Ang

BUOD
buod ay ang diwa,
BIONOTE
Ang bionote ay mas
sumaryo o pinaka-ideya. Ang
pinaikling uri ng
pagbubuod ay ang pagbuo o talambuhay ng isang tao.
paraan ng pagpapaikli ng Kadalasan ang importanteng
anomang teksto o babasahin. impormasyon lamang ng
Maaaring ilahad dito ang mga isang tao ang isinasama sa
kaisipan at mga importanteng bionote.
natutunan impormasyon sa
teksto na binasa. Ito ay
Mga Dapat Tandaan:
hindi orihinal na sulatin.  Tiyakin ang layunin.
Sa pagbubuod ay  Pagdesisyonan kung gaano kahaba
kinakailangang kunin ang mga ang bionote na gagawin.
mahahalagang kaisipan ng  Gamitin ang ikatlong panauhang
teksto. Kailangan din na persepktib.
 Simulan sa pangalan.
maisulat ng malinaw ang
 Ilkahad ang mga propesyong
buod. Sariling pananalita kinabibilangan.
din ang dapat gamitin at  Isa isahin ang mnahahalagang
iwasan dapat ang paglayo sa tagumpay.
diwa ng teksto.  Idagdag ang di inaasahang
detalye.
 Isama amng contact information.
 Basahin at isulat muli ang
bionote.

Mga Dapat Tandaan:

1. Basahing mabuti ang buong akda upang

maunawaan ang buong diwa nito.
2. Tukuyin ang pangungusap na
nagpapahayag ng pangunahin at
pinakamahalagang kaisipan ng talata.
3. Isulat ang buod sa paraang madaling
unawain.
4. Gumamit ng sariling pananalita.
5. Hindi dapat lumayo sa diwa at
estilo ng orihinal na akda.

Halimbawa:

Alamat ng Rosas

Noong unang panahon, may isang dalagang nag

ngangalang Rosa. Bukod sa natatanging ganda ay
kilala rin ang dalaga na gagawin ang lahat
upang mapatunayan ang tunay na pag-ibig.

Nakatakda na noong ikasal ang dalaga ng

matuklasan nyang may malubhang sakit si Mario,
ang kanyang nobyo.

Hindi naging hadlang ang sakit ni Mario upang

matigil ang kanilang kasal.

Sa kabila nito ay naging mabuting asawa si Rosa

kay Mario.
 Halimbawa:
Hindi sya umalis sa tabi ng asawa kahit
anumang oras. ATHENA JANSSEN M. DELA TORRE Isinilang
noong ika-anim ng Nobyembre noong taong
Maging sa pag gising at pag tulog ni 1999 sa bayan ng Baler, probinsiya ng
Mario ay mukha ni Rosa ang nasisilayan Aurora. Siya ay nakapagtapos ng ika-
nito. labindalawang baitang sa sekondarya ng
Aurora National Science High School. At
nakapag-aral ng primaryang edukasyon sa
Ang mga ngiti rin ni Rosa ang huling Paaralang Sentral ng Dipaculao na kung
nasilayan ng asawa bago ito nalagutan saan siya ay nakatanggap ng Ikalawang
ng hininga. Karangalan bilang isang estudyante ng
ikaanim na baitang. Isa rin siya sa mga
Ang mga ngiting iyon ay hindi napawi napasali ng patimpalak sa Sipnayan (MTAP)
hanggang sa ilibing si Mario. Nagtaka at lumahok bilang represebtatibo sa
rehiyonal na lebel ng nasabing Math
ang mga tao, aniya "Alam kong masaya si Contest noong siya ay nasa ikaanim na
Mario kung nasaan man sya. Alam ko na baitang. Kasapi rin siya sa mga lumahok
ako lamang ang kanyang minahal at ng Aurora Historical Quiz Bee noong
maghihintay sya sakin hanggang sa siya’y nasa ikaapat na baitang at
magsama kaming muli". nakakuha ng ikatlong karangalan sa
patimpalak. Siya ay isa
Naging inspirasyon si Rosa para sa iba. ring contestant ng Science Quiz Bee noong
siya ay nasa ikaapat hanggang ikaanim na
baitang na kung saan nakamit ang unang
Bago namatay si Rosa ay hiniling nito karangalan ng siya ay nasa ikaapat at
na ilibing sya katabi ng libingan ng ikalimang baitang, at ikatlong karangalan
asawa. naman nang siya ay nasa ikaanim na
baitang na lahat ay Division
Kakatwang may tumubong napakagandang Level.Kasalukuyang nag-aaral ng ika-
labindalawang baitang sa Aurora National
bulaklak sa gilid ng puntod ni Rosa. Science High School at naghahandang
Tinawag nilang "Rosas" iyon bilang pag kumuha ng entrance exam sa Unibersidad ng
alala kay Rosa. Pilipinas at Polytechnic University of
the Philippines.

Mga Dapat Tandaan

 Pumili ng magandang paksa.

 Tipunin ang mga materyales na
maaring pagkunan ng impormasyon
tungkol sa napiling paksa. Pwedeng
mga dating kaalaman o karanasan o
kaya ay mga babasahin na may
kaugnayan sa paksang gagamitin.
 Simulan ang pagbabalangkas ng ideya
at hatiin ito sa tatlong bahagi; ang
simula, katawan at katapusan.
 Maging sensitibo. Kung maaari ay
iwasan na pag-usapan lamang ang
tungkol sa sarili at pansariling
kapakinabangan.
 Iwasan din naman na maging “boring”
ang iyong pagtatalumpati. Kung maari
ay magkaroon ng “sense of humor” sa
pagdedeliber ng talumpati at laging
isipin ang iyong tagapakinig.