, 18. 126, quanta,/^/K. 81,5.201, 31. 127, 7. 168, 13. 244, 10 6. 178, 23. 324, quantae, //r. 86, 7. 21 152,23
232,
13

302,4
quater 142, 2
quatiidui teneri religi-

39,18.43,22.95.
12.

105,17. 139,

one 30, 21 quatriduo 1 18, 3 quatuor 33, 15. 35, 6.

I.

quaefierant 15, II. 82, quantas 102, 28.

14
149,22.198, quantis 126,
16.

100,8.108,11.137, 158,9- 159, 18. quid ? 8. 171, 7, 172, 13. 207, 8. 176, 4, tis. 6, 7. ?^;-. 283, 14 223,23.276,1
quatuordecim 146, 13. quid falvum
eflet
fi

142, 23. 144, 9, 23. 156, 8. 198, 10.202,8. 258,7. 263, 10. 286, 25. 288,22.quidfit 35,^

z^.

quaefierat

29

fu-

20
quaefifle

quanto II, 13.

82, 26

20,4, 32,26.42,13.
2.

quaefifl^ent
quaefifl^et

144, 15 105, 4 quaefita 23, 14. 301, 12

cuaefitae, geft.

69,

160,

218, 16, 224, 13. rari liceret ? 21,14 quidam 8, 27. 94,29. 225, 4 16. queant 58, 21 12^, 6. 192, 16.
3. queis,

227, 5. 234, 247, i. 254, 282, 17. 298, 4

2.

320, 26 quidem 4, 10. 12,23. quemadmodum 90, 2. 31,25. 47,23. 55,

96, 11
107, 22. 142, 6
16.

pro, quibus, dat.

5,

quanto afperius 20, 4.

charior 234,3. dolior 160, 16. longiori
ac, &c.

58, 8.

64,

5.

quaefitas
quaefitis

68, 27
19, 14

quemUbet 292, 4

70,6. 78,17. 85,

8. 88, i

quaefito

247, 18. 303,

21 quaefitum 17,3.68,25.

250,11.284,5.318,
9.

fuerat 48,

3
1

quaefitura,
quaefituras

/m^.

14,

22,31.168,
159,
7.

II

quaefiturum

quemquam 16, i. 43,6 282,17. ma139,23.311,6 jus 69, 2. mino^ quendam 15, I. 55,13. ris 11, 13. ccculti263, 8. 292, i, or 32, 26. plus 42, 305, 12. 312, 2 prior 20, 16. querela 9, 7 13. promptius 265, 5. querelae flebiles 173, fericr 247, i 25 quantos i02, 26 querelam 60, 27, 91, quantum 39, 3. 44, 13

quidnam 194,

quies 37, 19 quiefcere 141, 18. 181,

20
171, 4 quietam 252, 12 quietem 14, 10. 122, 24. 127, 13. 148,
quietae

27

Dd

quieti

I
'qn>eti

N D E X V E R

O R U M.
rebus il,
3, li. 35, 22, 42,7. 52, 17,, 5^> ^- 6>3> ^5 63, 29. 68,6, 8,16, 24. 70,3. 280,11. 287, 21. 307,6.309,12.

227,13
gen.

qiiietior

quieti?,
,

294, 3 231,

237, 4 2S3, 8 quieturam 239, 8

quietos 79, 19.

qu;visz53,6. 32.5,9 radicibus 314,10 quo 6,17.44, 27. 50, ranarum 146,9 i. 16. 56, 67,19. rapacitas 286,25 9. 74)i6. 164.^4.. 169, raperet 22,, 3
23. 170,21. 172,18. rapi 183, 19. 32.8, 190, 15. 251, 12. rapidi, /?/z^r. 324,7 270,2. 295,1. 309, rapienda 283,7

quieturos

56,29

quievers 46,15. 51,11.

5.322, 10
quo
fe
'.vcr

178, 2
quieverint 283, 3 quievit 168, 17

clinat

l^S? 2. 320, 21. 82,8. 317, 325,17.328,15.^0fortuna eodem pra vota fluentibus 11. nom. 85, 10 hominium in- rapinse 46,14. 183, 23 I99j 2; rapinas 92, 21 recedant 33, 22 56, i
rapina, ^/.

quin 3C, 4. 48, 6. 72, quo 45, 14. magis 29, rapinis 80, ii.exhauri- rccedentem 125, 13 II. 295, 2. minus unt 62, 13. pateant recedere 322,6 9. 282, 6. 2S4, X. o/:, 12. plura 66, 2.85,2.quinvero2Si, 24, 17. ferviunt 326, recederet 212, 2 recens 32,22. 206,23 I 17 9 recensere 286,8 quindjcim 22, 29. quo, ycz-o, ut, 8,29. 48, rapiunt 232, 2 8, 51,23.88,7. 258, rapiuntur 84, 26. 318, recenti 13, iS'. 69,25, 71,23. 90, 16. 158, 215,6,14. 221, 19 15. 162, II. 178, 4 5 quciilam 81, 7. 166, raptam 136, 27. efle recentia 59, 10 19 recentibus 234, 19 ^7* iSo, 4. 271, 3. quingenta 102,9 284, 3 raptas 168, 14 recentiore 17, 22 quingsnti 100, 8. 201, 327, 8 qucdammoda 114, 2. rapto 117, 5. 303,2 recentis 267, 13 5 raptorem 24, 15 recentiffima, fem. ai, quingentis 65-, 20 141, 16

quingentorum 44, 15
I

quingentos 22, 33. 63,

quinquaginta

22. "94,

10
quinque 56, 159,17..

qqoddam 140,1. 184, raptcres 82,9. 251,,$ 3 raptum fpiritum 50, 7 recentiffime 234,4 23 quodam 12,9. 20, 14. raptus immatura morte receperant S'^, 5 receperat 90,21. 94,9, 42, 5. 49, i. 66,9. 48,7. 93, 75, 17 rapuerat 312, 6 307^10 135,7.221,7 2. 129, quofdam 115, 28. 126, rapuerint 221,24 teceperunt 27,6.62,20. 23.148,11.183,21. rapuit 108, 8. 160, 5 272, 6 5. 141, 7. rariorem 115,29 recepiffe 137,5 188,14.282,21 188, 14.
quofque 175, 7
quot.-^nni3

207,7
quinquennii232,i.3Si,

raro 7,1.46,6. 107,28. lecepiffet

202,24. 2 J 8..

92,7
231,

214,
rata

9
q.uinquennium 32, 17.

quotidiana, neut.

13,5.295,5
25, 2

recepit

12.220,4.287,1] 17,7.22,27.

iS.317,10.

<2.i/.259, ratae,//?//-.

127,25
quinquiremem. 212, 5

9-^77,9
quotidianas

i-ati,p^trr.4./i.,i^.^2,ig.

92,21
37, 19.75,

quotidiane quinquics 250, 14 -O quinto ioS,8. 214, 19.

304, 20. lapide 192, quotidic4i,4. 156, 26, 170,17, 242,1.249, 5 quinto decimo 47, 14 5.287,19
,

quique 89, 23
cjuis.29, 6.

quoties

12S,

55, 18. loi/S., 12. 129,20., 371, II. iSi, 10.

quum
.

33, 20. 196, 21.

60, 19. 102, 22. 104, 17.119,12, 123, 11. 69,17. 90,11. 154, 184,12, 187,19.211,2. 262. 25. 177, 17 ratibus evedi funt 27, 6 recepti 267, 10 6 ratio73,5. 92, 22, 30, receptacula 39, 2 receptaculum 24, 23, 166,14.233,8 ratione 22, 12. 82, 5. 86, 10 receptas 264, 10 241,27.281,22

384,2.241,10,12,
33. 243, 3. 280,9. 316, II. iiquisma-

243, 19- 253, 8. rationemi53, 13. 173, recepti, P-OT. 16,9. 58^ 12. 191, 19. 241. 14. 135,2 255, 12. 269, 14, recepto 134,15. l85;.3 16 273,3.294,4.305, ^- 3^"^ 4- V-^} ^' ^^-"' 16,21. 3:;, 16. 62, recepturi; //?/;. 63, 35 22.79,1.26,9.100,^^0.^:^^^57,11.243, 3^5> ^o

nium. fcnfus.

eit

152,

20
R.
re 24,7. 29,19.

20

39,7 reccptus 140, 20. 1S4. fif;h 31, reatum 52, 15 9 36^ eilet 292, 3 reccfsere 72, 8 rcb.intur 178, 9 qnifquam 142, i. 184, l--:^ 16 33.211,10.231,24, J. \. r?,bicm 202, 2. rebcliantcs 35, 3. 96, recefiifle 174,13. '4^'.^ 282, 12 .24 313, 10 5 ^ reccfn.Tet 295, 21 rcbellare 108, 9 quifque Gi, 2. 135,3. rabies2i-, 2. 2cS, 6

14

quifpiam 2S6,

~^j Abida,

219,6,226,4,257,

iT.dice C:su.:ari

.116,

r.?bellavcre

iz, 7
.:.,

reccffit

140,7. 178,24,
]

3.300,20

r.bclicnt 99,

^^o6j

rec!p( re

INDEX VERBORUM.
ciperc

62,17.68,17.233,
5

redditurum 19,13. 40,11. recuperaret 188, 11 recuperata 70, 16. 178, 277, 19
I

141,

20. refcrenda 212, TJ

redditus

ciperent 69, 1

cipcret

304, 21

recuperatione 231, 7 recuperato 266,1. 293,

referendo 234, 1 122,17.155,9. referentes 320, i 218,10.262,6. 311, referentibus 244, 9

24
redduntur 106,9.

rcferetur

ciperetur 315,9.
cipiant

325,

140, 20 20, 23 cipiat 167, 22 cipiebat 287, 15 cipiendas 104, 14 cipit 7,18.58,8.105, 9. 146, II. 215, 20 cipitur 309, 2
cipiantur

17 recuperatum 170, 17 recuperavere 250, 10

recurrit

m^ referre

18, 3

7
redeant 22, 31
redegiffet

109, 17. 169, 15. 240, 14. 160,7 referri 284, 25

refert_7, 14.

193, 19 recufabat 130, 14

recufantes

86, lo

redegit 89,20.

273,11.

referti, ncut.

238, 5 38,3.206,

118,14.139,

304,21.329,11

recufanti

redemiffe 221, 15 refertur 212, 14 73, i, 298, redemifient 215, 6 II redemit 40,2. 78,4.79, reficere 168, 25 recufantibus 156, 10 2. 218, 30 reficiebant 223, 17

II

26. 209, 18 refertam 108, 14

cipiunt

215, 14

recufarent 47, 6.

169, redemptam 322, 15

reficit

70, i8

cipiuntur 69, 5 ciprQcantes 327, 8

19
recufaverint
recufavit

redemptum,
17, 5

acc,

neut. refixum

92, 5
10, 21. 287,

113,15. 119, II
redeundi 108, 17 redeunt 10, 21
redeuntes 141, 15 redeuntis 58, 7
rcdiens

refugere

258, 7 :citarentur 189, 13 citatae, phir. 133, 10 citavic 45, 26 clamante 202, 19 cluduntur 214, 9 ;cogniturus 41, iS :cognofcere 321, i6 xogncvit 108, II ;col!efta 308, 19 '.CQ\\zSt\,flur. 312,18 ;coile6lo 255, 16
citant
rcolligit

223, 5 redalam 129, l

304, 31
13, 2

2
refugerunt 63, 5
refugia 27, 5. 140,

redactis

15

redafto

redaftcs 84, 11

146, 8

13, 8, 20 refugientem 144,20

refugiens
refugiis

reddant 63, 21 reddat 121, 5.

redigerentur 70,

99, 11

;conciliat

199, 19 78, 6

;eonciliata

293, l 240, 1 jconciiiaticnem 152,

iconciliatam
:cordantes 61,5. 128,

5
scordatio

117,18.247,
217,

4
ecordatione 72,3.

9
ecreavit

anhclantem
2.

inopiam 87, 7

eae^39,
eftius

eftore
eclores

321,19 1S4, 26 279, 12

61, 20. 62, 3, 98,22. 226,3. 3j 12

'scumbant 314, 15 ecuperand: 62, 19. reddits, gen. 68, 17

25, 21. 146,21. 311, 24 reddebant 196, il rediguntur 60,3.70,15. regales deos 109, 19 rcddebat 1S3, 20. 191, regali 144,16. 185,15, 296, 18 redimendarum 106, 6 19 197,13. 209,9 reddenda 104, 25. fit redimendo 243, 18 regalibus 17, 8 redimi 66, 15 regalis 38, 4. 148, 18 233.8 reddentium 206, 17 redire 43, 11. 91, 27. regant 130, 15 reddere 223, 4. 249, 7 143,2.210,23,269, rege, nomen, 5,9. 8,16, redderent 43, 4. 57,11. 17 13. 23. 17, II. 24, redirent 77, 4 18. 41,6. 67, 1,20. 240, 2 redderet 156,11. 214,4 redit 123, 9. 184, 10 75.22,27.79,15.86, redderetur 229,4. 2,75, reditu 37, 4. 70, 11. 14. 97, 7. 98, 13. 106,1.112,16. 114, 288, 34 ^5 reddi 141, 10 reditum46,i9.ii3,22. 8,11. 116,2.118,8. reddiderat 91,13. 153, 121,2. 123, i. 170, 124,15.137,3.143, 14 17, 172, 18 reddident 117,25. 213, reditus, nom. fing. 25, regebat 231, 24 20. acc. 73, 15. 97, regem 9,10,21. 15,18. 9. reddidiffet i^.gen. 115,1.121, 154, 27. 16,26. 17,1. 22,10. I 204, 35 24,15.26,15.27,6. reddidifrent 28,6. 32,6, his, 33. 147, 25. reducere 37,1.45, 25 reducla efl: 99, 5 4. 34,18. 36,9.41, 277, 21 reddidit 24,14. %q,XK,. redudo 194, 17 8. 55,9. 56,25.60, 146,4.171,18. 321, reduturus 76, 17 15. 62, 8. 66, iij redundatura 189, 8 16 reddita 295, 4 reduxerit 174, 17 regendo 276, 16
16
redigitur 64, i
.

298,

redigit 18, 2.

298, 16

refugit II, 10.

reduxiffet

redditam 117, 19 III, 14 ecuperandam 295, 25 redditi, plur. 198, 28 redditiSji^Z-/. 39,26. 142, ecuperandi 211, 5 ecuperandum 255, 27

refedis

307, 7 108, 10

regente 16, 7 regerent 63, 25

regeretur 129, 23 xz%z^,nov:cn, 4, 2. 8,5.

refefturus 87, 13
referat

referatur

286, 2 277, 17

redditur 296, 11, 324, referabant 98,4 15 i-efercbat 31, 25 ecuperare45,3.iio,i5 18. 326, IT

12,13.45,24.46,2. S3>i3- 9S.-23. 9o>

INDEX VERBORUM,
regnavit 7,5. 14,3.27, relifla? forent 61, 15 107,2.328, reginas 104, 4 regio 64,5. 326,3 2.28,15. 30,7.75,9. reliftam effe 205, 12 xe^ytiome, 9, 8. 17, regio, ai^/. 9,8.92, 18. 92,17. 101,27.143, relidlas 53, 19. 13 21 22.256,6 110,2.115,19.143, 13.31,26.32,19. 23. 183, 16. 279,8. regni 6, 10, 15. 8, 9. reli6li fuerant 209, 5 34,4. 42,10. 93, 288, 29. 290,19. 11,1.13,5.14,3.16, reliftis 25,2.31,21.6' 33. 115,22. 122, dat. 304, 21. 64, 9, 154, 21 9. I7,7>i8. 32,7. 34. 124,26. 125,4. 9 4i>4- 5^y 7- 74. 16. 172,4. 173,4. ^7' 126,9.130,13. 134, regione 74, 8. 154, 6. Jo. 304, 5, 8 160,1. 271,11.309, 39. 148,7, 11. 152, 75, 3. 78,3 25.2779,16.83,7. 85,18, reliao 5,11. 20,2 I .153,17. 186,6. regionem 166,10. 210, 26,28.87,15.91,21. 123,5.146,10.16 204,15.216,10 ?e^a,^z<^'ef?. 65, 1.222, 16 94,20.106,10,11, 10.165,2,8.21 regiones 132, 10. 196, 12 16 23 regno 6, 19. 9, 14. reliftos 174, 19. d regia,/(^<afr. 197,26. 12.276,24 regioni 27, 2 16, 10, 18. 23, 28. 194, 14 230, 5. 288, 20. ablat. 222,28. 264, regionibus 20, 2. loi, 24, 25, 29. 30,16. reliftum 210, 28. fi 3i?2i. 32.3.29-33. 132, 14- 157.4290,6. fit 241, 1 1415 reliftus 68,11.113,1 regiae, adje^. dat. 12, 271,2. 276, 10 5, 41, 9, 13 137,14.236,2.24 1.95,2.101,27.277, regionis 77,13. 136, regnorum 231, 2,306, 20 17- 271, 10 19. 287, 25. 29'ai. genitiv. 83, 3. 14. 309, 15 309,24.117,3. 118, regionum 20,3. 157,7. regnum 7, 16. 8,6. 9, 24. 10, 25. 11, 10. religio 191, 18 31.131,21.152,10, 321,2 12,24. 15.5."- ^7. religione 15,20. 30,2 32. 231, 16. 249,4. regis, nomen, 8, 16. 2,8. 22,26. 24, 25, 9. 3. 17.23- 10. lo* 43,25. 142,10.17. 259,10. />/ar. 33, 6. 32. 27,8. 28,4. 31, 15.5.9. 15^ 19' 17. 3. 184, 17. 270,1; 264,1 21,24.32,2. 36,23. 292, 15 ttp.^m,fubjiant. 7, 18. 7. i^- 22, 19. 25, religionem88,io.26 16.28,8,9,12.32, 37,2.231,22 16,1,15.41,5.93,
regi, njerh.

'

36. 94,21. 129,30.

27.

34, 2, 15, 26. regreditur

-5

9, 34. 238,

i.

270, 9

331,2.249,11

n^zm,

56,31. 80,7. 114,20. 135, 6. 139, 15. 147, 4.

adjeSi.

218,8.232,2.292,
4. vitamii, 15 regiarum 114, 17
regias

55, 8 16,13. ly. 179, 13 26. 205, 21 12, regum 20, 20. 21, 2. 4,12. 51,6. 56, 14- 57, 2. 61, 22. 28, 18. 68, 26. 74, religionibus 102, i 66,9. 67,18. 68, 15. 75, 12. 84. 7- religionis 14,13. 4;

36,20.37,2,25.

religiones
religioni

38,2. 39,27. 41,

regreflus

15,14.-147,7 yegibus 17, 6. 42, 25.

1,19.74,1. 75, 21,24 regium 67,9. 109, 13. "9, 15. 124,
288, 30

91,1.109,24.111, 11.114,12.121,4.
144,18.147,7.154,

19.81,26.119,-.
170,24.184,1.202

12.268,7.318,8
religionum 82,1. 28; 31

18.156,21

75,6.82,28.104,8. 314, 13- "9. 21.

24. 200, 9. 235. 2. rei

regna 4, 6. 19, 6. 24, 129,21, 160, 6 regii,^^.8,i9,2i.i44, 4, 32, 15. 55, 11.
4./>/r. 23, 1
regiib

76,2.82,3.93,6.
aluerit

13, 14. 53,12. 55, 6. 67, 7. 77, 3. religiose 75, I 82,14.101,13. 143, religiofius 295, 2' 19. 153. 13- 155'3- relinquat 36, 25 191,19. 206, 10. relmquatur 114, 3

impenfis

66,13
?egina

13,3,

14,

i.

107,3.109,16.119, 10.127,16.130,8. 133.3- ^37. 5- 211,

jt^TL^,gsn. 6, 14. 13, regnaffe 74, 8. 137,6.

282, 13 239, 14. relinqui 127, 5 277, 16 relinquit 99, 14- 2S7 relatis43, 25 314,7 16.24,1,13.119,10. 24 dat. 13, 10. 169, regnaffet 92, 16. 184, relatum 327, l. eft relinquuntur 85, ^i^' ^ lo 35.288,12. />/i*r.23. reliqua 168, 13. 3|;io regnaturum 14, 10. relaturum 239, 6 39 relatus 72, 6 ioi, 13 icgjnam 201, 15, 23. reffiuverunt 10, 26 16^(^^35,24,214,26 reliquas 23, 25^ ^08,17
relata eflent
fuerit
.

24,31. 36, 12. 114, 9, II 2. 119, 15. 151, 2. regnabat 287, 8 regnante 78, 24 a87, 9. 293, 24. fl^/fli-. 23,27. 24, 6. regnare 93,6. 275, 17 32,5.169,18.268, regnaret 183, 18 4

207,2. 213,3. 229, relinquenda fuerit 194 15 16.241,25.249,9. relinquendam 245, 9 247, 19 relinquerent 47, 2 rti,plur. 89, 23 reipublicae 16. relinqueret 116, 10 28,
militaris

29,8.34,8,42,24. 43,3.62,2.72,16,
18

27,2.159,21.182 14 relinqueretur 131,10

*=*

'

reliquar

INDEX VERBORUM.
^31,3-^38,11. 288, republica 89, 25. 133, 20 14, 240, 5 remiffus 280,6.6^257, reperire 102, repudiare 297, 7 5 mt 47, 25 reperiffent 101,24.129, repudiat 3 287, 21 it 167,22.296, remittendae 44, 20 22 'repudiata, abl. 233,18. remittere 173, reperiffet 109, 6 nom. 294, 10 9 reperiunt 251, 10 lerunl 133,5.25^, remitteret 117, 21 repudiatam 294, ai. remitti 3 12, 8 reperta eft 27, 9 307, 10 remittit 146, 24. 182, repertum 169, 8 plur. 21, 15 repudio dimiferat OII. 167,13. 281,9. reperturi, plur. 126, 75, 13- 194,5 lympiadem ^exan^ .las 289, 8 26 45, 2. 62, der 105, 15 remittitur 68, 5. 289, repetebant 181, repudium 91, 19 5 lis 20. 106, repetenda eft a6, 7. repugnantibus 21, 13 119, 2 III, 2. 184, 8. Remo 317,9 ;. 306, 18 repukrit 66, 12 remos 35, 5 10 repetendum eft 19, 2 repulfus 212, 10 324, jiflent 51,21. 81, remotior 228, 11 repetentes 172, 8. 269, reputabat 102,25. ^^7 remotiorem 115, 30 17 21 remoto 240, 19. 320, repetentibus 31, lifTet 32,8. 51,4 reputans 116, 8 9 32 repetere 233, 3. 296, reputantes lit 13, 9. 60,20. 96, 7 12 17. 149, 24. remptum 282, 13 ;, reputantibus 32,2.232, repeteret 263, 9 ;9,20, 161,4.190, removeret 131, 29 13. 247, I rempublicam 23 , 1 1 62, repetiffe 241, i6. 325, requirendum 326, 24 xoydat. 72, 17 7. 63, 23. 165, 18. 2o. 128,4 requirentibus 166, 14, repetiffent 113, i jos 46, 9 184, 20 requirere 60, 24 repetita, ablat, 270, 2. requiri 15,19.32,26. 39, Remus 317, 12 294, 17 [.,18.40,1.41,14. renafceretur 244, 13 295, 10. eft 289, requifita 9, 31 10 66, II. renovaret 167, 15 ), 4, 12. requifivit 73, 7. 202, repetitis rebus 1,10.91,12.99,2. renovat 279, 16 165, 6. 3 renunciari 87, 17 facris 168, 6 j6,7. 109,24.124, rerum 4, i.^ 19, i, 10. renunciaffet 164, 16 repetito 10, 12 20, 7, 9- 3-7, 5, H. .nferant 23,12. 26, renunciata 204, 24 repetitum eft, convivi-, 67,14. 80,8. 85,4, reorum 282, 13 um 126, 13 4., 29 90,7. 96, 6, 16 inserunt 34,3.246, reparant 219, 14 repetitur 52, 13 refcindere 134, 9 reparantibus 201, 16 repetivere 75,23. 113, refciffuros 130, 9 reparare 141, 10 10. 250, h mfifle 158, 17 refcripfit 106, if repararet 211, 3 r infiffet 182, repetivit 251, 3. 307, refediffe 4 137, 4 rmere 37,8.^155, reparat 106, 12 refervent 22
,

nm 136,24. 141,

87,17

remiffum 292, 8

reparato, ablat.

pmeret 99, 13 Ti^dia 122, 24. 125, reparatur 53, 13

7

181,4. 215, 20. 247, 21

189, 19

33, 71,11. refervare 96, 15 pugnam 301, 5 refervarent 224, 2 replenda, ea^ 85, 6 refervatos 166, 18
r epetunt, amijfa^

reparaturus

replentur
repleri

r;dii
riediis

102, 13

reparavere 46, 9,

20

204,29 252,22

refervatum 158,
refiduos

replet 94,21. 183, 19, 14. 276,6 repellere 100, 20 5 r;dio 122,26. 170,3 repente 63,30. 701, 6. repletam 137, i r;diumio2,i5.i43, 102., 12. 107, 6. repletas 252, 15

218, 5 refiduum 78, 25 refiftebant 107, 16

refiftendum

4,

9.

fit

154, 10 nges 73, 18

.

125,

16.

128,

6. repletum

131,24.145,4.148,

nigibus
fisere

210,
93, 5

23. 155,18. 163,5.

repentina
8.

nferint 98, 17
niferit
rifit

99, 3 89, 14. 97, 23. 275, 7 20,8.212,14. 311, repentinaej^fiKj/zf 154,
.

173^^16 107,10.218, morte interceptus

3
filTa,

22
mut.
164, 2. repentinam 210, 23 repentinis 156, 11
repentino
5.

12, 19
rriiTam
Ijiflis

96, 4 44, 13. 52,

24,

7.

59,

5.

119,7. 191,2.

281, 17 repletur 62, 15 refiftente 271, 13 repleverint 98, 9 refifteret 1S3, 8 reponentes 207, 15 refifti 96, 10. 198, S reportanda 258, iS refoluti 73, 14 reportarent 108, 12 refolutis 102, 6 reportaret 307, i refonabat 197, 27 reportatus effet 238, refonare 206, 9 10 refpeftu 76, 15. 102, reportavit 200, 6 25. 123, 10. 144, reprehendit 281, 14 12. 267,9, 207,14. repreffi, plur. 10, 21 214, 12 repronuttens 188, 8 refp3<flus,/o-. 289,16.
re-

13,

24

INDEX VERBORUM.
refpkerent i3i,S. 173^ lefliterant 247, 2
revcrfi 24,
reverft

180, 15 refpiceret 121, 6. 166, reftitit 122, 6 reftituantur 2S0, 16

reftiterunt

lelpiciant

142, 11

rcftituat

63, 17

63,35. 134,7. 3 33 4. 309, 14 22,27. 101,25. 106, 16. 320, I. revocatus 55,5. 74^ funt 174, 10. 290, I55,i3,i9.eflet2 18 25
revocaverint 58, i: revocaverit 141,1

133, 10 reverfis 173, 13 reverfo 241,20 263, 2 reverfos 25, 3. 137, 5 refpirandi 109,6.168, reftituendse 242, 13 reverfum 17,9. 186, 5 reftituentibus 264, 7 reftitucre 262,7. 278, reverfuros 44, 3 refpondent 22, 20 reverfus 8, 23. 13, 15. jrefpondentibus 206, S 15 reftituerent 47, 3 refponderant Toi, zz 63, 23. 85, 4. 106, reftituerentur 70, 21 3. 122,26. 125, II. refpcnderat 154, 5
xefpiciens 169,2.7.228, reftituebantur

^5

reftituebatur

revocaverunt

161,
i.

229, 11
revocavit

58,

15. 179,17. 181 revolutus 231,

refponderet 260, 13 refponderi 105, 17

reftitueret

244, 3
113, 2.

131, 28.

133, 8.

rex 4,7. 5, 1. 8, 2 6. ir, 8. 15,8,

reftitui, 2/?.

156,16,195,8.210,

refponderunt 8,10.298,

236, 10. 277, 15.

312, 9

25.253,3.260,12.

35.

16,16.22,17, 23,30.25,

8
refpondetur

105,

20,

23
refpondifie g, refpondit 39,

10
6.

88,

5. 101,19. 106, 25.

326, 33. 164, 17. 369,24.170,25.195, %. 239,16. 243, 18.

244,4.277, 16,19.
7.98, II

Kfponfa 7, 3. 143, II. 2o6, 15, 18. 269,

refponfi 9,
refponfis

42, 13. 63, 28. 70, 18. 71, T. 89,21. 94,27. 166, 25. 278, 12. 307, 13 reftituitur 216,1. 312, 2. 318, I reftituta 69, 4. 238, 9 reftituti, phir. 90, i reftitutionem 37, 26 reftituto, ab/. 6, 9, z
reftituit

28,8. 32,3, 18. 304, 28. efl^et 139, 16. 155, 15. 170, 15.34.5- 36,11. I. 41, 1,20. 27. 215, 17. eft 55 276, 26. fuerat 194, 58, 28 i3 rexerit 253, 7 revertantur 10,19.244, Rhseto 181,2 21 Rhaetorum 181, 3 revertentem 237, 17 Rheam 316, 10 revertentes 65, 6, 322, Rhegini 51, 13
revertcnti

reftitutos

63, 20

Rheginis 51, 17 88,20. 124, Rheginorum 183, Rhegium 49, 14 27 revertentibus 124, 21 Rhodani 319,11. 1

reftitutum 280,32. efle reverteretur

170,

24.

13

11

68, 23
reftitutus

189, 14.209,2. 317,

Rhodanum 185, 2

Rhodii 233, 4 291, 2 5 reverterunt 121, 14. Rhodiorum 232, T 218, 9 Rhcdurn 105, 8. 2 194, 16 refponfo 8, 10. 28, 9. refamendiE 69, 5 reverti 10,25. 151,14. 15 74,12. 84,19. 178, refamendas 206, 21 ,ridiculum 252, 21 154,24. 197, 3 36, 199, 17. 269, refumentes 180, 15 revertitur 24, 15. 58, ridiculus 288, 3 15. 277, 16. 305, reforgeret 275, 14 xetmti, f^lur. 123, 21. 6.70,12.199,1.239, rigeat 20, li 10 20. 245,2. 256, I. rigerent frigor/s imi jcefponfum, fap. efi 28, 13^ 15 nitate 19,11 267,7.313,3 6. 105,24. 154,10. retentis 99, 6 revertuntur 24,25.209, rigor 102,14 178,15. eft 177,14. rctentos 39, 19 21. 306, rigore 20, 11 retentum 327, 25 13. 277, 258, 2.fuerat 34,4. 10 ripae 232, 13 retentus cft 118, 15 revocnndum 68, 9 Riphseis 21, 6 retia 9, 25 lefpcnlum 45,1^.67,7. revocant 279, 15 risere 204, 24 84,17. 112, 10, 19. reticenda 12, 16 revccanti 91,26 rifit 89,8 336,15, 16. 178,6. retinendis 56, 17 revccantur 22, 30. 53, rifu 324, 25 rctinendo 37, 8 240, 3. 260,9 rifum 185, 8 retinere 211, 13 rcfpcnfuru_m 243, 16 15 revocarant 155,8 rifus,j/?^. 8, 28 refpublica 57, 2. 61, retineret 229, 19 revGcarctur 290, S retinet 1S3, 13 ritu 218, 20 39 revccari 279, 2 robore 46, 20. 59, retinuerant 246, 6 jeipucrant iii, 15 revocat 147, 8*. 296,2 robur 79, 9 retinuit 235, 2, 4 reilarc 98, 15 revGcativ pli-:!-. 47, i. robuftior 228, reitaurando bello 275, retcrqueat 262, 3 robuftiffimam 211?. retradtus 141, 22 131, 17. 133, 14 retrahendum 290, 23 rcvccato 52,15. 118,8. robuftiflirais 41, 5 sefeurant 45, 13 retrahit 289, 5 rePfauraret 31, 20 342,9.296,10.303, robuftcs loo, II rogant 76, 11 retuierunt 210, 2^, jreftaurat 180, 23 14 rcvocatur 9; 11. 57,9. rcganccm 84, 9 refevtraturuni 7.39,

137,9. 250,

10

reftituunt

rogaJ

INDEX VERBORUM.
f

ntes

10,20.

io8,

16.22.1,21

Romanum
142,8

324,25
10.
S.
faepius

237,

193,2. 240,10,

)ind

mtur 320, 7

242,10.274,4.281, 2

276,5.317,4
faevdm 2f4, 10
faeviat

iietS,28
iri
;

Romanus 162,15. 234,

4.238,4,10. 242,2. 250,13. 273,1.274,
9 Pvomulo

294, 27

170, 6

1^8,21.10,4.76,^15.
13,23.
ivit

105,19

V^ ^J

I^Abbatum
Sabinae
Sabini

270,

faeviebat
faevire

93,4
63, 13

218,4
176, 7

115,19
155,24. 183,
115,27. 156,
1S3,

faevifiimi
f^^evitia

Sabinorum 285,5 Romulus 303, 24 > faccr 326, 96, 5 5 roftratis navibus 242, facerdos 168,6,7. 270, na 164,17. 169,30.
:82,

194,24

317,9,18

4
faevitiae

11,16 20 30.316,3 nae 233,10, 248,8, Roxane 146, 17 facerdotem 177, 10 Roxancm 127,2. 130, facerdotcs 277, 11 5. 258,14. 260,4.
I.
u!t.

38. ^g^,"'^^
faevitiam 36,20.

161,

214,
.

7 167,4 294,25 Roxanis 129, 31. 130, facerdotii i62,io. 171, faevo 49, 16
facerdoti
i

18 faevitum

-nam 163, 11. 164, 16 ), 180,18. 233, 19. rudes,

fagacicra ingenia

282,

ad

refiftendum facerdotio 94, 13

17
fagaciflimo

133,5.242,17.252,
15

populos

4,9

facerdotum

55,8

15,14

rudimenta 78,8.

fagina, abl. 259, ir, 328^ 7 288, 5. noni. 317, 144, 17. 296, 17. ruebant42,9. 107,27. facra 55,4 207,15. 208, I :iS, 2, ahl. 234, 6. f.icrffi 251, i 28 facram 154, 6 fagicam 183, i Z40, ii.295,i9,fli:i:. ruentes 2o, 3 abl. 61, 6. facrament'i 2-, 5,7- 246,1. 281, ruina 39, 3. 15,20.265, fagitta, 'j^,7.o.abI.i2z,

10 ?L-^m,nom.fing, 71, 7. 234, 20. 239, 2. rudis 286, 14

87, lacra,//^l 22,21. 89, fagaciffimus 269, 6 8, 173,20, 269, 16. Sagillo 24, iS '

11^287,7
^c7;.3i3,2.^i2r.
I

228,10
324,
15.

m:.n, /)//-. 236,14. ruinae 150,3, 16. 199^ facramento

imanam

203,

3-2, 11 jmanas 310, 10

)mani,//;7r.

163,13.

283,5. 345 4' 3^4' ji, 329, 6. aptiorem

gloriarn

quam

pcffef-

123, 25. fagi^tae, /j/z/r. 177,3. 139,20. 142,7.180, fagittare 300,19 5 ruinam 61,4. 257, 7. donatos 3. 190, f-igittirum 23, i3. 31, 2.' 88, 244, 13 15 9 ruinarum 233, 15 facrat.-e 27, 10 fagittas 122, 20 ruinas 61, facrati 139, 16 Salaminae 29, 5 5 ruiffe 55, 19 facratos 16, 17 Salaminam 325, 19 ^"un^pan^^iir pecora 327, facratum 201, Salaminii 36, 3 9 28 facravit 27, 3. 270,5 Salluftio 281, 14 rumpebant 48, 10 falo 327, 9 facri 119, 4

fiones voluptarias ju-

rumpenda
i'i-ipe

fit

10,

i6

206, i 236,9.237,15.273, rupes 206, 9 13. 280,6. 309, 13. rupibus 206, 8. 303, 17 313, 6 onianis 113,8. 163, rupis 206, il
dicantes245, 7.^1^.
15, 194,4,16. 198, rupto 47,15.252,9 8, 13. 199, 3. 210, rura 206, 26

2. 178, 8 faltatrice 92, 16 14,11. 248,6 faitatricis 2S4, 14 facrilegii 15,3. 81, 15, faltem 109,10. 121, 5 hhu3,fak-as, 85, 5, 20.82,1,19,25 facrilegio 82, 8. 293, 326, 15. 327, 12
facrificio

44,

facrilegia

15
facriiegiorum

falva

82,26

falubritas

facrilegium 81,10.239, faivo

ji.

216, 17 324, 15 I07, 3

143, 14 118,16

21

ruri 9,
ruris

30

250, 15. 293,

falvos fore
f.ilutandi

omsno 163,10. 164,

276,9

li

58, 5,7. 221,5. 226,13. rursum 50, 13. 15.125,9. 307,10, 229, 10. 238, 16.

facris, ///^.29,18, 16S, falutant 105,

iS

5.270,10

falutantur

231,23
VLrb.

241, 9

3^0;> 3

omanorum

22, 14. rursus 141, 15. 26. 2X1, 4. 163, 16. 164, II. II 213,6.221,4.222,
8.

falatare, facris 82, 24 falutari, 184, facro 316, 15 238, facrorum 63,19,102, 13
I.

noj72sn

907, s iiS,

170,2
119, 8

frilalationis

226,

I, 14.

227, rus 237, 15

facros ululatus
l

falutatis, /-.Trr.

15.228, 15
omanos 159,14. 161, 15, 162, 3. 163, 3, 198,1, loq,6, 2 11,

Rutaiorum 316^

fi.Iutaverat lacrum 203,14 faepig,!^. 93,4. 128, falutavere 30S, 10 6.200,6.203,2.253, filutaverinc 16, 26 9, 300,25. 321, 25. falute 28, 15. 45, 28
2.

147,21 44,23 96,23

lAia-

INDEX VERBORUM.
teem
18
faluti

35, i6, 20. 60,8. 139,23. 149, 21. 194, 15. 219,

17
fatellitibus

lil,

18.

fcelerum 42,24.78,15. 98,8. 152,13. 219,

9
fcripfit

236, 14

132* 14

222, 28
108,
3.

fcriptorem 47, 27 156^ 33_ fceleftam violentiae ra- fcriptorum 31,

biem 272, 13 fcriptum 32, 25 122, 17. fatellitum 30, 6. 62, 3. 120,4. I2i4*i3i48j fceleftus 86, 2. 226,5 fcriptura 32, 23 fcelus 21, 14. 78,25. fcrutantes 210, 2 II falutis 57, 5. 139, 27. 167,10. 184,21,35. fcrutatori 277, 7 140, 8, 15. 141,6. fatiate fanguine quem 21I7jI9- 262,4 fitifti 14, 1 fculptaeflet 149, 154, 17. 211, 5 fcenam 73,16 fatiatus 117,7 fculpturae 149,2 falvum effet 21,15

187,21. 223, 14

Sami 179, 10 Samnites 176,7

fatio

27, 9

fcenas 98,

fcuniiiter jocatus

19 fcutum 73, 7 Samnitium 162, 2 ^ciant 34, ig. 194, 6. Scyllam 50, Samothraciam 203, 6 195, ^ 3 Scyno 132, 7 fatistaciendum 248,11 222, 30 259,3 fciat 195,3 Scythae 13,15. 19, fatisfa^ftionem 148,7 fanlioris 213,2 fatisfaftum eflfet 218, 7 fciebant 56, 7. 61, 11. 21,4. 22,19. 24, fanftiflimae 268, 7 faturet 124, 16 226,2 35'25>5'88,i6.3 fanftiflimum 202, II fciebat 247, 19 Sandrocottus 149, 16. Saturnalibus 314, 3 5. 306, 9 fciente 190, 15. 276, Scythaeus 132,19 Saturnia 314,4 150,8 Saturnius 314, 5 Scytharum 13,2. k fane 43, 15 24 fcientem 325,4 Saturno 314, 6 fanguinaria 228, 8 22,33.24, 18.

htis, adv. 19, 1.37,7. fcenicorum 289,24 99, 21. 125, 10. fceptra 318, 7

,
,

.
,

'

fangume 12,23. 13,25. Saturnus 313, 9 14,2.81,15,25.130, Satyrus 156, 34 8. 131,14. 142, 14. fauciatur 70, 2 faucii 207, 15 170, 5 fanguinem 136,3. 304, fauciorum 208,4 faucios 13, 15. 208, 24
fanguinis 94, 23. 107,

fcientia
abl.

60,11*73,4.

13.299,2.305.
312,
i, 3
,

247, 19 fcientiae 269, 14

fcientiam 23, 28. 179, 14. 213, 3
I.
fcilicet

Scythas 13, 15. 19 20,8. 22,24,27.

,
.

1.25,15. 87,17,

94,24. 146,18.

219,4.223,17

245^4

88,3,5. ^7^5 286,14.312,1

Scythia

Scipio 243, 21, 28. 122, 15. faucius 204,26 5 Szvi,fumims, 250,7. Scipione 243, 7 126, 30 Scipioni 288, i fanguis 148, 16 251, 6 Scipionibus 243,8.329, faxi 119, 18. 206, 6 fani, ^f. 272, 15 faxis 34, 28 6 fanitas 324, 17 faxol 19,20.206,3,207, Scipionis 253, 1 fanitate 178, 2 17.212,13.222,24^^^^^0^^^243,1 fanitatem 102,23. 250, fcire 15,15. 126,28. faxum 119, 16 9 fcabiem 269, 15 fanxit 42, 17 228, 13 fcirent 34,6. 191,26. fcandentes 207, 16 fapienter 40, i fapientia 67, 14. aM. fcapha 37, 14. 212,5 241, 16 fcelera 193,13.201,24. fcirpiis 321, 5, 14 166, 16 fapientiae 129,15.^179, 203,7. 204,8. 211, fcifcitantibus 34, 3 ' fcifcitari 60,23 II 19 fapientium 22, 5 fcelerata voluntas 202, fcifsa 203, 5 Scolopitus 23, 2 Sappho 173, 6 3 audaciam Scordifcos 250, i, 7 fceleratam Sardanapalo 7, 15 fcorto 130, 11. 231, Sardanapalus 7, 5 218, 18 fceleratior 93,23. 94,7 Sardinia 172, 10 18 Sardiniae 125,1,172,7. fceleratifllmus 311, 15 fcortorum 7, 9. 264,
^

21, 5. ab 22,11.76,4. 88, 111,9. 281,3. 3

>

2
Scythiae 5, i. 24,

87, 15 Scythiam 13,7. 15, 20,17. 87,11. i

9, 28
Scythica, neut. 88,

25
Scythicae,^f. 88,
Scythicis 300, i
i

w
1

Scythico

299,4

Scythicum 300, 14 H Scythicus 300, 15 feipfo 142, 21

feipfos

61,

feipfum 158, 19
fecreta efle

15 Sardiniam 170,8. 190, fcelere 78, 11. 82, 19. fcortum 91, Ii. 119, 83,18. 146,19.170, 17 35 Sardis 139, 11 3,7. 215, 5. 249,17 Icribentis 32, 28 Sarmatas 280, 21 fceleri 41, 13. 184,16. fcribere 115, 30. 181, farmenta 28, 10 11 275,4 fara 201, 10 fceleris 77,25. 82, 10. fcribit^,!^, 39,15,27. fatellite 117,5. ^> ^> 106, 21. 143, 4 94j12, 151,8. 293, 3 fatellites 130, 23. 153, fcripferat 102,17. 133; 24

226,15

fceleratus

93,11

168, 25 243, IJ fecretam 20, 11

fecari

fecretius

fecreto

184, 19 84, 15. *4

15 fecretum 171, 2. 27i

10 feaabantur 208, 10
fedarstur 218, 21
^

fcfctj'

INDEX VERBORUM,
'eaaii
"ecula

104,9 2i,a. 49, II. 327.25 eculis 50,1. 68,25. 143*13

eculorum 20, 20. 23,
10. 127, 16. 325, I

fecuti

ecum 21,41. 23,

3.

41, 21. 50, 7. 58, 17. 99, 15. 107, 20. 142, 23. 162, 13. 178, 10. 252, 16^. 283, II. 284, 10. 290, 16, 20. 306,2. 308,2. 310,

^o
scunda, accuf. 17, 26.
15.
15.

9 Segobrigorum 320, 3, 7,2.112,17.302, 25 18.308,8. funt 302, fejungi 50, 17 iO'325>5 Selene 295, 15, 16 fecutos 10, 7 Selenem 294, 8. 295, fecutum 119, 4 25 fecuturum 174, 17 Seleuci 149,3. ^59 9 fecutus 17, T. 74, 15. 217, 18. 302, 15. 134,4. 195, II. eft 203,7,26 Seleuciae 163, 38, 1 fedata eft 177, i8 Seleuco 132, 13. 145, fedato 194, 6 11. 149,4. 153, 11. fedavit 126, 19 218, 6,21,24. 225, fede 34, 17 5. 286,2. 302,11, fedem 20,9. 75,1,113, 13.303,10,14 Seleucum 158,6. 218, 4. 296, 9. 221, 19.
3

agi, II. funt 158,

189,10,236,6,1^.
237,7.248,11.256,

13.258,14.274,*, 279,26
fenatufconfulto

181,9

fenefta 141, 18

feneftus 43, 16 fenedlute 303,24. 304,

23 fenem 117, II, 311,

11
fenes, nomin,

59, 19,

71, ai. 72, 5. 124, 18. 223, 15. acoiL 60, 24

fenex 75,11.78,1.115, 23. 214, 11. 275,

J7
'

173, 241,3 52, 26.303,2 15,276,7 Seleucus 198,6.237,12. 273, fedenti 239, 5 148, 25. feni 166, 17 127, 20 150, 5, 6, 152, 23. fenibus 117, 3 fedes,/K^.2i,9. 26,11. 2 158,9, 16. 217,2. feniores 99, 15 ecunda 99, 3 120, 18. accuf. 44, 218, i. 219, 7, 25. fenioris 226, 3 ecundam 83, 9 ^52,5- 74. 13- i46> 292, 15. Callinicus feniomm 226,1. 318,5 ecundante vento 216, 10.154,13.168,6, 283,14 ^6^394,3.115,25.166, 8 27.169,3.180,24.^6^6117,25.136,17. 2.197,24,26.311,
5. 302,2. ablat.\(^(j, federunt

'

ecundi 189, 19 203, 13 ecundis 237, 13. 245, fedibus 44,

6
ecundo 123, 4. 261,9 ecundum praelium23i,

162, 6 15 27. 84, femetipfis 61, 20 fenferant 97, 14. 250, 9. 180, 25. 181, 2. femetipfos 135,4. 150, 4

282,15.314,6.326,
1
fedis

10
femianimis 73, 6. 125,

fensere

22,14.

207^

28
fenserunt 80,
fenfit

ecundum 247,19.324, 28
ecundus 107,
5
1.

115, 3. 286, 17 67,17. 101,21. 130,26. 193,7 feditione 124, 1. 17?, 167, 18. 222, 27
feditio

16
feminabat 272, 17

Semirami 268,4

212, 29 fenfu 259, 10

Semiramide 5, 13 fenfuros 189, 9 femper 14, 2. 19,8,15. fenfurum 204, 24

21,4,9. 33,7.41,6. fenfus 60, 25. 152,15

"ecuram 205,
'ecuri,
fii^/.

24

feditionem 44,
feditiones
I

26
97,

89, 20 'tQ\m,pIur. 129, 26

10, i

extinxit

"ecuribus

feditionibus

123,

recurior4i,7
recuriores

88, 7 fecurisjfi^'. 34,13. 71,

142,15. 300,2
feditionis

72,25.14,8.92,21.^6^^6^^^^45,5,130,15. ablat. 240,23. 242, 107, 9. 108, 2 27.^6^3^0163155,30.156, 10 15 fententise, |^<fs. 35, 20. 177,13. fenatorice, ^cr. 155, 18 dat. 241, 23
fententiam 90, 3 fententiarum 240, 24. fententias 1S9, 11, ij
fentiant
fentiens

36,24. 99,13. fenatoribus 171, 17 155, 25. 184, II 223, 6 156,1. 168,4.173, fecuritate 107,10.233, feditiofa, abl. 187, 13. 11 neut. 301,19 26. 322, 9 fenatu 155, 3. 164,1, fecuritatis 166, 23 feditiofos 116,15. 131, 7,13. 184, 16. 188,

8.84,19.137,20.

123,29. 131, 25. fenatorum

recuriiis

59, 4. 63,

28
fegni

fecuro

fecuros

'.fecurum

admodum 259, 9. 310, 8 280,9 21. 137, fegnibus 16, 25 102, 20.264,16 fegnior 79, 21 fecus 173,18. 194, 13 fegniores 24, 20. 192, fecuta 111,14.219,18. 18 erat 230, eft fegnis 103,9. 226, 6 5. 103, 15. funt 289, fegnitiae 252, i. 266,6 fegnitiam73,i4.i8i,8. 23
137,18
Tecutse

163,9, 192, 14.

183,1, 366,2. 267,

29,21. 191, 5 126, 16 fentientem 2S0, 8 17. 2^1, 5. 233,10, fentientibus 47,20. 74, iS 14 fenatui 30, 5. 33, i. fentire 221, 33 155, 24. 184, 18. fentiret 89, 10 232,20. 248, 11.^6^^^43,15.72,9.93, 260,10,11.277,14. 15 feparatam 172,20.1^0, 2:79,25 fenacum 29,1.43,1.57, 4 2,6. 90,9. 100. 15. fep.iratim 15,16. 124, 260, 17. 163, 16 5 fenatus, nQm. 156, i, fepaiiaiit 104, 2

I
ifepelierant

NDEX VER
Sertoriano 222, 18
I

OR

l).
65,2

113, 4 fervae, ^^K. 169, 7 fepelin iio, 2 feptem 15,20.17,2.41, fervandi 160, 15
5. 87,1.158,10,20. fervandos 34, 2 211,4. 212,5. 270, fervans 96, 21 2. 276,9. 321, 15. fervantur 321, 19

ferviunt 326, 9

ferum auxilium 78, 19 Sicania 50, 18

fervo, nomen, 9. 8, 25. ficcata, fic<r.33,2.fit;

32,23.5i^5>6, 329,
.

Sicilia, abl.

^t

fervorum 37,16.166,1,

8.

52,21. c 55,i.fi2,8.ie

20.184,28. 327,20. 300, 16 10 fervos 45, 15, 21. fervari 219, 22. feptima 273, i 166, 19. 156, 8. 269, feptimo 190, 15 10 190, 9,285,6. 301, feptimum 116,11. 270, fervata 122,26. 224,9, , 15 eft 131, 18. neut. ferus 69, 21 fervulis 203, 5. 292, leptmgentR 32,29.306, 209, 27
327. 24
Septentrionalem

20,

fervare 53, 11 fervarentur 264, 13 fervaretur 52, 7

4.

170,7. 173, j 175,1. 180.11. iS 1, 184, 14.' 187, 189, 14

Siciliae

48, 13. 50,1 iS. 51,8. 52,1. 5 10. 57,24. 58,2

62,1. 170, 10. 17

fervatae,^e.

23,28

15

feptmgentis 15, 18 feptingentorum 297,

I

fervati, plur.

61, 8 fervatorem 284, 25 fervatum 73, 8

fervum9,30. 36,6. 37, SiciJiam 48, 13. ^9,

9.39,15.51,8. 312,
.

51, 26.

52,

3. 5

fervatur 120, 4 feptingentos 62, 5 feptuaginta 87, 6. 275, fervaturum 295,4

7 3. Sefto 57, 17 Sicilienfi 70, 22. 17 feu 35, 3. bis. 51, 24, 4. 199, 5

326, 19. fit 25- 53> 13- ter.^o^ ficubi 33, 18 15. 130,3. 143? 19- Siculis 192, I. 198, 9,2^1.174,15 fepulchris 121, 5. 221, fervaverunt 48, 8 153.8. ^/i. 161,7,8. Siculorum 165, l. 19 fervavit 67, 16, 86, 3. 17 241.9. bis. 247, 10. 3-213, 5 fepulchrum268,6.272, 166,25. ^45 ^7 248, 4, 5. 285, II. ficut 25, 9,i6. 68, I fervi,//ar. 25, 13. 31, 20 286, 2 112,9.141,25. 161 fepultura, ahl. 45, 28. 15- 3i4>3'^^-324; feveritatem 126, 6 27,30. 172,6. 18 leveritatis 78, 8 146, 15. nom. 194, 5 feverius 43, 13 ferviant 63, 21 ficuti 30,19.36,23.4 15. 201, 16 fepulturae 46,3.75,15. fervicrit 313, 10 fex 48,8. 109,4, 143, 20. 61, 7. 62, 1 21. 184,10. 275,4. 89,15.109,20.113, fervierunt 299, 8 72, 16. 74, 3. 8: fervile 299, 10 6 14 fepulturam 40, 9. 71, fervili 24,35. '^^^ ^^* fexagenarius 100, 15 Sicyonia 1 34, 4 fexaginta 13. 89,19. 292.7 103, 15. fideris 137,7. 173, 16 174,2. 196, 6 fequantur 286, 26 fervilia 327, 24 180, 7. fiderum 5,10. 179, 1; 155, 30. fequenti 18, 3. 81, 14. fervilibus ingeniis 166, 207,7. 212,4. 304, 193. 23 Sidon 165, II 16. verberibus 9, 8 187,16 fequentibus 117, fervili3,^f. 25,8.166, fexcenta 30,23. 67, 3. Sidona 165, 10 7 fequentis 5, Sidcnise 104, 19 15. nom. 69, 4 100,23. 324? 14 7
fervatus

18.298, 6 fepulchro 89, 14, 16

fequeretur 37, 24 fexcenti 34, 15. 190,5 figna 75,2. 107,6. 256 fervilium 237, 8 fequitur 142, 20. 328, fervis 25, 2, 6. 64, 4. fexcentos 196, 14 2. 312, 18

102, 29. fignificabat 200, 5 165, 15. fexdecim 156, 9. 214, 15. 166, 4. 282,6.311,23.329, fignificans 169, 9 ferere 26, 13. 320, 20 fignificari 191, 25 237,16. 262,6.300, fererent 82, 21 lextario 253, fignificatum eit 30, 18 18 5 feria 92, 25 fexto 127, 7 ferviircnt 51, 18 248, 16 ferrao 300, 13 fervitia 141, 10. 184, fexum7,i.i87,8.men- fignis, abi, 206, 28 fermone 240, 10. 299, tita, Semiramis, 6, 7. fignum 30,2.71,14,15 26 fexus, nm. 91, 8. 294, 2C9, 26i 272, 15 fervitiis 135, 4 4 fermonem 279, 10 293,10. 301,1 fervitio 149, 18 25. 316, II. gcn, 8, fermoni 181, 10 17. 60,24. 94; 23. filentio 55,4. 141, 25 fervitus 63, 32 fermonibus 115, 20 302,2.326,18.313; fcrvitute 96, 3 275,2
ferena ]aetitia

16

324,25

,5

ferpente 105, 13. 127, fervitutem

f^rpentium 252, 20
ferperet

23,9 61,5. fibi ipfis 155, 26 80,7. 90, II. 149, fibimet 158, 13 Sibyrtio 132, 17 17. 155, 29
45, ii. 70,4.
fic

8. 324, 23 filentiumi2,i7.l28,2, 190, 2

Silecs
fileri

238, 14. 260,

f:rvitutis

^5

73,24.108,10.149,

6,7.8,13.9,4.12,9. 17,2.39,21. 44,21. 46,3. 58,25.61,10,

121, 15
94,
I

fjmUt

17

INDEX VERBORUM.
folicitatunrt

12,19. 85,
86,
5.

folvo

142,7

fororibus 24, 15
fororis

26.294,12
folicitatus

{01^552,19.60,15.75,
112,
(olutz, ablativ.

30,

15.

85, fpeftaculum

fpeaaculoruitt 322, 15 16. 84,

5.238,11.248,5
136, 6 320, 2 folicitavit 150, 1 foliciti, //r. 45, 28
folicitaverat
folicitavere

6.93,21.102,15 88,6.

26.112,7. 117,17.

135,6
fors

tiomh. zoz^Jj. fuere

264, 12

258,17 foluti 228,27 folutio 123,20.194,2

forte

9,2,6. I12,

7.

9Ij3- ii9/4- ^3^> 12 fpeftandam 179, 12 fpeftanribus 166, 9

132,2.133,20.183, fpeftas 33,4 fpeaaffe 5,11 29

fortem 10,4.70,4.174, fpelata,/fOT. 4,3 folutione 172, 10 iblicito 16, 19 fpeaat2e,^e.47,8.5i, folicituda68, 27. 311, folutior 129, 27 3 folutis43, 16. 126,23 fortiendo 216, 18 II 5 fpeaator 36, 11. 23T, fortis 37, 14. 263, 8 folutos 53, 25 folicitus 11,10. 29,7
folida,
?7ei//.

50, 13

Mdas 233,16
folido

folutum 37,12.91, lo foluturum 12, 16

foluturus 168, 13

fortiti effent

169, 3

16
fpedtatoribus

fortitur
fortitus

132,18

254,4
185, 23. 192, 7,

207, II folidum 293, 10

folis

i87,i2.fitiG9, fpecula 80, 5

fpeculandos

jubjlantin}.

14 folutus 134,16. 303,3. fortiuntur erat 140,7 16,

132,9

^S? 7
fpecularentur
fpeculati 71, 8

16. 19, li, 16. 20, fumni 8, 13. 43, 10. fofpitem 128, 6 Softhenes 205,2, 15 107,8 94, 12. 166, Spacos 9, 3 11,13. 272,21.276, fomnii 9, il fomnio 9, 13, 17. 14, fpargi 45, 2 1 fparferat 206, 28 10. 127, 14 folita, neut. 89, %. fup.

13.

209,9. 239,22
fpeculaturus

164,

3.

211, 2
^P^^ 9'^*

erat

321, 10

fumniorum, primus intelligentiam

didit,

fparfis

203,5. ^7> ^^*

folitam 183, 18
foliti

con-

219,1

39 ^' 44>^^* 53^ ^2-70,9. ^^i^S*

126, 14. 196,11.

Jofcph, 269, fprrfos 59,5.

201,13

101,20

47, fpem 26,5. 37,25. 41, fomno 149, 22. 321, 20 4. 53,14. 59,2 folitis 21, lo Spartani 34, 17. 39, Speo 137, 2 8 folito 29, 20. 121, 8 fperabat 2S4, 5 fomnum 8, 16. 41,11. 22. 43, 25. 61, 17. fclitudinem 197, 24 fperans 57, 2. 153, i. 107, 10. 252, i foUtudines 21,10. 123, 70, 13 Spartanis 33,22. 39,8. fomnus 107,7 242, 14. 278,15.' 3.211,6.300,2 fonas 206, 8 12, 21. 42, 16 folitudinibus 286, 14 307, i SpartanGrum 32, 24. fperantes 47, 25. 214, fclitus 148, I. 303, Scphcne 309, l elTet -7 I. 104, 21. Sophcclem 47,8 33, 14. 34j4- 4^, 10. 45, 18. 47,5,9. fperantibus 183, 9 foibentis 50, 317, 14 5 8' fperare 104,5. II5>^5 72, {o\o, fubjiantiv. 20,15. forberent 205, iS 288, 22 26,11. 98,18. 146, fiJides 131, II. 171,6 Spartanos 34, 9. 45, fcrdida 52,7. 174, i 20. 56, 29. 61, 15. fperaretur 44, 18 10 fperat^79, 17 fordidam 84, II. 140, 178,4 folo 8, 2. 224, 10 fperata iSo, 17 Sparri 324, 6 12 Solon 28,18. 29,7 fperaverant 213, 14 fpatia 65,7 fjrdidis 26, 8 Solonis 42, 8
erant 67, 18. 196,5

Spartam 44, 13.

folos

fpatii 38,13 121, 3. 140, fordidiffimum 185,4 fpatio 15, 21. 46, 2 16. ^.191,12.222, fordidius 104, 5 fpatium 39, 11. 84,22 fordiuo 187, 3 3 fordidum 73, 20. 199, fpe 34,19. 85,26. 96, folflitiales 137,7

fperaverat

195,10

fpernant 107, 23
fpernere 292, 21
fpes

78, 21.

100, 17*

folventibus 184, 3 folveretur 116, 5

folvi

14

13.106,12.151,11.

123,24
87, 17

"

fordium 264, 3 162,4 forcr 32,2, 103, 18. fpecie 9,26. 15,9. 51,

102,13,27.140,8. 153,2.194,6.286,
16

folviffet

loi, 12
19,

139,

14.276,27.

'26.118,15

folvit

io\\xm, fuhji.

16. forore 222,16. 231,10.

277,2.287,9.295,5 fpeciem 23
fpeciofius

Spinambris 176, 3 29,23. 214, fpiramenla 49,11. 50,

9 68, 18
fpirantem 109, 8

221,22.282,10
folum,

232,1.288,10

fpiritu fpeciofus 144, adjeSi. 49, 8. 315 ^82, 2. fororenj 11,3. 79,14 5 {\5ectab3nt 129, 9, 12 ^324,17 122,3.123,25.- 158, forcres 24, 4, 9 forori 24,13. 201, 23. fpeCtacuio 37, 14. 92, fpiritiim 50, 7. 73, 6. 17. 241, I
i9o,2./'/lv.'7V5/<:-

folum

202,3.273,9.233,
12
ioxoxi^.gett. %ir^.% '
j

10.107,13.135,5.
2S8, 9

218,5.222,15.296,
3

pra lcgitui jfl luc, ' .^ ncn

ipnkus, accufat. 71,

"^.

'vitdVt:

I
.

ND
197,
aeris

E X
9

V E R B O R U M.
ftipatoribus

*vttam 197, 19. gen. ftagnum 169,

13 2, 12

9.

282, 8

vita 182, 15.

*vita

ftantis

li.nom.Jing,%o6,i'^. ftarent

216, 15 38,8. 72,4

iHpendia 24, i. 56,19. ftupebant 107, 15 H5, il. 123,' 23. ftupentibus 106, ZI.

240, 324. 14

8.

ftaret

Statanori

139,15 132,18

124,21,194,3.204,
,

13.293,9

ftupere

214,11 163,4
omnes

99, 13 la ftipendii 194, 11 fplendorem 183, 3 ftatu 41,15.52,20. 62, ftipendio 63, i. 67,18. fpolia 88, 25. 205, 18. I. 107,^3. 166,4 6^ 5 190 6. 192, ftatuae,^efz. 88, 15 258, 18 14 fpoliant 63, 6 ftatam 88, 9, II, 13 ftipendiorum 194,1 fpoliare 23, 159, ftatuam, wr^. 171, 11 fiipendium 46,12. 173, 5. ftatuas, nomen. 12 8. 305, 9 177,
fpoliari 244.,
fpoliaffet

fplendore 68, 315. 166,

ftationem 321, 16 Statiram 123, 11

fiipendiarios

ftupcr 72, 13.

&

admiratio

inceflit

192, 9
ftupore 119, 8
ftupra

216, 16.
30, g.

231,
287,
183,

10
ftuprata

20
ftupratas

15.

207,10.

94, 21 fpoliatus 203,9. 26^> 5 ftatuerunt 177,8. 196, ftragem 112, 1 16 fpoliavit 83, 18. 156,5 flTages,7?^.6o,i. 215, fpoliis 70, 20. 108,14. ftatuis,?;ow. 101,1.164, 10, accii^. 203, 16. 16 15. 252, 205, 12 255, 12 ftatuiffet 152,22. 305, Stratonem 166,7,19 fpolium 174, II
ftrage

231, 6 15 184, 7. 203,4. ftatuat 139, 25 ftatuentibus 168, 27 215,21. 264, 5 ftatuerat 182, 10 fpoliatis, /jm-f 251, 3 fpoiJatus fortunis 156, ftatuerent 39, 18 ftatueretur ^--, --_-.-^--._. 311, 16 3
fpoliat
.

288, ftirpem 75,15.152,11. 218, 28 ftirpi 157, 6. 166, 25.

44,

I.

20
ftupri

85, 27. 90, 20.

277,20
ftirpis

91^0.105,14.187;,
6
fiupris

ftolide

152,15. 153,8 22, 20

98, 16. 231, la

ftupro 315,4. 316, 15.

326, 19 ftuprum 91,8,20. 183, 19. 114, 10 fuamet 286, 26

fuadentibus
fuafit

104,1

fpondebat 78, 23 Stratonis 166, 3 fpondens 37, 26. 1S3, ftatuit 34, 23, 26. 43, ftratorum 34, II II ftratum 49, 7
fpondentes 44,
ftatuitur

24 22

fuadere 29, 13

fub

42^ 20 jugum

233,-

6.

ftravit 207,29 115, 16 282, 23* terras 308, 4 flatum 78, 14. fponfam 282, ll 129, ftrenua 12, 9 23 fponfis 183, 20 30. 188, 15. 191, flienue 10, 2.258, I5 fubadla 13,1. 23,24 Iponte 15, 2. 81, 20. fubaftis 74, 6. 257, i 23. 277, 14. 312, ilrenuos 321,4 ftrenuum 312, 3 fubadlos 233, 7, 234, 221, 2, 328,3 15 ftatura 6, 3. ahl. 2^8, ftrenuus 62, 20. manu fpretas effent 170, 15 fpretam 97, 20 fubditam 96, 6 187, 15 4

fpretis

fubegerat 114,25. 195^ 104, 23. 236,8. ftatus, fing. 143, 15. ftrepitu 29, 20 II 170,1.190,4. 294,3 ftrepitum 207, 25 240, 17 ftatura,^^/. 16,15. 184, ftrepitus 223, 19 fpreverant lli, 15 fubegerunt 196, 19 26. 197, 2 fpreverint 222, 6 fubegiffet 19S, ftridis 224, 20 3 ftatutam 16, 22 fpreverunt 178, 7 fubegit 5, 8. 114, 6. ftridlo 16, 3. 91, 23 ftatutis fprevifTe 240, 21 66, 10, 168, ftridorem 207, 25 116,6. 162,10.195, 11 fpreviffent 59>I2. 168, 8. 238, ftringere 281, 20 ftatuto 155, 15. 169,5 ftrufta 20, 21 fubeffe 15,7.64,7.102, 14 ftatuunt 62, 4. fprevifti 171, 8 20. 280, 9 184, ftruebatur 202, 26 fprevit 204, 10 ftudebat 68, 15. 211, fubeundumfit 301, 6 ^5 Spurio Mummio 288, ftella 275, 19 fubjecerat 71, li I2 ftent 184, I 2 ftuderet 181, 11 fterilitatem 222 20. ftudet 261, I fpurios 176, 8 fubjeftarum 286, 4 (qualidam 282, la 2b9, 8. terrae cauia- ftudia 6,20, 98, 5 fubjedli i-uere 272, 4 fquaiidius 185, 8 tu3 88, 2 ftudiis 56, 17. 58, 26 fubjeclis 318, 5 fqualoris 52, 8 fternebat maria pontifubjeilos 23, 4. 121, 6. 127, 124, bus, Xerxes 33, II ftabat 122, 10 i: 231, I - j ^ -7 fternunt 34, 19 ftabula 8, 25 fl:udio 51,23.85,6.199, fubje^lum 7, 12 ftadia 102, 9 fteterant 65, 4 19. 203, 15. 220, fubigendum 76,6 ftetiffet 58, 15 ftagnatur 271, I5 fubigi 24i;i 6 19 ftagnavit fe fabigit 267, 15 remediis ftimulabat 234, 5 ftudiofior 92, 19 ftimulante 231, 3 ftudiofius 319, 8. 179, lubigunt 197, 31 276, 6 Stagnori 302, S iratum 9I;, 30 ftimulis 19,23.216,10. 276, lubjiciantur 130,15
.

fubHti.

INDEX VERBORUM.
fubiit

ai7, 6 fubhe So, 7. 99, 5 fubita 96, 6 fubitam 29, 8 fubitum 155, 17. 192; TO fubiturum T40, 2
fublata 10, 19

faccedentium 75, la fufFeftis 104, 18 fuccedere 127, 4 fuffeclus 59, 16 fuccederent45j23. 115, fufficere 99, 18 fufficeret 121, 2 fuccedit 23, 28. 75, fnfficeretur 187, 18

fummovetur 289, la

fummum

33, 21. 155,

28. 153,4-304713 fummus 131, II

fumpferant 179, 8 fumpfiffent 131, 9
fumpfiffet

30.77,8. 150,
i73> 15-

306,

13. fufficiat 324, 2 II. fuffigi 171, 13

fuffiguntur
fuffixus eft

292, 16

329 S
fuccedunt 81,
fuccensere
fucceflerat

183, I. 280, II fubhto 249,13. 303,4 fubiatum 134,14 fubiaturum 88,15

fublatis

20 82 16 222,

fumpta 144, 10 fumpti 2S7, 7 12. fuffragia 189, ii. 193, fumptibus 184, 24
fuffocatum 50,
fuffi-agio

232, 5 193, 9

fumpfit 89, 9

-49 > 4
fuccelferint
fucceffibus
fucceffio

172,6
23, 22

fublegendi 43, l fublime 49, 19.

15 17, 25 Sugambros 121, 16

fulco

fumptis in manus altaribus

202, 12
169, 24, 26.

fumpto

206, 41, 18 fucceffione 223, 2 J4 fubmerfe fuerunt 20, fucceffione 225, a fucceffionem 87, 15 14 129,9,19. 157, 9 fubminiltrat 72,2 fubminiftrent 190, 21 fucceffiones 42, 25 fubmovendum 88, 30 fucceffionis 8, 5. 27,8. fubsnovere 79, 19 77j ^S' I57^i fubnedlit 234,21. 320, fucceffiffi^t 42, 11. 59, 17- I59>4- 217,2. 26
fubornabat 91, 2S fubornant 263, 8
fubornari 287, 11
fucceffit

327, 20

252, 26

252,5. 320,24 14, 5, 27, 1. 75,6.92,29. 117,8.

2.

fumptu 70, 18 Sulpicius 255, 1 fumptam, _/^y?. 55,16, fumere 81,21. 114,16. 88,1. 232, 13. 244, 120,6. 311,6 2. 312, 14 fumerent 24, 8 fumpturum 191, 2 fumit 218, 19. 282, fumpturus 139, 6 12 fumptus, ffoOT.^w^. 72, fumma, neut. 26, 8. 25. 254, 9. accuf. 107,2. 324, 5. nom. 123, 20 y^OT.68,i3.ai/df.42, fumunt 23, 7
fulphure 49, 8
13 57 H' ^93 Suniatus 181, 6 12. 224, 4. 240, 6. funt 20,6. 176,6. 251, 13. 271, 7. 301, 7. 242,3.267,11. 321,
fuhfiant,

fubornat 105,17. 126, 8.144, 10. 149,9.

^yg^ 10
fubornatus fuerat 293,
I

fucceffor

161,1.171,19.187, 26 316, 6 160, 2. 263, fumma,

13.303,25.327,17
fuccefforem 75,16.130,
1

fubfequi log,

4
278,

fubfequuta

effet

fucceffores

115,

8.

14
fubfequuntur 142, fubfidiura 68, 8

145,3.

Hi ,19,302,
77. 10

24

6
fucceffori

fubfternere 43, 10 fubftiterunt 144, 19

iubftitui, infin.

fuccefforibus

302, II.

327, 25

Xubftituitur

267, 3 fuccefforum 286, 9 97,3. 306,

fucccffu

8
fubftitutis

63, 23 fubtilitas 288, 6 fiabtratStos 317, 6

fubtratturus 156, 5
fubtralus 161, 6
fubtrahei-e 36,

14,14, 156, 19.161,14.69,12,

185, 21.
196, 23.

308, 16 90, fuper 53,7.89,16.92,6. 189,23.227,6.229, in ablat. 135, 17. 15. 301, 14. amnem fumma 138,2. 187, 116,11 12. 222,23. 275, fuperabat 184, 14 fuperantibus 183, 15 12 i\xrximte,dat.fubft. 67,7. fuperantur 46,18. 141, gen. adj. 08, 23 3 fummam, ////^. lo, 8. fuperare 119, 19 66, 14. 90, 17. adj. fuperaretur 106, 20 70.13- 70,19. 179, fuperari 22, 6 fuperarint 140, 17 13 fummi,^ra. 78,9.275, fuperat 26, 193, 6. II 2i9> 5 ///. loo, 23 fummis S,2l. 53,3*63, fuperata,

15.123,17.142,5.

16
i

fubtraxerint 163, 3
fubtraxiffet

204,3.266,2. 292, 3.68,11.133,7.207, fuperatam 6, 9 26. 223, 9. 254, 8. fuperatis, /'i??'? 21, 4 20 fuperato 232, 12 fucceffuri erant 101,9 293, 9 fuperatum^o, 11. 27 fucceffurus fit 197, 20 fummitteret 129,29 fummittit 272, 13 11 fuccindtos 264, 4
fucco, abl. 272, 18
fuccubuiffe

65,

fummo 119,19.

166,3. fuperatus

fit

17, 19

fubveniat 198, 9
fubveiiiret

198 10

14 fuberterec 68, 26 fubvertiffe 115,21

fubverfi, gan. 58,

fuccedaneum 284, 17 fuccedente 33, iS iuccedendbui 2Q7, z

207, 16 fuccumbentem 144,21 f^mraotis 226, 9 lummotus 7U, fudant 271, S fummoventes fudorem 149, 23 122, 22 fudoris loz, 1 fummoverep.t 317, i: fuffccere 182, 3 rummcven 66, 16 fuffecerunt 22*;, 9 fummcvcrunt 22, ll
114, 2^

fuperaverint 234, 8
fuperavcrit

142,

26.

'275, xo
fuperavit 12, 12

fuperba 293, i fuperbe 80,11. I^I^S.

221,9. 306,
fuperbia
^ 7,

7.266,4
luperbise

INDEX VERBORUM.
fuperblae,^(?.

ii8,ii.

290,3. c/c//'. 265,1 fuperbiam 266,9. 267,

^^. 289, 9 83,17.109,2.139, 28, 223,21. 236,8. fufceptis 31, 22

^ufluHt

42*23. 77, iS.

317, 19

fupervcniunt 8.291,9.292,5 61, fuperbo 277,15. 165,1 305,9 fupcrbos 285, fupervixit 222, 15 7

fufcepto 28, 2. 10. fufceptores 83,

160, 5 217, 5 Sybarem 9, 30. 11,1

Sybaritanis
3.

177, 7

fufceptorum

220,

Sylla

175,11

279*23

fylva, d/&/.209, a^.no;.

fufceptos 92, 11. 197, 271, i fylvam 8,22. io,l fupplcmenta 115,4 25 fufceptum,7<2/?.9i,2l. fylvarum 303, 20 fupplcmentis 85, 19 fupcrelTe 16,20.30,13. fupplemento 104, 11. fylvas 276, lo 96, 23. 52, 26. ^/. 236,10. fit 56, fylvis 196, 41,12.61,8,12.147 124,21 5 fymbolos 34,27 fupplementum 44, 12. ^293,3 21

luperbum 61, 3

fuperum 109, 18

fuperbus 216, 10 fuperent 306,20

fufcepturus 254, 5 fufceptus 224,3.293, 19 28. 296, 15. erat 35. 190,19.208,12. fuppiendum 240, 23 222, 17 fuppleri 44, 10 198, 5 fuperfuerant fufcipere 47, 5. 111, 5. fupplet 123, 21 145, 8. 229, 8 158,5. 166,23.173, fupplex 280, 14 21. 224, 7 fupplicem 106,11.262, fufciperent 47,4. 232, fup^rfuerat 62, 4. 170, 6 7. 11 fupplices 52,10. 145,5. ^"^^^P^ 215, 3 fuperfuerunt 27, 5 fufcipiat 188, 7 178, 5 fuperfuifle 224, 1 fupplicia 25,13. 83,10. fufcitaret 281, 21 fuperfuiffent 224, II 98,1,14.124,2.126, fi^fcitaturus 144,9 fuperfuifTet 60, 13 ^"^^"^ ^32, 7 5. 158,4. 165,5. fuperfuit 13, 23 fufpefta 216, 11. fuit 168,2 fupergreditur 306, 13 fupplicibus 226, 12 15, 12 fupergreffus 329, 3 fuppliciis 71, 15. 124, fufpedlam 46, lo fuperi,^^. 49,3. 175 fufpeai 39, 2 3,16.272,10 j fupplicio 83, 8. 131, fufpedlos 63, 6 13 fuperior 68, 3. 172, 9. 28. 158,9. 184, 33. fufpe<ftum 102, 16.

lupcrelTent 33,

45,20.135,10.210,

iupereffet 160,14. 184,

Synan 270,2 Syphacem 284,24

Syracufae 188, 3. 189,
5.

190,19. 193,20

Syracufani 52,18. 183,

7
Syracufanis 51,24. 52,

4.6.53,2.185^2.
187, 16 Syracufanorum 57, 23. 187, 22
Syracufanos 51,21. 53, 15. 183,10. 188,7 Syracufanus 63, i

Syracufarum

58, 24. 187, 22. 192, 17 Syracufss 184,11. 187, 9. 188, i. 189, 19, 21. 194,19. 198,
3 Syr?cufis

198,17
fuperiore

223,6.232,6.295,
'2

240,1.249,7
fufpedlus 91, 5,

219,4

209,
92,
erat

184,26. 188,

fuperiores 28,6. 141,7. fuppKciorum

193,9

'3
9

^^
Syria,
ahlat.

228,14.245,4
fuperioribus
fuperioris

fuppliciter 141,13.207, fufpendio 25, 14.

248,3.
wc?.,

59, 7

21

267,2.289,2. 294,
58,
10.
11.

212,16. 275, fupplicium 162,

fufpenfa

309,12,14.

fupponit 77, I fupermiserunt 126, 15. fuppreflk funt 3

13

243,1

274,7.291,3.298,

i fufpenlam 254, 14 1, 5 Syris 217, 1. 220, 7, 25, 16. 36, fufpenfo 173, 22 fuperftites, (ZCf. 195,23 18. 94,8. 180, 11. fufpicantes 126, ig^ 2S^> 2- 206, 3, 5. fufpicati 249, 16 fuperftitione 75,14, 25. 244,1.2-9,7.262,1. 288,207.304,3 fupra, /r^/. 70, 7.97, fufpicione 41, 15. 47, 263, 9. 264,4, 7, 92,7.98,19
liiperftite

92,4

fupra^ai-^-.

fuperftitionum 295, 1
fuperftitioni

184,4
14, 6.

26 20.127,12.199,2. 207,22. 218, 16, fufpicionem^o^^o.^i^,

268^3.272,4.288,
25,31.259,15.291, 8.292,2,20 294,1,
4. 29O, 18. 297, 3,

fuperftitionibus

276,4
fupremum 237, 14
Sufa 108, 11

16
fuftentavit
fuftineat

301,17
fuperteclos 321, 5

138, 4 281, 22
56,

8.290,2,8,11.305,
23.
3, 6

fupervacaneam

106,

fufceperant 34, 5. 262, fuftinendum

25
fupervacaneos 46, 11

2
fufcepei-at

234,3
laftinere 39, iS.

Synam 104,15. 132,5,

.

fupervacuam 47, 18 luperveniant 137, 19 fuperveniendum 34, 12

'

fuperveniffent
fupsrveniffet

305,7 163, 14
24.

161,9. 268,2. 290^ 103, 6. 292, i, 8 211,10. 283, 5 fuitinet 272, i Syrii^,^. 2t>-A, 6 10,16. 297,2 Syriis 292; c fuftinuerant 213, 15 fufccpifte 227,2 fuftinuere 72, 5 Syrim 177, y fufcepiffent 258,16 fufcepit 78,20.111,12. fuftinuiffet 122, 11 fuftuleris 72, 17 225, 4
71,4. 77,23. 261, ^//^.275,2.283,
8.
fufcepti, ^lur.

fupervenit

69,

93, 14. furwlait 32, 3

Ta

INDEX VERBORUM.
197,27
15
tegerentur 184, 18

T.

TAbellis
tabulas i'^-';,^
taceat 313, 5

tandiu 50, 8. 103, 13. tantum 23,29. 44, 4. tegi 168, 22 122,12, 15. 147,5. 63, 23. 114, 23. tegit 6, 5 20. 32, 129, 29. 143, 13. tegmine 32, 22 178, 25. 223 5 tanquam 66, 15. 75, 188,10. 286,22. tegunt 31,8.302,2 186,4

tabulam 200^2

23
tanta, nom.fem. 16, 15.

etmgeniti^vo,

tacendo 29, 7 tacendbus 126, 27 ahl. tacita, 12, i&.

neut.

30,2521
tantae,|;-e,

33>

5-

37>

7, 12. Telamoni 325, 17 38,11, 39,3- 50,11, teli 72, 18 58,13, 70,17.72,1. telo72,i6. 117,5. 125,

107,21,28.134,9.
282, 24.

16,134,8

1,5,

13,23.129, 148, 8. 208,

.

189, II. 193,

3 1, 5 38,9.47, 231, 15 7, 60,3. 64, 6 tacitim 89, 12. 178, tantsrum 84, 18. 104, 16 8 tacite 4^, 2. 146, 15. tantas 114,20. 144,15. 196, 19 293/14 taciti, plur. 71,20. 83, tzntiygen. 32, 7. 60, 25. 94,18. 127,14. 4. 209, 27. 302, I 148, 2. 140, 12. tacitis 64, 6. 237, 8 175, -3. _f/i,'r. 325, tacito 71,17. 261,6 tantis 6,1. 20,21, 46,5. tacito 167, II tacuum, mafc. 127, 7 52,13. 213,4, 228, taciturnitatis 324, 24. 12, 229,16. 247, 1. tacitus 17, 15. 8^, 10. 325,7 155,10. 164,2.183, tanto, adnj. 11, 15. 20, i55^7-52,7.23. 32, 17.238,4. 239.^92.61,8.276,22. 288, 15,26. 69,9. 72, II 2 taais 188, 14 tanto accenditur 295, tadtum 125, 17 4. aciiores 227, 5. t^dio 52,4.99,9. 144, amarior 6. 246, certior 8. 188,25. 237, 416. 180, 10 clarior 69, 2. clari231, tsedium 43, 19 Cis 254, 2. duriora Tagum 325, II 20, 5, fortius 234, tale 210, 6 2. gratior 160, 16, talem 174, 11 honeftius 146, 26.
tacitae^/j/ar.

12 tantam

305, 8. telcrum 122, 8 virtutis paupertas ad- telum 117, 15. 279,9. versus infolentes di326, 12 vitiashabet 170,16. tcmere 93,3. 94, 12. in tancum 300, 5. 113, i8. 194,10

320, 15
tanturn,Ki5/.45,27.55,
12.

temericas 205, i. 212,

9 82, 13, temeritate 204, 15 temperamento 29, l, 15 tantus 8,27. 12,4.47, 326, II 4. 50,2. 51, 5. 87, temperamentum ig, 8 ^ 19 tardilTime 20, 12 temperare:^ 126, 13 tardiLatem 39, 10 temperatam fuiiTe 19,
67,
5.

tardius , adjeB.

adv.
7

212,8,

15 156,31, 305, temperatius 286, 18 temperato 323, 8

Tarenti 210, 30 Tarentina 45, 7

Tarentinae 210, 25
'

temperatum 20, 12 temperaturum 76, 16

temperavit 89, 12 TarenUni 45,1. 162,8. tempeiirb 68,7, 77,12. 176, 8 208, 1.228, 3 Tarentinis 112,4. ^59^ ternpeftate, ideft, tempcre 11,9. 150, 5. 13 Tarentmo 162, il 173, 7. 175,9, 179,
TurentinoruxTi 44., 25,
15.

i33,7.2io,

9.

zi<^,t^. procelld 218, 45, 2, 162, I Tarentincs 161, 15 3 Tarquinii 176, 2. 319, tempsftatem 47,7. 209,

26
.

Tarfum 102, 10

tempeil-itib-us

14,8.37,

talenta

190, 7 talentis 66, 20 talentorum 124, 25 talentum 106,24. 108, 12. III, 3, 6. 123,

majorem 32,26, ma- Tartefiorum 326, 15 jores 72, 2. melius Tauri montis 215, 15 211, 12. mitior 11, Taurum 102, 8
15. moderatius 32, taxatae fint 61,7 plura 22, 24. Taxiles 132, 15 15.

13.

270,

tempeftstis
prccella

293, 15^ 154, 22 tempeftive 257,9. 321,

2Q. 129, II. 256,

3
tales, acc.

plus

114,25.142,

12.285,4
t3.\i,ciat.

talibus

167,6. 238,6.. templi 292,15. 295,? tem.plis 82,24. 85,2 templcioi, 11,26. 104, 3.65,5.67,4. 84,1. Tanaim 116, ll 26. 126,31. 177,3* tttomm,fubft. 61, 6 93, 24. 125, 17 Tanaus 5, i Tettofagi 250, 8 tantos 70, 8 4, 252,14. 268, 6. tandem 30, 16. 44,24, tantum , id efi, Iblum 1 5 Tedofagorum 251,2 293, 10 120,15. 122,11,17. templorum 8 2, 9 . 207, 20.59,11. 61,6. 64, tiii\\\n,fubft. 21, 9
fubft.

7,1 1. abl.ioSy 129, 20

7 100,15. 171, tempeiiivis 323, 5 I, 5, 301,6 pulchfior temp:a 82, 8- 83, 2. 20, 17. 142, 25. rejigiolius teGa,/<^, 85, 13 173, 19. 202,27, 295,2,r5gaciora 282, tnCt-iffubfi. 21, 15 205, 16. 244, 15. cekratior 93, tQ&\s,adjeB. 21, 13 16. 308, 11 22,
7.
prius te 14,1.

22

t^\\i,abl.

289, 14 Tamyris 13,3, 17

tanto 13,16. 28,19.33,

tecto

224,11 276,9

X.

72,11.85,2.93,

tsgere

277, 4
tem-^

INDEX VERBORUM.
templum 14,8. 16,15.
^^"tavit 141, 22 37,7. 81,7.101,24. temierat 60, 18

tencbat 191, iS. 228, tcftimonium 279, 21

18
teirens
tcrreret

102,3.105,17.131, tenuere 7, 4 tenucrit 122, 23 5 temporag, 12, 24, 30. tenuis 49, 4
25, 15. 26,15. 33, tcnuiflimas 168,24 22. 224, 2. 247, I. tenuit 20, 7. 27, 10. 272,7. 318, 6 31,12.74,11, 75,5. tempore 8,20. 9,18. 160, 21. 253, 4. 12,6, 21. 13,2. 17, 298, 12

205, 18

10.23, I- 24, 32. tcnus 28,8. 32,1, 12. 38, tepidi

10. 39,9.42,14.46, ^, 19
f^'i'

117,2
aeris
apricitas

139, 4 texerunt 89, 9 5 Thaleftrenni 308, 17 131, 3 terrcftre 69, 11. 123,6 Thaleftris 24,31.114,6 terrcftri 34, 23. 40, thcatra 73, 16 16. 52,24. 53, 7, thcatri 206,7 19. 173, 15. 174,6. thcatrum 188,16. 247. 15 243, 9. 252, 18. Thcbanam 81, 2 324, 17
terrercntur 121,
terreri

tcttis, ftom. 131,20 Tcucrum 325, 16 Tcxcnam 197, 10

terrclh-is Thebani64, 3.69,9, 15. 59, 5 terribile 49, 17. 236, 84, 5 71,14,18.72,7. 80, tempcribus 4,10. 27,4. terreretur 87, 8 15 8.81,17.88,27.97, 47j3- 77jII-i6o,2. tcrga dantes 49, 19. terribilem 247, 3 25 III, 18. dantibus terribilior 117,25.275, Thebanis, ,3^47,2.71, 164,11.225,1,10 temporis 8,12.14,4. 300, 24. verterunt 13 10. 78, 5. 81, a, 100,23. poft terga terribiJis 33, 13. 196, 11 46,1,17.82,30 temporum 321, 18 Thebanorum 62,24.72, 10, 5 23 terris 20,10, 18. 22,2. tempus 9,17.47,1,18. tergiverfantes 10, 13 10, 18. 81, 21. 89, 37jI7- 70, 14. 116, 18. 98, 4. 155, 6 84,23.99, 21. 140, tergo 150, 3. 180, 21.

271, 10
22, 9.

atergoio, 13. 21, 3,10. 137,4. 241, Thebanos 73, 10. 81, 7 6 tendens 174, 3 14. 84, 13 19 termi.nabantur 186, I tenita,^^'^. 13, tenduntur 321, 15 Thebas 62,18. 97,23. 3 tcrriti, p/ur. teneant 39, 15. 221, terminari 191, 12 98, 8 57, 12. termini 74,4 63,24. 68,8. 81, Thebis 73,21. 78,7. 23 terminis 50, i. 85, 18. tenebant 175, 6. 197, 23 9^,8
123, 2. 158, 13. territis 233,16 21.264,15 territus 277, 17. tenebat 75,26. 117,4. 185,26 21. 295,92 145, 12. 231,20. terminos 4, 10.6, 15.
Themifcyreos

23,4

244,15. 252, 16
tenebatur 4, 4 tenente 315,5
tenere 152, 15

tenerent 158, 12. 317,

18
tenerentur 43,14.44,7.

115,
13

teneret 30, 10.

130,

teneretur 222,
teneri,
'uerb.

28

21. 335 21. 72, 9. 277,

30,

281, Themiftoc!e 35, 15 Themiftocles 34, 24. 13,5.23,21. 65, 7. terror 41, I. 125,3. S5>'^7- 3^, ^- 37,$204,5. 210, 1 74, 7 S^jiS- 39^ S>^4terra 19, 17. 49, 4. terrcre 101,4 Themiftochs 31, 7. 36, 16 51, l. 324, 7. 326, terrorem 62, 15. 204, 27. 206,13, 209,13 Th^odoti 303, 7, 8 7. al?/at. 6, 14. 48, terrori 52,13. 139, 7. Theodoto 303, 6 9 terraej/Zar. 19, 10. 20, Theodotus 302, 17 206,23 Theramenem 233, ll 14. 203, ic. gen. terroris 50, il Therameni 62, 14 50,9.88,2. 119, 18. terruerit 122,8 Ther^e 136, 12, 17 157^4- 165,8. 168, terruit 282, 15 Therafiam 233, 11 7. 169, 7. 206, 12. tertia 13, li. 24, 35 207,29. 233,12,15. tertiam 105,4,31.234, Thermodonta 23,4 Thermopylarum 33,15. 8 298,5. 319,8. 324,
5,

12
tenet
6,
7.

II.

dat.

aurum

tertias

106,21

82,5.84,20

crediderat 167,6 tertio 52,23. 107,20 Thcfaurus 129,10,254. 34, 28, 10 50, 8. 60, 23. 277, terram 53, 19. 57,20. tertio loco 314, 6 21 99j23- 120,4. 22,8, tertium 46,8. 47, 5. Thefauros 129,8 tentabat 290, 9 Thefei 27,10. 28,2, 284,25 7

tentarent 51,
tentari

26

139, 26

tentafTent
tentaiTet

253,9
1S3, 10

terrarum 20, 17. 21,3, tertius 159,10. 43, 15. 84, 7, 10. tefleras 45, 29 100,9.105,22. 107, tefta 126, 10
3.

304,2 Thefeo 24, 10

Thefeus 24, 10. 28, Thefpias 35,11 Thcfpienfes 98, 2

108,13. 109,19. teftamenti 283, 15 teftamcnto 64,10. 273, Tlieflali 81,17. 83,23. 112, 9 i. 296, 13 gen. 306^ 24 terras 20, 7. 132, 14. teftati 397, 17 308,22, 310,8 teiitavere 51, 9. 57, 13 terrebant 75^ 21 teftes 249,9,16. 287,2 teftimv>nio 38,, 15

305, 3 tentaturos 141, 11 tentaturus 68, 12

tentati, ^e.

Thcf*

INDEX VERBOR.UM.
Thelialia 83,10.307,7 Theflaiise 27, 6. 136,
7.

197,15.

102, S. 184^27. 202, 10.

tor:;ue

26. 137,3 Thefralia;n79,9. 137,

5

275,2.276,7.279,
5,18.29^^,^4

aureo donata tradendo 153, I5 dea 32.^,8 trsdendum 77,23 tor^uentium 324,25 tradens 142,25
torquere.

249, i6

tradentes 165,1.

290,^

ThciTalis 97, 16.

2
Theffalo 126, 11

timentes 36,20.83,4. tcrquet 156, 17. 184,9 tradentibus '^04> ^5 torrensfrecum 40, 16 tradere 5,13.32,24. 176, 237,6 timentibus 96,14. 104, tcn jntes, curfui amni273,6. 320,6
4. 185,
i2c,.

13

um

324, 7

traderent 61, 19

Thefialomcam 211, 2 timeret 136,8. 183,16. tcrrenci calore 20, 14 traderentur 144,4.223, ThLfTxlonice tcrrctuf 323, 7 214, 12 6 144, 3. timide 240, 5 torUfphif. 187, 21 traderet 155, 15. 244, 151, 2 Th -iraiorxicen 144, 25 timidiiis 286, 12 tcrvae mulicris 322, I 2 TheiTalorum 79, 9 torum 287, 16 timidus 33, 7 tradi 46, 3. 131, 28 Th^^fr.lirus 206, 21 tiitiore 310, 6 tota, mm.fem. 35, 9, tr^diderant 97, 18 Theifalcs 97,17.223,1 timorem 36,15. 46, 4. 13. 49, 6. 232, 24. abl. tradiderat 153, Thcfralum 126, 13 222, 11. 71^6. 101,12. 127, 225, 7* 214,27 ThefTalus 125,15.308, Timotheo 155, 5 19. 128, 2. 192, 8. 230,5.278,11.279, 18 timuerat 129, 4 25 204, 26. 237, 14. Thogariis 306', 10 tradidere 26, 16.194, timuerint 127,29, 222, 312,17 Thracas 96,8. 103, 2 tctam 47, 20. 56,31, 4 22 Thracia, abl. 83, li. timuerit 2T2, 9 tradiderint 204, 22 32. 286, 8 nom. 132, 10 timueiunt 81,20.210, toti 86, 8 tradiderunt 61,21. 113., toties 97,4,20.107,27. Thraciae, gen. 83, 13. i 15 dat. 154,3 timuifTe 91,21.92,13 tradidifTe 137,7 142,7. 174,6 Thraciam 76,6. 250,5. tingatur 326, 13 totis 34, 19. X14, 22. ti-didit 8, 13. 9, r6. Tiridatem 312, 2, 7, 282, t8 10,10. 12,23. 116, 139, 17. 152, 21. Thracibus 75, 19 11 8. 123, 13. 127,8. 185,5.214,25.221, Thracum 152,27 Tividati 312,12, 14 x6 344> 8. 160, 6, 10. Tiirarybulum 63,9 Thidatis 312,8 tctius 5,8. 14,3. 55, 167,4. 185,2.212, Thrafybulus 62,20.63, TJ:T:feniem 55, 15. 15.224,13.268,10. 19.66,3.77,14.93, II. 99, 25. 165, I. 56, 14. 66, 7 279, 12 14^ Thrafymenum 227, 10 TifTaijnies 66, S i75>2. 192, 23 tradit 8,9. 32,23. 39, Thurii 113, 13 TiiTafenii 56, 19, 30. toto 17, 12. 43,6. 49, 11.83,8. 86,2.102, Thurinorum 177, 1 20. 153,7. 155? 30. 66, 16 3. 103, 5. 129, 16. Thufcorum 285, 6 Tiffafernis 56,28 166,20. i63, 19. 210,24.220,8.272, tiara 6, 5 Tiranas 326,25 19. 280, 10, 309, 173,24 Tiberis 319, 3 titulo 17,26. 95, 2. totum 20, 12. 88, 5. 8 ^ibi 301,6 204, II. 217, 18. tradita, nom. fem. 94, 123,18.189,8.232, Tigrane 280,17.298, 220. abl. 252, 18. 218,19.234,11,15, intotam247, 20 titu.lorum 46, 2 S, 14 242, 15 totas 308,10. in laeti- traditas, ^en. 71, 14. Tigranem 280,12.297, titulos 171,9 eiTufus tinvn funt 189, 6 8 titulum 22,23.104,25. 125, Tigranes 280,4.284,7. 12 traditam 61,20 149,16. 2'32, 6 traftab^nt 24,4 titulus 55, 16 29S, 12 traditi, />/z/r. 213, 12. Tigrani 280, 20. 29S, Tleptclemus X32, 20 traclab::t 92, 31 gen. 236, 7 traftantique lanam tolerabjnt 319,10 7 tradito 12, 20. 78,2. 15 I53ji7-I72,il.l93> Tigran.is 2S0, II toik-ndos 278, 12 tracrare 6, l. 17, 15 Tigris fluvius 30S, 20 toilere 182,8. 203,19 19. 260, 6 timcat 22, 16 traditum 56, 9 tolli 27S, 16. 29.3, lo traftaret 276, 22 traftari 190, 21 timebant 17, 24. 129, Toloiam 250, i traditur 9, 25. 37, ! tralata 155, 3 Tolofenfem' 250, I 49,8.131,21.135, 27 tradtaverat 306, z timebat 55, 17, 202 g, tonaritem 22S, 2. 253, 26. 140, 3. i6i-,io. traclavit 243, 19 timendos 228, zi 302,8. 3i3>9' ;^7* 3 timendum fueric 22, torrnenta 30, 11. 324, tracLum 34, 21 15 traclus,ge. 76,7. 5W. traditus efl 161, 6 21 25 timendus efTet 136, 8 tormentis 324, 23 traduclum 329,11 176,6 f^^gora per trada<5tufque timsns 36, 5. tradant 141, 21 37, -. tjro 296, 5 tradat 143, 5 civiwtura 266, 12 82,19. 94,20. lOJ, torporcm 73, 14
tradunt

INDEX VERBORUM,
idnnt 16^,9. 19:3,44
tranfire

217, 17 140, 3. 264, 19 aduntur 132, 19 184, 34- 3^S, 4

iiz,
3.

13, 4. 164, 6. 169, 17. 286, 29. 302, 10

5,
6.

238, 2
trepidi, plui'.

Triptolemo 27, 9 84, 23. tripudianti 100, i

15. triremes 67,
trifte
7..

tranfiret

82,

5555,29, 114, 15
tranfiffe

131, 2. 205, 258, II tiepidis 221, 19

117,

24.

12S,

255,6

107, 21 126, 24 Iranridone 138, 4.215, triftitiae 70, 15 5 trepidus 25,21. 37,14. trium 116, 13. 152, ahebant 42-, 6. "5; 19 tranfitionem 9, 22 ai8, 14 27. 162,24. 279,23 tranfitis rahens 222, 15 35, 4. part, tres 77, il. 90, 19. trivio 185, 12 rahentis 21, 3 282, 19 Spartanis 93, 15. 127, II. triumphatis tranfitu 13, 4. 91, 6. rahsret 29, 3 137, 4. 129, 20. 39, 21 rahit 50, 8. 99 15, triumphato 299, 8 97, 15. 247, 8 287, 6. 328, 8 tranf:tum 37, 10. 50, tria 62, 3. 182, 10. triumphi 60, 17. 156, 166, 16 16. 88, 21. 149, rajeciffe 180, 13 192, 2. 209, 6 15. 172,14,247,13. rajeciffet 229, 6 15. 227, 17. 229, Triballi 18, 20 273, 15. 285, 2 6. 306, 17 rajccit 37,14, 165,4 Tribalhs 97, 8 triumphum 58,7. 142, tranfiturus fuerit 193, Triballorum 209, 21 173, 4. 196, 15 7 tribueretur 264, 2 rrajedis 13, 6 Troadem 79, 15 7 tranflata 160, 8. 320, tribuerunt 303, 25 Lrajefturum 229, 5 Trogum Pompeium tribunali 123,30. 193, trajcclus 122, 15 23. fcret 57, 2 322, 19 Crajicere 198, 13 22S, tranilatam 152, 14 Trogus Fompeius 2S1, 13 tranflatis 40, 8. 116, tribunatus 132, 13. 14- 313^2. 322,17 24 trojici 197, I 13 Troja 112, 19. 175, 231, 24 tranflato 79, 7. 170, 8 tribunus 187, 15. 144, trajicienttm 243, 14 14. 315, 6 tranfl-atam. 17, 8. 48, trajicientibus 243 19 Trojas 177,3. 324 i| 12. eflTet -^h 5> eft tribus 45, 19. 173, 5. Trojanae, ^e. 160, lo^ trajicit 41, 23. 83> 299, 7 156, 8. 282, 5. 27 165, 14 trajiciunt 85, 5. i97> tranilaturus 227, 13 Troj'am 325, 16 290, 4 tranfmifit 273, 17 tributa 15,10. 56, 20. Trojanis temporibus 30 ti-anfponere 198, 16 tramite 327, i tranfpofuiffet 211, 14 tributarise, /j&r. 11, 4. Trojano24, 26. tramites 289, 4 74, g. tranftuiere 306, 5 tranquilliffimo 2c 192, 20. ^(?/?. 248, 5 loo, 3 tranftulcrint 191, 14 tributarias 60, 17 trans 125, 9 Trojanos 28, 3.221, 7 tranfaipinae Galiiae282, tranftulerit 6. tributi22, 35 Trojanum 177, 5 143, tributo 22, 28. 129, truci feritate 166, 8 329 10 5 tranfcendit 102, 11.248, 3 trucidant 21!:, 2. 2sS, 9. trnnftulerunt 251, 8 tranftulillcnt 52, 25 tributum 154, 16 10 204, I. 276, 25 tributum eft 28, 16 tranfeuntem 134, S 57, 20. 328, 8 trucidantur 23,6. 63, tranftuhffet 252, 19 tranfeuntium 50, 15 tricena 129, ll 35. 203, 35. 210, tranfmlit 187, 7 transferenda 221, 14 Tridentum i3i, I 6 tranfveli fuer^ transferre 289, 25 284, triduo 33, 19 trucidarent 48, 7 iS transferrent <,<., 19 triduum 113, 21 trucidari 287, 14. 309, traxere 23, 3 transferret 58, 15 triennio 73, 21. 78, 7. 9. traxit SS, 34. 254, 14 tiansferri 135, 19 202, 30 trucidat 188, 19. 192, transfertS, 4. li, li. trecenta 39, 30. 289, triennium 15, li. 182, 5. 311, 19 II 23 , trucidati 51, 20 37,29. 87,7- 2&9,6 treccnti 180, transfertur 57, 7 trigefimum 126, 19 trucidatis, /'ori^/c. 201, 3 transfei-unt 14. ti-ecentis 7, 4. 46, 15 304, triginta 13, 20. 53,17. 19. 316, 7 20. 62, 2. 100, 7. tracidatur 152,25.265,2 217, 15. 16 trcdecim iii, ."transfoderent 16, 106, 25. 108, IX. 114, 309, 15 II transfug^e , ge- 1 7 > 1 113, 17. 127, 13. trucidaverant 276, 19 trepidare 231, 4 transfugis 244, 2 191,29.256,7.276, trucidaverat 209, 25 trcpidatio 223, 19 transfugere 137, 15 19. 311, 13, 19 tracidaverit 117, 9 trepidaticne 36, 19 tranfierant 2i3, 7 Trinacrias 50, 19 trucidaverunt 22, 13 trep!daturi fmt 191, 4 tnms 299, tranfiere 134, 20 177, II trcpidavere tranfiit 166, 19 194, 14. triplicis 328, i trucidivit 13
agcediorum 47,, 9 agicorum 156, -2,3 ahat 98, 21
tranfit

124, 9. 326, 131, 27

1 trepidos

79, 3 trepidum 40, ii. 238,

triftenfl

triftioris

INDEX VERBORUM.
tuorum 171, 8 tyrannj, gen. 30, 12, vacet 56, 27 turba7, 2. 28, 11.33, 15. 62, 11. 156,^^^^5174,13.186 12.130,: 2.148,13. 147, 24 i68, 3. 17, 25. 238, II trunco 122, 9 2.. 200, 248, 13. 183, 24. 214, 19. vacuam 278, 7 truncus 31, 16 plur. 62, 3, 13. 63, vacuarum 287, 8 314, 25 Tryphena 294, 16 turbam 103,8. 107,23 vacuas 35, 11 4> 31 Tryphenam 293, 15. turbatam 164, 15 tyrannica 395, 13 vacuos 283, 8 turbatarum 213, 6 tyrannicae 155, 21, 30 vadit 106, 14 295, II Trypho 267, 2. 288, turbatis, /'drr^, 55, 10 tyrannicis 185, 15 vagabantur 308, 20 turoatus 143, 15 tyrannide 30, 6 vagandi 296, 20 Tryphone 291, 9 turbinibus 271, 14 tyrannidem 29, 30. vagantur 34, 19 tu 171, 8, 9 turmas 290,22.322,19 I155 157. i.vagarii85, 5 tuba 30T, 2 Turnum 316, i 182, 5. 183, II. vagatus 276, 10 tubarum 206, 8 Turnus 316, 2 vago, abl. 286, 16 214, 2, 20 tuebantur 60, 7 turpe 82, 10. 115, 4 tyranmdis 57, 8. 155, valentibus 205, 15 tuenda 36, 5. turpem 199, 6 valerent42, 15 10. 185, 19 Valerius 162, 15 I. 290, 8. abl. 105, 5 turpi 22 76,4. tyrannis 51, 2, 20 tuendos 204,17. 209,4 tyranno,^fl?.30,i2. 51, valetudine, morbo, 14 187, 14 16. 214, 15. abl. tuendum 23, 26. 299, turpis 33, 14. 92, 22 3. 304, 33 turpiter 153, 10 valetudinem, 10 112, I. 199, 14 morbun turpius 88, 4 tjTanncrum 51, 1. 63, tuentem 133, 21 130, 13. contrax tuentes 53, 15. 63, 8 TuiciiSi, i 12. 157, 2. 185,16 183, 2 tyrannos 63, 24, 29 tuentar 23,13. 319, 6 Tulcis 176, 2 valida, accuf. 75,8. ab tyrannum 30, 15. 156, tuerentur 35, 17. 161, Tufcorum 175, 11 133, 8 13. 204,34. 232, S Tufccs 180, 15 30. 189, 3. 233, validam 304, 7 tueretur 60, 10. '87, 4. tuta, neut. 185 validior 320, 26 19. 238, 7 [9. tyrannus3i,i9.i56,l5. validiffimis 311, 23 fuitagS, 5 117, 4 tueri 4,5.6,15. 10,14. tutam 144, 15. 210, 30,33. 180,11.187, valido 165, 3 i. 196, 3. 236, II valle 271, 5 161, 15. 189, 26. 15. 295, 24 vallis 271, 2 221, 15. 277, 19. tutela ^o'^, 18. abl. Tyrii 166, 28 Tyriis 105, 2, 3 vallium 33, 10 298, 15 317, 3 tulerant 51, 15. 108, tuteiam 42, 15,41 4. Tyriorum 104, 23. vallo 115,6. 209, 19 16. 274, 4, 6. 322, vallum 134, 9. 244,2C 165, 6, 7 99,15. 154,16.155, 11 8. 190, 12. 212, I. Tyro 104, 16. 167, I. valuiffet 59, 20 tulere 58, 19. 223, '14 valuit2ii, II 220, 2. 170, 21. 228, 6 232, 7. tyro 286, 14 tulcrlnt 2 " vaporem 49, 10 I 244,19.305,11
tmcis 128, 2 truncata 108, 15
truncatis, abl.

'

tulerunt

47 14. 15. 189, II

124,

tutior

163, 16 tulifTent 26, 2

tulifTe

87, 10 tutiorem 53,19.219,19 Tyron 165, 13 tyrones 115, 5 tutloribus 226, 6

tuticra
tyrocinii

94, 6. 102, 2 215, 14

tyrocinia 115,

varia,ow^;.25,4.46, zi.acc. 204,5. 34^

15. abl. 48,6. 51,9. 172, 17. 275, 10.

78, 29 325, 2 tyronum 124,21. 135, vanse, plur. 96, l. gen. 301, 9 tutius 102, 19. 261, 6 10 Tyrtseum 45, 19 variante fortuna 95, 3. tuto 286, 29 partim dolore,partim Tyrtseus 45, 25 tutor 222, 26 gaudio 313,4. viloTyrum 292, 15 tutore 225, 3 ria 87, I tumens 292, 20 tutorem 78, 18. 267,2 Tyrus 185, 25 variata, acc. 20, 4 tumica, neut. 301, tutores 130, 17. 160, V. variato 84, 19 tumor 106, 2 15. 260, 13 varie iii, 10. 165, 15 tumulantes 126, 18 tutorio 232-, 17 tumulis 110, 3 tutorum 130,19.276,2 "W "TAcans 309, 5 varietas 215, 23 vacantem2i9, 2 vanetate 37,15,55,23. tumulos 100, 3 tutcs 204, 32 tumultu 24, 7. I o, tutum 35, 5. 62, 21. V vacantia209,29 264, 3 varii, phcr. 288, 26 vacat 156, 17 1 241, i 7. 194,7. 258, II tumultus 34, 17. 84, tutus 94, 5. 122, 10 vacationem 15, 10. 96, variis 12,14. 83,3. 21, 16. 281, 9 effet 219, 19 14. 12, 17. 126,4. 9. 251, I vacationibus 277, 7 158,15. 170,1.241, tqmultum 92, 6. 96, tympana 231, 14 vacaturus 283, 6 ao. 281, 2, 10. tympano 301, 2 20. 154, 25
tuiiffet

29,

2.

211,

tutL^Iima,

neut.

185,4

tyronis

13 tulit 28, 3. 51,4. 92, 2. 127, 15. 148, 3, 10, 21. 193, II. 242, 6

10. 264,

tutiffimus 198, 15

%/

varlo

INDEX VERBORUM.
139, Ventidius 3 10, IT vcntis 271, 14. 323, 7 velamentis 6, 5 veneratione infignis 56, vento 2o5, 14. 216, 8. varios 44, 24 velatum 177, II 15 rarius 304, 26 325,11,15 vclint 10,21. 140,20, veneradonis 129, 14 ventorum 49, 5 vaftae,fe. 136, 17 vencre 83, 24. 272, 3 ventrcm 279, 8 144, 10. 186, 6 vaftare 229, 9. 305 velit 105, 17. 107, I. Veneri 168, 14 ventris 288, 5 10 169, 18. 20, 21. venerint 31, 2. 100, ventum,/^/, f^, 284, vaftat 53, 2. 68, 7 18. 240, 19, II. effet 13, II. 174, 7. 226, 23 vaftata eft 298, 6 Vcneris 16, 21. 183, 241, 15 vaftatam 311, 3 28, 7. 41, 10. eft: velitis 142, */;-. 229, 15 6 26, 29. 184, vaftati, 26,4. 159,22. 165, 5 velle 104, 25. 108, 3. venerunt 76,14.83,20, vaftatis, abl. 70, 15 5. 202, 32 vaftavere 310, 4 104, 19. 172, 19. venturum 57, 11. 84, 139,24.145,9.167, vaftaverunt 47, 9 15.202,4.278,15 18. 162, 5. 167,17 175,13.232,19 vcllent 36, 5, 8. 194, Venetos 175, 13 venturus 88, 10 vaftitatem 192, 6 16 venia, abl. 29, 9. ^^om. ventus 19. 207, incubuit vates 168, 49, vellet43, 2. 75, 12. 12 159, 17. 166, 17. 19. 233, 17
nrio 76, 2. 3-6 yariorum 75, 7
5SS,il. 120,7 25?, 7 23. 202, 6, 7, 126, 28 vatum 206, 15 H> 17 ubera S, 24. 151, 3. velocitas 179, 4. 317, 3- 3^7 10 velocitate 178, i uberi 286, 24 15- 3^7. 13 uberibus285, 8. 327,6
vaticinantibus
vaticinari

2Z

vehunt 25, ii. 324, 11 veneratio 94, 3. velamenta 19, 14 15. 301, 19

185,

312,
324,

veniae

289, 6 64, 20

ver facrum 203, 13 vera, aa. 179, 27.^/,

veniam, Kow^w, 84, 16. 55*17. 105, 19 109,20.120,6. 170, verae,j:. 202, 31 14. 171,16. 224,7. ver^s 292, II 273* 231, 2. 248, 15. verba 142, 3. 167, 16.

uberior

241, 4

uberiorem 191, 9 uberius 191, 16

uberrim3,/e7. 326, 3
ubertas 303,
I.

19

ubertate 165, 10. 209,

271, 5 ubertatem 136, 207, 9

tibertads

23.

271, 9 ubi primum 32,19.88,

25.
7.

106,26.296,9

75j5-S5, 202, 29. 296, 9 ve 6, 9. neve 63, 25 veccrdiS 207, 19 vecordijm 206, 15 vendantur 98, 25 vecordium 29, 10 veneni 122,25. 126,9, veftantur 31, 14
ubJqufc 58,3.

274, 5 10 veniatur 22, 24 venalem 37, 27. 209,8 veniebant 288, 3 Venalia 168, 27 veniendi 180, 24 venandi 261,7. 276,8 veniente 303, 10 venatibus 301, 13 venienti Z()-7,, 20 293, venatica 196, 8 venire 22,2 5. 88,9.97, venationibus 23, 17 13. 106, II, 122, venationum 303, 21 14- 131.7-. 134. 18. venatoris 9, 26 141, I. 142, 29. vendcre!: 59, 14 143, 17. 144, 15. vendiderunt 269, 4 170,17.171,3. 198, ". 218, 22. vend:dirl39, 19 241, 3 venditabat 56, 23.159, vtnlf^Q 262 venj^ffent 57, 2. 83,3. vendkafTet 186, 6 i8o, 25. 244, 7. venditicne 84, 15 248, 10. 250, 9 venditur 259, 6 veniffet 8, 16. 13, 14.
velocitatem 38,
,

^95 5 verbere 25, 7, 10. 45,

verberibus 9,9. 17,13. 29, 23. 184, 33 verberum 25, 11
verbis

90,4. 93,

8.

123, 27, 28. 27. 194, 3

155,

verborum 146, vere 106, 19

verecundia,

4
142,

abl.

'2

28. 159,4. 187,11. 247, 10, 17. 248, 14, 295, 20. mm. 147, 6 verecundius 212, 2

2:7^,19.293,21 vecligal 73, 18. 172,7 veneno 122,21. 126,8. vecbigalem 22, 29
velig?li

verens 51, 16.115,26. 151, 13 34, 25. 74, 14. 86, 5. 102, 3, 10. 103, verentes 70, 3. 185, 23. 241, 24 19. 112,15. 119,1. 120, 12. 122, 19. verentibus 15,10. 133,

129, II. 169,

.veftigaiia

196, 22. 198, 3. Vergamum 181, I 255, 4. 262,5. 270, vcrh,fubji. 90, 17. adj. 97, 17 abi. 37, 6 vedligalibus 271, l 312, 3. 280, 15. veriti,/>/r. 44,8.269,3 16. 322, 4 vedligaJis 22, 34 Vehenti 10 1, 26 148, 3. 247, 17. vs.viit,prat. 11,9. 38,8. veritum 107, 12 veheretur 190,15.327, 92, 3. 132, 2. 174, veritus 8, 16. 59, 15, 277.. 4 vencrabilius 308, 13 21, 179,16. 314,8. 146, 10 venerant 209,13. 250, vehicula 258, 19 315, 6. praf, 144, vernas 285, 6 6 versa 70, 21. 129, vehiculis 321, 5 294, 15 venerat 36, 14, 44,14. veniunt 170, 16 yehiculo 109, 3, 9 156, 2 verfae, />/Kr. 137, 20. 24Veutidii 310, 4, 10 yehitur 49, 3 215, 9 vcr5
I,

158,2.184,19.252, 26.275,4. 276,5,7,

156,14.160,4.193,

14

8.277, I- 293,25, 29 venenum 126, 15.

INDEX VERBORUM.
251, 7. fe dei fequutum 119, 4. ut 278, 6 verfetur 109, 24 per veftigia nralierum facrati ejus noverfi, plur. 214, 27. nunis favor quaere10 258, V&rfibu? 29, 12 retur, A'ixandr{\ ver&atores 73, 17 159, 15 verfis2i&, 13 veftigium94, 19, 151, verfo 161, 12. *88, 7 veftiri 6, 6 20.293, 25 verfmiim 88, 15 veftis 6,7, 288,6, 325, versiis 61, 19. 324, 16 7, nom, 300, 15 vei-fjs 117, 14. 222, veftium 21, 16 23. 252, 13. effet veftra 53, i, 142, 19 veftri, gen. 141, 26 293, 15
VEtfatur

verfam 194, 9

vexatione 3^5, 9 107, 15. 134, 1* 4. efTe viftae, gen. 103, 5 viciam 277, 12. 2S7, 98, 16 vexatus 311, 24 11

vexatum Iz6,

vi, abl.

Vexoris 5, i. 22, 17 ^^, 23. 173,

vifti

25,12. 31,1. 34,1 21.36,18.48,5.51,!

Ii- 53^ 18. 55, 24.
|

206,14. 21?. 14. 221,15. 275,

l6. 15 283, 15. I5. 307,8
via 157, i.

63,5.69,2.84,24.

293,

97,27180,2.191,'
15.204,25.205,16.1 223,12. 246,4. efI

206, 24

vis 10,

2. /'/r.

37,21

viam 9,23. 16,14. 63,

25. 108, 4. 190, 3.
^

fent 53,7. forent 75, 27. fuerant 69, 13.

fuifTent

dat. 34, 30. 142, 13 verterat 149, 17. 155, veftros 142, 19 vetabatur 29, 13 35 vetat 84, 19 vertere 218, 27 vetera 78, 24. 98, 5 verterent 37, 6 veterani 51, 14 verteretur 43, 7 verterunt 150,10. 201, veteranis 115, 5. 123, 21 16 verti 139, 15 veteranorum 123, 22. vertice 209, x6 124, 17 vertit 91, 15. 117, 17. veteranos 100, 13 136,3.142,11. 144, vetere 98, 10. 104, 2. 184, 8. 205, 20. 26. 223j 10 192, 10. 198, 18. 325, 6 veterem 4,7. 143, 11. vicerunt 65, 4. 163, 206, 15 219, 11. 241, lo, tfertjtur 22, 26. 150, 254, 11. 264, 17 5. 178, 24 243, 7. 246, 2, 9. 192, II. 210, veteres 28, 5. 44, 27. vices 90, 22. 114,19 254, 15. 255, i. vicibus 23, 21 85, 14. 286, 21. 298, 8, 14. 302, 26.294,15.311,5 vicinae,^a. loi, 16. vertuntur 129,5. & 58, 10. 304,29 31^^8.323,2 vilor 32, il. 37, 3, 16 16. 79, 10. 98, 5. veteri 231, 2. 234, 2. fi^ur. 308, vlcinalibus 300, I 266, 8 10,19.115,7.116, 58,3.65,2.109,17, 7. 119,4. 124, II. veteribus 44, 25. 282, vlcini 49, 21 117, 20. 121, 17. vicinis 168,26.318, 130,6. 193,5. 324, 25 135,5. 138,3. 154, 3 2.. 156,15.163,4. 3, 5. etiam 26, 5. veteris 103, 10. 136, vicinitas 50, 10 205,17.213,7.218, 25. 144,21. 166, vicinitate 296, 19 49,16, 17. 55,7. vicino 143, 9. 213, 26. 254, 12. 284,3. 24. 221, 1 60, 2. 62, 19. 72, veterrimae 202, 13 1. 326, 4 11.77,11 288,29.290,4.295, vsfcentibus 16, 14 veterum 97, 21. 103, vicinorum 195, 13 11.303, 11
veftris,
ai?/.

vertentes 97, verterant 46,

20
21

75, 25. funt 55, 23. ijo,z.gen. vlas 2,06, 25 107, 27. 174, 11, vicirii 305, 14 254, 15 vice 6, 13. 70, 21. vidima 142, 16 viftimae 63, 35 129, 5. 156, 2 vicem 15, 15. 223, 15 vilimas 170, 4 Vicentiam 181, l vidlis 12,7. 55,17. 63, vicerant 196, 2. 205, 13, 17.69,22.79, 11 5. 88, 27. 93,9. viccrat 114,25. 276, I 98,8.154,16.174, vicerint 275, 13 7. 191, 16. 192,4. viceris 241, 310, 1. 320, 15. 9 vicerit 10, 9. 127, 14. 321, 24 142,26. 147, 20. vifto 12,2. I35, i.

214, 19, 241, r

vicinos 149, 9 vidlore 90, 14. 142, I. 3- 281,7 172, 19. 327, 20 vcfcuntur 21, 16. 501, vetus 228,19. 233, 17 vicinum 88, 27. 238, 243, 7. 309, 19
vefci

13

vetuftati 19, 9.

21,2.

12
vicifle

167, 19 vefpere 237, 17

vefperi^i, 5 veftr 10,19. 16,

vefpera

42, 7
vetuftatem 175, 10
vetuftatis 19,

38, 9.
11.

31,

18. 16.

viftorem 10,24,30,15. 61,3.63,15. 89,10.

7.

59,
viciffent

299,

19

301, 6

73, 9 viciffet 29, 26. 64, 20.247, 19. 295,3 326, 16 3 viciffim 215, 3 viftores 22,16. 34,12, vexabatur 165, 2 196,6.203,5 vicit89, 10. 101,4.112, 18,55,21.68,22. veftem 115, 15. 179,^6x3^189, 2 vexatarum 157," 7 69,23. 75, 25.80, 3. 130, 15.314,20. 25. 282, 13 7* 81, 18. 82, 13. veftes 180, 1 vexatl, plur. 165, 8. 304,20. 324, 25 veftigia 172, 5. 175, 222, 21. 270, 15. vicio 108, 21 98,25.145,4.165, vicla,/>p,293,25. acc. 10. 226, 4. 250, 5. 15 300, I

1. 43, vetuftij^ew. 63, 19 6. 52,8. 77,2. 144, vetuftiffimam 89, 6

128,7.158,17.174, 192,15.198,16. 215, 12. 219, 3. 247,15.282,6.311,

21,16,24. 156,21.

vetuftiffimus

vilon

INDEX VERBORUM.
lo6, 11. videbant 56, 7 83, 37. 142, 8 109, 19. 142, 23. videbantur 44, 22. 45, vino 207, 2 T44> 8 15.75,27. 85, 7. vincant 245, 6 viftoria 5, 7. II, 14. vincantur 245, 5 99, 12
vjftori ift, 1.

vindicata 58, 4 vindicata fit 42,

vincat 43, 19 25,4. 46,6, 21. 57, videbat 43, 17 17. 58, 15, 23. 69, videbatur 64, ii. 78, vincendi 75, 26, 16 16. loi, 20. 127, 2. 72, 10. 147, II. 23, 30 10 vincendo 34, 21. 163,6. 179,6. 304, 26. non armorum videlicet 294, 3 17, 21. 141, 10 decore fed ferri vir videmus 175, 13 vincendos 25, 7. 178, videndi 244, 15 tute quaeratur 107, 14

vindicatam 204, 12 vindicatum eft 184, 2* vindicaturi 28, 5. liberaturi 82, 8

vindicaverant 267, 14 vindicaverat 78, 15. //vindicaverit

beravcrat 149, iS 223, i vindicaverunt 147, 4.

24.

abl. 5,4,

23.25,3. 38,15. 51, 9.69,16.72,2.87,1. 137, 19. 142, 29. 146, 21. 147, I

13, 19. videndum 76, 15 vident 210, I

videntibus 49, 17 videntur 176, 5
viderant 320,

vincendum 72,4. 191,

26

facinus 222, 20. //beraverunt 328, ll

viloriaej(gf.22,23,29. viderat 8, 25. 322,5 34,19. 71,14.89,7. videre 37, 15. 97, 14.

vincentes 163, vindicavit 41, 23. 277 3 vincerc 32, 8. 37, 9. 5 60, 10. 92, 34 vindicem 63,15. 82,1.' vincerent 10,15.25,11. 159, 20

17?,

2.5,

290, 18

vindices, acc.

98,3.104,15.282,1
vicloriam ii, lo.
19. 24,8,13.29,29.

100,16.126,28
32,25.

16, viderent 23,7.

vincerentur 178, 17 vinceret 34, i. 102,

56, 29 74. 10. 82, 9, IQ.

46, 3. 126, 31 35, 15. 56, 23,29 viderentur 23, 12. 24, 20. 29, 17. 47, 16. i. viloriarum 128, 129 19 140, 10. 171,9. videret 10, 4. 40, 3. 174, 5 vidorias 199, 3 41, 12. 66, 6. 71, I2. 107, 29. iii, viftoribus 51, 18. 56, 6. 70, 19. 126, 1 iQ. 62,
viloris

vindicibus 35, X 27 vinceretur 82,19. ^06, vindifta 87, 19

21

vindidla;, gen.

9,

rg,

vinci 51,17. 65,5.62, dat. 155, 26 ^ 2. 107, 28, 29 vindidlam 30, 15.

vinciant 39, vincit 156,

15

victorum 81,4.158,19. 43>^3' 60, 2. 73,4. 82, 26. 89, 13 igi, 10. 228, 10. videri ig, 18. 21, 2. 294, 25. 299, 7 vidlos 59, 9. 71, 12. 144, 24. 166, 10. 311, 9 79, 24. 80, 7, 10 viderint 286, 27 victricem 84, 8
^

vini 13,8.26,12. 93,1 vino 13, 13. 206, 26. 145.16.267,7 vindlum 263, 4 207, 6 vinftus 116, 6. 231, vinxerat 192, 24 22 vinxit 64, 14. 322, 9 vincuIa45,i2.6o, II. violari 326, 6 violaflent 258, 11 155, 41 vincuUs 40, 8. 70, 23. violatas, ^^. 81, 24 viderit 7, 13.98, 23 loi, 8. 141, 25. violatis numinibus via:rices49, 19 2953 viderunt 30, 21. 85, viclrici 58, 2 317, 1 9 vincuntur 13, 14, 24. violatum 177, 13 vitlricia 329, 9 4. 247, 15 viclum 106, 19. 120, videt 37, 27. 215, 14 23 violentiae 282, 13 5. 129, 21. 142,2. vidilTe 32, 6. 207, 20 vindex 317, 11 violentiam 247,3. 30^> 5141, 19. 243, 9. vidilTent 247, 15. 306, vindicabat 31,23.143, 4- 328,4 violentior 326, 10 247, 15 4 vidiffet 166, 7 viturum 56, 26 vindicanda, ahl. 29, 7. violentiflime 212, 2 vJdit 8, 6. 14, 10. 39, nom. 233, 8 via:urus 68, 19 violentius 102, 5 \\dxiS,part. 7, 18. II, 5. 122, 9. 144, 16 vindicandum 113, 15. violento 323, 6 16. 32, 12. viduas 296, 5 8 g. 31, vir 7, 5, 16. 28, \% 243, vindicant,/)s?aKf 301, virente 321, 29 37 5 3^. 2. 52. viduitatem 44, 7 vigilias 321, 16 22. 68, 17 10 virentem 234, 19 vitus, accuf. 169, 16 viginti 33, 21. 70, 6. vindicantibus 8, vites22, 15. 35, ro. 57, videant 10, 15. 222, 8 86, 1. 88, 16. 96, 197, 7. funientibui 36, 6. 46, 17. 51, videantur 34, 11. 26, 14 203,9.218, 3 25. 55, 20. 60, 10, 26. 321,2. 325, 15 vigor 8, 27. 59, 13 vindicarc 32,2.42,11. ^9. 23 videas 49, 20 vile 91, 11. 94, 4 244, xz. punire ^i ^ virga 260, 8 videatur 21, 3. 22, 4. villarum 191,4. 192,7 10 virgas 25, 8 92, 13. 236, 15. villas 191,28. 205, 14 vindicaret iq8, 17 vixgine 30, 9. 137, 4, villis 207, 2 vindicafTe 321, I 299, 9 167, 2. ai6, II. 10120,21.30,8.72,17 vijidicati 93, 22 87, 20

281, 6 108,20.126,1. videretur 6, 6. 9, 14, vincitur 108, fi. fnp.

214, 228,11, 317,20 i6. fup. vinearum 271, 7 vineis 324, 8

3.

142.21

17,9.29,2.31,7.

vir-

INDEX VERBORUiM.
virginem ioi,i6. 136, 2. 95, i. 120, 8 ig 26. 137, 3 virtutum 68, 23. 76, vivo, nome^ /. 7, 11. virgines, i. 179,23 261, 2
^

ukoribus

31,

15.

g^^

133^ 7.

17
ultoris62, 12
ultra
i.

16 virum 7, 14. 8, 2. 47, vivum 161,4. 295, 20 216, 12 8. 78, 23. 127, 4. vix 6, 1. 33,2. 37, 16. virginibus 184,2. 214, 185, 24. 237, 12. 60, 6. 88, 3, 91, ip 26. 97, 13 238, 14 ^ virginis 79, 14. 137,8. vis,nc;.w, 88, 17. 122, vixiffe 174, 18 216,4, 5. 290,21 7. 126,9. ^97? 4. vixiflet85, 15 virginitatem 316, 11 301,4. lini fparti- vixit 224, 4 virginitatis 23, 29 que vis ingens, in ulcifcendam 184, 14 virgbum 184, 5 Hijpania, 324, 6 ukifcente 329, i virgis 184, 29 vifa, abl. 144, 17. mm. ukifcerentur 39, 25 virgo 184, 3. 222, 16. 99,1. 166,14. 217, ukifci 33, 17. 47, 19. II. 320, 8 14. eft 114, 90,4. 149, 9. 215, viri,^e. 22,3. 148,2. 16 127,13.148,26 maritiy 12, 22. 143, vifam 164, 17. efle ukifcitur 10, 10 uI]a,/^. 21, 9.37,19. 106, 17 4. 169, 21, 35. vifcera 42, 3. 136, 2 ^/^/.42,17, <3fc. 210, 187, l6 vifceribus 222, 23 Viriatum 325, 4 11. 301, 13 viribus 36, 11. 42, 7. vifebatur 217, 11 uUam 1S4, 2. 232, i 22. 52, vifendas 103, 19 ullas 129, 17 44,4. 51, ullis 190, 25 ^3 53j 3- 59? ^* vifentes 73, 17 vifi 21,4, funti79, 3 ullo 107, 28. 122, 3. 62, 25 virilem 36, 15. 2i8,vifis7, 11 126, 22. 186, 1,
2.3,

26,

5.

bii.

138,

virgini

202, 31

ultra

ultro 8,

167, 15. 179, 3 23. 22, 24. 39, 23. 55, 10. 79, 19
ierit fe

ukum
20

284, 11
fit

ultas 324, 24.

105,

ululatibus 173, 18 ululatu 197, 21

ululatus,
acc.

119, g,

173,24
umbone 255, 15 umbra 56, iS
^jW. 43,5. 129,15. nom.fem. 67, 15 una 142, 23. 227, 15 unam 53, 19. 116, i. 120, 9. 136, 20, 180, 6. 191, I undam 102, 12 undarum 49, 3, 18 undas 50, 5. 327, 8 unde 23, 19. 38, 4. 48, 3. 58, 15. 73^ 4. 98, 20 undecies 306, 21 undecim 124, 17. 161, ^^* 172,12. 245,3, undique 10,11. 64,16.

una,

177, 2 110, 1 vifum, fnbji. 11, 2. 316, viris 7, I. 23, II. 24, 149, 2 ao. 32, 27, 94, 13. vifum 212,21. eft 135, 21. 140,7. 151, 7. 184, 2 wrium 5, 6. 33, 9. fuifle^i^, 3 42, 9. 68, 3. 72, vifuntur 206, 16. 231, 1. 100, 18. 129, 21. 325, 14
_

19

vifitur

virilis

8,

17. II

275, 2.

vifo

196, 8. 311, I ullum 72, 20. 326, 11

ukaeft2i6, 7
ukeriore 132, 13 ultima, abl. 127,
16.

%'ifura 177, 22 147, 19 1. 8, 10, 13. vifus 7,1. 66,1. ^^33, ^5? 13' 1^} ^4" 5^> 7- I98> ^5? ^S vita 11,14. 75,9. 169, 13 virorum 7, 12. 17,2. 20. 175, i. culdor 160, 18. abl. 178, 19, 4, 7. 23, II yircs 6, 11. 10, 15. 14 7. 327, 7 24, 26. 31, 4. 98, vitae, ^^. 10,4. 73, 5. ukio 47, 22 SS,l. 90, 2. 105,14 ultione 281, 19. 295, 19 10 virtus 17,23. 31,6.38, vitam 10,6. 11,15.22, ukionem 8, 18 9, 15. 15. 43, 10, 92, 9 14. 56, 10. 60, 8

14.

viro 6,

169, 24. nom. fem. 142, 16 ukimam 21, 2. 118,5. 319, 10 ukimis 116, 2. 124, 27. 202, 15 ultimo 105, 13, 118, 17 ukimos 146,11. 319,3 ukimum 55, 21. 158,

70, 12. 122,4 undique versus 324, 16

undis 49, 22 unguenta 89, 9 ungula 126, il

16, 11. vitatis, abl. 230, 4 23, 12. 34,20. 45, " 4. 317, 15, 20. po17, 3, 18. 23, 20. vitavit 276, 3 tita eft 92, 10 24, 20. 28, 13. 30, vite iig, 5 ukioni 264, 12 16. 31, I vitem S, 7. 320, 19 virtutem 12, 10.17, 5. vitia 19,14. 56,18.93, ultionis 13, 18. 47, 18. 2. 179, 17. 184,25. 31, 14. 37,6. 69,3. 92, 33. 154, 25.
virtute 6, 11.

15 216, s 17 unicum 109, 24 unicus 160, 13 unitas, juhfi. 20, 6 univerfa, ftm. 6, 7. 58, 9. 72, 6. 153, 7. abl. 12, 2. 46, 13. i 33, n. 257, 3 univerfs,c;e. 85,5.97,

uni 6, i. 62, 3 unica, acc. 140,

unicam 8,
unico 13,

7.

^^^^ ^^' Z'^"''' 92, 29. 114, 25. ukor 81, 21. 82,25. virtutibus 19, 5. 40, 217, 14 185, 14. 225, 4 99, 20, 166, 22. univerfam 82,28. 175, 10. 72, 21. 73, 22. vivenfes 169, 17 251, i. 306, 15 vivere 104, 3,12. T20, ukorem 82, i. 214, 9. 183, 23. 221, 77,17 virtutis 22, 8. 24,27. 17. 309, 19 7. 174, 18.237,3. 17, 19. 247, 12. 276, 23. 282, 24 280, 2. 303,2.320, ukores 152, 15 45, 26. 47, 8. 74, vmivitiis

73,29.96,18.156, 26

267,10.273,17

158,24.219,8

17.235,7.^-3^90,

INDEX VERBORUM.
vo]uptatum 12, 15 mvcrrjrum 86,7.127, ao2, 23 25, 27. 256, II. vocatos 131,8. 176, volutari 127, 15 voraginem 49, 20 8. 194, 3 257, 5
niverfas

13. 9S, 5. 112^17

119,3.157,5
urgeantur 191, 8 urgentur 61, 11 urgerent 78, 29

2
ruvevfi,

vorago 50, 6 191,25. 244, vocatum 240, 25 voraturum 233, 18 vccatur 66, 10 gen. 118, 3. vocatus 171,7. 315, 8 vorticibus 50, 4
I.

225,
15
iiiverfis

/'////'.-124,

vocaverant 287, 19 vocaverunt 196, 17

vos 34, 28.

5.
^zi, 9,

urgerentur 300, 2 35, 3, 4, urgeretur 144, 7. 233, 2 142, 1, 2, 5, 7.

11,13,14, 1 9 urgeri 288, 25 vota 104, 25. 199,2. urnam 189, 13 120,10. 149,8 115,25. 131, ufi fuerant 82,11. 162^ 206, 17 27. 141,25. 1S4, voce 30, 15. 63, 15. 9.funt97, 25, 170, 102, 14. 109, 9. votis 178, 15, 17. 25.283,5 liverfo 13, I 205, 2. 211, 19 3. domefticis impe127, 5, 8, 9 livcrfcrum 130, 16. vocem 73, 6. 311, 6, voto 26, 6. 41, 6. 83, riis 268, 2 8 139,6,17.147,11. 9. 88, II. 178, 15. ufquam43, 15 voces log, 11 148, 21. 207, 17 183, 26, 30. 184, ufu 196, 8 liv-rfos 58, 8. 118, 5 vocet 286, 24 ufui 180, 20 2, 17 voverant 1S3, 25 livcrfum 17, 26. 69, vocibus 30, 3. 63, 23. 0^^^19,17.21,16.26, voverunt 178, 16 66, 16. 207, 27. 16.100,9.125,3. ^3-4^*23.66,19.
22,
20.

15. 66, vocavit 75, 4, 104,11.

239,17.258,10
ii',erfus
lius

286,24

voviffe

88, 8

^3^^i5- i37>6.i59;
19. 179,17. 190,7.

17, I 66, 15. 83,

87, 7. 118,4.
13. 282, 13.

vocifcr:intem 144, 20 voviflent 178, 16 vox 6, 3 5. vociferatione 174, 20 ^47j vcciferatus efTet 193, urantur2i, 17

286,

17

10 21, 6. 36,7.

Vocontiis 322, 17 ufuri, ^/r. 189, 17 42,4. volebat 68, 16. 108, 7 urbanum 237, 15 urbe 29,26. 35,22. 52, ufurus 97, 24 cS, 14. 78, 23, 30 voltns 276, 7 iquam 46, 6. 70, 8. volenti 298, ll 17.62,15. 63,7,29. ufus 198,20. 212, 14.

26

urban2e,^e. 237, urbano 73, 19

320, 17. 326, 17, cultiorem 329, 11 ufurpant go, 5 ufurpat 140, 23

'

S2,

15.

98,

17. volentibus 220, 7

volet 109,

78, 8. 98, 19

violentius
3.

oraculo
^11:250, i.

115,5.127,30 num 16, 17. 17,

17 3. voluerit 120, 6. 2IO, 21 41,13.64,1.73,7, 75, 7. 79, 10. 85, voluifle 130, 9 voluiuet 148,15. 293, z, 20 nus 17, II. 98,11. 29. 296, II loz, 15. 116, 6. voiuit 43, 15. 107, 29. ri7, 14. 137, 117, 3 :;bis 142, 10, 16 15. iSo, 6. 187, Dcabant 204, 33 23. 203, 4. 250, 8. ocabat^ii, 8 326, 19 3cabulo25i, 13.229, volumine 38, 3 volunt 147, II. 302, 3 16 ocandcs 56, 19
Dcant 9, 4. 165, II

urbem 18,
39,
i.

i.

27,

202,5.
276, 10.

43, il. 51,

ftierat

27S,

15 13. 60, 19, 21. 61, ufus 21,16, 20. 301,8 utebatur 156, 23 16, 20 urbes,<?aa/. 12, 5. 68, utendumoccalione283, 7 7. 82, 13. 85, 6. 87, 9. 113, 8. 116, uter, adjeB. 19, 7 utero 125, 15 15 urbi 6, 13. 26, 10. uteros 10, 20 34,5. 35, 20. 61, uterque 93, i. 103,

15.53,14,19.57,

urbibus 24, 25.

6.

voluntaria 13,23. 275,

13.280,1,15, 304, 13 174, 221, 19. 235, 8. uterum 114, 11 uti, wr^. 43,6. 130,3. 238, lo. 282, 9
conjun&ioy

10

ocantem 131, 6 jcarent 169, 24

Dcaretur 57, 4.

15
vokmtarias 60, 19

urbis 17,11. 26,7. 53, uti,

109,

15
ocavi

146, voluntariis 29, 30 voluntarium 59, 15 188, voluntas 117, 16. 202,

19.219, 6 11.61,4,5.62,13, ^i^iQ* 74* lO- 87, Uticam 167, i 7. 98,2. loi, 10, Uticenfmm 169,

134,

23.

xatii4,

240, 20 2. 116,16. 123,16.152,4.156, 24. 183,28. 281,10 DcaLi,/'/;.r. 44,16. 51,

16.

15
-C7X\-i,pa'rt,

152, 19.
155,22,

295, 6
;cato

144, 9.

19 utilis 144, 5 urbium 84, 8, 15. 85,utilitate 92, 24 3 voluntatem 206, 17. 19. 86, 6. 98, 4. utilitatem 241, 24 294, 21 191,4. 192,9. 204, utilitatis 109, 24 voluptarias polTefiiones 29, 30. 205, 16, utinam 21, 20 245, 7 231, 8. 256, 12. utiqufe 313, 7 voluptas 211, 10 257, 7. 276, 23, utitur 256, 11 voluplate 16, 21 286, 19. 299, 15. utramquc 323, 3 vcluptatibus 222, 31. utraque,.W.53,3. 323, 302, 17, 31S, 2 uvbs 11,15. 71,7, 86, 303,21 ii,bh.nQ7n.fm.\oiy t3

INDEX VERBORUM.
plur.Jiz, TJ Utraquei5, 17 utrem 13, 24
utunturftl, 11, 18
vulgi 127, 7.

wltvts,gen.

gyX^^.nm,

X,

130,35 Jfng. zoz, 19 ux(* 8, -zo, 28. 103, vulgo 301, 16 18. 143, l. 151, 2. utri, plur. 73, 9. dat. vulgus 96, 18. 98, 26.

^^^XErxe

159,11
utrmque88, 15. 111, 17.223,10.234,16

15^9,8.206,25.222,
S' 299>7>ii' 300,

I97,i4>23. 221,2.
276,27.287,9.1294,

^\^Xcr>.em32.
19. 36,22.

^
2-3.

55,

39, 26

37

17

15,16.314,14.
tata,

40,10.77,11
31, 25. 35, 6. 41
i 3.

Utrique^^6, 3. 67, Tulnere^^zrc.iy,*^.^, 2. 117, 15. 120,6 15. 92,30. 93,7. 158, Xp. plur, 91, vulnerato 120, 3
30. 2l, 8
Iitrifque29, 2. 84, 16. vulneratur 64, 22. 71, 13.72,13.103,14 2*3 9- i55> 6.

manti fanguine do- Xerxes

Candauli,

12,

16,29.33,16.
272,

15

vulneratum 93,4. 97,9 uxore 5, 12.

23^, 9,

267,10. 288, 10, Xerxi 35,

36,

292,14.295,15,
307, 9

13.39,27
Y,

244,^.300, 13
utrius 10,

vulneratusi5,2.i27,ii

122, uxorem 12,20. 56,12. 264, 7. 295, 11. 6. fuerat 122, 15 296, 6. quam prop193, 5. 199, 1 ter formse pulchriUtrobique 177,18.243, vulneravit 148, 15 tudine deperibat 12, vulnere 79,21. 88,25. 8

306, 10.

eflet

Utriufque 2,8. 190,11.

23.6^88,13.163,

IT

T^Linos 23, %

Y JL
Z.

tttroque86,2.ii5,23.

tfcc/. 21, 10. 115, i. 135, 13. 3.329,2 ^5^^ 9 troruraque 83, ai 3. 109,8. 120,5. uxori 85, 24. 161, 7. 138,2 utros potius dignetur 289,13.294,2 aftimat, W/jfifw, vulneris 59, 6. 122, uxoribus, fl^/. 79, 13. 16.148, 17 84, 25 dat. 252, 2 vulaerum 208, 2 utrofque 84, 18 utrum 58, 17. 100,9. vulnus 13, 20. 311, 1 uxoris 12, 19. 77, 23. vultU9, 10. 167, II. 85, 25. 135, 7 206, 5. 283, 10 uxorum lo, 21. 23, 2-88, 4 trumque 32,8. 38, 8. vukum 102, 21 30. 44,7, II. 115,3 64, 23. 67, i6

455,15.279,1.316,

122,15.16,21.134, 14 uxores, 13

vulneribus 34, 23. 89,

^'^ Apaorteton
jg^^
16
Zopyriona 22,12. 12 Zopyrionis iir, ic Zopyrione 111, is Zopyrus 17, iz
Zoroaftre 5, 9

303, 16 Zopyrion i

S.

-^k

v/ %<*