BI TP H BNH RNG

Bi tp 1:
Cho h bnh rng nh hnh v.
Bit : Z1 = Z2 = 30; Z3 = 40; Z3 = 20; Z2 = 20; Z4 = 40.
Bnh rng s 1 c nh. Tnh :
+ T s truyn i3C
+ T s truyn i43
+ Bnh 2 v bnh 3 c quay cng chiu hay khng ?

2
C

Hng dn:
H hnh tinh - Bnh trung tm c nh: bnh 1
Dng cng thc tnh t s truyn trong h hnh tinh:
C
i3C = 1 i31

C
tnh nh h thng vi ng truyn: (3-2)-(2-1)
Trong : i31

Z Z
C
i31
= 2' 1
Z3 Z2

Tnh i43:
i
i43' = 4C
i3C
Dng cng thc tnh t s truyn trong h hnh tinh:
C
i4C = 1 i41
C
tnh nh h thng vi ng truyn: (4-3)-(3-2)-(2-1)
Trong : i41

Z Z Z
C
i41
= 3' 2 ' 2
Z 4 Z 3 Z1

Bi tp 2 :
Cho h bnh rng nh hnh v.
Z2 = Z3 = Z4 = 20; Z3 = Z5 = 60; n1 = 1800
vng/pht. Cho bit ng tm trc cc bnh 1 v
3 thng hng.
Tnh n5. Tnh khong cch trc A12 v A23. Cho
bit cc bnh rng u tiu chun v cng moun
m = 5.
Hng dn:
H thng (v ng tm trc ca cc
bnh rng u c nh)
n
tnh n5 => cn tnh i15 = 1
n5
Z Z Z Z
i15 = 2 + 3 4 + 5
Z1 Z 2 Z 3' Z 4
y cha cho s rng Z1 => cch tnh Z1:
A12 = r1 + r2 = A23 = r3 r2
1
1
1
1
=> A12 = mZ1 + mZ 2 = A23 = mZ 3 mZ 2
2
2
2
2
=> suy ra Z1 v khong cch trc A12, A23.

Z2

Z4

Z3,

Z1
Z3

Z5

Bi tp 3 :
Cho h bnh rng nh hnh v. Cho Z1 = 35;
Z2 = 40; Z2 = 50; Z4 = Z5
+ Tnh Z3. Bit rng cc bnh rng u tiu
chun v cng mun.
+ Xc nh n1 (chiu v tr s).
Bit n5= 60 vng/pht; n3 = 81 vng/pht;
n3 v n5 quay cng chiu nhau.

Hng dn:
1
3
H g?
5
H thng : (4-5)
H vi sai : (1-2) (2-3) cn C. H vi sai ny
khng c bnh trung tm no c nh
H cho l h hn hp gm h thng v h vi sai
Tnh Z3 : Da vo iu kin ng trc ca h vi sai/hnh tinh :
A12 = r1 + r2 = A2' 3 = r2' + r3
1
1
1
1
A12 = mZ1 + mZ 2 = A2 '3 = mZ 2 ' + mZ 3
2
2
2
2
Suy ra Z3
Ta tm quan h n1, n3 v nC theo cch tnh ca h vi sai, sau tm quan h nC=n4 v
n5 theo cch tnh ca h thng
n n
H vi sai: i13C = 1 C
(1)
n3 nC

vi i13C tnh nh h thng vi ng truyn (1-2)-(2-3)

Z Z
i13C = 2 3
Z1 Z 2 '

H thng: i45 =

n4 Z 5 nC
(2)
=
=
n5 Z 4 n5

T (2) suy ra: nC = X .n5 (3)

(nC bng X ln n5)
Thay (3) vo (1) suy ra biu thc quan h gia n1, n3 v n5.
Bit n5=+60, n3=+81 => suy c n1.
Nu n5>0 chng t n1 cng chiu vi n5 v n3, nu n1<0 => n1 ngc chiu vi n5 v
n3.
Bi tp 4 :
Cho h bnh rng nh hnh v.
Bit : Z1 = 20; Z3 = 20; Z4 = 80;
Z5 = 20; Z5= 30; Z6 = 90.
Bnh rng s 4 c nh.
* H bnh rng ny l h g ? V sao ?
* Tnh t s truyn i16. Bnh 1 v bnh 6 c quay cng
chiu khng ? V sao ?
Hng dn:
H g?
H thng : (1-2)-(2-3=C)

5
3
2
1

H vi sai : (4-5) (5-6) cn C=3. H vi sai ny c bnh trung tm 4 c nh => tr thnh h

hnh tinh
Tm li : H cho l h hn hp gm h thng v h hnh tinh
Tnh i16:
i16 = i13.iC 6
Z Z
i13 tnh theo cch tnh ca h thng: i13 = 2 3
Z1 Z 2
1
C
o iC 6 =
vi i6C tnh theo cch tnh ca h hnh tinh: i6C = 1 i64
( bnh 4 l
i6C
bnh trung tm c inh ca h hnh tinh)
Z Z
C
C
i64
tnh nh h thng vi ng truyn (6-5)-(5-4): i64
= + 5' + 4
Z6 Z5

Nu i16>0 => bnh 1 v bnh 6 quay cng chiu.

Bi tp 5:
Cho h bnh rng nh hnh v:
Z1 = Z2 = Z3 = 20
Z2 = 15
Z3 = 40
Z4 = 25
Z5 = 120
Tnh cc t s truyn i1C v i15.
Bit bnh rng Z4 c nh
Hng dn:

Z3

Z3
Z2
Z1

Z2
Z4
Z5

H g?
H hnh tinh, bnh tm c nh l bnh 4, cn C
Tnh i1C:
i1C = 1 i14C vi i14C tnh nh h thng vi ng truyn (1-2)(2-4):
Z Z
i14C = 2 4
Z1 Z 2'

Tnh i15:
i
i15 = 1C
i5C
C
C
i5C = 1 i54
vi i54
tnh nh h thng vi ng truyn (5-3)(3-2)-(2-4):

Z Z Z
i54C = + 3' 2 4
Z 5 Z 3 Z 2'

Bi tp 6 :

Cho h bnh rng nh hnh v:

Z1 = Z2 = Z5 = 12; Z2 = Z3 = 24
Z3 = 108
Z5 = 36
Tnh Z4, bit cc bnh rng u tiu chun v c
cng mun. Cho bit ng tm bnh 1, bnh 4 v bnh 5
nm trong cng mt mt phng.
Tnh t s truyn i1C v i13

Z2

Z2
Z1

Z3

Z3

Z4
Hng dn:
H g :
o H thng : (1-4), (4-5), (5-3=3)
o H vi sai : (1-2), (2-3), cn C H vi sai
ny khng c bnh trung tm no c nh
Z5
Z5
o Tm li h cho l h hn hp gm h vi
sai v h thng. Tuy nhin c im c
bit l h thng ni bnh trung tm 1 v bnh trung tm 3=3 ca h vi sai =>
h cho l h vi sai kn, bc t do W =1.
Tnh Z4:
Da vo iu kin cho v iu kin ng trc ca h vi sai, ta c:
A14 + A45 = A5'3'
Z1 + 2 Z 4 + Z 5 = Z 3' Z 5'
Suy ra Z4
Tnh i13:
o Do bnh 1 v bnh 3=3 u thuc h thng => tnh i13 trong h thng vi
ng truyn (1-4)(4-5)-(5-3):
w Z Z Z
(1)
i13 = 1 = 4 5 + 3'
w 3 Z1 Z 4 Z 5'

Tnh i1C:
o Ta thy bnh 1 v cn C thuc h vi sai. Tuy nhin trong h vi sai khng tnh
c t s truyn m ch tm c quan h vn tc gc. Ta c quan h gia
w1 v w3 t biu thc (1), nn tm i1C (tc l quan h w1 v wC), ta cn tm
thm quan h w1, w3 v wC.
o Vi h vi sai, ta c:
w wC
i13C = 1
trong : i13C tnh nh cch tnh ca h thng vi ng truyn
w3 wC
Z Z
(1-2)-(2-3): i13C = 2 3
Z1 Z 2 '

w1 w C Z 2 Z 3
(2)
=

w 3 w C Z1 Z 2 '
T (1) => rt ra h thc ca w3 theo w1. Thay vo (2), ta suy c h thc ch cha w1 v wC
=> suy ra i1C = (w1/wC)

Bi tp 7 :

Cho h bnh rng nh hnh v:

Z1 = 20, Z2 = 40, Z3 = Z5 = 30
n1 = 140 vng/pht
Khong cch trc gia bnh rng Z3 v Z5 l
A35 = 180 mm. Bnh rng Z3 c nh.
Tnh Z4, bit cc bnh rng u tiu chun v
cng mun m = 4 mm.
Cho bit ng tm bnh 3, bnh 5 v bnh 4 nm trong
cng mt mt phng.
Tinh n4, n5 v nC.

Z5
Z1

C
Z4
Z3

Z2

Hng dn:
Ta c:
A35 = A34 + A45
1
1
1
1
A35 = mZ 3 + mZ 4 + mZ 4 + mZ 5 => Suy ra c Z4
2
2
2
2
H g :
o H thng : (1-2=C)
o H vi sai : (3-4), (4-5), cn C= bnh 2. H vi sai ny c bnh trung tm 3 c
nh => h tr thnh h hnh tinh
o Tm li h cho l h hn hp gm h hnh tinh v h thng.
Tnh nC :
o Ta c bnh 1 v bnh 2 (= cn C) thuc h thng => dng cch tnh ca h
n Z
thng : i12 = i1C = 1 = 2 => bit n1, tm c nC.
nC Z1

tnh n4 => cn tm i14 = i12. iC4 = i12/ i4C

Z
C
C
vi i43
Ta c: i4C = 1 i43
= 3
Z4

tnh i15 => cn tm i15 = i12. iC5 = i12/ i5C

Z Z
C
vi i53C = 4 3
Ta c: i5C = 1 i53
Z5 Z 4

Bi 8 :
Cho h bnh rng nh hnh v (h bnh rng ny
c s dng trong c cu ti qun cp).
Bit: Z1 = 20; Z2 = 30; Z3 = 80; Z3 = 60; Z4 = 20.
+ H bnh rng trn hnh v l h bnh rng g?
V sao?
+ Cho bit cc bnh rng u tiu chun v cng
moun m. Da vo iu kin ng trc ca h vi
sai phng, hy suy ra s rng Z5.
+ Tnh i13 v i35.
+ Bnh 3 v bnh 5 quay cng chiu hay ngc
chiu? V sao?
Hng dn:
H g :

3
3
4

2
C

o H thng : (1=C-2), (2-3=3)

o H vi sai : (4-5), (4-3=3), cn C= bnh 1 H vi sai ny khng c bnh trung
tm no c nh
o Tm li h cho l h hn hp gm h vi sai v h thng. Tuy nhin c
im c bit l h thng ni bnh cn C= bnh 1 v bnh trung tm 3= bnh
3 ca h vi sai => h cho l h vi sai kn, bc t do W = 1.
Tnh Z5:
Da vo iu kin ng trc ca h vi sai, ta c: A54 = A3'4
Z 5 + Z 4 = Z 3' Z 4
Suy ra Z5
Tnh i13:
o Do bnh 1 v bnh 3=3 u thuc h thng => tnh i13 trong h thng vi
ng truyn (1-2)(2-3):
w Z Z
(1)
i13 = 1 = 2 + 3
w 3 Z1 Z 2

Tnh i35 = i35

o Ta thy bnh 3 v bnh 5 thuc h vi sai. Tuy nhin trong h vi sai khng tnh
c t s truyn m ch tm c quan h vn tc gc. Ta c quan h gia
w1(= wC) v w3 (= w3), t biu thc (1), nn tm i35 (tc l quan h w3 v
w5), ta cn tm thm quan h w1 = (wC), w3 v w5 theo cch tnh ca h vi sai.
o Vi h vi sai, ta c:
w wC
C
C
i3'5
= 3'
trong : i3'5
tnh nh cch tnh ca h thng vi ng
w5 wC
Z Z
C
truyn (3-4)-(4-5): i3'5
= + 4 4
Z 3' Z 5

w 3' w C Z 4 Z 4
(2)
= +

w 5 w C Z 3' Z 5
T (1) => suy ra h thc ca wC (=w1) theo w3 (=w3). Thay vo (2), ta c c h thc ch
cha w3 v w5 => suy ra i35 = (w3/w5)
Nu i35 > 0 => w3 v w5 cng chiu nhau. Nu i35 < 0 => w3 v w5 ngc chiu
nhau.