Professional Documents
Culture Documents
Mục lục.
Lời nói đầu
Chương 1: Tổng quan về hệ thống phun xăng điện tử EFI ........................
1 Lịch sử phát triển của hệ thống phun xăng điện tử .......................................................
Chương 2:Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống phun xăng
điện tử dùng trên xe Camry 2.0E 2014.
2.1 Giới thiệu chung về xe camry 2.0E 2014................................................................
2.2 Sơ đồ cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hệ thống phun xăng điện tử..................
Chương 3: Đặc tính kết cấu của hệ thống phun xăng điện tử dùng trên xe
Camry 2.0E 2014.
3.1Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của các bộ phận chính trên hệ thống nhiên liệu..
3.2 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của các bộ phận trên hệ thống nạp khí ....................
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
3.2.1 Sơ đồ hệ thống cung cấp khí nạp ........................................................................
3.2.2Lọc gió ................................................................................................................
3.2.3 Cổ họng gió...............................................................................................
3.2.4 Ống góp hút và đường ống nạp .........................................................................
3.3 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của các bộ phận trên hệ thống điều khiển điện tử
4.3 Quy trình tháo lắp hệ thống phun xăng điện tử.....................................................
4.4 Quy trình bảo dưỡng hệ thống phun xăng điện tử ................................................
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Ngày nay khi ngành công nghiệp ôtô trong nước và trên thế giới đang ngày càng phát
triển và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của toàn xã hội. Nhiều hệ thống
trên ô tô được thay thế để đáp ứng nhu cầu của con người trong đó có hệ thống phun xăng
điện tử (EFI). Để hiểu sâu về hệ thống này em đã chọn đề tài này.
Là sinh viên của khoa Công Nghệ ôtô chúng em được trang bị những kiến thức cơ bản về
ngành cơ khí ôtô. Với đề tài : “Chẩn đoán và bảo dưỡng hệ thống phun xăng điện tử EFI
động cơ 1AZ – FE trên Toyota Camry 2.0E 2014 ” của bộ môn đồ án chuyên ngành ôtô ,
giúp em hoàn thiện hơn về trang bị kiến thức của mình về ngành mà em theo học và đặc biệt
là về hệ thống phun xăng điện tử EFI. Nó đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc tiết
kiệm nhiên liệu cũng như kinh tế người sử dụng.
Hà Nội, ngày
EFI là viết tắt của từ Electronic Fuel Injection, có nghĩa là hệ thống phun xăng điều
khiển điện tử. Đây là hệ thống điều khiển cung cấp nhiên liệu tốt nhất hiện nay. Tùy theo
chế độ làm viêc của ôtô mà hệ thống tự thay đổi tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu để cung cấp cho
động cơ hoạt động tốt nhất. cụ thể ở chế độ khởi động lạnh, hỗn hợp khí được cung cấp giàu
xăng và sau khi động cơ đã đạt nhiệt độ vận hành hỗn hợp sẽ nghèo xăng hơn.
Trên các đời xe cũ sử dụng chế hòa khí để tạo hỗn hợp nhiên liệu và cung cấp nhiên liệu
cho động cơ. Cả hai loại này: bộ chế hòa khí hay hệ thống phun xăng điện tử đều cung cấp
nhiên liệu với một tỉ lệ nhất định phụ thuộc vào lượng khí nạp. Nhưng do để đáp ứng các
yêu cầu về khí xả, tiêu hao nhiên liệu, cải thiện khả năng tải… Thì bộ chế hòa khí phải được
lắp them các hiệu chỉnh khác làm nó trở nên phức tạp hơn rất nhiều.
Do vậy hệ thống phun xăng điện tư ra đời để thay thế cho bộ chế hòa khí, nó đảm bảo tỉ
lệ hỗn hợp nhiên liệu thích hợp cho động cơ bằng việc phun nhiên liệu điện tử theo các chế
độ lái xe khác nhau.
Váo thế kỉ XIX, một kĩ sư người mỹ ông Stenvan đã nghĩ ra cách phun nhiên liệu cho
một máy nén khí. Sau đó một thời gian, một người Đức đã cho phun nhiên liệu vào buồng
cháy nhưng không mang lại hiệu quả. Đầu thế kỉ 20, người đức áp dụng hệ thống phun nhiên
liệu trong động cơ 4 kỳ tĩnh tại. Tuy nhiên, sau đó sang kiến này đã rất thành công trong việc
chế tạo hệ thống phun xăng kiểu cơ khí. Trong hệ thống phun xăng này nhiên liệu được
phun trực tiếp trước xupap hút nên gọi là K – jetronic, mono – jetronic, L – jetronic…
Do hệ thống phun xăng cơ khí có nhiều nhược điểm nên đầu những năm 80, BOSCH đã
cho ra đời hệ thống phun xăng sử dụng kim phun điều khiển bằng điện, có hai loại: hệ thống
L – jetronic ( lượng nhiên liệu được xác định nhờ cảm biến đo lưu lượng khí nạp ) và D-
jotronic ( lượng nhiên liệu được xác định bằng cảm biến đo lưu lượng khí nạp )
Đến năm 1984, người Nhật đã mua bản quyến của BOSCH và đã ứng dụng hệ thống
phun xăng L – jetronic và D – jetronic trên các xe của hãng Toyota ( động cơ 4A – ELU)
Đến năm 1987, hãng Nisan dùng L – jetronic thay thế cho bộ chế hòa khí của xe sunny.
Việc điều khiển EFI có thể chia làm hai loại, dưa trên sự khác nhau về phương pháp
dùng để xác định lượng nhiên liệu phun:
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Một là loại mạch điều khiển lượng phun dựa vào thời gian cần thiết để nạp và phóng
vào tụ điện. loại khác là loại được điều khiển bằng vi xử lý được bắt đầu sử dụng vào năm
1983.
Loại hệ thống EFI điều khiển bằng bộ vi xử lý được sử dụng trong xe của Toyota gọi là
TCCS ( Toyota computer controlled system ), nó không chỉ diều khiển được lượng phun mà
bao gồm ESA ( electronic spark advance ) và ccas hệ thống điều khiển khác cũng như chức
năng chẩn đán và dự phòng.
Hệ thống EFI (Elctronic Fuel Injection ) sử dụng các cảm biến khác nhau để phát hiện tình
trạng của động cơ vá tình trạng của động cơ vá điều kiện chạy của xe. Và ECU động cơ tính
toán lượng phun nhiên liệu tối ưu và làm cho các vòi phun nhiên liệu.
+ Phân phối hơi xăng đồng đều đến từng xylanh một và giảm thiểu xu hướng kích nổ bởi
hòa khí loãng hơn.
+ Động cơ chạy không tải êm dịu hơn.
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
xăng đồng đều.
+ Giảm được các khí thải độc hại nhờ hòa khí loãng.
+ Mômen xoắn của động cơ phát ra lớn hơn, khởi động nhanh hơn,
xấy nóng máy nhanh và động cơ làm việc ổn định hơn.
+ Tạo ra công suất lớn hơn, khả năng tăng tốc tốt hơn do không có họng khuếch tán gây
cản trở như động cơ chế hòa khí.
+ Hệ thống đơn giản hơn bộ chế hòa khí điện tử vì không cần đến cánh bướm gió khởi
động, không cần các vít hiệu chỉnh.
+ Gia tốc nhanh hơn nhờ xăng bốc hơi tốt hơn lại được phun vào xylanh tận nơi.
+ Đạt được tỉ lệ hòa khí dễ dàng.
+ Duy trì được hoạt động lý tưởng trên phạm vi rộng trong các điều kiện vận hành.
+ Giảm bớt được các hệ thống chống ô nhiễm môi trường.
1.5.1 Phân loại theo phương pháp phát hiện lượng không khí nạp.
Loại này đo áp suất trong đường ống nạp để phát hiện lượng không khí nạp theo tỷ trọng của
không khí nạp.
1.5.3 Phân loại theo phương pháp điều khiển kim phun.
a. Phun xăng điện tử: Được trang bị các cảm biến để nhận biết chế độ
hoạt động của động cơ (các sensors) và bộ điều khiển trung tâm (computer) để điều khiển
chế độ hoạt động của động cơ ở điều kiện tối ưu nhất.
b. Phun xăng thủy lực: Được trang bị các bộ phận di động bởi áp lực của gió hay của
nhiên liệu. Điều khiển thủy lực sử dụng cảm biến cánh bướm gió và bộ phân phối nhiên liệu
để điều khiển lượng xăng phun vào động cơ. Có một vài loại xe trang bị hệ thống này.
Đóng mở kim phun một cách độc lập, không phụ thuộc vào xupáp. Loại này phun xăng
vào động cơ khi các xupáp mở ra hay đóng lại. Hệ thống phun xăng gián đoạn còn có tên là
hệ thống phun xăng biến điệu.
b. Hệ thống phun xăng đồng loạt:
Là phun xăng vào động cơ ngay trước khi xupáp nạp mở ra hoặc khi xupáp nạp mở ra.
Áp dụng chohệ thống phun dầu.
c. Hệ thống phun xăng liên tục:
Là phun xăng vào ống góp hút mọi lúc. Bất kì lúc nào động cơ đang chạy đều có một số
xăng được phun ra khỏi kim phun vào động cơ. Tỉ lệ hòa khí được điều khiển bằng sự gia
giảm áp suất nhiên liệu taị các kim phun.
Hệ thống phun
xăng điện tử
1.7 Hệ thống cung cấp nhiên liệu đảm nhận chức năng là:
Được thiêt kế để bơm một lượng xăng nhiều hơn mức yêu cầu tối đa của động cơ. Yếu tố
này tạo được áp suất cần thiết trong mạch ở bất kì chế độ nào của động cơ. Bơm được thiết
kế van chặn đươc bố trí tại các cửa thoát của bơm xăng không cho xăng chảy về buồng chứa
khi bơm xăng ngừng bơm. Van giới hạn áp suất giới hạn áp suất xâng đi. Khi nối mạch công
tắc máy và công tắc khởi động thì bơm xăng hoạt động tức thì và lien tục sau khi khởi động
xong. Bơm xăng điện được bố trí trực tiếp bên trong bình chứa xăng và ít đòi hỏi phải bảo trì
bảo dưỡng.
Có công dung lọc sạch tạp chất trong xăng nhằm bảo vệ hệ thống. Bầu lọc có hai phần tử
lọc: một lõi lọc bằng giấy và một tấm lọc. Xăng phải xuyên qua lõi lọc bằng giấy và một tấm
lọc trước khi chảy vao bộ phân phối.
Hình Bộ điều áp
Có chức năng cố định áp suất nhiên liệu trong đường ống nạp. Nhờ vậy áp suất xăng
không đổi nên lượng xăng phun ra chỉ còn phụ thuộc vào một yếu tố là thời gian mở van
phun xăng hay thời gian phun.
Bộ giảm rung động dung một màng ngăn để hấp thụ một lượng nhỏ xung của áp suất nhiên
liệu sinh ra bởi việc phun nhiên liệu và độ nén của bơm nhiên liệu.
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Là một loại van điện từ, nó phun nhiên liệu phụ thuộc vào tín hiệu từ ECU động cơ. Hiện có
hai loại vòi phun là loại điện trở thấp từ 1.5-3Ω và loại điện trở cao 13.8Ω.
1: lọc xăng ; 2: đầu nối điện ; 3: cuộn dây kích từ ; 4: lõi từ tính ; 5: kim phun
6: đầu kim phun; 7: dàn phân phối xăng ; 8: chụp bảo vệ ; 9: joăng trên ; 10: giăng dướ
ECU (Electronic Control Unit ) tiếp nhận thông tin về chế độ đang hoạt động của động cơ
do hệ thống các bộ cảm biến cung cấp. ECU xử lý các thong tin này và phát tín hiệu điều
khiển mở vòi phun, lượng xăng phun ra nhiều hay ít tùy thuộc vào độ dài thời gian mở van
kim của vòi phun.
Trên ôtô, hộp ECU động cơ của hệ thống phun xăng điện tử EFI là một hộp kim loại
được lắp đặt tại nơi thoáng mát, không bị ảnh hưởng của nhiệt độ động cơ. Thông tin về vận
tốc trục khuỷu, cam và thông tin về khối lượng khí nạp là hai yếu tố cơ bản quyết định độ
dài của thời gian mở vòi phun.
Hình 7 ECU
11
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Chương 2:Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống phun xăng
điện tử dùng trên xe Camry 2.0E 2014.
2.1 Giới thiệu chung về xe camry 2.0E
Camry 2.0E 2014 là phiên bản camry công suất thấp nhất trong các phiên bản Toyota
Camry 2014 ra mắt tại Việt nam tháng 08/2012. So với các đàn anh (bản động cơ 2.5G và
2.5Q) thì ngoại thất Camry 2.0 hầu như không có gì khác biệt, ngoại trừ mâm xe 16 inch (so
với 17 inch) và cảm biến góc. Về nội thất thì có nhiều sự khác biệt so với các phiên bản 2.5
như: Ghế chỉnh tay, giàn âm thanh với đầu CD, điều hòa tự động 2 vùng độc lập, tay lái bọc
da. Về vận hành, phiên bản động cơ 2.0 với công nghệ VVT-i tiết kiệm nhiên liệu, hộp số tự
động 4 cấp. Về an toàn với 2 túi khí, cảm biến lùi.
Xe được trang bị động cơ 1AZ-FE 2.0 với hệ thống điều phối van biến thiên VVT- i.
Công suất cực đại 145 mã lực, momen xoắn có thể đạt tới 190Nm, giúp xe có khả năng tăng
tốc từ 0 đến 100km trong khoảng 12,5 giây. Tốc độ tối đa 210km/h.
2.1 Động cơ
Động cơ: 1AZ-FE chạy xăng, 4 thì 4 xy lanh thẳng hàng, trục cam đặt trên nắp má
12
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Hộp số tự động U250E với 5 tốc độ, điều khiển điện tử supper ECT với loại dầu
ATFWS
2.3 Hệ thống treo
- Hệ thống treo trước/ sau độc lập hệ thanh giằng Macpherson
13
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
2
2
14
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
15
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
4 xy lanh thẳng
hàng, 16 van,
09 Loại động cơ DOHC, VVT-iW
(Van nạp) & VVT-i
(Van xả).
01 Hộp số 4 số tự động.
16
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
17
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
2.2 Sơ đồ cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hệ thống nhiên liệu
1:Bình Xăng; 2:Bơm xăng điện; 3:Cụm ống của đồng hồ đo xăng và bơm; 4:Lọc Xăng;
5:Bộ lọc than hoạt tính; 6:Lọc không khí; 7:Cảm biến lưu lượng khí nạp; 8:Van điện từ;
9: Môtơ bước; 10:Bướm ga; 11:Cảm biến vị trí bướm ga; 12:Ống góp nạp;
13:Cảm biến vị trí bàn đạp ga; 14:Bộ ổn định áp suất; 15:Cảm biến vị trí trục cam;
16:Bộ giảm chấn áp suất nhiên liệu; 17:Ống phân phối nhiên liệu; 18:Vòi phun;
19:Cảm biến tiếng gõ; 20:Cảm biến nhiệt độ nước làm mát; 21:Cảm biến vị trí trục khuỷu;
22:Cảm biến ôxy.
› Nguyên lí hoạt động của hệ thống nhiên liệu:
Nhiên liệu được bơm ra khỏi bình bằng bơm nhiên liệu đi qua lọc nhiên liệu. Sau đó
đến các vòi phun, sau đó được đưa đến vòi phun. Áp suất nhiên liệu tại các vòi phun được
duy trì lớn hơn so với áp suất đường ống nạp một giá trị không đổi. Khi nhiên liệu phun ra,
áp suất trong đường ống nhiên liệu thay đổi một chút. Động cơ trang bị bộ giảm rung động
để tráng xảy ra hiện tượng này. Vòi phun được lắp ở phía trước của mỗi xy lanh, và lượng
nhiên liệu phun được điều khiển bằng độ dài khoảng thời gian dòng điện chạy qua vòi phun.
18
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Một vòi phun khởi động lạnh được lắp trong khoang nạp khí để nâng cao khả năng khởi
động khi thời tiết lạnh. Khoảng thời gan phun của vòi phun khởi động được điều khiển bằng
công tắc định thời vòi phun khởi động.
Chương 3: Đặc tính kết cấu của hệ thống phun xăng điện tử dùng trên xe
Camry 2.0E 2014.
3.1 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của các bộ phận chính.
Bơm nhiên liệu là loại bơm cánh gạt được đặt trong thùng xăng, do đó loại bơm này ít
sinh ra tiếng ồn hơn so với loại trên đường ống. Các chi tiết chính của bơm bao gồm: Mô tơ,
hệ thống bơm nhiên liệu, van một chiều, van an toàn và bộ lọc gắn liền thành một khối.
Khi roto quay sẽ dẫn động cánh bơm quay theo, lúc đó cánh bơm sẽ gạt nhiên liệu từ cửa
vào đến cửa ra của bơm, do đó tạo được độ chân không tại cửa vào nên hút được nhiên liệu
và tạo áp suất tại cửa ra để đẩy nhiên liệu đi.
Van an toàn mở khi áp suât vượt quá giới hạn cho phép ( khoảng 6kg/cm2)
Van một chiều có tác dụng khi động cơ ngừng hoạt động. Van một chiều kết hợp với bộ
ổn định áp suất duy trì áp suất dư trong đường ống nhiên liệu khi động cơ ngừng chạy, do
vậy có thể dễ dàng khởi động lại. nếu không có áp suất dư thì nhiên liệu sẽ có thể dễ dàng bị
hóa hơi tại nhiệt độ cao gây khó khăn khi khởi động lại động cơ.
19
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Dòng điện chạy qua cực STA của khóa điện đến cuộn dây máy khởi động ( kí hiệu ST) và
dòng điện chạy qua cực STA của ECU ( tín hiệu STA).
Khi tín hiệu STA và tín hiệu NE được truyền đến ECU, transitor công suất bật ON, dòng
điện chạy đến cuộn dây mở mạch (C/OPN), rơle mạch bật lên, nguồn điện cấp đến bơm
nhiên liệu hoạt động.
1. Cầu chì dòng cao ; 2,6,8,9 Cầu chì ; 3,4,10 Rowle ; 5 Bơm.
Sau khi động cơ dã khởi động, khóa điện được trở về vị trí ON (cực IG) từ vị trí Start cực
(ST). Trong khi tín hiệu NE đang phát ra ( động cơ đang nổ máy) ECU giữ Tr bật ON, rơle
mở mạch ON bơm nhiên liệu được duy trì hoạt động.
20
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Khi động cơ ngừng, tín hiệu NE đến ECU bị tắt. Nó tắt Tr do đó cắt dòng điện chạy đến
rơle mở mạch. Kết quả là, rơle mở mạch tắt ngừng bơm nhiên liệu.
Lọc nhiên liệu lọc tất cả các chất bẩn và tạp chất ra khỏi nhiên liệu. Nó được lắp tại phía
có áp suất cao của nhiên liệu. Ưu điểm của loại lọc thấm kiểu dùng giấy là giá rẻ, lọc sạch.
Tuy nhiên loại lọc này cũng có nhược điểm là tuổi thọ thấp, chu kì thay thế trung bình
khoảng 4500km.
nhiệm vụ:
Bộ điều áp được lắp ở cuối ống phân phối. Nhiệm vụ của bộ điều áp là duy trì và ổn định
độ chênh áp trong đường ống. Bộ điều áp cấp đến vòi phun phụ thuộc vào áp suất trên
đường ống nạp. Lượng nhiên liệu được điều khiển bằng thời gian của tín hiệu phun, nên để
lượng nhiên liệu phun ra được chính xác thì mức chênh áp giữa xăng cung cấp đến vòi phun
21
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
và không gian đầu vòi phun phải luôn giữ ở mức 3.5 kg/m² và bộ điều áp sẽ đảm bảo trách
nhiệm này.
Nhiên liệu có áp suất từ giàn ống phân phối sẽ ấn màng làm mở van. Một phần nhiên liệu
chảy ngược trở lại thùng chứa qua đường nhiên liệu hồi. Lượng nhiên liệu trở về phụ thuộc
vào độ căng của lò xo màng, áp suất nhiên liệu thay đổi tùy theo lượng nhiên liệu hồi. Độ
chân không của đường ống nạp được dẩn vào buồng phía dưới lò xo làm giảm sức căng lò
xo và tăng lượng nhiên liệu hồi, do đó làm giảm áp suất nhiên liệu hồi. Nói tóm lại, độ chân
không của đường ống nạp tăng lên ( giảm áp), thì áp suất nhiên liệu chỉ giảm tương ứng với
sự giảm áp suất đó. Vì vậy áp suất của nhiên liệu và độ chân không đường nạp được duy trì
không đổi. Khi bơm nhiên liệu ngừng hoạt động, lò xo ấn van đóng lại. Kết quả là van một
chiều bên trong bơm nhên liệu và bộ điều áp duy trì áp suất dư trong đường ống nap.
Bộ giảm rung động này dùng một màng ngăn để hấp thụ một lượng nhỏ xung của áp
suất nhiên liệu sinh ra bởi việc phun nhiên liệu và độ nén của bơm.
22
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Là loại vòi phun đầu dài, trên than vòi phun có tấm cao su cách nhiệt và giảm rung cho vòi
phun, các ống dẩn nhiên liệu đến vòi phun được nối bằng các giắc nối nhanh.
Vòi phun hoạt động bằng điện từ, lượng phun và thời điểm phun nhiên liệu phụ thuộc
vào tín hiệu ECU. Vòi phun được lắp đặt ở gần cửa nạp xy lanh bởi một tấm đệm cách nhiệt
và được bắt chặt vào ống phân phối xăng.
Khi cuộn dây nhận tín hiệu từ ECU, pit ton sẽ bị kéo lên thắng được sức căng của lò xo.
Do van kim và piston là cùng một khối nên van cũng bị kéo lên tách khỏi đế van của nó và
nhiên liệu được tuôn ra.
Lượng phun được điều khiển bằng khoảng thời gian phát ra tín hiệu của ECU. Do độ mở
của van được giữ cố định trong khoảng thời gian ECU phát ra tín hiệu, vậy lượng nhiên liệu
phun ra chỉ phụ thuộc vào khoảng thời gian ECU phát ra tín hiệu.
Hiện có hai loại vòi phun loại có điện trở 1.5- 3Ω và loại có điện trở cao 13.8 Ω, nhưng
mạch điện của hai loại vòi phun này về cơ bản giống nhau. Điện áp ắc quy được cung cấp
trực tiếp đến vòi phun qua khóa điện. Các vòi phun được mắc song song.
Động cơ 1AZ-FE với kiểu phun độc lập nên mỗi vòi phun của nó có một transitor điều
khiển phun.
23
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Do yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng khắt khe, hơi xăng tạo ra trong thùng chứa
nhiên liệu trên xe ngày nay sẽ không được thải ra ngoài mà sẽ được đưa trở lại động cơ.
1: bướm ga; 2: Van điện từ; 3: Van một chiều; 4 : Thùng xăng
5: Van chân không của nắp bình xăng; 6: Bộ lọc than hoạt tính.
24
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Hơi nhiên liệu bốc lên từ bình nhiên liệu, đi qua van một chiều và đi vào bộ lọc than hoạt
tính. Than sẽ hấp thụ hơi nhiên liệu. Lượng hơi này sẽ được hút từ cửa lọc của cổ họng gió
vào xy lanh để đốt cháy khi động cơ hoạt động. ECU điều khiển dòng khí bằng cách điều
khiển độ mở của van điện từ.
Van chân không của nắp bình nhiên liệu được mở ra để hút không khí từ bên ngoài vào
bính nhiên liệu khi trong thùng có áp suất chân không.
3.2 Hệ thống cung cấp không khí động cơ 1AZ-FE trên xe camry
Không khí đi qua lọc gió, sau đó đến cảm biến lưu lượng khí nap, cổ họng gió, qua ống
góp nạp và các đường ống rồi đến xy lanh trong đường nạp.
3.2.2Lọc gió
25
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Lọc không khí nhằm mục đích lọc sạch không khí trước khi không khí đi vào động cơ. Nó
có vai trò rất quan trọng nhằm làm giảm sự mài mòn của động cơ. Trên động cơ 1AZ-FE
dùng kiểu lọc thấm , lõi lọc bằng giấy. Loại này có ưu điểm giá thành không cao, dễ chế tạo.
Tuy vậy nhược điểm là tuổi thọ thấp chu kì thay thế ngắn.
Các bộ phận cấu thành gồm: bướm ga, mô tơ điều khiển bướm ga, cảm biến vị trí bướm
ga, các bộ phận khác.
Bướm ga dùng để thay đổi lượng không khí dùng trong quá trình hoạt động của động cơ.
Cảm biến vị trí bướm ga được lắp trên trục của bướm ga nhằm nhận biết độ mở bướm ga,
mô tơ bướm ga dùng để đóng và mở bướm ga, và một lò xo hồi đẻ trả bướm ga về vị trí cố
định. Mô tơ bướm ga ứng dụng một mô tơ một chiều (DC) có độ nhạy tốt và ít tiêu thụ năng
lượng.
ECU động cơ điều khiển độ lớn và hướng của dòng điện chạy đến mô tơ điều khiển bướm
ga, làm quay hay giữ mô tơ, và mở hoặc đóng bướm ga qua cụm bánh răng giảm tốc. Góc
mở bướm ga thực tế được phát hiện bằng một cảm biến vị trí bướm ga, và thông số đó được
phản hồi về ECU động cơ.
Khi dòng điện chạy qua mô tơ, lò xo hồi sẽ mở bướm ga đến vị trí cố định (khoảng 7°)
Tuy nhiên, trong chế độ không tải bướm ga có thể được đóng lại nhỏ hơn so với vị trí cố
định.
Khi ECU động cơ phát hiện thấy hư hỏng, nó bật đèn báo hư hỏng trên đồng hồ táp lô
đồng thời cắt nguồn đến mô tơ, nhưng do bướm ga được giữ ỏ góc 7° , xe vẩn có thể chạy
đến nơi an toàn.
26
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Ống góp hút và đường ống nạp được chế tạo bằng nhựa nhằm mục đích giảm trọng lượng
và sự truyền nhiệt đến nắp quy lát.
3.3 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của các bộ phận trên hệ thống điều khiển điện tử 27
Nguyên lý chung:
Hệ thống điều khiển phun xăng tự động trên động cơ 1AZ-FE về cơ bản được chia làm 3
bộ phận chính:
̶ Các cảm biến: có nhiệm vụ nhận biết các hoạt động khác nhau của động cơ và phát các
tín hiệu gữi đến ECU hay còn gọi là nhóm tín hiệu vào.
̶ ECU: có nhiệm vụ xử lý và tính toán các thông số đầu vào từ đó phát ra các tín hiệu
điều khiển đầu ra.
̶ Các cơ cấu chấp hành: trực tiếp điều khiển lượng phun thông qua các tín hiệu điều
khiển nhận được từ ECU.
Hình 4.2.1a Cảm biến lưu lượng khí nạp kiểu dây sấy.
27
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Dòng điện chạy vào dây sấy làm cho nó nóng lên. Khi không khí chạy qua, dây sấy được
làm nguội tương ứng với khối lượng không khí nạp, bằng cách điều chỉnh dòng điện chạy
vào dây sấy này để giữ cho nhiệt độ dây sấy không đổi, dòng điện đó sẽ tỉ lệ thuận với
không khí nạp. Bằng cách đo dòng điện đó ta xác định được lượng không khí nạp. Dòng
điện được chuyển thành điện áp và được truyền đến ECU.
Cảm biến Thông số Điều kiện bình thường Lưu ý chẩn đoán
Cảm biến lưu lượng khí nạp có một dây sấy được ghép vào mạch cầu. Mạch cầu này có
đặc tính là các điện thế tại điểm A và B bằng nhau khi tích của điện trở theo đường chéo
bằng nhau (Ra + R3)*R1= Rh*R2.
Khi dây sấy (Rh) được làm mát bằng không khí nạp, điện trở tăng lên dẫn đến hình thành
độ chênh giửa các điện thế của các điểm A và B. Một bộ khuyếch đại xử lí phát hiện chênh
28
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
lệch này và làm tăng điện áp đặt vào mạch này. Khi thực hiện việc này, nhiệt độ của dây sấy
lại tăng lên dẩn đến việc tăng tương ứng trong điện trở cho đến khi điện thế giữa các điểm A,
B bằng nhau. Bằng cách sử dụng các đặc tính của loại mạch cầu này, cảm biến lưu lượng khí
nạp có thể đo được lưu lượng khí nạp bằng cách phát hiện điện áp tại điểm B.
Trong hệ thống này nhiệt độ của dây sấy (Rh) được duy trì liên tục ở nhiệt độ không đổi
cao hơn nhiệt độ không khí nạp, bằng cách sử dụng nhiệt điện trở Ra. Do đó có thể đo được
khối lượng khí nạp một cách chính xác mặc dù nhiệt độ khí nạp thay đổi, ECU động cơ
không cần phải báo hiệu thời gian phun nhiên liệu đối với nhiệt độ không khí nạp.
Ngoài ra khi nhiệt độ không khí giảm ở các độ cao lớn, khả năng làm nguội của không khí
giảm xuống so với cùng thể tích khí nạp ở mực nước biển. Do đó mức làm nguội cho dây
sấy này giảm xuống. Vì khối lượng khí nạp được phát hiện cũng giảm xuống, nên không cần
hiệu chỉnh mức bù cho độ cao lớn.
Khi ECU phát hiện thấy cảm biến lưu lượng bị hỏng một mã nào đó, ECU sẽ chuyển vào
chế độ dự phòng. Khi ở chế độ dự phòng, thời điểm đánh lửa được tính toán bằng ECU, dựa
vào tốc độ động cơ và vị trí bướm ga. Chế độ dự phòng cho đến khi hư hỏng được sửa chửa.
Cảm biến nhiệt đọ khí nạp lắp bên trong cảm biến lưu lượng khí nạp và theo dõi nhiệt độ
khí nạp. Cảm biến nhiệt độ khí nạp sữ dụng một nhiệt điện trở, điện trở của nó thay đổi theo
nhiệt đọ khí nạp, và có đặc điểm là điện trở của nó giảm khi nhiệt độ khí nạp tăng. Sự thay
đổi điện trở được gữi đến ECU dưới sự thay đổi của điện áp.
29
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
1: Khối cảm biến; 2: Điện trở nhiệt ; 3: ECU; 4: Điện trở giới hạn dòng.
Cảm biến nhiệt độ khí nạp có một nhiệt điện trở được mắc nối tiếp với điện trở được gắn
trong ECU động cơ sao cho điện áp của tín hiệu được phát hiện bởi ECU động cơ sẽ thay đổi
theo các thay đổi của nhiệt điện trở này, khi nhiệt độ khí nạp thấp điện trở của nhiệt điện trở
lớn tạo nên một điện áp cao trong tín hiệu THA.
Là loại không tiếp xúc. Cảm biến này sẽ chuyển sự thay đổi mật độ đường sức từ của từ
trường thành tín hiệu điện áp.
Cảm biến vị trí bướm ga loại hall gồm có các mạch IC hall làm bằng các phần tử hall và
các nam châm quay quanh chúng. Các nam châm được lắp ở trên trục bướm ga và quay cùng
với bướm ga.
30
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Khi bướm ga mở, các nam châm quay cùng một lúc, và các nam châm này thay đổi vị trí
của chúng. Vào lúc đó, IC hall phát hiện ra sự thay đổi từ thông gây ra bởi sự thay đổi vị trí
của nam châm và tạo ra điện áp của hiệu ứng hall từ các cựa VTA1 và VTA2 theo mức thay
đổi này. Tín hiệu này được truyền đến ECU động cơ như tín hiệu mở bướm ga. Cảm biến
này không chỉ phát hiện chính xác độ mở của bướm ga, mà còn sử dụng phương pháp không
tiếp điểm và có cấu tạo đơn giản. Vì thế không dễ bị hỏng. Ngoài ra để duy trì độ tin cậy của
cảm biến này, nó phát ra các tín hiệu từ hai hệ thống có các tính chất khác nhau.
Cảm biến vị trí bướm ga có hai tín hiệu VTA 1 và VTA 2. VTA1 được dùng để phát hiện
góc mở bướm ga và VTA 2 được dùng để phát hiện hư hỏng cảm biến. Điện áp cấp vào
VTA1 và VTA2 thay đổi từ 0- 5V tỉ lệ thuận với góc mở của bướm ga. ECU đánh giá góc
mở bướm ga thực tế từ các cực VTA1 và VTA2, ECU điều khiển mở mô tơ bướm ga.
31
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Cảm biến oxy phát hiện xem nồng độ oxy trong khí xả giàu hơn hay nghèo hơn tỉ lệ
không khí nhiên liệu lí thuyết. Cảm biến này chủ yếu được lắp trong đường ống xả.
Cảm biến oxy có một phần tử làm bằng ziconi oxit ( ZrO2), đây là một loại gốm. bên
trong và bên ngoài của phần tử này được bao bọc bởi một lớp platin mỏng. Không khí chung
quanh được dẫn vào cảm biến này. Và phía ngoài của cảm biến lộ ra phía khí thải.
Ở nhiệt độ cao ( 400°C hay cao hơn) phần tử ziconi tạo ra một điện áp như là do sự chênh
lệch lớn giữa oxy phía trong và phía ngoài của phần tử này. Ngoài ra platin tác động như
một chất xúc tác để gây ra phản ứng hóa học giữa oxy và cacbon monoxit (CO) trong khí xả.
Vì vậy, điều này sẽ làm giảm lượng oxy và tăng tính nhạy cảm của cảm biến. Khi hỗn hợp
không khí nhiên liệu nghèo, phải có oxy trong khí xã sao cho phải có một chênh lệch nhỏ về
nồng độ của oxy giữa bên trong và bên ngoài của nguyên tố zirconi. Do đó phần tử zirconi
sẽ tạo ra một điện áp thấp ( gần 0V). ngược lại, khi hỗn hợp nhiên liệu giàu, hầu như không
có oxy trong khí xã. Vì vậy, có sự khác biệt lớn giữa nồng độ oxy trong và ngoài cảm biến
này để phần tử zirconi tạo ra một điện áp tương đối lớn ( xấp xỉ 1V) . Căn cứ vào tín hiệu
OX do cảm biến này truyền đến, ECU sẽ tăng hoặc giảm lượng phun nhiên liệu để duy trì tỉ
lệ không khí.
32
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Khi động cơ hoạt động, cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường xuyên theo dõi và báo
cho ECU biết tình hình nhiệt độ nước làm mát động cơ. Nếu nhiệt độ nước làm mát động cơ
thấp ( động cơ vừa khởi động ) thì ECU sẽ ra lệnh cho hệ thống phun thêm xăng khi động cơ
còn nguội.
Khi ECU tính toán nhiệt độ nước làm mát thấp hơn -40°c hoặc lớn hơn 140°C lúc này
ECU sẽ báo hỏng đồng thời nhập chế độ dự phòng với nhiệt độ quy ước 80°C.
33
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
1: khối cảm biến; 2: điện trở nhiệt; 3:khối điều khiển; 4: khối điện trở giới hạn dòng
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát và điện trở R được mắc nối tiếp. khi giá trị điện trở của
cảm biến thay đổi theo sự thay đổi của nhiệt độ nước làm mát. Điện áp tại cực THW cũng
thay đổi theo. Dựa vào tín hiệu này ECU tăng lượng phun nhiên liệu nhằm nâng cao khả
năng ổn định khi động cơ nguội.
Bảng 4.2.5: Thông số của cảm biến nhiệt độ nước làm mát.
34
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Trên trục cam đối diện với cảm biến vị trí trục cam là đĩa tín hiệu G có các răng. Khi trục
cam quay, khe hở không khí giữa các vấu nhô ra trên trục cam và cảm biến này sẽ thay đổi.
Sự thay đổi khe hở tạo ra một điện áp trong cuộn nhận tín hiệu được gắn vào cảm biến này,
sinh ra tín hiệu G. Tín hiệu G này được chuyển đi như một thông tin về góc chuẩn của trục
khuỷu đến ECU động cơ, kết hợp nó với tín hiệu NE từ cảm biến trục khuỷu để xác định
TCD ( điểm chết trên) kỳ nén của mỗi xy lanh để đánh lửa và phát hiện góc quay trục khuỷu.
ECU động cơ dùng thông tin này để xác định thời gian phun và thời điểm đánh lửa.
1: Rôto tín hiệu; 2: Cuộn dây cảm biến vị trí trục cam.
Tín hiệu NE được ECU động cơ sử dụng để phát hiện góc của trục khuỷu và tốc độ động
cơ. ECU động cơ dùng tín hiệu NE và tín hiệu G để tính toán thời gian phun cơ bản và góc
đánh lửa sớm cơ bản.
35
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Đối với tín hiệu G, tín hiệu NE được tạo ra bởi khe không khí giữa cảm biến vị trí trục
khuỷu và các răng trên chu vi của rôto tín hiệu NE được lắp trên trục khuỷu.
Bộ tạo tín hiệu có 34 răng ở chu vi rôto tín hiệu NE và 1 khu vực có hai răng khuyết. Khu
vực có hai răng khuyết này có thể được sử dụng để phát hiện góc của trục khuỷu, nhưng nó
không thể ác định xem đó là điểm chết trên của chu kì nén hay điểm chết trên của chu kì xả.
ECU động cơ kết hợp tín hiệu NE và tín hiệu G để xác định đầy đủ và chính xác góc của
trục khuỷu.
1: Rôto tín hiệu; 2 Cuộn dây cảm biến vị trí trục khuỷu
Cảm biến tiếng gõ được gắn vào thân máy, và truyền tín hiệu KNK tới ECU động cơ khi
phát hiện tiếng gõ động cơ. ECU động cơ nhận tín hiệu KNK và làm trễ thời điểm đánh lửa
để giảm tiếng gõ. Cảm biến này có các phần tử áp điện, tạo ra một điện áp AC khi tiếng gõ
gây rung động trong thân máy và làm biến dạng phần tử này. Tần số tiếng gõ của động cơ
nằm trong giới hạn từ 6 đến 13kHz.
1: Thân cảm biến; 2: phần tử áp điện. 3 Điện trở phát hiện hở mạch.
36
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Cấu tạo và hoạt động của cảm biến này cơ bản giống như cảm biến vị trí bướm ga loại
phần tử hall.
Cảm biến này gồm có các mạch IC hall làm bằng phần tử hall và các nam châm quay
quanh chúng. Các nam châm được lắp trên trục của bàn đạp chân ga và quay cùng bàn đạp
37
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
chân ga. Khi đạp chân ga các nam châm này quay cùng một lúc và thay đổi vị trí của chúng.
Vào lúc đó IC Hall phát hiện sự thay đổi dựa vào thông số gây ra bởi sự thay đổi vị trí nam
châm tạo ra điện áp của hiệu ứng hall từ các cực VTA1 Và VTA2 theo mức thay đổi này.
Tín hiệu được truyền đến ECU như tín hiệu đạp chân ga.
Trong cảm biến vị trí bàn đạp ga, điện áp được mở đến cực VPA và VPA2 của ECU thay
đổi từ 0-5V tỉ lệ với góc của bàn đạp ga. VPA là tín hiệu chỉ ra góc mở thực tế và dùng để
điều khiển động cơ. VPA2 thường dùng để phát hiện các hư hỏng của cảm biến. ECU kiểm
soát góc bàn đạp ga từ tín hiệu VPA và VPA 2 phát ra và điều khiển mô tơ theo tín hiệu này.
38
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
3.3.10 ECU.
Bộ điều khiển điện tử đảm bảo nhiều chức năng khác nhau tùy theo từng loại của nhà chế
tạo. Chung nhất là bộ tổng hợp vi mạch và bộ phận phụ dùng để nhận biết tín hiệu, lưu trữ
thông tin, tính toán, quyết định chức năng hoạt động và gữi các tín hiệu đi thích hợp. Những
bộ phận phụ hỗ trợ cho nó là các bộ ổn áp, điện trở hạn chế dòng. Vì lí do này bộ điều khiển
có tên gọi khác nhau tùy nhà sản suất.
+ Điều khiển thời điểm phun: được quyết định theo thời điểm đánh lửa.
+ Điều khiển lượng xăng phun: tức là xác định thời điểm phun, thời điểm này xác định
theo:
̶ Tín hiệu phun cơ bản: được xác định theo tín hiệu động cơ và tín hiệu lưu lượng khí
nạp.
̶ Tín hiệu hiệu chỉnh: được xác định từ các cảm biến ( nhiệt độ, vị tri, tín hiệu tải…)
ECU được đặt trong vỏ kim loại để tránh nước. Nó được đặt ở nơi ít bị ảnh hưởng của
nhiệt độ.
Các linh kiện điện tử của ECU được sắp xếp trong một mạch kín. Các linh kiện công suất
của tầng cuối bắt liền với một khung kim loại của ECU mục đích để tản nhiệt tốt. Vì dùng
IC và linh kiện tổ hợp nên ECU rất gọn, sự tổ hợp các nhóm chức năng trong IC ( bộ tạo
xung, bộ chia xung , bộ dao động điều khiển việc chia tần số) giúp ECU đạt độ tin cậy cao.
Một đầu ghim đa chấu cùng nối ECU với hệ thống điện trên xe, với kim phun và các điểm.
Là tốc độ động cơ và lượng khí nạp. Các thông số này là thước đo trực tiếp tình trạng tải
của động cơ.
Điều kiện hoạt động của động cơ luôn thay đổi thì tỉ lệ hòa khí phải thích ứng theo. Chúng
ta sẽ đề cập đến các điều kiện sau:
39
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
̶ Khởi động
̶ Làm ấm
Đối với khởi động và lám ấm ECU sẽ tính toán xữ lí các tín hiệu của cảm biến nhiệt độ động
cơ. Đối với tình trạng thay đổi tải thì mức tải không tải, một phần tải, toàn tải được chuyển
tín hiệu đến ECU nhờ cảm biến bướm ga.
Để đạt được chế độ vận hành tối ưu ECU xem thêm các yếu tố ảnh hưởng;
Sự giảm tốc.
Những yếu tố này được xác định từ các cảm biến đã nêu, nó có quan hệ và tác động đến
tín hiệu điều khiển kim phun một cách tương ứng.
ECU sẽ tính toán các thông số thay đổi cùng với nhau, mục đích cung cấp cho động cơ
một lượng xăng cần thiết theo từng thời điểm.
Quá trình làm đậm này sẽ tăng lượng phun phụ thuộc vào nhiệt độ nước làm mát (lượng
phun sẽ lớn hơn khi nhiệt độ nước làm mát thấp). Để nâng cao khả năng khởi động và cải
thiện tính ổn định hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định sau khi động cơ đã hoạt
động. Lượng phun sẽ giảm dần đến lượng phun cơ bản.
b. Chạy ấm máy.
Trong suốt quá trình làm ấm, động cơ nhận thêm nhiều xăng hơn, quá trình làm ấm sẽ tiếp
theo sau quá trình khởi động lạnh. Trong quá trình này động cơ cần một hỗn hợp tương đối
giàu xăng, vì khi đó vách thành xy lanh còn lạnh và xăng còn ngưng tụ chưa bay hơi hết.
Quá trình cấp xăng làm ấm máy được chia thành hai thời ki:
+ Thời kì đầu: việc làm giàu xăng khi chạy ấm máy sẽ phụ thuộc vào thời gian gọi là làm
giàu xăng khi khởi động. Thời lượng này sẽ kéo dài 30s tùy thuộc vào loại động cơ mà cung
cấp them 30 đến 60% xăng.
40
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
+ Thời kì sau: động cơ cần hỗn hợp loãng hơn, phần này được điều khiển theo nhiệt độ
động cơ.
Đồ thị cho ta liên hệ giữa đường cong làm giàu xăng lí tưởng tính theo thời gian khởi động.
Khi động cơ đạt đến nhiệt độ bình thường thì cảm biến nhiệt độ gửi tín hiệu đến ECU, từ
đó ECU sẽ ngừng quá trình chạy ấm máy.
Các mức tải khác nhau sẽ cần thành phần hỗn hợp khác nhau. Đường cong về lượng xăng
cần thiết được xác định từ cảm biến lưu lượng trong từng điều kiện hoạt động của động cơ:
Ở chế độ không tải hỗn hợp xăng- không khí quá loãng có thể dẫn đến không tải không ổn
định hoặc thậm chí động cơ không nổ. Vì vậy cần phải có hỗn hợp giàu xăng cho chế độ
này.
Một phần thời gian của động cơ sẽ hoạt động ở chế độ một phần tải. ECU sẽ lập trình
đường xăng cần thiết và quyết định lượng xăng cung cấp. Đường xăng được thiết lập sao
cho ở chế độ một phần tải sẽ lợi xăng nhất.
+ Toàn tải
Động cơ phát ra công suất cực đại, tín hiệu toàn tải được cảm biến vị trí bướm ga gửi đến
ECU. Mức độ giàu xăng dã được ECU tính toán sẵn.
41
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
+ Tăng tốc.
Khi ECU nhận thấy xe đang tăng tốc từ tín hiệu của các cảm biến, nó tăng lượng phun để
nâng cao tính tăng tốc. Giá trị hiệu chỉnh ban đầu được xác định bằng nhiệt độ nước làm mát
và mức độ tăng tốc. Lượng phun tăng dần tính từ thời điểm này.
Lượng khí nạp cần thiết cho quả trình cháy sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ khí nạp hút vào.
Không khí lạnh sẽ đặc hơn, điều này có nghĩa là cùng với một vị trí bướm ga thì hệ sồ dung
tích khí nạp trong xy lanh sẽ giảm, khi nhiệt độ tăng thông tin ghi nhận nhờ cảm biến nhiệt
độ không khí nạp tai cảm biến lưu lượng gữi về ECU. ECU xem nhiệt độ 20°C là mức
chuẩn.
Thực hiện nhờ một mạch giới hạn trong ECU. Tín hiệu động cơ được so sánh với một giới
hạn cố định. Nếu vượt quá ECU sẽ điều khiển hạn chế phun hoặc ngưng phun. Việc này đảm
bảo an toàn cho động cơ.
f. Giảm tốc
Khi ECU động cơ nhận thấy động cơ đang giảm tốc, nó điều khiển giảm lượng phun tránh
hỗn hợp quá đậm khi giảm tốc.
Các tín hiệu điều khiển: lượng khí nạp, tốc độ động cơ, cảm biến vị trí bướm ga, nhiệt độ
nước làm mát.
Khi động cơ chạy ở tốc độ không tải ECU nhận các tín hiệu từ các cảm biến. Khi đó ECU
tự động điều khiển bướm ga đến vị trí tối ưu nhất. Tại vị trí này động cơ nổ với tốc độ thấp
nhất và lượng nhiên liệu phun vào tối ưu nhất.
42
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Chương 4: Quy trình kiểm tra bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống phun xăng
điện tử dùng trên xe Camry 2.0E 2014
2 Động cơ nổ không đều - Một vài vòi phun bị tắc - Vệ sinh vòi phun, thay thế
3 Tắc nhiên liệu - Kim phun bị kẹt, tắc - Vệ sinh, chỉnh sữa, thay thế
- Kẹt dẫn động thanh răng - Sữa chữa, thay thế van .
bơm cao áp, kẹt van bơm
tiếp, kẹt van tăng áp.
- Tắc lỗ thông hơi thùng - Vệ sinh đường ống, bầu lọc
chứa nhiên liệu, tắc
đường ống,bầu lọc.
- Các đường ống bị rò rỉ - Sữa chữa hoặc thay thế.
4 Động cơ chết máy đột - Độ cứng lò xo bộ điều - Thay thế Bộ điều tốc
ngột sau khi khởi động. tốc bị giãm hoặc gãy làm
cho quả văng của nó nằm
ở vị trí cắt nhiên liệu.
5 Động cơ chết máy khi vận - Lượng hỗn hợp nhiên - Điều chỉnh bướm gió.
hành điều hòa không khí. liệu khi khởi động nghèo.
6 Tốc độ không tải của - Bơm nhiên liệu hỏng. - Thay thế bơm
động cơ thấp. - Cổ họng gió mở quá lớn. - Điều chỉnh cổ họng gió
- Cảm biến bướm ga hỏng - Thay thế cảm biến vị trí
- Vòi phun bị kẹt, tắc. bướm ga.
- Vệ sinh, sữa chữa hoặc
- thay thế vòi phun.
7 Xe có hiện tượng giật - Hệ thống bướm ga hư - sữa chữa, thay thế.
hỏng.
- Hệ thống nạp
8 Thùng nhiên liệu bị hư - Thùng bị nứt vỡ khi va Thay thế mới.
hỏng chạm
43
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
- Cảm biến oxy hoạt động - Kiểm tra hoạt động của
sai cảm biến ( hư hỏng thì thay
mới )
- Nhiên liệu có lẫn nước. - Kiểm tra xúc rữa hệ thống
nhiên liệu.
Với hệ thống điều khiển phun phức tạp và tinh vi, khi xảy ra sự cố kỹ thuật, (máy không
chạy chậm được, không thể kéo tải được, tốc độ không tăng được...) không dễ phát hiện
được sự cố kỹ thuật xảy ra. Để giúp người sử dụng xe, thợ sửa chữa nhanh chóng phát hiện
hư hỏng trong hệ thống phun xăng, ECU được trang bị hệ thống tự chẩn đoán. Nó sẽ ghi lại
toàn bộ những sự cố ở đa số các bộ phận quan trọng trong hệ thống và làm sáng đèn kiểm tra
(Check engine lamp), thông báo cho lái xe biết hệ thống có sự cố. Khi thấy đèn báo hiệu sự
cố sáng lái xe sẽ ngừng xe để chẩn đoán. Cách chẩn đoán của mỗi hãng khác nhau, ở đây chỉ
giới thiệu hệ thống chẩn đoán trên loại xe TOYOTA.
Hệ thống OBD là chức năng tự chẩn đoán của xe được cung cấp bởi ECU. Hệ thống này
dựa vào các tín hiệu nhận được từ các cảm biến mà phát hiện ra tình trạng xe, ECU truyền
tín hiệu đến các bộ chấp hành một cách tối ưu cho tình trạng hiện tại. ECU nhận các tín hiệu
từ các cảm biến ở dạng điện áp. Sau đó ECU có thể xác định tình trạng của hệ thống bằng
cách phát hiện những thay đổi điện áp của tín hiệu được phát ra từ các cảm biến.
Vì vậy ECU thường xuyên kiểm tra các tín hiệu điện áp đầu vào rồi so sánh chúng với các
giá trị chẩn đoán đã được lưu giữ trong bộ nhớ của ECU, và xác định ra bất cứ tình trạng bất
thường nào.
44
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Nếu ECU xác định tín hiệu đầu vào là bất thường thì ECU sẽ bật đèn báo hư hỏng (MIL)
để thông báo cho lái xe biết và lưu lại mã hư hỏng (DTC) trong bộ nhớ.
Các DTC hiển thị trên màn hình máy chẩn đoán dưới dạng 5 chữ số bằng cách nối máy
chẩn đoán với giắc DLC3.
45
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
4.2.3 Chuẩn đoán hệ thống dựa vào đèn check hoặc thiết bị đọc lỗi
ECU của động cơ có một hệ thống tự chuẩn đoán hư hỏng, nhờ vậy nếu phát hiện có trục
trặc trong mạng tín hiệu động cơ thì đèn báo kiểm tra động cơ trên bảng điều khiển tự sáng
lên.
46
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Báo mã lỗi:
Khi có lỗi, đèn sẽ nháy với khoảng dừng 0,5 giây. Số lần nháy đầu tiên sẽ bằng chữ số
thứ nhất của mã lỗi (mã lỗi có hai chữ số) sau đó dừng 1,5 giây, số lần nháy thứ hai bằng
chữ số thứ hai của mã lỗi. Nếu có 2 lỗi hay nhiều hơn sẽ có khoảng dừng 2,5 giây giữa mỗi
mã.
47
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Sau khi tất cả các mã xuất hiện, đèn sẽ tắt 4,5 giây và sau đó sẽ lặp lại trình tự nếu cực
TE1 và E1 vẫn được nối tắt và cực BATT vẫn được nối vào cực dương của ắc quy (Tức là
chưa tháo ắc quy ra ngoài), bởi vì khi tháo chân BATT ra thì toàn bộ lỗi của hệ thống được
lưu lại trên ECU sẽ bị xoá hết khi đó ta sẽ không đọc được hết lỗi của hệ thống.
48
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
lọc gió.
nhiên liệu ra khỏi đĩa hút lọc nhiên liệu, cũng như
tác dụng lực quá lớn lên
- Dùng kìm mỏ nhọn
ống.
tháo 2 phanh hãm chữ E.
49
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
- Tháo kẹp ống nhiên liệu quanh cút nối ống nhiên
50
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
8 Tháo cụm vòi phun nhiên Hãy quấn túi ni lông vào
liệu. mỗi vòi phun để tránh
51
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
53
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
54
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
- Nói giắc
55
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
vào ống thép cho đên khi liệu, kiểm tra rằng
- Đồng hồ vạn
1 năng
56
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
- Lắp bơm:
+ Lắp bơm và bầu - Dùng kìm
lọc, bộ điều áp vào
giá bơm. - Tuýp clê
+ Lắp giá bơm vào
bình nhiên liệu.
- Thử bơm nhiên liệu.
+ Kiểm tra điện - Đồng hồ vạn
trở(0.2- 3.0 ohm) năng
+ Kiểm tra hoạt
động của bơm ( cấp
điện áp 12V )
- Ắc quy.
- Vệ sinh;
+ Rửa bằng dung dịch
cacbontetraclorua.
- Clê, tuýp.
+ Dùng khí nén thổi
57
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
khô.
- Kiểm tra:
+ Kiểm tra xem lọc bị
bẩn hay rách thì thay
thế.
- Lắp lọc:
+ Lắp cốc đệm làm
kín , nắp lọc.
+ Lắp Lọc và các
đường dẫn vào xe.
58
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
59
Đồ Án Tốt Nghiệp: Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử GVHD: Lê Văn Anh
Kết Luận
Sau một thời gian làm đồ án với đề tài “ Nghiên cứu hệ thống phun xăng điện tử EFI
động cơ 1AZ-FE trên Toyota Camry 2.0E 2014” em đã cơ bản hoàn thành với sự giúp đỡ
của thầy giáo hướng dẫn. Trong đồ án này em đi sâu vào kết cấu và nguyên lý hoạt động của
hệ thống phun xăng. Phần đầu đi vào giới thiệu tổng quan về hệ thống phun xăng điện tử.
phần trung tâm của đồ án đi vào nguyên cứu về hệ thống phun xăng trên động cơ 1AZ-FE.
Tuy nhiên do thời gian hạn chế, kiến thức chuyên sâu còn có hạn, tài liệu tham khảo hạn chế
do vậy e rất mong được sự đóng góp ý kiến của thầy và các thầy giáo trong khoa để đồ án
của em được hoàn thiên hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Lê Văn Anh đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ em hoàn
thành đồ án này.
60