QASJA NDAJ PACIENTIT

URGJENT

Prof. Ass.
Dr.
Antigona
Hasani

Historiku
o Mjeksia urgjente, si deg e veant
e mjeksis 30 vite.
o Specializimi fillon n vitin 1980, n
SHBA.
o Specializimi fillon n vitin 2000, te
ne.
o Edhe m tej, n shum vende mjekt
e prgjithshm apo t specializimeve
tjera kryejn shrbime n urgjenc.

Qasja e zakonshme ndaj

pacientit:
o Marrja e anamnezs
o Egzaminimi
o Diagnoza diferenciale
o Testet laboratorile & imazheria
o Diagnoza
o Trajtimi

Qasja ndaj pacientit urgjent:

Prshtypja e
par

Egzaminimi
fizikal

Anamnez
a

Dg.
diferenciale

Testet
laboratorike
Radiografia

Intervenimi/tr
ajtimi

TRIAZHA

ANALIZA
PRIMARE

REANIMIM
I

ABCDE

ANALIZA
SEKONDARE

TRAJTIMI
DEFINITIV

REANIMIMI

Faza I : TRIAZHA
Triazha: zgjedhja dhe trajtimi i pacientve
varsisht nga prioriteti, respektivisht trajtimi s
pari i pacientve t cilt e kan jetn t rrezikuar.
Shenjat vitale

Percaktimi i prioriteti bhet sipas:

Frekuenca e pulsit
Ankesave kryesore ;
Shenjave vitale;
Egzaminimit fillestar.

Shtypja e gjakut
Frekuenca
efrymmarrjes
SpO2%
Temperatura
Vetdija
Dalja e urin

Shkallt e Triazhs

KATEGO
RIA

PRSHKRIMI

T VIZITOHET NGA
MJEKU

Resustacioni

Menjher

Emergjenca

10 minuta

Urgjenca

30 minuta

Semi-Urgjenca

60 minuta

Jo-Urgjenca

2 or

TRIAZHA

ANALIZA
PRIMARE

REANIMIM
I

ABCDE

ANALIZA
SEKONDARE

TRAJTIMI
DEFINITIV

REANIMIMI

Faza II : ANALIZA
PRIMARE
Airway (Rrugt e frymmarrjes)
Breathing (Frymmarrja)
Circulation (Qarkullimi)
Disability or neurologic Damage
(Paaftsia apo Dmtimi neurologjik)
Expose the patient (Ekspozimi i pacientit)
Qllimi sht identifikimi dhe trajtimi i lndimeve q rrezikojn jetn:
Obstrukcioni i rrugve t frymmarrjes;
Vshtrsit n frymmarrje ;
Gjakderdja e jashtme apo mbrendshme etj.

AIRWAY
Vlersoni rrugt e frymmarrjes
Bisedoni me pacientin

Si
jeni?

pacienti bisedon dhe prgjigjet

n pyetje: rrugt e frymmarrjes
jan t hapura.

A ka shenja t obstrukcionit
(frymmarrje e zshme, stridor, grhatje, krcitje)?
A ka trup t huaj (sekrecion, masa t vjellura, trup i huaj)?
A ka shenja t edems (anafilaksa)?

TEKNIKAR E HAPJES S
RRUGVE T FRYMMARRJES

Nuk ka traum
Vendoseni pacientin n siprfaqe t rrafsht.

Trhiqeni kokn .
Ngriteni nofulln.
Largoni trupin e huaj.
Pastroni sekrecionet.
Jepni oksigjen 5-15 L/min.

TEKNIKAR E HAPJES S
RRUGVE T FRYMMARRJES
Me traum t
qafs
Mos e ngritni kokn!
Rrugt happen vetm
me trheqje t nofulls.
Largoni trupin e huaj.
Pastroni sekrecionet.
Jepni oksigjen 5-15 L/min.

TEKNIKAR E HAPJES S
RRUGVE T FRYMMARRJES

INTUBIMI ENDOTRAHEAL

BREATHIN
G
SHIQO
NDGJO

NDJEJE

QARKULLIMI
Prcjellja e qerrkullimit
Shenjat e hipoperfuzionit
Konfuzion, letargji or agjitacion
Ekstremitetet e ftohta
Pulsi i dobt ose mungon n arterien radiale dhe
femorale
Takikardia
Hipotensioni
Egzaminoje abdomenin pr defans ose fryerje
Kontrolloje stabilitetin e pelvikut

Ndale gjakderdhjen !
Apliko shtypje direkte n vendin e gjakderdhjes,
pastaj lidhe me presion. Apliko vetm shtypje t
mjaftueshme q ta ndal gjakderdhjen.

VETM NSE gjakderdhjea rrezikon

jetn
dhe
nuk
mund
t
kontrollohet, apliko turniken.
Thirreni kirurgun urgjent!

Hapni dy vija venoze t mdha ose

vij venoze
qendrore:
500 ml bolus kristaloide apo koloide.
Ngroheni pacientin.
Kontrolloni shenjat vitale.
Nse hipotensioni dhe gjakderrdhja
vazhdojn
jepet transfuzion i gjakut.

 Kompresionet efektive n
mes t
sternumit; (Push hard and
Push fast)
Frekuenca 100 kompresione
n minut;
Thellsia e kompresionit s
paku 5 cm;
Zgjerimi i plot i krahrorit
pas do
kompresioni;
Minimizimi i ndrprerjes s
frekuencs
dhe kohzgjatjes s
kompresioneve;

Disability or neurologic Damage

(Paaftsia apo Dmtimi neurologjik)

Kontrolloni vetdijen!
Egzaminimi neurologjik:
o ALERT
o VERBALE
o DHIMBJA
o PA PRGJIGJE

GLASGOW COMA SCORE (GCS)

Skorimi total = Syt + Verbale +
Motorike

GLASGOW COMA SCORE

Humbje e rnd e vetdijes: GCS 8 or
less
Humbje mesatare e vetdijes: GCS 912
Humbje e leht e vetdijes : GCS 1315

Expose the patient

(Eksponimi i pacientit)
Largoni veshmbathjen e
pacientit !
o Egzaminoje t trin.
o Prpara dhe mbrapa; me kujdes !
o Mos lejo t bjen temperatura
trupore
e pacientit (sidomos fmijt).

TRIAZHA

ANALIZA
PRIMARE

REANIMIM
I

ABCDE

ANALIZA
SEKONDARE

TRAJTIMI
DEFINITIV

REANIMIMI

Faza II : ANALIZA
SEKONDARE

o Anamneza
o Egzaminimi sipas sistemeve
o Egzaminimet laboratorike
o Egzaminimet radiologjike
o Diagnoza diferenciale

TRIAZHA

ANALIZA
PRIMARE

REANIMIM
I

ABCDE

ANALIZA
SEKONDARE

TRAJTIMI
DEFINITIV

REANIMIMI

Rasti 1
Pacienti nuk ka vetdije:
A-rrugt e frymmarrjes jan t hapura
B- frymmarrja normale
C- ka puls dhe tension
o
o
o
o
o
o
o

Hipoglikemia
Meningjiti
Trauma e koks
Tumor ose hematom intrakraniale
Helmim me medikamente ose narkotik
Anafilaksa
Hipotension i thell apo dehidrim

Rasti 2
Pacienti nuk ka vetdije:
A-rrugt e frymmarrjes jan t hapura
pjesrisht
B- nuk ka frymmarrje
C- nuk ka puls

RKP