Jaargang 3

nummer 6
25 maart
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
2009

07 12 15 23
‘Slimmer ziekenhuisgebouw’ Zorgverleners willen maatwerk Zintuigartiesten Kunst in ziekenhuis

Casus CNV
Moeite met de griepprik?
Onderzoek naar geluk Geld voor mogelijk
Europees centrum
Reageer! voor Toxicogenomics
Zie pagina 9 Het Maastricht UMC+ gaat onderzoeken of
de oprichting van een Europees centrum voor
Toxicogenomics economisch haalbaar is.
Aantal ‘buitenlanders’ Toxicogenomics behelst de ontwikkeling van

in Nederlandse methodes om de veiligheid van chemische

ziekenhuizen stijgt
Het aantal niet-ingezetenen dat gebruik maakt
van Nederlandse ziekenhuizen is de laatste
zeven jaar met vijftig procent gestegen. Dat
blijkt uit een onderzoek van het kennis- en
expertisecentrum Prismant.
In 2007 maakten 10.536 mensen van buiten
Nederland gebruik van de ziekenhuizen. Het
totale aantal patiënten dat in dat jaar werd
opgenomen bedroeg 1,7 miljoen. De meeste
‘buitenlandse patiënten komen uit Duits-
land, gevolgd door België. Onderzoeker Leo
Vandermeulen van Prismant vermoedt dat
een deel van deze ‘buitenlanders’ Nederlan-
ders zijn die over de grens zijn gaan wonen
in landen als België, Duitsland, Spanje en
Portugal.
kijk o p : z i e ke n h u i s s t o e l e n . n l
Wij hebben een stoel
voor elke werkplek . . .
. . . en anders maken we
hem speciaal voor u
Gelukkige mensen zijn minder vatbaar voor ziekten.
Verzekeraarscombinatie Univé-VGZ-IZA-Trias
start samen met de Erasmus Universiteit
Rotterdam een grootschalig en langlopend
onderzoek naar geluk. Het doel van dat onder-
zoek is methodes te ontwikkelen die mensen
meer greep geven op hun eigen geluk. Het
project gaat medio 2009 van start.
De gemiddelde Nederlander is best gelukkig,
maar toch minder gelukkig dan mogelijk is. In
Denemarken zijn de mensen gelukkiger. Veel
Nederlanders willen ook graag wat gelukki-
ger worden dan ze nu zijn. Dat zou niet alleen
prettig zijn, maar ook goed voor hun gezond-
heid, want geluk maakt mensen minder vatbaar
voor ziekten. Gelukkige mensen leven daarom
langer. Geluk hangt voor een deel af van erfe-
lijke aanleg en omstandigheden waar weinig
aan te veranderen valt. Een belangrijk deel
hebben mensen echter in eigen hand. Onder-
zoekers schatten dat ongeveer veertig procent
van het geluk afhangt van de manier waarop
mensen hun eigen leven inrichten. Veel men-
sen vragen zich dan ook af hoe ze dat het beste
kunnen doen. Univé-VGZ-IZA-Trias gaat die
mensen helpen bij het zoeken naar de levens-
wijze die het beste bij hen past. Daarbij wordt
gebruik gemaakt van een methode die ontwik-
keld is aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
en die nu samen met Univé-VGZ-IZA-Trias
wordt beproefd. Op langere termijn levert dit
onderzoek ook informatie op over effecten
van levenskeuzen op geluk, bijvoorbeeld over
het effect van vroeg stoppen met werken. Bij
dat soort levenskeuzen weten mensen vaak
niet hoe dat voor hen zal uitpakken en dan is
het nuttig om te weten hoe het vergelijkbare
mensen is vergaan die zo’n keuze jaren eerder
gemaakt hebben. Met het project willen beide
partijen een bijdrage leveren aan gezondheid
en geluk in Nederland en hopen zij de weten-
schappelijke kennis over geluk te verdiepen.
Met deze kennis wordt geluk tastbaarder als
gezondheidspreventie-instrument.
stoffen te testen bij wijze van alternatief voor
dierproeven. De provincie Limburg heeft het
Maastricht UMC+ een subsidie van 200.000
euro toegekend voor het opstellen van een
businessplan.
Bedoeling is een technologieplatform op
te richten als onderdeel van de Healthcare
Campus Maastricht. Aan dat platform zouden
behalve het Maastricht UMC+ ook andere
(private) partijen moeten deelnemen. Het
businessplan moet onder meer antwoord geven
op de vraag hoe groot de markt is voor kennis
op het gebied van Toxicogenomics. De winst
die gegenereerd kan worden met het te gelde
maken van die kennis, moet vervolgens weer
terugvloeien naar de kennisinstellingen die
bijdragen aan dat platform. Op die manier zou
een meer permanente geldstroom ter financie-
ring van het onderzoek gewaarborgd zijn. Op
Europees niveau is er veel belangstelling voor
het onderwerp.

Vraag gratis catalogus

aan via info@scoremedi.nl
Alleen ‘voorzichtig’ tuinieren is gezond Toxicogenomics behelst de ontwikkeling van methodes
om de veiligheid van chemische stoffen te testen bij
kijk o p : 9/4/08
adv64x57 z i e ke 9:32
n h u iAM
s s t Page
o e l e4n . n l Deze periode van het jaar melden zich weer wijze van alternatief voor dierproeven.
veel mensen met blessures die ze tijdens
het tuinieren oplopen. Althans in Engeland.
Het British College of Osteopathic Medi-
cine (BCOM) meldt als meest voorkomende
klachten lage rugpijn, spierverrekkingen en
verstuikingen. De werkzaamheden, zoals
Hotelkluis, graven, schoffelen en spitten, moeten na de
rgen
veilig opbe de
verkleint
stal
wintermaanden langzaamaan weer worden De facilitaire
kans op dief opgepakt. Het BCOM stelt dat het grootste
zorgondersteuner
Mmax.nl
Kantoorinrichtingverhuur
deel van de blessures is te voorkomen door
een ‘warming up’ en door bij het werk zoveel
Laboratoriumstoelen mogelijk door de knieën te gaan en niet te www.isshospitalservices.nl
Projektmeubilair Rugpijn is een van de meest voorkomende klachten veel dezelfde bewegingen te doen.
Tel: 030 - 24 24 800
Tel. 0294 28 5215 • Info@Mmax.nl na tuinieren.

All y
you need is...

Crashwagens Vitamine CNV, net even anders!

Voor meer info 030 - 751 1001 of www.VitamineCNV.NL
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
A03 1000-20-8000-7887 ziekenhuiskr. 2009 Kl: fc

Adv.CarpeDiem2.indd 1 23-12-2008 13:35:33

 Nummer 6
25 maart 2009
Colofon
Uitgever: Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
Redactie: Gouda Media Groep B.V.
De Ziekenhuiskrant
Eindredactie: Marja den Otter
Opmaak: Gouda Media Groep B.V.
Afdeling vormgeving
Fotografie: Gouda Media Groep B.V.
Druk: Wegener NieuwsDruk Gelderland
Verspreiding: DistriQ Amsterdam
Redactie-adres: Crabethstraat 38 D
2801 AN Gouda
T (0182) 322456
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken
partijen aansprakelijk worden gesteld voor even-
tueel voorkomende fouten.
Lezersservice
Algemene servicevragen:
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
adres: Crabethstraat 38-D
2801 AN Gouda
Tel: (0182) 322 456
info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per half jaar 42,40 euro
per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of
een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artike-
len niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar ge-
steld in het personeelrestaurant van alle zieken-
huizen in Nederland. Daarnaast wordt de krant
toegestuurd aan leidinggevenden onder wie de
hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De webkrant is op de avond vóór het verschijnen
van de papieren krant beschikbaar op
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden
enkele pagina’s dagelijks ververst.
Komende verschijningsdata 2009:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
2 Actueel
Ingezonden brief
Op de voorpagina van de Ziekenhuiskrant
van 11 maart staat een artikel over mepoli-
zumab. Erbij staat een foto van een kind dat
inhaleert.
Dit suggereert dat het middel geïnhaleerd
zou kunnen worden en geschikt is voor kin-
deren. Het middel is, bij mijn weten, in de
studies alleen per injectie toegediend en
wel aan volwassenen. Het is ook nog niet
geregistreerd en er zijn studies die minder
hoopvol zijn.
De indicatie lijkt zich vooralsnog te beper-
ken tot mensen met een onderhoud orale
steroïden, zoals prednison. Dat wordt aan
kinderen vrijwel nooit voorgeschreven als
onderhoudsmedicatie.
Kortom, ik vind de keuze van de foto bij dit
artikel minder gelukkig.
W.J. den Ouden, Kinderarts
Ruwaard van Putten Ziekenhuis
Spijkenisse
Mysterie van witte
stofafwijkingen in de
hersenen ontrafeld
Het beeld van een schuifelende, voorover-
gebogen en soms incontinente oudere is
geen onbekende. Deze klachten kunnen
veroorzaakt worden door schade aan de
kleine vaten in de hersenen, op MRI te zien
als zogenaamde witte stofafwijkingen. Alida
Gouw toont in haar promotieonderzoek aan
dat via MRI de ernst van de witte stofafwij-
kingen te meten is, waarmee de ernst van de
klachten voorspeld kan worden.
Uit haar onderzoek blijkt ook dat oudere Alz-
heimerpatiënten meer witte stofafwijkingen
hebben dan niet dementerenden. Deze ont-
dekking biedt een ingang voor behandeling
van de ziekte van Alzheimer. Gouw promo-
veerde op 20 maart aan VU medisch centrum
in Amsterdam. Witte stofafwijkingen kunnen
leiden tot geheugenproblemen, loopstoornis-
sen, incontinentie, depressie en dementie.
Gouw volgde met collega’s in elf centra in
Europa drie jaar lang in totaal 639 patiënten.
De patiënten ondergingen aan het begin en aan
het eind van die drie jaar een MRI-scan van de
hersenen. Gouw onderzocht de verschillende
uitingen van schade aan de kleine hersenvaten
die zichtbaar waren op de MRI en hoe deze
veranderden in de tijd en samenhingen met de
klachten. Gouw toonde aan dat hart- en vaat-
ziekten een risico vormen voor het ontwikke-
len van witte stofafwijkingen. Met de nieuwste
technieken kon zij ook MRI bevindingen ver-
gelijken met daadwerkelijke microscopische
weefselschade, waarmee nieuwe inzichten
werden verkregen omtrent het ontstaan van de
afwijkingen in de witte stof en de relatie met
Alzheimer.
Schade aan de kleine vaten in de hersenen veroorzaakt
bij ouderen diverse klachten.
Miljoenen voor studie
borstkanker en reuma
Het UMC Utrecht en het UMC Groningen leiden een onderzoek naar de vroege opsporing van borstkanker dat
vijftien miljoen euro omvat.
Het UMC Utrecht doet mee in zes van de acht
onderzoeksprojecten waaraan het Center for
Translational Molecular Medicine (CTMM) in
totaal honderd miljoen euro subsidie toekent.
Het UMC Utrecht is mede-penvoerder van drie
projecten die samen circa 41 miljoen euro
beslaan.
Het UMC Utrecht en het UMC Groningen
leiden een onderzoek naar de vroege opsporing
van borstkanker dat vijftien miljoen euro
omvat. Via moleculaire beeldvorming moet
de diagnostiek en behandeling van borstkan-
ker verbeteren. Dat zal in de toekomst niet-
effectieve therapie vermijden, patiënten een
betere kwaliteit van leven geven en leiden tot
een kostenreductie in de zorg. Namens het
UMC Utrecht is prof.dr. Paul van Diest bij
het Mammoth-project (MAMmary carcinoma
MOlecular imaging for diagnosis and THera-
peutics) betrokken. Het UMC Utrecht is pen-
voerder van het Volta-project (VOLumetric
Thermotherapy for Ablation). Dit draait om
een combinatie van MRI en ultrageluid om
borstkanker en uitzaaiingen in de lever te
behandelen. Prof. dr. Chrit Moonen leidt dit
project, dat veertien miljoen euro omvat.
Reuma
Het UMC Utrecht leidt ook het project voor
de opsporing en behandeling van preklini-
sche, vroege en volledige reumatoïde artritis,
dat beslaat twaalf miljoen euro. Het moet de
opmaat zijn tot gepersonaliseerde behan-
Colonoscoop verbetert opsporing darmkanker
Dankzij een nieuwe colonoscoop zijn darm-
poliepen beter op te sporen. Het UMC Utrecht
coördineert een internationaal onderzoek
waarin het nieuwe apparaat getest wordt.
Poliepen kunnen het begin van dikkedarm-
kanker vormen.
De nieuwe colonoscoop moet een oud pro-
bleem oplossen. Met een gewone colonoscoop
is het lastig om achter plooien in de darmwand
te kijken. Artsen zien daardoor een aantal
poliepen over het hoofd, wellicht tot wel twin-
tig procent. De ‘Third Eye Retroscope’ belooft
dat te verbeteren dankzij een extra endoscoop
die uit de gewone colonoscoop schuift. De
extra endoscoop buigt automatisch in een
J-vorm zodat de camera naar achteren wijst
en de arts ‘terug’ kan kijken. Het fungeert als
deling van reuma. Prof. dr. Hans Bijlsma is
namens het UMC Utrecht penvoerder van het
Tracer-project. Het UMC Utrecht doet daar-
naast mee in drie andere projecten. Het doel
van Parisk is om atherosclerotische plaques
op te sporen die een grote kans hebben om te
scheuren en trombose te veroorzaken. In Mars
werken wetenschappers samen om instrumen-
ten te ontwikkelen die snel kunnen bepalen
door welk microörganisme een patiënt besmet
is om zo sepsis (‘bloedvergiftiging’) beter
te bestrijden. En in het Eminence-project
ontwikkelen onderzoekers succesvolle en
veilige diagnostiek van de groei van nieuwe
bloedvaten, die verdere therapie ontwikke-
ling mogelijk zal maken. Hiermee zullen veel
patiënten met hart- en vaatziekten in de toe-
komst geholpen worden.
Bedrijven
Het CTMM is een Nederlands publiek-privaat
samenwerkingsinitiatief dat zich inzet voor
bevordering van de technologische ontwik-
keling in de moleculaire geneeskunde. Inclu-
sief de eerste subsidieronde heeft CTMM nu
250 miljoen euro toegekend aan onderzoeks-
projecten, dit bedrag wordt voor vijftig procent
betaald door de overheid, voor een kwart door
bedrijven en voor een kwart door academische
instellingen. Bij de laatste ronde zijn dertien
UMC’s en onderzoeksinstituten gehonoreerd,
plus 29 mkb-instellingen en vijftien grote
bedrijven.
een soort achteruitkijkspiegel. Maag-, darm-
en leverarts prof. dr. Peter Siersema van het
UMC Utrecht leidt het grootschalige inter-
nationale onderzoek naar de effectiviteit van
de nieuwe colonoscoop. Zes ziekenhuizen in
Nederland, Groot-Brittannië, België en Italië
doen daaraan mee.
Landelijke screening
Dikkedarmkanker is één van de meest voor-
komende vormen van kanker in Nederland.
In 2006 is het bij 11.231 mensen vastgesteld.
Een op de zestien mannen en een op de acht-
tien vrouwen krijgen darmkanker. De minister
van Volksgezondheid neemt aan het einde van
dit jaar een besluit over het invoeren van een
landelijke screening op dikkedarmkanker bij
mensen ouder dan vijftig jaar.
Actueel
Governancerapport
RVZ grotendeels in
lijn met visie NVZ
De NVZ vereniging van ziekenhuizen is
tevreden met het rapport van de Raad voor
de Volksgezondheid en Zorg over Governance
en kwaliteit van zorg. “Wij beschouwen het
als een steun in de rug in ons streven naar
meer ruimte voor ondernemerschap en ver-
antwoordelijkheid voor de branche”, zegt Wim
van der Meeren, vicevoorzitter van de NVZ, die
onlangs de code voor toezicht in de zorg in
ontvangst nam. Net als de RVZ constateert de
NVZ dat de eindverantwoordelijkheid voor de
kwaliteit van zorg om uitgebreidere bevoegd-
heden vraagt voor de Raden van Bestuur van
ziekenhuizen.
Orde, KNMG en NVZ staan achter de opmer-
kingen van de RVZ over een terughoudende
opstelling van de overheid als het gaat om
intern toezicht. Van der Meeren: “Onze bran-
che heeft al een aantal jaren een goedwer-
kende governancecode, die we overigens net
aan het bijstellen zijn. Overheidsinmenging in
interne aangelegenheden moet en kan beperkt
blijven. Onze eigen governancecode voorziet
al in veel van de dingen die de RVZ nu noemt
en de andere suggesties nemen wij graag mee
bij de aanpassing van onze code. We weten
al dat zo’n tachtig procent van de zorginstel-
lingen de code volgt, maar we gaan er nog
scherper op toezien dat alle ziekenhuizen zich
eraan houden.”
Klacht
De NVZ is het eens met de RVZ dat belang-
hebbenden ergens terecht moeten kunnen met
een klacht over het niet functioneren van een
Raad van Toezicht. Van der Meeren. “De Raad
van Toezicht behoort overigens zelf in te grij-
pen als een lid niet goed functioneert. Doet hij
Minder hypo’s dankzij kraamsuite
Sinds het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
(CWZ) in Nijmegen in januari 2006 kraamsuites
opende, komt de complicatie hypoglykemie
bij pasgeborenen in het Nijmeegse ziekenhuis
veel minder vaak voor. Die opvallende
conclusie trekken kinderartsen en gynaeco-
logen van het CWZ op basis van uitvoerig
dossieronderzoek. Als oorzaken noemen de
artsen het vaker slagen van borstvoeding en
een betere hechting tussen moeder en kind.
Het is voor het eerst dat kraam- en couveuse-
suites op basis van onderzoek in verband
worden gebracht met aantoonbaar gezond-
heidsvoordeel voor in het ziekenhuis geboren
baby’s.
Een ‘hypo’ is een sterke daling van de bloed-
suikerspiegel. Bij pasgeborenen is dit een van
de meest voorkomende problemen. Schomme-
lingen in de bloedsuikerspiegel gelden bij
gezonde baby’s meestal niet direct als veront-
rustend: het wordt beschouwd als een normaal
onderdeel van hun aanpassingsproces bij het
wennen aan het nieuwe bestaan buiten de
baarmoeder. Als een hypo echter ernstig is
en lang aanhoudt, kan dit tot neurologische
problemen leiden. Voor het CWZ geldt dat
in 2005 nog bij 15,6 procent van de 1522 op
de kraamafdeling geboren baby’s een hypo
werd geregistreerd. In 2008 is dit percen-
tage teruggelopen tot 2,7 van in totaal 1790
pasgeborenen. Het omslagpunt was overdui-
delijk de invoering van de kraamsuites. Vol-
gens de onderzoekers wijst alles op een direct
verband tussen de invoering van het nieuwe
3 Nummer 6
dat niet, dan hebben we een ander probleem.
Dan functioneert de hele Raad van Toezicht
niet. In zo’n situatie zijn er mogelijkheden om
dat aan te kaarten bij óf de Ondernemings-
kamer (bij wanbeleid) óf de governance-
commissie van het Scheidsgerecht (bij niet
nakomen van de governancecode). Je hoeft
niet te regelen wat al geregeld is. Overigens
hebben wij uit de onlangs gehouden evalua-
tie wel begrepen dat de governancecommissie
een goed bewaard geheim is. Daar gaan we dus
wat aan doen. Ook de toegang tot die kamer
gaan we uitbreiden, zodat een breder palet aan
belanghebbenden zich ertoe kan wenden.”
Verantwoordelijkheid waarmaken
In het rapport constateert de RVZ een
disbalans in de verhouding tussen Raden van
Bestuur en medisch specialisten. Dat wordt
herkend door de NVZ, die al langer van
mening is dat Raden van Bestuur onvoldoende
zeggenschap hebben over medisch specialis-
ten om doeltreffend op te kunnen treden bij
problemen. Als oplossing stelt de RVZ voor de
Orde van Medisch Specialisten om te vormen
in een publiekrechte-lijke beroepsorganisatie
(pbo) met verordenende bevoegdheden. “Daar
zijn we het niet op voorhand mee eens,” zegt
Van der Meeren. “We kunnen op dit moment
de consequenties daarvan nog niet helemaal
overzien, maar dit zou uitgelegd kunnen wor-
den als nog meer macht voor de medisch spe-
cialisten. Het kan wat ons betreft niet zo zijn
dat die pbo eenzijdig richtlijnen kan verorde-
nen. Richtlijnen hebben immers nooit alleen
maar een medisch-inhoudelijke kant maar
moeten ook uitvoerbaar en betaalbaar zijn
voor de ziekenhuisorganisatie.”
zorgconcept en de vermindering van het aan-
tal hypoglykemieën bij neonaten. In de kraam-
suites - in 2008 gevolgd door een soortgelijk
suite-model op de CWZ-couveuseafdeling -
blijven moeder en kind voortdurend bij elkaar
in een zoveel mogelijk huiselijke sfeer. Zodra
een kind wakker wordt en zoekgedrag ver-
toont, kan de moeder het meteen aan de borst
aanleggen. Hierdoor slaagt de borstvoeding
veel vaker en lijkt ook de band tussen moeder
en kind sneller en beter tot stand te komen dan
voor 2006.
In de kraamsuite blijft de pasgeborene voortdurend bij
de moeder. Dat blijkt positief te zijn voor de baby.
25 maart 2009
Gebruik van kleuren verhoogt patiëntveiligheid
in Amphia Ziekenhuis
De aansluiting voor sondevoeding voor baby’s heeft sinds kort de kleur paars.
Alle aansluitingen voor sondevoeding op
de kinder- en neonatologie afdeling van het
Amphia Ziekenhuis in Breda en Oosterhout
hebben sinds deze maand de kleur paars. De
aansluitingen voor andere infuussystemen
houden hun transparante kleur. Amphia heeft
hiervoor gekozen om de patiëntveiligheid
te verhogen. Het ziekenhuis loopt hiermee
vooruit op richtlijnen die vanuit de Europese
Commissie verplicht gaan worden.
Sondevoeding is dunne vloeibare voeding die
via een slangetje in de neus ofwel een sonde,
het lichaam inloopt. Sondevoeding wordt
gegeven als volwassenen en kinderen zelf niet
kunnen eten of drinken. Naast sondevoeding
hebben deze patiënten vaak nog een infuus
voor het toedienen van andere middelen, zoals
vocht en medicijnen. Tot voor kort hadden
Supersnelle CT-scanner redt levens
Het Catharina-ziekenhuis heeft een nieuwe CT-scanner met vele extra mogelijkheden.
Krijgt iemand een herseninfarct, dan is het
zaak om snel met de juiste behandeling te
beginnen. Elke minuut telt. Hoe sneller de
hersenen weer bloed krijgen, hoe groter de
kans op een goed herstel is. Een snelle diag-
nose is hierin een belangrijke stap. Daarom
heeft het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven
een nieuwe CT-scanner gekocht met vele
extra mogelijkheden.
Deze scanner - de eerste van dit type in de
Benelux - geeft zeer snel goede beelden van
de hersenen. De scanner wordt ook gebruikt
bij hartpatiënten. Binnen twee hartslagen kan
een afbeelding van de kransslagaders worden
gemaakt. Mensen die last hebben van druk op
de borst, hebben in het Catharina-ziekenhuis
met een CT-scan direct uitsluitsel. Elk jaar
komen er zo’n 400 mensen met een beroerte en
de aansluiting voor infusen en sondevoeding
dezelfde kleur. De praktijk in ziekenhuizen
leert echter dat dit fouten tot gevolg kan
hebben. Aangezien Amphia patiëntveiligheid
hoog in het vaandel heeft staan, is besloten
de aansluitingen voor sondevoeding op de
afdeling neonatologie en de kinderafdeling
de kleur paars te geven. De aansluitingen
voor alles wat met voeding te maken heeft,
krijgen niet alleen een andere kleur, ze passen
door hun maten ook niet langer op andere
systemen. Een extra manier dus om fouten
te voorkomen. In Nederland wordt door de
Inspectie voor de Gezondheidszorg gewerkt
aan een verplichte richtlijn waarin staat dat
infusen en sondevoeding zich door een andere
(paarse) kleur moeten onderscheiden. In
Engeland is die verplichting er al.
300 met een TIA (een voorbijgaande beroerte)
naar het Catharina-ziekenhuis. Bij 85 procent
van deze mensen gaat het om een hersenin-
farct: een verstopping van een bloedvat in de
hersenen. “Omdat er bij een herseninfarct elke
minuut hersenweefsel verloren gaat, is een
zeer snelle CT-scan van essentieel belang”,
legt neuroloog Koos Keizer uit. Niet alleen
patiënten met een herseninfarct hebben baat
bij de nieuwe CT-scan. Ook voor hartpatiënten
biedt de nieuwe techniek vele mogelijkheden.
Naast deze speciale toepassingen, wordt de
CT-scanner ook ingezet voor andere vormen
van diagnostiek, zoals bij longpatiënten, men-
sen met kanker en verkeersslachtoffers met
complexe verwondingen. Jaarlijks kunnen
er zeker 8.000 patiënten mee onderzocht
worden. In de zomer wordt nog een tweede
CT-scanner van dezelfde kwaliteit geleverd.
 Nummer 6
25 maart 2009 4 Advertentie

Bouwsteentjes geëvalueerd
Na een grandioze ontvangst in 2008 zijn de
‘‘Bouwsteentjes’’ geëvalueerd en aangepast
naar uw wensen.

Een kleiner formaat

Het ‘‘Bouwsteentje’’ van 65 naar 45 gram, gelijk aan een Petit Four.

Meer eiwit en energie

Hoogwaardig eiwit van 10 naar 17 gram per 100 gram.
Één ‘‘Bouwsteentje’’ bevat 8 gram hoogwaardig eiwit!
Extra energie, vitamines, mineralen en spoorelementen
worden aan de ‘‘Bouwsteentjes’’ toegevoegd door
‘‘Fortify complete’’ van Nutricia

Een kleinere verpakkingseenheid

Mee naar de afdeling of voor thuisgebruik in een verpakking van 10 stuks,
vanzelfsprekend voorzien van een volledige productdeclaratie.

Een lagere aankoopprijs!

Door verkleining van de ‘‘Bouwsteentjes’’ en de hoge
omloopsnelheid zijn we in staat de ‘‘Bouwsteentjes’’
voor een grandioos lage prijs via uw groothandel uit
te leveren.

Voor informatie kunt u terecht bij uw groothandel maar ook bij Patisserie Unique
Directe lijnen: Huib van Leeuwen 0622916395 of Jeroen Majoor 0653153899
of zie www.bouwsteentjes.nl
Voeding 5 Nummer 6
25 maart 2009

Natrium, kalium en Hoeveel cafeïne per dag?

nierziekten
Een te hoge zoutinname (natriumchloride)
verhoogt het risico op hypertensie en hart- en
vaatziekten. Wereldwijd wordt geadviseerd
de hoeveelheid zout in de voeding te vermin-
deren. Een groot deel van de zoutinname, in
Nederland 70 tot 75 procent, wordt geleverd
door industrieel bereide voedingsmiddelen.
Op dit moment is kaliumzout (kaliumchloride)
een veelgebruikte vervanger van keukenzout
(natriumchloride). Maar als in basisvoedings-
middelen de hoeveelheid kalium verhoogd
wordt, zal het nierpatiënten veel moeite
kosten om de hoeveelheid kalium in hun
bloed binnen de normaalwaarden te houden.
De Diëtisten Nierziekten Nederland (DNN)
pleit daarom voor een duidelijke en eendui-
dige informatie wat betreft het kaliumgehalte
in voedingsmiddelen.
In 2006 deed de Gezondheidsraad een oproep
aan het bedrijfsleven om het zoutgehalte in
voedingsmiddelen te verlagen. De Federatie
Nederlandse Levensmiddelen Industrie heeft
inmiddels een actieplan opgesteld om de
natriumtoevoeging omlaag te brengen. In
2010 zou het zoutgehalte met twaalf procent
teruggedrongen moeten zijn, waarna in fasen
naar een verlaging van ongeveer 25 tot dertig
procent wordt toegewerkt. Maar de problemen
Eiwitgebrek risico bij zwangerschap
Een gebrek aan bepaalde eiwitten verhoogt
het risico op veneuze trombose bij zwange-
re vrouwen en vergroot het risico op foetale
sterfte. Dit blijkt uit onderzoek van Nienke
Folkeringa van het Universitair Medisch
Centrum Groningen.
Van de vrouwen die tijdens de zwangerschap
ziek worden of sterven, lijdt een belangrijk
deel aan veneuze trombose. Hierbij kan een
bloedstolsel of een deel daarvan losraken en
met het bloed worden meegevoerd totdat het
in een ader vastloopt. Ook lijkt trombose het
risico op het overlijden van de ongeboren
baby te vergroten. Uit het onderzoek blijkt dat
een gebrek aan bepaalde eiwitten het risico op
veneuze trombose bij zwangere vrouwen en
het risico op overlijden van de baby voor de
geboorte vergroot. Erfelijke stollingsafwijkin-
gen verhogen wel het risico op veneuze trom-
bose bij de moeder, maar niet het risico op
foetale sterfte. Behandeling met bloedverdun-
ners levert geen gevaar op voor de ongeboren
baby. Volgens de onderzoekster lijkt het erop
dat veneuze trombose en foetale sterfte ver-
schillende oorzaken hebben. Meer onderzoek
is nodig om deze conclusies te onderbouwen.
die hiermee samenhangen blijken niet een-
voudig oplosbaar te zijn. Zout geeft produc-
ten hun smaak, vormvastheid en textuur. De
levensmiddelenindustrie is nu aan het onder-
zoeken of het mogelijk is om met behoud van
de smaak minder zout aan de producten toe
te voegen en/of meer met kruiden te werken.
Vooralsnog is kaliumzout (kaliumchloride)
een veelgebruikte vervanger van keukenzout
(natriumchloride). Het vervangen van een
deel van het natriumchloride door kalium-
chloride of door mineralenmengsels op basis
van kalium-, magnesium- en/of ammonium-
zouten heeft echter directe gevolgen voor
nierpatiënten. Kalium wordt normaal via de
urine uitgescheiden. Als de nieren nauwelijks
of geen urine meer produceren stijgt de hoe-
veelheid kalium in het bloed. Als een nier-
patiënt een hoog serumkalium heeft dan zal de
kaliuminname beperkt moeten worden. Een
hoog serumkalium geeft een verhoogd risico
op hartritmestoornissen en hartstilstand. Op
dit moment is niet duidelijk wat de doelstel-
lingen van de levensmiddelenindustrie, die
door de brancheorganisatie van supermarkten
en de grotere cateraars onderschreven wor-
den, betekenen voor de hoeveelheid kalium in
basisvoedingsmiddelen.
Uit het onderzoek blijkt dat een gebrek aan bepaalde
eiwitten het risico op veneuze trombose bij zwangere
vrouwen en het risico op overlijden van de baby voor
de geboorte vergroten.
‘Gewone’ koffie bevat cafeïne. Deze stof heeft om de hoeveelheid cafeïne te beperken tot een
een licht stimulerend effect op het centrale maximum van 300 milligram per dag.
zenuwstelsel. Hierdoor kan koffie de alert-
heid en het concentratievermogen verhogen.
Maar cafeïne kan ook een ongewenst effect
hebben.
De hoeveelheid cafeïne waarbij iemand zich
prettig voelt kan sterk uiteenlopen. Dit is onder
meer afhankelijk van het lichaamsgewicht en
eventueel van het roken van sigaretten. In het
algemeen wordt 400 milligram cafeïne per
dag (vier tot vijf kopjes koffie) goed verdra-
gen. Sommige mensen hebben de ervaring dat
het langer duurt voordat zij in slaap vallen als
ze koffie hebben gedronken. En ook dat teveel
cafeïne hoofdpijn kan veroorzaken. In die
gevallen kan cafeïnevrije koffie een uitkomst Koffie kan de alertheid en het concentratievermogen
zijn. Zwangere vrouwen wordt aangeraden verhogen.
Alles over E-nummers
Alle informatie over ingrediënten, additieven Spaans. Tevens zijn de chemische en triviale
en hun E-nummers is te vinden in VMT’s namen van de levensmiddelenadditieven
Ingrediëntenwijzer. Onlangs is editie 2009 ver- (inclusief E-nummer) opgenomen. Naast de
schenen met een up-to-date overzicht dat ook informatie over E-nummers, omvat VMT’s
inzicht geeft in de functionele eigenschappen Ingrediëntenwijzer een uitgebreid dossier
van de additieven en de leveranciers in Neder- over de levensmiddelenadditievenwetgeving.
land en België. Daarin staan onder meer de definities van
de categorieën levensmiddelenadditieven, de
VMT’s Ingrediëntenwijzer bevat lijsten met etiketteringsvoorschriften en de wetgeving
de levensmiddelenadditieven op volgorde voor novel foods en genetisch gemodificeerde
van E-nummers. Ook zoeken op naam van producten. In VMT’s Ingrediëntenwijzer is te
het levensmiddelenadditief is mogelijk om zien wie wat levert als het om ingrediënten
zo het bijbehorende E-nummer te vinden. en additieven gaat. Elk jaar opnieuw wordt
Omdat etiketten maar al te vaak moeten wor- de informatie over de leveranciers geheel
den vertaald, zijn er in de Ingrediëntenwijzer geactualiseerd en samengebracht in handzame
vertalingen te vinden van alle additieven met overzichten. VMT's Ingrediëntenwijzer is te
E-nummer in het Engels, Duits, Frans en bestellen via www.vmt.nl
Groene paprika Sweetgreen
Wetenschappers van groenteveredelings- Momenteel is de Sweetgreen paprika in Duits-
bedrijf Enza Zaden in Enkhuizen hebben een land en Amerika te koop maar de verwachting
groene paprika ontwikkeld die zoeter smaakt is dat de paprika ook in Nederland, België en
en vijftig procent meer vitamine C kan bevat- Engeland op kleine schaal in de supermarkt
ten dan de bestaande groene paprikarassen. komt.
De paprika, Sweetgreen genaamd, is door
inkruising met natuurlijk materiaal tot stand
gekomen, dus zonder genetische modificatie.
Consumenten blijken genoeg te hebben van
de smaak van groene paprika. De weten-
schappers hebben de ontwikkelingsrichting
gekozen om een paprika te veredelen die in
het rijpingsproces - het stadium waarin de
paprika rood of geel wordt en in voedings-
waarde stijgt – groen blijft. De Sweetgreen
paprika is een volledig gerijpte vrucht met
de zoetheid van de oranje paprika. Hij rijpt Consumenten blijken genoeg te hebben van de smaak
van ‘onrijpgroen’ naar olijf- of legergroen. van groene paprika.

Voedselallergie en kwaliteit van leven bij jeugd

Nieuwe brochure over koffie en gezondheid
Mag iemand koffiedrinken als hij maag-, darm
of leverklachten heeft? Wat is het effect van
koffie op de stoelgang? Mag iemand nog
koffiedrinken als hij geen galblaas meer
heeft? In de nieuwe brochure ‘Koffie, maag,
darm en lever’ van het Voorlichtingsbureau
voor Koffie en Gezondheid worden op deze en
andere vragen antwoord gegeven.
Met z’n allen drinken Nderlanders zo'n
6,5 miljoen liter koffie per dag. Hiermee is
koffie een belangrijke bron van vocht in de
voeding. Niet verwonderlijk dat er vragen
worden gesteld over de effecten van koffie op
het lichaam en het welzijn, onder meer door
mensen met maag-, darm- en leverklachten.
Aan de beantwoording van de vragen hebben
twee maag-darm-leverartsen en twee maag-
darm-leverdiëtisten meegewerkt. Veel van de
gestelde vragen waren op basis van divers
wetenschappelijke studies goed te beantwoor-
den.
Geen eenduidig antwoord
Op een aantal vragen is echter nog geen een-
duidig antwoord te geven, bijvoorbeeld omdat
de hoeveelheid onderzoek nog ontoereikend
is. Wel is duidelijk dat mensen vaak het koffie-
gebruik aanpassen aan hun eigen ervaringen.
De brochure is gratis aan te vragen via email:
info@koffieengezondheid.nl of telefoon:
(070) 336 51 63. Men kan de brochure ook
downloaden via www.koffieengezondheid.nl
Voedselallergie kan nog niet worden genezen.
De enige behandeling is strikte vermijding
van de voedingsmiddelen waar iemand aller-
gisch voor is. Dit kan het normale dagelijkse
leven ernstig verstoren. Om inzicht te krijgen
in de invloed die voedselallergie heeft op
de kwaliteit van leven van kinderen, is er in
het Universitair Medisch Centrum Groningen
(UMCG) een zogeheten kwaliteit-van-leven
vragenlijst ontwikkeld voor kinderen van acht
tot twaalf jaar. De vragenlijst is ziektespecifiek
en gerelateerd aan de gezondheid.
De vragenlijst geeft inzicht in de invloed die
een bepaalde ziekte of aandoening heeft op de
patiënt, vanuit het perspectief van de patiënt
zelf. Artsen kunnen de uitkomsten gebruiken
om inzicht te krijgen in de specifieke proble-
men waar een patiënt tegenaan loopt en hem
of haar helpen om beter met die problemen
om te gaan. Tevens kunnen de vragenlijsten in
de wetenschap gebruikt worden om het effect
van (nieuwe) interventies te onderzoeken. Met
als doel om de kwaliteit van de behandeling
en de uitkomsten voor de patiënt te verbete-
ren. Mensen met een voedselallergie hebben
meestal geen lichamelijke klachten. Wel is er
doorgaans een aanhoudende ‘ernst’ aanwezig
die veroorzaakt wordt door het feit dat ze
voortdurend alert moeten zijn dat ze bepaalde
voedingsmiddelen vermijden en de psycho-
sociale gevolgen hiervan. De ontwikkelde
vragenlijst is de enige beschikbare uitkomst-
maat die deze voortdurende ernst van voedsel-
allergie kan meten.
 Nummer 6
25 maart 2009 6 Advertentie

Verzorgd in
veiligheid

LIPS Zorgslot: zorg en zekerheid inéén

Instellingen voor zorg en psychiatrie hebben te maken met gecompliceerde eisen aan het
gebruik van deuren en de bijbehorende sluitsystemen. Met name in patiëntenkamers is een
effectieve combinatie van een toegangsgecontroleerde in- en uitgang, privacy, vluchtveilig-
heid en gebruiksgemak dan ook doorslaggevend. Het LIPS Zorgslot, met de mogelijkheid
van een privacyfunctie, biedt een uiterst flexibele invulling aan al deze eisen. Speciaal
ontwikkeld voor patiëntenkamers in (psychiatrische) zorginstellingen staat het LIPS
Zorgslot voor een totaaloplossing gebaseerd op een gecontroleerd, elektromechanisch,
zelfvergrendelend slot met eenvoudige vergrendeling en ontgrendeling door sleutel- of
krukbediening.
T: 088 639 46 00 | WWW.ASSAABLOY.NL ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

www.continuecare.nl
Minder zorgen www.cvatz.nl

IC/CCU-ers
Kinder-vpk
Meer zorg A-vpk

wij zoeken: HBO-V

Dialyse-vpk
VIG-ers
MC-ers
OK/Anaesthesie ZV-ers

Uitzendbureau Continue Care Uitzendbureau Care van A tot Z

Voor gespecialiseerde verpleegkundigen Voor verpleging en verzorging

Dudokplein 214 Wij regelen losse diensten en detacheringen en Dudokplein 214

3315 KH Dordrecht 3315 KH Dordrecht
garanderen al meer dan 10 jaar bijzonder
078 - 630 92 92 078 - 616 29 96
Email: info@continuecare.nl goede arbeidsvoorwaarden. Email: info@cvatz.nl
Nieuwbouw 7 Nummer 6
25 maart 2009

Onderzoek ‘Slimmer Vernieuwde mammokamer locatie Lucas

ziekenhuisgebouw’
Op de locatie Lucas van de Ommelander
Ziekenhuis Groep in Winschoten is de
mammokamer vernieuwd. Afgelopen maan-
dag werd de kamer officieel geopend.
De vernieuwde mammokamer beschikt over
apparatuur waarmee het ziekenhuis bij de top
hoort van wat momenteel te verkrijgen is op
het gebied van mammografie (borstonder-
zoek). De mammokamer beschikt over nieuwe
apparatuur waaronder een DBI- punctietafel.
Op deze punctietafel liggen patiënten tijdens
de puncties (in plaats van voorheen zittend).
De patiënt hoeft daardoor veel minder lang in
een ongemakkelijke houding te zitten. Bij het
inrichten van de kamer is geprobeerd een pret-
tige omgeving te creëren voor zowel de patiënt
als voor de arts en laborant. Door de nieuwe
apparatuur is de totale onderzoeksduur korter
geworden.

Feestelijke opening polikliniek Nieuwkuijk

De nieuwe polikliniek van het Jeroen Bosch
Ziekenhuis in Nieuwkuijk is 10 maart feestelijk
geopend. Zo’n duizend omwonenden kwamen
een kijkje nemen in het omgebouwde kanto-
renpand in Nieuwkuijk.
Clustermanager Peter van Druten is verant-
woordelijk voor de organisatie van de nieuwe
locatie Nieuwkuijk. Hij vertelt: “We willen
de zorg dichterbij patiënten brengen. Begin
dit jaar begonnen we hier met het aanbieden
van ziekenhuiszorg. Aan de bezoekerscijfers
te zien doen we het goed. Daarbij is het fan-
tastisch om te zien dat er wel duizend bezoe-
kers op deze opening afkomen. Mensen weten
ons dus goed te vinden!” De polikliniek biedt
plaats aan de specialismen: Chirurgie, Gynae-
cologie, Interne Geneeskunde, Orthopedie,
Neurologie, Plastische Chirurgie en Urologie.
Naast een diabetes- en hartfalenverpleegkun-
dige is er ook een orthoptiste aanwezig. Oog-
heelkunde start begin april met spreekuren.

Het Meyer Children’s Hospital in Florence (bron: Centrum Zorg en Bouw).

De jongste business unit van TNO Bouw en
Ondergrond, Centrum Zorg en Bouw en de
business unit Arbeid van TNO Kwaliteit van
Leven onderzoeken in 2009 de verkeersstro-
men in ziekenhuizen. Doel is om inzicht te
krijgen in de winst die er te behalen valt door
de indeling van ziekenhuizen af te stemmen
op de werkprocessen.
Door een toenemende schaarste aan arbeids-
kracht en een groeiende zorgvraag als gevolg
van vergrijzing is het noodzakelijk inzicht te
krijgen in de arbeidsproductiviteit en deze
te verhogen. Voorwaarde is dat de kwaliteit
van de arbeid en de zorg behouden blijft. De
indeling van een ziekenhuis heeft invloed op
de arbeidsproductiviteit. Het onderzoek brengt
de werkprocessen in beeld. Met de resultaten
is het mogelijk om in een bestaand gebouw de
werkprocessen te optimaliseren. Vervolgens
kunnen de resultaten inzicht geven hoe bij
nieuwbouw of renovatie het ontwerp het beste
aansluit op de gewenste werkprocessen.
Verkeersstromen
In het onderzoek worden de verkeersstromen
van medewerkers in ziekenhuizen gemeten.
Om een goed inzicht te krijgen in het func-
tioneren van het ziekenhuis in zijn geheel of
van een afdeling is het nodig kwantitatieve
data te verzamelen. Deze data kunnen even-
Astma behandelcentrum Salem in gebruik
tueel worden aangevuld met kwalitatieve
informatie, zoals beleving, mening, ideeën,
en dergelijke. De meetmethode is afhanke-
lijk van mogelijk aanwezige sensoren en
apparatuur in een ziekenhuis, zoals sensoren
in pasjes, telefoons, pda’s. De resultaten geven
inzicht in het volume en de frequentie van de
personeelsstromen. En door een koppeling te
maken van de metingen aan de werkprocessen
zijn deze in een tekening te verbeelden. De
inzichten van het onderzoek dragen bij aan
de ontwikkeling van een instrument voor
optimalisatie van de functionaliteit van een
ziekenhuis. Voor de start van het (ver)bouwen
van een ziekenhuis kunnen de werkprocessen Veel omwonenden kwamen een kijkje nemen in de nieuwe polikliniek.
in beeld worden gebracht. Om te komen tot
het meest productieve gebouw kunnen alter-
natieve plannen naast elkaar worden gelegd. Gemini Ziekenhuis start Cardiac Short Stay
Het instrument helpt de besluitvorming van
investeringen te onderbouwen en helpt bij het De verpleegafdeling Cardiologie van het voor totaal vier personen. Eerder wachtte een
maken van een solide ‘business case’. Gemini Ziekenhuis in Den Helder nam vorige patiënt op de Spoedeisende Hulp op uitslagen.
week een nieuwe unit in gebruik: de Cardiac Vanaf heden gaat men na een vlotte scree-
Oproep Short Stay. De unit is bedoeld voor patiënten ning op de Spoedeisende Hulp direct naar
TNO komt graag in contact met zieken- die met pijn op de borst in het ziekenhuis ar- de Cardiac Short Stay unit waar specifieke
huizen die belangstelling hebben voor riveren, maar bij wie niet duidelijk is of de cardiale zorg kan worden geboden en er meer
deelname aan het onderzoek ‘Slimmer klachten worden veroorzaakt door het hart. mogelijkheden zijn om diagnostiek sneller af
ziekenhuisgebouw’. Deelname is moge- Een kortere ligduur en snelle diagnostiek is te ronden. De patiënt ligt hierdoor korter in
lijk in verschillende vormen. Voor meer de winst voor de patiënt. het ziekenhuis. Het is de bedoeling dat men
informatie kan men contact opnemen met: binnen 24 uur weer naar huis kan als diagnos-
sjoerd.dehoogh@tno.nl Met de komst van de Cardiac Short Stay gaat tiek uitwijst dat het hart niet de oorzaak is van
een lang gekoesterde wens van de cardiologen de klachten. Omdat de diagnostiek bovendien
en de verpleegafdeling Cardiologie in vervul- meer afgerond is, hoeft de patiënt niet altijd
ling. Er zijn twee tweepersoonskamers aan- meer terug te komen in het ziekenhuis.
gepast en met monitoren uitgerust. Er is plaats

Astma behandelcentrum Salem in Ermelo kon
deze maand een geheel vernieuwd onder-
komen in gebruik nemen. Wat in 1968 nog een
villa was van één van de chirurgen van voor-
malig ziekenhuis Salem, is met hard werken
een volwaardig en erkend behandelcentrum
geworden.
Door de jaren heen werd de villa telkens weer
verbouwd. Het gebouw voldeed steeds minder
aan de normen van Arbowet en brandveilig-
heid. Salem maakte deel uit van de Koepel
van Behandelcentra voor Chronisch Zieken
(KBCZ). De KBCZ en ziekenhuis St Jansdal
in Harderwijk namen gezamenlijk het initia-
tief om gesprekken te voeren met zorgver-
zekeraars en het ministerie. Het plan ontstond
om Salem onderdeel van het St Jansdal te
laten worden. In de zomer van 2007 zijn de
medewerkers en patiënten van Salem uit-
geweken naar een tijdelijk pand in Harder-
wijk. In oktober van dat jaar is met de sloop
van overtollige zaken begonnen en in januari
2008 werd gestart met de bouw.
Buitenzwembad
Nu, een jaar later, is de nieuwe accommoda-
tie een feit. Een nieuw buitenzwembad, een
ruime sportzaal met veel licht, een aparte zaal
voor fitness apparaten en volop kleedkamers
en douches. In het gebouw zelf is de stijl van
het St Jansdal goed herkenbaar. Zo vormt
Salem echt een onderdeel van het ziekenhuis.
De mensen die hier komen revalideren zijn
kinderen en volwassenen met (chronische) Sandra van Baaren en Mariska Brink, verpleegkundigen Medium Care Cardiologie, openen de Cardiac Short
longaandoeningen, zoals astma en COPD. Stay.
 Nummer 6
25 maart 2009 8 Werken in de Zorg

Werken
in deCare4Care is een detacheerbureau voor gekwalificeerd personeel in de zorgsector. De
combinatie van werving en professionele begeleiding van zorgpersoneel vormt het kloppende
ZORGhart van Care4Care.
Zoek een baan die bij je past!
Care4Care heeft verpleegkundigen, met en zonder specialisaties en verzorgenden individuele
gezondheidszorg (IG) en leidinggevenden in dienst. Deze professionals hebben verscheidene
jaren werkervaring of zij komen net van de opleiding. Bij Care4Care kunnen zij rekenen op
persoonlijke begeleiding of coaching bij hun loopbaan. Met name voor medewerkers die net de
opleiding hebben afgerond, geeft dit uitstekende mogelijkheden.

Op basis van detachering plaatst Care4Care haar gemotiveerde medewerkers binnen

zorginstellingen en bedrijven in de Randstad (regio Rotterdam-Den Haag en regio Amsterdam)
en in het midden van het Care4Care
land (regio Utrecht).
is een detacheerbureau Care4Care
voor gekwalificeerd personeel zet zich in
in de zorgsector. De voor de opbouw, de
combinatie van werving en professionele begeleiding van zorgpersoneel vormt het kloppende
ontwikkeling en het behoud
hart vanvan een team van verzorgenden IG, verpleegkundigen
Care4Care. en
Verpleegkundige/Verzorgende IG
leidinggevenden. Daarmee ondersteunt
Care4Care Care4Care
heeft verpleegkundigen, organisaties
met en zonder specialisaties en verzorgenden bij het optimaal vervullen van
individuele
gezondheidszorg (IG) en leidinggevenden in dienst. Deze professionals hebben verscheidene Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5
hun zorgtaken. jaren werkervaring of zij komen net van de opleiding. Bij Care4Care kunnen zij rekenen op
of verzorgende ig? En ben je op zoek naar een
persoonlijke begeleiding of coaching bij hun loopbaan. Met name voor medewerkers die net de
opleiding hebben afgerond, geeft dit uitstekende mogelijkheden.
afwisselende baan in de zorg? Neem dan eens
Onze vacatures en diensten kunt
Op basis u vinden
van detachering op onze
plaatst Care4Care vernieuwde
haar gemotiveerde website:
medewerkers binnen
zorginstellingen en bedrijven in de Randstad (regio Rotterdam-Den Haag en regio Amsterdam)
www.care4care.nl.
een kijkje op onze vernieuwde website:
en in het midden van het land (regio Utrecht). Care4Care zet zich in voor de opbouw, de
ontwikkeling en het behoud van een team van verzorgenden IG, verpleegkundigen en www.care4care.nl
Telefonisch zijn wij te bereiken op nummer 010-4778140.
leidinggevenden. Daarmee ondersteunt Care4Care organisaties bij het optimaal vervullen van
hun zorgtaken.
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende
Onze vacatures en diensten kunt u vinden op onze vernieuwde website: www.care4care.nl.
arbeidsvoorwaarden!
Telefonisch zijn wij te bereiken op nummer 010-4778140.
Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?

Wie zorgt er voor de zorg?

Care4Care

Wie zorgt er voor de zorg?

Care4Care

Hèt uitzend- en detacheringbureau

voor de zorg.

Dudokplein 214
3315 KH Dordrecht
078 6309292
www.continuecare.nl
Werken in de Zorg
Prestaties omhoog
met betere ICT
Twee derde van de werkenden in de zorg is voor zijn werk afhankelijk van een pc of laptop.
Bijna de helft van de mensen die in de zorg
werken, denkt beter te kunnen presteren met
betere ICT-middelen. Een derde van de mede-
werkers verwacht dan een hogere motivatie.
De waardering voor het ICT-beheer is met
een 7,7 ruim voldoende en ligt iets hoger dan
het landelijk gemiddelde. Niettemin verwacht
veertig procent een verbetering van de ICT-
diensten indien deze worden uitbesteed aan
een externe partij. Ook zijn meer investerin-
gen nodig, vinden zeven op de tien mede-
werkers, zo blijkt uit het landelijke onderzoek
door Integron naar de ICT-beleving in Neder-
land.
Twee derde van de werkenden in de zorg is
voor zijn werk afhankelijk van een pc of laptop.
Dat is meer dan het landelijk gemiddelde over
de elf sectoren waarbinnen Integron het on-
derzoek verrichtte. Dat is des te opvallender
omdat maar een procent van de ondervraagden
binnen de zorg op een ICT-afdeling werkt, te-
gen zes procent als gemiddelde van alle secto-
ren. In zestien procent van de zorginstellingen
(Advertorial)
CNV-casus: Griepprik
Mijn werkgever biedt alle verpleegkundigen die bij ons
in het ziekenhuis werken de mogelijkheid in het najaar
een griepprik te halen op zijn kosten. Hoewel hij toe-
geeft dat hij niemand kan dwingen, wordt er flink op
aangedrongen dat je hem ook haalt. Persoonlijk ben ik
tegen al die inentingen. Ik ben ervan overtuigd dat al
dat enten niet goed is voor mijn lichaam. Bovendien is
het geen garantie dat je geen griep krijgt. In ons team
wordt het echter als ‘not done’ gezien om de prik te
weigeren. Daar is de opvatting dat het een onderdeel
is van je professionaliteit als zorgverlener.
Deze casus raakt aan de grenzen van profes-
sionaliteit. In casu wordt het argument van
professionaliteit gebruikt om de verpleeg-
kundige aan te zetten tot iets wat botst met de
eigen privé-opvatting. De vraag die gesteld
wordt, is of professionaliteit samenhangt met
de beïnvloeding van je werkdomein op je
privé-leven.
Je bent in eerste instantie een individu. Je zet
niet jezelf weg om verpleegkundige te gaan
spelen. Juist de combinatie van individu en
professional maken je als verpleegkundige
waardevol en professioneel.
Het gaat hier om verantwoordelijkheid, voor
de patiënt (niet aansteken) en/of naar je werk-
omgeving (uitval wegens ziekte). Patiënten
met verzwakte weerstand krijgen zelf de
mogelijkheid de griepprik te halen. Dat maakt
werkdruk tot het meest waarschijnlijke argu-
ment voor de groepsdruk. Zieke collega's zijn
een grote belasting voor hen die wel gezond
9 Nummer 6
is het ICT-beheer uitbesteed aan een externe
partij. Voor heel Nederland ligt dat percentage
op 26. Dat twee van de drie werkenden in de
zorg met een vorm van automatisering wer-
ken, toont het belang van een goede ICT-afde-
ling. Integron vroeg de ruim 4.000 deelnemers
aan het onderzoek de ICT-afdeling een cijfer
te geven. De zorg komt met een gemiddeld
rapportcijfer 7,7 uit de bus, tegenover een lan-
delijk gemiddelde van 7,5. Ondanks de goede
cijfers voor de ICT-afdelingen constateert
Integron dat er nog volop ruimte is voor ver-
betering. Vooral aspecten als onderhoud en op
tijd vervangen en vernieuwen van apparatuur
kunnen in de ogen van de gebruikers worden
verbeterd. “De uitkomsten van het onderzoek
geven aan dat de investeringen achterblijven
bij het gewenste niveau”, aldus Stephan van
Gelder, directeur van Integron. “Dat is, gezien
het belang van ICT, geen positieve ontwikke-
ling. Een goed functionerende ICT-afdeling
is essentieel voor een effectieve organisa-
tie. Bezuinigen op de ICT-afdeling doet daar
afbreuk aan.”
zijn en werken.
Professioneel handelen is een inschatting
maken van de consequenties van je handelen
en daarna een weloverwogen besluit nemen.
Daarbij jezelf als individu in acht nemend.
Dit maakt geen griepprik halen een goed
verdedigbare optie. In deze casus wordt de
groepsdruk opgevoerd onder de noemer pro-
fessionaliteit, wat de term degradeert tot een
machtsmiddel.
Uitgebreide reactie of zelf reageren? Kijk op
www.zorgethiek.nl
CNV is een vakbond die het net even anders doet.
Met Vitamine CNV heeft u meer zekerheid in handen.
Meer weten over een lidmaatschap of heeft u vragen?
Bel (030) 751 1001 of mail naar cnvinfo@cnv.nl.
25 maart 2009
Orbis gaat banen
schrappen
Het pas geopende Orbis Medisch Centrum in
Sittard verkeert in grote financiële problemen
en wil daarom 550 mensen die in de thuiszorg
en in het nieuwe ziekenhuis werken, ontslaan.
Zonder een rigoureuze ingreep zou volgens
de nieuwe Raad van Bestuur het medisch
concern, waarbij ruim 5.500 mensen werken,
binnen een half jaar failliet zijn. De directe
reden voor de financiële problemen is de
forse overschrijding van de bouwkosten
van wat het meest moderne ziekenhuis van
Nederland moest worden. De bouwkosten
werden destijds geraamd op 197 miljoen euro,
maar uiteindelijk heeft de bouw 370 miljoen
euro gekost. Volgens de leden van de nieuwe
Raad van Bestuur hebben hun voorgangers
de bouwkosten volledig uit de hand laten
lopen door zich niet af te vragen wat finan-
cieel mogelijk is maar door als uitgangspunt te
nemen 'wat willen we'. Of het ontstane finan-
ciële gat van 173 miljoen euro voorlopig kan
worden gedicht met een overbruggingskrediet
is aan de beide huisbankiers ABN Amro en
Fortis. Orbis is inmiddels aan het bezuini-
gen geslagen door voor 32 miljoen euro in de
kosten te snijden en dat gaat honderden per-
soneelsleden hun baan kosten. Maar dan nog
blijft het zwaard van Damocles in de vorm van
een faillissement boven het hoofd van Orbis
hangen.
Meer kleur aan het
bed in Amphia
Gastvrijheid. Dat is de insteek van de
vernieuwing van de functies rondom het
bed van de patiënt. De ondersteunende
medewerkers (gastvrouw, en -heer en service
assistent) van het Amphia Ziekenhuis in
Breda en Oosterhout zijn daarom sinds maart
in het nieuw gestoken en het takenpakket is
herzien. Verschillende functies zijn daarmee
voor de patiënt beter herkenbaar en de taak-
verdeling tussen verpleegkundigen en onder-
steunende medewerkers is efficiënter.
De ondersteunende functies waren tot voor
kort gekleed in het wit, net als doorgaans de
verpleegkundigen. De gastvrouw en -heer is
vanaf nu gekleed in een rode hes en heeft,
naast het verzorgen van voeding en dranken,
meer patiëntgerichte taken gekregen zoals het
ontvangen van patiënt en bezoek. De service
assistenten, in een blauwe hes, zijn vooral
gericht op interieuronderhoud en hebben
daarbij taken als het opmaken van bedden en
het bevoorraden van de afdeling. Het begrip
gastvrijheid speelt een steeds grotere rol in de
ziekenhuizen. Dat geldt ook voor het Amphia
Ziekenhuis dat zich meer en meer richt
Links de service assistent en rechts de gastvrouw in hun nieuwe uniform (foto Amphia Ziekenhuis).
Mensen in de zorg
Maurice Horsten is benoemd tot algemeen
directeur van Nationale-Apotheek.nl. Samen
met commercieel directeur Coen van den
Heuvel zal hij leiding geven aan de verdere
groei van Nationale-Apotheek.nl. Drs. Mau-
rice Horsten (1967) heeft zich na zijn studie
Economie (Internationaal Management) aan
de Universiteit Maastricht gevestigd als zelf-
standig consultant. Hij was in 1993 mede-
oprichter van de eerste postorderapotheek
van Europa. Daarna werkte hij voor farma-
ciebedrijf Eli Lilly in Nederland, Engeland
en de Verenigde Staten. Vanaf 2004 parti-
cipeerde hij in DiabetesDirect, waar hij
directeur werd. Hij richtte in 2005 het bedrijf
Hulpmiddelen Direct op. Beide bedrijven
verkocht hij in 2006 aan de OPG Groep.
Dr. Ir. John van Eijndhoven treedt per
1 juli 2009 uit de Raad van Bestuur van
Zorggroep Noorderbreedte in Leeuwarden.
Hij maakt dan gebruik van de OBU-regeling.
Per 1 juni 2009 wordt drs. Peter Littooy RA
lid van de Raad van Bestuur. Peter Littooy
studeerde bedrijfseconomie aan de VU in
Amsterdam en werd in 1988, na een post-
doctorale studie accountancy, ingeschreven
in het accountantsregister. Littooy volgde
diverse opleidingen op het gebied van zie-
kenhuismanagement. Hij werkte in diverse
functies als financieel manager, onder andere
bij de belastingdienst, de Universiteit Leiden
en GGZ Friesland. Littooy is al sinds 2001
verbonden aan Zorggroep Noorderbreedte.
Zijn huidige functie is directeur Financiën
en Informatievoorziening MCL, tevens con-
troller van Zorggroep Noorderbreedte.
Tijdens het congres HRM in de zorg op
19 maart zijn de scriptieprijzen ‘innovaties in
de zorg’ uitgereikt. De eerste prijs van 2.500
euro ging Jesse van Elteren voor zijn kosten-
effectiviteitsonderzoek naar het optimale
aantal vervolgconsulten na borstkankerope-
raties. Anne Lankester won de tweede prijs
voor haar onderzoek naar de effectiviteit van
positive framing (het positief verpakken van
de boodschap) bij depressiepreventie. Derde
werd Chris Brandhorst die een automati-
seringsmodel ontwikkelde om huisartsen
te ondersteunen in het vinden van de juiste
informatie bij een bepaald ziektebeeld.
op gastvrijheid en service. Met de nieuwe
kleding wordt met name tegemoet gekomen
aan de wens van patiënten: herkenbaarheid
van de verschillende medewerkers op een ver-
pleegafdeling.
 Nummer 6
25 maart 2009 10 Advertentie

 







 


 
 


 
 
 




 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 






Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS)

is vanaf 2008 in elk ziekenhuis verplicht
Jalaco Consultancy is gespecialiseerd in: Neem contact op met:
• patiënt veiligheid Jalaco Consultancy
• medicatie veiligheid Dr. J. M. de Laat
• proces optimalisatie 0182 - 32 24 40
• systeem oplossingen jmdelaat@jalaco.nl

Jalaco Consultancy • Blekerssingel 78 • 2806 AD Gouda • www.jalaco.nl

Werken in de Zorg
Beroep in Beeld
Naam: Jan Jaap Schmitz, CFM
Leeftijd: 54 (21 juni 1954)
Opleiding: Hogere Hotelschool ‘s-Graven-
hage
Afdeling: Raad van Bestuur
Beroep: Hospitality Officer
Ziekenhuis: UMC St Radboud Nijmegen
Uw functie is niet alleen nieuw binnen
het UMC, maar ook binnen de Neder-
landse gezondheidszorg redelijk uniek.
Wat houdt uw huidige beroep precies
in?
“De Hospitality Officer geeft richting aan het
continue bezig zijn met de gastgerichtheid,
vanuit een onafhankelijke positie. Gastgericht-
heid voor zowel onze patiënten en hun bege-
leiders als voor de medewerkers en ingehuurde
dienstverleners. Als adviseur van de Raad van
Bestuur fungeer ik als liaison namens de Raad
van Bestuur tussen de afdelingshoofden van
de primaire processen Onderzoek, Onderwijs
en Patiëntenzorg. Veelal wil dit zeggen dat ik
enerzijds verbetermogelijkheden aan geef en
tevens de contacten leg tussen de afdelings-
hoofden en de leidinggevenden in het Service-
bedrijf (SB). Denk daarbij aan de managers
van de SB Productgroepen Logistiek &
Services, Vastgoed & Infrastructuur en HRM.
Respectievelijk over zaken als dienstverlening
aan patiënten (L&S), het verbeteren van de
uitstraling van de gebouwen, ruimten, meubi-
lair, kleurgebruik en dergelijke (V&I) en het
omgaan met medewerkers (HRM) zoals wat
doen we bij de introductie van nieuwe mede-
werkers, in geval van een jubileum en bij het
afscheid.”
Welke eigenschappen heeft iemand
nodig om dit werk te kunnen doen?
“Klantgericht denken, in staat zijn waarde-
vrij en creatief te functioneren, geduld en tact
hebben en vooral weten hoe de hazen lopen in
een organisatie. Het klantgericht denken wil
in mijn ogen vooral zeggen dat het belang van
de gast steeds voorop moet staan. Het gaat er
niet om elkaar in een organistie af te troeven of
eigen belangen na te streven. Het gaat om het
kijken door de bril van de gast. Laatst zat ik bij
een bijeenkomst over ‘narrow casting’. Op het
moment dat gesproken werd over ‘wat willen
we op de schermen tonen’, werd door een aan-
tal aanwezigen geredeneerd over wat de afde-
ling (zoals de polikliniek, restaurant, centrale
hal) wilde laten zien. Eigenlijk beredeneerde
niemand vanuit de gedachte ‘wat zou onze
gast willen zien/weten’. Dan kijk je dus niet
als basis vanuit de gast ook al kan de bedachte
presentatie best informatief zijn.”
Waar moet iemand tegen kunnen?
“Het niet hebben van een eigen budget en
optreden zonder directe lijnverantwoordelijk-
heid. Ik was als directeur Facilitair Bedrijf
gewend te sturen, te beslissen. Ik kende mijn
baten en lasten en wist daarbinnen te investe-
Congres aanpak kindermishandeling
Professionele hulpverleners blijken het lastig
te vinden kindermishandeling adequaat aan
te pakken. Eigen emoties kunnen hun daad-
kracht en besluitvorming beïnvloeden. Het
Emma Kinderziekenhuis AMC in Amsterdam
belegt op donderdag 26 maart een praktijk-
congres dat moet leiden tot minder weerstand
en een betere aanpak van kindermishande-
ling.
Kindermishandeling komt vaak voor, maar
wordt veel te weinig herkend, adequaat aan-
gepakt en gemeld. Het praktijkcongres
‘Kindermishandeling aanpakken is weerstan-
11 Nummer 6
25 maart 2009
Verpleegkundige Saskia van Staalduinen
verkozen tot Calabris ZorgTopper 2009
Saskia van Staalduinen is begin deze maand strijden gewonnen die in de maanden januari
verkozen tot Calibris ZorgTopper 2009. De en februari in vijf regio’s zijn georganiseerd.
Calibris ZorgTopper is een leerling-verpleeg- De vijf finalisten speelden twee rollenspellen
kunde die uitblinkt in zowel beroepshouding samen met een actrice. Ook maakten zij
als vakdeskundigheid “Saskia is een verpleeg- rekenopdrachten. Zij werden door een vakkun-
kundige die iedereen wel aan zijn/haar bed dige jury beoordeeld op aspecten als commu-
wil hebben”, aldus de jury. Calibris, kennis- nicatieve vaardigheden, inlevingsvermogen,
centrum voor leren in de praktijk, organiseert samenwerken en begeleiden. “Saskia is een
de wedstrijd ter promotie van het werken in erg vriendelijke en daadkrachtige verpleeg-
de zorg. kundige die de patiënt op haar gemak kan
stellen”, was het oordeel van de jury. Samen
De Calibris ZorgTopper 2009 nam het in de met Ellen Backx, de tweede prijswinnaar, zal
finale op tegen vier andere kandidaten. Deze Saskia in september 2009 deelnemen aan de
kandidaten hebben allen hun regionale wed- WorldSkills-wedstrijden in Calgary, Canada.
Jan Jaap Schmitz
ren in verbeteringen en proactief op te treden.
Nu is het vooral het aanzwengelen van zaken,
ervoor zorg dragen dat actie wordt onder-
nomen en het vermijden van discussies over
‘…en wie gaat dat dan betalen ?....’.”
Wat vindt u het plezierigst / onplezie-
rigst in dit werk?
“Denken vanuit de gast en de ruimte die ik van
de Raad van Bestuur krijg om met de Hospi- Zorgtopper Saskia van Staalduinen (helemaal rechts) en de nummer twee Ellen Backx (helemaal links) samen met
tality bezig te zijn. Mijn creativiteit komt de andere genomineerden.
opnieuw tot ontwikkeling, ik kom steeds meer
in mijn eigen kracht en geniet van bereikte
resultaten. NZa vertrouwt omzetstijging huisartsen niet
Onplezierig is dat nog niet iedereen denkt
vanuit de gast of discussie voert over de De omzet van de gemiddelde huisartsenprak- van een vermeerdering van declaraties. Dat
financiering van verbeteringen. Natuurlijk tijk is tussen 2005 en 2007 met 50.000 euro kan heel goed gebeurd zijn om valide rede-
kost gastgericht denken en handelen geld, gestegen tot een bedrag van 236.000 euro. nen, maar de NZa sluit oneigenlijk decla-
maar het zijn investeringen die uiteindelijk Dat blijkt uit een onderzoek van de Nederland- ratiegedrag niet uit. Dat oneigenlijke zou
zichzelf terugbetalen. Hoe kan het zijn dat een se Zorgautoriteit (NZa). Deze omzetstijging dan daarin bestaan dat huisartsen opzettelijk
afdelingshoofd in zijn wachtruimte (en dan hangt volgens de NZa nauw samen met een een kort consult rekken tot meer dan twintig
overdrijf ik natuurlijk een beetje) een zestal wijziging in de manier waarop huisartsen voor minuten, waardoor automatisch een hogere
verschillende (maten, kleuren en stijl) stoe- hun diensten worden betaald. declaratie voor een lang consult kan worden
len uit het jaar nul heeft staan, veel A4-tjes ingediend. De NZa pleit er voor om dit ver-
met gebiedende teksten heeft laten ophangen Volgens de NZa is er geen sprake van een toe- schil tussen kort en lang, dat ze omschrijft als
en tijdschriften laat lezen die zo beduimeld name van de verleende zorg. Dus is er sprake 'een verkeerde prikkel', af te schaffen.
zijn dat de ziekenhuishygiënist de wenkbrau-
wen zou moeten fronsen en dan de discussie
aangaat over de kosten van voorgestelde ver- Beroepenoriëntatie in MC Alkmaar
beteringen. Kom ik later in een privékliniek
dezelfde persoon tegen en dan ziet alles er
spik en span uit…..”
Welke ambities heeft u?
“Meewerken en meedenken om het UMC
St Radboud tot een top centrum te maken. Het
optimaliseren van de gastgerichtheid is daarin
een zeer belangrijk doel, naast top prestaties
in onderzoek, onderwijs en de patiëntenzorg.
Ik streef ernaar dat het denken vanuit het
belang van de klant bij de meerderheid van de
medewerkers gemeengoed wordt.”
den overwinnen. De persoonlijke uitdaging
van elke professional’ beoogt de obstakels
weg te nemen die hulpverleners ervaren. Het
programma biedt ’s morgens praktijkgerichte
lezingen en ‘s middags workshops. Deel-
nemers kunnen kiezen uit twintig kleinscha-
lige workshops. Het congres, georganiseerd
door het Emma Kinderziekenhuis AMC en
Augeo Foundation, wordt donderdag 26 maart
van 9.00 tot 17.00 uur gehouden in het AMC.
De plenaire onderdelen (lezingen en inter-
actief theater) vinden plaats in Collegezaal 5, "Leuk en leerzaam", dat was de veelgehoorde reactie van de zestien leerlingen van het Petrus Canisius College
de workshops op uiteenlopende locaties (over- uit Alkmaar die woensdag 18 maart mochten rondkijken in het Medisch Centrum Alkmaar (MCA). In het chirur-
zicht verkrijgbaar op de dag zelf). gisch dagziekenhuis oefenden de deelnemers het plakken van pleisters met plastic handschoenen aan.
 Nummer 6
25 maart 2009
IJsselland Ziekenhuis start Voet- en enkelpoli
Patiënten met voet- en enkelklachten worden gezien door een orthopedisch chirurg en een orthopedisch schoen-
maker.
Voet- en enkelklachten komen veel voor. Er
bestaan ook veel verschillende ziektebeelden
die kunnen leiden tot voet- en enkelklachten.
Daarom is het IJsselland Ziekenhuis in Capel-
le aan den IJssel deze maand gestart met de
Voet- en enkelpolikliniek.
Tijdens de spreekuren worden patiënten niet
Ondernemen in het ziekenhuis
Kapsalon Ella
Ook mensen die in een ziekenhuis liggen
hebben een kapper nodig. De een voor een
was- en knipbeurt, de ander voor advies op
het gebied van haarwerken, pruiken of haar-
aanvullingen. Met name op dat laatste gebied
heeft Kapsalon Ella, gevestigd op de vijfde
etage van het Goudse Groene Hart Zieken-
huis, zich gespecialiseerd.
In deze kleine kapsalon (twee stoelen) helpen
eigenares Ella Kluijtmans en medewerkster
Franka van Baren onder andere mensen die
als gevolg van een chemokuur of dermatolo-
gische problemen kaal worden. Ella: “Voor
een eerste gesprek met zo’n klant trekken we
meestal wel een uur uit. We kijken wat voor
persoonlijkheid we voor ons hebben en hoe
iemand in zijn ziekte zit. Verder maken we
een foto, nemen de maat van het hoofd en
een plukje haar. Al pratend kom je dan op een
idee.” Een pruik ziet er tegenwoordig levens-
echt uit, of mensen nu gebruik maken van een
pruik van echt haar of van kunstvezels. “Er is
echt heel veel mogelijk. Voor iedereen is wel
iets geschikts te vinden. Niemand hoeft te
zien dat je een pruik draagt.” Ella hecht veel
belang aan persoonlijke aandacht en service.
Het is bij haar mogelijk een optie te nemen op
Kapsalon Ella helpt veel mensen die als gevolg van een chemokuur of dermatologische problemen kaal worden.
12
alleen gezien door een orthopedisch chirurg,
die gespecialiseerd is in voet- en enkel-
pathologie, maar ook door een orthopedisch
schoenmaker. Een patiënt heeft hierdoor bij
één polibezoek zowel de expertise van de
orthopedisch chirurg als de orthopedisch
schoenmaker.
een pruik. Soms weten mensen niet helemaal
zeker of ze wel kaal zullen worden. Deze
mensen mogen een pruik uitkiezen, maar
hoeven hem niet per se af te nemen. “Dat
kost ons natuurlijk wel even wat werk. Maar
ik vind het belangrijk om mensen gerust te
stellen. Ze moeten niet bang hoeven zijn dat
ze straks geen haar, maar ook geen pruik
hebben. Ook voor mensen die met andere
klachten in het ziekenhuis verblijven, is een
bezoekje aan de kapper een prettige afwisse-
ling. Al is het alleen maar dat hun haar weer
eens wordt gewassen. Of dat ze een hoofd-
huidmassage krijgen. “Er is in een zieken-
huis zoveel behoefte aan dit soort dingen”,
merken de beide kapsters op.
Zorgverleners vragen
vooral maatwerk
“Ik zou voor safe gaan en mijn uren opsparen
om te gebruiken na mijn vijftigste.” Dat ant-
woord geeft de 27-jarige verpleegkundige
Petra Stiemer op de vraag wat zij zou doen
met haar opgespaarde uren als het levens-
fasebeleid daadwerkelijk wordt ingevoerd. Op
dit moment vinden de onderhandelingen over
de CAO Ziekenhuizen plaats. Hierin wordt
onder meer gesproken over een afschaffing
van de extra verlofuren voor medewerkers van
55 jaar en ouder. Die uren zouden flexibeler
moeten kunnen worden opgenomen tijdens
de hele loopbaan. Verder staat de ‘ontzierege-
ling’ ter discussie die het 55-plussers moge-
lijk maakt geen avond-, nacht-, en weekend-
diensten meer te draaien als ze dat niet willen.
De NVZ vereniging van ziekenhuizen is warm
voorstander van het afschaffen van beide
verworven rechten. Werknemersorganisaties
staan hier beduidend sceptischer tegenover.
De werkvloer vraagt vooral om maatwerk.
Petra Stiemer werkt als verpleegkundige op
de afdeling Hartbewaking van het Hartcen-
trum van het HagaZiekenhuis in Den Haag.
In juni hoopt ze haar specialisatie hartbewa-
king af te ronden. Ze ervaart haar werk als
intensief. “Als wij een fout maken, heeft dat
gevolgen voor de patiënt. Je bent je daarom
steeds bewust van wat je doet. Ik houd er ook
in mijn privéleven rekening mee. Als ik een
vroege dienst heb, zorg ik ervoor dat ik niet
te laat naar bed ga en uitgerust op mijn werk
verschijn.” Lichamelijk is het wel belastend,
maar het ligt eraan op welke afdeling je werkt.
Mensen die bijvoorbeeld op neurologie wer-
ken, moeten een groter beroep doen op hun
lichaam. De onregelmatige diensten maakt
het voor sommige mensen wel zwaar. Conti-
nudiensten vergen zeker wat van je. Ik kan me
daarom voorstellen dat iemand van 55 dit als
erg zwaar ervaart.”
Volgens de NVZ kunnen de huidige verlof-
regeling en de ‘ontzieregeling’ voor rooster-
problemen zorgen op een afdeling waar veel
mensen van 55 jaar en ouder werken. De ver-
wachting is dat de gemiddelde leeftijd van de
medewerkers in de toekomst alleen maar zal
stijgen, waardoor steeds meer mensen gebruik
kunnen maken van die regelingen.
Voor zover Petra Stiemer weet, zorgt de ‘ont-
zieregeling’ op haar afdeling zeker niet voor
scheve gezichten. “Ik heb geen geluiden ge-
hoord dat mensen het vervelend vinden als
Petra Stiemer vindt het spreiden van de verlofmogelijkheden een goed gegeven. Wel vraagt ze zich af of iedereen
een bewuste keuze zal maken. Ze is bang dat mensen geneigd zijn de gespaarde uren op te maken en daar later
toch spijt van krijgen (foto Hans Oostrum).
Kliniek
oudere werknemers geen nacht- en avonddien-
sten meer draaien. Mensen vinden het eerder
logisch dat dit niet meer hoeft.” Aan de andere
kant kent zij oudere verpleegkundigen die
juist avond- of nachtdiensten draaien.
Ze vindt daarom dat het een eigen keuze moet
zijn. De oudere medewerker kan zelf het beste
inschatten wat hij of zij nog wel aankan. Die
teneur valt ook op te maken uit de reacties
op artikelen over dit onderwerp op sites als
Nursing en Bijzijn. Een 55-jarige vertelt bij-
voorbeeld om het weekend drie nachtdiensten
te draaien en dat bevalt haar prima.
Het financiële aspect zou wel wat meer aan-
dacht mogen krijgen, zo blijkt uit de reacties
op de sites. En dan gaat hen niet alleen om een
algemene salarisverhoging, maar juist om een
extra beloning voor het werken in de avond,
nacht of weekenden. Jonge mensen kunnen
dat geld goed gebruiken, voor ouderen hoeft
dat wellicht niet meer. Op die manier ontstaat
er vanzelf een grote belangstelling voor deze
diensten bij de jongeren, en worden de oude-
ren automatisch ontzien.
Werknemersorganisaties als Abvakabo FNV,
FBZ, NU’91 en De Unie Zorg & Welzijn zien
weinig in het afschaffen van de ‘ontzierege-
ling’. Zij willen het liefst zo dicht mogelijk
blijven bij de huidige ontziebepaling. Ook
CNV Publieke Zaak vindt het belangrijk dat
op alle leeftijden en tot op latere leeftijd op
een gezonde en prettige wijze in een zieken-
huis kan worden gewerkt.
Verlofregeling
NVZ wil niet alleen de ‘ontziebepaling’
afschaffen, maar ook de huidige verlofrege-
ling meer spreiden. De huidige regeling maakt
volgens de NVZ medewerkers van 55 jaar in
één keer gemiddeld dertien procent duur-
der dan een jongere, omdat hij minder hoeft
te werken voor hetzelfde loon. Nu mag een
55-jarige die voltijd werkt 108 uur per extra
per jaar opnemen. Dat maakt hem in sollicita-
tieprocedures minder aantrekkelijk.
Het idee achter het levensfasebeleid is dat de
verlofmogelijkheden veel meer worden ge-
spreid over het leven, en niet allemaal aan het
eind van de loopbaan zijn geclusterd. Dat is
zeker van belang nu er in toenemende mate
medewerkers boven de 55 jaar in het zieken-
huis zullen werken.
Het idee is dat medewerkers vanaf het moment
van hun indiensttreding in het ziekenhuis extra
tijd krijgen die ze zelf kunnen inzetten, wan-
Kliniek
neer ze maar willen. Mensen kunnen ervoor
kiezen uren te sparen en deze bijvoorbeeld op
te nemen in de periode dat hun kinderen klein
zijn, of om een wereldreis te gaan maken. Het
blijft ook mogelijk de tijd te reserveren voor
als men ouder wordt en iets minder wil wer-
ken. Petra Stiemer vindt zo’n spaarmogelijk-
heid een goed gegeven. Wel vraagt ze zich af
of iedereen een bewuste keuze zal maken. Ze
is bang dat mensen geneigd zijn de gespaarde
uren op te maken en daar later toch spijt van
krijgen. Zelf zou ze daarom op safe spelen en
de uren gewoon laten staan tot ze ouder is.
Toverkonijntjes voor kinderen
Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen heeft bijna 1.000 toverkonijntjes gekregen om uit te delen aan kinderen als
ze op het LAB geprikt moeten worden, op de dagverpleging een dagje moeten liggen of bij de Eerste Hulp terecht
komen. De Lions Club Amstelveen en het bedrijf Trouvaille Promogifts, producent van relatieartikelen, maakten
deze schenking mogelijk. Volgens Bert Hensgens, klinisch chemicus en hoofd van het Laboratorium, komen hier
jaarlijks vele honderden kinderen die geprikt moeten worden. Noodzakelijk, maar altijd weer reden voor tranen
en verdriet. Hij hoopt dat de konijntjes een welkome afleiding zullen zijn en in ieder geval een troost achteraf. De
kleine Gyan van Vliet uit Abcoude (zie foto) kon weliswaar nog steeds niet lachen nadat hij geprikt was, maar het
konijn ging, geklemd onder zijn arm, mee naar huis.
Ziekenhuizen en specialisten herkennen
conclusies IGZ-rapport tot op zekere hoogte
De NVZ vereniging van ziekenhuizen, de
Orde van Medisch Specialisten en betrokken
wetenschappelijke verenigingen kunnen zich
redelijk vinden in het rapport van de inspectie
over de zorgketen voor kankerpatiënten.
Er gaat inderdaad veel goed in de behandeling
van kankerpatiënten. Er werken enthousiaste
medisch specialisten en medewerkers die zich
met hart en ziel inzetten voor de patiënt, de
techniek is op orde, wachtlijsten zijn weg-
gewerkt. En ja, oncologische zorg is complex.
Er zijn veel zorgverleners bij betrokken. En
ook nog op verschillende afdelingen en in
verschillende instellingen. De roep om regie
en overzicht is heel legitiem. Binnen de
Nederlandse ziekenhuizen zijn de bij de zorg
voor kankerpatiënten betrokken zorgverleners
continu bezig met het verder verbeteren van
de zorg. Het onderzoek waarop dit inspectie-
rapport is gebaseerd, is al weer ruim twee jaar
oud. Sindsdien zijn er belangrijke stappen ge-
zet. Binnen de ziekenhuizen is multidiscipli-
nair overleg waarin iedere patiënt met kanker
wordt besproken door alle zorgverleners die
met die patiënt te maken hebben. Verder zijn
er binnen de ziekenhuizen steeds meer gespe-
cialiseerde oncologieverpleegkundigen actief
die vaak de vaste contactpersonen zijn waar
de patiënt behoefte aan heeft. Ook het ont-
wikkelen van protocollen voor behandelingen
binnen de kankerzorgketen heeft de volle aan-
13
Een 55-jarige die een reactie achterliet op een
van de sites pleit voor meer maatwerk. De
mensen die fulltime werken kunnen wel wat
extra verlofuren gebruiken, maar voor mensen
die twee dagen werken is dat helemaal niet zo
nodig. “Luister toch eens naar de werkvloer”,
zo verzucht deze 55-jarige.
De onderhandelingen over de CAO Zieken-
huizen, die van toepassing is op circa 190.000
medewerkers, lopen naar verwachting nog tot
medio april.
Door Marja den Otter
dacht. Natuurlijk kan het altijd beter. De zorg
voor kankerpatiënten is inderdaad een com-
plex en veelomvattend proces, waarbij iedere
patiënt maatwerk krijgt. Een goede aansturing
van elk individueel behandeltraject is dan ook
van groot belang. Daarom is de roep om regie
heel begrijpelijk. In de praktijk is het reali-
seren daarvan wel het meest ingewikkelde
waar ziekenhuizen en specialisten zich voor
geplaatst zien, mede omdat zich gaandeweg
wijzigingen kunnen voordoen. Betrokkenen
maken wel een aantal kanttekeningen: Uitge-
breid multidisciplinair overleg trekt een zware
wissel op de beschikbare staf in de zieken-
huizen, zowel medisch specialistisch als ver-
pleegkundig. Bovendien bevordert de huidige
financieringsstructuur eerder verbrokkeling
dan goed georganiseerde ketenzorg. Verder
schiet de infrastructuur, nodig voor snelle en
adequate informatieoverdracht, tekort. De ont-
wikkeling van een elektronisch patiëntendos-
sier, drempelloos toegankelijk voor betrokken
zorgverleners, dient krachtig gestimuleerd te
worden en op korte termijn tot vruchtbare re-
sultaten te leiden. Gezien de complexiteit van
de materie, zetten NVZ, Orde en wetenschap-
pelijke verenigingen wel vraagtekens bij de
haalbaarheid van de eis van de inspectie aan
ziekenhuizen om voor 1 juli 2009 een plan van
aanpak in te dienen en dat voor 1 januari 2010
te implementeren. Te snel zou hier wel eens
slechte kwaliteit kunnen betekenen.
Nummer 6
25 maart 2009
Kwetsbare ouderen korter opgenomen
Als kwetsbare oudere mensen geopereerd
moeten worden of langere tijd opgenomen
zijn, gaan zij qua conditie achteruit. Dit kan
leiden tot complicaties en een langzamer
herstel tijdens de ziekenhuisopname. Een
programma met individueel gerichte voeding
en beweging zal de conditie verbeteren en de
opnameduur verkorten. Deze stelling is uit-
gangspunt voor een grootschalig onderzoek
van de afdeling fysiotherapie van Zieken-
huis Gelderse Vallei in Ede en het lectoraat
Sport, Voeding en Leefstijl van de Hogeschool
Arnhem en Nijmegen (HAN).
Vrijdag 20 maart tekenden beide instellingen
een samenwerkingsovereenkomst om dit
onderzoek te starten. De afdeling fysiothera-
pie van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede en
de HAN gaan onderzoek doen op het gemeen-
schappelijke terrein van voeding, beweging
en de lichamelijke conditie van de oudere
Lievensberg ziekenhuis wisselt informatie over
medicijngebruik digitaal uit
Het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op
Zoom, apothekers en apotheekhoudende
huisartsen uit een groot deel van West-
Brabant en een stukje van Zeeland gaan in
de toekomst gegevens over medicatie digi-
taal uitwisselen. De eerste stap hiervoor was
de ondertekening van een intentieverklaring.
Dat gebeurde begin maart in de aula van het
Lievensberg ziekenhuis.
De patiëntgegevens over medicijnengebruik
kunnen straks elektronisch worden uitgewis-
seld tussen apothekers, apotheekhoudende
huisartsen en het ziekenhuis. Dit draagt bij
tot een hogere patiëntveiligheid en een betere
zorgkwaliteit. De online beschikbare infor-
matie voorkomt onnodige medicatiefouten.
De intentieverklaring is tijdens de bijeenkomst onder meer ondertekend door de apothekers mevrouw Said
(apotheker van De Spil) en de heer De Gast, apotheekhoudend huisarts in Nieuw-Vossemeer.
IJsselmeerziekenhuizen wijzigt naam
Nu de MC|Groep het roer van de IJsselmeer-
ziekenhuizen heeft overgenomen, krijgen
de ziekenhuizen ook een andere naam. Het
ziekenhuis in Lelystad gaat voortaan verder
onder de naam MC|Lelystad en het ziekenhuis
in Emmeloord als MC|Emmeloord.
Met de naamswijziging wil de MC|Groep
de nieuwe koers onderstrepen. “Er gaat een
frisse wind waaien door de ziekenhuizen.
MC|Lelystad en MC|Emmeloord moeten
synoniem worden voor kwaliteit, snelheid
en klantvriendelijkheid”, aldus Loek Winter.
De naamswijziging wordt geleidelijk door-
gevoerd. Zo zijn de nieuwe personeels-
advertenties voor operatiekamerpersoneel al
opgesteld met het nieuwe logo en binnenkort
fragiele patiënt. In de praktijk betekent dit dat
voor en tijdens de opname in het ziekenhuis
de fysieke conditie en voedingstoestand van
deze groep patiënten wordt gemeten. Zij krij-
gen een individueel programma aangeboden
gericht op specifieke voeding- en bewegings-
instructies. Omdat gebrek aan lichamelijke
activiteit gecombineerd met ondervoeding
leidt tot vermindering van spiermassa, spier-
kracht en uithoudingsvermogen, hebben
oudere en kwetsbare zieken weinig reser-
vecapaciteit meer. Daarom herstellen zij
ook langzamer. Door specifieke voeding en
gerichte bewegingsinstructie wordt hun con-
ditie verbeterd. Een betere conditie betekent
een sneller herstel na bijvoorbeeld een ope-
ratie. Naast het voorkomen van complicaties
kan bij veel patiënten op deze manier ook de
opnameduur worden verkort. Dat is althans de
vooronderstelling van de onderzoekers.
Zo kan bijvoorbeeld snel worden nagekeken
of de in het ziekenhuis verstrekte medicij-
nen goed samengaan met door de huisarts
voorgeschreven middelen. In het kader van
medicatieveiligheid is het ook van belang dat
een specialist in het ziekenhuis weet welke
medicatie een patiënt thuis gebruikt. Bij een
ziekenhuisopname worden deze gegevens nu
vaak handmatig verzameld. Door de nieuwe
koppeling wordt het mogelijk deze gegevens
digitaal op te vragen. Nu de intentieverklaring
is getekend, start de technische realisatie van
het project. Naar verwachting wordt dit ge-
deelte in de tweede helft van dit jaar afgerond.
Daarna volgt een uitgebreid traject, waarin
onder meer de privacy van de patiënt wordt
gewaarborgd.
komen er nieuwe lichtbakken op de gevels
van het ziekenhuizen en wordt de corporate
website aangepast.
U zorgt: wij geven u de ruimte!
WWW.HOSPITALLOGISTICS.EU
 Nummer 6
25 maart 2009 14 Advertentie

PATIENTEN MONITOREN
EN JE EIGEN CARRIÈRE BEWAKEN
TMI ZOEKT TMI BIEDT
• verpleegkundigen (A, B en gespecialiseerd) • vrijheid met de zekerheid van een uitstekend salaris
• operatieassistenten • meer ervaring door afwisselend werk
• anesthesie medewerkers • een auto vanaf 28 uur per week
• gipsverbandmeesters • scholing op maat
• laboranten (ook HLO)
• KNF medewerkers
• doktersassistenten
• apothekersassistenten
• CSA medewerkers
al het bovenstaande met recente ziekenhuiservaring
Werken op jouw manier!
Een vast dienstverband, een min-max contract of een 0-uren contract.
Tevens bemiddelt TMI al jaren voor ZZP’ers. Interesse?

KOM EENS PRATEN BIJ TMI.

DE DETACHEERDERS IN DE ZORG.
www.tmidetachering.nl

M/V
Wat is jouw
volgende stap in
de zorg?
Kom 15 & 16 mei naar de Zorg Carrière Beurs
Voor het eerst een beurs die over niets anders gaat dan banen en carrières in de zorg. Een
beurs waar je als man of vrouw in de zorg je volgende carrièrestap kunt zetten. Door je licht
op te steken bij de talloze deelnemende zorginstellingen. Door met professionals te praten,
die gratis advies over je carrière geven. Of door ter plekke te solliciteren naar een baan, die je
aanspreekt en bij je past. Kortom, de Zorg Carrière Beurs is er voor jouw toekomst. Dus meld je
direct aan voor je gratis toegangskaart voor de Passenger Terminal Amsterdam op:

www.zorgcarrierebeurs.nl
Patiëntenzorg 15 Nummer 6
25 maart 2009

‘Zintuigartiesten UMC St Radboud biedt vijf dagen per week

sneldiagnostiek mammacare
betekenen heel veel' Patiënten, met klachten aan een of beide
borsten, kunnen vijf dagen per week terecht
bij de mammapoli van het UMC St Radboud
in Nijmegen. De poli past sneldiagnostiek toe,
met de radioloog als ‘poortarts’. De patiënt
heeft dezelfde dag nog uitslag en kan indien
nodig binnen twee tot drie weken geopereerd
worden. Een jaar na de start van dit initiatief
blijken zowel patiënten als huisartsen erg
tevreden en wordt het blijvend voortgezet.
De mammapoli van het UMC St Radboud
besloot ruim een jaar geleden, in samenwer-
king met regionale huisartsen, om haar dienst-
verlening uit te breiden van twee dagen per
week naar vijf en deze anders te organiseren.
Voorheen konden patiënten twee dagen per
week terecht voor sneldiagnostiek, waarbij
de chirurg de spil was in het geheel. In de
huidige opzet is ervoor gekozen om de radio-
loog deze rol te geven. Hij is degene die in
de eerste fase centraal staat in onderzoek en
diagnose, in nauw overleg met zijn collega’s.
Bij het grootste deel van de patiënten blijkt
geen sprake van kanker te zijn, zij hoeven
dus niet door de chirurg te worden gezien. De
chirurg heeft door deze constructie meer tijd
in zijn reguliere spreekuur voor patiënten die
vervolgoperaties nodig hebben en kan patiën-
ten nog sneller zien. Het initiatief blijkt een
groot succes. Dankzij de samenwerking met
en voorlichting aan huisartsen en de nieuwe
manier van organiseren weten huisartsen en
patiënten de mammacare poli goed te vinden.

KiKaberen voor Diaconessenhuis Leiden

Een violiste speelt op de IC-afdeling van een ziekenhuis.

Horen, zien, ruiken, proeven, voelen. Het zijn
de vijf zintuigen die het leven kleur geven. Vof
Brilliant richt zich in haar projecten juist op de
zintuigen. Speciale zintuigartiesten bezorgen
patiënten, bezoekers of medewerkers van
ziekenhuizen, zorg- en verpleeghuizen een
bijzondere ervaring. Waarbij de nadruk ligt op
persoonlijk contact.
Zo’n twee jaar geleden zijn Hannah Freud en
Wieke van der Heiden gestart met Vof Brilliant.
Het doel van hun activiteiten is de zintuigen
prikkelen, zodat mensen weer meer kleur in
hun leven ervaren. Dat doen ze op verschillen-
de manieren. Ze ontwikkelden bijvoorbeeld
de Brilliant box, een mooi uitgevoerde doos
die als cadeautje aan patiënten kan worden
gegeven. Deze doos doos bevat vijf kaartjes
waarvan patiënten er een kunnen uitkiezen om
in te wisselen voor een activiteit. Dat kan een
massage zijn, een diner voor twee, luisteren
naar een verhaal of naar muziek. Elk kaartje
staat voor één van de zintuigen. Een zintuig-
artiest komt de activiteit verzorgen. Het is de
bedoeling van Hannah Freud en Wieke van
der Heiden dat ziekenhuizen en andere zorgin-
stellingen aan hun pool van vrijwilligers zin-
tuigartiesten toevoegen. Ze zouden graag zien
dat dit structurele aandacht krijgt binnen de
instellingen. “Zintuigartiesten kunnen zo ont-
zettend veel betekenen. Het gaat ons daarbij
om het een op een contact. Die persoonlijke
aandacht is echt nodig, zowel voor patiënten
als bezoekers en medewerkers.”
Geurpakket
Een ander voorbeeld. Voor de afdeling Verlos-
kunde van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis
in Amsterdam heeft Vof Brilliant een geur-
pakket samengesteld, met vier verschillende
geuren waaruit de patiënt er een kan kiezen.
De geuren zijn door een aromaspecialist ont-
wikkeld. Als het potje open gaat verspreidt het
een lekkere geur, die letterlijk even de zinnen
van de barende vrouw verzet. Het potje kan als
aandenken mee naar huis worden genomen.
Verder heeft Vof Briljant een proeventafel
ontwikkeld. Deze tafel bevat allerlei hapjes:
Onze website is zeer informatief, neem eens een kijkje!
www.vofbrilliant.nl
zout, zuur, bitter. “Hiermee kun je even op
een andere manier de aandacht vangen”,
legt Hannah Freud uit. De proeventafel heeft
bijvoorbeeld in de hal van het UMC Utrecht
gestaan. De mensen die hier binnenkomen
zijn vaak gespannen vanwege hun komend
bezoek aan het ziekenhuis. De Proeventafel
leidde even de aandacht af van wat ging
komen. Ze noemen ook het optreden van een
violiste op de IC-afdeling van een ziekenhuis
“Het is bijna niet te omschrijven wat je dan
ziet gebeuren”, zegt Wieke van der Heiden.
Of het bezoek van een pianist aan het Lucas
Andreas Ziekenhuis, op Nieuwjaarsdag. “De
pianist die daar speelde werd aangesproken
door een jongen die net had gehoord dat hij
een levensbedreigende ziekte heeft. De jongen
vroeg of hij ook even mocht spelen. Hij speel-
de met zoveel emotie. Dat was aangrijpend,
ook voor zijn ouders. Life muziek geeft de
mogelijkheid om iets te plaatsen. Dit is heel
erg nodig.” Wie meer informatie wil over Vof
Brilliant, kan kijken op www.vofbrilliant.nl
Medewerkers van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis
krijgen een handmassage.
Het Diaconessenhuis Leiden, een jarenlange klant van schoonmaakbedrijf Alpheios, heeft recent de overstap naar
het microvezelsysteem gemaakt. Hierdoor zijn diverse materialen overbodig geworden. In plaats van een retour-
bedrag voor deze materialen wilden het Diaconessenhuis en Alpheios liever iets goeds doen voor de patiënten. De
keuze was snel gemaakt: Alpheios heeft 45 KiKaberen gedoneerd aan de kinderafdeling van het Diaconessenhuis.
De KiKabeer is de mascotte van de stichting Kinderen Kankervrij. Vijftig procent van de opbrengst gaat direct
naar onderzoek om kanker onder kinderen te bestrijden.
Ikazia Ziekenhuis en Zaans Medisch Centrum
starten landelijke pilot ‘Tijd voor Zorg'
Twee verpleegafdelingen van het Ikazia handelen te verbeteren.
Ziekenhuis in Rotterdam, Inwendige genees-
kunde en Orthopedie, zijn gestart met het Opzet project
project 'Tijd voor Zorg'. Dit project is een De medewerkers leren om zelf knelpunten
initiatief van het Kwaliteitsinstituut voor de op de afdeling te signaleren en op te lossen.
Gezondheidszorg CBO en het Landelijk Exper- Dit versterkt het probleemoplossende ver-
tisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV). mogen van het team. Ook heeft dit als effect
Ook het Zaans Medisch Centrum in Zaandam dat verpleegkundigen beter zijn toegerust
doet mee aan deze pilot. om hun professionele inbreng te verdedigen.
De ervaringen van patiënten komen daarbij
Het project is gericht op het optimaliseren van eveneens aan bod. Door inzicht te krijgen in
zorgprocessen op de verpleegafdeling, zodat de knelpunten kunnen verbeterdoelen vast-
aanzienlijk meer tijd overblijft voor directe gesteld worden, om zo de zorg voor de patiën-
patiëntenzorg. Meer tijd voor zorg betekent ten steeds te blijven verbeteren.
dat verpleegkundigen de ruimte krijgen om
te werken aan kwaliteitsverbetering. Hierdoor
neemt de patiënttevredenheid toe en voelen
verpleegkundigen zich sterker gemotiveerd.
Uit onderzoek blijkt dat verpleegkundigen in
de praktijk circa één derde van hun tijd beste-
den aan directe patiëntenzorg. De overige tijd
zijn zij kwijt aan allerlei bijkomende taken.
De facilitaire
Tegelijkertijd neemt de vraag naar en de com- zorgondersteuner
plexiteit van de zorg toe en dreigt een tekort
aan personeel te ontstaan. Het project 'Tijd
voor Zorg' heeft als doel zowel de organisatie www.isshospitalservices.nl
van zorg als het professioneel verpleegkundig Tel: 030 - 24 24 800
 Nummer 6
25 maart 2009 16 Advertentie

Verhoog nu de efficiëntie
van uw zorgverlening met
Hospital Logistics!
Hospital Logistics bekleedt sinds jaren een leidinggevende positie
op het vlak van logistieke processen voor de medische wereld.
Wij staan voor innovatie, kwaliteitsverhoging en bieden maatwerk-
oplossingen aan zorginstellingen. Dit resulteert in een uniek
totaal concept gericht op consolidatie van goederenstromen met
kostenreducties én serviceverhoging tot gevolg.

Hospital Logistics is opgericht voor de bevoorrading van verschillende ziekenhuizen

en zorginstellingen vanuit één extern distributiemagazijn. Naast deze kernactiviteit
biedt Hospital Logistics ook andere diensten aan zorginstellingen en leveranciers
zoals het uitvoeren van studies naar logistiek.
Deze dienstverlening is reeds jarenlang succesvol bij zowel grote ziekenhuizen als
kleinere verzorgingsinstellingen en zal ook voor uw zorginstelling haar meerwaarde
bewijzen.
Logistieke dienstverlening waarbij praktisch alle goederen vanuit één extern
regionaal distributiecentrum geleverd en via één maandelijkse gedetailleerde
factuur berekend worden.
• Hospital Logistics ontlast het ziekenhuis van zowel logistieke taken (magazijn-
beheer, picking en transport) als administratieve taken (afroep/inkoop en
factuurverwerking).
• Plug-and-play: kwaliteitsverhogende dienstverlening op maat van de klant die
4935 - www.fbd.be

zelf beslist welk assortiment van goederen uitbesteed wordt en tot waar de dienst-
verlening van Hospital Logistics reikt.
• Volledige prijs- en productneutraliteit waardoor ziekenhuizen autonoom blijven
beslissen welke goederen door Hospital Logistics in voorraad worden genomen en
met behoud van de prijs die het ziekenhuis met de leverancier heeft onderhandeld.
Kom met ons persoonlijk praten over de bedrijfsvoordelen... wij kunnen u
perfect begeleiden bij uw kosten-/batenanalyse om uw managementbeslissing
te ondersteunen!

Voor nadere informatie:

www.hospitallogistics.eu

Hospital Logistics NV Hospital Logistics Nederland

Industriezone A118 Medisch Distributiecentrum
Nieuwland 5b - BE-3200 Aarschot Molenbaan 4-10
Tel. +32 (0)16 56 47 44 NL-2908 LM Capelle aan den Ijssel
Fax +32 (0)16 56 87 86 Tel. +31 (0)10 264 0240

4935_Ad_A4_CMYK.indd 1 24-01-2008 09:26:58

Patiëntenzorg 17 Nummer 6
25 maart 2009

Toename glaucoom Opnieuw problemen MC|Lelystad

en tekort oogartsen
Bij MC|Lelystad zijn vorige week woensdag- de vestiging in Emmeloord. Eigenaar MC
avond twee noodoperatiekamers gesloten Groep heeft direct besloten om de OK's van
omdat er zogenoemde gaasvliegjes rond- het ziekenhuis te sluiten om ieder risico uit te
vlogen. De vliegjes zoemden rond de hoofden sluiten. Ook heeft MC Groep zelf de Inspectie
“De groei van het aantal van het personeel in de voorbereidingskamer. voor de Gezondheidszorg ingeschakeld. Het
patiënten met de oogaan- Het ziekenhuis denkt dat de eitjes van deze ziekenhuis in Lelystad draaide de afgelopen
doening glaucoom is expo- insecten al tijdens de bouw in het najaar maanden met noodoperatiekamers, omdat er
nentieel. Binnen tien jaar van 2008 in de noodoperatiekamers terecht- september vorig jaar problemen waren met de
is het aantal glaucoom- kwamen en dat ze door het warme weer actief luchtkwaliteit van de gewone operatiekamers.
patiënten met dertig procent zijn geworden. Die werden toen op last van de inspectie ge-
toegenomen ten opzichte sloten. Die ingreep was mede aanleiding voor
van het jaar 2000.” Dat Het ziekenhuis heeft een gespecialiseerd de periode van grote financiële problemen
zegt prof. dr. Hans Lemij, bedrijf ingeschakeld om de twee nood OK's te waarin het ziekenhuis al enige tijd verkeerde
hoogleraar glaucoom- ontsmetten. De geplande operaties in Lelystad en die uiteindelijk leidde tot de overname door
management, werkzaam zijn inmiddels uitgesteld of verplaatst naar de MC Groep.
bij het Oogziekenhuis in
Rotterdam. Er zijn boven-
dien te weinig oogartsen Kinderafdeling blij met nieuw spelmateriaal
om die plotselinge stroom
van mensen aan te kunnen.

De Glaucoomvereniging
vroeg aandacht voor dit
probleem op Wereldglau-
coomdag op 12 maart. De
dinsdag ervoor, 10 maart,
overhandigde de vereni- Proces aandoening glaucoom in beeld gebracht.
ging een petitie aan de
Vaste Kamercommissie van Volksgezondheid, visuele schade op de oude dag voorkomen.
Welzijn en Sport. Glaucoom is een chronische Anderzijds, als je iedereen zou onderzoeken
oogaandoening die schade veroorzaakt aan de door grootschalige bevolkingsonderzoeken te
oogzenuw. Hierdoor valt steeds meer van het organiseren, zou je ook veel vals-positieve
gezichtsveld weg. De aandoening is een van uitslagen vinden.” En dat betekent weer een
de belangrijkste oorzaken van vermijdbare extra druk op de oogartsen, van wie er te
blindheid en treedt veelal op bij mensen van weinig zijn om al dit werk aan te kunnen.
45 jaar en ouder. Belangrijkste reden van de
toename van glaucoom is de dubbele vergrij- Taakherschikking
zing in Nederland. Dubbel omdat enerzijds Aan een oplossing heeft Lemij ook gedacht:
méér mensen ouder dan 65 worden. Ander- “Een mogelijke oplossing is taakherschikking De kinderafdeling van MC|Lelystad (voorheen IJsselmeerziekenhuizen) werd onlangs door verschillende bedrij-
zijds leeft deze groep ook een stuk langer. door een deel van de werkzaamheden van ven verrast met nieuw spelmateriaal. “Ons spelmateriaal was echt aan vervanging toe”, vertelt teamleiding-
Een derde reden van groei is dat in Nederland oogartsen over te hevelen naar mensen die op gevende Ans Dohmen. “Wij zijn dan ook ontzettend blij met de gift van Uhlenbeck Interim Management uit
steeds meer mensen wonen die afkomstig zijn een ander niveau opgeleid zijn voor oogzorg; Dronten en Rabobank Flevoland.”In de speelkamer van de kinderafdeling kunnen de kinderen die in het zieken-
van Afrikaanse afkomst. Deze mensen hebben denk bijvoorbeeld aan optometristen. Die zijn huis zijn opgenomen zich vermaken met onder meer (computer)spelletjes, knutselmateriaal en boeken. Dankzij de
een sterk verhoogd risico op het krijgen van inmiddels geregistreerd in het BIG-register gift vbeschikt het ziekenhuis over de nieuwste spellen. Op de foto is te zien hoe Ewout Zwarteveen van Rabobank
glaucoom. Ook bestaat de indruk dat mensen en veelal opgeleid om de benodigde appara- Flevoland de spelcomputer overhandigt aan teamleidinggevende Ans Dohmen.
van Chinese of Hindoestaanse origine een ver- tuur te kunnen bedienen. Zij krijgen hiervoor
hoogd risico hebben. echter niet betaald.” Volgens Lemij is het in
principe mogelijk dat mensen die gedurende Vitamine H
“Aanvankelijk merken mensen met glaucoom lange tijd een relatief stabiel (dus met een
niet veel van de gevolgen van de aandoening”, goed ingestelde behandeling) glaucoom heb- Heb je ook zo’n zin in het voorjaar? Ik hoor ik pas dat haar gehoor toen verminderd was.
vertelt Lemij. “Met het verloop van de ziekte, ben, onder controle zijn bij een optometrist. dit veel mensen zeggen. De winter…’t was Dat begon zo sluipend, ik had het niet eens in
vermindert echter de mobiliteit en maken zij Lemij vervolgt: “Het belangrijkste punt is leuk, maar voor ons gevoel hebben we nu de gaten!”
steeds meer brokken. Zij kunnen niet goed dat de overheid haar eerder ingezette traject wel genoeg kou en regen gehad. Laat de lente
meer fietsen of autorijden. Ze struikelen en (opleiden van optometristen) niet doorzet met maar komen! De vitamine H van het voorjaar, het wordt je
vallen vaker vanwege hun beperkte gezichts- extra geld. Dat gaat zich nu wreken. We zijn zomaar gratis aangeboden! Het is voor ieder-
veld.” al zo ver dat het probleem er al is. Tekorten Het voorjaar betekent vitamine H, met een een fijn om uit te kijken naar dit jaargetijde,
Vroegtijdige opsporing is van groot belang. aan geld zijn ook op andere manieren merk- grote H van Herstel..! maar vooral voor diegenen die proberen te
Lemij erkent dat het niet eenvoudig is deze baar voor goede glaucoomzorg. Nu al kunnen Een heilzaam medicijn. Het bouwt weer op, herstellen van ziekte. Kijk om je heen, ga
vorm te geven met het beperkte aantal artsen artsen in Nederland de richtlijn van vier maal bevordert het herstel en geeft energie. naar buiten en probeer er van te genieten!
dat in glaucoom is gespecialiseerd in Neder- per jaar gezichtsveldonderzoek niet volhou- Je knapt van bijna niets zo snel op als van een Een goede periode om op te knappen, maak
land. “Enerzijds wil je dat mensen met glau- den. Gemiddeld vindt er slechts één keer per heerlijk voorjaarszonnetje. er gebruik van.
coom vroeg worden opgespoord. Vooral bij jaar zo’n gezichtsveldonderzoek plaats. Dat is
jonge mensen kun je bij vroegsignalering de niet voldoende.” En dat zie ik ook bij mijn patiënten. Maaike Vera
is een stil, bleek en futloos vijfjarig meiske.
Ze heeft lang gekwakkeld en is vaak ziek of vera@ghz.nl
Start overgangspoli Kennemer Gasthuis onderweg. Ze is regelmatig verkouden met zo www.ghz.nl/weblog
nu en dan koorts, oorpijn, keelpijn en geen
Gynaecologe Magda Armeanu, overgangs- werp nog een taboe. Deze vrouwen kunnen zin in haar eten. Vera is verpleegkundige in het Groene Hart
consulente Kee Arts en psychiater Reinout voortaan terecht bij de overgangspoli in het Haar moeder heeft een enorme voorraad Ziekenhuis in Gouda.
Tonneyck zijn onlangs in het Kennemer Gast- Kennemer Gasthuis. Na verwijzing door de huismiddeltjes in huis.
huis in Haarlem gestart met een spreekuur huisarts hebben patiënten in de regel binnen Als de leerkracht op school zich afvraagt of
voor vrouwen in de overgang. Gezamenlijk twee weken een afspraak. Na het invullen van Maaike wel goed hóórt besluit moeder de
gaan zij overgangsklachten te lijf. Na het een vragenlijst bestudeert een driemanschap knoop door te hakken. Na een bezoek aan
invullen van een vragenlijst volgt een intake bestaande uit gynaecologe Magda Armeanu, onze KNO-poli worden bij Maaike tijdens
van twintig minuten waarna de patiënte overgangsconsulente Kee Arts en psychiater een korte opname de amandelen weggehaald.
meteen een behandelplan meekrijgt. Reinout Tonneyck de uitkomsten. Zij spreken Het blijkt ook noodzakelijk om buisjes in te
vervolgens gedurende twintig minuten geza- brengen.
Maar liefst tachtig procent van alle vrouwen menlijk de patiënte, werken een behandelplan
in de overgang heeft te kampen met over- uit en adviseren daarna de patiënte in kwestie Moeder vertelt later:
gangsklachten. Bij ongeveer de helft van deze over de te kiezen marsroute. De totale afspraak “Maaike is een ander kind geworden. Ze is
vrouwen nemen klachten als opvliegers, stem- duurt circa twee uur, waarna de patiënte met vrolijk en speelt lekker buiten. Als ze thuis
mingswisselingen, slapeloosheid, prikkel- een concreet behandeladvies de deur uitgaat. komt ziet ze er uit als een héél vies varkentje.
baarheid, vermoeidheid, urinewegklachten In het vervolgtraject speelt ondermeer de Maar dan wel een varkentje met kleur op haar
of relationele/seksuele problemen ernstige begeleiding door de overgangsconsulente een wangetjes. Maaike vraagt me trouwens regel-
vormen aan. Desondanks rust er op dit onder- belangrijke rol. matig of ik niet zo hard wil praten. Nu begrijp
 Nummer 6
25 maart 2009 18 Advertentie

:EKERHEID
&LEXIBEL
WERKEN
/PLEIDING
ONTWIKKELING
)NTERESSANTE
PROJECTEN

"ENJIJARTSOFVERPLEEGKUNDIGEEN
WILJEWERKENOPDE)#3%(OF##5
"ALANSWERK
7IJKOMENGRAAGEENSLANGSOM ENPRIVm
OVERJOUWWENSENTEPRATEN %RVARING
"ELONSOP  OPDOEN

*EWENSENENBEHOEFTENHANGENSAMENMETJELEVENS
ENLOOPBAANFASE"ENJENETBEGONNENMETWERKENOFHEB
JENETKINDERENGEKREGEN7ILJEREGELMATIGWERKENOFBEN
JETOEAANEENNIEUWEBEROEPSRICHTING%-#HOUDTHIER
BEWUSTREKENINGMEE7EKIJKENNAARJEKWALITEITENWENSENEN
BEHOEFTEN/PDIEMANIERKUNNENWIJJOUWERKBIEDENDATmCHT
BIJJEPASTZODATJIJMETVEELPLEZIERNAARJEWERKGAAT

+IJKOOKOP%-#NL
$AGJESWERK 7ERVING"EMIDDELING $ETACHERING

B01_1_1_st_264x362_B.indd
EMC 083-09 Advertentie.indd 1 19-03-2009 15:30:12
3/18/09 2:23:28 PM
B01 1000-20-8000-9747 ziekenhuiskr. Kl: FC
ICT
Korte en snelle
operaties in LUMC
De semi-mobiele operatiekamer, SurgiCube genaamd, bestaat uit drie wanden en een luchtbehandelingssysteem.
Het LUMC in Leiden nam op 10 maart een
geheel verbouwde dagopname-afdeling
KNO/Oogheelkunde met een semi-mobiele
operatiekamer in gebruik. Bovendien ging die
dag de vernieuwde verpleegafdeling Gynae-
cologie open.
De semi-mobiele operatiekamer, SurgiCube
genaamd, bestaat uit drie wanden en een
luchtbehandelingssysteem. Dit systeem is
gebaseerd op een uniek concept, dat dankzij
een eigen lucht-flow systeem aan alle moderne
hygiënische en veiligheidseisen voldoet. De
patiënt ligt in een verstelbare stoel met het
operatiegebied – het hoofd – binnen de
SurgiCube. Alle operaties onder locale ver-
doving worden gedaan in een unit die in een
huiskamer zou passen. Als de operatie klaar
is, wordt de patiënt naar een kamer op de dag-
opname-afdeling gereden en wordt intussen
de volgende patiënt naar binnen gebracht. Op
dit moment worden er vooral oogheelkundige
operaties in deze unit verricht maar in de toe-
komst zullen ook andere afdelingen van deze
voorziening gebruik gaan maken.
Logistiek
Buiten het OK-centrum opereren heeft grote
gevolgen voor de logistiek. De SurgiCube
vormt het hart van de dagopname-afdeling
KNO/Oogheelkunde. Patiënten hoeven niet
met de lift naar het OK-centrum en ze hoeven
Overzicht trials beschikbaar voor kankerpatiënt
KWF Kankerbestrijding, de Nederlandse Fede-
ratie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK),
het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) en het
Integraal Kankercentrum Oost (IKO) lanceer-
den vorige week een nieuwe website waar
kankerpatiënten terecht kunnen voor een
overzicht van experimentele behandelingen
(behandelingen waarvan de werking en resul-
taten worden onderzocht).
Deze trials waren voorheen vooral inzichte-
lijk voor professionals. Op www.kankeron-
derzoek.info kunnen bezoekers nu informa-
tie vinden over trials. Het initiatief past in de
ontwikkeling dat de patiënt zelf meedenkt
over het behandeltraject. Ook is de patiënt
niet meer alleen afhankelijk van de kennis en
doorverwijzing van de behandelend arts. Er
zijn patiënten die om uiteenlopende redenen
19
zich niet helemaal te verkleden. Ze worden
opgenomen op een stoel en de afstanden
tussen de operatieruimte en de afdeling zijn
minimaal. Na de operatie kunnen ze snel weer
weg. De ingebruikname van de SurgiCube
verkleint de druk op het OK-centrum. Het
LUMC heeft als eerste grote ziekenhuis in
Nederland een dergelijke faciliteit in gebruik.
Gynaecologie
Aan de dagopname-afdeling KNO/Oogheel-
kunde grenst de vernieuwde verpleegafde-
ling Gynaecologie. Hier is de nadruk gelegd
op patiëntvriendelijkheid en comfort. Meteen
bij binnenkomst is er een afgeschermde balie,
waar zowel voor de dagopname als voor de
verpleegafdeling een secretaresse/gastvrouw
zit om de patiënt of de bezoeker welkom te
heten en hen de goede weg te wijzen. Overal
zitten access points voor draadloos internet.
De douches en wascabines zijn drempelloos,
veilig en goed toegankelijk, ook voor rolstoel-
gebruikers. Verder zijn er nieuwe bedden in de
één- en tweepersoonskamers. Er is een slim,
nieuw oproepsysteem waardoor de verpleeg-
kundigen op schermen kunnen zien welke
patiënt uit welke kamer heeft gebeld. De afde-
ling heeft een vast medisch en verpleegkundig
team. Tussen de dagopname en de verpleeg-
afdeling zijn afspraken gemaakt over ‘wissel-
bedden’, zodat er een flexibele capaciteit ont-
staat voor beide afdelingen.
meer informatie willen over nieuwe behan-
delingen die nog niet als standaardbehande-
ling zijn geïmplementeerd. Bijvoorbeeld om
de medische wetenschap een stap verder te
helpen of als er geen standaardbehandeling
meer mogelijk is.
Betere gesprekspartner
Met de website worden kankerpatiënten
ondersteund in hun zoektocht naar informa-
tie zodat zij in gesprek kunnen gaan met hun
behandelend arts over eventuele deelname aan
een trial. De informatie op de website zorgt
ervoor dat patiënten een betere gespreks-
partner worden voor hun specialist. Op dit
moment is de algemene informatie over trials
op de website compleet. In het trialoverzicht
is nu nog een beperkt aantal trials te vinden,
maar dat aantal zal maandelijks toenemen.
Nummer 6
25 maart 2009
Online afspraken maken in Diaconessenhuis
Een afspraak maken in het Diaconessenhuis
in Leiden kon tot nu toe alleen aan de balie
of per telefoon. Sinds begin deze maand zijn
de mogelijkheden uitgebreid met internet.
Als eerste ziekenhuis in de regio biedt het
Diaconessenhuis Leiden de mogelijkheid een
afspraak via internet te maken.
De eerste vijf poliklinieken gingen al eerder
online. In februari startten gynaecologie,
interne geneeskunde, kindergeneeskunde,
maag-, darm- en leverziekten en urologie.
Nu, een paar weken later, zijn er nog eens drie
poliklinieken bijgekomen: keel-, neus-, oor-
heelkunde, neurologie en sportgeneeskunde.
Patiënten die bij een van bovenstaande artsen
een afspraak willen, kunnen dit doen via
Mevrouw Van der Zwet (links) en kinderarts Annique van den Broek op de polikliniek kindergeneeskunde. Mevrouw
Van der Zwet is de eerste patiënt die een afspraak via internet gemaakt heeft.
(Advertorial)
Patientline heeft ruime ervaring op het gebied
van infotainmentsystemen
Patientline ontwikkelt en verzorgt al ruim
twintig jaar infotainmentsystemen voor de
gezondheidszorg. Met zijn ruime expertise
weet dit bedrijf welke strenge eisen binnen
een ziekenhuisomgeving gelden. En kent het
de wensen van de patiënten en hun zorgver-
leners.
Met een eigen Research & Development-
Afdeling ontwikkelt Patientline voortdurend
applicaties die zorgen voor een nog betere
integratie met de huidige systemen. Het
Customer Care Center bedient op afstand
ruim 14.000 bedlocaties. Naast ziekenhuizen
bedient men locaties zoals revalidatieklinie-
ken, verzorgings- en verpleeghuizen maar
ook de wachtkamers van poliklinieken. Waar
Patientline ook is, het uitgangspunt is: een
prettig verblijf voor de patiënten zonder extra
internet. Hans den Hollander, directeur van
het Diaconessenhuis, is blij met deze uitbrei-
ding van mogelijkheden: “Het is soms lastig
om telefonisch een afspraak te maken. Soms
komt de tijd niet uit en onze medewerkers van
het planbureau hebben het zo druk dat het een
poosje kan duren voordat men telefonisch een
afspraak kan maken. Het project ‘Afspraak
via internet’ geeft mensen de gelegenheid
om op hun eigen tijd een afspraak te plannen.
Om de opstartfoutjes er uit te halen, zijn we
klein begonnen met vijf poliklinieken. Nu
we geleerd hebben van de eerste groep, kan
de rest er makkelijker bij aanhaken en zal het
binnenkort mogelijk zijn om bij alle polikli-
nieken online een afspraak te maken, wijzigen
of afzeggen.”
belasting van de zorgverleners.
Kort gezegd: Patientline ontwikkelt voor
ziekenhuispatiënten de radio-, televisie- en
telefonievoorzieningen. In de praktijk
betekent het dat patiënten de beschikking
hebben over een uitgebreid pakket aan dien-
sten, waar ook internet, games en films deel
vanuit kunnen maken. Daarnaast heeft men
ziekenhuisgerelateerde informatie, zoals
intranet, een maaltijdkeuzeprogramma en
een medische bibliotheek. Omdat geen
patiënt hetzelfde is, is ieder pakket volledig
af te stemmen op de individuele wensen en
eisen. Bovendien is het systeem makkelijk
in gebruik, zodat elke patiënt, jong of oud,
ermee uit de voeten kan. Naar wens kan de
Patientline hostess ter plaatse voor persoon-
lijke ondersteuning zorgen.
 Nummer 6
25 maart 2009 20 Advertentie

haar

ModerneModerne
haarcorrectie
haarcorrectie
Een andere manier om haarproblemen
Een andere manier om haarproblemen snel tesnel doen verdwijnen,
te doen verdwijnen, is de unieke,
is de unieke, moderne
moderne techniektechniek
van van
het Veluws Haar Instituut;
het Veluws Haarhaaraanvullingen van echt
Instituut; haaraanvullingen haar,haar,
van echt binnen
binnen 66 weken
wekengerealiseerd
gerealiseerd ente niet te
en niet
onderscheiden van het echte van
onderscheiden haar.het echte haar.
“We “We
blijven onsons
blijven continue
continueontwikkelen
ontwikkelen om het haar
om het haarvan vanonzeonze klanten
klanten er noger nog
mooier mooier en uit
en beter beter uit te laten
te laten
zien. zien.
Ik vind dat dat
Ik vind de deessentie
essentievan vanhethet werk
werk dat wij hier
dat wij hierdoen”,
doen”, vertelt
vertelt directeur
directeur M. Bon M. van
BonhetvanVeluws
het Veluws
Haar Haar
Instituut. “Voor
Instituut. allealle
“Voor haarvervangingssystemen
haarvervangingssystemen maken maken we we in in
eigeneigen beheer
beheer hier hier
alles alles zelf; de
zelf; voor voor de goede
goede
orde: we doen orde: geenwe doen geen implantaten.
implantaten. Er is eenEr revolutionair
is een revolutionair haarververvangingsysteem bedacht
haarververvangingsysteem en de en
bedacht essentie
de essentie
daarvan is een daarvanperfectis passende
een perfect passende
ultradunne ultradunne
tweedetweede huidlaag.
huidlaag. DieDiewordt
wordt dan
dandoor onsons
door medicinaal verlijmdverlijmd
medicinaal
of op een manier of op
dateen manier dat
iemand deze iemand
zelf deze
kan zelf kan aanbrengen
aanbrengen en afnemen.Uiteraard
en afnemen. Uiteraard gaangaanwe we
pas pas
aan deaanslagdemet
slag met
de feitelijke behandeling als er een uitgebreid
de feitelijke behandeling als er een uitgebreid intakegesprek is geweest.” intakegesprek is geweest.”

Bij het Veluws Bij Haarhet Veluws Haar Instituut komen klanten van heinde en verre. Zelf uit Azië, Zuid-Amerika, Aruba,
Instituut komen klanten van heinde en verre. Zelf uit Azië, Zuid-Amerika, Aruba,
Spanje, België en Duitsland komen mensen apart naar Nunspeet om zich op vakkundige wijze voor een
Spanje, België en Duitsland komen mensen apart naar Nunspeet om zich op vakkundige wijze voor een
haarvervangingsysteem te laten behandelen. In deze tijd, waarin allerlei cosmetische correcties worden
haarvervangingsysteem te laten behandelen. In deze tijd, waarin allerlei cosmetische correcties worden
uitgevoerd, mag een haarcorrectie niet ontbreken. “En daarna volgt een behandelplan waarbij de vier aparte
uitgevoerd, mag een haarcorrectie niet ontbreken. “En daarna volgt een behandelplan waarbij de vier aparte
haarunits die we gaan maken ter sprake komen. Zie het als een 4-seizoenensysteem waarbij je bijvoorbeeld
haarunits die we gaan maken ter sprake komen. Zie het als een 4-seizoenensysteem waarbij je bijvoorbeeld
per jaargetijde je eigen haarstijl hebt. De bevestigingstechniek kan door ons instituut uitgevoerd worden of de
per jaargetijde je eigen haarstijl hebt. De bevestigingstechniek kan door ons instituut uitgevoerd worden of de
klant kan het zelf doen,” legt Bon nog eens duidelijk uit.
klant kan het zelf doen,” legt Bon nog eens duidelijk uit.
Bij het instituut benadrukt men dat het haarsysteem voor iedereen geschikt is. Bij de drie vormen van
Bij het instituutalopecia
benadrukt men dat het haarsysteem voor iedereen geschikt is. Bij de drie vormen van
(= haaruitval, red.) en chemokuren bieden de medewerkers van het instituut tal van specifi eke
alopecia (= haaruitval, red.) en
persoonsgerichte chemokuren
haaroplossingen aan.bieden de medewerkers
In feite wordt met gebruikmaking vanvan het instituut
nieuw tal van haar
en écht natuurlijk specifi eke
persoonsgerichtesteeds haaroplossingen
de haarstructuur, aan. In feiteenwordt
de dichtheid met gebruikmaking
de kleurstelling exact gekopieerd.van nieuw en écht natuurlijk haar
steeds de haarstructuur, de dichtheid
“Of een dergelijk en de kleurstelling
haarvervangingsysteem kostbaarexact
is? Ingekopieerd.
alle oprechtheid is het antwoord daarop: eigenlijk
“Of een dergelijk haarvervangingsysteem kostbaar is? In
niet, zeker als je ziet wat je daar aan zelfvertrouwen voor terugalle oprechtheid
krijgt. Veelal is hetdeantwoord
is via verzekering daarop:
een deel teeigenlijk
niet, zeker als jedeclareren,
ziet watmaar je daar
ook de aan zelfvertrouwen
belasting betaalt mee.voor terug
Het zijn krijgt.
in veel gevallenVeelal is viabijzondere
uiteindelijk de verzekering een deel te
ziektekosten,
declareren, maar of ook
kun jede hetbelasting betaalt
zakelijk gezien mee. Het zijn in
als representatiekosten +
veel gevallen uiteindelijk bijzondere ziektekosten,
opvoeren.”
of kun je het zakelijk gezien als representatiekosten opvoeren.” +
Voor informatie www.echthaar.nl of belt u voor een informatiepakket 0341-441 30
113
beauty+

110-113_Geen haar op mijn hoofd.indd 113 03-12-2008 18:43:13

Gezondheid
Genetische factoren
die succes statines
bepalen onderzocht
Welke genetische achtergrond maakt dat
iemand goed of juist minder goed reageert op
een behandeling met statines? Een Europees
consortium van onderzoekers onder leiding
van het Leids Universitair Medisch Centrum
(LUMC) ontvangt drie miljoen euro EU-subsidie
om dit de komende drie jaar uit te zoeken.
Bijna anderhalf miljoen mensen in Neder-
land slikken op dit moment een statine, een
cholesterolverlagend medicijn. Verschillende
onderzoeken hebben aangetoond dat statines
de kans op hart- en vaatziekten bij hart-
patiënten en andere risicogroepen verminde-
ren. Maar niet iedereen profiteert evenveel
van de cholesterolverlagers. Sommige mensen
hebben bovendien meer kans op bijwerkingen,
zoals spierpijn.
Genetisch profiel
Onderzoekers uit Leiden, Glasgow en Cork,
onder leiding van prof.dr. J.W. Jukema en drs.
S. Trompet, zijn daarom een project gestart
onder de naam PHASE: ‘PHArmacogenomic
Study of Statins in the Elderly at risk for
cardiovascular disease’. Doel hiervan is
mensen te identificeren die goed of juist heel
slecht reageren op het gebruik van een statine.
Hiervoor zal een genetisch profiel gemaakt
worden van de ongeveer zesduizend ouderen
Behandeling hartpatiënten in regio Rijnmond
afgelopen tien jaar sterk verbeterd
Gedurende de afgelopen tien jaar is de
behandeling van hartpatiënten in de regio
Rijnmond sterk verbeterd. Dit en meer
concluderen onderzoekers van Erasmus MC
op 14 maart in het toonaangevende medische
tijdschrift The Lancet, naar aanleiding van het
zogenaamde Euroaspire–onderzoek.
Het Nederlandse deel van het onderzoek werd
geleid door dr. J.W. Deckers, cardioloog in het
Thoraxcentrum van Erasmus MC. Honder-
den patiënten uit het Erasmus MC, het Sint
Franciscus Gasthuis en het Medisch Centrum
Rijnmond Zuid (nu Maasstad Ziekenhuis)
deden aan het onderzoek mee. Hoewel de
resultaten nogal verschillen per land, blijkt de
behandeling van patiënten uit de regio Rijn-
mond in de afgelopen tien jaar sterk verbeterd
te zijn. Het aantal nog rokende patiënten is
gehalveerd van 32 procent tot vijftien procent.
Meer dan 95 procent van de patiënten blijkt op
dit moment plaatjesremmers en cholesterol-
De regio Rijnmond doet het goed. Het aantal rokende patiënten is bijvoorbeeld gedaald van 32 naar vijftien
procent.
21
tussen de 70 en 82 jaar die eerder meededen
aan de PROSPER-studie. Bij aanvang van de
PROSPER-studie is van iedereen genetisch
materiaal afgenomen. Vervolgens heeft de
helft van hen drie jaar het middel pravastatine
geslikt, de andere helft een placebo. Van
deze mensen is geregistreerd hoe zij op hun
behandeling gereageerd hebben met betrek-
king tot cholesterol verlaging, optreden
van hart-en vaatziekten en het krijgen van
mogelijke bijwerkingen. “Van al deze men-
sen gaan we een genetisch profiel opmaken
met behulp van een ‘whole genome scan’,
waarmee we naar meer dan 600.000 geneti-
sche markers kunnen kijken”, vertelt Jukema.
Het uiteindelijke doel is in de toekomst ieder
individu met een verhoogd risico op hart- en
vaatziekten de behandeling te kunnen geven
die het best past bij zijn genetisch profiel. “Dit
leidt tot een verhoging van kwaliteit van le-
ven van veel oudere mensen en verlaging van
de kosten van de gezondheidszorg door een
betere efficiency.” Het PHASE-project is een
samenwerking van de afdelingen Hartziekten,
Ouderengeneeskunde en Moleculaire Epide-
miologie van het LUMC met onderzoekers uit
Glasgow (Schotland) en Cork (Ierland). Het
onderzoek is bekroond met een subsidie van
bijna drie miljoen euro vanuit het Zevende
Kader programma van de Europese Unie.
verlagende medicijnen te krijgen. De choles-
terol concentratie, een belangrijke voorspeller
van nieuwe complicaties bij hartpatiënten,
daalde met maar liefst dertig procent (van
zes naar vier mmol per liter). Deckers: “Dat
deel van de resultaten is uitstekend. Het hoge
gewicht van de patiënten, gemiddeld 86 kilo,
blijft echter een punt van aandacht. Hierdoor
blijft het aantal patiënten met suikerziekte
hoog en is de controle van de bloeddruk nog
niet optimaal.” Vrijwel alle patiënten krijgen
bloeddrukverlagende medicijnen. Euroaspire
beschrijft de behandeling van duizenden
Europese hartpatiënten die kort daarvoor
opgenomen waren vanwege een hartinfarct
of hartoperatie. De meest recente gegevens
betreffen patiënten behandeld in 2006 en
2007. Het onderzoek, dat uitgevoerd werd
door de Europese Vereniging van Cardiologie,
strekte zich uit over een periode van in totaal
twaalf jaar.
Nummer 6
25 maart 2009
Robot baby zeehondje Paro vrolijkt patiënten
op in Westfriesgasthuis
Het Westfriesgasthuis in Hoorn is het eerste
ziekenhuis in Nederland dat een robot baby
zeehond inschakelt voor de patiënten op de
Kinderafdeling en de afdeling Geriatrie. De
therapeutische zeehond, genaamd Paro,
vrolijkt mensen op, stimuleert communicatie
en verlaagt de bloeddruk van de patiënten.
Paro reageert op aanrakingen, produceert
zeehondgeluiden en kan zelfs stemmen her-
kennen.
Patrick Edgar, Voorzitter Raad van Bestuur
Westfriesgasthuis: “Wie Paro ziet, vergeet dat
dit baby zeehondje een robot is en wil haar
aaien, knuffelen en tegen haar praten. Voor
Angela en haar dochter Gigi genieten tijdens hun verblijf in het Westfriesgasthuis van robot zeehondje Paro.
Krimp van de hippocampus gaat vooraf aan
ziekte van Alzheimer
Het tempo waarin verlies van hersenweefsel
in de hippocampus optreedt, voorspelt het
risico op het ontwikkelen van de ziekte van
Alzheimer al in een vroeg stadium. Verande-
ringen in totaal hersenvolume zijn pas later in
de ziekte te meten. Dit blijkt uit een onder-
zoek van Wouter Henneman bij VU medisch
centrum in Amsterdam.
Bij ruim 130 mensen vergeleek Henneman
MRI scans van de hersenen aan het begin van
de studie en anderhalf jaar later. Dit betrof
zowel gezonde patiënten, mensen met de eerste
verschijnselen van de ziekte van Alzheimer en
Alzheimerpatiënten zelf. Bij alle patiënten
werd de snelheid gemeten waarin het volume
van de hippocampus afnam. De hippocampus
is een hersenstructuur die belangrijk is voor
het geheugen. De snelheid waarmee de hippo-
Intensive Care Ruwaard van Putten Ziekenhuis
kan na weken weer open
Het Ruwaard van Putten Ziekenhuis (RPZ) in
Spijkenisse heeft op 16 maart zijn Intensive
Care afdeling weer geopend.
Eind 2008 heeft de Raad van Bestuur van het
RPZ besloten om de afdeling IC te sluiten
voor zorg langer dan 24 uur, omdat er niet
geheel voldaan werd aan alle landelijke eisen.
Het ging daarbij vooral om de aanstelling van
een intensivist. Een intensivist is een medisch
specialist (meestal een anesthesioloog, een
internist of chirurg) die gespecialiseerd is
in de medische zorg voor patiënten met een
intensieve zorgvraag. Deze intensivist coördi-
neert het medische beleid van alle patiënten
van alle specialismen op de IC. Sinds januari
2009 heeft dr. A.F. Grootendorst, intensivist,
Paro zorgen, biedt afleiding voor onze kleine
patientjes. Ook is gebleken dat Paro bij geria-
trisch patiënten een gunstige invloed heeft op
het gedrag en de stemming. Ze komen door
Paro sneller los, laten vaker blijdschap zien en
leggen door het huisdier ook makkelijker con-
tact met elkaar. Paro staat zelfs in het Guiness
book of World Records als beste welzijns-
robot ter wereld. Voor het Westfriesgasthuis is
het, naast het bieden van goede persoonlijke
zorg, ook erg belangrijk om meer aandacht te
besteden aan het comfort en welzijn van onze
patiënten. Paro is hier een mooi voorbeeld
van.”
campus krimpt vertoont een sterke relatie met
de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer.
Wanneer de diagnose Alzheimer eenmaal
gesteld is, is het volumeverlies over een veel
groter gebied dan alleen de hippocampus ver-
spreid. Henneman concludeert dat in een vroeg
stadium van de ziekte van Alzheimer vooral
volumeverlies in de hippocampus optreedt.
Zo vroeg mogelijk de ziekte van Alzheimer
vast te kunnen stellen is een belangrijke voor-
waarde om de effectiviteit van behandelingen
en medicijnen te kunnen meten. In Nederland
is op dit moment bij bijna 200.000 mensen de
diagnose dementie gesteld. Daarnaast zijn er
vermoedelijk ongeveer 60.000 mensen, die
lijden aan dementie, maar bij wie de diagnose
nog niet is vastgesteld. Circa 12.000 demen-
tiepatiënten zijn jonger dan zestig jaar wan-
neer de ziekte begint.
de coördinerende medische verantwoorde-
lijkheid op zich genomen voor de IC en is hij
benoemd tot medisch hoofd van de IC van het
Ruwaard van Putten Ziekenhuis. Vervolgens
is in goede samenwerking met het Maasstad
Ziekenhuis en het Van Weel-Bethesda Zieken-
huis een regionale overeenkomst afgesproken,
waarbij de drie ziekenhuizen samen de ver-
antwoordelijkheid nemen voor één IC op drie
locaties, onder de intensivistische verantwoor-
delijkheid van de maatschap uit het Maasstad
Ziekenhuis, waarvan dr. Grootendorst voor-
zitter is. Per 1 maart heeft het Ruwaard van
Putten Ziekenhuis ook een eigen intensivist
aangesteld, dr. D. Hasan. Deze is dagelijks
aanwezig in het ziekenhuis.
 Nummer 6
25 maart 2009 22 Zorgkalender

WIJZER
in de
ZORG
DE GOUDSE SCHOUWBURG
in het Groene hart van Nederland
Dé ideale locatie voor o.a.
congressen, bedrijfsfeesten
en seminars
Makkelijk bereikbaar met openbaar
vervoer en meer dan 1000
parkeervoorzieningen binnen een
loopafstand van 5 minuten.
Voor meer informatie kijk op
www.goudseschouwburg.nl
Congressen, seminars, cursussen
AGENDA
Jaarbeurs Utrecht
Donderdag 26 maart Jaarbeursplein 6
• Congres ‘Kindermishandeling aanpakken is weerstanden overwinnen’ 3521 AL Utrecht
• Locatie, AMC in Amsterdam, Collegezaal 5, 9.00 tot 17.00 uur Telefoon 030 - 295 59 11
• Informatie: C. van Doorn, telefoon (020) 566 81 74
e-mail: kindermishandeling@amc.nl
Dinsdag 31 maart
www.jaarbeursutrecht.nl
• Seminar ‘Kwaliteit in Control. Het belang van IT-beheer in de zorg’
• Locatie: NBC in Nieuwegein, aanvang 12.15 uur

Adverteren?
of bel: 0182-513353
• Organisatie; Mavim BV, in samenwerking met Bureau Hoving en van Bon en
Tot ziens in TOPdesk
De Goudse Schouwburg! • Informatie en aanmelden: www.mavim.nl
Uw advertentie in een
oplage van 25.000
Donderdag 2 april
• Congres ‘Zorgmanager van het Jaar. Leiderschap in tijden van crisis’
• Locatie: ING House, Amsterdam exemplaren?
• Organisatie: Zorgvisie
• Informatie: www.zorgvisie.nl Bel voor meer informatie met
Anneke de Pater, 0182 - 322 451
Dinsdag 21 april
• Training: ‘Meer rendement en minder gedoe’: sturen op chronisch zieke werknemers V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T

• Locatie: Amsterdam of Utrecht

• Kosten: 495 euro
• Organisatie: Weldergroep
Typeservice Kruger
B
foto: Martin Droog
• Informatie en aanmelden: www.weldergroep.nl/trainingen of telefoon (020) 4800 333
Beleef het landgoedgevoel
Charmant & Stijlvol
Vrijdag 24 april
• Studiedag ‘Duurzame inzetbaarheid – Hoe houden we werknemers gezond,
betrokken en vitaal tot aan hun pensioen?’
• Locatie: Nijmegen, 9.00 tot 17.00 uur
• Kosten: 305 euro Centraal gelegen in het midden van het land. Voor
• Organisatie: PAOG-Heyendael UMC St Radboud meetings op maat, bruiloften, partijen of een paar
heerlijk romantische dagen.
• Informatie en aanmelden: www.paogheyendael.nl
Landgoedhotel Vennendal
Vrijdag 8 mei Nunspeet - Tel. 0341-261016 - www.vennendal.nl - info@vennendal.nl

• TrendExpeditie ‘Innovatieve Gastvrijheid & Voeding in de zorg!’

• Locatie: in en rond Rotterdam
• Organisatie: TrendExpedition.com
• Kosten: 645 euro
• Informatie en aanmelden: www.TrendExpedition.com 0109 Adv_Landgoedgevoel_63x57.indd 1 08-01-2009 11:13:37

Donderdag 28 mei
Concert- en congresgebouw • Studiedag: ‘Het beroepsgeheim in beweging’
• Locatie: Nijmegen
de Doelen •
•
Organisatie: PAOG-Heyendael UMC St Radboud
Informatie en aanmelden: www.paogheyendael.nl
Hotel en Congrescentrum De Reehorst
Antwoordnummer 1544 Bennekomseweg 24
6717 LM
3000 WB Rotterdam EDE GLD Telefoon 0318-750300
telefoon 010 2171700 Fax 0318-750301
E-mail info@reehorst.nl

LEER NU GOLFEN IN GOUDA MET EEN PROEFABONNEMENT

Training
d a g 2 1 april
dins Bestaande uit:
›› 4 golflessen
‘Meer rendement & minder gedoe’: sturen op chronisch zieke werknemers ›› 1 baanles
›› 3 maanden vrij gebruik
van oefenfaciliteiten
Op dinsdag 21 april 2009 krijgen HRM-professionals en leidinggevenden concrete ›› 1 golfclub en 1 putter
›› 1 ballenkaart Bel voor informatie:
handvatten om aan de slag te gaan met werknemers die ziek zijn. nu voor slechts (0182) 58 39 33
De training duurt één dag. De kosten bedragen €495,- per persoon.
137 . 50 e-mail:
info@golfbaan-ijsselweide.nl
Meer informatie? Zie www.weldergroep.nl/trainingen of tel. 020- 4800 333 “TEAMBUILDING” www.golfbaan-ijsselweide.nl
Vrije tijd
Prominente plek voor
hedendaagse kunst
Een van de vijftien kunstwerken uit het project ‘Corpus’ van fotograaf-kunstenaar Catherine Poncin. Een kunst-
werk uit de collectie van het UMC St Radboud, tot stand gekomen met medewerking van Galerie Les filles du
Calvaire, Parijs.
Kunst speelt een prominente rol binnen UMC
St Radboud in Nijmegen. Niet alleen expo-
seren het hele jaar door hedendaagse kun-
stenaars hier hun werken, ook grote bijzon-
dere projecten worden regelmatig aangepakt.
Zoals het kunstproject ‘Corpus’ dat vorig jaar
tot stand kwam. De Franse kunstenaar-foto-
graaf Catherine Poncin maakte monumentale
foto’s voor de twee zijwanden van het Audito-
rium. Bij het project ‘Corpus’ verscheen een
boek met dezelfde titel, waarin wordt inge-
gaan op de diepere betekenis en de reikwijdte
van dit kunstproject.
De Franse kunstenares kreeg als opdracht de
wanden van het Auditorium van het UMC aan
de hand van de geschiedenis te verfraaien.
Hierbij was niet alleen dit einddoel belangrijk,
ook de weg ernaartoe. Vanaf het prille begin
werden verschillende afdelingen nauw betrok-
ken bij het project. Zij werden bijvoorbeeld
gevraagd de kunstenaar toegang te geven tot
hun beeldarchieven. Deze aanpak leidde ertoe
dat al in een vroeg stadium een draagvlak
werd gecreëerd voor dit werk, mensen voelden
er al een band mee, nog voordat het af was.
Professionele aanpak
Binnen het UMC St Radboud is vanouds aan-
dacht geweest voor kunst. Men wilde daar-
mee de sfeer in het ziekenhuis aangenamer en
menselijker maken. Toen net voor de eeuw-
wisseling plannen werden gemaakt om het
bestaande ziekenhuis voor een deel af te breken
en gaandeweg te vervangen door nieuw-
bouw, was dat een goed moment om kunst
professioneel te gaan aanpakken. Er werd
beleid gemaakt op dit gebied, een Commissie
Beeldende Kunst geïnstalleerd en een kunst-
coördinator aangesteld. De blik wordt vooral
gericht op hedendaagse kunst. “Binnen de
hedendaagse kunst treft men kunstenaars aan
die in hun werk uiting geven aan die aspec-
ten van het leven waar men binnen het UMC
ook mee bezig is”, legt kunstcoördinator Daan
Van Speybroeck uit. ”Dit betreft dan de brede
waaier van medisch onderzoek en onderwijs
tot aan de zorg voor zieken.”
‘Corpus’
Regelmatig wordt er werk aangekocht. Schil-
derijen vooral en de laatste tijd ook foto’s.
Kunstopdrachten van de omvang van het
23
project ‘Corpus’ zijn er gemiddeld om de
twee jaar. In het boek ‘Corpus’ beschrijft
Daan Van Speybroeck uitgebreid hoe dit
jongste kunstproject is verlopen. Catherine
Poncin werd gevraagd de snelle en ingrij-
pende veranderingsprocessen binnen het
UMC St Radboud te verbeelden, zowel op het
vlak van de medische zorg, de wetenschaps-
beoefening, het onderwijs als de bebouwing.
Ze ging hierbij helemaal volgens haar eigen
concept te werk. Ze nam niet zelf de foto’s, maar
bestudeerde de beeldarchieven van het UMC
St Radboud. Om de geschiedenis een extra
dimensie te geven en het verleden ten op zich-
te van de toekomst krachtig neer te kunnen
zetten, maakte zij ook gebruik van beelden
uit het Anatomisch Museum. De geschie-
denis van UMC St Radboud zelf is immers
nog betrekkelijk jong, daaruit kon ze niet
alles halen wat nodig was. Op deze manier
verzamelde ze een grote hoeveelheid beel-
den waaruit zij een selectie moest maken.
Ze selecteerde niet op grond van de mooiste
foto’s, maar haar belangstelling ging uit naar
zowel gewone beelden, als naar hoogtechno-
logische visualisaties. Tegelijk zocht ze naar
optimale en aansprekende combinaties van
deze geselecteerde stroken beeldmateriaal.
‘Corpus’ is hiermee een reflectie geworden op
de ontwikkelingen in de medische wereld en
het menselijk bestaan, en op de ontwikkelin-
gen in het UMC St Radboud in het bijzonder.
Nieuw project
Inmiddels staat er al weer een nieuw groot
project op stapel. Een grote lamp uit het plaat-
selijke Stedelijk Gymnasium en gemaakt door
kunstenaar Jolanda Muilenburg moest een
andere plek krijgen. In de vide van de Biblio-
theek Medische Wetenschappen past deze
lamp prima. Om de lamp goed tot zijn recht te
laten komen wordt de kunstenares gevraagd er
een langgerekte muurschildering bij te maken.
Boek
Wie meer wil lezen en zien van het jongste
kunstproject ‘Corpus’, kan het boek bestellen
bij de Commissie Beeldende Kunst UMC St
Radboud, d.vanspeybroeck@sb.umcn.nl. Het
boek kost vijftien euro, plus verzendkosten.
Door Marja den Otter
Nummer 6
25 maart 2009
Gynaecologen fietsen
voor project in Tanzania
De leden van de Vereniging Fietsende Gynae-
cologen Nederland (VFGN) fietsen dit jaar van
4 tot 7 juni de gynaeronde van Vlaanderen. 3 2
7 5
4 7
1
De start en finish is bij het Franciscus zieken-
huis in Roosendaal. Ze fietsen twee etappes
1 8 3 9
over de kasseien en de steile korte klimme- 4 1 9
tjes van de Ronde van Vlaanderen. Hiermee
zamelen de gynaecologen geld in voor het
Kilwa project.
9 7 1
In 2001 is de VFGN opgericht. De vereni- 7 8 6 4
ging heeft tot doel geld in te zamelen voor
goede doelen die door de vereniging worden 3 9 5 7
aangewezen. Het geld wordt verdiend met
het organiseren van fietstochten en fietsacti-
1 7 8
viteiten. De vereniging heeft zestig enthou- lijns verloskundige zorg. Volgens het plan
siaste leden.Dit jaar wordt gefietst voor een moeten de ziekenhuizen ‘comprehensive emer-
project dat Agota, de Tanzaniaanse gynaeco- gency obstetric care’ gaan bieden en de health
logen vereniging, samen met de Nederlandse centers ‘basic emergency obstetric care’. Het
Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie accent zal liggen op training en verbetering
(en andere partners), wil ondernemen om in van faciliteiten. De opbrengst van de VFGN
het Kilwa district de acute tweedelijns ver- sponsortocht 2009 zal ten goede zal komen
loskundige zorg te verbeteren. Het Kilwa aan het opknappen van de operatiekamer(s)
district ligt in het zuiden van Tanzania, onge- en het rehabiliteren van twee in het district
veer 260 kilometer van Dar es Salaam. Er zijn gelegen ‘health centres’, te weten Pande and
twee ziekenhuizen, vier ‘health centers’ en Nanjinnji. Leden van de VFGN zullen in hun
36 ‘dispensaries’, in het algemeen sterk omgeving en werkkring geld inzamelen voor
onderbemand, slecht uitgerust en door de dit goede doel. Sponsorbijdragen zijn welkom
slechte verbindingen erg geïsoleerd. De op bankrekeningnummer 3230.44.492 ten
gezondheidsindicatoren zijn dan ook slecht. name van VFGN, Houten, onder vermelding
Agota heeft gekozen voor een project waarin van gift Kilwa. Meer informatie is te vinden
de nadruk ligt op verbetering van de tweede- op www.vfgn.net.
Fietsende gynaecologen zamelen geld in voor hun collega’s in Afrika.
Win kaartjes voor de AutoRAI!
Autoliefhebbers opgelet! Van 1 tot en met
11 april is de AutoRAI 2009 in Amsterdam en
bij de Ziekenhuiskrant zijn gratis kaarten te
winnen.
De mensen die het snelst reageren, krijgen
twee kaartjes thuisgestuurd. Het enige dat zij
hoeven te doen is hun adresgegevens mailen
naar info@ziekenhuiskrant.nl. De eerste
inzenders zijn de winnaars. Zij hebben hun Aston Martin is een van de automerken te zien zijn op
tickets voor 1 april in huis. de AutoRAI 2009.
Kijk voor meer informatie op;
WWW.STOFFENSPEKTAKEL.NL
Stoffen Spektakel is op de volgende data te vinden in de plaatsen:
Plaats: Datum: Locatie: Tijd:
Gouda zondag 29 maart Markt 10.00 - 17.00 uur
Deventer zondag 5 april centrum 10.00 - 17.00 uur
Bergen op zoom woensdag 15 april centrum 09.30 - 16.30 uur
Dordrecht zondag 26 april Centrum 10.00 - 17.00 uur
 Nummer 6
25 maart 2009 24

NI
EU
W

Minder volume, meer voeding

Nieuw Nutridrink Compact!

Hoogwaardige drinkvoeding brengt de voedingstoestand van patiënten met
een risico op ondervoeding snel op een goed niveau en draagt daardoor bij * Voor criteria en aanvraag van vergoeding
verwijzen wij u naar de verklaring dieetpreparaten
aan een sneller en beter herstel en minder complicaties bij ziekte. Onderzoek die u vindt op www.znformulieren.nl en check
heeft uitgewezen dat 45-50% van de patiënten moeite heeft met het drinken de voorwaarden bij de desbetreffende
zorgverzekeraar
van het voorgeschreven volume drinkvoeding.1-4 Daardoor nemen ze minder
voedingswaarde tot zich dan ze nodig hebben. Voor die patiënten is er nu
Nutridrink Compact. Dezelfde voeding – en de juiste vloeibaarheid – als in een
200 ml Nutridrink, maar dan in een 125 ml flesje. Dat is 40% minder volume
en toch een uitstekende consistentie. Met de smaken aardbei, banaan, vanille
en mokka, krijgen uw patiënten de extra voeding die ze nodig hebben, in een
dosering die ze kunnen opdrinken, met een smaak die ze lekker vinden.
1. Journal of Human Nutrition (1999). 2. Lawson et al., Clinical Nutrition (2000). 3. Roberts et al., British Journal of Nutrition (2003). 4. Lad et al., Journal of Health and Aging (2005).