Kabanata II

MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL

Sa kabanatang ito ay naglalahad ng ibat ibang literatura at pag-aaral mula sa banyaga at

lokal na pinagmulan upang maging gabay sa pag-aaral na isinasagawa.

Kaugnay na Literatura

Banyaga

Ayon kay (Jaana Juvonen, 2012), isang propesor ng developmental psychology na ang

dekada ng groundbreaking pananaliksik sa mga bata at kanilang mga sawing na biktima ay

pagbabago sa paraan mga magulang at paaralan isip tungkol sa pang-aapi. Karamihan bullies ay

may halos mataas na antas ng pagpapahalaga sa sarili, ayon kay Juvonen pananaliksik ay

natagpuan. Ano ang higit pa, ang mga ito ay tiningnan sa pamamagitan ng kanilang mga kamag-

aral at kahit ng mga guro hindi bilang parahas ngunit bilang papular sa katunayan, ang ilan sa

mga pinaka-cool na mga bata sa paaralan.

Bullying, kung saan ay nagpapatakbo ng gamot mula sa pisikal na pagsalakay sa pagkalat ng

mga bastos na tsismis sa pamamagitan ng cyberbullying ay isang paksa ng lumalagong

pampublikong pag-aalala. Ayon kay Juvonen na kapag siya at ang kanyang UCLA kasamahan

nagsimula ang kanilang pananaliksik sa isang dekada na ang nakakaraan, "ito ay napaka isang

hamon para sa amin para kumbinsihin ang aming mga mambabasa na pang-aapi ay isang

problema Sampung taon na ang nakalipas -. At kahit na ngayon sa ilang bahagi ng bansa at sa

ilang mga pamilya - nagkaroon ng paniniwala na ang bullying ay bahagi lamang ng lumalago at

ang mga karanasan ay kahit na kailangan [ng mga biktima] dahil sila ay 'makatulong na bumuo

ng character. Na kasalungat, kanyang sinabi, "nalaman nating bullying ay maaaring magkaroon

ng nagwawasak na kahihinatnan" pinaka tragically, mga kaso kung saan ang mga biktima ng

pang-aapi nagpatiwakal , humihinto ng pag-aaral .

LOKAL

Ayon sa pananaliksik nila (Cristina L. Dela Cruz, 2014) ang Biktima ng pang-aapi ay

kadalasan ang mga maliliit, mahihina at mga may kapansanan na walang kakayahang lumaban at

ipangtanggol ang sarili mula sa mas malalaking kaklase na kadalasan din mapang-api dahil sa

pag-aakalang takot sa kanila ang mga kamag-aral. Ayon sa aking pagsasaliksik at base sa aking

nakikita, ang mga mapang-api ay mga batang kulang sa pansin (KSP) na sabik sa atensyon at

pagmamahal ng magulang at hindi masyadong nagabayan kaya sa ganitong paraan nila inilalabas

ang kanilang saloobin upang makakuha ng atensyon.Kung minsan napabayaan na nga ng

magulang ang kanilang mga anak, bayolente pa ang pagtrato at pagdisiplina.

Ang ganitong pag-uugali mula sa mga magulang.Patunay lamang na tama ang kasabihang kung

ano ang ginagawa ng mas nakatatanda ang siyang ginagaya ng mga bata.

Kaugnay na Pag-aaral Isang pag-aaral naman ang isinagawa ng ahensyang Plan

Philippines noong 2008 ukol sa bullying sa Pilipinas na pinamagatang Toward a Child

-Friendly School Environment: A Baseline Study on Violence Against Children in Schools.

May tatlong (3) layunin ang kanilang pag-aaral.Una(1), mailarawan ang isyung mga karahasan

sa mga paaralan mula sa mga persepsyon ng mga bata, magulang, paaralan at ang mga kawani

nito sa mga piling lugar sa bansa. Pangalawa(2), matukoy ang mga salik sa mga karahasang ito

sa mga bata sa paaralan sa mga piling lugar. At pangatlo(3), makapagrekomenda ng mga polisiya

at programa sa mga paaralan laban sa mga karahasan upang maging child-friendly ang mga

paaralan. Ayon sa Plan Philippines, ang bullying ay isang karaniwang behavior na sa mga

eskwelahan sa buong mundo. Sa Pilipinas, ang bullying ay nakaka-apekto na sa maraming mga

estudyante sa mga pribado at pampublikong paaralan (2008). Ayon sa pag-aaral na ito na

ginawa sa 58 na pampublikong eskwelahan, ang mga peers mismo ng mga estudyante ang

gumagawa ng ibat-ibang uri ng karahasan sa kapwa estudyante. Ang pamamahiya at

pangungutya ang pinaka-komon na gawain. Halos 50 porsyento ng mga bata sa Grades 1

hanggang 3 ay nagging biktima nito at 67 porsyento naman ng mga bata sa Grades 4 hanggang 6.

Sa high school, 65 porsyento ng mga estudyante ay nagging biktima na rin ng pangungutya at

pamamahiya. Dahil sa bullying, maraming mga bata ang nagging mahiyain at lagi na lamang

natatakot, at nawalan ng gana sa pag-aaral.

Ano nga ba ang ibig sabihin ng salitang bullying? Lingid sa ating kaalaman na ang

bullying ay nangangahulugang pangungutya sa kapwa tao dahil mayroon syang pagkakaiba sa

isang tao na wala sa kanila. Ang bulying rin ay isang uri ng pang-aapi na ginagamitan ng lakas.

Kadalasang nangyayari ito sa paaralan at karaniwang mga kabataan ang biktima nito. Isa sa kaso

sa Pilipinas ay ang tinatawag na bullying. May tatlong uri ang bullying,Ito at ay ang mga

sumusunod:

SOSYAL NA PAMBUBULAS isang uri ng pambubully kung saan sinisira ng bullies ang

reputasyon at pakikitungo sa ibang tao ng kanilang binibiktima.

PISIKAL NA PAMBUBULAS ito naman ay ang pisikal na pananakit at paninira ng kanyang

pag-aari. Dito papasok ang sinasabing panununtok,paninipa,pananampal,pangungurot at iba pa.

PASALITANG PAMBUBULAS isang uri ng pambubully kung saan pananalita ang ginagamit

ng bullies. Ito rin ay panunukso, panlalait, pang-aasar,paninigaw,pagmumura,pang-

iinsulto,pagpapahiya sa harap ng maraming tao at iba pa.

 Mayroon din tayong tinatawag na CYBER BULLYING kung saan internet naman ang

nagiging daan para makapanakit ng kapwa tao. Makikita natin at masasaksihan ang ganitong

pambubully sa mga websites gaya ng facebook,twitter,at instagram. Hindi lamang sa status

nakikita ang pambubully kundi maging sa pagpopost ng mga litrato na ikasisira ng kanilang

biktima.

Karaniwang panunukso ang pinakpangunahing nararanasan ng mga mag-aaral sa paaralan.

Makakita lamang sila ng kakaiba sa paningin nila ay agad nila itong tutuksuhin o di kayay

napansin nila ang isang bata na nag-iisa ay agad itong lalapitan at saka tutuksuhin. Ang mga

ganitong eksena ay kadalasang nagyayari kapag walang magawang hindi maganda ang ilang

estudyante,minsan ay kapag sinita ng isang guro ang kanilang kinagawa ay sasabihin lamang na

nagbibiruan lang dahil sa takot ng biktima ay nakuha na lamang nya na sumangayon dito. Kahit

anong masasakit na salita ang lumabas mula sa bibig ng bullies ay parang binalewala na lamang

ito ng biktima dahil aa takot. Karaniwan ding biktima ng pambubully ay mga kabataan ng

mahihina at alam nilang walang kalaban laban sa kanila.

Nagiging uso na rin sa ilang paaralan ang pambubully na gamit ang pananakit sa paraang

pisikal. May iilang estudyante ang napapabalita dahil sa pambubully na binugbog ng kanyang

kamag-aral. Gaya na lamang ng isang bata na grade six pupil biktima umano ng bullying na

nabalian ng tadyang nang suntukin ng kaklase na noon pa man ay nambubully na sa kanya. Isa

ito sa halimbawa ng pambubully sa paraang pisikal.

Isa rin ang diskriminasyon sa pambubully kung saan tinutukoy nito ang ating mga lahi.

Ang paninira at pagkukumpara sa ibang kalahi ay isa ring pambubully. Ang bullying sa

sekswalidad ay hindi rin maganda. Ito naman ay ang pambubully sa mga taong kasalungat ng

babae at lalaki o di kayay bakla at tomboy. Sila ay binubully base sa kanilang kasarian.
 May mga sanhi at a epekto ang pambubully. Una ay ang kawalan ng interes sa pagaaral at

hindi pagpasok sa school. Pangalawa,pagkukunwaring may sakit para hindi makapasok sa

school. Gusto laging nag-iisa. May pasa,gasgas o sugat na hindi masabi sa magulang ang

kadahilanan. At ang maaaring mangyari sa isang biktima ay maaaring magpakamatay,masisiraan

ng ulo o di kayay papatay.

Ayon sa batas, ang Anti-Bullying Act of 2013 na nilagdaan ng dating si President Noynoy

Aquino, ang lahat ng paaralan sa elemntarya at sekondarya ay kinakailangang gumawa ang mga

polisya laban sa bullying sa kanilang institusyon. Ang kopya ng mga polisya ay kailangang

ibigay sa mga mag-aaral at magulang. Kabilang sa polisya ang pagbabawal sa bullying sa loob

ng paraalan at sa lahat ng mga school-related activities. Ipinagbabawal din ang paggamit ng

teknolohiya sa bullying.

Anu-ano nga ba ang dapat na gawin kung sakaling maranasan ang ganitong kapangahasan?

Magsumbong sa guro kung sakaling makaranas ang isang tao ng pambubuli ay nararapat lamang

na isuplong ito sa iyong guro ng sa ganoon ay mapagsabihan ito at hindi maulit pa

Magsumbong sa magulang, nararapat ding ipaalam ito sa iyong magulang para mapayuhan tayo

ng magulang.

Ang ganitong sitwasyon ay hindi dapat isinasawalang bahala lamang dapat ay matuto din

tayong umimik kung anong nangyayari sa atin para mapagsabihan ang mga nambubully at

maitama ito.

Ang masasabi ko lamang sa ganitong kaso lalo na sa Pilipinas na palagiang may

nagaganap na pambubully ay itigil na ito. Wala namang mabuting maidudulot ito sa ating kapwa

at lalo sa ating sarili bagkus ay makasasama pa ito. Dahil once na ang isang bata ay nangbully

automatically madadamay ang magulang nito na nagiging dahilan ng pagkakagulo ng bawat

magulang dahil sa walang kwentang pambubully ng kanilang mga anak. Kung sa tingin ng iba

magiging sikat sila sa ginagawa nila pwes nagkakamali sila dahil sa mata ng tao at lalong higit

ng Diyos na mali ang ginagawa nila. Hindi naman tayo nagkulang sa mga pangaral ng ating mga

magulang at lalong higit ay nag-aaral tayo kaya naituturo sa atin ng mga guro ang tama at mali.

Kaya bakit naiisip pa ng iilan ang ganitong sitwasyon? Siguro ay kulang ito sa atensyon ng

magulang kaya naman para sa ating mga magulang ay dapat subaybayan pa rin tayo at gabayan

sa bawat kilos na ating gagawin.

Kaugnay na Pag-aaral

Banyaga

Ayon kay (Susan M. Sweare, 1997) ang bullying at pambibiktima sa paglipas ng panahon

(hindi alam ng mag-aaral), at 11% (parehong mga pag-aaral) ay nagpakita trajectories na ay

makilala ang mga ito bilang bullies. Isa pang 10% at 3% ng mga mag-aaral, ayon sa

pagkakabanggit, ay nauuri bilang mga biktima at 2% (Barker at Lamang) bilang mapang-api-

biktima. Gayunman, 6% at 3% ng mga mag-aaral, ayon sa pagkakabanggit, ay nagpakita ng

isang pattern ng pagtanggi pambibiktima at nadagdagan bullying paglipas ng panahon (biktima

sa bully subgroup), isang tilapon na mas malamang kaysa sa isa kung saan bullies ay Mas

victimized. mahalaga, mga natatanging mga pattern ng paglahok ay iniuugnay sa iba't ibang mga

kinalabasan mental health.

Sa pananaliksik ay may mahabang nagpakita na pagiging kasangkot bilang parehong isang

may kasalanan at biktima anyong tambalan ang epekto ng pang-aapi, na may mapang-aping

biktima nakakaranas na mas masahol ang kinalabasan kaysa sa alinman bullies o mga biktima

ang pagdalo nila sa mas higit na panganib para sa pagkabalisa, depression, mababang

pagpapahalaga sa sarili, selfharm, paniwala ideation at suicidality, pisikal na pinsala, substance

abuse, negatibong saloobin patungo sa paaralan, pagliban, mahihirap perceptions ng kaligtasan

ng paaralan, pagsalakay, at pagkadelingkwente (hal, Berkowitz & Benbenishty, 2012; Copeland,

Wolke, Angold, & Costello, 2013; Kumpulainen, Rsnen, & Puura, 2001; Srabstein & Piazza,

2008). Sa kanilang tilapon analysis, Haltigan at Vaillancourt (2014) pa demonstrated na, kamag-

anak sa mga estudyanteng mababa ang paglahok at pagkatapos ng pagkontrol para sa paunang

psychopathology, stable biktima ay nagpakita ng mataas na antas ng depression, attention-deficit

hyperactivity disorder, at pagkabalisa, samantalang stable bullies iniulat mas mataas na antas ng

pagkabalisa, at ang mga na shifted mula pambibiktima sa pananakot iniulat pa pagkabalisa,

depresyon, at somatization. Ang ganitong mga natuklasan salungat ang kahalagahan ng

isinasaalang-alang ang kasaysayan ng isang bata ng paglahok sa pang-aapi sa paglipas ng

panahon, at upang ilipat sa kabila ng "Dyadic bias" (Espelage & manunumpa, 2003) at tingnan

ang mga mapang-aapi bilang isang dynamic na karanasan, naiimpluwensyahan ng social

ekolohiya. Sa artikulong ito, sinasabing maikling pangungusap namin ang ilan sa mga

complexities sa suporta ng isang social-ecological ang pananaw nila sa bullying, at pagkatapos

ay mapalawak ang aming lens na imungkahi ang application ng isang diathesis-stress modelo na

maaaring karagdagang aming maunawaan ng dinamika ng bullying sa mga bata at kabataan.

Ang pagiging bullied sa pamamagitan ng mga kapantay (pambibiktima) ay may mahinang

pisikal na kalusugan at mahihirap school adjustment, kabilang ang pagiging malungkot,

pakiramdam hindi ligtas na, pagiging pagala, mahinang pagganap at, sa ilang mga kaso, pag-

drop out ng paaralan

Ang Pambibiktima din ay nauugnay sa isang host ng mga internalizing at externalizing

paghihirap kabilang ang kalungkutan at withdrawal pagkabalisa at panlipunang pag-iwas ,

depression at ng paniwala pati na rin hyperactivity , pagkadelingkwente, at pagsalakay . Ang

mga biktima ay din mas mababa kinagigiliwan ng , mas tinanggap, at higit pa tinanggihan ng

mga kapantay. Sa kasamaang palad, ang pananahilan likas na katangian ng mga relasyon ay hindi

maliwanag. Dahil sa multidirectionality ng sosyal-ekolohiya modelo at mga prinsipyo ng

equifinality at multi- finality.

Banyaga

Ayon kay (Shelley Hymel, 2013) sa impluwensya ang lawak na kung saan ang mga

indibidwal na mga kadahilanan, functions bilang antecedents, nag-aambag kadahilanan, o

kahihinatnan ng paglahok sa pang-aapi. Isang mapusok kabataan diagnosed na may pag-uugali

disorder ay maaaring manakot iba dahil ng isang predisposing katangian na may kaugnayan sa

ang diagnosis ng magsagawa disorder. Bilang kahalili, kabataan na "gantimpala" para sa

pananakot na pag-uugali (halimbawa, sa pamamagitan ng pinahusay na katayuan o popularity,

ang access sa mga kalakal) ay maaaring patuloy bullying, bumuo karagdagang agresibo pag-

uugali, at sa huli matugunan pamantayan para sa isang diagnosis ng pag-uugali disorder. Shy

kabataan maaaring lumitaw mas madaling matukso, paggawa ng mga ito sumasamo target ng

pambibiktima. Bilang kahalili, isang taong bullied maaaring bumuo ng isang mahiya at

withdraw, marahil balisa, kilos bilang resulta ng naturang paggamot. Kaya, ang aming pang-

unawa sa sikolohiya ng bullying / pambibiktima ay halos tulad ng "manok o itlog?

Impluwensya ng pamilya ang isang bilang ng mga katangian ng pamilya ay naka-link sa

bullying pagsasagawa, kabilang paglahok miyembro ng pamilya ' sa gangs, mahirap patnubay ng

magulang, negatibong pamilya kapaligiran, magulang kontrahan, karahasan sa tahanan,

mababang parental komunikasyon, kakulangan ng magulang emosyonal na suporta, awtoritaryan

magulang, hindi naaangkop disiplina, at parental pang-aabuso .Kahit na tulad natuklasan ay pare-
pareho sa argument na agresibo modeling at mahinang pangangasiwa ng magulang magbigay ng

kontribusyon sa pang-aapi, pananahilan direksyon ay hindi ay malinaw na itinatag at ang epekto

ng mga pamilya matapos pagkontrol para namamana impluwensya ay nananatiling hindi

maliwanag, pati genetic kadahilanan ay ipapakita sa mga account para sa 61% ng mga

pagkakaiba-iba sa pang-aapi uugali pamilya impluwensya sa pambibiktima ay mas mahirap

hulihin, ngunit magkasama sa pang-aabuso, kapabayaan, at overprotective magulang.

Youth gastusin karaming ng araw nakikipag-ugnayan sa mga kapantay sa mga paaralan, mga

kapitbahayan, komunidad, at sa pamamagitan ng social media, at pananakot na pag-uugali halos

palaging nangyari sa loob ng ang peer konteksto. Pananakot at pambibiktima ay mas malamang

na sa classrooms nailalarawan sa pamamagitan ng peer norms na sumusuporta, at sa

pamamagitan ng mataas peer salungatan. Kaakibat na may agresibo kapantay ay

din na kaugnay sa mas higit na pang-aapi pagsasagawa bilang ay peer pambibiktima at

negatibong relasyon sa mga kamag-aral Muli, gayunpaman, ang correlational likas na katangian

ng mga pag-aaral ay gumagawa pananahilan interpretasyon mahirap, at iba't-ibang

ng mga asosasyon ay maaaring lamang sumasalamin homophily, ang pagkahilig sa affiliate na

may katulad na mga kapantay. Isa sa mga pinaka malawakan researched peer impluwensya

sa school bullying ay na ng bystanders. para sa pagmamatyag aaral ay pinapakita na, sa

karaniwan, dalawa hanggang apat na kapantay ay naroroon sa karamihan (85% hanggang 88%)

ng bullying insidente . Bystanders, gayunpaman, madalas na tumugon sa

paraan na hinihikayat sa halip na pahinain ang loob bullying (Doll, Song, & Siemers, 2004;

Pellegrini & Long, 2004). para Halimbawa, Craig at Pepler (1997; at makita O'Connell et al,.

1999) siniyasat na peer bystanders aktibong sumali in gamit pananakot 21% ng oras, lamang ang

namagitan sa ngalan ng mga biktima sa 25% ng mga insidente, at ay pinaka-madalas na-

obserbahan upang passively panoorin (54%) - isang tugon na maaaring maging mahusay

interpreted bilang condoning naturang pag-uugali. Ayon sa peer perceptions (Salmivalli,

Lagerspetz, Bjorkqvist, Osterman, & Kaukiainen, 1996), tungkol sa 20% ng mga mag-aaral ay

tiningnan bilang naghihikayat bullying, at isa pang 7% bilang aktibong pagsuporta o paglahok sa

pang-aapi. Tanging ang 17% ng mga estudyante, karamihan babae, ay makikilala sa

pamamagitan peers bilang defenders na intervened sa ngalan ng mga biktima. Given ang mga

natuklasan, maraming mga focus sa bystanders bilang isang kritikal na mapagkukunan sa

antibullying pagsisikap, na may peer support emphasized bilang isang susi bahagi sa paaralan-

based antibullying pagsisikap Sa kasamaang palad, may edad, bystanders maging unting passive

in ang kanilang mga tugon at mas malamang na nagtataguyod para sa mga biktima . Mga taong

ipagtanggol biktima ay may mas higit na makiramay (huwag hindi bababa sa mga lalaki) at mas

malawak na sosyal na self-ispiritu ay karaniwang mas mataas sa mga social status (popularity) at

mas mahusay na nagustuhan, hindi lamang ng mga biktima nila ipagtanggol kundi pati na rin sa

pamamagitan ng mas malawak na peer group High social status ay maaaring bang ipahiram sa

pagtitiwala sa sariling kakayahan upang mamagitan at mabawasan alalahanin tungkol

paghihiganti. By standers ay mas malamang na ipagtanggol biktima kung sa palagay nila galit

din.

KAUGNAY NG PAG-AARAL

Banyaga

Ang mga makabagong kagamitan tulad ng cellphone, telepono o kompyuter ay pwede

narin magamit sa pang-aapi. Ang National Crime Prevention Council ay nakapagtala ng mga

seryeng pang-aapi sa internet at ito ay tinawag nilang Cyber-bullying. Ayon sa kanila, ang cyber-

bullying ay isang uri ng pang-aapi na ginagamitan ng kompyuter, cellphone, telepono o iba pang
mga aparato na ginagamit upang makapadala ng mga post, ng mga text o mga imahe na

nakakapanakit ng kalooban ng ibang tao o masira at mapahiya ang tao. Ang cyber-bullying ay

maaaring maging simple hanggat patuloy na magpadala ng e-mail sa isang taong may sinabi na

gusto nilang walang karagdagan makipag-ugnayan sa nagpadala, ngunit maaari ding isama ang

pagbabanta, sekswal na pangungusap na nakakasira ng etiketa (ibig sabihin, hate speech),

pinagtutulungan ang mga biktima sa pamamagitan ng paggawa ng mga ito ang paksang

panlilibak sa forums, at pag-post ng huwad na pahayag bilang katunayan na naglalayong sa

kahihiyan. Maraming mga siyentipiko na ang nag-aaral sa paksang ito at isa narito ay sina Dr.

Alison Maddock isang pediatrician at Dr. Lorna Price isa ring pediatrician ng Morriston Hospital

sa United Kingdom. At ayon sakanila:

A.) Maraming na nanakit na hindi alam ang kanilang ginagawa kung ito ba ay nakakabuti o

nakakasama.

B.) Ang Bullying o Pang-aapi ay nagiging daan upang umabot sa punto namagpapakamatay ang

taong inaapi.

C.) Mas maraming lalaki kaysa sa babae ang nadidisgrasya o nauuwi sa pisikal na sitwasyon. Sa

ibang mga kaso, ang mga bata ang mas naapektuhan sa ganitong uri ng gawain. Samakatuwid,

ilang mga psychologist o sikolohista ang nagsasagawa ng pag-aaral tungkol sa epektong pang-

aapi o bullying. Sabi nila, angmga epektong pang-aabuso ay nagdudulot ng pagkakaroon ng

problema sa pisikal at mental o emosyonalngtaotuladngpagkatakot, stress, depresyon, anxiety

namakakaapektosapag-aaralnito. Lalong-lalo na ngayon, na ang ating bansa ay wala pang batas

na magbibigay ng kaukulang parusa sa mga taong nang-aapi. Ayon sa mga security agents ng

Seattle Public Schools, isang paaralang sa Washington, USA, kadalasang biktima ng pang-aapi

ay ang mga estudyante ng karaniwang matatakutin, mahiyain, maingat at maramdamin, maaaring

di mapalagay at hirap na makapag-isip, madaling sumuko sa nang-aapi, sobrahan ang kilos,

maaari na wala o kakaunti ang kaibigan sa paaralan, may mababang pagpapahalaga sa sarili, may

pinangangalagaang katayuan sa silid-aralan, iba ang lahi, kultura, relihiyon, kapansanan,

kasarian, kakaibang pagkilos. Ngunit maaari ring walang dahilan.

Ayon sa artikulong ginawa nina Susan P. Limber at Maury M. Nation (2012), may mga

nagdaang pananaliksik na naisagawa sa United States at pati narin sa ibang bansa na nagtala na

ang pang-aapi ay isang pang karaniwan at maaaring pormang karahasan para sa mga kabataan.

Hindi lamang ang mga naaapi ang naapektuhan ng pang-aapi kundi pati narin ang klima sa loob ng

paaralan at hindi man direkta ngunit maaari ring maapektuhan ang abilidad ng isang estudyante

na matuto hanggang sa kanilang pinakamahusay na abilidad.

Sa pangunguna ni Dan Olweus (1993) ng Norway at Sweden, kasama ang iba pang

mananaliksik sa Australia, Canada, England, Ireland at United States, ay nagsimula ng galugarin

anglikas na katangian at ang mga epekto ng pang-aapi sa mga paaralan ng kabataan. Sabi nila,

ang kasong pang-aapi ay dapat bigyan ng kaukulang atensyon mula sa mga duro, magulang at

mga kabataan para maiwasan ang ganitong karahasan sa dalawang dahilan. Una, ang paglaganap

ng kasong pang-aapi at ang pinsala na naidulot nito ay lubhang isinasa walang bahala ng mga

kabataan at ng mga matatanda. Dapat gumawa ng mga istratihiya upang tumaas ang kamalayan

ng mga kabataan at mga magulang hinggil sa koneksyon ng pang-aapi at sa iba pang karahasan

na nagaganap sa paligid. Pangalawa, ang pang-aapi ay hindi lang humahantong sa parehong

pangyayari gaya ng away at gulo, pwede rin itong humantong sa pagkagulo ng kaisipan ng tao.

Maraming mga ginawang pananaliksik ukol sa pang-aapi ngunit karamihan dito ay tungkol

lamang sa kung ano ang pang-aapi at mga anyo nito. Hindi masyadong natalakay ang epekto nito

sa paraan ng pamumuhay ng mga estudyante. Samakatuwid, ang pag-aaral na ito ay isang

panimula na maaaring tularan, sundan at ipagpatuloy ng ibang mga mananaliksik.

Konseptwal na Balangkas
Ang pambubully ay mahalagang pag-aralan sapagkat habang lumilipas ang panahon at

nagbabago ang henerasyon ay lalo itong lumala. May ibat ibang ginawang pag-aaral patungkol

sa bullying kasama ang mga epekto at dahilan nito. Para sa ilan ang pambubully ay normal na sa

panahon ngayon subalit para sa mga eksperto at doktor ay may masamang epektong sikolohikal

sa biktima. Mahalaga ang pag-aaral na ito para malaman ang epekto ng pambubully sa

akademikong pag-aaral ng isang mag-aaral. Naaapektuhan ang personal na damdamin ng isang

tao at kadalasan ito ang nag-uudyok upang hindi mapagtagumpayan ang bagay na kanyang

ninanais. Ang pambubulling pisikal naman ay ang dahilan ng pagtatamo ng galos o mga pasa

dahil inabuso ang kahinaang taglay upang makuha ng buy ang bagay na kanyang nais sa biktima.

Mahalaga ang pag-aaral na ito upang nabibigyang linaw din ang iba kung bakit ba nambubully

ang isang tao. Marami na ang nakaranas ng pambubully lalo na sa loob ng paaralan o kayay

opisina. Subalit sa kalagayan ng mga estudyante ay ang pagsusumbong na lamang sakanilang

mga magulang ang kadalasang ginagawang paraan upang matigil na ang pambubulling ginagawa

sakanila. May mga iba ring hindi na kinakaya ang pambubulling ginagawa kaya lumulubha ang

nagiging epekto nito sakanila. Maging matatag at magpakita ng matapang na harapin ang mga

sitwasyong nangyayari kung kinakailangan ay labanan na ito nang sagayon matigil na ng isang

bully ang kanyang masamang gawain. Isa din sa kahalagahan ng pag-aaral na ito upang mabatid

ng mga guro ang kanilang mga dapat gawin upang maiwasan na ang lumulubhang kaso ng

bullying sa loob ng paaralan nang sa gayon ay magkaroon ng lakas ng loob ang mga nagiging

biktima upang hindi maapektuhan ang kanilang akaademikong pag-aaral.

 INPUT PAMAMARAAN OUTPUT

1. Propayl ng tagatugon Talatanungan

Matukoy ang epekto ng
ayon sa:
Deskriptibong Istatistiko pambubulling pisikal,
1.1 Edad; at
mental, emosyonal, at
1.2 Kasarian Anova sosyal.
2. Antas ng
pangakademikong grado Pearson r
3. Karanasan ng tagatugon
4.Dahilan sa panunukso o
pambubully ng isang mag-
aaral sa kanyang kamag-aral
4.1 Tahanan;
4.2 Eskwelahan
4.3 Social Media; at
4.4 Kapaligiran;
5. Epekto ng pambubulling
pisikal, mental, emosyonal,
at sosyal

Paradigma ng Pag-aaral
Ang balangkas ng pag-aaral na ito ay may tatlong hanay ng baryabol ang input, pamamaraan at

output. Ang unang hanay ay ang input na binubuo ng profayl, antas ng pang-akademikong grado

ng mga mag-aaral, karanasan ng tagatugon, dahilan sa panunukso o pambubully ng isang mag-

aaral sa kanyang kamag-aral, sa tahanan, eskwelahan, social media at kapaligiran at epekto ng

pambubulling pisikal, mental, emosyonal at sosyal. Ang ikalawang hanay ay ang pamamaraan,

ito ay tumutulong sa paglikom ng mga datos at impormasyon sa pag-aaral na binubuo ng

talatanungan. Ang ikatlo at huling hanay ay ang awtput, ito ang inaasahang bunga ng pag-aaral

sa epekto ng pambubulling pisikal, mental, emosyonal at sosyal sa Ika-sampu (10) na baitang ng

Zambales Central Institute Taong 2016-2017.

Walang Bisang Pala-palagay

1.Walang mahalagang pagkakaiba ang epekto ng pambubulling pisikal, mental, emosyonal at

sosyal sa profayl ng mga tagatugon.

2. Walang mahalagang pagkakaiba sa akademikong pag-aaral ang epekto ng pambubulling

pisikal, mental, emosyonal at sosyal sa profayl ng mga tagatugon.

3. Walang mahalagang kaugnayan ang antas ng pang-akademikong grado ng mga maga aral sa

epekto ng pambubulling pisikal, mental, emosyonal at sosyal.

4. Walang mahalagang kaugnayan ang antas ng pang-akademikong grado ng mga maga aral sa

epekto ng pambubulling pisikal, mental, emosyonal at sosyal sa ibat ibang asignatura.

Katuturan ng mga Katawagan