UNIVERSITETI SHTETËROR I TETOVËS

Fakulteti i Shkencave Matematike Natyrore

Dega: Matematikë

Punim Seminarik

Lënda:Teoria e bllok skemave II

Tema:Automorfizmat dhe Izomorfizmat e bllok skemave

Prof. Dr.Alit Ibraimi Punoi: Shehrije Zeka

Tetovë, 2017
Përmbajtja
1.Hyrje ................................................................................................................................................. 3
2.Konceptet dhe përkufizimet themelore ............................................................................................. 4
3. Automorfizmi i bllok skemave ........................................................................................................ 6
4. Orbitat e grupit të automorfizmit të bllok skemave ....................................................................... 7
5.Izomorfizmi i matricave të Hadamardit ............................................................................................ 8
6.Automorfizmi i dizajneve simetrike .............................................................................................. 13
7.Ndërtimi i bllok skemave me automorfizma të specifikuara .......................................................... 14
8. Përfundim ....................................................................................................................................... 17
9. Literatura ........................................................................................................................................ 18

2
1.Hyrje

Studimi i teorisë së dizajneve si disiplinë matematike filloi në shekullin e njëzetë për shkak
të aplikimeve në dizajn dhe analizën e eksperimenteve statistikore. Dizajnet gjejnë aplikim në
shumë sfera, si në llotaritë, planifikimin e turneve, biologjinë matematike, dizajnin dhe analizën e
algoritmeve, rrjetet dhe kriptografi.
Dizajnet janë shumë të përshtatshme për strukrurat e fundme dhe përbëhen nga dy lloje të
objekteve, pikat dhe blloqet. Hapësira e zgjidhjeve të strukturave të incidencës rritet dukshem me
rritjen e numrit të pikave. Përderisa nuk mund të bëhet klasifikimi i plotë i strukturave të tilla, me
konstruktim arrihet deri në rregulla shtesë që i përmban struktura. Me interes të veçantë janë dizajne
me grupe triviale automorfizmash.
Bllok skemat aplikohen në shumë fusha si në gjeometrinë afine, testimin e softverëve
(aplikacioneve kompjuterike), projektimin (dizajnin) eksperimental, kriptografi dhe në gjeometrinë
algjebrike.
Në matematikën kombinatorike, një bllok skemë është një bashkësi së bashku me një familje të
nënbashkësive (nënbashkësitë e përsëritura janë të lejuara në kohë) anëtarët e së cilës janë të
zgjedhur për të kënaqur disa veti të bashkësisë që mendohet se janë të dobishme për aplikim në
fusha të veçanta. Pra, bllok skema është një strukturë incidente e përbërë nga një bashkësi e pikave
P dhe bashkësia e blloqeve B , ku secili bllok konsiderohet si një nënbashkësi e P.

3
2.Konceptet dhe përkufizimet themelore

Përkufizim 2.1: Le të jenë t , v, k dhe  numra natyror dhe le të vlejë v  k  t  1 dhe   1. Le të

jenë P  { p1 ,..., pv } dhe B  {B1 ,..., Bb } bashkësi , kurse I  P  B relacioni i incidencës së tyre.

Dizajn D me parametra t  (v, k ,  ) është treshja e rënditur D  ( P, B, I ) , i përbërë nga bashkësia e

pikave P , bashkësia e blloqeve B dhe relacioni i incidencës I , për të cilët vlejnë aksiomat:
i. D ka v pika,
ii. çdo bllok nga D është incidente me k pika,
iii. çdo t pika të ndyshme nga D shtrihen në  blloqe të D ,
iv. 1  k  v  1.

Dizajni i tillë quhet t -dizajn.

Struktura e përkufizuar në këtë mënyrë mund të paraqitet me anë të matricës.

Përkufizim 2.2: Le të jetë D  ( P, B, I ) t -dizajn dhe le të jetë P  { p1 ,..., pv } dhe B  {B1 ,..., Bb } .

Matrica A  (aij ) vb , i përkufizuar me:

1, nëse..( pi , B j )  I
aij  
0, ndryshe
quhet matricë e incidencës së t -dizajnit D .

Strukturat e incidencës të cilat mund të fitohen nga njëri tjetri duke e ndryshuar emërtimin e
pikave dhe blloqeve janë në thelb të njëjta.Nocioni izomorfizëm na mundëson identifikimin e tyre.
Përkufizim 2.3: Le të jenë D1  ( P1 , B1 , I1 ) dhe D2  ( P2 , B2 , I 2 ) struktura të fundme të incidencës.

Themi se ato janë izomorfe nëse ekziston bijeksioni  : P1  P2 dhe  : B1  B2 ashtu që të vlejë

pI1 B   ( p) I 2 ( B), për çdo p  P1 , B  B1 . Çiftin e rënditur ( , ) e quajmë izomorfizëm

ndërmjet D1 dhe D2 .
Strukturat izomorfe të incidencës kanë veti të njëjta.P.sh. njëra prej tyre është t  (v, k ,  ) dizajn
nëse dhe vetëm nëse edhe tjetra është dizajn me të njëjtat parametra. Izomorfizmin mund ta
karakterizojmë nëpërmjet matricës së incidencës dhe me të ashtuquajturën matricën
permutacionale.

4
Përkufizim 2.4: Le të jenë A1 dhe A2 matrica incidence të strukturave të incidencës D1 dhe D2 .

Strukturat D1 dhe D2 janë izomorfe nëse dhe vetëm nëse ekzistojnë matricat permutacionale P

dhe Q ashtu që A1  P  A2  Q .
Vërtetim: Shumëzimi nga e majta me matricën permutacionale P i përgjigjet matricës së
incidencës me rreshta të permutuara, më saktësisht pika në strukturën e incidencës. Shumëzimi nga
e djathta me Q i përgjigjet matricës së incidencës me shtylla të permutuara, në fakt blloqe në
strukturën e incidencës.

Nëse ( , ) është izomorfizëm ndërmjet strukturave të thjeshta të incidencës D1  ( P1 , B1 ,) dhe

D2  ( P2 , B2 ,) , atëherë bijeksioni  : P1  P2 përcakton në mënyrë të vetme bijeksionin

 : B1  B2 . Në mënyrë të veçantë , blloku B nga B1 pasqyrohet në bllokun

 ( B)  { ( p) | p  B} nga B2 . Për një strukturë të thjështë incidence izomorfizmin mund ta

definojmë si bijeksion  : P1  P2 e cila blloqet nga B1 i pasqyron në blloqet nga B2 .
Përkufizim2.5: Izomorfizmin e strukturës së incidencës D në vetvete e quajmë automorfizëm të
D.

Pohim 2.6: Bashkësia e të gjithë automorfizmave të strukturës së incidencës D formon grup të

automorfizmave të D të cilën e shënojmë me Aut (D) .
Vërtetim: Kjo rrjedh nga fakti se kompozimi i automorfizmave është automorfizëm dhe inverzi i
automorfizmit është automorfizëm. Nëse automorfizmat i shohim si çift permutacionesh ( , ) të

bashkësisë së pikave dhe bashkësisë së blloqeve, atëherë inverzi I tij është ( 1 , 1 ) , kurse

kompozimi i automorfizmave është (1 , 1 )  ( 2 , 2 )  (1   2 , 1  2 ) .

Përkufizim 2.7: Le të jetë G grup me elementin neutral 1 dhe le të jetë X bashkësi. Themi se G
vepron në X nëse është dhënë funksioni G  X  X ( e cila shënohet : ( g , x)  gx) ashtu që të
vlejë:
1. 1x  x , për çdo x  X
2. g (hx)  ( gh) x , për çdo g , h  G, x  X

5
Përkufizim 2.8: Le të jetë G grup i cili vepron në bashkësinë X dhe le të jetë x  X . Stabilizator i
elementit x është bashkësia Gx  {g  G | gx  x}  G . Orbitë të elementit x quajmë bashkësinë

x g  {gx | g  G}  X

Përkufizim 2.9: Le të jetë grupi G i cili vepron në bashkesinë X . Themi se veprimi është
transitiv nëse për çdo dy elemente x, y  X ekziston g  G ashtu që të vlejë gx  y .

Themi se veprimi është t-transitiv nëse për çdo dy t-she të renditura ( x1 ,..., xt ), ( y1 ,..., yt ) ekziston

g  G ashtu që të vlejë g ( x1 ,..., xt )  ( y1 ,..., yt )

3. Automorfizmi i bllok skemave

Këtu do të japim lidhjen ndërmjet numerit të orbitave të pikave dhe orbitave të blloqeve të
një grupi automorfizmesh që veprojnë në bllok skem.
Lema 1. Le të jetë D  ( P, B, I ) , 2  (v, k ,  ) bllok skem dhe le të jetë G grup i automorfizmav të

D . Le të jenë P1 , P2 ....Pd orbitat e G në P (orbitat e pikave) dhe B1 ....Bc orbitat e blloqeve të G në

D (Orbitat e G në D ) atëher P1 , P2 ....Pd B1 ....Bc është B j zberthim taktik i D .

Vërtetim. Le të jetë Pj cilado orbitë pikash dhe B j cilado orbit blloqesh e G .

Duhet të tregojm se cila pikë nga Pj ndodhet në numer konstant blloqesh nga B j dhe që secili blloq

nga Bi përmban numër konstant pikash nga Pj .

Le të jenë p dhe q dy pika të ndryshme nga Pj .

Meqë Pj është orbit pikash egziston elementi g nga

G i till që p  q shenojmë B1 , B2 ......B bllokun nga

q

B j të cilat kalojn nëpër p q  q atëher B1g ....Bg janë

blloqe nga Bi që kalojne nëpër piken p q  q .

6
Meqë g është atomorfizem blloqet B1g ....Bg kalojn nëpër pikën Pg .dhe meqë Bi është orbitë

blloqesh B1g ....Bg I takojnë orbitës B j .

D.m.th. nëpër q kalojne së paku aq blloqe nga Bi si dhe nëpër p . Duhet vërtetu rolet e p dhe q

marrim që nëpër secilen pikë Pj kalojne numer konstant blloqesh nga Bi .

Le të jenë B dhe C dy blloqe nga Bi . Atëher ekziston g  G i till që B  C , sikur në

g

pjesen e parë të vërtetimit kemi:

Le të jenë p1... p nga pika Pj që ndodhet në B atëher p1g ...... pg janë pika Pj që ndodhen në

B g  C me ketë pohim pohimi dytë u vërtetua.

4. Orbitat e grupit të automorfizmit të bllok skemave

Kjo lemë dhe teorem e ardhshme na jep pohim për orbitat e grupit të automorfizmav te bllok
skemave.
Teorema 1 - Le të jetë G grup i automorfizmave të 2  v, k ,   bllok skemës D , le të jetë d numri
i orbitave të pikave dhe le të jetë c numri i orbitave të blloqeve të grupit G .Ateher cilen
b  v  c  d  0 Nesë D është simetrike atëher c  d
Teorema 2 - Le te jetë G grup i atomorfizmave të bllokskemav D  ( P, B, I )

a) Ne qoftëse G është tranzitiv mbi blloket ,atëher G është tranyitiv mbi pika.
b) Ne qoftëse G është 2 herë tranzitiv mbi blloket, atëher B atëher G është 2 herë tranzitiv mbi
P.
c) Nëse D është simetrik atëher vlejn pohimet e anasjelltas të a) dhe b).

Vërtetim:
a) Po të jetë vetem një orbit e blloqeve, atëherë nga teorema 2) do të jetë po ashtu një orbitë
pikash:
c  1, c  2  0  1  2  0  d  1  d  1
b) Supozojm që grupi G vepron 2-herë tranzitiv mbi B Ateher G është aq më parë tranzitiv në
blloqe dhe sipas a) G është gjithashtu tranzitiv në; pika.

7
Le të jet; B bllok I qfardoshem i D . Me G B shenojm nengrupin e G I cili perbehët nga të gjitha ato
elemente të G te cilët bllokun B e pasqyron në vetvete.
Meqë G është 2-here tranzitiv në bashkësine e blloqëve G B ka pikrisht dy orbita blloqeve

Bdhe B B . Duke zbatuar teoremen në GB ,rrjedh që GB ka më së shumti dy orbit pikash. Por

meqë secila pike brenda B pasqyrohet përseri në një pikë të B atëher vlen GB ka pikërisht dy

orbita pikash te cilat janë B dhe P B .

Nga ketu rrjedh G është tranzitiv në qiftet pikë – bllok incidente dhe në qiftet jo incidente pikë-
bllok.

Sepse: le te jenë:  p, B dhe p , , B ,  dy qifte incidente pikë-bllokë .

Meq G është tranzitiv në blloqe , ekziston g  G I tillë që B g  B ,

Meqë g është automorfizem p g është pikë e B ,  B g .

Meqë p , është pikë nga B , , ekziston elementi h  GB, i tillë që p g   h

 p , . Atëher elementi gh

nga G e pasqyron piken p ne p , dhe bllokun B në Bllokun B , . Ngjajshëm thuhet edhe per rastin

 
kur  p, B ëdhë p , , B , janë dyshe jo incidentë pikë-bllok.
Le të jetë tani p pika e qfardoshme nga D dhe le të jetë G stabilizator i p në G .
Gp është në njëren anë tranzitiv mbi blloqet që kalojnë nëpër piken p dhe në anën tjeter mbi
blloqet që nuk kalojnë nëper pikën p .

Grupi Gp ka gjithashtu dy orbita blloqesh, sipas teoremes mbi Gp atëher del që Gp më së shumti

ka dy orbita pikash p dhe P p. bashkë me pohimin që G eshte transitive në pika rrjedh që G
vepron 2-herë tranzitiv mbi P .(c) është i qart.

5. Izomorfizmi i matricave të Hadamardit

Ne kemi disa objekte të përcaktuara që konsistojnë në disa grupe të përcaktuara dhe në relacionet
mes tyre.
Një izomorfizëm ndërmjet dy objekteve është një bijeksion ndërmjet grupeve të tyre në mënyrë që
relacionet të ruhenIzomorfizmi është një relacion i ekuivalencës në grupet e të gjitha objekteve.

8
Izomorfizmi i një objekti me vetveten quhet automorfizëm.
Një izomorfizëm i zakonshëm konsiderohet si hartë ndëpërmjet objekteve që ruajnë strukturën, për
dizajnet e përgjithshme atëherë kjo do të thotë:

Përkufizim : Le të jetë D1  (T1 B1 I1 ) dhe D2  (T2 B2 I 2 ) struktura incidente të fundme.Thuhet se

ato janë izomorfe në qoftë se ekziston bijeksioni  : T1  T2 dhe  : B1 B2 ashtu që të vlejë

pI1 B   ( p) I 2 ( B), p  T1 , B  B1
Cifti ( , ) quhet izomorfizëm ndërmjet D1 dhe D2 .

Strukturat incidente izomorfe kanë baza identike , psh një nga ato është t-(v,k,𝜆) dizajnë atëherë dhe
vetëm atëherë nëse është dizajnë tjetër me parametra të njejtë.
Izomorfizmi mund të karakterizohet përmes matricave incidente të cilat quhen matrica
përmutacionale .
Ato janë matricat katrore të cilat kanë vetëm një njësh në sejcilin rresht dhe shtyllë dhe të gjitha
elementet e tjera janë zero (0).

Pohim: Le të jenë A1 dhe A2 matrica incidente të strukturave të incidencës D1 dhe D2 . Strukturat

D1 dhe D2 janë izomorfe atëherë dhe vetëm atëherë kur ekzistojnë matricat përmutacionale P dhe
Q ashtu që të vlejë

A1  PA2 Q .

Vërtetim:Shumëzojmëmajtas me matricën përmutacionale P e cila bënë përmutimin e rreshtave të

matricës përkatësisht strukturës incidente të pikave .
Shumëzojmë djathtas me Q bëhet përmutimi i shtyllave të matricës incidente , përkatësisht
strukturës incidente të blloqeve .

9
Disa shembuj për izomorfizmin e matricave te shprehura në mynyrëgrafike

Dy matrica janë izomorfe nëse njëra mund të përfitohet nga tjetra me anë të permutacionit të
rreshtave dhe kolonave.

10
Izomorfizmi i dy matricave ±1 lejon permutacionin dhe negacionin (shfuqizimin) e rreshtave dhe
kolonave.

11
Izomorfizmi i dy matricave lejon permutacionin e rreshtave , kolonave dhe simboleve.

12
6.Automorfizmi i dizajneve simetrike

Me interes të veçantë në teorinë e dizajnit janë 2-dizajnet, pra t -dizajnet me parametrat

2  (v, k ,  ) . Klasë të njohur të 2-dizajneve janë dizajnet të cilët kanë numër të njëjtë të blloqeve
dhe pikave. Të tillë janë dizajnet simetrike.
Përkufizim 3.1: Le të jetë D  ( P, B, I ) 2  (v, k ,  ) dizajn, G  Aut (D) kurse g  G . Pika p  P
quhet pikë fikse e automorfizmit g nëse vlen g ( p )  p. Pika p quhet pikë fikse e dizajnit D nëse
g ( p )  p , g  G .
Teoremë3.2: (Beker1947,Parker1957) Le të jetë D dizajn simetrik dhe le të jetë g  Aut (D) .
Atëherë automorfizmi g ka numër të njëjtë të pikave fikse dhe blloqeve fikse.
Teoremë 3.3: Le të jetë G grup i automorfizmave të 2  (v, k ,  ) bllok skemës D , le të jetë d
numri i orbitave të pikave dhe le të jetë c numri i orbitave të blloqeve të grupit G . Atëherë vlen
b  v  c  d  0 . Nëse D është simetrike atëherë, c  d .

Teorema dhe përkufizimi në vijim kanë rëndësi të madhe në konstruktimin e dizajnit.

Teoremë 3.4: Le të jetë D dizajn simetrik dhe le të jetë G  Aut (D) grup automorfizmash i cili
vepron në D . Atëherë grupi G ka numër të njëjtë të shtigjeve të bashkësisë së pikave ashtu edhe të
blloqeve.
Lemma 3.5: Le të jetë G grup i cili vepron në dizajnin simetrik me parametrat (v, k ,  ) dhe le të
jetë elementi i saj g  G i rendit të parë. Atëherë vlen:
v  F  | g | ( p  F )
ku p është numri i orbitave kurse F është numri I pikave fikse të dizajnit të dhënë.

Vërtetim: Nga fakti që çdo element i grupit gjeneron nëngrup ciklik (rendi i të cilit është i njëjtë
me rendin e elementit përkatës) dhe nga se të gjithë grupet e rendit të parë janë izomorfe ndërmjet
veti, rrjedh që në mënyrë ekuivalente mund të flasim për veprimin e grupit ciklik Z |g | në dizajnin

me parametrat e dhëna.
Më tutje, pasi grupi ciklik i rendit të parë ka vetëm nëngrupe trivijale, gjatësia e shtigjeve dhe
blloqeve, në këtë rast, mund të jetë e barabartë me 1 dhe | g | . Që nga në dizajnet simetrike, numri i
pikave fikse është i barabartë me numrin e blloqeve fikse, më tej rrjedh se janë shumë bashkësi
elementet e të cilëve kanë gjatësi të shtigjeve dhe gjatësi të blloqeve të barabartë.

13
Kështu në këtë rast, kandidatët për numrin e pikave fikse F janë pikat për të cilët ndryshimi
v  F është shumëfish i | g | d.m.th. vlen:
F  v(mod | g |) .

Në konstruktim, është e rëndësishme zgjedhja e automorfizmit i cili vepron në dizajnin në

konsideratë, si dhe të dihen sigurt cilët janë pikat fikse të cilët paraqiten gjatë veprimit të tij.

7.Ndërtimi i bllok skemave me automorfizma të specifikuara

Le të jetë D  ( P, B, I ) strukturë e fundme e incidencës ku P  { p1 ,..., pv } dhe

B  {B1 ,..., Bb } . Më tutje le të jetë A  (aij )1i v ,1 j b matricë e incidencës e D .
Në qoftë se g është automorfizëm i D , atëherë shënojmë
pi  p (i ) (përkatësisht B j  B ( j ) )
g g
(1)
për një permuatcion  të {1,2,..., v} (përkatësisht për një permuatcion  të { 1,2,…,b})
Për këto permutacione vlen: aij  1  p1 IB j  p (i )  pi IB j  B ( j )  a (i ), ( j )  1
g g

prandaj a ij  a ( i ), ( j ) për i  {1,..., v}, j  {1,..., b} .

Anasjelltas, nëse  është permutacion i bashkësisë {1,..., v} dhe  permutacion i bashkësisë
{1,..., k} që i përmbajnë kushtet (1), atëherë duke marrë pi  p (i ) (përkatësisht B j  B ( j ) )
g g

përkufizohet një automorfizëm g i strukturës së incidencës D .

Le të jetë  permutacion i bashkësisë {1,..., n} . Permutacionit  i përgjigjet matrica
permutacionale e tipit n  n .
1, nëse... j   (i)
p( )  ( pij ),1  i, j  n pij  
0, ndryshe
Lemma 4.1: Le të jetë D  ( P, B, I ) strukturë e fundme e incidencës me P  { p1 ,..., pv } dhe
B  {B1 ,..., Bk } le të jetë A  (aij ) vb matrica e incidences. Kurse g  Aut (D) , kurse   S v ,
  S b ( S |P| -grupi simetrik i P, kurse S v grup i cili përmban të gjithë v! permutacionet e
bashkësisë v elementëshe) prezentime të g të përkufizuara me pi  p (i ) , B j  B ( j ) atëherë
g g

vlen barazimi
P  A  A  P
ku P - matricë e rendit v , kurse P matricë e rendit b .

14
Vërtetim: Rreshti i i -të i P vetëm në vendin e  (i ) ka 1, kurse elementet të tjerë i ka 0, pra është
(0,0,...,0,1,0,...,0)
v
( P A) ij   pis a sj  pi , (i ) a (i ), j  a (i ), j (1)
s 1
b
( AP ) ij   ais p sj  ai , 1 ( j ) p 1 ( j ), j  ai , 1 ( j ) (2)
s 1

Me qenë se  dhe  e plotësojnë konditën a ij  a ( i ), ( j ) , nga (2) kemi

ai , 1 ( j )  a (i ), ( 1 ( j ))  a (i ), j që nga (1) dhe (2) kemi:
( P A) ij  ( AP ) ij që tregon se P A  AP .#

Me S v shënojmë grupin simetrik v -elementëshe të P . Për çfarëdo numri pozitiv j  v , me

P v 
  shënojmë bashkësinë e të gjithë   j -nënbashkësive të P . Për çfarëdo nënbashkësi Q  P
j  j
dhe për çfarëdo permutacioni g  S v , definojmë:
g (Q)  {g ( x) : x  Q} .

Supozojmë se G është nëngrup i S v . Le të jetë j  v numër pozitiv, dhe për çdo

 P
A, B    , definojmë A ~ j B nëse g ( A)  B për çdo g  G . Relacioni ~ j është relacion
j
P
ekuivalence në   . Klasët e ekuivalencës së këtij relacioni quhen j -orbita të P në lidhje me
j
X
grupin G . j -orbitat bëjnë copëtimin e bashkësisë   , dhe g ( A)  B për çfarëdo g  G nëse dhe
j 
vetëm nëse A dhe B janë në të njëjtën orbitë të G .

Nga lemma e njohur e Cauchy-Frobenius-Burnside rrjedh metoda e llogaritjes së numrit të j -

orbitave të P . Për çdo g  G , definojmë
 P
fix( g ) | { A    : g ( A)  A} | .
j
Lemma 4.2: (Cauchy-Frobenius-Burnside) Numri i j -orbitave të P në të cilin vepron grupi G
është saktësisht
1
 fix( g ) .
| G | gG
Supozojmë se O1 ,..., On janë k -orbita, dhe P1 ,..., Pm janë 2-orbita të P në lidhje me grupin G .
Definojmë një n  m matricë, të cilin e shënojmë me Ak , 2 , si në vijim. Për 1  j  m , zgjedhim

15
çfarëdo 2-nënbashkësi Y j  Pj . Atëherë, për 1  i  n , elementi a i , j i matricës Ak , 2 definohet si në
vijim:
ai , j | { A  Oi : Y j  A} | .
Matrica është mirë e definuar (nuk nvaret nga zgjedhja e përfaqësuesve të orbitave).

16
8. Përfundim

Pyetjet themelore me të cilët merret teoria e dizajneve janë pyetja e ekzistencës dhe
klasifikimi i dizajneve me parametra specifike t  (v, k ,  ) . Përderisa hapësira e zgjidhjeve të
strukturave të këtilla rritet jashtzakonisht me rritjen e numrit të pikave v , me pyetjet e pazgjedhura
në rregull vijmë deri në shpërthim kombinatorik, i cili nuk lejon një klasifikim të plotë. Prandaj,
strukturat për të përshpejtuar, kanë tendencë të supozojnë kushte shtesë për strukturën (në mënyrë
që të arrijë klasifikimin e pjesshëm) dhe zhvillimin e algoritmeve më efikase.

17
9. Literatura
Dr. A. Ibraimi “Punimi i magjistraturës” F.SH.M.N Prishtinë 2004
Design theory- Z. Yanko
Konacne geometrije-Juraj Siftar, Vadran Krcadinac
http://math.ucdenver.edu/~wcherowi/courses/m6406/auto.pdf
https://www.fer.unizg.hr/_download/repository/MartinjakKlasifIspit.pdf
http://www.math.uniri.hr/~vmikulic/seminar/12_12_2008Dumicic.pdf
file:///C:/Users/Memet/Downloads/9780387954875-c1.pdf

18