Kanceri i fshiks

Tumori i fshikzs urinare

Derdhja e dy ureterve
(ujhollrrjedhsve)
n fshik

Shtresa mukozale
Shtresa
muskulore

Qafa e fshiks

Uretra (ujhollnxjerrsi)

Fshika urinare
Fshika e urins gjendet n pjesn e prparme t legenit (komblikut). Nga t dyja veshkat, urina arrin n fshik prmes dy ureterve dhe aty depozitohet. Sapo t
jet mbledhur mjaft urin n fshik, njeriu ndjen presionin e urinimit. Gjat derdhjes s ujit t holl urina do
t dal jasht nga fshika prmes uretrs.
Fshika prbhet prej katr shtresave. Duke filluar nga
mesi (shtresa e brendshme), n fillim sht mukoza, e
cila vesh fshikn nga brenda. Pastaj vjen indi lidhs.
Shtresa e tret prbhet nga indi muskulor; gjat urinimit, shtresa muskulore ndihmon shtytjen e urins nga
fshikza. Nga ana e jashtme pastaj vijn indet lidhore
dhe yndyrore, t cilat izolojn fshikn nga organet fqinj. Kanceri i fshiks z fill praktikisht gjithnj n qelizat e mukozs.
Incidenca
N Zvicr gjat nj viti nga kanceri n fshik smuren
rreth 1100 veta, kjo prbn afro 3% t t gjith t
smurve nga kanceri. Tre t katrtat e pacientve
jan meshkuj, nj e katrta femra. Kanceri n fshik ka
t bj para s gjithash me t moshuarit: 35% e pacientve n kohn e diagnozs jan midis 5070 vje,
ndrsa 62% tashm sipr t 70-tave.

Albanisch | Kanceri i fshiks | Blasenkrebs 07.2010 

Muskuli prmbylls

Derdhja e uretrs
n zonn gjenitale

Simptomat
N shumicn e rasteve kanceri i fshiks nuk shkakton
ndonj shqetsim. Shenja e par m e shpesht sht
gjaku n urin. Simptoma t tjera dukshm m t rralla
jan presioni i shtuar pr urinim si dhe vshtirsit ose
dhimbjet gjat derdhjes s ujit.
Diagnozat dhe kontrollet
N rastin e nj dyshimi pr kancer n fshik m s pari
do t hetohet nse urina prmban gjak. Masa m e
rndsishme pr diagnozn sht Cystoskopia (imazhi
vizual i fshiks). Me kt rast mjeku fut n fshik nj
gypth prmes uretrs; n kt mnyr, prmes nj minikamere do t ekzaminohet brendsia e fshiks. Me
instrumente t veckl special mund t merren me
kt rast dhe inde pr prov nga mukoza.
Nj metod tjetr e rndsishme ekzaminimi sht
dhe urografia, dmth. ekzaminimi rntgenologjik i rrugve urinare. Me qllim q rrugt urinare t jen t
dukshme n radiografi, pacienti ose pacientja prpara
ekzaminimit duhet t pij njfar lngu q prmban
nj lnd kontrastimi.
Pr t ardhur n prfundim, n qoft se, ose, n mas
sht prhapur tashm tumori n trupin e pacientit, sipas rrethanash do t ndrmerren edhe ekzaminime t

1/3

tjera, si pr shembull tomografia kompjuterike ose e

rezonancs magnetike e barkut t poshtm, nj ultratingull i veshkave ose nj scintigrafi e kockave.
Stadet e smundjes
Smundjet e kancerit jan t ndara sipas sistemit
TNM. N kt mnyr mund t gjykohet prhapja e tumorit (T), invadimi i nyjave limfatike (N) ose metastazat eventuale t pranishme (M). Kanceri i fshiks urinare ndahet si vijon:
T0
T1
T2
T3
T4
Tx
N0
N1
N2
N3
Nx
M0
M1
Mx

Nuk ka prezenc tumori

Tumori sht i kufizuar n mukozn e fshiks
Tumori ka deprtuar n shtresn muskulore t
fshiks
Tumori sht rritur n masn e deprtimit sipr
shtress muskulore
Tumori ka deprtuar n organet fqinj, si pr
shembull n prostat ose n vagjin
Prhapja e tumorit nuk vlersohet dot
Ska invadim t nyjave limfatike
Tumori n nj nyj limfatike ka formuar nj
metastaz t nj diametri deri 2 cm
N nj ose m shum nyja limfatike gjenden
metastaza me diametr deri 5 cm
N nj ose m shum nyja limfatike gjenden
metastaza me diametr m shum se 5 cm
Invadimi i nyjave limfatike nuk vlersohet dot
Pa metastaza
Metastaza n organe t tjera, si pr shembull
n eshtra ose n mushkri
Prania e metastazave nuk vlersohet dot

Terapia
Trajtimi/kurimi i kancerit n fshikz n radh t par
varet nga rrethana se sa sht prhapur tashm tumori. Dy t tretat e t gjith tumorve n fshik zbulohen
n stadin e hershm, q do t thot se tumori akoma
sht i kufizuar n mukozn e fshiks.
Tumort e stadit t hershm mund t trajtohen prmes
nj resekcioni transureteral (TUR): nj instrument futet
n fshik prmes uretrs ashtu si n rastin e cystoskopis, dhe me an t tij nga brendsia e fshiks
hiqet tumori. Te disa pacient fshika m s fundi do t
shprlahet me nj lloj lngu i cili do t frenoj rritjen e
qelizave kanceroze (kimioterapi lokale).
Po qe se tumori tashm sht prhapur sipr mukozs,
duhet hequr komplet fshika. Tek meshkujt, pos ksaj,
hiqen dhe prostata si dhe fshikzat e sperms (vesicula seminalis), ndrsa tek femrat mitra dhe vezoret.
Varsisht nga prhapja e tumorit, pas operacionit do
t pasoj nj kimioterapi, me qllim t shkatrrimit t
qelizave kanceroze q kan mbetur akoma n organizm.
N stade m t prparuara, ose ather kur heqja e
f shiks nuk sht e mundur, sipas rregullit, vihet n
veprim nj kombinacion rrezatimesh dhe kimioterapie.

Albanisch | Kanceri i fshiks | Blasenkrebs 07.2010 

Pasojat e trajtimit
Po qe se hiqet fshika, urina duhet pruar pr jasht
trupit n nj rrug tjetr. Pr kt qllim ekzistojn dy
mundsi:
>> Ndrtimi i nj fshike-alternative nga nj cop
zorr. Shumica e pacienteve dhe pacientve me
fshik t zvendsuar msojn q t mbajn urinn
dhe q t derdhin ujt e holl pothuajse normalisht.
>> Devijimi i urins prmes mbshtjellses s barkut
n drejtim t jashtm (Urostoma). Me kt rast
urina ose do t rrjedh vazhdimisht n nj qesk, e
cila do t fiksohet mbi bark dhe mund t zbrazet
ose zvendsohet rregullisht, ose urologu mund t
krijoj n form operative nj lloj rezervuari me
ventil. Pacientja ose pacienti duhet ta boshatis
rregullisht kt rezervuar prmes kateterit.
Disa nga pacientt, pas trajtimit t kancerit, vuajn nga
kullimi i urins (urinimi i pavullnetshm) ose nga inkontinenca, q do t thot se smund ta mbajn dot m
urinn. Gjithashtu mund t shfaqen akoma shqetsime t tjera q lidhen me derdhjen e urins, psh. pezmatimi (inflamacioni) i prsritur i fshiks s zvendsuar, si dhe nevoja e munguar apo e shpeshtuar pr
urinim.
Heqja e organeve t brendshme gjiniore (prostata dhe
fshikza e fars tek burrat, mitra dhe vezoret tek femrat) ka pr pasoj q pacientet dhe pacientt e prekur pas ndrhyrjes nuk mund t bjn m fmij. Disa
nga burrat pas ndrhyrjes vuajn nga rregullime
erektile (mosforcim i gjymtyrs).
Femrat prpara menopauzs pas operacionit bien n
periudh klimaksi, duke qen se u mungojn hormonet seksuale femrore, t cilat normalisht prodhohen
n vezore. Kjo gj mund t shkaktoj zagushi, lkundje
(ndryshim) disponimi ose nj mukoz t thar n vagjin.
Prmes heqjes s organeve t brendshme seksuale
dhe si pasoj e mbylljes s plagve, tek shum femra
pas ndrhyrjes ndryshon edhe ndjesia seksuale dhe
mund t paraqiten gjithashtu edhe vshtirsi a dhimbje
gjat marrdhnieve seksuale.
Paskontrollet
Pas prfundimit t trajtimit nga kanceri pacientt duhet t vizitojn rregullisht mjekt e tyre pr kontrollime
prkujdesse t mpasme. Mjeku do ti jap secilit
pacient rekomandime individuale se cilat kontrolle n
cilin interval kohor jan t domosdoshme.
Faktort rrezikues
Ekzistojn disa faktor, t cilt shtojn rrezikun pr tu
smurur nga kanceri n fshik:
>> Me nj distanc t qart, duhanpirja sht faktori
m i rndsishm rrezikues. Duhanpirsit dhe
duhanpirset smuren nga kanceri n fshik dukshm m shpesh se sa joduhanpirsit.

2/3

>> Edhe disa substanca kimike, t cilat pr shembull

prdoren n industri, mund ta shtojn rrezikun nga
kanceri n fshik. Sot e ksaj dite n shtetet perndimore po tentohet q t hiqet dor nga substanca
t tilla kancerogjene.
>> N rastin e smundjes tropikale bilharcioza larvat
e krimbave sulmojn organe t ndryshme, n
mesin e t cilave edhe fshikn. E patrajtuar, kjo
smundje mund t oj n kancerin n fshik.
>> Infeksionet kronike t fshiks gjithashtu shtojn
rrezikun nga kanceri. Sidomos t rrezikuar jan
mes tjerash personat, t cilt jan t detyruar q
urinn ta nxjerrin vazhdimisht prmes nj kateteri, ose ata q vuajn nga gurt n fshik.

Parandalimi dhe zbulimi i hershm

Masa m e rndsishme pr t ulur rrezikun nga kanceri n fshik sht mospirja, prkatsisht, lnia e duhanit. Masat pr zbulimin e hershm nuk jan t njohura, mirpo n secilin rast, me t konstatuar gjakun n
urin, duhet vizituar mjeku.

Shnim
Ky informacion mund t shkarkohet nga www.krebsliga.ch Krebskrankheiten (Smundjet kanceroze) edhe n gjuht gjermanisht,
frngjisht, italisht, spanjisht, portugalisht, serbisht-kroatisht-boshnjakisht dhe turqisht. Mos harroni dhe broshurat tona falas n
gjermanisht, frngjisht dhe italisht nn www.krebsliga.ch/broschueren.

Informacion, Kshillim, Mbshtetje

Krebsliga Aargau
Tel. 062 834 75 75
www.krebsliga-aargau.ch
Krebsliga beider Basel
Tel. 061 319 99 88
www.krebsliga-basel.ch
Bernische Krebsliga
Ligue bernoise contre
le cancer
Tel. 031 313 24 24
www.bernischekrebsliga.ch
Ligue fribourgeoise contre
le cancer
Krebsliga Freiburg
tl. 026 426 02 90
www.liguecancer-fr.ch
Ligue genevoise contre
le cancer
tl. 022 322 13 33
www.lgc.ch
Krebsliga Glarus
Tel. 055 646 32 47
www.krebsliga-glarus.ch
Krebsliga Graubnden
Tel. 081 252 50 90
www.krebsliga-gr.ch
Ligue jurassienne contre
le cancer
tl. 032 422 20 30
www.liguecancer-ju.ch

Impressum

Ligue neuchteloise contre

le cancer
tl. 032 721 23 25
www.liguecancer-ne.ch

Ligue vaudoise contre

le cancer
tl. 021 641 15 15
www.lvc.ch

Krebsliga Schaffhausen
Tel. 052 741 45 45
www.krebsliga-sh.ch

Krebsliga Zentralschweiz
Tel. 041 210 25 50
www.krebsliga.info

Krebsliga Solothurn
Tel. 032 628 68 10
www.krebsliga-so.ch

Krebsliga Zug
Tel. 041 720 20 45
www.krebsliga-zug.ch

Krebsliga St. Gallen-

Appenzell
Tel. 071 242 70 00
www.krebsliga-sg.ch

Krebsliga Zrich
Tel. 044 388 55 00
www.krebsliga-zh.ch

Thurgauische Krebsliga
Tel. 071 626 70 00
www.tgkl.ch
Lega ticinese contro
il cancro
tel. 091 820 64 20
www.legacancro-ti.ch
Ligue valaisanne contre
le cancer
tl. 027 322 99 74
www.lvcc.ch
Krebsliga Wallis
Tel. 027 922 93 21
www.krebsliga-wallis.ch

Krebshilfe Liechtenstein
Tel. 00423 233 18 45
www.krebshilfe.li

Autore
Dr. med. Eva Ebnter,
Zollikon
Prkthimi
Bislim Elshani, migesplus
Ilustrimet
Daniel Haldemann, Wil SG
Botues
Krebsliga Schweiz
Effingerstrasse 40
Postfach 8219
3000 Bern
Telefon 031 389 91 00
www.krebsliga.ch
2010
Krebsliga Schweiz, Bern

Krebstelefon / Ligne Info

Cancer / Linea cancro
0800 11 88 11
Nga e hna n t premten,
ora 1018. Gjermanisht,
frengjisht, italisht; falas
migesplus
Schweizerisches Rotes Kreuz
3084 Wabern
Tel. 031 960 75 71
www.migesplus.ch
Informacione pr migrante
dhe migrant

Broshura u prpilua n kuadr t programit nacional t Entit federal pr shndetsi Migracioni dhe
shndetsia 20082013. www.migesplus.ch Informacione shndetsore n shum gjuh.

Albanisch | Kanceri i fshiks | Blasenkrebs 07.2010 

3/3